Sosiale Wetenskappe: Geografie
Besit en gepubliseer deur Optimi, deel van Optimi Central Services (Edms) Bpk. Impalalaan 7, Doringkloof, Centurion, 0157 info@optimi.co.za www.optimi.co.za
© Optimi
Afgesien van enige billike gebruik vir die doel van navorsing, kritiek of resensie soos toegelaat onder die Wet op Outeursreg, mag geen gedeelte van hierdie boek in enige vorm of op enige manier elektronies of meganies, insluitend fotokopiëring, bandopname, of enige inligtingstoring-en-herwinningstelsel, gereproduseer of versend word sonder die uitgewer se skriftelike toestemming nie.
Die uitgewer dra geen verantwoordelikheid vir die voortbestaan of akkuraatheid van URL’e van eksterne webwerwe of webwerwe van derde partye waarna daar in hierdie publikasie verwys word nie, en waarborg nie dat enige inhoud op sulke webwerwe akkuraat of toepaslik is, of sal bly nie.
Daar is gevalle waar ons nie die kopiereghouer kon kontak of opspoor nie. Die uitgewer is bereid om enige foute of weglatings so gou as moontlik reg te stel indien die saak onder ons aandag gebring word.
Reg.nr.: 2011/011959/07
Sosiale Wetenskappe
Fasiliteerdersgids: Geografie
Graad 6
Aangepas vir KABV
E van Emmenes
Leerdoelwitte
Wat die leerder aan die einde van die les moet weet. Geneem uit KABV.
Leselemente
Definieer
Definisies van konsepte om die inhoud te verstaan.
Belangrike terminologie
Nuwe terminologie om die begrip van die vak as deel van die les uit te brei. Wenke
Enige inligting anders as die inhoud, om die leerder deur die leerproses te begelei.
SAMPLE
Kerninhoud
Beklemtoon die kern van die inhoud, in-diepte verduideliking van ’n spesifieke afdeling van die les; moet verstaan word.
Aktiwiteit
Vrae wat voltooi moet word ten einde die kennis van die voltooide les te toets.
Studeer/Hersiening
Tyd wat spandeer word om die inhoud te bestudeer in die afsluiting van die eenheid en ter voorbereiding vir die toets of eksamen.
Vir die nuuskieriges
Aansporing om die inhoud in diepte na te vors. Brei die aktiwiteit en oefening tot só ’n mate uit dat die leerder aangemoedig word om te verken. Vir die begaafde leerder: uitgebreide oefeninge.
Vir Leerders met Spesiale Onderwysbehoeftes* (LSOB): Verduidelik die noodsaaklikheid om die basiese vrae te voltooi om ’n slaagpunt te behaal. *LSEN in algemene taalgebruik.
Fasiliteerdersgids
Voorwoord
Aanbevole boek
Dit is belangrik om ’n atlas te koop en naslaanwerk te doen.
Die Oxford Primary Atlas for South Africa is ’n uitstekende reeks atlasse wat ten volle vir die KABV-kurrikulum hersien is. Dit rus leerders toe met al die inhoud en vaardighede wat hulle benodig om kaartwerk in graad 4 tot 7 te bemeester.
Inleiding
SAMPLE
ISBN: 9780199070374
Oxford Primary Atlas for South Africa
Hierdie gids is slegs vir die fasiliteerder bedoel en nie vir leerders nie. Dit word saam met die graad 6-handleiding gebruik. Die aktiwiteite se antwoorde word hierin verskaf, alhoewel daar sommige aktiwiteite is waarop daar nie ’n spesifieke antwoord kan wees nie. Dit sal pertinent onder die aktiwiteit genoem word.
Probeer om waar moontlik eers ’n gesprek met leerders te voer oor die les wat behandel gaan word. Praat sommer oor die algemeen oor die onderwerpe om leerders se voorkennis te toets.
Rooster en tydsbestuur
Volgens die KABV-beleid moet 3 (drie) uur per week aan Sosiale Wetenskappe bestee word. ’n Kwartaal van 10 weke kry dus 30 uur. Die tydstoewysing vir Geskiedenis is dus 15 uur per kwartaal van 10 weke, en Geografie ook 15 uur per kwartaal van 10 weke. Dit bring mee dat leerders 1½ uur per week aan Geografie moet afstaan. Jy sal wel vind dat party opdragte vinniger sal gaan as ander.
Assesseringsvereistes
Die aanbevole assesseringsprogram is soos volg:
Kwartaal 1
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Geskiedenis Toets
Geografie Toets
Geskiedenis Opdrag en eksamen
Geografie Opdrag en eksamen
Geskiedenis Projek
Geografie Opdrag
Deurlopende assessering
75%
Geskiedenis Eksamen Novembereksamen 25% Geografie Eksamen
Inligting oor die projek sal per e-pos en op my.Impaq met fasiliteerders gekommunikeer word. Dit kan die volgende insluit:
● Skryf kort antwoorde op die vrae.
● Skryf paragrawe.
SAMPLE
● Doen navorsing en skryf ’n klein stukkie neer.
● Lees en som op.
● Luister en notuleer.
● Teken waarnemings aan.
● Beantwoord vrae (kort en langer antwoorde).
● Stel vrae.
● Voltooi vraag- en antwoordbladsye.
● Maak diagramme/tekeninge en byskrifte.
● Pas, sorteer, lys, beskryf en vergelyk tekste, grafieke, kaarte, foto’s en prente.
● Maak verbindings tussen oorsake en gevolge.
● Identifiseer ooreenkomste en verskille.
● Lees, voltooi en/of teken kaarte.
● Werk met data.
● Vind en werk met bronne.
● Vergelyk kruisverwysings en inligting.
● Verskaf verduidelikings.
● Identifiseer en bespreek kwessies.
● Maak modelle, plakkate of grafieke.
● Interpreteer foto’s en skryf byskrifte.
Kodes en persentasies vir optekening en rapportering:
Kode Beskrywing van bevoegdheid Persentasie
7 Uitstaande prestasie 80 – 100
6 Verdienstelike prestasie 70 – 79
5 Beduidende prestasie 60 – 69
4 Voldoende prestasie 50 – 59
3 Gemiddelde prestasie 40 – 49
2 Basiese prestasie 30 – 39
1 Nie bereik nie 0 – 29
Studiewenke en -metodes
Leerders kan ’n breinkaart gebruik om die inligting wat geleer word te onthou. ’n Breinkaart het die hoofdoel in die middel met ’n klomp sytakke met hoofopskrifte. Die inhoudsopgawe kan baie handig te pas kom.
Hou hierdie breinkaart byderhand elke keer wat ’n nuwe les gedoen word en hou die breinkaart so op datum. Dit verminder die opsommings net voor eksamens.
Ná elke les is daar ’n aktiwiteit wat seker maak leerders verstaan die inhoud van die les. Gaan die aktiwiteite weer deur saam met leerders ter voorbereiding vir die eksamens.
Elke aktiwiteit moet so volledig moontlik voltooi word en die vrae moet in volsinne beantwoord word.
SAMPLE
Ander nuttige inligting
Kry ’n atlas vir leerders indien moontlik. Atlasvaardighede is baie belangrik in Geografie. Kaarte van jou plaaslike gebied is handig vir kaartwerk.
Probeer ook om betroubare bronne op die internet te gebruik, waar moontlik. Baie organisasies en projekte verskaf nuttige aanlyn inligting. Vergelyk verskillende webtuistes om te sien of feitelike inhoud met mekaar ooreenstem. Google Earth het oulike lugfoto’s.
Jaarplan
Hou die volgende in gedagte wanneer jy jou jaar beplan:
● Wees realisties en buigsaam
● Hou jou ander vakroosters in gedagte
● Laat genoeg tyd om vir toetse en eksamens te studeer
Kwartaal
Eenheid en les
Eenheid 1: Kaartvaardighede
Les 1: Halfronde op ’n aardbol
Les 2: Breedte- en lengtegrade op ’n aardbol
Les 3: Hoe om lande en stede met breedte- en lengtegraad te vind
Eenheid 2: Skale
Les 4: Wat is ’n skaal?
1
Les 5: Verskillende soorte skale
Les 6: Hoe om reguitlynafstande tussen stede te meet
Datum begin Datum voltooi
2
Eenheid 3: Atlasse, globale statistieke en huidige gebeurtenisse
Les 7: Hoe werk ’n atlas?
Les 8: Suid-Afrika se provinsies in ’n atlas
Les 9: Die wêreld se belangrikste kenmerke
Hersieningsoefening
Eenheid 4: Waarom mense handel dryf
Les 10: Handel as ruil van goedere
Les 11: Uitvoere en invoere tussen Suid-Afrika en die wêreld
Les 12: Waarmee mense handel dryf – goedere en vaardighede
Eenheid 5: Hulpbronne en hul waarde
Les 13: Die waarde van grondstowwe en vervaardigde goedere
Les 14: Gevallestudie: Waar sjokolade vandaan kom
Eenheid 6: Regverdige handel
Les 15: Regverdige en onregverdige handel
Hersieningsoefening
Fasiliteerdersgids
Eenheid 7: Klimaat regoor die wêreld
Les 16: Die aarde se klimate
Eenheid 8: Eenheid 8: Tropiese reënwoude
Les 17: Tropiese reënwoude se ligging op aarde
3
Eenheid 9: Woestyne
Les 18: Woestyne se ligging op aarde
Eenheid 10: Naaldwoude
Les 19: Naaldwoude se ligging op aarde
Hersieningsoefening
Eenheid 11: Suid-Afrika se provinsies en mense
Les 20: Bevolkingsverspreiding en -digtheid
Eenheid 12: Waarom mense op spesifieke plekke woon
4
Les 21: Redes vir nedersettings se liggings
Eenheid 13: Mense regoor die wêreld
Les 22: Bevolkingsverspreiding regoor die wêreld
Kaartvaardighede Eenheid 1
Leerdoelwitte
Nadat hierdie eenheid voltooi is, moet leerders in staat wees om die volgende te doen:
● ’n Verskeidenheid bronne verstaan en daarmee werk – insluitend kaarte, data en foto’s.
● Gebruik en teken kaarte.
● Identifiseer en onttrek inligting uit tekste, atlasse en ander bronne, insluitend visuele bronne soos foto’s.
● Werk met data en statistieke in die vorm van grafieke, tabelle en diagramme.
● Gaan inligting na deur verskillende bronne te gebruik.
Inleiding
Help leerders om die verskille tussen ’n aardbol en ’n kaart te begryp. Gesels oor sleutels wat ons in die alledaagse lewe kry en gebruik byvoorbeeld ’n teken van ’n mannetjie op ’n deur. Die simbool sê slegs mans word daar toegelaat en nie dames nie. Dink aan nog ’n paar en gesels daaroor met die leerders.
Aktiwiteit 1
1. Noordelike Halfrond
2. Suidelike Halfrond
3. Westelike Halfrond
4. Oostelike Halfrond
Les 1
Halfronde op ’n aardbol
Fasiliteerdersgids
5. Ewenaar
6. Greenwich-meridiaan (6 × 1) = [6]
Les 2
Breedte- en lengtegrade op ’n aardbol
Aktiwiteit 2
1. Suidelike en Oostelike Halfronde
2. Suidelike en Oostelike Halfronde
3. Noordelike en Westelike Halfronde
4. Suidelike en Westelike Halfronde
Les 3
Hoe om lande en stede met breedte- en lengtegraad te vind
Aktiwiteit 3
1. 60° N 120° W
2. 20° N 80° O
3. 20° S 20° O
4. 40° N 0°
5. 60° N 120° O
6. 0° 40° O
7. 40° S 60° W
8. 40° N 100° O
9. 20° N 100° W
10. 20° S 40° W
(10 × 1) = [10]