Echo
4
‘Jezus is veel dichterbij dan je vaak denkt’
10
Onder de indruk van de Matthäuspassion
12
Wat hebben christenen toch met dat kruis?
14
De Stille Week Een uitleg van dag tot dag
2
3
nze dochter (4) zei pas tegen ons: ‘Mama, ik wil graag dat papa eerst dood gaat, dan ik en dan jij. Want, als ik dood ga, dan is papa al in de hemel en dan kom jij later.’
Vertellen met zand Het zou een origineel visitekaartje zijn: Gert van der Vijver, zandtovenaar. De Friese kunstenaar vertelt verhalen met zand. Geef hem een lichtbak met een paar kilo zand en je gelooft je ogen niet. Met vloeiende vegen toveren zijn handen het ene na het andere beeld op het scherm. Met een paar korte vingerbewegingen voegt hij sprekende details toe. Het gemak waarmee hij alles presenteert doet vermoeden dat hij al vele jaren in dit vak zit, maar dat blijkt niet het geval. Hij heeft de kunstvorm pas op latere leeftijd ontdekt. Als theaterman heeft hij wel veel ervaring met mime-spelen. En daar zit wel een overeenkomst: met minimale middelen weet hij zijn publiek te boeien. Want laten we wel zijn: als je vijfhonderd jongeren ademloos kunt laten kijken naar je kunst, doe je iets uitzonderlijks. Sinds een aantal jaren is Gert van der Vijver te zien op televisie. Op een fascinerende manier ‘vertelde’ hij het bijbelverhaal van Kerst en Pasen. Jezus is zijn voorbeeld, zei Gert in een interview. ‘Hij vertelde op straat, en schilderde mooie taferelen die mensen nooit vergeten. Dus als mensen het evangelie in zand willen zien, kan dat, maar andere thema’s doe ik met evenveel passie.’ Bekijk het Paasverhaal: http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1247865 Of klik op http://www.kerstmetdezandtovenaar.nl of op http://www.gertvandervijver.nl
Met Pasen vieren wij pas echt oud en nieuw
Een klein voorbeeld van een diep verlangen naar veiligheid en vertrouwen, voorbij de dood. Ook volwassenen zijn hiermee bezig. Hoe borg je je gevoel van veiligheid en vertrouwen, als je over die ongrijpbare dood nadenkt? Grote mensen vermijden dat liever. Waarom eigenlijk? De dood komt toch onvermijdelijk? Voelen wij soms de grond onder onze voeten wegzakken, als wij hier al te kinderlijk-concreet over nadenken? Ik hecht mij liever niet aan iets waarvan ik van te voren weet dat ik het verlies. In mijn pubertijd had ik verschillende ‘verlieservaringen’. Mijn eerste verkering ging uit, wat zorgde voor diep verdriet. Een gevoel alsof er iets in je sterft. Onze hond ging dood, waarna ik dacht: ‘Ik kan nooit meer zoveel van een hond houden’. Mijn eerste begrafenis was die van mijn oma. Niet eerder huilde ik zo hartverscheurend. ‘Dit laat ik mij nooit meer gebeuren’, besloot ik... Dit soort ‘verlies-ervaringen’ horen bij het leven, vertellen de psycho-bladen mij, evenals de littekens die ze achterlaten in je ziel. Ik vermijd dit liever, als dat even kan. Kan dat? Jazeker, door je niet teveel of zo weinig mogelijk te hechten aan wat je lief is. Dat leert onder andere het boeddhisme. Hoe minder je je aan iemand hecht, hoe minder pijn je lijdt, bij het mysterie van de dood. Als ik ’s avonds mijn dochter op bed heb gelegd, roept ze mij nog een keer bij zich. ‘Ik heb nog geen knuffel gehad’, liegt ze. Ze slaat haar armpjes voor de tweede keer die avond stevig om mij heen en zegt: ‘Ik hou zóóóveel van jou’, waarna ze rustig gaat slapen. Wilde God mij, via haar, een diepe les leren over geloof, hoop en liefde? Ik nam mij voor om die avond, en elke avond, degenen die mij lief zijn te omhelzen en daarna gerust te gaan slapen. Kan dat? Ja, dat kan, omdat Jezus de angel uit de dood haalde. Dat is Pasen voor mij. Christiaan Dekker
In vrede ga ik liggen en slaap terstond, U alleen, HEER, laat mij leven, ongestoord, vol vertrouwen. [ Psalm 4:9, willibrord vertaling ]
4
5
‘Jezus is veel dichterbij dan je vaak denkt’
D
ick de Bruijn is 66 en toch zit hij al meer dan 50 jaar in het kwekersvak. ‘Op m’n dertiende werkte ik al in de kwekerij in Boskoop. Daarnaast ging ik tweeënhalve dag per week naar de lagere tuinbouwschool. Twee en een halve dag ja, omdat in die tijd zaterdag ook nog als een werkdag werd beschouwd…’ Dick is een van de bijna 800 kwekers in Boskoop, het dorp in het Groene Hart dat (inter)nationaal bekend staat om zijn sierteelt. In de afgelopen decennia specialiseerde hij zich in heide. Heide? ‘Ja, vergis je niet, daar zijn wel meer dan 1000 soorten van.’ Hij wijst naar een klein wit bloempje in de voortuin. ‘Je kunt het hele jaar door bloeiende heide in de tuin hebben. Op het hoogtepunt van ons bedrijf verkochten we er wel een kwart miljoen per jaar van. We hebben nog prijzen gewonnen met versierde stands op de Floriade.’
Op dit moment richt het bedrijf zich meer op groenbeplanting. Dick doet het inmiddels rustiger aan, hij draagt zijn werk in etappes over aan zijn kinderen. In een terugblik op zijn leven komen ook inkt zwarte bladzijden voorbij. ‘Mijn vader overleed plotseling, toen ik 20 was, ik zat in militaire dienst. 53 jaar werd hij. Zoals iedereen die met de dood te maken krijgt, bleef ik met onbeantwoorde vragen achter. Waarom hij? Waarom zo jong?’ Vele jaren later zou Dick in de naaste familie kring nog eens te maken krijgen met de dood. Zijn eerste vrouw, Anneke, overleed aan de gevolgen van borstkanker. In april werd het ontdekt, in februari stierf ze, 51 jaar oud. ‘Die gebeurtenissen slaan littekens in je leven, die altijd blijven schrijnen. Soms kan het zomaar in
een flits door me heen schieten, als ik met de kleinkinderen gezellig rond de tafel zit: Anneke heeft hen nooit gezien.’ Hoe diep de dalen in zijn leven ook waren, als er geen Pasen bestond, dan zou het pas echt uitzichtloos zijn geweest, zegt Dick. ‘Pasen betekent voor mij véél meer dan het Kerstfeest. Van jongsaf aan ben ik geïnteresseerd geweest in zaken die met het geloof te maken hadden. Als klein jochie kwam ik vaak bij een oude buurvrouw die me over het geloof vertelde. Eén van de mooiste verhalen gaat over Jezus die, na zijn opstanding uit de dood, een eindje meeloopt met de Emmaüsgangers. Ze zitten helemaal in de put, en hebben daardoor niet in de gaten dat Jezus hun reisgenoot is. Dat vind ik fascinerend, omdat dat ook zo vaak onze ervaring is. Hij is veel dichterbij dan je vaak denkt.
Dat de dood is overwonnen, is even onbe grijpelijk als vreugdevol. De dood is niet het eindpunt. Het leven stopt niet bij onze zwarte bladzijden. Dat is de kern van het christelijk geloof. In welke godsdienst vind je dat nou?’ ‘Astronaut André Kuipers heeft ons vanuit de ruimte foto’s laten zien van de aarde. Prachtige plaatjes, die kleine planeet in dat onmetelijke heelal. Met Kerst hebben we gevierd dat de Schepper zelf naar deze aarde is gekomen, in de geboorte van Jezus Christus. Hij heeft het leven met ons gedeeld. En Hij heeft de zwarte schaduw van de dood weggenomen, waardoor er eeuwig leven is. Dat is het perspectief van Pasen!’
Pasen: tijd om op te staan...
6
Paasbloem Paashaas
Paaskaars
Paasbloem
In de volksmond kunnen zowel de narcis, de sleutelbloem en het madeliefje paasbloem worden genoemd, omdat ze rond de Pasen bloeien.
aasbest
‘Op zijn paasbest’ Vroeger trokken mensen met Pasen nieuwe kleren aan als ze naar de kerk gingen. De zegswijze verwijst naar het gebruik om met Pasen nieuwe kleren aan te trekken.
De paaskaars wordt in de paasnacht voor het eerst ontstoken en symboliseert in de kerkdienst het licht van de verrezen Christus en wortelt in de traditie van het lucernarium (een lichtceremonie). Het is een grote kaars, versierd met het kruis, de Griekse letters alfa en omega en het jaartal.
Paashaas
Veel mensen denken dat de paashaas afkomstig is uit de Romeinse of Germaanse mythologie en dat het Paasfeest door de kerk wordt gevierd op het moment van vroegere heidense voorjaarsfeesten. De haas zou symbool staan voor vruchtbaarheid. Er zijn echter geen betrouwbare bronnen voor deze aannames. De paashaas is een verzonnen kinderritueel, met een pedagogisch karakter. Hij schenkt oorspronkelijk slechts eieren aan kinderen die zich goed gedragen. In Duitsland wordt al in 1682 een ‘paashaas’ genoemd, die het voor elkaar zou hebben gekregen gekleurde eieren te leggen.
Wanneer? Paasvuren Wanneer is het Pasen?
Paasvuren
Het aansteken van een paasvuur is een oud ritueel dat in delen van Europa voorkomt. Op eerste of tweede Paasdag worden in een deel van Europa paasvuren aangestoken. Hiervoor wordt - vaak weken of vaak zelfs maanden tevoren - veel hout verzameld en op een grote bult gelegd die soms tientallen meters hoog is. Als het duister invalt wordt het geheel aangestoken. Het spektakel trekt vaak veel toeschouwers en meestal is het een echt dorpsgebeuren.
Pasen, daar is Hans Klok niks bij.
De berekening van die paasdatum was in de eerste eeuwen van het Christendom niet eenduidig. Pas in de achtste eeuw kwamen er algemene regels, gebaseerd op hetgeen in het jaar 325 op het Concilie van Nicea was voorgesteld. Een eenvoudige formulering voor de paasregel is de volgende: Pasen valt op de eerste zondag na de eerste volle maan van de lente. Een volle maan op de eerste dag van de lente telt ook, maar indien de eerste volle maan van de lente op een zondag valt, wordt Pasen de volgende zondag gevierd.
Paaskaars Paasei
In het joodse feest Pesach, waarin de uittocht uit Egypte wordt herdacht, wordt een hardgekookt en daarna gebraden ei neergelegd op de seiderschotel, een schotel die op de seideravond tijdens de vertelling over de uittocht uit Egypte op tafel staat, samen met onder meer drie matses en een gebraden botje van een lam. Het lamsbot verwijst naar het lamsoffer dat de joden de avond van de uittocht brachten. Het gebraden ei staat symbool voor het feestoffer dat met Pesach werd gebracht.
In onze omgeving zijn ‘paaseieren’ voor het eerst opgedoken tijdens de middeleeuwen. De vastentijd was nou net de tijd dat de kippen extra veel eieren legden, en deze ‘paaseieren’ stapelden zich op. De tijd erna werden dus extra veel eieren gegeten. Het verstoppen van de eieren komt voort uit een oude gewoonte om eieren in akkers te begraven om deze vruchtbaar te maken. Nog steeds staan ouders op Paaszondag voor dag en dauw op om eieren te verstoppen die de kinderen even later met veel plezier en ijver mogen zoeken.
Paasei
7
Grieks Paasbrood (Tsoureki) 8 eieren rode eierverf 0,5 theelepel olie 500 gram bloem 30 gram gist 100 gram suiker 100 gram boter 1 mespuntje zout geraspte schil van 1 sinaasappel 1 theelepel anijspoeder 1 eierdooier 50 gram sesamzaad boter voor het invetten Kook 5 eieren 5 minuten en verf ze rood. Wrijf ze met de olie glanzend. Doe het bloem in een kom en maak een kuiltje. Maak een gistpapje met de gist, 6 eetlepels warm water en 1 theelepel suiker. Giet het papje in het kuiltje, meng het doorelkaar en laat 30 minuten rijzen op een warm plekje. Smelt boter en werk de suiker, het zout, de sinaasappelrasp, de anijspoeder en de resterende eiren door het deeg. Kneden tot er een zacht, elastisch deeg ontstaat. Als het deeg blijft kleven, even de handen met wat olie insmeren. Als het deeg te vast wordt, een scheutje melk toevoegen. Laat op een warm plekje 1,5 uur rijzen. Kneed alles nog eens goed door, en leg 1/3 van het deeg opzij. Maak een ovaal van ca 5 cm hoog en leg het op een bakblik (blik invetten!) Verdeel het andere stuk in vieren. Maak van de vier stukken strengen ter lengte van het brood. Draai twee strengen om elkaar en leg dat om het brood. Iets aandrukken. Klop een ei los met 1 eetlepel water en smeer het brood hier mee in. Bestrooi met sesamzaad. Laat nog 15 min rijzen. Zet de 5 rode eieren bovenop het brood. Bak het brood 30-40 minuten in het midden van de oven. Op een rooster laten afkoelen.
8
Passie
9 Passie is mooi. Maar het kan ook iets heel tragisch hebben. Mensen jagen soms dromen na. Luchtkastelen. Iedereen weet het: dit wordt niks. Alleen de betrokkenen zelf zijn nog vol vuur…. In de kerk van Korinte in de jaren 50 van de eerste eeuw werd openlijk getwijfeld aan de opstanding van de doden. Wat Paulus daarover had verteld botste met hun gedachten. Een werkelijke opstanding van het lichaam van een dode daar konden zij niet bij. Paulus legt een stukje verderop in 1 Korintiërs 15 uit dat de verschijningsvorm van het vernieuwde leven anders zal zijn dan het gestorven lichaam. Hij gebruikt het beeld van de graankorrel die sterft maar er verschijnt een groene scheut. Zaaien van het oude leven in vergankelijkheid maar opstanding in nieuwe kracht en schoonheid.
Carravagio, De ongelovige Thomas. Michelangelo Caravaggio, 1571 — 1610
Uit de Bijbel, de brief van Paulus aan de kerk in Korinte, hoofdstuk 15, vers 12 tot 20
Maar wanneer nu over Christus wordt verkondigd dat hij uit de dood is opgewekt, hoe kunnen sommigen van u dan zeggen dat de doden niet zullen opstaan? Als de doden niet opstaan, is ook Christus niet opgewekt; en als Christus niet is opgewekt, is onze verkondiging zonder inhoud en uw geloof zinloos. Dan blijkt dat wij als getuigen van God over hem hebben gelogen, omdat we verklaard hebben dat hij Christus heeft opgewekt – want als er geen doden worden opgewekt, dan kan hij dat niet hebben gedaan.Wanneer de doden niet worden opgewekt, is ook Christus niet opgewekt. Maar als Christus niet is opgewekt, is uw geloof nutteloos, bent u nog een gevangene van uw zonden en worden de doden die Christus toebehoren niet gered. Als wij alleen voor dit leven op Christus hopen, zijn wij de beklagenswaardigste mensen die er zijn. Maar Christus is werkelijk uit de dood opgewekt, als de eerste van de gestorvenen.
Het graf van Christus is beroemd om wat het niet bevat. - Sam Morris
Voordat Paulus toe is aan deze uitleg barst zijn passie rondom de opstanding los. Worden er geen doden opgewekt? En Christus dan? Vele ooggetuigen hebben Hem levend en wel gezien nadat Hij was gestorven. Als Christus niet zou zijn opgestaan dan zouden Paulus en de andere apostelen leugenaars zijn! Dan was de hele christelijke boodschap waardeloos. Op een bepaalde manier een mooie droom maar in werkelijkheid een diep tragische illusie. Maar -zegt Paulus vol passieChristus is echt uit de dood opgestaan! Hij is gestorven om de straf te dragen over onze zonden. Wij mogen als we bij Hem aankloppen verlossing ontvangen in plaats van ons verdiende loon. Wat een fantastische werkelijkheid! Wat een goddelijke goedheid en liefde! Paulus is er helemaal vol van: een droom die helemaal echt waar is!
‘Mensch, bewein dein Sünden groß’. Zo zonder orkest komen de tekst en de melodie rechtstreeks binnen: ‘Mens, ween om je zonden groot.’ Tweemaal, driemaal klinkt het. Het raadselachtig drama wordt vertolkt en begrepen. Jezus legde Zijn leven niet zomaar af, het enorme offer was nodig, vanwege ‘onze zonden groot’. Sytze: ‘De tekst van het Evangelie is weerbarstig en vreemd. Bach maakt door de emoties die hij in de muziek legt het verhaal toegankelijk.’ Martine: ‘Voor mij heeft de muziek zelf kracht. Ik kan dit niet mechanisch zingen. Het moet met hart en ziel.’ Sytze: ‘Tekst en klank vallen vaak meesterlijk samen. De Mattheuspassion is een echt vocaal stuk. Bach zet de tekst van het Evangelie voorop.’ Paul: ‘O Mensch, bewein dein Sünden groß’, het slotkoraal van het eerste deel, dat is zo mooi. Het is een stuk in majeur, maar heel veel tonen zijn in mineur. Prachtig!’
10
... ze vormen een kring van licht, om hen heen is het donker.
http://tinyurl.com/aetwl54
Waar woorden tekort schieten H
et is maandagavond en donker. Het regent. De keitjes op het kerkpad glimmen. Aan het eind van het pad, boven de deur, brandt een klein lichtje. Binnen is het niet veel lichter. Alleen in het midden zie ik een flauw schijnsel. Daar komen de koorleden bij elkaar. Ze vormen een kring van licht, om hen heen is het donker. Eerst wordt er ingezongen. De toonladders kruipen langs de gewelven: aa-aa-aa-aa-aa-aa-aa-aa-aa. Een heldere open A. Ze zetten in, de eerste strofen klinken, de dirigent slaat af, de betovering wordt wreed verbroken. ‘Het kan iets slepender.’ Opnieuw nu, dramatischer. ‘Een s, een t, allemaal tegelijk! Punctueel!’ Het moet een hoogtepunt in het bestaan van het koor worden: de uitvoering van de Matthäus… Opmerkelijk dat zo’n gruwelijke gebeurtenis, want zo kan je de dood van Jezus wel noemen, zoveel moois teweeg heeft gebracht. Stuk voor stuk zijn ze onder de
indruk van de Matthäuspassion van Johann Sebastian Bach. Ik sprak vier koorleden en de dirigent van het christelijk kamerkoor Fiori Musicali, voor de repetitie in de Hervormde Kerk van Middelharnis. Onmogelijk eigenlijk, om over muziek te praten. Je moet het horen, ervaren. Muziek maakt van alles in je los, raakt je, ontroert je. Zodra we naar woorden zoeken om dat uit te drukken, schieten die tekort. Sytze (dirigent van het koor): ‘Het is een omvangrijke en kostbare onderneming, om zo’n groot werk te gaan uitvoeren. Het is ook hard werken. Ik moet elke toon, elke combinatie leren kennen. Volgens Bach kan iedereen het, zo bescheiden was hij wel, maar hij heeft het toch op onnavolgbare wijze tot stand gebracht.’ Dirkjan: ‘Ik weet dat het een stuk van eeuwen oud is, maar als ik het zing raakt het me direct. Als ik het ‘Buß und Reu’ hoor en zing, dan voel ik hoe het hart in tweeën breekt van verdriet. Ik besef dan dat het ook om mijn zonden is dat Jezus moest lijden.’
Sytze: ‘Ja, als het daar over de dood van Jezus gaat, zie ik heel veel kruisen op de bladmuziek. Dat zie je en dat hoor je. Het klinkt schril.’ Dirkjan: ‘Als ik zing ‘Ich bin’s, ich sollte bußen…’ dan ben ik het zelf. Ik ben niet beter dan Judas. Ik sla moeiteloos de brug tussen wat ik zing en wat ik geloof.’
Ich bin’s, ich sollte büßen, An Händen und an Füßen Gebunden in der Höll. Die Geißeln und die Banden Und was du ausgestanden, Das hat verdienet meine Seel.
Ik ben het, die moet boeten, Aan handen en aan voeten, Gebonden in de hel. De geseling, die boeien, En wat U hebt doorstaan: Mijn ziel heeft dat verdiend.
11
Sytze, dirigent van Fiori Musicali: ‘Het is hard werken’.
Paul: ‘Met alle respect, maar ik merk dan ook dat ik niet leef in de tijd van Bach, dat ik toch anders geloof. Het ligt er soms duimendik bovenop, zo krullerig.’ Suzanne: ‘Ik heb het meeste gevoel met de muziek bij het studeren, als we het langzaam inzingen. De pareltjes van de tonen die tegen elkaar schuren.’ ‘En ‘Wir setzen uns in Tränen nieder…’? Iedereen knikt. ‘Het is een cliché, maar daar is het eigenlijk veel te mooi voor! Elke keer gaat het door merg en been. Het is verdriet en hoop in één lied. Je hoort en voelt dat het goed is. Dat het goed gekomen is’. Het is de hoogste tijd om verder te repeteren. Nog meer koorleden zijn binnengekomen en sluiten zich aan bij de cirkel in het midden van de kerk. ‘O Mensch, bewein dein Sünden groß…’ De tenoren klagen, slepen. Stilletjes schuif ik een bank in. De muziek overweldigt me, keer op keer.
http://tinyurl.com/bavgh3r
Sinds Pasen hangt er een lang rood met wit gestreept lint om de wereld: Herstelwerkzaamheden.
Op 16 maart voert Fiori Musicali de Matthäuspassion van Bach uit.
12
Wat hebben christenen toch met dat kruis? H
Geboren op Paasdag In Nederland wonen meer dan 10.000 mannen en 700 vrouwen die luisteren naar de naam Pascal. De naam komt van het Latijnse Paschalis, wat weer een afleiding is van het Aramese pascha, Pasen. De betekenis is: geboren op Paasdag. Sinds de 14e eeuw is de naam in ons taalgebied in gebruik, ook in varianten als Pasqual of Paskal, of (voor vrouwen) Pascale, Pascala, Pasqualla.
oe kan nu uitgerekend zo’n martelinstrument het logo worden van de kerk? Hoe kan zoiets nu inspireren?
In het boekje ‘De kern’ speelt de auteur, Reinier Sonneveld, even de rol van reisleider door het ‘land’ van het christen dom. Onderweg passeert hij stations als ‘Waarom een God?’, ‘Wat betekent zo’n kruis?’, ‘Is er bewijs?’ en ‘Heb ik er wat aan?’ Het gaat ook over de opstanding van Jezus uit de dood. Sonneveld schrijft: ‘Het klinkt op het eerste gezicht uiter aard belachelijk, en dat klonk het ook in Jezus’ tijd al – maar als de eerste christenen hier niet ondanks alles in hadden geloofd, was er nooit enige kerk ontstaan. In de jaren ’30 van de eerste eeuw treffen we namelijk de volgende situatie aan: een ongeorganiseerd groepje, hun leider is net gruwelijk geëxecuteerd, ze worden door iedereen uitgekotst en zelfs al snel systematisch vervolgd. Van elke enigszins vergelijkbare groep horen we later nooit meer iets. Maar je hoeft maar uit het raam te kijken om te weten wat we in dit geval zelfs tweeduizend jaar later nog aantreffen: de grootste wereldreligie. Hoe kan zoiets miserabels zoiets veelomvattends voortbrengen?’ Wil je meer lezen? Mail je adres naar echo@izb.nl, dan sturen we je gratis een exemplaar van het boekje toe.
Leven en dood Het is makkelijk gezegd: met Pasen viert de kerk dat Jezus opstond uit de dood. Dat heeft alles te maken met onze dood. En met ons leven. Een paar jaar geleden groef een studentenpredikant een graf in de tuin van zijn kerk. Hij nodigde studenten uit om er een half uur tot maximaal drie uur in te gaan liggen. ‘Studenten zijn niet of nauwelijks met de dood
bezig’, legde hij in de media uit. ‘Sterfelijkheid wordt vaak weggewimpeld. In het graf kunnen studenten op een heftige manier, maar in alle rust nadenken over de dood en het leven.’ Je moet er dan ook wel de tijd voor nemen. Als je er maar vijf minuten in gaat liggen, zal het weinig effect hebben, zei hij er nog bij. Het is opmerkelijk dat de dominee aangaf dat de studenten in het graf nadenken over dood én leven. Beide hebben veel
met elkaar te maken. Wie de dood liever verdringt, zegt daarmee ook iets over het leven dat er aan voorafgaat. Christelijk gesproken heeft de dood niet al-
leen maar betrekking op het einde van het leven. Dood-zijn is volgens de Bijbel het echte leven missen, jezelf een god wanen in het diepst van je gedachten en daar genoeg aan hebben. Het eeuwige leven is God leren kennen en Jezus Christus, die Hij gezonden heeft. Dat is de moeite waard om vandaag bij stil te staan. Je hoeft er niet per se voor in een graf te gaan liggen. http://tinyurl.com/b7awmcl
Ontsteek uw lichten! H
et staat in ons land op een bord bij de ingang van een autotunnel: ‘Ontsteek uw lichten’. Dat is ook wel nodig. Als je overdag vanuit het zonlicht een tunnel inrijdt, schiet je ineens een donker gat in. Voor wie gelooft, is sterven als het binnengaan van een tunnel. Je weet dat je niet terug kunt. Maar het is wél een tunnel. Met een ingang en een uitgang. We zullen worden begraven, maar we zullen ook opstaan. Dat is wat Pasen ons leert. De dood heeft niet het laatste woord. Pasen betekent dat Jezus uit de dood is opgewekt en uit het graf is opgestaan. Jezus is de dood ingegaan. Maar Hij is ook de doodstunnel doorgegaan. Hij is er als het ware aan de andere kant weer uitgegaan. Aan de kant van het licht. Een tunnel is geen spelonk. Een spelonk heeft alleen maar een ingang en geen uitgang. Voor wie niet gelooft in de opstanding, is de dood als zo’n spelonk: een zwart gat waar je nooit meer uitkomt. Wat met Jezus Christus is gebeurd, zal met ieder, die in Hem gelooft gebeuren. Hij heeft gezegd: ‘Wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven’. Ooit zullen alle graven opengaan. Hoe goed is het om dat te weten. Om deze beloften uit de Bijbel je elke dag voor ogen te houden. Dat doen is, voordat je de tunnel inrijdt, ‘het ontsteken van je licht’. Doe de lichten aan. Doe het op tijd.
Kom’s langs op internet Je hebt het je al vaker voorgenomen, eigenlijk zou je je meer willen verdiepen in het christelijk geloof, maar het is er tot nog toe niet van gekomen. En om nu zomaar een keer naar de kerk te gaan… Eerst maar’s wat rondsurfen op internet dan? Er zijn heel wat sites die je verder kunnen helpen. Neem bijvoorbeeld www.vragenovergeloven.nl. Met behulp van Youtube-filmpjes en korte teksten vind je daar veel over wat christenen geloven, over de Bijbel, over de christelijke feesten, over bidden en nog veel meer. Je vindt er tips als je de Bijbel wilt gaan lezen en daar weinig of geen ervaring mee hebt. En vragen staat vrij. Je kunt rechtstreeks mailen met een internetpastor. Kom gerust ’s langs.
13
week
14
Als je de kerkdeur niet platloopt, weet je niet altijd wat er in de kerk gevierd wordt. Want wat is dat precies, de ‘Stille Week’? Soms wordt het ook de Goede Week genoemd, of de Heilige Week. In de kerk wordt de week voor het Paasfeest, waarop we herdenken dat Jezus uit de dood verrees, stilgestaan bij het feit dat Hij geleden heeft en gestorven is.
15
Witte Donderdag
Stille Zaterdag
Paaswake
Op deze donderdag wordt herdacht dat Jezus voor het laatst het paasmaal eet met Zijn volgelingen. Een Joods gebruik dat terug gaat op de maaltijd in de nacht voor hun vertrek uit Egypte. Omdat Jezus in de gaten kreeg dat één van zijn volgelingen hem zou verraden en in de handen van zijn tegenstanders wilde laten vallen, moesten enkele volgelingen op een geheime plaats de paasmaaltijd voorbereiden. In de stad Jeruzalem volgden zij een man met een waterkruik op het hoofd. Heel vreemd, alleen vrouwen haalden water. Op die manier kan Jezus ongestoord voor het laatst met Zijn volgelingen dit feest vieren. In veel kerken wordt op deze dag het Avondmaal gevierd.
Op vrijdagavond voor zonsondergang is Jezus begraven, vlak voor de sabbat, de zesde dag, waarop de Joden rusten van alle werk. Jezus rust die dag in het graf. Jezus’ ziel was echter al in het paradijs. Het is de laatste vastendag voor die gelovigen die vanaf Aswoensdag vasten.
De Stille week eindigt met de Paaswake, op de avond van Stille Zaterdag. In de nacht wordt gewaakt en gebeden. In de kerk is het donker, totdat de Paaskaars, symbool van het licht en van het nieuwe leven, wordt binnengebracht met de woorden: ‘De Heer is waarlijk op gestaan!’
Paaszondag De eerste dag van de nieuwe week, de derde dag, vrijdag meegerekend, de dag waarop Jezus Christus verrees uit de dood, veruit het belangrijkste feest voor christenen. Het is de reden waarom niet langer de zesde dag, de sabbat, wordt gevierd, maar de eerste dag, de dag van de opstanding.
En Aswoensdag dan? Goede Vrijdag In de Olijftuin buiten Jeruzalem nemen Jezus’ tegenstanders op aanwijzing van Judas hem toch gevangen. Na een aantal oneerlijke processen en vreselijke martelingen wordt Hij door de Romeinse overheersers aan een kruis gespijkerd. Waarom is het toch een Goede Vrijdag? Omdat Zijn dood een offer is. Hij geeft zich vrijwillig over aan deze dood, zodat wij niet meer veroordeeld hoeven worden, hoewel wij, in tegenstelling tot Hem, wel van alles op onze kerfstok hebben. Hij neemt onze plaats in en draagt onze straf. In de kerk is voor die dag geen ‘kleur’, behalve zwart.
Dat is de dag waarop de zogenaamde veertigdagentijd begint. In de katholieke kerk ontvangen gelovigen een kruisje van as op hun voorhoofd, een teken van inkeer en boete voor de zonden. Op die dag moeten ze ‘vasten’, zich onthouden van bepaald voedsel en bepaalde drank. Jezus vastte 40 dagen in de woestijn, zijn volgelingen mogen Zijn voorbeeld volgen. Na 40 dagen is het Pasen, dus Aswoensdag valt niet in de Stille Week...
Kijk eens bij een kerk bij u in de buurt wat die organiseert rondom de Stille Week. Het zijn vaak kleine en eenvoudige vieringen, van korte duur. Mooie momenten om tot rust en bezinning te komen. U bent van harte welkom.
Geef jezelf niet prijs aan wanhoop. Wij zijn Paasmensen en Halleluja is ons lied. - Paus Johannes Paulus II
Mrt13
1E6 c
ho
Uitgave van IZB – voor zending in Nederland en de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland Redactie en administratie: Joh. v. Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort Tel. 033-4611949 E-mail: echo@izb.nl ECHO 02-2013 Abonnementen: Abonnementsprijs € 10,00 per jaar bij vooruitbetaling. Deze Echo is u aangeboden door:
Reacties: Voor reacties op de inhoud kunt u zich wenden tot de bezorger of de redactie.
Bij de tekst ‘Leven en dood’ is gebruik gemaakt van ‘Dood voor onze ogen’, van Herman Paul en Wilke de Braal (red.). uitg. Kok, pag. 207/208
Redactie: Ds. L.C. Buijs, K. van Noppen, J.J. Timmer (eindredacteur), mw. J. de Waard.
De tekst ‘Ontsteek uw lichten’ is af komstig uit het boek ‘Dit is de dag!’ van ds. Arie van der Veer en Ellen Laninga, uitg. Kok, 2011.
ISSN 0012-9119
Vormgeving: Hans van Eck (Impressio Communicatie) Foto’s: Hayo Deinum (pag.2), Koos van Noppen, www.shutterstock.com