Tο έργο Karaoke Poetry Bar αποτελεί μια σύνθετη εγκατάσταση στην οποία συναντιούνται η ποίηση, η performance και το βίντεο. Πρόκειται για ένα πολυσυμμετοχικό έργο που στηρίζεται στην ιδέα της μεταστροφής, της αλλαγής χρήσης ενός χώρου η οποία τον ενεργοποιεί ως πεδίο παιχνιδιού, εμπλέκοντας τους συμμετέχοντες και τους θεατέςπαίκτες στο ενδεχόμενο μιας ουτοπίας. [...] Προτείναμε στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να απαγγείλουν τα ποίηματα που ο καθένας θα επιλέξει, σε δημόσιους χώρους της Αθήνας, τον τόπο που ζούμε (οι περισσότεροι), με τη γνώση πως τίποτα δεν είναι δυνατόν να αλλάξει με αυτό τον τρόπο, αλλά με την πεποίθηση πως μια τέτοια δράση ανατρέπει το δεδομένο της παθητικότητας, είναι μια ρωγμή στο σώμα της ομοιομορφίας, είναι ακόμα μια πράξη εξέγερσης ενάντια στη βία και την επιβολή διαφόρων συνθηκών καταναγκασμού (ακόμα και αισθητικού τύπου) που είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχόμαστε. Το ίδιο το ποίημα που ακούγεται, που απαγγέλεται δυνατά, ανεξάρτητα από το περιεχόμενό του είναι ένας εξορκισμός. Το ξόρκι δεν αλλάζει τις συνθήκες του κόσμου, αλλάζει τη σχέση αυτού που το επικαλείται με τον κόσμο. Και το ποίημα είναι πάντα και επίκληση. [...]
o Th e
Το μ ον αδ
Karaoke Poetry Bar is a multidimensional installation which combines poetry, performance and video. It is the collaborative project of several participants and is based on the notion of reversal: the shift in the use of a space which activates it as the field of a game where the participants and the viewers/players are all implicated in the possibility of a utopia. [...] We suggested to the participant artists to recite their chosen poems in public places in Athens, where most of us live and work, knowing that it isn’t possible through such means to effect any meaningful change, yet convinced that such actions fly against the habit of passivity, make a crack in the armor of uniformity, express a revolt against the violence and the various coersions (including of an aesthetic nature) to which we are subjected. The poem itself that is heard, the very act of the recitation, irrespective of the content, is an exorcism. The spell does not change the conditions of the world, it changes the relation of the one who invoces the spell with the world. And a poem apart from everything else, is always also an invocation. [...]
futura
ISBN 978-960-6654-64-0
ικό π ε ρ ιο
δ ε ύ ον
ne
an
nl do
πο ιητικ
y tr
ave
p ling
o et
ό μπα ρ σε ο λό κ λ
futura
ry
i bar
n th
ew
ew hol
η ρο το ν κό σ μ ο
!
orld
!
Επιμέλεια έκθεσης: intothepill.net
Curating: intothepill.net
Παραγωγή - εγκατάσταση: intothepill.net
Production-installation: intothepill.net
Post-Production: Γιάννης Γρηγοριάδης, Λίνα Θεοδώρου,
Post-production: Yiannis Gregoriadis, Lina Theodorou,
Γιάννης Ισιδώρου
Yiannis Isidorou
Επιμέλεια καταλόγου: intothepill.net
Editing: intothepill.net
Επιμέλεια κειμένων: Κατερίνα Ηλιοπούλου
Text editing: Katerina Iliopoulou
Μεταφράσεις: Κωνσταντίνος Ματσούκας
Translation: Konstantine Matsoukas
Σχέδια εγκατάστασης - Σκίτσα: Βαγγέλης Αρτέμης
Sketches of the installation: Vaggelis Artemis
Χάρτης: Γιάννης Σαββίδης
Map design: Ioannis Savvidis
Σχεδιασμός καταλόγου: Εκδόσεις futura - Μιχάλης Παπαρούνης
Catalogue design: futura Publications - Michalis Paparounis
Παραγωγή καταλόγου: Πρίφτης - Technograph
Catalogue production: Technograph - Priftis
Εκδόσεις futura - Μιχάλης Παπαρούνης
futura Publications - Michalis Paparounis
Βίκτωρος Ουγκώ 15, 104 37 Αθήνα
15, Victor Hugo str, 104 37 Athens, Greece
τηλ. & φαξ: 210 5226173, 5226361
tel. & fax: +30 210 5226173, 5226361
futura@ath.forthnet.gr
futura@ath.forthnet.gr
http://futura-books.blogspot.com
http://futura-books.blogspot.com
© για τα κείμενα οι ποιητές
© the poets
© για τα έργα οι καλλιτέχνες
© the artists
© 2007 intothepill.net
© 2007 intothepill.net
ISBN 978-969-6654-64-0
The
Το μ ον αδ
ικό π ε ρ ιο δ ε
on
nd ea
ύ ον π ο ιη τ
onl
y tr
lin ave
oe gp
ικό μ π αρ σε ολό κ λ
futura
t
ar ry b
in t
he
w
ηρο το ν κό σ μ ο!
ew hol
orld
!
Περιεχόμενα
Karaoke Poetry Bar - Εισαγωγή 7 Ανθολογία σύγχρονων Eλλήνων ποιητών Δημήτρης Άλλος 14 Βασίλης Αμανατίδης 18 Γιάννης Αντιόχου 24 Φοίβη Γιαννίση 30 Κατερίνα Ηλιοπούλου 34 Δούκας Καπάνταης 38 Πατρίτσια Κολαΐτη 40 Δήμητρα Κωτούλα 46 Δημήτρης Λεοντζάκος 52 Γιώργος Λίλλης 56 Γιάννα Μπούκοβα 58 Έφη Πυρπάσου 62 Σταμάτης Πολενάκης 68 Βασίλης Ρούβαλης 72 Γιάννης Στίγκας 76 Μαρία Τοπάλη 80 Γιώργος Χαντζής 86 Χάρης Ψαρράς 94 Έργα video / Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες Αλέξανδρος Αβρανάς 100 Βαγγέλης Αρτέμης 101 Αλέξανδρος Γεωργίου 102 Νίκος Γιαβρόπουλος 103 Αικατερίνη Γεγισιάν 104 Γιάννης Γρηγοριάδης 105 Γιώργος Γυπαράκης 106 Γιώργος Δρίβας 107 Κατερίνα Ηλιοπούλου 108 Γιάννης Θεοδωρόπουλος 109 Λίνα Θεοδώρου 110 Κώστας Ιωαννίδης 111 Γιάννης Ισιδώρου 112 Κατερίνα Κανά 113 Νίνα Κοταμανίδου 114 Γεωργία Κοτρέτσος και Παύλος Ζωγραφάκης 115 Χριστογιάννης Κουφόπουλος 116 Τάσος Λάγγης 117 Βασιλική Λευκαδίτη 118 Ιωάννα Μύρκα 119 Λία Πέτρου 120
Λίλα Πολενάκη 121 Μαρκ Πορς 122 Γιάννης Σαββίδης 123 Γιώργος Σαπουντζής 124 Shifty Tongue 2007 125 Ανδρέας Σιτορέγκο 126 Θάνος Σταθόπουλος 127 Αθηνά Σταμάτη 128 Δέσποινα Στόκου 129 Βασιλεία Στυλιανίδου και Χρύσσα Τσαμπάζη 130 Παναγιώτα Τζαμουράνη 131 Μάκης Φάρος 132 Δημήτρης Χρηστίδης 133
Παρουσιαστές - Μουσικοί Ευχαριστίες 136 Για το intothepill.net 139
135
Contents
Karaoke Poetry Bar - Introduction
10
Αnthology of Contemporary Greek Poets Dimitris Allos 15 Vassilis Amanatidis 19 Yiannis Antiochou 25 Phoebe Giannisi 31 Katerina Iliopoulou 35 Doukas Kapantaïs 39 Patritsia Kolaiti 41 Dimitra Kotoula 47 Dimitris Leontzakos 53 Giorgos Lillis 57 Iana Boukova 59 Efi Pirpasou 63 Stamatis Polenakis 69 Vassilis Rouvalis 73 Yiannis Stigas 77 Maria Topali 81 Giorgos Chantzis 87 Charis Psarras 95 Video Works / Participant Artists Alexandros Avranas 100 Vaggelis Artemis 101 Alexandros Georgiou 102 Nikos Giavropoulos 103 Aikaterini Gegisian 104 Yiannis Grigoriadis 105 Giorgos Gyparakis 106 Giorgos Drivas 107 Katerina Iliopoulou 108 Yiannis Theodoropoulos 109 Lina Theodorou 110 Kostas Ioannidis 111 Yiannis Isidorou 112 Katerina Kana 113 Nina Kotamanidou 114 Georgia Kotretsos and Paul Zografakis 115 Christoyiannis Koufopoulos 116 Tassos Langis 117 Vassiliki Lefkaditi 118 Ioanna Myrka 119 Lea Petrou 120 Lila Polenakis 121
Mark Pors 122 Yiannis Savvidis 123 Giorgos Sapountzis 124 Shifty Tongue 2007 125 Andrea Sitorego 126 Thanos Stathopoulos 127 Athina Stamati 128 Despina Stokou 129 Vassiliea Stylianidou and Chryssa Tsampazi 130 Panagiota Tzamouranis 131 Makis Faros 132 Dimitris Christidis 133 Show Masters - Music Performances 135 Acknowlegements 136 About intothepill.net 139
Karaoke Poetry Bar
Tο έργο Karaoke Poetry Bar αποτελεί μια σύνθετη εγκατάσταση στην οποία συναντιούνται η ποίηση, η performance και το βίντεο. Πρόκειται για ένα πολυσυμμετοχικό έργο που στηρίζεται στην ιδέα της μεταστροφής, της αλλαγής χρήσης ενός χώρου η οποία τον ενεργοποιεί ως πεδίο παιχνιδιού, εμπλέκοντας τους συμμετέχοντες και τους θεατέςπαίκτες στο ενδεχόμενο μιας ουτοπίας. Tο Karaoke Poetry Bar είναι ένα πραγματικό αλλά εφήμερο μπαρκαραόκε, στο οποίο τα λαϊκά τραγούδια, έχουν αντικατασταθεί από ποιήματα σύγχρονων ελλήνων ποιητών και στέκονται προκλητικά, απέναντι στο θάρρος και τις προθέσεις των θαμώνων, στην απαγγελία. Στον ίδιο χώρο παρουσιάζονται video-έργα όπου σύγχρονοι έλληνες καλλιτέχνες διερευνούν τρόπους απόδoσης και απαγγελίας της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα, σε δημόσιους χώρους της Αθήνας. Το Karaoke poetry bar εκφράζει τον προβληματισμό μας για τη δημιουργία εγκαταστάσεων όπου συμβαίνει μια σύζευξη των τεχνών και την απόπειρα συγκρότησης-σύνθεσης ενός συλλογικού έργου. Το έργο εντάσσεται και υποστηρίζεται νοηματικά και λειτουργικά από έναν επινοημένο «χώρο», σε αυτήν την περίπτωση ένα μπαρ καραόκε. Αυτός ο χώρος συγκεκριμένος αλλά «παραλλαγμένος» κάθε φορά, φορτισμένος από την παρουσία των έργων και τον διάλογο που αναπτύσσεται μεταξύ τους, δημιουργεί στον θεατή-επισκέπτη-χρήστη ένα είδος μετεωρισμού· έναν δισταγμό και ταυτόχρονα μια πρόκληση εφόσον έρχεται σε επαφή με κάτι σχεδόν οικείο, σε κάποια σημεία του αναγνωρίσιμο, αλλά όχι πια εύκολα προσπελάσιμο. Κάτι που πρέπει να το ανακαλύψει από την αρχή και να επινοήσει σε ένα βαθμό τα γεγονότα που θα τον θέσουν σε λειτουργία. Ένας τέτοιος χώρος ως πεδίο βεβήλωσης του κοινού τόπου είναι επίσης πεδίο συνάντησης και ανάδειξης του δικτύου των σχέσεων που δημιουργήθηκαν κατά τη διαδικασία παραγωγής των έργων και μια πρόταση για συνύπαρξη διαφορετικών καλλιτεχνικών εκφράσεων. Το Karaoke poetry bar γεννήθηκε από την επιθυμία μας να ερευνήσουμε τη θέση της ποίησης στην σύγχρονη πολιτιστική σκηνή και πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει αν τη διαχειριζόμασταν όχι μόνο σαν μοναχικοί αναγνώστες αλλά ως δρώντες της απαγγελίας. Σκεφτήκαμε να δοκιμάσουμε την αντήχησή της μέσα στην πόλη, αλλά και να απαγγείλουμε ποιήματα μέσα σε ένα ειδικά διαμορφωμένο «καραόκε μπαρ» παρουσία των ίδιων των ποιητών. Απευθύναμε έτσι την πρόταση σε εικαστικούς καλλιτέχνες και νέους ποιητές, και όπως γίνεται συνήθως το δίκτυο αυτό απλώθηκε καταλήγοντας σε 34 και 18 συμμετέχοντες αντίστοιχα. Προτείναμε στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να απαγγείλουν τα ποίηματα που ο καθένας θα επιλέξει, σε δημόσιους χώρους της Αθήνας, τον τόπο που ζούμε (οι περισσότεροι), με τη γνώση πως τίποτα δεν είναι δυνατόν να αλλάξει με αυτό τον τρόπο, αλλά με την πεποίθηση πως μια τέτοια δράση ανατρέπει το δεδομένο της παθητικότητας, είναι μια ρωγμή στο σώμα της ομοιομορφίας, είναι ακόμα μια πράξη εξέγερσης ενάντια στη βία και την επιβολή διαφόρων συνθηκών κατανα7
γκασμού (ακόμα και αισθητικού τύπου) που είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχόμαστε. Το ίδιο το ποίημα που ακούγεται, που απαγγέλεται δυνατά, ανεξάρτητα από το περιεχόμενό του είναι ένας εξορκισμός. Το ξόρκι δεν αλλάζει τις συνθήκες του κόσμου, αλλάζει τη σχέση αυτού που το επικαλείται με τον κόσμο. Και το ποίημα είναι πάντα και επίκληση. Κατά τη διάρκεια της οργάνωσης της παραγωγής του έργου, μετά από αμέτρητες συναντήσεις, ώρες συζητήσεων, και πολλαπλά e-mails με τους καλλιτέχνες και τους ποιητές και αφού αρχίσαμε να βλέπουμε τις πρώτες ταινίες συνειδητοποιήσαμε την πολιτική διάσταση του εγχειρήματος. Η οποία μπορεί να μην δηλώνεται εμφανώς, αλλά αναδύεται από την ίδια την πράξη, τον διάλογο που προέκυψε, την εμπλοκή των διαφορετικών προσώπων και έργων, την ακτιβιστική φύση πολλών από τις performances και κυρίως την προσωπική διαδρομή του καθενός μέσα στην ποίηση. Το ποίημα εισάγει ένα δικό του ρυθμό μέσα στον «αρμονικό» θόρυβο της πόλης, μέσα σε ένα κόσμο που απαξιώνει το λόγο, το βάθος, την αφαίρεση, την ανάλυση, σε ένα αστικό τοπίο αποσπασμάτων, clips, sound bites, trailers, αποφθεγμάτων της μιας γραμμής, που διεκδικούν την προσοχή μας για μια στιγμή πριν την αρπάξει κάτι άλλο. Η σύγχρονη ποίηση πολλές φορές ενσωματώνει αυτές τις πρακτικές παλεύοντας με τις αντιφάσεις της: την καχυποψία απέναντι στη ρητορεία και την αναφορικότητα, την έλξη της για την ταχύτητα αλλά και την επιθυμία της για μια πιο αργή χρήση του λόγου και τις ιστορικές αξίες που αυτή μεταδίδει Οι δράσεις-απαγγελίες που αποτέλεσαν το υλικό των έργων βίντεο κινούνται εμπρόθετα σε δύο κατευθύνσεις: Η πρώτη, ας την πούμε ουτοπική κατεύθυνση, αφορά στην διαδικασία της διάδοσης της ποίησης σαν ιού μέσα στην πόλη. Το μάταιο του εγχειρήματος , η «χαμένη υπόθεση» μπολιάζεται από τον ήχο της γλώσσας (της ελληνικής εν προκειμένω) και την αδιάρρηκτη σχέση της με τον ποιητικό λόγο, μέσα στην ιστορική πρωτεύουσα που συμβολικά είναι ο φορέας της. Η δεύτερη κατεύθυνση είναι η προσπάθεια οικειοποίησης (διαχείρισης, κατάκτησης;) των συγκεκριμένων χώρων από τους καλλιτέχνες μέσω της δράσης τους. Από τους περισσότερους χρησιμοποιήθηκαν χώροι που στερεοτυπικά αντιπροσωπεύουν τον Αθηναϊκό εφιάλτη (θόρυβος, πολυκοσμία, τσιμέντο, δημόσιες υπηρεσίες). Το βίντεο προϊόν είτε είναι απλή καταγραφή είτε μια πιο επεξεργασμένη σύλληψη «διασώζει» τον περφόρμερ αλλά και τον χώρο όπου συμβαίνει το γεγονός της απαγγελίας και τον μεταφέρει κάπου αλλού (μέσα στο καραόκε κλαμπ). Αυτά τα αποσπάσματα της αστικής δυστοπίας που έχουν κατοικηθεί προσωρινά από μια άλλου τύπου δράση, πιστεύουμε πως ενεργοποιούνται ποιητικά χωρίς να χάσουν την ταυτότητά τους. Το karaoke poetry bar είναι ένα πείραμα με αντικείμενο κάτι που μας ξεπερνάει και που προκαλεί τις συνήθειές μας. Εμπιστευόμαστε την ποίηση στον κίνδυνο της αμηχανίας , της συστολής, ή της παρανόησης. Θέλουμε να θέσουμε σε λειτουργία το πείραμα με την συνύπαρξη διαφορετικών καλλιτεχνικών πρακτικών και την θεατρική διάσταση 8
του εγχειρήματος, προκειμένου να ενεργοποιήσουμε αυτή την πρόκληση η οποία είναι μια μεταφορά για την λειτουργία της ίδιας της τέχνης: για να την προσεγγίσεις πρέπει να παραιτηθείς από την απαίτηση της κατανόησης, από την ασφάλεια της πλοκής και την προϋπόθεση της χρήσης που διακατέχει κάθε έκφανση της ζωής μας. Η επαφή με την ποίηση θέτει σε λειτουργία ένα ατροφικό κομμάτι της νόησης, είναι κάτι επίπονο και ριψοκίνδυνο, το άνοιγμα σε μια άλλου τύπου κατανόηση των διαφορετικών πτυχών του λόγου. Η ποίηση αντιστέκεται στην επιθυμία για αφήγηση, την τάση να κατανεμηθεί και να εξηγηθεί, την άπληστη επιθυμία για κατοχή. Μας αφήνει μετέωρους και γυμνούς στη βιαιότητα των ήχων, στην ενδεχόμενη απουσία νοήματος, κινείται ενάντια στο φόβο μας για το άγνωστο. Πρέπει να επιτρέψεις στον εαυτό σου, συνηθισμένο στο άχθος της οριζόντιας κίνησης από την αιτία στο αιτιατό, από το έναυσμα στο γεγονός, από την ιδέα στο συμπέρασμα, να διασχίσει κάθετα τη γλώσσα εκεί όπου οι ιδέες και οι εικόνες συναντιούνται, όπου το βλέμμα επινοεί τα πράγματα, όπου υπάρχει απορία, ρωγμή, ίλλιγγος μπροστά σε αυτό που δεν μπορεί να ειπωθεί κι όμως είναι εκεί και είναι τραγούδι. Για το intothepill: Κατερίνα Ηλιοπούλου Γιάννης Ισιδώρου Λίνα Θεοδώρου
9
Karaoke Poetry Bar
Karaoke Poetry Bar is a multidimensional installation which combines poetry, performance and video. It is the collaborative project of several participants and is based on the notion of reversal: the shift in the use of a space which activates it as the field of a game where the participants and the viewers/players are all implicated in the possibility of a utopia. Karaoke Poetry Bar is a real but ephemeral karaoke bar where popular songs have been substituted by the poems of contemporary Greek poets; their recitation tests the courage and the intentions of those attending. A running video-installation inside the karaoke bar shows the exploration by contemporary greek artists of ways to render/ recite 20th century greek poetry in a number of public places in the city of Athens Karaoke poetry bar is an attempt to delineate possibilities for a confluence of art-forms and for a joining of forces in the service of a collective work. The project in question locks in and is supported, conceptually and functionally, by an invented «locale» which is, in this case, a karaoke bar. This locale which is specific, though amenable to changes, charged by the presence of the artworks and the ensuing dialogue, creates in the viewer/visitor/user a kind of suspension, a hesitancy in view of the challenge of coming in contact with something almost familiar, recognizable in part, but no longer easily accessible. This is something which the viewer needs to get to know from the start and, to a degree, fathom those events that can set it in motion. Such a locale is both a sacrilegious field in terms of the commonplace, as well as a meeting ground where the network of relations is highlighted that made possible the production of the works and, therefore, constitutes a paradigm for the co-existence of divergent art practices. Karaoke poetry bar was born out of our desire to investigate the place of poetry in the contemporay cultural scene and what its effects might be if we approached it not as solitary readers but as active agents of the recitation. We thought of sounding out poetry in actual city environments and, also, of reciting poems in a specially set out «karaoke bar» in the presence of the poets themselves. So, we put our proposal to visual artists and new poets and, as usual, news of the project spread, resulting in 34 and 18 participants in each of the two categories. We suggested to the participant artists to recite their chosen poems in public places in Athens, where most of us live and work, knowing that it isn’t possible through such means to effect any meaningful change, yet convinced that such actions fly against the habit of passivity, make a crack in the armor of uniformity, express a revolt against the violence and the various coersions (including of an aesthetic nature) to which we are subjected. The poem itself that is heard, the very act of the recitation, irrespective of the content, is an exorcism. The spell does not change the conditions of the world, it changes the relation of the one who invoces the spell with the world. And a poem apart from everything else, is always also an invocation. 10
In the course of the organization and production of the project, after many meetings, hours of conversations and endless e-mails with the artists and the poets and after seeing the first videos, we realized the political dimension of what we were trying to do. Though this dimension may not be stated explicitly, it emerges out of the act itself, the ensuing dialogue, the engagement of diverse individuals and works, the activist character of many of the performances and, perhaps primarily, by each person’s itinerary in poetry. The poem introduces its own rhythm in the noisy «harmonics» of the city, into a world that disdains articulate speech, depth, abstraction, observation, analysis and into an urban scenery made up of fragments, clips, sound-bites, trailers, one liners that grab our attention for an instant before it is claimed by something else. Admittedly, these are practices which contemporary poetry often incorporates as it struggles with its own contradictions: its mistrust towards the rhetorical and the referential, its fondness for high velocity, but also for a more paced use of language and for the historical values this transmits. Thus, the acts of recitation which comprise the subject of the videos, are intended to move along a double axis. The first direction, which might be called utopian, concerns the transmission of poetry in the city like a virus. Despite its inherent futility, this «lost cause» is spurred on by the resonance of the language (the greek language in this case) and its irreducible affinity with poetic speech in the historic capital which is its symbolic home ground. The second direction is that of the appropriation (management, conquest?) of the specific locations by the artists through their action. Most chose spots that typify the Athenian nightmare (noise, crowds, cement, public services.) The video-product, whether straightforward reportage or product of a more layered processing, «rescues» the performer, as well as the place where the recital is taking place, and transports them somewhere else (inside the karaoke bar.) By being temporarily taken over by a different type of activity, these fragments of urban dystopia are poetically activated though without losing their essential identifying traits. Karaoke poetry bar is an experiment whose object is something that overwhelms us and goes against the grain of our collective habits. We entrust poetry to the dangers of embarrassment, timidity or misrecognition. We formulate the challenge by marshalling together a variety of artistic practises and by employing a theatrical dimension as part of our methodology. We conceive of the experiment as a metaphor for the artistic endeavor itself : to approach it one needs to leave behind the demand for full understanding, the safety of the plot and the prerequisite of usability which dominates every aspect of contemporary life. Contact with poetry reactivates an atrophied part of human intelligence: it is arduous and risky, it is an opening up to a different mode of understanding the typologies of speech. Poetry resists the desire for narrative, the tendency to measure out meaning into explicable 11
portions, the greedy desire to possess. It invites us, bewildered and naked, into the aggressivity of sounds, it motivates us to work against our fear of the unknown and the potential lack of meaning. Despite the conditioned search for causal links, from premise to conclusion, from instigating event to end result , despite the burden of horizontal motion, one needs to allow oneself to transverse language vertically in order to arrive where ideas and images are joined, where the gaze invents the object, the place of wonder, ďŹ ssure, vertigo in the face of that which cannot be uttered yet is present there, and it sings. For intothepill: Katerina Iliopoulou Yiannis Isidorou Lina Theodorou
12
13
Δημήτρης AΛΛΟΣ Η ΜΝΗΜΗ ΑΜΜΟΣ ΚΙΝΗΤΗ Η μνήμη άμμος κινητή χαράζει και λιμπίζεται όλα μου τα στρουθία όλα τα θρεπτικά μου (Συμβαίνει κάθε δίσεκτο που μένω πετσί και κόκαλο) ή ΤΑ ΑΣΠΡΑ ΤΗΣ ΣΚΕΥΗ «…κι εγώ που τρώω μνήμη σαν κυκλαδίτικο μνημείο…» Δεν θυμάμαι πια το όνομά της το πρόσωπό της ίσως ένα γκρέμισμα τώρα μετανάστες κομμένο το ρεύμα θυμάμαι όμως καλά λιακάδα ήτανε μεσημέρι χλωρός ιδρώτας σκόνη ιδιωτικού δρόμου χέρι Θεού κατάστηθα θυμάμαι που μάλαζε τα ψυχικά υλικά κι εσένα να αμολάς τούς δαλματίνους στο δωμάτιο γιέπ γιέπ να με φιλεύεις το σαββατιανό να με ταΐζεις το σταφύλι ρώγα τη ρώγα
14
Dimitris ALLOS SHIFTING SAND’S MEMORY Shifting sands memory carves me and covets all my sparrows all that nourishes me (It happens every leap year when I am left just skin and bones) or HER WHITE UTENSILS “… and I who eat memory like a cycladic monument…” I no longer remember her name her face maybe a downfall refugees now electricity cut but I remember clearly a sun drenched midday it was fresh sweat dust on a private alley God’s hand right on my chest I remember kneading my soul’s material and you letting the dalmatians free in the room oaou ouaou treating me to black grape feeding me grape by grape
15
Δημήτρης AΛΛΟΣ
Τα χέρια μου να λερώσω στον πολιτισμό του κορμιού της βαθιά έως το μέσα των συννέφων
ΛΕΠΙΔΙ Η ΜΕΡΑ «…ω! όταν το αίνιγμα ευδοκιμεί στην απάντηση είναι που πουτανίζει η σιωπή» ΜΥΚΑΜΝΩNΟΣ ΣΑΛΜΩΝΕΩΣ
– παράφρασις –
Λεπίδι η μέρα κατεβαίνει και τρέμω – φοβάμαι αυτό το αίμα που κρεμάει από τη γλώσσα αράδα αράδα τα τραγιά στα τσιγκέλια ύστερα το σκοτάδι πήχτρα – ωμότατον από την πίσσα αμέτρητων τσιγάρων κι εκείνο το σπασμένο στόμα η κατάρα μου αδύνατον λέω αδύνατον να εξηγήσω τόσο μελάνι στο κεφάλι μου Όμως πόσα τσιγάρα μπορούν να σβήσουν μέσα σε ένα ποίημα
Ψηλός στα άχυρα, Καστανιώτης, 2000. Ο Δημήτρης Άλλος ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές.
16
Dimitris ALLOS
To dirty my hands with the civilization of her body deep down to the innards of the clouds
THE DAY A BLADE “ah! when the riddle has a good answer it is when silence turns into a whore” MYKAMNON SALMONEUS
– a paraphrase –
The day a blade it descends and I tremble – I am afraid of the blood running from the tongues of goat after goat hanging on the hook then comes thick darkness – extremely raw from the tar of countless cigarettes and that broken mouth my curse impossible I say impossible to explain how so much ink is in my head But how many cigarettes can be put out in a poem
Psilos sta achira, Kastaniotis, 2000. Translated by Katerina Anghelaki-Rooke. Dimitris Allos lives and works in Athens. He has had two poetry collections published.
17
Βασίλης ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ CHRISTMAS SONG ή ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ Χριστούγεννα εννιά χρονώ Jingle bells, jingle bells Κάτω από το christmas tree Jingle all the way Διαβάζω τις «Τρελές, τρελές εφευρέσεις του καθηγητή Μπραίηνστορμ» Oh what fun it is to ride Στην τηλεόραση ανοιχτός ο Μπαγκς Μπάνι Jingle bells, jingle bells Από το δίπλα δωμάτιο διακριτικοί οι ήχοι των μαμά μου (41 χρονώ) μπαμπά μου (51) αδερφού μου (14) Κι εγώ Oh what fun it is to ride να μαζεύω θαλπωρή On one horse open sleigh αφού έξω απ’ το παράθυρο η νύχτα τότε ήρεμη, κι έπεφτε πάντα χιόνι ακόμη κι αν δεν έπεφτε1
1. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΩΘΕΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ: Τριάντα τέσσερα χρονώ, Χριστούγεννα, κάτω από το Christmas tree, Jingle bells, jingle bells, «Μαμά, τον τελευταίο καιρό σαν πολύ να λαχανιάζεις όταν ανεβαίνεις τις σκάλες...», «Όχι», λέει, «τίποτα δεν έχω», «Εντάξει», λέω, «δε λέω πως έχεις, μόνο που, να, η μητέρα μιας φίλης μου, ξέρεις, της Εύης, ανέβαινε πέρσι τα σκαλιά με ψώνια και λαχάνιαζε πολύ, κι ο άντρας της την έσυρε με τα χίλια ζόρια στο γιατρό –όπως κι εσύ καθόλου δεν ήθελε να πάει– κι εκείνος τής είπε έχει φρακάρει η βαλβίδα, Jingle bells, θα πρέπει την άνοιξη να κάνετε εγχείριση, όμως ενδιαμέσως παρακαλώ να μη στεναχωριέστε για τίποτα, επικίνδυνο να στεναχωρεθείτε για κάτι, πάλι καλά που ήρθατε, jingle all the way, θα πηγαίνατε αδιάβαστη, θα σας έβρισκε ανακοπή στα καλά του καθουμένου. Kατάλαβες μαμά; Λέω γι’ αυτό μήπως να πηγαίναμε κι εμείς στον γιατρό, μήπως φράκαρε και θέλει ανανέωση, ελπίζω να μη σε στεναχώρεσα». «Εξήντα έξι πια», μου απαντά, «τι σημασία έχει; Θα μου επιτρέψεις να μην αποδεχτώ την πρότασή σου; Αγόρι μου, δε με πειράζει αδιάβαστη, βαρέθηκα να ’μαι συνέχεια διαβασμένη· μη στεναχωριέσαι εσύ, εμένα αυτό με νοιάζει, μα έλα, jingle bells, έλα στο παράθυρο, κοίτα τι ωραία που είναι έξω – πέφτει δεν πέφτει χιόνι, κοίτα τι silent night, τι έξοχα ήρεμη, κοίτα τι ήρεμη που είναι η νύχτα» 18
Vassilis AMANATIDIS CHRISTMAS SONG Or FREE TRANSLATION IN DEPTH OF TIME Christmas nine years old Jingle bells, jingle bells Under the christmas tree Jingle al the way I’m reading “Professor Brainstorm’s mad inventions” Oh what fun it is to ride Bugs Bunny on TV Jingle bells, jingle bells From the room next door discernible sounds of my mother (41 years old) my father (51) my brother (14) And me Oh what fun it is to ride gathering warmth In a one-horse open sleigh since outside the window the night was quiet then, and snow was always falling even when it wasn’t1
1. TRANSLATION OF THIS FORGOTTEN LANGUAGE: Thirty four years old, Christmas, under the christmas tree, Jingle bells, jingle bells, “Mum, I’ve noticed recently that you’re out of breath when you climb the stairs…”, ”No”, she says, “I’m fine”, “Ok”, I say, “I’m not saying you’re not fine, it’s just that, well, the mother of a friend, you know, Evi, she was climbing the stairs with the shopping last year and she was out of breath, and her husband dragged her willy nilly to the doctor – just like you, she didn’t want to go at all – and he told her you have a blocked valve, Jingle bells, you should be operated in spring, but in the meantime please do not let anything worry you, it is dangerous to let things worry you, it’s a good thing you came, jingle all the way, you could have died unexpectedly, your heart could have failed you just like that. Do you understand, mum? That’s why I’m saying that maybe we should go to the doctor, just in case it’s blocked and it needs replacing, I hope I didn’t upset you”. “I’m sixty six”, she answers, “what difference does it make? Will you allow me not to accept your offer? My sweet boy, I don’t mind dying unexpected, I’m tired of always expecting; don’t you worry, that’s all I care for, but come, jingle bells, come to the window, look how lovely it is outside – with or without snow, look what a silent night, how wonderfully quiet, how quiet is the night” 19
Βασίλης ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ
ΣΥΜΒΑΝ ΜΕ ΦΡΑΟΥΛΕΣ ΜΕΤΑ «Κρύο!1», είπε –πέθανε2 Κι εγώ που όλο τον χρόνο του κρατούσα φρέσκες φράουλες…
1. Ζέστη ήταν, καλοκαίρι. 2. Κι όμως έρχεται, μιλάμε πάλι. Μ’ αφού πέθανε, πώς γίνεται αυτό; Σαν να μη με γνώρισε, «Πάντα αγαπούσα φράουλες», μου λέει. Του λέω «να σου φέρω λίγες;», μου λέει «ναι, σας ευχαριστώ». Κάνω πως δεν άκουσα, «ορίστε, κόκκινες κόκκινες, θες ζάχαρη;» του λέω, «Να τις βάλω στο ψυγείο να πάρουνε κρούστα;»· μου λέει: «φρέσκες προτιμώ, φρέσκες και ζεστές»· του λέω «όπως προτιμάς, κάνε κουμάντο», προσπαθεί, μα: «δεν μπορώ», λέει, «τι κρίμα, δεν μπορώ να φάω φράουλες, δεν ανοίγει πια το στόμα μου... Αφήστε καλύτερα, δεν θα πάρω, ευχαριστώ». Του λέω: «Πέθανες κι άρχισες τους πληθυντικούς; Δε με νοιάζει για τις φράουλες. Μπορείς αυτό τουλάχιστον να μην το ξανακάνεις;» 20
Vassilis AMANATIDIS
INCIDENT WITH STRAWBERRIES THEREAFTER “It’s cold!”,1 he said – he died2 Shame because for a long time I’ve been saving him fresh strawberries…
1. It was hot actually, summertime. 2. And yet he comes, we talk again. But he’s dead, how is it possible? As if he didn’t recognise me, “I’ve always loved strawberries” he says. I say “should I bring you some?” he says “yes, thank you, kind sir”. I pretend I didn’t hear, “here you go, nice and red, do you want sugar?” I say, “should I put them in the fridge to make them crusty?’; he says: “I prefer them fresh, fresh and warm”; I say “do as you please, suit yourself”, he tries, but: “I can’t” he says, “what a shame, I can’t eat strawberries, my mouth won’t open anymore… Maybe I won’t after all, kind sir, I won’t take any, thank you”. I say “What’s with all this polite nonsense now that you’re dead? I don’t care about the strawberries. Don’t do it again, please.” 21
Βασίλης ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ
ΒΙΝΤΕΟΣΚΟΠΗΜΕΝΟΣ ΒΙΟΣ ΛΟΥΛΟΥΔΙΟΥ ή ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ … Τι. Πο. Τα.) Ώσπου: Ανοίγει. Λίγο. Κι άλλο. Και λίγο ακόμη κι άλλο ακόμη, ώσπου: Λου,λού,δι ώσπου: Κλείνει. Λίγο. Κι άλλο. Και πιο πολύ μα κι άλλο λί μα κι άλλο λίγο, ώσπου: (Τι. Πο. Τα …1
1. Ακουμπώ το χέρι σου, το οδηγώ στο τηλεκοντρόλ, και πατούμε μαζί το rewind. (Στην οθόνη: Το τριαντάφυλλο: Σε ανάσταση ταχεία με όπισθεν). Πατούμε play, fast forward. (Στην οθόνη: Το τριαντάφυλλο: Ζει γρήγορα γρήγορα, και μας αφήνει γεια.) Δεν αφήνω το χέρι σου, πατούμε αμέσως rewind. Λες: «Δεν παραιτούμαστε ποτέ από αυτήν την ανάσταση;» Δεν αφήνω το χέρι σου, πατούμε play-fast forward-forever rewind. «Όχι, αγάπη μου», λέω, «ποτέ. Ποτέ απ’ αυτήν την ανάσταση…»
4D: Ποιήματα τεσσάρων διαστάσεων, Γαβριηλίδης 2006. Ο Βασίλης Αμανατίδης ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές και μια συλλογή διηγημάτων. Ένα θεατρικό του έργο έχει παρουσιαστεί στο θέατρο.
22
Vassilis AMANATIDIS
THE LIFE OF A FLOWER SHOT ON TAPE Or MULTIPLE RESURRECTION … No. Thing.) Until: It opens. Slightly. More. Slightly more even more, until: Flow, er until: It closes. Slightly. More. And even more slightly mo slightly more, until: (No. Thing…1
1. I touch your hand, I guide it to the remote control, and together we press rewind. (On the screen: The rose: In resurrection fast backward.) We press play, fast forward. (On the screen: The rose: Lives fast and then it dies.) I won’t let go of your hand, we press immediately rewind. You say: “Will we never give up on this resurrection?” I won’t let go of your hand, we press play – fast forward – forever rewind. I say: “No, my love, never. Never on this resurrectιon...”
4D: Four-dimensional poems, Gavriilidis 2006. Translated by Sakis Kyratzis. Vassilis Amanatidis lives and works in Thessaloniki. He has had five poetry collections and a collection of short stories published. He had also had one theatre play performed in the theatre.
23
Γιάννης ΑΝΤΙΟΧΟΥ ΑΣΥΛΟ Αν κόβεις τα νύχια της μοίρας που γδέρνει Ήσυχος θα πορεύεσαι στους βάλτους της νύχτας Αλλά δε θα ονειρεύεσαι Θα ξαγρυπνάς μέσα στο άσυλο της ζωής Βηματίζοντας μπρος πίσω στους λευκούς διαδρόμους Χτυπώντας την μεταλλική σου γλώσσα σε έγχορδα σώματα Β α θ ι ά μέσα στην αγρύπνια θ α ανατείλουν σε ματωμένα γάντια ανάπηρα δάχτυλα σημαδεύοντας την κοίτη της Σελήνης ειδάλλως τη διερρηγμένη μήτρα της μάνας σου Και συ θα απομακρύνεσαι καταπίνοντας τα μάτια της νοσοκόμας η βελόνα της αιχμηρή και ασημένια –ραβδί μαγικό– θα τρυπήσει την καρδιά σου Μέσα στις ηλεκτρικές εκκενώσεις των κεραυνών ένα σύννεφο θα σταθεί στο κεφάλι σου Μάθε λοιπόν ν’ ανοίγεις την πόρτα της νέας εγκατάστασης κατεβάζοντας τις ασφάλειες των βλεφάρων σου στη βροχή των σπινθήρων Από φθορίζον λευκό στον πυρήνα του σκότους θα δουν πως η θεραπεία απέδωσε θάνατο ηλεκτροβόρο
24
Yiannis ANTIOCHOU ASYLUM By trimming the nails of a destiny which grates You will be able to wander through the moors of night at peace Though dreamless An insomniac in life’s asylum Pacing back and forth in the whitewashed corridors Striking your metal tongue against stringed bodies In the far reaches of this sleeplessness will rise disabled fingers inside bloodied gloves pointing at the Moonbank or else your mother’ s ravaged womb And you will be edging away swallowing the eyes of the nurse her pointed silver needle –a magic wand– will pierce your heart Within the electric discharges of the thunderbolts a cloud will stand over your head So find out how the newly installed door is opened by switching off the fuses of your eyelids against the shower of sparks Of fluorescent light at the nucleus of darkness they will verify that the cure indeed resulted in electrivorous death
25
Γιάννης ΑΝΤΙΟΧΟΥ
ΤΡΙΑΝΤΑ ΕΞΙ Τριάντα έξι χρόνια, Ξεριζώνοντας τις σελίδες της αλήθειάς μου Πίνοντας το αίμα του σώματός μου Εξαντλώντας τις λέξεις μου, Με κακοποιείς Όλα αυτά τα χρόνια έμαθα να κλειδώνομαι μέσα στον μεγάλο καθρέφτη της τραπεζαρίας Ουρλιάζοντας σε μια άλλη διάσταση Φασματική Κοιτώντας τα πλατιά δάχτυλα των ποδιών μου Και την κοιλιά μου που πρηζότανε Καθώς ηδονικά Με τσιμπούσαν οι μέλισσες της νύχτας σου Κι ακόμη έμαθα να υποφέρω Να κοάζω σαν το βατράχι Να τερετίζω σαν τρωκτικό Θρώσκοντας σε δάση του νου με ψηλά αμερικάνικα δέντρα – Δεν έχουμε σεκόιες στην Αθήνα Δεν έχουμε αυτές τις μεγάλες κουφάλες να κρύψουμε τα ερείπια της παιδικής μας ηλικίας να τινάξουμε τα βρεγμένα μας φτερά να τρέξουν αίματα απ’ τα χείλια μας, όπως δαγκώνοντας τα φρεσκοπλυμένα μαξιλάρια του ύπνου παύουμε το τρέμουλο ενός εφιάλτη ή ενός οδυνηρού οργασμού – Αγκάλιασέ με μάτι της νύχτας κοφτερό Θα κοιμηθώ στη ρωγμή της γλώσσας σου Θα σ’ αναπνέω Θα σ’ έχω Θα σ’ αγγίζω Μέσα στη σπηλιά του στόματός σου Ξαπλωμένος στα φατνία των δοντιών σου Θα σαπίζω.
26
Yiannis ANTIOCHOU
THIRTY - SIX Thirty six years Tearing out the pages of my truth Sucking my lifeblood Wearing down my words, You menace me Through all these years I’ve learnt to lock myself away inside the full length mirror in the dining room Howling into a parallel dimension Virtual Examining my flattened toes And my swelling belly Pleasured By your nocturnal queen-bee’s stings Learning moreover to suffer To croak like a frog To chirp like a rodent Gazing skyward to mental forests with tall american trees —We have no sequoias in Athens We do not have these large hollows in which to hide the wreckage of our childhood to shake our wet plumage to have blood run down from our lips as when biting sleep’s freshly laundered pillows we arrest the tremors of a nightmare or of a painful orgasm— Put your arms around me sharp night-eye I will fall asleep in the cleft of your tongue I will breathe you in I will possess you I will be touching you Inside your cavernous mouth Laid out along the sockets of your teeth I will decay.
27
Γιάννης ΑΝΤΙΟΧΟΥ
CURRICULUM VITAE Η Μαρία έχει μεταπτυχιακό στην πορνογραφία Ο Πάνος στην ειδική φαρμακολογία Και διδακτορικό στη χημεία των ουσιών Ο Γιάννης που γεννήθηκε το ‘69 Κάθε βράδυ προσυπογράφει το επίμετρο της ροκ Αλλά πιστεύει πια στη Madonna, στους Radiohead και στην Bjork Η Bjork μιμείται τη φωνή της φάλαινας Στην εποχή μου αυτό θεωρείται από τους ειδικούς μεταφυσικό Οι φίλοι μου έχουν σταματήσει να ερωτεύονται εδώ και πέντε χρόνια/ Υποστηρίζουν πως ο έρωτας είναι κανιβαλισμός δακρύων/ Λένε ακόμα/ Με ποιο τρόπο καταψύχονται στην αγκαλιά του άλλου/ Οι φίλοι μου/ Οι καλύτεροί μου φίλοι/ Απορούν μ’ εμένα που συνεχίζω να ερωτεύομαι/ Και παρόλο που παρήγγειλα μαρμάρινο κρεβάτι για να παγώνω/ Εντούτοις ξαπλωμένος/ Συγχωρήστε με, εννοώ ακουμπισμένος/ Σε τοίχους σανίδια κολώνες και αυτοκίνητα/ Πάντα βρίσκομαι μπροστά στο επαναλαμβανόμενο θαύμα: Να κροταλίζει η ψυχή μου Να ματώνει η καρδιά μου Να φεύγει το μυαλό μου Γιατί δεν είναι ο άλλος/ –Που αν το μολύβι της ποίησης πάει να περιγράψει/ ίσως χάσει τη λέξη τού πως το στόμα έφτασε στα πόδια–/ Αλλ’ εγώ Εγωιστικά ερωτικός Ορθώνομαι και γονατίζω Τεντώνομαι και κάμπτομαι Μπαίνω και βγαίνω Φιλάω και φιλιέμαι Με λατρεία αφοσίωση και τέχνη Και γρυλίζω όταν χύνω Γιατί για μένα η φάλαινα είναι μια μακρινή φωνή Αλλ’ οι σκύλοι ακόμα και στην εποχή μου Ερωτοτροπούν σε κοινή θέα.
Curriculum vitae, Μελάνι 2007. Ο Γιάννης Αντιόχου ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει τέσσερις ποιητικές συλλογές.
28
Yiannis ANTIOCHOU
CURRICULUM VITAE Maria has a postgraduate degree in pornography Panos in specialist pharmacology As well as a PhD in chemical substances Yiannis, nee in ’69 Nightly endorses the axioms of rock Though, nowadays, a faithful of Madonna, Radiohead and Bjork Bjork imitates the whale song The experts of my time deem this metaphysical My friends stopped falling in love five years ago/ They claim that love is a cannibalization of tears/ They also speak of/ Subzero temperatures in a lover’s arms Μy friends/ My best friends/ Marvel that I still fall in love/ And though I’ve put in an order for a marble bed in order to be totally cool/ Nevertheless while lying / Forgive me, I mean leaning/ Against walls, planks, pillars and cars/ I forever find myself before the perennial miracle: Of my soul rattling My heart bleeding My mind leaving me Insofar as it isn’t the other/ –Who in an attempt to describe the pencil of poetry/ might well not find the word for how the mouth got to the feet– But I rather Egocentrically erotic Rising and kneeling Stretching and bending Going in and pulling out Kissing and being kissed With ardent devotion and skill And I grunt when I come Because for me the whale is a distant voice But dogs even in my time Still make love in public
Curriculum vitae, Melani 2007. Translated by Konstantine Matsoukas. Yiannis Antiochou lives and works in Athens. He has had four poetry collections published.
29
Φοίβη ΓΙΑΝΝΙΣΗ XXXII H θάλασσα ακίνητη θάλασσα εξατμισμένη εξατμισμένη γαλάζια κάτω από τα βουνά θάλασσα λάδι ακύμαντη καράβια ακίνητα αιωρούμενα θα τα ρουφήξεις θάλασσα θα τα φτύσεις έξω στη στεριά θα τα τσακίσεις τα ακούνητα καράβια τώρα τα δέχεσαι στον ουρανό κρέμονται από κλωστές σχοινιά αόρατες τριχιές κρέμονται τα καράβια αιωρείται η καρδιά μου LXIX Μόνο μες στον καθρέφτη βλέπω τον κώλο μου Και πάλι δεν μπορώ να τον δω Μόνο μες στον καθρέφτη βλέπω το πρόσωπό μου Αλλά κι αυτό αδυνατώ να το δω
Θηλιές, Νεφέλη, 2005
30
Phoebe GIANNISI XXXII The sea immovable sea turned to steam steaming azure overseen by mountains flat unmoving sea still ships lifted up you will suck them in o sea you ’ll spit them out onto dry land you ’ll break them the immobile ships now you receive them up in the sky suspended by threaded ropes invisible cords the ships hang my heart is hovering LXIX Only in the mirror can I see my ass And, even so, not properly Only in the mirror can I see my face Even though, that too, is, in truth, impossible to see
Loops, Nefeli 2005
31
Φοίβη ΓΙΑΝΝΙΣΗ
ΕΙΣΜΝΗΜΗ έλα τώρα μην μ’ αποφεύγεις είπες κάτι σκέφτομαι είπα δεν είναι τίποτα ωχ σπουδαίο ωραία γράμματα κάνεις τίποτα δεν θυμάμαι από τότε είπες ούτε εγώ ούτε κι εσύ δεν θυμόμαστε κάποτε χρόνια και χρόνια μέσα στο ίδιο κτίριο καμιά φορά μέσα στον ύπνο μου σηκώνομαι κι έχω δει had a dream είπα κάπου εκεί μέσα είναι ταυτόχρονα ίδιο και διαφορετικό όπως σε όλα τα όνειρα αντιστοιχεί στην αλήθεια τότε αλλά και σε τούτη τώρα μέσα στο μυαλό μαζί όμως είναι και ψέμα είσαι είπες εσύ όπως όλα αν είναι γιατί όλες οι παλιές ιστορίες δεν υπάρχουν πια είπα δεν υπήρξαν ακόμα και αν εμείς τις θυμόμαστε τι θυμόμαστε είναι λοιπόν το ίδιο ή είναι άλλο ξέρω ότι συνέβη αυτό που γνωρίζω οι λεπτομέρειες μου διαφεύγουν είπα οι λεπτομέρειες δεν είναι το περίγραμμα όχι το περίγραμμα είναι είπες στην προτελευταία τάξη αποβολή φούστα μπλούζα ποδιές είπα δεν ερωτευόσουν τότε είπες βέβαια και όμως ναι είπα από πρωτύτερα το έκανα κάποτε με έδιωξαν είπα αν και ούτε έχει σημασία έρχεται ο χειμώνας πια το καλοκαίρι τελειώνει πρέπει να μπούμε σε τάξεις πρέπει να πάρουμε τα τετράδια εσύ δεν φορούσες στολή είπα εσύ φορούσες είπες ο χρόνος κυλάει μέσα σε θόρυβο Αντιγόνη αρνείται να αφήσει τον αδερφό έξω από το τείχος υψώνεται ενάντια διαδοχικές ταπεινώσεις είπα ξεχασμένες μισοξεχασμένες διαδοχικές και μετά ίαμβοι θρίαμβοι κι αυτοί ξεχασμένοι στην αυλή κουβέντες με συμμαθήτριες μυστικά πιο ζωντανά από γεγονότα κουδούνια που χτυπούνε μεγαλώματα μέσα στα ρούχα πάμε για μπάνιο είπες ό,τι αφήνω πίσω μου δεν πιάνεται ξανά δεν θέλω τώρα να μαζέψω τα κομμάτια αποβολές επιστροφές δίκαιοι εραστές γωνιές κρυφές κραυγές απατηλές φωλιές φωνές στιγμές επιτηρήσεις και σιωπές μέσα και έξω πάντα οι εποχές εξώστες αναμονές στους τοίχους χάρτες πίνακες πάμε είπα έλα είπες πάμε είπα φεύγω είπες μέσα είπα εδώ έξω είπες πάντα είπα τότε κάποτε είπες τώρα τώρα
Η Φοίβη Γιαννίση ζει και εργάζεται στο Βόλο. Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή.
32
Phoebe GIANNISI
INMEMORIAM come on now don’t try to avoid me you said I’ m thinking of something I said it’s nothing that important really you have a nice hand I don’t remember anything from those days you said neither do I nor do you remember once upon a time years and years in the same building sometimes I wake up in my sleep and I have had a dream I said somewhere in there it’s at the same time the same and not the same like in all dreams it corresponds to the truth then but also to this one now in my head though it is also a lie you are you said you just like everything if anything is because all the old stories no longer exist I said they do not exist even if we remember them what we remember is therefore the same or it is other I know that what I know happened it’s the details that are missing I said details don’t provide an outline no they are the outline you said being expelled from school in the year before last skirt blouse student uniforms I said you certainly wouldn’t fall in love then you said yes I would I said and had been already at one point I got expelled I said though it’s of no importance what with winter coming and summer over we have to go into the classrooms we have to get the notebooks you didn’t wear a school uniform I said you did you said time is passing amid all the noise Antigone refuses to leave the brother outside the walls she is rised against successive humiliations I said forgotten half-forgotten successive and then iambs triumphs equally forgotten in the schoolyard chats with classmates secrets more alive than facts bells ringing outgrowing of clothes let’s go to the sea you said whatever I leave behind cannot be retrieved again I don’t want to collect the parts now expulsions returns fair lovers secret corners cries illusive nests voices moments vigilance and silence inside and out always the seasons balconies anticipations maps on the walls blackboards let’s go I said come on you said let’s go I said I’m leaving you said in here I said outside you said always I said at that point in time you said now now
Translated by Konstantine Matsoukas Phoebe Giannisi lives and works in Volos. She has had one poetry collection published.
33
Κατερίνα ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ Η ΛΕΜΟΝΙΑ Στον κήπο μου ζει μια λεμονιά Την ποτίζω από απόσταση με το λάστιχο Γιατί στην πραγματικότητα είναι μια τίγρης. Όμως εκείνη μου καταφέρνει τις δαγκωματιές σε ανύποπτο χρόνο. Συχνά ξυπνάω με φρέσκες πληγές Κι ακόμα καμιά φορά όταν περπατώ μου γραπώνει το σβέρκο. Όμως εγώ την αγαπώ. Ποιό άλλο δέντρο χωνεύει τόσο δραστικά τη σιωπή για να συνθέσει τους καρπούς του; Λεμόνι -------------------Κέρινο τοτέμ του θανάτου Αυτόφωτη λαγνεία. ΕΡΩΤΙΚΟ Ονειρεύτηκα μια γυναίκα Η γυναίκα μου δεν είναι Καθαρή Δευτέρα Ούτε Μεγάλη Παρασκευή Ούτε Κυριακή του άπιστου Θωμά Η γυναίκα μου είναι πάντα Πέμπτη. Πάει να πει ασύλληπτη. Ο λαιμός της είναι ιπποδρόμιο Οργωμένο από οπλές Τοπίο που δονείται. Κρατάει ένα μικρό ρολόι ανάμεσα στα δόντια της Κι όταν φιλιόμαστε φοβάμαι Μην μπερδευτεί στη γλώσσα μου Και το καταπιώ Τότε εκείνη θα ξέρει πάντα το ρυθμό μου. Η γυναίκα μου δεν είναι δέντρο Είναι πέτρα Όταν τη ροκανίζω σπάω τα δόντια μου Κι εκείνη επίσης υποφέρει καθώς δεν γίνεται Να της αλλάξω σχήμα. Μόνο χώρο μπορώ να της αλλάξω Κι έτσι την πετώ μακριά Και τρέχω σαν σκύλος ρουφώντας την απόσταση Για να τη φέρω πίσω.
Ο κύριος Ταυ, Μελάνι, 2007
34
Katerina ILIOPOULOU THE LEMON TREE There is a lemon tree growing in my yard So I water it only from a distance. Because, in reality, it is a wild tiger. She, nevertheless, manages to inflict her bites Often I wake up to find fresh cuts And sometimes when I take a walk she grabs at my neck from behind Despite all that, I still love her. What other tree could digest silence so drastically in order to bear fruit? Lemon ----------------Waxen totem of death Self-luminous lust
LOVE POEM I dreamt of a woman My woman is not Ash Wednesday Nor is she Good Friday Nor the Sunday of Doubting Thomas My woman is always Thursday. That is to say inconceivable. Her neck is a racetrack Furrowed by hooves A vibrating field. She holds a small watch Between her teeth And when we kiss I worry I might swallow it Then she will always know my rhythm. My woman is not a tree She is a stone When I crunch her my teeth shatter. She suffers too because it’s impossible for me To change her shape I can only change her space So I throw her away And then I run like a dog sucking in the distance To get her back.
Mister T, Melani 2007
35
Κατερίνα ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΗΣ ΜΑΝΤΡΑΣ Οι σκιές είναι κι αυτές θηρία Με τα κρυμένα νύχια τους γαντζώνονται στον ασβέστη Έχουν ακονισμένα μολύβια Χαράζουν τα κείμενά τους Υπομονετικά σε στρώματα. Βάρος αθροιστικό Από μυριάδες πούπουλα Γρατζούνισμα απ’ το φτερό μιας πεταλούδας Στο τέλος γίνεται ουλή Κι εντός, σε μόνιμη αιώρηση Τα βιολετιά χωνάκια, μεταδίδουν Την πικρή ηχώ των πραγμάτων Πιο μέσα από κει δεν πάει.
Η Κατερίνα Ηλιοπούλου ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή.
36
Katerina ILIOPOULOU
THE RIDDLE OF THE DIVIDING WALL The shadows are wild beasts With their hidden nails They attach themselves to the lime They’ve got sharpened pencils To patiently engrave their texts in layers The cumulative weight of a thousand feathers Scratch From a butterfly’s wing Eventually, it becomes a scar in whose centre, suspended The purple cornets transmit The bitter echo of things There is no going deeper than that
Translated by Konstantine Matsoukas. Katerina Iliopoulou lives and works in Athens. She has had one poetry collection published.
37
Δούκας ΚΑΠΑΝΤΑΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΤΕ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Χορωδιακά ποιήματα για τρεις φωνές (τουλάχιστον), επί τη ευκαιρία της 1ης Μπιενάλε της Αθήνας 2007 Ι ΦΥΓΕΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Γεια σας, είμαστε οι νέοι ταλαντούχοι, θέλουμε να φύγουμε από την Αθήνα και να πάμε στο Μανχάταν των Ηνωμένων Πολιτειών. Εκεί θα διαπρέψουμε ΙΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΤΕ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Γεια σας, εμείς είμαστε πάλι· οι νέοι ταλαντούχοι. Αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι άλλο: θα καταστρέψουμε την Αθήνα, και θα την κάνουμε Μανχάταν των Ηνωμένων Πολιτειών. Εκεί θα διαπρέψουμε ΙΙΙ Ο Κώστας Σόμμερ διέμεινε στο Χόλιγουντ των Ηνωμένων Πολιτειών μεταξύ 2004 και 2005.
Αγοράκια κοριτσάκια, Νεφέλη 2006 Ο Δούκας Καπάνταης ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή.
38
Doukas KAPANTAÏS DESTROY ATHENS Chorus Poems for Three Voices (at least) Οn the Occasion of the 1st Biennale of Athens 2007 Ι LEAVE ATHENS Hi there, We are the talented young things, We need to leave Athens And go to Manhattan US. There, we will excel. ΙΙ DESTROY ATHENS Hi there, It is us again; The talented young things. We have decided to do something else: We will destroy Athens, And turn it into Manhattan US. There we will excel. ΙΙΙ Costas Sommer1 stayed in Hollywood US in between 2004 and 2005.
1. Note for our foreign friends: Costas Sommer is a prominent Greek jeune premier, who stayed in Hollywood during this period, looking for a job. Boys Girls, Nefeli 2006 Doukas Kapantaïs lives and works in Athens. He has had one poetry collection published.
39
Πατρίτσια ΚΟΛΑΪΤΗ Ένα πουλί χτύπησε τα φτερά του τρομαγμένο. Ακολούθησαν κι άλλα. Με βιαστικά κρωξίματα ο ήχος σύρθηκε προς το ταβάνι Απέμεινα όπως ήμουν Έρημη. Το ήξερα αυτό το μέρος Το είχα δει ξανά Ήταν το σπίτι μας Τα κύματα τρώγανε τα σωθικά του Και κάθε νύχτα τα σωθικά του ξαναγίνονταν Εκεί λοιπόν οι γυναίκες με τα παιδικά αφτιασίδωτα χέρια Εκεί κι εγώ Να στέκομαι στο βορινό παράθυρο Να βλέπω πως κάτω από τα πόδια μας βογγούσε η θάλλασα των παλαιών μου χρόνων μ` όλα τα φύκια της και τα γλυμμένα κούτσουρα. Εγώ δεν ήμουν πάνω από έντεκα χρονών Μ` άρεσε ο βοριάς κι οι παγωμένες χειμωνιάτικες μέρες Τότε σε ζούσα Πριν καν σε γνωρίσω Κι ήμουν μισή Πριν καν το αντιληφθώ.
40
Patricia KOLAITI A bird apped its wings in fright. And more followed. With hurried squawks the sound crawled ceilingward I stayed the way I was Bereft. I knew this place Had seen it before It was our home The waves devoured its innards And each night its innards would grow back There then the women with their hands childlike, unadorned Myself there as well Standing by the northern window Watching how beneath our feet moaned the sea of my yester years with all its seaweed and polished logs. I was no older than eleven I liked the northerly and the cold winter days I knew you then Even before I met you And I was half Before I even realized it.
41
Πατρίτσια ΚΟΛΑΪΤΗ
Τι είν’ αυτό Που μεταθέτει την αρχή μας Ολοένα προς το μέλλον Και το κορμί μου Αιλουροειδές μες στο κλουβί του Ανεβοκατεβαίνει ανυπόμονο Έλα καρδούλα μου Σήκω τα πανιά και μην πτοείσαι που μοιάζω ν’ αδρανώ απ’ τους ατέλειωτους πάγους μουδιασμένη χωρίς να ξέρω από πού ν’ αρχίσω και τι να πρωτοκάνω Μέσα μου πετάω Όλα ακίνητα κι εγώ πετάω Και μ’ έχει πιάσει μια αισιοδοξία μια σιγουριά ετούτο τον καιρό πως επιτέλους αύριο θα ζήσουμε.
42
Patricia KOLAITI
What is it That displaces our beginning Constantly towards the future And my body A caged feline Prowls impatiently Dear heart Set sail and do not grow faint by my seeming inertia my seeming numbness from the endless thaw my ignorance of what to do first and where to begin Inside I am in flight Everything motionless and I in flight With an optimism taking root a sureness at this time that at last tomorrow we’ ll live.
43
Πατρίτσια ΚΟΛΑΪΤΗ
ΦΑΝΤΑΣΜΑΓΟΡΙΑ I Καλά μας έβγαλε ως εδώ Το ανύπαρκτο άκρο Το αόρατο μέλος Τώρα τι γίνεται ΙΙ Ο αέρας σφύριζε όλο το βράδυ Το σπίτι τρύπιο από παντού Όλο έκανα να σε σκεπάσω Και τα σκεπάσματα πέφτανε στο πάτωμα Πήγαινα να σε χαϊδέψω Αλλά με τι ΙΙΙ Μακρύ ταξίδι αυτό που έχουμε μπροστά μας Κι ίσως επειδή κατά βάθος είμαι αυτό «το κοριτσάκι που δεν έχει ποδαράκι και κρατάει το μπαστουνάκι του» Σε φωνάζω Και δεν είσαι πουθενά Σε ψηλαφώ Κι ας μην υπάρχεις Σάμπως ετούτος ο τόπος μας ο χλοερός Να ήταν εξαρχής Μια φαντασμαγορία ΙV Γι` αυτό θα ήθελα «Μόνο γι` απόψε αν γίνεται γιατρέ να πάρω το χέρι μου στο σπίτι» Μόνο γι` απόψε αν γίνεται να στήσω με αξιοπρέπεια όρθιο ετούτο το σακατεμένο πράμα που είμαι Γιατί η αγάπη θέλει επάρκεια και σκόντο δεν κάνει.
Σελέστεια, Νεφέλη 2007. Η Πατρίτσια Κολαΐτη ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή.
44
Patricia KOLAITI
PHANTASMAGORIA Ι So far so good With the missing extremity The phantom limb Now what II The wind howled all night long The house shot through with holes Constantly tried to cover you up And the covers kept slipping on the floor Made as if to caress you But with what III This is a long journey ahead of us And maybe because at heart I remain that “little girl without a leg holding onto a cane” I call out for you And you are nowhere to be seen I trace your outline Though you are not there As if this verdant place of ours Was just a mirage To start with ΙV This is why I would like “Just for tonight, doctor, if possible to take my hand home with me” Just for tonight if possible to set up standing with some dignity this crippled thing I am Because love requires efficiency and makes no discounts.
Celestia, Nefeli 2007. Translated by Konstantine Matsoukas. Patricia Kolaiti lives and works in London. She has had one poetry collection published.
45
Δημήτρα ΚΩΤΟΥΛΑ SNAPSHOT Σ’ ακούω – Ναι, είσαι. Ένα λεπτό δέρμα απλώνεται πάνω στη γλώσσα μου. Τη χαϊδεύει. Ένα λεπτό δέρμα χαϊδεύει τη γλώσσα μου. Τα χέρια μου ηχούν γεμάτα καρπούς. Γεμάτα εγκατάλειψη. Ό,τι πρόκειται να συμβεί στην ιστορία συμβαίνει τώρα μέσα στα χέρια μου. Φυσάς τη μέρα μου. Την ξαφνιάζεις. Η μυρωδιά σου αναστάτωσε τη μέρα μου. Στροβιλίζεται. Πέφτει. Η μέρα μου στροβιλίζεται και πέφτει μέσα στη μέρα σου. Η καρδιά μου ένα ζεστό πειθήνιο στόμα που το αρωματισμένο χάδι της καρδιάς σου έχει καταδικάσει να επιζεί ορθάνοιχτο τραυλό χωρίς χείλη.
46
Dimitra KOTOULA SNAPSHOT I hear youYes, it’s you. A fine skin spreads over my tongue. Caresses it. A fine skin caresses my tongue. My hands resound full of fruits. Full of abandonment. Whatever is going to happen in the tale is happening now in my hands. You blow my day. Surprise it. Your smell flustered my day. It whirls. Falls. My day whirls and falls into yours. My heart a warm meek mouth that your heart’s scented caress has condemned to survive wide open stammering without lips.
Translated by David Connoly
47
Δημήτρα ΚΩΤΟΥΛΑ
ΑΠΟΦΑΣΗ Είναι το φως που πέφτει μέσα στο φως. Η θάλασσα η εκθαμβωτική που θα διαρκέσει. Ο ορίζοντας που χάνεται μες στην απόγνωση του ορίζοντα. Το ρόδο του δειλινού αποσύρεται θροίζοντας. Καθαρή σιωπή τραγουδάει στις φλέβες μας. Κάτι επιμένει στην ατμόσφαιρα –σαν απόφαση– ανεπίδοτο και βαθύ. Κοίταξε. Κοίταξε μέσα σ’ αυτό το μικρό εύθραυστο προσωπάκι που ανατέλλει. Αγάπησέ το.
48
Dimitra KOTOULA
DECISION It’s the light that falls into the light. The sea, the dazzling sea that will endure. The horizon that vanishes inside the horizon’s own despair. The rose of afternoon draws back into itself rustling. Pure silence sings in our veins. There’s something insistent in the air –like a decision– not quite formed but momentous. And see. See within it this tiny fragile face rising. Be kind to it.
Translated by Antony Hirst
49
Δημήτρα ΚΩΤΟΥΛΑ
ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ Χ Είμαι συγκινημένος απόψε. Ο οξύς συνειρμός τέχνης απαιτητικής και κάπως άχαρης για την ώρα διστάζει. Έλα – μπορούμε, αν θες, να περπατήσουμε μαζί αίθουσες μουσείων ερωτευμένων με τα ίδια τους τ’ αγάλματα να διαγνώσουμε την αιχμηρή αμφιβολία του χεριού κάτω απ’ το ποτισμένο ύφασμα- το μάρμαρο την άγρια προετοιμασία της επιφάνειας για τη ζωγραφική. Μπορούμε, αν βέβαια το θελήσεις, να φτιάξουμε ακόμη και μια μουσική. Θα’ ναι πολύτιμη κι ανέμελη Θα εξελίσσεται κάπως αργά αλλά στους ίδιους πάντα αξιόπιστους τετράγωνους χρόνους. Έλα. Μη μου το αρνηθείς. Άλλωστε τι θα κοστίσει. Φέρε μαζί αυτή τη στιγμή κι αυτή τη σελίδα. Αυτή τη στιγμή εδώ πάνω σ’ αυτή τη σελίδα –μόνη περιουσία μου– ακύρωσέ τα αφού, απόψε, πιστός στην αρετή των δακρύων σε εποχή κυνικών εκμυστηρεύσεων μπορώ επάξιος και λαμπερός να υπερασπιστώ το ρόδο που άνθιζε στα χείλη σου, αχειροποίητη το χιόνι να υμνήσω που σε έκαιγε, ασματική.
Τρεις Νότες για Μια Μουσική, Νεφέλη 2004. Η Δήμητρα Κωτούλα ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή.
50
Dimitra KOTOULA
MOODS X I’m so emotional tonight. The sharp cohesion of an art both demanding and rather joyless or the time being holds back. Come – we can, if you like, walk together through the galleries of museums in love with their own statues and analyze the pointed uncertainty of the hand beneath the damp material – the marble the rough preparation of the surface for painting. We can, if you really want to, even compose a little music. It will be splendid and carefree unfolding rather slowly but in those same ever-reliable four-beat measures. Come. Don’t deny me this. Besides, what will it cost? Bring along this moment and this page. This moment here on this page –my only asset – cancel all that for, tonight, faithful to the purity of tears in a time of cynical assurance I am capable being both worthy and illustrious of protecting the rose which has flowered on your lips, O you not made by human hand of singing praises to the snow which burned you, lady of song.
Three notes for a melody, Nefeli 2006. Translated by Antony Hirst Dimitra Kotoula lives and works in Athens. She has had one poetry collection published.
51
Δημήτρης ΛΕΟΝΤΖΑΚΟΣ [Ο
ΥΠΝΟΣ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΦΩΝΗΕΝ ]
Ο ύπνος μου είναι φωνήεν Συριστικό μες στα χόρτα Γιγάντιο έντομο βουβό Άρμα εν πτήσει Συνοδεία αιλουροειδών Αλέες Θαλάσσιοι ελέφαντες Κι άλλα μυθικά θηλαστικά ακολουθούν Προοπτικώς αναπτύσσεται η πορεία Ώσπου η αυγή μας καλεί Η Ασία Ερωδιοί μας συναντούν −τίποτα δε θυμάμαι, ραγδαία ξεχνώ– Και ξυπνώ
[Ε ΙΜΑΣΤΕ
ΚΑΤΙ ΔΕΝΤΡΑ ΦΥΛΛΟΒΟΛΑ ]
Είμαστε κάτι δέντρα φυλλοβόλα Πλεγμένοι με καπνούς μαύρες ομίχλες Σαβάνας χόρτα αειθαλή λοφία Με πράσινα φύλλα με κορμούς παχείς Ανθίζουμε σε αλλόκοτα βουνά και πτώσεις Κι είμαστε κάτι καλύβες από ιαχές φριχτές –σαν αστραπές εντός της νύχτας– Έχουμε ισχνές σκεπές Σύννεφα εκκρεμή Κι ατέρμονες λέξεις Και μια βροχή που τα ποτίζει όλα Περίεργα Ανεξήγητη και συνεχής Βροχή που τη λέμε μάνα Που μας καλεί Που τη λέμε Αφρική
52
Dimitris LEONTZAKOS [M Y
SLEEP IS A VOWEL ]
My sleep is a vowel Sibilant in the grasses A giant silent insect A chariot in mid flight Flagged by felines Pathways Sea elephants And other mythical mammals follow The march gains momentum Until dawn calls to us Asia We are made welcome by herons –I recollect no thing, my forgetfulness is torrential– And I awake
[W E
ARE A KIND OF LEAF - SPOUTING TREE ]
We are a kind of leaf-spouting tree Interlaced with smoke tendrils black fogs Savanna grasses perennial plumes With verdant leaves thick trunks We blossom in eerie mountains and in drops And we are shanties built out of horrid shrieks - like lightning in night’s interior We are thinly roofed Suspended cloud formations And endless words And a rain that seeps through it all Strangely Unaccountable and persistent A rain that we call mother That calls to us That we call Africa
53
Δημήτρης ΛΕΟΝΤΖΑΚΟΣ
[Σ ΤΟ
ΠΑΡΑΛΟΓΟ ΕΦΙΠΠΟΙ ]
Στο παράλογο έφιπποι −σαν θανάσιμοι ιππείς− Θα αστράφτει ο χρυσός Κι αργυρά τα λιοντάρια της νύχτας Και θα μπούμε στην ύπαιθρο χώρα Στην πόλη Και θα μπούμε αναβάτες στη νύχτα Με ανορθόδοξα δώρα Με γαλάζια πουλιά Με λεπτών θηλαστικών μελωδίες Κλουβιά από θώρακες φονικών φαλαινών Αλαλαζόντων φιδιών οπτασίες Πλεγμένοι με κέδρους Δαιδαλώδεις στολές τιμωρών Απόκρημνες λίμνες για στέμμα Και θα έρθουν ραγδαίοι ποταμοί Θα μας ραίνουν την κόμη Ροδοπέταλα νεαρών κοριτσιών Και αυτόματων λέξεις Ρημάτων ριπές Και θα έρθει λοξά η αυγή −των ζωγράφων! − Με σκοτάδια στα χείλη Απαλά θα μας τέμνουν τα στιλπνά της στιλέτα −νεαροί των ιστών ανατόμοι− Να ανατείλει το σώμα Να ανθίσουμε στο αίμα
O ÄçìÞôñçò Ëåïíôæáêïò æåé êáé åñãÜæåôáé óôç Èåóóáëïíßêç. ¸÷åé åêäþóåé äýï ðïéçôéêÝò óõëëïãÝò.
54
Dimitris LEONTZAKOS
[R IDERS
ON THE IRRATIONAL ]
Riders on the irrational –like deadly horsemen– The gold will sparkle And the silver of the lions of the night And we shall enter the open country The city And we shall enter and mount the night Bearing unorthodox gifts Birds with blue hues Refined mammal songs Cages fashioned from the torsos of killer whales The visions of yodeling snakes Interlaced with cedar trees Labyrinthine costumes of those who met out punishment Sheer lakeshores for our crown And torrential rivers will come They will sprinkle water on our hair The rose petals of young girls And the words of automatic rifles The barrage of verbs And at a slant the dawn will arrive –of painters!– With darkness upon her lips We will be gently sliced by her shining blades –the youthful vivisectors of tissues– So that the body may rise So that we may bloom in blood
Translated by Konstantine Matsoukas. Dimitris Leontzakos lives and works in Thessaloniki. He has had two poetry collections published.
55
Γιώργος ΛΙΛΛΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗ Η ομίχλη παραποιεί τα τούβλινα φυλάκια σε μικρούς ναούς φυτεμένους στη λάσπη ίχνη οριοθετούν τη λοξή γραμμή μέχρι το φάρο – στο άκρο του τέλους του κόσμου. Ακόμα και τώρα οι ώρες μοιάζουν να αντικρούουν τη μορφή μου –φευγαλέα σκιά– λίγο πριν η ανωνυμία με εξαφανίσει μέσα στο πλήθος κρατώντας του χρονοδιαγράμματος τις παρτιτούρες. Όσο γέρνει ο κόσμος τόσο πιο πολύ μαθαίνω να ισορροπώ κι ας κυνηγώ τη ζωή, ανώφελα, καθώς ο ουρανός την επιμηκύνει στη δραματική του έλξη. Ακολουθώντας το μονοπάτι που κάποτε άνοιξαν αρχέγονες δυνάμεις αγγίζοντας τα σημάδια του χρόνου εκεί όπου σμίγει η κόλαση με το χώμα την στιγμή που ο αέρας μεταμορφώνει τα δέντρα σε πολεμιστές, σκύβοντας ανηφορίζω ξανά προς το επίπεδο γαλάζιο πριν εξατμιστεί σαν υδρατμός – οι δροσοσταλιές εφεύρουν σιωπηλούς ύμνους για το θάνατο όταν το στυγερό ράμφος της αυγής τραυματίζει την επάνοδό μου στο τώρα. Ακόμα έχω τη δυνατότητα να ορίζω φανταστικές νήσους. Τα αιχμηρά κυπαρίσσια συμμαχούν με τις χέρσες εκτάσεις – ενάντια στη νύχτα τα τριζόνια θρηνούν για τις απώλειες κι αυτής της ημέρας στην αθόρυβη ενδοχώρα των βλεμμάτων. Πίσω από το πρόσωπο λεηλατούνται τόσες πράξεις πνιγμένος στο ίδιο μου το αίμα, –έτσι πρόδιδε το όνειρο– όσο με αποσυναρμολογώ τόσο επιβεβαιώνεται μια ακόμη σιωπηλή νίκη. Λαφυραγωγημένα βλέμματα και αόρατες εικόνες που ακόμα συμβολίζουν κάτι, άγνωστο τι. Ακούγοντας τη βουή των νερών προφυλάσσοντας το μυστικό της Πασιφάης εδώ, στο πιο απόμακρο μέρος όπου οι ζωές επιθυμούν να ανταπεξέλθουν η ανθρώπινη αξιοπρέπεια τις επαναφέρει στο προσκήνιο – απολιθώματα. Σκευωρία η διάρκεια.
Ο Ο Γιώργος Λίλλης ζει και εργάζεται στο Bielefeld της Γερμανίας. Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές.
56
Giorgos LILLIS TREATY Τhe fog disguises the brick outposts into miniscule temples planted in mud footprints map out the slanted path to the lighthouse – to the edge at the end of the world Even now the hours seem to counter my form –fleeting shadow– just before anonymity ovetakes me in the crowd with the timeline’s music score in hand. The more the world leans sideways the more I learn to balance though I pursue life, in vain, as the sky elongates it in its dramatic pull. Following the trail once blazed by primeval forces touching the marks of time where hell joins the ground at the moment when the wind changes the trees into warriors bending over I climb again in the direction of the flattened blue before it evaporates like steam – the dewdrops improvise silent hymns to death when the merciless beak of dawn savages my return to now I still have the option of delineating imaginary islands. The sharp-edged cypresses form an alliance with the barren wastes – against the night the cicadas mourn the losses of this day too in the soundless inland of the gaze. Behind the face so many actions are plundered drowning in my own blood – thus the dream disclosed the more I take myself apart the more yet another silent victory is affirmed. Pilfered looks and invisible images that still symbolise something, no one knows what. Listening to the roar of the waters safeguarding the secret of Pasifae here, at the remotest point where lives desire to make it through human dignity returns them to the proscenium – fossils Duration a fallacy.
Translated by Konstantine Matsoukas. George Lillis lives and works in Bielefeld, Germany. He has had three poetry collections published.
57
Γιάννα ΜΠΟΥΚΟΒΑ MΙΚΡΟ ΠΟΙΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗ ΝΥΧΤΑ Στις επτά η ώρα ακριβώς με τους σταματημένους ανεμιστήρες οι αποπνικτικοί διάδρομοι της πόλης όπου το φως λιγοστεύει και η υπομονή εξαντλείται Ένα παιδί στριγκλίζει λες και το σφάζουν (ή σφάζουνε κάποιον και στριγκλίζει σαν παιδί) Και πώς θέλεις να ξέρω τι συμβαίνει κάτω από το παράθυρο μου κάθε βράδυ Και πώς θέλεις να ξέρω ποιο καλώδιο οδηγεί στην γη και ποιο ολόισια στο ηλιακό πλέγμα της μαθητευόμενης ισορροπίας μου έτσι όπως εντελώς ανεύθυνα παίζεις με τα πλήκτρα;
ΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΦΟΝΤΟ ΤΙΣ ΜΠΙΓΚΟΝΙΕΣ στους Μόντι Πάιθον Ένα καράβι βυθίζεται στη μέση της πλατείας Κι απ’ τα φουγάρα του ακόμα βγαίνει ο καπνός Πρόσωπα κολλημένα στο τζάμι καταπίνουν άπληστα την έξω εικόνα Κάποιος πουλάει παγωτό Κάποιος άλλος πιάνει το στόμα του και με τέτοια δύναμη το κρατάει που αν το αφήσει θα πέσει σίγουρα θα γίνει κομματάκια Και το βράδυ αρχίζουν εκείνοι οι θόρυβοι το τρίξιμο των μολυβιών ο μακρινός ξερόβηχας γεμάτος κατανόηση ήχοι που σε αναγκάζουν να ανάψεις τη λάμπα και να κοιμάσαι με το φως σπαταλώντας την ηλεκτρική ενέργεια Θα πείτε η εξάντληση από τη δουλειά θα πείτε η υπερένταση των νεύρων Αλλά μήπως τα ίδια δεν έλεγαν και στον Κάφκα ώσπου μια μέρα άνοιξε απότομα την πόρτα του και δεκαπέντε καλοντυμένοι κύριοι που διάβαζαν εφημερίδες σωριάστηκαν επάνω του
58
Iana BOUKOVA A SHORT POEM ABOUT THE EVENING AND MUSIC Seven o’clock the fans have stopped the city’s muggy corridors where the light ends and patience runs out A child squeals as if being slaughtered (or someone is slaughtered and squeals like a child) Do I know what goes on under my window every evening Do I know which cable leads underground and which straight to the solar plexus of my apprentice’s equilibrium just as you play with the keys most irresponsibly?
SELF-PORTAIT ON A BACKROUND OF BIGONIAS for Monty Python A ship sinks in the square smoke still issuing from its chimneys Faces pressed against the windows guzzle down the outward scene Somebody sells ice-cream Somebody else has clasped his mouth holds on so strongly that if he let go he would surely fall break into pieces At night those sounds start up the scratch of pencils the distant hem of understanding Sounds that make you turn on the lamp and sleep in the light wasting electricity You’ll say tiredness from work you’ll say nervous hypertension But they said this to Kafka as well until once he yanked open the door and fifteen well-dressed gentlemen reading newspapers piled on top of him.
59
Γιάννα ΜΠΟΥΚΟΒΑ
ΟΙ ΒΑΛΚΑΝΙΟΙ ΝΑΙΦ ΖΩΓΡΑΦΟΙ Κι όταν έφθασαν μπροστά στην τελευταία πόρτα οι δικαστές τούς ρώτησαν (έτσι για να διασκεδάσουν) Τι είναι αυτό που με κόπο και μουγκρίσματα σηκώνεται ψηλά πετάει με ενθουσιασμό και πέφτει ήσυχα και ολόκληρο μέσα στις φλόγες Μπόινγκ – απάντησε ο πυροσβέστης Το τραγούδι μου – απάντησε ο λιγομίλητος Το πουλί που διέσχισε πετώντας Απ’ άκρη σ’ άκρη το κεφάλι μου και με αγάπησε – έτσι απάντησε (χαρούμενος!) ο τρίτος ο πιο μικρός αδελφός ολόκληρος μέσα στις φλόγες
Ο ελάχιστος κήπος, Ίκαρος, 2005. Μετάφραση από τα Βουλγαρικά, Δημήτρης Άλλος. Η Γιάννα Μπούκοβα ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές και μια συλλογή διηγημάτων.
60
Iana BOUKOVA
BALKAN NAIVE PAINTERS And when they reached the final door the judges asked them (simply to amuse themselves) what is it that rises with a roar and suffering flies with delight and quietly falls all in flames Boeing, answered the fireman My song, answered the silent one The bird which flew from end to end of my head and loved me, answered the third (happy!) the youngest brother all in flames.
The boat in the eye, Heron Press, Sofia, 2000. Translation from Bulgarian, Jonathan Dunne. Iana Boukova lives and works in Athens. She has had two poetry collections and a collection of short stories published.
61
Έφη ΠΥΡΠΑΣΟΥ ΕΔΩ Θα μιλάω για ακίνητες ροές αστεριών και διάφωτα ταξίδια πουλιών που κατέληξαν σε ηλεκτροφόρα σύρματα πάνω από ξέρες. Για σκιάχτρα που χορεύουν στον ύπνο τους βαλς σε μια συμφωνία ανέμων. Για ανθρώπους που τα μάτια τους μείναν λευκά προσπαθώντας να δουν μες το κεφάλι τους. Θα μιλάω για μέρες που απλώνονται καρφωμένες σα ράγες. Για ράγες που κρατούν τα πόδια ακίνητα, τρένα που απορούν γιατί ταξιδεύουν πάντα άδεια. Θα μιλάω για ταράτσες που προσκαλούν ιλίγγους να ρεμβάσουν. Για το παιδί που ήμουν και που κάθε πρωί απαγχονίζεται στο βάθος του καθρέφτη. Για σένα που το φωνάζεις να παίξετε. Θα μιλάω γι’ αυτόν που αποκοιμήθηκε στον εξώστη για να ονειρευτεί πώς στο τέλος του έργου μένει στον εξώστη κάποιος που αποκοιμήθηκε και ονειρεύτηκε τον εαυτό του. Και για εκείνον. Που έψαχνε το ρόδο στον λαβύρινθο και χάθηκε, λησμονώντας πως ο λαβύρινθος είναι μέσα στο ρόδο.
62
Efi PIRPASOU HERE I will be speaking of the still flow of stars and the luminous trajectories of birds that ended up on the electric wires over the sandbars. Of scarecrows waltzing in their sleep to a symphony of winds. Of humans whose eyes remained white in the effort to see inside their head. I will be speaking of days that spread nailed in place like railroad tracks. Of tracks that keep the feet from moving of trains that wonder why they always travel empty. I will be speaking of rooftops inviting vertigos to come enjoy the view Of the child I used to be which every morning is decapidated in the mirror’s farthest reaches Of you who calls to it to come and play I will be speaking of the man who fell asleep in the theater box to dream that at the end of the play there remains in the theater box someone who fell asleep and dreamt of himself. And of him. Who got lost looking for the rose in the labyrinth and forgot that the labyrinth lies inside the rose.
63
Έφη ΠΥΡΠΑΣΟΥ
ΩΡΑΙΑ Να περπατάς με τα χέρια στις τσέπες και να ναι μια λεωφόρος μεγάλη με δέντρα κίτρινα και μια ομορφιά θυμωμένη να τραβάει προς τα πίσω τα μαλλιά σου, ν’ ανεμίζει το στήθος σου πάνω από πέλαγα τόσο παλιά, που μόνο αυτά σε θυμούνται, όσο οι άλλοι βασανίζουν της σταγόνας το στάξιμο. Να είναι νύχτα και να προχωράς μέσα σε τόση ερημιά που να μπορούν να ευδοκιμήσουν όλες οι πιθανότητες, ενώ νωρίτερα να έχεις χάσει όσα αργά ή γρήγορα θα έχανες, γιατί αυτός είναι ο κόσμος: κλείνει η ουρά του παγoνιού. Εσύ να έχεις σημαδέψει όμως το πέταγμα και να αιωρείται στην ανάσα σου η κραυγή. Να διαβαίνεις. Και να μην υπάρχει καθρέφτης να σε καθυστερήσει, ούτε κάποιος να φωνάξει πως κάτι ξέχασες για να σου δείξει τα άδεια του χέρια. Να ναι σε μια στροφή μια ησυχία που να ψηλώνει μες το διάφανο κι εκεί να ορίζεις ένα άδυτο απελπισίας φωτεινής. Γενναίας απελπισίας. Σαν κάθαρση και σαν έξοδο. Και μόνο η ύπαρξη να αρκεί για να ανθίσεις όπως οι αθάνατοι το βάθος των γκρεμών. Μια φυσική αιτιότητα. Εις το όνομα κανενός. Τίποτα. Για φαντάσου.
Ξενάγηση, Καστανιώτης, 2005
64
Efi PIRPASOU
LOVELY …To be walking hands in pockets upon a great avenue lined with yellow trees with an angry beauty pulling your hair backwards, and your chest sailing over seas so ancient they alone retain a memory of you for the duration in which others torment a droplet’s fall. ... For it to be night time and to be making your way through such wilderness that all possibilities may well come to pass, whereas earlier you would have lost everything you were, sooner or later, meant to lose, for such is the world: the peacock’s tale is gathered in ...To have, nevertheless, marked the flight with the cry hovering in your outbreath. To be making the crossing. And for there to be no mirror that would delay you nor anyone calling out you forgot some thing in order to show you their empty hands. Upon a turn of the road to come across a silence growing tall into transparency and there to delineate a sanctum of lambent desperation. Brave desperation. As catharsis and as exodus. And for existence alone to suffice for you to blossom like amaranth does the bottom of cliffs. A natural causality. In the name of no one. Nothing. Imagine. Sight-seeing, Kastaniotis, 2004
65
Έφη ΠΥΡΠΑΣΟΥ
ΡΩΣΙΚΗ ΡΟΥΛΕΤΑ Η ώχρα στάζει. Το κόκκινο ψύχεται. Μια εσύ. Μια εγώ. Κλικ εσύ. Κλικ εγώ. Τρέμεις. Τρέμω. Γελάω. Γελάς. Όσο γλιτώνεις , κινδυνεύω. Και αντίστροφα. Χτυπάει το τηλέφωνο, τραβάμε το καλώδιο. Είτε εσύ. Είτε ΄γω. Χτυπάει το κουδούνι, δεν ανοίγουμε . Ούτε συ. Ούτε γω Είμαστε δύο εδώ. Εσύ . Κι εγώ. Η σειρά μου. H σειρά σου. Κλικ και κλικ. Ο ένας νωρίτερα. Ο άλλος αργότερα. Τι καθρεφτίζεται στην πτώση των θρυψάλων; Τι τελειώνει.; Ένα κάτασπρο μας κυκλώνει ουρλιάζοντας: «Η αποκάτω γριά θέλει να κοιμηθεί» Έχει δίκιο. Μπορούμε και πιο απλά ν’ αγαπιόμαστε.
Η Έφη Πυρπάσου ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή.
66
Efi PIRPASOU
RUSSIAN ROULETTE The ochre drips. The red freezes over. Now you. Now me. Click your turn. Click my turn. You shudder. I shudder. I laugh. You laugh. While you get away unharmed, I am at risk. And the converse. The phone rings, we pull out the chord. It’s either you Or me. The doorbell rings, we do not answer. Neither you. Nor me. There are two of us here. Yourself. And me. My turn. Your turn. Click and click. One sooner. The other later. What is mirrored in the falling shards? What ends? A pure whiteness surrounds us howling: “The old hag downstairs wants to go to sleep.” She’s right. Surely, we can find a simpler way of loving.
Translated by Konstantine Matsoukas. Efi Pirpasou lives and works in Athens. She has had one poetry collection published.
67
Σταμάτης ΠΟΛΕΝΑΚΗΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΚΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΟΥΝΑΒΕΩΣ Από τόσα και τόσα τοπία που πέρασαν μπροστά απ` τα μάτια μου δεν θέλω να θυμάμαι παρά μόνο ένα: την εικόνα εκείνης της κομμένης στα δυο γέφυρας καθώς το τραίνο μου διασχίζει τα Βαλκάνια Έχουμε ήδη μπει στην άνοιξη και τα λουλούδια πάνω στους κροτάφους των νεκρών ανθίζουν (τίποτε άλλο δεν ανθίζει παρά μόνο τα λουλούδια στους κροτάφους των νεκρών)
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Και παρακάτω μια προχειρογραμμένη σημείωση, μιλώ για την τελευταία φράση που έγραψε στο περιθώριο του τετραδίου της η Άννα Μαγδαληνή Μπάχ μια ήσυχη καλοκαιρινή νύχτα του έτους 1752: Θυμήσου θυμήσου ω ψυχή μου τα χρόνια που διάβηκαν σαν σύννεφα.
68
Stamatis POLENAKIS FAREWELL TO THE WAVES OF THE DUNAB Of the untold landscapes that traversed my field of vision I wish only to bring back the one: the image of that bridge droken in two as my train crosses the Balkans We are in spring allready and the flowers bloom upon the temples of the dead (nothing blooms any more but the flowers on the temples of the dead)
FAREWELL AND RETURN And further down a scribbled note I am referring to the last phrase written in the margin of her notebook by Anna Magdalena Bach on a quiet summer night of the year 1752: Remember, remember, oh my soul the years that passed like clouds.
69
Σταμάτης ΠΟΛΕΝΑΚΗΣ
ΤΟ ΣΠΑΣΜΕΝΟ ΡΟΛΟΪ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ Προς τι, αναρωτιέμαι, αυτή η παράξενη επιμονή των δεικτών να περιστρέφονται στα τυφλά μέσα σ` ένα ρολόι κομματιασμένο από αιώνες, προς τι και η πεισματική εμμονή του τεχνίτη στη λεπτομέρεια (αναρωτιέμαι πάλι) προς τι η επιμονή του ποιητή να βγάζει τα μάτια του μες στο σκοτάδι πασχίζοντας να ανακατασκευάσει τον περίπλοκο μηχανισμό του ποιήματος εδώ πληθυσμοί ολόκληροι ανταλλάσονται ακριβώς όπως ανταλλάσονται δυο πιόνια πάνω σε μια άδεια σκακιέρα.
Τα γαλάζια άλογα του Φραντς Μαρκ, Οδός Πανός, 2007. Ο Σταμάτης Πολενάκης ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές.
70
Stamatis POLENAKIS
MY FATHER’S BROKEN WATCH To what purpose, I wonder, this incomprehensible persistence of the hands in circling blindly around a clockface shattered centuries ago and to what purpose the obsessive attentiveness of the craftsman to detail to what purpose the poet`s persistence in plucking out his eyes into the dark struggling to reconstruct the complex mechanics of the poem when entire populations are exchanged in the precise manner that pawn is swapped for pawn on a vacant chessboard.
The blue horses by Franz Mark, Odos Panos, 2007. Translated by Konstantine Matsoukas. Stamatis Polenakis lives and works in Athens. He has had two poetry collections published.
71
Βασίλης ΡΟΥΒΑΛΗΣ ( ΑΠΟ
ΤΟΝ
Α ΚΡΑΓΑΝΤΑ )
Aργησαν μόνο να φανούν οι συνέπειες. Δεν θα γίνω ποτέ ξανά αυτός που ήμουν. Απομένει μόνο η Σάντα Μαρία με το σκονισμένο βρέφος η φθαρμένη ώχρα στους τοίχους η αίσθηση πως έχουν ραγίσει όσα αγαπούσα. Το σκοτάδι λιγοστεύει όταν θεωρώ προορισμό τη μοναξιά. Όλα βυθίζονται στην αλήθεια του σικελικού ορίζοντα. Με την αρχαία κοίτη του ποταμού τα ψέματα της νύχτας τον κόπο να προσποιούμαι τα γνώριμα.
( ΑΠΟ
ΤΟ
Π ΕΡΑ )
Επιστρέφω με φιλήματα και σήμαντρα. Σε θυμάμαι, Βασιλεία με τα λυτά ξανθά μαλλιά να τραγουδάς στοργική στον Κεράτιο. Δεν θα πάψω να χάνω τον ορίζοντα τον αόριστο της φαντασίας ν’ ανασαίνω την ανάσα σου. Οι δρόμοι αχνίζουν ακόμη. Τίποτε δεν απόμεινε να το πενθώ.
72
Vassilis ROUVALIS ( FROM A KRAGAS ) It took a while for the consequenses to appear I am never again to be who I was Santa Maria alone remains with the dusty infant the worn ochre upon the walls the sense that everything I used to love is cracked The darkness lessens once I think of loneliness as a destination. All things sink into the truth of the Sicilian skyline Along with the ancient riverbank the night’s lies the trouble of dissimulating the familiar things translated by Konstantine Matsoukas
( FROM P ERA ) I return with caresses and bells. I remember you, Basilia (my Queen) with your long fair hair singing tenderly to Ceratius. I shall never lose its horizon the past tense of fantasy inhaling your breath. Roads still radiate their vapours. There’s nothing left to mourn.
73
Βασίλης ΡΟΥΒΑΛΗΣ
( ΑΠΟ
ΤΗ
Φ ΑΝΕΡΩΜΕΝΗ )
Στέκομαι στην πεζούλα όπως άλλοτε. Ο ίδιος άνεμος παρακλητικός ανάμεσα στο Βενέτικο και στα ερωτηματικά. – Αγάντα, αγάντα! – Μαΐστρα μάινα, κι όλ’ όρτσα… Ο καταιγισμός του γαλάζιου δυναμώνει. Οι μύθοι στις ελιές. Μια δοξαριά πελαγίσια. Κι ο Αη Λιάς να ζυγιάζει στις παλάμες του το φως.
Νότος, Κέδρος 2004. Ο Βασίλης Ρούβαλης ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές.
74
Vassilis ROUVALIS
( FROM F ANEROMENI ) I stand on the edge as before. The same wind Imploring Between the Venetiko isle and the questions. “Aganda, aganda! Maistra maina, all orza”… The outburst of the blue Reinforced. The myths in the olive trees. An intrusion of the open seas. And Prophet Eliah adjusting the light with his palms.
South, Kedros 2004. Translated by Ismene Radoulovits. Vassilis Rouvalis lives and works in Athens. He has had published two poetry collections.
75
Γιάννης ΣΤΙΓΚΑΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΠΟΥ ΧΑΙΡΕΤΑΙ ΤΟΥΣ ΑΦΡΟΥΣ ΤΗΣ Τη φωνή μου ρε κι ας μην έχω να φάω γιατί είναι ωραία η παλινδρόμηση των σωμάτων (από τον ενικό στον πληθυντικό τους κι αντίστροφα) ωραίο το γεφύρωμα των πνοών (σαθρό ή στέρεο –αδιάφορο τι– διπλά ωραίο για την αδιαφορία του) ωραίο αίνιγμα τα λουλούδια Αλλά θα ’ρθουν καιροί με στυφά δευτερόλεπτα να ερημώσουν την όραση να την κάνουνε Σιβηρία Αυτά, για όσους ταξιδεύουνε προς το θέρος Οι υπόλοιποι, θα την πάθουμε αλλιώς Μια μέρα κάποιος θα βρεί ένα ξέφτι στον ουρανό θα το τραβήξει και θα πέσουν όλα τα ποδήλατα των αγγέλων όλα το εννοώ
76
Yiannis STIGAS PROPHESY THAT ENJOYS ITS FOAM You, there, give me my voice even if I have nothing to eat because the back and forth of bodies is beautiful (from singular to plural and back) The bridging of breath is beautiful (shaky or solid –it is immaterial– doubly beautiful in its immateriality) Flowers are a beautiful riddle But a time will come with astringent seconds to ruin vision and turn it into Siberia this applies to those who travel towards summer the rest of us will blow it in some other way one day someone will find a loose stitch of heaven and pull it and all the bicycles of the angels will fall All of them I mean it
77
Γιάννης ΣΤΙΓΚΑΣ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Γύρισα ανάποδα την ψυχή μου κι είδα πώς μεγαλώνουν οι πέτρες (με λίγο φως) σκληραίνει η τύχη και γίνεται ν’ ανεβαίνουν ψηλά τα πουλιά κι έπειτα τα ξεκουρδίζει ο ήλιος Προσπάθησε ν’ αναπνέεις κανονικά μέσα γαλάζιο – έξω γαλάζιο σε μια πνοή ξανασυμβαίνουν όλα Οι πέτρες έλεγα – τα πάντα δίνονται σαν ξυράφι κι άμα τα θέλεις πιο βαθιά μέσα γαλάζιο – έξω γαλάζιο άμα τα θέλεις πιο βαθιά καλό κουράγιο Αυτός ο κόσμος είναι η πιο σπλαχνική μορφή του ποτέ Ποτέ ο ιδρώτας τόσο πολύ με το αίμα Η όραση θ’αρχίσει ξανά, Κέδρος 2006
ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Φτάνοντας στο τέταρτο χιλιόμετρο της σιωπής, μου έπεσαν τα καρφιά για Θεό και για ήλιο. Έκτοτε, περιφέρομαι με το μεγάλο μηδέν υπομάλης. Αρχικά ήταν ένας κοινός υπνόσακος – ξέρετε, μπαίνεις, δηλαδή ονειρεύεσαι. Τώρα είναι ένα πελώριο οικοτροφείο για τους ψυχικά άφλεκτους. Αφού έγιναν όλα αυτά με το μηδέν φανταστείτε τι θα μπορούσε να συμβεί με το Ένα.
Η αλητεία του αίματος, Γαβριηλίδης 2004. Ο Γιάννης Στίγκας ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές.
78
Yiannis STIGAS
BREATHING EXERCISES I turned my soul upside down and I saw how stones grow (with a little bit of light) luck hardens and happens So that birds can rise high and then the sun unwinds them Try to breathe normally in blue – out blue in one breath everything happens again. Stones I was saying – everything that comes to you is like a razor and if you want it even deeper in blue – out blue If you want it deeper Keep it up This world is the most compassionate form of never Never was sweating so bloody Vision will start again, Kedros 2006
SIMPLE MATHS Reaching the fourth kilometer of silence I dropped the nails I had for God and the sun. Since then I’ve been going around with the great zero under my arm. To start with, it was an ordinary sleeping-bag – you know, you get in, which means you start dreaming. Now it is a huge boarding school for the psychologically uninflammable. Since all this has happened with zero imagine what might occur with One.
The vagabondage of blood, Gavriilidis 2004. Translated by Katerina Anghelaki-Rooke. Yiannis Stigas lives and works in Athens. He has had two poetry collections published.
79
Μαρία ΤΟΠΑΛΗ Ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΣ Ο Ετεοκλής και o Πολυνείκης αλληλοσφαγιάστηκαν. Η Αντιγόνη χτίστηκε ζωντανή. Η Ισμήνη πήρε από το χέρι τον πατέρα και πορεύτηκε μαζί του. Ο τρίτος γιός του Οιδίποδα έμεινε στην πόλη. Μελέτησε πολύ, έκανε γερές σπουδές. Επιδόθηκε σ’ ένα σωρό αθλήματα. Υπήρξε κοινωνικός αποφεύγοντας τις υπερβολές. Τα γράμματα, ήταν η μεγάλη του αγάπη. Έγινε το δεξί χέρι όλων των βασιλέων που ακολούθησαν. Παντρεύτηκε τις κόρες τους. Βασίλεψε ο ίδιος σε κρίσιμες, μεταβατικές περιόδους. Δεν έκανε πολέμους. Πάντοτε ευγενής με άντρες και γυναίκες. Δεν τραγουδούσε, παρακολουθούσε ωστόσο συστηματικά Τις συναυλίες. Λάτρευε διακριτικά τις τραγουδίστριες. Δεν χρησιμοποιούσε ποτέ λέξεις όπως «λατρεύω». Πολλές γυναίκες πρόθυμα θ’ ακουμπούσαν τον άσπρό τους λαιμό στα γόνατα του. Κερνώντας τον αίμα για να του χαρίσουν λίγο χρώμα. Όμως αυτός χαμογελούσε τους χάιδευε τα μαλλιά. Συμπαγής μέσα στις σκέψεις του. Αδιαπέραστος. ούτε που θα σου περνούσε από το μυαλό, αν τον γνωρίζες ότι αυτός ο άντρας θήλασε το καυτό σκοτάδι. Απ’ το υπέροχο στήθος της Ιοκάστης.
80
Maria TOPALI THE WINTER SWIMMER Eteoklis and Polynikis killed each other. Antigone was walled up alive Ismene took her father by the hand and went his way. The third son of Oedipus stayed in the city. He studied much, did sound work. Applied himself to a host of sports. He was gregarius, avoiding the immoderate. Learning was what he really loved. He was the right-hand man of all the kings that followed. He married their daughters He also ruled himself during crucial, transitional periods. He waged no wars. Always gracious to men and women. He didn’t sing but nonetheless regurarly attended Concerts. Discreetly, he adored female singers. He never used words like «I adore». Many women would have willingly laid their white necks on his knees. Treating him to blood to give him a little color. But he just smiled; caressed their hair. Solid with his thoughts. Impervious Nor would it have ever passed through your mind if you’d known him. That this man nursed on the burning hot darkness From Jocasta’s subline breast
81
Μαρία ΤΟΠΑΛΗ
(Η ΡΑΨΩΔΙΑ ΤΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ) Θυμώνει με τους άντρες που κοιτάνε τα ωραία της πόδια αλλά οι άντρες δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, γιατί μεγάλωσαν με τη γραμματική του παρελθόντος κι αν την εγκαταλείψουν, υπάρχει κίνδυνος να χάσουν εντελώς τα λόγια τους : και ποια είσαι εσύ που τους αποκαλείς «βωβούς»; και ποιος να σ’ έχρισε άραγε «Άγγελο της Νέας Γραμματικής»; Στο διάβολο τα λόγια και τα βλέμματα: όλα τους τα φτερά στον άνεμο, δίχως οστά και δίχως αίμα, δίχως νερό και δίχως πέτρα. Προσηλώσου χαμηλά: η εύφορη λάσπη συνομιλεί με τον Ήλιο, να τα πόδια σου, να και το κεφάλι. Οι άνθρωποι, είτε χοντροί, είτε αδύνατοι, είναι λεπτές κλωστές : δεν μπορούν να δώσουν δίκιο ή άδικο. Αν βγούμε έξω κι από την αγάπη της Μητέρας θα γνωρίσουμε το ποθητό χώρο· θερμά συγχαρητήρια! Τέρμα οι λύπες: η αγάπη της Μητέρας είν’ η πηγή της κάθε θλίψης (σύμφωνα ωστόσο με μια, παρωχημένη πάντως, θεωρία, πηγή της κάθε θλίψης είναι, αντίθετα, η έλλειψή της). Ας διώξει λοιπόν κάποιος αυτές τις οκνές αγελάδες από το μυαλό μου, αγελάδα-Ινδία, μπιφτέκι-Ευρώπη, ένας νέος κόσμος ανέτειλε. oh, what a joy! Όμως οι άντρες εξακολουθούν να σ’ εκνευρίζουν τρώγοντας με τα μάτια τα ωραία σου πόδια σα να ‘τανε μπιφτέκια. Και ποιος θα σε πει τώρα «νεράιδα μου» στη Γραμματική της Πεταλούδας, ποιος θα σε νοιώσει με τα φτερά της λιβελούλας, ποιος θα γονατίσει και ποιος όρθιος θα σταθεί μετά μπροστά σου και σε ποιο ιδίωμα θα σου μιλήσει; Πνίγεται στην αγωνία σου η Ποίηση, όπως η κιτρινόμαυρη σφήγκα στον ακίνητο βυθό του σκοτεινού αναψυκτικού.
* αποκληθέντα και «κενό» η «έρημη χώρα» σε καιρούς περισσότερος θρησκόληπτους.
Λονδίνο και άλλα ποιήματα, Νεφέλη 2006
82
Maria TOPALI
(THE RAPSODY OF PENELOPE) She gets angry with men who stare at her beautiful legs but men can’t do otherwise, because they grew up with the grammar of the past and if they abandoned it, would be in danger of completely losing their words: and who are you to be calling them “mutes”? And who I wonder appointed you “Angel of the New Grammar”? To hell with words and looks: all of them feathers in the wind, without bones, without blood, without water and without stone. Concentrate down low: the fertile mud converses with the sun, there’s your feet, there’s your head. Humans, whether fat or thin, are the finest threads: they can deliver neither right nor wrong. If we move outside even a Mother’s love we’ll get to know longed for free space*, hearty congratulations! An end to sorrows: the love of the Mother is the sourse of all grief (nevertheless, according to the theory, from the past, the source of all grief is, conversely, her absence). So let someone drive these indolent cows straight from my mind, cow-India, hamburger-Europe, a new world dawns, oh what a joy! But the men continue to irritate you eating up your beautiful legs with their eyes, as if they were hamburgers. And who will now call you “my nereid” in the Grammar of the Butterfly, who will adorn you with the wings of a dragonfly, who will kneel and who upright will then stand before you and in what idiom will he speak to you? Poetry is suffocating in your anguish like the yellow and black wasp in the motionless bottom of the dark softdrink.
* called “void” and “waste land” in times more zealously religious.
London and other poems, Nefeli 2006. Translated by Philip Ramp.
83
Μαρία ΤΟΠΑΛΗ
ΕΝΥΠΝΙΟΝ ΣΕ ΓΑΛΑΖΙΟ ΦΟΝΤΟ ...να κατεβαίνεις εντός σου τις σκάλες και να σβήνεις τα φώτα. Κι αν δεν τα σβήσεις, πάλι μονάχα σκοτάδι θα βρεις. Κι ύστερα πιο βαθιά, πυκνότερο σκοτάδι, όπως στου δράκου τη σπηλιά. Εγώ, ο Άη Γιώργης, θα λυτρώσω την Πεντάμορφη, που την κρατώ αιχμάλωτη στα σπλάχνα μου εγώ, ο Δράκος.
Σερβίτσιο Τσαγιού, Νεφέλη, 1999
Η Μαρία Τοπάλη ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές.
84
Maria TOPALI
DREAM ON A LIGHT BLUE BACKGROUND …to descend the stairs within you And to turn off the lights. (And if you don’t turn them off you shall still find only darkness. And then later, deeper, denser darkness, like that in the cave of the dragon.) I, St. George, shall free the all-beautiful one whom I hold captive in my guts, I, the Dragon.
Tea set, Νefeli 1999. Translated by Alexandra Halkias. Halkias, Alexandra, The Empty Cradle of Democracy: Sex, Abortion and Nationalism in Modern Greece,, Duke University Press, 2004.
Maria Topali lives and works in Athens. She has had two poetry collections published.
85
Γιώργος ΧΑΝΤΖΗΣ MÖBIUS «Κυρίες και κύριοι velcommen1· παρακαλώ ησυχία· όπως βλέπετε, δηλαδή δεν βλέπετε, δεν ξέρουμε αν η ευπειθής μας γάτα είναι ζωντανή ή νεκρή. Τώρα, θά ’θελα κάποιον από το αξιότιμο κοινό να δεχθεί να πληρώσει μια αντεστραμμένη απόδειξη, μια αντιποιητικά κυριολεκτική απόδειξη (ελπίζω όχι κυριολεκτικά αντιποιητική): Εσείς ωραία μου δεσποινίς, θαυμάσια πλησιάστε: έτοιμη; ala uno ala due ala tre (αποκαλύπτεται μία γάτα που συγκροτείται από αμέτρητες φωσφορούχες σ τ ι γ μ έ ς) Voilà! To αιλουροειδές στην θέση του έρωτα! αν εστιάσετε μετατρέπεται σε σχήμα (υποχρεωτικά) αν όχι, περνάει αριστερά και δεξιά → μέσα σας: προτιμάτε συνεπαρμένη να ακυρωθείτε ή να δείτε; Τι περιμένετε; Η αγάπη, αχ η αγάπη δίδεται μετά ερμηνείας αυτού του πειράματος μπροστά σε καθρέφτη με εξαγόμενο την παρατήρηση του παρατηρητή – δεν είναι λίγο αν ερωτοτροπείτε με την γνώση που ήδη κατέχετε προτάσσετε ένα κροσέ της βούλησης στη νόηση Ποιος μπορεί όμως να δει από μέσα, ας πούμε το αντεστραμμένο είδωλο: κανείς εκτός κι αν για να δεις την πραγματικότητα α λ λ ι ώ ς βάλεις το κεφάλι κάτω από τα πόδια όπως έκανες μικρός αφού, για να χει κάτι νόημα κάτι άλλο δεν θα πρέπει να έχει καθόλου και για αυτό δεν είμαστε καθόλου σίγουροι chérie Εκτός αν η γάτα είναι και ζωντανή και νεκρή!»
1. Μαγνητοφωνημένη παράσταση του Niels Erwin Möbius, που δόθηκε κατ’εξαίρεση στο Rοyal Theatre της Κοπεγχάγης, τον Μάρτιο του 1927, με τίτλο Τhe Cat. 86
Giorgos CHANTZIS MÖBIUS “Ladies and gentlemen velcommen1; quiet please; as you can see, that is, as you can’t see, we know not whether our compliant cat is dead or not. Right now, I would ask a member of the revered audience to concede to paying to the order of a reversed proof, a proof anti-poetically literal (and not, one hopes, literally anti-poetical): What about you, my pretty, lovely, come closer, ready? ala uno ala due ala tre (a cat is revealed comprised of innumerable phosphorescent d o t s) Voila! The feline in love’s place! if you focus it is converted into a certain form if not it passes to your left and right → right through you: is your preference to be enchanted into absence or to observe? What are you waiting for? Love, ooh, love is delivered along this experiment’s interpretation before a mirror while the observing eye is observed – no small thing by any stretch if you are courting knowledge that you already possess you put a will’s uppercut before intellect Who, though, can occupy a viewing platform from the inside, and see, say, the inverted image: no one unless, in order to gain a different point of view on reality, you stick your head between your legs, like you used to as a kid since, in order for something to hold meaning, some other thing must hold none whatsoever, a state regarding which, cherie, we lack all certainty Unless the cat’s both dead and living!”
1. Recording of The Cat, a once-only, live performance by Niels Erwin Möbius, at the Royal Theater of Copenhagen in March 1927 87
Γιώργος ΧΑΝΤΖΗΣ
O2 ο κ. archie πέρασε με ένα τρομπόνι από τη βόρεια καρολίνα αυτοσχεδιάζοντας· στον δρόμο συγκρότησε μια μπάντα· ποιο είναι το νόημα των επιθέτων αν δεν είναι η επίθεση στο νόημα με ήχο; περιγραφές πεθαμένων αισθημάτων: η ποίηση είναι σσστοίχημα: το σσσύρσιμο της σουσουράδας (που δεν υπάρχει· η σουσουράδα δεν σέρνεται ούτε σέρνει την ουρά της) μία αναλογία των οξύμωρων ακόμη πιο πέρα: ως εργαλείο να διερευνηθεί το μέλλον: ένα ωραίο παγκάκι με έναν πρόγονο οκλαδόν – τι κάνει; – μασάει πασατέμπο καθώς το περιμένει! η ποίηση αρχίζει μετά την σύνθλιψη του μενταγιόν γιν-γιαν ενώ μια ρώσικη ρουλέτα από πικρά σποράκια συνεχίζει να γυρίζει! (γονυπετής) please: όχι άλλα συγκινητικά λόγια όχι άλλο: φως μάτια γαλάζιο σώμα αίμα: αντίσταση στα γλυκερά συμφραζόμενα που χαστουκίζει η τοπάλη: το γαλαζοαίματο πυρόλευκο βεγγαλικό ελύτης- ελύτης πάαα! τσάαα! (αλήθεια, πώς ελέγχεται η δράση της μη αναγώγιμης σκέψης όταν η εποπτεία ασκείται από κουτιά μέσα σε άλλα κουτιά στο βάθος τού διανοητικού τοπίου;) τι κι αν έχουν γίνει όλα από δραματικά → ειρωνικά και vice versa μένει πάντα εκείνη η ζαλάδα από την πιθανή ανυπαρξία και τις δυνατές εισπνοές, οι ιδιότητες του καταλύτη που διασαλεύει όλες τις υγρές σταθερές ενώ γίνεται κατανοητό ό,τι είναι εκεί για μία και μοναδική σπίθα… ελλείψει οξυγόνου η φαντασιακή ζωή δεσμεύεται και ανακρίνεται για ερυθρά αιμοσφαίρια και σχέδιο μία σκέψη υπό την σκέπη αερίων ήταν τα νέα και το εγώ… αμφιβολία που εκπνέει
88
Giorgos CHANTZIS
O2 mr. archie passed through north carolina with a trombone improvising; along the way he formed a band what is the meaning of adjectives if not the assault on meaning by means of sound? descriptions of obsolete emotions: poetry whatsatstakeisthisss : the wagtail’s ssslithering (which is non existent: the wagtail neither wags its tail nor slithers) taken further the analogy between one oxymoron and another: as an instrument to investigate the future: a nice bench with an ancestor on it sitting cross-legged – what is he doing? – he’s eating popcorn in anticipation! poetry starts: after crushing the yin-yang medallion while a russian roulette of bitter seeds keeps turning! (on his knees) please: no more moving speeches no more: light eyes blue body blood: a form of resistance to the sickly sweet connotations of words which topali strikes down: the sparkling firework of noble breed elytis – elytis paaa! tsaaa! (indeed, how is the import checked of non inductive reasoning when the monitoring is done by boxes within boxes in the depths of the mental landscape?) what if everything has been shifted from drama →irony and vice versa the lightheadedness remains caused by the possibility of non-existence and the deep in breaths, the attributes of the catalyst which dislodges all humid constants while it becomes plain whatever is there for one spark and one alone …due to lack of oxygen imaginary life is bound and interrogated for red blood cells and premeditation a thought below a compound of gasses was a newsworthy item and the I …a doubpt out of breath
89
Γιώργος ΧΑΝΤΖΗΣ
0→1 […] βέβαια, βέβαια, έχω ξεχάσει ότι οι φίλοι και οι γονείς…τίποτα…τίποτα πλαισιώνουν άλλους φίλους και άλλους γονείς κ.ο.κ έλα μωρέ: οι αποδεδειγμένες αμφισημίες του σήμερα εναντιώνονται στην απλή δραματική τους πρόσληψη, όχι; […] καρτ ποστάλ 1: λαχανιασμένη ανάμεσα σε νοτισμένα γοτθικά κτίρια, 2: κόκκινος ουρανόςκίτρινα σπίτιαμαύρα νερά 3.viola da gamba ενώ σε οριακές περιπτώσεις θέλεις να τα κάνεις όλα ή τίποτα εσύ προτιμάς να μιλήσεις για σένα και για κείνο όπως εκείνο θα μιμηθεί εσένα και το ίδιο! όμως δεν γίνεται να ξεφεύγεις από την ατονική πραγματικότητα (μία κίνηση bosanova για τα ευσυγκίνητα μάτια σου) με έναν λυτρωτικό ρυθμό: θα πληγωθείς εκτός κι αν συμβάλλεις στην μέγιστη τέχνη του ανοικτού τέλους που δεν θέλεις το ποίημα να έρθει να τελειώσει θέλεις απλώς καθώς φεύγει κι έρχεται συνέχεια να τελειώνει να κυκλοφορεί ως ολόγραμμα στον κήπο σου μαζεύοντας δενδρίτες από ύλη κι αντι-ύλη πάντα ποτισμένους! ποίηση δεν μπορεί να είναι μόνο ό,τι διαφεύγει της λέξης: (ήδη αρχίζουν να παραλύουν τα άκρα σου το αναισθητικό ένα ποτάμι που σε πλημμυρίζει) ενώ γύρω σου όλα καμπυλώνουν παραβολικές οι βολές σου για να δεις να πεις να κάνεις να φανεί το τελευταίο όραμα που δεν προλαβαίνεις να μεταγράψεις – ο αποσπασμένος εαυτός σου δίπλα κλονισμένος σε βλέπει να σβήνεις και απλώς σου ψιθυρίζει: «συγνώμη δεν φταίω εγώ που είμαστε μέρος άλλου μέρους και συ κατοικείς αυτήν την αφελή πραγματικότητα
90
Giorgos CHANTZIS
0→1 […] certainly, most certainly, I have forgotten that friends and parents… no thing… no thing they frame other friends and other parents and so on and so forth; come, come: the resolved ambiguities of the present safeguard against a merely dramatized inception, is that not so? […] postcard 1: breathless woman incircled by damp gothic buildings, 2: red skyyellow housesblack water 3. viola da gamba while, in borderline states you crave for all or nothing you prefer to discuss yourself and that in the manner in which that will imitate both you and itself! nevertheless, you cannot find an escape from atonal reality (a bosanova sway for your brimming eyes) with a redemptive rhythm: you will be wounded unless you contribute to the highest art of the open-ended where you do not wish for the poem to come to an end but for it to come as it goes in a perpetual ending to circulate as a hologram in your garden gathering dendrites from matter and anti-matter invariably well watered! poetry cannot be only whatever evades the word: (your extremities have already begun to paralyze the anaesthetic a river flooding you) while everything around you becomes curved your missiles are parabolas for you to see to say to do to make appear the final vision that you do not have time to transcribe – your dislodged self next to you dismayed watches you fade away and simply whispers: “forgive me but it’s not my fault that we are part of some other part and that you inhabit this naïve reality
91
Γιώργος ΧΑΝΤΖΗΣ
αναπαρήγαγες το μυστήριό σου και το ανατρέφεις» θα ήταν λάθος καταπρόσωπο η δήλωση: μην τo πεις: ότι εμείς οι ποιητές (ποιοι εμείς; ποιοι ποιητές; τέλος πάντων) την φέρουμε στους όρχεις μας την πραγματικότητα! […]
Ο Γιώργος Χαντζής ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει γράψει δύο ποιητικές συλλογές.
92
Giorgos CHANTZIS
you bred your mystery and brought it to fruition” to state it face to face would be absurd: don’t say it: that we, poets (what we? what poets? be that as it may) bear reality inscribed in our nether parts! […]
Translated by Konstantine Matsoukas. Giorgos Chantzis lives and works in Athens. He has writen two poetry collections.
93
Χάρης ΨΑΡΡΑΣ ΠΛΗΣΙΑΣΜΑ Λύπη μου της αντάμωσης. «Πεθαίνοντας θα ’ρθει» κειμένη στου θανάτου την αφή που σ’ ωριμάζει. Το σώμα της πολύ λευκό κύκνων μαράζι πούπουλο της έντρομης αυγής χείλος το πετροκέρασο χαράς ευτυχισμένης. Φθορά τρεχούμενη κλωστή το στήθος της γυμνώνει χυμένη στου καθρέφτη τα πεφταστέρια κοιτάγματα. Χαμήλωσα άλαλη τη γη στο σκόρπισμα τινάχτηκε σαλεύοντας και μένει να ζήσει του χαμού της τη γραφή να σκοτιστεί. Σημείο νόστου σίμωσε στο χρόνο που ψυχή και σώμα και εγρήγορση του έρωτα δοσμένη. Σε πρωτοπλάστου ουρανού την ήβη να λιαστεί. Έγειρε κι εκοιμήθη.
94
Charis PSARRAS APPROACH My sorrow at meeting “by dying will come” lying on death’s touch that matures you. It’s body extreme white swans’ pining feather down of the fearful dawn the white-heart cherry lip of delightful joy. Decay running thread bares her breast plunging in the mirror’s shooting star glances. Lowering the earth speechless it leapt into the dispersion moving and remains to live its destruction that the writing may be obscured. Point of homecoming approached in time to which soul and body and love’s alertness is given… In a newly-created sky’s puberty to sun itself. It lay down and slept.
Translated by David Connolly
95
Χάρης ΨΑΡΡΑΣ
ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ Μια στιγμή να φέξω στο παράθυρο είπα μ’ αποκοιμήθηκα κλεισμένος στο πείσμα των ακτίνων μια αυγή μια ζημιά κάθε μέρα. Δεν έχει αξία να γίνεσαι άλλος πήρα τον ήλιο για κέρμα και τον πούλησα και με πούλησε κι άνοιξα τη ματιά μου. Λευκό πανί σβησμένο φως λευκό πανί, σανίδα βρεγμένη, ξύλο δεν μπορεί ο κόσμος να υπάρξει.
Στην αγκαλιά του κύκλου, Κέδρος, 2004
ΤΥΠΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ Η άνοιξη μου έφερε το Μάρτη στον καρπό σπάω κι εγώ κανένα ρόδι, για το καλό ανασκαφή στην γρανιτώδη φλούδα του πέφτουνε δυο σκληροί, άνυδροι σπόροι. Τύμβος λοιπόν το ρόδι κι η χελιδών αδιάφορη ο εορτασμός της άνοιξης, της περσινής και της προπέρσινης τους έχει εξουθενώσει
Σπίρτα χειρός, Πλανόδιον, 2002
Ο Χάρης Ψαρράς σπουδάζει στο Λονδίνο. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές.
96
Charis PSARRAS
IN SHORT Let me just shed some light on the window pane I said but fell asleep instead enclosed in the ray’s stubborn will each sunrise a daily damage There is no valor in becoming who you ‘re not I collected the sun for a coin and I sold it short and it sold me short and I widened my gaze. White sail, extiguished light white sail, moistened plank, it is not possible for the world to exist .
In circle’s embrace, Kedros 2004
TYPICAL SPRING Spring threaded red and white around my wrist so I break a pomegranate for good luck excavation upon its granite peel two hardened, moistureless seeds fall off The pomegranate, then, a tomb and the swallow listless the celebration of spring, last year’s and the year before that has left them exhausted.
Hand matches, Planodion 2002
Translated by Konstantine Matsoukas. Charis Psarras lives and studies in London. He has had published two poetry collections.
97
98
99
Αλέξανδρος Αβρανάς
Alexandros Avranas
Η ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΦΟΒΟΣ 1:49 min, mini DV, 2007
LOVE IS THE FEAR 1:49 min, mini DV, 2007
Η αγάπη είναι ο φόβος......Ένα ποίημα από μια ιστορική περίοδο κρίσης μέσα σε ένα σύγχρονο περιβάλλον γεμάτο ανασφάλειες και αμφισβητήσεις. Ο άνθρωπος απέναντι στους άλλους, στον εαυτό του, απέναντι στο Θεό.
Love is the fear…. A poem writen during a historical period of crisis, being recited within a contemporary enviroment full of insecurity and contradiction. Man stands facing the others, himself, God.
«Η αγάπη είναι ο φόβος», Μανώλης Αναγνωστάκης, Εποχές III, 1951, Ποιήματα 1941-1971, Νεφέλη 2000
“Love is the fear” by Manolis Anagnostakis, Seasons III, 1951, Collected Poems 1941-1971, Nefeli 2000
Ο Αλέξανδρος Αβρανάς είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Alexandros Avranas is a visual artist. He lives and works in
εργάζεται στην Αθήνα και το Βερολίνο.
Athens and Berlin.
100
Βαγγέλης Αρτέμης
Vaggelis Artemis
Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ 2 min, mini DV, 2007
THE SECOND DEATH 2 min, mini DV, 2007
Μια ειδική διαδρομή μέσα στις αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου απαγγέλοντας τον «Δεύτερο Θάνατο» του Νίκου Καρούζου. 2.44 λεπτά κατρακύλισμα στο μεγαλείο.
A special journey in the halls of the Museum of Archaeology, reciting the “Second Death” by Nikos Karouzos. 2.44 minutes of wallowing in grandeur.
Νίκος Καρούζος, από την ποιητική συλλογή Αναμνηστική λήθη, 1982, Ποιήματα τόμος Β, Ίκαρος 1994
Ο Βαγγέλης Αρτέμης είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Nikos Karouzos, Collected Poems, Vol. II, Icaros, 1994.
Vaggelis Artemis is a visual artist. He lives and works in Athens.
εργάζεται στην Αθήνα
101
Αλέξανδρος Γεωργίου
Alexandros Georgiou
ΓΡΑΜΜΑ Σ’ ΕΝΑΝ ΠΕΡΣΗ ΦΙΛΟ 1 min, mini DV, 2007
LETTER TO A PERSIAN FRIEND 1 min, mini DV, 2007
Μελέαργος (1ος αι. πχ), από τα Γάδαρα της Παλαιστίνης. Πέθανε στην Κω. Συνέταξε την πρώτη «ανθολογία» ποιημάτων. Την ονόμασε «Στέφανο» Γιατί στην εισαγωγή παρομοιάζει κάθε ποιητή που συμπεριέλαβε με κάποιο λουλούδι.
Meleargos(1st century BC), from Gadara of Palestine. Died at the island of Kos. He put together the first “anthology”’ of poems. He called it “’Stefanos” (Garland), bacause he compared each poet with a different flower.
Παλατινή Ανθολογία, μετάφραση Ανδρέας Λεντάκης, Δωρικός 1988
Palatinate Anthology, translated by Andreas Ledakis, Dorikos 1988
Ο Αλέξανδρος Γεωργίου είναι εικαστκός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Επιθυμεί να εγκατασταθεί μόνιμα στην
Alexandros Georgiou is visual artist. He lives and works in
Ινδία.
Athens. He wishes to move permanently in India.
102
Νίκος Γιαβρόπουλος
Nikos Giavropoulos
ΕΡΩΣ 2:30 min, mini DV, 2007
EROS 2:30 min, mini DV, 2007
Το άγαλμα του Ερωτιδέα με τα σπασμένα φτερά ανακαλεί μνήμες του παρελθόντος...
The statue of Cupid with its broken wings brings back memories from the past…
«Νόησις», Κωνσταντίνος Καβάφης, Ποιήματα, Ίκαρος 1984
“Noisis”, Konstantinos Kavafis, Poems, Ikaros 1984
Ο Νίκος Γιαβρόπουλος είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Nikos Giavropoulos is a visual artist. He lives and works in
εργάζεται στην Αθήνα.
Athens.
103
Αικατερίνη Γεγησιάν
Aikaterini Gegisian
Η ΠΟΛΗ / ΠΑΙΧΝΙΔΙ 1 2 min, mini DV, 2007
THE CITY / GAME 1 2 min, mini DV, 2007
Το εμβληματικό κέντρο της Αθήνας, το Μοναστηράκι, μετατρέπεται σε αρένα για την έναρξη ενός κάπως κυνικού παιδικού παιχνιδιού - την συλλογή αποτσίγαρων από τα βρώμικα πεζοδρόμια. Καθώς η μοναχική πρωταγωνίστρια τακτοποιεί τα αποτσίγαρα στο πεζοδρόμιο, αγνοώντας φαινομενικά το πραγματικό πρόσωπο της πόλης που την περιβάλλει, το μελαγχολικό άκουσμα του ποιήματος του Κ. Π. Καβάφη «Η πόλις», μας οδηγεί σε μια διαφορετικη εσωτερική πόλη, και στις συγκρούσεις που κρύβονται σε αυτήν. Τα αποτσίγαρα στο πεζοδρόμιο αποτελούν ίχνη τόσο των μάταιων παρεμβάσεών μας καθώς και των συνόρων που εμείς οι ίδιοι χτίζουμε.
The emblematic centre of Athens, Monastiraki, becomes the terrain for the acting out of a somehow sinister childish game – the collection of cigarette butts from the dirty pavements. As the lonely performer arranges the butts on the floor seemingly unaware of the actual city surrounding her, the melancholic narration of the poem “City”’ by K.P. Cavafy points to another internal city, to the conflicts within. The butts on the floor are both traces of our futile interventions and of the borders we create. K.P. Cavafy 154 Poems translated by Evangelos Sachperoglou, Athens, 2003
Από την συλλογή ποιημάτων του Κ.Π. Καβάφη 154 Ποιήματα σε μετάφραση Ευάγγελου Σαχπέρογλου, Αθήνα, 2003
Η Αικατερίνη Γεγησιάν είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Aikaterini Gegisian is a visual artist. She lives and works in
εργάζεται στο Μπρίστολ.
Bristol
104
Γιάννης Γρηγοριάδης
Yiannis Grigoriadis
Η ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΡΑΧΝΗΣ 2:41 min, mini DV, 2007
THE SPIDER INTERLUDE 2:41 min, mini DV, 2007
Η απαγγελία του ποιήματος «Η παρένθεση της Αράχνης» της Ελένης Βακαλό συνοδεύει την καταγραφή μιας διαδρομής στην Αττική με ένα σπορ αυτοκίνητο. Ξεκινά από τον πυκνό αστικό ιστό των δυτικών προαστίων και συγκεκριμένα από την πλατεία Μπουρναζίου, τόπο που παράγει και κυριαρχείται από την ποπ κουλτούρα του φραπέ (τιμώντας τον Δημήτριο Βακόνδιο) και του «σκυλάδικου», αλλά ταυτόχρονα συγκροτεί το πλέγμα της κοινωνικότητας με ότι αυτή συνεπάγεται. Η διαδρομή καταλήγει στην κλασική περιοχή προκλήσεων, στα Λιμανάκια Βουλιαγμένης, όπου οι φονικές στροφές φιλοξενούν εδώ και μερικές δεκαετίες αυτοσχέδιους αγώνες ταχύτητας. Στο ποίημα, η σχεδόν «φωτογραφική» περιγραφή των μελών του εντόμου παραπέμπει στα EVO** χαρακτηριστικά των αγωνιστικών αυτοκινήτων, ενώ η αναίτια δολοφονία της στις παρακινδυνεύμενες και παραβατικές συμπεριφορές των οδηγών. Τελικά μόνο η Aραχνοφοβία σαν άλλοθι δικαιολογεί την βία του ποιήματος- που θα συνέβαινε έτσι κι αλλιώς σύμφωνα με τη Σχολή των Συμπεριφοριστών – και όπως αναφέρει ο τελευταίος στίχος: «Μεταβάλλει το αθώο στην πρόθεση εξ αρχής»
The recital of ‘The Spider Interlude’ by Eleni Vakalo is joined to the chronicle of a trip through Attica in a sports car. The car starts out from the dense web of the western suburbs, specifically from Bournazi square, a locale dominated by popular culture which the square also recycles in the form of the frappe coffee (in honor of Dimitris Vakondios*) and the ‘skyladiko’. At the same time, the square provides a strong and cohesive social network along with everything this entails. The route ends at the Limanakia of Vouliagmeni, where the hairpin turns of the road are well known for some decades as the site of improvised car racing among daredevil drivers. In the poem, the almost ‘photographic’ description of the insect studies refers us to the EVO** features of the racing cars while the spider’s unaccountable murder refers us to the drivers’ risky and transgressive behaviors. Finally, only with Arachnophobia as its alibi can the poem’s violence be vindicated as an outcome – unavoidable, at all events, according to the behaviorist school – which the last verse points out: «It transforms innocence to abiding intention.»
«Η παρένθεση της αράχνης», από την ποιητική συλλογή της Ελένης Βακαλό, Ημερολόγιο της ηλικίας 1958, στο Το άλλο του πράγματος 1954-1994, Νεφέλη 1995.
“The spider’s interlude” from the collection of poems by Eleni Vakalo, Diary of age of 1958, included in Selected Poems 1954-1994, Nefeli 1995.
Ο Γιάννης Γρηγοριάδης είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Yannis Gregoriades is a visual artist who lives and works in
εργάζεται στην Αθήνα.
Athens.
* Εφευρέτης του φραπέ
** Evolution car
* Inventor of the frappe coffee
** Evolution car
105
Γιώργος Γυπαράκης
Giorgos Gyparakis
ΑΥΤΟΨΙA 2:30 min, mini DV, 2007
AUTOPSY 2:30 min, mini DV, 2007
Με αφορμή το ποίημα του Σταύρου Βαβούρη επιχειρώ αυτοψία στις δύο πλευρές του ίδιου δρόμου, στις δύο πλευρές του ίδιου ανθρώπου. Τα γυρίσματα έγιναν στη Σοφοκλέους και Αιόλου με φόντο τα κτίρια της Εθνικής και Εμπορικής τράπεζας και τα απέναντι εμπορικά καταστήματα της Αιόλου. γιάπης: νέος επαγγελματίας της πόλης. Πρωταγωνιστής ο Ιερώνυμος Καλετσάνος
Prompted by Stavros Vavouris’ poem, I attempt an autopsy on the two sides of the same street, on the two sides of the same man. The shooting took place on the intersection of Sofokleous and Eolou streets in front of the National and the Commercial Bank of Greece and across from the market on Eolou st. *yuppie: young urban professional. Leading character, Ieronymos Kaletsanos.
«Αυτοψία», Σταύρος Βαβούρης από το βιβλίο, Που πήγε ως που πήγε αυτό το ποίημα, 1940-1993, Ερμής, 1998
“Autopsy”, Stavros Vavouris, Selected Poems 19401993, Hermis,1998
Ο Γιώργος Γυπαράκης είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Giorgos Gyparakis is a visual artist. He lives and works in
εργάζεται στην Αθήνα
Athens
106
Γιώργος Δρίβας
Giorgos Drivas
Η ΑΠΟΦΑΣΗ 4:15 min, digital stills, 2007
THE DECISION 4:15 min, digital stills, 2007
Ειναι μια βόλτα σε μια άδεια πόλη. Ειναι μια κακή μετάδοση. Ειναι η Αθήνα μια Κυριακή απόγευμα. Ειναι μια ερώτηση, μια διαφήμιση, ένας μονόλογος. Ειναι μόνο σκέψεις, τίποτα περισσότερο.
It is a walk along an empty city. It is a bad transmission. It is Athens on a Sunday afternoon. It is a question, an advertisement, a monologue. It is just thoughts, nothing more.
«Η απόφαση», του Μανώλη Αναγνωστάκη, A century of Greek Poetry, bilingual edition, Cosmos publ. 2003
“The decision”, by Manolis Anagnostakis , Α century of Greek poetry, a bilingual edition, Cosmos publ. 2003
Ο Γιώργος Δρίβας είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται
George Drivas is a visual artist. He lives and works in Athens
στην Αθήνα.
107
Κατερίνα Ηλιοπούλου
Katerina Iliopoulou
ΤΑ ΦΥΛΛΑ 2:50 min, mini DV, 2007
THE LEAVES 2:50 min, mini DV, 2007
Μια μελαγχολική θυρωρός σε μια πολυκατοικία στην Κυψέλη διηγείται πως κάθε βράδυ μαζεύει φύλλα από τα δέντρα και τα αποθηκεύει σ’ένα μπαούλο, για να ακούσει στη συνέχεια το τραγούδι τους
A melancholic consierge in a block of appartments in Kipseli, narrates how she gathers leaves from the trees every night and stores them inside a chest, so that she can later hear to their singing.
«Τα φύλλα», Επαμεινώνδας Γονατάς, Η κρύπτη, Στιγμή 1991
“The leaves” by Epameinondas Gonatas, The crypt, Stigmi 1991
Η Κατερίνα Ηλιοπούλου είναι ποιήτρια. Ζει και εργάζεται στην
Katerina Iliopoulou is a poet. She lives and works in Athens.
Αθήνα
108
Γιάννης Θεοδωρόπουλος
Yiannis Theodoropoulos
Η ΛΕΟΠΑΡΔΑΛΗ 2 min, mini DV, 2007
THE LEOPARD 2 min, mini DV, 2007
Μπλεγμένοι στά δίχτυα μιας κοινωνικής δομής, όποια κι αν είναι αυτή –η εκκλησία, η παρέα μας, η καλλιτεχνική κοινότητα– κοινώς όπου βρισκόμαστε, νιώθουμε κάποιες στιγμές ένα είδος κοινωνικής ασφυξίας, όμως πάντα μπορούμε να επικαλεστούμε μια λεοπάρδαλη, αυτή πάντα μας ακούει, εμείς φοβόμαστε να της μιλήσουμε, φοβόμαστε μη χάσουμε τα κεκτημένα μας. Η ασφυξία εχει πάρει μορφή συλλογικής επιδημίας. Προσοχή!
Embroiled in the web of social structures, no matter which ones – the church, our group of friends, the artistic community – in short, wherever we find ourselves, there come moments when we feel a kind of suffocating societal encroachment; yet, we can always invoke a leopard, who will invariably listen, though we be afraid to speak out, afraid of losing our acquired privileges. This suffocation has assumed the proportions of an epidemic. Beware!
Από την ποιητική συλλογή του Γιώργου Κακουλίδη, Καθωσπρέπει σκέψεις, Εξάντας 2004
Giorgos Kakoulidis Respectable thinking, Exantas, 2004
Ο Γιάννης Θεοδωρόπουλος είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Yiannis Theodoropoulos is a visual artist. He lives and works
εργάζεται στην Αθήνα.
in Athens.
109
Λίνα Θεοδώρου
Lina Theodorou
ΤΟ ΠΑΛΙΟΠΑΠΟΥΤΣΟ 1 min, mini DV, 2007
THE OLD SHOE 1 min, mini DV, 2007
Αγαπητοί άλλοι, αφηνιασμένο πλήθος αφήστε με να απαγγείλω χωρίς να πατηθώ.
Dear others and the wild crowd, let me recite my poem without stepping on me.
«Το παλιοπάπουτσο», Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, Τέσσερεις ποιητικές συλλογές 1960-1978, Νεφέλη 1996
“The old shoe”, by Loukas Theodorakopoulos, Four poetry collections 1960-1978, Nefeli 1996
Η Λίνα Θεοδώρου είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Lina Theodorou is a visual artist. She lives and works in Athens.
110
Κώστας Ιωαννίδης
Kostas Ioannidis
ΟΓΔΟΗ ΝΥΧΤΑ 2:15 min, mini DV, 2007
ΕIGHTH NIGHT 2:15 min, mini DV, 2007
Το βρήκα μέσα σε λίγα λεπτά Νωρίς το πρωί Το απήγγελλα στο Παρίσι συνέχεια Έγινε παρέα πολύτιμη Για τόσο καιρό
I found it within minutes Early in the morning Reciting it in Paris continuously A precious companion For quite some time
«Όγδοη νύχτα» της Παυλίνας Παμπούδη, Σύγχρονη Ελληνική Ερωτική Ποίηση, εκδόσεις Καστανιώτη 1989
“Eighth night” by Pavlina Pampoudi, Contemporary Greek Erotic Poetry, Kastaniotis 1989
Ο Κώστας Ιωαννίδης είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Kostas Ioannidis is a visual artist. He lives and works in Athens
εργάζεται στην Αθήνα.
111
Γιαννης Ισιδώρου
Yiannis Isidorou
MISSING LINK ( ACCELERATED) 0:40 min, mini DV, 2007
MISSING LINK ( ACCELERATED) 0:40 min, mini DV, 2007
Δύο τάσεις. Προς την ελευθερία και προς την συντήρηση του κοινωνικού μας «μέτρου». Κινούμε καθημερινά (με ταχύτητα) ανάμεσα σε ανθρώπους που προσχωρούν – η άνηκαν πάνταστην δεύτερη. Προς αυτούς απευθύνω το ποίημα του Σαραντάρη που χάθηκε σε καιρούς θυελώδεις. Υπάρχει ακόμη καιρός, υπάρχει κι ο ακαριαίος ελιγμός, υπάρχει και η ρήξη.
Two tendencies. Towards freedom and towards the maintainance of our social “mean”. Daily, I move (at high speed) amongst people who join ranks or, have always belonged, with the second. To those I adress this poem by Sarandaris who was lost to us at a time of upheaval. There is still time, there is the instantaneous manoeuvre and then, there is the rupture.
«Δεν είμαστε ποιητές» του Γιώργου Σαραντάρη από τη συλλογή Σαν Πνοή του αέρα εκδ. Ερμης 1999 (επιμέλεια και ανθολόγηση Μαρία Ιατρού)
“To not be poets” by Giorgos Sarandaris, Selected Poems, Ermis 1999 (editor Maria Iatrou)
Ο Γιάννης Ισιδώρου είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Yiannis Isidorou is a visual artist. He lives and works in Athens.
εργάζεται στην Αθήνα.
112
Κατερίνα Κανά
Katerina Kana
DYNASTY 8 min, mini DV, 2007
DYNASTY 8 min, mini DV, 2007
Εμπνευσμένο από ένα ποίημα του Άρη Αλεξάνδρου, γυρίστηκε στον μυστηριώδη κήπο του μπαρ Dynasty στη λεωφόρο Αλεξάνδρας και περιγράφει το διανοητικό ταξίδι του ποιητή στο υποσυνείδητό του. Με την είσοδό του στον κήπο εισέρχεται σε μια άλλη διάσταση. Ο κήπος είναι μια κρυφή περιοχή του μυαλού του από όπου πηγάζει η ποίησή του. Οι χαρακτήρες που εμφανίζονται είναι εκλάμψεις της μνήμης του μέσα στο σκοτάδι. Ο ποιητής γίνεται θύμα των ίδιων του των στίχων .....
Inspired by a poem by Aris Alexandrou the video was shot in the mysterious garden of the ‘Dynasty’ bar on Alexandras Avenue and describes the poet’s mental journey in his subconscious. On entering the garden, the poet enters another dimension. The garden is a secret part of his mind, the source of his poetry. The characters that appear are images in his memory flashing in the darkness. The poet becomes the victim of his own verses…
«Χαιρέφων προς Πίνδαρο», «Άννα», Άρης Αλεξάνδρου, Ποιήματα 1941-1974, Ύψιλον 1991
Η Κατερίνα Κανά είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται
“Hairefon to Pindaros”, “Anna” Aris Alexandrou, Selected Poems 1941-1974, Ypsilon,1991
Katerina Kana is a visual artist. She lives and works in Athens
στην Αθήνα.
113
Νίνα Κοταμανίδου
Nina Kotamanidou
ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ /COMFORT FOOD 1:10 min, mini DV, 2007
THE POETS HEAD / COMFORT FOOD 1:10 min, mini DV, 2007
Διάλεξα το παραδοσιακό ζαχαροπλαστείο «Κρίνος» στην Αιόλου -Σάββατο πρωί- σαν χώρο όπου η λαιμαργία δημιουργεί μια ελαφρότητα και η ικανοποίηση της, μια εφησυχαστική παύση. Μέσα σ΄ αυτήν την παρένθεση «Το κεφάλι του ποιητή» του Σαχτούρη αναπτύσσεται χιουμοριστικό και απεγνωσμένο, αφιερωμένο στις εναλλακτικές στιγμές που αντί να γυρίζουμε έξαλλοι στους δρόμους (που τώρα….) τρώμε λουκουμάδες και μπουγάτσες.
On a Saturday morning I found my way to the traditional pastry shop called Krinos, on Eolou str. In such a place, as the sweet tooth gets satiated, our minds reach a contented, lulled pause. From within this pause, Sachtouri’s poem ‘The poet’s head’, both mischievous and desolate, is dedicated to those truant moments when instead of frenziedly scouring the city streets (too demanding…!) we favour eating a donut .
Μίλτου Σαχτούρη Ποιήματα (1945-1971), Κέδρος 1988
“The Poet’s Head” is from the collection Miltos Sachtouris, Poems (1945-1971), Kedros, 1988
Η Νίνα Κοταμανίδου είναι εικαστικός. Ζει και εργάζεται στην
Nina Kotamanidou is a visual artist who lives and works in
Αθήνα.
Athens.
114
Γεωργία Κοτρέτσος και Παύλος Ζωγραφάκης
Georgia Kotretsos and Paul Zografakis
ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ 1:15 min, mini DV, 2007
MONOTONIA 1:15 min, mini DV, 2007
Το video γυρίστηκε στο The Mall, στην Κηφισιά, στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2007. Ζητήσαμε από εφήβους που συχνάζουν στο εμπορικό κέντρο να απαγγείλουν την “Μονοτονία” του Κωνσταντίνου Π. Καβάφη. Όταν βρίσκεις “τα πάντα” σε ένα μέρος, τότε βρίσκεσαι πάντα στο ίδιο μέρος.
The video was shot at The Mall in Kifisia in early September 2007. Teens were asked to recite “Monotony” by Konstantinos P. Cavafy while hanging out at the shopping mall. When “everything” is one place, then you’re always at the same place. Konstantinos P. Cavafy, 1908
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, 1908
Η Γεωργία Κοτρέτσος είναι καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται
Georgia Kotretsos is a visual artist. She lives and works in
στην Αθήνα. Ο Παύλος Ζωγραφάκης είναι καλλιτέχνης. Ζει και
Athens. Paul Zografakis is a visual artist. She lives and works
εργάζεται στην Αθήνα και το San Francisco.
in Athens and in San Francisco.
115
Χριστογιάννης Κουφόπουλος
Christoyiannis Koufopoulos
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΗ ΟΤΙ ΖΩ ΠΙΟ ΠΕΡΑ 2.10 min, mini DV, 2007
IT ISN’T BY CHANCE THAT THIS IS WHERE I LIVE 2.10 min, mini DV,2007
Σε ένα παρτέρι με θάμνους μόλις ένα μέτρο από την λεωφόρο Πανεπιστημίου, γίνεται λήψη ενός σαλιγκαριού που ζει και κινείται εκεί, δημιουργώντας έναν ακόμη μικρόκοσμο με διαφορετικούς ρυθμούς που προσπαθεί να συνυπάρχει με τον ευρύτερο περίγυρο.
A snail is videotaped, living and moving in the bushes of a planted median strip, a mere meter away from Panepistimiou Ave.; yet another microcosm with its own specific rhythm attempting to coexist with the larger environment.
«Δεν είναι τύχη ότι ζω πιο πέρα», από την ποιητική συλλογή του Μίλτου Σαχτούρη Το σκεύος 1971, Ποιήματα 1945-1971, Κέδρος 1988
“It isn’t by chance that I live here” from the collection of poems by Miltos Sachtouris The Vessel, in Poems 1945-1971, Kedros 1988.
Ο Χριστογιάννης Κουφόπουλος είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει
Christoyiannis Koufopoulos is a visual artist. He lives and works
και εργάζεται στην Αθήνα.
in Athens
116
O Τάσος Λάγγης παρουσιάζει τον Αλκίνοο-Δημήτρη Λάγγη
Tassos Langis presents Alkinoos-Dimitris Langis
ΠΕΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ 6 min, mini DV, 2007
ΟΝ DEATH
Διάλεξα αυτό το ποίημα γιατί δίνει φωνή μέσω ενός φανταστικού αφηγηματικού εγώ, στους χαμένους «άλλους» της Ιστορίας: τους λησμονημένους. Το «βαρύ», σχεδόν μισάνθρωπο ύφος του, αποκτά απρόσμενη ελαφρότητα και βάθος όταν απαγγέλλεται από ένα παιδί, που δεν έχει «ακόμη τελειοποιήσει και νοθεύσει τη γλώσσα».* Έτσι, παραβιάζοντας –ελπίζω δημιουργικά– τους όρους του project, παρουσιάζεται στο video ο γιός μου Αλκίνοος-Δημήτρης, αντί για μένα. Αφενός, γιατί παρέχει απλόχερα το ζητούμενο επίπεδο απαγγελίας και αφετέρου, γιατί με περιέχει.
I chose this poem because it gives voice, through a fictional narrative persona, to the lost “others” of history: those who have been forgotten. Its “somber”, misanthropic style, acquires an unexpected lightness and depth, when it is recited by a child who “has not yet perfected and adulterated language”.* Thus, I present in the video my son, instead of myself, for two reasons. Firstly, because he clearly possesses the required level of articulation and secondly, because he contains me (evolution-wise).
Το ποίημα του Γιώργου Β. Μακρή Περί Θανάτου γράφτηκε τον Φλεβάρη του 1943 κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Διασώθηκε και δημοσιεύτηκε από τον φίλο του ποιητή Ε. Χ. Γονατά: Γραπτά Γιώργου Β. Μακρή, εκδ.Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», 1986, Επιμέλεια Ε.Χ. Γονατάς.
6 min, mini DV, 2007
“On Death” was written by Giorgos V. Makris in February 1943 during the german oocupation. It was preserved and published with an introduction by the poet’s friend, E.H. Gonatas, in The Writings of Giorgos V. Makris, published by Hestia’s Bookshop, 1986.
* Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται ο Ε. Χ. Γονατάς στην εισαγωγή του στα Γραπτά, σχετικά με την αγάπη του Μακρή για
• As reported by E. H. Gonatas, in his introduction to the
τον τρόπο ομιλίας των παιδιών.
Writings while commenting on the love of Makris for the way children talk.
Ο Τάσος Λάγγης είναι πατέρας του Αλκίνοου-Δημήτρη. Ζει και
Tassos Langis is the father of Alkinoos-Dimitris. He lives
γυμνάζεται στην Αθήνα. Ο Αλκίνοος-Δημήτρης Λάγγης είναι
and takes his exercise in Athens. Alkinoos-Dimitris Langis is
παιδί. Πηγαίνει στη δευτέρα δημοτικού.
a child. He’s in the second grade.
Και οι δύο είναι καλλιτέχνες.
Both are artists. 117
Βασιλική Λευκαδίτη
Vassiliki Lefkaditi
ΟΜΟΝΟΙΑ 0:50 min, mini DV, 2007
OMONIA SQUARE 0:50 min, mini DV, 2007
Το ποίημα «Γενεαλογία» της Ελένης Βακαλό, μιλά για τον άνθρωπο και τις αισθήσεις του που ζει σε αρμονία με το περιβάλλον του. Επιλέγω να το απαγγείλω στην πλατεία Ομονοίας τα μεσάνυχτα, σε ένα τόπο όπου οι άνθρωποι ζουν έκπτωτοι του περιβάλλοντός τους, κάποιες φορές έρμαια των αισθήσεών τους που γίνονται παραισθήσεις.
The poem “Genealogy” by Eleni Vakalo speaks of human beings who live in tune with their five senses and in harmony with their environment. I chose to recite it at midnight at Omonia square, a place frequented by the ‘fallen’ and the marginal, people often subjugated by their senses which fail to effect a real connection to their environment.
Από την ποιητική συλλογή της Ελένης Βακαλό Γενεαλογία,1971 στο Ελένη Βακαλό, Το άλλο του πράγματος, Νεφέλη, 1995
“Genealogy” from the collection Genealogy by Eleni Vakalo, 1971, in Selected Poems 1954-1994, Nefeli, 1995.
H Βασιλική Λευκαδίτη είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Vasiliki Lefkaditis is a visual artist who lives and works in Athens
εργάζεται στην Αθήνα.
118
Ιωάννα Μύρκα
Ioanna Myrka
ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ 2:14 min, mini DV, 2007
THE FOREST SHIP 2:14 min, mini DV, 2007
Χώροι σαν τις τουαλέτες έχουν μια ιδιαίτερη κατάσταση του συλλογικού, (όχι με την συνηθισμένη έννοια), που περικλύεται από τη μυρωδιά, και την υγρασία. Περιπλάνηση στις δημόσιες τουαλέτες της Τεχνόπολις στο Γκάζι.. Περπατώντας στις τουαλέτες, φορώντας μπλούζα με ασημένια στοιχεία στα μανίκια, μοιάζω με άγγελο, απαγγέλω το ποίημα του Εγγονόπουλου και στο πέρασμα μου αφήνω σελίδες με τις λέξεις πίσω μου.
Places such as toilets signify a particular collective state (not in the common sense) that is embodied in the smell and the humidity. Wandering through the public toilets of Technopolis, in Gazi. Walking through the toilets, wearing a blouse with silver trimming, appearing as an angel, I recite the poem by Eggonopoulos scattering pages with the printed words in my wake.
«Tο καράβι του δάσους» από την ποιητική συλλογή του Νίκου Εγγονόπουλου Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν, 1938, Ποιήματα, τόμος Α, Ίκαρος, 1990.
“The Forest Ship” from the poetry collection Do Not Speak To The Driver, 1938 Nikos Eggonopoulos Poems, Vol. I, Icaros, 1990.
Η Ιωάννα Μύρκα είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται
Ioanna Myrka is a visual artist who lives and works in Athens.
στην Αθήνα
119
Λία Πέτρου
Lea Petrou
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ [made in Hondos Center] 1:50 min, mini DV, 2007
GREETING [shot at Hondos Center], 1:50 min, mini DV, 2007
Στo ποίημα της Ζωής Καρέλλη, «Χαιρετισμός», παρατηρείται μια αναφορά στο χρόνο με χρήση πολλών επιθέτων αρσενικού γένους και έλλειψη ρηματικού στοιχείου. Το κείμενο αρχικά απο-δομείται μέσω του κατακερματισμού των επιθέτων και εν συνεχεία ανα-συντάσσεται από εργαζόμενες του τμήματος καλλυντικών του καταστήματος Hondos Center. Οι αντιπρόσωποι της «παντοτινής ομορφιάς» και «αντιμετώπισης του γήρατος», καλούνται να απαγγείλουν λέξη-προς-λέξη, με φόντο τους (χρονικά αναφερόμενους) πολλά υποσχόμενους χώρους εργασίας τους.
Karellis’ poem “Greeting” appears to be a reference to time with an extensive use of masculine adjectives, yet without any verbs. The text is first de-constructed through the breaking down of the adjectives and then re-constructed by the female assistants of the cosmetics department of Hondos Center. These curators of “everlasting beauty” and “anti-ageing” consultants are invited to recite the poem word - by - word against the background of their (timeconditioned) workplace, so full of promises. From Zoe Karelli, Selected Poems, Ermis 1996
«Χαιρετισμός», Ζωή Καρέλλη, από την ποιητική συλλογή Φαντασία του χρόνου1949, Ποιήματα, εκδόσεις Ερμής, 1996
Η Λία Πέτρου είναι εικαστικός, ζεί και εργάζεται στην Αθήνα.
120
Lea Petrou is a visual artist who lives and works in Athens.
Λίλα Πολενάκη
Lila Polenakis
ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ 4 min, mini DV, 2007
THE TREE 4 min, mini DV, 2007
Στην ταράτσα του κτιρίου που στεγάζει το εργαστήρι μου, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, το Μοναστηράκι, με φόντο το τσιμεντένιο δάσος και τον αττικό ουρανό ισορροπώ σε μια στάση της γιόγκα που ονομάζεται “το δέντρο” και απαγγέλλω το ομώνυμο ποίημα του ποιητή Αργύρη Χιόνη.
Standing on the top of the building housing my studio, in Monastiraki, in downtown Athens, I recite a poem called “the tree” by Argyris Hionis , performing a yoga balance posture with the same name. Behind me, the forest of concrete buildings and the blue sky of Attica.
«Το δέντρο», από την ποιητική συλλογή του Αργύρη Χιόνη, Σχήματα Απουσίας, 1973 Η φωνή της σιωπής, Ποιήματα 1996-2000, Νεφέλη, 2006
“The tree”, by Argyris Hionis from the collection Forms of Absence, 1973, Argyris Xionis, The voice of silence, Collected Poems 1996-2000, Nefeli 2006
Η Λίλα Πολενάκη είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται
Lila Polenaki is a visual artist who lives and works in Athens.
στην Αθήνα.
121
Μαρκ Πορς
Mark Pors
ΈΡΩΣ ΜΕΛΑΧΡΙΝΟΣ 0:30 min, mini DV, 2007
DARK COLORED LOVE 0:30 min, mini DV, 2007
Διαλαλώ ένα ερωτικό ποίημα, χρησιμοποιώντας έναν «μετασχηματιστή φωνής» μπροστά στο κατάστημα που τον αγόρασα, κοντά στην πλατεία Κάνιγγος.
I cry out a romantic poem using a “voice transformer” in front of the shop where I bought this device, near Kaniggos sq.
Μάτση Χατζηλαζάρου, Ποιήματα 1944-1985, Ίκαρος
Matsi Chantzilazarou, Selected Poems 1944-1985, Icaros
O Μαρκ Πορς είναι o web master του intothepill.net. Ζει και
Mark Pors is the web-master of intothepill.net. He lives and
εργάζεται στην Αθήνα και αλλού.
works in Athens and elsewhere.
122
Γιάννης Σαββίδης
Ioannis Savvidis
ΟΠΤΙΚΟΣ ΛΩΡΟΣ 1:30 min, mini DV, 2007
OCULAR CORD 1:30 min, mini DV, 2007
Περνώντας από το σπίτι του Νίκου Καρούζου στην πλατεία Μαβίλη μέσα σε ένα τρόλευ, δοκιμάζω να ζητιανέψω απαγγέλοντας ένα ποιήμά του στους επιβάτες.
Passing by the house of the late poet Nikos Karouzos in Mavili sq. in a trolley, I make an attempt to beg for money reciting a poem of his to the passengers.
«Οπτικός Λώρος», από την ποιητική συλλογή του Νίκου Καρούζου Ερυθρογράφος, Απόπειρα 1988
Ο Γιάννης Σαββίδης είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
“Ocular cord” by Nikos Karouzos from the collection Erythrografos, Apopeira 1988
Ioannis Savvidis is visual artist who lives and works in Athens
εργάζεται στην Αθήνα
123
Γιώργος Σαπουντζής
Giorgos Sapountzis
ΤΟ ΘΑΥΜΑ 1:40 min, miniDV
THE MIRACLE 1:40 min, mini DV
Ποιές από τις χειρονομίες του σώματός μας είναι στα αλήθεια δικές μας; Η επιθυμία μιας διαφορετικής χειρονομίας πάνω σε μια υπαρκτή κατάσταση ή στην επίλυση ενός προβλήματος ήταν πάντα ένα ζητούμενο. Όμως όταν στήνεται το πλαίσιο για την έλευσή της, αυτή προτιμά να μην έρχεται. Αυτό που πάντα έρχεται είναι το κοινότοπο, το αναμενόμενο, κάνοντάς μας να στρέφουμε το βλέμμα μας μακριά. Αυτή η κίνηση ίσως να είναι η πρώτη αλλά δυστυχώς ανολοκλήρωτη χειρονομία.
Which of the body’s gesticulations are truly our own? The desire for a different gesture in relation to an existing situation or to the solution of a problem always was a desideratum. When, however, the frame is set in place for its arrival, it prefers to not turn up. What does, always, turn up is the commonplace, the predictable, making us avert our gaze to the distance. This movement may be the inaugural, though, unfortunately, incomplete, gesture. “The Miracle”, Spiros Katsimis, Poems 1955-1996, Gavriilidis ed.
«Το Θαύμα», Σπύρος Κατσίμης, Ποιήματα 1955-1996, Γαβριηλίδης
Ο Γιώργος Σαπουντζής είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Giorgos Sapountzis is a visual artist. He lives and works in
εργάζεται στο Βερολίνο.
Berlin
124
Shifty Tongue 2007
Shifty Tongue 2007
Η ΠΥΡΑ 2.30 min,mini DV
THE FIRE 2.30 min,mini DV
Στα όνειρα δεν πηγαίνουμε πάντα εκεί που θέλουμε να πάμε. Από το shopping mall στην εκκλησία κι από κει στο ποίημα, στην πυρά.
In dreams we don’t always go where we want to go. From the shopping mall to the church and from there to the poem, to the fire.
«Η πυρά» της Μαρίας Λαινά απο την ποιητική συλλογή Ρόδινος Φόβος, Στιγμή 1992
“The fire” by Maria Laina from the poetry collection Pale red Fear, Stigmi 1992
125
Ανδρέας Σιτορένγκο
Andrea Sitorego
ΤΟ ΣΩΜΑ ΜΟΥ 2.40 min, mini DV, 2007
MY BODY 2.40 min, mini DV, 2007
«Το σώμα των ανώτερων θηλαστικών κυριαρχείται, τουλάχιστον μια φορά στη διάρκεια της ζωής του, από το συναίσθημα του έρωτα. Αιχμαλωτίζει τις σκέψεις του με εμμονές, το ακινητοποιεί και το οδηγεί ουσιαστικά στη γενετική εντολή της αναπαραγωγής, σηματοδοτώντας τη σταδιακή συνειδητοποίηση του φθαρτού και του εφήμερου»
“The body of the higher mammals is dominated at least once in their lifetime by the emotion of love. It arrests their thought processes through obsession, it immobilizes them and, in essence, directs them to the genetic imperative of reproduction, signaling the gradual realization of corruptibility and of the ephemeral.” Yiannis Ritsos, Love poems, Kedros 1981
Γιάννης Ρίτσος, Ερωτικά, Κέδρος 1981
Ο Ανδρέας Σιτορέγκο είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
126
Andrea Sitorego is a visual artist. He lives and works in Athens.
Θάνος Σταθόπουλος
Thanos Stathopoulos
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΟ ΠΑΡΚΙΝΓΚ 2 min, mini DV, 2007
PRAYING AT THE PARKING LOT 2 min, mini DV, 2007
Η «Προσευχή» του Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου είναι ένα ποίημα για την ομορφιά και το ράγισμα. Διάλεξα το σκοτεινό χώρο ενός πάρκινγκ –ύστερα από υπόδειξη του φίλου μου Γιάννη Ισιδώρου– προσευχόμενος στο σκοτάδι, ώστε να μεταμορφώσω ένα χερσότοπο σε πανδαιμόνιο μουσικής.
The “Prayer” by Nikos-Alexis Aslanoglou is a poem about beauty and about cracking. I chose the dimly lit space of a parking lot – following the suggestion of my friend Yiannis Isidorou – praying in darkness so as to transform a wasteland into a musical pandemonioum.
«Προσευχή». Από την ποιητική συλλογή του Νίκου Αλέξη Ασλάνογλου Ωδές στον Πρίγκηπα, Ύψιλον, 1981
“Prayer”. From the collection of poems by Nikos Alexis Aslanoglou Odes to the Prince, Ypsilon, 1981
Ο Θάνος Σταθόπουλος είναι συγγραφέας. Ζει και εργάζεται
Thanos Stathopoulos is a writer who lives and works in Athens.
στην Αθήνα.
127
Αθηνά Σταμάτη
Athena Stamati
ΠΡΩΙΝΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ 2 min, mini DV, 2007
AUBADE 2 min, mini DV, 2007
Στο Λούνα Παρκ: «Τ’αηδονάκια» απαγγέλω στίχους του Εγγονόπουλου ενώ ξαναζώ μια παιδική επιθυμία, να οδηγήσω τον κύκνο. Οι αναφορές στους σουρεαλιστές, η Αθήνα του μεσοπολέμου, τα δράματα και οι κωμωδίες του παρελθόντος, συνοδεύουν τη βόλτα στη «Λίμνη των Κύκνων». Παραδόξως το μέρος αυτό είναι ακόμα εκεί από τη δεκαετία του ογδόντα, στριμωγμένο τώρα κάπου ανάμεσα στην Αττική οδό και τα σινεμά Cosmopolis.
In the Luna Park: ‘T’ aithonakia’ I recite verses by Eggonopoulos, while reliving a childhood desire, to ‘drive’ the swan. The ride is accompanied by references to the surrealists, by Athens of 1939, by the dramas and comedies of the past. Strangely enough, this place is still there since the eighties, trapped now between ‘Attiki odos’ and Cinema Cosmopolis.
«Πρωινό τραγούδι» από Τα Κλειδοκύμβαλα της Σιωπής του Νίκου Εγγονόπουλου, 1939, Νίκου Εγγονόπουλου Ποιήματα, τόμος Α, εκδόσεις Ίκαρος, 1990
Η Αθηνά Σταμάτη είναι εικαστικός. Ζει στην Αθήνα και στο Βερολίνο.
128
Nikos Eggonopoulos, “Αubade” from The Clavicembalos of Silence,1939, Nikos Engonopoulos, Poems, vol I, Ikaros 1990
Athena Stamati is a visual artist. She lives in Athens and Berlin.
Δέσποινα Στόκου
Despina Stokou
LOVE MESSAGE 3 min, DVD, 2007
LOVE MESSAGE 3 min, DVD, 2007
Ζήτησα από περαστικούς, συγγενείς, φίλους, μια παρέα emo, έναν Κύπριο και αρκετούς περιπτεράδες να μου διαβάσουν αυτό το ποίημα δυνατά. Στο Μοναστηράκι, στην Ελευσίνα, στο Σύνταγμα, σ’ένα κάθετο πεζόδρομο στη Σκουφά και έξω από ένα σαντουιτσάδικο στη Μαβίλη. Σε κάθε περίπτωση έγινε μόνο μία λήψη. Το ποίημα αυτό μου φάνηκε από την αρχή σαν ένα είδος προσευχής: και η πίστη είναι κάτι που θέλεις να μοιραστείς. Θέλησα να το βάλω σε όσα περισσότερα στόματα γίνεται, να το κάνω με αυτό τον τρόπο να ισχύσει, να ηχήσει. Μέσα από τα σαρδάμ, τις παραννοήσεις, τα λάθη και τα απρόοπτα μετατράπηκε σ’ένα ξόρκι χαράς όλο και πιο δυνατό, όλο και πιο επείγον.
I asked different people on the street, some relatives, friends, a group of emo-kids, a Cypriot and several kiosk owners to read this poem out loud to me. Near Monastiraki station, in Elefsina, on Syntagma Square, in a small alley off Skoufa Street and outside a sandwich place on Mavili Square. In each case there was only one shot. I “read” this poem as a prayer, from the very beginning and faith is something you wish to share. I had the desire to put these words in as many mouths as possible, to make them in this way valid, true. Through the different mispronounciations, mistakes, and unexpected renderings of the same verses the poem became for me an evermore potent spell of joy.
«Η δεύτερη μεταμόρφωση» του Σταύρου Βαβούρη σε μια ραπ-κεκέδικη απόδοση. Σταύρος Βαβούρης «Που πήγε, ως που πήγε αυτό το ποίημα», 1940-1993, Ερμής 1998
“The second transformation” a poem by Stavros Vavouris in a rap-stuttering version from the Selected Poems 1940-1993, Ermis 1998
Η Δέσποινα Στόκου είναι ζωγράφος. Ζει στο Βερολίνο και
Despina Stokou is a painter and lives in Berlin.
έρχεται συχνά στην Αθήνα.
129
Βασιλεία Στυλιανίδου / Χρύσα Τσαμπάζη
Vassiliea Stylianidou / Chryssa Tsampazi
THE KEYS (Μυθιστόρημα) 1.30 min, mini DV, 2007
THE KEYS (Narration) 1.30 min, mini DV, 2007
Η νύχτα στο αυτοκίνητο στην τράπεζα το φιλί τα κλειδιά στο ποίημα στο βιντεο περιέχονται.
The night in the car in the bank the kiss the keys in the poem contained in the video
Aκούγεται το ποίημα «Μυθιστόρημα» από την ποιητική συλλογή του Γιώργου Βέλτσου, Ποιήματα 1993-2005, Ίνδικτος 2006
“Narration” from the poetry collection Poems 19932005 by Giorgos Veltsos, Indiktos 2006
Η Βασιλεία Στυλιανίδου είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Vassiliea Stylianidou is a visual artist. She lives and works in
εργάζεται στο Βερολίνο και την Αθήνα.
Berlin and Athens.
Η Χρύσα Τσαμπάζη είναι ηθοποιός. Ζει και εργάζεται στο
Chryssa Tsampazi is an actor. She lives and works in Berlin
Βερολίνο και την Αθήνα.
and Athens.
130
Παναγιώτα Τζαμουράνη
Panagiota Tzamouranis
ΕΝΑΣ ΜΥΘΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ 2 min, mini DV, 2007
A MYTH ABOUT PUBLIC SPACES 2 min, mini DV, 2007
Τα γυρίσματα του έργου «Ένας μύθος για τον δημόσιο χώρο» πραγματοποιήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2007 σε δημόσιους χώρους (κτίρια , υπηρεσίες , ΟΑΕΔ , Πολεοδομία , Ι..Κ.Α. λεωφόροι , σχολεία πάρκα κ.τ.λ.) Μέσα από ένα πέρασμα στο αστικό τοπίο της Αθήνας, αλλά και της λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών επιχειρώ να δώσω την αίσθηση της φωτογραφίαςκαρτποστάλ η οποία ακολουθεί με σατυρικό ύφος τη λειτουργία τους. Κατά την διάρκεια αυτής της διαδρομής απαγγέλω το ποίημα «Αυγό ή Τοπίο», του Νάνου Βαλαωρίτη.
The video was shot in September 2007 in several public places: buildings, public services (the Unemployment Scheme, Public Health Insurance, city avenues, schools, parks etc.) Scanning the urban cityscape of Athens, including its public services, I attempt to convey its functions through a series of satirical postcards. For the duration of this journey, I recite the poem “Egg or Landscape” by Nanos Valaoritis. Nanos Valaoritis, “Egg or Landscape”, “A century of Greek Poetry”, a bilingual edition, Cosmos publ. 2003
Νάνος Βαλαωρίτης, «Αυγό ή Τοπίο», “A century of Greek Poetry”, bilingual edition, Cosmos publ. 2003
Η Παναγιώτα Τζαμουράνη είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Panagiota Tzamouranis is a visual artist who lives and works in Athens.
131
Μάκης Φάρος
Makis Faros
IN PERPETUUM / το Σχήμα του / και πώς του παραδίνονταν… (απόσπασμα) 2:13 min, mini DV, 2007
IN PERPETUUM / its Guise / and how they gave themselves over to it… (excerpt) 2:13 min, mini DV, 2007
Ένα ποίημα στοιχειώνει την πόλη. Οι λέξεις, τα τυπογραφικά στοιχεία ανασύρονται μέσα από τα σπλάχνα της, από τα περιττώματά της. Ψάχνουν, επικοινωνούν. Λένε μια ιστορία, έξω από τον χρόνο. Κομμάτια ενός έπους(;). Επαναλαμβάνουν σε κάθε κύμα την ίδια φράση: «για πάντα». Καταγράφοντας την ανθρώπινη συνθήκη. Επιστρατεύοντας έννοιες, κρίσεις, δεν διαψεύδουν την ωμή καταγωγή τους.
A poem haunts the city. The words, the typographic characters are retrieved from its intestines, from its faeces. They search, they interface. They tell a story, outside of time. Fragments from an epic. They repeat, at every turn, the standard phrase: ‘forever.’ Chronicling the human condition. Though they deploy concepts, judgements, they do not belie the rawness of their origin.
Έκτωρ Κακναβάτος, In Perpetuum, Το σχήμα του, Ποιήματα ’78- ’87, εκδ. Αγρα 1990
Hector Kaknavatos, In Perpetuum, Its Guise, Poems ’78- ’87, Agra 1990
Ο Μάκης Φάρος είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και εργάζεται
Makis Faros is a visual artist who lives and works in Athens.
στην Αθήνα.
132
Δημήτρης Χρηστίδης
Dimitris Christidis
ΕΝ ΚΙΝΗΣΕΙ 3 min, HD video, 2007
IN MOTION 3 min, HD video, 2007
«Η συμπόνια είναι το μόνο ελαφρυντικό στο έγκλημα να υπάρχουμε». Φωνάζω τα λόγια του ποιητή στους συνανθρώπους μου, μέσα στην κυκλοφορία αυτής της απάνθρωπης πόλης, χωρίς ποτέ να έχω νοιώσει συμπόνια γι αυτούς και για μένα όσο υπάρχω οδηγώντας μέσα στους δρόμους. Ελίσσομαι να φτάσω γρήγορα, να αφήσω πολύ πίσω μου τους τρόπους τους και τους δικούς μου. Είχα ξεχάσει την συμπόνια. Ίσως η ανάκληση της λέξης να καταστείλει την μεταμόρφωσή μου σε θηρίο.
“Compassion is the only ameliorating evidence for the crime of existence.” I cry out the poet’s words to my fellow human beings, in the traffic of this inhuman city without ever having felt compassion for them or for myself as I exist driving through the streets. I wave through the traffic in order to arrive as quickly as possible, in order to leave behind their manners as well as my own. I had forgotten about compassion. Maybe recalling the word will forestall my transformation into a wild beast.
«Η κατάκτηση του Κόσμου» από την ποιητική συλλογή του Τάσου Λειβαδίτη Τα χειρόγραφα του Φθινοπώρου, Κέδρος 1990
“The world’s conquest” from the collection of poems by Tasos Livaditis, Autumn’s manuscripts, Kedros 1990
Ο Δημήτρης Χρηστίδης είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Ζει και
Dimitris Christidis is a visual artist who lives and works in
εργάζεται στην Αθήνα.
Athens.
133
Παρουσιαστές
Show-masters
Οι ηθοποιοι: Μάρω Παπαδοπούλου, Στράτος Πατίλης, Δημήτρης Πολίτης, Γιάννης Στάνκογλου, και ο καλλιτέχνης Δημήτρης Τάταρης
Actors: Maro Papadopoulou, Stratos Patilis, Dimitris Politis, Yiannis Stankoglou, and the artist Dimitris Tataris
Music performance by: Real Estate Οι Real Estate οργανώνουν performances με κύριο μέλημα να αποσυνδέσουν τους θεατές και τους ίδιους τους performers από κάθε προκατασκευασμένη ιδέα για τα όρια της μουσικής σύνθεσης. Η συγκεκριμένη σειρά συνθέσεων βασίζεται σε ηχητικούς αυτοσχεδιασμούς και γι’αυτό ονομάζεται: Sonic Truth, δηλαδή το ηχητικό τοπίο όπου όλα είναι πιθανά, τίποτα δεν είναι προγραμματισμένο και μόνον η αλήθεια του ήχου μπορεί να μεταδοθεί.
Music performance by: Real Estate Real Estate organizes performances whose main objective is to detach those performing and those viewing the performance from any pre-conceived idea of what the boundaries of musical composition can be. This specific series will be based on sonic improvisation and therefore Real Estate names the series: Sonic Truth this being the sonic scape where everything is possible, nothing is programmed and where only the truth of the sound will be transmitted.
http://thereealestate.blogspot.com/
http://thereealestate.blogspot.com/
135
Συμμετείχαν [με video και ποίηση]
Participants [with videos and poetry]
Αλέξανδρος Αβρανάς, Βαγγέλης Αρτέμης, Αικατερίνη Γεγισιάν, Αλέξανδρος Γεωργίου+Mamali Safahi, Νίκος Γιαβρόπουλος, Γιάννης Γρηγοριάδης, Γιώργος Γυπαράκης, Γιώργος Δρίβας, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Λίνα Θεοδώρου, Γιάννης Ισιδώρου, Κώστας Ιωαννίδης, Κατερίνα Κανά, Γεωργία Κοτρέτσος+Paul Zografakis, Γιάννης Κουφόπουλος, Νίνα Κοταμανίδου, Τάσος Λάγγης, Βασιλική Λευκαδίτη, Ιωάννα Μύρκα, Λία Πέτρου, Mark Pors , Λίλα Πολενάκη, Γιάννης Σαββίδης, Γιώργος Σαπουντζής, Ανδρέας Σιτορένγκο, Θάνος Σταθόπουλος, Shifty Tongue, Αθηνά Σταμάτη, Δέσποινα Στόκου, Βασιλεία Στυλιανίδου+Χρύσα Τσαμπάζη, Παναγιώτα Τζαμουράνη, Δημήτρης Χρηστίδης, Μάκης Φάρος.
Alexandros Avranas, Vangelis Artemis, Dimitris Christidis, Aikaterini Gegisian, Alexandros Georgiou+Mamali Shafahi, Nikos Giavropoulos, Yiannis Grigoriadis, Giorgos Gyparakis, George Drivas, Makis Faros, Yiannis Isidorou, Kostas Ioannidis, Katerina Kana, Georgia Kotretsos+Paul Zografakis, Yiannis Koufopoulos, Nina Kotamanidou, Tassos Langis, Vassiliki Lefkaditi, Ioanna Myrka, Lea Petrou, Lila Polenaki , Mark Pors, Ioannis Savvidis, Yorgos Sapountzis , Andrea Sitorengo, Thanos Stathopoulos, Athena Stamati, Shifty Tongue, Vassiliea Stylianidou+Chryssa Tsampazi, Despina Stokou, Yiannis Theodoropoulos, Lina Theodorou, Panagiota Tzamourani.
Βασίλης Αμανατίδης, Δημήτρης Άλλος, Γιάννης Αντιόχου, Φοίβη Γιαννίση, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Δούκας Καπάνταης, Δήμητρα Κωτούλα, Πατρίτσια Κολαΐτη, Δημήτρης Λεοντζάκος, Γιώργος Λίλλης, Γιάννα Μπούκοβα, Σταμάτης Πολενάκης, Έφη Πυρπάσου, Βασίλης Ρούβαλης, Γιάννης Στίγκας, Μαρία Τοπάλη, Γιώργος Χαντζής, Χάρης Ψαρράς.
Vassilis Amanatidis, Dimitris Allos, Yiannis Antiochou, Iana Boukova, Giorgos Chantzis, Foivi Giannisi, Katerina Iliopoulou, Doukas Kapantaïs, Dimitra Kotoula, Patricia Kolaiti, Dimitris Leontzakos, Giorgos Lillis, Stamatis Polenakis, Efi Pirpasou, Charis Psarras, Vassilis Rouvalis, Yiannis Stigas, Maria Topali.
Ευχαριστίες Ξένια Καλπακτσόγλου, Poka-Yio, Αυγουστίνος Ζενάκος, Θεόφιλος Τραμπούλης, Χλόη Βαΐτσου, Δάφνη Βιτάλη, Αντώνης Γκατζουγιάννης, Vortex Studio, Prosxima Dance Company.
Thanks to Xenia Kalpaktsoglou, Poka-Yio, Augoustine Zenakos, Theophilos Traboulis, Chloe Vaitsou, Daphne Vitali, Antonis Gatzouyiannis, Vortex Studio, Prosxima Dance Company.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες Στο Destroy Athens για την υποστήρηξη Στο Remap KM για την παραχώρηση του χώρου του 417
Special Thanks To Destroy Athens for the support To Remap KM for the use of the space 417
Πρόσωπα κλειδιά για την ολοκλήρωση του έργου ήταν οι: Μάκης Φάρος, Γιάννης Σαββίδης, Κώστας Ιωαννίδης, Μαρία Κολιοπούλου, Μάτω Ιωαννίδου, Νίκος Καμπίτης, Βαγγέλης Αρτέμης, Αλέξανδρος Αβρανάς, Μιχάλης Παπαρούνης.
136
Key persons for the completion of the project Makis Faros, Ioannis Savvidis, Kostas Ioannidis, Maria Koliopoulou, Mato Ioannidou, Nikos Kabitis, Vaggelis Artemis, Alexandros Avranas, Michalis Paparounis
Από το intothepill .net για την οργάνωση και ολοκλήρωση του έργου ήταν υπεύθυνοι οι Γιάννης Γρηγοριάδης, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Λίνα Θεοδώρου και Γιάννης Ισιδώρου. Τις μεταφράσεις των κειμένων στα αγγλικά ανέλαβε ο Κωσταντίνος Ματσούκας. (σε κάθε άλλη περίπτωση αναφέρεται το όνομα του μεταφραστή)
Εικόνα Μαλατάντης Γιάννης CompuVideo Πραξιτέλους 5 Ν. Φάληρο, 210 9859898 Ήχος Θαλής Μενεξελής εταιρία ΘήταΜι Λουκιανού 27 Κολωνάκι, 210 7231733 Κρασί Βασίλης Νικολού Οινοποιείο Ν. Ντούνη 8 Κορωπί, 210 60-20-775 Εξοπλισμός μπαρ Εικαστικά εργαστήρια «ΛΕΣΧΗ» / “LESCHI” art center Μυκάλης 26, Κεραμεικός, 210-3413045
Το karaoke poetry bar πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα με την υποστήριξη του DESTROY ATHENS από τις 12 εώς τις 18 Νοεμβρίου του 2007 στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων της 1ης Μπιενάλε της Αθήνας
Responsible for organizing and completing the project are Yiannis Gregoriadis, Katerina Iliopoulou, Lina Theodorou and Yiannis Isidorou from intothepill.net Translations into english, unless otherwise stated, by Konstantine Matsoukas Image Malatantis Yiannis CompuVideo Praxitelous 5 N. Faliro, 210 9859898 Sound Thalis Menexelis ThitaMicompany Loukianou 27 Kolwnaki, 210 7231733 Wines Vassilis Nicolou Winery N. Ntouni 8 Koropi, 210 60-20-775 Bar equipment “LESCHI” art center Mykalis 26, Kerameikos, 210-3413045
Karaoke Poetry Bar was held in Athens with the support of the 1st ATHENS BIENNIAL, “Destroy Athens”, from the 12th until the 18th of November 2007 as part of its parallel projects
AN INTOTHEPILL.NET PRODUCTION
ΜΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ INTOTHEPILL.NET
137
Το intothepill.net είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα που έχει σκοπό, την έρευνα, την ανάδειξη και την διάδοση της video τέχνης και του πειραματικού κινηματογράφου. Λειτουργεί από τις αρχές του 2006 και εκδίδει ηλεκτρονικά τεύχη με έργα ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Παράλληλα οργανώνει και συμμετέχει σε προβολές σε μουσεία, φεστιβάλ, γκαλερί καθώς και σε ανεξάρτητους χώρους. Το intothepill.net έχει σαν στόχο την δημιουργία δικτύων και συνεργασιών, επιδιώκοντας την ανταλλαγή ιδεών σε θέματα όπως: η έρευνα των μέσων, η αυτοδιαχείριση του καλλιτεχνικού έργου και οι τρόποι προβολής και επικοινωνίας του. Η δράση και το περιεχόμενο του intothepill.net, που ξεκίνησε το 2006 από τον Γιάννη Ισιδώρου και την Λίνα Θεοδώρου, καθορίζεται από μία ομάδα καλλιτεχνών. Στον βασικό πυρήνα της ομάδας συμμετέχουν οι: Γιάννης Γρηγοριάδης, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Λίνα Θεοδώρου, Γιάννης Ισιδώρου και Βασιλεία Στυλιανίδου. Υπεύθυνος της ηλεκτρονικής σελιδας είναι ο Mark Pors, και για τις μεταφράσεις ο Κωνσταντίνος Ματσούκας. Συμμετοχές Strange screen 5&6, Μουσείο κινηματογράφου, Θεσσαλονίκη / Γκαλερί Ε31 Αθήνα / UNITED BAC! 06 Βαρκελώνη / dr.Sorovits Lab Αθήνα / CLIPS Galerie Nord Βερολίνο / 53rd International Short Film Festival Oberhausen Γερμανία / her(his)tory Μουσείο Κυκλαδικής τέχνης , Αθήνα κ.α
Intothepill.net is an internet platform which has as a main reference video and experimental filmmaking. Intothepill, established as of February 2006, renews its material periodically with e-issues, presenting works by greek and international artists. It has participated in festivals, has organized presentations of video works, installations and screenings in galleries, museums and independent spaces. Its purpose is the development of a common ground of artistic exchange and collaboration, the creation of networks, research and experimentation among the artists who are involved with new media. The action and the content of intothepill.net – initially a collaboration between artists Yiannis Isidorou and Lina Theodorou – are coordinated by a group of artists. The core of the research team of intothepill is made up of Yiannis Isidorou, Lina Theodorou, Vassiliea Stylianidou, Yiannis Grigoriadis, Katerina Iliopoulou. Mark Pors has undertaken the technical aspects of the website and Konstantine Matsoukas is responsible for the english version Participations Strange screen 5&6, Museum of cinematography Thessaloniki / Ε31 Gallery Athens/ UNITED BAC! 06 Barcelona / dr.Sorovits Lab Athens / CLIPS Galerie Nord Berlin / 53rd International Short Film Festival Oberhausen Germany / her(his)tory Museum of Cycladic Art, Athens.
139