EVROPSKÁ UNIE EVROPSKÝ FOND PRO REGIONÁLNÍ ROZVOJ PØEKRAÈUJEME HRANICE
PROJEKT JE SPOLUFINANCOVÁN Z PROSTØEDKÙ EVROPSKÉHO FONDU PRO REGIONÁLNÍ ROZVOJ
diáø diariusz
Tento ekodiáø vychází v rámci projektu „Kráska žije dál…“, který je spolufinancován z Evropského fondu pro regionální rozvoj prostøednictvím Fondu mikroprojektù Euroregionu Pradìd. Partnery projektu jsou Mìstské informaèní a kulturní støedisko Krnov, Prudnicki Osrodek Kultury, Støedisko volného èasu Méïa a Základní umìlecká škola Krnov.
Cílem tohoto projektu je navázat spolupráci mezi partnery projektu a vytvoøit tak podmínky pro budoucí spolupráci v kulturnì-vzdìlávací a spoleèenské oblasti. Mezi hlavní aktivity projektu patøí pøedevším poøádání kulturnì-spoleèenských akcí pro èeskopolskou veøejnost s cílem využít pøi tom na èeské stranì historicky vzácné architektonické budovy Krnova, jako jsou napø. Flemmichova vila, Støelecký dùm èi Koncertní síò sv. Ducha. Souèástí aktivit projektu je i vydání tohoto diáøe, který má èeskou i polskou veøejnost struènì seznámit s významnými dny z hlediska ochrany pøírody.
LEDEN
STYCZEÑ
ANNA STEJSKALOVÁ, 5 LET
LEDEN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
STYCZEÑ
LEDEN
STYCZEÑ 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
ÚNOR
LUTY
MARTA OSIECKA, 8 LAT
ÚNOR
LUTY 1 Svìtový den mokøadù Œwiatowy Dzieñ Mokrade³
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
ÚNOR 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
LUTY
BØEZEN
MARZEC
KLAUDIA KLIMEK, 6 LAT
BØEZEN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
MARZEC
MARZEC
BØEZEN
19 20 21 Svìtový den vody
Œwiatowy Dzieñ Wody
Svìtový meteorologický den Œwiatowy Dzieñ Meteorologii
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
DUBEN
KWIECIEÑ
NATALIA RADONIEWICZ, 16 LAT
DUBEN
KWIECIEÑ Den ptactva
Dzieñ Ptaków
1 2 3 4 5 6 Svìtový den zdraví
Œwiatowy Dzieñ Zdrowia
7 8 9 10 Mezinárodní den boje proti hluku
Miêdzynarodowy Dzieñ Walki z Ha³asem
11 12 13 14 15 16 17 18
DUBEN
KWIECIEÑ
19 20 21 Den Zemì
Dzieñ Ziemi
22 23 24 25 26 27 28 29 30
Svìtový den laborator. zvíøat - den boje proti vivisekci Œwiatowy Dzieñ Zwierz¹t Laboratoryjnych – Miêdzynarodowy Dzieñ Przeciwko Wiwisekcji
KVÌTEN
MAJ
SANDRA CHOJNACKA, 8 LAT
MAJ
KVÌTEN 1 2
Svìtový den ptaèího zpìvu Œwiatowy Dzieñ Ptasiego Œpiewu
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Mezinárodní den muzeí
18
Miêdzynarodowy Dzieñ Muzeów
MAJ
KVÌTEN
19 20 21 Mezinárodní den biodiverzity
Miêdzynarodowy Dzieñ Bioró¿norodnoœci
22 23 Evropský den parkù
Europejski Dzieñ Parków
24 25 26 27 28 29 30
Svìtový den bez tabáku
Œwiatowy Dzieñ bez Tytoniu
31
ÈERVEN
CZERWIEC
RAFAL PETRYKANIN, 6 LAT
ÈERVEN
CZERWIEC 1 2 3 4 Svìtový den životního prostøedí
Œwiatowy Dzieñ Ochrony Œrodowiska
5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Svìtový den boje proti suchu a rozšiøování pouští
Œwiatowy Dzieñ z Pustynieniem i z Susz¹
17 18
ÈERVEN
CZERWIEC
19 20 Den kvìtù, letní slunovrat
Dzieñ kwiatów, letnie przesilenie
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Svìtový den rybáøství
Œwiatowy Dzieñ Rybo³óstwa
ÈERVENEC
LIPIEC
KATARZYNA TOMERA, 8 LAT
ÈERVENEC
LIPIEC
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Mezinárodní slavnosti Labe
Miêdzynarodowe Œwiêto £aby
12 13 14 15 16 17 18
Mezinárodní den alternativ ke spalovnám
Miêdzynarodowy Dzieñ Alternatywy dla Spalarni
ÈERVENEC
LIPIEC 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
SRPEN
SIERPIEÑ
ANNA SIUDOVÁ, 5 LET
SRPEN
SIERPIEÑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
SRPEN
SIERPIEÑ
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Evropská noc pro netopýry
Europejska Noc Nietoperzy
ZÁØÍ
WRZESIEÑ
NATALIA HUSIAK, 13 LAT
WRZESIEÑ
ZÁØÍ Mìsíc biopotravin a ekologického zemìdìlství Miesi¹c ¿ywnoœci ekologicznej i rolnictwa ekologicznego
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Ukliïme svìt! (celosvìtový)
Sprz¹tanie œwiata! (miêdzynarodowy)
WRZESIEÑ
ZÁØÍ
19 20 21 Evropský den bez aut
Europejski Dzieñ bez Samochodu
22 23 24 25 26 27 28 29 30
ØÍJEN
PA DZIERNIK
KATARZYNA MELESZKO, 14 LAT
ØÍJEN
PA DZIERNIK Svìtový den vegetariánství
Miêdzynarodowy Dzieñ Wegetarianizmu
1 2
Svìtový den zvíøat
Œwiatowy Dzieñ Zwierz¹t
3 4 5 6 7 8 9
Mezin. den za omezení pøírodních katastrof
Miêdzynarodowy Dzieñ Ograniczenia Skutków Klêsk ¯ywio³owych
Svìtový den za omezení pøírodních katastrof
Œwiatowy dzieñ na rzecz ograniczenia klêsk ¿ywio³owych
10 11 12 13 14 15
Svìtový den výživy
Œwiatowy Dzieñ ¯ywnoœci
16 17 18
ØÍJEN
PA DZIERNIK
19 Den stromù
Dzieñ Drzewa
20 Den pùvodních odrùd jablek
Dzieñ Pierwotnych Gatunków Jab³ek
21 22 23 Den Spojených národù
24 25 26 27 28 29 30 31
Dzieñ Narodów Zjednoczonych
LISTOPAD
LISTOPAD
RICHARD BUØT, 9 LET
LISTOPAD
LISTOPAD 1 2 Den bez pesticidù
Dzieñ bez Pestycydów
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Mezinárodní nekuøácký den
Miêdzynarodowy Dzieñ bez Papierosa
LISTOPAD
LISTOPAD 19 20 21 22 23 24 Mezinárodní den nenakupování
Miêdzynarodowy Dzieñ bez Zakupów
25 26 27 28 29 30
PROSINEC
GRUDZIEÑ
ALEKSANDRA KROWICKA, 6 LAT
PROSINEC
GRUDZIEÑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
PROSINEC 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
GRUDZIEÑ
SÁRA POSPÍŠILOVÁ, 12 LET
POZNÁMKY:
NOTATKI:
POZNÁMKY:
NOTATKI:
ADÉLA FUCHSOVÁ, 10 LET
EKO
EKO
ZNAKI
ZNAÈKY:
Ekoznaèení je pojem, používaný pro oznaèování výrobkù a služeb, které jsou v prùbìhu celého životního cyklu šetrnìjší nejen k životnímu prostøedí, ale i ke zdraví spotøebitele. Jejich kvalita pøitom zùstává na velmi vysoké úrovni. Spotøební zboží a služby se oznaèují logem, které spotøebiteli slouží jako jasná a srozumitelná informace. Ekooznaczenie to pojêcie, u¿ywane do oznaczenia produktów i us³ug, które podczas ca³ego ¿yciowego cyklu s¹ przyjazne nie tylko dla œrodowiska, ale te¿ dla zdrowia u¿ytkownika. Przy czym ich jakoœæ pozostaje na bardzo wysokim poziomie. Produkty i us³ugi oznaczane s¹ logiem, które stanowi dla u¿ytkownika jasn¹ i zrozumia³¹ informacj¹.
PRODUKT EKOLOGICKÉHO ZEMÌDÌLSTVÍ Touto èeskou ekoznaèkou se oznaèují potraviny, které jsou vyrobeny ze zemìdìlské plodiny vypìstované bez použití umìlých hnojiv a pesticidù a s hospodáøskými zvíøaty je slušnì zacházeno. PRODUKT ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO Tym oto czeskim ekoznakiem oznacza siê ¿ywnoœæ pochodz¹c¹ z upraw rolniczych wyhodowanych bez u¿ycia nawozów sztucznych i pestycydów oraz z gospodarstw, w których w³aœciwie dba siê o zwierzêta.
EKOLOGICKY ŠETRNÝ VÝROBEK Tato èeská ekoznaèka vypovídá o tom, že daný výrobek je ve své kategorii ekologiètìjší, než ostatní obdobné výrobky. Przyjazny produkt ekologiczny Ten czeski ekoznak œwiadczy o tym, ¿e dany produkt jest w swej kategorii bardziej ekologiczny, ni¿ inne analogiczne produkty
EKO
EKO
ZNAÈKY:
ZNAKI
KVÌTINA (THE FLOWER) Evropská ekoznaèka , která se udìluje napøíklad v tìchto kategoriích zboží: myèky nádobí, chladnièky, prací prostøedky, záøivky, barvy a laky, hygienický papír a papír na kopírování, ložní povleèení a trièka. Pøi udìlování se hodnotí celý životní cyklus výrobku a proces by v každé zemi mìla øídit nezávislá instituce. KWIAT (THE FLOWER) Europejski ekoznak, który przyznawany jest na przyk³ad w powy¿ych kategoriach towarów: zmywarki, lodówki, œrodki pior¹ce, œwietlówki, farby i lakiery, papier higieniczny, papier do drukarek, poœciel i koszulki. Przy jego przyznawaniu ocenia siê ca³y cykl ¿ycia produktu. Procesem przyznawania w ka¿dym kraju mia³aby kierowaæ niezawis³a instytucja. Polský EKO znak je pøidìlován Polským centrem pro testování a certifikaci. Oznaèuje národní a mezinárodní služby a výrobky se sníženým dopadem na životní prostøedí. Podmínky pro udìlení ekoznaèky jsou totožné jako podmínky pro ekoznaèení EU. Polski EKO znak jest przydzielany przez Polskie Centrum Testowania i Certyfikacji. Oznacza krajowe i miêdzynarodowe us³ugi oraz produkty przyjazne œrodowisku. Warunki przyznania ekoznaku s¹ takie same jak wymagania dla ekoznaków w EU. KRÁLÍÈEK Ekonaèka se používá pøedevším v Anglii pro kosmetiku, která nebyla testována na zvíøatech. Podle našich zákonù, pokud výrobce, èi dovozce uvádí na obalu infor mace o testování, èi netestování na zvíøatech, musí také uvést, zda-li se informace váže pouze k finálnímu výrobku nebo i k použitým surovinám.
KRÓLICZEK Ekoznak u¿ywany szczególnie w Anglii w przemyœle kosmetycznym, dotyczy kosmetyków, które nie by³y testowane na zwierzêtach. Wed³ug naszego prawa, w przypadku gdy producent czy dostawca podaje na opakowaniu informacje o testowaniu, czy te¿ nie testowaniu na zwierzêtach, musi te¿ okreœliæ czy podane dane dotycz¹ jedynie finalnego produktu czy równie¿ wykorzystanych surowców.
EKO
EKO
ZNAÈKY:
ZNAKI
ZNAÈKA NATUR PAPÍR Výrobky oznaèené touto ekoznaèkou obsahují minimálnì 90% sbìrového papíru. ZNAK NATUR PAPIER Produkty oznaczone tym ekoznakiem zawieraj¹ minimalnie 90% papieru z odzysku.
ZAHRANIÈNÍ EKOZNAÈKY Tyto znaèky jsou sice dùvìryhodné, ale pøedevším ve svých domovských zemích (Nìmecko, Rakousko, Skandinávie). Èím delší cestu k nám musely urazit ze zemì pùvodu, tím ménì jsou šetrné. Setkáte-li se s nimi u nás, je otázka, do jaké míry doprava zboží zatížila pøírodu a zda i u nás bude výrobek zlikvidován (recyklován) tak jako v zemi svého pùvodu. ZAGRANICZNE EKOZNAKI Te znaki ciesz¹ siê zaufaniem przede wszystkim w krajach z których pochodz¹ (Niemcy, Austria, Skandynawia). Czym d³u¿sz¹ drogê do nas przeby³y tym mniej im wierzymy. Jeœli spotkaliœcie siê Pañstwo z nimi u nas, zadaliœcie sobie pytanie, jaki wp³yw mia³ transport na przyrodê i czy w naszym kraju produkt zostanie zutylizowany (recyklowany) w taki sposób, jak w kraju, z którego pochodzi.
MAGDALÉNA SLAVÍKOVÁ, 11 LET
existuje mnoho symbolù, které se tváøí jako ekoznaèky, kterými ale ve skuteènosti NEJSOU
SYMBOL:
SYMBOL:
DER GRÜNE PUNKT (ZELENÝ BOD) Znaèka se vztahuje pouze k obalu, nikoli k výrobku, a øíká, že výrobce obalù zaplatil servisní poplatek do národního systému za zpìtný odbìr obalu k recyklaci na území státu, pokud jsou ovšem odhozeny do zvláštních kontejnerù nebo odevzdány do sbìrných dvorù. DER GRÜNE PUNKT (ZIELONY PUNKT) Znak obejmuje opakowanie, ale nie produkt i oznacza, ¿e jego producent ujiœci³ op³atê za obs³ugê organowi odpowiadaj¹cemu za ponowny odbiór opakowania do recyklingu na terenie kraju, albo wyrzucanie go do osobnych kontenerów lub zwracanie do skupów.
EKOPACK Znaèka se vztahuje jen k obalu, nìkdy dokonce jen k jeho èásti. Výsledek nemusí být vùbec ekologický. Vzhledem k tomu, že kritéria udìlení jsou nejasná a neveøejná, ekospotøebitel je vùèi této znaèce skeptický. Jde o jakýsi mezistupeò mezi skuteènou ekoznaèkou, garantovanou pøísnými pravidly a udìlovanou nezávislou organizací. EKOPACK Znak dotyczy jedynie opakowania, czasem nawet tylko jego czêœci. Rezultat nie musí byæ w ogóle ekologiczny. Maj¹c na uwadze, ¿e kryteria przyznawania znaku s¹ niejasne i niepubliczne ekokonsument bywa do tego znaku nastawiony sceptycznie. Mowa o tak zwanym miêdzystopniu, znajduj¹cym siê pomiêdzy prawdziwym ekoznakiem, gwarantowanym wyznaczonym regulaminem a znakiem przyznanym przez niezawis³¹ organizacjê.
Istnieje wiele symboli, które przypominaj¹ ekoznaki, ale w rzeczywistoœci nimi NIE S¥
existuje mnoho symbolù, které se tváøí jako ekoznaèky, kterými ale ve skuteènosti NEJSOU
SYMBOL:
SYMBOL:
ZNAÈKA CZECH MADE Pøi udìlování této znaèky není ohled na životní prostøedí rozhodující. Na výrobcích takto oznaèených je pozitivní, že vznikly z vìtší èásti z tuzemských materiálù, což je pro pøírodu lepší, než když jde o suroviny dovážené. ZNAK CZECH MADE Przy przyznawaniu tego znaku wzgl¹d na œrodowisko ¿yciowe nie jest decyduj¹cy. Przy tak oznaczonych produktach pozytywne jest to, ¿e w wiêkszoœci powsta³y z krajowych materia³ów, co ma lepszy wp³yw na przyrodê, ni¿ produkty dowo¿one.
DUTÉ ŠIPKY Oznaèují výrobky nebo obaly zhotovené z recyklovaných materiálù. TRZY STRZA£KI Oznaczaj¹ produkty lub opakowania wyprodukowane z recyklowanych materia³ów.
PANÁÈEK ODHAZUJÍCÍ NÌCO DO KOŠE Symbol pouze upozoròuje, že ho máme odhodit do koše a ne na zem. Výrobce nám nepøímo øíká, že pro obal nezajistil žádné lepší využití, než je skládka nebo recyklace. LUDZIK WYRZUCAJ¥CY COŒ DO KOSZA Symbol uœwiadamia jedynie, ¿e mamy wyrzuciæ opakowanie do kosza a nie na ziemiê. Producent oznajmia nam w sposób poœredni, ¿e opakowaniu nie zapewni³ ¿adnego lepszego wykorzystania ni¿ sk³adowisko lub recykling.
Istnieje wiele symboli, które przypominaj¹ ekoznaki, ale w rzeczywistoœci nimi NIE S¥
LENKA MAIWALDOVÁ, 9 LET
Ta publikacja ukazuje siê w ramach projektu „Piêknoœæ nadal ¿yje…“, który jest wspó³finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego za poœrednictwem Funduszu Mikroprojektów Euroregionu Pradziad. Partnerami projektu s¹ Miejski Oœrodek Kultury i Informacji Krnov, Prudnicki Oœrodek Kultury, Oœrodek Wolnego Czasu NiedŸwiadek oraz Artystyczna Szko³a Podstawowa Krnov. Celem tego projektu jest nawi¹zanie wspó³pracy miêdzy jego partnerami oraz wytworzenie warunków dla przysz³ej wspó³pracy w zakresie kulturowo – kszta³ceniowym oraz spo³ecznym. G³ówne cele projektu to przede wszystkim organizacja kulturalno – towarzyskich imprez dla czeskiej i polskiej spo³ecznoœci z wykorzystaniem przy tym po stronie czeskiej znanych architektonicznych budowli Krnova, takich jak np. Flemmichowa willa, Strzelecki Dom czy Sala koncertowa œw. Ducha. Czêœci¹ projektu jest tak¿e wydanie tej oto pojedynczej publikacji, która ma pokrótce zapoznaæ mieszkañców Polski i Czech ze œwiêtami zwi¹zanymi z ochron¹ œrodowiska.
vydalo: Mìstské informaèní a kulturní støedisko Zacpalova 1 794 01 Krnov tel.: 554 614 706 www.mikskrnov.estranky.cz 2010 tisk: Bittisk s.r.o. Opava text: MIKS Krnov foto: MIKS Krnov
NEPROŠLO JAZYKOVOU ÚPRAVOU
Tato publikace vychází v rámci projektu ,,Kráska žije dál...”, který je spolufinancován z Evropského fondu pro regionální rozvoj prostøednictvím Fondu mikroprojektù Euroregionu Pradìd.