Impakt Festivalkrant 2012 NO MORE WESTERNS (NL)

Page 1

exposities / film / video / muziek / presentaties / workshops Festival Tentoonstelling CBKU: 12-28 oktober


informatie

impakt

inhoudstarieven opgave 2 3 4 6 8 10 12

Prijs €30,€20,-

Kortingsprijs* €25,€17,50

algemene informatie inleiding en opening muziek en tentoonstelling talks no more westerns screenings panorama screenings en events

Screenings, Panorama Events Nights, Concerten Talks, Panels, Symposium Tentoonstellingen Artists Presentations

€8,€5,00 Gratis Gratis

€7,Gratis Gratis Gratis

essays

Festival Passe-Partout en Dag Passe-Partout geven geen toegang tot de Masterclasses, hiervoor gelden aparte prijzen:

sciencefiction is een wereldtaal waarin onze gezamenlijke toekomst wordt voorgesteld

14

vindingrijk, inventief leven door jugaad

15

notities over het project meeting modernity

16

feedback loops een zuid-zuidas voor design

17

world expo 2020 gbadolite

18

grass mud horse de effecten van jeugd op pornografie

19

delete control: join the fight for netfreedom

20

the dovestar chronicles

21

what is afrofuturism to africa

22

maar wacht even... wat als dit niet het einde van het westen is?

24

festivalschema en plattegrond

Kortingsprijs geldig op vertoon van CJP-pas, studentenkaart of U-Pas, bij de kassa én de zaal.

Masterclass Filastine: Masterclass Zafka Zhang:

kaartverkoop

Houders van een Passe-Partout dienen altijd op de locatie waar het programma plaatsvindt een €0,toegangsbewijs af te halen voor de afzonderlijke programma’s. Ook voor de gratis programma’s is een toegangsbewijs verplicht. Losse Kaartjes: - Theater Kikker Losse kaartjes voor voorstellingen in Theater Kikker kun je online kopen via www.impakt.nl en bij de kassa van Theater Kikker. De kassa is open van woensdag 24 t/m zondag 28 oktober van 11.00 – 22.00u. Op vrijdag 26 en zaterdag 27 oktober is de kassa ‘s avonds tot 1.00 open. - Filmtheater ‘t Hoogt E-ticket: Koop je kaartje online op www.hoogt.nl. Of koop je kaartje bij de kassa van Filmtheater ‘t Hoogt. Open 30 minuten voorafgaand aan het programma. Voor exacte openingstijden zie www.hoogt.nl. Theater Kikker: Festivalcentrum en informatiebalie Het hart van het Impakt Festival bevindt zich in Theater Kikker. In de foyer van het theater op de eerste verdieping staat de festivalbalie waar bezoekers informatie kunnen krijgen en passe-partouts en munten kunnen kopen voor het festivalrestaurant. De Impakt Festival muziekprogramma’s en diverse filmprogramma’s, lezingen en presentaties vinden ook plaats in Theater Kikker. Festivalrestaurant Van donderdag 25 t/m zondag 28 oktober is het festivalrestaurant geopend in de foyer van Theater Kikker. Dagelijks kan je er lunchen van 11.00u tot 13.00u voor 5 euro. ‘s Avonds wordt het diner geserveerd van 17.00u tot 21.00u voor 12 euro. Het menu wisselt dagelijks.

2

Informatielijn Voor vragen over het festivalprogramma of kaartverkoop, bel de Festival informatielijn: 030-2944163 Bereikbaar voorafgaand aan het festival op werkdagen van 10.00 tot 18.00u en tijdens het festival tot 22.00u. Voor andere vragen, bel ons kantoor: 030-2944493

€ 20,00 € 10,00

Aanmelding Masterclasses via rsvp@impakt.nl

Passe-Partouts: Passe-partouts zijn online te koop via www.impakt.nl en bij de kassa van Theater Kikker. Het Festival Passe-Partout is geldig voor alle programmaonderdelen tijdens de gehele festivalperiode. Een Dag Passe-Partout is geldig voor alle programmaonderdelen op de desbetreffende dag.

Filmtheater 't Hoogt: Films en lezingen Naast de voorstellingen in Theater Kikker vinden er diverse filmprogramma’s en lezingen plaats in Filmtheater ‘t Hoogt. CBKU: Hoofdtentoonsteling De No More Westerns tentoonstelling The Impossible Black Tulip of Cartography met werk van diverse internationale kunstenaars is ondergebracht in het CBKU dat open is van 11 t/m 28 oktober.

2012 colofon

Evenement Festival Passe-Partout Dag Passe-Partout

toekomstdromen 13

festival

Op 11 oktober vindt de opening van de tentoonstelling plaats om 20.00 uur. Van 12 tot 23 oktober is de tentoonstelling open van dinsdag t/m vrijdag van 11.00 tot 17.00 uur en zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Op woensdag 24 oktober is de tentoonstelling open van 11.00 tot 19.00 uur. Van donderdag 25 tot zaterdag 27 oktober is de tentoonstelling open van 11.00 tot 21.00 uur. Op zondag 28 oktober is de tentoonstelling open van 11.00 tot 19.00 uur. Adres: Plompetorengracht 4, Utrecht Academiegalerie: Studentententoonstelling In de Academiegalerie exposeren Fine Arts studenten van de HKU speciaal voor No More Westerns gemaakt werk. De tentoonstelling HKU <3 NMW opent op vrijdag 19 oktober om 17:00 met een feestelijke borrel. Openingstijden expositie: Zaterdag 20 oktober van 13.00 tot 18.00 Woensdag 24 tot en met zaterdag 27 oktober van 11.00 tot 21.00 uur Zondag 28 oktober van 11.00 tot 18.00 uur Rondleiding door de exposanten: Zondag 28 oktober om 12.00 uur Adres: Minrebroederstraat 16, Utrecht Deus, Digital Experiments on Urban Screens Van 19 tot 29 oktober zendt Impakt zijn DEUS programmering uit op de Video Walls van DROPSTUFF.nl, in diverse Nederlandse steden, van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Daarnaast is Impakt ook te zien op het scherm van CASZuidas bij Amsterdam WTC. Impakt Projections on Site at The Village Coffee & Music Van 14 oktober t/m 28 oktober is in deze eigengereide koffiebar een projectie te zien van een serie videowerken die speciaal voor The Village is geprogrammeerd: frisse, brutale en onverwachte videowerken van het rauwe soort – maar wel van kwaliteit. Adres: Voorstraat 46, Utrecht Tijmenrockt Utrechtse kunstenaar Tijmenrockt (Tijmen Zonnevijlle) zal gedurende het Impakt Festival aanwezig zijn in Theater Kikker met een interactieve mash-up-installatie, waar East meets West en North meets South. Michael Jackson meets Rajendra Kumar en Snoop Dogg versus Mithun Chakraborty. Pak het bedieningspaneel en gooi de videoclips in de mix over een wall van veertig monitors en blend het tot een funky geheel. www.tijmenrockt.nl

Organisatie Bestuur Benno van Marum Bas Nugteren Arno van Roosmalen Ruud Visschedijk Festivaldirecteur Arjon Dunnewind Zakelijk leider Daniëlle Pieket Weeserik Festivalcuratoren Cher Potter Samantha Culp

Panorama Events Ilga Minjon Adviseurs muziek Pim Verlaek Friso Wiersum Symposium Universiteit Utrecht (Master New Media & Digital Culture, AnnSophie Lehmann, Mirko Tobias Schaefer, Imar de Vries) Festival Fellow i.s.m. Centre for the Humanities

Assistent curator Ilga Minjon

Expositie Academiegalerie i.s.m. Peter van Dijk Hogeschool voor de Kunsten Utrecht: Eugène Jongerius, Kostana Banovic, Geert van Mil

Produktiecoördinatoren Bass Beek Jeroen Andriessen

CBKU Ineke van Tuinen, Paul Rosenberg, Ella Derksen.

Publiciteitscoördinator Femke Gerritsma

Impakt Online Sabine Niederer en Raymond Taudin Chabot

F/V Produktie-assistenten Veronika Satinská Loes Blom Tim van Kappen Coen Vos Management assistent Huixia Yang Works assistent Anna B. Vámos Hospitality Diede Timmers Gina Tsilimpi Vrijwilligerscoordinator Josja de Vree Publiciteits-assistenten Jana Jochmanová Eva Verboon Bas van de Kraats Blog Bas van de Kraats Max Urai Educatie Anke Sijbinga Josja de Vree Marloes Elbertse Sanne Kwak Technici Michael van Rosmalen Tentoonstellingsontwerp Co DKT London - Max Kahlen & Jørgen J. Tandberg www.codkt.com Bouwteam New Sculpture Department Ben Beek Jesper Minjon Impakt Team-building Crew Festivalfotograaf Pieter Kers Festivaljournaal Remko Dekker Grafisch ontwerp Lava Design (Daan Hornstra) Website HOAX (Bram Buijs, Sven Gerhardt) Nabble (Joram van den Boezem) Redactie Eric van der Woude Catering Tutti A Tavola Eko Kitchen Programma Festivalcuratoren Cher Potter Samantha Culp Panoramaselectiecommissie Kernleden Renata Ananias Joke Ballintijn Dorothé Orczyk Jan Schuijren Angela Serino Tessa Verheul Arjon Dunnewind Ilga Minjon Gastviewers Shirley Niemans Annet Dekker Ivan Garcia-Romero Pim Verlaek

Impakt Projections on Site, i.s.m. The Village Coffee & Music, Angelo & Lennaert Met enorme dank aan Alle kunstenaars, alle vrijwilligers, René van Engelenburg (DROPSTUFF.nl), Harm Lambers, Chantal van den Broek, Jaap van der Woude (Theater Kikker), Friederike Weisner, Henk Camping, Noor van Venrooy, Coen Spijker, Michiel Langbroek, Greetje Maring (Filmtheater 't Hoogt), Esther Baas (Gemeente Utrecht). Impakt wordt ondersteund door Gemeente Utrecht, Mondriaan Fonds, SNS REAAL Fonds, HIVOS, Arts Collaboratory, Nederlands Filmfonds, VSBfonds, Vrede van Utrecht, K.F. Hein Fonds, Fentener van Vlissingen Fonds, Lava Grafisch Ontwerpers, HOAX, Nabble, CBKU, De Groene Amsterdammer, Beamsystems, FedEx, Theater Kikker, Filmtheater 't Hoogt, Academiegalerie, Stichting Pleinmuseum / DROPSTUFF.nl, Zya, Centercom.


informatie

impakt

inhoudstarieven opgave 2 3 4 6 8 10 12

algemene informatie inleiding en opening muziek en tentoonstelling talks no more westerns screenings panorama screenings en events essays toekomstdromen

13

sciencefiction is een wereldtaal waarin onze gezamenlijke toekomst wordt voorgesteld

14

vindingrijk, inventief leven door jugaad

15

notities over het project meeting modernity

16

feedback loops een zuid-zuidas voor design

17

world expo 2020 gbadolite

18

grass mud horse de effecten van jeugd op pornografie

19

delete control: join the fight for netfreedom

20

the dovestar chronicles

21

what is afrofuturism to africa

22

maar wacht even... wat als dit niet het einde van het westen is?

24

festivalschema en plattegrond

Prijs €30,€20,00

Kortingsprijs* €25,€17,50

Filmprogramma’s, Panorama Events Nights, Concerten Conferentie Tentoonstelling en round tables

€8,€5,00 Gratis

€7,Gratis Gratis

Organisatie Bestuur Benno van Marum Bas Nugteren Arno van Roosmalen Ruud Visschedijk Festivaldirecteur Arjon Dunnewind

Kortingsprijs geldig op vertoon van CJP-pas, studentenkaart of U-Pas, bij de kassa én de zaal.

Zakelijk leider Daniëlle Pieket Weeserik

Festival Passe-Partout en Dag Passe-Partout geven geen toegang tot de Masterclasses, hiervoor gelden aparte prijzen:

Festivalcuratoren Cher Potter Samantha Culp

Panorama Events Ilga Minjon Adviseurs muziek Pim Verlaek Friso Wiersum Symposium Universiteit Utrecht (Master New Media & Digital Culture, AnnSophie Lehmann, Mirko Tobias Schaefer, Imar de Vries) Festival Fellow i.s.m. Centre for the Humanities

Assistent curator Ilga Minjon

Expositie Academiegalerie i.s.m. Peter van Dijk Hogeschool voor de Kunsten Utrecht: Eugène Jongerius, Kostana Banovic, Geert van Mil

Aanmelding Masterclasses via rsvp@impakt.nl

Produktiecoördinatoren Bass Beek Jeroen Andriessen

CBKU Ineke van Tuinen, Paul Rosenberg, Ella Derksen.

kaartverkoop

Publiciteitscoördinator Femke Gerritsma

Impakt Online Sabine Niederer en Raymond Taudin Chabot

Masterclass Filastine: Masterclass Zafka Zhang:

Passe-Partouts: Passe-partouts zijn online te koop via www.impakt.nl en bij de kassa van Theater Kikker. Het Festival Passe-Partout is geldig voor alle programmaonderdelen tijdens de gehele festivalperiode. Een Dag Passe-Partout is geldig voor alle programmaonderdelen op de desbetreffende dag. Houders van een Passe-Partout dienen altijd op de locatie waar het programma plaatsvindt een €0,toegangsbewijs af te halen voor de afzonderlijke programma’s. Ook voor de gratis programma’s is een toegangsbewijs verplicht. Losse Kaartjes: - Theater Kikker Losse kaartjes voor voorstellingen in Theater Kikker kun je online kopen via www.impakt.nl en bij de kassa van Theater Kikker. De kassa is open van woensdag 24 t/m zondag 28 oktober van 11.00 – 22.00u. Op vrijdag 26 en zaterdag 27 oktober is de kassa ‘s avonds tot 1.00 open. - Filmtheater ‘t Hoogt E-ticket: Koop je kaartje online op www.hoogt.nl. Of koop je kaartje bij de kassa van Filmtheater ‘t Hoogt. Open 30 minuten voorafgaand aan het programma. Voor exacte openingstijden zie www.hoogt.nl.

Festivalrestaurant Van donderdag 25 t/m zondag 28 oktober is het festivalrestaurant geopend in de foyer van Theater Kikker. Dagelijks kan je er lunchen van 11.00u tot 13.00u voor 5 euro. ‘s Avonds wordt het diner geserveerd van 17.00u tot 21.00u voor 12 euro. Het menu wisselt dagelijks.

2

2012 colofon

Evenement Festival Passe-Partout Dag Passe-Partout

Theater Kikker: Festivalcentrum en informatiebalie Het hart van het Impakt Festival bevindt zich in Theater Kikker. In de foyer van het theater op de eerste verdieping staat de festivalbalie waar bezoekers informatie kunnen krijgen en passe-partouts en munten kunnen kopen voor het festivalrestaurant. De Impakt Festival muziekprogramma’s en diverse filmprogramma’s, lezingen en presentaties vinden ook plaats in Theater Kikker.

Informatielijn Voor vragen over het festivalprogramma of kaartverkoop, bel de Festival informatielijn: 030-2944163 Bereikbaar voorafgaand aan het festival op werkdagen van 10.00 tot 18.00u en tijdens het festival tot 22.00u. Voor andere vragen, bel ons kantoor: 030-2944493

festival

Filmtheater 't Hoogt: Films en lezingen Naast de voorstellingen in Theater Kikker vinden er diverse filmprogramma’s en lezingen plaats in Filmtheater ‘t Hoogt. CBKU: Hoofdtentoonsteling De No More Westerns tentoonstelling The Impossible Black Tulip of Cartography met werk van diverse internationale kunstenaars is ondergebracht in het CBKU dat open is van 11 t/m 28 oktober.

€ 20,00 € 10,00

Op 11 oktober vindt de opening van de tentoonstelling plaats om 20.00 uur. Van 12 tot 23 oktober is de tentoonstelling open van dinsdag t/m vrijdag van 11.00 tot 17.00 uur en zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Op woensdag 24 oktober is de tentoonstelling open van 11.00 tot 19.00 uur. Van donderdag 25 tot zaterdag 27 oktober is de tentoonstelling open van 11.00 tot 21.00 uur. Op zondag 28 oktober is de tentoonstelling open van 11.00 tot 19.00 uur. Adres: Plompetorengracht 4, Utrecht Academiegalerie: Studentententoonstelling In de Academiegalerie exposeren Fine Arts studenten van de HKU speciaal voor No More Westerns gemaakt werk. De tentoonstelling HKU <3 NMW opent op vrijdag 19 oktober om 17:00 met een feestelijke borrel. Openingstijden expositie: Zaterdag 20 oktober van 13.00 tot 18.00 Woensdag 24 tot en met zaterdag 27 oktober van 11.00 tot 21.00 uur Zondag 28 oktober van 11.00 tot 18.00 uur Rondleiding door de exposanten: Zondag 28 oktober om 12.00 uur Adres: Minrebroederstraat 16, Utrecht Deus, Digital Experiments on Urban Screens Van 19 tot 29 oktober zendt Impakt zijn DEUS programmering uit op de Video Walls van DROPSTUFF.nl, in diverse Nederlandse steden, van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Daarnaast is Impakt ook te zien op het scherm van CASZuidas bij Amsterdam WTC. Impakt Projections on Site at The Village Coffee & Music Van 14 oktober t/m 28 oktober is in deze eigengereide koffiebar een projectie te zien van een serie videowerken die speciaal voor The Village is geprogrammeerd: frisse, brutale en onverwachte videowerken van het rauwe soort – maar wel van kwaliteit. Adres: Voorstraat 46, Utrecht Tijmenrockt Utrechtse kunstenaar Tijmenrockt (Tijmen Zonnevijlle) zal gedurende het Impakt Festival aanwezig zijn in Theater Kikker met een interactieve mash-up-installatie, waar East meets West en North meets South. Michael Jackson meets Rajendra Kumar en Snoop Dogg versus Mithun Chakraborty. Pak het bedieningspaneel en gooi de videoclips in de mix over een wall van veertig monitors en blend het tot een funky geheel. www.tijmenrockt.nl

F/V Produktie-assistenten Veronika Satinská Loes Blom Tim van Kappen Coen Vos Management assistent Huixia Yang Works assistent Anna B. Vámos Hospitality Diede Timmers Gina Tsilimpi Vrijwilligerscoordinator Josja de Vree Publiciteits-assistenten Jana Jochmanová Eva Verboon Bas van de Kraats Blog Bas van de Kraats Max Urai Educatie Anke Sijbinga Josja de Vree Marloes Elbertse Sanne Kwak Technici Michael van Rosmalen Tentoonstellingsontwerp Co DKT London - Max Kahlen & Jørgen J. Tandberg www.codkt.com Bouwteam New Sculpture Department Ben Beek Jesper Minjon Impakt Team-building Crew Festivalfotograaf Pieter Kers Festivaljournaal Remko Dekker Grafisch ontwerp Lava Design (Daan Hornstra) Website HOAX (Bram Buijs, Sven Gerhardt) Nabble (Joram van den Boezem) Redactie Eric van der Woude Catering Tutti A Tavola Eko Kitchen Programma Festivalcuratoren Cher Potter Samantha Culp Panoramaselectiecommissie Kernleden Renata Ananias Joke Ballintijn Dorothé Orczyk Jan Schuijren Angela Serino Tessa Verheul Arjon Dunnewind Ilga Minjon Gastviewers Shirley Niemans Annet Dekker Ivan Garcia-Romero Pim Verlaek

Impakt Projections on Site, i.s.m. The Village Coffee & Music, Angelo & Lennaert Met enorme dank aan Alle kunstenaars, alle vrijwilligers, René van Engelenburg (DROPSTUFF.nl), Harm Lambers, Chantal van den Broek, Jaap van der Woude (Theater Kikker), Friederike Weisner, Henk Camping, Noor van Venrooy, Coen Spijker, Michiel Langbroek, Greetje Maring (Filmtheater 't Hoogt), Esther Baas (Gemeente Utrecht). Impakt wordt ondersteund door Gemeente Utrecht, Mondriaan Fonds, SNS REAAL Fonds, HIVOS, Arts Collaboratory, Nederlands Filmfonds, VSBfonds, Vrede van Utrecht, K.F. Hein Fonds, Fentener van Vlissingen Fonds, Lava Grafisch Ontwerpers, HOAX, Nabble, CBKU, De Groene Amsterdammer, Beamsystems, FedEx, Theater Kikker, Filmtheater 't Hoogt, Academiegalerie, Stichting Pleinmuseum / DROPSTUFF.nl, Zya, Centercom.


no

more

westerns

Festivalcuratoren Samantha Culp en Cher Potter Samantha Culp is een uit Californië afkomstige auteur, curator en creatieve producent, momenteel gevestigd in Shanghai. Zij verblijft al 8 jaar in China en omstreken. Haar publicaties verschenen onder andere in Artforum, TimeOut Hongkong, en de South China Morning Post, en zij werkt als redacteur bij het Chinese kunstmagazine LEAP (艺术节). Samantha Culp is oprichter en directeur van New Territories, een experimenteel onderzoeks- en productiebureau dat projecten ontwikkelt op het gebied van kunst, cinema en design. Cher Potter is een Zuid-Afrikaanse cultuurwetenschapper gevestigd in Londen. Ze doet onderzoek voor ‘The Future: A History’, een grootschalige tentoonstelling in het Victoria & Albert museum over design in de huidige eeuw. Als organisator van Alterfutures, een groep ontwerpers die dwingende alternatieven biedt voor de gebruikelijke toekomstperspectieven, is zij curator voor de ‘Worlds in Progress’ tentoonstelling voor de Londense Architecture Foundation die begin 2013 opent. Daarnaast werkt ze als Senior Editor of Creative Direction bij WGSN, een bureau gespecialiseerd in het design van de toekomst en het analyseren van esthetische trends in kunst, muziek, mode, architectuur en nieuwe media. Festival Fellow Parmesh Shahani In samenwerking met het Centre for the Humanities van de Universiteit Utrecht is de Indiase wetenschapper Parmesh Shahani aangesteld als Festival Fellow. Parmesh Shahani is onder meer als fellow verbonden aan instituten als TED (Technology, Entertainment & Design) en het MIT (Massachusetts Institute of Technology) Futures of Entertainment programma.

Introductie ‘We’re not in Kansas anymore’, sprak Dorothy in ‘The Wizard of Oz’, en we zijn ook niet in Hollywood (waar dit ultieme westerse filmsprookje in 1938 werd opgenomen), of in Parijs, of Londen, of een van die andere oude hoofdsteden van cultuur, esthetiek en wereldwijde invloed. Het centrum is nu namelijk elders en overal – een straatmarkt in Shenzhen, de slaapkamer van een tienerjongen in Caïro, een provisorisch gebouwde dorpsbioscoop op het platteland van Ghana, of het dichtstbijzijnde wifi-signaal. Alle debatten over ‘globalisering’ en ‘multiculturalisme’, de acroniemen BRIC en BASIIC, de val van de euro en de opkomst van Chinese wolkenkrabbers daargelaten, zit er onmiskenbaar een onbestemde elektrische lading in de lucht: misschien gaan dan toch eindelijk de magnetische polen van plaats wisselen. We draaien dan misschien in Europa geen westerns meer, maar we gebruiken ze wel om aan te haken bij de toekomst. Het Westen heeft zijn beurt gehad. Dus laat de laatste dorre struiken door de verlaten hoofdstraat waaien, laat de aftiteling lopen en zoek een ander net op. No More Westerns wordt geen puur theoretisch overzicht of wetenschappelijke analyse. Misschien kunnen we de thema’s beter opvatten als uitgangspunten voor een nieuwe benadering van termen als moderniteit. In ons denken en onze perceptie neemt het verschuivende mondiale perspectief een steeds prominentere plaats in: de wereld wordt niet langer bepaald door het Westen of door archaïsche modellen van vermeende tegenstellingen als centrum-periferie, Oost-West, heerser-onderdaan en zelf-ander. We vestigen de aandacht op voorbeelden van hedendaagse trends, schisma’s en andere geïsoleerde verschijnselen die de breuk met de dominantie van de westerse cultuur

Mehreen Murtaza: Ottoman heliograph crew at Huj during World War I, 1917. American Colony Jerusalem. Vertegenwoordigd door Grey Noise, Dubai en Experimenter, Kolkata.

illustreren en de aankondiging vormen van een nieuw bewustzijn. We richten ons op een breed scala van culturele en maatschappelijke bewegingen uit gebieden die er hun eigen codes op nahouden als alternatief voor de westerse. Allerlei hybride verschijnselen zullen worden gebruikt om te fantaseren over nieuwe manifestatievormen van de mainstream-cultuur en –kunst in een wereld waarin de VS en Europa op het gebied van beeldproductie niet langer een leidende rol spelen. In een parafrase van de semiprofetische visie op de toekomst van sciencefictionschrijver William Gibson: ‘De postwesterse wereld is er al. Ze is alleen niet erg gelijkmatig verspreid.’ No More Westerns toont werken van en samenwerkingsverbanden tussen een groot aantal jonge, opkomende internationale kunstenaars, naast minder traditionele, commerciële en niet-professionele ‘makers’. We onderzoeken relevante kwesties als originaliteit, hybride auteurschap en gewijzigde mondiale perspectieven en houden het onderscheid tussen kunstenaar/curator/publiek opzettelijk vaag. De thema’s die aan de orde komen, zullen even gevarieerd zijn als de mythologieën in de landen die centraal staan. Van de Grass Mud Horse, symbool van de speelse manier waarop de internetcensuur in China op ‘seksuele’ inhoud wordt ontdoken, tot de wereld van de Afrikaanse filmindustrie, waar lokale mythen en hekserij de confrontatie aangaan met Hollywood. De symboliek van de sciencefiction ondergaat een gedaanteverwisseling en wordt gebruikt om de rol van inheemse groepen in de samenleving vanuit een nieuw perspectief te bekijken. De afrofuturistische thema’s die we al kennen worden momenteel uitgebreid met nieuwe modellen als sinofuturisme, islamofuturisme of indofuturisme, waarin een vrouw met hoofddoek en gewapend met een laserzwaard symbool kan staan voor een nieuw bewustzijn, een huwelijk tussen traditie en vernieuwing, een mengsel van popcultuur en religie of theoretische pulpfictie in de Perzische Golf.

Opening Impakt Festival 2012: New World Perspectives Woensdag 24 oktober, 19:00u, Theater Kikker Grote Zaal Festivalcuratoren Samantha Culp en Cher Potter presenteren aan de hand van korte presentaties de highlights uit het No More Westerns-programma. Kunstenaars en andere gasten die in het festival uitgebreid van zich zullen laten horen, geven op deze openingsavond alvast een kleine vooruitblik. Interviews en prikkelende statements worden afgewisseld met korte films, fragmenten en projectpresentaties. Na afloop van de deze No More Westerns digest, zetten we de opening feestelijk voort met een borrel in de bar van Theater Kikker.

Loot - Filastine ft. Nova

Openingsconcert LIVE: FILASTINE ft. NOVA Woensdag 24 oktober, 21:00u, Theater Kikker Grote Zaal De in Barcelona woonachtige Amerikaan Grey Filastine reist de hele wereld over op zoek naar geluiden, samples, instrumenten en stijlen, om deze mee naar huis te nemen en in zijn muziek te verwerken. Het resultaat is originele en altijd spannende beats, die doen denken aan global bass. Geen keyboards of standaard DJ-materiaal, maar een curieus instrumentarium variërend van een winkelwagentje dat deel is van de percussie tot oude Afrikaanse instrumenten die met een Indonesische toonladder worden gestemd of van hi-tech software worden voorzien. Filastine staat met zijn muziek midden in de actualiteit en levert met zijn muziek, zijn songteksten en de visuals commentaar op de gevolgen van de globalisering, de Arabische Revolutie, milieuvervuiling en de economische crisis. Zijn muziek kan worden omschreven als post-dubstep, maar is misschien ook gewoon een onbenoembare hybride van wereldwijde underground beats. Als iemand korte metten weet te maken met het stoffige imago van de achterhaalde term 'wereldmuziek', dan is het wel Grey Filastine. Filastine bracht onlangs het bejubelde album £OOT uit, samen met zijn muzikale partner in crime en vocaliste Nova uit Indonesië. Op uitnodiging van Impakt waren ze op 21 september live te zien tijdens VJ op de Dom. Deze bijzondere setting en de beelden die VJ Miki Arregui van Telenoika live op de Dom projecteerde zullen ze op de openingsavond van het Impakt Festival 2012 verruilen voor een langere liveshow met meer van Filastines eigen visuals. Grey Filastine geeft tijdens het Impakt Festival ook de muzikale Masterclass Beats Sin Fronteras, do 25 okt, 11:00u-15:00u, zie p. 3


music Het thema No More Westerns opent natuurlijk de deur naar een eindeloze toevoer van interessante bands, subculturen en DJ’s uit alle hoeken van de wereld. Experimentele kruisbestuivingen tussen lokale genres en clubscenes maken korte metten met het (soms) stoffige imago van 'wereldmuziek'. Onder invloed van verschillende geografische uitwisselingen, die zich veelal buiten ons westerse blikveld afspelen, zijn er verbazingwekkende ritmes en stijlen te vinden van artiesten die plaatselijke muziekgeschiedenis vermengen met moderne ambities. Wel eens gehoord van Shangaan Electro, Kuduro en Kwaito, Bhangra, Moombahton, Digital Cumba of Baile Funk?

DJ Set Chief Boima Vr 26 okt, 23:00u, Theater Kikker, Grote Zaal Chief Boima is een Sierra LeoonsAmerikaanse muzikant, DJ, cultureel activist, en schrijver. Hij begon zijn internationale DJ-carrière op een reis met als doel verbanden te leggen met gelijkgestemde artiesten in verschillende delen van de wereld. Vanaf het begin integreert hij in zijn optredens een breed scala aan wereldwijde muziekstijlen, geïnspireerd door zijn

music

Non-Western Shoot Out: The Musical

opvoeding in de hechte Afrikaanse immigrantengemeenschap in Milwaukee, Wisconsin, en soortgelijke gemeenschappen elders in de Verenigde Staten. Dit heeft hem gemaakt tot een internationaal gerespecteerd figuur wanneer het gaat om de promotie van verschillende ‘dancemuziek’ van over de hele wereld, zoals Coupé Decalé, Cumbia, Kuduro en Champeta. Zijn reiservaring en muziekkennis hebben hem daarnaast een carrière als schrijver opgeleverd, met publicaties in verschillende on- en offline muziek- en cultuurmagazines (Ghetto Bassquake, Africa is a Country, WFMU Radio, and The Fader Magazine).

Vr 26 okt, 21:00u, Theater Kikker, Grote Zaal DJ, kunstenaar en curator Jonas Ohlsson (DJ Lonely) en historicus, activist en organisator Friso Wiersum (dubcovsky) zijn beiden underground-muziekfreaks met reislust. Ze nemen het tegen elkaar op in een muzikale dialoog met context, stellingen en muziek vanuit een buitenEuropees blikveld. Als DJ's met een missie, zullen ze een battle aangaan over stromingen en clubscenes in de niet-westerse wereld, de hernieuwde ambities van ‘lokale' trends onder invloed van technologie, culturele uitwisseling tussen werelddelen en de effecten van politieke en economische verschuivingen, zoals die doorklinken in de ritmes en tempo’s van dub, shangaan electro, macumba en baile funk. Er mag gedanst worden: lock 'n load!

Rebel Up! Soundclash DJ set by Seb Bassleer Vr 26 okt, 01:00u, Theater Kikker, Grote Zaal Rebel Up! Soundclash brengt de rauwe organische geluiden die onze wereld te bieden heeft naar de dansvloer: "Global and political culture mash of European mestiza beats, gypsy funk, straight-up old skool roots, Arabic roughness, amplified African rhythms, Latino cuts, Asian psychedelica and gritty electronics. Eclectic Sounds from the Global Underground."

exhibition: the black tulip of CBKU, van 11 t/m 28 oktober, opening 11 oktober, 20:00u. Voor openingstijden zie pagina 2. De festivaltentoonstelling The Impossible Black Tulip of Cartography laat een dialoog zien tussen kunstenaars, ontwerpers en anonieme auteurs binnen de digitale wereld. De tentoonstellingsruimte zelf is een navigeerbare setting, geïnspireerd door retro-futuristische geometrieën en de informele ruimten van onze 'glocalized' cultuur, met thema's variërend van alternatieve geschiedenissen tot gefantaseerde toekomstbeelden. De diverse thema’s van de reële, ingebeelde en opkomende werelden ontvouwen zich terwijl de bezoeker zich door verhalen, geografieën en netwerken beweegt. De tentoonstelling is zo ontworpen dat de visies van de deelnemende kunstenaars zoals deze tot uiting komen in hun video’s en installaties worden weerspiegeld en uitvergroot.

AES+F Allegoria Sacra

4

AES+F is een groep van vier Russische kunstenaars: Tatiana Arzamasova (1955), Lev Evzovich (1958), Evgeny Svyatsky (1957) en Vladimir Fridkes (1956), die allen in Moskou

An A to Z of K-Pop + Astropical Dub and time-travel Za 27 okt, 21:00u, Theater Kikker, Grote Zaal Koreaanse wavers en Hallyu-community: unite! Deze experimentele dj-set/multimedia-presentatie door Heather Corcoran geeft een verhelderend alfabet van de omvangrijke wereld van de K-pop, de Koreaanse mainstream popmuziek die gekenmerkt wordt door een hyperactieve, maximalistische stijl en een uitstekende bespeling van de media. We kunnen wel stellen dat de K-pop in de concurrentieslag om het jonge Aziatische publiek de Japanse J-pop en de Chinese C-pop ver achter zich heeft gelaten. Buiten Azië heeft K-pop al geleid tot bijna-rellen en wetenschappelijke conferenties. Tijd voor een kijk- en luisterervaring over het hoe en waarom van de Koreaanse golf. Aansluitend zet Egyptisch kunstenaar Kareem Lotfy zijn theorieën uiteen over Astropicalisme en Genre Avoidance Strategies in een muziekset, met nostalgische dubsamples, vervormde Afrikaanse ritmes, reggae beats, Wikipediateksten en gevonden voorwerpen.

impossible cartography

wonen en werken. De video voor ‘Allegoria Sacra’ (Heilige Allegorie) is gebaseerd op het gelijknamige middeleeuwse schilderij van Giovanni Bellini en is een nieuwe interpretatie van de mystieke verbeelding van het vagevuur door deze Italiaanse kunstenaar in de vorm van een futuristische luchthaventerminal vol zoömorfische drakenvliegtuigen, vervaagde culturen en onwezenlijke logica.

Sophia Al-Maria Sci-Fi Wahabi Sophia Al-Maria is geïnteresseerd in wat de toekomst brengt. Haar werk als schrijfster, filmmaakster en kunstenaar richt zich op het futurisme in de Perzische Golf en het vermoeden dat de huidige toestand in de Golf een voorbode is van onze mondiale toekomst. Ze werkt vanuit Doha in Qatar. Het uit video’s en essays bestaande project ‘Sci-Fi Wahabi’ is een epische sprong in het diepe naar een ontheemd futurisme waarvan slechts een glimp kan worden opgevangen via het hedendaagse surrealisme in de Golfstaten.

Chto Delat? The Russian Woods

Allegoria Sacra - AES +F

presentations

Chto Delat? is een groep Russische kunstenaars, filosofen en schrijvers die kunst, politieke theorie en activisme samenbrengt. Het theateroptreden en de bijbehorende designs voor ‘The Russian Woods’ waren in eerste instantie vooral gebaseerd op de politieke ontwikkelingen in Rusland van de afgelopen winter, en op mythische beelden en mythologische retoriek die door zowel de autoriteiten als de demonstranten werden gebruikt. Chto Delat? wil de gebeurtenissen analyseren in de vorm van een sprookje dat ‘niet alleen de hele

sociopolitieke structuur van ons land weerspiegelt maar ook ons en ons publiek aanmoedigt na te denken over manieren om deze te boven te komen en te transformeren’.

Double Fly Art Center Who Cares About The Future? Double Fly Art Center (双飞艺术中心) is in 2008 opgericht als collectief van 9 net van de China Academy of Art in Hangzhou afgestudeerde studenten, die zich sindsdien hebben ontwikkeld tot de heilige dwazen waaraan in de Chinese kunstwereld zo veel behoefte bestond. Hun muziekvideo's, zoals ‘Who Cares About the Future’ en ‘Contemporary Business’ laten een meesterlijke combinatie zien van vulgaire practical jokes en 'high-concept' kritiek. De video’s zijn uitgevoerd met de meest crappy low-budget Youku-esthetiek (Youku is het Chinese Youtube), en halen hun inspiratie uit de dynamische visuele cultuur van de hedendaagse (zowel virtuele als fysieke) Chinese werkelijkheid, maar drijven tegelijkertijd de spot met de systemen van de kunstwereld en de volwassenheid.

Foundland Journey To Ard Al Amal Foundland is een jonge kunst-, design- en onderzoekspraktijk in Amsterdam. Foundland onderzoekt hoe men zich in Syrië een beeldtaal eigen maakt die afkomstig is van het internet en is ontleend aan een westerse context, en deze omvormt tot een beeldtaal voor propaganda en protest in de Syrische revolutie. Voor het Impakt Festival richt Foundland zich op het gebruik van animatievideo's voor kinderen toegeëigend door de Syrische oppositie om er protestpropaganda van te maken.

Micheal Macgarry Chocolate City / Lagos, Nigeria, 2027 / Luanda, Angola, 2019 / Malabo, Equitorial Guinnea, 2023 Michael MacGarry is een beeldend kunstenaar en filmmaker uit Kaapstad in Zuid-Afrika. Zijn project ‘Chocolate City’ omschrijft hij als ‘een soort anti-technologiefilm over de eens zo grote Afrikaanse diaspora-/ koopliedenbevolking van Guangzhou, China, met daarin 4 korte verhalen die verder losstaan van de beelden: één verhaal speelt zich af in het Afrikaans-Chinese ruimtestation in 2043, in een tweede zijn we getuige van de geboorte van de 8 miljardste wereldburger in 2024 in Gondar, Ethiopië.

Mehreen Murtaza The Dubious Birth Of Geography Het werk van de uit Lahore, Pakistan, afkomstige kunstenares Mehreen Murtaza richt zich op onderwerpen als complottheorieën, sektes en bovennatuurlijke speculaties. In haar serie ‘The Dubious Birth of Geography’ besteedt ze aandacht aan de manier waarop historische vertellingen en hun veelvuldige interpretaties weerklinken in persoonlijke geschiedenissen. Murtaza is van mening dat een vertelling uiteindelijk kritiek kan bieden op interculturele representatie en geopolitiek door het opnieuw vertellen van het alledaagse op het raakvlak met het denkbeeldige.

Paulo Nazareth For Sale Paulo Nazareth, werkzaam vanuit Belo Horizonte, Brazilië, is een kunstenaar die vaak wordt omschreven


Kareem Lotfy (Live Stream Canvas)

Live Stream Canvas

Hku <3 nmw

De #NMW Live Stream Canvas laat een stroom van referenties zien die de thema's van de tentoonstelling en het festival als geheel onderzoeken en uitbreiden. Met als speciale gasten de Egyptische kunstenaar en muzikant Kareem Lotfy en Babak Radboy & Item Idem. Lotfy groeide op binnen zowel de Westerse als de Egyptische cultuur en zijn werk gaat over deze culturele overlapping. In 2008 begon Lotfy te werken met monochrome glitch bitmaps waarmee hij geluidscomposities genereerde. Sindsdien experimenteert hij met digitale media waarmee hij werk produceert en presenteert, variërend van electronische muziek tot 3d sculpturen. De vanuit New York opererende Babak Radboy (creative director van Bidoun Magazine) & Item Idem (oftewel Cyril Duval, conceptual stimulator) werken vaak samen aan provocerende projecten op het snijvlak van kunst, mode en design.

Academiegalerie, van 19 t/m 28 oktober, opening 19 oktober, 17:00u Voor openingstijden zie pagina 2. Rondleiding in het kader van de Culturele zondag Jong Jonger Jongst, zondag 28 oktober om 12:00u Niet alleen internationale kunstenaars geven in het Impakt Festival 2012 hun visie op de verschillende aspecten van No More Westerns. Een groep studenten Fine Art van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht is door Impakt uitgenodigd na te denken over het festivalthema. Ze kregen daarbij workshops, ideeën en presentaties van Impakt resident-artists en andere gasten die een frisse, professionele blik op de beroepspraktijk konden geven. Het eindresultaat is de expositie in de Academiegalerie, de tentoonstellingsruimte van de HKU. De jonge makers reflecteren hier op eigengereide manier op #NMW: hoe kijken we in het westen naar muziek en hoe luisteren we naar beeld? Hoe eng zijn groeiende supermachten als China nu eigenlijk? In het kader van de Culturele Zondag Jong Jonger Jongst, wordt op 28 oktober om 12:00 uur een rondleiding gegeven door de tentoonstelling, met een persoonlijke toelichting door de exposanten.

Website / #NMW Preview of “#NMW Online” – for more information, visit www.nomorewesterns.org No More Westerns strekt zich uit voorbij het fysieke vlak dankzij ons online programma dat ruimte biedt aan internetkunst, een webshop met producten van kunstenaars, exclusieve mixtapes, B-side videoprogramma’s, geselecteerde apps en vertaalde content. Dit alles zal ook te volgen zijn via onze blog, Twitter/ Weibo en onze hashtag, #NMW.

#NMW Hashtag De NO MORE WESTERNS hashtag heeft meerdere functies: ten eerste om real time content en discussies rondom het festival te verzamelen en ten tweede om deze naar alle uithoeken van het internet te verspreiden. Iedereen is uitgenodigd nieuwe dialogen en verbindingen aan te gaan rond het programma en de inhoud van #NMW. Tegelijk is het een poging om de onvermijdelijke taalbarrières omver te werpen – in afwachting van vertalingen die we kunnen aanbieden, dienen de #NMW-karakters als een boven-linguïstisch symbool. Taggen maar!

Desktop – Leng Wen

als 'sjamaan': hij gebruikt fotografie, beeldhouwkunst, performance en taal in zijn rituele kunstwerken. De fotoserie 'For Sale' die in de tentoonstelling te zien is gaat over transformatie, ideologische verandering en ontwikkeling in Zuid-Amerika en becommentarieert de geopolitieke zuid-zuid-as, dat wil zeggen, de spirituele en handelsrelaties van Brazilië met het Midden-Oosten en China.

The Propeller Group The History Of The Future De Propeller Group is een kunstcollectief uit Ho Chi Minhstad in Vietnam en Los Angeles dat bestaat uit Phunam, Matt Lucero en Tuan Andrew Nguyen. Impakt heeft de Europese première van ‘The History of the Future’, een drieluik dat draait om een uniek sciencefiction phasergeweer, rijkelijk versierd in de traditie van 16e-eeuws houtsnijwerk uit Zuidoost-Azië. Het idee is dat dit geweer ergens ter wereld wordt verstopt voor de mensheid en pas na 100 jaar weer tevoorschijn komt.

Apichatpong Weerasethakul - Primitive Apichatpong Weerasethakul staat bekend om zijn crossmediale films en kunstwerken die sterk zijn geïnspireerd door de tradities en tijdloze moderniteit van Thailand. ‘Primitive’ is een sterk door de lokale mythologie geïnspireerd crossmediaal project dat voortkomt uit zijn onderzoek voor de speelfilm ‘Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives’ op het platteland van Nabua bij de Laotiaanse grens. De video-installatie is een tweeluik en toont ons een schitterend fragment uit het dagelijkse leven in een dorp dat de onwaarschijnlijke locatie is voor een post-futuristische ontwikkeling: de technologie van het dromen.

Lu Yang Wrathful King Kong Core De uit Shanghai afkomstige kunstenaar Lu Yang (geb. 1984) onderzoekt de grenzen van bio- en nieuwemediakunst, waarbij ze vaak controverses aanwakkert. In ‘Wrathful King Kong Core’ onderzoekt ze de aard

van menselijke emotie door oeroude boeddhistische kosmologie te vermengen met westerse wetenschap – ze omschrijft het als een “overmoedige poging om religieuze concepten van boze goden te projecteren op wetenschappelijke theorieën over het woede-responsmechanisme van ons brein.” De soundtrack is van de Chinese geluidskunstenaar Yao Dajuin.

Leng Wen Desktop Leng Wen werd in 1990 geboren in het Chinese Qingdao, en studeerde in 2012 af aan de China Central Academy of Fine Art. Ze woont en werkt in Beijing. Haar ‘Desktop’-serie bestaat uit portretten van Chinese jongeren gezien vanuit de alwetende blik van hun computerscherm - een ‘screenshot’ van de gelaagde digitale identiteit van een complexe nieuwe generatie.

Wafaa Bilal Game: Virtual Jihadi De Irakees-Amerikaanse kunste-

naar Wafaa Bilal staat internationaal bekend om zijn online performatieve en interactieve werken die aanzetten tot een dialoog over internationale politiek en interne dynamiek. Zijn werk ‘Virtual Jihadi’ is geïnspireerd door populaire videogames waarbij het ‘first-person shooter’-format werd aangepast aan hedendaagse terroristische thema's – hier wordt een Al Qaida-versie van het spel gehackt om een eigen genuanceerde draai aan het conflict te geven.

Wesley Kirinya Game: Adventures of Nyangi ‘The Adventures of Nyangi’ wordt ook wel het ‘eerste Afrikaanse 3D-videospel’ genoemd. Het werd gemaakt door Wesley Kirinya, een in Nairobi werkende jonge Keniaanse computerprogrammeur. In het spel, dat is geïnspireerd op de traditionele mythologie, heeft de speler de rol van Nyangi, een held die op zoek moet naar Afrikaanse kunstvoorwerpen om hun geheimen te ontdekken en 10 levels vol prachtige landschappen moet voltooien.

Francis Lam Game: Tofu Go Francis Lam (oftewel dbdbking) is een nieuwe-mediakunstenaar en IT-expert uit Shanghai. De laatste tijd maakt hij vooral iPhone-apps om mensen aan het lachen te krijgen. Hij doet dit onder de bijnaam ‘db-db-db’. ‘Tofu Go’ is een bedrieglijk eenvoudig spel waarin de Chinese eetcultuur wordt gecombineerd met gepixeleerde graphics in retrostijl – red jij de schattige tofu uit de klauwen van de boosaardige eetstokjes?

Ahmed El Shaer Game: Nekh: èÐ, Ahmed El Shaer is een multidisciplinaire kunstenaar (installaties, fotografie, audio, video) uit Caïro. ‘Nekh’ is een term die door kameeldrijvers wordt gebruikt als commando om de dieren te laten zitten en is hier de titel van een retro-computerspel waarmee spelers de ‘Slag van de Kameel’ uit de Egyptische revolutie van 2011 kunnen naspelen. 5


talks

round

tables

Dagelijks om 11:00u, Theater Kikker, UCK Dagelijks zal een panel van gasten van het NMW-festival uit de wereld van kunst, design, cultuurkritiek, futurisme en techniek discussiëren over de nieuwe media in de Nieuwe Wereld en voorstellen doen voor structuren om deze met een frisse blik te bekijken. Alle notulen worden dagelijks op ons blog gepubliceerd.

artists

Dagelijkse thema’s zijn onder andere ‘Hoe memes zich gedragen in het Mondiale Zuiden, ‘De toenemende verbinding tussen de hackersbeweging in het Westen en Shanzhai-ideeen over ‘namaak’/innovatie’ in China’ en ‘Mogelijke objecten: nieuwe mediabeelden worden nieuwe mediaproducten’.

presentations

Chto Delat?: Russian Spin-Doctors and the Limitations of Tactical Media Do 25 okt, 19:00u, CBKU Dmitry Vilensky van het Russische kunstenaars collectief 'Chto Delat?' zal vertellen over het werk Russian Woods dat onderdeel uitmaakt van de festivaltentoonstelling - over de huidige politieke situatie in zijn land, de rol van de Russische mainstream media en de recente protesten. Ook zal hij vanuit zijn perspectief reageren op de observaties die ten grondslag liggen aan het No More Westerns programma.

Foundland: Smoke and mirrors: Syrian digital propaganda Vr 26 okt, 19:00u, CBKU Kunstenaarsduo Foundland bespreekt hun onderzoek naar op Internet gevonden beelden aan beide zijden van de Syrische revolutie. Ze richten zich op de beeldproductie van het pro Al-Assad-regime, 'The Syrian Electronic Army', zijn gemanipuleerd in het kader van pro Al-Assad-regime propaganda, maar ook op het gebruik van kindertekenfilms, die door de Syrische oppositie worden aangewend om protestpropaganda van te maken. Ze onderzoeken het nasynchroniseren van video’s zoals The Lion King van Walt Disney om daarmee een nieuw politiek sprookje te schrijven.

Cannibalising Cannibal Myth 2

Glitch-politiek, Marxistisch Materialisme, Otherwood kaskrakers en futurisme, maar dan bezien vanaf het zuidelijk halfrond. Het #NMW Talks-programma bevat lezingen, panels, artists presentations, round table-gesprekken en een symposium waarin we voorbij de horizon kijken van de gebruikelijke tegenpolen centrum/periferie, Oost/West, heerser/onderdaan of zelf/ander.

Karaoke Americas Do 25 okt, 15:00u, Theater Kikker, Grote Zaal “Amerikaanse popcultuur - Hollywoodfilms, televisie, popmuziek – domineert de rest van de wereld door haar overheersende aanwezigheid. Zijn we daardoor allemaal hybride-Amerikanen geworden of worden deze elementen binnen de consumerende culturen op de een of andere manier vermengd?” Jaap Kooijman, universitair hoofddocent Media en Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam, bespreekt veramerikanisering, culturele identiteit, intertekstualiteit en de (on)mogelijkheid van een 'cultuur-karaoke' toekomst (!) – in hoeverre nemen wereldwijde culturen de westerse elementen op en vertalen ze die als een “eigen Amerika”? Deze talk is gecombineerd met het screeningprogramma Different Moderns/Local translations – curated by OK. Video & ruangrupa, zie 8.

Cannibalizing Cannibal Myth 2: Brazilians exploiting Amazonsploitation Do 25 okt, 21:00u, Theater Kikker, Grote Zaal

6

Hoe Braziliaanse kannibalen het Westerse gedachtegoed gevangen namen, opaten en verteerden. De nationale identiteit van Brazilië is gebaseerd op gemengd bloed, maar de beelden en geluiden die hieruit ontstaan zijn vaak toch onmiskenbaar Braziliaans, zoals het carnaval in Rio

de Janeiro of de Bossa Nova. De koloniale geschiedenis, en daarmee de westerse blik en manier van denken, is één van de ingrediënten in deze mix. Hoe zijn typisch Westerse ideeen en concepten bij de Brazilianen beland, waarom zijn ze daar gebleven en wat hebben de Brazilianen er vervolgens mee gedaan? En wat kunnen wij als westerlingen daarmee? Kunstenaar Joris Lindhout en curator Maaike Gouwenberg proberen de antwoorden op deze vragen te vinden in Braziliaanse cinema, literatuur, theater, beeldende kunst en andere culturele uitingen.

Translating Foreign Television Formats Za 27 okt, 15.00u, Hoogt, Zaal 1 William Uricchio zal in zijn lezing ingaan op de vraag hoe televisie normatieve ideeën van nationalisme en 'het westen' in een nieuwe context heeft geplaatst, van de pionier Albert Robida en zijn ideeën over de toekomst van televisie in 1883, tot het uitgebreide aanbod van satellietdiensten en Internet Protocol TV (IPTV) van vandaag de dag. Uricchio zal universele visuele televisiecodes afzetten tegen lokale codes, en de consequenties in kaart brengen van het snel veranderende media-ecosysteem voor de identiteit van de nationale beeldtaal. William Uricchio is hoogleraar Comparative Media Studies aan MIT en de Universiteit Utrecht.

Shooting back in the African diaspora The new West African film culture of London and Amsterdam Za 27 okt, 17:00u, Theater Kikker, Kleine Zaal Na de ineenstorting van het koloniale Engelstalige West-Afrikaanse filmindustrie eind jaren tachtig stichtten ongeschoolde videoliefhebbers in Nigeria en Ghana een aantal zelfgefinancierde en onafhankelijke video filmindustrieën. De Engelstalige West-Afrikaanse videofilms zijn vooral populair onder Afrikanen in de

diaspora. Deze lezing gaat niet alleen over de distributie, de financiering en de morele boodschappen in deze films maar ook over de opkomende nieuwe film culturen in de Afrikaanse diaspora gemeenschappen van Londen en Amsterdam.

Otherwoods: Nolly, Ghally and Bollywood Za 27 okt, 21:00u, Theater Kikker, Kleine Zaal Sinds de opkomst van bewegend beeld als massavermaak is Hollywood de belangrijkste leverancier van mythes, producent van dromen en zo van een wereldwijd collectief geheugen. Maar met met de groei van alternatieve -woods , zoals Bollywood, Nollywood en Ghallywood, onderzoeken wat de invloed van deze Otherwoods op Europa kan zijn, via de diaspora s uit deze culturen. Een panel met: Louise Müller, historica en filosofe gespecialiseerd in Ghallywood, Sander Breure en Witte van Hulzen een kunstenaarsduo dat kunstprojecten in Oeganda en Turkije maakte en ook de filmindustrie van Nollywood ingedoken is en Parmesh Shahani, de Festival Fellow van Impakt 2012.

Regional transformations through media Zo 28 okt, 17.00u, Theater Kikker, Kleine Zaal Dit panel belicht de ontwikkelingen in wereldregio's onder invloed van online media, met speciale aandacht voor Arabische en Chinese jongeren. Onderzoeker Zafka Zhang (China Youthology), onafhankelijk curator nieuwe media Nat Muller en kunstenaar Ghalia Elsrakbi (Foundland.org) bespreken de raakvlakken tussen esthetiek, media en politiek, waarbij ze hun aandacht richten op bewegingen als de "Grass Mud Horse" – een ondeugende meme die via internetfora uitgroeide tot verzetssymbool tegen de Chinese Cybermuur – maar ook de activiteiten van The Syrian Electronic Army en hun manipulatie van Disneyfiguren. Voorzitter van het panel is Omar Kholeif, curator van

FACT, Liverpool, en hoofdredacteur van Ibraaz Publishing. Dit programma is mede mogelijk gemaakt door Ibraaz Publishing.

How the West was One (part 1) ‘Meta-Cowboyism’ Vr 26 oktober, 17.00u, Theater Kikker Grote Zaal Screening and panel Wat is er toch gebeurd met de archetypische Cowboy die we kennen uit de spaghetti-western? De ultieme (anti-)held lijkt nooit helemaal over de horizon te zijn getrokken. Ook buiten de Amerikaanse beeldcultuur blijft hij het gezicht van een fenomeen dat meegroeit met zijn tijd, maar steevast romantisch een zelfgekozen outlaw voorstelt. In dit programma staat de Cowboy centraal, soms ploeterend met de blues en existentiële vraagstukken, dan weer op een ironische manier geadopteerd door filmmakers en kunstenaars. Wie is de moderne cowboy? Waarom houdt hij ons nog in de ban, en waarom zouden we hem serieus nemen? Met kunstenaars Magnus Monfeldt en Aaike Stuart en Boris van Hooft (Authentic Boys) en dr. Gerwin van der Pol, docent Media & Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam, met vertoning van korte videowerken.

Tarzan and Arab: Gazawood Zo 28 okt, 15:00u, Theater Kikker, Kleine Zaal Omar Kholeif presenteert het project “Tarzan and Arab: Gazawood”. Het duo Tarzan and Arab maakt pastiches van Hollywood westerns onder de fictionele noemer Gazawood – een ironische benaming, want in de Gazastrook is er al meer dan twintig jaar geen echte bioscoop meer te vinden.

Arab Futurism Zo 28 okt, 19:00u, Theater Kikker, Kleine Zaal Onafhankelijk curator en criticus Nat Muller geeft een lezing over de terugkeer van het futurisme in de hedendaagse kunst uit het Midden Oosten. Jonge kunstenaars negeren de dominante culturele nostalgie en reiken in plaats daarvan naar de codes en tijdsstructuren van sciencefiction. In de parallelle universa die ze gebruiken als sociale ficties wordt Chris Markers' La Jetée uit 1962 opgevoerd als een verhaal over de Egyptische Apocalyps van 2026, en hebben de Palestijnen een thuisland op de maan gesticht.

Dit programma wordt direct gevolgd door het filmprogramma How the West was One (part 2) Westerns from the East, zie pagina 8. You'll Never Walk Alone – Magnus Monfeldt (Nederland 2011) Hecho en Mexico – Bjørn Melhus (Duitsland 2009, 4:00 min) Alone – Gerard Freixes (Spanje 2008, 3:05 min) Bad Luck City – Aaike Stuart/Authentic Boys (Nederland/Duitsland 2012, 11:30 min) Kära mor och far (Dear Mother and Father) – Magnus Monfeldt (Nederland 2010, 20:10min)

Foundland Smoke and Mirrors: Syrian digital propaganda


live - streamed encounters Futures Dreaming: Speculation from the Margins of the Western World Za 27 okt, 13:00u, Theater Kikker, Grote Zaal – (Live streaming uit Australië) Sohail Inayatullah, oprichter van website de metafuture.org brengt het idee van "De Toekomst" in kaart zoals we dat zien in inheemse science-fiction. Hij stelt prikkelende vragen bij de manier waarop 'tijd' werkt buiten het Westen. Beweegt tijd zich altijd van het verleden de toekomst in? Niet noodzakelijkerwijs! Met deze en andere sciencefiction-concepten biedt Inayatullah ons methodes aan, waarmee we ons een post-westerse wereld kunnen voorstellen.

masterclasses Change the Channel: Masterclasses Attentie all transglobal media-minds! Change the Channel is een serie intense half-daagse sessies voor beeldende kunstenaars, musici en media-consumenten. Van internet memes tot electronische muziek en DIY instrumentarium, bieden deze masterclasses eenieder de mogelijkheid om zich methodes van culture-mixing en genre-mutatie eigen te maken onder de inspirerende begeleiding van virtuosen als Zafka Zhang (The Association of Virtual Worlds, China) en Grey Filastine (dubstep revolutionair).

Fake, Hack, Innovate Zo 28 okt, 17:00u, Theater Kikker, Grote Zaal – (Live streaming uit Oeganda) Digitale-media-kunstenaar en designer An Xiao Mina bespreekt vanuit de Oegandese hackerspace de toenemende verspreiding van FAKE-design, gehackte producten, de relatie tussen ‘derdewereldhackers’ en de Chinese Shanzhai-cultuur en hoe dat wel eens het begin zou kunnen zijn van een radicale 21e-eeuwse innovatie.

Beats Sin Fronteras Do 25 okt, 11:00-15:00u, Theater Kikker, Keine Zaal, 20 euro

Deze talk is gecombineerd met het screeningprogramma Sino-African Silk Road, zie pagina 9.

Voor: muzikanten/producers, artivists & nieuwsgierigen. Naast de live-show met MC Nova op de openingsavond, geeft Grey Filastine een unieke, intieme master-

Deze live streaming is gecombineerd met het screeningprogramma Global South Futurism, zie pagina 8.

delete Hivos Free Internet Panel Za 26 okt, 19:00u, Theater Kikker, Grote Zaal

Tarzan and Arab: Gazawood

impakt online Let Us Praise the Vernacular! Do 25 okt, 17.00u, Theater Kikker, Kleine Zaal De gewenning aan multinationals, templates en logo’s en de vervreemding van culturele tradities en folklore gaat gepaard met een nieuwe herwaardering van het lokale en ambachtelijke. Globaal is een achterhaald credo. Voor Let Us Praise the Vernacular! nodigt Impakt Online kunstenaars en onderzoekers uit om werk te presenteren dat een ode brengt aan de specifieke eigenschappen van een locatie. Van de magnifieke kaarten uit de Atlas Maior, een digitaliseringsproject van de Universiteitsbibliotheek Utrecht, gepresenteerd door Doris Ebner, tot de aanstekelijke ode aan nationaal kleurgebruik op het web door Italiaanse ontwerpstudio Density Design. Loes Sikkes presenteert haar provocatieve hergebruik van symbolen van nationale trots in een Europese context, en grafisch ontwerper Annelys de Vet presenteert met haar prijswinnende project Subjectieve Atlas persoonlijke beschrijvingen van landen en plaatsen (zoals Palestina, Servië, Mexico en Nederland). Moderator: Raymond Taudin Chabot.

Samen met Hivos organiseert Impakt een panel over vrijheid van meningsuiting op het internet. Het internet en sociale media spelen een grote rol bij democratiseringsprocessen. Je mening vrij en open op het internet verkondigen is echter lang niet overal een vanzelfsprekendheid. Zo wordt de blogger Bassel Khartabil sinds maart 2012 gevangen gehouden door de Syrische autoriteiten. Vooral in fragiele staten - maar niet alleen daar - staan media zwaar onder druk. Censuur, vervolging van journalisten, opschorting van persvrijheden, beperking van mobiel en internetverkeer zijn aan de orde van de dag. Vrije uitwisseling van informatie, ruimte voor expressie en actieve burgerparticipatie zijn essentiële voorwaarden voor een dynamische en democratische maatschappij. Voor het Hivos Free Internet Panel zijn experts en vertegenwoordigers van diverse belangrijke spelers uitgenodigd, uit de Arabische wereld en daarbuiten. Moderatie: Kirsten van den Hul (AD columnist, onafhankelijk change agent en VN Vrouwenvertegenwoordiger 2011) Panel: Harout Ekmanian (Syrië/Armenië) is freelance journalist. Zijn artikelen en verslagen zijn gepubliceerd in onder meer Syrië, Armenië, Griekenland en de VS. Daarnaast organiseert hij in Aleppo de Syrische editie van PechaKucha Nights, een serie wereldwijde sociale evenementen en bijeenkomsten. Ook werkt hij aan ontwikkelingsprojecten en workshops ter bescherming van cultureel erfgoed. Mohamad Najem (Libanon) is medeoprichter van de Social Media Exchange (SMEX) in Beirut. SMEX begeleidt non-gouvernementele organisaties, burgerrechtenorganisaties en politici

control bij het inzetten van internet voor sociale verandering. Daarnaast stimuleert de organisatie sinds enkele jaren de inzet van sociale media voor sociale verandering door het geven van trainingen aan gemeenschappen door heel Libanon. Jillian C. York (VS) is directeur van de afdeling International Freedom of Expression bij de Electronic Frontier Foundation. Ze schrijft regelmatig over het vrije woord en politiek op het internet, voornamelijk met betrekking tot de Arabische wereld. Haar werk is gepubliceerd door onder meer Al Jazeera, The Atlantic, The Guardian, Foreign Policy en Bloomberg. Rami Jarrah (Syrië/VK) is een democratisch activist, en oprichter van de ANA New Media Association, het eerste onafhankelijke media-agentschap van Syrië. Tijdens de Syrische burgeroorlog is hij door verschillende internationale media geciteerd onder het pseudoniem Alexander Page. Sanne Stevens (Nederland) Sanne Stevens is socioloog en wijdt zich volledig aan het wereldwijde web en de meerstemmigheid ervan. Momenteel werkt ze als webredacteur voor de Nederlandse NGO Hivos en is ze coordinator van de '#Delete Control' campagne over internetvrijheid. . Zafka Zhang (China) is medeoprichter van China Youthology, een adviesbureau dat consumentenonderzoek doet voor marketing gericht op Chinese jongeren. Hij was hoofd van de onderzoeksafdeling bij HiPiHi (een Chinees virtueel platform) en adviseur van de Association of Virtual Worlds en is vooraanstaand deskundige op het gebied van Chinese subculturen, muziek, kunst en digitale marketing.

class. Filastine presenteert de manier waarop hij reizend inspiratie en geluiden verzamelt om zijn grensverleggende muziek vorm te geven. Daarna gaan de handen uit de mouwen met een masterclass audioproductie. Eigen werkpatronen van de deelnemers worden heruitgevonden en geremixt in een ontdekkingstocht naar geluidsbronnen en samenwerkingen voorbij de Westerse comfort zone.

Infiltrating the Chinese meme Vr 26 okt, 11:00-14:00u, Theater Kikker, Keine Zaal, 10 euro In deze workshop deelt Zafka Zhang (China Youthology) de ervaringen die hij opdeed tijdens veldonderzoek onder jongeren in verschillende grotere steden in China. De workshop bespreekt de nieuwe ontwikkelingen binnen de Chinese memes, hoe je een Weibo-superster kunt worden, en wat wij in Utrecht kunnen leren van Tangshan, Jilin en Dongguan.

news in a multipolar world new players, big and small symposium Vr 26 okt, 12:00-16:30u, Theater Kikker, Grote Zaal De nog jonge 21e eeuw kent diepgaande geopolitieke verschuivingen en opkomende economieën spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van een multipolaire wereld. Deze ontwikkeling wordt niet enkel gekenmerkt door economische machtsverschuivingen, maar ook door een verandering van ons wereldbeeld en de media die dit wereldbeeld representeren. In de tweede helft van de twintigste eeuw domineerden westerse media, en daarmee een Anglo-Amerikaanse wereldbeeld. Dit wordt nu geconfronteerd met nieuwe referentiekaders voor wereldpolitiek en de promotie van andere waarden. Zo is de Arabische nieuwszender Al Jazeera bezig een pan-Arabische mediaruimte te creëren, verbindt satelliettelevisie migrantengemeenschappen over de hele wereld, wordt internettechnologie in Brazilië gebruikt om een breed scala aan grass roots radioprogramma’s uit te zenden en poogt China een globaal mediasysteem te etaleren. Dit symposium kijkt voorbij een verstarde eurocentrische mediaconcepten, op zoek naar de diversiteit van waarden en visies in onze multipolaire wereld. News in a Multipolar World is georganiseerd in samenwerking met de Master New Media and Digital Culture van de Universiteit Utrecht. De voertaal van het symposium is Engels, net als bij alle andere festivalonderdelen. 12.00 Welkomswoord door Ann-Sophie Lehmann (programma directeur MA New Media & Digital Culture) & Mirko Tobias Schaefer (assistent professor, MA New Media & Digital Culture) 12.15 News in the Arab Media Space Fadi Salem (Verenigde Arabische Emiraten) Fadi Salem is directeur van het Governance and Innovation programma van de Dubai School of Government. Salam is expert op het gebied van nieuwe bestuursmodellen en burgerbetrokkenheid, en de invloed daarvan op sociale ontwikkeling zoals ICT

hervormingen, e-government, sociale media en burgerparticipatie in de Arabische regio. Hij is de auteur van verschillende publicaties waaronder het Arab Social Media Report en het boek ‘From Electronic Government to Information Government’. 13.00 News Media in Russia Ilya Kirya (Rusland) Kiriya is gepromoveerd in filologie en communicatiewetenschap aan de universiteiten van Moskou en Grenoble, en hoogleraar aan het departement van media en communicatie aan de Higher School of Economics in Moskou. Hij doceert geschiedenis en mediatheorie en onderzoekt verbanden tussen sociale factoren en de ontwikkeling van economie, politiek, media en maatschappij. 13.45 Pauze 14.15 Going Wild. Indian Magazines between Glam and Subculture Parmesh Shahani (India) Shahani is dit jaar de Centre for Humanities Festival Fellow en belichaamt de kruisbestuiving tussen de Universiteit Utrecht en het Impakt Festival. In India staat hij aan het hoofd van het Godrej India Culture Lab, een organisatie gericht op beschouwing van het wezen van de Indiase moderniteit door middel van kruisbestuiving van India’s knapste koppen uit de wetenschap, kunst en zakenwereld. Daarnaast is hij als fellow verbonden aan instituten als TED en MIT. 15.00 The Great Escape Chinese Worlds Online Zafka Zhang (China) Zhang is medeoprichter van China Youthology, een adviesbureau dat consumentenonderzoek doet voor marketing gericht op Chinese jongeren. Hij was hoofd van de onderzoeksafdeling bij HiPiHi (een Chinees virtueel platform) en adviseur van de Association of Virtual Worlds en is vooraanstaand deskundige op het gebied van Chinese subculturen, muziek, kunst en digitale marketing. 15.45 Paneldiscussie en afsluiting 7


nmw

screenings programma ‘This American Life’), worden diverse visies op de toekomst van het westen gepresenteerd – van troosteloze spookstad tot neo-pastoraal experiment en meer. I hate Karl Marx - Rainer Ganahl (Duitsland 2010, 05:43 min.) In het Europa van de toekomst, komt de erfenis van Karl Marx hem lastigvallen in de vorm van een boze jonge vrouw die hem in het Mandarijn uitscheldt. Ghosts with Shit Jobs - Chris McCawley, Jim Morrison, Jim Munroe, Tate Young (Canada 2012, excerpt) In deze mockumentary over de economische ineenstorting zien we een Noord-Amerikaans stadje waar het allemaal niet meezit, door de bezorgde ogen van een Chinees nieuwsprogramma.

The Woods – Matthew Lessner (Ghosts with Shit Jobs)

Sukiyaki Western Django - Takashi Miike (How the West was One (part 2): Westerns from the East)

Diverse programma's met filmen videowerk van hedendaagse kunstenaars, maar ook Bollywood kassuccessen en Ghanese superhelden in actie: het heden, verleden en de toekomst van de post-westerse wereld worden van verschillende kanten belicht.

Different Moderns/Local Translations – curated by OK. Video & ruangrupa

Bilal - Bagasworo Aryaningtyas (Indonesië 2006, 04:00 min) Picnic Kit - Ari Dina (Indonesië 2006, 07:00 min) Sinema Elektronik – Anggun Priambodo (Indonesië 2009, 04:00 min) Philosopher Football 3 Ade Darmawan (Indonesië 2011, 10:00 min)

Do 25 okt, 15:00u, Theater Kikker, Grote Zaal

Fantastic Loop - Henry Foundation (Indonesië 2010, 8:12 min)

In Indonesië gaat veel geld om in illegaal gebrande dvd’s, waarbij bij de vertaling van de films vanuit de westerse naar de Indonesische context veel productiefouten voorkomen. Het OK. Video festival en het kunstenaarsinitiatief ruangrupa (Jakarta) tonen een selectie Indonesische videowerken die de relatie tussen westerse en lokale mediatechnologie heroverwegen, terwijl ze opzettelijk de visuele codes van het lokale en het mondiale door elkaar halen. Een nieuwe golf van hachelijke Indonesische video’s is in opkomst, met gebruik van piraterijtaktieken en technologische manipulatie

Horny Ride - Reza Afisina (Indonesië 2009, 03:00 min)

Dit screeningprogramma is gecombineerd met de Talk: Karaoke Americas, zie pagina 6.

Just Do It - Andry Moch (Indonesië 2005, 10:00 min) One Evening at NY Gentleman's Club - M.R. Adytama Pranada (Indonesië 2010, 03:00 min) Vertical Horizon - Wok the Rock (Indonesië 2011, 09:00 min) Jalan Tak Ada Ujung / The Endless Steps – Maulana 'Adel' Pasha (Indonesië 2006, 07:00 min)

Sorry, This Video is No Longer Available on YouTube - Artists' take on RuTube, Nico Nico Douga, and Online Video in the Non-West Do 25 okt, 17:00u, Theater Kikker, Grote Zaal

8

Filmkenner Kate Taylor onderzoekt het succes van de populairste videosite in Japan, Nico Nico Douga, ooit begonnen als een eenvoudige website voor het delen van videolinks naar YouTube, totdat de videogigant de toegang afsloot omdat er te veel buitenlandse bezoekers gebruik van maakten. Onlangs zijn de twee grootste leveranciers van streaming video in China, Tudou en Youku, gefuseerd. Het nieuwe bedrijf dat is ontstaan door deze fusie ter waarde van 1 miljard dollar is de grootste online videowebsite in China. Het waren ideologen in het Kremlin die ĵŌŕŠŎŌ ļŒŗ (Siski Show, ‘de tietenshow’) introduceerden, de populairste serie op het in Rusland immens populaire RuTube, dat eigendom is van de staat. Tijdens dit programma zullen we een blik werpen op online videoformats uit niet-westerse landen vanuit het perspectief van kunstenaars die in die landen werkzaam zijn, en we onderzoeken of deze sites ruimte

bieden aan inspiratie of beïnvloeding of een forum bieden voor politieke oppositie. Een van de kunstenaars is Taiyo Kimura.

Otolith Group [an Otolith double bill] Do 25 okt, 19:00u, Hoogt, Zaal 1 In dit tweeluik sluit het prijzenwinnende kunstenaarscollectief Otolith Group aan op het festivalthema van verbeelde werelden, door archiefmateriaal te versmelten met gefictionaliseerde scenes, die zich ophouden tussen verleden, heden en toekomst, met een knipoog naar sciencefiction. Otolith III – The Otolith Group (GB 2009, 48:00 min) Een premake van The Alien, de eerste sciencefictionfilm in de setting van het moderne India, die nooit werd gemaakt. Dit werk put uit de niet-gerealiseerde mogelijkheden in het script van Satyajit Ray en reconstrueert een imaginaire film met behulp van audio- en videofragmenten uit andere films van Ray. Communists like Us - The Otolith Group (GB 2006, 22:55 min) Een essayistische film die het potentieel onderzoekt van een 16 minuten-durend fragment uit 'La Chinoise’ van Jean Luc Goddard uit 1967. Het fragment wordt opnieuw vormgegeven met foto's uit Sovjet-archieven waarop vriendschappen te zien zijn tussen aanhangers van het communisme uit India, de Sovjet-Unie en China.

How the West was One (part 2): Westerns from the East Vr 26 okt, 19:00u, Theater Kikker, Grote Zaal Het westernfilmgenre mag dan ontstaan zijn in de Verenigde Staten, het is een uitzonderlijk flexibel exportproduct. De western is door culturen overal ter wereld omarmd en aangepast, waarbij kunstvormen zijn ontstaan die met recht lokaal te noemen zijn. Van de mystieke parallellen tussen de cowboy en de samoerai (zoals verkend door Akira Kurosawa, een bewonderaar van John Ford) tot de curry western van het klassieke Bollywood en de ‘borscht westerns’ op de Russische steppen: de cowboy met zijn paard op de prairie heeft een bepaalde eeuwigheidswaarde. Wellicht overleeft ‘de western’ wel ‘het Westen’. We onderzoeken een wereldwijde adaptaties van dit onsterfelijke genre.

Dit screeningprogramma is gecombineerd met 'How the West was One (part 1): Meta-Cowboyism', vanaf 17:00u in Theater Kikker, Grote Zaal, zie pagina 6 Sukiyaki Western Django Takashi Miike (Japan 2007, excerpt) Met zowel samoerai- als revolverhelden komt in Takashi Miikes extreem bizarre mengeling van feodale Japanse geschiedenis en John Ford zelfs Quentin Tarantino nog even in beeld als Japans sprekende cowboy. Tears of the Black Tiger Wisit Sartsanatieng (Thailand 2000, excerpt) Met dit technicolor-verhaal presenteert regisseur Wisit Sasanatieng een eerbetoon aan de Thaise melodrama’s uit de jaren ’50 en ’60. The Good, the Bad, the Weird Kim Jee-woon (Zuid-Korea 2008, excerpt) Een regelrechte actiewestern die zich afspeelt in Mantsjoerije, tijdens de jaren '30 van de twintigste eeuw. Squattertown (episode 1), 1st Man Down - Marco Sparmberg (China 2011, 07:05 min) Web-videoserie waarin een dystopische western wordt getransplanteerd naar de daken van Hong Kong, waar naar aanleiding van de overbevolking hele illegale krakersstructuren zijn ontstaan. Volledige vertoning: Mr Cowboy Ric Aw/ Pok Yue Weng (Singapore 2012, 15:58 min) De enthousiaste line-dancer Mr Cowboy moet werken op de avond van het grootste line-dance-feest ooit gehouden. Kan deze Singaporese ‘midnight cowboy’ zijn dromen laten uitkomen?

Imagining a Future-West/ Just Another Country Za 27 okt, 19:00u, Hoogt, Zaal 1 ‘De ondergang van het Westen’ is altijd een nogal problematisch concept geweest, vaak door rechtse ideologen ingezet als een algemene tactiek om angst te zaaien in verzet tegen diversiteit en verandering. Maar wat als de teloorgang en val van het westen niet zo apocalyptisch zijn, maar veel alledaagser? Wat als een land als de Verenigde Staten, dat altijd overtuigd is geweest van haar eigen ‘uitzonderlijkheid’ ook maar gewoon een land blijkt te zijn? (En zou dat geen opluchting zijn?). Met een introductie door Starlee Kine (schrijver/producent van het radio-

The Woods - Matthew Lessner (VS 2011, excerpt) In een botsing van hipstercultuur en ‘Lord of the Flies’ poneert opkomend filmmaker Matthew Lessner een futuristisch bos waar westerse jongeren werken aan een nieuwe versie van de beschaving – gedoemd te mislukken, maar dan wel in stijl.

Global South Futurism: Local mythologies and Science Fiction Za 27 okt, 13:00u, Theater Kikker, Grote Zaal 'De post-westerse wereld is er al. Ze is alleen niet erg gelijkmatig verspreid'. Deze parafrase op de woorden van sci-fi-auteur William Gibson zal onder de loep genomen worden aan de hand van een verzameling van vaak bizarre en humoristische films. Is de toekomst niet beter te beschouwen vanuit een ander perspectief dan het westerse? Een #NMW programma met de baanbrekende erfenis van het Afrofuturisme, hedendaagse sci-fi van het zuidelijk halfrond, lokale mythologieën in hedendaagse settings, filmtrailers, vintage, pseudo-documentaires en nog veel meer.[Dit screeningprogramma is een onderdeel van de livestreamed talk Futures Dreaming, zie pagina] '2016’ -Nyankonton productions Man Kumfo - Rockson Emmanuel (Ghana, 2011, trailer) Iconische sciencefictionfilms als ‘The Predator’ en ‘The Terminator’, maar dan van puur Ghanese makelij. Endhiran - S.Shankar (India 2010, 02:35 min) In de Bollywood-versies van The Matrix en The Hulk worden nog veel ambitieuzere visuals gecombineerd met een uiterst lokale context. Dünyay Kurtaran Adam (The Man Who Saved the World) Cetin Inanc (Turkije 1982, excerpt) Deze cultklassieker uit 1982 wordt ook vaak de ‘Turkse Star Wars’ genoemd vanwege het nonchalante gebruik van niet-geautoriseerde fragmenten uit de Amerikaanse film ‘Star Wars’, maar het is een uitermate origineel meesterwerk van sci-fi pop-pastiche. Space is the Place - Sun Ra (VS 1974, excerpt) De intro op de enige echte Space is the Place, door visionair musicus Sun Ra. The Pakistani Starfleet: dOvestar Chronicles - Kenny Irwin (VS 2009, 09:04 min) Nog een versie van de Star Wars-sage, nu gesitueerd in een toekomst waarin de heldhaftige Pakistaanse


Mapping Creative Internet Activism in the Arab World Charlotte Bank Starfleet het hele melkwegstelsel moet beschermen tegen diabolische duiven. Piercing Brightness - Shezad Dawood (GB 2011, excerpt) Een Chinese jongen en meisje belanden met een ruimtevaartuig in het Engelse East Lancashire, op zoek naar de ‘Roemrijke 100’ die duizenden jaren geleden naar deze planeet zijn gestuurd.

Fourth Culture Kids Za 27 okt, 15:00u, Theater Kikker, Kleine Zaal ‘Third Culture Kid’, is een term die vaak wordt gebruikt om kinderen te omschrijven die tussen twee culturen opgroeien – zoals de dochter van een traditioneel Keniaans stamhoofd die in Zwitserland op kostschool zit. Maar hoe zit het met de nieuwe generaties die zullen opgroeien tussen steeds verder vervagende culturele scheidslijnen – en steeds meer ook onder de hypnagogische gloed van het internet? Ooit werden tweedehands auto's in het Oostblok geruild met Levi’s jeans en koesterde men illegaal opgenomen cassettebandjes van Michael Jackson, maar nu maken de ‘Fourth Culture Kids’, de kinderen uit de vierde cultuur, hun eigen popcultuur. Dit programma belicht de tijdloze heerlijkheid en de ‘growing pains’ van de adolescentie, zoals nu beleefd wordt temidden van verschuivingen in taal, waarden en esthetiek: westerse memes, sport en amusement geherprogrammeerd voor en door het Mondiale Zuiden. Kitintale – Yann Gross (Oeganda 2008, 11:36 min) Een ontmoeting met baanbrekende skateboarders uit het Oegandese Kitintale. Bikelordz: Stunts and Styles from Accra - Mikey Freedom Hart (Ghana 2011, excerpt) Een korte documentaire over een DIY-fietscultuur in Ghana: door jongeren uitgevonden, en doorgegeven aan volgende generaties. Heavy Metal in Baghdad Eddy Moretti and Suroosh Alvi (VS/Canada 2007, 01:48 min.) Een documentaire over de Iraakse heavy metal band Acrassicauda (de Latijnse naam voor een dodelijke zwarte schorpioen), vanaf de val van Saddam Hoessein tot hun vlucht uit Irak. Sh*t Punjabi/Ghanaian Moms Say – Superwoman/ GirlsLoveYourCurls (Canada 2012, 07:07 min.) De meme die maar niet wil verdwijnen, nu door elke generatie van de diaspora aangepast om liefdevol de spot te drijven met hun ouders. Een paar van de grappigste recente toevoegingen aan de canon.

Za 27 okt, 17:00u, Theater Kikker, Grote Zaal

middel van de stemmen van de Chinese generatie van na de jaren ’80 die is opgegroeid met deze serie, een van de eerste westerse programma’s die op de Chinese televisie te zien was.

Sinds het begin van de volksopstand in de Arabische wereld aan het einde van 2010 is er op het internet een toenemend aantal activistische video’s verschenen, die commentaar leveren op de gebeurtenissen en het overheidsgeweld, de protesten in beeld brengen en roepen om vrijheid van meningsuiting. In landen als Tunesië, Egypte, Libië en Syrië met een sterk controlerende overheid en een overal aanwezige censuur, bood het internet jonge mensen een ontmoetingsplek, een spreekbuis voor hun meningen, en een ontsnapping uit een door velen gevoeld isolement.

Sino-African Silk Road Zo 28 okt, 17:00u, Theater Kikker, Grote Zaal In het voortdurende succesverhaal van China’s opkomst als wereldmacht is de nog altijd groeiende economische invloed van China in grote delen van Afrika één van de belangrijkste hoofdstukken. Dit programma kijkt verder dan de krantenkoppen en richt zich op de meer subtiele uitwisselingen op het gebied van cultuur, taal en het dagelijks reilen en zeilen, vervat in een serie videowerken en korte documentaires.

Het project 'Mapping Creative Internet Activism in the Arab World' laat een aantal projecten en werken van zowel beroepskunstenaars als burgeractivisten zien. Het belicht zowel collectieve als individuele projecten,

Dit screeningprogramma is gecombineerd met de talk Fake, Hack, Innovate, zie pagina 7. Ghanaian Speaking Chinese - Wumaame! TV (Ghana 2011, 01:09 min) Het respectloze YouTube-kanaal ‘Wumaame TV’ presenteert een jonge Ghanese man die Mandarijn spreekt, waardoor zijn vrienden onder tafel liggen van het lachen.

Cheng Zhang De Fan Nao (Growing Pains) - Rutherford Chang (China/VS 2012, 24:15 min) Een herinterpretatie van dé Amerikaanse sitcom ‘Growing Pains’ door

Words of Women from the Egyptian Revolution: Nada Zatouna Leil-Zahra Mortada (Egypte 2012, 13:51 min) Het project 'Words of Women from the Egyptian Revolution' vertelt de intrigerende persoonlijke verhalen van Egyptische vrouwen uit verschillende gemeenschappen, over de verandering in hun leven als gevolg van hun rol in de Egyptische revolutie.

Majed – recalling January 14th 2011 Marwen Trabelsi (Tunesië 2012, 02:02 min)

Elmina - Doug Fishbone (Ghana 2011, trailer) De Amerikaanse kunstenaar Doug Fishbone werkt zichzelf als acteur in een verder totaal plaatselijke mainstream-speelfilm uit Ghana, waarbij hij onze vooroordelen over film, fictie en authenticiteit onder de loep neemt.

Mohammed Siam: Beejo – about thugs Mohammed Siam (Egypte 2012, 02:01 min) Beejo with illegal workers Mohammed Siam (Tunesië 2012, 02:05 min)

Elmina - Doug Fishbone (Sino-African Silk Road)

Kharabeesh: Collection of satirical cartoons Kharabeesh is opgericht door bloggers in Jordanië. Arabische politieke kwesties waar onmogelijk over gepubliceerd kon worden in traditionele media worden gepresenteerd in satirische cartoons die verspreid worden via sociale media. Mubarak is high – Kharabeesh (Jordanië 2011, 01:15 min) Ghaddafi in Arabs got Talent – Kharabeesh (Jordanië 2011, 01:42 min) Ghaddafi speech in Libya – Kharabeesh (Jordanië 2011, 01:55 min) Ali Abdallah Saleh – Kharabeesh (Jordanië 2011, 01:00 min) Rulers Street Fighters – Kharabeesh (Jordanië 2011, 02:35 min)

Indonesian Little Monsters Flash Club projectlilmonid (Indonesië 2012, 10:37 min) Hoewel Lady Gaga haar concerten in Indonesië moest afzeggen, regelden haar grootste fans voor haar een flash mob in Jakarta.

Just a Band “Ha-He (Makmende)" Jim Chuchu and Mbithi Masya (Kenia 2010, 05:25 min) ‘Makmende’ is een extreem virale muziekvideo in jaren ’70-stijl van Just a Band uit Kenia.

A Small Closed Shop - Nos Tofaha (Syrië 2012, 5:55) Een muzikale oproep tot deelname aan een algemene staking voor de vrijheid, begeleid door een geanimeerde video.

Marwen Trabelsi: Majed – childhood memories Marwen Trabelsi (Tunesië 2012, 02:13 min)

Mexican Emos Unite! - BBC (GB/Mexico 2008, 02:55 min) BBC World News doet verslag van het gevecht tussen emo’s en punks in Mexico.

Cabo Snoop “Windek” Music Video (Angola 2010, 03:50 min) Angolese kuduro-superster Cabo Snoop schetst een zoet beeld van stijlgevoelige jongeren door het oog van moderne technologie.

Super Tunisian - Moufida Fedhila (Tunesië 2011, 07:00 min) 'Super Tunisian', opgevoerd door Moufida Fedhila in openbare ruimtes in Tunesië, doet het sociale, politieke en artistieke bewustzijn van haar landgenoten ontwaken.

Free Arab: short documentaries Het collectieve project ‘Free Arab’ geeft jonge Arabische filmmakers de kans korte documentaires te maken en deel uit te maken van een online platform, met als doel het vastleggen van de Arabische revoluties en de veranderingen die deze veroorzaakten in de levens van de betrokkenen.

Coupé-Décalé Chinois: Selectie van YouTube Djo Ban Djo - “Dingue” music video (Comoren, 2004, 07:46) Cargo Gin Bitters – commercial (Ghana 2010, 00:33) Een korte inleiding: ‘Coupé-Décalé is een uit Ivoorkust afkomstige dans, waarin sociaal commentaar versmelt met muziek. Een nieuwe variant is nu in opkomst, als gevolg van de instroom van Chinese immigranten.

Raiding Africa Film project (selectie) Li Xia's Salon - Omelga Mthiyane (Zuid-Afrika/China 2011, 26:00 min) Fire Fly - Caroline Kamya (Oeganda/China 2011, 16:00 min) Selectie van twee korte films uit het ‘Raiding Africa’-project in opdracht van het Internationale Film Festival Rotterdam (IFFR), waarvoor zeven filmmakers uit Zuid-Afrika, Kameroen, Oeganda, Rwanda en Angola in de zomer van 2010 korte films in en

en toont een reeks significante momenten van individuele verklaringen en initiatieven die spoedig na het begin van de Arabische revoluties tot bloei kwamen. In plaats van te proberen een compleet beeld van het enorme aantal activistische video’s, afbeeldingen en projecten op het internet te geven, biedt het een introductie tot een wereld die contant in beweging is, en een uitnodiging door te gaan met de ontdekking ervan.

Voice of Freedom – Kharabeesh (Jordanië 2011, 03:22 min) Met muziek van Amir Eid en Handy Adel, wiens lied een ‘hymne’ van de revolutie werd.

Applied Theories of Expanding Mind - Crystal Beacon (Sino-African Silk Road)

rond Peking maakten. Applied Theories of Expanding Minds - Crystal Beacon (Kenia/Zweden 2011, 32:30 min) Een fanatieke groep mensen uit Kenia heeft als missie om een alternatief te bewerkstelligen voor de huidige maatschappij, door hun leven te laten bepalen door de magnetische velden van de aarde. In de film volgen we hun rituelen en ceremoniën in een samenleving die een lange tijd gedomineerd is geweest door China.

Videos of Necessity - Khaled Muzher (presentatie, 30:00 min) Aan de hand van voorbeelden van internetvideo’s die iconisch zijn geworden tijdens de Syrische opstand reflecteert filmmaker en kunstenaar Khaled Muzher op de unieke en belangrijke rol van video in deze revolutie.

9


panaroma Panorama is een bonte verzameling van actuele kunstprojecten, ideeën en video’s die niet noodzakelijk met het festivalthema samenhangen. De Panorama Screenings focussen op de beste recente videowerken van de afgelopen twee jaar, Panorama Artist in Focus zet een maker in de spotlights en in de Panorama Event Nights is werkelijk alles mogelijk. The Most Effective Way To Cover Up A Lie - Rubén Gutierrez

panaroma De Panorama Events zijn programma's en voorstellingen in Theater Kikker waarvan je alles kunt verwachten op het gebied van korte films, kunstprojecten en live interviews met filmmakers en kunstenaars. De bijdragen gaan dwars door genres en disciplines heen: fotografie, animatie, webprojecten, design, cultfilms en onvermoede taferelen.

Panorama Event #1 Unstating the Obvious Programma met korte films, live interviews en presentaties Do 25 okt 19:00u, Theater Kikker, Grote Zaal Op een ludieke manier gaat Mediengruppe Bitnik een dialoog aan met het permanente surveillance-systeem dat vaak onzichtbaar overal aanwezig is. Door het camerasysteem van een metrostation in Londen vlak voor de Olympische Spelen te hacken, konden ze een strategisch spelletje aangaan met de veiligheidsbewakers in Surveillance Chess. Menselijke driften worden opgebiecht in het hypnotische Can't Stop van Linda Franke, die tijdens haar Impakt-residency in de bizarre wereld van online bekentenissen dook. Vreemde gedachten zoals we die allemaal wel eens hebben worden afgewisseld met groteske fantasieën in een totale uitvergroting van gêne en ongemak. De crime passionnel als bizar uiterste van begeerte en donkere impulsen spreekt tot ieders verbeelding. Lars Åndheim schetst in Say, Say, Say (Lasse Passage feat. Johanne Birkeland) een zoetzuur sprookje van een echte 'amour fou'. In hun video's leggen Lernert & Sander vaak technische hoogstandjes aan de dag, die op meer of minder expliciete wijze spanning opwekken. In Elektrotechnique, de muziekvideo van de Jeugd van Tegenwoordig, worden we getrakteerd op mechanische kundigheid waar alleen de écht perverse geest een Freudiaanse kanttekening bij zou maken. De bijnaam van erotische hoofdstad van de wereld moet je verdienen. Jacobine van Hellemond bezocht Casa Rosso in Amsterdam en filmde achter de schermen van het podium van de nachtclub. Het herkenbare beeld van de cowboy zet Daniel Silvo op scherp met een licht ongemakkelijke verdraaiing van de gebruikelijke films. We horen en zien Black & White Horses. Matthijs Vlot is verantwoordelijk voor een van de grootste internethits van het jaar met zijn collage van Hollywoodfilmfragmenten, die Lionel Richie's epische Hello vertolkten. Op het Impakt Festival verwachten we de wereldpremière van een nieuw werk waarin hij zijn spel met massamedia voortzet. Een vooruitblik op de nieuwe videoclip van een noisepunk-trio, dat belooft wat. Zeker als het de roemruchte New Yorkse Black Dice betreft, die met hun DIY-clips niets lijken te willen, behalve misschien terloops een psychose opwekken.

10

events Panorama Event #2. The Young Ones Programma met korte films, live interviews en presentaties Zo 28 okt 13:00u, Theater Kikker, Grote Zaal, gratis entree Op de Culturele zondag Jong, Jonger, Jongst kun je in Theater Kikker terecht voor The Young Ones: een verrassend en gevarieerd programma met jonge makers, recent afgestudeerde kunstenaars, lokaal talent en andere (nog) goed bewaarde geheimen. Hoe gaan jonge kunstenaars om met de misschien wel onbegrensde mogelijkheden die het kunstenaarschap biedt? Het is geen peulenschil, en iedereen die je het vraagt zal je een ander antwoord geven. In dit programma komen een aantal jonge makers aan het woord, die hun werk laten zien en uitleg geven over wat hen fascineert. Voor jongeren van alle tijden is het vinden van een eigen plek in de wereld een heftige opgave. Een geheim wapen voor tieners anno 2012 zijn social media en YouTube. Eef Hilgers maakte voor haar afstuderen aan de AVK St. Joost Breda een ontwapenende documentaire over die uitwisseling van persoonlijke clips, 'Happynudge' en het belang van gelijkgestemde YouTube-gebruikers in haar film Een Meisje, Jij Weet Zelf. Iris Donker bundelt in haar werk persoonlijke obsessies en de drang te ontsnappen aan het alledaagse, met de stromen van ons onderbewustzijn. Haar afstudeerwerk aan de KABK Den Haag, De Subliminale Waarneming van het Raamloze Televisiestation, beslaat materiaal uit haar leven en kunstenaarspraktijk van de afgelopen acht jaar, waarmee ze de kijker uitnodigt mee te gaan in een trip. Een absurdistische dag uit het leven van een game-nerd wordt geschetst in Dagelijks Brood door Thomas de Rijk. Zijn afstudeerwerk aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam laat een sterk gevoel zien voor humor, pop-esthetiek en ... stokbrood. Schrijver en kunstenaar Jan Hoek maakt portretten met een verhaal. Jans methode is mensen op te zoeken, die heel dichtbij of juist ver van hem af staan. In zijn afstudeerwerk voor de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam, de film Me & My Models, bundelt hij een reeks intrigerende portretten en de relatie die hij had met iedereen voor zijn camera.

Panorama Event #3 Rigid Regimes Programma met korte films, live interviews en presentaties Zo 28 okt 19:00u, Theater Kikker, Grote Zaal Een satirische benadering van het systeem is in Syrië bepaald geen lichtvoetige zaak. Te midden van de dreigende politieke situaties probeert het collectief Masasit Mati desondanks een glimlach te verzorgen met hun online videoserie Top Goon. Met vingerpoppen maken ze het regime van Assad belachelijk. Masasit Mati-lid Jameel (een pseudoniem) is bij Impakt te gast.

In Demarcation; A Description by R.Brothers leggen Kok&Deiman de absurditeit van een utopische visie bloot, door een stadsplan van een 19e-eeuwse godsdienstwaanzinnige te bewerken en in een verrassende nieuwe context te presenteren. Sobere tradities en dogma's tekenen het geloofsinstituut van de Gereformeerde Kerk: al sinds de zestiende eeuw hét alternatief voor de exorbitante leefstijl van andere christenen en de goddelozen. Met Orde van Dienst maakte Henk Otte een portret. Tape Generations van Johan Rijpma is een met precisie uitgevoerd ballet van een heel alledaags gebruiksvoorwerp. Alles is onder controle totdat de zwaartekracht de overhand krijgt en de zaak uit de hand loopt. Pilvi Takala realiseert eigenhandig een haast ongemerkte driedaagse interventie in het Europese Parlement te Brussel. In Broad Sense lokt ze het beveiligingssysteem uit, dat – uiteindelijk – nog altijd door mensen wordt gehandhaafd. In het online werk Cunnilingus in North-Korea geeft Young-Hae Chang Heavy Industries een stem aan de Grote Leider, die in de bres springt voor het vrouwelijk genot en een van de belangrijkste voorwaarden van een gezonde, communistische samenleving.

Closing Event: YouTube Battle Zo 28 oktober, 21:00u, Theater Kikker, Grote Zaal, 5,-/4,Voor alle YouTube-freaks, poezenfilmliefhebbers en degenen die eerdere edities moesten missen, vindt op de laatste festivalavond wederom een roemruchte YouTube Battle plaats. De scherpste YouTube-kenners uit ons festivalprogramma en andere usual suspects zullen een gooi doen naar eeuwige roem, maar iedereen in de zaal wordt uitgenodigd om mee te doen: toon het meest bizarre, fantastische of meelijwekkende filmpje. Het publiek bepaalt per ronde en stuurt de keuze voor de uiteindelijke winnaar. Geef je op als deelnemer via ytb@impakt.nl, of haak spontaan aan met je favoriete clip op de avond zelf.

artist rubén

in

Programma met korte films en live presentatie door Rubén Gutierrez Vr 26 okt, 21:00u, Hoogt, Zaal 2 “This drawing is crucial for those who wish to gain insight into that odd beast called post modernism” – Een typisch citaat van een van de handgeschreven teksttekeningen van Rubén Gutierrez uit de Post Everything serie, waarmee hij reageert op hedendaagse en postmoderne kunst. Onderzoek naar het absurde is een prominent onderdeel van het werk van de kunstenaar, net als 'post-ismes' en hun betekenis(loosheid). Permanenter is de door Gutierrez handgeschreven en door hem zelf getatoeerde serie Post-tattoos: The marks of outcasts. Een tatoeage van de tekst “Occupy the flesh” verwijst expliciet naar de plaats van deze tatoeage op het lichaam, terwijl anderen ironisch verwijzen naar het 'unieke en persoonlijke' karakter van de hedendaagse tatoeage, zoals “The Best Tattoo In the World”. Gutierrez organiseerde onder meer The End Biennial, een tentoonstelling met als thema “een fantasie over het einde van de westerse beschaving, via de esthetiek van massamedia en entertainment”. Of Into the Wild, een extreem residencyprogramma. Het doel, in het kort, is om de betekenis en noodzaak van kunst onder extreme omstandigheden te bevragen. Is er plek voor kunst en esthetiek wanneer je probeert te overleven? Daarnaast onderzocht Gutierrez in zijn Impakt-residency met het nog te voltooien werk The Most Effective Way To Cover Up A Lie het jeugdige ideaal van de utopie. In tegenstelling tot het cynisme dat de gedachten van volwassenen beheerst geloven jongeren, misschien wel naïef, in de mogelijkheid om de wereld te veranderen. Van augustus tot eind september 2012 is Gutierrez te gast geweest bij Impakt, als onderdeel van het European Media Artists in Residence Exchange (EMARE) programma. De bovenstaande tekst is een aangepast fragment van de catalogustekst van Petra Heck, curator van het Nederlands Instituut voor Mediakunst (NIMk) voor de tentoonstelling .move forward – new Mexican and European media art in Halle, 5-21 oktober 2012. The Most Effective Way To Cover Up A Lie (Nederland, werk in ontwikkeling) Dit werk balanceert tussen sciencefiction, documentaire en realiteit. De verschillende versies van realiteit zoals die in Utrecht te zien zijn en ironische verwijzingen naar Hollywood en onafhankelijke filmproducties vormden het startpunt deze film. Utrecht, kunst en idealen door de ogen van Ruben Gutierrez. Alles is mogelijk.

focus: gutierrez Magnetic Force (Mexico 2001, 03:47 min) Kaliman is een mythische actieheld. In deze video raakt hij in een trance na het voelen van een kosmische kracht. Endless D-queen (Mexico 2002, 00:28 min) Een foutje in Hasta el viento tiene miedo (Mexico 1968) een horror cult film. Como estas Satanas? (How are you Satan?) (Mexico 2001 01:11 min) Deze film werpt een blik op de duistere kant van El chavo del ocho, het populairste Mexicaanse televisieprogramma aller tijden. Een personage genaamd “de heks uit appartement 71” is op zoek naar haar kat, genaamd Satanas. The Shoes of the Fisherman (Mexico 2003, 01:17 min) Anthony Quinn komt onder een lastige vraag uit, op ‘anarchoprimitivistische’ wijze. Leatherface (Mexico 2012, 02:40 min, 2012) Een benadering van Leatherface, de kunstenaar, met documentatie van een van zijn vroege werken. Surrender Felipe (Mexico 2010, 01:20 min, loop) Een parodie op The Wizard of Oz, als verwijzing naar de geweldsproblemen in Mexico.

Protest ohne Ästhetik und Form - Manfred


panorama

screenings malige Oost-Bosnië - zoals het al generaties van mond tot mond in leven wordt gehouden - over het begin van een dramatische wereldgeschiedenis. Door Games Window Frames: Near Drama - Linda Chiu-han Lai (China 2012, , 11:13 min) Een hypnotisch triple-screen video-collage van iconische beelden en scenes uit de filmgeschiedenis, maar nu eens niet uit Hollywood, maar uit Hong Kong. Das Badezimmer - Bjørn Melhus (Duitsland 2011, , 05:15 min) Alfred Hitchcock zelf sprak – met sterk Amerikaans accent - zijn stem in voor de Duitse trailer van Psycho (1960), waarin hij de kijker meeneemt naar een zeer specifiek landhuis. Een ironische re-enactment van een preview van een iconische thriller. And I will rise if only to hold you down - Jennifer Reeder (VS 2012, , 24:00 min) Tegelijkertijd theatraal en droog, vertelt deze film een korte familiegeschiedenis. Waar het werk zich op het eerste gezicht netjes aan de regels houdt, is er een donkere, absurdistische onderlaag aanwezig zoals we die maar zelden in Hollywood-films zien.

N'Être - Olfa Ben Ali (Panorama Screening #2)

Panorama Screening #1 To Beat Or To Join The System Do 25 okt, 21:00u, Hoogt, Zaal 2 Ook een gevestigde orde is maar tijdelijk. De systemen die economie en maatschappij bij elkaar houden, worden op scherp gezet door andere ideeën of alternatieven. Totale anarchie of een nieuw systeem, een serieuze uitleg over de crisis of absurdistische fictie – dit programma biedt geen enkel antwoord. alva noto . uni acronym - Carsten Nicolai (Duitsland 2011, 06:30 min) Tweehonderdacht herkenbare drie-letterwoorden donderen over het scherm. De fundamenten van onze kapitalistische en technocratische samenleving. De voice-over strooit af en toe wat zand in de raderen. The Bull Laid Bear - Oliver Ressler (Oostenrijk 2012, 24:00 min) De economische crisis en het ontmantelde bankensysteem, maar dan zoals een sceptische econoom het je nu eindelijk eens duidelijk zou uitleggen, in de kroeg. Pigs - Black Dice (VS 2011, 03:28 min) De nieuwste clip van het experimentele New Yorkse noisepunk-trio Black Dice, die niet onderdoet voor de gestoorde video's die de band eerder zelf maakte. Een vertrouwde anarchistische sfeerbeeld dat D-I-Y, bloed en LSD ademt. Protest ohne Ästhetik und Form Manfred Rainer (Oostenrijk 2011, 14:40 min) Anti-beweging zoekt nieuwe identiteit, om definitief af te rekenen met de universele problemen van utopisch protest. The Turner Film Diaries James T. Hong (VS 2012, 26:00 min) Een pseudo-educatieve film uit een alternatieve toekomst, gebaseerd op de omstreden, extreem racistische sci-fi roman The Turner Diaries.

orm - Manfred Rainer (Panorama Screening #1)

Freedom Device - John Butler (GB 2011, 03:20 min) Demonstratie van een nieuw hi-tech apparaat, speciaal ontworpen voor de verbetering van de bestuurbaarheid van democratische landen en andere gedateerde sociale economieën. Polis - Erkka Nissinen (Finland 2012, 13:40 min) 'Pig Shit Tit Ass Sailor' is slechts een van Polis' inwoners die, net als politici, pornoacteurs en verdwaalde toeristen, een ongezonde hoeveelheid dreiging, perversiteit en existentiële vraagstukken tegenkomt op een weg die leidt naar totale chaos.

Polis - Erkka Nissinen (Panorama Screening #1)

Panorama Screening #2 Sweet Home Barbarism Vr 26 oktober, Hoogt, Zaal 1 Thuis is veel meer dan de plek waar je bent opgegroeid of waar je leeft. In dit blok is plaats voor de romantiek en de horror van huiselijkheid, trips van jeugdherinneringen en toekomstvisioenen, en de snelheid waarmee de rollen kunnen draaien. Clean Your Room - People Like Us (GB, 2011, 03:00 min) Met zeer herkenbaar bronmateriaal is dit niet zozeer bedoeld als een slechte droom, maar meer als een reis door de onderwereld van alledaagse menselijke ervaringen. Met een humoristische noot. Meteor - Christoph Girardet (Duitsland, 2011, 14:52 min) Nostalgische fragmenten van fictie, sprookjes en vintage sciencefiction, vanuit een kinderkamer tot ver in het heelal. Ofaeddur ungi - Katrin Olafsdottir (IJsland, 2011, 10:08 min) Een vertrouwde omgeving als idyllische uitvalsbasis om te ontsnappen aan de realiteit. N'Être - Olfa Ben Ali (Frankrijk, 2012, 11:34 min) Een persoonlijk portret van een plek waar rigide, modernistische architectuur en een slecht imago in scherp contrast staan met de warme herinneringen aan het opgroeien in een Franse buitenwijk. Hypercrisis - Josef Dabernig (Oostenrijk, 2011, 17:00 min) Een micromaatschappij die sociale, politieke en creatieve crisis ademt. Een melodramatisch portret van een voormalig instituut voor Sovjet-kunstenaars met privileges. Ook het herbestemmingsplan komt niet helemaal van de grond. Blood & Cinnamon - Steve Reinke (VS, 2010, 05:26 min) Volwassen commentaren op een onnavolgbare vangst. De angst voor een mogelijk diabolische geboorte veroorzaakt oproer in de dierengemeenschap. Rozmowa - Piotr Sulkowski (Polen, 2011, 16:30 min) Een complexe lange afstandsrelatie tussen twee mensen, beiden met een thuisbasis die ze niet kunnen verlaten.

put you on the run” - Wordy Rappinghood, Tom Tom Club. Een beproefd spel van kunstenaars, filmmakers en theoretici zet de lijn tussen maker en toeschouwer soms in een heel ander daglicht. Het gesproken woord in dit programma kan wel een kritisch gehoor gebruiken. En vergeet je andere zintuigen niet. Ersatz - Elodie Pong (Zwitserland 2011, 04:02 min) Hoe vaker je een woord zegt, hoe minder betekenis het krijgt: een delicate dialoog over de absurde inwisselbaarheid van taal. Speech Act - Herman Asselberghs (België 2011, 29:00 min) Een monoloog die zich buigt over de Hollywoodkaskraker Avatar, een productie die niet alleen in technologisch, filmtheoretisch en commercieel opzicht iconisch is voor onze tijd, maar ook inspiratie levert voor veel complexere thema's. Item Number - Oliver Husain (Canada 2012, 16:00 min) “Dames en heren, de performance die u gaat zien begint over twee minuten, en zal zich precies zo ontvouwen als de lijn waar ik nu over loop – een dunne lijn tussen succes en een totale ramp.”

Fwd: Update on My Life - Nicky Tavares (Panorama Screening #4)

It, Heat, It - Laure Prouvost (GB 2010, 06:00 min) Suggesties van liefde en van dreigend geweld ontwikkelen zich op een intense en dwingende toon tegen de achtergrond van collage's, teksten en gesproken woorden. PUNKT.MANNEN - Foad Aram (Zweden 2011, 23:00 min) Tragikomische situaties in een verhaal van jonge immigranten en de wisselwerking met het Zweden waar ze hun identiteit proberen te vormen. Work in Progress Brent Coughenour (VS 2011, 13:00 min) Een werk in ontwikkeling dat niet zozeer wil beschrijven waarover het gaat, maar vooral wat het doet.

Panorama Screening #4 Once Upon A Time In My Memory Zo 28 okt, 15:00u, Theater Kikker, Grote Zaal

Za 27 okt, 21:00u, hoogt, Zaal 2

Verhalen hebben een sterke invloed op ons geheugen. Van mondelinge overdracht tot aan narratieve Hollywood-films, zijn vertellingen zijn altijd getekend door persoonlijke perspectieven, maar soms zie je dat pas van een afstand.

“Words of nuance, words of skill, and words of romance are a thrill, words are stupid, words are fun, words can

A short story - Ibro Hasanovic (Frankrijk 2011, 10:20 min) Een profetisch verhaal uit het voor-

Panorama Screening #3 What Are Words Worth?

Fwd: Update on My Life Nicky Tavares (VS 2010, , 28:00 min) Bitterzoet portret van een drastische wending in het echte en het virtuele leven van een hoogopgeleide vrouw, verteld door interviews, e-mails en de 3D-wereld van een simulatiespel.

11


Essays Het 'No More Westerns' thema wordt grondig verkend in het festivalprogramma maar, en misschien net zo belangrijk, het zal ook worden voortgezet als een doorlopend onderzoeksproject en een dialoog tussen het festivalteam, de curatoren, de kunstenaars en het publiek. Hier in de programmakrant van het festival, presenteren we alvast een vooruitblik op het bredere discours dat het No More Westerns-perspectief voedt. De gevarieerde selectie van teksten behandelt kritische onderwerpen als alternatieve modernismen, 'grassroots' innovatie, niet-westerse digitale subculturen, culturele uitwisselingen langs de zuid-zuidas, en duikt dieper in de uitbundige sfeer van 'Global South Futurism'. In onze wildste dromen stellen we ons voor dat dit een voetnoot wordt in een college van No More Westerns studies, dat wordt gegeven door een Indonesische professor met een cowboyhoed aan studenten die een semester aan het Sino-Nigeriaanse ruimtestation volgen in de herfst van 2031.

toekomstdromen Door Ivana Milojevic en Sohail Inayatullah

Mehreen Murtaza, Chronometric Plates (detail), 2009. Vertegenwoordigd door Grey Noise, Dubai en Experimenter, Kolkata.

Is alle sciencefiction westers? Bestaat er zoiets als niet-westerse sciencefiction? En zo ja, wat zijn de kenmerken ervan? Volgt deze de vorm en inhoud van westerse sciencefiction of is zij anders door lokale invloeden? Heeft de westerse sciencefiction een zodanige invloed gehad op de ontwikkeling van de sciencefiction van ‘de ander’, inclusief de feministische sciencefiction, dat alles wat niet uit het Westen komt slechts een imitatie is? Misschien is niet-westerse sciencefiction een contradictio in terminis. Of bestaat er toch authentieke niet-westerse sciencefiction die een alternatieve visie biedt op de toekomst, op de ‘ander’?

12

De meeste naslagwerken over sciencefiction bekijken het onderwerp vanuit een universeel perspectief en beweren dat niet-westerse sciencefiction niet bestaat. De auteurs over wie ze schrijven zijn “bijna allemaal blank ... [en] ... bijna allemaal man”. Daarnaast wordt vaak gedacht: hoe kunnen niet-westerse samenlevingen beelden creëren van technologisch geavanceerde toekomstige samenlevingen als ze zelf nog pre-industrieel en premodern zijn? In de huidige premoderne samenlevingen heeft sciencefiction niet bijgedragen aan de vorming van een wetenschappelijk-technologische samenleving, noch het individu daar op

voorbereid. In plaats daarvan komen de technologische en wetenschappelijke toekomstbeelden vrijwel zonder waarschuwing van buitenaf bij hen binnen. Wetenschappelijk geavanceerde maatschappijen daarentegen lopen ook voorop bij het creëren van ruimtes waarin die vooruitgang bediscussieerd kan worden, bijvoorbeeld in een openbaar wetenschappelijk debat.

Utopische samenlevingen

Sciencefiction zou dus niet alleen moeten gaan over technologie als iets dat zijn tijd vooruit is, maar over het scheppen van aannemelijke toekomstige werelden vanuit verschillende beschavingsperspectieven. Sciencefiction gaat niet alleen over het bediscussiëren van de gevolgen van wetenschappelijke vooruitgang, het gaat ook om het creëren van utopische of in ieder geval eutopische (goed, maar niet perfect) samenlevingen van de toekomst. Bovendien kunnen niet-westerse schrijvers van sciencefiction niet volstaan met alleen maar reageren op de overheersnde in het Westen geproduceerde toekomstbeelden; ze moeten de leemtes opvullen, alternatieve geschiedenissen schrijven en zich voorstellen hoe het zou zijn als toekomstvisies uit het verleden ooit opgeschreven waren. Het is ook van belang om de toekomst, sciencefiction, te beschouwen vanuit de histori-

sche en culturele context van andere beschavingen. Voor de redding van de toekomst en de sciencefiction is meer nodig dan interpretaties hiervan binnen de context van de overheersende westerse thema’s; we moeten ook een proces ontwikkelen voor het op authentieke wijze aangaan van een gesprek en een dialoog over onszelf en de ander; ruimte en toekomst; buitenaards en menselijk.

Oogkleppen

Hiertoe moeten we de dominante sciencefiction bevrijden van haar paradigmatische oogkleppen en laten zien hoe zij het project van de monoculturele overmacht in stand houdt. Wat moet worden aangemoedigd is een dialoog over visies op de toekomst en het verleden tussen verschillende beschavingen en wel zodanig dat de authenticiteit vanuit elke beschaving leidt tot een universele kijk op wat het betekent om menselijk of juist niet menselijk te zijn. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor sciencefiction, maar ook voor toekomststudies (utopisch onderzoek e.d.) en wetenschap in het algemeen. Niets is immers belangrijker bij het bouwen van een nieuwe wereld voor onze toekomstige generaties.

Dit is een verkorte versie van het essay op de website van Metafutures.org. Kijk voor het volledige essay op de website: www.impakt.nl/festival

Biografie Onderzoeker en pedagoog Ivana Milojevic en politiek wetenschapper en futurist Sohail Inayatulla hosten samen de website metafurures.org die toekomstgeoriënteerde vraagstukken onderzoekt. Onder deze zogenaamde Future Studies verstaat men de studie van alternatieve toekomsten met inbegrip van de wereldbeelden en mythen die eraan ten grondslag liggen.


sciencefiction is een wereldtaal waarin onze gezamenlijke toekomst wordt voorgesteld Door Damien G. Walter

De Chinese astronauten Jing Haipeng, Liu Wang en Liu Yang.

In 1873 beschreef Jules Verne de toen nog onmogelijk geachte reis om de wereld in tachtig dagen in zijn gelijknamige sciencefictionroman. Nog geen eeuw later zou dezelfde reis in minder dan tachtig uur gemaakt kunnen worden. Het vermogen van sciencefiction ons te helpen met het verwerken van dergelijke radicale en snelle technologische veranderingen verklaart tot op zekere hoogte zijn invloed op de hedendaagse cultuur van de ontwikkelde wereld. En nu ontwikkelingslanden worden meegesleurd op een golf van nieuwe technologieën die de 21e eeuw vormgeven, wordt sciencefiction een mondiale taal die onze gezamenlijke ervaring weerspiegelt. China is bezig met een technologische revolutie van ongekende proporties. In slechts enkele tientallen jaren boekt het land een technologische vooruitgang waar Europa eeuwen over heeft gedaan. Zoals bekend is het land in economisch en industrieel opzicht een geduchte concurrent van die andere technologische grootmacht, de Verenigde Staten. Het is dan ook niet zo verrassend dat de culturele invloed van sciencefiction een van de vele ontwikkelingsmodellen is die China van Amerika heeft overgenomen. In oktober 2012 reikt de World Chinese Science Fiction Association zijn jaarlijkse Xingyun-prijzen (Galaxy Awards) voor SF uit. De Xingyun zijn

vergelijkbaar met de Amerikaanse Hugo-awards en worden in Beijing uitgereikt. De bijeenkomst doet niet veel onder voor de WorldCon, waarop de Hugo-awards worden bekendgemaakt. In bepaalde opzichten doet de Chinese SF-fanschare haar Amerikaanse tegenhanger zelfs verbleken. Het tijdschrift SF World bereikte op zijn hoogtepunt een oplage van 300.000 en daarnaast leenden nog miljoenen lezers het blad van vrienden. Sinds de jaren ’50, toen Amazing Stories sciencefiction als genre neerzette, en het zijn hoogtepunt in populariteit bereikte, heeft geen enkele Amerikaanse SF-publicatie dit aantal meer gehaald. Liu Cixin is momenteel waarschijnlijk de belangrijkste exponent van de Chinese sciencefiction. Zijn werk, dat al acht keer is bekroond met de Xingyun-prijs, wordt geprezen als aanjager van het positieve profetische karakter van Chinese SF. Ook dit vertoont een opmerkelijke parallel met de jaren ’50 in Amerika, toen schrijvers als Robert Heinlein de toekomst van de VS na de oorlog voorstelden als die van mondiale supermacht. Met de opkomst van cyberpunk-auteurs als Bruce Sterling en William Gibson gaf de Amerikaanse sciencefiction van de jaren ’80 blijk van een aanmerkelijk donkerdere visie op de invloed die technologie had op de door hyperkapitalisme en politieke corruptie gedomineerde menselijke conditie. Zal Chinese SF ook donkerder en cynischer worden? Vooralsnog

beperkt Chinese sciencefiction zich tot het onderzoeken van de vele wonderbaarlijke mogelijkheden die technologie voor onze toekomst in petto heeft. Cixin komt, net als de meeste lezers van zijn verhalen en Chinese sciencefiction in het algemeen, uit de exacte wetenschappen en IT. Als literair genre heeft SF de reactionaire lezer van hedendaagse fictie weinig te bieden. Gaandeweg de 20e eeuw kwam het echter als populaire cultuur op onder de mensen die de toekomst in de praktijk vormgaven: technici, programmeurs, ontwerpers en diverse creatievelingen. Het zijn de nerds en de geeks die van SF-boeken, -strips, -films en -games houden. En aangezien de nerds en de geeks de wereld hebben overgenomen, is hun cultuur onlosmakelijk deel gaan uitmaken van de mainstream-cultuur. Ideeën uit sciencefiction over ruimtevaart, intelligente apparaten en cybermensen zijn gemeengoed geworden. Wat zich in het westen ontwikkelde als een outsider-cultuur is in China omarmd als een belangrijk onderdeel van technologische ontwikkeling. Tijdens een lezing in 2011 in de British Library gaf de wereldberoemde schrijver Neil Gaiman zijn visie op de verschuiving van sciencefiction van subversieve outsider-kunst naar een van overheidswege goedgekeurde cultuur in de Chinese maatschappij. China heeft zich gevestigd als een machtige wereldproducent, maar het

wil de producten die het vervaardigt ook uitvinden en ontwerpen, en het creatieve vernuft waar de VS vooralsnog patent op lijkt te hebben zich eigen maken. De cultuur van geeks en nerds waaruit die creativiteit ontspruit, houdt van sciencefiction. Het één stimuleren betekent dus automatisch ook het ander stimuleren. In deze eeuw zal technologische verandering alleen maar sneller en op grotere schaal plaatsvinden. En we zijn het er allemaal over eens dat dit in China het snelst zal gaan. De cultuur van sciencefiction wordt op termijn ongetwijfeld beïnvloed, zo niet gedomineerd door Chinese makers. De rol van sciencefiction is dan ook om ons te blijven informeren over de steeds snellere ontwikkelingen die vorm geven aan de wereld waarin we leven.

Biografie: Damien Walter is een ‘weird fiction’ auteur, columnist bij The Guardian en voorvechter van lezen en geletterdheid. Zijn verhalen zijn gepubliceerd in onder meer het tijdschrift Electric Velocipede en uitgezonden op BBC Radio. Daarnaast is Walter hoofd van de cursus Creative Writing aan de Universiteit van Leicester.

13


vindingrijk, leven door

inventief jugaad

Door Parmesh Shahani, Impakt Festival Fellow 2012

aangespoord om te beginnen met hun eigen versie van jugaad, zowel in hun thuismarkten als in de opkomende markten waar ze actief zijn. In 2008 ontwierp GE in India de MAC 400, een draagbare EGC-machine die maar een tiende kost van de westerse tegenhanger. Inmiddels wordt jugaad onderwezen aan universiteiten. Santa Clara University heeft een Frugal Innovation Lab. Stanford heeft een programma met de naam Entrepreneurial Design for Extreme Affordability en de universiteit van Cambridge heeft het Inclusive Design-programma. Talrijke overheden overal ter wereld, waaronder de Amerikaanse, Britse en Nederlandse overheid, omarmen nu jugaad. Er is een veelvoud aan initiatieven gelanceerd, zowel virtueel als via fysieke competities en uitdagingen, waarbij burgers worden gestimuleerd om samen te werken en zo de reële problemen in de wereld op te lossen.

Open source

De MittiCool koelkast.

Jugaad is in het Hindi een woord dat verschillende betekenissen kan hebben, van een goedkope oplossing die niet perfect is maar net goed genoeg, tot iets innovatiefs dat ontstaat uit creativiteit of zuiniger omgaan met minder hulpmiddelen. Jugaad is een van de woorden die de afgelopen twee jaar in zwang zijn gekomen in het mondiale lexicon. Er bestaat geen equivalent voor in andere talen, maar termen als het Amerikaanse DIY (Do It Yourself), het Braziliaanse gambiarra (improvisatie) en het Chinese zizhu chuangxin (inheemse innovatie) komen in de buurt. Mijn buitenlandse vrienden gebruikten het de afgelopen maanden steeds vaker om het innovatiegehalte van India te beschrijven en tot voor kort irriteerde me dat. Die houding van spaarzaamheid, dat vermogen om armoede of wanhopige tekorten om te zetten in oplossingen, zoals dat gesuggereerd wordt door de term

jugaad, waarom zouden we dat moeten prijzen als iets wat in het Indiase DNA zit? Zouden we niet beter in ons land en in ons leven omstandigheden kunnen creëren zonder schaarste en wanhoop? Zouden we niet beter de noodzaak tot jugaad kunnen wegnemen, zodat we samen met de rest van de wereld, onder gelijke omstandigheden kunnen? Onlangs heb ik echter mijn visie bijgesteld nadat ik in het Godrej India Culture Lab de drie auteurs van het boek Jugaad Innovation had ontvangen. Zij wisten mij ervan te overtuigen dat ik jugaad niet moest wegzetten als een op armoede gebaseerd fenomeen en me er niet voor moest schamen, maar moest bekijken hoe de principes van jugaad zouden kunnen worden geformaliseerd en gebruikt om innovatie te stimuleren. Hierdoor begon ik het boek te zien als een ode aan Poor Economics van Banerjee en Duflo, een werk dat armoede en tegenslag probeert te begrijpen, of aan The Art of Choosing van Sheena Iyengar, dat probeert te begrijpen waarom sommige mensen bepaalde keuzes maken en anderen niet.

Koelkast

14

In het boek Jugaad Innovation zijn (net als in India zelf) talrijke voorbeelden te vinden van mensen en organisaties die te midden van tegenslag op zoek gingen naar kansen, of meer deden met minder, of kozen voor flexibiliteit in plaats van starheid, en zo indrukwekkende resultaten boekten. Mensen zoals de

pottenbakker Mansukhbhai Prajapati, de uitvinder van de MittiCool, een koelkast van klei (‘mitti’ betekent klei in het Hindi) die 30 euro kost, geen elektriciteit verbruikt en 100% biologisch afbreekbaar is. Toen hij internationaal een grote naam werd en de orders begonnen binnen te stromen, leerde hij zijn dorpsgenoten hoe ze moesten pottenbakken en ging hij processen ontwerpen om zijn kleiproducten in massaproductie te vervaardigen in een fabriek in zijn dorp. In het dorp worden nu behalve de MittiCool ook andere producten met klei geproduceerd, zoals pannen met een antiaanbaklaag die de warmte langer vasthouden, slechts € 1,50 per stuk kosten. Een ander voorbeeld uit het boek is Kanak Das, uit het dorp Morigaon in de deelstaat Assam, die een fiets heeft uitgevonden waarmee je op de hobbelige, met gaten bezaaide Indiase wegen juist harder gaat fietsen. Een schokdemper op het voorwiel absorbeert de energie en geeft die af aan het achterwiel, wat aandrijvingskracht genereert. Das heeft met hulp van de Indiase National Innovation Foundation een patent gekregen op zijn uitvinding, die nu, dankzij de inzet van een paar studenten bouwkunde aan MIT, wellicht binnen afzienbare tijd in auto’s zal worden toegepast.

Eigen versie

Jugaad is iets waarmee bedrijven uit opkomende markten zoals India in de afgelopen tijd succes hebben geboekt. Dit heeft westerse bedrijven

Een voorbeeld dat mij fascineert is Start-Up Chile. Dit is een stimuleringsprogramma van de Chileense overheid met als doel om beginnende ondernemers van wereldklasse aan te trekken, hun activiteiten in Chili op te starten en zo een platform te creëren voor het betreden van de wereldmarkt. Het programma duurt zes maanden en tijdens die periode moeten de deelnemers wonen en werken in Chili. In ruil hiervoor hoeven ze geen eigen vermogen in te brengen en krijgen ze een startkapitaal van 40.000 Amerikaanse dollar, een werkvisum voor een jaar en toegang tot lokale financiële en sociale netwerken. Start-Up Chile heeft internationaal bijzonder veel waardering geoogst. Maar het krachtigste aspect van dit programma is de verborgen agenda. Zal de constante aanvoer van geïmporteerd intellectueel kapitaal er uiteindelijk ook voor kunnen zorgen dat Chilenen meer ondernemend worden? Het is de moeite waard om dit experiment in jugaad de komende jaren in de gaten te houden. Tijdens mijn gesprek met de auteurs benadrukten ze dat ik jugaad moet zien als ‘open source’. Ze verwezen naar Ladyada Fried, de pionier van de beweging voor open source-hardware, waarbij makers de broncode van hun product gratis beschikbaar maken op het internet zodat anderen het kunnen downloaden en er zelf hun eigen producten mee kunnen bouwen. En ze hadden het over de Khan Academy, een project waarbij duizenden video’s op het internet zijn gezet die gratis uitleg geven over wiskundige en wetenschappelijke begrippen.

Improviseren Ik had er niet bij stilgestaan dat jugaad ook iets is wat we in ons persoonlijk leven toepassen. Een van de auteurs, Jaideep, wees me hierop toen we het hadden over mijn boek Gay Bombay. In mijn boek citeerde ik de volgende uitspraak van Sunil Khilnani in The Idea of India: “Wat ‘typisch Indiaas’ is, is ‘het vermogen tot... het kunnen improviseren, een soort sluwheid in het door de geschiedenis heen overleven, de kunst om een antwoord te vinden op iedere vraag die aan je gesteld zou kunnen worden. In de muzikale vormen van India, net als in haar literaire tradities, is het niet de vastigheid die gewaardeerd wordt -het dogma van de eenduidige tekst- maar juist vaardigheid in improviseren en variatie’.” “Maar dat is dan toch ook jugaad?”, vroeg Jaideep. Ik was het met hem eens. In mijn boek beschreef ik hoe homoseksuelen in India constant moeten balanceren om een weg te vinden voor hun leven, hun wensen en dromen; hoe ze een evenwicht moeten vinden tussen de verwachtingen van hun familie en de

Navi en Simone, auteurs van Jugaad Innovation bij GE Health in Bangalore.

samenleving en hun eigen verlangens en ambities. Hun vindingrijkheid ligt er niet in dat ze kiezen voor het één ten koste van het ander, maar dat ze alles op vreemde en oneindig diverse manieren een plaats geven, soms positief, soms negatief. In de vier jaar sinds de publicatie van het boek hebben er in India een aantal veranderingen plaatsgevonden in de maatschappelijke en juridische context met betrekking tot homoseksualiteit. De grootste verandering is dat dankzij de uitspraak van het Indiase Hooggerechtshof in 2009 homoseksualiteit niet langer illegaal is in India. Hierdoor vinden veel evenementen voor homo’s en lesbiennes die eerst ondergronds waren nu plaats in het voetlicht van de mainstream media, waaronder Kashish, het eerste LBGT-filmfestival (voor lesbiennes, biseksuelen, homo’s en transgenders).

Gay cartoons Tijdens mijn verblijf in Utrecht als Impakt Fellow zal ik verder uitweiden over het specifieke persoonlijke aspect van jugaad. Hier wil ik tot slot nog even vertellen hoe ik me voelde nadat ik achter elkaar de vele films had gezien die dit jaar op het Kashish-festival werden vertoond. Er waren films bij uit Europa, Zuid-Amerika en India: speelfilms, documentaires en zelfs gay cartoons. Toen ik ze allemaal had gezien, ontsproot bij mij de gedachte dat een van de dingen die ons als homo’s, ondanks al onze verschillen, overal ter wereld verbindt, onze wens is om gelukkig te zijn en ons gebruik van jugaad om dat geluk te bereiken. We ervaren hetzelfde soort balanceren. Hetzelfde soort werken op de rand van het mogelijke, of het voor je laten werken van beperkingen in plaats van tegen je, dat naar voren kwam in mijn gesprek met de auteurs van Jugaad Innovation. Misschien zijn we op een bepaald niveau wel allemaal zo? Westers of niet-westers, homo of hetero; in wezen allemaal vindingrijke mensen die gebruik maken van jugaad? Dit essay is een verkorte versie van het artikel dat Parmesh Shahani schreef voor Verve Online, de online tegenhanger van Verve, het internationale modetijdschrift van India. Kijk voor het volledige essay op de website: www.impakt.nl/festival

Biografie: Parmesh Shahani staat aan het hoofd van het Godrej India Culture Lab – een organisatie gericht op beschouwing van het wezen van de Indiase moderniteit door middel van kruisbestuiving van India’s knapste koppen uit de wetenschap, kunst en zakenwereld. Daarnaast is hij als fellow verbonden aan instituten als TED (Technology, Entertainment & Design) en het MIT (Massachusetts Institute of Technology.)


nr. 16 uit de serie Meeting Modernity, een verzameling foto’s die bij de stad Sano in Tochigi-ken is gevonden.

nr. 4 uit de serie Meeting Modernity, een verzameling foto’s die bij de stad Sano in Tochigi-ken is gevonden.

notities project

over meeting

het modernity

Door W. David Marx

Meeting Modernity staat centraal in de eerste reizende tentoonstelling van Néojaponisme. In deze verzameling foto’s, die gevonden werden bij de stad Sano in Tochigi-ken, is vastgelegd hoe Japan in de Meiji- en de Taisho-periode moderniseert en de commerciële fotografie ontdekt. De serie bestaat voornamelijk uit portretfoto’s. Hoezeer onze huidige tijd ook wordt gekenmerkt door snelle globalisering, de prijs voor de extreemste nationale transformatie gaat waarschijnlijk nog steeds naar Japan. Na meer dan honderd jaar stagnerend feodalisme en internationaal isolement vormde de Meiji-restauratie, de politieke omwenteling die in 1868 in Japan een nieuwe tijd inluidde, het startschot voor een ongekend snelle ‘modernisering’, waarbij met een onverwacht fanatisme buitenlandse gebruiken werden overgenomen. Alles wat ‘Japans’ was werd met een nieuwe argwaan benaderd en in verband gebracht met de ‘achterlijkheid’ van Japan. De westerse technologie en maatschappelijke organisaties werden vanwege hun efficiëntie aangeleerd en overgenomen, maar Japan richtte zich ook op bepaalde aspecten van de Europese en Amerikaanse cultuur in de overtuiging dat die de sleutel vormden tot de nationale kracht van die landen. Zo zwoeren de mannen de nationale dracht van kimono en hakama af ten faveure van driedelige kostuums en militaire uniformen naar Britse snit. Aristocratische dames gingen baljurken dragen en leerden westerse dansstijlen. En op het platteland voerde de overheid campagne ter bestrijding van ‘naaktheid’, waar voorheen niemand een probleem van maakte, om zich te conformeren aan de victoriaanse ideeën over zedigheid.

Evenwicht De modernisering van Japan heeft echter altijd een tweeslachtig karakter gehad. Ironisch genoeg was de drijfveer van de leiders om te verwesteren fundamenteel anti-westers:

door zich de beste praktijken van het imperialistische Westen eigen te maken hoopten ze te verhinderen dat ze een vertrapte kolonie als het buurland China zouden worden. Een leuze uit die tijd was wakon yousai, wat ‘Japanse geest, westerse technologie’ betekent. Het wapentuig en het uniform mochten de Japanners dan van het Westen overnemen, hun inwendige psyche en moraal konden het best de Japanse traditie blijven volgen. De vooruitgang van het land werd gekoppeld aan een succesvol evenwicht tussen deze twee elementen en ook vandaag de dag nog verleent deze tweeledigheid de samenleving een belangrijke creatieve spanning.

Bobkapsel De foto’s in de tentoonstelling Meeting Modernity illustreren op schitterende wijze het moment dat de westerse technologie en het moderne commerciële leven de ‘premoderne’ cultuur van Japan binnendrongen. Deze gevarieerde verzameling foto’s werd gevonden op een kleine markt in de buurt van Sano, in de landelijke prefectuur Tochigi. Op de foto’s, voornamelijk professionele portretten uit het begin van de twintigste eeuw, zijn families te zien in een mengelmoes van traditionele kimono’s en yukata’s en geïmporteerde jurkontwerpen en westerse kleding voor mannen. Jongetjes zijn gekleed in de formele hakama, maar houden een schoolpetje vast dat duidelijk is afgekeken van Europese ontwerpen. De vrouwen dragen een traditioneel Japans ‘opgestoken’ kapsel of een modieus westers, ‘hangend’ bobkapsel. Sommige foto’s zijn geposeerde portretten en andere doen spontaner aan, maar in beide gevallen lijkt het feit dat er een foto wordt genomen voor de gefotografeerden een gewichtige gebeurtenis.

tegenwoordig worden beschermd en gekoesterd als sleutelonderdelen van de continuïteit van de maatschappij. Veel ‘nieuwe stijlen’ uit die periode – in het bijzonder de schooluniformen, die een Pruisische invloed verraden – zijn in deze tijd nog sterk aanwezig. Nog steeds dragen basisschoolleerlingen een kostuum met korte broek en een opvallend, militair aandoend hoofddeksel. Maar in plaats van die stijlen als een curieus stukje ‘moderniteit’ te beschouwen, het product van een specifiek tijdperk, zien conservatieve Japanners er juist een schoolvoorbeeld in van ‘Japanse traditie’, die dient te worden behoed voor een nog verdergaande verwestersing. Op vergelijkbare wijze zijn de verheven schoolliederen van de meest vooraanstaande particuliere universiteiten geen Japanse pentatonische composities, maar bombastische gezangen waarin laatnegentiende-eeuwse Europese marsen doorklinken. Toch gelden deze liederen voor het grote publiek als het toppunt van ‘Japansheid’. Op elk willekeurig moment in de tijd is ‘Japan’ het product van een culturele synthese tussen inheemse en buitenlandse krachten en op de foto’s uit de verzameling zien we de tegenstrijdige elementen die de basis vormen van alle tradities.

Biografie: W. David Marx is schrijver en musicus, gevestigd in Tokyo, Japan. Marx is voormalig redacteur van de Harvard Lampoon en heeft geschreven voor publicaties als GQ, Brutus, Harper’s, Nylon, Cyzo, OK Fred, The Japan Times, Art AsiaPacific, en The Fader. Hij is de oprichter en hoofdredacteur van het webjournaal Néojaponisme.

Culturele synthese De foto’s vertellen veel over de Japanse cultuur. Ten eerste dat deze periode van snelle veranderingen culturele elementen voortbracht die

15


feedback loops

een as

zuid voor

-

zuid design

Ravi Naidoo, geïnterviewd door festivalcurator Cher Potter Door Jace Clayton (aka DJ Rupture)

Een van de dingen die DJ’s zo spannend of juist zo saai kunnen maken is de dunne scheidslijn tussen gemakzuchtige charlatanisme en adembenemend talent. Een slechte DJ is nauwelijks meer dan een jukebox. Een goede DJ is een jukebox met een leuke muzikale selectie. En een fantastische DJ vindt het vertrouwde en/of obscure opnieuw uit en drukt er zijn of haar eigen stempel op via live improvisatie met behulp van fragmenten van muziek van anderen. Een succesvolle DJ kan barrières slechten en zo uit onverwachte bronnen verborgen harmonieën naar voren brengen. Toen in de Bronx de hiphop ontstond, stopten DJ’s als Afrika Bambaataa alles wat maar een funky beat had in hun mixen: James Brown, Kraftwerk of de Monkees, het maakte niet uit. Ik ben gefascineerd door de mogelijkheden die turntablism en sampling bieden om ingesleten patronen te doorbreken. Maar de laatste tijd ben ik sampling ook gaan zien als een heel lui gebaar - in het beste geval kan het onschuldig zijn, maar in het ergste geval werkt het op griezelige wijze segregatie in de hand. Als je bijvoorbeeld een sitar-CD samplet, doe je dat meestal omdat je geen echte sitarspeler kunt vinden of niet de moeite wilt doen om er een te vinden. Sampling houdt culturele afstand in stand; samenwerking vereist nabijheid. Dat is een enorm verschil. Het is het verschil tussen een eenzijdige culturele stroom en het soort dialoog dat tot een echte gemeenschap zou kunnen leiden. Echte samenwerking levert veel meer op dan sampling, maar is ook niet zonder problemen. Wereldmuziekfestivals zijn dol op “fusion” groepen met bandleden die uit verschillende achtergronden putten en daarmee een gemakkelijke sound creëren die vooral bedoeld lijkt om het grotendeels uit het Westen en de middenklasse afkomstige festivalpubliek gerust te stellen: wereldmuziek als buitenlandse muziek waarvan de karakteristieke kenmerken zijn weggegumd, en daardoor geschikt voor massaconsumptie waar ook ter wereld; weer eens iets anders met een jazzy backbeat waar je op kunt grooven; exotisch maar nooit extreem. Mainstream pop, reggae en R&B bieden een interessante oplossing: zij gaan de synthetische kant op. Gevierde producers als Timbaland en The Neptunes hebben voor artiesten zoals Missy Elliot en Justin Timberlake uitzonderlijk creatieve popsongs gecreëerd met een duidelijk oosterse inslag. Maar ze hebben er totaal geen zin in om hun producties ook maar een zweem van authenticiteit te geven, en dat is verfrissend. Ze behoren tot het selecte groepje producers dat het zich kan veroorloven om voor al hun samples officiële toestemming te regelen, maar toch

Als we onze blik even de andere kant op richten, zien we in de Arabische pop een fantastische cultuur van bootlegging, cover versies en westers exotisme. In een willekeurige platenzaak in Marokko vind je een eindeloze hoeveelheid cassettes van het type HipHop Ray 2002!, een bootleg-compilatie van rai-hits afgewisseld met mainstream Amerikaanse rapnummers met verkeerde credits. Of neem de bootleg rai-CD Compil Santana, een van mijn recente favorieten: op de cover en het artwork van de CD zien we beelden van zeven Marokkaanse zangers en van Victoria’s Secret supermodel Laetitia Casta. Glamour als het universele bindmiddel. Muzikale invloeden verspreiden zich razendsnel, springen over de grenzen van staten, talen en godsdiensten. Maar toch wordt binnen vrijwel alle genres controle opgelegd vanuit de heersende concepten van authenticiteit. Puristische anarchisten hebben al snel bepaald of iets in de categorie punkrock valt of niet; in de hiphop draait alles om “keeping it real”; en in Spanje wordt voortdurend gesproken over “pure” flamenco, hoewel in de stembuigingen en de vurige gitaarstijl van de zo gekoesterde “nationale” Spaanse muziek de Arabische invloeden duidelijk hoorbaar zijn. Dus hoe houden we het dan authentiek als het onze missie is om uit diverse tradities een karakteristiek geheel af te leiden? Alle muziek ontspringt uit diverse bronnen, maar de geschiedenis van de mengvorm is helemaal geen geschiedenis, maar slechts een X op de kaart waar de grensoverschrijder beide landen heeft verlaten. […] Dit is een verkorte versie van het essay op de website van de New York Foundation for the Arts. Kijk voor het volledige essay op de website: www.impakt.nl/festival

Biografie Jace Clayton aka DJ Rupture is een Amerikaanse DJ, muzikant, beeldend kunstenaar en schrijver uit Brooklyn, New York. Zijn werk richt zich op de wisselwerking tussen het gebruik van geluid en technologie en openbare ruimte, met de nadruk op Latijns Amerika, Afrika en de Arabische wereld.

Maqam Saba Bayati Another Other

[Screenshot van Maqam synthesizer Bayati uit SUFI PLUG INS v1.0, een suite met zeven gratis audio tools voor Ableton (Max for Live), http://www.beyond-digital.org/sufiplugins/] plugins/

Sufi Plug Ins

16

Stel je voor dat we muzieksoftware konden maken waarin *andere* aannames, beperkingen en overtuigingen zijn ingebouwd. Als bijvoorbeeld West-Afrikaanse griotten muzieksoftware zouden ontwerpen, welke concepten en functionaliteiten zouden zij dan het liefst digitaal vertaald willen zien? Of een Berberse muezzin, die zo mooi de oproep tot

“Precies. De Design Indaba zelf, een conferentie voor ontwerpers uit de hele wereld, is dan ook een driedaagse denktank, waarvan de daaruit vloeiende voorstellen gedurende de rest van het jaar worden omgezet in daadwerkelijke projecten. Het is veel interessanter om onze schijnbaar hardnekkige problemen aan creatieve mensen voor te leggen dan aan politici en om te zien hoe hyperlokale oplossingen ontwikkeld worden. De ontwerper loopt niet langer te leuren met prachtige confectie, maar wordt in plaats daarvan iemand die verandering in gang zet. Ik wil een creatief leger op de been brengen dat ons kan helpen de oplossingen te vinden die we zoeken.”

kiezen ze er meestal voor om een plastic Noord-Afrikaanse beat te fabriceren, of om een kwarttoon-harmonielijn voor viool na te spelen op een goedkope synthesizer. Briljant of lui- of allebei? Richt de zichzelf replicerende, amoebische logica van de popmuziek alle andere muziek te gronde? In ieder geval reageerde de menigte tijdens mijn optreden in Dubai het uitbundigst op de song van The Neptunes.

gebed voordraagt maar neerkijkt op muziek – zouden we voor hem muzieksoftware kunnen ontwerpen? Dit is niet zomaar een retorische vraag – we hebben het al ontworpen. De software heet Devotion, en is een van de zeven verschillende plug-ins die we hebben gemaakt en die we gratis weggeven. Ze omvatten vier unieke synthesizers, een drone box en een klappende drummachine.

U heeft het ook over de ‘verruiming’ van het beeld van Afrika...

Cristina De Middel, Hakuna, uit de Afronauts Serie, 2011.

Ravi Naidoo is de oprichter van de International Design Indaba, een Afrikaans ontwerpinstituut en de grootste conferentie en expositie over design in Afrika. We praten met Ravi over een mondiale zuidzuid as voor design, de romantiek van nieuwe democratieën, de vorming van een nieuwe designtaal voor het mondiale Zuiden en over het ontstaan van het Afrikaans futurisme. Ambitie kan Ravi Naidoo niet ontzegd worden. Naast het ontwerpinstituut, is hij ook de man achter de missie om de eerste Afrikaan de ruimte in te sturen en achter de binnenkort te realiseren Technologieregio van Kaapstad. Hij is bezig om het culturele landschap van een heel land opnieuw vorm te geven. U benadrukt de rol van de zogenaamde BaSIC-landen - Brazilië, Zuid-Afrika, India en China - als opkomende producenten van creatieve content van wereldklasse, dat ze meer zijn dan alleen consumenten van Hollywoodfilms en westerse mode. Denkt u dat deze landen toonaangevende nieuwe designtalen zullen ontwikkelen? “Toen wij keken naar wat wij de BaSIC-landen noemen, deden we dat vooral vanuit het perspectief dat ze allemaal dezelfde sociaal-economische context of economische realiteit hebben. Wij bedachten toen dat we wellicht meer met elkaar zouden moeten delen, omdat de taal van design zich maar al te vaak afspeelt op de as Londen-Parijs-New YorkTokyo. We hadden het over een verschuiving van die as, of de vorming van de zuidelijke parallelle as São Paulo-Kaapstad-Mumbai-Shanghai. Hierdoor zouden we een designtaal kunnen uitvinden die beter past bij opkomende economieën dan de taal die we bijvoorbeeld op de deisgnweek in Milaan zien. Het gaat echter niet zozeer om de taal als wel om de manier waarop we objecten binnen onze context handen en voeten kunnen geven. We moeten ontwerpen voor een andere sociaal-economische realiteit, waar design meer is dan alleen consumptie - waar het deel moet uitmaken van het instrumentarium voor ontwikkeling in de praktijk. Ik heb de indruk dat een dergelijk designactivisme vaker voorkomt in zich ontwikkelende landen dan in Europa. Om President Obama te citeren, design gaat hier om ‘de sterke urgentie van het nu’.” Dit herinnert me aan iets wat de organisatoren van de binnenkort te houden Istanbul Design Biennale zeiden over hoe design voor opkomende economieën een nieuw soort urgentie heeft, omdat het een op oplossingen gebaseerde praktijk is en men daar op zoek is naar oplossingen.

“Sinds 1994 gaat het bij al onze projecten om de heruitvinding van Afrika, om de verruiming van het beeld van Afrika. Wij zijn optimisten, we maken geen excuses voor de omstandigheden waarin we leven of voor Zuid-Afrika. Als Interactive Africa, het mediabedrijf dat we hebben opgericht, stonden we in 2002 aan het hoofd van de missie om de eerste Afrikaan de ruimte in te sturen - dat is verruiming. We hebben meegewerkt aan het WK voetbal - dat is verruiming. In het kader van een IT-initiatief ontwikkelen we in de zakenwijk van Kaapstad een Afrikaanse Silicon Valley. Wij maken geen deel uit van de kliek die zich afzijdig houdt en zich boven een kop cappuccino zit te beklagen. We hebben een ongelooflijke kans hier en de middelen en ideeën om het verschil te maken. We zijn een jonge democratie en in onze benadering van de wereld zijn we nog ongeneeslijke romantici.” U noemde al uw bijdrage aan de missie om de eerste Afrikaan de ruimte in te sturen; de kans op een ontwerp-as voor het mondiale Zuiden en het optimisme van Zuid-Afrika over de technologische toekomst van het land - er is een tastbaar gevoel van hoop, wellicht de geboorte van een Afrikaans futurisme... “Het concept van futurisme is hier sinds de jaren ’90 in vruchtbare aarde gevallen. Het succes van Zuid-Afrika is grotendeels te danken aan het feit dat onze democratie zich al vroeg heeft opengesteld voor wetenschappelijke, gezamenlijke toekomstanalyses. Dat Zuid-Afrika zich heeft weten te ontworstelen aan wat iedereen beschouwde als een volslagen hopeloze situatie is voor een groot deel te danken aan een gevoel van futurisme en de analyse van scenario’s. Begin jaren ’90 kwamen ANC, vakbondsleiders, zakenlieden en futuristen samen in een kamer om diverse scenario’s te bekijken van hoe Zuid-Afrika er uit zou zien naargelang zich bepaalde ontwikkelingen zouden voordoen. Dit waren de zogenaamde Mont Fleur-scenario’s. Daar zat dus een groep leiders en futuristen die in feite over een revolutie onderhandelden. En nu krijgt Zuid-Afrika binnenkort een Square Kilometre Array (SKA)-radiotelescoop, de grootste telescoop op het zuidelijk halfrond. Deze wordt geplaatst in de Karoo, een woestijn in het midden van Zuid-Afrika. Die zal ons onlosmakelijk verbinden met die grootse, schitterende vraagstukken over onze toekomst.”

Biografie: Ravi Naidoo is oprichter en directeur van Interactive Africa, een media- en marketingbedrijf uit Kaapstad, Zuid-Afrika. Een van de meest recente projecten waar Interactive Africa aan meewerkte is de ‘First African in Space Mission’, een project met als doel het tot stand brengen van een Afrikaanse ruimtemissie.


world

expo

2020

gbadolite

Visueel essay door Katja Novitskova

Biografie: Katja Novitskova (1984) is een Estlandse kunstenaar, curator en grafisch ontwerper, gevestigd in Amsterdam. Novitskova's artistieke en curatoriĂŤle werk is tentoongesteld op plekken als de Future Gallery / Transmediale in Berlijn and Mediamatic, NIMk en W139 in Amsterdam.

17


de grass mud horse Door An Xiao Mina

de effecten van jeugd op pornografie Door Katrien Jacobs

Het uploaden en verspreiden van zelfgemaakte seksvideo’s is een riskante bezigheid in China, met ernstige juridische consequenties. Toch komt het regelmatig voor. Zo wordt op het Chinese internet geëxperimenteerd met een nieuw soort seksvideo, door jongvolwassenen gemaakt op alledaagse plekken, zoals in klaslokalen, badhuizen, computerlabs en stadsparken. Waar ik veelal door de Chinese popen pornocultuur ronddool naar aanleiding van gesprekken met vrienden en collega’s, ontvang ik zo nu en dan ook wel eens een bericht van een anonieme partij met onbekende motieven. Zo ontving ik eens een gezipte bijlage met zelfgemaakte foto’s van een jong stel ‘in flagrante delicto’, foto’s die van buitenaf door het raam van een studentenhuis waren gemaakt. Ik werd lichtelijk paranoïde van dat geschenk van een onbekende en ongeverifieerde bron, maar tegelijkertijd realiseerde ik me dat ik het maar moest accepteren als de boodschap die het was: ‘We hebben in China ook seks. Neem ons alstublieft op in uw collectie’. Kenneth Tin-Kin Hung, After Maorilyn Maoroe got biatchslaped by flying hotdogs in Mahler Gobi desert, Grass Mud Horse invites her for a beer pong game…, 2011.

Misschien heb je wel eens gehoord van de grass mud horse, een zeldzame soort alpaca (in de volksmond ook wel berglama genoemd) die in de Chinese Mahler Gobi-woestijn voorkomt. Het is een edel dier dat voortdurend wordt aangevallen door slinkse wolhandkrabben die het vredige bestaan van het dier willen verstoren. Daarnaast is het een van de meest hilarische en subversieve memes van China en misschien wel de hele wereld. Hier wat feitjes: 1. In het Mandarijn wordt de naam van de grass mud horse uitgesproken als ‘cˊonímˊ’. Dat lijkt verdacht veel op ‘càonӿmă’, wat ‘neuk je moeder’ betekent. En ‘Mahler Gobi,’ wat je uitspreekt als ‘Mˊlè Gďbì’, klinkt net als ‘măle ge bĦ’, oftewel ‘de kut van je moeder’. 2. Maar de woordspeling gaat nog verder. Wolhandkrab – ‘héxiè’ – klinkt als het Mandarijnse woord voor ‘harmonie’, ofwel ‘héxié’. De Communistische Partij gebruikt de term ‘geharmoniseerd internet’ als eufemisme voor het gecensureerde internet. De grass mud horse is dus een symbool van verzet tegen de Chinese Cybermuur. 3. Hoewel de grass mud horse serieus van aard is, heeft het ook iets pakkends en grappigs. Net als in het Westen lenen dieren zich uitstekend voor internetmemes. Waar de Engelssprekende wereld de lolcat-meme kent, kennen de Chinezen, getergd als ze zijn door de nukken van een gecensureerd en gecontroleerd internet, de grass mud horse. Er bestaan zelfs strips, tekenfilms en knuffels van grass mud horses.

18

4. Net als de lolcat heeft de grass mud horse zich tot een aantal meta-memes ontwikkeld. Het verhaal van de grass mud horse en de wolhandkrabben is uitgebreid met de tien mythische wezens van Baidu, zeg maar het Chinese Google. Zo is er bijvoorbeeld de Frans-Kroatische Inktvis, wat je uitspreekt als ‘Fˊ Kè Yóu’, en de Intelligente Geurige Kip, wat in het Mandarijn klinkt als ‘aftrekken.’ Internetters hebben zelfs

een nieuw Chinees karakter ontwikkeld om de grass mud horse bondiger weer te geven. 5. Net als de lolcat houdt de grass mud horse het al jaren vol. Het wil maar niet uitsterven. Wat irritant en hilarisch kan zijn in een vrije cultuur, blijkt veel kracht te bezitten in een cultuur van zwaar ingeperkte vrijheid. Memes blijken namelijk een zeer effectief middel tegen internetcensuur te zijn, en de grass mud horse is nog maar het topje van de ijsberg. De internetgemeenschap in China maakt op zeer bedreven wijze treffende en pakkende memes voor gevoelige politieke en maatschappelijke zaken, waar de censuur ontzettend weinig tegen kan doen. Can I haz internet freedom?

Biografie An Xiao Mina is een Amerikaanse ontwerper, onderzoeker en kunstenaar. In haar werk concentreert zij zich op de rol van technologie in het tot stand brengen van gemeenschappen. Haar werk is tentoongesteld in onder meer het Brooklyn Museum en het Xindanwei in Shanghai. Daarnaast heeft ze artikelen geschreven voor onder anderen Wired en The Guardian.

Martin Lui, Siu Ding and Grass Mud Horse (fragment), 2010.

Gates

Deze video’s worden opgeslagen onder de naam ‘Doors’ of ‘Gates’ (门 men … naar de Watergate-affaire in de VS) en heten stuk voor stuk naar de precieze locatie waar de scène werd opgenomen, bijvoorbeeld East Building Kappa Female (東樓女), Metro Gate (地鐵門); Shanghai Wash Gate (上海洗手門) of Hunan Elevator Gate (湖南電梯門). De populariteit van deze doe-het-zelfvideo’s wordt door één van de geïnterviewden als volgt verklaard: “Deze video’s zijn iets nieuws en concurreren min of meer met de Japanse pornografie. Natuurlijk is het belangrijk om onze eigen video’s te maken, ook al zien ze er niet zo mooi uit. Omdat alles officieel verboden is, vullen deze video’s een leemte op.” Deze online collecties suggereren dat overal in China doe-het-zelfporno wordt gemaakt, in allerlei ‘gates’, badkamers en steegjes verspreid over het hele land. Soms lijkt het alsof men voyeuristisch ‘betrapt’ is, alsof de vleselijke lusten zijn vastgelegd door een bewakingscamera of overheidsspion en/of door een gluurder zijn geüpload. In andere gevallen


staat de camera zo dicht op plaats van handeling dat het koppel zich wel bewust moet zijn van de aanwezigheid en doordringende blik van de toeschouwer, maar besluit om het in het nastreven van seksueel genot te negeren.

Explosief

In de video ‘East Building Kappa Female’ wordt een groep schooljongens gevolgd die een meisje in een klaslokaal uitkleden. De video begint met harteloos getreiter, maar daarna zien we hoe de jongens het meisje langdurig strelen en zoenen. Ze raakt opgewonden en we zien haar lachen en stoeien met haar partners. Een van de jongens brengt nog wat meer actie in het verhaal door met zijn hand-held camera het Kappa-meisje plagend te dwingen om te reageren op de aanwezigheid ervan. Het meisje doet eigenlijk een erg goede imitatie van een Japanse pornoster die zich kronkelend van pijn en genot onderwerpt aan seksuele pesterijen. Deze doe-het-zelfproducties worden ondanks waarschuwingen van de regering verspreid, maar als ik probeer om bij diverse mensen een reactie los te peuteren, wordt duidelijk dat het een gevoelig en potentieel explosief onderwerp is. Toch zijn sommigen van mening dat deze huisvlijt-pornografie een krachtige en belangrijke aanzet tot maatschappelijke verandering kan geven. Yang, een geïnterviewde, legt het als volgt uit: “Een Chinees gezegde wil dat wanneer het goede één voet stijgt, het slechte er tien stijgt. De regering zal altijd wel regels hebben die seks verbieden, maar wij zullen het altijd weten te vinden.”

Wil om te weten

Yang hecht sterk aan de manier waarop hij probeert om ‘over de Chinese Cybermuur te springen’ ( 翻牆) en aan zijn zoektocht naar expliciet seksueel materiaal op illegale peer-to-peer downloadsites zoals eMule en BitTorrent. In plaats van te

hopen dat de nationale regering zijn online pleziertjes door middel van gereguleerde e-commerce legaliseert en organiseert, is hij verknocht aan de toevoer uit deze duistere zwarte-marktindustrieën. Hij beweert zelfs dat deze films leerzaam zijn, omdat ze hem bijvoorbeeld laten zien hoe hij vrouwen op de juiste manier moet zoenen en strelen. De meeste onderzoeken naar jeugd en pornografie zijn gebaseerd op een negatief oordeel over seks en begrijpen niet dat jonge mensen tegenwoordig de macht hebben om pornografie te veranderen, door het chiquer, grappiger, vrouwvriendelijker en veelzijdiger te maken. Deze doe-het-zelf-archieven zijn belangrijk omdat ze bijdragen aan een ‘wil om te weten’ – en daarbij gaat het niet alleen om kennis over sekstechnieken, maar ook om het behoren tot en belichamen van het internettijdperk. Dit essay komt uit People’s Pornography: Sex and Surveillance on the Chinese Internet uit 2012, geschreven door Katrien Jacobs en uitgegeven bij Intellect Books.

Biografie Katrien Jacobs is een mediakunstenaar en onderzoeker. In haar werk onderzoekt zij de rol van digitale netwerken in de menselijke ervaring van het lichaam, kunst, en seksualiteit. In haar laatste boek ‘People’s Pornography: Sex and Surveillance on the Chinese Internet’ gaat zij in op opkomende trends in seksueel vermaak en doe-het-zelf media in China.

delete control: join the fight for netfreedom Door Sanne Stevens

“Syrian activists harnessed Facebook and Twitter to criticize the regime and rally protesters. Though Syria still has one of the most regulated internet and telecoms sectors in the ME, demonstrators could take shaky footage on camera phones, once an expensive gimmick but now cheap and ubiquitous, and upload for free onto video-sharing sites. Images could be instantly shared with the world.” -Uit: The Battle for the Arab Spring, Lin Noueihed/Alex Warren De emanciperende potentie van het internet is onmiskenbaar. De rol van bloggers, tweets, video’s en Facebook in de Arabische Lente heeft dat eens te meer duidelijk gemaakt. Kritiek op regimes vond zijn weg via online kanalen, waar de mensen erachter kwamen dat ze niet alleen stonden. Het gaf mensen de nodige inspiratie en bemoediging de straat op te gaan. En ze gaven de hele wereld een ongelooflijk divers beeld van wat er gaande was. In Syrië monitoren activisten niet alleen de repressie en laten ze de protesten zien, ze zetten ook video’s vol satire en humor online, die de creatieve kant van het verzet laten zien. Natuurlijk - het internet is niet zaligmakend. Het heeft vooral een faciliterende rol bij verandering en emancipatie. En het kan ook worden ingezet voor repressie. Dat hebben de vele verdwenen, gearresteerde, vermoorde bloggers tijdens de Arabische Lente eveneens duidelijk gemaakt. Gebruikers zijn goed traceerbaar via het internet, iedere beweging laat digitale sporen na. Regimes leren steeds beter hoe ze kunnen censureren, blokkeren en spioneren via de nieuwe media. Ze worden slimmer. Zo werd er in Syrië gebruik gemaakt van een virus, dat allerlei gegevens van de computer van de gebruiker doorspeelde aan de veiligheidsdiensten: wachtwoorden, contactgegevens etc. Het smerige aan dit virus was dat men dacht software te downloaden die verbindingen juist beveiligde tegen digitale spionage. Iran is al jaren bezig met het ontwikkelen van een ‘Halal Internet’. Weg online contact met de wereld, verschillende informatiebronnen, weg de mogelijkheid te bloggen over dagelijkse zorgen die om wat voor reden dan ook gevoelig liggen. Iraniërs worden afgesloten van het wereldwijde web en zullen alleen nog maar op een lokaal, gecontroleerd net kunnen.

kunnen worden verspreid. Het zijn kleine, praktische trucjes en tools die het verschil maken. Ze zijn zo makkelijk mogelijk in gebruik, zodat het laagdrempelig blijft en niet alleen door geeks kan worden toegepast. Om alle online stemmen te kunnen laten bloeien, zijn die kleine, praktische oplossingen van innovatieve bloggers essentieel. Het is juist nu belangrijk dat mensen middelen hebben om zich te wapenen tegen censuur en controle, en hun ruimte op het net kunnen terugclaimen, want als de Iranese of Syrische regimes hun zin krijgen, zullen er geen video's meer over protesten of met politieke satire op YouTube te zien zijn. Over protesten of met politieke satire. Dat is slecht nieuws, zeker voor de jonge generatie die zoveel kan en wil. Ze hebben hun angsten overwonnen de straat op te gaan onder meer omdat ze via het internet erachter kwamen dat ze niet alleen stonden. Ze stuurden berichten de wereld in, die ontroerden en raakten op een manier die een reportage in een Achtuurjournaal nooit had kunnen doen. Als de regeringen en bedrijven vrij spel krijgen, zullen we weinig te zien of te horen krijgen van Syrische of Iranese bloggers of burgerjournalisten - en dat zou verdomd zonde zijn. Niet alleen voor hen, maar ook voor ons. Om al die redenen steunen we met Hivos initiatieven als Global Voices Advocacy of Witness, bloggerconferenties en trainingen en roepen we iedere internetgebruiker op bloggers wereldwijd te ondersteunen. Join the fight for netfreedom - Delete Control (www.deletecontrol.nl). Biografie Sanne Stevens is campagneleidster voor de Free Internet campagne van de internationale ontwikkelingsorganisatie Hivos.

Terwijl regeringen leren software te gebruiken om hun bevolking te onderdrukken en de mond te snoeren, leren dissidenten hoe zij software kunnen gebruiken om de repressie te verslaan. Het is een digitale wapenwedloop, waarbij de regimes worden bijgestaan door gespecialiseerde Westerse softwarebedrijven, en bloggers en activisten op hun beurt netwerken smeden, tips en trucs uitwisselen en elkaar ondersteunen. Er is een nieuwe generatie activisten ontstaan, met een bloeiende infrastructuur van slim activisme, met een netwerk als Global Voices Advocacy, waar onder meer een handleiding anoniem bloggen met WordPress te vinden is. Ook op het gebied van online video’s wordt er hard gewerkt aan inventieve, slimme oplossingen. De ‘video for change’ organisatie Witness ontwikkelde de ObscuraCam. Een app voor mobiele telefoons, waarmee gezichten in video’s makkelijk vervaagd kunnen worden. Zo wordt de identiteit van mensen beschermd als dat nodig is, terwijl de video’s nog steeds online

19


the Door Kenny Irwin Biografie Kenny Hassan Irwin is de man achter de ‘Pakistani Starfleet’ reeks, die inmiddels bestaat uit duizenden digitale tekeningen, balpentekeningen en verhalen. Hij heeft tot nu toe vijf boeken en een korte film over de Pakistani Starfleet uitgebracht. In zijn werk combineert hij zijn fascinatie voor Oosterse cultuur met science fiction.

20

dovestar

chronicles


what

is

afrofuturism

to

africa

Door Tegan Bristow

Michael MacGarry, Motorcycle Fetish, 2012.

Al doet de naam anders vermoeden, afrofuturisme heeft niets met Afrika te maken, maar des te meer met machtsongelijkheid en cybercultuur in het Westen. Denk aan Sun Ra, hiphop uit de jaren negentig, de technomixen van Scanner en DJ Spooky met de Afro-Amerikaanse identiteit in de ruimte. De term werd voor het eerst gebruikt door de Amerikaanse schrijver, docent en cultuurcriticus Mark Dery in Pyrotechnic Insanitorium, in het artikel Black Insanitorium to the Future: Afro-Furutism 1.0 (1999, nu alleen nog te vinden via de ‘wayback machine’ op internet), waarin hij schrijft: Speculatieve fictie over Afrikaans-Amerikaanse onderwerpen en over wat Afrikaans-Amerikanen bezighoudt in de context van de twintigste-eeuwse technocultuur – en meer in het algemeen wat het betekent Afrikaans-Amerikaans te zijn, met gebruikmaking van technologische beelden en een toekomst waarin protheses het arsenaal aan mogelijkheden uitbreiden – zou je bij gebrek aan een betere term afrofuturisme kunnen noemen. In wezen maakt het afrofuturisme net als het cyberfeminisme een speculatief gebruik van sciencefiction en cybercultuur, in het geval van het afrofuturisme om niet te hoeven definiëren wat het betekent zwart (of exotisch Afrikaans) te zijn in de westerse cultuur. Cybercultuur de komst van draaitafels en remixen als een instrument hebben geleid tot nieuwe definities die het mogelijk maken zich bezig te houden met kwesties rond identificatie. Door de zwarte man in de ruimte te plaatsen, buiten het bereik van raciale stereotypen, is

het door het afrofuturisme mogelijk geworden zowel de westerse cultuur als de technocultuur kritisch te beschouwen. Dery’s afrofuturisme was echter wel een product van de jaren negentig, en waar het misschien associaties opriep met de futuristische fetisjen van de P-Funk uit de jaren zeventig, had het via de literatuurkritiek toch een andere agenda. Het idee van ‘buitenaards’ en ‘anders’ wordt in het afrofuturisme gebruikt om kwesties rond identiteit, marginalisering en identificatie aan de orde te stellen. In Black to the Future citeert Mark Dery Erik Davids, de auteur van TechGnosis: Myth, Magic and Mysticism in the Age of Information, Information die zegt: ‘Deze enigszins gnostische, afro-diasporische sciencefiction is het product van een confrontatie tussen de moderne technologie en de profetische verbeelding, een confrontatie geworteld in de vervreemdende condities van het leven van zwarten in de Nieuwe Wereld.’ Volgens mij is de kritiek die in het afrofuturisme wordt geleverd vergelijkbaar met die van het cyberfeminisme: kritiek op de gecentraliseerde en naar buiten gerichte opvatting van technologie en haar banden met de macht in het Westen, die een toenemende invloed heeft op een nieuwe vorm die globalisering heet. Het afrofuturisme van de technomuziekcultuur uit de jaren negentig verbreedde die kritiek op twee manieren, door het loskomen van de aarde aan te grijpen als een middel om vragen te stellen bij begrippen als identificatie en door de voorgestelde decentralisatie in zijn esthetiek. In een interview met Kodwo Eshun, de Ghanees/ Britse schrijver en musicus en auteur van More Brilliant than the Sun, Sun door de Nederlandse hoogleraar medi-

atheorie en schrijver Geert Lovink (gepubliceerd onder de titel “Everything was to be done. All adventures are still there.” A Speculative Dialoge with Kodwo Eshun (2000, Netime Archives)), stelt Eshun: We ontdekten dat we al dit materiaal konden gebruiken om in een speculatieve speeltuin op avontuur te gaan met concepten […] Het afrofuturisme als een tendens die dwars door de hele populaire cultuur liep en de opvattingen van mensen over zwarte identiteit, popidentiteit en culturele identiteit op losse schroeven zette. Toen ik begon, was er niet alleen in theoretische zin sprake van een verplicht pessimisme. Er was ook een verplicht gettocentrisme in de zwarte populaire cultuur. Altijd die exegese van de straat. In 2010 schreef ik een essay met de titel Rephrasing Protocol: Internet Art in the Global South. South Het gaat over de tendens tot decentralisatie in de Zuid-Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse internetkunst en kunst die met mondiale netwerken te maken heeft. In dit essay identificeer ik digitale en netwerkmedia als een aangeleerd en overgenomen medium, een medium gebaseerd op een westers protocol van technologieontwikkeling en informatie-uitwisseling. In een poging zich in dit domein verstaanbaar te maken herformuleren de kunstenaars van het mondiale Zuiden dit protocol, als een vorm van destabilisering. In het afrofuturisme doorbreekt het mechanisme van de zwarte man in de futuristische cyberruimte het opgelegde beeld van de zwarte identiteit, maar belangrijker nog: het afrofuturisme toont ons dat binnen de technocultuur juist het medium ons een kans biedt tot decentralisatie. Om opnieuw

Eshun te citeren: ‘Identiteit als iets wat met tussenpozen fluctueert, een bijverschijnsel van convergerende processen.’ Van die veranderlijkheid komt echter weinig terecht als de locatie zelf niet alleen ideologisch, maar ook geografisch in een baan rond een in het Westen gecentreerd wereldbeeld cirkelt. Het afrofuturisme is geen Afrikaanse sciencefiction, maar een vorm van kritische interactie met technologie en de machtsidealen van ‘de ander’. De esthetiek die het afrofuturisme heeft voortgebracht steekt nog steeds in verschillende eigentijdse Afrikaanse varianten haar kritische hoofd op, al ligt haar oorsprong elders.

Biografie Tegan Bristow is een mediakunstenares en docent aan de Wits University in Joha annesburg, Zuid-Afrika. Haar werk richt zich op het onderwijzen en het ontwikkelen van een lokaal begrip van het creatieve gebruik van technologie en de interactieve mediapraktijk in Zuid-Afrika.

21


maar wacht even... wat als niet het einde van het westen

dit is?

Door Kevin Bloom

Concept art van de lo-fi sci-fi film Ghosts With Shit Jobs, 2012.

De race tussen het Westen en het Oosten heeft geleid tot een nieuw genre van erg goed verkopende non-fictie en maakt een groeiend aantal schrijvers en academici tot beroemdheden. Toegegeven, het is een generalisatie, maar na weging van de feiten kun je het waarschijnlijk toch zo stellen: in tegenstelling tot Hollywood hebben de uitgevers aardig profijt van producten met een “unhappy end”. Als er op de Anglo-Amerikaanse boekenmarkt in de afgelopen jaren één nieuwe soort non-fictie haar opwachting heeft gemaakt die deze stelling bewijst, dan is het wel het sub-genre dat de opkomst van het Oosten en de ondergang van het Westen voorspelt en verklaart. Natuurlijk, deze boeken hebben alleen een unhappy end voor de lezers in Amerika en Europa, die zijn opgevoed om te geloven in de superioriteit van hun eigen cultuur en economie (naar het Mandarijn vertaald worden ze als komedie verkocht). Maar het feit dat alle grote internationale uitgevers voor de verpakking en marketing ervan met enorme bedragen smijten, lijkt erop te wijzen dat ze dezelfde gedachte hebben als bij krantenkoppen: bloed verkoopt goed.

22

Dat “bloed” is metaforisch bedoeld, maar over het “goed verkopen” is geen twijfel mogelijk. Het begon met Thomas Friedman, columnist bij de New York Times, die drie keer de Pulitzer-prijs heeft gewonnen en wiens boeken er bekend om staan dat ze jarenlang bovenaan de bestsellerlijsten van zijn eigen krant staan: liefde voor China (met als bijbehorend logisch gevolg het afkraken van Amerika) lijkt de nieuwe melkkoe te

zijn. In 2009 zorgde hij alom voor veel irritatie met een artikel waarin hij China’s autocratische leiding prees als “redelijk visionair” vanwege “het opdrijven van de benzineprijzen” en “het voorbijstreven [van Amerika] op het gebied van elektrische auto’s, zonne-energie, energiezuinigheid, batterijen, atoomenergie en windenergie”. Deze uitspraak is inmiddels omgezet in het boek That Used to Be Us: How America Fell Behind in the World It Invented and How We Can Come Back (Wat is er mis met Amerika? Hoe een supermacht achterop raakte en hoe zij terug kan komen), dat de gebruikelijke enthousiaste recensies heeft vergaard van de gebruikelijke bronnen (heeft Friedman ooit een slechte recensie gehad in de New York Times?) en dat op Amazon stevig in de top of subtop staat van een hele reeks bestsellercategorieën. Ook Niall Ferguson, die niet eens in de buurt komt van hetzelfde aantal haters - hij is er duidelijk niet zo goed in om weinig vleiende benamingen te vergaren als “de keizerlijke boodschapper” of “sukkel van het jaar” - heeft zijn toch al aanzienlijke royalty’s weten op te hogen door dit onderwerp uit te diepen. In zijn boek Civilisation: The West and the Rest (Beschaving. Het Westen en de Rest), gepubliceerd in 2011, stelt deze beroemde Britse academicus dat er zes “killer factoren” zijn die het Westen in staat hebben gesteld de rest van de wereld te domineren, namelijk concurrentie, de wetenschappelijke revolutie, de rechtsstaat en de democratie, moderne geneeskunde, de consumptiemaatschappij en de arbeidsmoraal. Volgens hem heeft het Oosten sinds de jaren ’50 op deze zes gebieden een snelle inhaalslag gemaakt, en is wat we op dit moment

meemaken het einde van 500 jaren heerschappij door het Westen. Met name Ian Morris heeft de bovenstaande vraag nog wat beter verwoord. In zijn boek Why the West Rules-For Now (in het Nederlands vertaald als De val van het Westen) baseert Morris zich losjes op de aanpak van Jared Diamond. Hij begint bij het ontstaan van de mens in de duistere prehistorie en brengt de nieuwste theorieën samen uit een breed scala aan wetenschappen, waaronder de archeologie en neurowetenschappen, om te verklaren waarom het Oosten en het Westen (qua ontwikkeling) allebei in verschillende perioden dominant zijn geweest. Volgens deze van origine Britse professor aan de Stanford University is het in de eerste plaats de geografische ligging die het lot van een land bepaalt Oost en West zijn voor hem geen waardeoordelen maar geografische etiketten. “De geografische ligging”, zo schrijft hij, “verklaart waarom het de West-Europeanen waren en niet de beste zeilers van de 15e eeuw - de Chinezen - die Amerika ontdekten, leegroofden en koloniseerden. Chinese zeilers waren net zo moedig als Spaanse, en Chinese kolonisten net zo onverschrokken als Britse, maar het was Christoffel Columbus en niet de beroemde Chinese admiraal Zheng die Amerika ontdekte - gewoonweg omdat de afstand voor Columbus slechts half zo groot was.” En toch, ondanks al zijn goede punten impliceert de titel van het boek van Morris het marketingvriendelijke unhappy end. Hij geeft met tegenzin toe dat er aan het begin van de 21e eeuw een eind zal komen aan de “heerschappij” van het Westen, en

gaat dan gauw door naar zijn eigenlijke conclusie. Maar of het nu gaat om Morris, Ferguson of Friedman - of een van de andere goed verkopende Engelstalige auteurs die over de hemisferische concurrentie schrijven er is een aspect waar de Amerikaanse en Britse uitgevers op dit moment liever geen aandacht op willen vestigen, zo lijkt het: de laatste dagen van de Westerse heerschappij zijn wellicht niet zo dichtbij als we denken. Dit is een verkorte versie van het essay op de website van Daily Mavericks, een onafhankelijk online opinieen nieuwsplatform uit Johannesburg, Zuid-Afrika. Kijk voor het volledige essay op de website: www.impakt.nl/festival

Biografie: Kevin Bloom is een Zuid-Afrikaanse schrijver en journalist. Hij werkt momenteel aan zijn tweede boek, over de invloed van China op het Afrikaanse continent. Daarnaast is hij mede-oprichter van het project ‘Africa 3.0’. Hiervoor doet hij onderzoek naar het Afrika van na het Europese kolonialisme (‘Africa 1.0’) en de afhankelijkheid (‘Africa 2.0’).


Puur inhoud ONAFHANKELIJK SINDS 1877

Onze snelheid is niet te filmen. Laten we het scenario eens doornemen. Import of export, groot of klein, urgent of misschien iets minder...u bepaalt het script. Zodra u actie roept, vliegen wij voor u - terwijl u onze prestaties van begin tot eind op uw monitor volgt. U houdt de regie. En we gaan pas weer backstage als alles op uw ‘cue’ is afgeleverd. Vertrouw op FedEx voor award winnende prestaties. Op locatie in meer dan 220 landen en gebieden wereldwijd. Bel ons op 0800 0222 333 en laat ons auditie doen voor de rol. Of kijk op fedex.com/nl Partner van Impakt

Gonzo (circus): onafhankelijke en eigenzinnige berichtgeving over nieuwe muziek & cultuur Al 20 jaar lang bericht G onzo (circus) over ver nieuwende muziek en c ultuur. Het blad verschijnt 6 keer per jaar en biedt t elkens 100 pagina’s boordevol interviews, essays, columns, recensies en een uitgebreide agenda. G eschreven door de beste muziekjournalisten en kenners. Bij elke editie v ind je ook de Mind T he Gap-­‐cd, met de keuze van de redactie u it het actuele muziekaanbod. Online abonneren? www.gonzocircus.com/abonnement

Ja, ik neem met ingang van het eerstvolgende nummer een proefabonnement (2 nummers) op Gonzo (circus) en betaal € 12, -­‐

Naam: … ...........................................................................................................................(m/v) Adres: . ....................................................................................................................................... Postcode + Plaats: … ................................................................................................................ E-­‐mail: … .................................................................................................................................... Datum + handtekening … .......................................................................................................

overschrijving eenmalig automatisch incasso. Rekeningnr:..............................

Stuur d eze b on i n e en e nvelop n aar: G onzo (circus), A ntwoordnummer 7086, 3700 T B Z eist, Nederland


impakt

festival Kikker Main Hall Music, Events, Talks and Screenings

2012

schedule

Kikker Small Hall Workshops, Events, Talks and Screenings

Hoogt Hall 1 Screenings and Talks

Hoogt Hall 2 Screenings

UCK 1 Kikker Round Foyer Tables Food

17.00

wo 24 okt

do 25 okt

19.00

Opening Program: New World Visions P.3

20.00

Hapjes en drankjes in de foyer

21.00

Opening Concert: Filastine ft. Nova, Liveshow P.3

11.00

Masterclass Filastine: Beats Sin Fronteras

13.00

Van 11.00 tot 15.00 - P.7

15.00

Talk: Karaoke Americas (Jaap Kooijman) P.6 + Screening: Different Moderns, Local Translations (Ruangruppa) P.8

17.00

Sorry, This Video is No Longer Available on YouTube P.8

19.00

Panorama Event 1: Unstating the Obvious P.10

21.00

Cannibalising Cannibal Myth 2: Brazilians Exploiting Amazonsploitation P.6

Round tables

Impakt Online Panel: Let Us Praise the Vernacular! P.7

CBKU Exhibition

Academie galerie Exhibition

Urban screens

Tentoonstelling – The Impossible Black Tulip of Cartography P.4-5

HKU <3 NMW P.5

DEUS P.2

Tentoonstelling – The Impossible Black Tulip of Cartography P.4-5

HKU <3 NMW P.5

DEUS P.2

HKU <3 NMW P.5

DEUS P.2

Met een kunstenaarspresentatie door Chto Delat? Om 19.00 – P.6

Otolith Group [an Otolith Double Bill] P.8 Panorama Screening 1: To Beat or to Join the System P.11

23.00

11.00 13.00

vr 26 okt

15.00

Symposium in samenwerking met de Master New Media and Digital Cultures

17.00

How the West was One (part 1): Meta-Cowboyism P.6

19.00

How the West was One (part 2): Westerns from the East P.8

21.00

Non-Western Shoot Out: The Musical P.4

23.00

Chief Boima DJ Set P.4 RebelUp Soundclash (Seb Bassleer), DJ Lonely, dubcovsky, tot 03.00 uur P.4

11.00 13.00

Talk: Futures Dreaming P.7 + Screening: Global South Futurism P.8

15.00

za 27 okt

Round tables

News in a Multi-Polar World, New Players Big and Small. Van 12:00 tot 16:30 – P.7

Mapping Creative Internet Activism in the Arab World P.9

19.00

Delete Control: Hivos Free Internet Panel P.7

21.00

An A to Z of K-Pop & Astropical Dub and Time-Travel P.4

Met een kunstenaarspresentatie door Foundland om 19.00 – P.6

Panorama Screening 2: Home Sweet Barbarism P.11

Artist in Focus: Ruben Gutierrez P.10

Masterclass Zafka Zhang: Infiltrating the Chinese Meme Van 11.00 tot 14.00 – P.7 Fourth Culture Kids P.9

17.00

Tentoonstelling – The Impossible Black Tulip of Cartography P.4-5

Round tables

Tentoonstelling – The Impossible Black Tulip of Cartography P.4-5

HKU <3 NMW P.5

DEUS P.2

Round tables

Tentoonstelling – The Impossible Black Tulip of Cartography P.4-5

HKU <3 NMW P.5

DEUS P.2

Translating Foreign Television Formats P.6

Shooting Back in the African Diaspora P.6 Imagining a Future-West / Just Another Country P.8 Panorama Screening 3: What Are Words Worth? P.11

Otherwoods: Nolly, Ghally and Bollywood P.6

23.00

11.00

zo 28 okt

13.00

Panorama Event 2: The Young Ones P.10

15.00

Panorama Screening 4: Once upon a Time in My Memory P.11

Gazawood: Tarzan and the Arab P.6

17.00

Talk: Fake, Hack, Innovate P.7 + Screening - Sino-African Silk Road P.9

Regional Transformations through Media P.6

19.00

Panorama Event 3: Rigid Regimes P. 10

Arab Futurism P.6

21.00

Closing Event: YouTube Battle P.10

23.00

3

Locaties

1. Theater Kikker en UCK Ganzenmarkt 14 2. Filmtheater 't Hoogt Hoogt 4 3. CBKU Plompetorengracht 4

2 4 1

4. Academiegalerie Minrebroederstraat 16 5. Centraal Station

5


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.