Tijding by IZB, passie voor missie

tijding

• Nieuw boek: ‘Marginaal en missionair’ • Revitalisering van een volkskerk • Geestelijke begeleiding van nieuwkomers • Missionaire impuls voor Leeuwarden

Ledenblad van de IZB • 73e jaargang, nr. 1 voorjaar 2011

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

vooraf Drie woorden Wat is kenmerkend voor missionair gemeente-zijn? Vaak denken we bij een antwoord op die vraag aan aansprekende activiteiten. Een heilzame correctie op die gedachte las ik in een bijdrage van Chris Wright, een toonaangevend missioloog. Hij was een van de sprekers tijdens de conferentie van het Lausanne Committee for World Evangelization, in Kaapstad. Volgens Wright zijn er een paar afgoden die de kerk in de Westerse wereld proberen te verleiden om ontrouw te worden aan haar roeping: macht, succes en hebzucht. Doordat de kerk onvoldoende afstand houdt tot deze afgoden is ze een ernstige verhindering voor Gods zending. In de situatie van vandaag, aldus Wright, is de kerk geroepen tot de navolging van Christus. Hij spoorde de aanwezigen aan om opnieuw, toegewijd, HIS people (‘Zíjn volk’) te zijn; mensen wier leven gekenmerkt wordt door Humility, Integrity and Simplicity’, ootmoed, oprechtheid en eenvoud. In veel opzichten staan deze begrippen haaks op de geest van de tijd. Juist daarom zijn ze zo belangrijk. Hoe vertaal je ze naar de concrete praktijk van de gemeente, van ons dagelijks leven? Ik denk: maar op één manier, namelijk in het voetspoor van Christus zelf. Misschien dat ze daarom niet alleen belangrijk zijn, maar ook tegendraads: ze kosten ons onszelf. Toch sprak Christus: ‘Wie zijn leven zal willen behouden, die zal het verliezen; maar wie zijn leven zal verliezen omwille van Mij en om het Evangelie, die zal het behouden’. Dat is niet alleen een persoonlijke les, maar ook een constante les voor ons kerk-zijn.

Louis Wüllschleger, directeur

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

Nieuw boek ds. Wim Dekker:

‘Marginaal en missionair’ ‘We zijn hard toe aan een geestelijke herbezinning in de breedte van de PKN en daarbuiten – onder alle christenen in Nederland.’ Dat zegt Wim Dekker, hoofd vorming en educatie van de IZB, aan de vooravond van de presentatie van zijn nieuwe boek ‘Marginaal en missionair; kleine theologie voor een krimpende kerk.’

Afgaande op Dekkers inzet heeft zijn nieuwe publicatie iets van een pamflet, maar het is veel meer, zegt hij. ‘Het wil een diepere theologische doordenking geven van de vraag naar de eigenlijke missie van de kerk met de vele zaken die daaraan vast zitten. Het wil ook duidelijk in gesprek zijn met de grote traditie van de kerk en theologen vandaag. Vandaar de ondertitel: kleine theologie voor een krimpende kerk. Maar het is zo geschreven, dat het zeer goed leesbaar is voor ieder geïnteresseerd gemeentelid.’ Gevraagd naar een toelichting op de titel, haalt hij een herinnering op aan een bijeenkomst van de Protestantse Kerk in Nederland, waar mensen uit alle stromingen binnen de kerk optraden. Het ging over de plaats van de kerk in de samenleving, de desastreuse terugloop van het aantal meelevende gemeenteleden en wat daar aan te doen zou zijn. Dekker: ‘Er waren sprekers, die meenden dat we daar helemaal niet zoveel aan hoeven te doen. De kerk moet aanvaarden, dat veel van wat haar bezighoudt en hield inmiddels ook op andere manieren en andere plekken aan de orde is. Ze moet daarom zoe-

ken naar verbindingen met anderen in de samenleving met wie ze belangrijke inzichten deelt. Een andere spreker meende, dat de kerk als instituut voorbij is, maar dat ze een functie kan behouden als retraiteplaats, waar mensen op hun tijd en zo lang zij dat willen, bij kunnen tanken. Zelf mocht ik ook wat zeggen, het werd welwillend aangehoord en besproken, maar ik had na afloop het gevoel: wij missen in de PKN ten enenmale een gedeelde visie op wat de kerk ten diepste is, wat het heil is en wat het doel is van geloven. Hoe kunnen we dan missionair zijn? Iedereen wil wel op de een of andere manier missionair zijn, maar we verstaan er totaal verschillende dingen onder. Intussen verwerken we ook het feit, dat we zo margi-

‘Ik tref veel verdringing aan’

B ezinning

naal geworden zijn heel verschillend. Is het erg, dat de kerk in de afgelopen jaren honderdduizenden leden is kwijt geraakt en dat dat proces nog steeds doorgaat? Wanneer je erop doorvraagt, blijken ook hier grote verschillen. Een aantal vindt het niet zo erg, troost zich met de gedachte, dat er vroeger veel kaf onder het koren zat, waarop mijn vraag dan meteen is: vandaag dan niet? Het lijkt er op, wanneer je veel mensen in de kerk hoort, dat geloven een optie is voor wie daar belang bij heeft, maar zeker geen zaak van to be or not te be.’

loop, veel afhaken van kinderen en jongeren, veel ouderen bij wie de vroegere glans van het geloof is verbleekt. Het is hoog tijd voor nieuwe bezinning op de rijkdommen, die ergens in de kelders van ons bestaan lijken opgeborgen te zijn. Hoe komen we er weer bij? En hoe gaan we ze weer zo waarderen, dat anderen er ook nog jaloers op worden? We zijn heel hard toe aan geestelijke herbe-

Verdringing

28 april, Ermelo: Boekpresentatie

‘In het algemeen tref ik ook veel verdringing aan. Misschien doen we daar automatisch aan, wanneer we verdriet hebben van bepaalde zaken en er tegelijk ook geen oplossing voor weten. Maar deze verdringing betekent intussen wel, dat er geen geestelijke groei mogelijk is door dit proces van verlies heen. Die geestelijke groei hebben we echter juist heel hard nodig om het zelf in deze tijd als christen vol te houden en ook zeker als betrokken kerklid vol te houden.’

Het boek ‘Marginaal en missionair’ wordt donderdagavond 28 april om 20.00 uur gepresenteerd tijdens een bijeenkomst in de Oude Kerk in Ermelo. Drs. Wim Dekker, zijn dochter ds. Christien Molenaar-Dekker (Harkema) en dr. Theo Pleizier (Langerak) zullen daar het woord voeren. In het najaar volgt nog een symposium waar Dekker met theologen in debat zal gaan over de inhoud van zijn boek.

Als we de pijn van het verlies niet verwerken, de oorzaken niet peilen, dan raakt de missionaire beweging voortijdig vleugellam, aldus Dekker. ‘Dat gebeurt ook als we geen helder zicht krijgen op de vragen waarom het geloof en de kerk zo onopgeefbaar belangrijk zijn en hoe we de kern van ons geloof voor onszelf formuleren en met anderen communiceren. Dat gaat me zeer ter harte en daarom heb ik dit boek geschreven.’ Hij verwacht dat het boek een leemte vult, want vanuit de gereformeerde stroming binnen de kerk is over dit thema nauwelijks gepubliceerd. ‘Ik schrijf intussen niet vanuit een groep, die het bij het goede eind heeft en de rest van de kerk vertelt hoe het moet. Ik zie de crisis overal aanwezig. Ik zie ook in eigen kring veel terug-

zinning in de breedte van de PKN en daarbuiten, eigenlijk onder alle christenen in Nederland. De luxe, dat we onze eigenaardigheden kunnen koesteren en daar ook nog een markt voor zoeken moet voorbij zijn. De feiten halen ons in en die feiten zijn naar mijn overtuiging ook oordelen van God, die ons roept allen samen te leven uit wat Hij gedaan heeft en doen zal als de enige hoop voor de wereld.’

Personalia Johan Timmer is sinds 1 januari 2011 eindredacteur van het evangelisatieblad Echo. Johan, missionair adviseur op de afdeling Toerusting, heeft zijn sporen verdiend in missionair werk; hij werkt al bijna 25 jaar bij de IZB, verzorgt cursussen en schrijft regelmatig bijdragen in de (digitale) nieuwsbrief voor commissies.

Linda Jansen werkt het eerste half jaar van 2011 als stagiaire bij de IZBArkboekhandel. Ze studeert management, economie en recht aan de CHE, en doet onderzoek naar de ca. 130 boekentafels in lokale kerken, waar de boekhandel contact mee onderhoudt. Het doel is het schrijven van een handboek voor de vrijwilligers van deze verkooppunten.

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

T er u gblik op thema tweed a ag se I ZB - c o n f e r entie

Geestelijke begeleiding op de weg naar geloof Hoe begeleid je mensen op de weg naar geloof en vervolgens naar de gemeenschap van de kerk? Dat was het thema van de jaarlijkse tweedaagse conferentie voor evangelisten en missionair predikanten van de IZB. Het thema plaatst ons voor indringende vragen, stelt Niels de Jong, missionair predikant in Rotterdam-Centrum. Dat mensen tot geloof komen en in de gemeente worden opgenomen, is niet alleen iets waar IZB-medewerkers mee bezig zijn. Ik neem aan dat het verlangen hiernaar in iedere gemeente aanwezig is. En als het er niet is, moet je je afvragen of je wel een gemeente naar Gods idee bent. In het Nieuwe Testament, waar Gods plannen voor de kerk worden ontrold, lezen we op tal van plaatsen over mensen die tot geloof komen en over groeiende gemeenschappen. De kerk is er blijkens het Nieuwe Testament niet in de eerste plaats voor zichzelf, maar voor God en evengoed voor de mensen om haar heen. Iedere IZBmedewerker, iedere voorganger, ieder gemeentelid hoopt als het goed is dat er steeds meer mensen tot geloof komen in Jezus Christus. Om meerdere redenen: dit is tot eer van God, het leidt tot het (eeuwig behoud van mensen en als je mensen liefhebt, dan gun je ze ook het beste in dit leven (dus ook het kennen van Jezus Christus). Maar iedere IZB-er, iedere voorganger en ieder gemeentelid weet dat mensen niet vanzelf tot geloof komen. Integendeel, het is in Nederland eerder uitzondering dan regel dat mensen Jezus Christus leren kennen. Al hoeven we niet door te slaan in

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

pessimisme – het gebeurt wel degelijk en het lijkt er op dat het meer gebeurt dan twintig jaar geleden. Hoe komt het dat er slechts enkelingen tot geloof komen? Zijn mensen zo onbekeerlijk? Staan christenen en kerken mensen in de weg om tot geloof te komen? Weten we niet hoe we mensen tot geloof in Jezus Christus moeten begeleiden? Krijgt Gods Geest weinig ruimte in ons land om zijn werk te doen? Bidden we te weinig? Staan mensen niet open voor het geloof? Er is geen eenduidig antwoord te geven - waarschijnlijk zit er waarheid in elk van bovenstaande vragen. Er zijn din-

gen waar je als kerk weinig aan kunt doen. Toch is mijn sterke vermoeden dat christenen mensen vaak ook te weinig helpen om tot geloof te komen.

Oorzaken Ik geef hieronder een aantal oorzaken, die overigens makkelijker te benoemen zijn, dan te veranderen. - Het geloof is bij veel christenen iets privé’s, iets voor jezelf. En christenen houden hun geloof dan ook veelal voor zichzelf. - Het navolgen van Jezus is tot iets goedkoops geworden onder veel christenen.

N iel s de J ong

Wat kost het een gemiddelde christen in Nederland nog? Aan te weinig christenen is te zien dat ze de woorden van Jezus echt serieus nemen. Christenen zijn wat fatsoenlijker dan gemiddeld, ze geven wat meer weg en doen wat meer vrijwilligerswerk. Dat is mooi, maar of dat nu radicaal Jezus volgen is? - Christenen nemen vaak genoegen met te weinig. Vasthoudend bidden en Bijbellezen, gebed om vervulling van de Geest, geloofsgroei, etc. – onder jonge christenen zie ik dit vaak wel, maar in de loop van het leven lijken deze zaken steeds meer in het gedrang te komen. - Christenen weten ook niet zo goed wat ze geloven en waarom ze geloven en wat ze van God merken in hun leven. En dan is het ook moeilijk om daarover te praten. - Kerken en voorgangers roepen bij mensen vaak ook eerder vragen op dan dat ze antwoorden geven (o.a. gebrek aan eenheid, gebrek aan duidelijkheid, gebrek aan liefde). Zo maar een aantal oorzaken – natuurlijk, generaliserend. Maar menselijkerwijs helpen deze dingen niet dat mensen tot geloof komen. Gelukkig is het bij veel christenen ook anders en vragen zij zich sterk af hoe zij hun geloof in Jezus Christus in praktijk kunnen brengen en hoe ze hun geloof kunnen delen. En gelukkig gaat God met zijn Geest ook door ons land, waardoor er ook mensen gaan zoeken en tot geloof komen. In de gesprekken op de IZB-tweedaagse met de diverse collega’s uit dorpen en steden bleek wel weer dat iedereen wel mensen kent die tot geloof zijn gekomen. Ook van het afgelopen jaar kon haast iedere IZB-medewerker wel vertellen van mensen die tot geloof zijn gekomen. Prachtig! En als je de verha-

len hoort, dan blijken mensen daar ook vaak door God ingeschakeld te worden. Mensen die laten zien dat het geloof het verschil maakt in hun leven; een gemeentelid die iemand uitnodigen voor een Alpha-cursus; een gemeenschap die laat zien hoe je in liefde en met belangstelling met elkaar kunt omgaan; iemand die een tijdje meeloopt met zo’n zoeker; een voorganger die zijn best doen om mensen te vertellen van God, het geloof, de bijbel, etc. Zulke mensen helpen mensen om tot geloof te komen. In Rotterdam, bij De Samaritaan, komen we ze ook tegen: zoekers die gelovigen worden.

Waarom komen slechts enkelingen tot geloof?

Het zijn enkelingen, maar elke keer weer een wonder. Maar dan komen we op het volgende. Als mensen tot geloof komen, hoe brengen we ze dan blijvend in de gemeenschap van de kerk? Dat is misschien nog minder vanzelfsprekend dan dat mensen tot geloof komen – bij ons in De Samaritaan wel in ieder geval. Zo werd tijdens de IZB-tweedaagse een kort fragment getoond uit het EO-programma ‘Op zoek naar God’. Daar kwam Gordon in beeld. Vervolgens was de vraag: ‘Is de gemeente gereed om iemand als Gordon op te nemen?’ De vraag stellen is hem beantwoorden – dat gaat in verreweg de meeste gemeenten heel lastig worden…

Tijding • nr. 4 winter 2010

Nu laat Gordon zich misschien ook niet het makkelijkst van iedereen inpassen, maar de constatering ligt er wel. De meeste gemeenten vinden het (te) lastig om nieuw-gelovigen op te nemen. Dat klopt natuurlijk van geen kant.

Waar ligt het aan? Er zijn boeken volgeschreven over hoe het zou moeten en hoe het zou kunnen. En toch… in de meeste gemeenten zitten maar weinig mensen die een paar jaar geleden nog helemaal niet naar de kerk gingen. Blijkbaar lukt het veel gemeenten niet of nauwelijks om mensen op te nemen. Waar ligt dat aan? - Ligt het aan de nieuw-gelovigen? Willen zij zich misschien niet inpassen en aanpassen? Dat zal zeker voor een aantal mensen opgaan. - Ligt het aan de predikant? Doet hij als voorganger te weinig zijn best om deze nieuw-gelovigen aan te spreken en te helpen. Dat zal zeker voor veel voorgangers gelden. Ik ken bijvoorbeeld ook maar weinig voorgangers die net als Paulus zich vooral richten op nieuwgelovigen en nieuwkomers. De zorg voor bestaande leden liet deze Paulus vooral over aan de gemeente zelf. Predikanten doen het vaak andersom – de bestaande leden proberen zij tevreden te houden en een paar hobbyisten mogen zich dan richten op nieuwe mensen… - Ligt het misschien aan de gemeenteleden? Is zij te veel gericht op zichzelf en ‘ons soort mensen’? Dat zou zomaar kunnen. Al te snel kan (heel subtiel soms) aan mensen het signaal worden gegeven: ‘je hoort hier niet, want je bent niet als wij.’ - Ligt het misschien aan de kerk? Worden mensen niet te veel gedwongen in het keurslijf van de one size fits all? Dat zou zomaar kunnen.

De ervaringen van IZBers waren op dit punt wat dubbel. Enerzijds is het inderdaad vaak lastig om nieuwe mensen op te nemen – een Alpha-groep spreekt mensen nogal eens aan, maar de kerk-opzondag vaak minder. Anderzijds kan een gemeenschap juist ook heel behulpzaam zijn voor nieuwe mensen om tot (volwassen) geloof te komen. Juist ook nieuwe vormen van gemeenschappen bijvoorbeeld in Vinexlocaties) lijken soms beter in staat te zijn om nieuw-gelovigen een plek te geven.

Relatie met God Gedurende de IZBTweedaagse werden de deelnemers steeds gewezen op zichzelf – hun eigen geloof, de eigen geloofsweg en de eigen relatie met God. Daar zit heel veel in. Het is natuurlijk veel makkelijker om te kijken naar anderen en wat zij verkeerd doen. Maar juist als het gaat om mensen tot geloof en in gemeenschap brengen, begint het bij onszelf. Hoe zit het met ons geloof en met onze navolging van Christus? Hoe zit het met onze relatie met God? Hoe zit het met ons verlangen dat mensen tot geloof komen? Hopen we dat mensen in onze gemeente erbij komen? Willen we ruimte scheppen voor nieuwe mensen? Dat zijn vragen waar het mee begint.

‘Je hoort hier niet, want je bent niet als wij.’

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

Gebrekkig geloof, gebedsloosheid en een koud gemeenteleven staan God en mensen in de weg. En dat kan toch niet de bedoeling zijn… Een levend geloof, een hartstochtelijk verlangen en een biddend afhankelijk zijn van de leiding van de Geest - God wil dat gebruiken. Ik hoor het bij mijn IZB-collega’s en ik merk het bij mezelf. Je staat dan versteld van wat God wil en kan doen…

Niels de Jong

M i s s i o n a i r e a d v i s e r ing

Een nieuwe missionaire impuls voor Leeuwarden-Huizum Ruim een half jaar geleden, in mei 2010, meldden zich vier vrouwen uit Leeuwarden-Huizum op het ‘aanwaaispreekuur’ van de IZB, voor een adviesgesprek over missionaire vragen. Wilt u ons helpen bij het ontwikkelen van missionair beleid? ‘We wilden aan de slag met het thema ‘kerk naar buiten’, want we waren al jaren vooral met onszelf bezig’, zeggen ze nu, in een terugblik.

Al eerder waren ze met de kerkenraad naar de bijeenkomst van de missionaire ronde van de Protestantse Kerk in Nederland geweest. Met z’n twaalven, want het was wel menens. ‘We wilden weg uit de negatieve spiraal en met elan aan een nieuw hoofdstuk beginnen.’ Die negatieve tendens had behoorlijke sporen getrokken in het kerkelijk leven. ‘Toen ik hier in 1994 kwam’, vertelt ds. Hetty Jansen, ‘telde Leeuwarden-Huizum zes wijken en zes fulltime predikanten. Nu zijn er nog twee. Er is drastisch bezuinigd. In de beginperiode telde mijn wijk 400 adressen, nu 850.’ ‘Met als gevolg dat de werkbelasting voor de predikant enorm is toegenomen. Mensen verwachten dat alles doorgaat, net als voorheen’, vult Alie Brouwer-Meindertsma aan. Ze is scriba van de wijk. Demografische statistieken, teruglopende financiën, sluiting van kerkgebouwen, herindeling van de wijken – al sinds 2001 zijn de ambtsdragers er druk mee in de weer geweest. Van de twee wijkgemeenten die sinds de laatste reorganisatie zijn overgebleven, heeft de ene een liturgisch-diaconaal profiel; de andere, waar Hetty en Alie bij betrokken zijn, is meer confessioneel-evangelisch. Het is een vergrijsde gemeente: van de 150-175 kerkgangers is driekwart bejaard. Jongeren zijn er weinig, dopelingen zijn er één of twee per jaar. Om de twee recent gevormde gemeenten te ondersteunen bij de opbouw, is er geld gereserveerd zodat ieder van hen voor de periode van 3 jaar een kerkelijk werker kan aanstellen.

Op de winkel passen Daarop klopte de confessioneel-evangelische gemeente van HuizumWest bij de IZB aan voor advies. Een opmerkelijke stap, want het zou niemand hebben verbaasd als de gemeente had gekozen voor een kerkelijk werker, ten behoeve van het vele ouderenpastoraat. Alie: ‘We kozen niet de makkelijkste weg, inderdaad.’ Hetty: ‘Als we zouden

kiezen voor ouderenpastoraat zonder te investeren in missionair werk zou het iets hebben van ‘op de winkel passen’. Dan geven we iemand de kaartenbak en krijgen we die na drie jaar weer terug. Daarmee dienen we niet de uitbouw en opbouw van de gemeente. We wilden juist de omslag maken naar een missionaire gemeente.’ De IZB trekt een tijd met de kerkenraad op. Na enkele verkennende gesprekken is missionair adviseur Anja van Maanen in oktober 2010 te gast op een gemeenteavond. De toerustingscursus ‘Gunnend geloven’ wordt op de agenda gezet. In drie avonden kunnen gemeenteleden met elkaar in gesprek over een aanzet voor een missionair beleidsplan. Gaandeweg groeit er draagvlak voor een nieuwe koers. Alie: ‘ Er is best veel animo. Mensen willen wel, maar zitten met de vraag: hoe? Er is veel verlegenheid over missionair werk. En er leven vooroordelen: moeten we soms dan de deuren langs? Ik vond het mooi dat iemand uit de gemeente spontaan zei: ‘Het gaat erom hoe we zijn’. Het evangelie hoeft niet altijd met zoveel woorden gezegd.’

Gastvrij De gemeente Leeuwarden-Huizum (West) heeft een aantal kenmerken die haar goed van pas komen bij missionair werk. ‘We staan bekend als een gezellige, gastvrije gemeente. Iemand die recent lid werd, zei: Deze gemeente is heel erg gemotiveerd om dingen samen te doen. We zijn met veel liefde opgevangen. Dat hebben we ergens anders niet zo gevoeld. Het is een kerk met een glimlach.’ Verder beschikt de gemeente met de Kurioskerk over een gebouw dat veelvuldig wordt verhuurd. ‘Er komen de hele week door veel mensen over de vloer. Op die manier kunnen we goed reclame maken voor onze bijzondere diensten.’ Het project ‘kerk naar buiten’ opent de ambtsdragers de ogen voor de mogelijkheden. ‘Er is een huis-aanhuis wijkkrant, van de buurtvereniging. We hebben er niet eerder

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

M i s s i o n a i r e a d v i s e r ing aan gedacht, maar ze zijn daar blij met kopij die we aanleveren. En sinds kort staat in de lijst met instanties naast het adres en telefoonnummer van de wijkagent ook de ‘wijkdominee’.

Verwachting Deze maand is de vacature gesteld voor missionair werker; een parttimer (18 uur per week) voor de periode van 3 jaar. Wat verwachten ze ervan, voor 2014? ‘Mijn droom is een open kerk, waarin mensen worden aangeraakt door het Evangelie. Dat aspect hebben wij in de voorbije jaren door alle gedoe een beetje laten liggen. Ik vind het heerlijk

dat we eindelijk weer over iets ander praten dan de zaken die de agenda’s zolang hebben gedomineerd: teruggang, bezuiniging, etc. Je werd er soms moedeloos van’, zegt Hetty. ‘Ik hoop dat gemeenteleden bezield raken, dat wijzelf ook opnieuw in vuur en vlam zullen staan voor het evangelie’, zegt Alie. ‘Tegelijkertijd: dit is onze gemeente. Met déze mensen vormen we gemeente van Jezus Christus. Ik kan een eind wegdromen van een gemeente waarin we jonge gezinnen met kinderen verwelkomen, waarin veel jongeren komen, en noem maar op. Maar dit zijn de mensen, hier moeten we het mee doen.’ Hetty: ‘Een grijze gemeente, met kostbare mensen.’

Nieuwe missionaire ronde van start De bezinning op missionair werk in deze gemeente Leeuwarden is onder andere op gang gebracht door ‘Kerk naar buiten’, een toer langs 80 classis door vertegenwoordigers van de Protestantse Kerk in Nederland. Inmiddels is een tweede ronde van start gegaan, onder het motto ‘De wind steekt

weer op’. Medewerkers van Missionair Werk & Kerkgroei (PKN) en van de IZB zullen opnieuw alle classes in het land aandoen, zij het in een lagere frequentie, namelijk in twee jaar. Tijdens deze nieuwe reeks bijeenkomsten wordt dieper ingegaan op wat in de eerste missionaire ronde is aangereikt.

Het programma gaat in op eigen motivatie en geloof, en er is veel meer ruimte voor uitwisseling. In de komende weken staan bijeenkomsten gepland in Zwolle, Breukelen, Zierikzee, Kampen en Hilversum. Zie voor de opzet, alle data en locaties: www.pkn.nl/missionair

De Protestantse Gemeente van Leeuwarden-Huizum (West) zoekt een:

MISSIONAIR WERKER (18 uur per week)

Het doel van de functie is om kerkenraad en kerkgangers zodanig toe te rusten dat de wijkgemeente over drie jaar een missionaire, naar buitengerichte, gemeente is, en dat er een passend en geïntegreerd activiteitenaanbod is waar ook buitenstaanders zich thuis voelen. Onderdeel van de functie is het onderzoek doen naar het imago en presentatie van de kerk in de omgeving. Kijk voor meer informatie op www.izb.nl.

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

c o l u mn

Duivels en demonen

Personalia We begroeten ds. Ad Vastenhoud, afkomstig uit HardinxveldGiessendam, die 13 maart 2011 is bevestigd tot missionair predikant in de Bethlehemkerk. Hij zal daar leiding gaan geven aan het project ‘Brood voor de buurt’.

Ada Veldhuizen heeft maandag 14 februari afscheid genomen van de IZB. Ze werkte het afgelopen jaar als missionair adviseur, na een carrière-switch (daarvoor werkte ze als zelfstandig belastingadviseur). In de voorbije periode is ze tot de conclusie gekomen dat het werk haar niet heeft gebracht, wat ze ervan verwachtte.

In de kring van evangelisten namen we afscheid van Matthias Deleu, die het afgelopen jaar werkzaam was bij de Hervormde gemeente te Gouda. Hij is 1 maart begonnen als voorganger van de Vrije Evangelische Gemeente in Hendrik-IdoAmbacht. Hoe de band van de IZB met Gouda wordt voortgezet, is onderwerp van gesprek.

Duivels en demonen. Geloven we er nog in. De meeste orthodoxe-christenen-vanprotestantse-signatuur wel. Althans, in theorie. Het zit netjes in onze theologie dat het kwaad ook duivelse trekken heeft. Maar in de praktijk merken we er niet zo veel van. Die indruk krijg ik in ieder geval. Maar ik kan het natuurlijk mis hebben. Misschien ga ik wel te veel van mezelf uit. Ik kon nooit zo veel met de duivel. Het boek ‘Brieven uit de hel’ van C.S. Lewis maakte wel de nodige indruk op me en ik was na die leeservaring iets meer op m’n hoede voor de listige praktijken van Lucifer en zijn trawanten. Maar toch… de duivel was meer iemand die in de hoek van occultisme en satanisme thuishoorde en van die twee zaken heb ik altijd – verstandig als ik eigenlijk altijd geweest ben – afstand gehouden. Bovendien ben ik een vrij nuchtere Nederlander en nuchtere Nederlanders zoals ik hebben niet zo veel met spooky things als kwade geesten met kwade praktijken. Toch ben ik op dit punt veranderd. Dat heeft te maken met de duistere dingen die ik tegen ben gekomen. Zoals het meisje dat geesten voelt, terwijl haar zusje ze ziet. Ze komt uit een familie waar meerdere mensen zich hebben ingelaten met waarzeggers. Met name als ze naar de kerk wil gaan, beginnen er dingen spontaan van tafel te vallen en gebeuren er vreemde dingen. ’s Nachts had ze vaak last van geesten die haar kwelden. Deze verdwenen pas als ze ging bidden tot Jezus. Een andere vrouw, die tot geloof in Jezus Christus was gekomen, voelde dat er een ‘duiveltje’ in haar was. Nauwelijks gehinderd door enige kennis of ervaring, was ik zo vrijmoedig om met haar te bidden. In Jezus’ naam gebood ik de geest de vrouw te verlaten (dat staat namelijk in de Bijbel, zo was mijn eenvoudige gedachte). Ondanks mijn kleingeloof gebeurde dit nog ook… Ik zie machten van duisternis ook in die man die zo vast zit aan zijn dwaalleer. Hij houdt er tamelijk bizarre opvattingen op na, waar ik met geen mogelijkheid doorheen kom. En die dwaalleer doet deze gezonde kerel halverwege de 30 steeds meer verlangen naar zelfdoding… En zo kan ik nog wel wat voorbeelden noemen. Nee, niemand maakt mij nog wijs dat dit geloof in duivels en demonen alleen iets middeleeuws is of zo. Ik heb er gewoonweg te veel van gezien. Al voel ik me nog steeds een amateur op dit gebied, ik ben er wel meer mee gaan rekenen. Toen ik een tijdje geleden aan iemand hier wat over vertelde, begon diegene me zo ongeveer te feliciteren. Hij zag het als een bewijs dat ik goed bezig was… Dat was voor mij nieuw. Als je meer van duistere machten ziet, dan ben je blijkbaar meer in de frontlinie actief. En als je meer werk van duivels en demonen tegenkomt in of rond mensen die je ontmoet, dan ben je blijkbaar progressie aan het maken in het Koninkrijk. Zo had ik er nog nooit tegenaan gekeken. Maar als dit klopt, zou dat ons te denken moeten geven. Als ik nauwelijks iets merk van duivels en demonen, dan: - is dit misschien wel een blinde vlek in mijn geloofsleven (en/of theologiseren)? - bid ik misschien te weinig? - bevind ik me misschien niet in de frontlinie van het Koninkrijk? - is mijn leven en werken misschien niet echt een bedreiging voor de machten van de duisternis? Steeds weer ‘misschien’ – want deze amateur weet het eigenlijk ook niet zo goed op dit gebied. Niels de Jong (missionair) predikant bij De Samaritaan, Rotterdam www.uitonverwachtehoek.nl

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

M i s s i o n a i r p r o ject

Vijf jaar werken aan revitalisering in Rotterdam-IJsselmonde 'Ze zijn aan komen lopen, als een zwerfkat bij de boer'

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

‘Eigenlijk hadden we voor dit gesprek allemaal mensen moeten uitnodigen, hier,’ – zegt hij met een brede armzwaai in de royale huiskamer. ‘Tientallen mensen die in de afgelopen vijf jaar tot geloof en tot de gemeenschap van de kerk zijn gekomen. Samen meer dan vijftig procent van de kerkgangers en tachtig procent van deelnemers aan andere activiteiten van de gemeente.’ Ds. CorBert de Rooij is nu (maart 2011) vijf jaar missionair predikant bij de Hervormde gemeente te RotterdamIJsselmonde en staat in de Adriaen Janszkerk – de oude kerk van IJsselmonde, waarvan de torenspits bijkans door het asfalt van de oprit van de Van Brienenoordbrug prikt. Na deze periode loopt de subsidie van de IZB (30% van de predikantsplaats) en daarmee ‘het project’ af. Hoe het vervolg eruit zal zien, is nog onzeker. Kortom: tijd om een voorlopige balans op te maken. In de afgelopen vijf jaar is de kerk gerevitaliseerd. Gevraagd naar het ‘succes’ wijst CorBert graag van zich af. ‘De meeste mensen zijn gewoon aan komen lopen, zoals een zwerfkat bij de boer.’ Hij kan aanstekelijk verhalen vertellen hoe elk van de nieuwe gemeenteleden de weg naar de Adriaen Janszkerk heeft gevonden. Neem dit verhaal: Een onbekend meisje stuurt een mailtje: ‘Ik wil graag mijn opa en oma een huwelijksdienst cadeau doen, kan dat?’ Wonderlijke vraag. Wat blijkt: Ze leeft in een wereld vol gebroken relaties. De opa en oma van het meisje daarentegen zijn 40 jaar getrouwd. ‘Hoe is dat nou mogelijk? Veertig jaar!’, vraagt ze aan oma. ‘Dat is de kracht van het geloof’,

had deze geantwoord. Opa en oma zijn geen kerkleden, maar oma zat ooit op een goede christelijke school en de bijbelverhalen en de gezangen die ze daar heeft geleerd, zijn haar levenslang bijgebleven. Het 40-jarig jubileum wordt gevierd in de buurt van de Adriaen Janszkerk en het leek het meisje een goed idee, als de feestelijke stoet langs de kerk zou trekken en dat de dominee het jubilerende echtpaar zou zegenen… CorBert gaat het gesprek aan met het echtpaar en met de kerkenraad. Op de feestdag is er een samenkomst in de kerk. Opa en oma beloven elkaar opnieuw trouw, er wordt geluisterd naar de Bijbel, gezongen en gedankt en om Gods zegen gebeden. CorBert: ‘Sindsdien is oma bij werkelijk alle diensten en bijeenkomsten in onze kerk. Ze deed belijdenis en is gedoopt. Een levend lidmaat met uitstraling!’ Verder op in de buurt woont een weduwe, die na het overlijden van haar man geen raad meer wist met God en de kerk. Dertig jaar bleef ze op afstand. Toen de vrijwilligers van de Adriaen Janszkerk bezig waren de adressen uit de kaartenbak van de kerk te bezoeken in het kader van een ‘postcodeproject’ onder het motto ‘Kennen en gekend worden’, kwamen ze toevallig bij haar terecht; er stond een verkeerd adres in het bestand. ‘Nee’, reageerde ze. ‘Dat kan geen toeval zijn.’ Ze kwam naar de kerk en er volgden gesprekken. Op 79-jarige leeftijd deed ze alsnog openbare geloofsbelijdenis. Zij is een trouwe bezoeker van diensten en kringen en maakt er reclame voor.’ CorBert staat er bij en kijkt ernaar. ‘Het wordt je allemaal geschonken.’

Diep geraakt Het klinkt haast al te zakelijk, als CorBert de ‘instroom’ even later rubriceert in vier

M i s s i o n a i r p r o ject

categorieën. De eerste categorie zijn de mensen die een ‘second touch’ ondergaan: ze hebben er twintig, dertig, veertig jaar ‘niks aan gedaan’, maar door omstandigheden komen ze in contact met de kerk, worden diep geraakt en datgene wat ze ooit hebben meegekregen komt tot leven. Op die manier zijn enkele tientallen leden toegevoegd aan de gemeente. De tweede categorie zijn de buitenstaanders. Mensen die binnenkomen met weinig of geen kennis van het christelijk geloof. Vaak bevinden ze zich in een moeilijke periode van hun leven, door echtscheiding, ziekte, etc. Door contact met collega’s, vrienden, familieleden is hun belangstelling gewekt en gaan ze op zoek. ‘Dat wil ik ook.’ ‘We stimuleren hen om deel te nemen aan de Alphacursus die in de Adriaen Janszkerk wordt gegeven’. In IJsselmonde worden de inleidingen op de Alpha-avonden altijd gehouden door predikanten: de dominees Jos Slager (Pelgrimskerk), Simon van der Vlies (van de

GZB, die in de buurt woont) en CorBert de Rooij. ‘Mede daardoor is de drempel naar de gemeente laag. Het is verbazingwekkend hoe snel zulke zoekers in de gaten hebben waar het in het christelijk geloof om draait… vrijwel ieder jaar hebben we langs deze weg volwassen dopelingen.’

‘Rent-a-priest’ Dan is er een derde categorie met wie CorBert in contact is gekomen op de wijze ‘Rent-a-priest.nl’. van ‘Wij hebben een aantrekkelijk kerkgebouw, goed gelegen, mooie locatie voor bruiloften. Meestal brengen de huwelijkspartners een eigen dominee mee van elders. Steeds vaker komt het voor dat de kerkrentmeester bij de verhuur te horen krijgt dat een stel op zoek is naar een dominee. Of het gaat om een aanstaand echtpaar, waarvan de vrouw lid is van een ‘strenge’ gemeente en de man onkerkelijk. Dat levert dan problemen op. Terwijl dus geen van beide lid zijn van de

Geen IZBproject in deze stad zonder refojongeren

kerk en er nog geen beloftes van meeleven in de toekomst zijn, wordt een open gesprek gevoerd met de intentie om met elkaar verder te komen. Dat levert per jaar twee tot drie echtparen op, die belangstelling hebben voor het christelijk geloof en waarvan het huwelijk wordt ingezegend. Enkele belijdeniscatechisanten zijn op deze manier bij ons binnengekomen. – Ze kwamen in eerste instantie voor het gebouw, we raakten aan de praat en van het één kwam het ander. Ik probeer dan altijd in een gesprek boven tafel te krijgen hoe God al lang met hen bezig is geweest. Waar Hij al gepoogd heeft hen in hun leven te ontmoeten. Dan hoor je soms fantastisch-mooie verhalen.’

Refo-jongeren Een vierde categorie bestaat uit ‘refo-jongeren’. Om dat goed uit te leggen, gaat hij naar het puntje van de stoel. Het zit hem hoog: ‘Er is geen enkel project van de IZB in deze stad dat zou kunnen slagen, zonder refo-jongeren, die zich er van harte voor inzetten! Mensen die net tot geloof gekomen zijn, kun je niet binnen een jaar bevestigen tot ouderling. Wie net een

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

Alpha-cursus achter de rug heeft, kun je niet de leiding geven van een vakantiebijbelweek. De refo-jongeren vormen veelal het kader van kerken in de stad. Onze missionaire ouderling, onze jeugdouderling en andere kaderleden hebben een reformatorische middelbare school achter de rug, en hebben er voor gekozen om na hun studie in de stad te blijven wonen. God roept ons hier, zeggen ze. Onlangs sprak ik voor de studenten van de Leidse afdeling van Navigators. ‘Als je in een gemeente komt met louter grijze hoofden, denk je al snel: hier moet ik niet wezen. Nee. Daar moet je juist wél zijn. Als je je er met twee gezinnen met kleine kinderen settelt, kan dat een hele verandering in zo’n gemeente teweegbrengen. Ik ken er genoeg voorbeelden van.’ Maar is dat geen ongelooflijke klus, een zware opgave? ‘Dat valt mee, want die mensen worden omarmd. En bovendien: in de refokerken waar ze anders terecht zouden komen, zouden ze misschien nooit als ambtsdragers aan de bak komen, omdat ze er genoeg kandidaten hebben. Laatst was ik nog bij een gemeente buiten de stad. Het gesprek ging over de vraag: Wat doen we voor God? Kerkenwerk, veelal interne zaken! Je kunt heel druk zijn met het in standhouden van een godsdienstige cultuur. Maar doe je ook wat God van je vraagt? In de stad zitten mensen om je te springen.’ Ook voor de refojongeren zelf is dit van groot belang. Ze hoeven niet alleen iets te brengen, ze kunnen hetzelfde meemaken als de mensen van ‘second touch’. Want ze hebben vaak een ‘onuitgepakt geloof’, het blijft in de theorie hangen. Ze kennen niet de vreugde van het ‘met Christus te zijn opgestaan en Hem te dienen door de Geest. Ze blijven vóór Pasen hangen; Pinksteren wordt het dan al helemaal niet. Regelmatig heb ik mogen meemaken dat jonge mensen met een refo-achtergrond een doorbraak meemaakten in hun persoonlijk geloof. Je staat er versteld van hoe God zijn weg gaat.’

Wonderlijk was de weg die hem naar Rotterdam leidde. Eerder was hij er beroepen geweest (1992); hij had bedankt. Jaren later, toen hij elders dreigde vast te lopen, stond hij op het punt om een time-out te nemen in zijn ambtelijke loopbaan. Op 5 juni 2005 preekte hij uit Hand. 16 over ‘de Geest verhinderde ons het woord in Azië te spreken….’ Diezelfde zondag sprak een bijstand in het pastoraat in RotterdamIJsselmonde over dezelfde tekst. Een aantal maanden later, uitgerekend op het moment waarop het IZB-bestuur zat te vergaderen over de start van een nieuw missionair project in de Adriaen Janszkerk, kreeg hij collega-predikant Jos Slager aan de lijn. ‘In de samenloop van omstandigheden zag ik duidelijk Gods leiding. Heel bijzonder hoe we als gemeente, IZB en voorgangers bij elkaar zijn gebracht!’

‘Hier moet ik niet wezen’

Onverwoestbaar De gemeente bevond zich in zwaar weer. ‘Met 56 jaar was ik een van de jongste gemeenteleden, tijdens de eerste kerkdiensten, maar ik geloofde rotsvast in de mogelijkheid van revitalisering. Als er 44 mensen zaten, waren het er nog altijd vier keer zoveel dan het aantal waarmee de Here Jezus begon. Ik wil maar zeggen: het is een kwestie van geloof. En van blikrichting. Een gemeente met een kapitaal van drie ton en een tekort van 40.000 euro begint te rekenen over hoeveel jaar de laatste het licht kan uitdoen. Terwijl een startende gemeente dolblij zou zijn met zo’n balans en met geloof en verwachting nog een paar ton bijleent. Rondom de Adriaen Janszkerk proefde ik de trouw van God door de eeuwen heen en ik zag het geloof van de mensen die er zaten en wist zeker: dit is onverwoestbaar, zo diep als dit zit. Als je dit water

‘De velden zijn wit om te oogsten’

Tijding • nr. 4 winter 2010

geeft, als de Heilige Geest hier gaat doorwerken, kan het alleen maar gaan groeien. Zo is het gegaan. We hebben de omslag gemaakt van een overlevingscultuur naar een groeicultuur. Alleen op het terrein van de kerkrentmeesters gaat die omslag veel trager in zijn werk. Het duurt een tijd voor nieuwe gemeenteleden ook het besef hebben dat ze in financieel opzicht verantwoordelijkheid dragen. Bovendien zijn veel nieuwe leden niet de meest draagkrachtige. Daardoor is er bij de kerkenraad en bij mijzelf op dit moment twijfel of en hoe we verder kunnen gaan. Zoals het zich nu laat aanzien zal de predikant van de Adriaen Janszkerk waarschijnlijk parttime moeten worden. De financiële zorgen lijken weer een beetje op die van 2005. Maar Goddank is er geen spoor meer te bekennen van de pessimistische stemming van toen. Vol vertrouwen kijken we naar de toekomst. ’

Kansen Over de kansen voor missionair werk in de Maasstad raakt hij niet uitgepraat. Via de maatschappelijke dienstverlening van de gemeente Rotterdam zou hij zoveel aanvragen kunnen krijgen voor pastorale bezoek. Als buurtpastor in Beverwaard zou hij zijn huidige werk heel goed kunnen uitbreiden tot een dagtaak. ‘Zoveel Rotterdammers staan open voor het christelijk geloof, ze schreeuwen om Christus, vaak zonder het te weten. Ze zijn niet tot geloof gekomen, doordat het ontbrak aan een vruchtbare gemeenschap, waarin geloof kon opbloeien en men weet vaak niet wat de kerk in dit opzicht voor je kan betekenen. Maar wat is hier in de loop der tijd veel gezaaid! Ooit was dit een gekerstende stad. Je ziet het nog aan de vele christelijke scholen. Daar ligt een grote kans voor de kerk, vandaag. Het woord van Jezus - ‘de velden zijn wit om te oogsten’ - is hier hoogst actueel!’

be s t u u r s z a ken Dr. H. de Leede voorgedragen als nieuw bestuurslid

25 mei: Bestuursverkiezing IZB Op de komende Algemene Vergadering van de IZB, woensdag 25 mei om 19.30 uur in De Bergkerk in Amersfoort, nemen we afscheid van dr. P. van den Heuvel uit Bunnik. Twaalf jaar maakte hij deel uit van ons bestuur. Hij is aftredend en niet herkiesbaar. We hebben in het bestuur dankbaar mogen ervaren dat hij kerkordespecialist is, de academisch theologische wereld kent evenals de Protestantse Kerk in haar breedte. Hij heeft veel voor onze organisatie mogen betekenen. Tot onze vreugde vonden we dr. H. de Leede (60) uit Amersfoort bereid de plek van dr. Van den Heuvel in te nemen. Ook hij is goed thuis de wereld van de theologieopleidingen en de breedte van de Protestantse Kerk. En hij kent de organisatie en de geschiedenis van de IZB, want, zoals velen wellicht weten, werkte hij er van 1988 tot 1994 als studiesecretaris. Momenteel is hij werkzaam als docent homiletiek (predikkunde) en als onderzoeker aan de Protestantse Theologische Universiteit. Daarnaast werkt hij als senior-docent aan het seminarium in de nascholing en de permanente educatie van predikanten. Twee bestuursleden zijn dit jaar aftredend en herkiesbaar, namelijk: prof.dr. J.H. van Bemmel uit Maarssen en mevr. J.E. van Velzen-Vermaas uit Harderwijk. Beiden hebben zich herkiesbaar gesteld.

Nieuwe voordracht In het najaar van 2010 werd onze organisatie gecontroleerd in het kader van het CBF-keurmerk. Daarbij kwam aan het licht dat in 2010 de bestuursleden drs. A.P. van der Kooy uit Den Hoorn, onze penningmeester, en ds. J. van Walsum uit Alblasserdam aftredend en herkies-

baar waren. Dit is ons ontgaan, met als gevolg dat zij niet herkiesbaar zijn gesteld en daarom niet langer deel uit mochten maken van het bestuur. Uiteraard zijn wij nagegaan hoe dit heeft kunnen gebeuren om herhaling hiervan te voorkomen. Met acht bestuursleden bleven wij boven de sinds 2010 statutair zeven benodigde bestuursleden. We kozen ervoor de beide heren als adviseurs van het bestuur te benoemen en hun verantwoordelijkheden, met name die van de penningmeester, door andere bestuursleden waar te laten nemen. Ook besloten we hen voor de Algemene Vergadering van 2011 opnieuw voor te dragen als lid van het IZB bestuur. We zijn blij dat ook zij bereid zijn weer bestuurslid te worden. Leden hebben het recht om ten aanzien van de vijf genoemde kandidaten namen van andere kandidaten bij het bestuur in te dienen. Dat kan tot drie weken voor de Algemene Vergadering. Indien dit gebeurt, bepaalt het bestuur, na te hebben nagegaan of betrokkenen zich verkiesbaar stellen, een dubbeltal ter verkiezing. We hopen na de Algemene Vergadering van 2011 met een bestuur van tien personen onze taak voor onze vereniging voor zending in Nederland voort te zetten. We zijn daarbij heel dankbaar voor al het werk dat onze directeur met allen in de organisatie verricht en voor de steun vanuit gemeenten in meeleven, ook door financiën en gebed. De Here zegene alle werk tot eer van zijn Naam en tot uitbreiding van zijn Koninkrijk.

ds. M.J. Tekelenburg, voorzitter.

‘Wie volgt…?’ Over navolging en missionair werk Woensdagavond 25 mei om 20.00 uur belegt de IZB in de Bergkerk te Amersfoort een bijeenkomst plaats over het thema ‘Wie volgt…?’ – over navolging en missionair werk. De bijeenkomst wordt ingeleid met een uitdagende lezing over het thema, door dr. H. de Leede. Daarna is er de mogelijkheid om met hem in gesprek te gaan, in een workshop. Er zijn ook andere workshops. Zo kunt u in gesprek met de makers van ECHO, het evangelisatieblad. Zie voor de actuele informatie over deze bijeenkomst de website www.izb.nl. Voorafgaand aan deze bijeenkomst is er om 19.30 uur de ledenvergadering van de IZB.

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

B o ekh a ndel

Bestel nu de Herziene Statenvertaling Schoon form aat: 103 x 156 mm.

met Psalmen en liturgische formulieren Schoon

maat HSV Grootfor

Hardcover

157 x 246

formaat:

Foliedruk

103 x 15 6 mm.

B IJ B E L

Kleur: Schoon formaat: 170 x 240 x 50 mm.

psalmen

Kleur:

formaat:

mm. 103 x 156

Kijk ook eens op www.izb-ark.nl voor meer informatie over de Herziene Statenvertaling. Wilt u informatie per telefoon, bel dan (033) 4613225.

vertaling Herziene Staten

Schoon

BIJB EL Statenvertaling Herziene Statenvertaling Kleur:

Herziene Statenvertaling

B I JB E L

bijbel

Na de standaardedities van de Herziene Statenvertaling verschijnen dezer dagen de versies met de Psalmberijming (1773) en de liturgische formulieren. Als u deze uitgave bestelt bij de IZB-Ark Boekhandel, steunt u indirect de zending, want de winst van de boekhandel komt ten goede aan het missionaire werk in ons land. Omdat we de aanschaf van deze bundel van harte aanbevelen, treft u een bestelbon aan. Wanneer u via deze bon bestelt, hebt u uw nieuwe Bijbel als eerste in huis. Bovendien betaalt u geen verzendkosten!

Kleur:

Blindstempel

Herziene Statenvertaling

BIJBE L psalmen

Herziene Statenvertal ing

BIJ BE L psalmen

Herziene ling Statenverta

Bestelbon BESTELBON

Bestel de Herziene Statenvertaling met psalmen en formulieren, betaal géén verzendkosten en steun de zending in Nederland: ........ x ........ x ........ x ........ x ........ x ........ x ........ x

9789065393531. 9789065393562. 9789065393579 . 9789065393548. 9 789065393586 . 9789065393609 . 9789065393555 .

Huwelijksbijbel (e 40,00) Standaard zwart met Psalmen en formulieren (e 40,00) Speciale cover/jongeren met Psalmen en formulieren (e 40,00) Vivella, goudsnee met Psalmen en formulieren (e 59,00) Paralleleditie Statenvertaling & Herziene Statenvertaling (e 59,50) Vivella, goudsnee en index met Psalmen en form. (e 79,00) Luxe editie, leer, index, rits, met Psalmen en form. (e 109,00)

Naam:....................................................................................................................................................................................................................................

Bon opsturen in envelop (postzegel is niet nodig) naar: IZB-Ark Boekhandel, Antwoordnummer 70, 3800 WB Amersfoort

Straat en huisnummer ............................................................................................................................................................................................ Postcode ............................................................................................................................................................................................................................. Woonplaats .......................... ...........................................................................................................................................................................................

Of per e-mail naar: boekhandel@izb.nl

Tel. nr. ........................................ ........................................................................................................................................................................................... E-mailadres:........................... ...........................................................................................................................................................................................

Ja, ik ontvang graag de gratis digitale nieuwsbrief van de IZB-Ark Boekhandel

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

c o l u mn

De denkende mens Onlang kreeg ik een kopie van het Groninger Kerkblad van 9 december 1945. Vooral een aankondiging op de achterkant van dit 65 jaar oude kerkblad trok mijn aandacht. De toenmalige predikant van de Nieuwe Kerk, ds. W. Aalders, roept daarin zijn gemeenteleden op om adressen door te geven ‘van kennissen uit uw omgeving van wie ge weet, dat ze nauwelijks eenige band met de Kerk hebben’. Het doel van het verzamelen van deze gegevens is deze mensen uit te nodigen voor een reeks bijzondere diensten eens per veertien dagen van 7 tot 8 uur. Ds. Aalders wil hen in deze diensten ‘als denkende menschen met het evangelie confronteren’. Dit onderwerp van de denkende mens houdt me bezig. Ook nu, hoewel het accent verschoven is naar het gevoel, zijn en blijven er mensen die vooral rationele duidelijkheid willen hebben en ook op verstandelijk vlak willen worden uitgedaagd. Wat hen niet helpt zijn voorspelbare preken en antwoorden, die van a naar b gaan en altijd eindigen in c. Zo sprak ik onlangs een studente die me toevertrouwde: ‘Ik weet wel dat het daar niet alleen om gaat, maar het is vaak zo makkelijk en voorspelbaar in de kerk dat ik er nauwelijks iets aan heb’. Denkende mensen hebben het nodig om als zodanig te worden aangesproken. Anders lopen zij het risico de weg kwijt te raken of nooit meer terug te vinden. Nu valt het niet mee om iedereen zo aan te spreken dat hij of zij daadwerkelijk voedsel meekrijgt. Integendeel. Vaak sta je, als ouder of ouderling, met een mond vol tanden tegenover de diepe vragen die denkende mensen kunnen stellen. Het voorbeeld van de levensweg van een van de beroemdste denkende mensen, Augustinus, maakt een paar dingen duidelijk die ook nu zullen helpen. Aan de ene kant is daar een intens betrokken moeder, die niet nalaat om te bidden en om haar zoon te confronteren met wat zij gelooft en hoopt voor hem. Ze had niet het intellect of de argumenten om Augustinus te overtuigen, maar wel een vurig geloof en een vasthoudende liefde. Het is zaak niet verbitterd te worden wanneer je er niet uitkomt met je kinderen, maar ze blijvend hartelijk lief te hebben in een vurige hoop op God. Aan de andere kant, zo schrijft Augustinus in zijn belijdenissen, was daar de bisschop Ambrosius. Over Ambrosius schrijft Augustinus, dat deze hem te Milaan vaderlijk ontving en hem in zijn omzwervingen op bisschoppelijke wijze liefhad (vgl. 2 Petrus 2:25; bisschop =opziener). De preken van Ambrosius hielpen Augustinus om in te zien dat geloven in God niet irrationeel is, maar prachtig kan harmoniëren met de stand van de wetenschap. Het is de taak van de kerk ervoor te zorgen dat er naast de liefhebbende ouders en verzorgers, mensen zijn die ook door liefde gedreven, opzicht houden over de geestelijke zwerftocht van denkende mensen en hen verder helpen door het aanreiken van nieuwe inzichten. Dan zullen ook zij die, met de woorden van Aalders, ‘met critiek, wantrouwen en vragen tegenover de kerk staan’, niet als onbereikbaar hoeven te worden beschouwd.

colofon 73e Jaargang nr. 1 voorjaar 2011 Tijding is een gratis kwartaaluitgave van de IZB - vereniging voor zending in Nederland en wordt toegezonden aan de leden. IZB-lidmaatschap: aanmelden bij de IZB. De contributie is e 10,- per jaar. Opzegging lidmaatschap voor 1 november. De IZB is een missionaire organisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland en stimuleert, adviseert en ondersteunt gemeenten en gemeenteleden in het evangelisatiewerk door middel van toerusting, materialen en missionaire werkers. Bestuur ds. M.J. Tekelenburg, voorzitter ds. H.J. van der Veen, tweede voorzitter ds. R.F. de Wit, secretaris ds. M.C. Batenburg prof.dr.ir. J.H. van Bemmel dr. P. van den Heuvel mw. drs. Z.A. Jansen-Smit mw. J.E. van Velzen-Vermaas Directie ds. L. Wüllschleger. IZB Johan van Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort tel.: 033-4611949 e-mail: secretariaat@izb.nl internet: www.izb.nl ING: 980 980 Rabobank: 30 22 06 191 IBAN: NL26 RABO 0302 2061 91 BIC: RABONL2U Uw steun Steun de zending in Nederland door uw gebed, uw IZB-lidmaatschap, uw gift en door al uw boeken te kopen bij de IZB-boekhandel: www.izbboekhandel.nl, tel. 033-4613225. Redactie Anja van Maanen-Hoekman en Koos van Noppen. Overname artikelen Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding. Foto voorkant: De Adriaen Janszkerk in RotterdamIJsselmonde, waar ds. CorBert de Rooij predikant is. (Foto Sjaak Boot) Inzet: Hetty Jansen en Alie Brouwer-Meindertsma uit Leeuwarden.

Ds. Sjaak van den Berg missionair predikant (IZB) van de Martinikerk in Groningen.

Tijding • nr. 4 winter 2010

Kinderpagina De vorige puzzel

We hebben weer heel wat mails, brieven en kaarten van jullie gekregen. Heel veel oplossingen waren wel bijna goed, maar de enige juiste oplossing was toch: BOODSCHAPPERS VAN GOEDE TIJDING! Hier zijn de prijswinnaars: Perronne van de Beek uit Nijkerk, Larissa den Hertog uit Schoonrewoerd, Susanne Schra uit Ens. En de drie trouwe puzzelaars zijn: Jits Boon uit Gouderak, Tobias Pesselse uit Asperen en Dorettha Verkaik uit HardinxveldGiessendam. De boekenbonnen komen naar jullie toe! En nu allemaal aan de slag met de nieuwe puzzel. Veel succes!

am Een heel oude kerk in Rotterd

e. gesprek met de domine staat een verslag van een g din Tij van er g mm lan nu e In dit zijn gemeente. Ho het er niet best uit voor Een paar jaar geleden zag veel nieuwe pen vijf jaar zijn er heel elo afg de in ar Ma ? an zou ze nog besta en. gemeenteleden bijgekom de gemeenteleden vertelt de dominee. Hij en g’, we ze on op oon gew ‘Ze kwamen eens, iemand verevangelie. Doe jij dat wel het r ove den llen ste ang ft. vertelden de bel us zelf aan ons gegeven hee Het is een opdracht die Jez en ten ens tellen over de Here Jezus? cursussen, kerkdi bezig. Door kinderclubs, De IZB is er dagelijks mee ngelie door te geven. en andere werkers het eva ten elis ng eva en ber pro n gesprekke

t belangrijk is bij zending Om duidelijk te maken wa heeft een regeltje van drie in Nederland, heeft de IZB weten te komen wat die woorden bedacht. Om te in het volgende puzzeltje woorden zijn, streep dan r. Wat vertellen de overge de letters W, T, U en K doo bleven letters je?

Groeten van Marlies en Leontien

De nieuwe puzzels

Als je de volgende puzzel maakt, ontdek je wat deze moeilijke woorden hierboven betekenen. Vul daarvoor de los aangegeven woorden in op de juiste plaats in de puzzel. In de gele balk lees je dan de betekenis.

Mail de oplossingen van beide puzzels naar l.timmermans@izb.nl of stuur je antwoorden naar Bureau IZB, Joh. van Oldenbarneveltlaan 10, 3818 HB Amersfoort. Je maakt dan (weer) kans op een prijs!

k m

Tijding • nr. 1 voorjaar 2011

bekering geloven alphacursus Amersfoort evangelie IJsselmonde basisbox Groningen predikant spreekuur kerk Zoetermeer roeping dienen jongeren God boekhandel