Korzystanie z pracy artystycznej online

Większość artystów i artystek, którzy wypełnili kwestionariusz, zadeklarowało, że w trakcie pandemii korzystało z form pracy artystycznej w Internecie. Odpowiedzi twierdzącej udzieliło 74% ankietowanych. Wśród badanych grup zawodowych deklarację pracy artystycznej online złożyli wszyscy dramaturdzy i kierownicy literaccy, ale już tylko połowa scenografów.

Wykres 13. Czy w czasie pandemii korzystał(a) Pani z form pracy artystycznej online? (N=541, odp. tak)

dramaturg/kierownik lit. aktor lalkarz reżyser teatralny aktor teatru pozostali tancerz teatru tańca aktor scen muzycznych tancerz baletowy scenograf teatralny

50 70 67 65 62 75 89 100

94

0% 25% 50% 75% 100%

Źródło: opracowanie własne.

W podziale na wiek respondentów widać wyraźnie, że większość skorzystała z takiej formy pracy, przy czym najbardziej aktywne online były osoby pomiędzy 25 a 34 oraz 45 a 54 rokiem życia. Wśród artystów i artystek powyżej 65 roku życia ponad połowa (58%) zadeklarowała wykonywanie pracy artystycznej online w trakcie pandemii.

Wykres 14. Czy w czasie pandemii korzystał(a) Pan/Pani z form pracy artystycznej online? (N=401 wg wieku, odp. tak)

18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+

58 68

71 76

70 81

0% 20% 40% 60% 80%

Źródło: opracowanie własne.

Zanim przyjrzymy się bliżej formom pracy w Internecie, proponujemy rzucić okiem na odpowiedzi artystek i artystów, którzy w pytaniu otwartym odpowiedzieli, dlaczego nie skorzystali z tej możliwości.

Najczęstszą odpowiedzią był brak możliwości pracy w ten sposób, choć bez wskazania przyczyn tego stanu rzeczy. Na tę odpowiedź może rzucić nieco światła dalsza część raportu. Wśród pozostałych odpowiedzi znalazły się: – specyfika medium: tu wśród odpowiedzi dominowały stwierdzenia, że Internet nie jest odpowiednim miejscem do budowania więzi z widzami lub prowadzenia działalności kulturalnej („Teatr jest spotkaniem na żywo, człowieka z człowiekiem, a nie z ekranem, zjawisko teatru online jest dla mnie nie do zniesienia”; „Teatr online jest wykoślawionym substytutem realnej pracy scenicznej”); – kilka osób wskazało na brak odpowiednich kompetencji do pracy online, ale też brak propozycji, brak finansowania lub brak zapotrzebowania na taką formę twórczości, szczególnie w niektórych zawodach (inspicjent, śpiewak); – kilka osób wskazało brak organizacji takiej aktywności przez teatr.

Wróćmy do przeważającej liczby osób, które zadeklarowały wykorzystanie tej formy pracy artystycznej. Na pytanie: „Z jakich form pracy artystycznej online Pan/Pani korzystał(a)?” można było udzielić dowolnej odpowiedzi, wpisując je w wolne pole. Wśród udzielonych odpowiedzi wiele wskazało na różnorodność podejmowanych działań, np. prowa-

dzenie czytania online, praca nad promocją teatru, udzielanie wywiadów lub prowadzenie konferencji w Internecie. Wśród najczęściej pojawiających odpowiedzi znalazły się: spektakle, nagrania i czytania online. Wiele spośród udzielających odpowiedzi osób wskazało prowadzenie rozmaitych warsztatów, zajęć i lekcji, pracę nad słuchowiskami i serialami. Wśród popularnych odpowiedzi znalazły się także te, które wskazywały na pracę w ramach programu MKiDN Kultura w sieci.

Wśród odpowiedzi, które artyści i artystki wpisywali, najczęściej można było znaleźć wypowiedzi neutralne, niektóre były krótkie, wręcz lakoniczne. Zdarzały się jednak wypowiedzi dłuższe, na przykład:

Online prezentowany był spektakl teatralny w moim przekładzie oraz trzy czytania przełożonych przeze mnie sztuk, na platformie YouTube. Jedno z nich do tej pory obejrzało ponad 213 tys. widzów, pozostałe – mocno powyżej 50 tys. Ww. działalność przyniosła mi 0,00 PLN.

Z tych, które proponował mój teatr, czyli nagrywaniem filmów dotyczących naszego repertuaru dla naszych widzów, aby o nas pamiętali.

Zajmowanie się promocją teatru lub pracą nad zadaniami, które swoim pracownikom i pracownicom zlecała instytucja, również było wskazywane przez część respondentów. Stosunkowo niewielka liczba osób zadeklarowała z kolei pracę nad własnymi projektami.

Prowadzenie działalności artystycznej online bez większych trudności zadeklarowała niemal co druga (45%) badana osoba, z kolei 55% stwierdziło, że ta forma pracy przysporzyła im kłopotów. 57% osób deklarujących trudności (N=223) uznało, że „online kojarzy się z gorszą jakością”, 46% wskazywało na brak odpowiedniego sprzętu do prowadzenia działań artystycznych online, 41% uznało, że ich praca artystyczna nie nadaje się do przeniesienia do sieci. Niemal 40% artystek i artystów wskazało na brak dobrego łącza internetowego, a co trzecia badana osoba (32%) uznała, że nie ma kompetencji do prowadzenia takiej formy aktywności artystycznej.