68
Cicee sajake di buroab bati amisilimaau 1 Amisilimaau tei nabajulomi káyinenak koola? Amislimaau di éliibarey yati Kásuumaayak Emitey (alukuraanay), di Sunnay yati Aboñaau (An kommi di oo di epakey) ati Emitey, nabajulo káyinenak koola oo áregeriit wápuruloot di ésigirey (kurim kúpurulool mati bukanak) [An-Najim, 4]. Kurim kucila koote kúlien emanjey yati kuriibooraak kati Aboñaayau, di karungolaami di Alikuraaney,di sunnaay. 2 Nen baje kájamooraati, ai nootaale éwonkul manajoonenolaal? Pánujawumaal di uruaw wati éliibarey wan Emitey ejuumenumi, di sunnaay yati Kásuumaayak Anabiyoau (An kommi di oo di epakey) ooluyo. Panugameniaal di uruaw uwu ugabaaw, mati Emitey yoone : “ nen joom di kañoosoor mati wanoowan, jilaañenuwo bee di Kásuumaayak kurimak kati Emitey di kati Aboñaayau [An Nisa, 59]. Anabiyoau (An kommi di oo di epakey) naane : « nikatuukat waaf ugaba ; nen jimeee di kariibenuwo, léejijim múk ! : Elíibarey yati Emitey di sunnaay yati Anabiyoau ooliyo. » [búregum Amod]. 3 Etúuk (kayoo) kei yoote epak fulay kayitaak? Aboñaayau ati Emitey Kásuumaayak (An kommi di oo di epakey) naane: “ban bukanak kúmbaam pankuwaasoor kaan sítuuk búkankufeejiir di uñen di sífeejiir; soo búrom pansinoken di sambun kat étuuk yákon.” Kuriibooraak di kuceeool: “yoo elakomi yei ? Au Aboñaayau ati Emitey ?” Nápuk dán eemumi, ínje di kuriibooraom.” [búregum Ahmad di At Tirmidhi]. Kásuumaayak Malegenal mo di wan Aboñaayau (An kommi di oo di epakey) di kuriibooraak kukaanemi. Joote An jiriiben sunnaay yati Aboñaayau (kommi di ooKásuumaayak di epakey) mánjikaanum kariuloorak (kábatuloorak) eeno jimamma kásuumaayak, poop man EMitey eyab urokaw wooluul wajakaaw. 4 Waa uoolene ukaan mankuyab burok bajake ? Woo ucile woo eenomi : 1)káyinenak Emitey manusofuyo ceb (At yawuhid). Kaanumojaat, an áyinenumi simit siceen letayab bacaam bajake. 2) Eregey malegenam(Al ikilos) yoo eenomi Kásuumaayak ekaaney jak di Emitey. 3) Burok bucila siriiboor di wan Anabiyoau (An kommi di oo di epakey) aregumi bukanak kukaan. (Al Ittibaa). Kaanumojaa, panuboñulaal Emitey di uruaw wati ekobeyuwo wan ejuumenumi. Kaanutumo, leekuyab burokab bajakaab ban ukanaami di ekobey Emitey. (bujajak) I fum kaan kapor, I ranenko [Al Furukaan 23] 5 Kútaagul koono buu kubaje di buruab bati Lisilaamey ? Kútaagul kúfeeiir Lisilaamey (Al islaam) káyinenak (Al imaan) di ekaaney jak (Al Isaan) 6 Waa ulakomi Lisilaam, sísaagumas sooluyo soono buu ? Lisilaamey yoo elakomi emanjey mati Emitey yákon (tawhid) di ekaaney wan eregumi, takum bukanak kukob simit siceen, di kukobaak kooluso. Sísaagumas sati Lisilaamey san Kásuumaayak Aboñaayau (An kommi di oo di epakey) apinumi soono futok :“ Lisilaamey ejunjuum di sísaagum soono futok : káyinenak mati bajut Emit eceen ekobaay púrutojaat Emitey yákoney ban Muhammed oo alakomi Aboñaayau ooluyo, násali waataas, nusen jakaay, nujaw híjaay, nusu fuleeaf fati balatab” [búregum Al Búkari di Musilim] 7 Waa ulakomi káyinenak, sísaagum soono buu kubaje ? Káyinenak koo kommi káyinenak ríi di ésigirey, poop ekaaney wan uregumi pankubeneno ukaanujaat wan Emitey emaumi, di kugumbulo di añoosumi, Emitey. Emitey yoone : “ mankubenen káyinen di káyinenak kooliil [Al Faat, 4] Kásuumaayak Aboñaayau ati Emitey (An kommi di oo di epakey) naane: “káyinenak kubabaj saan soono búkankufeejiir di uñen wuuj to yafaumi mánejaalie yoo eenomi eregey mati
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
Emitey, mati amaumi waaf panalawuwo taari. nan anau ákolie di kalawuyo Emitey di kamaayoor, pasepooyool; abaje mátaañi, káfauma nan aam di ecetey, mba di mátaañiam mooluyo. kalawak kati Emitey mukaanaay mapakenolaal di kuulak kati Emitey. Koo kúareuumi káyokulaak di kabonketak kati Emitey simaleekaas di silaw kabonketak bee di akaanukomi. pántiiw fúrerepaf di wanafawutaaw , di etemey , ebuntey , kagaajoorak mba mukaanaay mucee majakut mba mánkufirene. koo kommi káyinenak kafaumi; kunannaam di wafaumi manubaj sembe di káyinenak kafaumi koo kommi kalaakak kati ewañey kati Arijana. kusensen walakomi kásuumaay, majinlene, mba buul bawue; ban kankaan éwuenuma di buruab bati jaat; éwuenuma di fuyaakaf, éwuenuma di buroab bati kajom. kalawak kúareuumi kasalak kati Emitey di dúwaay yati simaleekaas sooluyo bee di akaanukomi; Emitey panatebalenoor mati kakaanemi kalawak bújonnoor simaleekaas sooluyo. kákoyummi di kakaanumi burok bajake buko kommi, kalawemi taari Emitey di ekaaney mukaanaay mucila. Nounu, asuaau ákoyummi oo alawumi fanfa Emitey oo di suey. kalawak kati Emitey kurentenrenten wátaañimi, di kúsuumen wayokenumi di kugumbul bugaalab. Di renten ebajey furiaf di kusen sembe eniiley. kalawak kucesoorecesoor Asaayau ban di kutobojool, pánkukoolenool mba di kugumbulool, ban di ésuumen Abonketaau abándoorau.
Wiridaay yaatumi ekaani Fúnakoofunak bujom káliin Wíridaay funakoofunak1 1 Esooraay yati kursy2 2 3 4
5
6
1 2
Waataay di ñoono buu Buuñaay yooluyo di majakam Ñákon bújom di kaloof Asaayau letalofool; poop mukaanaay mati kanoken bálamuk kásalaak kaatumi kukaani Arijana kurimak kugabak, kúlamukaak Ñákon kalooforaay, Kapooy mátaañiam peh kati esooraay Al Baqara2 mba bala umoor. Sisooraas Al Iklas (no112; Al Ñáfeejiir bújom, Kapooy mátaañiam búrom mati Falaq no113 di An-nass no114)2 ñáfeejiir kaloof. binab bucila. Ñáfeejiir bújom, Létawago búlamuk di ñáfeejiir búyeg ban waaf Di kareesak kaloof. letugaalenool kati Emitey kan waaf uoolenut uyuulen di (letubajool) kalawak di kareesak koluyo tentaam mba fatiya ban yoo ejamemi peh, di emanj búrom Ñáfeejiir kaloof, Upooy tinat di Nilako di kapooyak kati mba ajuumumi mátaañii manoosan kurimak kajakaak kati Emitey jakum tin. mátaañiam mati waaf wan átuutumi. Nan oom di épur Pankupakeni di di eluupey kupooyi ban asaayau di kareesak kati Emitey ninennen kafiumak pánaloi di oo. kúmbaam di Emitey bajut mákalaa , bajut wabaje sembe kaanutujaat Emitey.
Kakara Alkuraaney, di kásalaak kati fukaraay kan anau akaanemi funakoofunak. Panjijuk ró kurim kati Kursy di kurim kugaba kúlamukaak kati Surat Al-Bakarah di kamikak kati muyaalamu di Lisilaamey.
171
7 Ñoono futok di Emitey eyajooyaj ñagaba bújom di ban panepooyool Emitey eyajanyaj. Yoo ceb ebajumi futok di ñagaba di máyooneniam sembe. Kafiumak kúmbaam di yoo, ban yoo kaloof. mati dúniyaay uye elakomi Amansaau afaumi dúniyaay búrom. di mati Alaakira. 8 Ñáfeejiir bújom Emitey ebaje Nisonso Emitey mati di ñáfeejiir buru , bati eyab yoo eenomi Amansaau , Lisilaamey mati yoo kaloof. kalawak. eenomi díinaay di Muhammad mati oo Aboñaayau 9 Ñákon Koone bújomoraay panuma fa Emitey di au wóli úkamboore di bújom ban di au wóli di kakarauyo úkamboore kaloof. Di au wóli úroume ban di au wóli ñákon úcetume baabu di au kayuitaak koote ekaan kalooforaay, kaloofaraay naan: Emitey, di au núkamboorumemi kaloof, ban di au núkamboorumemi bújom. [..] ban baabu di au noo kalaba (eban) 10 Ñákon Anabiyoau bújomoraay (an kásuumaay kommi di oo di Wóli núkamboorekamboor bújomoraay epakey) di mukaanaay mútiyaaram mammi Lisilaamey, di nakarae kasanken kalegen di díinaay yati Aboñaayau Muhammad, karauyo di buarab bati ampaolaal Aburaham asoumi Emitey (amisilime) ban anaamut di kunaamenaak. 11 Ñákon Nakankaan bújomoraay aban kalawak Au Emitey, majake manoosan nibaje bújomoraab ube, di di Ñákon kan aatumi au ceb mújawumulo; bajut an jire’e mukaanaay. Kasalak kaloofaay ekaan fulay kooku di au di dúwaay (ban kaloofaraay di koon: fucila wan ibajumi kaloofaraak uke. 12 Ñabaciir Aregumomi bújomoraay bee ñabaciir, di Ñabaciir Emitey pan Au kalooforaay epakenool di Emitey , ínje oomu di bújom, niari áseeda, kúje’etumaak jahanama kati furungaf fiiya, simaleekaas siiya, kuboñaayak kiiya di batuukerab búrom kúseeda, mati au emmi Emitey, bajut káyinen kalegen bálamuk au ban Muhammad emmi amiikeelau ati Emitey. Aboñaayau ooluyo (man kalooforaay, noon : ínje oomu di kaloof) 13 Ñákon Pampakenoo di bújomoraay wan di ñákon seetaanaay kaloofaak ekaanemi di na ufintoe sisigiras Au Emitey amanjaau ati wajukutimi di wajukimi, aátuutaau bee kamoor ati fatiya di tentaam, Amansa di Apooyaau ati wanoowan, níyinene mati bajut áyinenaay alegen alet au, niñeñes kapooy
172
di au jakum mátaañi mati yuutey yúmbaam, jakum mátaañiaam mati asaayau di uruaw woola waawu, di jakum ioolen ikaan kayuulen di ínje faom mba di amisilime 14 Ñákon bújomoraay ñákon Au Emitey, kaloofaay. niñeñes kapooyak kiiya jakum báyinaab (kayinoorak) di ébotenaay yúmbaam, jakum káoolenaataak di feñaakey, jakum máwulaataam di siwonooras, jakum málabiam mati kaneewak di kakumbaak kati bukanak, 15 Kareesool “ elaw Au Emitey, au emmi yafaumi
16
17
18
19
Pámpuren jaakalaay, di ebotenaay, di rambeni ucaam kuneewak kooli Akaraayomi di kayinen funakafu ban nacet funakafu fukila mba nakaraayo man tijone ban nacet Pananoken arijana
Amansaau úmbaam bajut ema, káyinen acee alet au, au mani ejake uteepaam ban ínje amikeel iiya ban paniriiben kaanujaat di kabonket panioolen esof lí emaey yúmbaam di kabaatak Ñákon kúmbaam di au. Nimamanj bakaanerab biiya bajakaab di bújomoraay ínje ban nimamanj júnubaas súmbaam . ubonketom mati di ñákon au ceb uoolene ubonket júnubaas. kaloofaay Ñákon Anabiyoau (an bújomoraay kasuumaayak kommi di oo di Au Aroaau, au uoolenumi di ñakon epakey) moo di au fai. Nilalaw karamben di kabonketak kiiya, kaloofaay naregumi añoolool úlien fujuumaf fúmbaam ban jakumukatom bo di mukaanaayom haani kamoy kákon. faatima akaan Ñáfeejiir Koone anabiyoau bújomoraay (an kasuumaayako di Ñáfeejiir kommi di oo di Au kaloofaay epakey) naregereg Emitey usen éjuwey eniiley yúmbaam, nusen éjuwey mo uwosaw wúmbaam. Emitey nusen éjuwey kúcilak kúmbaam. Emitey nigoogogoogo di au jakum káyinenaataak di kábajaataak, jakum mátaañiam mati fuyaakaf, bajut káyinen acee kalegen afae au Kankaan nen amikel Ñákon nupakene, mukaanaay Bajut bújomoraay mba 10 majake, poop panfat ñoono uñen moono 10 majakut, di káyinen Emit ecee ekobaay kalegen bálamuk Emitey ceb. Ebajut apaalaay ; yoo bújom di kaloof muruukeni noono 10 mupakenuma di ecile Mansayaay, kasalak kooku di yo. Yoo ékalaami seetaanaay Ñáfeejiir Yoo efae esoora bújomoraay eduya yanoosan yati Usal Emitey nen ekobey Emitey, yan man batuukerab booluyo buremi eeno, di nen ukarae subaay biyok manumaaami re di málabiam mati tirab Mansayaay yooluyo di mameeam mati súwaay (beet eciikey) kurimak kooluyo
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188