Île Sainte-Marguerite

Foto: Jason deCaires Taylor.

Installatie van een sculptuur door een duiker op een zandbodem.

Kunst op de zeebodem voor Île Sainte-Marguerite

Voor de kust van Cannes werd een heel bijzonder kunstproject gerealiseerd: kunst onder water! De beroemde Engelse kunstenaar Jason deCaires Taylor maakte zes levensgrote beelden van gezichten van inwoners van Cannes. De beelden werden eind januari 2021 te water gelaten en daarmee is het 'Musée subaquatique' voor de kust van Île Sainte-Marguerite officieel geopend. Nu nog wachten tot we op reis mogen om ze te bekijken.

De Britse beeldhouwer Jason deCaires Taylor werkte twee jaar aan de zes loodzware twee meter hoge beelden van elk ongeveer 10 ton. Ze zijn geïnspireerd op de gezichten van zes inwoners van Cannes die hun gelaatstrekken aan de afgietsels leenden: Maurice Merenda – 78 jaar, zeeman-visser; Eugène Kustov – 30 jaar, zelfstandige; Anouk Vanghent – 7 jaar, schoolmeisje; Nour Bradai – 20 jaar, student; Marion Beaudin – 29 jaar, cultureel bemiddelaar; Dominique Royal – 54 jaar, werknemer.

Het thema van het project is een levendig eerbetoon aan de man met het ijzeren masker die in de 17e eeuw 11 jaar gevangen zat in het Fort Royal op het eiland Île Sainte-Marguerite. Dit thema is dankzij de verfilming van de man met het ijzeren masker rechtstreeks verbonden met de '7e kunst', waarvan de stad Cannes en het beroemde filmfestival onafscheidelijk blijven. Op donderdag 28 januari 2021 werden de zes sculpturen van de beroemde beeldhouwer per binnenschip vervoerd en vervolgens afgezonken in de buurt van de zuidkust van Île Sainte-Marguerite. Dat gebeurde in een gebied dat gereserveerd is voor zwemmers en speciaal uitgebreid werd om de kunstwerken te huisvesten. De zes inwoners van Cannes, die hun gelaatstrekken aan de kunstenaar hadden uitgeleend, waren aanwezig bij de onderdompeling. De Côte d´Azur herbergt nu het eerste onderzeese ecomuseum

'Le 7e art' ('The 7th Art' of 'De 7e kunst')

Jaarlijks promoot de stad Cannes een uitgebreid programma van gigantische muurschilderingen, gebaseerd op filmgerelateerde thema's. Bewoners en bezoekers kunnen die op verschillende locaties in de stad ontdekken wanneer ze één van de straten of lanen inslaan. Deze '7e kunst' symboliseert de bioscopen die op je wachten in Cannes om je de nieuwste films te laten zien. van Frankrijk en de Middellandse Zee, een project op initiatief van burgemeester David Lisnard, en daar is de gemeente Cannes trots op.

De burgemeester van Cannes, David Lisnard, zegt verheugd te zijn over de samenwerking tussen de stad en de internationaal bekende kunstenaar: "Wat een genot om het hoogtepunt van dit magnifieke project te kunnen aanschouwen! Door schoonheid en educatie te combineren, symboliseert het onderzeese ecomuseum van Cannes het belang van twee fundamentele waarden: culturele noodzaak en het behoud van het milieu. Het werk van Jason deCaires Taylor is een sterk, artistiek en ecologisch werk, ondergedompeld in een kostbare omgeving, waar de zeebodem is hersteld en nu wordt beschermd. De manier waarop de kunstenaar gezichten behandelt, zowel poëtisch als serieus, is een ode aan de pracht van de mariene biodiversiteit en de plicht om dat te beschermen".

De kunstwerken staan vlakbij de kust op een diepte van 3 tot 5 meter en zijn gemakkelijk toegankelijk voor het publiek.

Foto's (4): Jason deCaires Taylor.

Met deze ondergedompelde beelden wil Jason deCaires Taylor aandacht vragen voor de bescherming van het milieu, een zeer sterke boodschap. De kunstenaar probeert over de hele wereld het belang van het behoud van de zee onder de aandacht te brengen. Het is dus een grote eer voor Cannes en Île Sainte-Marguerite dat de kunstenaar voor deze locatie heeft gekozen.

"Ik wilde een verhaal vertellen over de zee en de mensen eraan herinneren hoe kwetsbaar en delicaat deze plek is en hoe ze beschermd moet worden. (…) Overal ter wereld sterft de zee. We leven dankzij de zee, we ademen de lucht die de zee produceert. We moeten de zee beschermen, want anders is het leven niet de moeite waard", zei Jason deCaires Taylor nadat zijn beelden op de bodem stonden.

Onderwatermusea van Jason deCaires Taylor

De kunstenaar is niet aan zijn proefstuk toe. Hij staat aan de basis van vele onderwatermusea. Vóór Cannes maakte hij onderwatersculpturen in Lanzarote (de Canarische Eilanden), in de Theems (Engeland), in Oslo (Noorwegen), in Nassau (Bahama's, met het grootste onderwatersculptuur ter wereld, 5 meter hoog voor 60 ton), in Cancun (Mexico, het grootste onderwatermuseum ter wereld met 400 standbeelden) en in Granada (Caribisch gebied, werk dat door National Geographic is aangeduid als één van de 25 wereldwonderen). Jason deCaires Taylor heeft zijn creaties gebeeldhouwd uit milieuvriendelijk materiaal met een neutrale pH. Geleidelijk aan zal de natuur de kunstwerken veroveren en ze bedekken met algen, schelpen en koralen. De kunstmatige riffen zullen dan integraal onderdeel uitmaken van het mariene ecosysteem, als een schuilplaats voor zeedieren en planten die hun toevlucht zoeken in elk hoekje en gaatje van de begroeide beelden. Het onderwatermuseum zal regelmatig een ecologische monitoring ondergaan. De kunstwerken staan op honderd meter van de kust, meer bepaald op een afstand variërend tussen 84 en 132 meter en op een diepte van 3 tot 5 meter. Ze zijn gemakkelijk toegankelijk voor het publiek, aangezien ze in zwemgedeelte gehuisvest zijn. In dit Natura 200-geclassificeerde gebied zijn geen ligplaatsen voor boten voorzien en is ankeren verboden om zodoende de herstelde bodem – samen met de beelden – nieuw leven in te blazen. De duikplaats staat in DIVES als: Middellandse Zee - Zuid-Frankrijk - écomusée sous-marin (onderwatermuseum / Musée subaquatique) Île Sainte-Marguerite (Cannes). 

IVO MADDER

Geraadpleegde bronnen:

• Plongez! (plongez.fr); • Palais des Festivals et des Congrès de

Cannes (www.cannes-destination.fr); • Le Blog sur la Côtes d'Azur (www.mister-riviera.com); • Écomusée sous-marin de Cannes (www.cannes-destination.fr); • interview met Jason deCaires Taylor (Engelstalig met Franse ondertitels): https://youtu.be/5DvX_P1pC4I; • de beelden onder water: https://vimeo.com/507877528.

Kunstenaar Jason deCaires Taylor poseert met zijn kunstwerken.

Foto: Stadhuis van Cannes (Mairie de Cannes).