nr 1 (1)/2013 r.
www. InformatykawFirmie .com.pl
styczeń 2013 cena 12,30 zł (23% VAT)
magazyn dla przedsiębiorstw
w Firmie
Temat numeru:
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
www. InformatykawFirmie .com.pl
magazyn dla przedsiębiorstw
w Firmie
czytaj czytaj
w internecie
czytaj www.InformatykawFirmie.com.pl
spis treści od redakcji Z duchem czasu... Ireneusz Jaśkowski – redaktor naczelny „Informatyki w Firmie”
2012
w informatyce
Trendy we współczesnym IT Piotr Pietrzak, chief technologist IBM Polska
Rok 2012 należał do Big Data Andrzej Dopierała, prezes zarządu Oracle Polska
Dialery, chmura i mobilność lekiem na trudne czasy Marcin Grygielski, dyrektor regionalny na rynek Europy Środkowej i Wschodniej Interactive Intelligence
Nie ma sensu inwestować w myszy Michał Jaworski, dyrektor ds. strategii Microsoft w Polsce
Marketing z duchem internetu Ireneusz Jaśkowski – redaktor naczelny „Informatyki w Firmie”
IT
IT na chude lata samorządów
Maciej Ziarek, Kaspersky Lab Polska Sp. z o.o.
Chmura zbiera się nad polskimi przedsiębiorstwami dr Piotr Adamczewski, Katedra Informatyki Stosowanej Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
Odmieniana przez wszystkie przypadki Olgierd Wisiorowski, business development manager w T-Systems
Dla tnących koszty Maciej Sobianek, product marketing manager STB Microsoft Radosław Ochotny, product marketing manager – M&O OFFICE 365 Microsoft
Halo z chmury – zwirtualizowany system komunikacyjny Leszek Winiarski, starszy inżynier sprzedaży Interactive Intelligence
Adventure Media – agencja PR
32 34
czyli krótki instruktaż
Twoja firma na Facebooku
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
21 24 28 30
w sieci
Siedem błędnych tez na temat Facebooka
How to...
18
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
Bezpieczeństwo danych w chmurze
Public Relations
8 10 12 14 16
w urzędzie
Tomasz Dorf, dyrektor sprzedaży do segmentu administracji lokalnej Microsoft Polska
temat numeru
7
36 3
Inteligentny dom i sieć LTE
G
branży
foto: photogenica.pl
rupa Zygmunta Solorza-Żaka szykuje się do ostrej walki o klientów. Chce z początkiem 2014 roku udostępnić im tzw. inteligentny system zarządzania domem, w ramach którego oferować będzie telewizję, internet, telefon i inne funkcje, np. związane z monitoringiem czy płatnościami rachunków. W planach jest też wdrażanie w kolejnych latach następnej generacji szybkiego przesyłu danych nawet do 1Gbps – LTE Advanced. Inteligentny dom to do tej pory system mało w Polsce znany i drogi – instalacja kosztuje około 100 tys. zł. Idea sprowadza się do zautomatyzowania większości urządzeń, tak by sterować np. alarmem, klimatyzacją, oświetleniem, ogrzewaniem czy sprzętem AGD i RTV za pośrednictwem pilota, komputera, tabletu lub smartfona. – Będziemy próbowali zrobić taki eksperyment – dom na pokaz, żeby społeczeństwo mogło się zorientować, jak to wygląda – mówi Zygmunt SolorzŻak, właściciel telewizji Polsat i sieci komórkowej Polkomtel, którą kupił za ponad 15 mld zł w 2011 roku. Miliarder będzie też rozwijał sieć LTE. W najbliższym czasie Plus jako pierwszy na rynku wprowadzi do sprzedaży smartfony, które będą obsługiwać szybki mobilny Internet LTE, nie tracąc jednocześnie możliwości zestawiania połączeń głosowych. Do tej pory nie było to możliwe głównie ze względów technicznych i dlatego smartfony korzystały z sieci 3G. źródło: newseria.pl
z życia
Elektroniczne cło
A
sseco Poland zawarło z Ministerstwem Finansów umowę o wartości 32,6 mln zł brutto na budowę, utrzymanie i rozwój systemu ZEFIR2. Umowa obowiązuje do 2021 roku i realizowana będzie we współpracy z Izbą Celną w Krakowie. System ZEFIR2, czyli Zintegrowany System Poboru Należności i Rozrachunków z UE i Budżetem, stanie się jednym z systemów wchodzących w skład Systemu Informacyjnego Służby Celnej (SISC). Powstanie w ramach realizacji „Programu Elektroniczne Cło” finansowanego przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz budżet państwa w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 – 2013 „Dotacje na innowacje”. System ZEFIR2 stanie się następcą obecnego rozwiązania ZEFIR, które w sposób kompleksowy wspiera wszelkie procesy związane z finansami i rachunkowością Służby Celnej. Zmiana systemu ma na celu wprowadzenie nowej jakości dzięki wykorzystaniu no-
4
wych technologii, które nie istniały, gdy tworzone były podstawy Systemu ZEFIR – ostatnie lata XX wieku. Architektura systemu ZEFIR2 dostosowana będzie do standardów obowiązujących w środowisku informatycznym Służby Celnej (SISC). Zastosowane zostaną mechanizmy i standardy gwarantujące współdziałanie systemu ZEFIR2 z pozostałymi rozwiązaniami składającymi się na SISC, m.in.: PDR, OSOZ2, ISZTAR4, SZPROT, CELINA/AIS, ZISAR, HERMES2, ECIP / SEAP PL, czy TREZOR. System ZEFIR2 cechować będzie modułowa konstrukcja, standaryzacja współpracy z systemami zewnętrznymi i użytkownikami oraz standaryzacja dostępu do danych źródłowych. ZEFIR2 umożliwi elastyczne konstruowanie reguł procesowych i definiowanie struktur dokumentów, a także konsolidację raportowania i sprawozdawczości. źródło: Asseco Poland
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
z życia branży
Nowy szef IBM Polska i Kraje Bałtyckie
A
les Bartunek to nowy dyrektor generalny IBM Polska i Kraje Bałtyckie. Przejmuje kierownictwo po Annie Sieńko, która funkcę ten pełniła od 2009 roku. Teraz będzie kontynuować swoją karierę na stanowi-
sku menedżerskim w strukturach regionalnych IBM Europa Środkowo-Wschodnia. Ales Bartunek ponad siedem lat pracował na stanowisku dyrektora generalnego IBM Czechy; pełnil też funkcje kierownicze w dzia-
łach IBM Systems and Technology Group, jak też Sales and Delivery w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a ostatnio pełnił również obowiązki dyrektora generalnego IBM Turcja. źródło: IBM
29
mobilnych fotoradarów
foto: sxc.hu
foto: sxc.hu
W Warszawskim Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym działającym w strukturach Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego odbyły się szkolenia patroli obsługujących nowe mobilne fotoradary. Projekt zrealizowały gliwickie spółki WASKO S.A. oraz ENTE. Dostarczyły sprawdzone rozwiązanie czeskiej spółki Ramet C.H.M. a.s., które zostało uzupełnione o własny sprzęt i oprogramowanie. Na początek zostało zakupionych i zamontowanych 29 mobilnych urządzeń rejestrujących, służących do zapisu wykroczeń w ruchu drogowym, przede wszystkim przekraczania dozwolonej prędkości przez pojazdy. źródło: Wasco S.A.
Microsoft realizuje wizję Cloud OS poprzez nowe rozwiązania do zarządzania infrastrukturą. Nowe rozwiązania pomagają klientom i partnerom dostarczać usługi chmurowe i zarządzać urządzeniami podłączonymi do sieci. Firma Microsoft poinformowała o dostępności nowych rozwiązań, które pomogą przedsiębiorstwom zarządzać usługami w chmurach hybrydowych oraz podłączonymi urządzeniami w bardziej elastyczny i efektywny kosztowo sposób. System Center 2012 Service Pack 1 (SP1), ulepszony Windows Intune, usługi Windows Azure dla Windows Server oraz inne nowe produkty składają się na platformę Microsoft Cloud OS, która adresuje kluczowe problemy IT klientów i partnerów.
Cloud OS
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
5
Prawo jazdy z e-obsługą
S
ygnity S.A., w konsorcjum z Instytutem Transportu Samochodowego, dostarczy rozwiązania do obsługi elektronicznego systemu na prawo jazdy w znakomitej większości Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego (WORD-ów) w Polsce. 35 spośród 49 WORD-ów wybrało aplikację ITS/Sygnity. Oferta ITS/Sygnity jest przystosowana do potrzeb WORDów i jej wybór nie skutkuje koniecznością re-
organizacji pracy ośrodka. W aplikacji zostały dodane nowe funkcjonalności ułatwiające pracę, jak np. szybsze wyszukiwanie użytkowników dzięki rozbudowanej funkcji filtracji. – Rozwiązanie ITS/Sygnity nie wymaga od WORD -ów istotnych inwestycji w infrastrukturę. Bez problemu powinno działać nawet na kilkuletnich komputerach – mówi Sławomir Połukord, w Sygnity S.A. dyrektor generalny pionu realizującego projekty dla sektora publicznego. – Nasza aplikacja jest intuicyjna, osoby korzystające z dotychczasowego systemu łatwo się do niej przyzwyczają. Wdrożenie nie wymaga skomplikowanego szkolenia. Staraliśmy się, by w jak najmniejszym stopniu zmienić wygląd i położenie przycisków dobrze znanych użytkownikom. Jednak wygląd nieco odświeżyliśmy – kontynuuje. źródło: Sygnity S.A.
z życia
Visa zapowiada rewolucję w zakupach internetowych dzięki elektronicznemu portfelowi V.me. Polscy klienci wkrótce za zakupy online będą mogli zapłacić za pośrednictwem przeglądarki internetowej – na smartfonie, tablecie czy laptopie – i to jednym kliknięciem, bez konieczności podawania danych z karty. Co więcej, e-portfel będzie można zasilić nie tylko kartami Visa. Polska jest jednym z pięciu krajów UE, gdzie to rozwiązanie będzie testowane. Powód? Tego typu nowinki dobrze się u nas sprzedają. – V.me będzie oznaczał dla polskiego konsumenta bardzo łatwy i bezpieczny sposób zawierania transakcji w sieci, dokonywania zakupów internetowych. Po jednorazowym włożeniu karty do tego portfela będzie to transakcja tzw. „one click”, czyli po zalogowaniu się, wybraniu przedmiotu, który chcemy kupić, tylko za pomocą jednego kliknięcia będziemy w stanie dokonać zakupu, bez podawania danych naszej karty, bez przekazywania ich sklepowi, w którym kupujemy – mówi Małgorzata O’Shaughnessy, wiceprezes Visa Europe i dyrektor odpowiedzialna za Polskę, Czechy i Słowację. W cały projekt Visa zainwestowała już 100 milionów euro. Firma szacuje, że do 2020 roku w Europie co
6
foto: sxc.hu
branży
Rewolucja w internecie z e-portfelem
trzeci konsument będzie użytkownikiem tego produktu. Zalety V.me już testują Brytyjczycy. Polska ma być jednym z pięciu europejskich rynków, na których Visa w tym roku uruchomi usługę portfela elektronicznego. źródło: newseria.pl
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
od redakcji
Z duchem czasu... Ireneusz Jaśkowski – redaktor naczelny „Informatyki w Firmie” W Polsce jest okolo 4 mln małych i średnich przesiębiorców, stanowią oni główne źródło napędowe naszej gospodarki i mają istotny udział w tworzeniu PKB. Większość z istniejących firm stara się iść z duchem czasu i w miarę swoich możliwości inwestować w nowy sprzęt, bardziej dbać o bezpieczeństwo czy pokazać się w internecie. A co za tym idzie, każdy z nich potrzebuje choć w minimalnym stopniu poznać wiedzę z zakresu nowych technologii, informatyki czy bezpieczeństwa. Coraz więcej firm z sektora MSP (małych średnich przedsiębiorstw) inwestuje w e-handel. W związku z tym potrzebują stworzyć własną stronę internetową czy też szybko i sprawnie obsłużyć swój magazyn. Do tego niezbędne jest specjalistyczne oprogramowanie, komputer oraz urządzenia wspomagające, np. czytniki kodów. Przez ostatnie kilka lat przyglądałem się, jak powstają nowe firmy i jak rozwijają się, jedne bardziej, drugie mniej. Zauważyłem, że łączy je jedno – każda z nich w większym lub mniejszym stopniu potrzebuje doradców IT, informatyków, we-
bmasterów, sprzętu czy oprogramowania. Po tych kilku latach, w czasie których sam stworzyłem rozwijającą się komórkę tego typu, stwierdziłem, że nie ma na rynku czasopisma, które mogłoby każdemu przedsiębiorcy, większemu czy mniejszemu, ułatwić drogę informatyzacji. A ta w dzisiejszych czasach jest niezbędna do rozwoju. Stąd postanowiłem wraz z zaprzyjaźnionym wydawcą założyć nowy tytuł w wersji papierowej i elektronicznej. Zadaniem miagazynu „Informatyka w Firmie” oraz portalu www.informatykaWfirmie.com.pl jest przybliżenie przedsiębiorcom wiedzy z dziedziny IT. W periodyku nie zabraknie wypowiedzi osób związanych z branżami: informatyczną i ekonomiczną, prawników, specjalistów z firm zajmujących się produkcją automatyki, która usprawnia pracę przedsiębiorstwa i często przyczynia się do uzyskania oszczędności. Pomożemy Wam w zapewnieniu bezpieczeństwa w firmie, wprowadzeniu właściwych innowacji, wyborze oprogramowania czy też przybliżymy skuteczny public relations. Przedsta-
wimy firmy, które wprowadziły już u siebie rozwiązania przynoszące konkretne korzyści. Tematem przewodnim pierwszego numeru „Informatyki w Firmie” jest chmura obliczeniowa, złoty środek informatyzacji, który pozwala na korzystanie z nowoczesnego oprogramowania i zarazem na oszczędności. Okazuje się, że nie jest koniecznym inwestowanie w coraz droższy sprzęt, którego parametry pozwolą na korzystanie z najnowocześniejszych rozwiązań, bo rozwiązania te dostępne są też w chmurze. Jak na numer wychodzący na początku nowego roku przystało, nie zabraknie podsumowań. Dowiecie się, co było informatycznym hitem, a przedstawiciele wiodących firm wskażą drogę na przyszłość – w co warto inwestować, co może przynieść konkretne korzyści ekonomiczne i usprawnić pracę w przedsiębiorstwie. Zachęcam do prenumeraty i lektury. A poszukujących medium reklamowego do zaprezentowania się na łamach nowego magazynu, który zapewni kontakt z nowymi klientami.
Wydawca: ul. Starowiejska 108, 47-400 Racibórz tel. +48 32 797 17 40, fax: +48 32 797 13 01 e-mail: biuro@i-m.com.pl NIP: 639 100 15 15 REGON: 24 30 62 837
magazyn dla przedsiębiorstw
Adres redakcji: ul. Starowiejska 108 47-400 Racibórz tel. +48 32 797 17 40 fax: +48 32 797 13 01 biuro@informatykaWfirmie.com.pl
Redaktor naczelny: Ireneusz Jaśkowski tel. kom. +48 509 819 101 tel. +48 32 797 17 40 e-mail: redakcja@informatykaWfirmie.com.pl
Dyrektor działu reklam: Grzegorz Zimałka tel. kom. +48 792 399 650 tel. +48 32 797 17 40 e-mail: reklama@informatykaWfirmie.com.pl
Wydawca i Redakcja nie ponoszą odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Artykułów niezamówionych nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych tekstach.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
7
Trendy
we współczesnym IT
w informatyce
Szybkie dopasowanie się do zmiennych realiów rynkowych jest często warunkiem koniecznym dla przedsiębiorstwa, aby mogło się dynamicznie rozwijać. Przedsiębiorcy poszukują sposobów na ciągłe podnoszenie konkurencyjności firmy. Droga do tego prowadzi między innymi przez zwiększanie innowacyjności produktów, rozwiązań i usług, jak również stałe usprawnianie procesów i optymalizację kosztów.
Piotr Pietrzak, chief technologist, IBM Polska
Z
2012
pomocą przychodzą rozwiązania IT, które umiejętnie wykorzystane ułatwiają osiągnięcie zakładanych celów. Jednym z wiodących obecnie trendów jest cloud computing, czyli przetwarzanie w chmurze.
Z chmurą koszty pod kontrolą Niezależnie od rodzaju chmury (publiczna, prywatna czy hybrydowa) mamy do czynienia z bardzo podobnymi korzyściami wynikającymi z zastosowania tego modelu świadczenia usług. Umożliwia on obniżenie wymaganych w czasie nakładów inwestycyjnych oraz szczegółową kontrolę nad ponoszonymi kosztami operacyjnymi związanymi ze świadczonym przez IT wsparciem dla prowadzonego biznesu. Kontrola kosztów może być prowa„W przypadku firm tedzona z dokładnolekomunikacyjnych, ścią do poziomu pointegratorów oraz opejedynczej składowej ratorów centrów przeświadczonej usługi twarzania danych mo– np. wykorzystywanych w danym czażemy spodziewać się sie licencji na oprowygenerowania nowego gramowanie, liczby kanału przychodów
8
transakcji, czasu trwania i poziomu wykorzystania infrastruktury. Możemy spodziewać się również zmniejszenia całkowitych kosztów posiadania (TCO) oraz skrócenia oczekiwanego czasu zwrotu z poniesionych inwestycji (ROI). W przypadku firm telekomunikacyjnych, integratorów oraz operatorów centrów przetwarzania danych możemy spodziewać się wygenerowania nowego kanału przychodów.
Aby konkurować, trzeba analizować Drugim znaczącym trendem jest zaawansowana analityka biznesowa. Firmy, aby konkurować, muszą nie tylko posiadać dane, ale na ich podstawie konieczne jest podejmowanie trafnych decyzji. Obecnie dostępne narzędzia nie tylko pomagają w prowadzeniu analizy danych, ale jesteśmy w stanie za ich pomocą zbudować model ekosystemu firmy i testować z jego pomocą wpływ przyszłych decyzji na kondycję przedsiębiorstwa. Systemy analityczne umożliwiają nam również wgląd w bieżący stan przedsiębiorstwa i poziom realizacji zakładanych planów, dzięki czemu zarządzający mają czas na podjęcie wprowadzających niezbędne korekty decyzji.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
2012 w informatyce Wirtualizacja = mniejsze koszty + zwiększenie produktywności W dalszym ciągu utrzymuje się trend wirtualizacji infrastruktury. Pełna wirtualizacja podsystemów dyskowych oraz warstwy sieciowej podąża w ślad za wirtualizacją serwerów. Końcowi odbiorcy technologii dostrzegli, że sama wirtualizacja środowiska serwerowego nie wystarczy. Jeżeli chce się uzyskać wydajne, skalowalne i wysoce zautomatyzowane rozwiązanie informatyczne, niezbędna staje się wirtualizacja wszystkich jego warstw. Dotyczy to zarówno serwerów, sieci oraz systemów dyskowych i taśmowych. Dopiero pełna wirtualizacja umożliwia naprawdę elastyczne przydzielanie zasobów, łatwą rekonfigurację oraz upraszcza budowę środowiska HA i DR dla funkcjonujących pod jej nadzorem aplikacji.
*** Wszystkie wymienione powyżej rozwiązania mają na celu pomoc w zwiększeniu konkurencyjności przedsiębiorstwa, podniesienie poziomu współpracy i produktywności. foto: photogenica.pl
W obszarze wsparcia użytkowników końcowych wyraźnie zarysowuje się trend do wirtualizacji stacji robo-
czych. Dzięki temu znacznie obniża się koszt wsparcia technicznego użytkowników, minimalizuje czas przestoju w przypadku awarii, co bezpośrednio wpływa na „Wirtualizacja stacji roboczych obzwiększenie niża koszt wsparcia technicznego produktywużytkowników, minimalizuje czas ności. Nie bez przestoju w przypadku awarii, co znaczenia jest bezpośrednio wpływa na zwiększeteż zwiększenie produktywności nie kontroli nad wykorzystywanymi aplikacjami i bezpieczeństwa danych przetwarzanych przez systemy informatyczne firmy.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
9
należał do Big Data
Andrzej Dopierała, prezes zarządu Oracle Polska
w informatyce
Jednym z najważniejszych trendów roku 2012, jakie zaobserwowaliśmy z perspektywy Oracle jest zjawisko nazwane Big Data. W skrócie można to opisać jako zbiór danych, czy środowisko, do którego przetwarzania trzeba użyć zupełnie innych rozwiązań technicznych niż te standardowe, stosowane dotychczas.
T
rudność w zdefiniowaniu Big Data polega na ogromie i zmienności informacji, które są istotą tego zjawiska oraz na wielkiej różnorodności danych, które nie mają jednolitej struktury i pochodzą z takich źródeł jak poczta elektroniczna, blogi, fora dyskusyjne i media społecznościowe.
Prawdziwa eksplozja
2012
Kluczem do zrozumienia zjawiska jest dostrzeżenie fenomenalnego, niespotykanego wcześniej przyrostu ilości danych przetwarzanych i przechowywanych w ostatnim czasie w różnych systemach informatycznych. Według badań omówionych na konferencji Oracle Open World jesienią 2012 r. w San Francisco, tempo tego wzrostu wynosi nawet 40% rocznie. Podobne szacunki przedstawił niedawno prezes Oracle Mark Hurd na spotkaniu z dziennikarzami w Londynie: mówiąc o Big Data jako “eksplozji danych”, powoływał się na prognozy przewidujące, że ilość gromadzonych i przetwarzanych danych wzrośnie przynajmniej 20-krotnie do roku 2020. Obecny przyrost ilości danych jest tak wielki, że przykładowo przewyższa ok. dwukrotnie dynamikę dostępnych na rynku rozwiązań pamięci masowej, dlatego dostawcy rozwiązań IT stają dziś przed wyzwaniem zapewnienia takiej platformy sprzętowo-programowej, która zapewni wystarczającą skalowalność przy stale rosnącym zapotrzebowaniu na pamięć i moc obliczeniową. Oracle przygotował się doskonale na wszystkie wyzwania związane z Big
10
Data, opracowując serię rozwiązań programowosprzętowych, zwanych Engineered Systems, w których znajdziemy w jednej obudowie serwery, pamięci masowe, rozwiązania sieciowe oraz specjalistyczne oprogramowanie.
Pomieścić olbrzymią liczbę danych Do składowania i przeszukiwania danych o nieustalonej strukturze najlepiej służy Oracle Big Data Appliance. Rozwiązanie to systematyzuje nieustrukturyzowane dane i przygotowuje do pracy z bazą i hurtownią danych, pozwalając wykorzystywać olbrzymie zasoby danych z wielu źródeł. Jest to gotowy kombajn zawierający platformę obliczeniową, zintegrowany system pamięci masowej i specjalistyczne oprogramowanie do przeszukiwania i analizy tych danych. Aby zwizualizować wynik badań nad informacjami pozyskanymi z Big Data, powiązać to z inną wiedzą, czy uzyskać model trendu (również w czasie rzeczywistym), użyjemy Oracle Exalytics In-Memory Machine. Jest to dedykowane urządzenie pod duże środowiska Business Intelligence, pozwalające szybko przetwarzać zapytania hurtowniane dzięki utrzymywaniu danych w pamięci operacyjnej. Gdy zaś nasza wiedza jest już ustrukturyzowana i wymaga wydajnego narzędzia do trwałego zapisu danych w formie relacyjnej, to najlepiej użyć maszyny zwanej Oracle Exadata Database Machine. Ten flagowy produkt programowo-sprzętowy Orac-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
foto: Oracle Polska
Rok 2012
2012 w informatyce le jest przygotowany, aby pomieścić olbrzymie ilości danych, optymalnie je skompresować oraz sprawnie przetworzyć. Trzeba podkreślić że Exadata to jedyne rozwiązanie które pozwala zoptymalizować przetwarzanie bazodanowe zarówno dla systemów transakcyjnych jak też hurtowni danych. To jest możliwe dzięki unikalnej “inteligentnej” strukturze współpracujących ze sobą serwerów bazodanowych i serwerów pamięci masowej, połączonych bardzo szybkimi interfejsami. Oracle Exadata zapewnia także kompresję wielokrotnie efektywniejszą od innych technologii stosowanych w celu zmniejszenia kosztów utrzymania danych. Jest to unikalna kompozycja odpowiednio zbalansowanych elementów, dobranych przez Oracle w taki sposób, aby zapewnić optymalny przepływ danych od dysków, przez pamięci flash, RAM i CPU.
Informacje w sieci Ponieważ dane wchodzące w zakres pojęcia Big Data pochodzą przede wszystkim z Internetu, Oracle przygotował także rozwiązanie do optymalnego przetwarzania informacji w sieci - Oracle Exalogic Elastic Cloud. W tym systemie sprzęt komputerowy i oprogramowanie warstwy pośredniej zostały zaprojektowane jako jedno rozwiązanie pod kątem zapewnienia maksymalnej wydajności wykonywania aplikacji biznesowych, przy minimalnej pracochłonności konfigurowania i minimalnych kosztach.
Big Data to technologia umożliwiająca kompleksowe zarządzanie dużymi zasobami danych. Dzięki niej możliwe jest efektywne przechowywanie i analizowanie danych, a także
foto: photogenica.pl
wyszukiwanie pożądanych informacji
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
11
Dialery, chmura
foto: Interactive Intelligence
foto: autora
2012
w informatyce
lekiem na trudne
Marcin Grygielski, dyrektor regionalny na rynek Europy Środkowej i Wschodniej Interactive Intelligence
Na rynku rozwiązań komunikacji biznesowej i obsługi klienta najważniejszym trendem mijającego roku jest nasilające się zjawisko migracji firm wykorzystujących tradycyjne rozwiązania komunikacyjne oparte na centralach TDM do zintegrowanych systemów Unified Communications, wykorzystujących protokół IP i umożliwiających obsługę klienta za pomocą wielu kanałów kontaktu. Kryzys przyczynia się do tego, że przedsiębiorcy wybierają efektywny telemarketing. Oszczędności szukają w korzystaniu z oprogramowania w formie usługi abonamentowej. I zaczynają stawiać na mobilność.
12
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
2012 w informatyce
i mobilność czasy T
radycyjne centralki telefoniczne coraz częściej zastępuje telefonia IP, tańsza w utrzymaniu i oferująca dostęp do wielu zaawansowanych funkcjonalności. Rośnie również znaczenie nowych kanałów kontaktu, zarówno w komunikacji wewnętrznej firm, jak i komunikacji z klientami i kontrahentami. Firmy poszukują systemów umożliwiających spójną obsługę połączeń telefonicznych, e-maili, faksów, czatów i smsów, a nawet wiadomości w tak popularnych ostatnio mediach społecznościowych.
Efektywny telemarketing Trudna sytuacja ekonomiczna zwiększa również popyt na rozwiązania ułatwiające proaktywny kontakt z potencjalnym klientem. Klient nie przyjdzie sam; coraz więcej firm zdaje sobie sprawę, że kampanie telemarketingowe to świetny sposób na dotarcie z informacją o ofercie do szerokiej grupy potencjalnych odbiorców. Przedsiębiorstwa inwestują w narzędzia umożliwiające automatyzację telefonicznych kampanii wychodzących – tzw. dialery. Dialery samodzielnie wybierają numer klienta, nawiązują połączenie z odbiorcą i dopiero po udanym połączeniu przekazują rozmowę agentowi. Dzięki temu agent nie traci czasu na połączenia zajęte lub nieodebrane. Nowoczesne dialery dodatkowo śledzą w czasie rzeczywistym skrypt rozmo-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
Nadchodząca druga fala kryzysu ekonomicznego, moim zdaniem, przyczyni się do szerokiej popularyzacji rozwiązań IT w pełni zwirtualizowanych, dostępnych w modelu usługowym, łatwych do integracji z pozostałymi systemami i narzędziami wykorzystywanymi przez firmę.
Przyszłość jest w mobilności
wy agenta i nawiązują z wyprzedzeniem odpowiednią liczbę połączeń, aby maksymalnie zwiększyć efektywność pracy centrum kontaktowego.
Zaciskanie pasa w chmurze Najważniejszym trendem najbliższych kilku lat na rynku rozwiązań IT dla biznesu będzie, moim zdaniem, technologia cloud computing oraz powiązany z nią model Software-as-a-Service (CaaS), czyli udostępnianie oprogramowania w formie abonamentowej usługi. W czasie spowolnienia gospodarczego, gdy większość firm niechętnie decyduje się na duże inwestycje, chmura może stanowić jedyną efektywną kosztowo możliwość korzystania z innowacyjnych technologii. Brak bariery inwestycyjnej, redukcja kosztów CAPEX i kontrola OPEX, bezpośrednie powiązanie wykorzystywanych funkcjonalności z aktualnymi potrzebami biznesowymi – w chwili, gdy firmy zaciskają pasa, takie rzeczy są na wagę złota. Na razie temat chmury jest wciąż traktowany w Polsce bardziej jako medialna ciekawostka niż realna możliwość osiągnięcia zysków. Jesteśmy z natury ostrożni i sceptyczni wobec wychwalanych za oceanem nowinek. Jednak trudne czasy weryfikują rynek; zmuszają przedsiębiorców do ponownego testowania stosowanych strategii i szukania nowych metod zwiększenia zysków.
Kolejnym ważnym zjawiskiem na rynku rozwiązań IT dla biznesu jest lawinowy wzrost popularności urządzeń mobilnych w Polsce. Aplikacje mobilne otwierają ogromne możliwości dla opcji samoobsługowych, wygodnych zarówno dla klienta, jak i firmy. Wyobraźmy sobie pojedynczą, prostą aplikację do pobrania na smartfona, która komunikuje się ze wszystkimi firmami, z których usług korzystamy. W tej jednej aplikacji możemy umówić się na rozmowę z konsultantem obsługi klienta danego usługodawcy, sprawdzić nowe oferty i cenniki tych, z którymi współpracujemy, zrobić zakupy i zapłacić rachunki… Liczba zastosowań dla komunikacyjnych aplikacji mobilnych może być ogromna. Technologie mobilne to jeszcze wciąż dziedzina stosunkowo młoda, łatwo zatem trafić tutaj na rozwiązania zawierające wiele wad wieku dziecięcego. Warto wymienić kilka cech, które mogą znacząco skomplikować życie działu IT decydującego się na wdrożenie mobilnego rozwiązania telekomunikacyjnego. Brak kompatybilności z różnymi systemami operacyjnymi, trudności podczas wprowadzania aktualizacji opublikowanego oprogramowania, a także brak możliwości łatwego kontaktu użytkownika aplikacji samoobsługowych z konsultantem call center w chwili, gdy natknie się na jakiś problem – to kwestie, na które firmy powinny zwrócić uwagę podczas wyboru dostawcy oprogramowania.
13
Nie ma
foto: photogenica.pl
sensu
inwestować
foto: autora
2012
w informatyce
w myszy
Michał Jaworski, dyrektor ds. strategii Microsoft w Polsce
Jeśli ktoś zainwestował w fabrykę myszy, powinien jak najszybciej wycofać te pieniądze! Każde urządzenie, każdy komputer, a za jakiś czas także samochód, telewizor, ściana, kuchnia czy cokolwiek będą „dotykowe”. To tylko jeden z trendów IT, który rozwijać będzie się w 2013 r. Dotrzymywać kroku będą mu mobilność, chmura, Big Date, a także integracja, bezpieczeństwo i możliwość rozwoju systemu.
Wymieniać informacje w chmurze i mobilnie Wydaje się, że warto wskazać trzy trendy, które w 2012
14
roku stały się wyraźnie widoczne. Pierwszy to rozwiązania typu Unified Communication (UC), czyli połączenie w systemie tele-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
2012 w informatyce informatycznym wielu sposobów wymiany informacji. Od klasycznego maila przez komunikatory, a skończywszy na telefonii internetowej. Prawdopodobnie następnym krokiem i następnym klockiem w układance będą systemy intranetowe przypominające serwisy społecznościowe. Trzeba tu powiedzieć, że rozwiązania UC nie są nowością na rynku, ale 2012 to pierwszy rok, kiedy stały się dojrzałe, w firmowym IT przeszły do kategorii „oczywista oczywistość”, no i wchodzą w kolejny etap, czyli po zaspokojeniu podstawowych potrzeb pojawiają się nowe cechy. Drugi, niemniej oczywisty i znany każdemu działowi IT, ale godny wskazania jako hit wybierany przez przedsiębiorstwa, to wirtualizacja. Ta bywa często przejściem do rozwiązań w chmurze obliczeniowej, bo skoro już oddzielimy raz sprzęt od oprogramowania, to przejście do Platformy jako Usługi (PaaS – Platform as a Service) czy Oprogramowania jako Usługi (SaaS – Software as a Service) robi się łatwe. Do rozwiązań w chmurze, takiej jak Azure, jako pierwsi zaczęli się przekonywać twórcy oprogramowania, a za nimi idą już kolejni użytkownicy. Trzeci trend – choć może jeszcze nie jest to hit sprzedażowy, ale bardzo dobrze rokuje przyszłości Windows 8 – to mobilność. Pracownicy w przedsiębiorstwach zamiast telefonu mają już coraz częściej smartfon i rynek ten rośnie niezwykle szybko. Do tego sprzedaż tabletów zaczęła mieć znaczącą wielkość, całkowicie usuwając w cień netbooki. Komputery przenośne stają się coraz lżejsze, a ekran dotykowy coraz powszechniejszy. Użytkownicy oczekują jednakowego sposobu pracy na każdym z tych urządzeń, integracji pomiędzy nimi ( znowu chmura!), a wreszcie dostępu do tych samych aplikacji czy danych.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
Nie czekaj aż komputery się rozpadną Niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa w każdej branży można znaleźć tych, którzy szybko wdrażają nowości i szukają przewagi konkurencyjnej, jak i tych, dla których najważniejsze jest utrzymanie wydatków na IT na jak najniższym poziomie. Są również i tacy, dla których informatyka to dopust boży i tylko w wyjątkowych sytuacjach chcą cokolwiek zmienić. Pierwsi z wymienionych to przedsiębiorcy, którzy wdrażają Office 365 i rozwiązania chmurowe – przenoszą IT ze strefy inwestycji w obszar kosztów. To oni integrują rozwiązania mobilne i wyposażają pracowników w smartfony. Druga grupa właśnie przeniosła swoje komputery na Windows 7, gdyż uznała, że jest ich w strukturze firmowej już tak dużo, że warto dokonać (wreszcie!) migracji. To właśnie dzięki nim Windows 7 zdetronizował XP z pozycji najbardziej popularnego systemu operacyjnego. Ci przedsiębiorcy bardzo ostrożnie prowadzą inwestycje, a zagrożenie kryzysem jeszcze ten sposób myślenia wzmocniło. Ale są i takie firmy, które nie zmieniają nic. Od lat. Dopóki nie rozpadnie się ostatni komputer na procesorze 486, dopóki wdrożony w 1995 roku system F-K jeszcze działa, dopóki...
Co przyniesie 2013? Czego spodziewać mogą się ci, którzy będą zainteresowani inwestowaniem w IT? Odpowiedź sprowadźmy do kilku twierdzeń. Po pierwsze mobilność – coraz lżejszy komputer o masie poniżej 1,5 kg lub tablet, ale z możliwością doczepienia klawiatury. Coraz ładniejszy design, bo tzw. konsumeryzacja IT powoduje, że coraz więcej uwagi poświęcamy wyglądowi urządzeń. Oczywi-
ście Windows 8. A jeśli Windows 8 to... Dotyk – jeśli ktoś zainwestował w fabrykę myszy, powinien jak najszybciej wycofać te pieniądze! Każde urządzenie, każdy komputer, a za jakiś czas także pewnie samochód, telewizor, ściana, kuchnia czy cokolwiek będą „dotykowe”. Bo z nimi będą zintegrowane urządzenia na procesorach dołączone do internetu. A skoro będą dołączone to... Chmura – pełna integracja wszystkich mobilnych urządzeń z rozwiązaniami chmurowymi. Wymiana danych przez chmurę. Te same aplikacje uruchamiane z różnych urządzeń. Ten sam sposób obsługi, coraz bardziej naturalny i intuicyjny. Ta naturalność zaś będzie wynikiem... Big data – czyli wykorzystaniem wielkich zasobów danych do zapewniania serwisów sieciowych wysokiej jakości. Jeśli jeszcze dziś śmiejemy się niekiedy z nieudolnych automatycznych tłumaczeń, to w 2013 roku będzie wysyp coraz lepszych tłumaczy, wyszukiwarek z możliwością zadawania pytań w języku naturalnym, sterowania głosem, gestem itd. Te wszystkie serwisy będą integrowane z systemami w przedsiębiorstwach, a więc... Integracja, bezpieczeństwo i możliwość rozwoju systemu – od telefonów po wielkie serwerownie z Windows Azure, od systemów dla początkującego użytkownika po zaawansowane aplikacje dla administratorów, od systemu dla małej firmy aż po systemy mission critical dla najważniejszych instytucji w kraju, bezpieczne i zapewniające interoperacyjność dzisiaj z pewnością dotyczącą dalszego rozwoju. Plus długa lista partnerów tworzących aplikacje dla każdej dziedziny biznesowej. I cała seria nowych produktów strategicznych. Tak właśnie wygląda propozycja Microsoft na 2013.
15
w informatyce
Ireneusz Jaśkowski, redaktor naczelny Informatyka w Firmie
2012
Market
z duchem inter Czego szukaliśmy w 2012 roku w internecie? Zeigeist to raport Google, który pokazuje, o co najczęścuej pytali użytkownicy wyszukiwarki. Informacje te mogą okazać się użyteczne m.in. dla tych, którzy przygotowują czy modyfikują swoją strategię marketingową.
16
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
2012 w informatyce
I
nternauci to potencjalni klienci, a internet to medium, którego we współczesnym świecie nie można pomijać. Jak przyciągnąć uwagę? Zachęcić do zapoznania się z daną marką i produktem? W odpowiedzi na te pytania pomóc mogą wyniki raportu Zeigeist 2012, które w grudniu obublikował Google.
Polacy lubią się śmiać
ting
rnetu Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
Hasło, które w 2012 roku wygrało konkurs na najczęściej wpisywane w wyszukiwarkę Google na świecie, to nazwisko zmarłej piosenkarki Whitney Houston. A co przede wszystkim interesowało polskich internautów? Hasłem określonym mianem „najbardziej popularnego przez dłuższy czas w 2012 r. w porównaniu do 2011 r.” był kwejk. Czym jest kwejk? To nonsensopedia, polska encyklopedia humoru. Taka popularność strony, której głównym celem jest rozbawienie internauty, może świadczyć o tym, że warto jest stawiać na humor. Lubimy to, co nas bawi, dzięki czemu Gangnam Style znalazł się na pozycji trzeciej wśród utworów. Jeżeli więc adresujesz swoją reklamę do Polaków, warto postarać się, by wywolywała ona śmiech i tym samym budziła pozytywne odczucia.
Liczą się emocje... ...szczególnie te sportowe. Trzecie miejsce Euro 2012 w polskim rankingu najpopularniejszych haseł i pierwsze w kategorii wydarzeń sportowych są tego niepodważalnym dowodem. Potwierdza to również lider klasyfikacji utwory, czyli piosenka „Koko Euro Spoko”. Polacy interesują się sportem, lubią piłkę nożną, a jeżeli takie wydarzenie jak Euro 2012 ma miejsce w naszym kraju, nie sposób obejść obok niego obojętnie. Jaki z tego wniosek? Warto pamiętać, że wielu z potencjalnych klientów to fani sportu, a to, co ze sportem będzie się wiązać, nie ujdzie ich uwadze.
Afera to też sposób? Gdy wszyscy, o czymś mówią, nie można puścić tego mimo uszu. Świadczy o tym mocna, bo czwarta, pozycja ACTA wśród najpopularniejszych przez dłuższy czas w 2012 r, w porównaniu do 2011 r. haseł, a także pierwsze miejsce w kategorii „Co to jest” pytania: Czym jest acta? Jeżeli chcemy być rozpoznawani, warto, by o nas mówiono. Tylko, czy na pewno stwierdzenie: Nie ważne jak, byle mówiono, sprawdza się w strategii marketingowej?
Seriale i filmy polskie Jakie są gusta filmowe polskich internautów. Wśród filmów wygrała produkcja polska – „Jesteś Bogiem”. Wśród programów TV królują seriale: „Julia” i „Lekarze”. Polacy zakochali się również w gotowaniu i śpiewaniu. Masterchef i Bitwa na Głosy to hasła, które znalazły się w pierwszej piątce najczęściej wyszukiwanych telewizyjnych programów.
Więcej o tym, co jest trendy Podsumowanie roku Zeitgeist przedstawia tylko kilka zapytań i trendów wyszukiwania, które uznano za ciekawe. Jeżeli chcesz sprawdzić, jaka była popularność innych haseł, wejdź na Trendy Google: www.google.com/trends/.
Ponad bilion zapytań... Aby stworzyć ranking Zeigeist przeanalizowano ponad bilion zapytań przesłanych w 2012 roku do wyszukiwarki Google. Korzystano z danych pochodzących z wielu źródeł, w tym z Trendów Google i wewnętrznych narzędzi do analizy danych. Odfiltrowano spam i powtarzające się zapytania, by otrzymać listy, które najlepiej odzwierciedlają ducha 2012 roku.
17
IT IT
w urzędzie
Jak informatyzacja może pomóc w zarządzaniu samorządową jednostką terytorialną? Na które rozwiązania stawiać w dobie kryzysu, by mimo problemów budżetowych móc pozwolić sobie na dalsze inwestycje? Czy administracja powinna stawiać na usługi w chmurze? Na pytania te odpowiada Tomasz Dorf, dyrektor sprzedaży do segmentu administracji lokalnej Microsoft Polska.
Coraz częściej docierają do nas informacje o kłopotach finansowych zarządzających poszczególnymi gminami. Czy w poradzeniu sobie z tymi problemami mogą pomóc narzędzia informatyczne? Zarządzanie budżetem w obecnym czasie nabrało kluczowego znaczenia i funkcjonuje pod rosnącą presją założonych ram deficytu. Jednym słowem samorządy, dotychczas skutecznie wykorzystujące fundusze unijne, a zatem intensywnie inwestujące z korzyścią dla mieszkańców, wkroczyły w erę precyzyjnego analizowania i planowania inwestycji oraz wydatków w odniesieniu do założonych ram deficytu. Jak najskuteczniej i najłatwiej to osiągnąć z myślą o przyszłości? Jedną z możliwości jest wykorzystanie rozwiązania, które pozwoli sprawnie zarządzać takimi obszarami, jak: finanse i rachunkowość, kadry i płace, środki
18
foto: autora
na chude lata samorządów
Tomasz Dorf, dyrektor sprzedaży do segmentu administracji lokalnej Microsoft Polska
trwałe, czy obsługa funduszy unijnych, dochody z mienia Obecna ustawa śmieciowa już two(np. sprzedaż rzy warunki do optymalizacji momajątku, wiedelu zarządzania odpadami i te czyste użytkosamorządy, które będą skutecznie, wanie, dzierżaod początku zbierały opinie mieszwa, itp.), egzekańców oraz firm obsługujących kucja adminiwywóz odpadów zyskają przewagę stracyjna oraz nad innymi podatki i opłaty lokalne, w tym podatek leśny, podatek rolny osób fizycznych, podatek od nieruchomości osób fizycznych, podatek od nieruchomości osób prawnych, opłata z tytułu posiadania psa, opłata skarbowa, targowa oraz podatek
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
IT w urzędzie rytetyzacja potrzeb biznesu i mieszkańców na podstawie rzeczywistych uwag zainteresowanych. Dla przykładu obecna ustawa śmieciowa już tworzy warunki do optymalizacji modelu zarządzania odpadami i te samorządy, które będą skutecznie, od początku zbierały opinie mieszkańców oraz firm obsługujących wywóz odpadów zyskają przewagę nad innymi. Co ciekawsze można skorzystać z Dynamics CRM w modelu usługowym, z chmury, płacąc za nazwijmy to abonament, nie ponosząc nakładów inwestycyjnych.
foto: photogenica.pl
Usługi w chmurze to rozwiązanie dla samorządów?
rolny osoby prawne i podatek od środków transportu. Jak widać to bardzo szeroki zakres. Przykładem rozwiązania, które pozwoli zapanować nad tak złożoną materią w jednostce samorządowej jest Microsoft Dynamics ERP dla samorządów.
Jak rozwiązanie to ułatwia zarządzanie? Umożliwia samorządowi wgląd w aktualną sytuację finansową, śledzenie bieżących trendów i opracowywanie prognoz dotyczących sytuacji finansów w przyszłości, a co za tym idzie – znalezienie drogi do dalszych inwestycji z zachowaniem dyscypliny deficytu. Dodatkowo można tworzyć bardzo zaawansowane analizy i symulacje – „co by było gdyby”, w oparciu o najnowszy MS SQL 2012, który wykorzystuje zarówno dane wewnętrzne, jak i bieżące, publiczne dane zgromadzone w internecie. Zatem samorządy mogą dzięki rozwiązaniom IT doskonalić zarządzanie finansami, znajdując ścieżki do dalszych inwestycji? Tak. Jednakże wybór kierunku powinien być, moim zdaniem, wsparty przez wielokanałową interakcję z lokalnym biznesem i mieszkańcami. Warto rozważyć wykorzystanie w tym celu Microsoft Dynamics CRM, który przez 24h gromadzi informacje ze świata zewnętrznego, zbierane przez telefon, e-mail, internet czy bezpośrednie wizyty i archiwizuje do dalszych analiz. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwa jest prio-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
Jak najbardziej. Myślę, że po latach olbrzymich inwestycji infrastrukturalnych, które dzięki m.in. samorządom podwyższały jakość życia w Polsce, nadszedł czas na optymalizację zarządzania efektami tychże inwestycji i wytyczanie kolejnych ścieżek rozwoju. W tym właśnie może istotnie pomóc informatyka. W szczególności warto przyjrzeć się tym rozwiązaniom, które dostępne są w formie usług w chmurze i pozwalają bardzo szybko stworzyć usługi dla biznesu i mieszkańców bez ponoszenia znaczącego ryzyka inwestycyjnego i osiągnąć pokaźne oszczędności. W czasach kryzysu bardzo ważna okazuje się autopromocja. Jakie rozwiązania informatyczne mogą pomóc w przyciągnięciu uwagi inwestorów? Wiele samorządów tworzy w ciągu roku okolicznościowe portale wspierające promocję regionu dla potencjalnych inwestorów, lokalne wydarzenia lub akcje pomocowe. Do tego wszystkiego konieczny jest sprzęt i oprogramowanie, które w przypadku dostępności budżetu nabywa się i wykorzystuje przez zaledwie kilka dni lub tygodni. W innym przypadku, kiedy takiego budżetu brak, nie można realizować projektu. W takich scenariuszach warto rozważyć zastosowania technologi chmurowej, na przykład Windows Azure. Uruchamiamy portal w jeden dzień, płacimy tylko za wykorzystaną moc obliczeniową i rezygnujemy z usługi, gdy portal nie jest już potrzebny. Koszt znikomo mały w stosunku do klasycznych inwestycji. Miasto Londyn dzięki takiemu portalowi na Windows Azure obniżyło koszty usuwania nielegalnych składów śmieci i podwyższyło poziom zaufania mieszkańców do władz miasta. Współczesny samorząd szuka inwestorów na całym świecie, promuje region, tworzy warunki do nowych miejsc pracy i życzymy włodarzom wszystkich JST w Polsce, żeby jak najczęściej zapraszali doradców w zakresie technologii do podejmowania kluczowych decyzji i wykorzystywali możliwości współczesnej informatyki w realizacji strategicznych i codziennych zadań samorządów.
19
Jak ocenia Pan świadomość znaczenia i roli rozwiązań informatycznych w przypadku polskich samorządów?
IT
w urzędzie
Mamy tu dwie perspektywy – jedna to postrzeganie przez większe miasta i regiony branży informatycznej jako dźwigni do rozwoju regionu i stworzenia nowych miejsc pracy poprzez inkubatory przedsiębiorczości, czyli np. Parki Technologiczne (przykład ostatnich inwestycji w Białymstoku i Suwałkach) czy poszukiwanie potencjalnych inwestorów z grona firm IT. Biorąc pod uwagę fakt ciągle rosnącego popytu na usługi IT na świecie i potwierdzone w międzynarodowych zawodach kompetencje polskich informatyków wykształconych przez rodzime uczelnie, kierunek ten jest jak najbardziej trafny w rozwoju regionów. Z kolei z perspektywy wykorzystania przez samorządy rozwiązań informatycznych do usług publicznych mamy do czynienia z powszechnym, szerokim zastosowaniem podstawowych narzędzi takich jak m.in. portal zewnętrzny do celów informacyjnych. Oczywiście jest to tylko początek, ale już mamy pierwsze wdrożenia w toku wielokanałowego kontaktu z biznesem czy mieszkańcami opartego na systemach Microsoft Dynamics CRM. Jednocześnie zwiększające się oczekiwanie co do dyscypliny budżetowej wymusza poszukiwanie przez samorządy rozwiązań zapewniających nie tylko podstawowe funkcje systemu finansowo-księgowego, ale pełnego systemu klasy ERP takich, jak MS Dynamics ERP, który już został wdrożony w mieście Szczecin. Coraz częściej decydenci władz samorządowych korzystają również ze smartfonów, pracując mobilnie, co pociąga za sobą większe zapotrzebowanie na aplikacje, które można wykorzystać na smartfonie, m.in. związane z produktywnością, czyli MS Office czy O365. Jednocześnie zauważamy duże zainteresowanie usługami w chmurze, jak na razie głównie prywatnej wykorzystującej zbudowane ze środków unijnych centra danych z wykorzystaniem wirtualizacji opartej na MS Windows Server, SQL i system Center. Ale nawet usługi chmury publicznej takie jak O365 przyciągają uwagę administracji publicznej. Jakie interesujące wdrożenia zostały przez Państwa wykonane dla administracji samorządowej w ostatnim okresie? Jest ich wiele, przy czym wdrożenia wykonują nasi partnerzy w oparciu o technologie Microsoft. Wymienię tylko te największe i ostatnio często omawiane – Microsoft Dynamics ERP w Szczecinie, Centra Kontaktu z Mieszkańcami, systemy do zarządzania przesyłkami, platformy edukacyjne, elektroniczne obiegi dokumentów czy Systemy Analiz Samorządowych.
20
Z jakich rozwiązań samorządy korzystają najczęściej? Czy mamy tu do czynienia z pewnymi trendami? Jeśli tak, to co modne było w 2012 r., a jakie rozwiązanie może być strzałem w dziesiątkę w najbliższej przyszłości (w roku 2013)? Myślę, że dzisiaj, jak i w najbliższej przyszłości usługi dostępne na urządzeniach mobilnych będą tematem codziennym samorządowców i tu warto zwrócić uwagę na O365 jako najpewniejsze rozwiązanie działające doskonale prawdopodobnie na każdym smartfonie produkowanym na świecie, oferując jednocześnie Zauważamy duże zainteresowanie bezpieczną i usługami w chmurze, jak na razie bogatą funkgłównie prywatnej wykorzystującej cjonalność. zbudowane ze środków unijnych Proces upocentra danych z wykorzystaniem wszechniania wirtualizacji opartej na MS Winsię smartfodows Server, SQL i system Center nów w samorządach wynika z tego, że wspierają one mobilną pracę. Ostatnia premiera systemu operacyjnego Windows 8 otwiera nowe możliwości w zakresie łączenia efektów konsumeryzacji IT i upowszechniania się urządzeń mobilnych, w tym także tabletów z zapewnieniem bezpiecznej i profesjonalnej pracy urzędów. Podsumujmy: Jakie korzyści mogą przynieść właściwe zastosowania technologii informatycznych i telekomunikacyjnych? Oszczędności, optymalizację wydatków i inwestycji oraz podniesienie jakości usług dla biznesu i mieszkańców, prowadzące do tworzenia warunków rozwoju przedsiębiorczości. A jakie zagrożenia niesie ze sobą nowoczesny sposób dostarczania usług IT w administracji publicznej? Jak w przypadku każdego nowego produktu na rynku warto zacząć od prostych, mniej ryzykownych zastosowań a następnie podejmować świadome decyzje o dalszym, szerszym wykorzystaniu na bazie własnych i rynkowych doświadczeń. Historia świata dowodzi, że ci, którzy wchodzili świadomie w nowości wygrywali.
Rozmawiał: Ireneusz Jaśkowski
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru
Maciej Ziarek, Kaspersky Lab Polska Sp. z o.o.
foto: photogenica.pl
Bezpieczeństwo danych w chmurze
Mimo że przechowywanie danych w chmurze nie jest nowością, wciąż wiele osób nie jest przekonanych do korzystania z tej usługi. Jak zatem działa usługa cloud computingu i czy jest ona bezpieczna?
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
21
O
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
d kilku lat rośnie popularność serwisów i usług oferujących przetwarzanie danych w chmurze obliczeniowej. Użytkownikom towarzyszą jednak pewne obawy wynikające częściowo z braku wiedzy na temat funkcjonowania chmury obliczeniowej. Drugim powodem jest bojaźń o dane składowane w ten sposób.
Z głową w chmurach Najprościej rzecz ujmując, chmura obliczeniowa to serwery, które dostarczają różnego rodzaju usługi klientowi. Bardzo duża moc obliczeniowa pozwala na szybkie i sprawne wykonywanie kalkulacji, dzięki czemu chmura ma tak szerokie zastosowanie. Często z uwagi na moc obliczeniową serwery są wypożyczane na określony czas, w celu przeprowadzenia skomplikowanych wyliczeń matematycznych (stosowane przez niektóre uniwersytety).
Kolejnym przykładem zastosowania chmury jest technologia Kaspersky Security Network stosowana w produktach Kaspersky Lab. Jest to usługa oparta na chmurze obliczeniowej, która analizując dane z milionów komputerów, pozwala na błyskawiczne wykrywanie nowych, nieznanych jeszcze zagrożeń. Dodatkowym plusem takiego rozwiązania jest zmniejszenie bazy sygnatur przechowywanej na komputerze i mniejsze zużycie zasobów komputerowych użytkownika. Bardzo dużo osób wykorzystuje serwisy oferujące chmurę obliczeniową do wykonywania automatycznych kopii systemu operacyjnego i aplikacji oraz przechowywania ich na serwerach dostawcy usługi. To rozwiązanie pozwala ograniczyć koszty związane z zakupem sprzętu niezbędnego do utrzymywania kopii zapasowych. W przypadku firm mogą to być bardzo duże sumy – z uwagi na liczbę komputerów oraz konieczność trzymania podwójnych kopii niektórych danych.
Wykorzystanie zasobów chmury obliczeniowej w zależności od wybranej usługi
temat numeru
Kolokacja – wynajęcie pomieszczenia przeznaczonego na serwerownię. Często klient decyduje się na kolokację, jeżeli posiada własny sprzęt, który chciałby przechowywać w odpowiednich warunkach. Kolokacja zapewnia stały dostęp do prądu, nawet w przypadku awarii w całym mieście, klimatyzowane pomieszczenia, ochronę przed dostępem osób trzecich i szerokopasmowy internet. Infrastructure as a Service (IaaS) – w odróżnieniu od kolokacji wynajęte jest nie tylko pomieszczenie, ale także sprzęt. Klient musi dostarczyć odpowiednią platformę i własne oprogramowanie. W zależności od umowy, najczęściej płaci się jedynie za wykorzystane zasoby. Jest to o tyle korzystne, że w okresie zwiększonego zapotrzebowania na moc obliczeniową, jest ona zawsze pod ręką. Platform as a Service (PaaS) – model bardzo zbliżony do IaaS, jedyną różnicą jest w zasadzie dodatkowe dostarczenie systemu. Klient może od razu nanosić poprzez wirtualny system gotowe aplikacje. Reszta infrastruktury jest dostarczona przez usługodawcę. Software as a Service (SaaS) – to rozwiązanie pozwala korzystać klientowi z oprogramowania bez konieczności instalowania go na swoim komputerze. Wszystko działa w oparciu o sprzęt dostawcy. Aplikacje dostępne są poprzez internet z każdego miejsca na świecie. Klient dostaje gotowe środowisko pracy.
22
Czy grozi nam burza? Znamy już rodzaje usług oferowanych przez cloud computing. Jakie wymierne korzyści mogą one przynieść i czy mają jakieś wady? Z pewnością chmura obliczeniowa pozwala na zaoszczędzenie pieniędzy, ponieważ klient wykorzystuje zasoby tylko wtedy, kiedy jest to mu potrzebne. Wyobraźmy sobie firmę, która tworzy własną serwerownię z myślą o uruchomieniu sklepu internetowego. Przez większą część roku obciążenie serwerów będzie wynosiło około 30-40% zasobów, jednak w okresie świąt lub promocji może wzrosnąć do 90%. Wynika z tego, że należy stworzyć i utrzymać infrastrukturę, której maksymalna
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru moc będzie używana przez kilka lub kilkanaście dni w roku. Pomijam już fakt, że w kosztorys należy wliczyć zabezpieczenia i generatory zdolne do podtrzymania pracy serwerów na wypadek przerwy w dostawie prądu. W takim wypadku skorzystanie z technologii opartej na chmurze jest idealnym rozwiązaniem, które nie naraża na wysokie koszty. Jednak co z bezpieczeństwem? Na szczęście większość firm oferujących chmurę obliczeniową stosuje zabezpieczenia z najwyższej półki. Nie wystarczy bowiem uruchomić serwerownię i zamknąć ją za drzwiami zrobionymi ze sklejki. Podstawowe cechy, jakie posiadają najlepsze centra danych oferujące usługi w chmurze, to: całodobowy monitoring oraz wielowarstwowe zabezpieczenia przed dostępem do serwerów; lokalizacja wykluczająca katastrofy naturalne (powodzie, trzęsienia ziemi); systemy wykrywania dymu i bezpośrednie połączenie ze strażą pożarną; indywidualne karty dostępowe zapewniające ochronę antywłamaniową i np. dostęp tylko do określonych serwerów udostępnionych na drodze kolokacji; niezależne systemy chłodzenia, gwarantujące pracę sprzętu w optymalnych warunkach. Są to tylko podstawowe informacje, na jakie należy zwracać uwagę przy wyborze usługi. Gwarantuje to bowiem nie tylko ciągłość biznesową i stały dostęp do danych bez względu na warunki, żywioły czy przerwy w dostawie prądu, ale także bezpieczeństwo zgromadzonych w chmurze danych. Jest to jednak ochrona fizycznych serwerów. A przecież jednym z najważniejszych zagadnień dla firm jest ochrona ich własności intelektualnej oraz pewność, że nieuprawnione osoby nie wejdą w posiadanie tajemnic korporacyjnych. To właśnie ten ostatni czynnik często znieChmura obliczeniowa chęca firmy do kojest przyszłością rzystania z chmury. Często wychodzą one z założenia, że to, co znajduje się na komputerach firmowych, jest pod kontrolą i nadzorem. Niestety prawda jest taka, że przechowywanie danych w firmie nie tylko nie jest bezpieczniejsze, ale dodatkowo naraża na straty, o których mowa była wcześniej (przerwy w dostawie prądu, włamania, wysokie koszty utrzymania). Największe centra danych dbają o swoją reputację, a oferowany przez nie poziom ochrony jest bez porównania większy od tego, na co firma może so-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
bie pozwolić we własnym zakresie. Newralgiczne dane są szyfrowane, podobnie jak samo połączenie pomiędzy dostawcą a klientem (wykorzystuje się SSL). Dzięki temu mamy pewność, że nikt nie jest w stanie podsłuchać transmisji.
O czym trzeba pamiętać? Chmura obliczeniowa jest przyszłością. Myślę, że to zdanie jest obecnie bardziej aktualne niż kiedykolwiek wcześniej. Coraz więcej firm, mimo początkowych obaw, korzysta w mniejszym bądź większym stopniu z zalet i możliwości oferowanych przez chmurę. A o czym trzeba pamiętać podczas wyboru dostawcy chmury? należy upewnić się, że dostawca wie, w jaki sposób bronić się przed atakami (z zewnątrz i z wewnątrz), posiada do tego odpowiednie zaplecze techniczne i merytoryczne w postaci wyszkolonych pracowników; warto zwrócić uwagę na lokalizację centrum danych oferującego usługi w chmurze; jeżeli to możliwe, należy umówić się na spotkanie z przedstawicielem – można w ten sposób otrzymać więcej informacji niż na stronie WWW; należy sprawdzić, czy dostawca prowadzi audyty bezpieczeństwa i posiada certyfikaty, które to potwierdzają; należy dowiedzieć się, czy dostawca wykonuje kopie zapasowe danych umieszczonych na serwerach oraz jaka część personelu ma do nich dostęp. Jeżeli bardzo obawiamy się o nasze dane, które są umieszczane na serwerach dostawcy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby przed ich wysłaniem (w przypadku dokumentów, prezentacji, wykresów itp.) zaszyfrować je oddzielnym programem na komputerze. W ten sposób, nawet gdyby najczarniejszy ze scenariuszy zrealizował się, dane i tak nie zostaną odczytane.
23
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
dr Piotr Adamczewski, Katedra Informatyki Stosowanej Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
foto: sxc.hu
temat numeru
Chmura zbiera się nad polskimi przedsiębiorstwami
W dobie globalizacji i rozrastających się powiązań kooperacyjnych przed nowocześnie funkcjonującymi przedsiębiorstwami stoją nowe wyzwania, które wiążą się z doskonaleniem procesów zarządzania i optymalnego wykorzystywania ograniczonych zasobów.
24
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru
R
ozwój technologii inforZa drugim termiDzięki prostemu zabiegowi konieczmacyjno -komunikacyjnem kryje się tzw. ność instalowania jakiekolwiek opronych (ICT – Information wirtualizacja, dzięki gramowania na komputerze użytkowand Communication Technoloniej na jednym sernika odchodzi powoli do przeszłości gies) oraz konieczność sprostania werze możemy wywymaganiom gospodarki globaldzielić przestrzeń, nej bazującej na paradygmatach i np. określoną przekosztów i czasu sprawiły, że obowiązującą konwen- pustowość łącza. Mówiąc inaczej, na jednej maszycją gospodarowania staje się tzw. gospodarka oparta nie hostingowej możemy wydzielić kilka serwerów, na wiedzy bazująca na coraz doskonalszych rozwią- z których korzystać będą systemy aplikacyjne. W tazaniach teleinformatycznych. kim modelu zarządzania danych istnieje możliwość W ciągu ostatnich lat inwestycje w ICT rosły przeniesienia całego oprogramowania do wirtualnej bardzo dynamicznie, co oznacza, że wiele przedsię- sieci. Dzięki prostemu zabiegowi konieczność instabiorstw zdążyło się już wyposażyć w odpowiednią lowania jakiegokolwiek oprogramowania na kominfrastrukturę informatyczną, która może wydajnie puterze użytkownika odchodzi powoli do przeszłopracować przez kilka najbliższych lat. Jednocześnie ści. obserwujemy od pewnego czasu nasilające się tendencje, które mogą to tradycyjne podejście w zakre- W zależności od punktu siedzenia sie informatyzacji przedsiębiorstw radykalnie zmie- Zaznaczyć jednak trzeba, że koncepcja chmunić. Rzecz dotyczy koncepcji cloud computing, czyli ry może być różnie interpretowana przez zaintereprzetwarzania w chmurze. sowane strony. I tak, producenci sprzętu rozumieją ją jako zdolność do zapewnienia mocy obliczenioZwiastowali ją wizjonerzy wej dynamicznie ska W latach 60. ubiegłego wieku pojawili się wizjo- lowanej zgodnie z aknerzy (m.in. John McCarthy, wybitny amerykański tualnym zapotrzeboModel chmury opisuje pięć charakinformatyk – prekursor sztucznej inteligencji), któ- waniem użytkowniterystyk: rzy twierdzili, że w niedalekiej przyszłości wszelkie ka. Z kolei wytwór Dostęp na żądanie – oznacza, procesy związane z wykorzystaniem mocy oblicze- cy platformy prograże zasób powinien być dostępny niowej komputerów będą udostępnione do użytku mistycznej twierdzą, w momencie, gdy użytkownik sobie publicznego za sprawą korzystania ze wspólnych że chmura to środotego życzy, a od strony usługodawcentrów danych. Jak się okazało, wszechobecna do- wisko programistyczcy nie powinno wystąpić żadne mastępność wysokiej przepustowości sieci, coraz niż- ne i narzędzia, któnualne działanie, jak np. włączenie sze koszty komputerów i urządzeń, jak również po- re umożliwiają twoserwera; wszechne przyjęcie wirtualizacji sprzętowej, dopro- rzenie aplikacji ko Szeroki dostęp do sieci Interwadziły do ogromnego wzrostu wykorzystania cloud rzystających z infranet – oznacza możliwość dostępu computing. struktury udostęppoprzez sieć do zasobów; nianej w modelu clo Tworzenie puli zasobów – Czym jest chmura? ud computing. Prooznacza, że połączone zasoby usłu Na czym polega istota tego novum? Chodzi o ducenci oprogramogodawcy służą wielu użytkownizmianę modelu przetwarzania danych. Wraz z roz- wania zaś powiedzą, kom, a w zależności od zapotrzebowojem technologii oraz internetu nie ma konieczno- że chmura umożliwia wania są przydzielane wirtualnie ści, by dane zapisywane w postaci setek giga- czy korzystanie z aplii dynamicznie, a klient nie zna ich terrabajtów trzymane były na nośnikach takich jak: kacji on-line za pofizycznej lokalizacji; stacjonarne stacje dysków, dyski zewnętrzne, płyty mocą prostych, ogól Szybka elastyczność – oznaCD, DVD, pendrive. Wszystko dzięki nowemu mode- nie dostępnych nacza, że zasób może być szybko dolowi przetwarzania danych opartemu na przechowy- rzędzi, np. przegląstarczony, może być elastyczny oraz waniu plików przez serwery, do których mamy do- darek internetowych skalowalny, a dostępne użytkownistęp z każdego zakątka świata. klasy Firefox, Interkowi zasoby są nieograniczone; Cloud computing, to technologia, która łączy net Explorer, Chrome Rozliczanie usług – oznacza, ze sobą dwa dotychczas znane metody przetwarza- czy Opera. Wg Partże usługi są kontrolowane i optynia danych – Grid Computing i Utility Computing. ner Group Inc. cloud malizowane pod kątem zużycia zaTen pierwszy opiera się na tzw. przetwarzaniu rów- computing, to model sobów, co jest mierzone, monitoronoległym, gdzie duża liczba serwerów jest połączo- przetwarzania, w któwane, kontrolowane i raportowane na ze sobą i dzięki temu otrzymuje się jedną zde- rym elastyczne i skatak, aby było przejrzyste dla usługocydowanie wydajniejszą jednostkę obliczeniową. lowalne funkcjonaldawcy i usługobiorcy.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
25
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
ności są dostępne zróżnicowanej grupie klientów w formie usług i dzieje się to z wykorzystaniem technologii internetowych.
Koszty mniejsze i przewidywalne Przeniesienie przetwarzania danych do chmury można potraktować jako synergię trendów w zakresie kluczowych technologii informatycznych, co generalnie skutkuje w wymiarze finansowym zmniejszaniem kosztów ICT. Przedsiębiorstwo płaci jedynie za te zasoby, z których faktycznie korzysta, a nie za to, że są one do dyspozycji. Całościowe koszty korzystania z oprogramowania aplikacyjnego są mniejsze i w zdecydowanym stopniu przewidywalne w stałych okresach. Nakłady ponoszone dotąd na inwestycje związane z rozwojem produktu bądź wdrożeniem nowego systemu z jednej strony, a z drugiej zaś – zmniejszeniu ulegają koszty operacyjne związane z utrzymaniem produktu czy systemu. Generalnie zatem można stwierdzić, że zwrot z poniesionych nakładów inwestycyjnych związanych z chmurą szybko nastąpi, a w każdym razie szybciej niż bez takiego modelu przetwarzania. Nowe możliwości, jakie jawią się w wariancie cloud computingu, oznaczają, że użytkownik uzyskuje sposobność korzystania z najnowszych rozwiązań softwarowych i ma zapewnioną współpracę z innymi użytkownikami sieci. I rzecz najważniejsza – użytkownik posiada dostęp do chmury bez względu, gdzie się aktualnie znajduje.
Większa elastyczność i efektywność
temat numeru
Z przejściem do przetwarzania w chmurze wiążą się mniej lub bardziej znane koncepcje, jak wirtualizacja, infrastruktura konwergentna czy tzw. utility computing, których wykorzystanie może pomóc w zwiększaniu elastyczności i efektywności stosowanych rozwiązań. I tak: wirtualizacja pozwala na odseparowanie aplikacji od fizycznego serwera, a danych od konkretnego urządzenia pamięci masowej, co umożliwia stworzenie w ramach jednej maszyny elastycznej puli zasobów, dynamicznie alokowanych i współdzielonych w zależności od potrzeb. Moc obliczeniowa, infrastruktura sieciowa, macierze dyskowe stają się w ten sposób zasobem, który może być przerzucany do nowych zadań. Optymalizuje to wykorzystanie zasobów, poprawę efektywności działania w czasie rzeczywistym, a także znacznie przyspiesza wdrażanie środowiska aplikacyjnego; infrastruktura konwergentna jest nową koncepcją architektury fizycznych zasobów (serwerów, pamięci masowych, sieci) zakładająca ich ścisłą integrację i prowadząca do stworzenia mo-
26
dularnej i zwirtualizowanej platformy elastycznie dopasowującej moce obliczeniowe do zmian obciążenia; utility computing zakłada przekształcenie dostępnych mocy obliczeniowych i przestrzeni do przechowywania danych w usługę abonamentową realizowaną przez firmy trzecie, które przejmują zasoby przedsiębiorstwa klienta lub zapewniają dostarczenie niezbędnych mocy w ramach własnych zasobów.
Co daje przejście do chmury? Efekty z przejścia z tradycyjnego modelu przetwarzania do cloud computing mogą być wielowymiarowe. Zaliczyć do nich można m.in.: niższe koszty utrzymania zasobów informatycznych, ograniczenie nakładów inwestycyjnych na infrastrukturę teleinformatyczną, a co za tym – możliwość przeznaczenia ich na działalność czysto biznesową konkretnego przedsiębiorstwa, redukcję barier finansowych i organizacyjnych, szczególnie dla mniejszych przedsiębiorstw,
Rodzaje usług w ramach przetwarzania w chmurze: Infrastructure as a Services (IaaS) – użytkownik za pośrednictwem internetu uzyskuje dostęp do infrastruktury informatycznej (sprzętu, oprogramowania) oraz usług, np. serwisu. Sprzęt może być wydzierżawiony zdalnie lub lokalnie; Platform as a Services (PaaS) – użytkownik oprócz dostępu do infrastruktury informatycznej otrzymuje także dostęp do środowiska operacyjnego, a opłaty są naliczane za konkretne wykorzystane zasoby; Software as a Services (SaaS) – użytkownik uzyskuje również dostęp do aplikacji informatycznych (oprogramowanie jako usługa – udostępnia się na żądanie konkretne oprogramowanie działające na serwerach dostawcy); Communications as a Services (CaaS) – dostarczanie użytkownikowi usługi w ramach platformy telekomunikacyjnej, np. kompleksowa platforma VoIP z usługami nagrywania rozmów, maili głosowych, faksów czy telekonferencji; Business as a Services (BaaS) – użytkownik uzyskuje dostęp do usług biznesowych, wykorzystując zwykle informatyczne wspomaganie procesów biznesowych.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw w rezultacie bardziej efekTypy chmur: tywnej alokacji zasobów informatycz chmura publiczna, w ramach której użytkownik korzysta w całości z zenych. wnętrznych zasobów ICT, Przez ostatnie parę lat praktycznie chmura prywatna, która jest przygotowana i skonfigurowana pod konwszystkie wykorzystywane aplikacje, kretnego usługobiorcę na obszarze (terenie) przez niego kontrolowanym, np. programy i narzędzia zaczęły korzystać w jego przedsiębiorstwie, z chmury. Według szacunków w 2020 tyl chmura hybrydowa, której istota sprowadza się do wykorzystywania częko w Stanach Zjednoczonych korzystanie ści zasobów z chmury prywatnej (np. szczególnie ważne dane), a części z chmuz chmury pozwoli oszczędzić około 12 miry publicznej, np. aplikacje, liardów USD, które mogłyby zostać wy chmura dedykowana, która polega na wyodrębnieniu części chmury (czędane na opłacenie energii elektrycznej. sto są to wydzielone serwery), do której wyłączny dostęp ma konkretny usłuW 2009 roku wartość rynku cloud comgobiorca. putingu warta była około 56 miliardów USD, przy czym już w 2014 roku rynek ten może być warty ponad 150 miliardów USD. We- nie z rozwiązań opartych na chmurze obliczeniowej, dług prognoz IDC w 2012 r. polski rynek ICT wzro- a następne 10% badanych deklaruje chęć wprowaśnie o 4% (do 10,65 mld USD), w tym rynek oprogra- dzenia tej technologii do końca 2012 r. Badanie przemowania o 6% (do 1,54 mld USD), usług o 4% (do 3,2 prowadziła firma PBS DGA wśród 302 firm zatrudmld USD), a sprzętu o 3% (do 5,92 mld USD). niających powyżej 150 osób, reprezentujących takie Raport „Business Strategy: Cloud Computing in sektory gospodarki jak produkcja, handel, adminiManufacturing” z czerwica 2012 r., autorstwa IDC stracja i usługi (w tym ICT). Ponad 42% ankietowaManufacturing Insights, zidentyfikował trzy główne nych w Polsce deklaruje korzystanie z rozwiązań korzyści biznesowe systemów opartych na przetwa- cloud computing. Aż 77% z nich korzysta z chmurzaniu w chmurze. Są to: ry prywatnej, 20% z publicznej, a 17% z modelu hy zmniejszenie całkowitych kosztów zakupu brydowego (niektóre firmy używają więcej niż jedsprzętu ICT, nego modelu chmury). Najczęstsze zastosowanie poprawa wydajności personelu informa- stanowią aplikacje biznesowe, takie jak CRM i CRP tycznego i poziomu usług świadczonych użyt- (zwłaszcza wśród firm o zatrudnieniu powyżej 250) kownikom końcowym, oraz biurowe (odpowiednio 67% i 57% odpowiedzi). obniżenie całkowitych kosztów zakupu W następnej kolejności są wirtualizacja desktopów i utrzymania licencji oprogramowania. (41%) oraz narzędzia do współpracy, wymiany pli Czy zaprezentowane świaków i komunikacji (35%). towe prognozy mają szansę się spełnić? Branże przemysłowe Zalecenia ostrożnie przyglądają się no Jakie wnioski i zaleWartość sprzedaży rozwiąwym modelom. Czy przełamią cenia praktyczne? Jak każda zań cloud computing wycetę rezerwę? W opinii analitynowa idea, tak i przetwarzanie niono w 2011 r. na 89 mld ków Gartner Group zapotrzew chmurze musi być dokładnie USD, w 2015 r. ma być już bowanie na usługi w chmurze rozpoznane od strony opłacal177 mld USD będzie nadal rosło – przychoności dla konkretnego przedsiędy w tym segmencie powinny biorstwa, a decyzja, czy i w jazwiększać się cztery razy szybciej niż w całym rynku kim zakresie przejść na taki model przetwarzania, ICT (na razie 2% udziału w rynku). Wartość sprzeda- musi być decyzją strategiczną, podejmowaną po doży rozwiązań cloud computing wyceniono w 2011 r. kładnym rozpoznaniu wszystkich argumentów za i na 89 mld USD, w 2015 r. ma być już 177 mld USD. przeciw. Dotyczy to przeniesienia szczególnie cenFirmy powinny również więcej wydawać na usługi nych czy wrażliwych danych przedsiębiorstwa (np. SaaS – obecnie 10% udziału w segmencie oprogra- danych osobowych), ponieważ mogą one być zagromowania dla biznesu, w 2015 r. – 15%. żone utratą czy wrogim przejęciem na etapie ich transmisji.
Perspektywy rozwoju w Polsce
A jakie są perspektywy rozwoju chmury obliczeniowej w Polsce? Zlecone przez Cisco Poland badanie wykazało, że prawie co drugie duże przedsiębiorstwo z ankietowanej próby deklaruje korzysta-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
27
Olgierd Wisiorowski, business development manager w T-Systems
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
Odmieniana
foto: photogenica.pl
temat numeru
przez wszystkie przypadki
Rozwiązania w chmurze obliczeniowej, usługi w modelu cloud, technologia cloud computing – przez ostatnie kilkanaście miesięcy „chmura” odmieniana jest przez wszystkie przypadki. Choć cloud computing dopiero zyskuje na znaczeniu w polskich firmach i z pewnością jeszcze długo nie przestanie być wiodącym tematem rozmów w branży IT/ICT, w obowiązkowej agendzie na 2013 r. powoli pojawiają się nowe tematy, wśród nich prym wiodą Big Data i mobilność.
B
ezspornie ostatnie kilkanaście miesięcy w obszarze informatyki upłynęło pod znakiem cloud computingu. Dyskutowano o tym, które modele są bardziej efektywne – chmura prywatna, publiczna czy hybrydowa? Jakie ob-
28
szary przenosić do chmury – oprogramowanie (Software as a Service), platformy (Platform as a Service) czy infrastrukturę (Infrastructure as a Service)? Badania opublikowane na początku roku (marzec 2012 r.) wskazywały, że niemal połowa dużych pod-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru miotów w Polsce korzysta z usług „w chmurze” (42 proc.). Największe zainteresowanie cloudem obserwowane było w branżach bankowej i production/manufacturing. Do tego rodzaju rozwiązań stopniowo przekonywały się również małe i średnie firmy. Po kilkunastu miesiącach burzliwej debaty, nikt już nie ma wątpliwości, że era post-PC na dobre trwa także w Polsce.
ni, że to tylko kwestia czasu, aż wszystkie polskie i światowe firmy zaczną przenosić kolejne obszary firmowej infrastruktury IT do chmury. Prognozujemy 34-procentowy wzrost wartości usług świadczonych w chmurze w ciągu najbliższych czterech lat. Do końca 2016 r. ma on osiągnąć pułap 114 mld euro.
Big Data w polu zainteresowań menedżerów ICT
Chmura z perspektywy przedsiębiorców
Kolejnym obszarem zainteresowań w przedsię Aż 31 proc. badanych wskazuje oszczędności biorstwach będzie bez wątpienia Big Data. Niezwyjako główny powód korzystania z cloud computin- kle dynamiczny wzrost liczby przetwarzanych dagu, choć równie istotny jest wzrost rynku przeno- nych sprawia, że firmy aktywnie poszukują rozwiąśnego internetu i aplikacji mobilnych (29 proc.). zań, które usprawnią analizę i wydobycie najbar Do tej pory w Polsce duże firmy w modelu cloud dziej wartościowych informacji. Wykorzystując Big najczęściej pozyskiwały zasoby serwerowe, ale tak- Data, korelować będziemy zatem dane z systemów że całe systemy CRM czy ERP (np. SAP). Mniejsze zajmujących się ich gromadzeniem (ERP, CRM) – kupowały „z chmury” aplii przetwarzaniem (BI) z sygnałami kacje biurowe czy e-mail. płynącymi w czasie rzeczywistym z Ponadto, przedsiębiorcy zaotoczenia biznesowego, wskaźników interesowani byli również makroekonomicznych, trendów konJesteśmy przekonani, że wirtualizacją desktopów, sumenckich, m.in. w social media. to tylko kwestia czasu, aż która jednocześnie znakoJuż teraz niemal 1/3 badanych przez wszystkie polskie i światomicie wpisuje się w coraz nas menedżerów ICT wygospodarowe firmy zaczną przenobardziej popularny model wała odpowiednie budżety na wdrosić kolejne obszary firmoBYOD (Bring Your Own Deżenie technologii Big Data w zarząwej infrastruktury IT do vice), oraz narzędziami do dzanych przez nich firmach. chmury współpracy, wymiany pli T-Systems już w latach 2010ków i komunikacji. -2011 realizowała największe glo Przy współpracy z wiarybalne projekty integracji danych godnym dostawcą o wysokich kompetencjach pra- w niemal 90 data center przygotowanych do technocowników – funkcjonalność rozwiązań w chmurze logii Big Data. Obecnie analogiczne rozwiązania moograniczać może tylko wyobraźnia. Między innymi żemy zaoferować również klientom w Polsce za podlatego dostawcy rozwiązań teleinformatycznych średnictwem naszego centrum przetwarzania danych często proponują klientom testy pilotażowe czy mo- w Katowicach, które otworzyliśmy w połowie 2012 r. del „try&buy”, w myśl zasady, że „kto raz przetestuje nowe technologie, nie będzie chciał powrócić do Wygrywa mobilność tradycyjnych rozwiązań”. Ostatnim, choć nie mniej ważnym trendem Rzeczywiście tak jest. Aktualnie z rozwiązań na rynku IT w nadchodzącym roku będzie mobilT-Systems w chmurze korzysta już ok. 600 klien- ność. Urządzenia przenośne są już powszechne, tów biznesowych i korporacyjnych na całym świe- a sieci bezprzewodowe – ogólnodostępne. Zgodcie, wśród których wymienić można takich świato- nie z prognozami, w 2013 r. częstotliwość logowawych gigantów, jak: Shell, Daimler, MAN czy British nia się do sieci za pomocą smartfonów przekroczy American Tobacco. T-Systems ma na swoim koncie tę samą aktywność wykonywaną z laptopów (nie również wdrożenia usług w chmurze prywatnej dla wspominając nawet o komputerach stacjonarnych). polskich firm. Dzięki współpracy ze spółką, krajowe Z pomocą urządzeń mobilnych będziemy mieć przedsiębiorstwa, takie jak największy dealer mar- pełny dostęp do wszystkich danych firmowych. Naki Mercedes-Benz na Dolnym Śląsku, zyskują do- sila się także zjawisko konsumeryzacji IT, polegająstęp do działających w chmurze systemów ERP oraz ce na tym, że pracownicy sami wybierają urządzeusług z zakresu VoIP over cloud. nia i aplikacje, za pośrednictwem których wykonują obowiązki zawodowe. To sprawia, że przed wszystkiDalsza dominacja chmury mi firmami stoi wyzwanie zapewnienia bezpieczeń Choć cloud computingu od dłuższego czasu do- stwa i ochrony wrażliwych informacji niezależnie od minuje w przestrzeni publicznej, zainteresowanie tą tego, z jakiego urządzenia i jakiego miejsca pracowtechnologią nie będzie słabnąć. Jesteśmy przekona- nik ma do nich dostęp.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
29
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
Dla
foto: autora
foto: autora
tnących koszty Maciej Sobianek, product marketing managera STB Microsoft
Radosław Ochotny, product marketind manager – M&O OFFICE 365 Microsoft
temat numeru
Cloud Computing to obecnie najszybciej rozwijający się rodzaj usług informatycznych. Stałe zapotrzebowanie na rozwiązania obniżające koszty funkcjonowania organizacji, ale także na zwiększanie zdolności obliczeniowych sprawia, że także w Polsce obserwujemy wzrost popularności tego modelu zarządzania zasobami IT.
D
oskonała skalowalność usług sprawia, iż nie można sztywno określić ram lub wskazać wielkości organizacji, dla której przydatne mogą być komponenty chmury. Przykładowo Azure Web Sites może służyć zarówno osobom prywatnym do rozpoczęcia przygody z osobistym blogiem, średnim firmom do utworzenia sklepu internetowego, jak i dużym korporacjom do utrzymywania portalu HR, systemu CRM lub korporacyjnej strony WWW.
Niezależnie od branży i wielkości Wdrożenie rozwiązań opartych o chmurę obliczeniową to bardziej kwestia potrzeb biznesowych niż konkretnej branży czy wielkości firmy. Systemy te wprowadzają najczęściej organizacje, w których na przykład monitorowana jest duża liczba dokumentacji, a dodat-
30
kowo muszą zostać zachowane wysokie standardy bezpieczeństwa przepływu informacji i kontroli dostępu do kluczowych dokumentów. Na wdrożenie rozwiązań decydują się także firmy, których pracownicy pracują zdalnie, w terenie i muszą mieć dostęp do infrastruktury firmy z różnych miejsc i za pomocą wielu urządzeń (telefonu komórkowego, tabletu – przeglądarki). Obecnie największą popularnością wśród klientów cieszy się usługa Platformy Wdrożenie rozwiązań dla aplikacji (PaaS), utrzyopartych o chmurę oblimania danych (Storage) oraz baza danych (SQL Database). Te komponenty jako pierwsze pojawiły się w palecie usług Windows Azure.
czeniową to bardziej kwestia potrzeb biznesowych niż konkretnej branży czy wielkości firmy
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru Klienci oraz Partnerzy poznali już ich możliwości i coraz chętniej wykorzystują je podczas tworzenia nowych projektów IT. Tuż za filarami popularności platformy Azure podążają najnowsze komponenty takie, jak Infrastruktura (IaaS) pozwalająca uruchamiać wirtualne maszyny w chmurze, oraz usługa Mobile stanowiąca doskonałą pomoc dla programistów aplikacji mobilnych. Udostępnia ona mechanizm uwierzytelniania użytkowników (także poprzez portale społecznościowe takie jak Facebook), powiadomień błyskawicznych i komunikacji cyklicznej, jak i współpracy z ustrukturyzowanymi bazami danych.
20 tysięcy klientów
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
wanych danych w relacyjnych bazach danych, czy też niestrukturalnych danych pochodzących z Hadoop lub przesyłanych w strumieniach danych z StreamInsight; usługę zapewniającą niezawodne i skalowalne przechowywanie informacji; czy relacyjną bazę danych. Platforma Windows Azure otwarta jest dla innych dostawców technologii, np. dla języka programowania Java czy PHP, pakietów Joomla lub WordPress, a także wspiera system operacyjny Linux oraz bazy danych MySQL.
To dopiero początek... Oferta usług w chmurze będzie przez Microsoft rozwijana. W wersjach testowych Preview zostały udostępnione odnowione, oparte o architekturę nowego Office wersje wszystkich dotychczasowych produktów wchodzących w skład Office 365. Możemy więc już dziś testować SharePoint, Exchange i Lync Online, a także Office Professional 2013, Project 2013 czy Project Server Online. Pakiet Office 365 w wy W ciągu ostatnich kilku miebranych konfiguracjach sięcy pojawiło się wiele istotbędzie bezpłatnie udonych zmian i nowości platformy stępniany instytucjom Windows Azure. Najważniejszą edukacyjnym z nich była oczywiście premiera usługi infrastruktury (IaaS), czyli możliwości utrzymywania wirtualnych maszyn w chmurze. Początkowo klienci posiadali możliwość uruchomienia jedynie systemu Windows Server 2008R2. W chwili obecnej naszą maszyną wirtualną może stać się m.in. Suse Linux Server lub Windows Server 2012 z prekonfigurowaną funkcją kontrolera ActiveDirectory, SQL Server lub Sharepoint Server. Dokładna mapa rozwoju produktu Windows Azure w odniesieniu do nowych komponentów platformy niestety nie jest publiczna. Jednak możemy być pewni, że to dopiero początek dynamicznego rozwoju platformy Windows Azure.
31
foto: photogenica.pl
Firma Microsoft udostępnia model Cloud Computing skierowany zarówno do rynku konsumenckiego, jak również do rynku komercyjnego we wszystkich najbardziej popularnych obszarach, tj. infrastruktury i platformy (Windows Azure), a także gotowych narzędzi i usług oferowanych w modelu SaaS (Office 365, Intune). Kompletna we wszystkich obszarach oferta daje możliwość utworzenia efektywnego i spójnego środowiska, które stanowi fundament na bazie, którego możemy budować stabilną technologicznie i elastyczną finansowo organizację. W czerwcu minął rok od kiedy Microsoft udostępnił kompleksowy pakiet usług online - Office 365. Dziś w Polsce korzysta z tego rozwiązania już ponad 20 tysięcy klientów. Dzięki niemu nawet najmniejsze firmy mogą korzystać z rozwiązań zarezerwowanych dotychczas jedynie dla dużych korporacji. Duże natomiast mają możliwość korzystania ze znanych aplikacji, przy jednoczesnym zwiększeniu elastyczności i ograniczeniu kosztów. Pakiet Office 365 w wybranych planach, czyli w wybranych konfiguracjach będzie bezpłatnie udostępniany instytucjom edukacyjnym. Kolejnym z rozwiązań proponowanych przez firmę Microsoft jest Windows Azure, czyli platforma do uruchamiania rozwiązań informatycznych. Architekt projektujący rozwiązanie dysponuje zwirtualizowanym środowiskiem oferującym praktycznie nieograniczone możliwości skalowania, olbrzymią wydajność i gigantyczny pojemnik do przechowywania danych. Platforma Windows Azure w rzeczywistości jest wciąż powiększającym się zbiorem usług, do którego w chwili obecnej zaliczyć możemy m.in. rozwiązanie typowo infrastrukturalne, sprowadzające się do zapewnienia platformy sprzętowej; środowisko, w którym uruchamiane są poszczególne aplikacje; usługę dla serwisów i portali internetowych; usługę zapewniającą elastyczność, skalowalność i niezawodność obsługi wysokiej jakości multimediów przesyłanych do użytkowników na całym świecie (streaming); usługę zarządzania danymi o dowolnym rozmiarze, czy to ustrukturyzo-
Wirtualna infrastruktura, realne korzyści
Halo z chmury Zwirtualizowany
foto: autora
system komunikacyjny
temat numeru
Leszek Winiarski, starszy inżynier sprzedaży Interactive Intelligence
32
foto: photogenica.pl
T
elefonia IP i contact center, czyli usługa Communications-as-aService (CaaS), to model, który w Stanach Zjednoczonych funkcjonuje od 2009 roku. Od tego czasu liczba zamówień cloud w Interactive Intelligence podwajała się rokrocznie, a w 2011 osiągnęła poziom 20% wszystkich zamówień firmy. Od 2012 roku CaaS dostępny jest również na rynku polskim. W modelu usługowym oferowane jest nie tylko proste zarządzanie połączeniami telefonicznymi, ale również cały szereg zaawansowanych funkcjonalności – narzędzia automatyzacji kampanii wychodzących, monitoringu jakości lub zarządzania personelem.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
temat numeru Po pierwsze bezpieczeństwo
cych warunków: ich potrzeby komunikacyjne są bardzo zmienne; muszą wdrożyć system w bardzo krótkim czasie; w znaczącym stopniu wykorzystują pracowników zdalnych i mobilnych. Firmom, dla których komunikacja nie stanowi podstawowej działalności, przeniesienie oprogramowania komunikacyjnego do modelu chmury pozwala zmniejszyć nakłady na administrację i zarządzanie systemem, obniżyć koszty sprzętu, i skupić się na działaniach kluczowych z punktu widzenia sukcesu rynkowego.
Caas to system komunikacyjny w pełni zwirtualizowany. Umożliwia tworzenie odrębnej instancji dla każdego klienta na serwerze systemowym, co obniża koszty współpracy i zwiększa bezpieczeństwo przechowywania danych. Nie jest dostępny w tzw. architekturze multitenant, w której pojedynczy system jest wykorzystywany dla wielu różnych klientów. Struktura multitenant rodzi problemy integracyjne i administracyjne; nie jest również polecana klientom o restrykcyjnych wymaganiach w zakresie bezpieczeństwa. Wdrożenia w chmurze dopasowane są do specy- Po trzecie ekspansja rynkowa fiki biznesowej i wymagań bez Dla dużych korporacji pieczeństwa korporacji. W moogromną zaletą chmury jest delu chmury publicznej przetwaelastyczność. Dynamicznie rzanie i składowanie informacji rozwijające się firmy mogą w Model chmury prywatnej w całości odbywa się w naszym ten sposób znakomicie obniłączy zalety zdalnego dodata center; na stacjach robożać koszty ekspansji rynkostarczania usługi z kontroczych klienta zostają zainstawej – otwieranie nowych plalą na poziomie lokalnym lowane jedynie niezbędcówek handlowych, ekspanne końcówki do zarząsja na rynki zagraniczne czy dzania poszczególnyzmiana lokalizacji oddziałów mi funkcjami systemu. Dla odbiorcy jest o wiele tańsza i prostsza, jeśli firma korzysta z usługi jest to najwygodniejszy model, systemów w modelu usługowym. Nie wymaga zazdejmujący z jego barków koniecz- trudniania dodatkowych specjalistów IT, inwestycji ność inwestycji w sprzęt i admini- w sprzęt i zakupu nowych licencji. stracji oprogramowania. Chmura jest również świetnym rozwiązaniem Jednak dla wielu firm jest to krok dla przedsiębiorstw o zmiennych potrzebach komuzbyt radykalny, budzący obawy nikacyjnych. W firmach outsourcingowych, prowazwiązane z bezpieczeństwem da- dzących krótkoterminowe akcje na zlecenie, w firnych. Dlatego naszym klientom mach turystycznych czy ubezpieczeniowych, gdzie proponujemy także tzw. model liczba zamówień zmienia się w zależności od pory chmury prywatnej, łączący zale- roku, rozliczanie się z dostawcą w trybie miesięczty zdalnego dostarczania usługi nych opłat za „zużycie” pozwala osiągnąć znaczące z kontrolą na poziomie lokalnym. oszczędności. W tym wypadku klient buduje własny system przetwarzania Po czwarte duża wydajność danych głosowych w sieci lokal- Skróceniu ulega czas wdrożenia, który dla każnej, zaś zarządzanie komunikacją dej firmy oznacza pewną dezorganizację pracy oraz przejmuje serwer systemowy osa- nieunikniony spadek wydajności. W wypadku, gdy dzony w naszym data center. Wraż- firma staje przed koniecznością szybkiego rozpoczęliwe dane nie opuszczają wewnętrz- cia nowego projektu, model CaaS jest często jedyną nej sieci firmy, a w razie awarii połą- opcją. czenia z data center podstawowa ko- CaaS ułatwia również administrację oprogramomunikacja telefoniczna z firmą zostaje wania, która jest szczególnie uciążliwa dla małych zachowana. Jednak model chmury pry- firm, niedysponujących własnym działem IT. Klient watnej wymaga od klienta pewnych in- w zależności od potrzeb może oddać większość prac westycji w sprzęt – trzeba zakupić media administracyjnych dostawcy usługi lub zachować serwery i bramki SIP. możliwość zarządzania oprogramowaniem samodzielnie. Wielu dostawców udostępnia kilka opcji Po drugie szczędności w tym zakresie, co pozwala każdej firmie wybrać pa Wdrożenie rozwiązania komunikacyjnego kiet najlepszy dla siebie. w chmurze jest szczególnie polecane przedsiębiorstwom, które spełniają jeden lub więcej z następują-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
33
Anna Koza, Adventure Media, agencja public relations
Siedem błędnych tez
na temat Facebooka
poradnik nie tylko dla przedsiębiorców
I
II
„To załóżmy zaraz tego fanpejdża!”. Pośpiech (zwłaszcza w przypadku mediów społecznościowych) nie jest najlepszym doradcą. Owszem, spontaniczne zachowanie obok poczucia humoru i dystansu do siebie przydadzą się przy prowadzeniu firmowej strony na Facebooku, ale na samym początku nie są wskazane. Zanim zdecydujesz się założyć fanpage, przygotuj plan. Pomyśl o tym, kto i w jaki sposób będzie prowadził
34
Facebook ma w Polsce ponad 10 mln użytkowników, zaś najpopularniejszą facebookową stronę marki w naszym kraju śledzi 1,5 mln osób. Ogromna popularność portalu nie przenosi się jednak wprost na wzrost świadomości dotyczącej możliwości i wyzwań wiążących się z Facebookiem. Zapraszamy do zapoznania się z subiektywnym zestawieniem siedmiu błędnych tez na temat portalu stworzonego przez Marka Zuckerberga.
stronę, ile czasu trzeba będzie jej poświęcić, zastanów się, o czym tak naprawdę będą wpisy i kto będzie ich adresatem. Sprawdź, czy będziesz w stanie szybko zareagować na wpisy (zwłaszcza te negatywne) fanów. Przemyśl swoje założenie i spróbuj określić, co chcesz osiągnąć za pomocą fanpage. Stwórz plan działań na Facebooku w oparciu o pytania: Kto? Jak? Kiedy? Po co? Dla kogo? Oczywiście nie da się prowadzić strony w oderwaniu od rzeczywistości i bieżących wydarzeń. Kurczowe trzymanie się sztywnego harmonogramu na dłuższą metę się nie sprawdzi. Trzeba jednak jasno określić swoje zamierzenia i mieć ogólny pomysł na facebookową stronę. Fanpage to w końcu wizytówka firmy!
III
„Jakie koszty? Przecież Facebook jest darmowy”. Co prawda samo założenie konta jest bezpłatne, ale jego prowadzenie może wiązać się z ponoszeniem pewnych nakładów. To, czy i ile pieniędzy trzeba będzie wydać na fanpage, zależy od firmy
i sposobu administrowania strony. Jeśli w przedsiębiorstwie nie znajdziesz osoby, która będzie miała czas i pomysł na facebookową stronę i rzetelne jej prowadzenie – skorzystaj z usług agencji pr lub firm wyspecjalizowanych w działaniach z zakresu mediów społecznościowych. Oferują one całe pakiety działań; od przygotowania strategii obecności firmy na Facebooku, poprzez jej realizację i ewaluację efektów. Warto dokładnie sprawdzić takie oferty i żądać szczegółowych informacji, by mieć pewność, za co konkretnie płacisz. Zdarza się, że pod wiele obiecującym hasłem „Prowadzenie konta” kryje się „tylko” założenie fanpage, dodanie najważniejszych informacji i kilku zdjęć do galerii, podczas gdy prawdziwym sednem prowadzenia fanpage jest dodawanie wpisów, reagowanie na aktywność fanów, planowanie i monitorowanie działań. Mówiąc o usługach związanych z portalem, nie należy pomijać płat-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
foto: photogenica.pl
Public Relations
w sieci
„Moja firma nie musi być obecna na Facebooku”. To prawda, nie musi. W czym zatem tkwi błąd? Zanim z całą stanowczością stwierdzisz, że firma, którą reprezentujesz „do szczęścia” nie potrzebuje Facebooka, spróbuj zmienić sposób myślenia i zadaj sobie pytanie, czemu miałoby jej tam nie być. Warto przy tym wziąć pod uwagę to, że zapewne część kontrahentów, partnerów biznesowych i, co może najważniejsze, klientów jest już obecna na Facebooku. Pesymista dodałby, że potencjalni wrogowie i konkurenci przedsiębiorstwa też tam pewnie są, ale skupmy się na pozytywach. Posiadanie fanpage stwarza nowe możliwości i jest dodatkowym kanałem komunikacji. Fanpage powoli przestaje być atutem i staje się tak oczywistą częścią firmy jak jej strona internetowa. Zamiast kategorycznie odżegnywać się od portalu, pomyśl, czy obecne metody promowania firmy są satysfakcjonujące i czy dysponujesz narzędziami, za pomocą których komunikujesz się z twoją grupą odbiorców. Zastanów się, jakie korzyści może dać ci ten portal.
PR w sieci nych propozycji samego Facebooka – reklam czy sponsorowanych wpisów.
IV
„Firmowa strona tylko o produktach”. Nikt nie powiedział, że na fanpage nie możesz informować o cenach produktów i przedstawiać ich walorów. Tylko po co to robić? Informacje o asortymencie czy specyfice oferowanych przez twoją firmę usług z pewnością można znaleźć na stronie internetowej. Na Facebooku nie trzeba jej kopiować. Fanpage jest miejscem na informacje innego typu, a przede wszystkim jest kanałem komunikacji i nie można o tym zapominać. Mów tak, aby fani chcieli ci odpowiedzieć i staraj się stale ich interesować firmą i jej działalnością. Firma to przecież nie tylko pro-
dukt; pisz o sukcesach swoich pracowników, zamieszczaj zdjęcia, udostępniaj linki do ciekawych stron i artykułów (także tych, w których wspomniana jest twoja firma).
V
„Jesteśmy na Facebooku, fanów przybywa, a większych obrotów nie ma”. Spójrzmy na wyniki badań. Okazuje się, że jedynie 18 proc. użytkowników Facebooka potrafi wskazać „polubioną” ostatnio przez siebie markę. Cóż, zdobywanie nowych fanów to zaledwie sygnał, że ktoś się firmą interesuje, że przedsiębiorstwo i fanpage zaciekawiły określoną grupę osób. Liczba fanów naprawdę nie jest najważniejsza; przecież samo polubienie strony nie wymaga właściwie żadnego zaangażowania, a to właśnie zaangażowanie jest w mediach społecznościowych najistotniejszym elementem. Spójrzmy prawdzie w oczy – fan automatycznie nie staje się klientem firmy. Owszem, odpowiednio prowadzony fanpage może wspierać twoje działania marketingowe, ale naprawdę nie można oczekiwać, że samo założenie i prowadzenie facebookowej strony bezpośrednio wpłynie na twoje obroty.
VI
„Kupmy fanów, zróbmy szybki konkurs!” Kupowanie fanów na dłuższą metę naprawdę się nie opłaca, bo liczba nie przechodzi w jakość relacji. Tym, na czym firmie powinno zależeć, jest zaangażowanie fanów, a nie ich liczba. Zamiast kupować fałszywych, należy się zastanowić nad podjęciem działań, które zachęcą użytkowników Facebooka do polubienia firmowej strony. Jednym z takich efektywnych działań jest zorganizowanie konkursu. Zanim jednak przystąpisz do rozdawania prezentów, zwróć uwagę na kilka kwestii. Konkurs musi być ciekawy, jego zasady jasno określone, a nagrody – atrakcyjne. Przypomnijmy, że konkursów nie można organizować na tablicy – do tego celu służą specjalne aplikacje. Najważniejsze zasa-
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
dy dot. konkursów są zawarte w regulaminie Facebooka, zapoznaj się z nim przed zorganizowaniem jakiegokolwiek konkursu dla fanów.
VII
„Powalających efektów nie widać, koniec z facebookiem”. Nikt nie mówił, że będzie łatwo. Prowadzenie fanpage wymaga nakładu pracy i czasu (dotyczy to wszystkich stron, nawet tych, które wydają się być prowadzone na naprawdę dużym „luzie” i z poczuciem humoru). Jeśli dotychczasowe efekty cię nie zadowalają, nie oznacza to, że należy porzucić myśl o obecności firmy na Facebooku. Nie poddawaj się zbyt łatwo. Raz jeszcze przemyśl swoją strategię, zastanów się czy, do fanpage możesz podejść w inny sposób. Spójrz na swoją facebookową stronę oczami klientów i zadaj sobie pytanie, w czym może tkwić problem. Może twoje oczekiwania były zbyt wygórowane? A może pierwotny zapał się ulotnił i zabrakło ci „pary”? Być może poruszane w twoich wpisach tematy były zbyt trudne albo mało inspirujące? Śledzisz facebookowe poczynania dużych, ogólnopolskich marek? Pamiętaj, że nad ich fanpage pracuje nieraz cała grupa osób, która ma ogromne wsparcie reklamowe. Nie bój się prosić o pomoc, wykorzystaj wiedzę bardziej doświadczonych osób i bądź otwarty na zmiany. Nie przejmuj się pierwszymi niepowodzeniami. W końcu prowadzenie fanpage ma być dla ciebie źródłem satysfakcji, a nie męczarnią... *** Adventure Media to profesjonalna agencja public relations świadcząca usługi w zakresie budowania i podtrzymywania pozytywnego wizerunku. Agencja pomaga w osiągnięciu celów biznesowych poprzez skuteczną i efektywną komunikację firmy z otoczeniem. www.Adventure.Media.pl www.facebook.com/AdventureMedia.PR
35
Twoja firma
na Facebook-u czyli krótki instruktaż
Media społecznościowe stają się nieodłącznym elementem naszego życia. Z ich potencjału korzystają także firmy – zarówno ogromne, międzynarodowe korporacje, jak i małe rodzinne przedsiębiorstwa. Chcesz rozpocząć swoją przygodę z Facebookiem, jednym z najpopularniejszych portali społecznościowych? Zacznijmy od założenia strony firmy (fanpage). Poniżej przedstawiamy krótki instruktaż.
How to...
KROK 1. W serwisie www.facebook.com wybieramy opcję „utwórz stronę dla gwiazdy, zespołu lub firmy” (prawy dolny róg).
KROK 2. Spośród dostępnych propozycji wybieramy najbardziej odpowiednią opcję dla siebie: - lokalny biznes lub miejsce, - firma, organizacja lub instytucja, - marka lub produkt, - artysta, zespół lub osoba publiczna, - rozrywka, - strona dobroczynnej organizacji non-profit lub społeczności. Dla dalszych celów instruktażowych wybierzemy opcję „firma, organizacja lub instytucja”.
36
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
How to...
KROK 3. Po kliknięciu w wybraną opcję wybieramy kategorię, wpisujemy nazwę firmy oraz akceptujemy regulamin (z którym, dla naszego dobra, trzeba się zapoznać).
KROK 4. Pojawia się okno, w którym: a) logujemy się na swój profil b) zakładamy konto na Facebooku (jeśli wcześniej tego nie zrobiliśmy). Wpisujemy adres e-mail, hasło (za pomocą którego później będziemy się logować do portalu), datę urodzenia, przepisujemy słowa, które się wyświetliły w białym prostokącie (tzw. token). Na końcu oświadczamy, że zapoznaliśmy się z regulaminem i go akceptujemy (haczyk w okienku).
KROK 5. Po poprawnym wpisaniu wszystkich danych pojawia się okienko, w którym należy potwierdzić swój adres e-mail. Oznacza to, że musimy zalogować się na swoją skrzynkę e-mailową i kliknąć w link, który otrzymaliśmy od serwisu Facebook.
KROK 6. Po kliknięciu w link zostaniemy przekierowani na stronę konfiguracyjną firmowej strony, na której możemy dodać zdjęcie (np. logo firmy), kilka informacji o naszej działalności oraz link do strony firmowej. Trzeba również potwierdzić, że strona będzie reprezentować prawdziwą organizację.
KROK 7. Wyświetla się strona administracyjna firmowej strony (fanpage), na której możemy dodawać wpisy.
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.
37
czyli krótki instruktaż
KROK 8. Po wykonaniu powyższych czynności warto postarać się, by nasza strona miała krótki adres, tj. zamiast: http://www.facebook.com/pages/HowTo/4461858854384353450 było np. http://www.facebook.com/HowToFace Aby to osiągnąć musimy wejść na stronę: http://www.facebook.com/username/ i zalogować się (jeśli jesteśmy wylogowani) lub od razu wyświetli nam się prośba o weryfikację nazwy użytkownika. Weryfikacji możemy dokonać za pomocą telefonu komórkowego, podając numer, na który zostanie wysłane smsem hasło. Nasz numer telefonu możemy udostępnić znajomym – zaznaczyć opcję publicznie dostępny, lub zachować go tylko dla siebie (zalecane).
KROK 9. Po wykonanych czynnościach wyświetla się okno z nazwą strony (jeśli tak się nie stanie, klikamy klawisz F5, by odświeżyć stronę). Wybieramy naszą, przed chwilą stworzoną, stronę oraz podajemy nazwę, jaką chcemy mieć w linku kierującym do naszego fanpage. Musimy sprawdzić dostępność wybranej nazwy.
How to...
KROK 10. Jeśli nazwa jest dostępna, wyskoczy okienko z Potwierdzeniem, czy na pewno taką nazwę chcemy, ponieważ nie będzie możliwości w późniejszym czasie jej zmienić, dlatego trzeba sie dobrze zastanowić. Klikamy „potwierdź”. Jeśli nazwa jest niedostępna musimy podać nową.
KROK 11. Po porawnie wykonanych czynnościach pojawia się komunikat o pomyślnym zakończeniu. Dzieki tym operacjom mamy naszą facebookową stronę firmową pod adresem www.facebook.com/ HowToFace.
KROK 12. By dodać informacje na naszej stronie, klikamy w: „Wydarzenie, ważne wydarzenie +” i następnie np. Wydarzenie, w którym wypełniamy odpowiednio pola. W danym wydarzeniu możemy dodawać posty (informacje tekstowe), zadawać pytania lub dodawać zdjęcia czy filmy. Oczywiście zamiast wydarzeń możemy dodać pojedyncze zdjęcia z opisami lub po prostu wpisy. Pamiętajmy, że wszystko, co umieścimy na naszej firmowej tablicy będzie widoczne dla użytkowników Facebooka.
38
Informatyka w Firmie 1(1)/2013 r.