Suppor ng and Developing a Vibrant Voluntary Sector
Adroddiad Blynyddol 2013 - 2014
Ein Gweledigaeth, Egwyddorion ac Amcanion GWELEDIGAETH
Cynnwys •
Gweledigaeth, Egwyddorion ac Amcanion
•
Llwyddiannau a Pherfformiad
•
Gwirfoddoli
•
Gwirfoddoli Pobl Ifanc/Prosiect Gwirfoddoli Cymru
Cefnogi a datblygu sector gwirfoddol bywiog yn Rhondda Cynon Taf.
EGWYDDORION •
Ystyried anghenion grwpiau llai
•
Cefnogi Grwpiau sy’n Gweithio gyda Theuluoedd
•
Hyrwyddo cyfle cyfartal a helpu’r unigolion, grwpiau a chymunedau mwyaf anghenus
•
Cyfranogiad Pobl Ifanc/Creu’r Cysyll adau
•
Hyrwyddo a chefnogi gwirfoddoli
•
Cymunedau Menter
•
•
Cynllun Datblygu Economaidd Cymunedol De-ddwyrain Cymru (SEWCED)
Cynnwys cymunedau, defnyddwyr gwasanaeth, gofalwyr a dinasyddion a rhoi’r grym yn eu dwylo
•
See CHANGE/Llais y Gymuned
•
•
Cynnwys Defnyddwyr Gwasanaethau Iechyd Meddwl
Ymateb i anghenion newidiol y sector gwirfoddol
•
•
Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Lles/Iechyd Meddwl
Cefnogi a datblygu gwaith partneriaeth ar bob lefel i sicrhau gwasanaethau lleol gwell er budd y cyhoedd
•
•
Aelodau’r Pwyllgor Gwaith
Cyfoethogi ac nid cystadlu â gwaith y sefydliadau sy’n aelodau
•
Tîm y Staff
•
Cyfrifon
•
Aelodaeth Interlink
Llun y clawr gan Cra of Hearts, sy’n ymddangos yng Nghyfeirlyfr SEWCED
1
Ein Hamcanion •
GALLUOGI – rhoi cyngor, arweiniad a chefnogaeth o’r radd flaenaf
•
LLAIS – gwella gwasanaethau drwy roi grym yn nwylo dinasyddion, cymunedau a sefydliadau gwirfoddol
•
GWIRFODDOLI – hyrwyddo, annog a datblygu gwirfoddoli a gweithgarwch economaidd
•
PROFFIL – codi proffil cyfraniad hanfodol y sector gwirfoddol i ddarparu gwasanaethau
•
CYFLAWNI – bod yn sefydliad effeithiol a rhagweithiol
Llwyddiannau a Pherfformiad mis Ebrill 2013 hyd at fis Mawrth 2014
Crynodeb o’r Flwyddyn
Lles
Mae’r cyllid a’r adnoddau sydd ar gael i gymunedau a’r trydydd sector yn Rhondda Cynon Taf bellach wedi newid. Nid mater o oroesi’r dirwasgiad yw hi rhagor, ond yn hytrach derbyn y reali newydd. Ychydig iawn o adnoddau sydd gan lawer o’n haelodau ac maen nhw’n ei chael hi’n anodd i barhau. Fodd bynnag, maen nhw’n llwyddo i wneud hynny diolch i ymroddiad y bobl a’r cymunedau sy’n gweithio gyda nhw. Dim ond dechrau’r toriadau mewn gwariant cyhoeddus yw hyn – mae gwaeth i ddod. Fodd bynnag, rydyn ni wedi gweld pobl leol yn dod ynghyd i achub gwasanaethau cymunedol hanfodol ac mae hynny’n cadarnhau bod gan gymunedau yn Rhondda Cynon Taf ymdeimlad cryf o berthyn a chefnogi’u gilydd wrth i bobl fod yn barod i weithio gyda’i gilydd a rhoi o’u hamser er lles eu cymunedau.
Darparwyd amrywiaeth eang o gefnogaeth er mwyn ymgysylltu’r trydydd sector mewn mentrau iechyd, iechyd meddwl a lles wrth ddatblygu a darparu gwasanaethau. Roedd y prif ddulliau ymgysylltu’n cynnwys grwpiau cynllunio, partneriaethau, rhwydweithiau a digwyddiadau.
Roedd rhai o’r llwyddiannau yn ystod y flwyddyn yn cynnwys:
Llais y Gymuned
Cymunedau Menter Roedd y prosiect yma’n cynnig cyngor, cymorth, cyfleoedd rhwydweithio a hyfforddiant i grwpiau. Cefnogodd y prosiect 311 o grwpiau gydag amrywiaeth o ymholiadau amrywiol a darparu cymorth mwy penodol i 56 o grwpiau mewn meysydd fel sefydlu, cynllunio busnes a cheisiadau am gyllid, gan helpu i godi £1,162,891.
Cynllun Datblygu Economaidd Cymunedol De-ddwyrain Cymru (SEWCED)
INVOLVE! Mae cyfraniad pobl sydd â phrofiad o fyw gyda iechyd meddwl tuag at gynllunio a darparu gwasanaethau iechyd meddwl yng Nghwm Taf yn enfawr – ac mae’n tyfu. Cyfanswm yr oriau o waith a roddwyd i’r gwasanaeth gan ddefnyddwyr rhwng mis Ebrill 2013 a mis Mawrth 2014 oedd 1060 o oriau – am bris cyflog byw (£7.45 yr awr) mae hynny’n werth £7,897! Yn ystod ein blwyddyn gyntaf, rydyn ni wedi gweld gwaith gwych yn digwydd gyda’n partneriaid wrth i wyth o brosiectau anhygoel gydweithio i gynnwys pobl a chymunedau’n llawn i ddatblygu gwasanaethau lleol gwell.
Datblygu Sgiliau drwy Hyfforddiant Parhaodd Rhaglen Hyfforddi Interlink i ddarparu cyfleoedd hyfforddi o safon uchel gydol y flwyddyn gyda 66 o gyrsiau a 631 o bobl yn cymryd rhan ynddynt. Roedd 98% ohonynt o’r farn bod ein hyfforddiant yn dda iawn neu’n wych.
Mae’r prosiect yma’n cynnig cymorth i sefydliadau sy’n cael eu hariannu gan y raglen yma. Yn ogystal â chefnogi prosiectau sy’n bodoli’n barod, bu’r prosiect yn gweithio gyda 53 o grwpiau newydd yn ystod y flwyddyn.
Rydyn ni wedi bod yn canolbwyn o ar ddatblygu dulliau cydgynhyrchu a Strategaeth Ymgysyll ad y Cyhoedd ‘Cynnwys Pobl’ Rhondda Cynon Taf.
Myfyrwyr yn Gwirfoddoli
Cyfarfod cyffredinol blynyddol a Chynhadledd Interlink ‘Law yn Llaw at Iechyd Meddwl’
Mae Canolfan Wirfoddoli Rhondda Cynon Taf wedi bod yn llwyddiannus iawn yn datblygu cysyll adau agosach â Phrifysgol De Cymru ac yn cefnogi myfyrwyr ar leoliadau gwirfoddoli. Arweiniodd hynny at fwy na 100 o fyfyrwyr yn cael eu lleoli mewn sefydliadau cymunedol yn Rhondda Cynon Taf.
Jean Harrington Cadeirydd, Interlink
Creu’r Cysyll adau
Cynhaliwyd y digwyddiad yma ar 27 Tachwedd yng Nghapel Soar, Penygraig ac roedd yn canolbwyn o ar weithio gyda’n gilydd i wella lles meddwl yn Rhondda Cynon Taf drwy ddefnyddio dulliau cydgynhyrchu.
Simon James Prif Weithredwr 2
Informa on, on,Support SupportGwirfoddoli andFunding Funding Informa and Newid Bywydau: Newid Cymunedau Mae gwirfoddolwyr yn magu sgiliau, hyder ac yn gwella’u lles drwy wirfoddoli. Erbyn hyn, mae tys olaeth syfrdanol sy’n dangos bod dwy neu dair awr yr wythnos o wirfoddoli yn gallu helpu oedolion hŷn. Roedd astudiaeth gynhwysfawr a grymus, a oedd yn cwmpasu 73 o brosiectau ymchwil dros 45 mlynedd a fu’n edrych ar hapusrwydd, iechyd, swyddogaeth yr ymennydd a boddhad bywyd, yn dangos bod gwaith gwirfoddol yn rhoi gwell iechyd a bywyd hirach i bobl, a phobl hŷn â chyflyrau cronig oedd yn cael y budd mwyaf. Canfu’r astudiaeth fod treulio 100 o oriau yn HELPU ERAILL yn lleihau iselder a phwysedd gwaed uchel. YDY, mae helpu eraill yn dda i chi! Mae Canolfan Gwirfoddoli Rhondda Cynon Taf yn cefnogi gwirfoddolwyr i ddod o hyd i leoliad ac yn helpu sefydliadau i ddatblygu cyfleoedd gwirfoddoli. Dywedodd Chris ne Davies, Swyddog Datblygu Gwirfoddoli yn Interlink: ‘Rydyn ni’n cynnig llawer o gyngor, gwybodaeth a chefnogaeth ar bob agwedd ar recriw o a chadw gwirfoddolwyr a gyda fy hyfforddiant mewn ‘Buddsoddi Mewn Gwirfoddolwyr’ galla i helpu sefydliadau i gael statws ‘Buddsoddi mewn Gwirfoddolwyr’.
Dywedodd Jenny Evans, Cydlynydd Gwirfoddolwyr yn toogoodtowaste: ‘Fel sefydliad, rydyn ni’n falch iawn o gael cefnogaeth mor wych gan Interlink, a oedd yn amhrisiadwy yn y broses Buddsoddi Mewn Gwirfoddolwyr’
Gwobrau Gwirfoddoli Roedd dros 80 o wirfoddolwyr yn bresennol yn y Gwobrau Gwirfoddolwyr Rhondda Cynon Taf ‘gorau erioed’ ddydd Gwener 14 Mehefin yng Nghlwb Rygbi Abercwmboi. Cyflwynwyd y Gwobrau gan yr awdur enwog o Gymru, Catrin Collier. Mae Interlink yn cydnabod bod yr amser a’r ymdrech mae pob gwirfoddolwr yn ei gyfrannu yn haeddu clod ac mae pob enwebai yn enillydd. Dewiswyd tri gwirfoddolwr gan banel am eu gwaith unigryw ar gyfer Gwobr Norah Huxley am Gyflawniad Eithriadol. Y gwirfoddolwyr hyn oedd Janet Mulcock, a enwebwyd gan Gymdeithas Tai Rhondda, Barbara Powell gan Bosom Pals ym Mhontyclun a Jeff Fla ers gan TABS yn y Porth. Enillydd pleidlais y gynulleidfa o 110 o gyfoedion a gwesteion oedd Barbara Powell o Bosom Pals ym Mhontyclun, am ei chefnogaeth i ferched gyda chanser y fron, gan ennill Gwobr Norah Huxley am Gyflawniad Eithriadol.
Mae’n rhaid i’r statws Buddsoddi mewn Gwirfoddolwyr gael ei adnewyddu bob tair blynedd er mwyn bod yn ddilys. Mae hyn yn golygu Archwiliad Iechyd sefydliadol lle bydd Aseswr Buddsoddi mewn Gwirfoddolwyr hyfforddedig yn ymweld â’r sefydliad ac yn nodi arfer da gan nodi unrhyw feysydd lle gellir gwella unrhyw arfer, hyd yn oed os yw hynny’n golygu gwella i safon sy’n uwch na’r hyn sy’n ofynnol ar gyfer Buddsoddi mewn Gwirfoddolwyr. Un sefydliad a gefnogwyd drwy Archwiliad Iechyd Buddsoddi mewn Gwirfoddolwyr eleni, ac oedd uwchben y safon angenrheidiol mewn rhai meysydd ar gyfer Buddsoddi mewn Gwirfoddolwyr oedd toogoodtowaste.
3
Dymuna IInterlink D t li k d ddiolch di l h yn ffawr ii’n ’ noddwyr dd a’n ’ h helpodd l dd ni i wneud y digwyddiad yma’n un mor llwyddiannus eleni, sef Consor wm Hyfforddi Tudful, Tai Cymunedol Cwm Taf, Partneriaeth Datblygu Gweithlu Gofal Cymdeithasol, Cymunedau Menter, Cymdeithas Tai Rhondda, Gwasanaeth Lleihau Troseddau, Cartrefi Rhondda Cynon Taf a Fframwaith, sef y Bartneriaeth Plant a Phobl Ifanc yn Rhondda Cynon Taf.
Gwirfoddoli Profiad Kelly o wirfoddoli Gadawodd Kelly yr ysgol pan oedd yn 14 oed, heb ddim cymwysterau, am ei bod hi’n feichiog, ac aeth ymlaen i gael rhagor o blant. Mae Kelly’n cyfaddef nad oedd bod yn fam amser llawn i bedwar o blant yn beth hawdd. Roedd Kelly yn aml yn teimlo’n ddigalon ac roedd adegau pan fyddai’n mynd â’r plant i’r ysgol ac yn treulio gweddill ei diwrnod yn crio.
Mae gwirfoddoli wedi rhoi hyder i mi ac rwy’n cael cwrdd â llawer o bobl newydd ac yn mwynhau eu cwmni. Rwy’n dod ymlaen gyda phawb. Mae gwirfoddoli wedi gwneud i mi deimlo’n dda iawn am fy hunan. Rwy’n teimlo’n bwysig nawr, cyn gwirfoddoli doeddwn i ddim o bwys i neb, neu dyna sut ro’n i’n teimlo beth bynnag.’
‘Ro’n i wedi cael llond bol ac ro’n i’n drist, ro’n i’n teimlo fel fy mod i’n styc adref yn edrych ar ôl y plant. Ro’n i’n ddi-waith a doedd gen i ddim i edrych ymlaen ato.’
Mae gwirfoddoli wedi gwneud gwahaniaeth i fywyd Kelly yn ei chartref hefyd. Erbyn hyn, mae’n teimlo fel bod ganddi rywbeth i siarad amdano gyda’i phlant a’i bod hi’n dangos esiampl dda iddyn nhw.
Er mwyn dygymod â’r diflastod a gwella ei chyflwr meddwl, yn ei barn hi, dechreuodd Kelly ysmygu canabis. Sylweddolodd hi nad dyma oedd yr ateb a’i fod yn creu mwy o broblemau nag yr oedd yn eu datrys. Roedd y gost o brynu canabis yn effeithio ar gyllideb y teulu ac i Kelly roedd y plant bob amser yn cael y flaenoriaeth. Felly, penderfynodd fod angen rhoi’r gorau i’r canabis. Cyfeiriodd Kelly ei hun at TEDS lle cafodd hi’r cymorth a’r gefnogaeth oedd eu hangen arni. Buodd hefyd yn rhan o’r Rhaglen Mentora Cymheiriaid ac yn ei dro cafodd ei chyfeirio at Ganolfan Gwirfoddoli Interlink. Doeddwn i wir ddim yn meddwl y bydden i’n cael cyfle i wirfoddoli am nad oes unrhyw fynd ynof fi. Ro’n i’n eithaf negyddol am yr holl beth, a do’n i ddim yn disgwyl cael dim byd allan ohono. Dyna pam y ces gymaint o syndod pan ddechreuodd popeth ddigwydd. Fe wnes i gwrdd â Chris ddydd Gwener a chael galwad ffôn ddydd Llun yn fy ngwahodd i gwrdd â phawb yn toogoodtowaste y diwrnod wedyn. Fe ddechreuais i’n swyddogol ar y dydd Llun canlynol. Mae gwirfoddoli yn ffantas g. Cyn dechrau gwirfoddoli, ro’n i’n cael problemau gyda fy hyder a fy hunan-barch. Do’n i ddim yn gallu siarad â phobl ddieithr ac yn methu edrych i fyw llygaid pobl. Gwnaeth toogoodtowaste fy rhoi mewn rôl gwasanaethau cwsmeriaid a oedd yn golygu bod yn rhaid i mi ddelio gyda phobl. Erbyn hyn, mae’n dod yn naturiol i mi i ofyn i bobl ddieithr a oes angen cymorth arnynt neu a oes rhywbeth y galla i ei wneud i’w helpu.
‘Mae’r plant yn dweud beth rwy’n ei wneud wrth eu holl ffrindiau a’u hathrawon. Maen nhw’n falch ohona i nawr ac yn fy mharchu mwy nag erioed. Dywedodd fy mhartner nad oes ots ganddo ofalu am y plant tra rydw i’n gwirfoddoli oherwydd ei fod yn falch ohona i am fy mod yn gwneud rhywbeth o bwys gyda fy mywyd. Doedd gen i ddim byd ar fy CV felly doeddwn i byth yn gallu dychmygu dod o hyd i waith cyflogedig, ond bellach mae pethau’n newid. Rydw i wedi cael profiad o weithio ar y liau, gyda gwasanaethau cwsmeriaid, glanhau’r siop a chylchdro stoc. Bydden i wrth fy modd yn cael swydd mewn manwerthu. Rydw i’n gwybod y bydd toogoodtowaste yn rhoi geirda i mi hefyd. Mae gen i rywbeth i’w gynnig i’r cyflogwr bellach. Dyw’r ffaith nad ydw i’n cael fy nhalu ar hyn o bryd ddim yn fy mhoeni, oherwydd rwy’n gwneud rhywbeth rwy’n ei fwynhau ac yn cael cymaint o fudd allan ohono. Diolch i chi am roi cyfle i fi wirfoddoli. Heb eich cymorth chi, fyddwn i’n gwneud dim byd gyda fy mywyd.’ Mae’r Tîm Gwirfoddoli am ddymuno pob llwyddiant iddi yn y dyfodol.
4
Gwirfoddoli Pobl Ifanc Roedd Sam Griffiths a Thomas Crocke yn aelodau o’r Tîm Gwirfoddoli gyda Chris ne Davies. Buon nhw’n treulio llawer o’u hamser yn gwirfoddoli gyda phobl ifanc, yn enwedig ar y prosiect hynod lwyddiannus gyda Phrifysgol De Cymru. Myfyrwyr yn Dysgu am Gymunedau drwy Wirfoddoli – Prifysgol De Cymru Llynedd, bu’r Ganolfan Gwirfoddoli’n gweithio mewn partneriaeth â Phrifysgol De Cymru (Gyrfaoedd) i roi 101 o fyfyrwyr ar 20 o gyrsiau’r Brifysgol ar gyfleoedd gwirfoddoli mewn 52 o sefydliadau cymunedol a gwirfoddol yn Rhondda Cynon Taf. Dywedodd Paddy Goggin, myfyriwr 21 oed o Brifysgol De Cymru, a fu’n gwirfoddoli ym Manc Bwyd Pontypridd: ‘Dwi’n meddwl mai’r Banc Bwyd yw un o’r elusennau gorau sy’n bodoli, am ei fod mor lleol. Mae pobl yn y gymuned yn rhoi bwyd i’r elusen ac mae hwnnw’n cael ei rannu’n uniongyrchol i’r cleien aid. Bwyd yw’r prif gyfrwng masnachu ac mae’r holl waith yn cael ei wneud gan wirfoddolwyr, dwi’n meddwl bod pobl yn gallu uniaethu â hynny. Mae sefydliadau fel y Banc Bwyd mor angenrheidiol mewn cymdeithas heddiw, yn enwedig gyda’r holl doriadau sy’n digwydd, felly rwy’n bwriadu gwirfoddoli ar hyd fy oes.’
Dywedodd Warwick Butler, Rheolwr Canolfan Ddosbarthu Banc Bwyd Pontypridd: ‘Mae gwirfoddolwyr fel Paddy o Brifysgol De Cymru wedi bod yn dda iawn i ni dros y deuddeg mis diwethaf a hebddyn nhw, ni fydden ni wedi llwyddo i ddygymod â’r galw mawr sydd wedi bod am ein gwasanaethau. Heb os, mae’r cysyll ad gyda’r Brifysgol wedi bod o fudd i ni dros y flwyddyn ddiwethaf, ond mae dal angen mwy o wirfoddolwyr arnon ni, felly byddwn ni’n parhau i gydweithio flwyddyn nesaf.’
5
Y Ganolfan Gwirfoddoli yn cael effaith aruthrol! Ym mis Tachwedd 2013, cafodd Daniella Friend ei recriw o fel Gwirfoddolwr Ymchwil Allgymorth er mwyn helpu i ymchwilio i effaith Canolfan Gwirfoddoli Rhondda Cynon Taf. Gwnaeth Daniella waith gwych yn casglu gwybodaeth am faint o oriau roedd gwirfoddolwyr yn eu cyflawni ar ôl cael eu rhoi gyda sefydliadau lleol gan y Ganolfan Gwirfoddoli. Llwyddodd Daniella i gofnodi 10,566 o oriau gwirfoddol rhwng mis Ebrill 2013 a mis Mawrth 2014 gan gyfanswm o 85 o wirfoddolwyr. Mae hynny’n gyfartaledd o 124 o oriau gan bob gwirfoddolwr. Dywedodd Thomas Crocke , Swyddog Datblygu Gwirfoddoli Interlink: ‘Mae wedi bod yn arwyddocaol iawn bod creu Rôl Gwirfoddoli newydd yn Interlink wedi gwella ein dealltwriaeth o ganlyniadau’r gwaith rydyn ni’n ei wneud, ac wedi codi ein hymwybyddiaeth a’n balchder am yr effaith mae ein gwirfoddolwyr yn ei chael. Bu Daniella yn gweithio’n galed iawn i ganfod y data am yr oriau ac rydyn ni’n falch iawn ei bod hi erbyn hyn wedi llwyddo i ffeindio gwaith parhaol! Rydyn ni’n bwriadu penodi gwirfoddolwr i’w swydd yn y dyfodol agos.’ Bu’r Ganolfan Gwirfoddoli yn gyfrifol am roi 284 o wirfoddolwyr mewn sefydliadau. Wrth luosi hynny gyda’n cyfradd gyfartalog, mae hynny’n gyfanswm o 35,300 o oriau, neu £406,317 yn cael ei gyfrannu at ein cymunedau lleol (yn seiliedig ar y gyfradd cyflog cenedlaethol cyfartalog o £11.51). Mae hynny’n golygu, gyda buddsoddiad o £62,038, bod Canolfan Gwirfoddoli Rhondda Cynon Taf wedi sicrhau £6.55 am bob punt a gafodd gan Lywodraeth Cymru. Diolch yn arbennig i ddau sefydliad a dau wirfoddolwr am gyfanswm anhygoel o oriau gwirfoddoli, sef: • •
Jennifer Evans o toogoodtowaste gyda 7,050 o oriau Maria McNally o’r Gymdeithas Alzheimer am 1,631 o oriau.
Gwirfoddoli pobl Ifanc a Prosiect Gwirfoddoli Cymru Y Vol Factor Mae Vol Factor yn gynllun grant a arweinir gan bobl ifanc, sy’n cael ei ariannu gan GwirVol drwy Lywodraeth Cymru. Mae’n cefnogi prosiectau gwirfoddoli i bobl ifanc rhwng 14 a 25 oed yn Rhondda Cynon Taf. Dyfarnodd y panel cydlynu 14 i 25 oed gran au oedd â chyfanswm gwerth £4,800, i wyth prosiect, ac fe arddangoswyd y prosiectau yn y Digwyddiad Dathlu Vol Factor yng Nghanolfan Gymuned Glyn-coch ym mis Mawrth 2014. • • • • • • • •
New Horizons – Prosiect Theatr Cynghrair Pêl-droed Cwm Aberdâr – Canolfan Ddatblygu Iau Prosiect Ieuenc d Fernhill – Cynllun Gwobrwyo Gwirfoddolwyr Pobl yn Gyntaf Rhondda Cynon Taf – Hunan Eiriolaeth drwy Gerddoriaeth Game On Cymru – Chwaraeon Darranlas Theatr Spectacle – Ymddygiad Mentrus Cymunedau yn Gyntaf Glyn-coch – Fforwm Ieuenc d a Chwarae Anniben Messy Play
Prosiect Gwirfoddoli BIG Cymru Mae Prosiect Gwirfoddoli BIG Cymru, sy’n cael ei ariannu gan y Gronfa Loteri Fawr, wedi helpu pobl sydd ag anghenion cymorth ychwanegol i wirfoddoli dros y ddwy flynedd ddiwethaf. Mae’r hyn rydyn ni wedi’i ddysgu o’r prosiect wedi ein harwain at ddatblygu prosiect mentora cyfoedion newydd. Cefnogodd Sam Griffiths, sy’n rhan o Ganolfan Gwirfoddoli Interlink Rhondda Cynon Taf, 114 o bobl i wirfoddoli, ac roedd y rhan fwyaf ohonynt yn ddi-waith am yr hir dymor. Dywedodd nifer o bobl a fu’n gweithio gyda ni hefyd fod ganddynt nifer o faterion a oedd yn effeithio ar eu gallu i weithio, er enghrai eu hiechyd meddwl a chorfforol. Roedd pob un ohonynt bron yn teimlo eu bod angen cymorth i roi hwb i’w hyder. Roedd y cyllid gan BIG yn ein galluogi i gefnogi twf gwirfoddolwyr drwy ddarparu cyrsiau hyfforddiant. Wrth gwrs, y rhan bwysicaf i edrych yn ôl arni yw’r cynnydd a wnaed gan y gwirfoddolwyr eu hunain. I nifer ohonynt, mae wedi bod yn siwrnai hir i oresgyn rhwystrau. Roedd y prosiect yn ein hatgoffa mai dim ond ychydig o gefnogaeth sydd ei hangen ar bobl weithiau er mwyn gallu manteisio ar holl fuddion gwych gwirfoddoli a bod gan bawb rywbeth gwych i’w roi, boed hynny’n amser, sgiliau neu brwdfrydedd – mae pawb yn elwa o wirfoddoli.
Dywedodd Danny Evans, Ysgrifennydd Cynghrair Pêl-droed Aberdâr: ‘Mae’r cynllun Grant Vol Factor wedi ein helpu ni’n aruthrol, oherwydd mae gyda ni bellach gyfleuster ar gyfer bechgyn a merched rhwng 11 ac 16 oed i ddod i’r Ganolfan Ddatblygu, o dan arweiniad hyfforddwyr cymwys ac arweinwyr pêl-droed – sydd yn wirfoddolwyr i gyd. Heb gymorth gan GwirVol, rwy’n amau’n fawr a fydden ni’n gallu fforddio ariannu’r prosiect. Diolch i sefydliadau fel Interlink mae modd i ni ddarparu’r gwasanaeth am ddim i’n defnyddwyr.’
Mae Jonathan yn berson hyfryd a dywedodd wrthon ni fod ganddo sgitsoffrenia a chofnod troseddol. Mae’r deng mlynedd diwethaf wedi bod yn her aruthrol iddo i geisio ail-adeiladu ei fywyd. Mae Jonathan yn agored iawn am ei brofiadau. Llwyddodd Jonathan i basio’r holl wiriadau angenrheidiol er mwyn cael gwirfoddoli gydag Age Connects Morgannwg, ac mae wedi bod yn gwneud gwaith da iawn ers hynny. Pan fydd sefydliadau cymunedol a gwirfoddol fel Age Connects Morgannwg yn gallu cynnig ychydig bach o gymorth ychwanegol, rydyn ni’n gallu llwyddo i gyflawni pethau gwych ar gyfer y sector gwirfoddol yn Rhondda Cynon Taf, ond yn bwysicach oll, i’r gwirfoddolwyr eu hunain.
6
Cefnogi Grwpiau sy’n Gweithio gyda Theuluoedd Maria James yw’r Swyddog Datblygu Partneriaeth Plant a Phobl Ifanc sy’n ymgysylltu â sefydliadau sy’n gweithio gyda phlant a phobl ifanc sydd â blaenoriaethau strategol megis Tîm o Amgylch y Teulu, Canopi a Diogelu yn ogystal â chynnig cymorth a chyngor i sefydliadau unigol yn ôl yr angen. Ym mis Tachwedd 2013, cafodd Maria swydd gan y Bwrdd Gwasanaethau Lleol i gynnal adolygiad o’r holl wybodaeth, cyngor a chanllawiau a oedd yn cael eu cynnig i bobl ifanc yn Rhondda Cynon Taf. I ddechrau, y bwriad oedd cynnwys ysgolion yn unig ar gyfer yr adolygiad, ond roedd Maria yn teimlo bod angen cynnwys grwpiau cymunedol a phobl ifanc yn yr adolygiad er mwyn gwneud darn cynhwysfawr o waith. Bydd yn cysylltu â phartneriaid a phobl ifanc dros y flwyddyn nesaf. Bu Maria’n cynnal ystod o gyfarfodydd, gweithdai a digwyddiadau ar gyfer y sector gwirfoddol er mwyn rhoi llais iddynt ar lefel strategol a gweithredol.
Tîm o Amgylch y Teulu Mae’r Tîm o Amgylch y Teulu yn darparu dull teulu-gyfan ar gyfer ymyriadau ataliol. Mae’n ffordd i bawb weithio gyda’i gilydd gyda phlant, pobl ifanc a theuluoedd ac mae hyn yn cael ei gydlynu gan weithiwr allweddol, er mwyn gwneud bywyd yn haws i deuluoedd. Gyda chymorth Maria, cafodd dros 80 o bobl o 20 sefydliad gwirfoddol yn Rhondda Cynon Taf eu hannog a’u cefnogi i fynd i hyfforddiant y Tîm o Amgylch y Teulu. Gan weithio gyda chynrychiolwyr o’r sector gwirfoddol, mae Maria wedi sicrhau bod llais y sector yn cael ei glywed ac mae syniadau’r sector wedi cyfrannu’n sylweddol at ddatblygiad y Tîm o Amgylch y Teulu a’r egwyddor ei fod yn ‘fusnes i bawb’. Mae Maria hefyd wedi datblygu offeryn archwilio ansawdd ar gyfer asesiadau’r Tîm o Amgylch y Teulu gyda chydweithiwr o Dîm Cymorth Fframwaith er mwyn sicrhau bod ansawdd yr ymyriadau sy’n cael eu cynnig i deuluoedd yn briodol i’w hanghenion. Cafwyd hwb pellach i bresenoldeb y sector gwirfoddol wrth i dendr ar gyfer y Tîm Ymyriadau Teuluol yn Nhaf Elái gael ei ddyfarnu i Gweithredu dros Blant. Mae hynny’n sicrhau mai’r trydydd sector yw un o’r prif fudiadau i ddarparu Tîm o Amgylch y Teulu yn Rhondda Cynon Taf.
7
Mae Maria yn rhan o’r Grŵp Darparu Hyfforddiant Bwrdd Diogelu Cwm Taf ac mae wedi cydlynu 10 o gyrsiau ar gyfer y gymuned dros y flwyddyn ddiwethaf ac wedi sicrhau bod gan 154 o bobl y sgiliau a’r wybodaeth i sicrhau bod ein plant a’n pobl ifanc yn cael eu hamddiffyn. ‘gwybodaeth dda iawn, roedd popeth wedi’i esbonio’n fanwl.’
‘Mae’n pwysleisio’r ffaith fod diogelu yn fusnes i bawb – peidiwch byth â gwneud dim byd!’ Yn dilyn ei hyfforddiant yn y gymuned, hyfforddiant diogelu a iechyd rhyw, enillodd Maria un o Wobrau Ysbrydoli Dysgu Oedolion 2013 yng nghategori ‘Gwobr Tiwtor Eithriadol Newydd’. Mae Maria’n falch iawn o’r wobr ac mae’n gobeithio y gall barhau i weithio gyda phartneriaid er mwyn sicrhau bod holl hyfforddiant partneriaeth sy’n cael ei ddatblygu ar gael i’r sector cyfan.
Yn ystod y flwyddyn, mae’r Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd newydd wedi lansio’u gwiriadau newydd a gyda chydweithwyr, trefnodd a hwylusodd Maria gyrsiau yn Interlink er mwyn gwneud yn siŵr bod y sector yn barod ar gyfer y newidiadau.
Cyfranogiad Pobl Ifanc Eich Dyfodol yn Gyntaf Mae’r prosiect Eich Dyfodol yn Gyntaf ar gyfer pobl ifanc rhwng 16 a 24 oed sydd wedi ymddieithrio, neu sydd mewn perygl o ymddieithrio rhag addysg, cyflogaeth neu hyfforddiant. Mae’n wasanaeth penodol sydd wedi’i gydlynu i fynd i’r afael â gwahanol anghenion ac yn cefnogi ymgysyll ad pobl ifanc rhwng 16 a 24 oed ym maes addysg, cyflogaeth a hyfforddiant. Roedd dull gwerthuso’r rhaglen yn cynnwys cyfweliadau gyda’r bobl ifanc ar ddechrau’r rhaglen ar ei chanol ac ar y diwedd. Roedd y rhan fwyaf yn teimlo bod hwn yn brofiad cadarnhaol, ac yn mwynhau’r dull mwy gweithgar o ddysgu, sef y sesiynau ymarferol. Un o’r pethau mwyaf posi f oedd eu bod nhw’n teimlo ei fod yn rhoi rheswm iddyn nhw godi yn y bore. ‘Dylai’r Canolfannau Gwaith eich helpu gyda chofau bach, a’ch helpu i’w defnyddio.’
‘Dwi eisiau rhoi cychwyn ar fy mywyd.’
‘Y cymorth a’r gefnogaeth orau dwi wedi’u cael erioed.’
Grŵp Pobl Ifanc Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn Mae’r prosiect yma’n cael ei gefnogi ar y cyd rhwng Fframwaith a Gwasanaethau i Bobl Ifanc. Mae grŵp o bobl ifanc o Ysgol Uwchradd Y Pant wedi bod yn cael hyfforddiant er mwyn iddynt allu darparu hyfforddiant ymwybyddiaeth ar Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn i bobl ifanc eraill. Bydd yn cael ei dreialu ym mis Medi 2014. Ymatebodd y grŵp yma hefyd i’r Mesur Hawliau Plant a Phobl Ifanc (Cymru). ‘Gwnewch yn siŵr bod pobl ifanc yn gallu deall beth mae oedolion yn trio’i ddweud,
Tîm o Amgylch y Teulu Mae cynllun y Tîm o Amgylch y Teulu yn Rhondda Cynon Taf yn darparu dull teulu-gyfan ar gyfer ymyriadau ataliol. Mae teuluoedd wedi dweud eu bod nhw’n teimlo bod ganddynt reolaeth dros eu cymorth eu hunain ac yn bwysicach, roedd yr ymyriadau’n cael eu datblygu yn ôl cyflymder y teulu, nid y gweithwyr. Mewn cyfweliadau gyda’r teuluoedd, cafwyd tys olaeth o lwyddiant y broses, a hynny wedi’i eirio yn wych gan y teuluoedd eu hunain. Dyma’r ymyriad gorau i ni erioed ei gael. Mae’n golygu popeth i ni fod pobl yn gwrando ar beth sydd gyda ni a’n plant i’w ddweud.’
Creu’r Cysyll adau Mae angen pentref i fagu plentyn! Amcangyfrifir y gall ysgol gael effaith o 30% ar berfformiad addysgol plentyn (Egan, D (2012)). Mae defnyddio pŵer y teulu a’r gymuned i gefnogi plant i lwyddo yn hanfodol. Mae Coleg Cymunedol Tonypandy wedi dechrau gweithio gyda Interlink drwy Jenny O’Hara-Jakeway, Swyddog Creu’r Cysyll adau Interlink, a llu o bartneriaid er mwyn ymgysylltu â disgyblion, eu teuluoedd a’u hathrawon i wneud yr ysgol yn fwy fyth o lwyddiant.
Efallai fod arian cyhoeddus yn brin, ond mae digonedd o bŵer gan y bobl! Yn ystod mis Ionawr a mis Chwefror 2014, roedd Interlink yn gallu gweithio gyda phartneriaid fel Age Connects Morgannwg, i gynnal cyfres o weithdai gyda phartneriaid i drafod sut y gall y sector gwirfoddol helpu i ymateb i effaith y toriadau mewn gwariant cyhoeddus, a lleihau’r effaith honno. Mae haelioni pobl a chymunedau gyda’u hamser, eu sgiliau a’u harbenigedd wedi bod yn sylweddol. Ac mae Interlink yn cynnig cefnogaeth ble a phryd bynnag mae ei hangen. 8
Cymunedau Menter Ken Moon a Joanna Markham yw ein Swyddogion Cymunedau Menter, ar ôl i Phil Barre , yn dilyn blynyddoedd o wasanaeth gwych, ymddeol ym mis Mehefin 2013. Maen nhw wedi cael cymaint o ddiddordeb yn gweithio gyda 311 o grwpiau yn delio â materion fel ariannu a llywodraethu. Rhoddodd y m gymorth pellach i 56 o grwpiau mewn meysydd fel sefydlu, cynllunio busnes a cheisiadau am gyllid, gan helpu i godi £1,162,891. •
Cafodd Rhondda Breast Friends gymorth i wneud cais i nifer o gyllidwyr a llwyddon nhw i sicrhau £5,000 gan yr Ymddiriedolaeth Rhuban Pinc, ac fe gawson nhw eu dewis fel elusen y flwyddyn gan Sainsbury’s. Llwyddodd Clwb Aikido Cymru i sicrhau £8,000 gan Blant mewn Angen i ddatblygu eu gwaith gyda phobl ifanc. Derbyniodd Rhandiroedd Mangoed £4,800 gan Arian i Bawb Cymru. Derbyniodd dau glwb Meithrin £8,000 i adnewyddu cyfarpar ar gyfer eu canolfannau.
•
• •
Yn dilyn y penderfyniad i gau parc sblash Pwll Butchers yn Ynysybŵl, ffurfiwyd grŵp gweithredu newydd, ‘Cyfeillion Pwll Butchers’. Bu Joanna Markham yn gweithio gyda Rebecca Arnold o Brosiect Llais y Gymuned, gyda’r nod o ailagor y parc sblash drwy godi arian a gwirfoddolwyr lleol.
Sefydliad arall bu Ken yn gweithio gyda nhw mewn swydd debyg oedd Canolfan Sgiliau Rhondda Cynon Taf yn y Porth. Dechreuwyd y fenter gan unig fasnachwr a oedd yn teimlo’n rhwystredig gydag ansawdd yr hyfforddiant sgiliau adeiladu oedd ar gael i bobl ifanc yn yr ardal. Bu Ken yn gweithio gyda’r sefydliad ar eu strwythur cyfreithiol a’u helpu i sicrhau cymorth gan Ymddiriedolaeth Adfywio’r Meysydd Glo i ganfod ac archwilio cyfleoedd pellach i greu arian gyda’r diwydiant.
O ganlyniad i weithio gyda’r Swyddog Rhwydweithiau Menter Cymunedol yn Glyn-coch ar Ddigwyddiad Blas ar Fenter ym Mhontypridd, bu Ken Moon yn gweithio gyda Denise Lord a Larry Allan i sefydlu cwmni Celfyddydau Perfformio newydd o’r enw Chainworks. Bu Ken yn gweithio gyda’r grŵp i ganfod y strwythur cyfreithiol mwyaf priodol a’r ystod o bolisïau newydd fyddai angen arnynt ac i ddod o hyd i arian cychwynnol. ‘Mae Ken Moon o Interlink wedi bod yn bwll diwaelod o wybodaeth a chefnogaeth hanfodol sydd wedi helpu ChainWorks Produc ons i gychwyn fel endid cyfreithiol ac i sicrhau bod y polisïau cywir gyda ni yn eu lle, yn ogystal â syniadau ariannu defnyddiol i’w defnyddio. Mae’n wych gallu defnyddio un ffynhonnell ddibynadwy am ystod eang o gymorth a chyngor.’ Denise Lord, ChainWorks Produc ons
9
Yn Rhondda Uchaf, bu Ken yn gweithio gyda Llais y Gymuned a Chroeso i’n Coedwig i edrych ar gyfleoedd er mwyn ymgysylltu â’r gymuned a chanfod defnydd newydd ar gyfer coedwigoedd o amgylch Cwm Saebren, Treherbert. Mae hyn yn cynnwys cefnogi’r grŵp i edrych ar gynllun dŵr cymunedol.
Cymunedau Menter ‘Yn bennaf oherwydd gwaith a wnaed gan Ken a staff eraill Interlink, mae cymuned Rhondda Fawr Uchaf mewn sefyllfa i ddatblygu prosiectau ynni cynaliadwy lleol. Mae Interlink wedi bod yn gwbl hanfodol yn y gwaith o ddatblygu ein cynllun dŵr micro ac wedi ein cefnogi ni’n rhagweithiol i ddatblygu ein gweledigaeth gymunedol ar ein defnydd o adnoddau naturiol lleol yn y dyfodol.’
Mae Interlink wedi bod yn gymorth mawr i Neuadd Les Tylorstown, sy’n hanfodol ar gyfer cyfeiriad ei bodolaeth yn y dyfodol. Efallai nad oedd eu cyngor syml, fel canolbwyn o ar un cais am arian ar y tro, yn ymddangos yn bwysig, ond roedd yn achubiaeth. Mae Joanna wedi bod yn fentor i mi ac erbyn hyn, rydw i’n gallu ysgrifennu ceisiadau yn hyderus.’ Rebecca Sullivan – Rheolwr y Neuadd Les
Bu Joanna Markham yn darparu cymorth manwl a thrylwyr i Neuadd Trecynon, sef adeilad sy’n berchen ac yn cael ei redeg gan y gymuned. Helpodd Joanna gyda’u cais i raglen Pobl a Lleoedd y Gronfa Loteri Fawr er mwyn adfer y Neuadd a bu’n cynorthwyo i reoli’r grant.
‘Mae Interlink wedi bod yn wych o ran helpu gyda’r swm helaeth o geisiadau cymorth grant rydyn ni wedi ei dderbyn. Mae hynny wedi ein galluogi i gyflawni ein llawn botensial ar gyfer ein sefydliad ac rydyn ni’n hynod ddiolchgar am hynny.’ Gareth, Ymddiriedolwr Neuadd Trecynon Yn Neuadd Tylorstown, bu Joanna yn cefnogi ymddiriedolwyr a staff i ddatblygu’u hadnoddau ac i ddod â phartneriaid at ei gilydd i adfer yr adeilad. Arweiniodd hyn at ysgrifennu nifer o geisiadau am gyllid gan gynnwys cais i Gronfa Dre adaeth y oteri. Nod y prosiect yw nid yn unig i adfer yr adeilad hanesyddol godidog yn y Rhondda ond i’w wneud yn gynnes a chroesawgar fel y gellir ei ddefnyddio’n llawn gan y gymuned leol i ddarparu man cyfarfod a gwasanaethau lleol. Mae angen cymorth o amrywiaeth eang o ffynonellau ar brosiectau o’r maint hwn, ac mae’r sefydliad yma wedi cael cymorth gan Cartrefi Rhondda Cynon Taf, penseiri, syrfewyr, Interlink – ac yn bwysicach oll, y gymuned leol.
Gwasanaethau Newydd i Gymunedau Lleol Mae’r toriadau i gyllidebau awdurdodau lleol yn her enfawr i ni i gyd. Daeth yr ergyd gyntaf i wasanaethau cyhoeddus yn Rhondda Cynon Taf yn ystod 2013/14 a bu Interlink yn gweithio gyda nifer o grwpiau newydd i’w cefnogi yn ystod y broses o ddatblygu gwasanaethau newydd mewn adeiladau nad oedd Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf eu hangen mwyach. Llyfrgell Gymunedol Beddau a Thŷ Nant Yn y Beddau, bu Interlink yn gweithio gyda’r grŵp o’r dechrau, yn awgrymu mai’r ffordd orau ymlaen oedd i ymgysylltu â’r gymuned. Cynhaliwyd diwrnod agored a wnaeth i’r grŵp sylweddoli faint o bobl leol oedd yn barod i gynnig eu sgiliau a chefnogi’r grŵp. Gofynnodd Interlink hefyd am gymorth Ymddiriedolaeth Adfywio’r Meysydd Glo a lwyddodd, drwy’r Rhwydwaith Menter Cymunedol, i sicrhau cefnogaeth gan ymgynghorydd i ysgrifennu achos busnes.
10
Cymunedau Menter Yn Nhreherbert, cyfarfu Ken Moon gyda grŵp a oedd yn cynnwys Cylch Meithrin Tynewydd, aelod o CwmNi Ltd a phartner yn y sector preifat. Helpodd Interlink y grŵp i sicrhau cefnogaeth ymgynghorol gan Ganolfan Cydweithredol Cymru i baratoi Cynllun
‘O’r dechrau...mae Interlink wedi bod yn darparu cymorth, arweiniad a hyfforddiant i ni ac yn ein cyflwyno i gysyll adau perthnasol er mwyn ein galluogi i lunio cynllun busnes effeithiol. I ddechrau, fe wnaethon nhw ein helpu i gynnal cyfarfod cymunedol i sicrhau bod y prosiect yn ddichonadwy, a bod digon o gefnogaeth iddo gan y gymuned a gwirfoddolwyr. Ar ben hynny, buon ni ar weithdy sefydliad er mwyn penderfynu ar strwythur cywir i’n grŵp. Mae Interlink yn parhau i ddarparu cefnogaeth a chyngor i ni am gyllid, cyfleoedd hyfforddi a rheoli ein hadeilad cymunedol. Rydyn ni’n gwerthfawrogi popeth maen nhw’n ei wneud er mwyn gwneud yn siŵr bod ein prosiect yn gynaliadwy ac yn llwyddiannus.’ Helen Boldero, Ymddiriedolwr
‘Chwarae teg i’r grŵp, nid Interlink oedd yn gyfrifol am droi hyn yn llwyddiant, ond y grŵp a chefnogaeth y llyfrgellydd lleol. Maen nhw wedi gwneud penderfyniad bod hwn yn wasanaeth pwysig i’w cymuned ac wedi gwneud ymdrech aruthrol i weithio gyda’i gilydd a gwneud iddo weithio. Mae’n gwneud i mi deimlo’n ddiymhongar iawn i weithio gyda grŵp mor eithriadol o bobl sy’n poeni am eu cymuned ac yn barod i wneud rhywbeth am y peth.’ Simon James, Prif Weithredwr, Interlink
11
Mae cyngor gan staff Interlink wedi bod yn allweddol wrth helpu Cylch Meithrin Tynewydd i gymryd gofal dros adeilad Clwb Ieuenc d Treherbert sydd wedi cau. Mae Interlink wedi darparu cysyll adau i sefydliadau ac arbenigeddau eraill a oedd mawr eu hangen. Heb gymorth Interlink, ni fyddwn wedi gallu cyflawni’r hyn rydw i wedi’i wneud eleni. Byddwn i’n argymell unrhyw fenter newydd i gysylltu â Interlink am gyngor a chefnogaeth.’ Paul Russell, Ysgrifennydd CwmNi Ltd/eiriolwr dros Treherbert Labour
Cymunedau Menter Llwyddodd Interlink i sicrhau £86,000 i gynnal astudiaethau dichonoldeb manwl i benderfynu pa safleoedd dŵr cymunedol y gellid eu datblygu. Cwblhawyd 11 o astudiaethau dichonoldeb erbyn 26 Chwefror 2013, a nodwyd tri chynllun i’w datblygu gyda grwpiau lleol, sef Cwm Saebren, Ynysybŵl a Gelliwion, Pontypridd.
Hyrwyddo Menter
Llwyddodd Interlink i sicrhau adnoddau ychwanegol gan Brosiect Seren Prifysgol Caerdydd i asesu hyfywedd gweithfeydd glo i ddarparu gwres ar gyfer adeiladau cymunedol, fel safle Glofa Lady Windsor yn Ynysybŵl. Helpodd Interlink hefyd i sicrhau cefnogaeth i grwpiau gan Brosiect Siop Prifysgol De Cymru a oedd yn cynnwys cynnal amrywiaeth o brosiectau gyda grwpiau cymunedol gan gynnwys archwiliadau iechyd a diogelwch ac archwiliadau ynni mewn adeiladau cymunedol.
Daeth dros 50 o bobl o’r sector gwirfoddol a chyhoeddus i’r digwyddiad Ffyniant a Menter ar 14 Tachwedd 2013 i edrych ar sut y gallai grwpiau cymunedol a gwirfoddol gyflawni ar y thema ‘ffyniant’ yn y Cynllun Integredig Sengl ar adeg o galedi a mynd i’r afael â’r materion allweddol fel cyflogaeth, addysg, cynhwysiant ariannol a’r economi. Clywyd syniadau gan fentrau cymdeithasol sydd wedi ennill gwobrau, fel Carpedi Greenstream a mentrau newydd fel Canolfan Sgiliau Rhondda Cynon Taf, gyda menter leol sy’n cael ei rhedeg gan bobl ifanc yn arlwyo yn y digwyddiad.
Yn arwain o’r gwaith hwn, darparodd Interlink dys olaeth o angen i Ymddiriedolaeth Adfywio’r Meysydd Glo a helpodd i sicrhau gwerth £140,000 pellach o archwiliadau ynni a gwelliannau ynni i adeiladau cymunedol yn Rhondda Cynon Taf fel inswleiddio, ffenestri newydd a systemau gwresogi gwell. Mae hyn yn golygu bod yr adeiladau cymunedol yma yn gynhesach ac yn fwy croesawgar, ond hefyd yn fwy cynaliadwy yn ariannol ac yn amgylcheddol, gyda biliau gwresogi is a mwy o bobl yn gallu defnyddio’r cyfleusterau sydd ar gael.
Cynhyrchodd y m wybodaeth reolaidd am bopeth menter drwy negeseuon e-bost rheolaidd, cyfryngau cymdeithasol, nifer o ddigwyddiadau a bwle nau wythnosol.
Digwyddiad Ffyniant a Menter 2013
‘Roedd llawer o waith caled yn sail i lwyddiant y diwrnod hwn. Cafodd llawer o bartneriaid eu cynnwys i roi gwybod i ni beth maen nhw’n ei wneud yn Rhondda Cynon Taf – roedd yn addysgiadol iawn.’
Mae Interlink wedi datblygu partneriaethau agos gyda chyllidwyr lleol fel Glofa’r Tŵr, sy’n ariannu grwpiau ledled Rhondda Cynon Taf. Bu Joanna’n gweithio gyda Rhandiroedd Penywaun i sicrhau £5,000 ychwanegol gan Arian i Bawb Cymru. ‘Mae gweithio mewn partneriaeth gydag Interlink wedi profi i fod yn ased gwerthfawr a llwyddiannus i Gronfa’r Tŵr a’r holl gymunedau rydyn ni’n gweithio gyda nhw. Mae eu cyfranogiad, yn sicr i ni yng Nghronfa’r Tŵr, yn golygu bod y grwpiau rydyn ni’n gweithio gyda nhw yn manteisio’n llawn ar yr holl bethau sydd allan yno ar eu cyfer nhw i gyflawni prosiectau gwerth chweil a buddiol yn eu cymunedau. Mae angerdd yn allweddol ac yn sicr mae Interlink yn darparu hynny i’n partneriaeth.’ Hayley Teague, Cronfa’r Tŵr
Caiff y rhaglen Cymunedau Menter ei hariannu gan Gronfa Gymdeithasol Ewrop drwy Gyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru. 12
Cynllun Datblygu Economaidd Cymunedol De-ddwyrain Cymru (SEWCED) Cynllun Datblygu Economaidd Cymunedol De-ddwyrain Cymru (SEWCED). Mae’r prosiect yma’n cefnogi adfywio economaidd, gan gefnogi mentrau gyda’r broses ymgeisio, yn helpu mentrau llwyddiannus gyda chyflwyno eu prosiectau, gan gynnwys cynnig cyngor ac arweiniad gyda chyflawni targedau Cronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop a chadw dogfennau sy’n ymwneud â chyflawni’r prosiect. Meriel Gough sy’n gyfrifol am brosiect SEWCED yn Interlink. Nod y prosiect yw adeiladu cymunedau economaidd gynaliadwy drwy’r grant ac mae’n canolbwyn o ar y canlynol: • •
Cynyddu cyfraniad economaidd y trydydd sector Gwella gwasanaethau ar gyfer cymunedau lle mae bylchau amlwg i’w nodi Datblygu rhwydweithiau lleol sy’n ymgysylltu â chymunedau lleol i ganfod atebion lleol a’u rhoi ar waith Hyrwyddo cynhwysiant cymdeithasol drwy weithgareddau tre adaeth a diwylliannol
•
•
Cafwyd nifer fawr o ymholiadau a bu’r prosiect yn gweithio gyda 70 o grwpiau yn ystod y flwyddyn: •
Cafodd 22 ohonynt gefnogaeth gyda rheoli sefydliadol a chynllunio busnes Cafodd 25 ohonynt gefnogaeth i gael cyllid gan brosiectau ar wahân i SEWCED Cafodd 15 o grwpiau eu cynorthwyo i ddatblygu a darparu gwasanaeth drwy gonsor a Cafodd 11 eu cynorthwyo gyda strwythurau cyfreithiol a llywodraethiant
• • •
SEWCED funded Cra of Hearts at one of their workshops
Roedd toogoodtowaste yn llwyddiannus gyda’u cais am grant SEWCED i gefnogi dau brosiect. Y cyntaf oedd swydd Peiriannydd Offer Trydanol Domes g a oedd yn galluogi toogoodtowaste i gynyddu faint o offer trydanol a nwy maen nhw’n gallu eu casglu a’u profi cyn eu cynnig yn ôl i’r gymuned yn eu siopau elusen neu i bobl leol mewn angen. Yr ail oedd Cynllun Glanhau Tai Moesegol, sef Gwasanaeth Glanhau Tai Moesegol lle mae holl gynnwys eiddo yn cael ei gasglu a chymaint o’r eitemau a phosibl yn cael eu hail-ddefnyddio, naill ai drwy eu gwerthu mewn siopau elusen neu drwy weithio gyda sefydliadau partner.
‘Ro’n i eisiau dweud diolch yn fawr am eich holl gymorth gyda’r cais i SEWCED, rydyn ni wedi bod yn llwyddiannus.’ Mae’r grwpiau hyn yn cynnal prosiectau drwy grant gan SEWCED, ac wedi derbyn cymorth gan Interlink dros y cyfnod yma: Canolfan Phoenix; Ar s Cymuned; YMCA Pontypridd; toogoodtowaste; Prosiect NH2 New Horizons; Acrow De Cymru; Y Ffatri Gelf; Clwb Bowls Cwm Cynon; Cymdeithas Atal Troseddu Cwm Cynon; Cwmni Total Care Support Solu ons Gofal Croes Ffyrdd Cwm Taf; Carpedi Greenstream; Cra of Hearts.
13
Ruth Jones celebrates at toogoodtowaste’s launch event
Caiff SEWCED ei ariannu gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf.
See CHANGE/ Llais y Gymuned Fel Cydlynydd y prosiect, roedd Lucy Foster yn gyfrifol am See CHANGE, sef prosiect a gaiff ei ariannu gan Gronfa’r Loteri Fawr i gefnogi cymunedau i gyflawni eu huchelgais drwy gefnogi a hyfforddiant. Mae cynllun ‘grymuso cymunedau gweithgar yn Rhondda Cynon Taf’ See CHANGE bellach wedi dod i ben ar ôl prosiect llwyddiannus iawn yn cefnogi nifer fawr o ddysgwyr, grwpiau cymunedol a phartneriaid. Cymerodd 530 o bobl ran yn y prosiect, 296 ohonynt mewn hyfforddiant a 141 ohonynt yn cael cefnogaeth i fod yn rhan o weithredu cymunedol. Prosiect See CHANGE yn cefnogi Eiriolwyr Iechyd Glyncoch. Mae’r Eiriolwyr Iechyd Cymunedol yn gweithio i wella lles yng Nglyncoch. Dechreuodd y prosiect yma o ddigwyddiad Cynllunio Camau Gweithredu Cymunedau yn Gyntaf yn neuadd yr eglwys leol lle daeth trigolion a gweithwyr iechyd proffesiynol allweddol ynghyd i drafod materion iechyd a datblygu cynllun gweithredu er mwyn gwella iechyd. Mae’r Eiriolwyr Iechyd yn cefnogi gwahanol elfennau sy’n cyd-fynd â’u sgiliau a’u diddordebau, gan gynnwys bwyta’n iach, ymddygiad mentrus a gweithgaredd corfforol. Mae Iechyd Meddwl ac iselder yn cael eu taclo drwy grwpiau cymorth gan gyfoedion.
Hyfforddiant Mentora See CHANGE Mae dros 120 o bobl wedi mwynhau ein hyfforddiant Mentora pwrpasol. Rydyn ni wedi creu cysyll adau ag Uned Pobl a Gwaith, Qwest a Chymdeithas Tai Rhondda i gynnig dros 48 o gyrsiau. Mae hyn wedi arwain at lawer o bobl ar y cwrs i gofrestru ar ein ‘rhaglen Help Llaw’. Sally Fowler fu’n cyflwyno pob sesiwn ac esboniodd: ‘Dwi erioed wedi cwrdd â chriw mor hyfryd o bobl sydd eisiau dysgu a helpu pobl eraill.’
Llais y Gymuned Mae Llais y Gymuned yn cael ei ariannu gan y Loteri, a gwelwyd gwaith gwych yn ystod blwyddyn gyntaf y prosiect. Mae Lucy Foster yn gyfrifol am gydlynu consor a o wyth prosiect gwych i gydweithio gyda phobl a chymunedau i fynd i’r afael â’u problemau a darparu gwell gwasanaethau yn lleol. Mae hyn yn ymwneud â chydgynhyrchu, sy’n cynnwys pobl a chymunedau sy’n defnyddio gwasanaethau yn gweithio gyda’r bobl sy’n eu darparu a hynny ar sail gyfartal a chydnabod bod angen i ni ddefnyddio sgiliau, gwybodaeth a phrofiad pawb i sicrhau newid.
Y prosiectau: • • • • • • • • ‘Diolch i brosiect See CHANGE a’r hyfforddiant stori ddigidol, roeddwn i’n gallu rhannu fy stori er mwyn helpu eraill.’
Cydgynhyrchu’r Dyfodol – Partneriaeth Adfywio Glyn-coch – Helpu Pobl Ifanc i Lwyddo Creu Llais – Lygad yn Llygad Prosiect Torri Trwodd – Age Concern Morgannwg Ein Llais, Ein Dyfodol – Coleg Cymuned Tonypandy Eisiau cael ein Clywed – Caerdydd, y Fro a’r Cymoedd Ynysybwl Futures – Partneriaeth Adfywio Ynysybŵl a Glyncoch Croeso i’n Coedwig! – Dysgu a Thyfu Cymdogion – Theatr Spectacle
Hyd yma, mae 1,594 wedi ymgysylltu drwy fforymau, ymgynghoriadau cymunedol, ymgynghoriadau mewn ysgolion, grwpiau llywio a digwyddiadau. 14
Cynnwys Defnyddwyr Gwasanaethau Iechyd Meddwl Mae prosiect INVOLVE! yn hyrwyddo ac yn cefnogi’r dasg o gynnwys defnyddwyr gwasanaethau yn y gwaith o gynllunio, darparu a gwerthuso gwasanaethau iechyd meddwl ledled Merthyr Tudful a Rhondda Cynon Taf. Drwy wneud hyn, rydyn ni’n gobeithio sicrhau bod llais defnyddwyr gwasanaethau yn cael effaith barhaol ar wella gwasanaethau iechyd meddwl. Mae Rachel Wya , Swyddog Cynnwys Defnyddwyr Gwasanaethau Iechyd Meddwl yn Interlink, yn gweithio gyda phobl sydd â phrofiad bywyd er mwyn darparu’r prosiect. Mae pobl sydd â phrofiad bywyd o sa wynt iechyd meddwl wedi bod yn cyfrannu tuag at gynllunio a darparu gwasanaethau iechyd meddwl yng Nghwm Taf ac mae’r cyfraniad hwnnw’n enfawr – ac mae’n tyfu. Cyfanswm yr oriau o waith a ddarparwyd i’r gwasanaeth gan ddefnyddwyr rhwng mis Ebrill 2013 a mis Mawrth 2014 oedd 1060 o oriau – am bris cyflog byw (£7.45 yr awr) mae hynny’n werth £7,897!
Law yn Llaw at Iechyd Meddwl Law yn Llaw at Iechyd Meddwl yw Strategaeth Iechyd Meddwl a Lles Llywodraeth Cymru. Mae cyfrifoldeb ar Fwrdd Partneriaeth Iechyd Meddwl Cwm Taf i sicrhau bod y Strategaeth yn cael datblygu a’i rhoi ar waith ar lefel leol. Fe ddefnyddion ni ddull cydgynhyrchu i ddatblygu proses recriw o gyda defnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr i benodi cynrychiolwyr defnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr i’r Bwrdd Partneriaeth. Cafodd y cynrychiolwyr newydd eu penodi ym mis Ionawr 2014, a’u rôl fydd cynrychioli llais y bobl leol.
Er mwyn hyrwyddo cyfranogiad ym mhrosiect INVOLVE!, a’r broses recriw o ar gyfer y cynrychiolwyr, cynhaliwyd dau ddigwyddiad llwyddiannus ‘Get Involved’ yn Rhondda Cynon Taf a Merthyr Tudful a daeth dros 50 o ddefnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr yn ogystal ag asiantaethau partner i’r digwyddiadau. Fe wnaethon ni hefyd gynnal ymarferiad ymgynghori gyda’r rheini a ddaeth, a nodwyd nifer o faterion a oedd yn flaenoriaeth i ddefnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr, fel: • •
•
yr angen am well mynediad at wybodaeth am y gwahanol fathau o grwpiau a gwasanaethau iechyd meddwl sydd ar gael pwysigrwydd y gwaith o herio s gma a gwahaniaethu yr angen i wella mynediad at ymyriadau seicolegol.
Cynrychiolydd Defnyddwyr Gwasanaethau Bu cynrychiolwyr iechyd meddwl yn cymryd rhan mewn gwahanol grwpiau polisi a chynllunio drwy gydol y flwyddyn gan gynnwys Bwrdd Partneriaeth Iechyd Meddwl Cwm Taf, Grŵp Nerth mewn Partneriaeth, Grŵp Cyfranogi Anhwylderau Bwyta, Grŵp Gweithredu ar gyfer Rhan 2 o'r Mesur Iechyd Meddwl a Grŵp Monitro'r Ddeddf Iechyd Meddwl.
Ymgysyll ad ac Ymgynghori Lleol Mae’r Fforwm Adfer Defnyddwyr Gwasanaethau yn cyfarfod yn fisol mewn lleoliadau ledled Rhondda Cynon Taf a Merthyr Tudful i gasglu barn a phrofiadau pobl o wasanaethau lleol ac i glywed adborth gan gynrychiolwyr defnyddwyr gwasanaeth sy’n mynd i grwpiau cynllunio iechyd meddwl. Ym mis Chwefror 2014, cafodd y grŵp gyfarfod â staff Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf i gymryd rhan yn ymgynghoriad Cam 2 ar doriadau i wasanaethau’r awdurdod lleol, gan gynnwys gwasanaethau dydd. Mae Nerth mewn Partneriaeth yn grŵp sy’n cefnogi defnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr i weithio gyda’r sector statudol a’r trydydd sector. Mae’r grŵp yn cyfarfod bob chwarter blwyddyn i hyrwyddo ymgysyll ad defnyddwyr a gofalwyr gwasanaethau iechyd meddwl yn y gwaith o gynllunio, dylunio, darparu a gwerthuso gwasanaethau iechyd meddwl. Ym mis Mawrth 2014, roedd y grŵp yn rhan o’r broses ymgysylltu a gynhaliwyd gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf ar newidiadau i Wasanaethau Iechyd Meddwl Pobl Hŷn.
15
Cynnwys Defnyddwyr Gwasanaethau Iechyd Meddwl Nododd y grŵp bwysigrwydd dylunio cwes ynau ymgysylltu mewn ffordd hygyrch, heb jargon. Mae’r Bwrdd Iechyd wedi cytuno i ddefnyddio’r grŵp fel ‘seinfwrdd’ ar gyfer ymgysylltu o sa wynt gwasanaethau iechyd meddwl yn y dyfodol.
Recriw o Er mwyn gwella’r gwasanaethau a ddarperir gan sefydliadau y sector cyhoeddus, mae defnyddwyr gwasanaethau yn helpu i recriw o staff sydd â’r gwerthoedd a’r sgiliau addas. Roedd pobl sydd â phrofiad bywyd yn cymryd rhan mewn 25 o baneli cyfweld ar gyfer swyddi iechyd meddwl ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf, Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf a Phrifysgol De Cymru. Ym mis Mawrth 2014, roedden ni hefyd yn gyfrifol am gydgynhyrchu a chydredeg diwrnod hyfforddi recriw o gyda dau hwylusydd oedd yn ddefnyddwyr gwasanaeth i arfogi pobl gyda’r wybodaeth a’r sgiliau angenrheidiol i gymryd rhan mewn paneli recriw o yn y dyfodol. ‘Roedd lefel y wybodaeth a gafodd ei rhannu yn dda ac yn glir. Fe wnes i fwynhau, ac roedd yn addysgiadol.’
Mae INVOLVE! hefyd wedi cael nifer o adroddiadau anecdotaidd am yr effaith y gall agweddau negyddol eu cael pan fydd pobl yn ymweld â’u meddygon teulu i gael cymorth gyda iechyd meddwl a gwelwyd llawer o frwdfrydedd am brosiect sy’n hyrwyddo gwell ymwybyddiaeth am iechyd meddwl mewn gofal sylfaenol. O ganlyniad, cynhyrchwyd pecyn hyfforddi INFORM ar y cyd â defnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr, gyda’r nod o godi ymwybyddiaeth ymysg staff meddygfeydd o brofiadau cleifion a gofalwyr o ddefnyddio gofal sylfaenol ar gyfer cyflwr yn ymwneud â iechyd meddwl. Mae’r grŵp wedi datblygu amrywiaeth o ddulliau hyfforddi rhyngweithiol gan gynnwys straeon digidol, gweithgareddau grŵp a chyflwyniadau i dynnu sylw at themâu cyffredin ac i ddangos sut y gall newidiadau syml i arferion gweithio fod yn hynod effeithiol o ran cefnogi pobl. Bydd y grŵp yn darparu’r hyfforddiant i feddygfeydd ledled Cwm Taf gan ddechrau ym mis Gorffennaf 2014. Hyd yma, mae INFORM wedi bod ymhlith y prosiectau mwyaf arloesol a chyffrous ac rydyn ni’n dymuno pob llwyddiant i’r grŵp wrth ddarparu’r hyfforddiant yma yn 2014-2015.
INFORM Hyfforddiant Ymwybyddiaeth Iechyd Meddwl ar gyfer Gofal Sylfaenol Mae’r angen am well ymwybyddiaeth iechyd meddwl mewn gofal sylfaenol wedi cael ei nodi ar lefel leol a chenedlaethol. Mae un o brif argymhellion arolwg 2014 Gofal o ‘Brofiadau Pobl o Wasanaethau Iechyd Meddwl Sylfaenol yng Nghymru yn nodi: ‘Dylai partneriaid iechyd meddwl sicrhau bod meddygon teulu a staff gofal sylfaenol eraill yn cael hyfforddiant i godi eu hymwybyddiaeth a’u dealltwriaeth o broblemau iechyd meddwl.’ ‘Wrth fy modd. Roedd yn wych cwrdd â phobl eraill a chael eu barn nhw am sut i newid agweddau meddygon at iechyd meddwl, a rhoi lles ar flaen meddwl y proffesiwn meddygol. Rwy’n gobeithio, drwy weithio i chwalu’r ystrydebau y gallwn ni wneud gwahaniaeth, ac efallai gydag amser y gallwn ni newid y byd, neu o leiaf sut mae’r byd yn ein gweld ni!’
‘Roedd yn ddiwrnod cynhyrchiol iawn a fe fuon ni’n trafod materion pwysig iawn. Dwi’n meddwl y bydd yn ein cadw ni’n brysur am beth amser! (Cynrychiolydd defnyddwyr gwasanaethau)
16
Iechyd, Gofal Cymdeithasol a LLes Arddangos prosiectau iechyd yng Ngwobrau’r Dlws Grisial Anne Morris yw Hwylusydd Gofal Cymdeithasol a Lles Interlink a hi sy’n cefnogi pobl, cymunedau a sefydliadau i weithio gyda’i gilydd i wella iechyd a lles yng Nghwm Taf. Cafodd gwirfoddolwyr lleol, grwpiau cymunedol a gwirfoddol sydd wedi cyflwyno cynlluniau ysbrydoledig ac arloesol eu gwobrwyo yng Ngwobrau’r Dlws Grisial. ‘Dyma yw’r swydd a dyma beth sy’n ei gwneud hi mor werth chweil – cael dysgu gan bobl a phrosiectau cymunedol anhygoel Cwm Taf. Mae angen mwy o fuddsoddi mewn grwpiau cymunedol lleol a’u gwirfoddolwyr yn ogystal â rhoi cydnabyddiaeth i’w gwaith gwych.’ Anne Morris, Interlink
Bocsys Bwyd Cymunedol – Cymdeithas Tai Rhondda a FareShare Cymru Y cynllun hwn – sy’n newid bywydau – yw’r cyntaf o’i fath yn y de. Mae bwyd iach oedd yn cael ei gyfrif fel gwastraff ac yn cael ei daflu nawr yn cael ei ddefnyddio i greu bocsys bwyd iach sy’n cael eu rhannu ymysg trigolion sydd mewn angen. Mae trigolion yn talu cost fach am y bocs (tua 20 y cant o werth y bwyd yn y bocs i’w brynu yn y siop). I’r rheini sydd ag ôl-ddyledion rhent, mae eu cyfraniad nhw at gost y bocs yn mynd tuag at glirio eu dyledion. Roedd y bocsys yn cael eu llenwi a’u casglu yn wythnosol gan wirfoddolwyr. Roedd 160 o deuluoedd wedi elwa o’r bocsys, a gwelwyd gostyngiad o 5 y cant mewn ôl-ddyledion rhent. Mae’r cynllun hefyd yn cynnig cyfleoedd gwirfoddoli gwerthfawr. Caiff Gwobrau’r Dlws Grisial eu cefnogi gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf.
17
Prepare To Care – Mind Merthyr a’r Cymoedd Mae Prepare To Care yn gyfle hyfforddi unigryw i’r rheini sy’n gofalu am rywun yn eu cymuned neu’r rheini sy’n chwilio am yrfa ym maes gofal. Mae cwrs achrededig Agored Cymru yn rhoi cyflwyniad anffurfiol a chefnogol i ofal i bobl. ‘Rwy’n gobeithio gallu dod o hyd i waith yn y dyfodol agos ac yn teimlo bod yr hyn rydw i wedi’i ddysgu wedi rhoi gwybodaeth a hyder i mi gymryd y cam mawr ar ôl bod yn ddi-waith ers blynyddoedd.’
Mae gen i barlys yr ymennydd ac mae gan fy ngŵr sglerosis ymledol. Do’n i ddim yn gwybod bod fy ngŵr yn dal yn gallu gwneud ei benderfyniadau ei hun nes i ni ddod ar y cwrs. Roedd hyn yn torri r newydd ac ers hynny mae wedi magu hyder ac yn gallu mynegi ei hun i’n meddyg teulu lleol a phobl eraill o’i gwmpas. Pe bai pobl ond wedi adnabod fy ngŵr cyn dechrau’r cyflwr MS. Roedd yn ddyn anhygoel. Hoffwn gyflwyno’r Wobr Dlws Grisial i fy ngŵr.’
Iechyd, Gofal Cymdeithasol a LLes Y Gronfa Gofal Canolraddol Ym mis Rhagfyr eleni, roedd Cyllideb Llywodraeth Cymru ar gyfer 2014-15 yn cynnwys cynigion i sefydlu Cronfa Gofal Canolraddol. Bydd y Gronfa’n cael ei defnyddio i hyrwyddo cydweithio rhwng Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai, i gefnogi pobl i aros yn annibynnol ac i aros yn eu cartrefi eu hunain. Bydd hefyd yn cael ei ddefnyddio i osgoi ymweliadau diangen â’r ysbyty neu ymweliadau amhriodol â gofal preswyl yn ogystal ag osgoi oedi cyn cael eu rhyddhau o’r ysbyty. Bydd hyn yn cynnwys gwella cydlyniant rhwng Gwasanaethau Cymdeithasol a Iechyd i gefnogi pobl i aros yn ddiogel yn eu cartrefi neu yn y gymuned. Bydd yn adnabod y bobl hynny sydd, wrth gael eu derbyn i’r ysbyty, mewn perygl o weld oedi wrth gael eu rhyddhau ac yn rheoli eu hanghenion gofal a
chymorth yn rhagweithiol i sicrhau eu bod yn gallu dychwelyd adref. I’r bobl hyn, gallai hefyd olygu sicrhau darparu unrhyw gymhorthion ac addasiadau i’w cartrefi er mwyn eu cefnogi i fod yn annibynnol. Mewn cydweithrediad ag Interlink, Gweithredu Gwirfoddol Merthyr Tudful, Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf a Chynghorau Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf a Merthyr Tudful, cafodd cynigion rhanbarthol eu cyflwyno. Roedd cynnig Cwm Taf yn cynnwys cronfa ariannu’r trydydd sector: ‘Cynllun Grant Capasi ’r Gymdogaeth’ a Chydlynwyr Cymunedol a benodwyd gan Interlink a Gweithredu Gwirfoddol Merthyr Tudful i gysylltu gwasanaethau i bobl hŷn ynghyd â phrosiect adeiladu capasi yn seiliedig ar wirfoddoli.
Iechyd Meddwl Fforwm Iechyd Meddwl
Valleys Steps
Mae Fforwm Iechyd Meddwl Cwm Taf yn galluogi sefydliadau’r sector gwirfoddol sydd â diddordeb mewn lles meddyliol i weithio gyda’i gilydd ac ymgysylltu â’r sector statudol i wella lles meddyliol. Hwylusydd y Fforwm yw Maria Abson, sef Swyddog Datblygu Iechyd Meddwl yn Interlink a Gweithredu Gwirfoddol Merthyr Tudful a’r cadeirydd yw Janet Whiteman o New Horizons. Cafwyd pedwar cyfarfod yn ystod y flwyddyn ac roedd y pynciau allweddol yn cynnwys effaith y toriadau yn y sector cyhoeddus ar les meddyliol a chyfleoedd cyllid. Darn allweddol o waith a oedd yn cynnwys ymgynghori ag aelodau o’r Fforwm ym mis Tachwedd oedd gwaith ymchwil i ddarparu dewisiadau gwahanol i roi presgripsiynau ar gyfer iechyd meddwl, a Chwm Taf oedd â’r cyfraddau uchaf ym Mhrydain.
Gwnaeth Interlink, drwy gydweithio â Bwrdd Iechyd y Brifysgol, gais am arian gan Gyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru i gynnal y gwaith ymchwil gyda’r nod o wneud cais am Fond Lles. Bond Lles yw buddsoddiad cymdeithasol, sy’n cynnig benthyciad risg isel i fuddsoddi mewn gwasanaethau sy’n arwain yn nes ymlaen at arbedion er mwyn ad-dalu’r benthyciad. Yn yr achos yma, gofynnwyd y cwes wn a fyddai buddsoddi mewn ymyrraeth gynnar a gwasanaethau ataliol ar gyfer gwasanaethau iechyd meddwl yn lleihau’r gost o feddyginiaethau ar bresgripsiwn.
‘Mae’r fforwm yn hynod werthfawr i fi. Mae’n rhoi llawer o wybodaeth i fi ac yn fy helpu i ddeall beth sy’n digwydd yn lleol ac yn rhoi llais i fy sefydliad mewn datblygiadau lleol.’
Cafodd yr astudiaeth ei chomisiynu gan Interlink gyda chyllid gan Gyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru ac Athrofa Iechyd a Gofal Cymdeithasol Cymru oedd yn gyfrifol am gynnal yr astudiaeth. Bu’r astudiaeth yn edrych ar pa bartneriaid yng Nghwm Taf a allai ddefnyddio Bond Lles i gefnogi darparu gwasanaethau amgen, megis ymwybyddiaeth ofalgar, cymorth gan gyfoedion, a’r celfyddydau, o dan fodel newydd ‘Valleys Steps’, sy’n seiliedig ar fodel llwyddiannus yn yr Alban a wnaeth y cysyll ad rhwng tlodi a iechyd meddwl gwael, o’r enw ‘Glasgow Steps’. 18
Iechyd Meddwl Valleys Steps (parhad) Cwblhawyd yr adroddiad cyntaf ac erbyn hyn mae wedi symud ymlaen i edrych ar y ffordd orau o ddatblygu’r model ‘Valleys Steps’ a sicrhau benthyciad a chyllid i gyflwyno gwasanaethau newydd i wella lles.
Digwyddiadau Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd Trefnwyd dau ddigwyddiad i godi ymwybyddiaeth am iechyd meddwl ym Merthyr a Rhondda Cynon Taf ym mis Hydref 2013 ar gyfer Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd. Roedd y ddau ddigwyddiad yn gyfle i aelodau o’r cyhoedd yng Nghwm Taf drafod eu pryderon am iechyd meddwl a herio rhai o’r ystrydebau mae pobl yn dal i’w credu. Roedd y digwyddiadau yn llwyddiant mawr. Daeth 440 o aelodau o’r cyhoedd i’r digwyddiad ym Merthyr a tua 70 o aelodau o’r cyhoedd i’r digwyddiad yn Rhondda Cynon Taf. Roedd tua 80 o sefydliadau cymunedol yn cymryd rhan gyda’r ddau digwyddiadau, yn rhedeg stondinau, yn rhoi cyngor ac arweiniad ac yn cyfeirio pobl at wasanaethau perthnasol. Y thema oedd ‘Iechyd Meddwl Pobl Hŷn’ ac roedd y ddau ddigwyddiad yn cynnwys gweithgareddau am y pwnc i godi ymwybyddiaeth y cyhoedd. ‘Mae’r digwyddiad yma’n amhrisiadwy ac yn ffordd dda o herio s gma yn y gymuned leol.’
‘Roedd y digwyddiad wedi’i drefnu’n dda ac roedd ganddo ffocws cadarnhaol iawn – mwy o’r un peth y flwyddyn nesaf os gwelwch yn dda, da iawn!’
19
Gwasanaethau Iechyd Meddwl i Bobl Hŷn ‘Fe gymerodd hi chwe mis i’r Gwasanaeth Iechyd drin fy nhad. Heb y Gymdeithas Alzheimers, gallaf ddweud yn bendant y byddai Dad wedi bod yn glaf mewnol erbyn hyn. Fel awdurdod iechyd mae angen i chi WRANDO ar ddefnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr. Heb gymorth mudiadau gwirfoddol, byddai gennych chi broblemau MAWR IAWN. Mae angen mwy o gefnogaeth ar fudiadau gwirfoddol.’ Cynhaliodd Interlink ddigwyddiad ymgysylltu ym mis Mawrth 2014 gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf i ymgysylltu â rhanddeiliaid ynglŷn â newidiadau arfaethedig i wasanaethau iechyd meddwl ar gyfer pobl hŷn. Roedd y cynlluniau’n cynnwys lleoli’r holl welyau asesu yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg i ddarparu asesiad a thriniaeth mwy arbenigol ac i ddarparu mwy o wasanaethau cymunedol. Codwyd pryderon ynghylch trafnidiaeth a gallu defnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr i gyrraedd Ysbyty Brenhinol Morgannwg, yn enwedig o Ferthyr.
Roedd cydnabyddiaeth bod angen ymyriadau cynharach ar bobl, gwell cefnogaeth yn ystod camau cynnar o golli cof a gwneud mwy o ddefnydd o’r trydydd sector. Mynegwyd y pryderon yma i Fwrdd Iechyd y Brifysgol fel rhan o’r broses ymgynghori.
Aelodau’r Pwyllgor Gwaith Aelodau’r Pwyllgor Gwaith Ebrill 2013 i Mawrth 2014
Jean Harrinton
TEDS
Cadeirydd
Pauline Richards
Valleys Kids
Is-gadeirydd
Geoff Bell
Llantrisant and District 50+ Forum
Trysorwydd
Robin Cook
Treforest Wholesome Foods (tan Medi 2013)
Wendy York
RCT Community Arts
Kate O’Sullivan
Gilfach Goch Community Associa on
Rhian Dash
Rowan Tree Cancer Care
Stephen Davis
Spectacle Theatre
Lynda Corre
RCT 50+ Forum
Gareth Taylor
Pontygwaith Partnership
Joanna Fashan
Cynon Valley Crime Preven on
Janet Whiteman
New Horizons (o Tachwedd 2013)
Kathryn Williams
Dylans Den (o Tachwedd 2013)
Ben Treharne-Foose
Big Click (o Mawrth 2014)
20
Tim y Staff Simon James
Prif Weithredwr
June Williams-Sykes
Rheolwr Cyllid ac Adnoddau
Ann Philpo
Rheolwr Gweithrediadau (tan Mehefin 2013)
Kath Price
Rheolwr Swyddfa
Alisa Davies
Cynorthwy-ydd Gweinyddol
Cara Jordan-Evans
Cynorthwy-ydd Gweinyddol
Lauren Baker
Cynorthwy-ydd Derbynnydd / Lletygarwch
Phil Barre
Swyddog Datblygu (Cymunedau Mentrus) (tan Mehefin 2013)
Joanna Markham
Swyddog Datblygu (Cymunedau Mentrus)
Ken Moon
Swyddog Datblygu (Cymunedau Mentrus)
Meriel Gough
Swyddog Datblygu (Menter Gymdeithasol/SEWCED)
Chris ne Davies
Swyddog Datblygu Gwirfoddoli
Thomas Crocke
Swyddog Datblygu Gwirfoddoli
Sam Griffiths
Swyddog Gwirfoddoli Cymru
Maria Prosser
Swyddog Datblygu Partneriaeth Plant a Phoble Ifanc (Cynhelir gan Interlink)
Sue Phillips
Cyfranogiad Fframwaith a Swyddog Cynnwys (Cynhelir gan Interlink)
Maria Abson
Swyddog Datblygu Iechyd Meddwl
Helen Rees
Swyddog Cynnwys Defnyddwyr Gwasanaeth Iechyd Meddwl (Cefnogaeth)
Rachel Wya
Swyddog Cynnwys Defnyddwyr Gwasanaeth Iechyd Meddwl (Datblygu)
Anne Morris
Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Lles Hwylusydd
Kelly Daniel
Gwneud y Swyddog Datblygu Cysyll adau (tan Mehefin 2013)
Lucy Foster
Gweler Cydlynydd Newid a Hyfforddwr Cydlynydd Llais y Gymuned (o Ebrill 2013)
Jenny O’Hara Jakeway
Gwneud y Swyddog Datblygu Cysyll adau (o Hydref 2013)
Glanhawyr Interlink
Jackie Willis Rebecca Edwards
Gwirfoddolwyr Interlink
Sue Shaddock Charlo e Taylor Hannah Davies
Rydyn ni'n diolch ac yn dymuno'r gorau i Ann a Phil sydd wedi gadael Interlink yn ystod y flwyddyn hon.
21
Cyfrifon Mantolen Fel ar 31 Mawrth 2014
2014 £
2013 £
36,427 196,711 233,138
47,520 47,520
74,745 318,924 393,669
75,532 464,254 539,786
20,112
8,143
Asedau Presennol Net
373,557
531,643
Asedau Net
606,695
579,163
Cronfeydd Cronfeydd Digyfyngiad
575,894
501,076
Cronfeydd Cyfyngedig
30,801
78,087
Cyfanswm Cronfeydd
606,695
579,163
Asedau Sefydlog Asedau sefydlog Diriaethol Buddsoddiadau Aseadau Presennol Dyledwyr a Rhagdaliadau Arian yn y Banc ac mewn llaw Rhwymedigaethau: Symiau’n ddyledus o fewn blwyddyn
Efallai na fydd y cyfrifon cryno hyn yn cynnwys digon o wybodaeth i ganiatáu dealltwriaeth lawn o faterion ariannol y cwmni elusennol. I gael rhagor o wybodaeth, dylid edrych ar y cyfrifon llawn, adroddiad yr archwilydd annibynnol ar y cyfrifon hynny ac adroddiad blynyddol yr ymddiriedolwyr. Gellir cael copïau o’r rhain gan Interlink, 6 Melin Corrwg, Ffordd Caerdydd, Bad Uchaf CF37 5BE Ffôn: 01443 846200. I Aelodau Interlink Ym marn yr archwilwyr annibynnol, cwmni Williams Ross Limited, mae’r cyfrifon cryno yn y ddogfen hon yn gyson â’r cyfrifon blynyddol cyflawn. Roedd adroddiad yr archwilwyr annibynnol ar y cyfrifon llawn yn ddiamod. Cymeradwywyd y cyfrifon blynyddol gan yr ymddiriedolwyr ar 4 Tachwedd 2014.
22
Cyfrifon Accounts Cyfrif Cryno Incwm a Gwariant Y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2014
2014 £
2013 £
1,112,335
915,170
18,720
11,481
1,436
-
1,132,491
926,651
1,104,350
918,476
28,141
8,175
Costau Staff
Arall
Dibrisiant
Cyfanswm
£
£
£
£
505,864
561,619
16,456
1,083,939
9,314
11,097
-
20,411
515,178
572,716
16,456
1,104,350
Incwm gros o weithrediadau parhaus arferol
Incwm o weithgareddau masnachu anelusennol Incwm buddsoddi Cyfanswm incwm o weithrediadau parhaus Cyfanswm gwariant o weithrediadau parhaus
Nodyn
Incwm net am y flwyddyn
Nodyn Dadansoddiad o’r adnoddau a ddefnyddiwyd
Costau Cymorth Rheolaeth a gwariant gweinyddol (gan gynnwys llywodraethu)
23
Cyfrifon Datganiad o Weithgareddau Ariannol (Gan gynnwys Cyfrif Incwm a Gwariant) Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2014 Digyfyngiad £
2014 Cyfyngedig £
Cyfanswm £
2013 Cyfanswm £
18,720 223 1,436
1,000 -
1,000 18,720 223 1,436
11,481 379 -
Adnoddau sy’n dod i mewn o Weithgareddau Elusennol: Gran au a chontractau
358,939
587,420
946,359
901,093
Ffioedd rheoli Adnoddau a dderbyniwyd Arall
136,369 28,384
-
136,369 28,384
13,698
Cyfanswm yr Adnoddau sy’n dod i mewn
544,071
588,420
1,132,491
926,651
4,116 452,840 6,981 463,937
631,099 9,314 640,413
4,116 1,083,939 16,295 1,104,350
912,825 5,651 918,476
80,134
(51,993)
28,141
8,175
(4,707)
4,707
-
-
75,427
(47,286)
28,141
8,175
(203) (406) 74,818 501,076 575,894
(47,286) 78,087 30,801
(203) (406) 27,532 579,163 606,695
-
Adnoddau sy’n dod i mewn Adnoddau sy’n dod i mewn o gronfeydd a gynhyrchwyd: Incwm Gwirfoddol: Rhoddion a Gran au Gweithgareddau ar gyfer cynhyrchu arian: Incwm masnachu Llog banc Incwm buddsoddi
Adnoddau a Wariwyd Cost Cynhyrchu Cronfeydd Gweithgareddau elusennol Costau llywodraethu Cyfanswm yr Adnoddau a Wariwyd Incwm Net / (gwariant) ar gyfer y flwyddyn cyn Trosglwyddiadau Trosglwyddiadau rhwng Cronfeydd Enillion Cydnabyddedig Eraill Enillion / (colledion) ar fuddsoddiadau wireddwyd heb eu gwireddu Symudiad net mewn cronfeydd Adnoddau agor Cronfeydd Dygwyd Ymlaen
8,175 570,988 579,163 24
Aelodaeth Membership Aelodaeth Interlink i 31 Mawrth 2014 12th Pontypridd Scout Group; 1st Aberdare St Fagans Scout Group; 1st Pontygwaith Scout Group; 1st Tonyrefail Scout Group; Aberaman Amateur Boxing Club; Aberaman Bowls Club; Aberaman Newydd Tenants Associa on; Abercwmboi Community Revival Group; Abercwmboi Environment Group; Abercynon Ac on Team; Abercynon RFC; Abercynon Social Hall; Aberdare and District Radio Society; Aberdare Childrens Contact Centre; Aberdare Cricket Club; Aberdare Scribblers; Aberdare Trefoil Guild; Abergorki Community Hall; Abernant Community Interests Group; Access Mondial; Accessible Caring Transport; ACT 1 Theatre Group; Ac on for Hirwaun (A4H); ACTS Community Church; ADD-LIB; ADREF LTD; Advocacy Ma ers; Age Ac on Mountain Ash and Penrhiwceiber; Age Concern Cymru; Age Concern Morgannwg; Alison House Youth and Play Project; All Wales Forum; Alzheimer’s Society Merthyr Tydfil Branch; An Open Door; Arosfa Senior Ci zens Guild; Ar s Community; Arts Factory; Ategi; Barry Sidings Ac vity Group; Beddau Library; BETH Beyond Everything Theres Hope; Bethel Place Residents Associa on; Bethlehem Bap st Church; Bipolar UK; Blaenllechau Community Invovlement Group; Blossoming Buddies; Boys and Girls Clubs Of Wales; Breast Cancer Care Cymru; Breathe Easy Rhondda; Briars Bridleways; Britannia Street Watch; Bri sh Deaf Associa on; Bri sh Heart Founda on Cymru; Bri sh Red Cross; Bronwydd Ladies Bowling Club; Bryn Golau Caergwerlas Tenants and Residents; Brynawel House Alcohol Rehabilita on Centre; Bryncynon Community Centre; Bryncynon Li er Pick Group; Bryncynon Walking Group; Bryn rion Graveyard Fund; Bryn rion Tenant & Residents Associa on; C.A.S.S. (Calectoral & Stoma Support); Camau Bach Outdoor Ac vity Group; Cambrian Male Voice Choir; Canny Quilter's; Capel Farm Resource Centre; Capel Salem Tonteg; Capel Soar Soar Chapel the Trustees; Capel y Tabernacl Cyf; Cardiff Vales and Valleys; Care & Repair Rhondda Cynon Taff Ltd; Cartrefi Cymru; CASE; Castle Square United Reform Church; Cefn Primary Mother & Toddler; Cemetery Road Tenants and Residents Associa on; Central Glamorgan Guides; Central Glamorgan Trefoil Guild; Chaplaincy Service at USW; Churches Counselling Service in Wales; Chwarae Plant; Chwarae Teg; CIC (Cynllyn Ieuenc d Y Cymoedd); Cilfynydd Art Society; Cilfynydd Kids Club; Circles Network Wales; Cleanstream Carpets CIC; Clwb Carco; Clwb Gymdeithasol Cymraeg Cwm Cynon; Clwb y Bont; Coal Industry Social Welfare Organisa on; Coalfields Regenera on Trust; Coed Ely Community Centre Steering Group; Colorectal and Stoma Support Group; Communi es in Partnership; Community Cancer Services; Community Development Cymru; Community Media on Services RCT; Cor Meibion Morlais; Cor Meibion Pontypridd; Cornerstone Church; Cra yways Society; Crea ve Cynon; Crime Reduc on Ini a ves; Crossroads Rhondda Cynon Taff; Cruse Bereavement Care Merthyr Tydfil/Rhondda Cynon Taff; Cwm Clydach Development Trust; Cwm Clydach Outdoor Ac vity Group; Cwm Cynon Women's Aid; Cwm Gymnas cs; Cwm Taff Alzheimer's Society; Cwmaman Health Group; Cwmaman Ins tute Silver Band; Cwmaman Public Hall and Ins tute; Cwmbach Choir; Cwmbach Scouts and Guides; Cwmparc Branch Na onal OAP of Wales; Cwmparc Community Associa on; Cwmparc Out of School Club; Cwmparc Treorchy and Ynyswen Community Regenera on; Cylch; Cylch Meithrin Aberdar; Cylch Meithrin Efail Isaf; Cylch Meithrin Nant Drys; Cylch Meithrin Porth; Cylch Meithrin Thomastown; Cylch Meithrin Tynewydd; Cymdeithas Rhieni y Cymer; Cynon Allotments Associa on; Cynon Culture; Cynon Taf Community Housing; Cynon Valley Area Na onal OAP's Associa on of Wales; Cynon Valley Ci zens Advice Bureau; Cynon Valley Crime Preven on Associa on; Cynon Valley Disabled Club; Cynon Valley First Responder Scheme; Cynon Valley Neighbourhood Watch; Cynon Valley PALS; Cynon Valley Vision; Cynon Valley Walkers; Dai Davies Community Centre; Darranlas Residents Associa on; Dewis Centre for Independent Living; Diabetes Peer Support; Diabetes UK Cymru; Diabetes UK Pontypridd and District; Disability Wales; Dragon Savers Credit union; DRIVE; Drugaid (Swapa Ltd); Dylan's Den; Dynea Neighbourhood Watch; Early Start; Ea ng Disorders Wales; Efail Isaf Park Commi ee; Efail Isaf Village Hall; Elim Cynon Valley Church; Elite Supported Employment Agency Ltd; Ely Valley Junior Football Club; Epilepsy Wales; FADS - A Family Service; Fairbridge Cymru; Fernbank Residents Group; Ferndale and District Boys and Girls Club; Ferndale Court Residents Fund; Ferndale Old Age Pensioners; Ferndale Skate Park; Fernhill (Rhondda) Conserva on Group; Fernhill Associa on of Residents; Fernhill Family Flats; Fernhill Youth Project; Fforest Uchaf Horse & Pony Rehabilita on Centre and Pit Pony Sanctuary; Fi y Plus Forum Cynon; Firebrake Wales; Follow Your Dreams; Forum of Older People in Cynon Valley; Friday Youth Club; Friends of Caerglas Resource Centre; Friends of Craig yr Hesg Community School; Friends of Four Seasons; Friends of Maesgwyn Special School; Friends of the Animals; Friends of The Rhondda Heritage Park; Friends of Tonteg Community Park; Friends of Tonypandy Primary School; Friends of Ynysangharad War Memorial Park; Friends of Ynyshir Primary School; Friends r Us; Gadlys Regenera on Ini a ve Programme; Garthwen Residents Sheltered Homes; Gatehouse; Gelli Fedi Rise Tennants Associa on; Gelligaled Bowls Club; Gilfach Goch and Tonyrefail Community First Responders; Gilfach Goch ABC; Gilfach Goch Community Associa on; Gilfach Goch Welfare OAP Associa on; Gilfach Goch Youth Commi ee; Gingerbread; Glamorgan Blended Learning; Glamorgan ME Support Group; Glamorgan Mission to the Deaf; Glan Road Neighbourhood Watch; Glancynon Gardening Group; Glasbrook Recrea on Commi ee; Glyn Aman Neighbourhood Watch; Glyncoch Community Centre; Glyntaff Serenades; Glyntaff Tenants and Residents Associa on; Gofal Cymru (Rhondda Cynon Taff); Greenhill Allotments Society; Greenlife Society UK; Greenmeadow Riding for the Disabled Group; Grow Enterprise Wales; Growing; GTFM; Gwalia Care and Support; Gwaunruperra Residents and Community Group; Hafod Care Associa on Ltd; Hawthorn and Upper Boat Senior Ci zens; Headway Cardiff; Heartbeat 95; Hirwaun and Penderyn Community Council; hirwaun Drum Majors; Hirwaun OAP Associa on; Hirwaun Welfare Football Social Club; Hirwaun YMCA Youth and Community Centre; Homestart RCT; Ilan Diamonds Jazz Band; Innovate Trust; Interna onal Bee Research Associa on; Journeys; Kyber Colts ABC; Laburnum Court Residents Associa on; Lan Woods Environmental Protec on Group; Learning Disability Wales; Lewis Merthyr Band; Library Close Senior Ci zens; llamau; Llanfair Uni ng Church; Llanharan Community Development Project Ltd; Llanharan OAP Associa on; Llanharan Recrea on Ground Trust; Llanharry and Tylagarw Community Associa on; Llanilltud Faerdref Cra y Bookworms; Llantrisant ABC; Llantrisant and District 50+ Forum; Llantrisant History Society; Llantrisant Ladies Choir; Llantrisant Sub-Aqua Club; Llantrisant Fardre Football Club; Llantwit Fardre Football Club; Llantwit Lions Skater Hockey Club; Llwydcoed Band;
25
Aelodaeth Aelodaeth Interlink i 31 Mawrth 2014 Llwydcoed Community Centre; Llwynypia Boys and Girls Club; Llys Catwg Residents Associa on; Lower Trealaw Branch OAP Maes Yr Haf; Maerdy Archives; Maerdy Community Centre; Maerdy Infants Taskforce Environment; Maerdy/Ferndale Tenants and Residents Board; Maes yr Haf Community Centre; Mencap Cymru; Menter Iaith Rhondda Cynon Taf; Merthyr and the Valleys Mind; Mid Fach River Care Group; Mid Glamorgan Area Scout Council; Mid Glamorgan Scouts; Mid Rhondda Band; Mid Rhondda Modeling Minnesingers Male Chorus; Miskin Art; Miskin Regenera on Trust; Mountain Ash Golf Club; Mountain Ash YMCA; Mudiad Ysgolion Meithrin Rhondda Cynon Taf; Nant-y-Fedw Tenants & Residents; Nantgarw OAP Associa on; Na onal Childminding Associa on; Na onal Council of YMCA's in Wales; NCH Ac on for Children Penwaun Family Centre; NCH Ac on for Children Rhondda Family Project; Nebo Chapel; New Horizons; New Life Community Church; Newlink Wales; Newport and Gwent Chamber of Commerce Enterprise and Industry; Newtown Llantwit Allotment Associa on; Newydd Housing Associa on; Nixons Welfare Ins tute and Social Club; Oasis Church; Ogwr DASH; Old Age Pensioners and Widows Assoc, Treherbert; Old Bridge Photographic Society; Old School Community Centre; Older Peoples Advisory Group; Parc and Dare Band; Parc Cra Club; Parents Associa on Llwynypia - Youth Sec on; Parents Staff Associa on of Ysgol y Cymer Rhondda; Park Lane Allotment Society; Parkinson's UK Cymru; Penderyn Senior Welfare Commi ee; Penderyn Sports Associa on; Penrhiwceiber Community Revival Strategy Group; Penrhiwceiber Ins tute and Community Society; Penrhys Partnership; Penygraig Boys & Girls Club; Penywaun Community Centre; Penywaun Enterprise Partnership; Penderyn Community Centre; Person to Person Ci zen Advocacy; Perthcelyn Community Centre; Pla orm Arts; Pontsionnorton PTA; Pontyclun Bosom Pals; Pontyclun Football Club; Pontygwaith Community Centre; Pontypridd and District Mencap Society; Pontypridd Canal Conserva on Group; Pontypridd Safety Unit (RCT); Pontypridd South Road Championship Club; Pontypridd Talking News Associa on; Pontypridd Women's Aid; Pontypridd YMCA; Porth Infants Kids Club; Posi ve Steps; Prime Cymru; Providence Bap st Church; PS Services; Purple Shoots; Race Equailty Training Wales; Rathbone Cymru; RCT Access Group; RCT Eye to Eye Youth Counselling Service; RCT Homes; RCT Vic m Support and Witness Service; RCT Young People First; Recrea on Ground Sports Associa on; Re red Senior Volunteer Programme; Rhigos Kidz n Youth Group; Rhondda 50+ Forum; Rhondda Animal Aid and Cats Protec on; Rhondda Apostolic Mission; Rhondda Breast Friends; Rhondda Calligraphy Society; Rhondda Community Credit Union Ltd; Rhondda Community Development Associa on; Rhondda Community Garden and Enterprise Scheme; Rhondda Cynon Taff Aspergers Syndrome Parent Support Group; Rhondda Cynon Taff District Scout Council; Rhondda Cynon Taff Parent and Carer Network; Rhondda Cynon Taff People First; Rhondda Cynon Taff Tenants and Residents Federa on; Rhondda Disabled Riding Group; Rhondda Fach Housebound Club; Rhondda Housing Associa on; Rhondda Housing Maerdy Tenants Associa on; Rhondda Indoor Bowls Club; Rhondda Jazz; Rhondda League of Children's Marching Bands; Rhondda Listening Friends; Rhondda Radio; Rhondda Rocket Cheerleading Group; Rhondda Sea Cadets; Rhondda Taff Ci zens Advice Bureau; Rhondda Tennis Club; Rhondda Veterans Support Group; Rhondda Volunteer Informa on Centre; Rhondda Womens Aid; Rhydfelin Community Woodland Group; Rhydyfelin AFC; Rhydyfelin Methodist Church; RNIB Cymru; Rotary Club of Rhondda; Rowan Tree Cancer Care; Royal Bri sh Legion Ynyshir Branch; Salem English Bap st Chapel; Salva on Army TEENS Project; Save the Children Cynon Valley; Scope Cymru; Seion Bap st Chapel Maerdy; Showcase; SNAP Cymru; Soar Chapel Ladies Guild; SOVA; Speakeasy Advice Centre; Spectacle Theatre; Spor ng Marvels; Springfield Social Club; SSAFA (Aberdare); SSAFA (Mid Glam); St Barnabas Church, Penygraig; St Catherines Church, Pontypridd; St Davids Founda on; St Davids Uni ng Church; St John Ambulance; St Ma hews Church; Stanley Football Club; Summers Tennants Associa on; Sunday Funday Gang; Surf Lifesaving Associa on of Wales; Taff Ely Crime Preven on; Taff Ely Neighbourhood Watch Associa on; Taffs Well Breas eeding Support Group; Taffs Well Community Garden; Taffs Well Village Hall; Talbot Green Playgroup; Tanglewood; TEDS; Telecentre and Business School Ltd; The Ark Youth and Community Project; The Big Issue Cymru Ltd; The Boilerhouse Project Ltd; The Down's Syndrome Associa on; The Dylan O’Brien Founda on; The Heritage Singers; The Phoenix Singers; The Prince's Trust Cymru; The Strategy; The Vibes Foundry Brass Band; The WAK Club; Time Out Group; Ton and Gelli Boys and Girls Club; Ton Pentre Recrea on Associa on; Tonteg Senior Ci zens Associa on; Tonypandy and Llwynypia OAP Group; Tonypandy Albion Football Club; Tonyrefail ABC; Tonyrefail History and Folklore Society; Tonyrefail Homing Society; Tonyrefail Informa on and Advice Scheme TIAS; Tonyrefail Ladies Choir; Tonyrefail Welfare Football Club; Too Good To Waste; Total Care Support Solu ons Community Interest Company; TraVol Community Transport; Trealaw Village Trust Ltd; Trebanog Older Peoples Group; Trecynon Ins tute; Treforest Community Voluntary Group; Treforest Old Age Pensioners Associa on; Treforest Residents Assoca on; Treforest Wholesome Food Associa on; Trehafod Community Village Hall; Treherbert Quil ng Group; Treherbert Rugby Club; Treorchy Senior Ci zens Club; Treorchy Women's Ins tute; Trerhondda Arts Factory stay and play; Ty Rhiw Restora on Fund; Ty Rhondda-Young Single Homeless Project; Tylorstown Communi es First; Ul mate Stage Company; Upper Rhondda Brass Band; Urdd Gobaith Cymru; Valley and Vale Community Arts; Valley of Hope; Valleys Golf; Valleys Kids; Valleys Regional Equali es Council; Valleys Womens Ethnic Minority Support Group; Village & Valleys Community Transport; Vision 21 (Cyfle Cymru); Viva Project; Wales Council for Deaf People; Wales PPA; Welfare Hall & Ins tute; Welsh Perry and Cider Society; Womens Royal Voluntary Service; Workers' Educa onal Associa on; World of Words; Ynyshir and Wa stown Boys and Youth Club; Ynyshir Welfare Band; Ynyslwyd Allotment Society; Ynyswen Senior Ci zens Club; Ynyswen Welfare Ins tute; Ynysybwl Community Centre; Ynysybwl Ladies Choir; Ynysybwl Old Age Pensioners Associa on; Young at Heart Thursday Club; Young Ones Parent & Toddler Group; Ysgol Feithrin Pontyclun; Ysgol Feithrin Ynysybwl; Ystrad Boys and Girls Club; Ystrad Old Age Pensioners Associa on; Ystradyfodwg Art Society
26
Cysylltu â ni I gael rhagor o wybodaeth am Interlink gweithgareddau a manylion aelodaeth, ewch i: www.interlinkrct.org.uk www.facebook.com www.twi er.com/interlinkrct Cysylltu â ni ar 01443 846200 Rhif Facs 01443 844843 E.bost: info@interlinkrct.org.uk Interlink, 6 Melin Corrwg, Cardiff Road, Upper Boat CF37 5BE Rhif Elusen Gofrestredig: 1141143 Cwmni Cyfyngedig trwy Warant Rhif: 07549533