Jaarverslag by IZB, passie voor missie

Partner in missie

Jaarverslag 2011 Jaarverslag 2011

Woord vooraf Passie voor missie. Het bestuur van de IZB besloot in het najaar van 2010 deze kernzin te gebruiken om het werk van de IZB te typeren. Passie staat voor hartstocht, vuur, liefde. Zo zijn wij in het afgelopen jaar bezig geweest met de missionaire roeping -de zendingsopdrachtvan gemeente en kerk. Niet als een technische aangelegenheid, maar als een zaak van hart en ziel. Die hartstocht is te merken bij heel veel mensen die betrokken zijn bij het werk van de IZB. De keuze voor de term ‘passie’ heeft ook nog een andere reden. In de grote traditie van de kerk is het woord passie steeds gebruikt om het lijden van Christus aan te duiden. Tegen die achtergrond krijgt de kernzin van de IZB ook een diepere betekenis. De passie van Christus gaat aan onze missie vooraf: passie vóór missie. Voordat wij ook maar een gedachte hadden aan onze opdracht tot zending, ging Christus zelf de diepte van het lijden in. Die passie is ook gericht op onze missie: de boodschap van het Kruis van Christus wil de wereld bereiken. Dat is zending.

Namens het bestuur van de IZB: Roelof de Wit, secretaris

Daar voegt zich nog een overweging bij; een overweging die niet makkelijk is. Passie betekent ook het lijden van christenen. Op vele plaatsen in de wereld gaat de missie van christenen gepaard met passie, met lijden. Daar zijn voor ons lessen uit te leren. Over moed en volharding, over geestelijke kracht en toewijding, over vertrouwen en dagelijkse omgang met God. Passie voor missie… Wij zijn heel dankbaar dat in het afgelopen jaar zoveel mensen zich ingezet hebben voor het werk van de IZB: medewerkers, leden, donateurs, fondsen, mensen uit de ‘achterban’ van de IZB. We zouden dit werk niet kunnen doen zonder de passie van al deze zusters en broeders. Zij hebben heel veel werk verzet voor de IZB, zij hebben middelen ter beschikking gesteld en hebben meegedaan met de bezinning over het beleid. Regelmatig waren er in het afgelopen jaar momenten dat we met elkaar in het kantoor in Amersfoort stil werden van verwondering over de inzet van zoveel mensen. En vooral: we hebben samen God geloofd en geprezen om de wonderlijke manier waarop Hij zijn ongekende gang gaat. In die verwondering en aanbidding besluiten we dit ‘woord vooraf’. We herkennen elkaar over en weer in passie voor missie. Ook in het komende jaar.

Namens de werkorganisatie van de IZB: Louïs Wüllschleger, directeur

Jaarverslag 2011

Vereniging IZB De IZB heeft als doel de inwendige zending in Nederland. Met de term ‘inwendige zending’ wordt verwezen naar de zendingsopdracht van de kerk in ons eigen land (‘inwendig’ in tegenstelling tot ‘uitwendig’: het buitenland). De term ‘inwendige zending’ heeft een lange geschiedenis en is ontstaan in het Duitse taalgebied (‘Innere Mission’). De term is overgenomen in het Engels (‘inner mission’ of ‘home mission’) en heeft ook altijd een element in zich gehad van innerlijke vernieuwing.

Het werk van de IZB is gericht op hen die het evangelie niet (meer) kennen. Deze doelstelling realiseren we door de advisering en ondersteuning van kerkenraden en gemeenten, de toerusting van gemeenteleden, de nascholing van predikanten en de uitvoering van missionaire projecten.

Organisatiestructuur De IZB is een vereniging. De algemene vergadering, waarin de leden één keer per jaar samenkomen, is het hoogste orgaan. De leden hebben het leiden van de vereniging statutair toevertrouwd aan het bestuur. Het bestuur brengt in de algemene vergadering een jaarverslag uit over de gang van zaken in de vereniging gedurende het afgelopen jaar en over het gevoerde beleid. In de algemene vergadering vindt ook de verkiezing van bestuursleden plaats en wordt de jaarrekening van de vereniging goedgekeurd. Deze punten geven aan hoe groot het belang van de algemene vergadering voor de IZB is. Het bestuur is volgens de statuten van de vereniging belast met het besturen van en toezicht houden op de IZB. Het besturen -de dagelijkse gang van zaken in de IZB- is toevertrouwd aan de directeur, drs. L. Wüllschleger.

Deze geeft leiding aan het werk van de IZB binnen de kaders van het directiereglement en de beschrijving van de werkorganisatie. Het bestuur vergadert vier keer per jaar en houdt toezicht op het functioneren van de werkorganisatie. Dat gebeurt op basis van een door het bestuur goedgekeurd jaarplan. De directeur brengt iedere bestuursvergadering een rapportage uit over de activiteiten van de organisatie en meldt daarin ook eventuele afwijkingen. De directeur wordt bijgestaan door een coördinerend team (CT) waarvan de afdelingshoofden deel uitmaken. Incidenteel kunnen ook anderen uitgenodigd worden om de vergaderingen van het CT bij te wonen en hun inbreng te geven. In het verslagjaar kwam het CT 17 keer bij elkaar. Een belangrijk orgaan in de vereniging is verder de Commissie toetsing financieel beleid. Deze commissie houdt toezicht achteraf op het beleid inzake de financiële en procedurele aangelegenheden. Wat zou onze organisatie zijn zonder vrijwilligers? Mede dankzij de inzet van vele vrijwilligers in Amersfoort en op tal van andere plaatsen kan het werk van de IZB doorgang vinden. We hechten veel waarde aan hun inzet.

Jaarverslag 2011

De ‘passieve’ kant van navolging Voorafgaand aan de algemene vergadering, 25 mei, hield de IZB een bezinningsbijeenkomst, waarin dr. H. de Leede, bestuurslid van de IZB, sprak over ‘Navolging en missionair werk’. Een kort fragment: ‘Wat nu nodig is, is aandacht voor de ‘passieve’ kant van de navolging. Navolging in de zin van geloofsgehoorzaamheid, navolging als missionaire presentie, navolging in de vertolking van Bonhoeffer (Nachfolge), heeft onwillekeurig een actieve connotatie. We gaan iets doen. Daar is niets mis mee. Maar navolging heeft ook, en allereerst een ‘passieve’ connotatie. Met ‘passief’ bedoel ik de receptieve, loslatende, kant. Naast de ‘actieve’ kant van het doen, is er ook de ‘passieve’ kant van het niet doen, nalaten, loslaten, begrenzen. ‘Zo wie achter Mij wil komen verloochene zichzelf, neme zijn kruis op en volge Mij’. De volgeling laat allereerst van alles achter, los. Hij/zij sterft aan de wereld en aan zichzelf. De navolging van Christus is het gaan van de weg van het tarwegraan, dat in de aarde gegooid wordt en sterft en alzo vrucht draagt. Deze ‘passieve zijde’ behoedt voor ‘navolging’ als programma-van-actie, als beleidsvisie, voor discipelschap als training. Ik denk dat we die zijde van de navolging nu meer dan ooit nodig hebben, juist ook in relatie tot het missionaire (…). ‘Het wezen van de missionair werker is beschikbaarheid. In de weerbarstige geseculariseerde wereld van harde rotsen, dunne aarde en veel distels die het opkomende zaad verstikken, is ‘beschikbaarheid’ een gevaarlijk woord. Wanneer je het als een eis hoort die jij moet waarmaken, dan brand je eraan op. Het kan een regelrechte weg zijn naar een burn-out. Daarom is zo belangrijk dat de missionair werker weet van het wezen van de navolging, die ontvangende zijde, het ene nodige, Christus. En dan zo spelen voor Gods aangezicht. En vrolijk de weg gaan, ook vrolijk het kruis dragen, waar dit werk ook van getuigen kan. Dus oefenen van de innerweltliche Askese. Vrij blijven voor. Samen met alle heiligen. ‘Het wezen Oefenen in de ontvangende zijde van de navolging, van de missionair opdat de actieve zijde ervan een zacht juk blijft.’

werker is beschikbaarheid’

Jaarverslag 2011

Algemene vergadering De algemene vergadering werd gehouden op 25 mei 2011 in de Bergkerk te Amersfoort. Er waren 30 leden aanwezig. De vergadering keurde het jaarverslag 2010 goed, nadat hierover enige toelichting gegeven was door de secretaris van het bestuur, ds. R.F. de Wit. De heer S. van Daalen van de Commissie toetsing financieel beleid bracht verslag uit van het gevoerde financiĂŤle beleid. Een positief advies van de commissie aan de leden van de IZB leverde de goedkeuring van de jaarrekening 2010 op en daarmee dĂŠcharge van het bestuur en de directie voor het gevoerde beleid.

Bestuur Bestuursleden worden benoemd door de algemene vergadering. De benoeming van bestuursleden geschiedt voor een tijdvak van drie jaren. Elk jaar treden tenminste twee bestuursleden af volgens een door het bestuur op te maken rooster. Bestuursleden kunnen maximaal drie keer worden herbenoemd. Het bestuur doet een voordracht aan de algemene ledenvergadering. Leden kunnen namen van kandidaten bij het bestuur indienen. Het bestuur bepaalt dan een dubbeltal ter verkiezing. Als er geen namen worden ingediend, doet het bestuur een enkelvoudige voordracht aan de vergadering. Het bestuur van de IZB telde op 1 januari 2011 de volgende leden: ds. M.C. Batenburg, prof. dr. ir. J.H. van Bemmel, dr. P. van den Heuvel, mw. drs. Z.A. Jansen-Smit, ds. M.J. Tekelenburg (voorzitter en waarnemend penningmeester), ds. H.J. van der Veen, mw. J.E. van Velzen-Vermaas en ds. R.F. de Wit (secretaris). Dr. P. van den Heuvel nam in 2011 afscheid van het bestuur na vier perioden als bestuurslid

gefunctioneerd te hebben. Wij danken hem hartelijk voor zijn grote inzet ten dienste van het werk van de IZB. In zijn vacature werd dr. H. de Leede te Amersfoort gekozen als lid van het bestuur. In de twee bestaande vacatures werden gekozen drs. A.P. van der Kooy en ds. J. van Walsum. Mw. J.E. van VelzenVermaas en prof. dr. ir. J.H. van Bemmel werden voor een tweede termijn herkozen. Als gevolg van deze wisselingen werd het bestuur aan het eind van het verslagjaar gevormd door: ds. M.C. Batenburg, prof. dr. ir. J.H. van Bemmel, mw. drs. Z.A. Jansen-Smit, drs. A.P. van der Kooy (penningmeester), dr. H. de Leede, ds. M.J. Tekelenburg (voorzitter), ds. H.J. van der Veen, mw. J.E. van VelzenVermaas, ds. J. van Walsum en ds. R.F. de Wit (secretaris). Het bestuur van de IZB vergaderde in 2011 vier keer, namelijk op 2 februari, 25 mei, 16 september en 18 november. Laatstgenoemde vergadering werd gehouden in Zoetermeer met het oog op informatie over het werk in Perron 61. De agenda van de bestuursvergaderingen werd in hoge mate bepaald door de statutair voorgeschreven werkzaamheden in het teken van het toezicht houden op de werkorganisatie en het vaststellen van de hoofdlijnen van beleid. Tijdens de bestuursvergadering werd ook regelmatig een plek ingeruimd voor een ontmoeting van het bestuur met leidinggevenden in de werkorganisatie. De directierapportages gaven het bestuur inzicht in de gang van zaken op inhoudelijk en financieel terrein. De achtereenvolgende rapportages werden steeds door het bestuur goedgekeurd. Een greep uit de vele onderwerpen die in 2011 de aandacht van het bestuur vroegen: de plaats van de verschillende bonden in de

Jaarverslag 2011

Keurmerk CBF De IZB draagt het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving. Het certificaat wordt toegekend voor een periode van telkens drie jaar. Het huidige certificaat loopt tot 30 september 2013. Het CBF houdt voeling met organisaties die het keurmerk ontvangen hebben. De IZB is erg zuinig op het keurmerk. Aanwijzingen van het CBF worden nauwkeurig bekeken en opgevolgd, omdat de kwaliteit van het werk daarmee gediend is. Uit het jaarlijkse overleg met de medewerkers van het CBF worden steeds lessen getrokken die van belang zijn voor beleid en bedrijfsvoering. Bij de opstelling van het jaarverslag wordt rekening gehouden met de eisen die het CBF daaraan stelt.

Protestantse Kerk in Nederland en hun onderlinge samenwerking; het aangaan van nieuwe samenwerkingsovereenkomsten met HGJB en GZB; de samenwerkingsovereenkomst met de Protestantse Kerk in Nederland, zowel op het terrein van de advisering van gemeenten als van de uitvoering van missionair werk; de vragen die opgeroepen worden door contacten met gemeenten waar het ambt ook door vrouwen wordt vervuld; betrokkenheid van de IZB bij de verschijning van de glossy MEER; de jaarlijkse evaluatie van het functioneren van de directeur; de vaststelling van de jaarrekening 2010; de goedkeuring van het jaarplan en de begroting 2012.

Jaarverslag 2011

Commissie toetsing financieel beleid De Commissie toetsing financieel beleid vergaderde in 2011 twee keer, op 10 mei en 8 december. De commissie bestond per 1 januari 2011 uit de heren S. van Daalen, P. Dalmolen, H. van Haaften en H. Poolen (voorzitter). De heer Van Daalen was in de loop van 2011 aftredend en niet herbenoembaar. In zijn vacature werd voorgedragen en benoemd mw. mr. J.P. van Dam-Maaijen uit Hagestein.

Beleidsontwikkeling In het verslagjaar 2011 is gestaag verder gewerkt aan de formulering van meerjarenbeleid voor de IZB. Nadat eind 2010 missie en visie voorlopig waren vastgesteld, is in 2011 breed in de organisatie gesproken over de formulering van kernwaarden, de analyse van de omgeving en de vaststelling van de meerjarenstrategie. Als tijdens de algemene vergadering op 21 april 2012 de nieuwe meerjarenstrategie wordt gepresenteerd, betekent dat het eindpunt van dit beleidsproces. Dan zullen ook de gevolgen van het nieuwe beleidsplan voor de meerjarenraming bekend zijn.

Aan de totstandkoming van het nieuwe meerjarenbeleid hebben velen meegewerkt. Met grote betrokkenheid is erover van gedachten gewisseld, met de IZB-organisatie en de -achterban. In 2011 leverden bovendien verschillende externe deskundigen een belangrijke bijdrage aan het proces, van wie in het bijzonder dhr. H. Verheij en prof. dr. S.P. Kaptein te noemen zijn. Het coördinerend team heeft ettelijke vergaderingen gewijd aan de vele facetten van het beleid en de organisatiestructuur. Missionaire werkers kregen gelegenheid om zich over de beleidskeuzes uit te spreken. Een hoogtepunt in het traject was de beleidsconferentie in Doorn op zaterdag 10 september 2011. Zestig personen uit de organisatie en de achterban van de IZB dachten tijdens deze bijeenkomst onder leiding van prof. Kaptein na over de toekomst van de IZB. Inleidingen werden verzorgd door prof. dr. G.J. Buijs (hoogleraar sociale en politieke filosofie aan de Vrije Universiteit), dhr. H. Feenstra (algemeen directeur van de

dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland) en drs. W. van Laar (ouddirecteur van de Nederlandse Zendingsraad). In gespreksgroepen is onder andere gesproken over de identiteit van de IZB, het imago van de organisatie, de omgeving waarin de IZB zijn werk doet, de noodzaak van concentratie op kernen van beleid. De conferentie heeft voor de IZB gewerkt als een katalysator in de bezinning op de hoofdlijnen van toekomstig beleid.

Personeelswisselingen In het jaar 2011 vonden er diverse veranderingen plaats in het personeelsbestand van de IZB. Op de afdeling Toerusting beëindigde Ada Veldhuizen haar werk bij de IZB; de vacature

‘Toynbee zei ooit dat de geschiedenis draait op creative minorities, creatieve minderheden. IZB zou binnen de kerk, een creatieve minderheid moeten zijn. Dat moet je dan als organisatie ook intern organiseren. Maak ruimte voor creativiteit.’

Prof. dr. G.J. Buijs, tijdens de IZB beleidsconferentie, 10 september 2011

Jaarverslag 2011

kon snel worden vervuld door de benoeming van Henri Wijnne, die na afronding van zijn theologiestudie de overstap maakte van de boekhandel naar de afdeling Toerusting. Christiaan Cevaal is voor enkele concrete projecten tijdelijk op deze afdeling benoemd. Tineke Zeefat is sinds begin september 2011 ziek ten gevolge van chronische vermoeidheidsklachten. We hopen dat zij in de loop van 2012 voldoende zal herstellen om haar werk weer te kunnen opnemen. De formatieplaats van Stefan Poldervaart is per 1 maart uitgebreid van 60% naar 80%. Voor de afdeling Dienstverlening gemeenten is Alineke Lindhoud benoemd als parttime-secretaresse. In deze afdeling is tevens een vacature voor een parttime coördinator missionaire projecten opengesteld. Op deze plek is Marco Bijl benoemd. Voor de afdeling Communicatie en Innovatie is Gerda van de Beek benoemd als parttime-secretaresse. Zij werkt tevens parttime als secretaresse voor de afdeling Toerusting. Johan Timmer is met ingang van 1 januari benoemd als eindredacteur van Echo, als opvolger van Eline de Graaf-Klok. De vacature receptioniste / telefoniste is per 1 augustus vervuld met de aanstelling van Annet

Jaarverslag 2011

van Triest. Als tijdelijke kracht tijdens het zwangerschapsverlof van Margreet Pleizier werkt Marja Wessels één dag per week op de receptie. Inmiddels heeft Margreet Pleizier besloten om niet terug te komen vanwege verhuizing naar Dirksland. Marja Wessels is benoemd in haar vacature. In de boekhandel vierde Willy Inkenhaag dat zij 12 ½ jaar in dienst is van de IZB. Piet de Kruif, vroeger manager van de boekhandel en nu als vrijwilliger betrokken bij het werk van de IZB, ontving op 29 april een koninklijke onderscheiding. Hulde! Astrid Slob heeft haar werk voor Areopagus beëindigd. Er is met ingang van 2012 haar een opvolger gevonden in de persoon van Nico van der Voet. Niet onvermeld mag blijven dat een oude bekende in de persoon van Peter Oudshoorn gedurende een tweetal perioden handen spandiensten verrichtte ter vervanging van medewerkers die door ziekte uitvielen.

Personeelsvergaderingen In 2011 zijn twee personeelsvergaderingen uitgeschreven. Tijdens deze bijeenkomsten wordt informatie gegeven over zaken die voor alle personeelsleden van belang zijn: de beleidsont-

wikkeling, met in het bijzonder ook aandacht voor het personeelsbeleid. De personeelsvergaderingen zijn ook een moment van onderlinge ontmoeting voor de werknemers van de IZB. De eerste bijeenkomst is gehouden op 19 april, in de lijdenstijd. Daarom werd na de vergadering een vesper gehouden: een waardevol uur van stilte en gebed, van geestelijke bezinning en samenzang. De tweede personeelsvergadering vond plaats op 15 november. Deze bijeenkomst werd afgesloten met een maaltijd, waarna we samen keken naar de indrukwekkende film ‘Agent of grace’, over het leven van Bonhoeffer.

IZB het verlangen om meer aandacht te geven aan dat belangrijke thema. In 2011 is een werkgroep gevormd die hiervoor concrete voorstellen uitwerkt. Al snel bleek dat ‘navolging’ meer een focus dan een thema is. Ook werd duidelijk dat de met navolging verwante term ‘discipelschap’ breder is en een beter aanknopingspunt biedt voor de inhoudelijke bezinning op het IZB-werk. De werkgroep zal zowel organisatorisch als inhoudelijk initiatieven nemen om de bezinning op discipelschap binnen de IZB gestalte te geven en de resultaten daarvan beschikbaar te stellen voor de gemeenten.

Bonhoeffer heeft als geen ander in de 20e eeuwse kerkgeschiedenis geschreven over de navolging van Christus, zoals vele eeuwen eerder Thomas a Kempis dat deed. Reeds enkele jaren leeft in de

‘Een lang gekoesterde wens’

Bijzondere leerstoel In 2011 deed zich de mogelijkheid voor om een lang gekoesterde wens tot uitvoering te brengen. Aan de theologische faculteit van de Rijksuniversiteit te Groningen is ruimte gecreëerd voor de benoeming van enkele bijzondere hoogleraren. De IZB is uitgenodigd om een van deze leerstoelen in te vullen. Daarvoor heeft de IZB contact gezocht met de GZB. Op basis van de uitkomsten van gezamenlijk overleg is besloten tot de instelling van een bijzondere leerstoel voor onderzoek naar het verschijnsel secularisatie. Onderzoek naar secularisatie is van belang voor de IZB en breder: voor de kerk. Missionair werk is immers niet te denken zonder daarbij de context van vandaag te betrekken. Grondig onderzoek op het terrein van secularisatie kan ook meehelpen om scherper zicht te krijgen op de weg naar de toekomst. Opmerkelijk genoeg heeft ook de GZB belang bij dit onderzoek. Secularisatie blijkt steeds duidelijker niet alleen een verschijnsel in Nederland en West-Europa te zijn, maar in toenemende mate in andere werelddelen. De gezamenlijke betrokkenheid van GZB en IZB maakt het mogelijk om rond de leerstoel activiteiten op te zetten die gericht zijn op schoolvorming en daarmee het breed beschikbaar stellen van de resultaten van onderzoek en onderwijs. Naar verwachting zal halverwege het jaar 2012 de benoeming van een bijzonder hoogleraar plaatsvinden.

Jaarverslag 2011

Dienstverlening gemeenten Missionaire projecten Op een aantal plaatsen zijn initiatieven genomen tot nieuwe missionaire projecten. In Den Haag, Rotterdam, Tilburg en Almelo. Nieuwegein-Vreeswijk werd de broedplaats van een nieuw missionair-diaconaal concept. We lopen de ontwikkelingen per locatie even langs.

Op 4 september 2011 is Hette Domburg bevestigd tot missionair werker van het project MarcusConnect in Den Haag. Doel van het project is om met mensen van de wijken rondom de Marcuskerk, Moerwijk en Morgenland, een eigen vorm van gemeenschap en viering mogelijk te maken, verbonden met de moederkerk en het project voor kinderen en jongeren vanuit de ‘Kinderwinkel’ (een vorm van ‘mixed economy of church’). Aan de start ging een lang voorbereidingstraject vooraf, dat begon in 2010. Op 2 februari werd het projectplan ondertekend door vertegenwoordigers van de Protestantse Gemeente ’s Gravenhage, de wijkgemeente Marcuskerk, de programmalijn Missionair Werk en Kerkgroei van de Protestanse Kerk in Nederland en de IZB. In het voorjaar van 2011 heeft de werving- en selectieprocedure plaatsgevonden. Hette Domburg is in dienst van Missionair Werk en Kerkgroei. De IZB is inhoudelijk en financieel betrokken bij dit project. Het project loopt tot 1 september 2015. In Rotterdam-Kralingen (West) eindigde de projectperiode van ds. Mark van Pelt. In 2011 is hij als docent betrokken geraakt bij het Hendrik Kraemer Instituut. Sinds 16 september is hij nog voor 40% als predikant aan de gemeente verbonden. Ds. Van Pelt heeft een aantal jaren leiding gegevens aan de uitvoering van een mis-

sionair projectplan, onder andere gericht op activiteiten in stadswijk De Esch. Na de evaluatie - in juni 2011 - heeft de IZB meegedacht hoe de voortgang van het missionaire werk kon worden gewaarborgd. De gemeente ontwikkelde een nieuw concept om het missionair gemeentezijn te versterken, dichterbij de woonen leefomgeving van gemeenteleden. Deze nieuwe impuls heeft ertoe geleid dat we langer verbonden blijven, om gezamenlijk een nieuw spoor van missionaire diaconale presentie te verkennen (onder de werktitel 3D: Dagelijks dichtbij dienen). In het najaar is de begroting opgesteld en is de fondswerving gestart. Huibert Verdoold en Adri Mourik zijn voor ons belangrijke contactpersonen in deze gemeente. Naar verwachting zal in de eerste helft van 2012 het benodigde geld beschikbaar zijn, zodat we de wervings- en selectieprocedure kunnen beginnen. Een heel andere situatie treffen we in Almelo. Twee wijkgemeenten, De Regenboog en Nieuwland, rondden daar in 2011 een fusieproces af en gaan sinds 1 januari 2012 samen verder onder de naam: De Ontmoeting. Met de kerkenraad van deze wijkgemeente – en met de algemene kerkenraad hebben we een intensieve overlegperiode achter de rug, die resulteerde in het projectplan ‘Een teken van leven’. Het plan voorziet in de benoeming van

Jaarverslag 2011

‘Jezus leeft op onzegbare en onzichtbare wijze is hij onder ons aanwezig. Dat is niet filosofisch bedoeld. Het is een ervaring die naar mijn overtuiging ook hier in Moerwijk opgedaan kan worden. Als we over grenzen heen durven gaan en op zoek gaan naar de ander, in het besef dat God ons daartoe roept. En dat vind ik zo mooi van de Marcuskerk. Dat deze gemeente het besef heeft geroepen te zijn om over de eigen grenzen heen – grenzen van cultuur, geloofstraditie, liturgie, kleur, sociale en economische positie – naar mensen toe te gaan.’ Uit de toespraak van Hette Domburg, tijdens zijn bevestigings‘Naar mensen dienst, 4 september 2011.

toegaan, over de eigen grenzen heen’

een predikant die op het terrein van missionair beleid ook werkzaamheden zal verrichten ten behoeve van de andere wijkgemeenten in Almelo. In december is een profielschets opgesteld voor de te benoemen missionair predikant, zodat de beroepingscommissie aan de slag kon. We verwachten begin 2012 de fondswerving rond te krijgen en een predikant te kunnen begroeten. In Tilburg is na ettelijke gesprekken met de leiding van de Protestantse Vereniging ‘Elim’ (op gereformeerde grondslag) een conceptbeleidsplan opgesteld. Er ligt een voorstel om deze gemeente tijdelijk bij te staan met een missionair adviseur. De adviseur beoogt de gemeente te helpen ontwikkelen naar meer zelfstandigheid, zodat ze ook hun eigen plek kunnen innemen binnen de Protestantse gemeente in Tilburg. Tevens zal het adviseurschap zich richten op de missionaire visievorming en de vorming en toerusting van kader In Arnhem is veel geïnvesteerd in contacten met bijzondere wijkgemeente De Rank, zij het tot nu toe zonder zichtbaar resultaat. Na rijp beraad is de conclusie getrokken dat het nog

Jaarverslag 2011

te vroeg is om hier een missionair project te starten. We blijven in 2012 wel betrokken bij de ontwikkeling. Mogelijk ontstaat er ruimte voor een missionair adviseurschap, vergelijkbaar met Tilburg. In Rotterdam-Lombardijen hebben diverse ontmoetingen plaatsgevonden met vertegenwoordigers van de Johanneskerk. Tijdens een beleidsdag, 19 november, is gesproken over de missie en visie van de gemeente en zijn de mogelijkheden voor een missionair project verkend. Dit heeft vooralsnog niet geleid tot de keuze voor zo’n project. Er is op missionair gebied al veel gaande ‘op Zuid’ en de bestaande initiatieven vragen ook de aandacht van de afzonderlijke wijkgemeenten. Een missionair project moet passen bij de beleidsontwikkelingen die zich de komende jaren gaan aftekenen. Als eerste stap wordt de IZB betrokken bij de Missionaire Raad in Rotterdam-Zuid. Ds. Gert van de Pol, voorganger van de Johanneskerk, is hier de initiatiefnemer van. Hij maakt ook deel uit van de kring missionaire werkers en predikanten die door de IZB worden begeleid. Ook Gerard Kansen, predikant van de Diependaalsekerk in Hilversum maakt deel uit van

deze kring. Anders dan gedacht heeft het overleg met deze gemeente niet geleid tot een missionair project van de IZB. De gemeente heeft wel zelf missionaire initiatieven ontplooid. Zo ontwikkelde ze een nieuw concept van kerkdiensten, onder de noemer ‘Vitamine G’. In deze diensten wordt gepoogd ‘de inhoudelijke gedegenheid van de protestantse traditie’ te combineren met ‘het persoonlijke van de evangelicale geloofsbeleving’. In de Jordaan, Amsterdam, heeft de Noorderkerk de draad weer opgepakt, nadat een eerder IZB-project in 2009 voortijdig werd beëindigd. Na de bevestiging van ds. Paul Visser rees opnieuw de vraag of er ruimte zou zijn voor missionaire initiatieven in de binnenstad. Eind 2010 werd een missionair projectplan opgesteld. Dankzij financiële steun vanuit gemeenten, kon in maart met de uitwerking van de plannen worden begonnen. Met steun van de Protestantse gemeente te Amsterdam kon de missie een halfjaar later worden uitgebreid, met een kinderwerker en een missionaire ondersteuner, Maria van ’t Hof en Tine Visser. De IZB participeert in de begeleidingscommissie, waar ook vertegenwoordigers van de Protestantse gemeente te Amsterdam en de kerkenraad van de Noorderkerk deel van uit maken.

In Leeuwarden-Huizum wist de protestantse gemeente zich na moeilijke jaren van inkrimpen en bezuinigen te herpakken. In nauw overleg met de afdeling dienstverlening gemeenten kon een missionair projectplan worden geschreven, waarna Wia Marinus in september als missionaire werker kon worden bevestigd.

Verlengde projecten In ‘Hebron’, de missionaire gemeenschap die vanuit de Noorderkerk (Amsterdam) is ontstaan, werken Peter en Connie Smits twee jaar verder aan een vorm van verzelfstandiging van dit project. Het zwaartepunt ligt op de zondagse vieringen. In de prille gemeenschap worden sacramenten bediend en hebben inmiddels enkele mensen belijdenis gedaan. In Groningen bleek uit de evaluatie van de aflopende projectperiode dat ‘Het Pand’, dat verbonden is aan de gemeente van de Martinikerk, voor een lastige keuze is komen te staan. Het huidige gebouw is te klein voor het aantal mensen dat wordt bereikt. Daar komt bij dat het aanbod aan activiteiten wijzigt: er is behoefte aan een vorm van geloofsgemeenschap, met

‘Wie een wereld wil winnen, mag dicht bij huis beginnen. Dat vraagt ‘omdenken’ en anders kijken naar je wijk. Je bent geroepen om jezelf ter beschikking te stellen. Het beginpunt is: bereidheid te dienen;ook het eindpunt trouwens. In de contacten die je opdoet kan dan op een natuurlijke wijze het evangelie ter sprake komen.’ Ds. Dirk de Bree, Tijding, winter 2011.

Jaarverslag 2011

laagdrempelige samenkomsten. In de nieuwe projectperiode wordt daar op ingezet. Er zal worden gezocht naar een groter onderkomen, in dezelfde wijk als Het Pand. Ondertussen worden de lopende activiteiten gecontinueerd. Het project onder leiding van ds. Arjan Markus, missionair predikant van de Jacobikerk, Utrecht, is in juni met twee jaar verlengd. Uit de evaluatie werd duidelijk dat de gemeente dankzij de inzet van de predikant een nieuwe focus heeft gevonden. Het nieuwe beleidsplan van deze gemeente is daarmee het missionaire projectplan geworden. We blijven dat proces graag volgen. In het verslagjaar zijn we meer gaan samenwerken met fondswerving, bedrijfsvoering en financiën en communicatie in het kader van een nieuwe wijze van fondswerving en het voornemen om meer integraal te gaan werken.

Beëindiging en afronding van missionaire projecten Ds. CorBert de Rooij nam op 31 oktober afscheid van het regulier predikantschap en van de wijkgemeente Rotterdam-IJsselmonde; zeven maanden eerder, op 31 maart, beëindigde het missionaire project in de Adriaen Janszkerk. In de evaluatie overheerste de vreugde over het vele goede dat de gemeente in deze periode is geschonken. In meerdere opzichten heeft deze gemeente groei doorgemaakt. Het missionaire werk is verankerd in het gemeentezijn en dat geeft hoop voor de toekomst. Ds. De Rooij blijft in de regio wonen en zal als gemeentelid aan de gemeente verbonden blijven.

Begeleiding Vast onderdeel in de agenda van Kees Koster, hoofd dienstverlening gemeenten, is het over-

Jaarverslag 2011

leg met begeleidingscommissies en stuurgroepen. In deze contacten vindt de dienstverlening vanuit IZB plaats vanuit diverse perspectieven: inhoudelijk, methodisch, arbeidsrechtelijk. In 2011 werd duidelijk dat projecten vooral in de startfase een intensievere vorm van begeleiding vereisen. De begeleidingsvergaderingen liggen dan korter op elkaar en de onderlinge afstemming vraagt veel aandacht. Om te leren van de praktijkervaringen is een eerste aanzet gemaakt om de dienstverlening te beschrijven en in het personeelshandboek onder te brengen. In 2012 zullen we dit verder uitwerken, met specifieke aandacht voor het contact onderhouden met werkers. Een jaarlijks terugkerend concentratiepunt in de begeleiding van werkers is de tweedaagse conferentie. In het verslagjaar is de conferentie van de IZB gehouden op 13 en 14 januari in Vierhouten, rond het thema ‘Tot geloof komen/ brengen’. Het programma ging nader in op de biografie van de werkers: Hoe ben je zelf tot geloof gekomen? Hoe werkt dit door in de wijze waarop je anderen erbij wilt betrekken?

Beleidsontwikkeling In 2011 is er vanuit missionaire projecten meegedacht in de ontwikkeling van nieuw beleid voor de toekomst van de IZB. Meer specifiek en dichter op de projecten was in het jaarplan 2011 voor beleidsontwikkeling de focus gelegd bij de groep projecten die zich bezig houden met missionaire gemeenschapsvorming. In het najaar heeft deze groep een doorstart gemaakt waarbij we gezamenlijk besloten meer per project te kijken wat de route is waarlangs verdere groei kan plaatsvinden. De verschillende fasen van een project zijn verkend, van het organiseren van activiteiten, tot het aangaan en verdiepen van relaties en het groeien van een project naar een gemeente.

Met name de verkenning van deze laatste stap - van project naar gemeente – staat voor 2012 op de planning. De groep bestaat inmiddels uit zeven personen. Voor de IZB is dit een substantieel onderdeel van de missionaire projecten; op dit terrein valt nog veel te leren. Op het gebied van vorming en opleiding van de eigen werkers die in een missionair project werken voor de IZB, was in 2011 in het jaarplan opgenomen om een gezamenlijk voorstel aan te leveren vanuit afdeling Dienstverlening en Vorming, Educatie. Het concept is in het najaar opgesteld maar behoeft nog verdere aanscherping en interne verkenning. In 2012 zal dit opgeleverd worden.

Halverwege 2011 heeft Kees Koster, hoofd van deze afdeling, om medische redenen tijdelijk een stap terug moeten doen. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal zaken niet opgepakt kon worden of met enige vertraging werden behandeld. Het heeft ook geleid tot een bezinning op de omvang van de projectenportefeuille en de noodzakelijke ondersteuning. Met ingang van 1 oktober is Alineke Lindhoud aangesteld als parttime secretaresse. Om het werk over meerdere schouders te verdelen is een vacature opengesteld voor een tweede (parttime) coördinator.

Nieuw initiatief

Diaconaat Het verder ontwikkelen van initiatieven op het terrein van missionair diaconaat staat al geruime tijd op het lijstje aandachtspunten van de IZB. In 2011 bleek dat op drie plaatsen in het land, onafhankelijk van elkaar, mensen bezig waren vergelijkbare ideeën en concepten te ontwikkelen. De IZB heeft deze contacten gebundeld en na een gezamenlijk overleg is een plan opgesteld om deze nieuwe insteek in een pilot te gaan beproeven. Het plan gaat uit van de gedachte dat we gemeenteleden in hun dagelijkse woon- werk- en leefomgeving helpen om relaties te leggen en te verdiepen, zodat het getuigenis op een natuurlijke manier een plek kan krijgen. Diaconaat, vertaald naar: Dagelijks dichtbij dienen, vandaar de voorlopige werktitel: 3D. Drie gemeenten participeren in de pilot, die in 2012 zijn beslag moet krijgen: Nieuwegein-Vreeswijk (ds. Dirk de Bree en ds. Cor van Dis), Capelle aan den IJssel (de Ontmoetingskerk, ds. René van Loon en ds. F.W. van der Rhee) en Rotterdam Kralingen-West (zie boven). De nieuwe werkwijze, waarbij gemeenteleden als ambassadeurs worden ingezet, sluit aan bij de beleidsvoornemens van de IZB, die accent leggen op discipelschap in het dagelijks leven. Met deze pilot kunnen we inzetten op ‘samen met de ander de weg gaan’, waarbij het samen opleven vooropstaat, en met de ander oplopen op de weg van geloven iets nieuws zal zijn en opleveren, zo verwachten we.

Jaarverslag 2011

Toerusting Ondanks de beperkte personele bezetting heeft de afdeling Toerusting kans gezien om in 2011 naast de reguliere cursussen en de missionaire advisering enkele nieuwe producten op de markt te brengen. Het Pinksterpad en De Koffer konden worden toegevoegd aan het aanbod, evenals een gemeente-avondprogramma over ‘Als kinderen andere wegen gaan.’

In de tweede helft van 2011 heeft de afdeling Toerusting te kampen gehad met de ziekte van coördinator Tineke Zeefat-Otter. Haar taken zijn op een uitstekende wijze waargenomen door Anja van Maanen-Hoekman. Dat neemt niet weg, dat een langdurige uitval van een collega op een relatief kleine afdeling, z’n weerslag heeft. De Koffer Niettemin kon in het najaar ‘De Koffer’ worden gepresenteerd. Een seizoen lang, met de hele gemeente, bezig zijn met missionair werk - dat is de gedachte achter dit nieuwe aanbod. Met het materiaal in de koffer kan een gemeente een jaar lang ‘missionair op reis’: in prediking, catechese, bijbelstudie- en gesprekskringen, tiener- en kinderwerk. Op een gestructureerde manier kan zo op alle niveaus aan een missionaire, open en gastvrije gemeente worden gebouwd. De Koffer is op verzoek van gemeenten samengesteld en nu het aanbod er is, blijkt dat de belangstelling ervoor breed leeft. Nieuwe cursus Christiaan Cevaal heeft zich gebogen over de opdracht om een programma te maken dat vooraf zou kunnen gaan aan de populaire

cursus ‘Gunnend geloven’. ‘Welke barrières ervaren gemeenteleden om zich in te laten met missionair werk?’ Tijdens de bezinning constateerden we dat het afhaken van gemeenteleden en/of gezinsleden een drempel kunnen vormen voor vrijmoedig getuige-zijn. Dat spoor leidde tot het programma ‘Als kinderen andere wegen gaan’, naar het gelijknamige boek van Margriet van der Kooi en Wim ter Horst. Het avondvullende programma dat gemeenten kunnen bestellen bevat aanzetten voor gesprek over dit aangelegen thema. Ten behoeve van de bezinning zijn ook drie bijbelstudies en een preekschets ontwikkeld. Pinksterpad ‘Pinksterpad’ heette de inspirerende wandeltocht, die vorig jaar voor het eerst werd gehouden. Het werd een groot succes: honderden wandelaars liepen van Stellendam naar Goedereede. Het idee was afkomstig van de classicale evangelisatiecommissie op het eiland Goeree Overflakkee. In samenwerking met ds. Davy Hoolwerf van het IZB-steunpunt Zuid-West Nederland werd het plan nader uitgewerkt. Een wandeltocht met open inschrijving, voor alle leeftijden, op Tweede Pinksterdag.

Jaarverslag 2011

Aanwaaispreekuur In 2011 is veel promotie gemaakt voor het aanwaaispreekuur en dat wierp zijn vruchten af: er wordt veel gebruik gemaakt van deze gratis dienstverlening. Het aanwaaispreekuur wordt zowel op het IZB-kantoor gehouden als in de gemeente die het heeft aangevraagd. In het laatste geval wordt wel een reisvergoeding gevraagd. Het aanwaaispreekuur voorziet niet alleen in een behoefte, het heeft intern ook betekenis voor het andere aanbod van de IZB. Zo komt het Aanwaaivoor dat een gemeente die op aanwaaispreekuur is geweest, later bijvoorbeeld een Quick Scan wil bestellen. Daar kan soms lange spreekuur, tijd tussen zitten, soms zelfs meer dan een jaar, maar het geeft een veel gevraagd inkijkje in de voortgaande bezinning. Een ander sprekend voorbeeld is de gemeente Leeuwarden-Huizum. Wat is begonnen met een aanwaaispreekuur heeft erin geresulteerd dat hier nu een missionaire werker werkzaam is.

Quick Scan In 2011 is ook de ontwikkeling van de Quick Scan afgerond. Met dit hulpmiddel kan een gemeente in korte tijd inzage krijgen in haar missionaire gehalte. Via beknopte vragenlijsten kan een representatieve groep gemeenteleden veel informatie op tafel brengen als uitgangspunt voor een gesprek over missionair beleid. Ook via de collega’s van Missionair Werk en Kerkgroei en Kerk in Ontwikkeling (KiO))ontvangen we regelmatig aanvragen voor deze Quick Scan.

Toerusting aan dorpsgemeenten Henri Wijnne, die zijn afstudeerscriptie schreef over het imago van de kerk in dorpsgemeenten, heeft in 2011 de voorbereidingen getroffen voor een project gericht op de toerusting van dorpsgemeenten. Er zijn veel predikanten benaderd, die bij dat project worden betrokken. De eerste regionale bijeenkomsten zullen in 2012 plaatsvinden; waarmee de aftrap wordt

Jaarverslag 2011

gegeven voor een langer begeleidingstraject. Bij de opzet van het programma zijn we er vanuit gegaan dat niet alleen de IZB inbreng levert, maar ook elk van de participerende gemeenten/predikanten.

Basis Box Met de Basis Box kunnen gemeenten op eenvoudige en doeltreffende wijze zelf onderzoek uitvoeren. Daarbij kunnen ze kiezen uit verschillende thema’s en onderzoeksgebieden. Voor elk onderzoek is een uitgewerkte vragenlijst beschikbaar, inclusief hulpmiddelen om de ingezamelde gegevens te verwerken. Het gaat bijvoorbeeld om het onderzoek naar draagvlak voor missionair beleid, of het in kaart brengen van het imago van de gemeente. Uit een eerste evaluatie van de Basis Box kwam naar voren dat gemeenten over het algemeen prima zelfstandig met de onderzoeken overweg kunnen. Eén onderdeel zal in 2012 worden verbeterd.

Optimaliseren cursussen

Post Passion

In het afgelopen jaar is veel geïnvesteerd in het aanpassen en optimaliseren van de cursussen. Het is de bedoeling de reeks cursussen Gunnend Geloven, Woorden Vinden en Moeilijke Vragen allemaal onder de loep te nemen. De vernieuwde versie van Gunnend Geloven is gereed, de cursus Woorden Vinden bijna; na aanpassing zal deze cursus een andere titel krijgen. In 2012 volgt de aanpassing van de cursus Moeilijke vragen.

In de week voor Pasen, in 2011, vond voor de eerste maal The Passion plaats: een muziekevenement over het lijden, sterven en de opstanding van Jezus. Bekende acteurs en artiesten brengen het lijdensverhaal tot leven door middel van hedendaagse Nederlandstalige popnummers. Het geheel wordt uitgezonden op tv. De IZB heeft in samenwerking met de Protestantse Kerk in Nederland een handreiking gemaakt voor gemeenten die rond The Passion een missionair programma willen aanbieden rond Pasen. Het materiaal zal ook in 2012, bij de nieuwe versie van The Passion, worden ingezet.

Train de trainer Door de beperkte menskracht zijn we in 2011 niet toegekomen aan de uitwerking van het plan ‘Train de trainer’. De gedachte achter dit plan is dat de afdeling Toerusting cursusleiders gaat instrueren, zodat zij onze cursussen kunnen leiden. Voorwaarde is dat we de cursussen waarvoor dit geldt in een nieuw jasje steken en van een handleiding voorzien. Het staat nu gepland voor september 2012. De eerste groep aan wie deze training zal worden aangeboden zijn de gemeente-adviseurs. Ook predikanten en kerkelijk werkers krijgen een uitnodiging om hieraan deel te nemen.

Scopus, de andere missionaire cursus

Scopus De IZB is alleenvertegenwoordiger in Nederland van Scopus, een missionaire cursus die uit het Duits is vertaald. Anders dan de Alphacursus en de Oriëntatiecursus Christelijk Geloof is Scopus meer gericht op de beleving, minder op kennis, verstand, theorie of leer. ‘Scopus’ doet een ander appèl op mensen; het accent valt meer op het intuïtieve en existentiële dan op het cognitieve. De introductie van de cursus valt niet mee. Mogelijk door de hoge drempel: wie de cursus wil leiden, moet eerst twee volle instructiedagen bijwonen. Feit is dat degenen die nader kennis hebben gemaakt met het materiaal, er vrijwel unaniem enthousiast over zijn. Een plan voor een gestructureerde introductie, met laagdrempelige kennismakingsbijeenkomsten, is door ziekte niet uitgevoerd. Wel zijn er inmiddels initiatieven voor samenwerking met de Protestantse Kerk in Nederland.

Jaarverslag 2011

YUP Yo u n g U r b a n P r o t e s t a n t

een onderzoek onder jonge protestanten

en hun kerk in de stad

Vijf stadskerken onder de loep Interviews en portretten 22

Jaarverslag 2011

Resultaten enquĂŞte Wat valt er van te leren?

Communicatie Het ‘gezicht’ van 2011 is voor wat betreft de IZB-communicatie vooral bepaald door drie grote projecten: de publiciteit rond het boek ‘Marginaal en Missionair’ (zie pag. XX), de uitgave van het glossy magazine ‘YUP’ en de vernieuwing van de huisstijl en de website www.izb.nl.

Niels de Jong, missionair predikant van ‘De Samaritaan’ te Rotterdam-Centrum, onderzocht in de tweede helft van het verslagjaar vijf grotestadskerken, van wie de kerkgangers voor meer dan de helft (!) uit twintigers en dertigers bestaan: de Jeruzalemkerk in Amsterdam, de Nieuwe Kerk en de Jacobikerk in Utrecht, de Pelgrimvaderskerk en ‘De Samaritaan’ in Rotterdam. Het is opmerkelijk dat deze kerken blijkbaar in staat zijn om aansluiting te vinden bij een jongere doelgroep, terwijl er ook allerlei stadsgemeenten zijn die daar niet of nauwelijks in slagen. Wat is het geheim? Door middel van enquêtes onder de doelgroep en gesprekken met predikanten van de onderzochte kerken en daarbuiten speurde Niels naar een antwoord op die vraag. Koos van Noppen schreef interviews met negen representatieve Young Urban Protestants. De resultaten van het onderzoek werden gepresenteerd in de eenmalige uitgave, getiteld YUP. Prof. dr. Henk de Roest, die het onderzoek begeleidde, schreef een nawoord. De uitgave werd namens de IZB aangeboden aan de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland, tijdens de najaarssynode, op 11 november 2011 en is aangeboden aan ca. 800 kerkenraden in ons land. In totaal zijn in het verslagjaar 3000 exemplaren van het onderzoek verspreid.

Website/Huisstijl In april 2011 vergaderde het coördinerend team

van de IZB over een programma van eisen voor een nieuwe website van de IZB. Het toegenomen belang van digitale communicatie maakte een vernieuwing van de site noodzakelijk. Het programma van eisen vermeldt o.a. een overzichtelijke presentatie van de organisatie, medewerkers, cursussen en projecten, Areopagus en Transparant, kortom een site voor het uitgebreide aanbod van de IZB als missionaire dienstverlener. Een belangrijk onderdeel is de database met artikelen, waardoor de site door predikanten en kaderleden in gemeenten kan worden benut als bibliotheek voor toerusting en nascholing. Qua fondswerving (‘online doneren’), filmpjes en social media zou de nieuwe site moeten worden aangepast aan de eisen van de tijd. Na een zorgvuldige selectieprocedure is gekozen voor Reprovinci uit Schoonhoven. Medio december is het werk opgeleverd, waarna de vernieuwde site in januari 2012 online is geplaatst.

Huisstijl Parallel aan het traject ter vervanging van de website, troffen we voorbereidingen voor een nieuwe huisstijl. Ook hiervoor zijn gesprekken gevoerd met diverse leveranciers, waarbij NedBase uit Middelburg als beste uit de bus kwam. In het najaar van 2011 is de opdracht verstrekt om alle huisstijldragers - folders, brochures, website, visitekaartjes, briefpapier,

Jaarverslag 2011

tijding nr. 1 IZB, jaargang 74, Ledenblad van de

Lessen trekken u

missionaire projecten periodieken, etc. – in een nieuwe jas te steken. De oude huisstijl met de paars/oranje tinten maakte plaats voor een nieuwe ‘look’, met veel subtiel kleurgebruik. Het logo is slechts marginaal gewijzigd. Het beeldmerk functioneert uitstekend als herkenbare blikvanger. Ontwikkeling en herinvoering van een nieuw logo zou ook aanzienlijke kosten met zich meebrengen.

Nieuwe media

Nieuwsbrief Het toegenomen belang van digitale communicatie is te illustreren met de ontwikkeling die de maandelijkse nieuwsbrief heeft doorgemaakt. Aanvankelijk was dit een informatiebulletin voor evangelisatiecommissies en kaderleden. In de afgelopen jaren is de doelgroep – en de inhoud – verbreed. De afdeling communicatie verzorgt de eindredactie. De lezerskring beperkt zich niet meer tot de ‘oorspronkelijke’ achterban van de IZB.

Sinds augustus 2010 pioniert de IZB met sociale media (vnl. Linked-In). Met name voor Bladen jongere doelgroep is dit van belang (TranspaVier maal verscheen het ledenblad Tijding rant). Met het oog op de introductie van de (25.000 ex.), zes maal de uitgave voor oudenieuwe website zijn in juni en september twee renpastoraat, Licht in de avond (26.000 ex.). In n le el er vert sspersoneelsleden Vi ne Ti en ul workshops belegd voor van de het verslagjaar is geen editie verschenen van Pa • rhalen damse sterleiding IZB, vanve externe deskundigen van Transmissie, het gezamenlijke toerustingsblad Amonder bureau D&DJ. Dertig medewerkers maakten oninvoor genkaderleden in de achterban van de IZB en et Pand’ in Gr ‘H or vo gebruik van dit aanbod. GZB. Onduidelijkheid binnen de redactie over rt ta rs oo • D

Jaarverslag 2011

de koers van het blad leverde meer discussie op dan kopij. Inmiddels is de knoop doorgehakt: in het voorjaar van 2012 een laatste editie in de huidige opzet verschijnt. Hoe de doorstart vorm krijgt, is onderwerp van bespreking met de GZB. ECHO verscheen 8 maal. De gangbare oplage telt 16.000 exemplaren; de edities voor Kerst en Pasen, waarop gemeenten informatie kunnen laten afdrukken over kerkdiensten tijdens de feestdagen, kregen een oplage van meer dan 100.000 exemplaren. Het evangelisatieblad kreeg aan het begin van 2011 na het vertrek van Eline de Graaf-Klok een nieuwe eindredacteur in de persoon van Johan Timmer. Hij maakt al jaren deel uit van de redactie. De uitbreiding van de redactie blijft een punt van zorg. Doordat in het verslagjaar redactielid Wim van de Vegte afscheid nam, bestaat de kring momenteel uit slechts vier personen. Daarmee is niets gezegd over het elan waarmee aan de uitgaven wordt gewerkt. In mei 2011 heeft een ontmoeting plaatsgevonden met de verspreiders van ECHO in de gemeenten. Het gesprek was een stimulans om op de ingeslagen weg voort te gaan: Kortere artikelen, ‘dichter op de huid’ van de doelgroep.

Website voor zoekers Veel energie is gestoken in de ontwikkeling van nieuwe websites voor ‘zoekers’; een gezamenlijk project van de IZB en deputaten evangelisatie van de Christelijke Gereformeerde Kerken. In totaal worden vier sites gebouwd, die aan elkaar gerelateerd zijn. De eerste twee, www.vragenovergeloven.nl en www.gelovenindekerk.nl , gaan in het voorjaar van 2012 online. Later dit jaar volgen de andere twee: www.geloofengevoel.nl en www.gelovenendoen.nl. Gemeenten die interesse hebben, kunnen kosteloos gebruik maken van het materiaal, door een link te plaatsen op hun homepage. Via social media (Twitter, Facebook, etc.) zal actief de communicatie met zoekers worden gezocht. Verder zijn de sites zo opgezet, dat bezoekers op verschillende manieren kunnen reageren, hetzij door persoonlijke vragen, hetzij door suggesties te geven voor aanvulling van de site. Bijvoorbeeld door filmpjes en/of teksten van eigen makelij in te zenden, hyperlinks naar video’s die over hetzelfde thema gaan, etc. Voor de landelijke nazorg wordt een vrijwilligersnetwerk opgezet, onder leiding van twee coördinatoren.

IZB in de pers In 2011 is er in de media veel aandacht geweest voor de IZB-activiteiten en –medewerkers. De uitgave van Marginaal en missionair heeft een stroom publicaties op gang gebracht; interviews met Wim Dekker, recensies, opiniestukken en tweets. In het najaar zorgde de inhoud van het YUP-magazine voor een golf publiciteit. Beide onderwerpen kregen ruim aandacht in Trouw, Christelijk Weekblad, Friesch Dagblad, Nederlands Dagblad, Reformatorisch Dagblad en in de kerkelijke pers. Enkele missionaire werkers publiceerden regelmatig columns. Nico van Splunter (Rotterdam) rondde een serie af in Idea, het gemeenteopbouwblad van de Evangelische Alliantie, Arjen ten Brinke schreef periodiek bijdragen voor het Nederlands Dagblad, anderen leverden incidenteel bijdragen aan Christelijk Weekblad.

Jaarverslag 2011

Vorming en educatie Areopagus, centrum voor contextuele en missionaire verkondiging, het in 2011 vijf meerdaagse cursussen in het aanbod staan. Uit de reacties daarop kwam naar voren dat dat predikanten vooral geïnteresseerd zijn in cursussen waarin veel geoefend kan worden met eigen materiaal. Het blijkt moeilijker om interesse te wekken voor cursussen die theologisch iets dieper graven. Zo kon een cursus over hermeneutische vragen over het voortgaande interpretatieproces van teksten in de Bijbel zelf niet doorgaan, terwijl andere, meer praktische cursussen soms overtekend waren.

Vermoedelijk zal dit anders worden nu Areopagus een plaats heeft gekregen in het vrije deel van de Permanente Educatie van de PKN. De eerste vruchten hiervan zijn al zichtbaar in het feit, dat de cursussen voor 2012/2013 heel snel waren volgeboekt. De vier meerdaagse cursussen in 2011 die gehouden werden telden gemiddeld 10 deelnemers. Na afloop gaven die gemiddeld een ruime 8 als waarderingscijfer. Op verzoek van de deelnemers zelf werd in februari een terugkomdag georganiseerd voor de cursisten van de cursus ‘Presentatie en communicatie’ uit het jaar daarvoor. In de stuurgroep van Areopagus kwam verandering door het vertrek van Astrid Slob. Zij kon naast al haar andere taken het werk voor Areopagus er niet meer bij doen. We danken haar hartelijk voor de inspirerende wijze waarop ze de cursussen presentatie en communicatie verzorgde. In haar plaats mochten we Nico van der Voet, docent aan de CHE, begroeten als nieuwe medewerker. Hij zal in het vervolg binnen ons werkveld de deskundige zijn op het gebied van communicatie.

In samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit verzorgden H. de Leede en W. Dekker eind augustus 2011 een driedaagse cursus op Hydepark over het thema: Ik voel dus ik geloof. Over geloofservaring in een belevingscultuur. Voor deze cursus bestond zoveel belangstelling, dat de inschrijving al gauw moest worden gestopt. Ook in april en augustus 2012 zijn er cursussen in samenwerking met de PThU. De cursus in april was met een maximum van 20 deelnemers eveneens helemaal volgeboekt. Het thema was: Spreken over God naar aanleiding van het gelijknamige synodegeschrift en het het proefschrift: Afwezigheid van God, van Wim Dekker. De Gereformeerde Bond belegde in 2011 in samenwerking met de IZB opnieuw een conferentie in Mennorode over de vragen rond het predikant zijn in een seculiere cultuur. Dit keer ging het over ‘volharding’ met name naar aanleiding van de brief aan de Hebreeën. De lezingen werden in een brochure opgenomen en aan alle kerkenraden ter bespreking toegezonden. In 2012 wordt een tweedaagse

Jaarverslag 2011

conferentie belegd, opnieuw in samenwerking met de IZB. Thema: ‘Wachten op God die zich verbergt’. Daar zal o.a. W. Dekker spreken over de thematiek van zijn proefschrift.

Transparant Deze tak van vormingswerk voor hogeropgeleiden tot 45 jaar bevindt zich nog in de experimentele fase. Tot nu toe was de formule: een driedaagse conferentie rond een thema, dat te maken had met navolging, christen zijn in het alledaagse leven. Aan de thematiek wordt niet gesleuteld, maar het komende jaar zal onderzocht worden of naast een landelijke conferentie ook regionale, kortere bijeenkomsten belegd kunnen worden.

Promotie

Op 19 december 2011 promoveerde Wim Dekker bij prof. dr. Bram van de Beek aan de Vrije

Jaarverslag 2011

Universiteit op een proefschrift, dat de titel draagt: Afwezigheid van God. Een onderzoek naar antwoorden bij W. Pannenberg, K.H. Miskotte en A.Houtepen. In dit boek wordt een missionaire bezinning geleverd rond het feit, dat de God van de Bijbel in de westerse cultuur een plaats in de marge heeft gekregen. Wat betekent dit voor het spreken over God wanneer alle vanzelfsprekendheid van zijn bestaan en aanwezigheid is weggevallen? Zowel met ‘Marginaal en missionair’ als met zijn proefschrift heeft Dekker de kerk, maar ook de IZB een belangrijke dienst bewezen. De bezinning op deze thematiek kreeg door dit boek een nieuwe impuls. Er verschenen artikelen over in het Reformatorisch Dagblad, Nederlands Dagblad, Friesch dagblad, CV Koers, De Waarheidsvriend, Christelijk Weekblad, Woord en Dienst, Wapenveld, etc.

Marginaal en missionair Op 28 april presenteerde Wim Dekker het boek ‘Marginaal en missionair; kleine theologie voor een krimpende kerk’. Het initiatief tot de uitgave was genomen in 2010, het jaar waarin de IZB stil stond bij het 75-jarig jubileum. Het boek is gepresenteerd tijdens een bijeenkomst in de Oude Kerk in Ermelo, de geboorteplaats van Wim Dekker. Enkele theologen, onder wie de dochter van de auteur, Christien Molenaar-Dekker voerden daar het woord. De aanwezigen konden toen nog niet bevroeden dat deze publicatie in de maanden daaropvolgend zo’n hausse aan reacties zou losmaken. In korte tijd verschenen vier drukken en de uitgave werd genomineerd voor de Publieksprijs Christelijk Boek 2011. Inmiddels is de 5e druk in voorbereiding. Lezersdag Marginaal en missionair was aanleiding tot talrijke perspublicaties, twitter-reacties, recensies – tot ver buiten de achterban van de IZB. Om het gesprek over de inhoud van het boek te stimuleren belegde de IZB in Amersfoort een lezersdag, op 8 oktober, waar Dekker uitvoerig in gesprek ging met betrokken lezers, die in grote getale waren gekomen. Lezingen Wim Dekker vulde in 2011 een groot deel van zijn werktijd met spreekbeurten en ontmoetingen naar aanleiding van de verschijning van dit boek: studiegroepen van predikanten, werkgemeenschappen, gemeenteavonden, classicale vergaderingen etc. Ook voor 2012 staan nog veel spreekbeurten genoteerd. Het boek krijgt aandacht in de volle breedte van de PKN en in andere kerken, zoals de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt, die in mei 2012 hun predikantenconferentie aan het boek wijden. Het boek wordt behandeld op theologische cursussen voor gemeenteleden en is stof voor talrijke kringen in den lande, geleid door predikanten of gemeenteleden.

Jaarverslag 2011

Boekhandel IZB-Ark De boekenbranche is sterk in beweging. De traditionele boekwinkel heeft al jaren tegenwind; de concurrentie van de opkomende internet-boekaanbieders is moordend. Veel christelijke boekwinkels kunnen alleen met inzet van vrijwilligers het hoofd boven water houden. Het vereist heel wat creativiteit en flexibiliteit om in deze sector winstgevend te opereren. Toch is de IZB-Arkboekhandel daar ook in tweede jaar na de fusie in geslaagd.

Nieuwe webshop Een project dat in belangrijke mate heeft bijgedragen aan het behalen van onze doelstellingen is de introductie van een nieuwe website. Op 14 september om 12.00 uur ging de nieuwe website online. Deze digitale etalage heeft een ware metamorfose ondergaan, zowel qua stijl, als qua inhoud. Ook de administratieve orderverwerking is geheel aangepast aan de eisen van de tijd. Met de introductie van de nieuwe site ging een team recensieschrijvers van start. Meer dan tien vrijwilligers beoordelen op vakkundige wijze (nieuwe) boeken uit ons aanbod en schrijven daar unieke teksten bij. Deze unieke, extra informatie werkt verhelderend voor de klanten en is van grote toegevoegde waarde voor de nieuwe webshop.

Omzet De omzet in de algemene boekenmarkt daalde met 4,6%. De cijfers voor het christelijke boekenvak vallen beter uit. IZB-Ark zag de omzet in 2011 echter fors stijgen. Uit de cijfers blijkt dat de diverse edities van de Herziene Statenvertaling flink hebben bijgedragen aan het prachtige resultaat over 2011. Duizenden exemplaren van deze jongste Bijbelvertaling vonden via IZB-Ark

hun weg naar scholen, kerken en particuliere bestellers. Marginaal en Missionair, de bestseller van Wim Dekker, groeide uit tot het theologische boek van het jaar. IZB-Ark verkocht in 2011 vele exemplaren van deze spraakmakende uitgave.

Eigen uitgaven De ‘Kringserie’ is een reeks toegankelijke uitgaven van IZB-Ark over Bijbelboeken of bijbelse thema’s. In deze serie verscheen in 2011 een herziene uitgave van Handoplegging en ziekenzalving en twee andere bijbelstudieboekjes: Van harte gegund en Schitterende beelden. Naar verwachting zal de serie in de toekomst verder worden uitgebreid. Sinds jaar en dag is uitgeverij Boekencentrum (Zoetermeer) een goede partner van de IZB. In 2011 brachten we gezamenlijk de cursus Geloven met het hart op de markt, alsook twee titels van Wim Dekker: het al genoemde Marginaal en Missionair en de handelseditie van zijn proefschrift, Afwezigheid van God. In het verslagjaar is ook een begin gemaakt met een vernieuwde versie van de Oriëntatie Cursus Christelijk Geloof. De herintroductie van deze

Jaarverslag 2011

cursus zal naar verwachting in het voorjaar van 2012 plaatsvinden.

Social Media Op het gebied van social media zijn verdere stappen gezet. Thomas Sonneveld, stagiair, onderzocht in het najaar de specifieke mogelijkheden om als christelijke boekhandel effectief social media te benutten. Op Twitter wordt de boekhandel nu gevolgd door honderden cliënten. Zij kunnen regelmatig profiteren van unieke acties.

Outlet In samenwerking met enkele grote christelijke uitgevers organiseerde IZB-Ark op 25 en 26 november 2011 de eerste Christelijke Boeken Outlet in Driebergen. Zo’n 1500 bezoekers uit

Jaarverslag 2011

alle windstreken van het land kwamen naar deze succesvolle verkoop- en informatiemarkt. De activiteit was nooit tot stand gekomen zonder de inzet van talrijke vrijwilligers. Zij hielpen enthousiast mee bij de opbouw, de catering, parkeerdienst en verkoop aan de kassa. Sommigen offerden zelfs nachtrust op om het evenement mogelijk te maken.

Boekentafels In 2011 zijn 8 boekentafels gestopt met hun activiteiten; er kwamen 2 nieuwe bij. In oktober was er een dag voor vrijwilligers van boekentafels. Ze brachten een bezoek aan het IZB-project van Peter Smits in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt. Tevens kregen ze een presentatie van een project van Ark Mission.

Samenwerkingsverbanden Protestantse Kerk in Nederland - De IZB heeft samen met de HGJB en de GZB een plek in de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland. Deze plek is verankerd in overgangsbepaling 295. De tekst daarvan luidt: De zorg voor de missionaire arbeid zoals deze in en vanuit de Protestantse Kerk in Nederland gedragen wordt door de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) en de Hervormde Bond voor Inwendige Zending (IZB), blijft bij deze bonden totdat zij deze overdragen aan de generale synode. De generale synode draagt medeverantwoordelijkheid voor de arbeid van de GZB en de IZB met inachtneming van de samenwerkingsovereenkomst ter zake. Op basis van overgangsbepaling 295 is er in 2006 een algemene samenwerkingsovereenkomst tussen de IZB (evenals de HGJB en de GZB) en de Protestantse Kerk gesloten. Als uitvloeisel van deze samenwerkingsovereenkomst presenteert de IZB eenmaal per drie jaar zijn werk in de generale synode. Dat gebeurde in het verslagjaar tijdens de zitting op 25 november, waarbij de glossy met de titel â&#x20AC;&#x2DC;YUPâ&#x20AC;&#x2122; (zie pag. ) aan de synode is aangeboden. Tijdens de synodevergadering is uitgesproken dat voor de IZB de loyaliteit aan de kerk onopgeefbaar is, maar tevens dat de kerk gebaat kan zijn bij een zekere zelfstandigheid van een organisatie als de IZB. Organisaties met een gereformeerde identiteit kunnen in hun diepe verbondenheid met de kerk veel voor haar betekenen. Naast de algemene samenwerkingsovereenkomst van 2006 is er op 5 januari 2010 een meer specifieke overeenkomst gesloten met betrekking tot de samenwerking tussen de IZB en de programmalijn Missionair Werk en Kerkgroei. Deze samenwerking krijgt in toenemende mate gestalte op allerlei manieren. Allereerst is de IZB vertegenwoordigd in het Missionair Beraad dat het werk van de

programmalijn Missionair Werk en Kerkgroei begeleidt. Verder participeert de IZB in de tweede missionaire ronde. Op elke avond van de missionaire ronde is een vertegenwoordiger van de IZB aanwezig om iets over het werk te vertellen. Verder is er regelmatig overleg op operationeel niveau tussen de leidinggevenden van de IZB en Missionair Werk en Kerkgroei. In mei 2011 belegden beide organisaties een gezamenlijke werkdag; inmiddels is dit een jaarlijkse traditie die inspirerend werkt. Voor het jaar 2012 staan al verschillende gezamenlijke activiteiten op het programma waaronder een landelijke missionaire kerkenraadsdag, op 6 oktober 2012. Op 31 augustus 2011 was er een ontmoeting met een vertegenwoordiging van het moderamen van de generale synode in het teken van een tussentijdse evaluatie. In deze ontmoeting is wederzijds vertrouwen uitgesproken voor het vervolg van de samenwerking. Conclusie was ook dat het goed is om tijdig te beginnen met het maken van plannen voor de volgende periode vanaf 2013. Als direct gevolg van de samenwerking op het beleidsniveau is er ook samenwerking in concrete projecten. In 2011 ging het samenwerkingsproject MarcusConnect in Den Haag van start (zie pag XX). De samenwerking binnen de Protestantse Kerk strekt zich ook uit tot de programmalijn KiO (Kerk in Ontwikkeling, de gemeenteadviseurs) en met de programmalijn KiA (Kerk in Actie, binnenlands diaconaat). Tijdens de zomerschool in september presenteerde de IZB enkele facetten van het werk. Deze ontmoetingsplek waar ongeveer 160 medewerkers van de kerk elkaar op een hartelijke manier ontmoeten, is erg waardevol. Er is overleg om deze vormen van samenwerking stap voor stap te verdiepen.

Jaarverslag 2011

GZB en HGJB In 2010 is in opdracht van het bestuur besloten de mogelijkheden voor een hernieuwde samenwerking tussen GZB en IZB te verkennen. Na een eerste inventarisatie bleek dat er aanleiding is om ook de opties voor samenwerking met de HGJB nader te onderzoeken. Voorkomen moet worden dat er mogelijk drie samenwerkingsovereenkomsten tussen de bonden zouden ontstaan (GZB-HGJB, GZB-IZB en IZB-HGJB), al was het maar vanwege de onduidelijkheid die daarmee gepaard zou gaan. Inmiddels zijn er besprekingen tussen de drie bonden om gestalte te geven aan samenwerking, in het bijzonder op het terrein van missionaire toerusting. Tijdens een gezamenlijke werkdag met personeelsleden van de drie bonden is doorgesproken over de visie op de missionaire gemeente. De besprekingen zullen in de loop van 2012 resulteren in een samenwerkingsovereenkomst. Naast het intensieve contact tussen deze drie modalitaire uitvoeringsorganisaties (muo’s) is er in de hervormd-gereformeerde sector van de kerk ook geregeld overleg met de andere bonden: de Zondagsscholenbond, de Mannenbond, de Vrouwenbond en de Gereformeerde Bond. Twee keer per jaar is er het gezamenlijke overleg van alle zeven: in het verslagjaar was dat op 16 maart en 16 november. Dit beraad staat vooral in het teken van informatie-uitwisseling. De directeuren van de muo’s en de algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond houden elkaar verder regelmatig op de hoogte van de ontwikkelingen in beleid en werk.

Overige partners De IZB onderhoudt nauwe banden met de stichting Evangelie & Moslims, die uit de IZB is voortgekomen. Er zijn twee vertegenwoordigers van de IZB benoemd in het bestuur van Evangelie & Moslims. De IZB verstrekt jaarlijks een substantiële bijdrage aan het werk van

Jaarverslag 2011

deze stichting.Met de stichting Ark Mission is er eveneens een formele overeenkomst. Sinds 1 januari 2010 zijn de boekhandelactiviteiten van Ark Mission samengevoegd met die van de IZB. In het kader van deze overeenkomst is er geregeld overleg op directieniveau. Ook met het Deputaatschap Evangelisatie van de Christelijke Gereformeerde Kerken onderhouden we al vele decennia een hartelijke (en formeel geregelde) samenwerking. Deze krijgt in het bijzonder gestalte in de samenwerking rond het blad Echo. In het verslagjaar is ook veel energie gestoken in de ontwikkeling van een aantal gezamenlijke nieuwe websites voor zoekers. Verder participeert de IZB officieel in de Nederlandse Zendingsraad en in de Evangelische Alliantie. Deze organisaties zijn verschillend van aard, maar vormen beide een waardevol platform voor de bezinning op missiologische vragen. In het bijzonder de Nederlandse Zendingsraad biedt mogelijkheden om inzichten vanuit de internationale zendingsbeweging vruchtbaar te maken voor de Nederlandse situatie. De IZB is ook officieel vertegenwoordigd in het bestuur van de Stichting De Pietersberg te Oosterbeek die het Pastoraal Diaconaal Centrum De Herberg exploiteert, ooit voortgekomen uit de IZB. Naast deze officieel geregelde samenwerkingsvormen is er een heel scala aan informele contacten met allerlei organisaties die zich geheel of gedeeltelijk bewegen op hetzelfde werkterrein als de IZB. Hier zijn bijvoorbeeld te noemen: het Evangelisch Werkverband; de Nederlandse tak van de internationale studentenorganisatie IFES; Intercultural Church Plants; de Werkgemeenschap Missionaire Gemeenschapsvorming en Youth for Christ. De IZB brengt zijn missionaire expertise graag in bij de contacten met andere verwante organisaties en ontvangt omgekeerd in deze contacten ook graag voeding voor verdere bezinning en verdieping bij de uitvoering van de missionaire opdracht.

Jaarverslag 2011

Personeel en organisatie In 2011 zijn er enkele veranderingen geweest in het personeelsbestand van de IZB. In totaal konden we 5 nieuwe medewerkers verwelkomen: - Christiaan Cevaal (Toerusting) - Hariet Tarpeh-van Ittersum (Amsterdam-West) - Annet van Triest (Secretariaat) - Ad Vastenhoud (Den Haag) - Marja Wessels-Monster (Secretariaat) Drie medewerkers hebben in 2011 de organisatie verlaten: - Suzanne Joosse (Tijdelijk werkzaam in Amsterdam-West) - Margreet Pleizier-den Oudsten (Secretariaat) - Ada Veldhuizen (Toerusting) Twee medewerkers waren in 2011 tijdelijk in dienst. - Pieter Oudshoorn (Interim hoofd dienstverlening gemeenten) - Daniël Sonneveld (Vakantiemedewerker toerusting en communicatie) Enkele medewerkers zijn doorgegroeid binnen de organisatie, wat soms een wijziging van de omvang van het dienstverband met zich meebracht. Op 1 januari 2011 waren 32 medewerkers werkzaam bij de IZB, samen goed voor 23,58 fte. De formatie is in 2011 gestegen naar 34 medewerkers, 27,42 fte, op 31 december 2011.

Verzuim Vanaf 2009 is het verzuimcijfer bij de IZB gedaald van 4,73 procent in 2008 naar 0,94 procent in 2010. In 2011 heeft deze dalende trend zich niet doorgezet. Zowel het verzuimpercentage, de meldingsfrequentie als de gemid-

Jaarverslag 2011

delde verzuimduur zijn in 2011 toegenomen. Het verzuimpercentage is gestegen naar 3,29 procent. De meldingsfrequentie is gestegen van 0,63 in 2010 naar 1,03 in 2011. Daarnaast is de gemiddelde verzuimduur toegenomen van gemiddeld 7,6 dagen naar 11,6 dagen. Deze cijfers zijn deels te verklaren doordat vier medewerkers als gevolg van medische beperkingen langdurig niet of slechts gedeeltelijk aan het werk zijn geweest. Ter vergelijking: in 2010 zijn geen medewerkers langdurig uitgevallen. De verhoging van de verzuimcijfers zijn niet geheel te verklaren door de toename van langdurig zieke medewerkers. In 2011 hebben meer medewerkers zich kortdurend ziek gemeld dan in 2010. De cijfers zijn weliswaar gestegen, maar zijn niet zorgwekkend wanneer deze worden vergeleken met die van andere werkgevers. Ter vergelijking, het gemiddelde verzuimcijfer in Nederland in 2010 bedroeg 4,2 procent (Bron: cbs); met 3,29 procent zit de IZB daar nog onder.

Functieboek In de afgelopen twee jaar zijn alle functies bij de IZB beschreven en gewaardeerd. Als gevolg hiervan is in enkele gevallen de salariëring van een medewerker aangepast. In 2010 is dit gebeurd voor de medewerkers op het kantoor in Amersfoort, in 2011 voor alle medewerkers die werkzaam zijn in missionaire projecten in het land. Hiermee is dit project afgerond. Periodiek zal geëvalueerd worden of het functieboek nog actueel is.

Deskundigheidsbevordering Medewerkers zijn de cruciale succesfactor van een organisatie. Het is dan ook van belang dat de medewerkers zich ontwikkelen. In functioneringsgesprekken wordt geïnventariseerd op welke manier de betreffende medewerker zich kan en wil ontwikkelen. Dit kan zijn door het volgen van een cursus, het bijwonen van een congres, het doorlopen van een coachingstraject of het volgen van een studie. Voor 2011 had de IZB hiervoor een budget ter beschikking gesteld van 14.600 euro. Hiervan is 14.297,27 euro daadwerkelijk uitgegeven.

Veiligheid De IZB kent een reglement over hoe moet worden omgegaan met ongewenst gedrag op de

werkvloer. Overeenkomstig deze regels zijn een klachtencommissie en een vertrouwenspersoon geïnstalleerd. In 2011 hebben de leden van de klachtencommissie en diegenen die vanuit de werkorganisatie verantwoordelijk zijn voor het personeelsbeleid met elkaar gesproken over de toepasbaarheid van het reglement.

Vrijwilligers Door de inzet van vele vrijwilligers kan het werk van de IZB doorgang vinden. Naast bestuursleden, de medewerkers van de boekentafels en de lokale vrijwilligers waren er in 2011 op landelijk niveau in totaal 18 vrijwilligers actief voor de IZB. De IZB hecht veel waarde aan hun inzet.

Relevante nevenfuncties van de directie en het bestuur - M.C. Batenburg - J.H. van Bemmel - Z.A. Jansen-Smit - A.P. van der Kooy - H. de Leede - M.J. Tekelenburg - H.J. van der Veen - L. van Velzen-Vermaas - J. van Walsum - R.F. de Wit - L. Wüllschleger

Predikant Waddinxveen n.v.t. Psychologe school voor speciaal basisonderwijs Algemeen directeur P.L.J. Bom Holding BV Docent/onderzoeker Protestantse Theologische Universiteit Predikant IJsselstein Predikant Sliedrecht Preventiemedewerker OptiMent Predikant Alblasserdam Predikant Ermelo n.v.t.

Jaarverslag 2011

Fondsenwerving Ondanks de roerige tijden - de Arabische Lente, de eurocrisis – geeft een overzicht van de financiën in het verslagjaar reden tot dankbaarheid. De inkomsten zijn gelijk gebleven ten opzichte van 2010. In de fondsenwerving hanteert de IZB een doelgroep-georiënteerde aanpak, waarbij projectfinanciering een grote rol speelt. In de communicatie worden de medewerkers van lopende projecten en van nieuwe initiatieven in de schijnwerpers gezet. Op die manier krijgt zending in eigen land meer een ‘gezicht’ voor de verschillende doelgroepen.

Particulieren De inkomsten van particulieren vielen lager uit dan we hadden begroot. Opvallend is in deze categorie dat de inkomsten uit nalatenschappen achterblijven met 73.000 euro. Op dit moment wordt er gewerkt aan een programma om de inkomsten structureel te verhogen. Het resultaat zal naar verwachting over 5 jaar zichtbaar zijn. De inkomsten uit mailingen en contributies zijn enigszins gestegen ten opzichte van de begroting. De overige giften vallen iets tegen. Er werd meer gegeven ten behoeve van specifieke projectfinanciering. Per saldo heeft het geresulteerd in een ruim 6% hogere opbrengst. Deze groei is onder andere gerealiseerd door uitbreiding van het aantal mailmomenten, verspreid over het jaar. Het totaal aantal leden (inclusief niet-betalende leden) is afgenomen met 11%, van 26.016 naar 23.260. Daarentegen is het aantal betalende leden gestegen met 500, een stijging van 2% ten opzichte van 2010. De inspanningen zijn erop gericht deze stijgende lijn vast te houden. De niet-betalende leden hebben we via telemarketing de vraag voorgelegd of ze hun lidmaatschap zouden willen omzetten in tenminste een jaarlijkse donatie. Een derde reageerde positief,

Jaarverslag 2011

de andere groep wenste te worden uitgeschreven. De laatste keer dat het ledenbestand werd opgeschoond was in het voorjaar van 2008. De IZB kent een groeiende groep donateurs. Afgelopen jaar is dit aantal met 9% gegroeid naar ca. 900 giftgevers.

Kerk en gemeenten Overeenkomstig het beeld dat zich aftekent bij andere goede doelen, nemen de inkomsten uit gemeenten af. Ondanks de dalende trend in de markt is het niveau gelijk gebleven ten opzichte van 2010, al blijven we achter bij de begroting. Het afgelopen jaar hebben we verder gewerkt aan ‘Linken’, het programma, waarbij gemeenten worden gekoppeld aan projecten. Fondsenwerving is een van de doelen bij het smeden van deze allianties. Maar behalve deze financiële relatie werken we ook aan inhoudelijke, geestelijke verbondenheid, waardoor gemeenten over en weer met elkaar meeleven, voor elkaar bidden, elkaar ondersteunen en uitdagen. Inmiddels zijn er 15 gemeenten gelinkt aan een project. Dit aantal groeit, ook doordat de IZB gemeenten actief benadert, meteen vanaf de startfase van een nieuw project.

Fondsen en bedrijven De inkomsten uit de categorie ‘fondsen en bedrijven’ vertonen een stijgende lijn. Het resultaat van 2011 is hoger dan begroot (+ 8%). Het afgelopen jaar is er veel geïnvesteerd in de relaties met de bedrijven en fondsen. De verwachting is dat dit verder zal groeien in 2012, ook al omdat er reeds een aantal toezeggingen is gedaan.

Financiën en bedrijfsvoering We sloten het jaar 2011 financieel af met een tekort van € 49.000. Het begrote tekort was € 99.000. We ontvingen een bedrag van € 50.000 aan projectgiften vooruit, dat wil zeggen, voor bestedingen die ná 2011 worden gedaan. Als we die bij de beschouwing betrekken, dan zaten we dicht bij de begroting. Daar zijn we dankbaar voor. Aandachtspunt is dat de baten uit eigen fondsenwerving ruim € 100.000 achterbleven bij begroot. Achterblijvende bestedingen, bijna € 150.000, compenseerden dit ruimschoots. We geven u een toelichting op de hoofdlijnen van de jaarrekening. De cijfers in dit jaarverslag geven een samenvatting van het totaaloverzicht. Onze accountant PWC heeft bij die jaarrekening een goedkeurende verklaring afgegeven. De volledige jaarrekening is op te vragen bij ons bureau.

Baten uit eigen fondsenwerving In de begroting was een groeidoelstelling opgenomen voor de collecten en giften die we van gemeenten ontvangen. Deze is niet gerealiseerd. We ontvingen nagenoeg hetzelfde bedrag als in 2010, terwijl voor 2011 twee keer 5% groei was begroot ten opzichte van het niveau van 2009. Hierdoor bleven deze inkomsten € 93.000 achter bij begroot. De algemene inkomsten van particulieren, fondsen en bedrijven bleven € 49.000 achter bij begroot. De opbrengsten uit nalatenschappen waren hier debet aan: die bleven € 73.000 achter bij begroot. We begroten deze opbrengsten op het gemiddelde dat we in de afgelopen 10 jaar ontvingen uit nalatenschappen. We constateren dankbaar dat een deel van deze tegenvaller werd tenietgedaan door een hogere opbrengst uit contributies en (vooral) mailingacties. We zijn blij met deze trouwe steun van onze leden en donateurs. In november 2011 besloten we tot een

wijziging van ons financieringsbeleid van missionaire projecten: voordat een project wordt gestart of verlengd, dient volledige externe financiering van de projectbegroting te worden verkregen. De eerste vruchten hiervan mochten we in 2011 plukken. Aan projectbijdragen werd van gemeenten, particulieren, fondsen en bedrijven een bedrag van € 100.000 ontvangen, terwijl € 60.000 was begroot.

Dienstverlening gemeenten De bestedingen aan dienstverlening gemeenten waren ruim € 100.000 lager dan begroot. De verklaring hiervoor ligt in een aantal vacatures en de latere start van enkele missionaire projecten. Deze vacatures waren aan het einde van 2011 alle ingevuld. Alle geplande missionaire projecten op één na zijn in de loop van het verslagjaar uiteindelijk van start gegaan. Ten opzichte van 2010 ontwikkelde zich het aantal projecten en het aantal fte’s als volgt:

Jaarverslag 2011

Projecten met IZB-medewerkers Projecten met IZB-subsidies

2010

Aantal fte’s missionair werkers

8,6 fte.

7,6 fte.

Aantal fte’s projectmanagement

1,4 fte.

1,2 fte.

Aantal fte’s afdeling toerusting

3,7 fte.

4,1 fte.

13,7 fte.

12,9 fte.

Vorming en educatie Het bedrag van € 141.000 voor Vorming en Educatie werd besteed aan Areopagus (€ 60.000), aan Transparant (€ 7.000) en Studie en bezinning (€ 74.000). Deze bestedingen zijn € 15.000 lager dan begroot omdat de Transparant-trainingen in 2011 geen doorgang hebben gevonden. Daarentegen waren de kosten van Studie en bezinning hoger, vanwege de werkzaamheden rond het boek ‘Marginaal en missionair’ van Wim Dekker.

Communicatie en innovatie Deze kosten bestaan uit de kosten van Echo (€ 13.000), Licht in de Avond (winst van € 7.000) en Voorlichting (€ 161.000). Bij dit laatste bedrag zijn ook de ontwikkelingskosten van de nieuwe huisstijl en website inbegrepen. De totale kosten voor communicatie en innovatie lagen redelijk in lijn met de begroting.

Boekhandel De boekhandel behaalde een positief resultaat van € 44.000. Hiervan is 40% bestemd voor Ark Media, zoals is vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst die in 2010 met Ark Media werd gesloten. Er resteerde derhalve een nettowinst van € 26.000 voor de IZB. De omzet lag nagenoeg in lijn met de begroting. Het brutowinstpercentage lag met 29,7% ruim boven wat was begroot (25%). Hierdoor pakte de brutowinst € 68.000 hoger uit dan

2011

Jaarverslag 2011

de begroting. De verkoop van diverse uitgaven met de Herziene Statenvertaling leidde tot een bijdrage aan deze brutowinst van € 100.000. Hiervoor was € 37.000 begroot. De omzet van de boekhandel steeg ten opzichte van 2010 met maar liefst 22%. De winst vóór winstverdeling nam hierdoor toe van € 14.000 in 2010 naar de genoemde € 44.000 in 2011.

Samenwerkingsverbanden Aan strategische partners van de IZB zijn de volgende bedragen overgemaakt in de vorm van subsidies en bijdragen: Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond: € 66.000 voor missionair werk onder jeugd en jongeren; Stichting Evangelie & Moslims: € 47.000 voor missionair werk onder moslims; Stichting Evangelisch Werkverband: € 5.000 voor het project ‘Meer’; Evangelische Alliantie: € 2.000 als lidmaatschapsbijdrage; Nederlandse Zendingsraad: € 1.000 als lidmaatschapsbijdrage; De afwijking ten opzichte van de begroting wordt verklaard door de niet begrote bijdrage aan het project ‘Meer’ van het Evangelisch Werkverband.

Werving baten In 2011 werd 11,7% van de baten uit eigen fondsenwerving besteed aan het werven

van die baten (2010: 9,6%). Er werd ruim € 174.000 uitgegeven, dit was € 17.000 hoger dan begroot. Deze afwijking vloeit voort uit het feit dat met ingang van het verslagjaar 2011 de kosten van de leden-, donateurs- en giftenadministratie hier zijn verantwoord, en niet langer onder de kosten van beheer en administratie. Het bestuur stelde zichzelf in het verleden een norm van 10% voor dit kostenpercentage. Dit percentage is in 2011 derhalve overschreden met 1,7%. Bij het vaststellen van de begroting 2012 heeft het bestuur de norm opnieuw vastgesteld, en wel op 13,6% voor het jaar 2012. Dit vanwege de noodzakelijke investering om de baten uit eigen fondsenwerving op een structureel hoger niveau te brengen. Het Centraal Bureau Fondsenwerving hanteert een normpercentage van 25%. Met 11,7% zijn we hier ruimschoots binnen gebleven.

Kosten beheer en administratie In 2011 werd in totaal 2,2 fte. aan kosten van directie, algemeen secretariaat, financiën, planning & control verantwoord onder de kosten van beheer en administratie. De kosten bedroegen 12,3% van het totaal van de lasten. Hiermee zijn we binnen de norm van 15% gebleven die het bestuur heeft vastgesteld.

Bestedingsratio In 2011 werd er in totaal een bedrag van ruim 1,2 miljoen euro rechtstreeks besteed aan de doelstellingen, terwijl de totale lasten 1,6 miljoen euro bedroegen. 0,2 miljoen euro werd besteed aan werving van de baten en 0,2 miljoen euro werd besteed aan de kosten van

beheer en administratie. 77 cent van iedere bestede euro werd rechtstreeks besteed aan de doelstelling. In 2010 was dit 76 cent.

Bezoldiging bestuur en directie In 2011 ontvingen de bestuursleden uitsluitend reiskostenvergoedingen, voor een totaalbedrag van € 2.493 (2010: € 3.237). Voor bezoldiging van de directie wordt de arbeidsvoorwaardenregeling van de Protestantse Kerk in Nederland toegepast. De bezoldiging was in 2011 als volgt: L. Wüllschleger (directeur) € Dienstverband Aard (looptijd)

onbepaald

Uren

Parttime percentage

1,0

Periode

12 mnd

Bezolding Bruto loon/salaris Vakantiegeld

72.599 5.808

Eindejaarsuitkering

6.026

Totaal jaarinkomen

84.433

Sociale lasten

4.681

Pensioenlasten

9.111

Belastbare vergoedingen/ bijtelling

Totaal overige lasten en vergoedingen

13.835

Totaal bezoldiging 2011

98.268

Totaal bezoldiging 2010 (11 maanden)

84.258

Jaarverslag 2011

De bezoldiging van de directie sluit naar de mening van het bestuur aan bij het ideële karakter van de instelling en de benodigde professionaliteit. Toetsing van de bezoldiging aan de adviesregeling beloning directeuren van de Vereniging voor Fondsenwervende instellingen (VFI) leidt tot ondersteuning van deze zienswijze.

Vermogen Het bestuur besloot op 18 november 2011 de continuïteitsreserve en de overige reserves per 31 december 2011 samen te voegen tot één nieuwe continuïteitsreserve. Per 31 december 2011 bedraagt deze reserve € 896.000. Tegelijk werd afgesproken dat het bestuur elk jaar bij het bespreken van de concept jaarrekening zal toetsen of de hoogte van de continuïteitsreserve nog voldoet aan de norm die het bestuur daarvoor heeft gesteld. Deze norm is de helft van de begrote baten uit eigen fondsenwerving van het jaar dat volgt op het verslagjaar. Aldus kan de norm worden berekend op 50% van € 1.680.000 = € 840.000. De hoogte van de reserve voldoet aan deze norm. Het CBF geeft aan dat het totaal van de reserves niet meer mag zijn dan anderhalf keer de kosten van de werkorganisatie. We blijven ruimschoots binnen dit maximum.

Beleggingsbeleid De liquide middelen die we aanhouden in verband met de hoogte van onze continuïteitsreserve, zijn in 2011 geheel ondergebracht bij de Rabobank. Hiervoor is gekozen vanwege de onzekere economische omstandigheden.

Jaarverslag 2011

We beschikken over een Treasury Statuut waarin wordt aangegeven dat we onze liquide middelen uitsluitend kunnen beheren via spaarrekeningen en termijndeposito’s.

Begroting 2012 Uit de begroting 2012 blijkt dat we uitgaan van een fors groeiscenario van zowel de bestedingen als de inkomsten. Om het risico te beperken dat de inkomstengroei achterblijft terwijl de groei van de bestedingen doorzet, hebben we ervoor gekozen de groei van de bestedingen zo veel mogelijk afhankelijk te maken van de groei van de inkomsten. Een belangrijk nieuw uitgangspunt is dat de start of verlenging van missionaire projecten slechts kan plaatsvinden indien voor de projectbegroting vooraf volledige externe financiering is verkregen. Uit de begroting 2012 en de meerjarenraming 2013 – 2015 kan worden afgeleid dat we streven naar een groei van de projectfinanciering van ruim 0,2 miljoen euro in 2012 tot ruim 0,5 miljoen euro in 2015. Verder zijn we er van uitgegaan dat de inkomsten van contributies, giften en collecten met 2% zullen toenemen ten opzichte van het huidige niveau. Mogen we in alle vrijmoedigheid op u een beroep blijven doen? Zodat mensen die Hem nog niet kennen, tot het heil in Christus komen en samen met zijn gemeente Hem navolgen.

Personalia (per 31 december 2011) Bestuur Ds. M.J. Tekelenburg, IJsselstein, voorzitter Ds. R.F. de Wit, Ermelo, secretaris Drs. A.P. van der Kooy, Den Hoorn (ZH), penningmeester Ds. M.C. Batenburg, Waddinxveen Prof.dr.ir. J.H. van Bemmel, Maarssen Mw. drs. Z.A. Jansen-Smit, Geldrop Dr. H. de Leede, Amersfoort Ds. H.J. van der Veen, Sliedrecht Mw. J.E. van Velzen-Vermaas, Harderwijk Ds. J. van Walsum, Alblasserdam

Directie Ds. L. Wüllschleger, directeur

Medewerkers Mw. A. van de Beek, interieurverzorgster Mw. G. van de Beek, secretaresse toerusting en communicatie M.C. Bijl, stafmedewerker HRM

Drs. C.L. Cevaal, projectmedewerker toerusting Dr. W. Dekker, hoofd vorming & educatie Mw. M.C.E. van Ginkel-Huisman, managementassistent Ds. D. Hoolwerf, regionaal missionair toeruster K. Koster, hoofd dienstverlening gemeenten Mw. C. Lindhoud, secretaresse missionaire projecten Mw. drs. A.J. van Maanen-Hoekman, missionair toeruster J. van Noppen, hoofd communicatie & innovatie S.H.P. Poldervaart, fondsenwerver J.J. Timmer, missionair toeruster/eindredacteur Echo H.L. Timmermans, administrateur Mw. A. van Triest, telefoniste/receptioniste Mw. M. Wessels-Monster, telefoniste/receptioniste Drs. J. Westland RA, hoofd financiën en bedrijfsvoering H. Wijnne, missionair toeruster Mw. T.J. Zeefat-Otter, coördinator missionaire toerusting

Jaarverslag 2011

Boekhandel H. Borghuis, manager Mw. H.H. Dijkshoorn Mw. W.A. Inkenhaag-van de Vliert Mw. C.M. Imthorn Mw. C. Lindhoud B.R. Veenstra

Missionaire werkers en predikanten in dienst van de IZB Dr. J. A. van den Berg, Groningen A.H. ten Brinke, Wateringen N. Grijzenhout, Veenendaal Ds. N. de Jong, Rotterdam-Centrum Dr. A. Markus, Utrecht Ir. P.C.H. Smits, Amsterdam (Noorderkerk) N.F. van Splunter, Rotterdam-Delfshaven Mw. drs. H.A. Tarpeh-van Ittersum, Amsterdam (Jeruzalemkerk) Ds. A. Vastenhoud, Den Haag J. Waanders, Groningen

Missionaire werkers/ predikanten in samenwerkingsprojecten H.P. Boerman, Zoetermeer Ds. D. de Bree, Nieuwegein-Vreeswijk C.J. Dekker, Rijnsburg Ds. H. Domburg, Den Haag Mw. dr. T. de Jong, Zoetermeer Ds. A.A. van Kampen, Wieringerwaard Ds. G.A. Kansen, Hilversum Mw. A. de Korne, Rotterdam-Charlois Ds. W.M. van Laar, Rotterdam-Delfshaven Mw. W. Martinus, Leeuwarden-Huizum

Jaarverslag 2011

Ds. M.C. van Pelt, Rotterdam-Kralingen Ds. G. van de Pol, Rotterdam-Lombardijen R.F.J. Strengholt, Delft J. van der Toorn, Den Haag J.W. van der Vegte, Voorthuizen J.O. Verkerk, Huizen E. Verwoerd, Zoetermeer

Uit dienst in 2011: Mw. S. Joosse, Amsterdam (Jeruzalemkerk) P.J. Oudshoorn RA, interim hoofd dienstverlening gemeenten Mw. M. Pleizier-den Oudsten, receptioniste/telefoniste D. Sonneveld, vakantiemedewerker toerusting en communicatie Mw. A.E. Veldhuizen, missionair toeruster

Verkorte jaarrekening

ACTIVA

31 december 2011 €

31 december 2010 €

€

Materiële vaste activa Onroerende zaken Inventaris Vervoermiddelen

221.539

62.209

40.475

3.255

5.425 287.003

267.439

Financiële vaste activa Overige vorderingen

10.050

8.490 10.050

8.490

297.053

275.929

Voorraden Handelsgoederen

135.159

156.171 135.159

156.171

Vorderingen en overlopende activa Debiteuren Vorderingen op gelieerde organisaties Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa

123.075

138.603

9.633

597

60.802

30.519 183.877

179.352

Liquide middelen Spaarrekeningen en deposito’s Rekeningen-courant Kas

Totaal

744.000

795.000

65.988

57.079

1.778

992 811.766

853.071

1.427.855

1.464.523

Jaarverslag 2011

PASSIVA

31 december 2011 €

31 december 2010 €

€

Reserves Continuïteitsreserve Overige reserves

896.134

793.000

202.142 896.134

995.142

Fondsen Bestemmingsfonds missionaire projecten

73.298

23.500 73.298

23.500

969.432

1.018.642

Voorzieningen Voorziening voor groot onderhoud

49.592

58.954 49.592

58.954

Kortlopende schulden Crediteuren Schulden aan gelieerde organisaties

125.162

17.053

39.941

Belastingen en premies sociale verzekeringen

80.346

70.907

Vooruitontvangen bedragen

11.586

57.523

126.173

93.394

Overige schulden en overlopende passiva Totaal

173.673

Jaarverslag 2011

408.831

386.927

1.427.855

1.464.523

Staat van baten en lasten over 2011

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2010

Begroot 2012

€

1.484.858

1.586.000

1.477.783

1.680.000

BATEN Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit beleggingen

66.414

57.200

64.768

33.800

1.551.272

1.643.200

1.542.551

1.713.800

Dienstverlening gemeenten

824.132

925.100

791.380

1.060.800

Vorming en educatie

141.430

147.900

157.937

145.400

Communicatie en innovatie

166.659

161.700

102.911

139.400

Boekhandel

-26.481

7.900

-6.644

-11.000

Som der baten LASTEN Besteed aan doelstellingen

Samenwerkingsverbanden

121.605

116.900

140.600

138.100

1.227.345

1.359.500

1.186.184

1.472.700

174.409

156.900

141.555

228.100

Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten van beleggingen

1.458

2.000

861

500

175.867

158.900

142.416

228.600

197.270

223.800

223.198

230.800

197.270

223.800

223.198

230.800

1.600.482

1.742.200

1.551.798

1.932.100

-49.210

-99.000

-9.247

-218.300

103.134

26.000

94.000

-198.500 -19.800

Beheer en administratie Kosten beheer en administratie

Som der lasten Resultaat Resultaatbestemming Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve bijzondere leerstoel Overige reserve

-202.142

-125.000

-126.747

-99.008

-99.000

-32.747

-218.300

49.798

23.500

-49.210

-99.000

-9.247

-218.300

Fondsen Bestemmingsfonds missionaire projecten

Jaarverslag 2011

Besteed aan doelstellingen Dienst-

Vorming en

Commu-

Samen-

Kosten eigen

verlening

educatie

nicatie &

werkings-

fondsenwer-

Innovatie

verbanden

gemeenten

Subsidies en bijdragen Afdrachten Aankopen en verwervingen Uitbesteed werk Publiciteit en communicatie

Boekhandel

€

97.478

ving

€

15.000

121.605

2.620

12.273

10.229

1.074

6.100

987 76.635

1.429

1.682

73.691

1.633

Exploitatiekosten

11.939

15.873

130.828

104.912

Personeelskosten

833.710

120.353

98.653

200.905

77.381

Huisvestingskosten

10.788

3.192

3.183

23.000

3.395

Kantoor- en algemene kosten

14.731

4.240

4.923

17.479

11.944

Afschrijving en rente

Wervin

4.599

1.360

1.357

22.946

1.447

986.947

156.929

328.709

376.975

121.605

174.409

Bijdragen eigen doelgroep

-162.815

-15.499

-162.050

-403.456

Totaal

824.132

141.430

166.659

-26.481

121.605

174.409

Jaarverslag 2011

Werving baten Samen-

Kosten eigen

Kosten van

werkings-

fondsen-

beleggingen

verbanden

werving €

Beheer en

Totaal werke-

Totaal be-

Totaal werke-

administratie

lijk 2011

groot 2011

lijk 2010

€

121.605

234.083

300.500

277.213

2.620

2.600

5.455

987

1.458

1.451

33.572

37.900

30.518

76.635

155.070

167.000

129.451

263.552

272.800

261.933

77.381

147.446

1.478.448

1.517.200

1.400.069

3.395

4.990

48.548

48.300

47.296

11.944

41.255

94.572

83.500

83.487

1.447

2.128

33.837

40.500

31.741

121.605

174.409

1.458

197.270

2.344.302

2.470.300

2.267.162

-743.820

-728.100

-715.364

121.605

174.409

1.458

197.270

1.600.482

1.742.200

1.551.798

Jaarverslag 2011

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur van IZB – Vereniging voor zending in Nederland De in dit verslag opgenomen samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samengevatte balans per 31 december 2011 en de samengevatte staat van baten en lasten over 2011 met bijbehorende toelichtingen, is ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van IZB – Vereniging voor zending in Nederland te Amersfoort over 2011. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 30 maart 2012. De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van IZB – Vereniging voor zending in Nederland.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vereniging is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting op de jaarrekening.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder Standaard 810, "Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten".

Oordeel Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van IZB – Vereniging voor zending in Nederland voor het jaar geëindigd op 31 december 2011 in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting op de jaarrekening. Utrecht, 30 maart 2012 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door drs. W.A. van Ginkel RA

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Newtonlaan 205, Postbus 85096, 3508 AB Utrecht T: 088 792 4738 www.pwc.nl ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Professional Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.

Jaarverslag 2011

Verantwoordingsverklaring IZB - vereniging voor zending in Nederland 2011 Het bestuur van IZB - vereniging voor zending in Nederland onderschrijft blijkens door de bestuursleden persoonlijk ondertekende verklaring de volgende principes van goed bestuur: 1. Binnen de instelling dient de functie “toezicht houden” (vooraf: vaststellen of goedkeuren van plannen en achteraf: het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk te zijn gescheiden van het “besturen” en van de “uitvoering”. 2. De instelling dient continu te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstelling. 3. De instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten. Deze drie principes zijn hierna nader uitgewerkt. Principe 1 - toezicht houden, besturen en uitvoeren Organisatie van het intern toezicht op bestuurlijke en uitvoerende taken en de uitvoering daarvan

De instelling heeft geen afzonderlijk toezichthoudend orgaan. De functie toezicht houden achteraf wordt vervuld door het bestuur. Het bestuur vergadert ten minste vier maal per jaar, in aanwezigheid van de directeur. De toezichthoudende functie van het bestuur vindt plaats door beoordeling van door de directeur aangeleverde stukken (inclusief een periodiek directieverslag) en de besluitvorming daarover. De instelling heeft een Commissie Toetsing Financieel Beleid, welke bestaat uit leden van de vereniging (niet zijnde bestuursleden) met specifieke deskundigheid op financieel en beleidsmatig gebied. Deze commissie overlegt ten minste twee maal per jaar met de directeur en het hoofd financiën en bedrijfsvoering over het beleid, de begroting en de jaarrekening en is op deze wijze namens de leden betrokken bij het toezicht vooraf en achteraf. Aan de hand van het jaarverslag leggen bestuur en directie aan de leden van de vereniging verantwoording af over de verrichte activiteiten, over de ingezette middelen en over de uitkomsten van de fondsenwerving. De algemene vergadering (de ledenvergadering) stelt na bespreking het jaarverslag vast en vervult aldus haar rol van toezicht houden achteraf. Optimale samenstelling van het bestuur

De instelling wordt bestuurd door het bestuur, bestaande uit ten minste zeven natuurlijke personen. De dagelijkse leiding van de activiteiten berust bij de eenhoofdige directie. De directeur opereert met inachtneming van de statuten, de bestuursbesluiten en het directiereglement. Het toezicht vooraf berust bij het bestuur. Het bestuur stelt, op advies van de directeur, het meerjarenbeleidsplan, het jaarplan en de begroting vast. Na vaststelling in het bestuur wordt hieraan uitvoering gegeven door de verschillende afdelingen onder leiding van de directeur. Het bestuur heeft het besturen van de vereniging gedeeltelijk gedelegeerd aan de directeur. Tot de competentie van de directeur behoren het uitvoeren van de werkzaamheden, binnen de kaders van het door het bestuur vastgestelde beleid, het leiding geven aan de werkorganisatie, het personeelsbeleid en het onderhouden van externe contacten.

IZB - vereniging voor zending in Nederland streeft naar een zodanige samenstelling van het bestuur, dat de noodzakelijk geachte competenties binnen het bestuur vertegenwoordigd zijn. Op deze wijze wordt gewaarborgd dat de individuele bestuursleden gezamenlijk over een veelheid aan kwaliteiten beschikken. Evaluatie van het functioneren van directie en bestuurders Het functioneren van de directie wordt jaarlijks geëvalueerd door het bestuur, mede aan de hand van de directieverslagen over de verstreken periode, die geagendeerd zijn voor de bestuursvergaderingen. Daarnaast vindt ten minste eenmaal per jaar een functioneringsgesprek door de voorzitter van het bestuur en een ander bestuurslid met de directeur plaats. In het op 12 maart 2010 vastgestelde document ‘beschrij-

Jaarverslag 2011

ving van de bestuursstructuur’ is opgenomen: ‘het bestuur zal ten minste één maal per vier jaar – onder leiding van een externe deskundige - het eigen functioneren, gericht op de kwaliteit en de doelmatigheid van besturen, beoordelen en ontwikkelen’. De vaststelling van dit document in 2010 was het gevolg van een uitgebreide evaluatie van het functioneren van bestuur, directie en werkorganisatie in 2008 en 2009. Daarbij is de heer drs. G.H. Verweij als extern adviseur betrokken geweest.

betrokkenen bij ons werk. De conclusies uit de conferentie zijn meegenomen naar het vervolg. Eind 2011 en begin 2012 hebben gesprekken plaatsgevonden met de diverse gremia van de organisatie over de te kiezen strategische doelstellingen. Vervolgens is het meerjarenbeleidsplan opgesteld. Het bestuur heeft het voornemen in zijn vergadering van 13 april 2012 het definitieve meerjarenbeleidsplan inclusief meerjarenraming en risicoanalyse goed te keuren.

Principe 2 - optimale besteding van middelen

Monitoren en evalueren van de uitvoering van activiteiten en interne processen

Benoemen van richtinggevende doelstellingen op alle relevante gebieden en niveaus Op 19 november 2010 heeft het bestuur een nieuwe missie en visie vastgesteld. Op 3 februari 2012 heeft het bestuur deze missie en visie op onderdelen bijgesteld. De missie luidt: ‘Wij belijden dat zending Gods eigen werk is. Hij heeft zijn Zoon gezonden in de wereld. Zijn Geest zorgt door de eeuwen heen voor de voortgang van de evangelieverkondiging met het oog op de dag van het koninkrijk van God. Wij staan voor zending in Nederland. Wij werken eraan mee dat gemeenten en gemeenteleden gestalte geven aan het evangelie van Jezus Christus in de wereld en dat zij daardoor mensen voor Hem winnen. Het is onze passie dat mensen die Hem nog niet kennen, tot het heil in Christus komen en samen met zijn gemeente Hem navolgen’. Na evaluatie van uitvoering van het voorafgaande meerjarenbeleidplan wordt eens per vier jaar een nieuw meerjaren beleidplan opgesteld. Het beleidplan gaat vergezeld van een meerjarenbegroting waarin de financiële gevolgen van de gemaakte keuzes zijn weergegeven. In 2009 zijn initiatieven genomen om de beleids- en begrotingscyclus op een andere leest te schoeien; meer conform de eisen des tijds, met jaarlijkse activiteitenplannen en SMART-doelstellingen. In 2010 is een nieuwe missie en visie vastgesteld en zijn kernwaarden gedefinieerd. In 2011 is ter voorbereiding op het kiezen van nieuwe strategische doelstellingen een gedegen omgevings- en interne analyse uitgevoerd. Hiervoor is onder meer een werkconferentie gehouden op 10 september 2011. Voor deze conferentie zijn deskundigen uitgenodigd die vanuit kerkelijke, maatschappelijke, en internationale invalshoek een bijdrage hebben geleverd aan de omgevings- en interne analyse. Verder waren bij de conferentie vertegenwoordigers aanwezig uit de verschillende groepen van

Jaarverslag 2011

De organisatie is zich ervan bewust, dat de noodzakelijke middelen door collecten en giften bijeengebracht worden. Het beleid is mede daarom gericht op de effectiviteit van de activiteiten en de efficiënte inzet van middelen. De personeelskosten vormen de belangrijkste kostencategorie. Het betreft vaak projecten met een lange looptijd. Bij het bepalen van de personele inzet binnen de werkvelden is de omvang van de inzet (parttime of fulltime) voortdurend een punt van aandacht. Ook bij inkoop van goederen en diensten wordt gezocht naar de beste prijs-kwaliteitverhouding. Bewaking van de doelmatige uitvoering van de activiteiten vindt plaats door bestuur, directeur en afdelingshoofden. Aan de hand van het directieverslag en/of voorstellen van de directeur bewaakt het bestuur de voortgang van de doelstellingen voor de desbetreffende periode en worden nieuwe initiatieven besproken. Intern bewaakt en evalueert de directeur de inhoudelijke aspecten van de activiteiten, de doelmatige uitvoering daarvan en de realisering van de doelstellingen. Basis daarvan zijn werkverslagen, rapportages en/of voorstellen van de afdelingshoofden, waarin aandacht besteed wordt aan knelpunten en nieuwe initiatieven besproken. Voor onderlinge afstemming bespreken directeur en afdelingshoofden hun rapportages tevens in de vergaderingen van het coördinerend team. De bestedingscontrole vindt als volgt plaats. Eenmaal per kwartaal wordt een budgetrapportage opgesteld en worden de bestedingen vergeleken met de taakstellende begroting. Belangrijke verschillen worden geanalyseerd. De directeur stelt aan de hand van deze gegevens vast of het niveau van de bestedingen acceptabel is. Maandelijks wordt de ontwikkeling van de inkomsten bewaakt aan de hand van een rapportage van de gereali-

seerde inkomsten in relatie tot begroting en realisatie van voorgaande jaren. In werking stellen van aanpassingen naar aanleiding van de evaluaties De wijze van aanpassing hangt af van het desbetreffende onderwerp. Het bestuur maakt afspraken met de directeur over gewenste aanpassingen en de implementatie daarvan en ziet, ondermeer aan de hand van het directieverslag, er op toe dat de implementatie daadwerkelijk plaats vindt. Principe 3 - optimale relaties met belanghebbenden Belanghebbenden van IZB - vereniging voor zending in Nederland

3. het periodiek Transmissie, drie maal per jaar, een uitgave in samenwerking met de Gereformeerde Zendingsbond (GZB), gericht op toerusting van gemeenteleden; 4. het (interne) IZB-Bulletin, dat gemiddeld eenmaal per drie weken digitaal wordt verspreid onder alle medewerkers; 5. folders, brochures, via kerkelijke gemeenten; 6. persberichten in landelijke bladen en kerkbladen; 7. nieuws- en achtergrondartikelen in landelijke media; 8. voorlichtingsbijeenkomsten (op aanvraag van gemeenten). De verantwoordelijkheid voor deze uitgaven ligt bij de directie; het uitvoerende werk geschiedt onder leiding van het hoofd communicatie en innovatie. Inrichting van de communicatie

De belanghebbenden van de IZB zijn: intern 1. de leden van de vereniging; 2. medewerkers, bestuursleden en vrijwilligers; extern 3. alle kerkelijke gemeenten binnen de Protestantse Kerk in Nederland, en met name zij die de activiteiten van IZB - vereniging voor zending in Nederland financieel en anderszins steunen; 4. kerkenraden, predikanten, zendings- en evangelisatiecommissies, lectuurcommissies; 5. rand- en buitenkerkelijken; 6. donateurs en subsidieverstrekkers; 7. bovenplaatselijke kerkelijke organen; 8. samenwerkingsverbanden en christelijke organisaties; 9. christelijke media. Inhoud en de kwaliteit van de aan de belanghebbenden verstrekte informatie en wijze waarop informatie wordt verstrekt De externe communicatie is voornamelijk gericht op de (predikanten, kerkenraden en leden van) plaatselijke kerkelijke gemeenten binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een breed scala aan middelen: 1. het blad Tijding, dat vier maal per jaar wordt toegezonden aan alle leden; 2. de website www.izb.nl, met nieuws en achtergronden;

Het communicatiebeleid van de IZB wordt gekenmerkt door de volgende trefwoorden: actueel, transparant, pro-actief, doelgericht. Afhankelijk van de aard en de urgentie van de communicatie wordt daarbij een keuze gemaakt uit de veelheid aan mogelijkheden. Manier van omgaan met ideeĂŤn, opmerkingen, wensen en klachten van belanghebbenden Over de wijze waarop we met belanghebbenden communiceren bestaan heldere afspraken. Er bestaan korte lijnen voor de beantwoording van vragen, opmerkingen of klachten. Veruit de meeste worden binnen een week beantwoord. Als de opmerkingen of vragen nader overleg vereisen binnen de vergadering van het coĂśrdinerend team, volgt een schriftelijke, dan wel mondelinge respons uiterlijk binnen twee weken. Vragen van de pers worden behartigd door de directeur of, als de vragen specifieke werkterrein betreffen (Areopagus, Transparant, missionaire bewustwording), het hoofd vorming en educatie. Amersfoort, 13 april 2012 Namens het bestuur van IZB - vereniging voor zending in Nederland, M.J. Tekelenburg, voorzitter R.F de Wit, secretaris

Jaarverslag 2011

Jaarplan 2012

Het jaar 2012 is voor de IZB een overgangsjaar tussen het oude beleidsplan en de nieuwe meerjarenstrategie. Het Jaarplan 2013 zal opgebouwd worden op basis van het nieuwe beleidsplan voor de jaren 2013 – 2017. De voorbereidingen daarvoor beginnen na de bestuursvergadering van april 2012. Het Jaarplan 2012 bouwt voort op het Jaarplan 2011 en maakt af wat in 2011 geïnitieerd was. Tegelijk wordt voorgesorteerd het nieuwe meerjarenbeleid waarin het begrip ‘partnerschap’ centraal zal staan. Hieronder worden enkele hoofdpunten uit het Jaarplan 2012 genoteerd.

IZB algemeen - In dit Jaarplan 2012 zijn de contouren van de toekomstige IZB-organisatie al zichtbaar : een sterkere onderlinge cohesie tussen de diverse werkvelden; een grotere betrokkenheid op elkaar, tussen ‘Amersfoort’ en de werkvelden in het land; verdieping van de geestelijke gemeenschap van alle medewerkers; betrokkenheid van de IZB-leden bij de ontwikkeling van beleid. - Het bestuur zal in 2012 vijf keer vergaderen. Twee van deze vergaderingen zullen op een locatie ergens in het land gehouden worden. Aansluitend aan de bestuursvergadering is er dan een ontmoeting met de gastgemeente ter plaatse rond het thema: wat verwacht de gemeente van de IZB? - Het CT zal drie keer op de locatie van een missionair project in het land vergaderen. Deze samenkomsten zullen tevens gebruikt

Jaarplan 2012

worden om door te praten over lessen uit de missionaire projecten. - Een werkgroep met een inhoudelijke en een organisatorische component wijdt zich aan de bezinning rond ‘discipelschap’ en de implementatie daarvan binnen de IZB zelf, maar ook naar buiten.

MISSIONAIRE PROJECTEN - Vanuit 2011 wordt meegenomen: centraal gericht werken, op thema’s investeren. Het thema navolging / discipelschap komt in alle werksoorten van de IZB terug. - Continuering van de dienstverlening, waarbij de IZB investeert in de beschikbaarstelling van een werker of van financiën. Een aantal projecten staat op de nominatie om na evaluatie en mogelijke bijstelling verlengd te

worden. Projecten zijn onderverdeeld in de hoofdgroepen. - Gemeenschapsvorming/gemeentevorming (zoals Den Haag / Wateringseveld, Boei 90). - Revitalisering/ Kerk voor de buurt (zoals Den Haag, Bethlehemkerk). - Netwerkfocus/ werken met missionair traject (zoals Groningen, Martinikerk). - Dienstverlening / betrokkenheid vanuit expertise en met (betaalde) dienstverlening (begeleidingsaanbod, intervisieaanbod, uitwisseling en ontwikkeling, HRM-pakket); zoals b.v. in Delft en Rotterdam-Charlois ( Jeugdhaven ’t Anker – Nico van Splunter en afdeling Toerusting). - Nieuwe missionaire projecten zijn te verwachten in Rotterdam-Centrum (Blijdorp); Rotterdam-Noord (Kralingen-West); Rotterdam-Zuid (Maranathakerk); ook zijn naar verwachting projecten realiseerbaar in Almelo, Arnhem, Capelle aan den IJssel, Nieuwegein-Vreeswijk en Tilburg. - Verder zijn er diverse inhoudelijke speerpunten en ontwikkelingen in 2012 vanuit missionaire projecten, zoals: het opzetten van een intern curriculum voor missionaire werkers; het werken met een pre-projectfase, door het inzetten van een missionair consulent (pilot: Arnhem en Tilburg); het organiseren van exposure-sessies, voortkomend uit ‘Linken’: het niet alleen financieel, maar ook inhoudelijk betrekken van gemeenten bij het missionaire werk in grote steden (met als doel het op gang brengen van uitwisseling op basis van wederkerigheid).

MISSIONAIRE TOERUSTING en ADVISERING De uitgangspunten voor het jaarplan 2011 blijven ook dit jaar van kracht. Speerpunt is

het ontwikkelen van missionair beleid in de gemeenten met als bijzondere aandachtspunten: procesbegeleiding en advisering. - De Quick Scan, de Basis-Box en ‘de Koffer’ worden verder ‘in de markt gezet’. - De procesmatige betrokkenheid bij gemeenten wordt verbreed. - Het ‘aanwaaispreekuur’ wordt breder onder de aandacht gebracht. - Aanbod voor de begeleiding van predikanten in een dorpscontext met het oog op de missionaire opdracht wordt verder uitgebouwd. - Het Pinksterpad wordt opnieuw aangeboden. - Ook Post Passion als vorm van nazorg na The Passion wordt opnieuw aangeboden. - In het cursuswerk wordt gewerkt aan een programma dat voorafgaat aan de cursus Gunnend Geloven. - Het plan om Scopus verder uit te rollen wordt uitgewerkt. - Deskundigheidsbevordering. De afdeling geeft aan op welke punten de inzet van de deskundigheid van het hoofd vorming en educatie gewenst is bij de ondersteuning van het team toerusting. - Uitwisseling met (werkers in) missionaire projecten. In 2012 wordt drie maal een uitwisselmoment georganiseerd waarbij aanbod vanuit de afdeling en behoefte vanuit missionaire projecten en mogelijk wederzijdse hulp en bevruchting gezocht wordt.

VORMING EN EDUCATIE Cursusaanbod Areopagus 2012/2013 Vanaf het nieuwe seizoen zal het mogelijk zijn de cursussen van Areopagus te volgen in het kader van de permanente educatie; vooralsnog voor het ‘vrijwillige’ deel. Er wordt overlegd over mogelijkheden om Areopagus ook een

Jaarplan 2012

plaats te geven in het verplichte deel van de permanente educatie. Na overleg met de PTHU is er wellicht de mogelijkheid dat een deel van de cursussen mee gaat tellen in het verplichte deel van de permanente educatie. Daarover volgen in de loop van het jaar nadere mededelingen. Om ervoor te zorgen dat met het bijwonen van de cursussen zoveel mogelijk studiepunten behaald kunnen worden, is besloten drie cursussen aan elkaar te koppelen. Het gaat hierbij om de volgende drie cursussen 1. Presentatie en communicatie. Data: 29 - 31 augustus 2012 2. EĂŠn met het Woord. Data: 8 en 9 november 2012 3. Ontmoeting met de hoorder. Data 14 en 15 maart 2013 Hiernaast worden de volgende cursussen aangeboden, die afzonderlijk gevolgd kunnen worden en ook meetellen voor de permanente educatie. 1. Missionaire verkondiging. Data: 15 en 16 maart 2012 2. Preken met volmacht. Data: 30 en 31 mei 2012 3. All you need is love . Data: 28 en 29 juni 2012

Masterclass Areopagus wil in 2012 ook met een masterclass van start gaan. Deze is bedoeld voor predikanten, die graag de diepte in willen rond een weerbarstige thematiek , waarbij ze zich aan voorbeeldfiguren op kunnen trekken. Het gaat voorlopig om vier dagen verspreid over twee jaar. Tussendoor worden opdrachten verstrekt en kan literatuur gelezen worden. Vanzelfsprekend telt deze masterclass ook mee voor de permanente educatie.

Jaarplan 2012

Studiedag Jaarlijks belegt Areopagus een studiedag voor predikanten, kerkenraadsleden en andere belangstellenden. In 2012 staat deze gepland voor 8 september in Amersfoort, over het thema Kinderen/jongeren en de kerk.

Transparant Het vormingswerk voor hoger opgeleide personen tussen 25 en 40 jaar werd zeer goed geĂŤvalueerd bij degenen die tot nu toe aan de cursussen deelnamen. Toch lukte het niet om voldoende deelnemers uit de doelgroep te motiveren tijd en geld aan een driedaagse landelijke cursus over discipelschap te spenderen. Daarom wordt in 2012 bekeken of dit werk over een andere boeg moet worden gegooid. Wellicht moet meer worden ingehaakt op plaatselijke of regionale initiatieven.

Interne vorming en educatie In 2012 zal het hoofd vorming en educatie zich opnieuw bezig gaan houden met de vorming en educatie van de missionaire adviseurs. Vijf keer per jaar zal met hen een bijeenkomst worden belegd om een belangrijke publicatie te bespreken, theologische vragen uit het werkveld te doordenken en aandacht te besteden aan een gezamenlijke visie op het cursuswerk. Verder zal een of twee keer per jaar een theologisch gesprek met de missionaire werkers van de IZB worden georganiseerd, bij voorkeur op de locatie van een van deze werkers.

Curriculum missionaire werkers Samen met het hoofd van de afdeling missionaire dienstverlening wordt gewerkt aan een curriculum voor missionaire werkers. Wanneer iemand in dienst treedt wordt een plan gemaakt voor een inwerkperiode van drie maanden, waar naar behoefte door het hoofd vorming en educatie aan zal worden bijgedra-

gen. Gedurende de periode, waarin iemand in dienst is, zal afgestemd worden waar behoeften liggen aan vorming en bijscholing.

COMMUNICATIE EN INNOVATIE Website De vernieuwde website is begin 2012 in gebruik genomen. Met actuele informatie, heldere presentatie van alle projecten, betere mogelijkheden voor online doneren en koppelingen naar sites van IZB-projecten. Er wordt in 2012 gewerkt aan nieuwe onderdelen: meer interactie, een weekboek van een evangelist en een forum. De nieuwe versie zal een nieuwe impuls geven aan de digitale communicatie (‘blogger’ van de week, sociale media, Youtube-filmpjes, etc.). Ter verbetering van de interne communicatie, ook met werkers in het land, zal de site worden uitgerust met intranet.

Huisstijl Het eerste kwartaal zal in het teken staan van de introductie van de nieuwe huisstijl. Het folderbestand wordt opgeschoond en vernieuwd. Alle uitgaven verschijnen vanaf 1 januari 2012 in een nieuw jasje.

Transmissie In 2012 verschijnt het laatste nummer van Transmissie in de bekende opzet. Deze uitgave zal grotendeels zijn gewijd aan de thematiek van het promotie-onderzoek van Wim Dekker, hoofd vorming en educatie. In de loop van 2012 wordt een besluit genomen op welke wijze de doorstart van Transmissie – en daarmee de schriftelijke toerusting aan kaderleden van IZB en GZB - vorm krijgt.

ECHO De redactie ontwikkelt een nieuwe opzet van het evangelisatieblad. De koers wordt gaandeweg verlegd: nog meer dan voorheen gericht op buitenkerkelijk weinig-lezend publiek. In mei verschijnt een uitgave gekoppeld aan een website www.isditnualles.nl. Het reguliere nummer in september maakt plaats voor de uitgave van de glossy MEER (een project van diverse christelijke organisaties, onder wie de IZB). In 2011 vond een eerste ontmoeting plaats met gebruikers/verspreiders van ECHO. Daarop wordt voortgeborduurd in nieuwe regionale gespreksrondes die de redactie zal organiseren.

ECHO-digitaal Twee (van de vier) gezamenlijke website met de CGK gaan in het eerste kwartaal online. Naast enkele algemene portals zal een deel van de site bestaan uit gedigitaliseerde versies van (archiefexemplaren van) ECHO. Zodra de basis ‘staat’, kan van elk nieuw nummer van ECHO een digitale variant worden toegevoegd.

Reguliere uitgaven Areopagus-Magazine verschijnt vijf maal per jaar. Tijding vier maal per jaar, Licht in de avond zes maal per jaar. In samenspraak met de redactie van Licht in de avond zal een plan worden ontwikkeld voor de nabije toekomst.

Studiedagen en activiteiten De communicatie zal actief worden ingezet ten behoeve van enkele publieksdagen die de IZB in de loop van 2012 belegt. Op 16 maart staat het symposium over het nieuwe boek van René de Reuver gepland in Den Haag; de organisatie ligt in handen van de IZB, Evangelisch Werkverband, Missionair Werk & Kerkgroei en Ark Media. Op 24 april vindt in Utrecht een

Jaarplan 2012

IZB-bezinningsbijeenkomst plaats over ‘het gesprek met de agnostische tijdgenoot’. Zaterdag 9 juni belegt IZB-Ark samen met de IZB een oriëntatiemarkt voor werkers in de gemeente. Zaterdag 8 september staat de Areopagusstudiedag over Kinderen en de kerk op het programma, op 15 september organiseert IZBArk een sponsor-wielertocht van Rijssen naar Groningen. Zaterdag 6 oktober is de landelijke dag voor kerkenraden (samen met Missionair Werk & Kerkgroei).

FONDSENWERVING Inleiding De nota, “overzicht fondsenwerving” (oktober 2010) geeft een overzicht van de stand van zaken en de plannen voor 2012. Er zijn drie doelgroepen gedefinieerd: particulieren, kerk (Protestantse Kerk in Nederland) en gemeenten, en fondsen en bedrijven.

Particulieren Het ledental blijft geleidelijk afnemen van 25.000 naar 24.100 in een jaar tijd. Het blijft een uitdaging om nieuwe leden te werven. Het aantal cadeaulidmaatschappen aan belijdeniscatechisanten is lager uitgevallen, doordat we deze vrijblijvend hebben aangeboden. Daarnaast is het aantal cadeaulidmaatschappen voor cursisten gegroeid. We zullen hen benaderen via TM (Telefonische Marketing) om het cadeaulidmaatschap om te zetten in een donateur-/lidmaatschap. Daarnaast gaan we met de GZB en de HGJB in gesprek om een totaalpakket aan belijdeniscatechisanten aan te bieden. Verder is het aantal direct-mailing-momenten verhoogd van 2 naar 3 keer per jaar. Het effect op de inkomsten van 2011 is nog niet bekend.

Jaarplan 2012

Het blijft zoeken naar een goede modus om deze acties op een effectieve manier uit te voeren. In 2012 wordt dit verder onderzocht en komt er een concreet programma. Er zal onderzoek plaatsvinden naar de werving van nieuwe potentiële donateurs. Waarschijnlijk zal voor deze doelgroep een speciaal arrangement ontwikkeld worden. Op dit moment volgt de fondsenwerver een leergang nalatenschappen. In het voorjaar van 2012 wordt deze naar verwachting afgerond. Tijdens deze leergang wordt er gewerkt aan een beleidsplan ten aanzien van nalatenschappen. De doelstelling is om het huidige niveau te verdubbelen in de komende 5 á 10 jaar.

Kerk Op het gebied van fondsenwerving willen we de contacten met de PKN intensiveren. Aan de ene kant zullen er informatieve gesprekken zijn met MWKG; aan de andere kant worden relaties (zoals met Luisterend Dienen) versterkt. Inmiddels zijn hier de eerste stappen voor gezet. Het idee is om dit verder te gaan uitbouwen, met op termijn een partnership met Luisterend Dienen op het gebied van diaconale activiteiten in de projecten. De inkomsten uit gemeenten blijven langzaam teruglopen. Op de plekken waarbij het programma ‘Linken’ wordt gebruikt zie we de inkomsten stijgen. Dit wordt in het komend jaar verder uitgebouwd. DE bedoeling is om dit stapsgewijs tot een begrip te maken in het achterland van de IZB. Dit zal de projectfinanciering stimuleren en op termijn een groter draagvlak creëren. Om jongeren binnen de gemeenten te bereiken is een eerste gesprek hierover met de GZB gevoerd. Dit hopen we verder uit te breiden met de HGJB. Gedacht wordt aan een format voor jeugddiensten waarin zowel binnenkerkelijke

als buitenkerkelijke jongeren worden bereikt met behulp van muziekgroepen, zoals ‘Trinity’ en anderen.

Fondsen en bedrijven Op het gebied van de fondsen zijn de contacten met een aantal fondsen aangehaald. Dit zal in het komend jaar verder worden uitgewerkt met de transitie naar projectfinanciering van zowel bestaande als lopende projecten. Er is een groeiende groep van bedrijven rond Rotterdam en Den Haag die zich wil committeren om een gedeelte van de projecten te financieren. De gesprekken hierover houden ons scherp, om onze doelen transparant te communiceren. De contacten worden in 2012 voortgezet. In onze aanpak van fondsenwerving blijft projectfinanciering een essentieel onderdeel, omdat die eraan bijdraagt dat zending in Nederland een ‘gezicht’ krijgt. Het aangaan van partnerschappen met verschillende organisaties past binnen bijbelse principes als ‘gemeenschap’. Hier ligt een sleutel voor de toekomstige fondswerving. Om al deze activiteiten te kunnen realiseren is het streven om meer ruimte te creëren in het budget voor fondsenwerving.

BOEKHANDEL De IZB-Arkboekhandel heeft de volgende speerpunten opgesteld voor 2012: inspelen op trends en marktontwikkelingen; omzetverhoging en kostenbesparing; zoeken naar verdere samenwerkingsmogelijkheden; meer inzet van vrijwilligers. De cijfers en trends van de branche-informatie geeft aan dat de verkoop via internet naar verwachting een stijgende lijn zal vertonen.

Dezelfde statistieken ‘voorspellen’ en verdere opkomst van e-boeken, met bijbehorende applicaties en gadgets. De boekenbranche kan verder een toename van filialisering tegemoetzien: schaalvergroting en commerciële samenwerking rondom inkoop en franchising; de tweedehandsmarkt en het c2c-gedrag nemen toe.

Inspelen op trends Het uitbouwen en voortdurend verder ontwikkelen van de nieuwe webshop, het vernieuwend bezig blijven en het actief op zoek gaan naar de (online)klant zijn voor IZB-Ark van essentieel belang. Voor het doorontwikkelen van de nieuwe webshop wordt samengewerkt met leverancier Nedbase. Actieve online en offline campagnes maken deel uit van de strategie om nieuwe klanten te werven. Het bedrag voor (online) marketing wordt verhoogd en tevens wordt er geld gereserveerd voor aanpassingen, verbeteringen en ontwikkeling van de nieuwe webshop. Op het platform van de nieuwe webshop kunnen meerdere partijen deelnemen die tegen kostprijs een eigen webshop krijgen waarvoor IZB-Ark de fulfilment doet. E-boeken vormen een nieuwe productgroep in de webshop. Het aanbod in deze categorie zal in 2012 verder worden uitgebreid, maar ook met de applicaties en gadgets zoals e-readers en aanverwante producten. Ook hierin wordt samenwerking gezocht met gespecialiseerde partners. Op het gebied van inkoop zijn er gesprekken met de verschillende uitgevers alsook met de groothandel CBC. Verbetering van de marges moet hiervan het gevolg zijn. Naast samenwerking met de diverse uitgevers op uitgeefgebied wordt er ook actief gezocht naar verdere samenwerkingsmogelijkheden,

Jaarplan 2012

zoals met Boekencentrum en Ark Media op het gebied van promotie. Dit zal in 2012 verder worden vormgegeven en uitgebreid. Ook wordt gekeken naar andere mogelijkheden van commerciële samenwerking. De tweedehandsmarkt is een groeimarkt waar IZB-Ark tot nu toe niets mee heeft gedaan. Er zal onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden van tweedehands-verkoop via de webshop. Een vrijwilliger zal worden aangetrokken om dit op te zetten en uit te voeren.

Omzetverhoging Vanwege de enorme omzet in 2010 en 2011 door de Herziene Statenvertaling zal er in 2012 ook weer meer actief op andere kanalen moeten worden ingezet. Het effect van de HSV blijft in 2012 wel merkbaar, doordat er kerken zijn die nog overgaan op het gebruik van de HSV en doordat er weer nieuwe uitgaven op de markt zullen komen. Een groot deel van de omzetstijging zal gerealiseerd gaan worden via de nieuwe webshop; SEO (Search Engine Optimization), AdWords campagnes, slim gebruik van social media, optimaal gebruik van nieuwsbrieven, etc. zullen een forse groei laten zien. Uniek is het IZB-Ark recensieteam: uitgevers leveren recensieexemplaren van boeken die worden gelezen en gerecenseerd door vrijwilligers. Op deze manier ontstaat er unieke content in de webshop die in andere webshops niet te vinden is. Dit heeft een zeer gunstig resultaat op de vindbaarheid in zoekmachines en biedt de klant extra service. De inzet van vrijwilligers als ‘coördinator boekentafel’ en ‘coördinator kerken en scholen’ zal een gunstig effect hebben op de omzet. Behalve voor de klantenbinding betekenen zij ook veel voor de klantenwerving. De boodschap ‘steun de zending in Nederland’ is van wezenlijk belang en vormt een stimulans om bij IZB-Ark te bestellen. Op deze manier kunnen

Jaarplan 2012

de vrijwilligers van de boekentafels beter worden begeleid en kan er gezocht worden naar mogelijkheden voor het starten van nieuwe boekentafels.

Kostenbesparing Doordat een aantal medewerkers minder gaat werken zal in 2012 op de personeelskosten bespaard kunnen worden, ook al door een efficiëntere inzet van het personeel (in het voorjaar minder uren dan in het najaar). Daarnaast is er een contractverbetering met Post.nl mogelijk, waardoor de verzendkosten omlaag kunnen. We zoeken een vrijwilliger om grote pakketten te laten bezorgen in plaats van te laten verzenden. Een verbetering van de marge zal ook onmiddellijk gevolgen hebben voor het resultaat.

Efficiency Omzetverhoging enerzijds en kostenbesparing anderzijds doen de werkdruk toenemen. Dat is geen gewenste situatie. Door een aantal efficiencyslagen te maken en door een slimme inzet van vrijwilligers werken we aan een goede balans. De winkelactiviteiten worden verder teruggedrongen (bijvoorbeeld uitsluitend op dinsdag, donderdag en af en toe op zaterdag geopend voor boekentafels, predikanten etc.). Tijdrovende werkzaamheden worden zoveel mogelijk geautomatiseerd.

Uitgeverij Verder uitbouwen van de samenwerking met Ark Media en Boekencentrum is het streven voor 2012. We continueren de Bijbelstudiereeksen en gaan op zoek naar mogelijkheden voor nieuwe uitgaven.. De ontwikkeling van een nieuwe manier van gezamenlijk uitgeven staat ook hoog op de prioriteitenlijst. In de nieuwe opzet ontvangt IZB-Ark provisie over verkochte aantallen zonder veel risico’s of verdere verplichtingen.

BEDRIJFSVOERING EN FINANCIËN Financiële beheersing Naast de al gebruikelijke managementrapportages zullen er in 2012 ook maandelijkse overzichten worden opgesteld met betrekking tot de brutomarge ontwikkeling van de IZB-Ark boekhandel. Dit betekent dat afsluiting van de voorraadadministratie niet meer per kwartaal,

maar voortaan per maand zal gaan plaatsvinden. Verder zal er elk kwartaal een overzicht worden opgesteld van de lopende en mogelijk nieuwe verplichtingen in de missionaire projecten. Eén en ander leidt tot de volgende managementrapportages in 2012:

Wat

Wanneer

Aan wie

Overzicht baten uit fondsenwerving

Elke maand, binnen 1 week na afloop van de maand

Fondsenwerver, hoofd C&I, directeur

Overzicht bruto-marge boekhandel

Elke maand, binnen 1 week na afloop van de maand

Manager boekhandel, directeur

Financieel kwartaal overzicht

Elk kwartaal, binnen 1 maand na afloop van het kwartaal

Directeur

Kwartaaloverzicht boekhandel

Elk kwartaal, binnen 1 maand na afloop van het kwartaal

Manager boekhandel, directeur

Kwartaaloverzicht missionaire projecten

Elk kwartaal, binnen 1 maand na afloop van het kwartaal

Hoofd dienstverlening gemeenten, coördinator mp en directeur

Concept begroting

Eind oktober

Directeur, afdelingshoofden

Concept- Jaarrekening

Eind februari

Directeur, afdelingshoofden

Automatiseringssysteem

Formatie-omvang

Het huidige automatiseringssysteem Navision stamt uit 1997 en is aan verbetering toe. Het hoofd F&B zal een projectplan opstellen voor het implementeren van een nieuw automatiseringsysteem. Onderdeel van het projectplan zal zijn het instellen van een projectgroep.

Evaluatie van het huidige werk in relatie tot de bestaande formatie-omvang en de noodzakelijke vernieuwingen heeft duidelijk gemaakt dat er gekeken moet worden naar uitbreiding van de formatie op de afdeling Bedrijfsvoering en Financiën. Concrete voorstellen daartoe zullen te zijner tijd volgen.

Jaarplan 2012

HRM Afdeling HRM Het doel van de afdeling HRM is om de IZB te ondersteunen en te adviseren bij de ontwikkeling en de uitvoering van het personeelsbeleid. Daarnaast ondersteunt en adviseert de afdeling HRM gemeenten bij de werving en selectie van missionair werkers. Ondersteuning kan zijn het verrichten van administratieve handelingen, maar ook het bijwonen of daadwerkelijk voeren van gesprekken met (aanstaande) medewerkers, zoals het voeren van arbeidsvoorwaardengesprekken, bemiddeling bij conflicten of begeleiden van functioneringsgesprekken. Advisering kan zowel op uitvoerend niveau als op strategisch niveau plaatsvinden. Op uitvoerend niveau kan gedacht worden aan advisering hoe om te gaan met verzuimende medewerkers, werving en selectie of de toepassing van personeelsinstrumenten. Op strategisch niveau kan gedacht worden aan het gesprek aangaan over strategische beslissingen van de organisatie en de gevolgen hiervan voor het personeelsbeleid. De afgelopen periode is vooral aandacht besteed aan het ontwikkelen en implementeren van personeelsbeleid en procedures, zoals de werving en selectieprocedure en de cyclus van functionerings-, voortgangs- en beoordelingsgesprekken. In 2012 zal de uitvoering van deze instrumenten en procedures nader worden bekeken en indien nodig worden aangepast.

Verzuim De afgelopen jaren is het ziekteverzuim bij de IZB gedaald van 4,73 procent in 2008 naar 0,94 procent in 2010. Als gevolg van enkele langdurig zieke medewerker is het verzuimcijfer in 2011 gestegen naar 2,87 procent (gemeten tot 26 oktober 2011). Er worden ook in 2012

Jaarplan 2012

diverse instrumenten ingezet om het verzuim te bestrijden. Leidinggevenden worden gestimuleerd om (frequent)verzuim met de betreffende medewerker te bespreken. De arbodienstverlener van de IZB benadert iedere medewerker die zich voor de derde keer in een kalenderjaar ziek meldt, met als doel de oorzaak van het verzuim te achterhalen en eventueel door te verwijzen naar de reguliere gezondheidzorg of te kijken welke mogelijkheden er zijn om ondanks de medische beperkingen die er zijn, toch (deels) te gaan werken. Medewerkers kunnen gebruik maken van een Preventief Medisch Onderzoek. Medewerkers die zich desondanks toch ziek moeten melden worden intensief begeleid. De IZB streeft in 2012 naar een verzuimcijfer van ongeveer 2 procent per jaar.

Invulling van vacatures Het werven en selecteren van nieuwe medewerkers gebeurt conform de werving en selectieprocedure van de IZB. Naar verwachting zal het aantal arbeidsplaatsen bij de werkorganisatie van de IZB in Amersfoort in 2012 nauwelijks verder toenemen; werving en selectie zal alleen nodig zijn bij het vervangen van vertrekkende medewerkers. Mogelijk dat wel uitbreiding van arbeidsplaatsen zal plaatsvinden bij werkers in een lokale context. Naar verwachting zullen eventuele vacatures in 2012 binnen redelijke termijn vervuld worden. In 2011 is de procedure voor de aanstelling van missionair werkers en missionair predikanten verder ontwikkeld. Deze procedure zal in 2012 worden ge誰mplementeerd. Hiermee moet eventuele onduidelijkheid m.b.t. de werving, selectie, benoeming en het beroep van missionair werkers en missionair predikanten worden weggenomen. Door de procedures nader te beschrijven kunnen gemeenten beter geadviseerd worden over de te nemen stappen in de diverse procedures.

Tijdelijke contracten Alle nieuwe medewerkers bij de IZB krijgen een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd aangeboden. Dit is standaard een jaarcontract, maar kan ook gekoppeld zijn aan de duur van een project. Bij het van rechtswege aflopen van een arbeidsovereenkomst wordt door de leidinggevende besloten of een contract verlengd kan worden. Er is geen beleid inzake het aantal tijdelijke contracten bij de IZB, er wordt per situatie gekeken wat voor soort contract wordt aangeboden. Dit kan afhangen van de financiĂŤle situatie van de IZB, de duur van projecten of het functioneren van de medewerker. In 2012 lopen geen tijdelijke arbeidsovereenkomsten af.

Arbo-beleid Jaarlijks wordt aan de hand van de risicoinventarisatie en -evaluatie en de eventuele geconstateerde problemen een plan van aanpak opgesteld om de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Onderzocht zal worden of het wenselijk is om in 2012 de inventarisatie en evaluatie opnieuw te laten uitvoeren.

Ontwikkeling van medewerkers Binnen de IZB wordt meer aandacht besteed aan de ontwikkeling van medewerkers. Dit komt tot uiting door de in 2010 ingevoerde functionerings- en beoordelingscyclus, waarin ook aandacht aan de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker wordt besteed. In totaal is 1 procent van de loonsom beschikbaar gesteld om te investeren in de ontwikkeling van medewerkers. In 2012 worden leidinggevenden verder gestimuleerd om de cyclus van functionerings-, voortgangs- en beoordelingsgesprekken daadwerkelijk uitvoering te geven.

wie vier predikanten) waren werkzaam in een langdurig project in een lokale context. Bij dit aantal zijn niet meegeteld de missionaire werkers die werkzaam zijn in een IZB-project, maar die op de loonlijst van de plaatselijke gemeente staan.

Verloopcijfer Medewerkers ontwikkelen zich. Het is daarom logisch dat medewerkers na verloop van tijd een andere werkomgeving opzoeken om zich verder te kunnen ontplooien. Een grote uitstroom echter is niet wenselijk voor de IZB, bij het vertrek van een medewerker gaat veel kennis verloren. Daarbij duidt een hoog verloopcijfer vaak op ontevredenheid van medewerkers. De IZB stelt geen gewenst verloopcijfer vast, maar houdt het verloop wel in de gaten. Ook in 2012 wordt bij vertrekkende medewerkers een exit-interview afgenomen.

Medewerkerstevredenheidsonderzoek De afgelopen jaren is geĂŻnvesteerd in de ontwikkeling van personeelsinstrumenten. Het is goed om een meting te doen onder medewerkers naar de tevredenheid op het werk, zodat de IZB beter in staat is te investeren op de gebieden waar dat gewenst is door medewerkers. Het plan is om voor 2012 een MTO uit te voeren. In het tweede kwartaal van 2012 zal een voorstel hiertoe worden ingediend bij directie.

Aantal medewerkers Op 31 december 2011 waren er 33 medewerkers werkzaam bij de IZB. Tien van hen (onder

Jaarplan 2012

Vereniging IZB Statutaire naam: IZB – vereniging voor zending in Nederland Verkorte naam: IZB Oprichtingsdatum: 27 november 1935 Grondslag en doel: ‘De vereniging erkent de Bijbel als Gods Woord en aanvaardt de Drie Formulieren van Enigheid. Zij heeft ten doel de inwendige zending in Nederland in overeenstemming met de belijdenis van de Nederlandse Hervormde Kerk’ (art. 3 van de statuten). Na de vorming van de Protestantse Kerk in Nederland in 2004 is in artikel 4 van de statuten vastgelegd dat de vereniging dienstbaar is aan het geheel van de Protestantse Kerk in Nederland. Adres: Johan van Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort, Tel.: 033-4611949 Website: www.izb.nl Kamer van Koophandel: Nr. 40478278

Johan van Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort T 033 - 461 19 49 E info@izb.nl twitter.com/izbvoorzending

www.izb.nl 64

Jaarverslag 2011