Pierwsze podsumowanie projektu
Mobilny nauczyciel Spakuj w pełni multimedialną salę zajęć do plecaka
Gry w służbie edukacji
Czyli dowód na to, że nauka nie musi być nudna
Najlepsze triki oszczędzające czas Doradzamy jak zwiększyć efektywność pracy z komputerem
Tablice interaktywne i projektory Przegląd najnowszych rozwiązań dla edukacji NR 01/2013
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY WWW.PCWORLD.PL
ISSN 2084-7750
OD REDAKCJI
Graj, nauczycielu!
W
ydana w marcu gra Sim City to chyba najdobitniejszy przykład na przepaść, jaką dzielą edukacyjne realia od współczesnego świata. Zrobiony z rozmachem symulator rozwoju miasta niesłychanie realistycznie pokazuje wpływ naszych działań na rozwój i życie społeczności. Także wpływ edukacji na jakość życia, ale też większe wymagania wobec niego. W to właśnie gra dzisiejsza młodzież, zyskując przy tym dużą wiedzę z zakresu ekonomii, geometrii, inżynierii ruchu, ekologii, wiedzy o społeczeństwie, grup społecznych i mechanizmu ich funkcjonowania w codziennym życiu oraz wielu innych. Wiedza ta trafia do nich nie poprzez podręczniki i nudne zajęcia pod tablicą, ale z wydanej przez amerykańską korporację gry, która notabene jest trzonem ciekawego projektu SimCityEDU (www.simcityedu.org). Zaawansowanie techniczne w połączeniu z miniaturyzacją i zmniejszeniem kosztów elektroniki daje dostęp do tego typu gier praktycznie każdemu chętnemu. Nie ma nawet sensu pastwić się nad porównywaniem atrakcyjności takiego przekazu do tego, który ciągle pokutuje w wielu szkołach i uczelniach. Krokiem w dobrym kierunku na pewno są e-podręczniki, które z racji swojej formy mogą być na wskroś multimedialne, zawierając przy tym odpowiednią dawkę tzw. infotainmentu, by przyciągnąć dzieci i młodzież do długiej i pasjonującej lektury. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by w przyszłości składać e-podręczniki wraz z fi lmami lub nawet grami – także online – umożliwiającymi współpracę pomiędzy dziećmi, w celu wykonania określonych zadań szybciej i lepiej. Niestety na razie projekt jest dopiero wdrażany i na pewno miną lata, zanim zostanie dostosowany do możliwości dzisiejszej elektroniki i poziomu gier tworzonych przez podmioty komercyjne. Wtedy natomiast SimCity i inne wartościowe produkcje zyskają nie jedną jeszcze bardziej spektakularną kontynuację, a ludzie skupieni wokół edukacji będą dalej się rozwodzić nad archaizmem kształcenia. Tym nieoptymistycznym akcentem zapraszam do lektury najnowszego wydania PC World Nowoczesna Szkoła. Może wspólnymi siłami odwrócimy ten trend tak, by powyższa złowieszcza prognoza się nie ziściła. Maciej Kluk
PC WORLD
3
SPIS TREŚCI
Partnerem wydania jest firma Acer SPRZĘT 6 Tablice interaktywne
Tablet na każdą okazję
Jedyne w Polsce tak szerokie omówienie tematyki tablic interaktywnych oraz projektorów do sal lekcyjnych. Przegląd nowości i najlepszych rozwiązań na rynku.
30
18 Efekt krótkiej ogniskowej Producenci projektorów nie próżnują. Przedstawiamy najciekawsze z nowych modeli, które świetnie sprawdzą się w salach lekcyjnych.
26 Multimedialna sala lekcyjna gdziekolwiek zechcesz Kolejna część naszego cyklu „Mobilny Nauczyciel”. Gdy rozwiązania montowane na stałe do sal lekcyjnych nie zdadzą egaminu można pokusić się o przenośną alternatywę. Przedstawiamy przegląd ciekawych rozwiązań z zakresu mobilnych tablic interaktywnych oraz przenośnych, małych i lekkich projektorów.
Przetestowaliśmy większość dostępnych obecnie na rynku tabletów. Podzieliliśmy je na dwie grupy: do 1000 zł i droższe. Z obu grup wybraliśmy najlepsze konstrukcje.
30 7DEOHW QD NDőGã RND]M÷
Tablety zadomowiły się już na rynku elektronicznym. Sprawdzamy, czy nowe, szczególnie tańsze, modele mogą sprawdzić się jako pomoc naukowa.
38 Co nowego w monitorach
Gry w służbie dzieciom Dzieci i młodzież uwielbiają rozrywkę, a jej dostępność obecnie jest większa niż kiedykolwiek wcześniej w historii. To do nas należy jednak zadanie odpowiednio skanalizować pragnienie zabawy. Świetnym przykładem mogą być gry komputerowe.
Niezależnie od wyboru komputera to monitor staje się najważniejszym elementem wyposażenia sal informatycznych oraz stanowisk dla nauczycieli. Podpowiadamy, jak dobrze dobrać go uwzględniając szkolne potrzeby.
42 Monitoring i dane w chmurze Podpowiadamy, jak wykorzystać chmurę w przypadku monitoringu IP oraz zwiększenia użyteczności serwerów typu NAS.
46 Chromebook – idealny komputer dla ucznia? Komputery z systemem Chrome OS lekkie, funkcjonalne i co najważniejsze – bardzo tanie. Czyżby nadchodził nowy następca netbooków?
50 =DPLHQQLN F]\ RU\JLQDğ
62
Próbujemy odpowiedzieć na jedno z najczęściej zadawanych pytań w przypadku eksploatacji drukarek. Czy zamienniki są naprawdę bardziej opłacalne od oryginalnych tuszy? Czy coś zyskujemy i czy nie dzieje się to aby kosztem czegoś innego?
Tablice interaktywne Tablice interaktywne wspierane przez interaktywne oprogramowanie są praktycznym i niezwykle ciekawym sposobem przekazywania wiedzy. To nieoceniona pomoc dydaktyczna, która sprawia, że „oklepane” lekcje stają się interesujące i bardziej przemawiają do uczniów, którzy bardziej przyzwyczajeni są do multimedialnego przekazu niż suchych „książkowych” wykładów.
6
4
PC WORLD
SPIS TREĹšCI
„Cyfrowa Szkoła� w praktyce
NOWOCZESNA
6=.2â$ Redakcja redaktor naczelny Dominik Błaszczykiewicz Maciej Kluk redaktor prowadzący Agnieszka Fila korekta Współpracownicy Kamil Folga Karol Jaskuła Dawid Kosiński Piotr Pietruszyński Rober Szyszka Henryk Tur Edward Wawrzyniak wszystkie adresy mailowe tworzy się według schematu: Imię_Nazwisko@idg.com.pl
Pierwsze miesiące wdroşenia programu w szkołach juş za nami. Postanowiliśmy zobaczyć, jak w praktyce wygląda „Cyfrowa Szkoła� i czy ma szansę spełnić ambitne załoşenia programu unowocześniania polskiego szkolnictwa.  52
TEMAT NUMERU 52 „&\IURZD 6]NRÄ&#x;Dr Z SUDNW\FH Sprawdzamy jak radzÄ… sobie szkoĹ‚y uczestniczÄ…ce w programie „Cyfrowa SzkoĹ‚aâ€?.
INTERNET I OPROGRAMOWANIE 60 ( SRGUáF]QLN F]\OL XF]HQLD QD QRZR FLáőNLH SRF]ãWNL
Wydawca International Data Group Poland SA 04–204 Warszawa, ul. Jordanowska 12 tel. 22 3217800, faks 22 3217888 Piotr Wtulich prezes zarządu Jerzy Michalski dyrektor consumer media Biuro reklamy i marketingu faks 22 3218051 e-mail reklama@idg.com.pl Marcin Renduda 22 3217915 Włodzimierz Duszyk 22 3217870 Elşbieta Kurtyka 22 3217735 Karolina Wojtyła 22 3217765 Magdalena Góralczyk Traffic Coordinator 22 3217851 Dział promocji, Katarzyna Hadka
specjalista ds. promocji 22 3217909
Dział kolportaşu Jakub Zaskurski
22 3217950
Temat e-podręczników i wykorzystywanych obecnie podręczników szkolnych rozgrzewa dyskusję edukacyjną do czerwoności. Postanowiliśmy wyciągnąć najwaşniejsze argumenty za i przeciw, i skonfrontować obydwa rozwiązania.
Studio Nowe Media Agata Filipczak projekt graficzny, okładka fotoedycja Monika Dyba Mariusz Nowicki skład i łamanie
62 *U\ Z VÄ&#x;XĹ‘ELH G]LHFLRP
Produkcja e-mail Marzena Samsel Aldona Rękawek
Gry przeszły długą drogę w świadomości społeczeństwa począwszy od demonizowania ich jeszcze kilka lat temtu, aş do dziś, kiedy to coraz częściej są uznawane za świetne źródło wiedzy z praktycznie kaşdej dziedziny.
66 1DXND Má]\N�Z REF\FK Z ,QWHUQHFLH
Dziś nie trzeba wychodzić z domu aby, przynajmniej w teorii, nauczyć się obcych języków. Przyglądamy się rozwojowi platform e-learningowych na przykładzie szkół językowych.
71 WULNĂ?Z RV]F]HG]DMDF\FK WZĂ?M F]DV
W dzisiejszych czasach jak nigdy trudno jest zorganizować efektywnie otoczenie wokół siebie, tak by nie marnować czasu na niepotrzebne czynności. Nasz obszerny poradnik pomoşe w idealnym zorganizowaniu sobie şycia w sferze obcowania z elektroniką.
produkcja@idg.com.pl kierownik redaktor techniczny
Druk Miller Druk sp. z o.o. Nakład 4000 egz. ISSN: 2084-7750 Wydawca ostrzega, şe zabroniona jest bezumowna sprzedaş numerów bieşących i archiwalnych PC World Nowoczesna Szkoła po cenie nişszej od ceny detalicznej ustalonej przez Wydawcę. Sprzedaş po cenie innej niş wydrukowana jest nielegalna i grozi odpowiedzialnością karną. Wszelkie prawa zastrzeşone. Copyright Š 2003 International Data Group Poland SA. Powielenie w jakiejkolwiek formie w celu rozpowszechnienia za pośrednictwem dowolnych mediów całości lub części materiałów tekstowych i graficznych opublikowanych w PC World jest zabronione. Wszelkie znaki towarowe są zastrzeşone i naleşą do ich właścicieli, uşyto ich w celach informacyjnych.
PC WORLD
5
SPRZĘT
Partnerem tematu jest firma Mentor
Tablice interaktywne Tablice interaktywne wspierane przez interaktywne oprogramowanie są praktycznym i niezwykle ciekawym sposobem przekazywania wiedzy. To nieoceniona pomoc dydaktyczna, która sprawia, że „oklepane” lekcje stają się interesujące i bardziej przemawiają do uczniów, którzy bardziej przyzwyczajeni są do multimedialnego przekazu niż suchych „książkowych” wykładów.
D
la wielu osób planujących zakup tablicy interaktywnej dużym problemem jest wybór technologii pozycjonowania dotyku. Do tej pory najczęściej do wyboru były tablice wykonane w technologii dotykowej (rezystancyjna), podczerwieni czy elektromagnetycznej. Dwie pierwsze pozwalają na wygodne sterowanie tablicą za pomocą dowolnego wskaźnika lub palca, tablica elektromagnetyczna wymaga użycia specjalnego elektronicznego pióra. Do tablic dotykowych, podczerwieni czy elektromagnetycznych dołączyły też tablice optyczne, które pozwalają na pracę palcem lub innym przedmiotem przy tablicy. Wszystkie te tablice do pracy wymagają podłączenia do komputera i projektora w przeciwieństwie do coraz częściej wykorzystywanych w edukacji monito-
6
PC WORLD
rów wielkoformatowych z dotykowymi matrycami. Podczas planowania zakupów warto wiedzieć, jakie wady i zalety mają poszczególne technologie. Uwagę warto też zwrócić na takie elementy jak rozmiar tablicy, jakość wykonania powierzchni tablicy i wsparcie producenta.
Powierzchnia tablicy Przy wyborze klasycznej tablicy interaktywnej należy pamiętać, że jej powierzchnia musi być nie tylko odporna na uszkodzenia mechaniczne, ale również tak skonstruowana, aby wyświetlany na niej obraz z projektora był dobrej jakości i nie męczył wzroku podczas dłuższej pracy. Dlatego powierzchnia tablic interaktywnych powinna spełniać takie same wymogi, jak dobre ekrany projekcyjne, co pozwala na uzyskanie obrazu odpowiedniej jakości nawet przy
niewielkim zaciemnieniu sali i redukuje odblask projektora będący główną przyczyną męczenia się wzroku. Ważna jest też odporność tablicy na uszkodzenia mechaniczne, a tę zapewni np. ceramiczna powłoka, która jest twarda, niepodatna na zarysowania i odporna nawet na punktowe uderzenia ostrymi przedmiotami. Wyjątkiem od tej reguły są tablice dotykowe wyposażone w bardziej elastyczną powłokę, która nawet lekko ugina się, gdy pracujemy na tablicy (system pozycjonowani dotyku działa na zasadzie rejestrowania miejsc zetknięcia się dwóch warstw tablicy).
Rozmiar tablicy To kolejny aspekt, na który powinniśmy zwrócić uwagę i dostosować jej wielkość do wielkości pomieszczenia, w której będzie wykorzystywana. Wiel-
SPRZĘT
kość tablicy określa się podając jej przekątną w calach. Najbardziej uniwersalny rozmiar tablic to 80–88 cali, tej wielkości tablica powinna dobrze spisywać się w większości szkół. Pamiętajmy też o tym, że rozmiar tablicy nie zawsze musi się pokrywać z obszarem roboczym, który z reguły jest nieco mniejszy. Spowodowane jest to np. wydzieleniem z powierzchni tablicy pasków, na których umieszczone są skróty do najczęściej wybieranych opcji.
Sprawdź zaplecze zanim kupisz tablicę Warto się również zastanowić, jaka firma jest producentem sprzedawanej tablicy. Czy jest to profesjonalna kadra doświadczonych specjalistów, którzy zapewnią nam odpowiednie wsparcie, czy firma, której największym i jedynym atutem jest niska cena. W przypadku tych urządzeń jest to bardzo ważne, ponieważ tablice interaktywne często wymagają opieki ze strony producenta, który powinien nie tylko szybko reagować na problemy z pracą tablicy, ale również starać się rozwijać swój produkt (modyfikować oprogramowanie, wprowadzać nowe możliwości itd.). Najprostszym sposobem na sprawdzenie wiarygodności firmy jest wejście na jej stronę internetową i sprawdzenie, jakie wsparcie oferuje przy montażu tablicy, jej użytkowaniu, ale też – co jest szczególnie ważna dla nauczycieli – czy oferuje pomoc w postaci gotowych wykładów, schematów czy bibliotek, które będzie można wykorzystać na lekcjach. Warto też upomnieć się o umowę z dokładnie określonymi warunkami serwisowania, w której należy sprawdzić, czy firma gwarantuje serwis telefoniczny, wsparcie techniczne, szkolenia i pomoc doraźną, oraz czy przewiduje możliwość zgłoszenia usterki poprzez Internet. Ważne są też filmy instruktarzowe z użytkowania i instalacji tablic, które pomagają mniej doświadczonym użytkownikom poradzić sobie z podstawowymi problemami. Tym sposobem można wyeliminować większość firm, które tablice sprzedają przy okazji, kusząc tylko ich niską ceną, a potem zostawiając klienta samemu sobie.
Tablice pozycjonowane w podczerwieni To najpopularniejsza technologia wykorzystywana do pozycjonowania dotyku w tablicach interaktywnych. Jej działanie polega na rejestrowaniu przecięcia wiązek podczerwieni emitowanych przez czujniki umieszczone po bokach tablicy. Czujniki podczerwieni umieszczone są najczęściej w ramce tablicy. Dzięki temu użytkownik może pisać lub rysować po tablicy palcem, pisakiem, rysikiem czy urządzeniem wskazującym itp. Dokładność pracy takich tablic zależy od liczby umieszczonych czujników, optymalne pod tym względem są modele, które mają czujniki montowane w czterech bokach ramy. Nie warto inwestować pieniędzy w tańsze rozwiązania, w których czujniki umieszczone są tylko po dwóch bokach tablicy, ponieważ z reguły dokładność i precyzja działania takich tablic pozostawia wiele do życzenia. Warto zwrócić również uwagę, czy czujniki są schowane za przezroczystą osłonką, która nie przeszkadza w ich pracy oraz chroni je przed uszkodzeniami mechanicznymi i światłem słonecznym. Zniszczenie powierzchni tablicy nie powoduje błędów
w jej działaniu, a jedynie pogorszenie jakości wyświetlanego obrazu, ponieważ niezbędne do jej pracy czujniki umieszczone są w ramie. Trzeba za to zwracać uwagę na to, aby nie zasłaniać czujników. Plusem tego typu tablic, dzięki często stosowanemu rozwiązaniu grupowania czujników, jest bezproblemowa wymiana czujników uszkodzonych. Podczas awarii jednego z czujników wymienia się więc tylko część z nich, a nie wszystkie, co jest dużo mniej kosztowne. Tablice pozycjonowane w podczerwieni nie są tak szybkie i precyzyjne, jak tablice elektromagnetyczne, co można zauważyć podczas precyzyjnego zaznaczania niewielkich elementów czy podczas zmiany szerokości okna (poprzez uchwycenie jego brzegu). Jednak do pisania i korzystania z multimediów taka czułość i szybkość pracy w zupełności wystarczą. Atutem tego typu tablic jest również łatwość obsługi, ponieważ z tablicy możemy korzystać nawet za pomocą palców lub przedmiotów. Ważne, aby używać narzędzi o końcówce nie cieńszej niż 2–3 mm, czyli średniej odległości pomiędzy czujnikami podczerwieni.
Tablice interaktywne w pigułce Tablice dotykowe, spośród których liderami są tablice produkowane przez amerykańską firmę SMART, są bardzo łatwe w obsłudze. Możemy na nich pracować palcem czy też atrapą pisaka, niestety posiadają powierzchnię, której uszkodzenie powoduje wadliwe działanie całej tablicy, o co w szkołach przecież nie jest zbyt trudno. Tablice elektromagnetyczne z kolei oferują wysoką precyzję działania, ale zgubienie dołączanego do nich elektronicznego pisaka uniemożliwia korzystanie z tablicy. Tablice pozycjonowane w podczerwieni będą działać nawet, gdy przewiercimy ich powierzchnię, jednak zaklejenie gumą do żucia ramki kryjącej czujnik podczerwieni spowoduje jej wadliwe działanie. Monitory wielkoformatowe chociaż wyposażone są w mocne ekrany, również łatwo ulegają uszkodzeniu. Z kolei tablice optyczne nie zawsze oferują odpowiednią jakość pracy, ponieważ jak na razie do pozycjonowania dotyku wykorzystywane są tylko dwie kamery umieszczone w rogach ekranu. Nie ma więc rozwiązania pozbawionego wad, ale według nas każda z tych technologii sprawdzi się pomimo swoich minusów. Co istotne, o wyborze nie powinna decydować tylko technologia, w jakiej pracuje tablica, ale wyposażenie w dodatkowe akcesoria oprogramowanie i korzyści, jakie przyniesie nam montaż tablicy oferowanej przez określoną firmę. Jest to o tyle istotne, że coraz więcej firm ma w swojej ofercie tablice wykonane w różnych technologiach, a producenci oferują coraz lepszej jakości i bardziej dopracowane produkty za rozsądne pieniądze. Dlatego trzeba bardzo uważać podejmując decyzje zakupowe, bo pojawiają się też nowe firmy oferujące tanie konstrukcje, które kuszą atrakcyjną ceną, ale bez zaplecza i wyszkolonych pracowników z odpowiednim doświadczeniem nie potrafią zapewnić odpowiedniego wsparcia dla szkoły. Często przyczynia się to do tego, że tablica nie jest potem wykorzystywana.
PC WORLD
7
SPRZĘT
myBoard DTO-i84C Cena 3990 zł www.mentorpolska.pl To nowoczesna tablica pracująca w podczerwieni, która może być obsługiwana przez cztery osoby jednocześnie (funkcja 4Touch). Wyposażona jest w matową powierzchnię zoptymalizowaną do współpracy z projektorami. Jej dodatkową zaletą jest ceramiczna powłoka, która sprawia, że jest bardzo trwała i odporna na uszkodzenia mechaniczne (producent udziela na nią 25 lat gwarancji). Wszystkie tablice myBoard mogą być wykorzystywane również jak zwykłe tablice suchościeralane. Aluminiowa ramka nie jest zbyt szeroka, ale dobrze spełnia swoje zadanie, chroniąc znajdujące się pod nią czujniki. Co istotne, czujniki umieszczone są w każdym boku tablicy i dodatkowo zasłonięte przezroczystym materiałem, tak aby ochronić je przed uszkodzeniami mechanicznymi. W standardzie tablica pozbawiona jest „inteligentnej” półki, ale można ją dokupić. Podobnie jak moduł Wi-Fi, który pozwala na bezprzewodowe połączenie tablicy z komputerem (standardowo tablicę podłączamy za pomocą przewodowego interfejsu USB). myBoard 84 zgodnie z nowymi trendami nie wymaga
PARAMETRY ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
instalowania dodatkowych sterowników, ponieważ w systemie rozpoznawana jest automatycznie. Dodatkowe ikonki umieszczone po bokach tablicy pozwalają na szybkie uruchamianie najpotrzebniejszych funkcji. Co istotne, nie są duże i nie zmniejszają zbytnio
Qomo QWB200-BW 88 www.multimediawszkole.pl To najprostsza tablica wykorzystująca technologię pozycjonowania w podczerwieni. Uniwersalny rozmiar (88 cali – efektywna powierzchnia robocza ma 79 cali), atrakcyjna cena, dobra jakość wykonania oraz odpowiednie zaplecze firmy, która ma już wieloletnie doświadczenie w sprzedaży tablic interaktywnych na świecie i Polskim rynku sprawiają, że tablica ta jest godna polecenia. Tablica ta wyposażona jest w półkę na atrapy pisaków i gumki, które można zamykać na kluczyk. To bardzo rozsądne rozwiązanie. W przeciwieństwie do droższej tablicy Qomo QWB200-PS 88 pozycjonowanej w podczerwieni ma nieco inną konstrukcję ramki, ale poza tym oferuje podobne właściwości. Po bokach tablicy umieszczone są dodatkowe przyciski, pozwalające na szybkie wywo-
8
PC WORLD
84 cale Pozycjonowanie w podczerwieni 77,9 cali (158,8 x 118,0 cm) 4:3 USB 25 kg
rzeczywistej powierzchni roboczej, której przekątna wynosi 77,9 cali. To świetna tablica, która z uwagi na uniwersalny rozmiar (84 cale) sprawdzi się w każdej szkole. Ważne jest też to, że producent ma rozbudowaną pomoc techniczną.
Cena 3999 zł
ływanie najczęściej wykonywanych funkcji (strona poprzednia, następna, dostosowanie szerokości linii, gumka itp.). Aby z nich korzystać, wymagana jest instalacja dołączanego do tablicy oprogramowania. Dzięki zastosowaniu specjalnej powierzchni tablica ta posiada także właściwości klasycznej tablicy suchościeralnej. Co istotne, matowa powierzchnia tablicy jest specjalnie optymalizowana pod kątem współpracy z projektorami i eliminacji efektu odbicia światła.
PARAMETRY ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
88 cali Pozycjonowanie w podczerwieni 79 cali (165 x 116 cm) 4:3 USB 25 kg
SPRZĘT
eBoard 87
Cena 3799 zł
www.interaktywne.eu eBoard 87 to uniwersalna tablica o przekÄ…tnej 87 cali, ktĂłra sprawdzi siÄ™ w wiÄ™kszoĹ›ci szkół. Co istotne, jak na swoje moĹźliwoĹ›ci, nie jest droga. To jedyny dostÄ™pny na rynku tego typu produkt, ktĂłry posiada paski skrĂłtĂłw z opisami w jÄ™zyku polskim. Umieszczone sÄ… one zarĂłwno po lewej, jak i po prawej stronie tablicy. WĹ›rĂłd przyciskĂłw na paskach skrĂłtĂłw znaleźć moĹźna miÄ™dzy innymi bezpoĹ›redni przycisk kalibracji, ktĂłry uĹ‚atwia przygotowanie do pracy tablic, ktĂłre nie sÄ… zamontowane na staĹ‚e. Przewidziana zostaĹ‚a takĹźe opcja „TwĂłj skrĂłtâ€?, ktĂłra umoĹźliwia zdeďŹ niowanie wĹ‚asnego skrĂłtu do najpopularniejszych programĂłw czy funkcji. Na dole tablicy umieszczona jest inteligentna półka z pisakami i gumka (atrapy trzech markerĂłw: czerwonego, niebieskiego, czarnego i atrapa gumki). To wygodne rozwiÄ…zanie, dziÄ™ki ktĂłre-
mu po podniesieniu pisaka z czerwoną końcówką automatycznie zmienia się kolor wirtualnego tuszu na czerwony. Korzystając z pisaków czy gumki waşne jest, aby odkładać je na właściwe miejsce, bo czujniki informujące komputer, który pisak został podniesiony umieszczone są w specjalnych wnękach, a nie w pisakach czy gumce. Gruba aluminiowa ramka doskonale usztywnia tablicę i chroni czujniki podczerwieni przed uszkodzeniami mechanicznymi. Warto zaznaczyć, şe czujniki podczerwieni umieszczone są z czterech boków tablicy, co jest optymalnym rozwiązaniem.
PARAMETRY ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
87 cali Pozycjonowanie w podczerwieni 79 cali (166 x 116 cm) 4:3 USB 19 kg
Multitablica – przełom w procesie edukacji CENA 7 865 zł brutto Uşycie Multitablic oznacza przełom w procesie edukacji. Czyni proces uczenia się tak dynamicznym i interaktywnym, jak to moşliwe. To technologia nowego pokolenia. Multitablice zmieniają jakość edukacji, tworzą zupełnie nowy model dydaktyki szkolnej odwołującej się podczas lekcji do aktywnego zdobywania, wykorzystywania i przetwarzania informacji. Wykorzystanie Multitablicy uatrakcyjni kaşdą lekcję i wzbogaci warsztat pracy nauczyciela.
ZESTAW INTERAKTYWNY Z MULTITABLICĄ snych technologii oraz rozwijały się w radosnym i twórczym otoczeniu. Zestaw interaktywny Multitablica to gotowa odpowiedź na zapotrzebowanie szkół oraz firm. Gotowy zestaw składający się z najlepszej na rynku tablicy interaktywnej, projektora o ultrabliskiej projekcji, uchwytu, niezbędnych akcesoriów oraz profesjonalnego szkolenia jest idealnym rozwiązaniem dla wszystkich, którzy stawiają na wysoką jakość edukacji. To niezastąpione narzędzia, które poprawią jakość kaşdej przeprowadzanej lekcji, otworzą przed prowadzącymi nowe, szersze horyzonty oraz wzbogacą o nowe doświadczenia i pomysły.
Þ Kontakt do firmy: Jako pierwsi w Polsce rozpoczęliśmy sprzedaş Multitablic z oprogramowaniem przedmiotowym. Nasz cel to wspieranie pozytywnych wartości i przyczynienie się do tego, by dzieci i młodzieş w całej Polsce miały dostęp do najnowszych narzędzi edukacyjnych, by korzystały z nowocze-
Transfer Learning Solutions sp. z o.o. ul. Mickiewicza 9/U5 01-517 Warszawa tel. (22) 691 44 30 tel. 694Â 484Â 818 info@multitablica.pl www.multitablica.com.pl
Multitablica Trace DualPen t przekÄ…tna obszaru roboczego: 80 cali (203 cm) t technologia pozycjonowania: elektromagnetyczna t metoda wskazywania: pisak elektroniczny (2 w zestawie, zasilanie bateriami R6) t proporcja wymiarĂłw (szer./wys.): 4 : 3 t komunikacja z komputerem: przewĂłd USB 10 m w zestawie z tablicÄ… t zestaw do montaĹźu na Ĺ›cianie: w zestawie z tablicÄ… t oprogramowanie umoĹźliwiajÄ…ce przygotowywanie lekcji interaktywnych oraz pozwalajÄ…ce na zainstalowanie na dowolnej liczbie komputerĂłw. Funkcje dodatkowe: t QS[ZDJTLJ GVOLDZKOF VNJFT[D[Pne z lewej strony tablicy t NPČˆMJXPÇ´ÇŽ QSBDZ EXĂ˜DI osĂłb jednoczeĹ›nie t XZHPEOB QPED[BT OBVLJ QJTBOJB (w trakcie rysowania moĹźna oprzeć rÄ™kÄ™ o powierzchniÄ™ tablicy) Projektor NEC M260XS wraz z okablowaniem t HXBSBODKB OB QSPKFLUPS PSB[ lampÄ™: 36 miesiÄ™cy lub 3000 godzin pracy lampy t XCVEPXBOZ HÂ’PÇ´OJL P NPDZ XBUĂ˜X
Mocowanie Ĺ›cienne do projektora t NPDPXBOJF Ç´DJFOOF LPMPS TSFCSOZ t SFHVMPXBOB EÂ’VHPÇ´ÇŽ SBNJFOJB w zakresie 63,5 – 116,5 cm t NPČˆMJXPÇ´ÇŽ SFHVMBDKJ QPDIZMFnia w osi uchwytu +/- 45° t NPČˆMJXPÇ´ÇŽ SFHVMBDKJ pochylenia na boki +/- 45 ° t NBLTZNBMOZ VEȇXJH LH t NPČˆMJXPÇ´ÇŽ VLSZDJB LBCMJ X VDIXZDJF Szkolenie t T[LPMFOJF EMB DBÂ’FK LBESZ t QSBLUZD[OF QS[ZLÂ’BEZ MFLDKJ
PC WORLD
9
SPRZĘT
Tablice elektromagnetyczne Osoby, które wcześniej pracowały z tablicami dotykowymi czy pozycjonowanymi w podczer wieni, szybko zauważają różnice w jakości i precyzji działania tablic elektromagnetycznych. To bardziej zaawansowana technologia, która polega na
wykorzystaniu siatki umieszczonej pod powierzchnią tablicy, połączonej z kontrolerami indukcji dla osi X i Y. Zbliżenie pisaka elektronicznego do powierzchni tablicy wzbudza indukcję elektromagnetyczną na konkretnych „drucikach” siatki i wywołuje pojawienie się prądu w kontrolerach. Na tej podstawie określane są współ-
IPBoard 85 Dual Pen
rzędne położenia wskaźnika na tablicy. Przypadkowe dotknięcie tablicy ręką czy innym przedmiotem nie powoduje przesunięcia wskaźnika, jak w technologii dotykowej czy pozycjonowania w podczerwieni. Niestety musimy uważać, aby nie zgubić dołączonego pisaka i pamiętać o jego ładowaniu.
Cena 3699 zł
www.interaktywne.eu IPBoard 85 Dual Pen to dobrze wykonana tablica o przekątnej 85 cali, która świetnie sprawdzi się w większości szkół. Dzięki zastosowaniu technologii elektromagnetycznej pasywnej tablice IPBoard cechuje bardzo wysoka precyzja oraz szybkość pracy, która pozostawia daleko w tyle tablice wykonane w podczerwieni. Podczas pracy z tablicą nie będziemy mieć żadnych problemów z zaznaczaniem małych elementów czy szybkością rejestrowania ruchu wskaźnika. Warunkiem jest wykorzystanie do tego specjalnych elektronicznych piór, które są dodawane do tablicy (2 sztuki). Zasilane są one popularnymi bateriami typu AAA lub akumulatorkami w tym samym rozmiarze. Dzięki temu w sytuacji rozładowania się baterii lub akumulatora szybko i prosto można wymienić je na nowe. Producent oferuje także opcjonalnie nowoczesne pisaki pojemnościowe, które nie wymagają wymieniania jakichkolwiek baterii ani akumulatorów i są gotowe do pracy w ciągu 20 sekund od umieszczenia ich w specjalnej stacji dokującej podłączonej do gniazda USB w komputerze. Kupując tę tablicę warto też zastanowić się nad opcjonalnym teleskopowym wskaźnikiem, aby zminimalizować efekt zasłaniania obrazu przez osobę prezentującą materiał na tablicy. Przydatną cechą tablic IPBoard jest funkcja DualPen umożliwiająca jednoczesną pracę dwóch osób na tablicy. Każda z nich ma do dyspozycji swoje pióro i pasek z podręcznymi narzędziami. Tablica jest bardzo prosta w obsłudze i instalacji. Podłączamy ją do komputera za pomocą interfejsu USB (producent dołącza 10-metrowy kabel RS232-USB). Opcjonalnie możemy dokupić moduł do komunikacji bezprzewodowej.
12
PC WORLD
Parametry ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
85 cali Elektromagnetyczna pasywna 79 cali (160 x 119 cm) 4:3 USB 16,5 kg
Dodatkowe wyposażenie Stacja dokująca do pisaków pojemnościowych zasilana z portu USB. Możliwość ustawienia na stole lub montażu na ścianie (brak konieczności zasilania tablicy) Bezbateryjne pisaki pojemnościowe nie wymagające wymiany baterii ani ładowania akumulatorów – wystarczy na ok. 20 sekund odłożyć pisak do stacji dokującej i będzie gotowy do pracy.
SPRZĘT
Interwrite DualBoard 1289 Cena 4900 zł www.interwrite.pl
Parametry ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
89 cali Elektromagnetyczna pasywna 79 cali (160 x 121 cm) 16:10 USB 22,7 kg
Mocna konstrukcja i brak ruchomych części gwarantuje bezpieczną pracę tej tablicy przez wiele lat. Powierzchnia tablicy jest odporna na uszkodzenia i łatwa do czyszczenia. Porysowanie jej nie ma wpływu na pracę tablicy, jednak wgniecenie lub uszkodzenie może powodować jej wadliwe działanie. W zamian za tę niedogodność użytkownik dysponuje produktem o wysokiej precyzacji działania i szybkości, który pod tym względem jest dużo lepszy niż tablice pozycjonowane w podczerwieni, dotykowe czy optyczne. Pasek narzędzi umieszczony jest po prawej stronie tablicy i pomaga w szybkim uruchomieniu podstawowych funkcji. Pisaki Interwrite posiadają funkcję prawego i lewego przycisku myszy komputerowej oraz funkcję podwójnego kliknięcia. Co istotne, technologia elektromagnetyczna umożliwia wykrycie położenia pisaka w odległości ponad centymetra od tablicy, co pozwala na śledzenie i pokazanie ruchu kursora bez konieczności dotykania powierzchni tablicy. Nie musimy się też obawiać, że przypadkowe dotkniecie dłonią tablicy spowoduje przesuniecie kursora, co zdarza się w przypadku tablic pozycjonowanych w podczerwieni, dotykowych czy optycznych. Dzięki funkcji Multi-User możliwa jest jednoczesna praca dwóch osób na całej powierzchni tablicy lub w wydzielonych strefach. Tablica komunikuje się z komputerem za pomocą przewodowego interfejsu USB, z którego też czerpie potrzebny do pracy prąd. PC WORLD
13
SPRZĘT
Tablice dotykowe i optyczne Technologia dotykowa oparta jest na wykorzystaniu dwóch warstw materiału, które stykają się w miejscu mechanicznego nacisku. System analizuje wówczas zmiany oporności i na tej podstawie lokalizuje wskaźnik. Na tablicy można pracować, posługując się palcem, dołączanymi pisakami lub wskaźnikami. Dlatego kilka osób może z niej korzy-
stać jednocześnie, nie czekając na przekazanie elektronicznego pióra. Powierzchnia tego typu tablicy nie jest tak odporna na uszkodzenia mechaniczne, jak modele wykorzystujące czujniki podczerwieni, jednak bardziej odporna na niekorzystne warunki w sali, np. światło padające na tablicę, które w bardzo niesprzyjających okolicznościach mogą oślepić czujniki podczerwieni. Technologia optyczna jest trochę bardziej skomplikowana, bo za rejestrowanie dotyku
służą kamery na podczerwień umieszczone w rogach tablicy. Pozwala to na zaprojektowanie sztywnej i odpornej na uszkodzenia mechaniczne powierzchni tablicy, podobnie jak w przypadku tablic z technologią pozycjonowania w podczerwieni. W sprzedaży są tablice optyczne wyposażone w dwie kamery, i to niezbędne minimum. Optymalne rozwiązanie jeżeli chodzi o szybkość i precyzję działania dadzą jednak tablice wyposażone w cztery kamery (po jednej w każdym rogu).
Avtek TT-Board 2080 www.avtek.pl Avtek to nowa marka tablic interaktywnych firmy Vidids, który jest wyłącznym dystrybutorem Qomo w Polsce. Tablica wykorzystuje optyczną technologię pozycjonowania dotyku (ma dwie kamery umieszczone w rogach tablicy) i działa jak duży ekran dotykowy, który może być obsługiwany za pomocą palca lub innego wskaźnika. Dzięki zastosowaniu specjalnej powierzchni posiada także właściwości klasycznej tablicy suchościeralnej. Dołączone oprogramowanie RM Easiteach, podobnie jak w przypadku wszystkich opisywanych przez nas tablic, dostępne jest w języku polskim. Łatwość obsługi i duża baza pomocnych materiałów multimedialnych to niewątpliwe zalety tych tablic. Technologia dotykowa
Cena 3000 zł
jest jednak wyraźnie gorsza od tablic elektromagnetycznych pod względem precyzji i szybkości działania, ma za to tę zaletę, że nawet uszkodzenie powierzchni tablicy nie prowadzi do jej wadliwego działania. Możemy też korzystać z niej bez konieczności używania specjalnych pisaków. Tablica do pracy wymaga połączenia z komputerem (wykorzystuje interfejs USB). Producent daje możliwość bezpłatnego przedłużenia gwarancji o kolejny rok (do 36 miesięcy) po zarejestrowaniu się na jego stronie internetowej.
Parametry ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
80 cali Optyczna 77 cali (158 x 117 cm) 16:10 USB 15 kg
Przyszłość to tablice interaktywne bez projektorów
Paweł Komar, Dyrektor ds. handlowych Nordweco
14
PC WORLD
W ciągu minionego roku zaobserwowaliśmy znaczny spadek cen wielkoformatowych monitorów z dotykowym ekranem. Tego typu rozwiązania stanowią idealne połączenie funkcjonalności tablicy interaktywnej, projektora, nagłośnienia, a w niektórych przypadkach także komputera (istnieją modele z wbudowanym komputerem klasy PC). Dzięki zastosowaniu matrycy wyświetlającej obraz nie ma mowy o występowaniu cienia, ponieważ projektor nie w jest w tym przypadku potrzebny. Ponadto monitory wielkoformatowe z dotykowymi matrycami nie wymagają kalibracji, bo są gotowe do pracy zaraz po uruchomieniu. W ofercie naszej firmy dostępne są monitory marki NEC oraz Fitouch występujące w rozmiarach 55 oraz 65 cali. Niebawem będziemy mogli także zaoferować Państwu 70-calowe monitory marki iBoard – producenta obecnych w naszej ofercie, dotykowych tablic interaktywnych. Co istotne, urządzenia takie jak tablice interaktywne czy monitory dotykowe dostarczane są razem z dedykowanym oprogramowaniem umożliwiającym przygotowywanie ciekawych prezentacji multimedialnych i intuicyjną obsługę tablic. Dzięki dużej bazie materiałów multimedialnych nasi klienci często korzystają też ze szkoleń w formie filmów, które dostarczane są razem z oferowanym sprzętem i rozbudowanym systemem pomocy, dla doświadczonych, jak i poczatkujących użytkowników tablic interaktywnych.
Nowość!
Oprogramowanie w CHMURZE
Co wyróżnia tablice Hitachi? · Możliwość równoczesnej pracy nauczyciela z uczniami (trzy osoby jednocześnie) · Możliwość pisania palcem lub piórem interaktywnym · Funkcja rozpoznawania gestów · Oprogramowanie polskojęzyczne oraz funkcja rozpoznawania polskich znaków fonetycznych · Biblioteka zawierająca ponad 5000 tematycznych clipartów i animacji flash
· Nowoczesne oprogramowanie działające także online „w CHMURZE” Pliki są zawsze tam, gdzie ich potrzebujesz: - w domu w trakcie przygotowywania lekcji - w szkole dla uczniów - nauczyciel może udostępnić swoje pliki uczniom, a oni mogą z nich korzystać bez instalowania oprogramowania w domu
Umów się na prezentację, odkryj nową generację tablic i oprogramowania pracującego w CHMURZE!
Dystrybucja w Polsce: SHADOK AV Piechuła Sp.K. ul. Wolności 404, 41-806 Zabrze tel./fax: 032 276 03 05; tel./fax: 032 276 74 22
SPRZĘT
Partnerem tematu jest firma Mentor
SMART BOARD SB685
Cena 8299 zł
www.tablice.net.pl To jeden z największych producentów tablic dotykowych charakteryzujących się dobrą precyzją działania i łatwością obsługi, co z pewnością docenią najmłodsi uczniowie. Tablice dostępne są w różnorakich rozmiarach, od małych modeli o przekątnej 40 cali, przeznaczonych do niewielkich sal, po konstrukcje o przekątnej nawet 100 cali. Wszystkie możemy obsługiwać palcem lub dowolnym wskaźnikiem. Co istotne, możemy też pisać po nich pisakami suchościerlanymi, a dzięki gładkiej powierzchni jest łatwa w czyszczeniu. Tablica SMART SB685wyposażona jest w inteligentną półkę, na której umieszczono cztery atrapy pisaków i gumkę do wymazywania. Jednocześnie możemy używać tylko jeden pisak lub gąbkę. Pamiętać też musimy o ich odkładaniu we właściwe miejsca (są dobrze oznaczone), ponieważ czujniki odpowiedzialne za informowanie komputera, z którego markera korzystamy, umieszczone są we wnękach półki. Do tablicy producent dołącza funkcjonalne oprogramowanie i bogatą bibliotekę materiałów multimedialnych, z których można dowolnie korzystać podczas prowadzenia lekcji. Opisywana tablica ma
PARAMETRY 87 1/8 cala Rezystancyjne (dotykowa) 188 x 117 cm 16:10 USB 19,1 kg
ROZMIAR TABLICY: TECHNOLOGIA: RZECZYWISTY OBSZAR ROBOCZY: FORMAT TABLICY: KOMUNIKACJA Z KOMPUTEREM: WAGA:
przekątną 87 cali, to uniwersalny rozmiar, dobrze pasujący do większości pomieszczeń w szkołach. Bardzo istotne jest to, że po bez-
płatnej rejestracji na stronie producenta, można za darmo wydłużyć okres gwarancyjny z 24 do 60 miesięcy.
Sprawdzone firmy O tablicach piszemy już dobrych kilka lat, niemalże od momentu ich masowego wprowadzenia na rynek, dlatego wiemy, że istnieje kilka firm, które oferują dobrej jakości produkty. To właśnie ich tablice opisujemy i często polecamy. Czy są najtańsi? Nie. Za to pewni i sprawdzeni, i ciągle otwarci na potrzeby użytkowników. Widać to chociażby po ewolucji oprogramowania do tablic, które jest sys-
tematycznie przez nich dopieszczane i usprawniane, podczas gdy większość sprzedawców tanich tablic interaktywnych bazuje na masowych programach o niskiej funkcjonalności i często kiepsko spolszczonych. Każda z tych firm dysponuje świetnym zapleczem technicznym i wykwalifikowaną kadrą pracowników, którzy nie tylko pomagaj kupić, ale i korzystać z tablic interaktywnych.
Nordweco
Mentor
ViDis
ul. Wieniawskiego 21 71-130 Szczecin tel. +48 91 487 43 67 fax. +48 91 487 43 57 Infolinia: 801 00 33 00 Firma Nordweco sp. z o.o. powstała w 1992 roku i specjalizuje się w dostarczaniu profesjonalnych systemów audiowizualnych oraz rozwiązań multimedialnych. Jest także producentem multimedialnej pracowni do nauki języków obcych oraz wyłącznym dystrybutorem urządzeń interaktywnych marki Interactive (tablice elektromagnetyczne, tablice dotykowe pozycjonowane w podczerwieni, systemy do testów, wizualizery) wykorzystywanych w sektorze edukacyjnym. Własne zaplecze projektowo-techniczne firmy umożliwia przygotowywanie projektów odpowiadających indywidualnym potrzebom klientów. Nordweco zapewnia także profesjonalną pomoc w doborze rozwiązań,.
ul. Modra 26, 71-220 Szczecin Infolinia 801 00 70 70 (91) 488 51 51 info@mentorpolska.pl myBOARD jest to marka własna, zobowiązująca nas do zapewnienia doskonałych i kompleksowych usług dla klientów. Gwarantujemy wysoką jakość produktów znakowanych tym logo, użytkownikom zapewniamy wsparcie techniczne, także online, prowadzimy również obsługę posprzedażną, serwis gwarancyjny i pogwarancyjny. Ponadto Mentor jest certyfikowany zgodnie z normą ISO 9001, produkty opatrzone są znakiem CE, FCC i wykonane według norm ROHS, co przekłada się na jakość wyrobów i usług. Firma zapenia też serwis gwarancyjny i pogwarancyjny i – co bardzo istotne – szkolenia dla użytkowników.
ul. Ojca Beyzyma 7 53-204 Wrocław tel. 71 33 880 00 fax 71 33 880 01 e-mail: biuro@vidis.pl ViDiS to firma, która od lat zajmuje się sprzedażą urządzeń interaktywnych (Qomo, AVtek), projektorów (Vivitek, Ask Proxima, Casio, Panasonic) na potrzeby edukacji i nie tylko. Firma zapewnia autoryzowany przez producenta bardzo doświadczony serwis, pełną ofertę produktów tworzących środowisko multimedialne w klasie, dostęp do najnowszych technologii rynku interaktywnego. Prowadzi też portale multimediaWszkole.pl i mulimediaWprzedszkolu.pl, które są nieocenioną kopalnią wiedzy na temat tablic interaktywnych, wyposażenia szkół i przedszkoli w sprzęt multimedialny.
16
PC WORLD
SPRZĘT
Tablica bez projektora Wszystkie popularne rodzaje tablic interaktywnych (dotykowe, podczerwieni, elektromagnetyczne) wymagają do pracy projektora. Obecnie, przy znacznym spadku qcoraz częściej w roli tablicy interaktywnej wykorzystywane są wielkoformatowe monitory z matrycami dotykowymi. Ich zaletą jest to, że nie wymagają wykorzystania projektora, a dysponują identyczną funkcjonalnością jak tablice interaktywne ( można po nich pisać, zaznaczać elementy). Większość z nich obsługujmy za pomocą palców, najczęściej potrafią rejestrować do czterech punktów jednocześnie. Wystarczy do nich podłączyć niewielki komputer czy laptop, i można na nich pracować równie wygodnie jak na klasycznych tablicach interaktywnych. To ciekawe rozwiązanie, które z pewnością będzie coraz bardziej popularne z uwagi na łatwiejszą obsługę – nie wymagają kalibracji przy każdorazowym przenoszeniu, lepiej też nadają się do przenoszenia niż zestawy z tablicą interaktywną i projektorem.
Dlaczego warto wybrać tablicę interaktywną? Jedna taka tablica interaktywna jest alternatywą dla całej pracowni komputerowej poprzez łączenie działań nauczyciela i uczniów. To nowoczesna pomoc dydaktyczna umożliwiająca połączenie tradycyjnego wykładu z prezentowaniem materiałów w bardziej atrakcyjnej formie. Za pomocą tablic interaktywnych informacje przekazuje się w ciekawszy sposób, można je uzupełnić filmami, zdjęciami, multimediami lub aplikacjami (np. napisanymi we Flashu). Co istotne, nauczyciel lub uczeń może na nich pisać, podkreślać i dodawać swoje uwagi w dowolnej aplikacji, zdjęciu, grafice, filmie itd. – na tablicy cyfrowo wyświetlany jest ślad markera, podobnie jak w prograBeata Borysewicz mach graficznych. Koordynator ds. marketingu W roku 2013 naszą ofertę zdominują dotyMentor Systemy kowe tablice na podczerwień serii myBOARD. Bardzo wysoka jakość wykonania, Audiowizualne nowa wersja oprogramowania, funkcja 4TOUCH, Plug & Play, ceramiczna powierzchnia, możliwość wyposażenia w interaktywną półkę, moduł Wi-Fi lub zestaw nagłaśniający – i to wszystko w przystępnej cenie sprawi, że będzie to bezkonkurencyjna oferta!
Fitouch TVI55P-E SB685
Cena 9999 zł
www.prezenter.pl Monitory wielkoformatowe Fitouch zostały wyposażone w dotykowy ekran zabezpieczony pancerną, antyrefleksyjną szybą. Zapobiega ona ewentualnym uszkodzeniom matrycy, a dzięki antyrefleksyjnej powłoce minimalizowany jest efekt powstawania odblasków czy refleksów świetlnych powodowanych przez lampy czy świetlówki. Ponadto powłoka antyrefleksyjna ułatwia pracę na monitorze, ponieważ palec łatwiej „ślizga” się po takiej powierzchni niż po szybie błyszczącej. Opisywany monitor ma przekątną 55 cali i wyposażony jest w dobrej jakości matrycę Full HD, która pracuje w naturalnej rozdzielczości 1920 x 1080 pikseli. Jej dodatkowymi atutami są szerokie kąty widzenia. Matryca monitora została wyposażona w energooszczędne podświetlenie krawędziowe LED. Do monitora można podłączyć dowolny komputer stacjonarny lub przenośny. Można również zastosować komputer typu nettop przymocowany z tyłu obudowy monitora tworząc tym samym urządzenie all-in-one. Monitory Fitach obsługują tryb Multi Touch (4 punkty dotyku) z funkcją rozpoznawania gestów, m.in. obracanie, powiększanie i zmniejszanie czy przeciąganie elementów. W komplecie
PARAMETRY PRZEKĄTNA: ROZDZIELCZOŚĆ: JASNOŚĆ: KĄTY WIDZENIA: ANALOGOWE WEJŚCIA WIDEO: CYFROWE WEJŚCIA WIDEO:
z monitorem dostarczany jest zestaw do montażu ściennego, pilot bezprzewodowy z bateriami, kabel USB A-B długości 5 m, płyta ze sterownikami i oprogramowaniem Touch Edu
55 cali 1920 x 1080 pikseli 400 cd/m² 178 stopni poziomo, 178 stopni pionowo 1 x VGA, 1 x Component Video (3 x złącze RCA), 1 x Composite Video (1 x złącze RCA), 1 x S-Video 2 x HDMI 1.2 (HDCP), 1 x USB typu A (odtwarzacz plików wideo, audio, zdjęć)
w polskiej wersji językowej oraz dwa pisaki. W obudowie monitora zmieszczono też dwa głośniki o mocy 10 W każdy. Edward Wawrzyniak
PC WORLD
17
SPRZĘT
Efekt krótkiej ogniskowej W przypadku projektorów krótki nie znaczy gorszy. Krótka i ultrakrótka ogniskowa pozwalają wyświetlić ogromny obraz z niewielkiej odległości. Projektory korzystajace z tej technologii nie oślepiają, a na ustawionych przed nimi ekranach nie pojawiają się cienie.
N
owoczesne rozwiązania technologiczne przeznaczone dla edukacji można spotkać już nie tylko w salach wykładowych wyższych uczelni. Urządzenia ułatwiające pracę nauczycielom i usprawniające proces nauczania znalazły dla siebie miejsce w szkołach średnich, gminazjach i podstawówkach. Choć czarna tablica i kreda to nadal główny symbol klasy lekcyjnej, to o miejsce dla siebie walczą skutecznie różnego rodzaju rzutniki, tablice interaktywne, systemy nagłaśniające czy wizualizery. Znaczącą część tego sprzętu stanowią także projektory. Ich główną zaletą jest możliwość uzyskania przekątnych obrazu nieosiągalnych innymi metodami. Popularyzacja projektorów stała się możliwa dzięki spadkowi ich cen oraz opracowaniu i rozpowszechnieniu nowych technologii. Tradycyjne konstrukcje projektorów wymagają bowiem, by źródło obrazu umieścić w odległosci kilku czy kilkunastu metrów od ekranu. Ma to swoje minusy. Kąt padania światła powoduje, że prelegent przysłania obraz, a na ekranie pojawiają się cienie. Bardzo często również światło razi osoby przechodzące akurat obok bądź osobę prowadzącą prezentację. To niezmiernie ważne, zwłaszcza że systemy te często stosowane są w edukacji najmłodszych uczniów i mogłyby powodować uszkodzenia wzroku. Powyższe wady ograniczają używanie projektora do sytuacji, w któ-
rych istnieje potrzeba wyświetlenia obrazu z dużej odległości (na przykład wymagania instalacyjne) i nie ma potrzeby interakcji z prezentacją. W pozostałych przypadkach minusy przeważają na tyle, że tradycyjny projektor ma często wątpliwą przydatność.
Krótka i ultrakrótka ogniskowa Usunięcie wad związanych z odległością i kątem wyświetlania obrazu stało się możliwe po wprowadzeniu do produkcji modeli z krótką ogniskową (ST – short throw). Modyfikacja toru optycznego polegająca głównie na zastosowaniu zestawu soczewek asferycznych umożliwiła znaczące przybliżenie projektora do ekranu. Przyjmuje się, że projektory ST można umieszczać już w odległości około 1 metra. Po zamocowaniu urządzenia na suficie minimalizuje się sytuacje, w których prelegent i inne osoby mogłyby zostać oślepione lub powodować przypadkowe (bądź świadome) rzucanie cieni. Ten typ konstrukcji wymaga jednak używania doskonałych soczewek. Urządzenia z krótką ogniskową z powodu efektu „rybiego oka” mają bowiem tendencję do zniekształcania obrazu. Zwykle jednak oferowane są w dość korzystnych cenach. Wybawieniem z niektórych kłopotów są modele z ultrakrótką ogniskową (UST). Dzięki zastoso-
Odległości i kąty wyświetlania obrazu w projektorach tradycyjnych, z krótką i ultrakrótką ogniskową.
18
PC WORLD
Benq MW851UST. waniu w nich systemu luster nie zniekształcają tak bardzo obrazu jak projektory ST. Ten rodzaj konstrukcji powoduje także automatyczne wydłużenie toru optycznego wewnątrz urządzenia, pozwalając jednocześnie na dodatkowe przybliżenie go do ekranu. Normą jest obraz o przekątnej 80 cali wyświetlany z odległości 50–60 cm. Technologia UST pozwala jednak na jeszcze mniejsze odległości. Zwykle element projekcyjny znajduje się około 35–40 cm od ekranu, ale dostępne są konstrukcje, w których jest to zaledwie 25 cm. Im szerszy kąt projekcji, czyli krótsza ogniskowa, tym trudniej jednak zachować dobrą rozdzielczość. Przyczyniają się do tego na przyklad wypukłe lustra stosowane najczęściej jako końcowy element toru projekcyjnego. Poprawę rozdzielczości uzyskuje się zastępując je lustrami wklęsłymi. Pozwalają one dodatkowo zmniejszyć konstrukcję systemów optycznych. Projektory z ultrakrótką ogniskową, mimo zwykle wyższej ceny, są idealne do większości zastosowań edukacyjnych. Rozdzielczość nie jest tu bowiem najistotniejszą cechą. Oprócz możliwości uzyskania ogromnych przekątnych z niewielkiej odległości, reprodukują na przykład jaśniejszy obraz. Jest to związane z mniejszym rozproszeniem światła na krótkich dystansach między rzutnikiem a ekranem. Są niezastąpione w niewielkich salach wykładowych, stoiskach reklamowych na różnych wystawach, nie świecą w oczy prelegentowi, minimalizują możliwość rzucania cieni i pozwalają
ADVERTORIAL
PROJEKTORY NEC – japońska technologia na miarę każdej klasy
NEC Display Solutions, japoński producent monitorów i projektorów, od wielu lat tworzy innowacyjne rozwiązania dla edukacji. Najszersza na rynku oferta monitorów i projektorów pozwala sprostać wymaganiom praktyczne każdego klienta z branży edukacyjnej i szkoleniowej. Atrakcyjne cenowo, nowoczesne projekWRU\ 1(& ] VHULL 9 XPRİOLZLDMĈ SURZDG]H QLH WUyMZ\PLDURZ\FK SUH]HQWDFML Z GR ZROQ\FK ZDUXQNDFK RĤZLHWOHQLRZ\FK G]LčNL PRGHORP FKDUDNWHU\]XMĈF\P VLč UyİQĈ MDVQRĤFLĈ ĤZLHFHQLD Seria projektorów V SR]ZDOD SURZDG]Lþ SUH]HQWDFMH PXOWLPHGLDOQH PLHV]F]ĈF VLč Z NZRFLH ]ã EUXWWR 3URMHNWRU 1(& 9 : SR]ZDOD QD SURMHNFMč REUD]yZ ' ] Xİ\ FLHP SRMHG\QF]HJR SURMHNWRUD L DNW\Z Q\FK RNXODUyZ EH] İDGQ\FK VSHFMDOQ\FK HNUDQyZ À OWUyZ F]\ HPLWHUyZ -HVW WR ãDWZD Z NRQÀ JXUDFML DOWHUQDW\ZD GOD WUD G\F\MQHM SURMHNFML VWHUHR ' %DUG]LHM Z\PDJDMĈF\P Xİ\WNRZQLNRP NEC proponuje projektory z serii M wyUyİQLDMĈFH VLč SURVWRWĈ Xİ\ZDQLD UR]EX GRZDQ\PL IXQNFMDPL DXWRPDW\F]Q\PL L IXQNFMDPL (&2 SR]ZDODMĈF\PL REQLİ\þ ]Xİ\FLH HQHUJLL RUD] EDUG]R GXİ\P ]D NUHVHP ]RRPX [ FR GDMH PRİOLZRĤþ VZRERGQHM SUDF\ Z SRPLHV]F]HQLDFK R UyİQHM ZLHONRĤFL 3URMHNWRU\ WH PDMĈ DXWRPDW\F]QH XVWDZLHQLD WU\EX ZSUD F\ (&2 IXQNFML ZãĈF]DQLD L Z\ãĈF]DQLD NRUHNFML HIHNWX WUDSH]RZHJR Z SLRQLH D WDNİH DXWRPDW\F]QLH GRVWRVRZXMĈ PRF ODPS\ GR Z\ĤZLHWODQHM WUHĤFL 8U]ĈG]HQLH MHVW JRWRZH GR SUDF\ MXİ SR VHNXQGDFK RG ZãĈF]HQLD 8PRİOLZLD NRUHNFMč EDUZ\ ĤFLDQ\ WDN E\ REUD] Z\JOĈGDã QDWXUDO QLH UyZQLHİ QD SRZLHU]FKQLDFK Z LQQ\FK NRORUDFK QLİ ELDã\ 3U]\VãRQD RELHNW\ZX SR]ZDOD QD QDW\FKPLDVWRZH SU]HUZD QLH SUH]HQWDFML JG\ SURZDG]ĈF\ ]HFKFH
QD FKZLOč RGHUZDþ XZDJč VãXFKDF]\ RG Z\ĤZLHWODQ\FK WUHĤFL IXQNFMD $9 0XWH 3URMHNWRU\ 1(& ] VHULL 0 G\VSRQXMĈ GX İ\P Z\ERUHP ]ãĈF]\ +'0, [ 86% RSFMRQDOQLH :/$1 86% 9LHZHU XPRİ OLZLD Z\ĤZLHWODQLH SOLNyZ -3(* EH]SR ĤUHGQLR ] ]HZQčWU]QHM SDPLčFL 86% 3R QDGWR G]LčNL ]ãĈF]X 5- PRİOLZH MHVW SU]HV\ãDQLH REUD]X Z VLHFL RSFMRQDOQLH UyZQLHİ EH]SU]HZRGRZR -HGQ\P ] QDM EDUG]LHM SRSXODUQ\FK SURMHNWRUyZ ] WHM VHULL MHVW 1(& 0 : Z\ĤZLHWODMĈF\ REUD] R UR]G]LHOF]RĤFL [ SLNVH OL L MDVQRĤFL $16, OXPHQyZ /DP SD SURMHNWRUD SR]ZDOD QD SUDFč QDZHW W\VLčF\ JRG]LQ 3URMHNWRU\ ] VHULL 0 GRVWčSQH VĈ UyZQLHİ Z ZHUVMDFK 6KRUW 7KURZ SR]ZDODMĈF\FK Z\ĤZLHWODþ GXİ\ REUD] ] QLHZLHONLHM RGOHJãRĤFL RG HNUDQX QS SURMHNWRU 1(& 0 :6 Z\ĤZLHWODMĈ F\ REUD] R SRGVWDZLH P MXİ ] RGOHJãRĤFL FP RG HNUDQX %DUG]R FLHNDZĈ SURSR]\FMĈ 1(& MHVW najnowsza seria projektorów UM
R XOWUDNUyWNLHM RGOHJãRĤFL SURMHNF\MQHM D Z V]F]HJyOQRĤFL PRGHOH Z\SRVDİRQH Z PRGXã LQWHUDNW\ZQ\ H%HDP SR]ZD ODMĈF\ VWZRU]\þ WDEOLFč LQWHUDNW\ZQĈ QD GRZROQHM SãDVNLHM SRZLHU]FKQL QDZHW QD ĤFLDQLH OXE WDEOLF\ VXFKR ĤFLHUDOQHM QS 1(& 80 :L 1(& RIHUXMH UyZQLHİ VSHFMDOQLH ]DSURMHNWRZDQH ]HVWDZ\ HGX NDF\MQH Z VNãDG NWyU\FK ZFKRG]Ĉ SUR MHNWRU LQWHUDNW\ZQ\ XFKZ\W ĤFLHQQ\ RUD] VSHFMDOQLH VWZRU]RQD QD Z\PLDU WDEOLFD 'RGDWNRZR NXSXMĈF GR SURMHNWRU 1(& ] VHULL 0 8 80 OXE PRQLWRU 1(& 0XWOL 7RXFK PRİQD SREUDþ EH]SãDWQĈ ZHUVMč RSURJUDPRZDQLD DisplayNote NEC Edition NWyUD XãDWZLD QDXF]\FLHORZL SURZDG]HQLH SUH]HQWDFML ]D SRPRFĈ PRELOQ\FK XU]ĈG]Hę VZRERGQLH SRUXV]DMĈF VLč SR FDãHM VDOL OHNF\MQHM XPRİOLZLD URELHQLH QRWDWHN L G]LHOHQLH VLč WUHĤFLĈ SUH]HQWDFML ] XF]QLDPL :V]\VWNLH SURMHNWRU\ 1(& SU]H]QDF]RQH GOD HGXNDFML RIHURZDQH VĈ ]H VSHFMDOQĈ JZDUDQFMĈ ('8 %H]SãDWQD JZDUDQ cja EDU Z\GãXİD RNUHV JZDUDQF\MQ\ QD ODPSč SURMHNWRUD ]H VWDQGDUGRZ\FK PLHVLčF\ GR ODW FR SR]ZDOD XQLN QĈþ V]\ENLHM Z\PLDQ\ WHJR NRV]WRZQHJR NRPSRQHQWX 1(& RIHUXMH UyZQLHİ HUJRQRPLF]QH PR QLWRU\ ELXUNRZH FKDUDNWHU\]XMĈFH VLč Z\MĈWNRZR QLVNLP ]Xİ\FLHP HQHUJLL F]XMQLNLHP REHFQRĤFL Xİ\WNRZQLND SU]HG HNUDQHP FR SR]ZDOD DXWRPDW\F]QLH Z\ ãĈF]\þ HNUDQ Z PRPHQFLH JG\ QLNW QLH SUDFXMH ] PRQLWRUHP RUD] QLVNLP ZVSyã F]\QQLNLHP FDãNRZLWHJR NRV]WX XWU]\PD QLD 3RUWIROLR 1(& ]DP\NDMĈ ZLHONRIRU PDWRZH PRQLWRU\ ZLHORGRW\NRZH NWyUH ] SRZRG]HQLHP ]QDMGXMĈ ]DVWRVRZDQLH Z V]NROQ\FK NODVDFK VSHFMDOLVW\F]Q\FK 0RQLWRU\ WHJR W\SX RIHURZDQH VĈ Z UR] PLDUDFK ļ L ļ QS 1(& 0XOWL6\QF 9 70
PC WORLD
19
SPRZĘT
praktycznie dotykać ekranu bez zasłaniania obrazu. Te cechy sprawiają również, że doskonale sprawdzają się w systemach interaktywnych.
Nie tylko ogniskowa Dobierając projektor do sali wykładowej nie można jednak kierować się jedynie jego ogniskową. Audytoria nie są zwykle wystarczająco zaciemnione, więc należy szukać modeli o wysokiej jasności. Ten parametr jest jednak najczęściej wystarczająco dobry. Wartości około 3000 lumenów (ANSI) to standard w tego rodzaju konstrukcjach, ale modele UST mają zwyklę większą nierównomierność rozświetlenia niż ST. Większą uwagę należy zwrócić za to na sposób mocowania projektora i dostępność oraz jakość dedykowanych uchwytów. Modele UST nie mają na przykład regulacji powiększenia, dlatego wielkość wyświetlanego obrazu można modyfikować jedynie zmieniając położenie całego urządzenia. Dobrze zaprojektowany i wykonany uchwyt ułatwia to zadanie. Jeżeli projektor może pracować w położeniu pionowym bądź na boku i wyświetlać obraz na stole czy na ścianie, to mocowanie także powinno umożliwiać takie ułożenie. Najlepsze konstrukcje uchwytów pozwalają również dobrze maskować przewody połączeniowe. W końcu estetyka jest niezmiernie istotna. Należy jednak pa-
Funkcje interaktywne Projektor z odpowiednim oprogramowaniem doskonale nadaje się do obsługi funkcji interaktywnych. To rozwiązanie znacznie tańsze niż zakup tablicy interaktywnej. Zamiast niej można wykorzystać dowolną powierzchnię – ekran, ścianę, stół. W połączeniu z wizualizerem daje to ogromne możliwości. Sterowanie odbywa się za pomocą odpowiednich pisaków i wbudowanych w projektor czujników. Zwykle nośnikiem informacji jest podczerwień, ale niektóre systemy uzupełnione są o czujnik fal radiowych. Wprawdzie precyzja sterowania nie jest tak dobra, jak w tradycyjnej tablicy, czasami kłopotliwa jest kalibracja i systemy podatne są na różne zakłócenia (na przykład pochodzące od pilotów różnych urządzeń), ale projektor ten warty jest swojej ceny.
miętać, że zakres regulacji oraz możliwych do wyświetlenia przekątnych jest przy technologii ultrakrótkiej ogniskowej dość ograniczony. Ważną cechą, którą należy brać pod uwagę, jest trwałość lampy. Z założenia projektory ST i UST przeznaczone są przecież do zastosowań prezentacyjnych i edukacyjnych, czyli do intensywnej eksploatacji. Częsta wymiana źródła światła to jednak nie tylko dodatkowe koszty. Podmiana zużytego podzespołu w urządzeniu zamocowanym na stałe pod sufitem, często na wysokości kilku metrów, nie należy do najłatwiejszych. Dlatego operacja ta powinna być jak najprostsza. Te same uwagi dotyczą wymiany filtrów. Najlepiej, gdyby nie była w ogóle konieczna. Z ekonomicznego punktu widzenia, a także ze względu na wygodę warto więc szukać modeli, w których tradycyjne lampy zostały zastąpione źródłami diodowo-laserowymi. Zużywają one mniej energii i nie
Hitachi BZ-1M Hitachi BZ-1M charakteryzuje się bardzo krótką ogniskową i funkcjami interaktywnymi. W połączeniu z doskonałym wykonaniem i odpowiednim wyposażeniem otrzymujemy model projektora idealny do zastosowań w placówkach edukacyjnych i szkoleniowych Najsłabszym parametrem obrazu BZ-1M jest jego ostrość. Mimo precyzyjnej regulacji, jest on lekko rozmyty. Poza tym ostrość jest niejedorodna na całym obszarze ekranu. Zawodzi kontrast i reprodukcja czerni. Ciemne obszary mają mało szczegółów, obraz jest trochę prześwietlony. To ostatnie wynika z dużej jasności. Pozwala ona oglądać pokaz nawet w niezaciemnionym pomieszczeniu. Kolory reprodukowane przez BZ-1M są do przyjęcia. Odcienie mają nieco za dużo składowej czerwonej. Płynność wyświetlania jest bardzo dobra, podobnie jak szczegółowość. Dobre wrażenie psują trochę widoczne szumy. Jak każdy model biznesowy, BZ-1M oferuje gamę funkcji przydatnych podczas prowadzenia prezentacji. Brakuje chyba tylko wskażnika laserowego, który ułatwia pokazywanie poszczegołnych elementów obrazu. Zamiast niego można za to w roli myszy i klawiatury użyć pilota. Dostęp do interfejsu komputera umożliwia także interaktywne pióro. Za jego pomocą można
20
PC WORLD
rozgrzewają tak mocno jak tradycyjne, a co za tym idzie – nie hałasują obracającymi się z dużą prędkością wentylatorami, nie trzeba ich często wymieniać. Trwałość takiej lampy to około 20 000 godzin. Różnorodność środowisk, w jakich mogą być używane projektory edukacyjne wymusza elastyczność stosowanych w nich podłączeń. Dokonując wyboru należy zwrócić uwagę, by dany model wyposażony był w wiele wejść i wyjść. Nie wystarczy jednak ograniczyć się do możliwości obsługi różnych standardów, konieczna jest także odpowiednio duża liczba gniazd. Przydaje się opcja kontroli i sterowania za pomocą sieci komputerowej, bezprzewodowa czy przy użyciu tabletu. Jeżeli projektor będzie używany w kilku różnych miejscach, lepiej zdecydować się na wariant z krótką ogniskową, który nie wymaga specjalnego montażu. Robert Szyszka
Cena 6100 zł
obsługiwać funkcje systemu czy tworzyć notatki na wyświetlanym obrazie. Urządzenie ma tylko cyfrowy zoom. Do tego dołączono funkcję powiększenia. Do przeprowadzania pokazu to w zupełności wystarcza. BZ obsłuży za to do czterech źródel sygnału jednocześnie. Wyposażony został także w funkcję messengera, która umożliwia przesyłanie przez sieć i wyświetlanie na obrazie różnych komunikatów tekstowych. Zestaw gniazd zadowoli nawet najwybredniejszego użytkownika, użyte materiały są najwyższej jakości,
a elementy sterujące pracują dobrze i precyzyjnie. Wbudowana automatyka dba nawet o to, by pokrywa z lustrem, która stanowi jednocześnie osłonę obiektywu, otwierała się samoczynnie po włączeniu zasilania i zamykała po skończonej projekcji. Wariant 1M wyposażony jest standardowo w uchywt umożliwiający mocowanie projektora na suficie. Uchwyt przeznaczony do mocowania na biurku i przekształcający je w interaktywną płaszczyznę roboczą dostępny jest jako opcja. Filtr powietrza trzeba za to wymianiać co 4 tysiące godzin.
PWfecd_` e moc_Wd_[ bWcfo eZaho` j[Y^debe]_ B;:%LAS;H
Jasność 3000 lm 1280 x 800
NW31U-EST Jasność 2500 lm 1280 x 800 Obiektyw ultraszerokokątny
1080p
NW30U
WXGA
WXGA
x Technologia LED/LASER x Żywotność źródła światła: fedWZ (&¿&&& ^ x Kontrast: 5000 : 1
NF32U Jasność 3000 lm 1920 x 1080
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY: AecfWjoX_bdeÛ _FWZ%7dZhe_Z M_<_#:eY" I_Z[ FWZ 9_Y^W fhWYW (- Z8 jhoX ;9E 7kjecWjoYpdo A[oijed[ B_Ypd_a fh[p[djWY`_ MXkZemWd[ ]eÛd_a_ '& M p efY`} mijhpocWd_W 7kZ_e ): H[WZo ;#Peec%;#I^_\j jobae ceZ[b DM)'K#;IJ EfY`edWbd_[ \kdaY`[ _dj[hWajomd[ jobae ceZ[b DM)'K#;IJ
:oijhoXkY`W m FebiY[0 SHADOK AV Piechuła Sp.K. ul. Wolności 404, 41-806 Zabrze tel./fax: 032 276 03 05; tel./fax: 032 276 74 22
8h_]^j[h display solutions
SPRZĘT
Epson EB-485Wi Dwa pióra, interaktywna funkcja plus wizualizer, i do dyspozycji użytkownika jest zestaw, który przyda się na każdym wykładzie czy zajęciach lekcyjnych. Do tego bardziej mobilny i tańszy niż tradycyjne tablice interaktywne. Epson EB 485 Wi nie jest najnowszym produktem, ale nadal to jedna z lepszych konstrukcji z ultrakrótką ogniskową uzupełniona o funkcje interaktywne, adresowana do biznesu i edukacji. Sprzęt nie nadaje się do zastosowań kina domowego. Zawodzą głębia czerni, kontrast i geometria. Jeżeli odtwarzany jest film, obraz skacze, wręcz widać gubione klatki. Są też szumy. To jednak nie jest istotne podczas prezentacji czy wykładu. W salach szkolnych jest często dość widno, a wyświetlane materiały nie wymagają tak dużej jakości obrazu jak film. Tu liczy się przede wszystkim jasność i czytelność, a nie widoczność szczegółów czy półcieni. Mimo wszystko jednak, geometria mogłaby być lepsza. Nawet po zlikwidowaniu zniekształceń trapezowych (funkcje regulacyjne Epsona oferują w tym zakresie spore możliwości), i tak brzegi obrazu są nienaturalnie pofalowane. W opozycji do wymienionych wyżej parametrów stoi naturalność kolorów oraz szczegó-
Cena 7450 zł
łowość obrazu. Na ekranie widać nawet niewielkie detale i napisy przygotowane bardzo małą czcionką. Sposoby mocowania projektora są bardzo różne. Obraz można wyświetlać bowiem w pionie na ekranie, w poziomie na stole, odwracać do góry nogami czy prezentować na ekranie od tyłu. W zestawie z projektorem oferowane są dwa pióra interaktywne. Funkcje interaktywne w Epsonie spisują się doskonale. W połączeniu z wizualizerem daje to niesamowite możliwości uatrakcyjniania
zajęć. Należy jednak pamiętać, że pióra działają na podczerwień i są wrażliwe nawet na działanie pilotów dołączanych do innych urządzeń. Obudowa EB-485Wi nie należy do najbardziej udanych. Wprawdzie prawie wszystkie elementy sterujące są łatwo dostępne, a zestaw gniazd i interfejsów jest imponujący, ale materiały użyte do konstrukcji są trochę za delikatne. Poza tym chyba żadnemu użytkownikowi nie przyszłoby do głowy szukać regulacji ostrości pod osłoną filtra powietrza.
PEŁNE ZESTAWIENIE PROJEKTORÓW na www.pcworld.pl/testy PRODUCENT
ACER
BENQ
CASIO
EPSON
Model
S1213HN
MW851UST
XJ-ST145
EB-485WI
Informacje
www.acer.pl
www.benq.pl
www.casio.pl
www.epson.pl
Cena (z VAT)
2 250,00
5 799,00
8 148,00
7 450,00
Gwarancja (miesiące)
24
36,0
36,0
24,0
Gwarancja na lampę (miesiące)
12
36,0
60,0
12,0
DLP ST 1024 x 768 3000 10000 4000 5000 285 0,5 tak
DLP UST 1280 x 800 2500 13000 3500 5000 321 0,5 tak
DLP ST 1024 x 768 2500 1800 20000 20000 430 0,4 tak
LCD UST 1280 x 800 3100 3000 3000 4000 300 0,27 tak
0 0,5 3
0 0,42 2,3
0 0,6 2
0 0,06 0,47
2,7 272/104/229 nie tak
5,3 339/237/323 nie tak
7,1 420/106/323 nie tak
5,4 367/181/375 tak tak
PARAMETRY TECHNICZNE Technologia Ogniskowa Rozdzielczość (piksele) Jasność (ANSI) Kontrast (On/Off) Żywotność lampy (godz) Żywotność lampy tryb eco (godz.) Pobór mocy (W) Pomór mocy w trybie czuwania (W) Wbudowany głośnik OBIEKTYW Zoom (krotność) Minimalna odległość od ekranu (m) Maksymalna odległość od ekranu (m) OBUDOWA I WYPOSAŻENIE DODATKOWE Waga (kg) Wymiary (szer./wys./gł. – mm) Mocowanie sufitowe/ścienne Sterowanie przez sieć
22
PC WORLD
SPRZĘT
Acer S1213Hn
Cena 2250 zł
Koszt używania projektora to jeden z ważniejszych parametrów w przypadku urządzeń adresowanych do biznesu i edukacji. Projektor Acera to jedno z tańszych urządzeń na rynku z krótką i ultrakrótką ogniskową. Charakteryzuje się również niskim poborem energii i długim czasem pracy lampy Acer S1213Hn to model projektora z krótką ogniskową. Jego zaletą jest szeroki zakres odległości, z jakich pozwala wyświetlać obraz. Nie uda się go postawić przy samym ekranie, jak urządzeń UST, ale minimalne 50 centymetrów daje obraz o przekątnej 40 cali. 300 cali uzyskuje się z odległości 3 metrów. To bardzo elastyczne rozwiązanie. Standardowa rozdzielczość projektora to 1024 na 768 punktów. To norma w klasie urządzeń wyświetlających obraz w klasycznych proporcjach 4 : 3. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by podłączyć do niego źródło o rozdzielczości 1920 x 1080. Szwankuje trochę skalowanie, ale jest to widoczne jedynie przy prezentacji bardzo małych czcionek, na przykład z arkusza kalkulacyjnego. Nie przeszkadza podczas oglądania filmów. Produkt Acera można więc wykorzystać również do celów rozrywkowych i używać w niewielkich pomieszczeniach
HITACHI
NEC
domowych do oglądania filmów. Niecały metr jest potrzebny do tego, by uzyskać przekątną 80 cali. Sprzyja temu również bogaty zestaw wejść, wśród których znalazło się miejsce dla złącza HDMI. Choć ostatnio producenci promują częściej rzutniki szerokoekranowe, to Acer doskonale sprawdzi się w szkolnych pracowniach i na prezentacjach. Użytkownicy docenią wysoką jasność i bardzo dobry kontrast. Co ważne, projektor nie ma wygórowanego zapotrzebowania na energię. Niecałe 300 watów
OPTOMA
w standardowym trybie wyświetlania plasuje go u dołu listy modeli tego typu. Na opłacalność jego używania wpływa także dość długi czas pracy lampy. Cztery tysiące godzin w trybie standardowym to niezły rezultat. Tym bardziej że koszt wymiany źródła światła waha się w granicach 30–50% wartości całego projektora. Głośnik, jakiego użyto w projektorze, nie pozwala oglądać filmów czy prezentacji w komfortowy sposób. Przyczynia się do tego jego niewielka moc i niezbyt wysoka jakość odtwarzanego dźwięku.
PANASONIC
SONY
VIVITEK
BZ-1M
UM280X
EX605ST
PT-CW230EJ
VPL-SW535C
D795WT
www.hitachi.pl
www.nec.pl
www.optoma.pl
www.panasonic.pl
www.sony.pl
www.vivitek.pl
6 100,00
4 009,00
2 700,00
4 275,00
7 070,00
4 900,00
36,00
36,0
24,0
36,0
36,0
36,0
6,0
6,0
24,0
6,0
12,0
12,0
LCD UST 1280 x 800 2500 2000 3000 5000 300 0,3 tak
LCD UST 1024 x 768 2800 3000 5000 8000 235 0,4 tak
DLP ST 1024 x 768 3000 3000 3000 4000 205 1 tak
DLP UST 1280 x 800 2500 2000 3000 4000 350 0,45 tak
LCD ST 1280 x 800 3000 2500 3000 6000 280 0,3 tak
DLP UST 1280 x 800 3000 2500 4000 6000 290 1 tak
0 0,12 0,39
0 0,45 0,85
0 0,5 2,5
0 0,23 0,46
1,05 0,43 0,76
0 0,024 0,062
4,1 345/102/303 tak tak
5,2 378/112/428 tak tak
3,1 306/113/243 nie nie
6,2 321/178/386 nie tak
7,1 385/123/423 tak tak
9 354/219/411 nie tak
PC WORLD
23
ADVERTORIAL
„CYFROWA SZKOŁA” – ACERA PRZEPIS NA SUKCES Na zakończonym etapie pilotażowym projektu„Cyfrowa Szkoła” to firma Acer dostarczyła najwięcej sprzętu komputerowego. Przyjrzyjmy się składnikom, które złożyły się na ten sukces.
1
Świadomość potrzeb klienta Ten podstawowy element umknął uwadze wielu uczestników projektu „Cyfrowa Szkoła”. Acer postawił sobie za cel wspomaganie edukacji na każdym poziomie już wiele lat temu. Z doświadczeń projektów informatyzacji edukacji w innych krajach oraz z zaangażowania w projekty edukacyjne o zasięgu paneuropejskim wyłania się zaskakująca konkluzja dotycząca tego, kto jest de facto klientem, którego potrzeby trzeba zaspokoić. Dla większości firm jest to szkoła lub organ prowadzący. Dla Acera oczywiste jest, że klientem jest uczeń. To jego potrzeby stoją na pierwszym miejscu. Drugi w kolejności jest nauczyciel, któremu trzeba dać narzędzia do zaspokojenia potrzeb klienta w taki sposób, żeby nauka przestała być żmudnym obowiązkiem, a stała się przygodą, odkrywaniem świata. Wymagania i oczekiwania organów prowadzących mają w tej sytuacji znaczenie drugorzędne.
3
2
Dedykowany sprzęt komputerowy Wiedząc, kto w całym procesie jest najważniejszy, należy postarać się o najwyższej jakości sprzęt komputerowy, który został zaprojektowany z myślą o edukacji. Chodzi tutaj głównie o kwestie ergonomii, wydaj-
ności oraz wytrzymałości sprzętu. Firma Acer w swojej ofercie posiada duży wachlarz produktów dedykowanych edukacji. Począwszy od notebooków dla uczniów i nauczycieli, poprzez komputery stacjonarne, tablety, projektory, aż po monitory. Dzięki takiej ofercie udaje się wyposażać szkoły w kompletne rozwiązania oparte na sprzęcie jednej marki, a to oszczędza kłopotów przy wdrożeniu i konfiguracji.
Oprogramowanie wspomagające edukację Nawet najlepszy sprzęt komputerowy na niewiele się zda bez oprogramowania wspomagającego proces edukacji. Do wszystkich komputerów firmy Acer, które są dostarczane do sektora edukacyjnego, bezpłatnie doałączane jest oprogramowanie Acer Classroom Manager. Dzięki tej aplikacji nauczyciele mogą w pełni wykorzystać potencjał drzemiący w uczniach. Oprogramowanie nie tylko ułatwia prowadzenie zajęć przez wprowadzanie restrykcji związanych z korzystaniem z internetu, aplikacji komunikatorów i innych, ale pozwala też na monitorowanie na bieżąco postępów ucznia, udzielanie mu pomocy zdalnie, przez przejęcie kontroli nad jego komputerem i wiele innych. Dzięki Acer Classroom Manager nauczyciel może na przykład udostępnić uczniom podgląd swojego komputera, w celu przeprowadzenia demonstracji na przykład korzystania z aplikacji. Program zawiera wspólną przeglądarkę internetową i wbudowany komunikator do porozumiewania się podczas zajęć. Pozwala na ankietowanie uczniów, ale też na dystrybucję plików. Jedną z ulubionych przez nauczycieli funk-
ADVERTORIAL
edukacji, ale będzie znacznie przystępniejsze cenowo. Firma Acer posiada w swojej ofercie notebooki edukacyjne o przekątnych od 11,6” (TravelMate B113) aż do 17” (TravelMate P273). Każdy z modeli może być wyposażony w różnego rodzaju procesory, dyski twarde oraz pamięci operacyjne. Niektóre placówki z kolei oczekują przedstawienia oferty opartej na tabletach. I tutaj Acer pozwala wybierać z portfolio modele o przekątnych od 7” do 11,6”, z systemem operacyjnym Android lub Windows 8 (również w wersji Professional), wyposażone w procesory od najprostszych aż po superwydajne, na przykład Intel Core i5. Podobnie duży wybór możliwości dotyczy projektorów multimedialnych. Taka elastyczność pozwala zbudować ofertę idealnie dopasowaną do możliwości zamawiającego.
cji jest Kreator Testów. Pozwala on na stworzenie interaktywnych egzaminów, które są automatycznie sprawdzane przez komputer. Dzięki temu i uczeń, i nauczyciel znają wynik sprawdzianu w chwilę po kliknięciu guzika„Zakończ Egzamin”. Wymienione tutaj funkcje to zaledwie część możliwości aplikacji Acer Classroom Manager bezpłatnie dołączanej do komputerów dostarczanych do sektora edukacyjnego.
4
Doświadczeni partnerzy handlowi Firma Acer posiada sieć doświadczonych partnerów wyspecjalizowanych w obsłudze sektora edukacji. To właśnie te firmy startowały w przetargach oferując sprzęt Acer, a potem zajmowały się wdrożeniem w szkołach, tak aby zapewnić komfortowe warunki pracy zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli. Tego typu rozwiązanie – sprzedaż przez partnerów – daje szkołom komfort. W razie kłopotu technicznego mogą liczyć na szybką pomoc ze strony doświadczonej firmy. Takie rozwiązanie to również komfort dla Acera – znając swoich partnerów może być spokojny o jakość wdrożeń.
6
5
Elastyczność w budowaniu oferty Oczekiwania organów prowadzących oraz ich możliwości finansowe okazały się być praktycznie za każdym razem zupełnie inne. Stąd ważne jest, aby producent posiadał w swojej ofercie wachlarz modeli w różnych kategoriach cenowych. Tam gdzie jest to możliwe, należy korzystać z najwydajniejszego sprzętu. Jednak w sytuacjach, gdzie budżet jest okrojony, należy przedstawić rozwiązanie, które nadal będzie spełniać wyśrubowane rygory stawiane urządzeniom dedykowanym
Spojrzenie w przyszłość Sukces odniesiony w pilotażu „Cyfrowej Szkoły” to bodziec do dalszego działania. Acer nieustannie pracuje nad poszerzeniem i udoskonaleniem oferty dla edukacji. Kończą się prace nad nową wersją Acer Classroom Managera – będzie jeszcze lepszy, jeszcze bardziej pomocny i będzie pozwalał nauczycielowi na prowadzenie zajęć za pomocą tableta. Do oferty trafią jeszcze nowocześniejsze urządzenia, tak aby oprócz doświadczenia oferować szkołom najlepszy i najnowocześniejszy sprzęt komputerowy. Informatyzacja procesu edukacji już dziś staje się faktem. Im szybciej to nastąpi, tym lepiej. Dzieci i młodzież mają prawo do dostępu do rozwiązań edukacyjnych mających już zastosowanie w innych krajach. Kwestia edukacji jest jednym z kluczowych zagadnień, które będą decydowały o naszej pozycji w Europie i na świecie w przyszłości. Warto o tym co jutro myśleć już dziś. Taka jest filozofia firmy Acer. Taki jest jej przepis na sukces.
APLIKACJA ACER CLASSROOM MANAGER TABLET ONIA W510 ACER IC
NOTEBOOK ACER TRAVELMATE B113
PROJEKTOR M ACER S5301W
SPRZĘT
Multimedialna sala lekcyjna gdziekolwiek zechcesz Opisujemy sprzęt, który pozwoli prowadzić lekcję w każdej sali z wykorzystaniem najnowszych technologii bez konieczności dźwigania ze sobą sprzętu ważącego kilkadziesiąt kilogramów. Radzimy też, jak wykorzystać przenośne urządzenia do uatrakcyjnienia lekcji.
T
ablice interaktywne kojarzą się z dużym i nieporęcznym sprzętem, który raz zamontowany rzadko kiedy zmienia swoje miejsce. Jest w tym sporo racji, bo nawet wyposażenie tablicy interaktywnej w specjalny mobilny stojak nie czyni z niej sprzętu wygodnego w przenoszeniu. Wynika to z ich dużych rozmiarów. Przeciętna tablica o przekątnej 80 ma ponad metr wysokości i półtora metra długości. O ile przenoszenie projektora, który jest wymagany do pracy z tablicą nie stanowi aż takiego problemu, to przenoszenie samej tablicy jest bardzo kłopotliwe. Alternatywą dla nich są tak zwane mobilne tablice interaktywne, czyli urządzenia, które do pracy wymagają projektora, ale obraz z niego może być wyświetlany na różnych powierzchniach.
Mobilne tablice interaktywne Rozwiązanie zastosowane w tablicach mobilnych polega na połączeniu pracy trzech elementów: kamery lub czujnika podczerwieni oraz jednego lub dwóch piór elektronicznych, którymi piszemy po wyświetlanej np. na ścianie tablicy. Rozwiązanie to nie wymaga klasycznej tablicy jak w stacjonarnych tablicach interaktywnych, ponieważ obraz jest po prostu wyświetlany przez projektor na dowolnej powierzchni. Należy pamiętać, iż wyposażenie sali w projektor jest warunkiem funkcjonowania zarówno zwykłych, jak i mobilnych tablic interaktywnych. W przypadku mobilnych tablic interaktywnych obraz może być wyświetlany na wielu różnych powierzchniach (tablicy suchościeralnej, ekranie projekcyjnym, zwykłej ścianie itp.). Nie zaleca się tylko wyświetlania obrazu na powierzchniach błyszczących. Do pracy wymagane jest umieszczenie kamery na podczerwień lub specjalnego czujnika na projektorze czy przy „tablicy” i podłączenie jej do komputera. Kamera
26
PC WORLD
Interactive GoMaxx 1. umieszczona na projektorze czy czujnik umieszczony przy wyświetlanej tablicy rejestrują ruch pióra elektronicznego i przesyłają informację do komputera (najczęściej za pomocą interfejsu USB). W przypadku wykorzystania interfejsu USB kamera na podczerwień nie wymaga podłączenia do gniazdka elektrycznego czy baterii, ponieważ zasilana jest bezpośrednio z gniazda USB. Pióra elektroniczne, którymi pracujemy, zasilane są niewielkimi bateriami lub akumulatorkami. Co istotne, instalacja tego typu tablic jest na tyle prosta, że może to zrobić sam prowadzący. Najczęściej na dołączonych płytach znajduje się jej opis oraz film instruktażowy z montażem. Podczas przenoszenia projektora i kamery na podczerwień ważne jest, aby pamiętać o jej skalibrowaniu po podłączeniu do komputera i projektora.
Interactive GoMaxx www.interaktywne.eu
Cena: ok 2200 zł
Interactive GoMaxx to mobilna tablica interaktywna przystosowana do pracy z projektorami podwieszonymi pod sufitem. Niewątpliwą zaletą tego urządzenia jest możliwość wykorzystania w roli powierzchni roboczej dowolnego tła, na przykład tradycyjnej tablicy, ściany czy ekranu. Uzyskana w ten sposób powierzchnia tablicy może osiągnąć nawet 150 , co robi spore wrażenie. W zestawie oprócz kamery na podczerwień znajdziemy elektroniczny wskaźnik teleskopowy, którego długość może być regulowana w zakresie od 49,5 do 78,5 cm. Pozwala to na prowadzenie zajęć, nie narażając ekranu na przysłonienie. Jako dodatkowa opcja przewidziany jest także pisak
SPRZĘT
elektroniczny. Zestaw ten przystosowany jest do pracy z projektorami wyświetlającymi obraz o proporcjach 4 : 3, a opcjonalnie 16 : 9. Interactive GoMaxx z komputerem komunikuje się przewodowo za pomocą interfejsu USB (w zestawie jest przewód USB o długości 3,5 m).
MYBOARD INFINITY www.myboard.com.pl Cena: ok 2400 zł Infinity posiada nieco odmienną zasadę działania niż GoMaxx. W przypadku tego zestawu odbiornik instalujemy nie na projektorze, ale obok powierzchni, na której wyświetlana jest tablica. MYBOARD INFINITY do pozycjonowania dotyku wykorzystuje technologię podczerwieni i ultradźwięków i, co istotne, komunikuje się z komputerem bezprzewodowo za pomocą interfejsu Wi-Fi. Montaż tablicy jest prosty i szybki. Wystarczy przymocować odbiornik do magnetycznej powierzchni (lub przykleić do np. ściany), a następnie połączyć z komputerem i projektorem za pomocą Wi-Fi. Nie zajmuje to dużo czasu, a możliwość wykorzystania bezprzewodowego interfejsu zamiast kablowego to dodatkowe ułatwienie.
Tablica
WIT
www.tablicawit.pl Cena: ok 2000 zł To mobilna tablica interaktywna składająca się z kamery na podczerwień, którą umieszczamy przy projektorze, oraz dwóch pisaków elektronicznych. Świetnym rozwiązaniem jest możliwość zastosowania nakładki na palec, która przekształca WIT-a w tablicę dotykową. Dołączone oprogramowanie pozwala na: pisanie, zaznaczanie, wymazywanie, przeciąganie, powiększanie (lupa), podświetlanie itp. Istnieje również możliwość zapamiętania treści ekranu i jego wydrukowania. Co istotne, obsługa pióra elektronicznego jest bardzo podobna do obsługi myszy i działa w sposób intuicyjny. Ergonomiczna budowa i tylko jeden przycisk czyni pióro przyjaznym narzędziem dla każdego ucznia niezależnie od jego wieku.
blicach. W przypadku stacjonarnych tablic wykorzystuje się najczęściej duże projektory krótkoogniskowe, gdy jednak zależy nam na mobilności, to warto zwrócić uwagę na mniejsze konstrukcje. Mając na uwadze, iż projektor jest niezbędny do pracy z mobilnymi tablicami interaktywnymi, które zostały stworzone po to, aby umożliwić prowadzenia lekcji czy prezentacji w różnych miejscach bez konieczności przenoszenia ciężkiego sprzętu, można przyjąć, iż jednym z ważniejszych parametrów jest jego waga. Uznaliśmy więc, że w niniejszym zestawieniu znajdą się modele nie cięższe niż 2,5 kg. Pod uwagę zostały wzięte nie tylko standardowe konstrukcje, ale i ich „kieszonkowe” odpowiedniki, czyli niewielkie projektowy LED-owe, które zmieścić można nawet w kieszeni. Wyposażone są we wbudowane pamięci, mają ładne, wygodne i proste w obsłudze graficzne interfejsy, a dzięki dołączonym bądź opcjonalnym akumulatorom uniezależniają użytkownika od zewnętrznego źródła zasilania. Co prawda, urządzenia tego typu traktuje się bardziej jak gadżety, jednak gdy pracujemy w różnych szkołach czy na wyjazdach, mogą okazać się przydatnym rozwiązaniem.
Casio XJ-A141 www. www.casio.pl
Cena: ok 3900 zł
Obudowa gruba na niecałe 5 cm rozsądne rozmiary (297 x 210 x 43 mm), i waga poniżej 2,5 kg sprawiają, że projektor ten świetnie nadaje się do przenoszenia. Zmieści się nawet w torbie z laptopem! Co istotne, to konstrukcja o zaskakująco – jak na swoje rozmiary – dobrych parametrach (rozdzielczość 1024 x 768 pikseli). Jasność na poziomie 2500 lumenów (ANSI), jest kilkukrotnie wyższa niż w przypadku większości małych projektorów kieszonkowych. To istotna cecha, bo im wyższa jasność, tym lepiej jest widoczny obraz, gdy pracujemy w niezaciemnionych salach. Dobry kontrast i wyposażanie (m.in. w gniazdo HDMI) sprawiają, że ma on takie same możliwości jak jego większe odpowiedniki. Co istotne, zastosowanie hybrydowych bezrtęciowych lamp Laser & LED jest nie tylko przyjazne dla środowiska, ale też okazuje się praktycznym rozwiązaniem, idealnie pasującym do przenośnego charakteru projektora. Nie wymaga on czasochłonnego studzenia, a po zakończeniu lekcji można wyłączyć go praktycznie natychmiast. Dodatkowo lampa w projektorze nie musi się długo rozgrzewać, by uzyskać pełną jasność i wierność kolorów, ponieważ już po 8 sekundach od włączenia uzyskujemy na ekranie jasne, czyste barwy obrazu.
Przenośne projektory Projektor, obok laptopa, stanowi podstawę wykorzystania tablic interaktywnych zarówno tych klasycznych, jak i mobilnych tablic interaktywnych. To on jest odpowiedzialny za wyświetlanie obrazu na tych ta-
Casio XJ-A141.
PC WORLD
27
SPRZĘT
z łatwą w obsłudze aplikacją do mierzenia dźwięku, z pewnością wybiorą to drugie urządzenia. Co istotne, wyniki można łatwo udostępnić innym osobom i pokazać koleżankom i kolegom.
Laptop dla nauczyciela
NEC V300X.
NEC V300X www.nec.pl
Cena: ok. 2000 zł
To nieco większy projektor niż Casio XJA141, ale wybraliśmy go dlatego, że oferuje wysoką jasność obrazu – 3000 lumenów (ANSI) – przy i tak relatywnie niedużych rozmiarach (310 x 95 x 247 mm) oraz niewielkiej wadze – 2,5 kg. Projektor ten świetnie sprawdzi się nawet w pomieszczeniach, które nie są zaciemnione, a co istotne, jak na swoje możliwości nie jest zbyt drogi, także pod tym względem jest dobrą alternatywą dla Casio XJ-A141. NEC V300X to model oparty na technologii DLP (rozdzielczość 1024 x 768 pikseli) i umożliwia wyświetlanie obrazów 3D z wykorzystaniem aktywnych okularów. Automatyczna funkcja wyłączania projektora pozwala oszczędzić energię w sytuacji, kiedy urządzenie nie otrzymuje żadnego sygnału. W trybie czuwania projektor pobiera jedynie 0,5 W energii. Praca w trybie ekonomicznym wydłuża czas pracy lampy do 5000 godzin.
Vivitek Qumi Q5 www.vivitek.pl Cena: ok. 2800 zł Qumi oferuje bardzo dobrą ostrość obrazu (rozdzielczość 1024 x 768 pikseli). Również jasność, drugi ważny w przypadku projektów parametr, jak na tę kategorię urządzeń jest dobra – 500 lumenów (ANSI). Pamiętajmy jednak, że jak na projektory standardowo ta wartość jest dosyć niska, dlatego ten projektor raczej się nie nadaje do pomieszczeń, które nie mogą być zaciemniane. Jak na swoje rozmiary, reprodukowane kolory są bardzo ładne i naturalne, a obraz czysty. W przypadku tego urządzenia nie można również narzekać na płynność odtwarzania. Co istotne, oprócz swojej podstawowej funkcji, może posłużyć on do wyświetlania zasobów Internetu. Obsługuje klawiaturę, mysz i ma wbudowaną przeglądarkę stron WWW. Projektor wyświetla samodzielnie
28
PC WORLD
grafikę zapisaną w postaci bitmap, jpegów i plików png, radzi sobie również z dokumentami MS Office, PDF-ami i filmami zapisanymi w różnorakich formatach. Urządzenie można spakować praktycznie po sekundzie od zakończenia projekcji. W porównaniu do starszej wersji Q2, w nowym modelu pojawiło się pełnowymiarowe złącze HDMI. Zniknął za to czytnik kart, ale bez problemu można skorzystać z urządzeń podłączanych do portu USB.
Smartfony O dziwo wielu nauczycieli korzysta ze smartfonów na co dzień, ale rzadko kiedy jako narzędzie pomocne w edukacji. Starając się wykorzystać możliwości archaicznych i często wysłużonych szkolnych komputerów, zapominają, że przeciętny smartfon jest często wydajniejszy i lepiej wyposażony niż szkolny komputer. Można go nie tylko wykorzystać do przeglądania stron, ale również tworzenia prostych prezentacji multimedialnych, które potem możemy udostępnić uczniom. Możliwości jest znacznie więcej, bo obecnie każdy smartfon wyposażony jest w mikrofon, który po wgraniu odpowiedniego oprogramowania (jak np. darmowy Sound Meter) można wykorzystać do pomiarów ciśnienia akustycznego. Większość z nich posiada też czujniki magnetyczne i może pełnić funkcję kompasu, który wskaże drogę podczas szkolnej wycieczki. Przyda się również wbudowany GPS, który może posłużyć do zobrazowania trasy, jaką przeszliśmy z uczniami. Smartfon może też posłużyć do pomiarów wibracji, a nawet powierzchni czy wysokości budynków. Oczywiście można narzekać, że pomiary nie są tak dokładne jak przy wykorzystaniu profesjonalnych narzędzi, ale pamiętajmy, że większość szkół w ogóle w taki sprzęt nie jest wyposażona. A uczniowie mając do wyboru sonometr czy smartfon
Ceny laptopów znacznie spadają, a ich wydajność rośnie. Przyczyniają się do tego nowe generacje procesorów, które są coraz tańsze w produkcji i bardziej uniwersalne. Laptop do pracy i zastosowań domowych nie musi być wcale drogi i już teraz każdemu nauczycielowi można polecić sprzęt w cenie około 2000 zł, który pozwoli uruchomić nie tylko programy do tworzenia prezentacji, przeglądać Internet, ale może stać się podstawowym narzędziem pracy podczas przygotowywania materiałów multimedialnych, czy po podłączeniu do telewizora służyć jak odtwarzacz multimedialny. Z pewnością nie warto inwestować w netbooki, które zastąpione zostały przez tanie tablety z Androidem. Tablety są znacznie wygodniejsze od netbooków i łatwiejsze w obsłudze, a do przeglądania stron internetowych czy odbierania poczty w zupełności wystarczą. Jeśli laptop ma służyć do pracy w domu i w szkole, warto zdecydować się na jednostki wyposażone w nieco mniejsze ekrany o przekątnej 13–14 cali, które są bardziej poręczne i lżejsze, a przez to łatwiejsze w przenoszeniu. Co istotne, laptopy z tego typu ekranami są dosyć lekkie (poniżej 2 kg), a przy tym nie tracą zbytnio na funkcjonalności. Mniejsze laptopy z ekranami 11–12-calowymi przeznaczone są raczej do pracy na wyjazdach, w codziennej pracy ze względu na małe ekrany raczej się nie sprawdzą, chyba że przy stanowisku pracy posiadamy dodatkowy monitor, który podłączymy do laptopa podczas pracy w domu. Z uwagi na to, że zakładany budżet jest dosyć mały (ok. 2000 zł), musimy większą uwagę zwrócić na wyposażenie laptopa i jego konfigurację. Nie dajmy się zwieść promocją i nie kupujmy najtańszych konstrukcji, bo te z reguły są już na starcie przestarzałe i mają słabe wyposażenie. Ważnym czynnikiem decydującym o komforcie pracy laptopa jest procesor, i to powinien być pierwszy element, na który należy zwrócić uwagę podczas zakupu. Polecamy jednostki Intela z rodziny Core i3. Są to dwurdzeniowe procesory, które niejednokrotnie w testach zdobywały wyróżnienia w kategorii opłacalności
SPRZĘT
(korelacja ceny do możliwości). Są szybkie, a dzięki zintegrowanej budowie (w procesorze mieści się układ graficzny i kontroler pamięci) również energooszczędne. Warto także zwrócić uwagę na wyposażanie laptopa w dodatkowe gniazda. Niezbędne minimum to: trzy gniazda USB (najlepiej, żeby chociaż jedno z nich było w najnowszej odsłonie USB 3.0), gniazdo VGA (do podłączania do laptopa starszej generacji monitorów), HDMI (za jego pomocą podłączymy laptop do telewizora lub monitora), szybka karta Wi-Fi zgodna ze standardem IEEE 802.11 n, 4 GB pamięci RAM i dysk twardy o minimalnej pojemności 320 GB.
Przenośne wizualizery Wizualizery powoli wypierają klasyczne rzutniki, są od nich nie tylko bardziej poręczne, ale mają też o wiele większe możliwości. Każdy wizualizer składa się z trzech podstawowych elementów: kamery, ramienia, do którego przymocowana jest kamera, oraz podstawy. Jego zadanie to filmowanie obrazu znajdującego się w zasięgu kamery i przesyłanie do zewnętrznego wyświetlacza. To w rzeczywistości kamera na wysięgniku, która przesyła obraz do urządzenia prezentacyjnego, jakim może być np. projektor. W zależności od modelu wysięgnik może mieć giętkie ramię (tzw. gęsia szyja), pozwalające na nagrywanie obiektu pod dowolnym kątem, lub w sztywne o ograniczonej swobodzie ruchów. Zaawansowane modele wyposażone są w kamery z zoomem optycznym, który sprawia, że można
Lumens DC158.
oglądać fragmenty rejestrowanego materiału w dużym powiększeniu. Dostępne są nawet specjalne nakładki pozwalające podłączyć wizualizer do mikroskopu czy też podświetlarki, które umożliwiają pracę nie tylko z foliami, ale i zdjęciami RTG. Standardowym wyposażeniem tych urządzeń jest dodatkowe źródło światła, które doświetla rejestrowany obiekt. Wizualizery różnią się jakością generowanego obrazu. Wynika to głównie z rodzaju zastosowanej matrycy, jej wielkości, rozdzielczości, ale też liczby lamp doświetlających obiekt. Co istotne, nawet małe konstrukcje mogą okazać się bardzo przydatne, bo doskonale sprawdzają się na zajęciach z dowolnego przedmiotu. Epson ELP DC-06.
Epson ELP DC-06 www.prezenter.pl Cena: 1499 zł Podłączany do komputera wizualizer ten pozwala wyświetlać duże wydruki i dokumenty ilustrowane bez wcześniejszego ich skanowania, a także pokazać obiekty 3D lub drobne elementy na dużym ekranie. Ma on jedną olbrzymią zaletę: małe wymiary i niewielką wagę. Idealnie nadaje się do pracy w różnych miejscach, ponieważ złożony (27 x 13 x 7 cm – dł./szer./wys.) bez problemu zmieści się w małej torbie czy też w szafie. Urządzenie wyposażone jest w matrycę CMOS o rozdzielczości 1024 x 768 pikseli. Sztywne ramię ma ograniczoną swobodę ruchów, ale głowica z kamerą jest ruchoma, możemy ją pochylać, ustawić pod kątem 90 stopni. Ponadto kamera wyposażona jest
w pierścień, za pomocą którego możemy obracać obraz. Dobrze nadaje się do prac z materiałami statycznymi, bo jak na swoje możliwości ma całkiem duży obszar skanowania (27 x 36 cm), a do tego dobrej jakości optykę.
Lumens DC158 www.vidis.pl Cena: 1499 zł Nie jest tak poręczny jak wizualizer Epsona ELPDC06, ale również nie zajmuje dużo miejsca (jest wielkości i kształtu lampki biurkowej). Ma giętkie ramię, które pozwala na wygodne zbliżenie kamery do filmowanego obiektu. Dodatkowe, mniejsze ramię wyposażone jest w lampkę fluorescencyjną z zimną katodą. Kamera zawiera system automatycznego ustawiania ostrości, który również możemy zainicjować pilotem lub przyciskiem umieszczonym w jej obudowie. Wizualizer sterujemy za pomocą wbudowanych w obudowę przycisków lub pilota, który jest w standardowym wyposażeniu. Menu zostało spolszczone, warto je przejrzeć, gdyż za jego pomocą będziemy mogli wybrać np. tryb pracy urządzenia. Pracując z dokumentami tekstowymi, należy wybrać tryb „Tekst”. Obraz staje się wówczas bardziej kontrastowy, przez co czcionki są wyraźniejsze. Niestety nie mamy osobnego przycisku do wyłączania lampki, możemy ją wyłączyć tylko z poziomu „Menu” urządzenia. DC 158 ma wewnętrzną pamięć, która pozwala na zapis 120 zdjęć, możemy go podłączyć do komputera, projektora, monitora i telewizora, bo wyposażony jest w gniazda: VGA, USB, Composite Video. Edward Wawrzyniak
PC WORLD
29
SPRZĘT
Tablet na każdą okazję Przetestowaliśmy większość dostępnych obecnie na rynku tabletów. Podzieliliśmy je na dwie grupy: do 1000 zł i droższe. Z obu grup wybraliśmy najlepsze konstrukcje.
T
rwa popyt na tablety, zwłaszcza na dobre modele za rozsądną cenę. Sprzedają się jak świeże bułeczki i trudno się dziwić, ponieważ niedrogie tablety nowej generacji są po prostu rewelacyjne pod względem stosunku ceny do możliwości. Okazują się o wiele lepiej wyposażone niż ich znacznie droższe odpowiedniki. Doskonałym przykładem jest np. model Pentagrama, wyposażony w ekran IPS (1280 x 780 pikseli) z szerokimi kątami widzenia, dwurdzeniowy procesor o taktowaniu 1,6 GHz, 2 GB pamięci RAM, akcelerator graficzny Mail-400, gniazdo HDMI, USB, microSD i kosztujący 800 zł. Taki tablet bez problemów może posłużyć do oglądania stron in-
30
PC WORLD
ternetowych, uruchamiania gier. W testach osiągnął wyniki lepsze niż platforma NvidiaTegra 2! To już o czymś świadczy.
Oferta Pod względem ceny i możliwości tablety można podzielić na trzy kategorie. Najtańsze i najmniej wydajne, czyli modele do 500 zł, są najczęściej wyposażone w ekrany o 7-calowej przekątnej, jednordzeniowe procesory ARM 1 GHz, 512–1024 MB pamięci RAM i nie mają dodatkowych interfejsów komunikacyjnych, takich jak Bluetooth czy modem 3G. Ich główną zaletą jest bardzo niska cena, niektóre z nich można kupić już za 300 zł.
W praktyce okazują się jednak wolne, niewygodne w użyciu, a jakość ich wykonania często pozostawia wiele do życzenia. Z marnymi ekranami z matrycami TN o rozdzielczości 800 x 480 pikseli bardziej przypominają przerośnięte nawigacje samochodowe niż tablety. Co prawda, coraz powszechniejsze w tej klasie urządzeń są ekrany z pojemnościowym, a nie oporowym systemem dotyku, ale niska rozdzielczość sprawia, że strony są nieczytelne ze względu na małe i kanciaste czcionki. Do tego dochodzą bardzo wąskie kąty widzenia, które sprawiają, że korzystanie z tabletu jest mordęgą. W praktyce większość najtańszych
SPRZĘT
tabletów przyniesie więcej frustracji niż radości z ich korzystania. Nadają się głównie do zabawy dla najmłodszych członków rodziny. Za optymalny można uznać tablet w cenie do 1000 zł. Kluczowymi elementami jego wyposażenia powinny być: dwurdzeniowy procesor, akcelerator graficzny (np. Mail-400), przynajmniej gigabajt pamięci RAM i ekran IPS. Ten ostatni parametr jest najważniejszy, gdyż decyduje o wygodzie użytkownika (por. ramka „Jaki ekran?”). Niestety tablety w cenie do 1000 zł najczęściej pozbawione są np. interfejsu Bluetooth czy modemu 3G. Rozwiązaniem jest korzystanie z zewnętrznych adapterów, jednak trzeba je wybierać uważnie, gdyż zaobserwowaliśmy problemy podczas ich działania. Warto w takim wypadku sprawdzić listę kompatybilnych z tabletem urządzeń zewnętrznych. Wysoka cena nie zawsze idzie w parze z możliwościami. Tak jest np. z najnowszym Samsungiem Galaxy Tab 2 10.1. Sprzęt za ok. 1500 zł zawodzi pod względem wydajności pracy, a w dodatku ma mało gniazd przyłączeniowych. Oczywiście modem 3G oraz dobra jakość obrazu wyświetlanego na 10-calowym ekranie (duża jasność) zachęcają do kupna, jednak gdy są tablety za 800 zł o podobnej, a w niektórych testach nawet wyższej wydajności, w dodatku z ekranem IPS i portami USB i HDMI, to wybór najnowszego Galaxy Taba nie wydaje się taki atrakcyjny.
Podsumowanie Wprawdzie najwięcej nowinek technologicznych oferują najbardziej zaawansowane i najdroższe tablety, jednak o wiele większe wrażenie zrobiły na nas nowe urządzenia w średniej cenie. Wyniki testów i wnioski z używania tych konstrukcji są bardzo optymistyczne: nie trzeba już wybierać między designerskimi, szybkimi i bardzo drogimi modelami a tanimi, które się do niczego nie nadają. Pojawiła się nowa generacja tabletów, które okazują się bardzo dobrym wyborem za niewielkie pieniądze. Z pewnością wpłynie to na ceny modeli najdroż-
szych, które w tej sytuacji stają się dużo mniej atrakcyjne. Mile zaskoczył Samsung Galaxy Note 10.1. Ma szybki, 4-rdzeniowy procesor, nowoczesny akcelerator graficzny i stanowi realną konkurencję dla tabletów opartych na platformie Nvidia Tegra 3. To obecnie jeden z najwydajniejszych modeli z ekranem o rozdzielczości 1280 x 800 pikseli producent dodaje do niego rysik i aplikacje, które pozwalają na robienie odręcznych notatek. Największe wrażenie zrobił na nas jednak najnowszy iPad, który oferuje genialny ekran Retina o rozdzielczości 2048 x 1536 pikseli. Praca na nim to czysta przyjemność, ponieważ wyświetlane strony czy dokumenty są czytelne i komfortowo się je czyta. Podobnie jest ze zdjęciami czy filmami. Szybkość działania to jego kolejna zaleta. Oczywiście iPad to wybór dla miłośników apple’owskich systemów Mac OS X / iOS. Użytkownikom Windows szukającym najbardziej zaawansowanych tabletów można polecić model Transformer Infinity Asusa. Ma ekran o rozdzielczości 1920 x 1200 pikseli, stację dokującą z klawiaturą QWERTY i dodatkowy akumulator, dzięki któremu okazał się liderem w teście czasu pracy na baterii. Działał na niej 10 godzin, natomiast konkurencyjne konstrukcje średnio o połowę krócej.
Jak testowaliśmy Wszystkie tablety, niezależnie od kategorii cenowej, poddaliśmy jednakowej procedurze testowej. Główne składowe oceny końcowej podane są w skali 1–10, co ułatwi porównanie urządzeń w poszczególnych kategoriach i wskaże np. różnice w wydajności. Część wyników ma charakter poglądowy (m.in. wydajność przetwarzania grafiki 3D), ponieważ każdy z tabletów testowaliśmy w naturalnej rozdzielczości ekranu (w większości testów nie ma możliwości zmiany tego parametru). W efekcie osiągi wydajnych modeli z ekranami o wysokiej rozdzielczości (karta graficzna ma więcej danych do przetworzenia) są gorsze niż rywali z ekranami pracującymi w niższej rozdzielczości.
Jaki ekran? Różnica między tanimi ekranami TN, montowanymi w najtańszych tabletach, a droższymi IPS jest ogromna. Przede wszystkim wyświetlacze IPS oferują bardzo szerokie kąty widzenia (170 stopni w pionie i poziomie), dlatego barwy, nawet gdy patrzysz na obraz pod dużym kątem, nie są przekłamane. Z kolei zdarza się, że tablet – z kategorii najtańszych, z matrycą TN – trzymany bezpośrednio z przodu, przed oczami, trzeba odchylać w osi pionowej, gdyż czerń wydaje się wyblakła. Druga ważna cecha to kontrastowość, która wpływa na to, jak wyraźnie widzisz czcionki. W wypadku tabletów z matrycami TN są one wyblakłe i kanciaste, ponieważ często ekrany te pracują w niskiej rozdzielczości (800 x 480 pikseli), nadającej się raczej do stosowania w odbiornikach GPS niż przeglądania stron internetowych. Ekrany IPS oferują wyraźne kontrastowe i czarne czcionki, które czyta się komfortowo. Jeśli szukasz tabletu z małym ekranem, absolutnie odradzamy wszelkie konstrukcje z panelami 480 x 272 pikseli, gdyż czcionki wyświetlane na nich są po prostu nieczytelne. Tanim i dobrym wyborem będzie tablet z ekranem o 7-calowej przekątnej i rozdzielczości 1024 x 600 pikseli, a najlepszym: urządzenie z 7-calowym ekranem IPS 1280 x 800 pikseli. W kategorii dużych tabletów do wyboru są modele z ekranami o 9,7-calowej przekątnej i proporcjach ekranu 4:3 (jak w iPadzie) lub 10,1-calowej i proporcjach panoramicznych (16 : 9). Te pierwsze oferują rozdzielczość 1024 x 768 pikseli lub wyższą i sprawdzają się przy przeglądaniu stron internetowych czy czytaniu dokumentów. Tablety z panoramicznym ekranem pracują w rozdzielczości 1024 x 600 pikseli i wyższej, więc lepiej się nadają do odtwarzania filmów.
Dużą wagę przykładaliśmy do czasu pracy tabletu na baterii. Test polegał na odtwarzaniu filmu z serwisu YouTube w pętli aż do wyczerpania baterii. W tablecie wyłączaliśmy wszelkie opcje związane z oszczędzaniem baterii, a jasność wyświetlacza i głośność ustawialiśmy na maksimum. Wszystkie modele były uruchamiane z tym samym routerem i w takiej samej odległości od niego, a test był powtarzany trzykrotnie. Edward Wawrzyniak
PC WORLD
31
SPRZĘT
Asus Transformer Infinity TF700T Kons t rukcja składa się z d wó ch części: tabletu z dotykowym ekranem i stacji dokującej z klawiaturą. Całość stanowi połączenie tabletu i netbooka. Waży nieco ponad kilogram (1,13 kg) – jak na tego typu tablet y to dość mało. Sam tablet jest bardzo cienki (niecałe 8,5 mm), a razem z klawiaturą w najgrubszym miejscu ma zaledwie 2 cm. Infinity TF700T korzysta z plat formy Nvidia Tegra 3, w której skład wcho dzi cz terordzeniow y pro ce s o r Q uad - c o r e A R M C o r t e x A9 1,6 GHz i 12-rdzeniow y akcelerator grafiki GeForce. W praktyce to najsilniejsza konfiguracja Tegr y 3 i w grach spisuje się wyśmienicie. Co ważne, długo działa na bate rii, bo oprócz akumulatora zamontowan e go w t a ble cie d y s p o nuje dodatkową baterią w stacji dokującej. Taki t andem w yst arcza na 10 godzin odtwarzania wideo z You-
Tube’a, a odpowiednio skonfigurowany – nawet na kilkanaście godzin pracy. Zastosowany w tablecie ekran IPS+ o 10,1-calowej przekątnej ma szerokie
Apple iPad Pod względem wydajności nie można go porównać do alternatywnych konstrukcji z Androidem, bo trudno znaleźć miarodajne testy działające w obu systemach. Najważniejsze, że niezależnie od tego, jakie czynności na nim wykonujesz, nowy iPad pracuje szybko i bez problemów. Sprzęt wyróżnia świetny ekran Retina, pracujący w naturalnej rozdzielczości 2048 x 1536 pikseli. Zapewnia to znakomitą czytelność tekstów i stron internetowych. Pod tym względem nowy iPad znacznie wyprzedza konkurencję. Dzięki za stosowaniu akumulato ra o pojemności 11560 mAh czas pracy nowego iPada na baterii znacząco się wydłużył w porównaniu z poprzednią generacją tych urządzeń. Wykorz yst anie t ak w ydajnej baterii było konieczne z uwagi na w ysoką rozdzielczość ekranu oraz wydajniejszy procesor i układ graficzny, k tóre pobierają więcej
32
PC WORLD
Cena 2699 zł
kąty widzenia i wysoką jak na tablety rozdzielczość 1920 x 1200 pikseli. To decyduje o czytelności wyświetlanych informacji, także pod kątem.
Cena 2699 zł
prądu. W na sz ym te ście o dt warzania wideo w jakości 720 p przy włączonym Wi- Fi działał p onad 9 godzin! To świetny wynik, który
jest tylko o godzinę gorszy od rezultatu Asusa Transformer Infinit y (z dodatkową baterią zamontowaną w stacji dokującej).
SPRZĘT
Huawei MediaPad Pod względem stylistyki i jakości wykonania bez problemów może konkurować z najdroższymi tabletami, takimi jak iPad czy Samsung Galaxy Tab. Prawie w całości wykonany jest z aluminium, wygląda nowocześnie i stylowo. Jest przy tym nieduży (190 x 120 x 12 mm) i lekki (390 g). Wyposażono go w czytnik kart pamięci (microSDHC), ma też małe gniazda: USB i HDMI. Producent zadbał o łatwy dostęp do internetu niezależnie od tego miejsca pobytu – oprócz karty Wi-Fi obsługującej standard n do dyspozycji jest modem 3G (czytnik kart SIM umieszczony jest z tyłu obudowy pod plastikową klapką) i Bluetooth. Ekran o 7-calowej przekątnej wyświetla jasny, kontrastowy i bardzo dobry obraz. Zawdzięcza to zastosowaniu matrycy IPS, która oferuje szerokie kąty widzenia i naturalne kolory. Działa w naturalnej rozdzielczości 1280 x 800 pikseli.
Cena 1399 zł
MediaPad wykorzystuje popularną platformę Nvidia Tegra 2. Nie trzeba się więc obawiać o jego wydajność. Przekłada się to na szybką pracę sys-
Pentagram Tab 10.1 Duży tablet (242 x 190 x 10 mm), w yposażony w 10 - calow y ekran. Wykonano go z dobrego plastiku, a obudowa jest smukła i stylowa. To mocna i zwarta konstrukcja, która wygląda nowocześnie, chociaż do jej budowy wykorzystano niedrogie materiały. Tablet ma ekran o 10,1- calowej przekątnej o panoramicznych proporcjach (16:10) i naturalnej rozdzielczości pracy 1280 x 800 pikseli. Wyświetlacz działa w oparciu o pojemnościowy system pozycjonowania dotyku, który potrafi rejestrować nacisk w 10 punktach jednocześnie. Wysoka rozdzielczość, dobra jasność i szerokie kąty widzenia sprawiają, że pracuje się na nim w ygodnie niezależnie od tego, czy przeglądasz strony internetowe, czy oglądasz film. Pod tym względem to jeden z najlepszych tabletów wśród modeli do 1000 zł. Co istotne, jest też dobrze wypo-
temu i aplikacji. Dodatkowo bez problemów uruchomisz na nim wymagające gry. Wyposażony jest w 8 GB pamięci flash.
Cena 800 zł
sażony: ma gniazdo USB, HDMI, dwie kamery – całość działa pod kontrolą systemu Android. Urządzeniu nie można niczego zarzu-
cić, jeżeli cho dzi o w ydajno ś ć i stabilność pracy. W testach osiąga wyniki lepsze niż modele z platformą Nvidia Tegra 2. PC WORLD
33
SPRZĘT
PEŁNE ZESTAWIENIE DROGICH TABLETÓW na www.pcworld.pl/testy PRODUCENT Model Informacje
ASUS
APPLE
ACER
ACER
Transformer Infinity TF700T
iPad
Iconia Tab A701-10k32
Iconia Tab A510-10k32
www.asus.pl
www.apple.pl
www.acer.pl
www.acer.pl
2699
2699
2299
1599
Cena (zł) OCENA Możliwości
6,8
8,7
Jakość Obsługa
7,6 8,8
8,6
Czas pracy na baterii Opłacalność
8,2
8,8 10
8,0
10
7,4
8,3 6,9
7,6
5,7
6,8
7,7 7,0
6,4
3,6
3,4
3,6
6,9 4,8
PARAMETRY TECHNICZNE System operacyjny
Android
iOS
Android
Typ ekranu
IPS
IPS
IPS
IPS
Przekątna ekranu (cale)
10,1
9,7
10,1
10,1
Rozdzielczość ekranu (piksele)
Android
1920 x 1200
2048 x 1536
1920 x 1200
1280 x 800
Pamięć RAM (MB)
1024
1024
1024
1024
Pamięć flash (GB)
64
16
32
32
tak/nie/tak
tak/tak/tak
tak/tak/tak
tak/nie/tak
Wi-Fi/modem 3G/Bluetooth USB 2.0 (liczba) Pełnowymiarowe gniazdo USB HDMI Czytnik kart pamięci Osobne gniazdo na zewnętrzny zasilacz Kamera przednia/tylna
2
0
1
1
tak
nie
nie
nie
tak
nie
tak
tak
microSD
brak
microSD
microSD
nie
nie
nie
nie
tak/tak
tak/tak
tak/tak
tak/tak
Pojemność baterii (mAh)
b.d.
0
9800
9800
Wymiary (mm) / waga (g)
263 x 180 x 9/596
241 x 186 x 9/662
260 x 175 x 11
260 x 175 x 11
Wynik ogólny (pkt)
12642
bd.1
10479
10896
RAM (pkt)
3014
bd.
2386
2467
CPU INT (pkt)
4806
bd.
3882
3909
CPU FLOAT (pkt)
3547
bd.
2929
2925
2D (pkt)
277
bd.
300
301
3D (pkt)
998
bd.
982
1285
WYNIKI TESTÓW Antutu Benchmark
PassMark PerformanceTest System (pkt)
2302
bd.1
1856
1922
CPU (pkt)
11275
bd.
8546
8451
Disk (pkt)
2764
bd.
1975
2183
Memory (pkt)
1143
bd.
879
997
2D (pkt)
2134
bd.
1584
2197
3D (pkt)
1048
bd.
996
809
HTML5 (pkt)
1235
bd.1
1098
1016
Metal (pkt)
417
bd.
342
340
Linpack
105
bd.
94
106
Quadrant (pkt)
4335
bd.
3274
3632
Czas pracy na baterii
598
457
380
411
Vellamo
Kod QR (umożliwia sprawdzenie aktualnej ceny produktu za pośrednictwem aplikacji Nokaut Skaner. Zeskanuj kod dowolnym smartfonowym czytnikiem QR, by uzyskać więcej informacji).
bd. – brak danych. 1 Nie można przeprowadzić testu. 2 Test nieukończony.
34
PC WORLD
SPRZÄ&#x2DC;T
SAMSUNG
SONY
ASUS
SAMSUNG
HUAWEY
BLAUPUNKT
Galaxy Note 10.1
Xperia Tablet S
Transformer Pad TF300TL
Galaxy Tab 2 10.1
MediaPad
Discovery
www.samsung.pl
www.sony.pl
www.asus.pl
www.samsung.pl
www.Huawey.pl
www.Blaupunkt.pl
2499
1699
2299
1499
1399
1499
6,7
6,8
7,7 7,3
5,6
6,5
6,6
5,8 3,0
7,2 7,7
6,4
7,7 6,3
6,1 4,2
6,7
5,9
7,7 4,6
5,1 3,1
5,5
7,5
5,7
7,3 4,8
5,4
5,6
7,7 4,7
4,3
5,2
4,4
4,5
4,2
Android
Android
Android
Android
Android
Android
IPS
IPS
IPS
IPS
IPS
IPS
10,1
9,4
10,1
10,1
7
9,7
1280 x 800
1280 x 800
1280 x 800
1280 x 800
1280 x 800
1024 x 768
2048
1024
1024
1024
1024
1024
16
16
16
16
16
16
tak/tak/tak
tak/nie/tak
tak/tak/tak
tak/tak/tak
tak/tak/tak
tak/tak/tak
0
1
0
0
1
0
nie
nie
nie
nie
nie
nie
nie
tak
tak
nie
tak
nie
microSD
SD
microSD
microSD
microSD
brak
nie
nie
nie
nie
tak
nie
tak/tak
tak/tak
tak/tak
tak/tak
tak/tak
tak/tak
7000
5000
bd.
7000
4100
7600
262 x 180 x 9/593
241 x 174 x 10,1/590
263 x 191 x 10/635
256 x 175 x 10/588
190 x 120 x 12/390
244 x 190 x 10
11658
10723
9899
4558
4988
4844
2715
2379
2121
853
845
858
4244
3914
3595
1483
1489
1485
3153
2928
2666
1138
1167
1116
298
286
298
274
290
292
1248
1216
1219
810
1211
1093
2779
bd.
1873
1190
bd.2
bd.
10761
8583
8540
3613
bd.
bd.
10644
bd.
2107
2545
bd.
bd.
1466
bd.
1002
942
bd.
bd.
3084
bd.
2039
1563
bd.
bd.
951
bd.
779
361
bd.
bd.
1869
1273
1211
1097
1032
1222
568
405
333
336
310
298
171
77
116
54
63
60
5400
4373
3371
2601
2643
2531
347
365
305
327
255
313
PC WORLD
35
SPRZĘT
PEŁNE ZESTAWIENIE TANICH TABLETÓW na www.pcworld.pl/testy
PRODUCENT Model Informacje
PENTAGRAM
ASUS
MODECOM
MANTA
Tab 10.1
Nexus 7
FreeTab IPS X2 9702
PowerTabX MID06N
www.pentagram.pl
www.asus.pl
www.modecom.pl
www.manta.pl
800
899
889
559
Cena (zł) Ocena
5,7
Możliwości
5,7
Jakość Obsługa Czas pracy na baterii
4,4 8,5
5,9 3,7
Opłacalność
5,5
4,8
6,2 6,3 5,0
7,9
5,4
3,5 7,4
5,1
4,5
4,9 4,2
4,8
6,8
5,2 6,8
8,9
PARAMETRY TECHNICZNE System operacyjny
Android
Android
Android
Typ ekranu
IPS
IPS
IPS
TN
Przekątna ekranu (cale)
10,1
7
9,7
10,1
Rozdzielczość ekranu (piksele)
Android
1280 x 800
1280 x 800
1024 x 768
1024 x 600
Pamięć RAM (MB)
1024
1024
1024
1024
Pamięć flash (GB)
16
16
8
8
tak/nie/tak
tak/nie/tak
tak/nie/tak
tak/nie/nie
Wi-Fi/modem 3G/Bluetooth USB 2.0 (liczba)
1
1
2
2
Pełnowymiarowe gniazdo USB
nie
nie
nie
tak
HDMI Czytnik kart pamięci Osobne gniazdo na zewnętrzny zasilacz Kamera przednia/tylna
tak
nie
tak
tak
microSD
microSD
microSD
microSD
tak
nie
tak
tak
tak/tak
tak/nie
tak/nie
tak/nie
Pojemność baterii (mAh)
bd.
4325
8000
6000
Wymiary (mm) / waga (g)
263 x 191 x 10/635
198 x 120 x 10/340
243 x 190 x 10/640
267 x 164 x 11/612
Wynik ogólny (pkt)
7147
9883
7328
2609
RAM (pkt)
1445
2109
1568
438
CPU INT (pkt)
2410
3559
2433
683
CPU FLOAT (pkt)
1802
2683
1803
161
WYNIKI TESTÓW Antutu Benchmark
2D (pkt)
285
296
297
289
3D (pkt)
1205
1236
1227
1038
System (pkt)
1975
2019
2001
914
CPU (pkt)
5780
8690
5931
995
Disk (pkt)
1439
5893
1643
1255
PassMark PerformanceTest
Memory (pkt)
1335
933
1371
926
2D (pkt)
2752
2033
2797
925
3D (pkt)
904
793
943
604
HTML5 (pkt)
1654
1407
1386
723
Metal (pkt)
543
413
509
223
Linpack
81
126
65
11
Quadrant (pkt)
3981
3585
4107
1891
Czas pracy na baterii
222
298
289
312
Vellamo
Kod QR (umożliwia sprawdzenie aktualnej ceny produktu za pośrednictwem aplikacji Nokaut Skaner. Zeskanuj kod dowolnym smartfonowym czytnikiem QR, by uzyskać więcej informacji). bd. – brak danych. 1 Test nieukończony.
36
PC WORLD
SPRZÄ&#x2DC;T
KRUGER&MATZ
NTT
MANTA
GOCLEVER
PRESTIGIO
KRUGER&MATZ
KM0970
730
PowerTab MID15
T76GPSTV
MultiPad PMP3370B
KM0711
www.krugermatz.com/pl
www.ntt.pl
www.manta.pl
www.goclever.pl
www.prestigio.pl
www.krugermatz.com/pl
719
399
429
542
399
359
3,4
3,4
4,8
4,5
7,4 3,4 3,5
3,6
3,5
4,0 3,3 3,7
7,0
3,7
3,1
4,0 3,2
2,8
3,4 10
2,7
3,4 2,8
9,0
3,0
2,6
2,6
3,4 2,6
2,6 2,6
3,2
6,4
2,8 8,2
8,2
Android
Android
Android
Android
Android
Android TN
IPS
TN
TN
TN
TN
9,7
7
7
7
7
7
1024 x 768
1024 x 600
1024 x 600
800 x 480
800 x 480
800 x 480
1024
1024
1024
512
512
1024
8
8
4
8
4
4
tak/nie/tak
tak/nie/nie
tak/nie/nie
tak/nie/nie
tak/nie/nie
tak/nie/nie
1
1
1
1
1
2
nie
nie
nie
nie
nie
nie
nie
tak
tak
tak
nie
nie
microSD
microSD
microSD
microSD
microSD
microSD
tak
tak
tak
tak
tak
tak
tak/tak
tak/nie
tak/nie
tak/tak
tak/nie
tak/nie
bd.
3500
3000
2900
3000
3200
244 x 190 x 13/608
193 x 123 x 11/322
194 x 124 x 12/332
186 x 121 x 10/325
209 x 164 x 11/326
198 x 113 x 13/360
1808
2925
2471
2480
1945
1916
398
436
401
226
349
368
569
157
644
487
535
562
153
294
149
357
129
130
250
972
288
332
272
275
438
240
989
1078
670
581
704
1023
851
740
bd.1
685
1167
1305
1011
972
1083
1051
974
1400
1482
592
bd.
581
711
966
772
730
bd.
690
698
918
737
961
bd.
1074
302
611
536
461
bd.
324
701
660
737
618
699
652
208
222
178
267
213
173
12
14
9
14
11
13
1397
2322
2099
1059
1497
1123
211
221
203
169
191
167
PC WORLD
37
SPRZĘT
Co nowego w monitorach Opisujemy najnowsze monitory oraz zastosowane w nich technologie, które sprawiają, że urządzenia te stają się coraz bardziej wszechstronne i funkcjonalne.
W
prowadzenie systemu Windows 8 zobligowało producentów do poszerzenia oferty modeli z dotykowymi ekranami. Coraz więcej jest też monitorów z wbudowanym tunerem DVB-T, które mogą pracować jak telewizor i świetnie nadają się do oglądania naziemnej telewizji cyfrowej. Ciekawie też zapowiadają się monitory z bezprzewodowym interfejsem Intel Wireless Display, które pozwalają na przesyłanie obrazu bez konieczności podłączania do komputera dodatkowych kabli. To nie wszystkie możliwości i funkcje, jakie znajdziemy w monitorach, które są lub będą w sprzedaży w 2013 roku.
Popularyzacja matryc IPS Matryce IPS jeszcze dwa lata temu były domeną monitorów dla profesjonalistów, obecnie stają się równie popularne jak ich tańsze odpowiedniki. Wynika to z wprowadzenia na masową skalę tego typu ekranów, a przez to znacznego obniżenia ich kosztów produkcji.
W 2013 roku warto zainwestować pieniądze właśnie w tego typu monitor, bo charakteryzuje się on lepszą jakością obrazu i o wiele szerszymi kątami widzenia (IPS – 178 stopni zarówno w pionie, jak i poziomie, TN 170 stopni w pionie i 160 stopni w poziomie). Przekłada się to na komfort pracy z monitorem, co szczególnie widać np. podczas oglądania zdjęć (na monitorach z matrycami IPS kolory są bardziej naturalne) czy oglądania filmów w szerszym gronie (znika problem „przekłamania” kolorów dla osoby siedzącej nie na wprost monitora). Nie należy też wierzyć przesądom, że matryce IPS są dużo wolniejsze od TN, bo chociaż różnice są, to większość osób i tak ich nie zauważy. Doskonale udowodniła to firma Eizo, która jako jedna z pierwszych wprowadziła świetny monitor dla graczy FORIS FS2333 z matrycą IPS. Granie na nim w nowe gry to czysta przyjemność, ponieważ kolory są żywe (wyraźnie w tym pomaga głęboka czerń), a obraz kontrastowy i bardzo przejrzysty. HP IPS ENVY.
Monitor jak telewizor Przeciętny monitor staje się powoli multimedialnym centrum do oglądania filmów czy przeglądania zdjęć. Jeśli dodać do tego możliwość oglądania naziemnej telewizji cyfrowej, to okazuje się, że wyświetlacze komputerowe to w zasadzie małe telewizory. Łatwo się z nich korzysta, ponieważ dołączane piloty w niczym nie ustępują tym dodawanym do odbiorników TV. Co ważne, wszystkie monitory z wbudowanymi tunerami DVB-T pozwalają na odtwarzanie filmów i przeglądanie zdjęć z zewnętrznych pamięci podłączanych do gniazda USB. To świetna propozycja dla osób, które nie mają miejsca w pokoju na osobny telewizor i monitor. Wybierając tego typu monitor warto zwrócić uwagę na konstrukcje LG z ekranami IPS, które są bardzo dobrze fabrycznie skalibrowane i oferują dobrą jakość obrazu. Wyniki testów monitorów LG tego typu pokazują, że w swojej cenie okazują się najlepszym wyborem. Również od strony funkcjonalnej LG dba o wygodę użytkownika i oferuje udogodnienia, jak np. inteligentne sortowanie programów (najwyższy priorytet mają darmowe programy w HD).
Dotykowa moda Obecnie każdy producent ma lub zamierza wprowadzić do sprzedaży przynajmniej kilka monitorów z dotykową matrycą. Większość z nich potrafi rejestrować dotyk w 10 punktach jednocześnie (wymaga tego certyfikat Windows 8), co w połączeniu z dużymi przekątnymi (nawet powyżej 24 cali) pozwala na wygodne sterowanie komputerem za pomocą dwóch dłoni. Co istotne, są w tej grupie również monitory z matrycami IPS, których zalety zostały opisane powyżej. Jednymi z ciekawszych konstrukcji mogą okazać się monitory Acera z serii T2, które wyposażone są w obudowy pozwalające odchylać ekran monitora o 60 stopni. Dzięki
38
PC WORLD
SPRZÄ&#x2DC;T
takiemu poĹ&#x201A;oĹźeniu, ekran dotykowy moĹźna obsĹ&#x201A;ugiwaÄ&#x2021; od gĂłry, co przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na wyĹźszy komfort i lepszÄ&#x2026; ergonomiÄ&#x2122;, zwĹ&#x201A;aszcza przy dĹ&#x201A;ugotrwaĹ&#x201A;ym uĹźytkowaniu. W podobne podstawki bÄ&#x2122;dzie wyposaĹźony najnowszy monitor Samsunga SC770 (premiera zapowiadana na koniec pierwszego kwartaĹ&#x201A;u 2013 roku).
3D inaczej Opcja oglÄ&#x2026;dania na monitorze obrazu w 3D na nikim juĹź nie robi wraĹźenia, jednak, jak siÄ&#x2122; okazuje, moĹźna tÄ&#x2122; technologiÄ&#x2122; wykorzystaÄ&#x2021; takĹźe w inny sposĂłb. Doskonale to widaÄ&#x2021; na przykĹ&#x201A;adzie monitorĂłw LG z funkcjÄ&#x2026; Dual Play. Dual Play to genialnie prosty pomysĹ&#x201A; nieco innego wykorzystania technologii 3D. Jak wiadomo, aby uzyskaÄ&#x2021; zĹ&#x201A;udzenie trĂłjwymiaru, monitory wyĹ&#x203A;wietlajÄ&#x2026; dwa nieco odmienne obrazy, jeden dla prawego oka i drugi dla lewego. Obrazy róşniÄ&#x2026; siÄ&#x2122; trochÄ&#x2122; od siebie, ale przesĹ&#x201A;ane jednoczeĹ&#x203A;nie sprawiajÄ&#x2026;, Ĺźe widoczny jest obraz 3D. Aby jednak byĹ&#x201A;o to moĹźliwe, potrzebne sÄ&#x2026; okulary, ktĂłre sprawiajÄ&#x2026;, Ĺźe kaĹźde oko widzi obraz przeznaczony tylko dla niego. KtoĹ&#x203A; wpadĹ&#x201A; na
OBUGCBĆ&#x203A; nas na
www.ydp.com.pl
Acer T2. prosty pomysĹ&#x201A; okularĂłw majÄ&#x2026;cych nie mieszane, ale te same ďŹ ltry soczewki. W efekcie osoba majÄ&#x2026;ca okulary z parÄ&#x2026; lewych szkieĹ&#x201A; bÄ&#x2122;dzie widziaĹ&#x201A;a caĹ&#x201A;kiem inny obraz niĹź osoba majÄ&#x2026;ca okulary z parÄ&#x2026; prawych szkieĹ&#x201A;. UmoĹźliwia to wiÄ&#x2122;c np. granie przez dwie osoby z wykorzystaniem jednego monitora, bez koniecznoĹ&#x203A;ci dzielenia ekranu.
Monitory wysokiej rozdzielczoĹ&#x203A;ci Monitory z rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; Full HD przeznaczone sÄ&#x2026; gĹ&#x201A;Ăłwnie do wykorzystania w domu, natomiast konstrukcje umoĹźliwiajÄ&#x2026;c wyĹ&#x203A;wietlanie obrazu w wyĹźszych rozdzielczoĹ&#x203A;ciach â&#x20AC;&#x201C; do zastosowaĹ&#x201E; profesjonalnych. W 2013 roku podziaĹ&#x201A; ten zostanie utrzymany,
,'#Ă´" (+7Ă´1'Ŀô 85 0'-5 ÄĂ´!7$078 !('§
CYFRYZACJA LEKARSTWEM NA WSZYSTKO?
JÄż87)'#+Ă´3!8N'
&\IU\]DF\MQH V]DOHĂ&#x152;VWZR ]GDMH VLĂ&#x2021; SRZROL RJDUQLDĂ&#x2026; ZV]\VWNLFK NWÂľU]\ PDMĂ&#x192; FRĂ? ZVSÂľOQHJR ] HGXNDFMĂ&#x192; 3LV]Ă&#x192; R QLHM PHGLD RUJDQL]RZDQH VĂ&#x192; VSHFMDOQH NRQIHUHQFMH WHPDW\F]QH 3U]HSURZDG]RQH SU]H] 0(1 VRQGDĂ&#x2014;H ]GDMĂ&#x192; VLĂ&#x2021; ZVND]\ZDĂ&#x2026; Ă&#x2014;H ZV]\VF\ RF]HNXMĂ&#x192; MHM MDN Z\EDZLHQLD RG ZV]\VWNLFK SUREOHPÂľZ Z HGXNDFML 7DNLH IDOH SU]H] HGXNDFMĂ&#x2021; SU]HWDF]DĂ&#x160;\ VLĂ&#x2021; MXĂ&#x2014; ZLHORNURWQLH L ]DZV]H SROHJDMĂ&#x192; QD W\P VDP\P UDFKXQNX EH]Z]JOĂ&#x2021;GQ\P ZV]\VWNR DOER QLF 7R SXĂ&#x160;DSND
=PLDQLH XOHJD ERZLHP UHODFMD SRPLĂ&#x2021;G]\ QDXF]\FLHOHP D XF]QLDPL D WDNĂ&#x2014;H SRPLĂ&#x2021;G]\ VDP\PL XF]QLDPL VWDMĂ&#x192; VLĂ&#x2021; RQL FRUD] ZLĂ&#x2021;NV]\P DXWRU\WHWHP GOD VLHELH QDZ]DMHP %H] QDZLĂ&#x192;]DQLD JĂ&#x160;Ă&#x2021;EV]HJR NRQWDNWX ] XF]QLDPL EH] XZ]JOĂ&#x2021;GQLHQLD XF]HQLD QLHIRUPDOQHJR RUD] EH] GRSDVRZDQLD VLĂ&#x2021; GR SRWU]HE XF]QLÂľZ NRQLHF]QRĂ?Ă&#x2026; ]DFLHNDZLHQLD LFK ]DDQJDĂ&#x2014;RZDQLD L PRW\ZDFML WUXGQR EĂ&#x2021;G]LH X]\VNDĂ&#x2026; MDNLNROZLHN HIHNW Z\ZRĂ&#x160;DQ\ ]PLDQĂ&#x192; Z\Ă&#x160;Ă&#x192;F]QLH IRUPDOQĂ&#x192;
,-5#Ă´.-"#(Ĺž!'#Ă´"-Ă´#"3) !(' 7U]HED SDPLĂ&#x2021;WDĂ&#x2026; R W\P Ă&#x2014;H F\IU\]DFMD VWDQRZL MHG\QLH IRUPĂ&#x2021; GRVWDUF]HQLD WUHĂ?FL 7R RG WUHĂ?FL ]DOHĂ&#x2014;HĂ&#x2026; EĂ&#x2021;G]LH VXNFHV FDĂ&#x160;HJR SU]HGVLĂ&#x2021;Z]LĂ&#x2021;FLD :SUDZG]LH SLORW U]Ă&#x192;GRZHJR SURMHNWX ]DNĂ&#x160;DGD SU]HSURZDG]HQLH V]NROHĂ&#x152; GOD QDXF]\FLHOL RUD] GRVWDUF]HQLH H SRGUĂ&#x2021;F]QLNÂľZ MHGQDN VDP VSU]Ă&#x2021;W SRMDZLD VLĂ&#x2021; F]Ă&#x2021;VWR Z V]NRĂ&#x160;DFK MHV]F]H SU]HG V]NROHQLHP ] XĂ&#x2014;\WNRZDQLD JR $ L VDPR SU]HV]NROHQLH ] WHFKQRORJLL QLF QLH GD MHĂ?OL QDXF]\FLHO QLH EĂ&#x2021;G]LH PLDĂ&#x160; SRP\VĂ&#x160;X QD QRZH SRGHMĂ?FLH GR HGXNDFML %R R QRZH SRGHMĂ?FLH WX FKRG]L -RODQWD *DĂ&#x160;HFND (NVSHUW (GXNDFML <RXQJ 'LJLWDO 3ODQHW
!8 1Ă´N Ă´8+' NĿôŞ5' "-+-Ĺž!'Ă´1.-ŧ#!8NEJ 3URJUDPÂľZ L DSOLNDFML PRĂ&#x2014;OLZ\FK GR Z\NRU]\VWDQLD Z F\IURZHM V]NROH MHVW PQÂľVWZR SRWU]HEQ\ MHVW ZLĂ&#x2021;F SRP\VĂ&#x160; L SODQ QD HIHNW\ZQH LFK VWRVRZDQLH I QLH PXVL WR E\Ă&#x2026; MHGHQ SODQ GOD FDĂ&#x160;HM 3ROVNL .DĂ&#x2014;G\ PD SU]HFLHĂ&#x2014; LQQH FHOH NWÂľUH FKFH RVLĂ&#x192;JQĂ&#x192;Ă&#x2026; Z Z\QLNX SURFHVX HGXNDFML D L VSRVÂľE LFK UHDOL]DFML X]DOHĂ&#x2014;QLRQ\ E\Ă&#x2026; SRZLQLHQ RG RVRERZRĂ?FL QDXF]\FLHOD RUD] RG LQG\ZLGXDOQ\FK SRWU]HE QS GDQHJR UHJLRQX %\OH ]DFKRZDQH E\Ă&#x160;\ SRGVWDZRZH ]DVDG\ NWÂľUH XZ]JOĂ&#x2021;GQLĂ&#x192; SUDNW\NĂ&#x2021; ZLHOROHWQLH EDGDQLD RUD] QDMQRZV]H WUHQG\ Z HGXNDFML 1DXF]\FLHOH SRWU]HEXMĂ&#x192; SDUWQHUD WHFKQRORJLF]QHJR RUD] ZVSDUFLD Z ]DNUHVLH ZSURZDG]HQLD ]PLDQ\ Z VSRVRELH XF]HQLD 'R WDNLHJR ZVSDUFLD SRWU]HEQD MHVW ]PLDQD Ă?ZLDGRPRĂ?FL VSRĂ&#x160;HF]QHM RUD] ]PLDQD SR]\FML QDXF]\FLHOD PC WORLD
39
SPRZĘT
częściej wyposażane w interfejs MHL (Mobile High-Definition Link). To standard łączący w sobie cechy złącza microUSB i HDMI, który umożliwia przesyłanie zarówno dźwięku, jak i obrazu w jakości HDTV do 1080 p. W praktyce, podłączając swój smartfon oparty na systemie Android i obsługujący standard MHL (Mobile High-Definition Link) do monitora wyposażonego w ten interfejs, użytkownik może bezpośrednio wyświetlać treści z telefonu na znacznie większym ekranie, jednocześnie ciesząc się dźwiękiem stereo. Może też sprawdzać, co się dzieje na jego smartfonie w łatwy sposób, przełączając się do trybu przeglądania zawartości. Podczas połączenia ładowany jest także akumulator w urządzeniu mobilnym. AOC q2963Pm.
Wybór urządzeń jednak oferta monitorów o wysokiej rozdzielczości będzie znacznie bogatsza i monitory będą zaskakiwać naprawdę wysokimi rozdzielczościami. Sharp jest pierwszą firmą, która wprowadza na rynek monitory LCD mogące w yświetlić obraz mający 3840 linii poziomych (rozdzielczość 3840 x 2160 pikseli, QFHD) wykorzystujące technologię IGZO. Tak wysoka rozdzielczość sprawia, że na ekranie mieści się znacznie więcej treści niż w przypadku monitorów produkowanych do tej pory. Wynika to z prostego faktu, że rozdzielczość QFHD to cztery razy więcej punktów obrazu niż w klasycznym Full HD. Jeżeli dodać do tego dużą przekątną ekranu, wynoszącą 32 cale (Sharp PNK-321), to tego typu monitory mogą być nieocenioną pomocą dla osób projektujących grafikę 3D czy też inżynierów lub architektów. Niestety to dosyć drogi sprzęt (ok. 29 000 zł). Droższe mogą okazać się zapowiadane przez LG monitory wykorzystujące najnowszej generacji matryce AH-IPS. Panele te według producenta pozwolą na zbudowanie monitorów o rozdzielczości 4K, czyli 4096 x 2160 pikseli przy przekątnej wynoszącej 30 cali. War to dodać przy okazji, że monitor Eizo FHD3601 oferujący identyczną rozdzielczość i przekątną 36,4 cali kosztuje niemal 100 000 zł.
40
PC WORLD
Intel Wireless Display Wireless Display, czyli w skrócie Wi-Di, to opracowany przez Intela standard, który umożliwia bezprzewodowe przesyłanie obrazu z komputera do monitora. Oczywiście wraz z obrazem przysłany jest także dźwięk. Połączenie bezprzewodowe realizowane jest przy użyciu standardowych protokołów zabezpieczających – obsługa WPS/WPA2. Aby móc z niego korzystać, trzeba mieć komputer wyposażony w ten interfejs i monitor z odbiornikiem Wi-Di (głownie będą to laptopy). Do obsługi Wi-Di wymagane jest wykorzystanie wybranych procesorów Intela z rodziny Core, układu graficznego Intel HD oraz sieci bezprzewodowej marki Intel. Na razie dostępnych jest bardzo mało monitorów z tym interfejsem, ale sytuacja ta ma się rychło zmienić – pierwszą „jaskółką” jest sprzedawany już Samsung C27B750X. Za kilka miesięcy, wraz pojawieniem się nowej generacji procesorów Intela (Haswell), pojawi się też Wi-Di nowej generacji, które będzie szybsze i bardziej niezawodne (mogliśmy się o tym przekonać na targach Intel Developer Forum).
Monitory z MHL Popularność smartfonów sprawia, że coraz więcej urządzeń chce z nimi współpracować. Podobnie jest z monitorami, które w 2013 powinny być coraz
Poniżej przedstawiamy wybrane najciekawsze modele monitorów różnych producentów, wyróżniające się na tle konkurencji zastosowanymi w nich technologiami. St andardowe głośniki montowane w monitorach z reguły są bardzo kiepskiej jakości i przydają się jedynie w sytuacjach awaryjnych. HP od lat konstruuje urządzenia z dobrej jakości głośnikami Beats Audio. Teraz przyszła kolej na monitory. IPS Envy od HP wyposażony jest we wbudowane głośniki, ustawione kątowo ku górze, które mają według producenta zapewnić doskonałe odtwarzanie średnich i wysokich częstotliwości oraz głębokich basów. To bardzo dobry pomysł, ponieważ wiele osób nie posiada wystarczająco wolnego miejsca na biurkach na ustawienie dodatkowych głośników. Dlatego monitor z dobrej jakości głośnikami jest dla nich najlepszym wyborem. Monitor ma przy tym nowoczesną stylistykę i wyjątkowo cienką obudowę (13,95 mm u góry). Wykonany jest ponadto z bardzo dobrej jakości materiałów jak np. aluminium, i co istotne, wykorzystuje matrycę IPS, która oferuje pełniejsze przejścia tonalne oraz lepszą jakość obrazu niż standardowe matryce TN. Ma też szersze kąty widzenia. Duża przekątna ekranu oraz dobrej jakości obraz i dźwięk sprawiają, że z powodzeniem może on służyć do pracy, ale i do oglądania filmów.
SPRZĘT
SC770 to pierwszy monitor Samsunga cechujący się obsługą „wielodotyku” i optymalizacją pod kątem systemu operacyjnego Windows 8. Urządzenie obsługuje 10 punktów dotyku i gesty. Zaawansowana konstrukcja obudowy pozwala na odchylenie monitora o 60 stopni, co pozwala na komfortowe sterowanie komputerem. Monitor został wyposażony w 24-calowy panel typu MVA, wyświetlający obraz w rozdzielczości 1920 x 1080 pikseli. Matryce MVA uznawane za najlepiej odwzorowujące barwy, mają bardzo szerokie kąty widzenia (178 stopni zarówno w pionie, jak i poziomie). Samsung SC770 charakteryzuje się jasnością na poziomie 250 cd/m 2, kontrastem 5000 : 1 i czasem reakcji 5 ms. Ergonomiczna podstawa monitora pozwala na łatwe dostosowanie go do preferencji użytkownika. Możliwość odchylenia o 60 stopni, niezwykle cienka budowa i szeroki kąt widzenia pozwalają poczuć prawdziwy komfort pracy z urządzeniem. Podczas targów CeBIT w 2013 firma AOC zaprezentowała kilka nowych monitorów – wśród nich 29-calowy model q2963Pm z nietypowym ekranem o kinowych proporcjach 21 : 9. Matryca wykonana w technologii IPS gwarantuje świetną jakość obrazu i szerokie kąty widzenia. Pracuje ona w naturalnej rozdzielczości UWHD – 2560 x 1080 pikseli. Nietypowe proporcje ekranu sprawiają, że praca na tym monitorze wymaga przyzwyczajenia, ponieważ jest on dosyć niski i długi. Monitor wyposażony jest w gniazda Dual-link DVI
Toshiba Satellite U840W.
Samsung SC770. D, HDMI i VGA, które są umieszczone z boku podstawki, a nie z tyłu obudowy jak w większości monitorów. To funkcjonalne rozwiązanie, dzięki któremu mamy do nich łatwiejszy dostęp. Podobne możliwości w zakresie odchylenia ekranu oferują też nowe monitory dotykowe Acera z serii T2 – zawdzięczają to asymetrycznej podstawie. Urządzenia mają certyfikat Windows 8 i wyposażone są w 10-punktowe panele multidotykowe, które mogą być obsługiwane przez kilku użytkowników naraz. W zależności od modelu monitory wyposażone są w matryce IPS lub VA z podświetleniem krawędziowym LED. Oba typy matryc cechują się szerokimi kątami widzenia, które sprawiają, że nawet osoby siedzące z boku widzą poprawne kolory. Czas reakcji matrycy wynosi 5 ms, a współczynnik kontrastu (dynamiczny) 100 mln : 1. W monitorach dostępny jest zarówno port DVI, HDMI, jak i gniada USB w tym jego najnowsza odmiana USB 3.0. Monitory Acer T2 dostępne są w dwóch wersjach, o przekątnej 23 lub 27 cali i rozdzielczości Full HD 1920 x 1080. Dodatkowo cechują się nowoczesną i niebanalną stylistyką, co sprawia, że idealne nadają się do budowy salonowego komputera, który będzie nie tylko funkcjonalny, ale i ładny. Przystosowane są też do mocowania na
ścianie, co zwiększa wygodę użytkowania i pozwala na zaoszczędzenie miejsca. Z kolei LG TM2792 to monitor, który dzięki wbudowanemu tunerowi DVB-T może też pełnić funkcję telewizora. Urządzenie wyposażone jest w 27-calową matrycę IPS z podświetleniem LED. Natywna rozdzielczość ekranu wynosi 1920 x 1080 pikseli, czas reakcji matrycy 5 ms, a jasność 250 cd/m2. Monitor charakteryzuje się wysokim współczynnikiem kontrastu dynamicznego (5 000 000 : 1). Funkcja obrazu w obrazie (PIP) pozwala na wyświetlanie wielu obrazów w tym samym czasie, zaś złącze USB umożliwia przeglądanie multimediów oraz odtwarzanie plików wideo. Dołączony pilot Magic Control działa jak mysz komputerowa, dzięki czemu korzystanie z usług internetowych oraz intuicyjnego panelu sterowania Home Dashboard staje się bardzo łatwe. Dodatkowo ekran został wyposażony w technologie łączności Wi-Di, Wi-Fi, MHL i DLNA oraz technologię CINEMA 3D, która pozawala wygodnie cieszyć się światem filmów i gier 3D. Smart TV został zamknięty w nowoczesnej obudowie Cinema Screen z podstawą kształtem przypominającą wstążkę. Nadaje to całości szczególnie lekkiego wyglądu, w pełni odpowiadającego designowi znanemu z dużych telewizorów LG. Edward Wawrzyniak
PC WORLD
41
SPRZĘT
Monitoring i dane w chmurze Rozwiązania w chmurze sprawdzą się w najbardziej zaawansowanych zadaniach związanych z działaniem szkoły. Mogą na przykład znacznie zwiększyć bezpieczeństwo placówki i uczniów oraz pomogą zapewnić wygodny dostęp do szkolnych zasobów.
K
westia podejścia do bezpie czeństwa w szkole znacznie zmieniała się na przestrzeni lat. Systemy monitoringu wizyjnego nie są już nowością, a pierwsze wdrożenia stają się przestarzałe technologicznie. Nikt nie podważa zalet wprowadzenia systemów monitorowania, ale efektywność przestarzałych rozwiązań analogowych budzi wiele wątpliwości. Nic dziwnego, że większość szkół wykonała lub planuje zrealizować migrację do cyfrowych systemów monitorowania, wspierających protokół IP.
Dlaczego monitoring cyfrowy? Eksploatowane od kilkunastu lat systemy monitorowania wykorzystują analogowe kamery, połączone kablami koncentrycznymi (telewizyjnymi) z systemem rejestrującym lub monitorem. Mechanizm generowania obrazu w analogowych systemach monitorowania jest bardzo podobny do zasady działania telewizji analogowej. Jakość tak otrzymywanego obrazu jest zależna od wielu czynników, często niewystarczająca. Możliwości analizy obrazu i zarządzania m.in. zdalnego są bardzo ograniczone, a często niemożliwe. Prze-
Podgląd z kamer IP może odbywać się z dowolnego miejsca i urządzenia. źródło: mymobileville.com chowywanie obrazów sprowadza się do lokalnego nagrywania na taśmy magnetyczne. Drugą opcją jest wykorzystanie specjalnego rejestratora z wejściami na
Stworzenie systemu monitoringu z wykorzystaniem kamer IP nie jest aż tak źródło: wikimedia.org skomplikowane jak mogło by się wydawać.
42
PC WORLD
kamery analogowe, który zamieni otrzymywany obraz analogowy na cyfrowy i zapisze na twardym dysku. Systemy cyfrowego monitoringu IP to unowocześniona wersja monitoringu analogowego. Cyfrowy obraz tworzony jest przez kamerę, która za pomocą matrycy cyfrowej i innych podzespołów elektronicznych zamienia analogowy obraz otrzymany z obiektywu kamery na dane składające się z zer i jedynek. Obraz zamieniony na postać cyfrową nie ulega degradacji w procesie transmisji, dodatkowo jest łatwy do analizy, przetwarzania i przechowywania. Cyfrowe dane z kamer przesyłane są z wykorzystaniem sieci komputerowej do innych elementów systemu monitorowania. W systemach monitorowania IP kamery komunikują się z wykorzystaniem protokołu IP, czyli standardowej sieci komputerowej.
SPRZĘT
Kamery IP – na co zwrócić uwagę Wprowadzenie technologii IP do systemów monitorowania oznacza konkretne korzyści. Sieć komputerowa, którą możemy wykorzystać przeważnie istnieje, więc nie ponosimy kosztów na tworzenie zupełnie osobnej infrastruktury dla monitoringu. Technologia cyfrowa zapewnia idealną jakość obrazu, a w dodatku jest łatwa w użyciu, pozwala na zaawansowane możliwości przeszukiwania zarejestrowanych danych, jednoczesne nagrywanie i odtwarzanie. Główną zaletą jest jednak fakt, że użytkownicy mogą przeglądać zarejestrowane obrazy z dowolnego komputera pracującego w sieci. Jeżeli podłączymy do systemu monitorowania IP łącze internetowe, uzyskamy możliwość dostępu do kamer z każdego miejsca na świecie. W cyfrowych systemach monitorowania zmianie uległ także model składowania archiwum obrazów. Jeżeli kamery korzystają z sieci komputerowej, możliwe okazuje się składowanie danych na rozmaitych serwerach, dyskach sieciowych, a także w Internecie. Co więcej, dzięki cyfrowym mechanizmom przetwarzania obrazu, możemy znacznie ograniczyć ilość danych, które należy zapamiętać. Kamery cyfrowe w wielu przypadkach mają możliwość analizy obrazu. Nagrywanie może zostać wywołane, gdy nastąpi ściśle ustalone zdarzenie, przykładowo w określonej strefie obrazu pojawi się człowiek. Jakość obrazu ściśle wpływa na ilość generowanych danych przez kamerę. Inny poziom ruchu będą generowały standardowe kamery o rozdzielczości 640 x 480 tworzące 30 klatek na sekundę (około 2 Mb/s przy kodowaniu MPEG-4), a zupełnie inny kamery megapikselowe (kilkanaście-kilkadziesiąt megabitów na sekundę). Jeżeli potrzebujemy monitorować dowolne obiekty w szkole, wykorzystując technologię cyfrową, możemy wykonać to bardzo łatwo. Wiele kamer posiada możliwość integracji z usługami chmury, która pozwala na monitorowanie niezależnie od tego, gdzie się znajdujemy i co robimy. Nie będą potrzebne także żadne dodatkowe urządzenia w postaci rejestratorów.
Przeprowadzka do chmury Ideą rozwiązań pracujących w technologii chmury jest znaczące obniżenie kosztów
Monitory są tak tanie, że w tej chwili nie ma sensu kupować modelu z ekranem o przekątnej krótszej niż 20 cali. rozwiązań, ale nie tylko. Słowo „chmura” oznacza, że nasze aplikacje oraz dane będą utrzymywane na serwerach dostawcy usługi w Internecie. Dostawca usługi od tej pory będzie dbał oraz zarządzał przekazanymi informacjami, dostarczając użytkownikowi dostęp do danych poprzez Internet. Od chwili przejścia do rozwiązania umieszczonego w chmurach, użytkownika nie interesują problemy z bezpieczeństwem, dostępnością, skalowalnością, wydajnością, kopiami zapasowymi, aktualizacjami. Monitorowanie wideo opiera-
Robert Grzyb, National Key Account Manager, Iomega NAS Division at Lenovo
jąc się na „chmurze” przenosi w prosty sposób przechowywanie wideo oraz zarządzanie kamerami do Internetu. Monitoring IP oparty na rozwiązaniach w chmurze różni się od tradycyjnych. Użytkownik, czyli szkoła powinna zapewnić cyfrowe kamery oraz dostęp do Internetu. Kamery pozostają rozmieszczone na terenie, który zamierzamy monitorować. Kamery przyłączone są do sieci komputerowej i komunikują się z wykorzystaniem protokołu IP. Zmiana następuje w elementach, które odpowiadają za
Ilość danych generowanych na świecie przyrasta lawinowo. W 2012 roku było to 2,8 ZB czyli tyle ile można umieścić na 2,8 miliarda 1 TB dysków twardych. Dane elektroniczne są obecne w każdym wymiarze naszej pracy. Jednak przechowywanie ich wyłącznie na dysku komputera grozi nieprzewidywalnymi konsekwencjami w przypadku ich utraty (awaria dysku, wirus, zalanie itp). W swojej pracy zetknąłem się z wieloma takimi przykładami. Dlatego powstaje pytanie: jak skutecznie chronić nasze dane, a także dzielić je ze współpracownikami? Najbardziej efektywnym rozwiązaniem dla jednostek oświatowych wydaje się serwer NAS, który łączy duże bezpieczeństwo, mnogość funkcji oraz przyjazną cenę. Warto przy tym jednak wybrać producenta, który gwarantuje naprawdę wysoką jakość, intuicyjną instalację i obsługę, a także szerokie wsparcie techniczne i gwarancyjne świadczone w j. polskim. Z myślą o segmencie edukacyjnym Iomega wprowadziła na rynek StorCenter px2-300d oferujący, poza wyżej wymienionymi korzyściami, zainstalowane standardowo (bez dodatkowej opłaty) oprogramowanie McAffee AntiVirus Scan Enterprise chroniący w profesjonalny sposób przed zagrożeniami internetowymi.
PC WORLD
43
SPRZĘT
Potrzebujemy w rzeczywistości kamer, łącza do Internetu oraz umowy z dostawcą usługi monitorowania przez chmurę.
Składowanie zdarzeń
Na rynku znaleźć można zaawansowane i dość drogie systemy NVR zapisujące obraz w wysokiej jakości.. przechowywanie nagrań oraz zarządzanie kamerami. Dane z kamer wysyłane są bezpośrednio do „chmury” usługodawcy systemu monitorowania. Przeniesienie przechowywania wideo oraz zarządzania kamerami do „chmury” powoduje, że nie potrzebujemy lokalnego rejestratora wideo czy oprogramowania. Dostępna w tego typu usłudze spersonalizowana strona WWW ułatwia sprawdzenie statusu kamer, konfigurację ustawień kamer, zarządzanie wieloma kamerami z poziomu jednego konta, oglądanie na żywo przekazu wideo. Początkowe koszty urządzeń oraz oprogramowania zostają obniżone, a dodatkowo redukujemy potrzebę administrowania systemem na miejscu. Zaletą rozwiązań monitorowania w chmurach jest niekończąca się skalowalność, czyli możliwość przyłączenia dowolnej ilości kamer bez inwestowania w sprzęt. Do prawidłowego przesłania obrazów z kamer do chmury potrzebne jest łącze internetowe o prędkości około 1–2 Mb/s. W przypadku większych wdrożeń, wartość ta będzie wielokrotnością liczby kamer oraz prędkości niezbędnej do przesłania obrazu z jednej kamery. Alternatywą będzie także składowanie informacji na lokalnych dyskach sieciowych, natomiast połączenie z „chmurą” przez Internet będzie służyło wyłącznie do zarządzania kamerą i przeglądania obrazu z kamer w czasie rzeczywistym.
44
PC WORLD
Do niewątpliwych zalet monitorowania poprzez chmurę należy dostępność z każdego miejsca na świecie, w którym można uzyskać połączenie do Internetu. Szczegółowość przekazywanego obrazu może być dopasowana do jakości połączenia internetowego oraz typu urządzenia, które ma wyświetlać dane wideo. Użytkownik z wykorzystaniem dowolnego komputera, urządzenia z systemem Android, czy iPad/iPhone może przeglądać obrazy z kamer przy pomocy jednej, łatwej w obsłudze strony WWW. Technologie oparte na pracy w chmurach są dedykowane nie tylko profesjonalistom i każdy może w łatwy sposób uruchomić taką usługę.
..oraz znacznie tańsze rozwiązania umożliwiające podłączenie do dwóch kamer IP.
Kamera cyfrowa IP przy założeniu, że wysyła obrazy zakodowane mechanizmem MPEG-4 z prędkością 30 klatek na sekundę w rozdzielczości 640 x 480, potrzebuje przepływności rzędu 2 Mb/s. Łatwo policzyć, że zapis obrazu z takiej kamery przez całą dobę będzie wykorzystywał około 20 GB pojemności dyskowej. Kamery cyfrowe posiadają w wielu modelach funkcjonalność, która pozwala znacząco ograniczyć ilość generowanych danych. Przykładem takiej funkcji jest wspomniane wcześniej wykrywanie ruchu. Jeżeli jednak posiadamy kilka kamer, nadal potrzebujemy dość dużo ilości na dyskach. Istnieje kilka rozwiązań składowania (archiwizowania, przechowywania) danych w przypadku, gdy kamery pracują opierając się na usługach w chmurze. Pierwsze rozwiązanie polega na składowaniu danych u dostawcy usługi, który przeprowadza zarządzanie i realizuje dostęp do kamer poprzez chmurę. Druga opcja to składowanie lokalne na dyskach sieciowych. To drugie rozwiązanie jest szczególnie interesujące. Większość producentów przygotowuje dyski sieciowe, które wyposażone są w zaawansowane funkcjonalności dedykowane systemom monitoringu. Najważniejsze parametry to liczba dysków mieszcząca się w takim urządzeniu, ich pojemność oraz sposoby zabezpieczenia danych. Jeżeli wybierzemy tego typu rozwiązanie, warto zorientować się, czy nasze kamery będą wspierane przez dany dysk sieciowy i jaka będzie maksymalna liczba możliwych do przyłączenia kamer. Wielu dostawców dysków sieciowych NAS (Network Attached Storage) realizuje nawiązanie do chmury. Funkcjonalność ta pozwala na łatwe połączenie do dysku sieciowego przy pomocy Internetu. Dostęp do takiego urządzenia odbywa się za pomocą przyjaznej nazwy domenowej. Istnieje możliwość współdzielenia danych, a także zarządzania, udostępniania i przeglądania plików na urządzeniu z dowolnego miejsca na świecie. W odniesieniu do takiego dysku sieciowego możemy użyć określenia CloudNAS, które oznacza dostęp do danych zgromadzonych na NAS przez Internet, tak jakby były dostępne lokalnie. Kamil Folga
SPRZĘT
Chromebook – idealny komputer dla ucznia? Koniec ery netbooków nie musi oznaczać zakończenia idei tanich komputerów, dobrych dla młodszych użytkowników. Warto przyjrzeć się bliżej idei Chromebooka, czyli laptopa na systemie operacyjnym Chrome OS.
O
dkąd pojawiła się idea One Laptop Per Child (jeden laptop dla każdego dziecka), wiele firm prześciga się w stworzeniu idealnego komputera stworzonego z myślą o uczniach. Jest to wyjątkowo problematyczne zadanie z jednego powodu – cena urządzenia, która musi być jak najniższa. Jednocześnie komputer taki powinien cechować się wydajnością umożliwiającą komfortowe korzystanie z zainstalowanych na nim aplikacji oraz dobrą jakością wykonania. Połączenie takie jeszcze niedawno wydawało się niemożliwe, ale teraz pojawiła się kategoria komputerów, która spełnia wszystkie te wymagania. Są to Chromebooki.
Prostota i funkcjonalność Chromebooki, jak sama nazwa wskazuje, są to komputery wyposażone w oprogramowanie Chrome OS stworzone przez Google’a. System ten miał premierę 3 lata temu i powstał w okresie największej popularności miniaturowych laptopów typu netbook, które przez niski poziom wydajności często nie radziły sobie z najprostszymi zadaniami, w tym intensywnym przeglądaniem sieci. Google postanowił więc stworzyć system stworzony specjalnie z myślą o tego typu maszynach. Chrome OS to oprogramowanie dosyć niestandardowe, gdyż jego centralnym elementem nie jest menedżer plików, a przeglądarka internetowa. Tak naprawdę system w większości składa się z przeglądarki internetowej. Wszystkie pozostałe aplikacje są to programy przeglądarkowe, będące w dużej mierze dodatkami do zmodyfikowanej wersji przeglądarki Google Chrome. Oznacza to, że bardziej wymagający użytkownik nie będzie zadowolony z tego systemu. Nie zadziała na nim praktycznie żadne oprogramowanie niepowiązane z przeglądarką internetową Chrome. Nie jest możliwe zainstalowanie na nim jakichkolwiek gier i aplikacji znanych z systemów Windows, MacOS X oraz Linux. Można więc zapomnieć o AutoCadzie,
46
PC WORLD
Samsung Series 3 XE303C12 to jeden ze szczególnie interesujących modeli z systemem Chrome OS. narzędziach do programowania czy skomplikowanych grach. Zasadnie pojawia się więc wątpliwość co do tego, czy Chromebook może być nawet dobrym narzędziem wykorzystywanym przez uczniów. Uczeń szkoły podstawowej, gimnazjalnej lub średniej do nauki będzie potrzebował tak naprawdę tylko przeglądarki internetowej, pakietu biurowego oraz odtwarzacza multimediów. Wszystkie te elementy zawiera Chrome OS. W końcu dzięki pakietowi Google Docs lub Microsoft Office Web Apps pozwala na edycję plików, z kolei sama przeglądarka pozwala na oglądanie materiałów multimedialnych. Co więcej, do tych najprostszych zadań komputer nie będzie potrzebował podłączenia do Internetu, co okaże się pomocne, gdy
szkolna sieć zostanie przeciążona. Rozwiązanie to może zostać również użyte po to, by nie rozpraszać uczniów i by nie używali oni Facebooka podczas lekcji. O ile Chromebook jest urządzeniem wystarczającym dla ucznia szkoły ogólnokształcącej lub studenta kierunku humanistycznego, który komputera potrzebuje do podstawowych czynności. Wyżej opisane ograniczenia będą zbyt uciążliwe dla przyszłych techników i inżynierów, którzy muszą korzystać ze specjalistycznego oprogramowania, niedostępnego w formie przeglądarkowej. Chodzi tu o wszelkie programy inżynierskie, graficzne oraz do edycji multimediów. Dla takiego ucznia jedynym sensownym komputerem jest sprzęt z systemem operacyjnym Windows lub MacOS X.
SPRZĘT
Laptop wyposażony w oprogramowanie Chrome OS ma bardzo małe możliwości konfiguracji. Dla wielu użytkowników jest to wada, jednak w przypadku uczniów można uznać to za zaletę. Dzieci z natury lubią psocić, przez co mogą zepsuć komputer. W przypadku urządzenia z Chrome OS będzie to niemal niemożliwe. Nie da się na nim zainstalować dodatkowego oprogramowania, bardzo utrudniony został też proces wymiany systemu operacyjnego. Tak naprawdę jest to urządzenie, którego można po prostu używać i do jego zepsucia lub usprawnienia (w końcu brak możliwości instalacji Windowsa może być dla wielu osób problemem) trzeba mieć dużą specjalistyczną wiedzę.
Jakiego Chromebooka kupić? Do przełomu 2012 i 2013 roku nic nie zapowiadało pojawienia się dużej liczby urządzeń z systemem Chrome OS. Większość osób spodziewała się, że skoro rynki sprzedażowe na całym świecie zostały zdominowane przez smartfony i tablety, a wszystkie firmy wycofały się z produkcji netbooków, to kwestią czasu jest również uśmiercenie przez Google’a przeglądarkowego systemu operacyjnego. Okazało się jednak, że komputery z tym systemem zaczęły produkować takie firmy jak Acer, Samsung, Lenovo i HP. Zależnie od modelu, są one wyposażone w procesor zbudowany na bazie architektury x86 (stosowanej w komputerach) lub ARM (uży-
wanej do produkcji smartfonów i tabletów), 2–4 GB pamięci RAM oraz pojemny dysk twardy (320 GB i więcej), na którym można trzymać swoje dokumenty i multimedia. Chromebookiem, którego kupno zdecydowanie warto rozważyć jest najtańsze urządzenie tego typu, czyli Acer C7. Został on wyposażony w dwurdzeniowy procesor Intel Celeron 847, 2 GB pamięci RAM DDR3-1333, dysk twardy o pojemności 320 GB oraz matrycę o przekątnej 11,6 i rozdzielczości 1366 x 768. Parametry te pozwalają na komfortowe przeglądanie Internetu i oglądanie filmów w rozdzielczości 1920 x 1080 na zewnętrznym ekranie (sprzęt ten ma port HDMI umożliwiający podłączenie do monitora, telewizora lub projektora). To podstawowe zastosowania, których wymaga znacząca większość użytkowników. Jednak największą zaletą tego urządzenia jest cena wynosząca zaledwie 199 dolarów, co na polskim rynku powinno przełożyć się na 800 zł brutto. Kolejnym tanim i godnym rozważenia Chromebookiem jest Samsung Serii 3 o oznaczeniu XE303C12. Ma on dwurdzeniowy procesor Samsung Exynos 5 Dual o częstotliwości taktowania zegara rdzeni 1.7 GHz i oparty na najnowszych rdzeniach Cortex-A15, obecnie najwydajniejszych układach ARM. Oprócz tego ma 2 GB pamięci DDR3, pełniącą funkcję dysku twardego pamięć flash o pojemności 16 GB, a jego czas działania bez gniazdka to 6,5 godziny. Urządzenie
Samsunga jest naprawdę mobilne. Świadczy o tym rozmiar matrycy urządzenia wynoszący 11,6 oraz rekordowo niska waga, czyli 1,1 kg. To najlżejszy Chromebook, jaki można dostać na rynku. Cena urządzenia wynosi niewiele, bo 249 dolarów za wersję Wi-Fi oraz 329 dolarów za wersję z łącznością 3G. Inne ciekawe urządzenie tego typu to Chromebook Pixel. Ma on procesor Core i5, 4 GB pamięci RAM oraz 32 GB (w wersji Wi-Fi) lub 64 GB (wersja LTE) ilości pamięci przeznaczonej dla użytkownika. Oprócz tego użytkownik dostaje 1 TB miejsca na dysku w chmurze Google Drive. Zdecydowanie najbardziej interesującym elementem tego komputera jest ekran o przekątnej 12,85 oraz rozdzielczości 2560 x 1700, dzięki czemu pojedynczy punkt na ekranie jest po prostu niewidoczny, a obraz przez to wygląda wyjątkowo szczegółowo. Niestety komputer ten jest znacznie droższy od propozycji Acera, bo kosztuje od 1299 do 1449 dolarów, w zależności od wersji. W Internecie został już ochrzczony mianem najdroższej przeglądarki internetowej na świecie. Nie sposób nie zgodzić się z tym stwierdzeniem. Kupno Chromebooka w tej cenie jest nieopłacalne, gdyż za podobne pieniądze można nabyć pełnowartościowy komputer z systemem Windows lub Mac OS X.
Możliwość sprawdzenia przed kupnem By zainstalować Chrome OS, będzie konieczne posiadanie kilku elementów. Pierwszy z nich to pendrive o pojemności nie mniejszej niż 4 GB. System zostanie zainstalowany właśnie na nim i w żaden sposób nie uszkodzi wyposażonego w niego komputera. Kolejny potrzebny element to obraz systemu Chrome OS, zajmujący około 250 MB. Znajduje się on pod adresem http://chromeos.hexxeh.net/. Drugim niezbędnym elementem jest program Windows Image Writer, który jest potrzebny do stworzenia bootowalnego pendrive’a, na którym znajdzie się Chrome OS. Można go pobrać z adresu http://sourceforge.net/ projects/win32diskimager/files/latest/download. Cechuje się on minimalistycznym
Chromebook Pixel to urządzenie zachwycające świetnym ekranem i przerażające horrendalną ceną.
PC WORLD
47
SPRZĘT
interfejsem i zawiera minimum funkcji, więc jego obsługa nie powinna nikomu sprawić problemu. Wystarczy wybrać obraz, dysk przenośny, kliknąć opcję „Write” i poczekać minutę lub dwie. Gdy pendrive zostanie utworzony, należy nie wyjmować go i ponownie uruchomić komputer. Maszyna powinna automatycznie włączyć system znajdujący się na pamięci flash. Jeśli tak się nie stało, należy zresetować maszynę, wejść do BIOS-u (za pomocą przycisku F2 lub Del), wybrać zakładkę „Boot” i w opcji „Boot Priority” na pierwszym miejscu umieścić wspomniany wcześniej dysk przenośny. Następnie należy nacisnąć F10 i wybrać opcję „Yes”. Komputer uruchomi się ponownie. System Chrome OS powinien być już gotowy do pracy. Swoją przygodę z Chrome OS można zakończyć wyłączając komputer, wyjmując pendrive z zainstalowanym oprogramowaniem Google i włączając maszynę ponownie.
Acer C7 to najtańszy i jeden z najciekawszych Chromebooków na rynku.
Dawid Kosiński
PORÓWNANIE CHROMEBOOKÓW Model
Rozmiar ekranu
Procesor
Pamięć RAM
Pojemność i typ dysku
Sugerowany czas pracy
Waga
Cena bazowa
Data premiery
Cr-48 (prototyp)
12,1” (30,7 cm)
Intel Atom N455 1,66 GHz
2 GB DDR3
16 GB SSD
9 godzin
1,7 kg
Nie trafił do sprzedaży
Grudzień 2010
12,1” (30,7 cm)
Intel Atom N570 1,66 GHz
2 GB DDR3
16 GB SSD
6,5 godziny
1,4–1,5 kg
Wytwórca Google
Series 5 Samsung
349,99 dol. (Wi-Fi)
XE500C21
Czerwiec 2011 449,99 dol. (3G) 299,99 dol. (Wi-Fi)
Acer
AC700
11,6” (29,5 cm)
Intel Atom N570 1,66 GHz
2 GB DDR3
16 GB SSD
6 godzin
1,4 kg
Lipiec 2011 399,99 dol. (3G)
Series 5 Samsung
449,99 dol. (Wi-Fi) 12,1” (30,7 cm)
Intel Celeron 867 1,3 GHz
4 GB DDR3
16 GB SSD
6 godzin
1,5 kg
XE550C22 Series 3 Samsung
Maj 2012 549,99 dol. (3G) 249,99 dol. (Wi-Fi)
11,6” (29,5 cm)
Samsung Exynos 5 Dual 1,7 GHz
2 GB DDR3
16 GB SSD
6,5 godziny
1,1 kg
XE303C12
Październik 2012 329,99 dol. (3G)
C7
11,6” (29,5 cm)
Intel Celeron 847 1,1 GHz
2 GB DDR3
320 GB HDD
4 godziny
1,4 kg
199,99 dol. (Wi-Fi)
Listopad 2012
Chromebook Pavilion
14” (35,6 cm)
Intel Celeron 847 1,1 GHz
2 GB DDR3
16 GB SSD
4,25 godziny
1,8 kg
329,99 dol. (Wi-Fi)
Luty 2013
Lenovo
X131e
11,6” (29,5 cm)
Intel Celeron
4 GB
16 GB SSD
6,5 godziny
1,8 kg
249,99 dol. (Wi-Fi)
Chromebook Pixel
12,85” (32,6 cm)
Intel Core i5 1,8 GHz
4 GB
5 godzin
1,5 kg
Acer HP
32 GB SSD 64 GB SSD
48
PC WORLD
1299,99 dol. (Wi-Fi)
Luty 2013
1449 dol. (LTE)
Kwiecień 2013
SPRZĘT
Zamiennik czy oryginał Zakup oryginalnych materiałów eksploatacyjnych to spory wydatek, a zamienniki kuszą o wiele niższą ceną. W tej sytuacji natychmiast nasuwa się pytanie: po co wydawać pieniądze na oryginalne materiały eksploatacyjne, skoro można korzystać z tańszych zamienników?
Z
amienniki do drukarek atramentowych czy laserowych to obecnie najpopularniejszy sposób na obniżenie kosztów druku. Przynajmniej tak to wygląda na pierwszy rzut oka. Decydując się na zamienniki należy pamiętać o tym, że działamy na własne ryzyko, ponieważ żaden z producent owych urządzeń drukujących nie daje gwarancji, że drukarka będzie poprawnie działać z nieoryginalnym tuszem. Wręcz ostrzegają przed ich wykorzystywaniem, ponieważ ich użycie może prowadzić do znacznego skrócenia żywotności urządzenia. Niektórzy z nich walczą z producentami zamienników o swoje prawa do patentów. Podstawą do wszczęcia postępowania jest zwykle nieuprawnione wykorzystanie własności intelektualnej należącej do firmy. Helvet Packard np. wygrał proces z dwoma największymi dostawcami zamienników Action SA (wkłady ActiveJet) i AB SA (wkłady TB Print). W wyniku tego procesu firmy te podpisały ugodę, w której zobowiązały się, że nie będą produkować zamienników do nowszych drukarek HP. Oczywiście to poniekąd walka z wiatrakami, ponieważ jest cała masa mniejszych firm oferujących zamienniki do drukarek HP i innych producentów. Jednak walka jest ostra, ponieważ sprzedaż materiałów eksploatacyjnych do drukarek stanowi poważne źródło dochodów ich producentów.
Problemy z zamiennikami Zamienniki o dziwo często są sprzedawane w oryginalnych pojemnikach po tuszach. Są nawet firmy, które skupują puste pojemniki, tonery i potem je regenerują. Wiele osób myśli, że kupując tego typu zamienniki po prostu wybiera tańszy produkt. Nie jest to do końca prawda, ponieważ niższa cena negatywnie odbija się na jakości wydruków, a nawet może doprowadzić do uszkodzenia mechanizmu drukującego. Zapchane dysze w drukarce atramentowej to częsty problem osób korzystających z tanich zamienników. Może dojść nawet do trwałego uszkodzenia głowicy drukującej, co powoduje, że wybór tańszego atramentu może okazać się bardzo kosztowny. Co istotne, zamienniki są bardzo różnej jakości, sprawdziliśmy to podczas testu zamienników do drukarek atramentowych w laboratorium PC World, i jak się okazało, ten sam
50
PC WORLD
zamiennik kupiony w różnych miejscach osiągał różną wydajność i jakość wydruków. Szczególnie dotyczy to firm mało znanych. Więksi producenci zamienników starają się utrzymać pewien standard, ale i tak jest on dużo niższy niż w przypadku oryginalnych materiałów eksploatacyjnych. Często tusze użyte do ponownego napełnienia pojemnika są po prostu słabej jakości, co powoduje blaknięcie wydruków z upływem czasu, dotyczy to w szczególności zdjęć wydrukowanych na papierze fotograficznym. Również jakość drukowanych czcionek jest dużo gorsza, widoczna jest m.in. nierówność ich krawędzi. Ponownie wykorzystane pojemniki od oryginalnych tuszy lub ich tańsze odpowiedniki przyczyniają się do powstawania zabrudzeń na drukowanej stronie. Nam zdarzyło się podczas testowania zamienników, że po otwarciu opakowania tusz niemal wylewał się z pojemnika lub „nabój” nie pasował do danej drukarki, choć teoretycznie powinien. Takie przypadki można mnożyć, dlatego według nas do zamienników trzeba podchodzić ostrożnie, bo ich używanie może przynieść nie tylko duże oszczędności, ale i spore problemy.
Zanim zdecydujesz się na zamienniki W rzeczywistości zamienniki często są kupowane w przypadku kupna taniej drukarki, która korzysta z drogich tuszy, podczas gdy wybór droższego modelu może spowodować, że koszt druku znacznie spadnie. Można to bardzo łatwo policzyć, np. wydając ok 250 zł na drukarkę Canona MG3250 i korzystając ze standardowych tuszy do tego modelu okazuje się, że za stronę wydruku płacimy ponad 1 zł, podczas gdy droższa o 200 zł drukarka Canona MG5450 pozwala na drukowanie jednej strony za 14 groszy. Co istotne, jest też lepiej wy-
posażona, oferuje lepszą jakość drukowania oraz szybkość wydruku, a to też istotne cechy. Dlatego przed kupnem określonego modelu drukarki warto sprawdzić mechanizm drukujący i koszty oryginalnych materiałów eksploatacyjnych. Większość z obecnie produkowanych drukarek pozwala na zastosowanie oryginalnych tuszy o zwiększonej objętości, które np. przypadku Canona MG3250 pozwalają na obniżenie kosztów wydruku z 1 zł do ok. 35 groszy za stronę – czyli prawie trzykrotnie. Co istotne, korzystamy z oryginalnych materiałów, z którymi nie powinniśmy mieć żadnych problemów. Jeśli decydujemy się na zakup drukarki atramentowej, która będzie głównie wykorzystywana do drukowania dokumentów, warto zwrócić uwagę na modele wyposażone w powiększony czarny tusz pigmentowy, który służy do drukowania tekstu. Niższe koszty druku zapewnią też oddzielne kartridże dla każdego koloru, ponieważ im bardziej zintegrowany jest mechanizm druku, tym potencjalnie wyższe koszty. Wynika to z tego, że wyczerpanie się jednego koloru w zintegrowanym kartridżu mieszczącym kilka kolorów tuszy, wymaga kupienia nowego kartridża, ponieważ pozostałego atramentu w kolorach, z których nie wyczerpano nie da się wykorzystać. Na szczęście coraz częściej w drukarkach atramentowych producenci rezygnują z połączenia głowicy z pojemnikami na atrament. Zamiast tego stosują osobne zbiorniki na każdy kolor tuszu i wspólną głowicę. To według nas najlepsze rozwiązanie.
Drukowanie na zamiennikach Drukowanie na zamiennikach to najtańsza opcja drukowania. Pomijając wszystkie niedogodności i potencjalne problemy, na jakie jesteśmy narażeni używając nieoryginalnych tuszy, jest niezwykle
Tanie drukowanie na oryginalnych tuszach o zwiększonej objętości Chcąc korzystać z oryginalnych tuszy i maksymalnie obniżyć koszty druku, warto inwestować w tusze o zwiększonej objętości, które są co prawda droższe, ale mają lepszą wydajność. Na przykładzie atramentowego urządzenia wielofunkcyjnego HP OfficeJet 6700 Premium wyliczyliśmy, że przy wykorzystaniu standardowego tuszu czarnego (HP 932 Black – 55 zł) wystarczającego na wydrukowanie około 400 stron, koszt druku strony to niecałe 15 gr. Wystarczy jednak kupić tusz o zwieszonej objętości HP 932XL Black za 85 zł, który wystarczy na wydrukowanie 1000 stron przy 5-proc. zaczernieniu i cena wydruku strony spadanie do około 9 gr na stronę.
SPRZĘT
opłacalna. Doskonale obrazuje to przykład urządzenia biurowego Brothera MFC J625DW, które przy wykorzystaniu standardowego pojemnika z czarnym tuszem (Brother LC1220BK – wystarcza na wydrukowanie ok. 300 stron) drukuje stronę przy 5-proc. zaczernieniu za 18 gr. Wykorzystanie tuszu o zwiększonej objętości (Brother LC1240BK – wystarcza na około 600 stron) pozwala obniżyć koszt wydruku jednej strony do 12 gr. Jednak prawdziwe obniżenie kosztów drukowania odczujemy dopiero po zastosowaniu zamienników. W przypadku Brothera MFC J625DW średni koszt nieoryginalnego tuszu z czarnym atramentem to niecałe 10 zł, co teoretycznie pozwala na drukowanie jednej strony dokumentu za nieco ponad 2 gr! Przy takich korzyściach dla wielu osób inne niedogodności wydają się nieistotne. Chcąc skutecznie oszczędzać toner czy tusze można zaopatrzyć się w specjalne programy, które pozwalają na monitorowanie i inteligentne dostawanie jakości druku. Coraz częściej tego typu funkcje implementowane są w urządzeniach, co jest o tyle istotne, że nie trzeba ponosić dodatkowych kosztów (większość dobrej jakości programów do zarządzania wydrukami jest płatna). Doskonałym przykładem takiego rozwiązania jest np. drukarka Samsunga SCX-3405FW, która wyposażona jest w zaawansowany sterownik Easy Eco pozwalający na optymalizację kosztów druku. Technologia ta umożliwia edycję dokumentów w trybie podglądu, tak aby drukować tylko to, co je naprawdę potrzebne. Dzięki niej można usunąć nieistotne fragmenty tekstu, obrazów czy np. zdecydować się drukowanie zdjęć w formie szkiców. Praktycznym rozwiązaniem też od Samsunga jest np. umieszczenie na przednim panelu obudowy drukarek przycisku Eco. Takie rozwiązanie pozwala na szybkie
Skorzystaj z aplikacji do oszczędnego drukowania Dwa najbardziej praktyczne narzędzia tego typu to InkSaver i Greenprint World. Pierwszy kontroluje ilość tuszu nanoszonego przez drukarkę na papier. Analizuje dane wydruku, a następnie zgłasza, o ile można obniżyć zużycie tuszu bez utraty jakości. InkSaver współpracuje niemal ze wszystkimi drukarkami atramentowymi obsługującymi format A4. Można go bezpłatnie testować przez 15 dni od momentu zainstalowania. Potem należy wnieść opłatę licencyjną. Do oszacowania oszczędności program wymaga podania ceny nowego wkładu z tuszem do drukarki danego typu. Ponadto należy podać, ile pojemników zużywanych było przeciętnie w ciągu roku. Aby ocenić, jaki wpływ na jakość drukowania ma zmniejszenie ilości używanego tuszu, należy sporządzić wydruk testowy. InkSaver wydrukuje arkusz, podając w skali od 0 do 75%, jak bardzo pogarsza się jakość tekstu i ilustracji wraz z obniżeniem ilości nanoszonego tuszu. W ten sposób wybierzesz optymalny dla siebie poziom oszczędności, uzyskując kompromis między kosztami i jakością. Za pomocą Greenprint World można podejrzeć każdy wydruk w oknie podglądu i zmienić go, zanim trafi na papier. Oprócz tego aplikacja zlicza arkusze, które zostały odrzucone i informuje, ile pieniędzy zostało zaoszczędzonych. Program instaluje się w systemie jako sterownik w folderze drukarek, a pracę rozpoczyna od podglądu poszczególnych arkuszy. Na tym etapie można dokonać potrzebnych zmian: usunąć całe strony, pojedyncze wiersze tekstu czy nawet ilustracje. W ten sposób zmniejsza się zużycie nie tylko papieru, ale i tuszu (lub tonera).
uruchomienie tryby oszczędnego drukowania, bez konieczności angażowania do tego komputera. Co istotne, w drukarkach Samsunga z tą technologią (np. w urządzeniu wielofunkcyjnym SCX-3405FW) możemy sami zdefiniować jak drukarka ma drukować po włączeniu oszczędnego trybu drukowania. Co istotne przy domyślnych ustawianiach drukarka w trybie Eco drukuje dwie strony na jednym arkuszu i uruchamia tryb oszczędzania tonera. Zatem oszczędzamy nie tylko toner, ale i papier.
Popularne drukarki = większe możliwości Zamienniki zawsze będą dużo tańsze od materiałów oryginalnych i bynajmniej nie chodzi o niższe koszty produkcji. Po prostu większość firm produkujących zamienniki nie ponosi kosztów związanych z wprowadzaniem nowych technologii i rozwiązań oraz utrzymaniem zaplecza ba-
dawczo-rozwojowego. Należy też pamiętać o tym, że w oryginalnych materiałach eksploatacyjnych wykorzystywane są produkty o odpowiednio wysokiej jakości tak, aby nie dopuścić do zapychania dysz w głowicy drukującej czy też aby uzyskać odpowiednią trwałość wydruków. W przypadku zamienników używane są najczęściej materiały najtańsze i pośledniej jakości. Ale czy różnice w cenie są zawsze aż tak ogromne? Wiele zależy od konkretnego modelu drukarki i jej „popularności” wśród producentów zamienników. Można zauważyć pewną prawidłowość, że najbardziej opłaca się kupować zamienniki do starszych modeli drukarek, ponieważ są najtańsze. Zamienniki do nowych drukarek są droższe i często sprawiają najwięcej problemów. Zdarza się też, że czasami po prostu nie ma zamienników do drukarek, ponieważ są zbyt nowe. Edward Wawrzyniak
PC WORLD
51
TEMAT NUMERU
Partnerem wydania jest firma Acer
„Cyfrowa Szkoła” w praktyce Pierwsze miesiące wdrożenia programu w szkołach już za nami. Postanowiliśmy zobaczyć, jak w praktyce wygląda „Cyfrowa Szkoła” i czy ma szansę spełnić ambitne założenia programu unowocześniania polskiego szkolnictwa.
52
PC WORLD
TEMAT NUMERU
C
yfrowa szkoła to rządowy program, mający dwa zasadnicze cele. Po pierwsze, rozwijanie umiejętności korzystania z nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) zarówno przez uczniów, jak i nauczycieli. Po drugie, zapewnienie placówkom szkolnym niezbędnego do tego sprzętu i infrastruktury technicznej. W marcu ubiegłego roku rozpoczął się pilotażowy etap działania niniejszego programu, rocznica jest więc dobrą okazją do podjęcia próby wstępnego opisania jego mocnych i słabszych stron, a także wskazania tych aspektów wdrażania pilotażu, które sprawiły szkołom i gminom szczególne trudności. Koordynacją programu „Cyfrowa szkoła” zajmują się ministrowie edukacji oraz administracji i cyfryzacji. Pilotażowy etap programu „Cyfrowa szkoła” objął 402 szkoły w całej Polsce, spośród ponad 3,5 tysiąca aplikujących do niego placówek. Ostatecznym kryterium wyboru szkół do udziału w pilotażu było losowanie spośród placówek wskazanych uprzednio przez wojewodów. W ramach środków przeznaczonych dla szkół, wyposażono je w nowoczesny dydaktyczny sprzęt komputerowy, m.in. laptopy, tablety, tablice interaktywne, projektory itp. Do końca grudnia 2012 sprzęt dostarczony został do niemal wszystkich zakwalifikowanych szkół (dokładnie 399 z nich). Aby wziąć udział w pilotażowym programie „Cyfrowa szkoła”, dyrektorzy szkół składali odpowiednie wnioski do prowadzących je gmin, zaś te występowały o dofinansowanie do wojewodów, których za-
daniem było rozdysponować dostępne środki finansowe na zakup sprzętu komputerowego. Wysokość dofinansowania zależała przede wszystkim od liczby uczniów uczęszczających do danej szkoły – na tej podstawie dyrektorzy placówek szacowali koszty zakupienia odpowiedniej ilości sprzętu oraz określali koncepcje jego wykorzystania.
oĺwiększe, do 300 uczniów: do 140 tys. zł oĺnajwiększe, powyżej 300 uczniów: do 200 tys. zł Wedle założeń programu, gminy prowadzące placówki wybrane do pilotażu „Cyfrowej szkoły” miały partycypować w minimum 20% kosztów sfinansowania niezbędnego sprzętu. Pozostałe 80% zapewniał budżet państwa. Zapis ten budził początkowo duże obawy ze strony dyrektorów szkół i samorządów, których Obszary działania kondycja finansowa nie jest najlepsza. Miniw ramach programu sterstwo umożliwiło jednak zastąpienie odpoW zakresie dwóch zasadniczych obszarów wiedniej kwoty ekwiwalentem rzeczowym, działania, określonych jako „e-szkoła” oraz np. poprzez dostosowanie sal lekcyjnych na „e-uczeń”, budżet pilotażowego etapu propotrzeby programu, zapewnienie szerokopagramu „Cyfrowa szkoła” wynosił w sumie smowego Internetu itp. Takie rozwiązanie pozwoliło gminom zakwalifikować jako wkład własny remonty szkół, na które środki w budżetach miały już wcześniej. Zasadniczą cechą Cały program „Cyfrowa szkoła” składa się „Cyfrowej szkoły” była bardzo w sumie z pięciu elementów, czy też obszarów działania. Oprócz dwóch wskaszeroka, ogólna formuła zanych powyżej („e-szkoła”, „e-uczeń”) programu, i fakt ten należy są to również „e-nauczyciel”, „e-zasoby ocenić zdecydowanie in plus. edukacyjne” oraz komponent badawczy i ewaluacyjny programu. Pod hasłem „e-nauczyciel” kryją się działania ok. 55 mln złotych. „E-szkoła” odnosi się do z zakresu przygotowania kadry nauczającej udostępnienia odpowiedniej infrastruktury do właściwej obsługi komputerowego sprzętechnicznej dla szkół, zaś „e-uczeń” do zatu dydaktycznego. Docelowo wprowadzane pewnienia nowoczesnych komputerowych na etapie pilotażowym technologie mają być pomocy dydaktycznych dla uczniów. Udostosowane w ramach nauczania wszystkich stępnione szkołom środki, w zależności od przedmiotów szkolnych. liczby uczęszczających do nich uczniów, „E-zasoby edukacyjnwe” odnoszą się do maprzedstawiały się następująco: teriałów edukacyjnych, które używane będą oĺmałe placówki, do 100 uczniów: do 90 tys. zł
Oficjalna strona programu pilotażowego „Cyfrowa szkoła”.
PC WORLD
53
TEMAT NUMERU
w toku nauczania przy pomocy zgromadzonego w ramach „Cyfrowej szkoły” sprzętu dydaktycznego. Obecnie do użytku w ramach „Cyfrowej szkoły”, Ministerstwo Edukacji przygotowało e-podręczniki do matematyki dla klas IV szkół podstawowych, a także dla I klas gimnazjów oraz dla szkół ponadgimnazjalnych. W późniejszym czasie przygotowanych ma być w sumie 18 e-podręczników do łącznie 14 przedmiotów szkolnych. Co więcej, podręczniki te mają być dostępne bezpłatnie. W tym kontekście propozycje resortu edukacji wywołały wzburzenie wydawców tradycyjnych podręczników, jakoby taki krok pozbawiał ich ekonomicznego sensu istnienia. Odpowiadając na te zarzuty, w wywiadzie udzielonym Agencji Informacyjnej Newseria Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas wyjaśniła: „To będą podręczniki dostępne bezpłatnie dla uczniów, ale nie oznacza to, że będą to podręczniki obowiązkowe dla ucznia. Dalej będzie istniał rynek podręczników, dalej będą istniały podręczniki papierowe. To nauczyciel razem z rodzicami i uczniami będzie decydował o tym, z jakiego podręcznika korzystać”. „E-zasoby edukacyjne” to oczywiście nie tylko podręczniki w formie e-booków, lecz
źródła finansowania programu.
54
PC WORLD
również przygotowywany przez TVP serwis internetowy zawierający specjalnie przygotowane audycje oświatowe – www.edu4u.tvp. pl. Kolejnym elementem tego obszaru działań programu „Cyfrowa szkoła” jest portal skierowany do nauczycieli – www.scholaris.pl. Zawiera on szereg zagadnień, od scenariuszy lekcji, po linki do materiałów zgromadzonych w Akademii Khana, będącej jedną z najbardziej innowacyjnych form zdobywania wiedzy.
Dzięki sensownemu określeniu reguł programu szkoły uzyskały dużą swobodę w zakresie dostosowywania podejmowanych działań do swoich potrzeb. Strukturę oraz źródła finansowania programu „Cyfrowa szkoła” obrazuje powyższa tabela. Nadzór nad efektami wprowadzania programu „Cyfrowa szkoła” sprawuje podległy ministrowi
edukacji narodowej Instytut Badań Edukacyjnych. Ewaluacja programu będzie prowadzona metodami ilościowymi oraz jakościowymi na każdym etapie jego trwania, na wstępie, w trakcie oraz po zakończeniu pilotażu. Ponadto, pilotażowy program „Cyfrowa szkoła” będzie badany również przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji pod kątem innowacyjnych sposobów wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych. Zasadniczym celem badań jest zdobycie doświadczenia niezbędnego dla późniejszego wdrażania całościowego, wieloletniego programu rządowego w podobnym zakresie dla wszystkich szkół w Polsce.
Wdrażanie programu: tendencje, sukcesy, niedociągnięcia Zasadniczą cechą „Cyfrowej szkoły” była bardzo szeroka, ogólna formuła programu, i fakt ten należy ocenić zdecydowanie in plus. Ideą ministerstwa edukacji było umożliwienie kadrze nauczycielskiej wykazania się kreatywnością w doborze i wykorzystaniu sprzętu oraz sprawdzenie, jakie możliwości i problemy stwarza cyfryzacja szkoły.
TEMAT NUMERU
Wyniki pilotażu mają mieć bowiem przemożny wpływ na planowany już pełnozakresowy program cyfryzacji pozostałych polskich szkół. Szeroka formuła etapu pilotażowego daje szansę na zdobycie praktycznej wiedzy, która z pewnością okaże się niezbędna przy wdrażaniu cyfryzacji na wielokrotnie większą skalę.
Oficjalny serwis internetowy programu Przygotowując wdrożenie „Cyfrowej szkoły”, Ministerstwo Edukacji Narodowej udostępniło dedykowaną stronę internetową, zawierającą informacje na temat harmonogramu programu, jego podstaw prawnych, formalności niezbędnych do wzięcia udziału w pilotażu czy sprzętu, na jaki może zostać udzielona dotacja celowa dostępna w ramach programu. Serwis dostępny jest pod adresem www.cyfrowaszkola.men.gov.pl. Zawiera rzeczywiście pokaźną ilość informacji, jednak jego struktura jest mało funkcjonalna – aby dotrzeć do niektórych ważkich danych, trzeba się dobrze naszukać, przeklikując poprzez kolejne podstrony. Przykładowo, harmonogram wdrażania „Cyfrowej szkoły” znajduje się na trzeciej podstronie zakładki poświęconej „Ogólnym informacjom o programie”, która z kolei widoczna jest po najechaniu na „Informacje o programie” w menu górnym. Tymczasem wystarczyłoby uzupełnić rozwijane menu o kilka najważniejszych pozycji, jak choćby rzeczony harmonogram. W zasobach dedykowanego pilotażowi serwisu znajdują się między innymi także informacje poświęcone dobrym praktykom we wdrażaniu cyfryzacji w szkołach, zgromadzone tam na podstawie wskazań wojewódzkich koordynatorów programu „Cyfrowa szkoła”. Dobre praktyki wynikają z doświadczeń, jakie wynosiły te placówki, we własnym zakresie wprowadzając nowoczesne rozwiązania dydaktyczne do toku nauczania. Intencją MEN było wskazanie szkołom biorącym udział w pilotażu „Cyfrowej szkoły” placówek, do których mogą zwrócić
Wymagania dla pomocy dydaktycznych.
Michał Nowak Sales Manager Commercial Acer
Edukacja jest dla Acera dziedziną priorytetową i to w wymiarze globalnym. Stąd z ogromnym zainteresowaniem śledzimy wszelkie inicjatywy wspomagające ją. Szczególnie poprzez wykrozystanie zaawansowanych technologii informatycznych. Projekt „Cyfrowa Szkoła” zainteresował nas na tyle, że postanowiliśmy się do niego przyłączyć. Dzięki sieci zaufanych i sprawdzonych partnerów handlowych dostarczyliśmy sprzęt komputerowy do szkół objętych projektem pilotażowym. Wspólnie z naszymi partnerami, ale też Zamawiającymi przeszliśmy przez wielokrotne procedury przetargowe. Nie było to łatwe, ale przecież temu ma służyć pilotaż – identyfikacji najczęstszych problemów. Wiemy dzięki niemu, że Zamawiający bardzo dobrze radzą sobie z przygotowaniem specyfikacji technicznej. Kłopot, a to właśnie z niego wynikała konieczność powtórzenia większości przetargów, to dostosowanie wymagań sprzętowych wpisanych w SIWZ do posiadanego budżetu. Cieszy dbałość Zamawiających o jak najwyższą jakość zamawianego sprzętu, o dobrą współpracę pomiędzy poszczególnymi komponentami klasopracowni przez unifikację sprzętu wewnątrz szkoły. Ważne teraz, aby przy kontynuacji projektu korzystać z doświadczeń wyniesionych z pilotażu. Widząc jednak jak szybko uczyli się Zamawiający i firmy startujące w przetargach jesteśmy zupełnie spokojni o przyszłość.
się z pytaniami i prośbą o wsparcie. Niestety, na stronie wyliczonych zostało co prawda sporo szkół, ale jedynie w ośmiu województwach, co prawdopodobnie ogranicza użyteczność zgromadzonych tam kontaktów dla pokaźnej liczby placówek, dopiero rozpoczynających swoją przygodę z cyfryzacją. Ciężko wyobrazić sobie wymianę doświadczeń jedynie drogą e-mailową lub telefoniczną.
Harmonogram realizacji „Cyfrowej szkoły” Realizacja etapu pilotażowego programu „Cyfrowa szkoła” rozpoczęła się 4 kwietnia 2012 roku. Do 18 kwietnia szkoły miały zgłaszać prowadzącym je gminom chęć wzięcia udziału w programie, po czym do 30 kwietnia te ostatnie zgłaszały do wojewodów wnioski o dofinansowanie. Do 14 maja wojewodowie dokonywali ostatecznej kwalifikacji szkół do udziału w programie. W trakcie letniej przerwy wakacyjnej oraz w trzecim kwartale 2012 ogłaszane były przetargi, zaś w kwartale
czwartym sprzęt miał zostać dostarczany do szkół. Po jego odbiorze, do połowy stycznia 2013 organy prowadzące szkoły obowiązane były do rozliczenia otrzymanych dotacji, a same placówki do rozpoczęcia wykorzystywania sprzętu w toku nauczania, wedle celów wyznaczonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Do końca czerwca bieżącego roku szkoły mają za zadanie przekazać sprawozdania z wdrożenia i realizacji programu z wykorzystaniem TIK. Pilotaż programu potrwa bowiem do końca sierpnia 2013, wtedy też zakończona zostanie ewaluacja i analiza efektów realizacji programów.
Sprzęt dydaktyczny dostępny w ramach programu Na obecnym etapie pilotażu „Cyfrowej szkoły” można z pewnością stwierdzić powodzenie przynajmniej od strony logistycznej i organizacyjnej. Jak już wspominaliśmy we wstępie, spośród 402 szkół zakwalifikowanych do programu aż 398 zgromadziło niezbędny sprzęt i w początkach bieżącego roku rozpoczęło realizowanie merytorycznych założeń programu. W trakcie przygotowań do pilotażu nie brakowało jednak trudności, zwłaszcza przy realizacji przetargów na sprzęt, co omówione zostanie w dalszej części artykułu. Ministerstwo Edukacji Narodowej nie określiło, jaki konkretnie sprzęt mają zakupić szkoły za przyznane im fundusze. Wskazane zostały jedynie urządzenia stanowiące minimalne wymagane wyposażenie. Dyrektorzy szkół mieli zatem duże pole do określania, jaki sprzęt chcą PC WORLD
55
TEMAT NUMERU
źródło: www.cyfrowaszkola.men.gov.pl
Zalety e-podręcznika.
wykorzystywać w swoich placówkach. W załączniku 1 do rozporządzenia Rady Ministrów określającego warunki, formy i tryb realizacji programu „Cyfrowa szkoła” wyliczone zostały sprzęty, na których zakup może zostać udzielone wsparcie finansowe w ramach programu. Jako minimalne wymagane wyposażenie wskazane zostały: oĺprzenośne komputery dla uczniów i nauczycieli lub urządzenia mobilne, mające funkcję komputera (tablety), oĺszafki do przechowywania i bezpiecznego przemieszczania ww. komputerów, posiadające funkcję ładowania baterii, oĺsieciowe urządzenia wielofunkcyjne, kontrolery WLAN do zarządzania szkolną siecią Wi-Fi oraz punkty dostępowe będące elementem tejże sieci bezprzewodowej, a także routery. Jako wyposażenie opcjonalne, fakultatywne, wymienione zostały m.in. drukarki, skanery, tablice interaktywne wraz z systemem mocowania, urządzenia do wideokonferencji, projektory multimedialne, ekrany projekcyjne, wizualizery, systemy do zbierania i analizowania odpowiedzi, projektory krótkoogniskowe oraz głośniki. Większość szkół otrzymała sprzęt dopiero w grudniu zeszłego roku lub na początku stycznia 2013. Zgodnie z harmonogramem programu,
56
PC WORLD
finalizacje przetargów miały miejsce zwykle pod koniec IV kwartału. W związku z tym, za wcześnie jeszcze na podsumowania merytoryczne. Do Instytutu Badań Edukacyjnych, zajmującego się ewaluacją programu, dopiero zaczynają spływać informacje zwrotne ze szkół. Na tym etapie można jednak wyłuskać pewne tendencje, których zasygnalizowanie może ułatwić ich przyszłą cyfryzację, która prędzej czy później prowadzona będzie we wszystkich szkołach. Tendencje widać np. w przypadku doboru gromadzonego przez szkoły sprzętu. Zasadnicza większość placówek wybiera laptopy, zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli. Tablety nie zdobyły szczególnej popularności. Podobnież, najczęściej dobieranym fakultatywnym sprzętem są tablice interaktywne i projektory.
Merytoryczna realizacja pilotażu Co zatem obecnie można powiedzieć o merytorycznej stronie pilotażowego etapu programu „Cyfrowa szkoła”? Wspomniane już było, że jego formuła jest bardzo szeroka, zarówno w zakresie możliwości dobierania sprzętu, jak i w kwestii merytorycznego prowadzenia zajęć z jego wykorzystaniem. Rozwiązanie takie ma wiele zalet, niesie ze sobą jednak także pewne ryzyko.
Zaletą jest z pewnością brak ścisłych określonych wymagań co do sposobów wykorzystania sprzętu. Ministerstwo edukacji nakreśliło co prawda cele służące określeniu stopnia realizacji programu, jednak zrobione zostało w sposób na tyle ogólny, iż szkoły uzyskały dużą swobodę w zakresie dostosowywania podejmowanych działań do swoich potrzeb. Wśród celów realizowanego programu wskazać można m.in. podnoszenie podstawowych kompetencji uczniów, takich jak czytanie, pisanie i liczenie, kształtowanie ich kompetencji społecznych czy rozwijanie umiejętności zdobywania i analizowania informacji za pomocą TIK. Realizacja programu w odniesieniu do nauczycieli powinna natomiast obejmować przede wszystkim ich przeszkolenie oraz doskonalenie w zakresie stosowania TIK w procesie nauczania i prowadzenia lekcji. Założenia i cele pilotażu nakreślone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej mają zostać zrealizowane do 31 maja 2013 roku. Jak widać, cele postawione są w sposób, który wypełni w zasadzie każda szkoła biorąca udział w pilotażu. Wskaźniki ilościowe przyjęte jako warunek realizacji danego celu również są na tyle niskie, iż trudno wyobrazić sobie sytuację, w której jakaś szkoła mogłaby nie poradzić sobie w tym zakresie. Przy-
TEMAT NUMERU
kładowo, jeden z zamieszczonych na stronie programu wymogów określających cele i mierniki jego powodzenia wskazuje „odsetek uczniów, którzy uczestniczyli w różnych formach pracy zespołowej z wykorzystaniem TIK – pożądana wartość to co najmniej 50%”. W sytuacji, gdy uczniowie garną się do pracy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, jest to w zasadzie formalność. Otwartą kwestią pozostaje natomiast jakość prowadzonych zajęć oraz sposoby wykorzystania sprzętu. Możliwości wynikające z cyfryzacji szkoły są ogromne, często ograniczone jedynie pomysłowością oraz inwencją dyrektorów i nauczycieli. Kilka z nich wymienia Kamil Sijko z Pracowni Szkolnych Uwarunkowań Efektywności Kształcenia Instytutu Badań Edukacyjnych, który administracja rządowa zobowiązała do ewaluacji programu. „Za granicą pojawiają się np. pomysły dodatkowego motywowania uczniów za pomocą wprowadzania punktów, które uczniowie gromadzą w chmurze, a które potem umożliwiają np. drobne zakupy w szkolnym sklepie internetowym. Inne możliwości to choćby wysyłanie e-maili lub esemesów do rodziców przez nauczycieli w przypadku nieuzasadnionej nieobecności ucznia na lekcji”. W sprawozdaniu z Targów Technologii Edukacyjnych BETT w Londynie, sporządzonym przez naszego rozmówcę z IBE, wskazanych zostaje jeszcze wiele innych, bardzo ciekawych pomysłów. Jednym z nich była koncepcja utworzenia biblioteki krótkich lekcji powtórkowych. W tym celu portal O2 learn ogłosił konkurs, w którym nagrodą główną za sporządzenie filmiku podsumowującego treść lekcji było 45 tys. funtów, odpowiednio – 15 tys. dla nauczyciela, a 30 tys. dla szkoły. Konkurs wywołał znaczny odzew, a nauczyciele rywalizowali o nagrodę, co dodatkowo zwiększało poziom nadsyłanych treści, następowała naturalna selekcja najlepszych pomysłów. W efekcie przeprowadzonego konkursu anglojęzyczni uczniowie uzyskali dostęp do wysokiej jakości bazy filmików z najróżniejszymi materiałami edukacyjnymi. To właśnie modelowe przykłady kreatywnego wykorzystania szansy, jaką stwarza cyfryzacja. Innym przykładem ciekawego i kreatywnego wykorzystania nowych technologii mogą być proste strony internetowe tworzone i prowadzone wspólnie przez dzieci i nauczycieli. Witryny Google to wygodne i proste w zastosowaniu narzędzie, pozwalające na uruchamianie własnych witryn na serwerach Google bez konieczności znajomości zasad programowa-
pomagają nauczycielom, gdy coś nie zadziała tak, jak powinno. Wtedy czują się «partnerami» nauczyciela. To jest budująca relacja. Ponadto nasi absolwenci w gimnazjach, w porównaniu z kolegami, wyróżniają się umiejętnościami stosowania TIK w praktyce” – opowiada Zofia Talarczyk, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 2 w Kórniku. Kwestią, która ujawnia się przy okazji wprowadzania do szkół elementów takich jak e-dziennik, są zmiany w zarządzaniu placówką. Wraz z upływem czasu spodziewać się można wzrostu zainteresowania nowoczesnymi sposobami zarządzania szkołami jako swojego rodzaju firmami. Przykładowo, nowoczesne sprzęty i szerokopasmowy Internet w szkołach mógłby umożliwić im szersze działania w chmurze, co w konsekwencji doprowadziłoby do oszczędności na niezbędnych dotychczas licencjach na programy w rodzaju pakietów biurowych czy umożliwiło nauczycielom odbieranie prac domowych na wirtualnych dyskach w chmurze, katalogowanych nazwami klas. Ministerstwo Edukacji Narodowej wspólnie z Ośrodkiem Rozwoju Edukacji przeprowadziły ankietę dotyczącą opinii nauczycieli, rodziców i uczniów, dotyczącą e-podręczników, czy szerzej, wykorzystania Powtarzającym się treści cyfrowych w edukacji. Zasadnicza większość pytanych osób oczekuje z nazarzutem do pilotażu jest dzieją na wprowadzenie e-podręczników. brak dostatecznego wsparcia Przy czym 63% ankietowanych nauczycieli uważa, że e-podręczniki powinny informatycznego dla szkół, być wsparciem dla tradycyjnych książek, zwłaszcza w zakresie zaś aż 66% rodziców stwierdziło, że to właśnie e-podręczniki powinny stać przygotowywania się głównymi pomocami naukowymi. ofert przetargowych. Spośród najciekawszych oczekiwanych funkcjonalności e-podręczników wymieniane z Bankiem PKO – prowadzimy Szkolną Kasę są interaktywne ćwiczenia i symulacje eksOszczędnościową – uczniowie mają prawdziperymentów. Jedynie 6 pytanych nauczycieli we konta bankowe i przez Internet gospodai 5 rodziców określiło się jako przeciwnicy rują swoimi oszczędnościami” – mówi Izabela e-podręczników. Sańko, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 2 w Krośnie Odrzańskim, wymienionej w katalogu dobrych praktyk na oficjalnej stronie Niedomagania programu „Cyfrowa szkoła”. pilotażowego etapu Odpowiednio prowadzone zajęcia z wykorzywdrażania „Cyfrowej szkoły” staniem TIK skłaniają uczniów do udzielania się W beczce miodu znajdzie się zawsze łyżna lekcjach. Poza tym, nie tylko poszerzają cyka dziegciu. Profesor Włodzimierz Gogołek, frowe kompetencje tak uczniów, jak i nauczykierownik Pracowni Dziennikarstwo Online cieli, ale także stwarzają im okazje do współna Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Polityczdziałania na zasadach partnerskiej współpracy. nych Uniwersytetu Warszawskiego, zauważa, „Kompetencje naszych uczniów w zakresie TIK że w materiałach na temat programu „Cyfrosą duże, dlatego oczekują również pod tym wa szkoła” nie znajdują się żadne analizy powzględem od szkoły i nauczycieli odpowiedniej święcone wpływie cyfryzacji szkół na stand oferty. Z drugiej strony, nasi uczniowie chętnie zdrowia uczniów. W wypowiedzi dla Portalu nia czy konfiguracji serwera. Witryny Google znalazły zastosowanie jako platforma wspólnej pracy uczniów i nauczycieli. „Przygotowanie lekcji z zastosowaniem TIK wymaga od nauczyciela gruntownego przemyślenia zajęć i przygotowania scenariusza lekcji czy ćwiczeń interaktywnych. Mamy nowe, ciekawe pomysły, jak w pełni wykorzystać potencjał, którym dysponujemy. Powstały 3 strony internetowe, na nich zamieszczane są dodatkowe zadania dla uczniów oraz prezentowane są prace dzieci wykonane z zastosowaniem technologii TIK. Jak widać cały czas się rozwijamy” – podsumowuje Maria Traczyk, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 15 w Gorzowie Wielkopolskim. W niektórych szkołach wprowadzono e-dzienniki, dostępne do wglądu po zalogowaniu się dla rodziców. Umożliwiają one m.in. obserwację bieżącego postępu uczniów w nauce, generowanie statystyk ich obecności i aktywności czy oczywiście wpisywanie uwag oraz ocen. Cyfryzacja szkół ułatwia również angażowanie uczniów w bardzo pożyteczne akcje organizowane przez podmioty zewnętrzne. „W roku szkolnym 2012/2013 rozpoczęliśmy współpracę
PC WORLD
57
TEMAT NUMERU
Szykując się do przetargu w zakresie sprzętów IT warto zajrzeć na stronę pppit.org.pl.
„Edukacja Internet Dialog” podkreśla: „Jest udokumentowane, że dzieci w wieku 10–12 lat, nie powinny patrzeć na ekran dłużej niż 90 minut dziennie. Komponent „e-podręcznik” zakłada minimum – podkreślam – minimum 9 godzin pracy z wykorzystaniem sprzętu komputerowego tygodniowo w samej tylko szkole. Drugie tyle trzeba założyć w domu – odrabianie lekcji. A doliczając czas poświęcony na oglądanie telewizji – otrzymamy jakieś 6–7 godzin dziennie”. Co więcej, oprócz ewentualnych uszczerbków na zdrowiu, źle poprowadzone zajęcia mogą mieć niekorzystny wpływ na zdolności poznawcze uczniów. „Dzieci gubią kreatywność. Coraz częściej ograniczają się do powtarzania sekwencji czynności kopiuj-wklej. Zamiast czytać cały tekst, kombinacją klawiszy CTRL+F wyszukują jedynie interesujące je frazy” – konkluduje profesor. Należy zatem pamiętać o racjonalnym użytkowaniu sprzętu, niekoniecznie na wszystkich lekcjach. Mimo licznych przykładów bardzo ciekawych i kreatywnych sposobów wykorz yst y wania technologii informatyczno-komunikacyjnych w edukacji, istnieje też ryzyko zaprzepaszczenia szansy wydatnego zwiększenia poziomu i jakości nauczania, jaki dają nowoczesne sprzęty dy-
58
PC WORLD
daktyczne. Duże możliwości, mające w zamyśle wyzwolić kreatywność nauczycieli mogą część z nich przytłoczyć choćby z racji nieznajomości nowych technologii i przekonania, że nie będą się w stanie nauczyć ich obsługi. „Nowoczesne technologie mogą zostać przez szkoły wdrożone na dwa sposoby. Pierwszy to asymilacja, polegająca na dostosowaniu nowoczesnych narzędzi do starych funkcjonalności. Drugim sposobem jest akomodacja, a więc wytwarzanie nowych sposobów pracy, w celu lepszego dostosowania się do otaczającej nas rzeczywistości” – mówi Kamil Sijko, IBE. Asymilacja oznacza np. sytuację, w której nauczyciel wkleja w komputerową prezentację całą, niezmienioną treść tego samego, powtarzanego od lat wykładu. O akomodacji mówimy zaś w momencie, gdy szukane są sposoby uzupełniające tradycyjne nauczanie, rozszerzające je o nowe aspekty. Z technicznego punktu widzenia, w obu wymienionych przypadkach można wskazać wykorzystanie TIK. Tym niemniej, dopiero w tym drugim nowoczesne sprzęty dydaktyczne stają się rzeczywiście nową wartością, a nie jedynie zamiennikiem kartek, długopisu i kredowej tablicy. Doświadczenia osób zajmujących się cyfryzacją szkół na długo przed rządowym
programem „Cyfrowa szkoła” pokazują, że należy z pewnym dystansem podchodzić do euforii związanej z dostępnością nowoczesnego sprzętu dydaktycznego i przekonaniem, że wraz z nim rozwieją się wszystkie problemy. „Wraz ze wzrostem świadomości na temat rozwoju nowoczesnych technologii samoocena nauczycieli spada, sądzą że ciągle wiedzą niewiele, mimo że relatywnie ich wiedza i kompetencje są większe. Dlatego bardzo istotną rolę odgrywają szkolenia oraz budowanie sieci współpracy ułatwiających wymianę doświadczeń i dzielenie się zasobami” – mówi Andrzej Grzybowski z firmy Intel, były koordynator programu „Kreatywna szkoł@, wdrażanego od 1 września 2010 we wszystkich szkołach podstawowych i gimnazjach gminy Jarocin. Podobnie może być z zainteresowaniem uczniów. Obecnie w placówkach biorących udział w pilotażu „Cyfrowej szkoły” słychać niekłamaną fascynację w wypowiedziach uczniów. Uczennica Zespołu Szkół w Bilczy, zapytana o „Cyfrową szkołę”, w wypowiedzi dla „Wiadomości kieleckich” mówi: „Uważam że jest bardzo potrzebna, bardzo uatrakcyjniła nam lekcje, po prostu stały się ciekawsze”. Podobny ton wypowiedzi słychać także od innych pytanych uczniów. „Bardzo
TEMAT NUMERU
fajnie, że panie nam mogą pokazywać jakieś rzeczy, na przykład na tablicy, i to moim zdaniem jest bardzo przydatne dla szkoły” – mówi jeden z nich. Początkową fascynację nowym sprzętem uczniowie mogą jednak stracić, jeżeli prowadzone przy jego wykorzystaniu zajęcia nie wniosą nowych wartości. Aby utrzymać ich zainteresowanie, konieczna jest wymiana doświadczeń między nauczycielami oraz poszukiwanie nowych form pracy z uczniami. TIK to szansa, a nowoczesny sprzęt dydaktyczny czyni zainteresowanie i zaangażowanie uczniów łatwiejszym niż kiedyś. Najsłabszym punktem realizacji programu, powtarzającym się w wypowiedziach nauczycieli oraz w licznych artykułach prasowych był brak dostatecznego wsparcia informatycznego dla szkół, zwłaszcza w zakresie przygotowywania ofert przetargowych. Problem okazał się na tyle istotny, iż wiele procedur przetargowych dotyczących wyposażania szkół w sprzęt informatyczny musiało zostać powtórzonych. Wedle sondy przeprowadzonej przez „Dziennik Gazetę Prawną”, spośród 349 rozstrzygniętych przetargów, aż 200 musiało zostać powtórzonych. Zdarzały się placówki powtarzające całą procedurę nawet po 4–5 razy. „Najsłabszym elementem programu jest brak opieki informatycznej” – podkreśla cytowana już wcześniej Maria Traczyk, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 15 w Gorzowie. Na stronie www.cyfrowaszkola.men.gov.pl znajdują się kontakty mailowe i telefoniczne do wojewódzkich punktów konsultacyjnych, powołanych przy lokalnych kuratoriach oświaty. Szkoły zakwalifikowane do udziału w programie często korzystały także ze wsparcia prowadzących je gmin. Niestety, jak widać po wynikach sondy „DGP”, wsparcie w zakresie informatyczno-technologicznym okazało się niewystarczające. W biuletynach dostępnych z menu głównego na stronie www.cyfrowaszkola.org (nie mylić z oficjalną stroną programu o podobnym adresie URL) znajdują się przykładowe szacunki finansowe dotyczące pakietów sprzętu możliwych do zamówienia w ramach programu „Cyfrowa szkoła” oraz listy pomocy naukowych, przydatnych w prowadzeniu lekcji. Szykując się do przetargu w zakresie sprzętów IT warto zajrzeć na stronę pppit.org.pl, poświęconą prawidłowym przetargom publicznym IT. Zgromadzone tam zostały informacje dotyczące tej specyficznej części zamówień publicznych, a także dobre praktyki, np. prawidłowo określone wymogi, jakie spełniać powinno zama-
wiane oprogramowanie. Ponadto, na stronach Centrum Edukacji Obywatelskiej, pod adresem www.cyfrowaszkola.nq.pl/ znajdują się fora pomagające w wymianie doświadczeń przez szkoły biorące udział w programie „Cyfrowa szkoła”, dotyczące m.in. zagadnień związanych z przetargami. Kolejną trudnością, z jaką spotykały się szkoły w trakcie wdrażania cyfryzacji, było zapewnienie dostępu do Internetu w odpowiednich parametrach, wymaganych w założeniach programu. Dla odbieranych danych miało to być 8 Mb/s, zaś dla wysyłanych 2 Mb/s. Zachowanie takich parametrów przy jednoczesnej pracy kilkudziesięciu uczniów jest dużym wyzwaniem, zwłaszcza w placówkach funkcjonujących w mniejszych miejscowościach. „Największym problemem w naszym przypadku było sprostanie wymaganej prędkości łącza internetowego. Najczęściej szkoły korzystają z usług Orange (Telekomunikacji Polskiej), a ta niestety nie ma możliwości zapewnienia wymaganych parametrów. Pozostawał w takim przypadku Internet radiowy, co w wielu sytuacjach było trudne, kosztowne albo wręcz niemożliwe. Nam, na szczęście, udało się znaleźć dostawcę” – opowiada Anna Szczęsna, dyrektorka Szkoły Podstawowej im. Stefana Żeromskiego w Nałęczowie. Potencjalnym niedociągnięciem programu „Cyfrowa szkoła” w etapie pilotażowym jest brak obowiązkowego ubezpieczenia sprzę-
„Cyfrową szkołę”, mimo problemów wieku dziecięcego, można na tym etapie ocenić jako sukces i duży krok w dobrą stronę. tu trafiającego do szkół. Kwestią otwartą pozostaje zatem postępowanie np. w przypadku uszkodzenia laptopa przez ucznia. Teoretycznie rodzice takiego ucznia musieliby odpowiadać za wyrządzone przez niego straty, jednak w praktyce mogłoby to być trudne, nieraz po prostu ze względów materialnych. Sprzęt dopiero od niedawna znajduje się w szkołach objętych pilotażem, zatem na ewentualne precedensy, przykłady postępowania ze strony szkół w podobnych przypadkach będzie trzeba poczekać. Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno przed wdrożeniem ogólnopolskiej cyfryzacji szkół odnieść się do tego problemu.
Słowo końcowe Wszystkie placówki oświatowe, biorące udział w pilotażowym etapie programu „Cyfrowa szkoła”, mają obowiązek wypełnić odpowiednie ankiety dotyczące realizacji programu. Ankiety te są konieczne do jego ewaluacji, oraz może przede wszystkim, do zebrania wiedzy o praktycznym przebiegu wdrażania nowoczesnych rozwiązań technologicznych i związanych z nimi zmianach w sposobie nauczania na gruncie polskich placówek oświatowych. Prowadzący ewaluację programu Instytut Badań Edukacyjnych, zgodnie z hasłem „cyfrowa szkoła do cyfrowych kompetencji”, będzie starał się dociekać realnego funkcjonowania cyfryzacji szkół, sprawdzać, jak przebiega realizacja programu pod osłoną radości z nowoczesnego sprzętu i wypełnienia szeroko zakreślonych celów wskazanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Najbardziej interesujące IBE zagadnienia to: oĺsposoby i zakres wykorzystania TIK w przygotowywaniu lekcji przez nauczycieli oĺmetody pracy nauczycieli z uczniami przy wykorzystaniu TIK oĺw ykorzystanie TIK do budowy relacji z uczniami oĺSpośród prawie czterystu szkół, które biorąc udział w pilotażu będą składać sprawozdania z działalności, z pewnością da się wychwycić najciekawsze pomysły dotyczące wykorzystania TIK w codziennym życiu szkoły. Na pełne wyniki dotyczące merytorycznej realizacji „Cyfrowej szkoły” przyjdzie jednak poczekać do III kwartału bieżącego roku. Podsumowując, pierwszy rok pilotażu „Cyfrowej szkoły” można uznać za sukces, i to pomimo trudności, jakie ujawniały się w trakcie jego wdrażania. Wymienione w niniejszym artykule problemy z pewnością znajdą odbicie w badaniach ewaluacyjnych prowadzonych przez Instytut Badań Edukacyjnych oraz tych, realizowanych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Oby przełożyły się też na dalsze działania w procesie cyfryzacji szkolnictwa. Należy mieć nadzieję, że „Cyfrowa szkoła” odniesie sukces również na poziomie ogólnopolskim, wsparta doświadczeniami zgromadzonymi z tych kilkuset szkół biorących udział w pilotażu, a także tych, które same podejmowały trud postawienia na nowoczesną dydaktykę już wcześniej. Piotr Pietruszyński
PC WORLD
59
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
E-podręcznik czyli uczenia na nowo ciężkie początki Przy odpowiednim podejściu elektroniczne podręczniki mają wręcz nieograniczone możliwości zwiększające atrakcyjność tematu dla uczniów. Niestety rodzą też sporo problemów.
Z
miany w obecnym, archaicznym systemie edukacji są niezbędne. Młodzi ludzie mają bardzo chłonne umysły i pełnymi garściami korzystają z dobrodziejstw nowoczesnej t e c h nik i. Uż y w ają ko m p u t e r ó w, smartfonów i tabletów o wiele bieglej niż ich nauczyciele. Po przejściu przez próg szkoły uczeń cofa się w czasie często i o kilkadziesiąt lat. Bywa, że brakuje w nich komputerów, a gdy już są, to są wykorzystywane jedynie na lekcjach informatyki. Jak wprowadzić szkołę w XXI wiek i sprawić, że nauka będzie ciekawsza niż do tej pory? Jednym z elementów umożliwiających to jest e-podręcznik, który ma wspomóc tradycyjne książki.
Czym jest e-podręcznik? Na początku warto zastanowić się, czym jest e-podręcznik. Jego definicja jest niezwykle ogólna i nie jest uszczegółowiona w prawie. „Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopusz-
60
PC WORLD
czania do użytku szkolnego podręczników” przewiduje, że podręczniki mają formę papierową i odpowiadającą jej formę elektroniczną. W tym momencie pojawia się pytanie, co oznacza „odpowiadająca jej forma elektroniczna”. Wiele osób niebezpodstawnie obawia się, że taki podręcznik przybierze po prostu formę pliku drukarskiego PDF, którego wykorzystanie będzie jeszcze gorsze niż tradycyjne podręczniki. Czytanie treści z tradycyjnego ekranu wyjątkowo męczy oczy ze względu na to, że wyświetlacz taki generuje światło. Tak samo jak spojrzenie na słońce powoduje wystąpienie natychmiastowego bólu oczu, tak patrzenie się na ekran jest przyczyną podobnego efektu, ale dopiero po dłuższym obcowaniu z nim. Oznacza to, że jeśli z podręczników cyfrowych ma się korzystać przy użyciu archaicznych metod, może być one tak samo szkodliwe dla oczu dzieci, jak plecak pełen tradycyjnych podręczników dla ich kręgosłupów.
Na czym z niego korzystać? Pewnym rozwiązaniem może być stosowanie czytników książek, takich jak Amazon Kindle. Zostały one wyposa-
żone w ekrany e-papierowe. E-papier składa się z milionów małych kapsułek o średnicy zbliżonej do ludzkiego włosa. Każda zawiera dodatnio naładowane cząstki białe oraz ujemnie naładowane cząstki koloru czarnego. Oba rodzaje cząstek są zawieszone w przezroczystym płynie. Same kapsułki również są zawieszone w płynie między dwoma warstwami folii, dzięki czemu powstaje efekt łudząco podobny do wydruku atramentowego. Gdy uruchamiamy elektroniczną książkę, do poszczególnych pikseli przekazywany jest potencjał elektryczny, by w obszarach „wydrukowanych” czarne cząsteczki znalazły się na górze, w obszarach „czystych” zaś spłynęły na dół i zostały zasłonięte przez cząstki białe. Po odwróceniu polaryzacji cząstki białe i czarne zamieniają się miejscami. Dzięki temu ekran ma świetny kontrast, ale nie świeci i nie męczy oczu, jak prawdziwy papier. Niestety zastosowanie takiego ekranu ma też wady. Jest on monochromatyczny i ma wyjątkowo wolny czas reakcji, przez co nie nadaje się do wyświetlania multimediów. A to właśnie animacja wraz z dźwiękiem oraz innymi rozwiązaniami multimedialnymi ma być podstawą takiego podręcznika. Oznacza to, że rodzice i uczniowie będą mieli trzy wyjścia. Pierwsze z nich to kupienie jednego wszechstronnego urządzenia (tabletu lub komputera), które pozwoli na uruchomienie filmu, gry, muzyki i tekstu, ale czytanie z niego będzie niewygodne i niezbyt zdrowe dla dziecka. Drugie to konieczność kupienia dwóch urządzeń, czyli tabletu/komputera i czytnika książek, co zwiększy wydatek o 300–450 zł na każde dziecko. Dla rodzin z jednym dzieckiem nie powinien to być duży problem, zwłaszcza w skali kilku lat, jednak w przypadku
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
rodzin z większą liczbą dzieci taki wydatek może być odczuwalny. Trzecie wyjście to kupno jednego urządzenia na dziecko i drukowanie treści, które nie są multimedialne i wymagają długiego obcowania z nimi. Będzie to możliwe, gdyż według rozporządzenia MEN o dopuszczaniu podręczników, każdy podręcznik (także multimedialny) musi mieć opcję drukowania. Przyda to się nie tylko podczas czytania długich tekstów, ale też podczas zajęć manualnych, które będą wymagały pokolorowania rysunku lub złożenia modelu figury przestrzennej. Problemem jest też to, na jakim sprzęcie będzie możliwe uruchomienie cyfrowego podręcznika. Same e-podręczniki prawdopodobnie będą bezpłatne, jednak to na rodzicu będzie spoczywać konieczność kupna odpowiedniego urządzenia, na którym taki podręcznik zadziała. Ministerstwo nie zamierza wspierać żadnego konkretnego producenta sprzętu i ogłaszać przetargu na kupienie milionów takich samych urządzeń. Zamiast tego ma zamiar sprawić, by wydawane e-podręczniki miały minimalne wymagania sprzętowe, które będą określać, czy podręcznik zadziała na danym urządzeniu. Rozwiązanie ma swoje dobre i złe strony. Z całą pewnością dobrą stroną jest, że Ministerstwo nie będzie mieć możliwości zmuszenia rodziców do kupna drogich tabletów. Taki wydatek mógłby nadwyrężyć budżety dużej części społeczeństwa. Oprócz tego dziecku będzie można dać do szkoły tablet,
który już został kupiony do użytku domowego, ale znudził się domownikom. Z drugiej strony zróżnicowanie w posiadanym sprzęcie będzie negatywnym zjawiskiem, którego skutkiem będzie zwiększanie różnic między uczniami. Istnieje ryzyko, że dzieci posiadające sprzęt mniej prestiżowej firmy padną ofiarą szykan ze strony uczniów, których rodzice są bardziej zamożni i mogą sobie pozwolić na kupno najdroższych iPadów. Kolejnym ryzykiem jest to, że eksperci ustalą wymagania sprzętowe na zbyt niskim poziomie i rodzice kupią dziecku urządzenie, na którym podręczniki będą działać, ale nie wystarczająco płynnie. Do tego Ministerstwo powinno przyłożyć szczególną uwagę, w przeciwnym razie nauczyciel i uczniowie będą spędzać więcej czasu na uruchamianiu programów i urządzeń, niż na korzystaniu z nich.
Nauczyciele czekają na e-podręczniki Często słyszy się, że pedagodzy są przeciwnikami wprowadzenia e-podręczników i wolą pozostać przy tradycyjnych metodach nauczania. Okazuje się jednak, że tak naprawdę duża część nauczycieli jest za tym, by korzystać z nowych technologii. Tak wynika z internetowego sondażu, w którym udział wzięło ponad 10 000 osób, w tym 5716 nauczycieli. Jedynie 0,4% z nich miało obawy, że korzystanie z e-podręczników może mieć negatywny skutek na jakość kształcenia.
Źródło Ministerstwo Edukacji Narodowej (men.gov.pl)
Do czytania lepiej nada się czytnik książek niż tablet. Nie ma on jednak funkcji multimedialnych
Sześciu na dziesięciu przepytanych pedagogów uznało, że treści cyfrowe są ich codziennym narzędziem pracy. Tylko 3% nauczycieli stwierdziło, że nie korzystało z nich nigdy. Już 15,6% przedstawicieli tej grupy zawodowej nie potrzebuje szkolenia ani instrukcji, by korzystać z e-podręczników, a większość za wystarczające uznała odbycie szkolenia online. Warto wziąć pod uwagę, że jedynie 2 (słownie: dwóch) nauczycieli oczekiwało odbycia szkolenia przy asyście wykładowcy, a 698 chciałoby mieć dostęp do indywidualnych konsultacji. Wyniki sondażu nastrajają wyjątkowo pozytywnie, warto jednak pamiętać, że został on przeprowadzony przez Internet, czyli wśród osób, które stosunkowo często korzystają z techniki. Ważne jest jednak, że ponad połowa ankietowanych to byli nauczyciele, co pokazuje, że w coraz większym stopniu są oni zainteresowani zastosowaniem e-podręczników podczas lekcji. Nauczyciele nieobyci z nowymi rozwiązaniami edukacyjnymi mogliby być uczeni w szkołach przez swoich młodszych kolegów po fachu, co znacznie ograniczyłoby koszty prowadzenia szkoleń i wprowadziłoby bardziej luźną atmosferę podczas ich trwania, co powinno pozytywnie wpłynąć na ich rezultat. Dawid Kosiński
PC WORLD
61
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
Gry w służbie dzieciom Dzieci i młodzież uwielbiają rozrywkę, a jej dostępność obecnie jest większa niż kiedykolwiek wcześniej w historii. To do nas należy jednak zadanie odpowiednio skanalizować pragnienie zabawy. Świetnym przykładem mogą być gry komputerowe.
G
ry komputerowe i wideo to jedne z ulubionych rozrywek wszystkich dzieci. Ze świecą można szukać ucznia, który posiada komputer, konsolę, smartfona lub tablet i nie używa tego sprzętu do grania. Nie ma więc nic dziwnego w tym, że wiele instytucji zastanawia się, jak wykorzystać gry w szkołach. Warto zastanowić się, czy ma to sens, czy uczniowie mogą być zainteresowani takim sposobem nauki i jakie konkretnie tytuły powinno się wykorzystać w procesie edukacji.
62
PC WORLD
Dotychczasowy model edukacyjny, którego głównymi elementami były książki, zeszyty i testy podsumowujące dane tematy z całą pewnością można uznać za przestarzały. Oczywiście kreatywny i otwarty na uczniów nauczyciel nawet przy użyciu tak archaicznych metod może zaszczepić w swoich podopiecznych chęć nauki, jednak w większości przypadków taka sytuacja nie ma miejsca. By zachęcić dzieci do aktywnego brania udziału w lekcji, można wykorzystać gry komputerowe. Oczywiście
nie sprawdzą się one we wszystkich przedmiotach. Trudno wyobrazić sobie, by podczas lekcji wykorzystywał je nauczyciel języka polskiego. Także matematyka jest dziedziną, w której gry sprawdzą się raczej na krótką metę. Istnieje wiele wartościowych aplikacji, które lepiej zobrazują uczniom przebieg funkcji czy po kolei zobrazują przebieg wykonania trudnego działania, jednak typowe gry komputerowe nie okażą się pomocne w tej dosyć teoretycznej dziedzinie nauki. Ten typ oprogramowania
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
może być bardziej przydatny podczas nauki fizyki, biologii, historii czy podstaw ekonomii.
Dlaczego wybrać grę? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta – gdyż dzieci niezależnie od wieku je uwielbiają. Obecnie młodzi ludzie spędzają przed komputerami ogromną ilość swojego czasu, przez co gry mogą im wydawać się bardziej przystępne niż archaiczne podręczniki i zeszyty. Ponadto zawierają one element rywalizacji, który w doskonały sposób potrafi niemal każdego zmotywować. Uczniowie mogą porównywać, w jakim czasie przeszli dany poziom, jaki wynik przy tym osiągnęli i jak skomplikowanych rozwiązań użyli do tego celu. Nie bez znaczenia jest też to, że dzięki ciekawej warstwie fabularnej dziecko zainteresuje się grą i nawet nie zauważy, że przy okazji zdobyło całkiem dużą wiedzę na temat Cesarstwa Rzymskiego czy niektórych działów fizyki. Ponadto dziecko będzie w stanie o wiele dłużej grać w taką grę niż się uczyć, przynajmniej jeśli dany tytuł je zainteresuje. Umiejętne wykorzystywanie gier w celach edukacyjnych może też sprawić, że dziecko za-
Kontrolery ruchu mogą być rozwiązaniem, które zachęci mało aktywne dzieci do uprawiania sportu.
cznie utożsamiać przyjemność z nauką i zobaczy, że nie musi być ona trudna i żmudna.
Gry uczą Warto wziąć pod uwagę, że sama gra nigdy nie zastąpi nauczyciela i książ-
Seria Total War to jedne z najlepszych gier strategicznych. Mogą być doskonałym uzupełnieniem lekcji historii.
ki, może być jedynie dodatkiem, który zainteresuje ucznia i pozwoli mu lepiej zrozumieć dany problem. Przykładem takiego zastosowania gry może być najpopularniejszy tytuł stworzony z myślą o smartfonach i tabletach, czyli Angry Birds. Bardzo łatwo można na nim wytłumaczyć, oczywiście w sposób uproszczony, zasadę zależności użytej siły od przyspieszenia czy zależność zasięgu i wysokości rzutu od kąta i siły wyrzutu. Drugą dosyć popularną serią gier omawiającą te tematy może być Portal, połączenie bezkrwawej strzelaniny z grą logiczną. Trudniejsze tematy, takie jak elektrostatyka nie będą mogły być tłumaczone w ten sposób, gdyż są to w większości zagadnienia teoretyczne. Co prawda, istnieją projekty szumnie nazywane grami, które są po prostu aplikacjami edukacyjnymi. Idealnym przykładem tego jest głośny projekt „WIRTUALNA FIZYKA – WIEDZA PRAWDZIWA” , który składa się z wielu minigier oraz filmów edukacyjnych. Do nauki historii doskonale mogą się nadać gry takie jak Europa Universalis, czy seria gier Total War. Ta ostatnia jest kultowa wśród wszystkich graczy, lecz zapewne mogłaby zainteresować też nauczycieli historii. Do tej pory w jej ramach ukazała się jedna lub dwie części każdego z tytułów takich jak Rome, PC WORLD
63
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
Medieval, Empire, Shogun i Napoleon. Jak łatwo się domyśleć, dotyczą one kolejno okresów Republiki i Cesarstwa Rzymskiego, średniowiecza, czasów nowożytnych, feudalnej Japonii i czasów napoleońskich. Gry te są kombinacjami strategii czasu rzeczywistego oraz strategii turowych. Rozgrywka dzieli się na dwie części – mapę kampanii oraz na pole bitwy. Na mapie kampanii gracz rozbudowuje swoje imperium, dba o ekonomię, infrastrukturę oraz o rozwój swojej armii, zaś na polu bitwy walczy z wrogimi armiami. Gra nie zawsze jest zgodna z historią, gdyż wiele wydarzeń zależy od poczynań gracza, ale tytuły te mogą być doskonałym uzupełnieniem lekcji historii, zwłaszcza wytłumaczenia przyczyn i skutków ważnych dla świata decyzji. Kolejną ich zaletą jest to, że nie są to nowości rynkowe. Z tego powodu są one bardziej przystępne cenowo (większość kosztuje jedyne 20 zł) i działają nie tylko na najnowszych, ale też na starszych komputerach. Nauczyciel uczący historii powinien też zwrócić uwagę na to, czy jego uczniowie odróżniają fabuły niektórych gier, w których fikcja przeplata się z rzeczywistością, od realnego stanu rzeczy. W przeciwnym przypadku niektórzy uczniowie mogą twierdzić, że zakon asasynów znany z serii Assassin’s Creed
Portal 2 to gra, która do przejścia wymaga znajomości zasad fizycznych i logicznego myślenia. brał udział w wydarzeniu znanym jako „herbatka bostońska” oraz że Leonardo da Vinci dla tego samego zakonu wykonywał już w XV wieku takie wynalazki, jak miniaturowy pistolet. SimCity – idealne narzędzie edukacyjne Z kolei tytułem idealnym do nauki podstaw zarządzania jest SimCity, hitowa se-
SimCity to gra uniwersalna. Mogą w nią grać dzieci, rodzice, osoby stroniące od komputerów i wytrawni gracze.
64
PC WORLD
ria, której najnowsza odsłona trafiła do sprzedaży 7 marca 2013 roku. Jest to symulator zarządzania miastem, w którym pod uwagę trzeba brać wiele czynników ekonomicznych, społecznych i architektonicznych. Budując miasto należy dbać o to, by zarabiało ono na siebie, a wszystkie ważne budynki, takie jak posterunek policji, siedziba straży pożarnej czy oczyszczalnia ścieków znajdowały się w takim miejscu, by swoim zasięgiem obejmowały jak największą część miasta. Oprócz tego konieczne jest tworzenie miejsc pracy i przestrzeni miejskiej, która podniesie poziom życia mieszkańców. Można by tak wymieniać bez końca. Gra jest zarazem bardzo skomplikowana, złożona i prosta w obsłudze, dzięki czemu może w nią grać nawet uczeń pierwszej klasy szkoły podstawowej. Oczywiście nie uda mu się raczej stworzyć metropolii, ale bardzo szybko zrozumie mechanizmy społeczne i ekonomiczne zachodzące w prawdziwych miastach. W grze praktycznie nie ma przemocy, dzięki czemu SimCity dostało klasyfikację wiekową PEGI 7. Tytuł ten może bardzo dobrze nauczyć, jak działa miasto i jak łatwo można doprowadzić do tego, by działało ono źle. Warto podkreślić, że w SimCity grają też
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
politycy. W 2002 roku, przed wyborami na prezydenta Warszawy, zaproszono startujących polityków do zbudowania swojego miasta. Bezkonkurencyjny okazał się wtedy Lech Kaczyński, który zbudował metropolię liczącą 471 tysięcy osób. Drugie pod względem wielkości wirtualne miasto miało wówczas jedynie 277 tysięcy mieszkańców.
Rozrywka w służbie ruchu Może się wydawać, że gry komputerowe są ostatnim rozwiązaniem, które może być wykorzystywane podczas lekcji wychowania fizycznego. Jednak dzięki pojawieniu się kontrolerów ruchu, takim jak Nintendo Wii, Sony Move czy Microsoft Kinect. Pozwalają one na granie w liczne gry za pomocą swojego ciała zamiast kontrolera w postaci dżojstika, gamepada, klawiatury czy myszy. Wiele gier stworzonych z myślą o tej konsoli to aplikacje takie jak trener fitness czy nauka sztuk walki. Oczywiście nie mogą one zastąpić prawdziwego sportu, jednak mogą być doskonałym wstępem do walki z otyłością. Dzieci otyłe są często zniechęcone do sportu z różnych powodów, np. strachu przed brakiem akceptacji ze strony innych, mniejszej liczby otyłych dzieci uprawiających sport. Jednocześnie są bardzo zainteresowane techniką i grami. Takie przemycenie sportu do ich zainteresowań może poprawić ich kondycję i sprawić, że po pewnym czasie same poczują potrzebę
E-dziennik
Europa Universalis jest niezwykle skomplikowana, ale może zarazić miłością do historii na całe życie. uprawiania prawdziwego sportu, już bez pomocy konsoli.
Wabik na dzieci i młodzież Reasumując, gra to doskonały dodatek edukacyjny, dzięki któremu dziecko może odczuć wymierne korzyści płynące z nauki i bardziej zaangażować się w lekcje. Jednak nawet najlepsza gra nie zastąpi nigdy nauczyciela, który w sposób przystępny będzie potrafił zachęcić ucznia do zgłębiania odpowiednich zagadnień. W procesie
edukacyjnym nie można stawiać tylko na jedną formę nauki, gdyż po pewnym czasie dziecko uzna ją za zbyt nudną. Dobry pedagog będzie potrafił w ramach lekcji i zajęć pozalekcyjnych wykorzystać nie tylko gry, ale też podręczniki, zeszyty, prezentacje oraz filmy fabularne i dokumentalne. Dzięki temu uczeń będzie otrzymywał różnorodne bodźce, które utrzymają go w ciągłym w stanie przynajmniej umiarkowanego zainteresowania. Dawid Kosiński
[ [
– przejrzyste zasady, zrozumiały cennik! 3 3 3 3 3 3 3 3
Opłata dla szkoły tylko 1zł Dobrowolna opłata dla rodzica 2zł miesięcznie Darmowe drukowanie świadectw i zestawień Bezpłatna coroczna archiwizacja e-dziennika Gwarantowane bezpieczeństwo danych Szczegółowe statystyki Możliwość rezygnacji w trakcie obowiązywania umowy Możliwość przetestowania systemu bez żadnych zobowiązań
Przekon aj siƗ czy warto! TESTU J ZA DARMO !
Jeśli powołasz się na PC WORLD i zdecydujesz się na naszą ofertę otrzymasz ZA DARMO dostęp do PLATFORMY E-LEARNINGOWEJ! Skontaktuj się z nami: prymus@prymus.info Infolinia: 517 603 368 lub 22 258 82 06
PC WORLD
65
Dowiedz się więcej: www.prymus.info
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
Nauka języków obcych w Internecie Obecnie do nauki języków obcych możemy wykorzystywać kursy online, serwisy internetowe czy też platformy e-learningowe. Nie jesteśmy skazani na tradycyjny podręcznik czy też branie lekcji w zwykłych szkołach językowych. Pokazujemy, co Internet ma do zaoferowania w kwestii edukacji lingwistycznej.
I
nternet to nie tylko narzędzie służące nam do rozrywki czy też komunikacji z otoczeniem. Dzięki niemu możemy rozwijać siebie, uczyć się nowych rzeczy, i to w bardziej przystępny sposób. Wzorcowym przykładem jest tutaj możliwość nauki języków obcych za pośrednictwem sieci. Nauka języków obcych wielu osobom kojarzyła się dotychczas z czymś kosztownym. Semestr nauki w szkole języków obcych to często koszt przekraczający 1000 zł. Jeszcze droższe są prywatne lekcje z lektorem. Tymczasem możemy znacząco obniżyć nasze koszty. Wystarczy, że wykorzystamy wszystkie możliwości, jakie dają nam specjalne narzędzia do nauki języków obcych. Redukcja kosztów to nie jedyna zaleta. Ucząc się przez Internet sami ustalamy godziny naszych zajęć, nie musimy się martwić o dojazd na nasze lekcje. Jest więc to rozwiązanie nie tylko tańsze, ale i wygodniejsze. Nauka online może być także znacznie skuteczniejsza. Wszystko zależy tutaj od naszej motywacji i czasu, jaki będziemy w stanie na to poświęcać.
E-learning w praktyce Ciekawą możliwością są kursy językowe online. Oferta dostępna w sieci jest bardzo zróżnicowana, tak pod względem ceny, jak i możliwości, jakie oferuje. Warto wspomnieć tutaj o stronie SuperMemo. Oprócz zwykłych kursów, znajdziemy tutaj ofertę specjalnie przygotowaną dla szkół. W ramach pakietu przewidziane jest konto nauczyciela, ucznia oraz opiekuna szkoły. To idealne rozwiązanie dla szkół, które pragną sprostać rosnącym oczekiwaniom swoich uczniów i ich rodziców oraz chcą być bardziej konkurencyjne. Pakiet
66
PC WORLD
Dzieci preferują uczenie się z wykorzystaniem komputerów. E-learning jest dla nich źródło: flickr.com naturalnym środowiskiem.
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
dla szkół to nie tylko narzędzie służące do zarządzania i wspomagania procesu kształcenia. Korzystanie z platformy e-learningowej wraz z pakietem dla szkół pozwala nauczycielowi na zwiększenie motywacji do nauki u uczniów. Posiadając konto nauczyciela, pedagog może prowadzić nadzór nad procesem nauki swoich uczniów, monitorować ich postępy w nauce, prowadzić listę sprawdzianów, jak i statystyk dotyczących czasu spędzonego na nauce w ramach kursu. W każdym momencie nauczyciel może zlecać uczniom zadania i weryfikować ich wykonanie. Konto opiekuna szkoły umożliwia osobie zarządzającej placówką przeglądanie statystyk pracy, zarówno uczniów, jak i nauczycieli. Dyrektor może monitorować, który z nauczycieli ma najlepsze wyniki w pracy z uczniami. Konto opiekuna pozwala także na edycję posiadanych grup. Każdy uczeń korzystający z pakietu ma osobisty kontakt z nauczycielem w dowolnym momencie, co usprawnia komunikację oraz pomaga w indywidualnym podejściu do nauki. Oprócz pakietu dla szkół, oferta firmy obejmuje także możliwość nauki indywidualnej z lektorem. Kursy językowe online z lektorem to półroczne szkolenia. Dostępne są kursy z języka angielskiego, niemieckiego, hiszpańskiego, rosyjskiego, francuskiego, włoskiego oraz polskiego. W trakcie kursu można doskonalić wszystkie umiejętności językowe: pisanie, formułowanie wypowiedzi, rozmowę, rozumienie tekstu pisanego, rozumienie ze słuchu, naukę słownictwa, gramatyki i wymowy. To uczeń wybiera dogodną dla siebie porę ćwiczeń i konwersacji, a postępy w nauce są koordynowane przez osobistego lektora danego języka obcego. Koszt takich lekcji zależy od wybranego języka oraz poziomu jego nauczania. Najdroższe są kursy realizowane na najwyższym poziomie językowym. Ceny zaczynają się od 39 zł za 45 minut nauki z osobistym lektorem. W zamian za to otrzymujemy dostęp do wszystkich materiałów oraz możliwość indywidualnego ustalania godzin nauki. Innym ciekawym pomysłem jest nauka poprzez stronę Enter University. Jest to oferta przeznaczona dla tych, których interesuje nauka języka angielskiego na poziomie C1 i C2. Kursy prowadzone są na specjalnej platformie e-learningowej. Interesującą opcją jest możliwość nauki języka angielskiego o określonej specjalizacji terminologicznej (do wyboru angielski dla prawników, biznesmenów oraz lekarzy). Jest to rzecz szczególnie przydatna dla osób chcących wybrać studia w tym kierunku. Inną możliwością są kursy sprzężone z popularnymi serialami (Friends, Weeds, Dr House etc.), które wprowadzają w struktury żywego współczesnego języka angielskiego, a dzięki temu pozwalają znacząco poprawić płynność i naturalność komunikacji słownej. Kolejną interesującą ofertą jest Dailynet.pl. Do wyboru mamy język angielski oraz niemiecki. Każdy z nich posiada 3 poziomy zaawansowania. Interesującą opcją jest możliwość nauki za darmo. Serwis posiada moduły, które są powszechnie dostępne dla każdego zarejestrowanego użytkownika.
Wkrótce ten widok można będzie zaobserwować jedynie w muzeach. źródło: flickr.com
Inteligentny system zarządzania placówką z dziennikiem elektronicznym i modułem ewaluacji.
Gotowe zasoby edukacyjne. Narzędzie e-learningowe do tworzenia lekcji.
OFERTA SPECJALNA: – nieodpłatny dostęp do platformy Wirtualne Lekcje; – nieodpłatna pula kont rodziców w systemie Nasze Oceny.
infolinia: 801 802 102; 801 808 102 www.naszeoceny.pl; www.wirtualnelekcje.pl www.multiszkola.edu.pl
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
Pełen kurs na najłatwiejszym poziomie kosztuje 590 zł. Wszystkie z powyższych są kursami, przy których to mamy do dyspozycji swojego osobistego lektora.
Z duchem czasu Swoje oferty kursów e-learningowych mają także tradycyjne szkoły językowe, które zdały sobie sprawę, że chcąc skutecznie stawiać czoła wyzwaniom współczesnej edukacji, muszą w swojej ofercie posiadać także kursy realizowane online. Jednym z takich ośrodków jest łódzkie Centrum Języków Obcych Professional, które oprócz klasycznych kursów, ma w swojej ofercie także te, realizowane za pośrednictwem platform. W ofercie znajdują się języki: angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, włoski, rosyjski oraz język polski dla obcokrajowców. Po zapisaniu się na kurs, każdemu uczniowi zostaje indywidualnie przypisany lektor, który regularnie zamieszcza na stronie internetowej materiały do nauki oraz wskazówki dla danej osoby. Prace domowe i semestralne są regularnie sprawdzane i odsyłane, dzięki czemu na bieżąco ma się informację, które elementy należy poprawić. Oprócz tego każdy uczestnik
E-learning to nauka także poprzez zabawę. źródło: flickr.com
68
PC WORLD
SuperMemo ma w swojej ofercie pakiet dla szkół. regularnie otrzymuje materiały audiowizualne, dostępne po zalogowaniu na indywidualne konto użytkownika. Inną szkołą językową, która postanowiła posiadać w swojej ofercie także kursy e-learningowe jest Proteuss. Prowadzi ona specjalną platformę o nazwie eProti, która została stworzona z myślą o najmłodszych adeptach nauki języków obcych. Specjaliści są zgodni co do tego, że najszybciej języków obcych uczą się dzieci do lat 6, które bardzo szybko zapamiętują nowe słownictwo. Na zakup platformy zdecydowało się wiele gmin w Polsce. Wadą eProti pozostaje to, że umożliwia ona, jak do tej pory, tylko naukę języka angielskiego. Serwis WebLang24 jest oparty na popularnej platformie e-learningowej Moodle. Jest to rozwiązanie szczególnie polecane szkołom. Placówka, która chce skorzystać z serwisu otrzymuje: oĺ swoją własną przestrzeń na platformie, opatrzoną logotypem szkoły i z indywidualną kolorystyką, oĺ dostęp do gotowych e-learnigowych kursów językowych z języka angielskiego, niemieckiego i hiszpańskiego, „strefę słuchacza” zawierającą: oĺ „tablicę ogłoszeń” dla słuchaczy (ogłoszenia są automatycznie wysyłane na adresy e-mail słuchaczy), oĺ miejsce na ważne informacje i dokumenty dotyczące funkcjonowania szkoły,
oĺ forum dyskusyjne dla słuchaczy, oĺ w strefie słuchacza dostępne są również narzędzia umożliwiające przeprowadzanie ankiet, organizowanie czatów, dzielenie się wartościowymi zasobami internetowymi itp., oĺ „strefę lektora” zawierającą podobne elementy, jak strefa słuchacza oraz możliwość tworzenia własnych ćwiczeń i kursów e-learningowych na bazie platformy Moodle. Swoją platformę e-learningową ma także Fundacja Nauki Języków Obcych Linguae Mundi. W tym przypadku jest to jednak hybryda tradycyjnej nauki z elementami kształcenia przez Internet. Zajęcia odbywają się więc w sposób tradycyjny, ale oprócz tego każdy z uczestników kursu ma dostęp do platformy e-learningowej, na której znajdzie dodatkowe zagadnienia, ma możliwość dostępu do danej lekcji, gdzie po raz kolejny może odsłuchać dany materiał ćwiczeniowy czy też powtórzyć gramatykę. WorldwideSchool to kolejna ze szkół, która w ostatnim czasie postanowiła otworzyć się na Internet. Placówka prowadzi bezpłatne webinaria w wybranych językach oraz prowadzi kursy przygotowujące do testu kompetencji językowych dla gimnazjalistów. Sama oferta e-learningowa składa się z 5 poziomów zaawansowania w następujących opcjach uczenia się:
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
oĺ ĺKURSĺINTERNETOWYĺĺ`$)9n ĺCZYLIĺ`DOĺITĺ YOURSELFnĺ ANG ĺZRÊBĺTOĺSAM ĺpĺĺTOĺOFER TAĺDLAĺUCZNIÊWĺAMBITNYCH ĺKTÊRZYĺNIEĺ POTRZEBUJ ĺ DODATKOWYCHĺ MOTYWACJI ĺ 0RACUJEĺ SIÁĺ SAMODZIELNIE ĺ USTALAJ Cĺ RYTMĺPRACYĺWED UGĺW ASNYCHĺUPODO BAÈ ĺ3AMEMUĺDECYDUJEMYĺTAK E ĺNAĺ KTÊRYMĺ POZIOMIEĺ CHCEMYĺ SIÁĺ UCZY½ ĺ #ENAĺTAKIEGOĺKURSUĺWYNOSIĺ ĺZ ĺĺ oĺ KURSĺ INTERNETOWYĺ `6OXnĺ pĺ JESTĺ KUR SEMĺ OPIERAJ CYMĺ SIÁĺ NAĺ SAMODZIEL NEJĺ PRACYĺ Zĺ PLATFORM ĺ E LEARNINGO W ĺ Wĺ PO CZENIUĺ Zĺ INDYWIDUALNYMIĺ ZAJÁCIAMIĺ KONWERSACYJNYMIĺ ONLINEĺ ZĺWIRTUALNYMĺNAUCZYCIELEM ĺ+URSĺJESTĺ DOSTÁPNYĺ ODĺ POZIOMUĺ ! ĺ 0ODCZASĺ SAMODZIELNEJĺNAUKIĺWĺCZASIEĺSPOTKAÈĺ Zĺ LEKTOREMĺ MO NAĺ ½WICZY½ĺ CODZIEN NYĺJÁZYKĺANGIELSKI ĺ:AJÁCIAĺZĺLEKTOREMĺ MOG ĺODBYWA½ĺSIÁĺWĺDOGODNYMĺCZA SIEĺIĺCZÁSTOTLIWOuCIĺZGODNEJĺZĺINDYWI DUALNYMIĺ POTRZEBAMI ĺ #ENAĺ ZALE NAĺ JESTĺODĺLICZBYĺKONWERSACJIĺZĺLEKTOREM ĺĺ 7AD ĺ7ORLDWIDE3CHOOLĺJESTĺTO ĺ EĺPO SIADAĺ ONAĺ TYLKOĺ KURSYĺ E LEARNINGOWEĺ Zĺ JÁZYKAĺ ANGIELSKIEGO ĺ 4YMĺ BARDZIEJĺ SZKODA ĺ GDY ĺ SZKO Aĺ POSIADAĺ Wĺ SWOJEJĺ TRADYCYJNEJĺOFERCIEĺKURSĺJÁZYKAĺCHIÈSKIE GO ĺ)MPLEMENTACJAĺMANDARYÈSKIEGOĺDOĺ PLATFORMYĺE LEARNINGOWEJĺBY ABYĺCIEKA WYMĺROZWI ZANIEMĺSZCZEGÊLNIEĺDLAĺRO DZICÊW ĺKTÊRZYĺMIESZKAJ ĺWĺMNIEJSZYCHĺ MIEJSCOWOuCIACHĺ Iĺ NIEĺ MOG ĺ ZAPISA½ĺ SWOICHĺDZIECIĺNAĺKURSĺJÁZYKA ĺKTÊRYĺ JAKĺ PODKREuLAJ ĺEKSPERCI ĺWĺPRZYSZ OuCIĺBÁ DZIEĺODGRYWA ĺZNACZNIEĺWA NIEJSZ ĺROLÁĺ ANI ELIĺOBECNIE 3ZKO AĺE4UTORĺPODKREuLA ĺ EĺJESTĺPIERW SZ ĺPLACÊWK ĺWĺ0OLSCEĺUCZ C ĺJÁZYKAĺ ANGIELSKIEGOĺ ZAĺ POuREDNICTWEMĺ )NTER NETU ĺ0RZEDĺZAKUPEMĺMO EMYĺBEZP AT NIEĺ PRZETESTOWA½ĺ NIEWIELKIĺ FRAGMENTĺ TEKSTU ĺ +OSZTĺ WERSJIĺ PODSTAWOWEJĺ TOĺ ĺ Z ĺ ZAĺ ROKĺ NAUKI ĺ /PCJAĺ PREMIUM ĺ Wĺ K TÊREJĺ DOSTAJEMYĺ DOĺ DYSPOZYCJIĺ PRYWATNEGOĺ LEKTORAĺ TOĺ WYDATEKĺ RZÁDUĺ ĺ Z ĺ ZAĺ ĺ MIESIÁCYĺ NAUKI ĺ +URSĺ POSIADAĺMULTIMEDIALNEĺ½WICZENIAĺORAZĺ GRYĺ JÁZYKOWE ĺ COĺ NAĺ PEWNOĺ BÁDZIEĺ DOBRYMĺ ROZWI ZANIEMĺ DLAĺ M ODSZYCHĺ UCZESTNIKÊW ĺ +URSYĺ JÁZYKÊWĺ ONLINEĺ POSIADAĺ TAK Eĺ KA PL ĺDOSTÁPNYCHĺJESTĺSIEDEMĺJÁZYKÊWĺ OBCYCH ĺ.AĺSZCZEGÊLN ĺUWAGÁĺZAS UGUJEĺ FAKT ĺ EĺSZKO AĺTAĺPOSIADAĺTAK EĺWĺSWOJEJĺ PC WORLD
69
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
ofercie naukę języka japońskiego. Jest to jedyna tego typu możliwość dostępna na polskim rynku. Kilka lekcji każdego z języków jest dostępnych za darmo. Możemy więc zobaczyć przed zakupem, czy wybrany poziom nam odpowiada. Ceny kształtują się od 47 zł za bezterminowy dostęp do wybranego modułu.
Dlaczego e-learning? Najważniejszym czynnikiem jest tutaj redukcja nakładów finansowych. Wybierając e-learning nie musimy się martwić o koszty związane z dojazdem na miejsce kursu czy też tradycyjnych materiałów szkoleniowych, takich jak podręczniki. Nie bez znaczenia jest także oszczędność czasu związana bezpośrednio z dojazdami oraz to, że do nauki możemy przystąpić w godzinach, które nam odpowiadają. Osoba ucząca się sama decyduje o zakresie, intensywności i częstotliwości przyswajanego materiału. Ma dostęp do nietuzinkowych form multimedialnych, przez co sama nauka jest ciekawsza i bardziej urozmaicona. Jest to doskonała opcja dla osób bardzo zajętych, ale także dla tych, dla których zwykła interakcja w sali szkoleniowej stanowi z różnych względów problem. Z punktu widzenia nauczyciela, przydatne jest to, że materiał szkoleniowy może on na bieżąco uaktualniać o nowe zagadnienia. Istotne jest również łatwiejsze administrowanie zarówno ze względu
E-learning nie zawsze będzie w stanie zastąpić naukę przed tablicą. źródło: flickr.com na monitorowanie postępu uczniów, jak i kontrolę całego procesu szkoleniowego.
Przestrogi Nie ma rozwiązań idealnych. Wśród wad e-learningu wymienia się najczęściej poczucie izolacji osoby szkolącej się wskutek braku interakcji z innymi uczestnikami nauki. Obecne metody e-learningowe starają się temu przeciwdziałać poprzez
6ka.pl jest jedyną szkołą oferującą naukę języka japońskiego online .
70
PC WORLD
zastosowanie interaktywnych metod szkoleniowych przy wykorzystaniu np. forów dyskusyjnych czy funkcji czatu. Metoda e-learningowa rodzi problemy z motywacją i dyscypliną uczących się. Niejednokrotnie barierę zarówno dla organizatorów, jak i uczestników stanowi infrastruktura informatyczna niezbędna do korzystania z tego typu rozwiązań. Często wskazuje się również na wyższe koszty e-learningu w porównaniu z tradycyjną nauką w klasie. Wdrażanie platform e-learningowych generuje duży początkowy koszt, który jednak maleje wprost proporcjonalnie do liczby osób szkolonych, zasięgu, częstotliwości przeprowadzanych działań szkoleniowych etc. Szacuje się, że w następnych latach nakłady finansowe na rozwój e-learningu będą dynamicznie wzrastać i stanie się on dość powszechną metodą uczenia się. Upowszechnienie się e-learningu w Polsce to z pewnością plan wieloletni, głównie z powodu braków w infrastrukturze technicznej i doświadczenia w prowadzeniu kursów. Jedno jest jednak pewne. Ta metoda to przyszłość edukacji. Karol Jaskuła
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
50 trików oszczędzających twój czas „Czas to pieniądz” powiedział w 1748 roku Benjamin Franklin. Choć od tego momentu minęło już ponad 250 lat, maksyma nabrała jeszcze większego znaczenia. By pomóc ci zaoszczędzić czas, przygotowaliśmy 50 krótkich porad technologicznych, które znacznie przyspieszą korzystanie z Windows, internetowych usług Google’a, takich jak poczta Gmail, czy nawet smartfonów.
WINDOWS Większość podanych dalej sposobów działa we wszystkimi wersjach systemu, jednak niektóre przeznaczone są wyłącznie do Visty i Windows 7. Używaj skrótów! Większość użytkowników zna z pewnością skrót [Ctrl C] – kopiuj, a także [Ctrl V] – wklej. System Windows oferuje znacznie więcej takich rozwiązań, np. wciśnięcie [Windows L] powoduje zablokowanie komputera, a wciśnięcie [Ctrl Y] cofa ostatnią akcję. Używając skrótów, znacznie zaoszczędzisz czas. Twórz własne skróty. W wielu programach (np. w Photoshopie) możliwe jest tworzenie własnych skrótów. Rozwiązanie to znacznie ułatwia życie, bo pozwala przyspieszać operacje wykonywane w najczęściej używanych programach. Windows pozwala na tworzenie skrótów do programów. Wystarczy najechać myszą na znajdujący się na pulpicie skrót do nich lub też plik .exe w folderze danej aplikacji, kliknąć go prawym przyciskiem myszy i wybrać „Właściwości”. Na karcie „Skrót” zobaczysz miejsce na wpisanie klawiszy skrótu. Szybkie przeskakiwanie między oknami. Jeśli masz otwartych kilka folderów i stron, nie musisz gubić się między nimi. Wciśnięcie [Alt Tab] pozwoli zobaczyć wszystkie otwarte okna. W XP trzymając wciśnięty [Alt] możesz naciskać [Tab], zmieniając okno, do którego chcesz przejść. W Viście i Windows 7 jest opcja używania Flip 3D, czyli zobaczenia zminimalizowanych okien na jednym pasku zadań. Nawigujesz między nimi strzałkami kursora.
1.
2.
3.
4.
Otwieraj programy za pomocą klawiatury. W Windows 7 naciśnij klawisz [Windows], otwórz menu „Start” i zacznij wpisywać nazwę programu. System poda ci listę aplikacji, które odpowiadają wprowadzanej nazwie. Wyreguluj jasność obrazu na laptopie. Dobrze wyregulowana jasność pozwala na mniejsze zużycie baterii. Aby ją ustawić w optymalny sposób, wciśnij [Windows X]. Zyskasz dostęp do Windows Mobility Center. Tutaj możesz wyregulować kontrast. Przydaje się to szczególnie wówczas, gdy przeinstalowało się system, a ustawianie jasności z klawiatury nie działa poprawnie z powodu braku odpowiedniego sterownika. Twórz skróty na pulpicie. Utwórz na pulpicie skróty do folderów i programów, których najczęściej używasz. Zaoszczędzi to czas potrzebny na otwieranie folderów i podfolderów. Dbaj o Autostart. Zbyt dużo programów uruchamiających się wraz z systemem
5.
6.
7.
sprawia, że tracisz czas, czekając na jego otwarcie. Aby wyłączyć niepotrzebnie uruchamiane, otwórz okienko konsoli, wciskając [Windows R] i wpisz msconfig. Na karcie „Uruchamianie” widać wszystkie aplikacje otwierane wraz z systemem – niepotrzebne odznacz. Także niektóre aplikacje do porządkowania systemu mają opcję wyłączania programów Autostartu. UWAGA – niektóre z aplikacji muszą być uruchamiane z systemem, aby działał poprawnie. Jeśli nie masz pewności, czy dana funkcja może zostać wyłączona, zostaw ją tak, jak jest. Usuwaj śmieci z dysku twardego. Pamiętaj, aby raz na jakiś czas usuwać niepotrzebne pliki z twardego dysku i dokonywać defragmentacji. Zwiększy to szybkość dostępu do danych, czyli działania systemu. Tu można polecić specjalistyczne programy do tego typu operacji. Do opróżniania dysku ze zbędnych plików i uszkodzonych wpisów w rejestrze bezkonkurencyjny jest CCleaner, a do defragmentacji posłużyć może np. UltraDefrag czy też Auslogic Disk Defrag Pro. Zainwestuj w drugi monitor. Niektóre aplikacje wymagają, aby spędzać czas na przewijaniu ekranu, minimalizacji okien itp. Windows bardzo dobrze obsługuje wiele monitorów, dlatego jeśli używasz takich programów, warto zainwestować w drugi monitor – najlepiej full HD. Pozwoli to zobaczyć całą treść bez uciążliwego przewijania ekranu.
8.
9.
PC WORLD
71
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
10.
Twórz PDF-y dla innych. Możesz przygotować dokument w Wordzie i wysłać go e-mailem do współpracownika. Jeśli jednak tworzone dokumenty nie wymagają edycji, lepiej zapisywać je jako PDF-y za pomocą wirtualnych drukarek (np. Bullzip PDF Printer). Odbiorca nie musi wówczas mieć programu, który odczyta DOC czy XLS, może za to obejrzeć dokument w jednej z licznych bezpłatnych przeglądarek tego typu plików. Pokaż wszystkim swój pokaz slajdów (Office 2010). Aby podzielić się utworzoną w PowerPoincie prezentacją z wieloma osobami, nie musisz wysyłać jej imiennie do wszystkich. Gdy przygotujesz pokaz slajdów, skorzystaj z funkcji transmisji do podzielenia się nią z całym światem. Służy do tego opcja „Broadcast Slide Show” (funkcja w menu „Share”) – po pokazaniu się okna dialogowego kliknij „Start”, a otrzymasz unikatowy adres URL, pod którym twoja praca została umieszczona na serwerach Microsoftu. Link ten możesz umieścić na profilu społecznościowym, wysłać grupowym e-mailem, umieścić na swojej stronie itp. Oglądający zobaczą go w swoich przeglądarkach internetowych i nie potrzebują do tego żadnych składników pakietu Office zainstalowanych w systemie.
18.
11.
DRUKOWANIE Oto kilka porad, jak drukować szybciej i sprawniej. Pamiętaj o drukowaniu dwustronnym. Jeśli nie masz ustawionej domyślnie opcji drukowania obustronnego, drukarka wydrukuje dokument 4-stronicowy na czterech oddzielnych kartkach, niepotrzebnie zużywając papier. W druku dwustronnym dostaniesz dwie obustronnie zadrukowane kartki. Opcję tę można ustawić we właściwościach drukowania oraz samej drukarki. Zmniejszaj obrazki w tekście. Jeśli dany dokument zawiera grafiki, które nie są istotne dla tekstu, a stanowią tylko jego ilustrację, warto je pomniejszyć w edytorze tekstu, aby zajmowały mniej miejsca, co przyśpieszy również pracę drukarki i zmniejszy zużycie tuszu. Utrzymuj drukarkę w stanie uśpienia. Jeśli wyłączysz drukarkę, po jej uruchomieniu
12.
13. 14.
72
PC WORLD
Tab] to przejście do kolejnej otwartej zakładki, [Ctrl Shift T] zaś pozwala na otwarcie ostatniej zamkniętej zakładki. Przymocuj ważne strony do paska zadań. Możesz podglądać swoje ulubione strony WWW bez otwierania przeglądarki. Wystarczy kliknąć One Box (IE) lub zakładkę strony i przenieść ją na pasek zadań Windows 7. Przypięta strona ma własną miniaturę. Poza tym niektóre strony mają też możliwość kontroli miniatur, informując o nowościach. Działa to podobnie jak czytniki RSS. Niektóre programy pocztowe pozwalają na przypinanie powiadomień o nowych wiadomościach w ten sam sposób. Używaj najszybszych przeglądarek. Producenci przeglądarek stawiają w dzisiejszych czasach na dwie cechy: szybkość oraz bezpieczeństwo. W obu kategoriach Firefox oraz Chrome zostawiają daleko w tyle konkurencję. I nic nie stoi na przeszkodzie, aby mieć je obie. Szybkość łącza to podstawa. Szybkie łącze to rzecz niezbędna nie tylko dla osób pracujących zdalnie, ale przydaje się także do czysto rozrywkowego korzystania z sieci. Oczywiście połączenie im szybsze, tym droższe, ale zauważ, że zaoszczędzasz dzięki niemu sporo czasu, zwłaszcza gdy często pobierasz dane z sieci. Szybkość swojego połączenia możesz sprawdzić na wielu stronach w sieci, np. www.speedtest.pl. Umieszczaj najczęściej odwiedzane strony na pasku zakładek. Umieszczenie ulubionych stron na pasku zakładek da ci na dostęp do nich za pomocą jednego kliknięcia. W przeciwnym wypadku musisz otwierać zakładkę Ulubionych i ręcznie najeżdżać kursorem myszy na daną stronę. Niby nieduża różnica, jednak w skali roku daje sporo zaoszczędzonego czasu. Autouzupełnianie. Każdy odwiedza strony, na których się loguje (np. serwis społecznościowy, kanał na YouTubie itd.). Konieczność wpisywania hasła i loginu to kolejna czynność, na którą tracisz jednorazowo kilka sekund swojego życia. Możesz to zmienić, używając opcji automatycznego zapamiętywania haseł. Podobnie rzecz się ma
musisz odczekać dłuższą chwilę, póki nie rozgrzeje się i stanie gotowa do pracy. Każdorazowo po starcie czyści także dysze, co zużywa nieco tuszu. Aby tego uniknąć, na czas pracy nie wyłączaj jej, a trzymaj w stanie uśpienia, co pozwoli na jej błyskawiczny powrót do akcji.
SIEĆ Prawdopodobnie większość z nas spędza bardzo dużo czasu, surfując po sieci. Oto kilka porad, które przyspieszą przeglądanie stron internetowych. Oszczędzaj czas przy wpisywaniu adresów. Wpisując adres strony, nie musisz dodawać przedrostka www. Często także nie trzeba dodawać .com. Jeśli w dodatku masz zapamiętane w przeglądarce adresy, pojawią się podczas wpisywania pierwszych ich liter. Wówczas tylko najedź na odpowiedni i wciśnij [Enter], aby przejść do strony. Równie łatwą metodą jest wprowadzenie samej nazwy strony, np. „pcworld” i naciśnięcie klawiszy [Ctrl Enter]. Przypinaj karty w Firefoksie. Jeśli regularnie odwiedzasz pewne strony internetowe, możesz zostawić je zawsze otwarte. Wystarczy wejść na daną stronę i kliknąć jej kartę prawym przyciskiem myszy, a następnie wybrać opcję „Przypnij jako kartę aplikacji”. Kontroluj swoje karty. Aby otworzyć nową zakładkę w przeglądarce, wystarczy wcisnąć [Ctrl T]. Natomiast wciśnięcie [Ctrl
15.
16.
17.
19.
20.
21.
22.
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
z danymi wpisywanymi do pól identyfikacji itp. Timer-Tab – bezpłatna pomoc. Aplikacja Timer-Tab (timer-tab.com) to bezpłatny stoper, zegarek i alarm w jednym. Może posłużyć do wyliczania zaplanowanego czasu. Jeśli np. postanawiasz przeznaczyć na jakąś czynność 30 minut, zegarek zacznie odliczać czas i poinformuje, gdy minie. Utwórz listę rzeczy do zrobienia. Właściwa organizacja czasu pracy to połowa sukcesu. Najpierw zaplanuj, czym będziesz się zajmować w danych godzinach. Oszczędzi ci to rozmyślania, co robić w dalszej kolejności. Jest to idealne rozwiązanie dla osób, które zajmują się kilkoma rzeczami na raz. Można wykorzystać w tym celu zwykłą kartkę papieru lub też jeden z wielu organizerów dostępnych na rynku. Nadto warto zapoznać się ze stroną www.rememberthemilk.com, która jest bezpłatnym organizerem czasu online, powiadamiając o zaplanowanych przez użytkownika czynnościach e-mailem, SMS-em, przez komunikatory i na inne sposoby. Używaj Google Docs. Za pomocą Google Docs zmienisz plik PDF w plik tekstowy formatu RTF. Pozwoli to innym na jego dalszą edycję. Aby tego dokonać, wybierz opcję konwersji z menu. Wykorzystuj Google’a do przeliczeń. Google to nie tylko wyszukiwarka. Możesz w jej okienku wpisać kwotę w obcej walucie, a związku z czym otrzymasz jej wartość w złotych. Podobnie przeliczysz wagi i miary – np. po wpisaniu 5 cali, zobaczysz wynik: 12,7 cm. Google jako kalkulator. Oprócz wspomnianych wyżej funkcji Google może służyć również za kalkulator. Jeśli chcesz np. przemnożyć 4,2 przez 7, po prostu wpisujesz 4.2*7 i wciskasz [Enter]. Operacje matematyczne wykonywane w ten sposób mogą być bardziej skomplikowane – „2*8 (sqrt 27)^3=”. Sprawdzaj status swojego rejsu. Jeśli masz wykupiony bilet na samolot i chcesz sprawdzić status rejsu, wystarczy w wyszukiwarce wpisać nazwę linii i numer lotu, np. „EasyJet 8871”. Sprawdzaj pogodę. Jeśli planujesz wycieczkę za miasto, możesz szybko sprawdzić prognozę pogody. W tym celu wpisz „pogoda” i nazwę miasta czy miejscowości. Otrzymasz informację o temperaturze, zachmurzeniu, wietrze i jego szybkości, a także wilgotności. Oprócz tego pokaże się także prognoza na kolejne dni. Repertuar kin. Podobnie działa wyszukiwarka filmów. Wpisujesz „kina” i nazwę miasta, a dostaniesz listę lokalnych kin wraz z ich repertuarem danego dnia. Szybszy dostęp do konkretnego działu strony. Jeśli w wyszukiwarce wpiszesz
23.
24.
25.
26. 27.
28. 29.
30. 31.
Podstawowe skróty klawiaturowe w Windows [Ctrl C] – kopiowanie [Ctrl X] – wycinanie [Ctrl V] – wklejanie [Ctrl Z] – cofanie [Ctrl B] – pogrubienie [Ctrl U] – podkreślenie [Ctrl I] – kursywa [F1] – pomoc [Ctrl Esc] – otwieranie menu Start [Alt Tab] – przełączanie między otwartymi programami [Alt F4] – zamykanie programu [Shift Delete] – trwałe usuwanie elementu [Windows L] – blokowanie komputera (bez użycia klawiszy [Ctrl Alt Delete]) [Shift kliknięcie prawym przyciskiem myszy] – wyświetlanie menu skrótów z poleceniami alternatywnymi [Shift dwukrotne kliknięcie] – uruchamianie domyślnego polecenia alternatywnego (drugie polecenie w menu) [Alt dwukrotne kliknięcie] – wyświetlanie właściwości [Shift Delete] – natychmiastowe usuwanie elementu bez umieszczania go w Koszu [F1] – uruchamianie Pomocy systemu Windows [F10] – uaktywnianie opcji paska menu [Shift F10] – otwieranie menu skrótów dla zaznaczonego elementu (równoznaczne z kliknięciem obiektu prawym przyciskiem myszy) [Ctrl Esc] – otwieranie menu Start (aby wybrać element, należy użyć klawiszy strzałek) [Ctrl Esc lub Esc] – wybieranie przycisku Start (aby wybrać pasek zadań, należy nacisnąć klawisz [Tab]; aby wyświetlić menu kontekstowe, należy nacisnąć klawisze [Shift F10]) [Ctrl Shift Esc] – otwieranie Menedżera zadań systemu Windows [Alt Strzałka w dół] – otwieranie pola listy rozwijanej [Alt Tab] – przełączanie do innego uruchomionego programu (aby wyświetlić okno przełączania między zadaniami, należy przytrzymać wciśnięty klawisz [Alt], a następnie nacisnąć klawisz [Tab]) [Shift] – naciśnięcie i przytrzymanie klawisza Shift przy wkładaniu dysku CD-ROM umożliwia pominięcie funkcji automatycznego uruchamiania [Alt Spacja] – wyświetlanie menu systemowego okna głównego (menu systemowe umożliwia przywracanie, przenoszenie, minimalizowanie, maksymalizowanie i zamykanie okna oraz zmienianie jego rozmiaru) [Alt (Alt Myślnik)] – wyświetlanie menu systemowego okna podrzędnego interfejsu dokumentu wielokrotnego (menu systemowe okna podrzędnego interfejsu dokumentu wielokrotnego umożliwia przywracanie, przenoszenie, minimalizowanie, maksymalizowanie i zamykanie okna podrzędnego oraz zmienianie jego rozmiaru) [Ctrl Tab] – przełączanie do następnego okna podrzędnego programu interfejsu dokumentu wielokrotnego [Alt podkreślona litera w menu] – otwieranie menu [Alt F4] – zamykanie bieżącego okna [Ctrl F4] – zamykanie bieżącego okna interfejsu dokumentu wielokrotnego [Alt F6] – przełączanie między oknami tego samego programu (kiedy na przykład jest wyświetlane okno dialogowe Znajdowanie Notatnika, naciśnięcie klawiszy Alt F6 umożliwia przełączanie między oknem dialogowym Znajdowanie a oknem głównym Notatnika) Po zaznaczeniu obiektu: [F2] – zmienianie nazwy obiektu [F3] – znajdowanie wszystkich plików [Ctrl X] – wycinanie [Ctrl C] – kopiowanie [Ctrl V] – wklejanie [Shift Delete] – natychmiastowe usuwanie zaznaczenia, bez przenoszenia go do Kosza [Alt Enter] – otwieranie właściwości zaznaczonego obiektu Aby skopiować plik Należy przytrzymać naciśnięty klawisz [Ctrl] podczas przeciągania pliku do innego folderu. Aby utworzyć skrót Należy przytrzymać naciśnięte klawisze [Ctrl Shift] podczas przeciągania pliku na pulpit lub do folderu.
PC WORLD
73
OPROGRAMOWANIE I INTERNET
pełny adres strony, pierwszy wynik pokaże ją wraz z linkami do poszczególnych jej kategorii i działów. Wpisując np. „pcworld.pl”, otrzymasz linki do strony głównej, działu downloadu, testów, prenumeraty, wiadomości. Oszczędza to czas przy wchodzeniu na główną stronę i wyszukiwaniu na niej danej kategorii. Jeśli interesują cię np. tylko programy do pobrania, dodajesz do ulubionych dział: www. pcworld.pl/ftp zamiast www.pcworld.pl. Znajdź konkretną frazę. Wyszukiwarka Google doskonale wychwytuje konkretne frazy w tekstach na stronach. Jeśli więc szukasz konkretnego zdania, wpisz je w wyszukiwarkę tak, jak powinno brzmieć. Lepsze wyszukiwanie dzięki wykluczeniu słów. Z wyników wyszukiwania możesz wykluczyć wybrane słowa. Pozwoli to na lepsze filtrowanie wyników. Jeśli np. szukasz informacji o jaguarach, wyniki będą zawierać wymieszane linki do materiałów ze zwierzętami oraz samochodami o tej samej nazwie. Możesz wówczas wpisać „jaguar-zwierzę”, a dostaniesz tylko linki do stron poświęconym tym drapieżnym kotowatym. Wypełnianie przez Google’a. Jeśli wpisujesz w wyszukiwarce konkretną frazę, automatycznie pojawiają się związane z nią podpowiedzi. Gdy wpiszesz np. „Jak”, uczynny serwis podpowie ci często wyszukiwane frazy z tym słowem: „jak dojadę”, „jak szybko schudnąć”, „jak napisać CV” i inne. Ich liczba zależy oczywiście od konkretnego słowa.
32. 33.
34.
E-MAIL Jeśli otrzymujesz dużo e-maili, warto uporządkować sobie postępowanie z korespondencją elektroniczną. Oto kilka porad. Nie sprawdzaj skrzynki co chwilę. Wyznacz sobie czas na regularne sprawdzanie (np. co godzinę). Dzięki temu będziesz na bieżąco odpowiadać na e-maile i widzieć nowe. Kasuj od razu te, które nie wymagają odpowiedzi – unikniesz zaśmiecenia skrzynki. Zabierz pocztę ze sobą. Za pomocą smartfona czy tabletu możesz sprawdzać e-maile w drodze do pracy i z powrotem. Dzięki temu nie musisz tego robić już na miejscu. Jeśli podróżujesz środkami komunikacji miejskiej, dodatkowo umilisz sobie w ten sposób czas.
35. 36.
37.
Używaj Gmaila jako organizera. Gmail świetnie nadaje się do tej roli organizera. Jeśli pod koniec dnia roboczego masz w firmowej skrzynce e-maile, którymi należy się zająć następnego dnia, prześlij je na konto Gmail, aby rano odpowiedzieć na nie w odpowiedniej kolejności. Zsynchronizuj skrzynki. Jeśli masz kilka skrzynek, warto je zsynchronizować, co zaoszczędzi ci czasu na sprawdzanie każdej z osobna. Programy takie jak Gmail pozwalają na przekierowania z innych skrzynek. Jeśli używasz poczty na stronie, wówczas po jednym logowaniu od razu zyskasz dostęp do e-maili ze wszystkich źródeł.
38.
W pełni wykorzystuj możliwości Gmaila Gmail jest jednym z najpopularniejszych programów pocztowych. Nic dziwnego, ponieważ oferuje dużą funkcjonalność. Oto kilka przykładów kreatywnego wykorzystania konta: Wyszukiwanie. Możesz szybko odnaleźć e-mail, wpisując w okienko wyszukiwania imię nadawcy bądź też frazę z tytułu wiadomości czy samej treści. Możesz także zaznaczyć parametry wyszukiwania, np. ustalić wyszukiwanie e-maili z załącznikami. Filtrowanie wiadomości. Podobnie jak wyżej – filtrowanie wiadomości pozwoli ci uzyskać listę e-maili z konkretnymi parametrami, np. wyłącznie od wybranego nadawcy. Możesz także wyznaczyć automatyczne kasowanie wiadomości od wskazanego nadawcy, co przydaje się szczególnie, gdy dostajesz spam z tego samego adresu. Używaj priorytetów. Możesz wyznaczyć także priorytetowe e-maile, podając ich nadawcę lub słowa kluczowe. Dzięki temu zostaną wyróżnione i na pewno nie ominiesz ważnych wieści. Usługa ta to Gmail’s Priority Inbox (Priorytety). Bądź na bieżąco. Nie ma nic gorszego niż odkładanie korespondencji na później. Zbiera się jej wówczas spora ilość i spędzasz dużo czasu, aby odpowiedzieć na wszystkie e-maile. Staraj się odpowiadać na każdy e-mail tak szybko, jak to możliwe. Dodatkowo dzięki integracji Gmaila z Google’em dostajesz automatycznie informacje o wszystkich nowościach w kręgu twoich zainteresowań.
39. 40. 41.
42.
SMARTFONY Używając smartfona, także możesz zoptymalizować swoje działania, dzięki czemu zyskasz nieco czasu dla siebie. Trzymaj wiadomości w jednym miejscu. Większość aplikacji pozwala na organizowanie przychodzących e-maili i zarządzanie nimi w jednym miejscu, to samo dotyczy powiadomień z sieci społecznościowych oraz innych. W aparatach marki Sony Ericsson jest to Timescape, w Samsung Galaxy Social Hub. Szybki dostęp do aplikacji w Androidzie. W telefonach z systemem Android można szybko zyskać dostęp do aplikacji, nie odblokowując aparatu. Takie ustawienia można skonfigurować w sekcji bezpieczeństwa lub też ustawieniach konkretnej aplikacji. SmartTags w Sony NFC Xperii. W niektórych aplikacjach możesz zmienić ustawienia połączenia oraz dźwięku. Dzięki temu ustawisz różne dla domu, pracy i samochodu. Oszczędzaj czas podczas przeglądania sieci. W Androidzie 3.1 i późniejszych wersjach możesz przyśpieszyć przeglądanie sieci. Otwórz menu przeglądarki, wybierz „Labs,” a następnie włącz „Quick Controls”. To wyeliminuje ładowanie się paska adresu i statusu z wyświetlacza, dzięki czemu zyskasz więcej miejsca na wyświetlenie witryny. Aby otworzyć zakładkę czy wyszukiwarkę, wystarczy jej dotknąć z prawej lub lewej strony. Oszczędzaj transfer. Zapisuj konkretne sekcje stron, które cię interesują, np. zamiast www.pcworld.pl/ można wpisać www. pcworld.pl/news. Oszczędzisz sobie otwierania całej strony i przechodzenia do konkretnej sekcji. Wiedz, kto dzwoni i pisze. W telefonach możesz ustawić osobny sygnał powiadomienia dla każdej dzwoniącej osoby, podobnie rzecz się ma z SMS-ami danego nadawcy. Dzięki ustawieniu dzwonka dla każdego z osobna, wiesz, kto napisał czy dzwoni, bez patrzenia na wyświetlacz. Używaj iPhone’a szybciej. Jeśli masz dużą stronę przewiniętą na dół, nie musisz przesuwać się z powrotem na górę. Wystarczy nacisnąć pasek statusu, aby przeskoczyć na górę bez przewijania. Zauważ też, że daty i numer automatycznie zmieniane są w linki – wystarczy wcisnąć go, aby połączyć się np. z zapisanym w SMS-ie numerem telefonu. Dziel się zdjęciami szybciej. Mając iPhone’a lub iPoda z systemem iOS 5.0 lub wyższym, możesz szybciej dzielić się zdjęciami ze znajomymi. Otwierasz w tym celu Photo, wybierasz ikonę dzielenia się, następnie wskazujesz wybrane zdjęcia. Potwierdzasz, klikając Share, a następnie ikonę e-maila.
43. 44. 45. 46.
47. 48. 49.
50.
Henryk Tur
74
PC WORLD
Acer zaleca Windows 8 Pro.
» » »
» »
» » »