ศไท ย
สื่อ
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง ป
ทิศทางเกษตรไทย
ในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
จัดทำโดย สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย
ศไท ย
สื่อ
ระเท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
หนังสือที่ระลึก 15 ป รวมพลคนขาวเกษตร ทิศทางเกษตรไทยในเวทีประชาคม เศรษฐกิจอาเซี่ยน ( AEC ) คณะที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ รศ.วุฒิชัย กปลกาญจน, สุราษฎร ทองมาก, อนันต ดาโลดม, พรศักดิ์ พงศาปาน ที่ปรึกษากองบรรณาธิการ ดลมนัส กาเจ, สาโรจน บุญแสง ปญญา เจริญวงศ, ถวิล สุวรรณมณี, อภิชาต ศรีสะอาด, สุวรรณา บุญกล่ำ ชาติชาย ศิริพัฒน, ประเวศน แสงเพชร, ศุภชัย นิลวานิช บรรณาธิการ มนตรี ตรีชารี ผูชวยบรรณาธิการ หนึ่งฤทัย แพรสีทอง, สุธิพงศ ถิ่นเขานอย, กรวัฒน วีนิล, นันทนภัส ราชเจริญ กองบรรณาธิการ สุกัญญา ขำขาว, อัมพร สิทธิผา, ถวัลย ไชยรัตน, อมรรัตน ไกรเดช, ธนสิทธิ์ เหลาประเสริฐ, ชรินทร นิลพงษ, จตุพล ยอดวงศพะเนา, ดนัย ไกรอักษร, พลอยปภัส วิรยิ ะธาดาศักดิ์ ฝายการตลาด - โฆษณา ผูจัดการฝาย ทิพยวรรณ ซำซูดิน ฝายโฆษณา อุดม ดนตรี บริษัทยกระดับ จำกัด ประสานงาน พิชญา พงศาวกุล, วัฒนรินทร สุขีวัย กราฟฟคดีไซส บ.อินโนเวชั่น มีเดีย กรุป จำกัด เจาของ สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร จตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2940-5425-6 โทรสาร 0-2940-5426 ดำเนินการผลิตโดย กองบรรณาธิการ นิตยสาร “เกษตรโฟกัส” สำนักพิมพ นีออนบุคมีเดีย 8/35 หมูบานอมรพันธนคร 8 สวนสยาม 9 (แยก 3) ถ.เสรีไทย แขวง/เขตคันนายาว กทม. 10230 โ ทร. 0-2517-7265-6 , 0-2919-9224 แฟกซ 0-2517-7266
บทบรรณาธิการ
หนังสือ 15 ป รวมพลคนขาวเกษตร ภายใต แนวคิด “ทิศทางเกษตรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจ อาเซีย่ น (AEC) เปนหนังสือทีต่ อ งรวมพลังกายพลังใจ ของกรรมการและคณะอนุกรรมการ สมาคมฯ ทำงาน กันอยางขะมักเขมน เสียสละกำลังกายและกำลังใจ ทุมเทใหกันอยางหนัก จนเปนที่มาของหนังสือที่ระลึก เลมหนาทีม่ ากดวยเนือ้ หาสาระทีค่ วรคาแกการเก็บสะสม เบือ้ งหลังความสำเร็จ มาจากมติของทีป่ ระชุม คณะกรรมการทีม่ อบหมายใหผมรับผิดชอบเปนหัวหนาทีม ดำเนินการจัดทำหนังสือทีร่ ะลึกของงานครบรอบ 15 ป สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ลำพังผม เองคงไมสามารถทำงานใหญขนาดนี้ใหสำเร็จลงได ถาหากไมมีคณะกรรมการที่เสียสละเวลามาชวยงาน กันอยางแข็งขัน ทั้งงานกองบรรณาธิการและงาน โฆษณา แขงกับเวลาที่ใชเตรียมงานไมมากนัก แตคำวา สามัคคีคือพลัง ยังใชไดดีเสมอ จน ทำใหหนังสือที่ระลึกเลมนี้สำเร็จออกมาเปนรูปเลม สวยงาม ที่บรรจุสาระการเกษตรที่เกี่ยวของกับองค ความรูข องเกษตรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน เปนการรวมสาระดานการเกษตรที่เกี่ยวของกับ AEC จากภาครัฐและเอกชนไวในเลม นับเปนการรวบรวม สาระของการเกษตรไทยกับ AEC ที่สมบูรณที่สุดใน ตอนนี้ ความสำเร็จครั้งนี้จะเกิดขึ้นมิไดหากไมไดรับ ความรวมมือกับคณะกรรมการ, คณะอนุกรรมการ, ที่ปรึกษาของสมาคมฯ และผูใหการสนับสนุนทั้งจาก ภาครัฐและเอกชน จนเปนหนังสือเลมหนาที่มากดวย สาระความรูบรรจุไวเต็มเลม ในฐานะตัวแทนคณะ ผูจัดทำ ขอขอบคุณทุกภาคสวนที่ใหการสนับสนุน และขอเสนอแนะดีๆ จนทำใหหนังสือเลมนี้สำเร็จ ตามวั ต ถุ ป ระสงค ก ารจั ด ทำและขอขอบคุ ณ มา ณ โอกาสนี้ ดวยรักและจริงใจ มนตรี ตรีชารี
Contents 14 18 22 23 24
จากใจนายกสมาคม นายดลมนัส กาเจ ทำเนียบกรรมการสมาคมฯ สาร ปติพงศ พึ่งบุญ ณ อยุธยา สาร วุฒิชัย กปลกาญจน สาร ศ.ระพี สาคริก
58 59 60 61 62
จากใจกรรมการสมาคม อภิชาติ ศรีสอาด จากใจกรรมการสมาคม ชาติชาย ศิริพัฒน จากใจกรรมการสมาคม มนตรี ตรีชารี จากใจกรรมการสมาคม สุวรรณา บุญกล่ำ จากใจกรรมการสมาคม จิราพร มวงงาม
26 27 28 29
สาร อนันต ดาโลดม สาร เปลงศักดิ์ ประกาศเภสัช สาร จักรกฤษ เพิ่มพูน สาร กอเขต จันทเลิศลักษณ
63 64 65 66
จากใจกรรมการสมาคม พลอยปภัส วิริยะธาดาศักดิ์ จากใจกรรมการสมาคม อัมพร สิทธิผา จากใจกรรมการสมาคม ถวัลย ไชยรัตน จากใจกรรมการสมาคม อมรรัตน ไกรเดช
34 คำนิยม สุราษฎร ทองมาก
67 จากใจกรรมการสมาคม กรวัฒน วีนิล
35 คำนิยม พรศักดิ์ พงศาปาน
68 จากใจกรรมการสมาคม ชรินทร นิลพงษ
37 คำนิยม ปญญา เจริญวงศ
69 จากใจกรรมการสมาคม จตุพล ยอดวงศพะเนา
38 คำนิยม ถวิล สุวรรณมณี
70 จากใจกรรมการสมาคม ธนสิทธิ์ เหลาประเสิรฐ
39 คำนิยม สาโรช บุญแสง
71 จากใจกรรมการสมาคม ดนัย ไกรอักษร
Contents 40 47 80 84 88
ประวัติความเปนมาของสมาคมฯ ระเบียบขอบังคับสมาคม ธุรกิจเกษตรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ทิศทางเกษตรไทย ในยุคเขาสู AEC ความสำเร็จของการเกษตรไทยเมื่อกาวเขาสู AEC
92 มิติใหมของการเกษตรไทย : บทบาทของหุนสวนรวมพัฒนา 96 แนวทางการใชประโยชนจากเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหมในการพัฒนาการเกษตร 106 การเตรียมความพรอมสินคาเกษตรยางพาราของประเทศไทยในการกาว เขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ป ๒๕๕๘ 114 มันสำปะหลังในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) 116 น้ำตาลไทยหลังประชาคมอาเซี่ยน 122 พันธุขาวลูกผสม: ทางเลือกของเกษตรกรเพื่อเพิ่มผลผลิต 124 การผลิตไมประดับใหสอดรับการคาเสรี 126 โอกาสการขยายตลาดไกเนื้อ ภายใต AEC 130 สรุปสถานการณการคาสินคาประมงระหวางไทยกับกลุมประเทศสมาชิกอาเซียน ป 2556 135 ผลกระทบจากประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนตอการประมงไทย 146 มุมมองสยามคูโบตากับการเปดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน 152 ขอดี - ขอเสีย ที่ควรรู เมื่อเขาสู AEC 158 การใชปุยเคมีที่ถูกตองและเหมาะสม’ หนทางการอยูรอดของเกษตรกรไทยในยุค AEC
จากวันนั้นถึงวันนี้ก็ 11 ปแลวนะ!
เปนเวลา 11 ปแหงการทุมเทในการทำงานในฐานะเปนกรรมการตั้งแตปแรก ที่กอดคอกับ คณะกรรมการคนอื่นๆและบรรดาสมาชิก ดวยจิตใจอันแนวแนวา ชมรมสื่อมวลชนแหงประเทศไทยตอง ยกฐานะเปนสมาคม เพื่อเปนพึงของเกษตรกร ดวยการทำหนาที่เปนสื่อกลางในการเผยแพรขาวสารดาน การเกษตร การประมง ปศุสตั ว สัตวเลีย้ ง และการทำมาหากิน ใหปถุ ชุ นทีส่ นใจไดรบั ทราบ ผานกิจกรรม ตางๆ ทั้งที่เผยแพรผานสื่อตนสังกัดของสมาชิก ผานเวทีสัมมนา และนำพาไปดูงานตามสถานที่ตางๆ รวมถึงการปกปองผลประโยชนภาคการเกษตรของประเทศดวย หากยอนไปจากทีม่ สี อ่ื มวลชนอาวุโสสายเกษตร ทีเ่ ริม่ กอตัวเปนกลุม เล็กๆ 4 ป กอนทีผ่ มจะเขาไปมี สวนรวมเมือ่ 11 ปทผ่ี า นมา ถือวาการรวมพลของคนขาวเกษตรมาถึงปน้ี ก็ 15 ปแลวครับ เปนเวลา 15 ป แหงการพัฒนาการขึ้นมาเรื่อยๆ จากกลุมคนคิดเพียง 3 คน "คุณปญญา เจริญวงศ แหงไทยรัฐ คุณถวิล สุวรรณมณี จากวิทยุ มก. คุณเกียรติพันธ จันทราปตย รายการเกษตร ชอง 5 สมัยนั้น" มาเปนชมรม และสมาคม ซึ่งมีสมาชิกสามัญที่เปนสื่อมวลชนสายเกษตรแขนงตางๆกวา 200 ราย และทำใหสังคม ภายนอกเริ่มรูจัก"สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย" มากขึ้นในวันนี้ เพื่อเปนเกียรติประวัติใหกับผูที่กอตั้งรมชมสื่อมวชลนเกษตรแหงประเทศไทยและผูที่สานตอจนยก ฐานะใหเปนสมาคมที่เปนนิติบุคคลถูกตองตามกฏหมาย ทางสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ไดจดั ทำหนังสือ "15 ปรวมพลคนขาวเกษตร" และจัดงาน "15 ปรวมพลคนขาวเกษตร" ณ อาคารจักรพันธ เพ็ญศิริ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร บางเขน กรุงเทพฯ ในวันที่ 5 พฤศจิกายน 2557 ในนามนายกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ขอขอบคุณพันธมิตรที่ใหการสนับสนุน ในการจัดทำหนังสือที่ระลึก"15 ปรวมพลคนขาวเกษตร" จนลุลวงไปดวยดี
นายดลมนัส กาเจ นายกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย หนังสือพิมพ คม ชัด ลึก
“พัฒนาระบบบริหารจัดการดานการเงินการบัญชี ของสหกรณและกลุมเกษตรกรใหเขมแข็ง โปรงใส กาวไกลดวยไอที นำบัญชีสูเกษตรกร”
“กาวไปดวยกัน กาวไปอยางรูทัน ดวยการใชบัญชี สรางความพอเพียง
กรมการตรวจบัญชี www.cad.go.th 12 ถนนกรุงเกษม แขวงวัดสามพระยา เขตพระนคร กรุงเทพฯ 10200 ศูนยบริการประชาชน (CallCenter) 0 2628 5240-59 ตอ 2108
สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย คณะกรรมการบริหาร ประจำป 2557-2558
ดลมนัส กาเจ นายกสมาคม นสพ.คมชัดลึก
อภิชาติ ศรีสอาด
ชาติชาย ศิริพัฒน
มนตรี ตรีชารี
นิตยสารไมลองไมรู
นสพ.ไทยรัฐ
นิตยสารชุมทางอาชีพ นิตยสารเกษตรโฟกัส
อุปนายก
อุปนายก
อุปนายก
สุวรรณา บุญกล่ำ
จิราพร มวงงาม
TNN24
TV3 ขาวเกษตร
เลขาธิการ
รองเลขาธิการ
ประธานทีป่ รึกษา อ.ชัยวัฒน ศีตะจิตต คณะทีป่ รึกษาสมาคม คุณสาโรช บุญแสง (นสพ.แนวหนา) คุณปญญา เจริญวงศ (นสพ.ไทยรัฐ), คุณประเวศ แสงเพชร (เทคโนโลยีชาวบาน (มติชน) ) คุณสุราษฎร ทองมาก (นิตยสารไมลองไมรู), คุณพรศักดิ์ พงศาปาน (เทคโนโลยีชาวบาน (มติชน)), คุณถวิล สุวรรณมณี (สถานีวิทยุ มก.) คุณเกียรติพันธ จันทราปตย (นิตยสารไมลองไมรู), คุณธนันท ทยานุกุล (ชองทางทำมาหากิน),
18
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
พลอยปภัส วิริยะธาดาศักดิ์
อัมพร สิทธิผา
ถวัลย ไชยรัตน
นิตยสารกุงไทย
TNN24
MCOT. อ.ส.ม.ท.
เหรัญญิก
นายทะเบียน
ประชาสัมพันธ
อมรรัตน ไกรเดช
กรวัฒน วีนิล
ชรินทร นิลพงษ
นสพ.แนวหนา
นพส.พิมพไทย
ชองทางทำมาหากิน
จตุพล ยอดวงศพะเนา
ธนสิทธิ์ เหลาประเสิรฐ
ดนัย ไกรอักษร
หนังสือพิมพสยามทองถิ่น
เทคโนโลยีชาวบาน (มติชน)
TV7
รองประชาสัมพันธ
สวัสดิการ
สาราณียกร
กิจกรรมพิเศษ
ปฎิคม
กรรมการ
คุณศุภชัย นิลวานิช (สำนักพิมพไทยรวย), คุณธีระพงษ พุกกะจันทร (รายการเดลินิวสชวนชิม), คุณหนึง่ ฤทัย แพรสีทอง (รักษเกษตร), คุณคมสัน ทิพยจกั ษุรตั น (รายการเกษตรอาสา), คุณนิพนธ มุย เรืองศรี (CP กลุม พืช), คุณคำรณ บริสุทธิ์ (ไอซา), คุณสุรัตน อัตตะ (นสพ.คมชัดลึก), คุณไชยรัตน สมฉุน (นสพ.ไทยรัฐ), คุณนิกร จันพรม (นสพ.คมชัดลึก) 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
19
ศไท ย
สื่อ
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก
สารแสดงความยินดี ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม ประชากรสวนใหญของประเทศประกอบอาชีพการเกษตร มีทั้งสาขาพืช สาขาสัตว และสาขาประมงเปนอาชีพหลัก สรางรายไดความมั่นคงทางดานอาหาร และ พลังงานของประเทศตอเนื่องยาวนานดวยวิถีชีวิตของเกษตรกรผูรูจักเรียนรูพัฒนาตนเอง เกิดภูมิปญญา สามารถถายทอดทางวิชาการ นำไปปฏิบัติไดดีมีประสิทธิผล เขาใจ เขาถึงลึกซึ้งในภาคปฏิบัติ สามารถ ลดตนทุน เพิ่มผลผลิต และพัฒนาคุณภาพชีวิตเกษตรกร เสริมสรางวิถีเกษตรกรรมใหสืบทอดตอไปอยาง ยั่งยืน ซึ่งปจจุบันเกษตรกรสามารถรับรูขอมูลขาวสารผลงานวิจัย ผลงานทางวิชาการ องคความรูที่หลาก หลายผสมผสานภูมิปญญาถายทอดผานสื่อมวลชน โดยเฉพาะสื่อมวลชนเกษตรนับเปนความสำคัญยิ่งตอ วงการเกษตรประเทศไทย ในนามของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผมขอแสดงความยินดีและขอชืน่ ชมในการดำเนินกิจกรรม ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ที่ไดจัดทำหนังสือที่ระลึก และจัดงานฉลองครบรอบ “15 ป.รวมพลคนขาวเกษตร.” เพื่อเปนสื่อกลางในการถายทอดความรู ขอมูลขาวสาร ความเคลื่อนไหวในแวด วงเกษตรทุกภาคสวน ถายทอดสูเกษตรกรและประชาชนผูสนใจทุกระดับไดรับรูขอมูลขาวสารที่เปนกลาง ถูกตอง เที่ยงตรง ทันตอสถานการณ ในโอกาสอันเปนมงคลนี้ผมขอใหขวัญและกำลังใจแด คณะกรรมการบริหารสมาคมสื่อมวลชน เกษตรแหงประเทศไทย ประสบความสำเร็จสมเจตนารมณ ความมุงหวังตามวัตถุประสงคทุกประการ
นายปติพงศ พึ่งบุญ ณ อยุธยา รัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ
สารแสดงความยินดี ผมรูสึกเปนเกียรติที่สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ขอใหเขียนสารแสดงความยินดี ในวาระที่สมาคมฯ กอตั้งรวม “15 ป รวมพลคนขาวเกษตร” สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ดวยความยินดีอยางยิ่ง ดวยประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม ประชากรสวนใหญของประเทศประกอบอาชีพเกษตรกรรม สรางรายไดหลักใหกับประเทศมาอยางตอเนื่องยาวนานไดรับการถายทอดความรูทางวิชาการจากสถาบัน ทางวิชาการ องคความรูหลากหลายสามารถนำไปปฎิบัติไดทำใหผูประกอบอาชีพทางการเกษตร มีความ เจริญกาวทันเทคโนโลยีทางการเกษตรนำมาใช จึงลดตนทุนเพิ่มผลผลิตพัฒนาคุณภาพชีวิต เสริมสราง วิถีเกษตรกรรมใหดำรงยืนหยัดยั่งยืนตลอดมา โดยขอมูลขาวสาร ผลงานวิจัยทางวิชาการจากนักวิชาการ นักวิทยาศาสตรการเกษตร ผสมผสานภูมิปญญาผานสื่อมวลชนสายเกษตรสาขาตางๆ นับวันยิ่งมีความ สำคัญ และมีบทบาทตอเกษตรกร และประชาชนผูสนใจมากยิ่งขึ้น เปนการกระตุนภาคการเกษตรใหมี ความเข็มแข็งสอดคลองรองรับกับยุคของการแขงขันเสรีทไ่ี ทยกำลังกาวสู AEC ประชาคมเศรษฐกิจอาเชียน ในป พ.ศ. 2558 ในนามของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรผมขอแสดงความยินดีและชื่นชมในการดำเนินกิจกรรม ของสมาคมฯจนถึ ง วาระครบ 15 ป รวมพลคนข า วเกษตร และขอขอบพระคุ ณ นายกฯ สมาชิ ก ผูสื่อขาวขององคกรสื่อทุกทานที่ไดกรุณา ใหความรวมมือเสนอขาวสาร ผลงานทางวิชาการ ผลงานวิจัย ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรดวยดีเสมอมา สงผลใหความรูเทคโนโลยีถูกถายทอดออกไปสูเกษตรกร และประชาชน นำไปใชประกอบอาชีพยกระดับคุณภาพชีวิตพัฒนาเศรษฐกิจของชาติเปนไปดวยดี ขออวยพรใหคณะกรรมการบริหาร นำพาสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยไปสูความ เจริญรุงเรื่องประสบแตความสุข ความสำเร็จสมเจตนารมณ ตามวัตถุประสงคทุกประการ
รองศาสตราจารย วุฒิชัย กปลกาญจน อธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร
สารแสดงความยินดี ผมไดทราบวาคุณดลมนัสไดรับเลือกตั้งใหดำรงตำแหนงนายกสมาคมนักขาวการเกษตร ผมขอ แสดงความยินดีดวยความจริงใจ ผมขอฝากหนึ่งประเด็นไวดวย ผมไดยินคนพูดกันเสมือนคนบาจี้ พูดถึงเรื่องการสงออก ทั้งๆ ที่ เกษตรกรตกทุกขไดยาก ทำไมไมทำใหคนของเรามีชีวิตที่ดีในระดับหนึ่งแลวคอยคิดเรื่องสงออก ในสหรัฐอเมริกานัน้ ผมไปดูการทำนาตัง้ แตป พ.ศ. 2519 ในชวงนัน้ สหรัฐอเมริกาปลูกขาวสองประเภท ประเภทแรกไดแกขา วเมล็ดสัน้ (Japonic type) ทีเ่ รียกวาขาวญีป่ นุ เปนขาวทีต่ น ตัง้ แข็งเหมาะกับใชรถเกีย่ ว และกินปุยจุดวย ที่วากินปุยจุเพราะเมื่อยิ่งไดปุยมาก มันก็จะใหผลผลิตมาก อีกประเภทคือขาวเมล็ดยาว (Indica type) เปนขาวชนิดเดียวกับที่คนไทยปลูกมาชานาน ขาวเมล็ดยาวมีลักษณะสำคัญอยางหนึ่ง คือ เมื่อใสปุยมากตนจะลม (Lodging) ขาวเมล็ดยาวเหมาะกับการเกี่ยวดวยมือ ชาวนาจะใชไมนาบใหมันลม เพื่อจะไดเกี่ยวสะดวกโดยไมตองกมหลัง ขาวเมล็ดสัน้ ปลูกทางใตของสหรัฐอเมริกาตัง้ แตมลรัฐเทกซัส หลุยสเซียนา อารคนั ซอ และมิสซิสซิปป สวนขาวเมล็ดยาวปลูกทางตะวันตก ในมลรัฐแคลิฟอรเนีย ชาวนาอเมริกาปลูกขาวอยางสบายโดยไมตอง ลงไปกินไปนอนเหมือนชาวนาไทย พอจะใสปุยก็โทรไปบอกบริษัท แลวเอาธงไปปกไวหัวแปลงทายแปลง เครื่องบินก็จะเอาปุยมาลงแลวเก็บเงินภายหลัง ดูแลวไมยากลำบากเหมือนชาวนาไทย ผมคิดวาความยากลำบากอยูค กู บั มนุษย ถามนุษยนยิ มความยากลำบากก็จะเปนคนดี ทำงานอยาง มีความสุขโดยไมหยิบหยง คุณคาของชาวนาไทยจึงมีคามากกวาชาวนาฝรั่ง ขอใหคุนชินกับความยาก ลำบากก็จะเปนคนดีได
ผมอายุมากแลวแตยังคลุกคลีกับชาวนาชาวไร เพราะพวกเขาสอนใหผมทำงานแบบไมหยิบหยง การทำงานในนาในไรนน้ั ผมเห็นรอยเทาทีฝ่ ากไว ซึง่ รอยเทาทีฝ่ ากไว เปนรอยเทาของคนดี คนทีใ่ สรองเทา มักหลงลืมตน เพราะทำไปก็เสียผูเ สียคนไปเปลาๆ สูอ ยูอ ยางรูค ณุ คาของตัวเองไมดกี วาหรือ ผมอยูเ กษตรฯ แมเปนอธิการผมก็ทำแบบนี้ ถาผูใ หญไมทำจะใหเด็กทำไดอยางไร มัวแตคดิ วาอยากเปนนานาชาติ ตองทำ ใหเขารักเคารพ ไมใชจะเอาพูดแตภาษาเขา ขืนทำไปแตแคนั้นเขาจะไมชอบหนา เพราะมัวแตพูดเรื่อง ไมเปนเรื่อง ผมเคยเปนที่ปรึกษาทบวงมหาวิทยาลัย ตั้งแตมหาวิทยาลัยตางๆ ยังอยู ผมเห็นมหาวิทยาลัย แหงหนึ่งอยากเปนนานาชาติ ขอเสนอใหมีการสอนภาษาตางๆ มากมาย ผมรอดูอยูวาแทนที่จะเปน นานาชาติกลับกลายเปนทาสตางชาติ เกษตรศาสตรไมใชปาดงดอนเหมือนในอดีต เพราะเกษตรศาสตรจะนำสังคมเขาไปสูคนสวนใหญ แตผูบริหารขึ้นไปอยูที่สูงแลวลงไมเปนผมไมไดอยากเปนผูบริหารแตเพราะเหตุวาในชวงนั้น มีเหตุการณ เกิดขึ้นแกมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร จนผมตองถูกขอรองใหไปรับงานทั้งๆ ที่ไมมีความตองการอยาก ขึ้นไปทำหรือไปอยูที่สูง ผมไดรับทุนร็อกกี้เฟลเลอร แตผมไมไดไป เพราะการนำเอาความรูจากเมืองฝรั่ง สูไมไดที่จะทำงานใหกับแผนดินอยางเต็มภาคภูมิ ไหนๆ จะปฏิรูปการศึกษากันแลวนาจะปฏิรูปใจตนเอง เสียกอน ไมเชนกันจะถอยหลังกลับเหมือนในอดีต คนเราทำอะไรก็พูดกันติดปากวาตองสงขายเมืองนอก ไมพูดวาจะใหแผนดินหรือใหคนในประเทศ อยูด กี นิ ดีเสียกอน เหลือคอยสงขาย มีใครคิดแบบนีบ้ างไหมหรือลืมกันหมด ผมเปนเด็กดือ้ เด็กดือ้ ทีซ่ อ่ื สัตย สุจริตและไมยอมเด็กตามกนคนอื่น ขอใหคนที่ปฏิบัติไดมีความสุขความเจริญยิ่งๆ ขึ้นไปนะครับ ศ.ระพี สาคริก 4 ตุลาคม 2557
สารแสดงความยินดี
สมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย ขอแสดงความยินดีในโอกาสทีส่ มาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย มีอายุครบ 15 ป ในป พ.ศ. 2557 สมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย เปนองคกรวิชาชีพทางการเกษตร ที่มีความใกลชิด และมีความ สัมพันธอันดีกับสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยมาโดยตลอด รวมทั้ง กระผมเองที่ไดมีสวนสนับ สนุนในการกอตั้งชมรมสื่อมวลชนเกษตร มาตั้งแตป พ.ศ. 2540 เพราะมีความใกลชิด ทั้งในฐานะที่เปน ผูใหขาวทางดานการเกษตรของหนวยงานที่ผมไดปฏิบัติหนาที่อยู ไดรับความกรุณาและความรวมมือเปน อยางดีจากนักขาวสายเกษตร ตลอดระยะเวลาทีร่ บั ราชการในกรมสงเสริมการเกษตรและกรมวิชาการเกษตร จึงมีความยินดีเมื่อนักขาวสายเกษตรไดรวมตัวกันกอตั้งเปนชมรมสื่อมวลชนเกษตร โดยมีสำนักงานอยูที่ อาคารสารนิเทศ 50 ป มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร และตอมาไดจดทะเบียนเปนสมาคมสื่อมวลชนเกษตร แหงประเทศไทย ซึ่งนายกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ไดใหเกียรติรับเปนคณะกรรมการ ที่ปรึกษาของสมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย ทุกคน ทำใหองคกรทั้งสองมีความใกลชิด มีความสัมพันธ ที่ดีกันมาโดยตลอด ตลอดระยะเวลา 15 ปที่ผานมาที่สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ไดดำเนินกิจการเพื่อ เปนประโยชนในการนำเสนอขาวสารทางดานการเกษตร เสนอขอคิดเห็น หรือขอมูล รวมทั้งปญหาของ พีน่ อ งเกษตรกรตอสาธารณชน สมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย ใครขอถือโอกาสอันเปนมงคลนี้ ขออวยพร ใหกิจการและการดำเนินงานของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย มีความเจริญกาวหนา ประสบ ความสำเร็จ ใหเปนศูนยรวมของนักขาวสายเกษตร สรางสวัสดิการเพื่อชวยเหลือมวลสมาชิกตลอดจน ครอบครัวในยามทีม่ ปี ญ หา นำเสนอขาวทีเ่ ปนประโยชนในการพัฒนาการเกษตร ชวยเหลือพีน่ อ งเกษตรกร ใหมชี วี ติ และฐานะความเปนอยูท ด่ี ขี น้ึ ลดความเลือ่ มล้ำทางดานเศรษฐกิจ และสังคมเพือ่ ใหพน่ี อ งเกษตรกร ไทยไดมีฐานะที่เทาเทียมกับบุคคลในสังคมอื่นๆ ของประเทศไทย บรรลุผลสำเร็จตามวัตถุประสงคของ การจัดตั้งสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ตลอดไป
(อนันต ดาโลดม) นายกสมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย
สารแสดงความยินดี สมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย ขอแสดงความยินดี แดสมาคมสื่อมวลชนเกษตรเนื่องในวาระครบรอบ ๑๕ ป “สือ่ มวลชนในสายขาวเกษตรมีความสำคัญอยางยิง่ ยวด เพราะเปนผูท ถ่ี า ยทอดความรู และเผยแพร ขอมูลขาวสารใหกับประชาชนในดานการเกษตร ทั้งขอมูลทางดานวิชาการ เทคโนโลยี ขาวสารเกี่ยวกับ วงการเกษตร ใหกับเกษตรกรที่เปนอาชีพหลักสวนใหญของประเทศ ดังนั้นสื่อตองมีความเปนธรรม มีจรรยาบรรณ มองผลประโยชนของประเทศชาติเปนหลักสำคัญ ผมหวังเปนอยางยิ่งวาสื่อมวลชนทางดานการเกษตร จะชวยกันนำพาเกษตรกรไทยใหมีความรูและนำ ความรูนั้นไปใชพัฒนาอาชีพของตน เพื่อความเจริญเติบโตทางดานเศรษฐกิจและความมั่นคงของชาติ ในโอกาสนี้ กระผมและสมาชิก สมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย ขอเปนหนึ่งกำลังใจ ใหทุกทานในการทำหนาที่ของทานอยางดียิ่ง ขอใหสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายในสากลโลกและคุณพระรัตนตรัย ไดโปรดประธานพรใหทานนายกสมาคมสื่อมวลชนเกษตร และคณะกรรมการและสื่อมวลชนเกษตร ประสบความสุข ความเจริญ สุขภาพพลามัยแข็งแรงตลอดไป”
นายเปลงศักดิ์ ประกาศเภสัช นายกสมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย
สารแสดงความยินดี กาวเล็กๆ สูกาวที่ยิ่งใหญ
หากจำแนกประเภทของขาว เราอาจพบวาขาวการเกษตร หรือขาวที่เกี่ยวของกับการเกษตร บน พื้นที่สื่อ มีสัดสวนนอยมากเมื่อเทียบกับขาวประเภทการเมือง เศรษฐกิจ สังคม อาชญากรรม รวมทั้งขาว กีฬาและบันเทิง ที่อยูในความสนใจของมนุษย หากแตในฐานะประเทศเกษตรกรรม บทบาทและความ สำคัญของขาวการเกษตร ทั้งในสิ่งพิมพ สื่อกระจายเสียง และโทรทัศน นอยมาก ดังนั้น เมื่อผูสื่อขาว กลุม หนึง่ รวมตัวกันในนามสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย จึงเปนเรือ่ งนายินดีและควรสนับสนุน อยางยิ่ง ไมเพียงการรายงานความเคลื่อนไหวของแวดวงการเกษตร ทั้งในรูปของขาว บทความ สารคดี หากองคกรสื่อดานเกษตรองคกรนี้ยังจัดใหมีกิจกรรมที่หลากหลาย ในการใหความรูกับประชาชน เปด พื้นที่ใหทุกภาคสวนเขามารวม ซึ่งจะเปนสวนหนึ่งในการสรางการรับรูของสังคมเกี่ยวกับการเกษตร ซึ่งใน วงการสื่อมวลชน โดยเฉพาะในสื่อกระแสหลักไมไดใหความสำคัญมากนัก เปนการทำหนาที่สื่อมวลชน ที่ดีในการสะทอนปรากฎการณใหญของสังคมไทย ที่เคยถูกจัดไวอันดับทายๆ ในการพิจารณาคัดเลือก ขาวเสนอตอสาธารณะ ในนามของประธานสภาการหนังสือพิมพแหงชาติ ผมขอแสดงความชืน่ ชม สมาคมสือ่ มวลชนเกษตร แหงประเทศไทย ทีย่ นื หยัดแนวทางในการนำเสนอขาว ทีก่ ลาวไดวา เปนขาวทีถ่ กู ลืม ใหสงั คมไดตระหนัก ถึงความสำคัญ จากกาวเล็กๆในการรวมตัวกันของผูสื่อขาวเกษตร ที่เชื่อมั่นในแนวทางการเสนอขาว ที่ ไมจำเปนตองใหญโต เกี่ยวพันกับเรื่องระดับชาติ ไมจำเปนตองหวือหวา นาสนใจ หากแตหนักแนน และ ซื่อตรงในหลักการและเปาหมาย จนถึงวันนี้ 15 ป แลว และเสนทางนี้จะยาวไกลไปสมดั่งความมุงหมาย ของพวกเราทุกคน
จักรกฤษ เพิ่มพูล ประธานสภาการหนังสือพิมพแหงชาติ
สารแสดงความยินดี เนื่องในโอกาสที่สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยกอตั้งมา ครบ 15 ป ผมขอแสดงความ ยินดีที่องคกรสื่อมวลชนซึ่งทำหนาที่เพื่อพี่นองเกษตรกรมายาวนานเติบโตอยางยั่งยืนและมั่นคง ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม ขาวสารดานการเกษตรจึงเปนสิ่งสำคัญ ขอมูลความ เคลื่อนไหว ความรู ภูมิปญญาดานการเกษตรจะไมสามารถไปถึงเกษตรกรอยางทั่วถึงหากไมมีสื่อมวลชน ที่ทำหนาที่นี้อยางจริงจัง 15 ปที่ผานมาสื่อมวลชนดานการเกษตรทำหนาที่ของตนอยางแข็งขันสรางประโยชนใหกับแวดวง เกษตรกรรมมากมาย ถือเปนความภาคภูมิใจที่ นักขาวเกษตรมุงมั่นและสืบทอด การทำหนาที่นี้ไดเปน อยางดี เชนเดียวกับสมาคมสื่อมวลชนเกษตรที่กอตั้งและเจริญเติบโตเปนลำดับมาจนถึงปที่ 15 โดยมี กิจกรรมทีเ่ สริมสรางความเขมแข็งในฐานะสือ่ กลางแหงขอมูล ความรู ความเคลือ่ นไหวดานการเกษตรตลอดมา ดวยความมุงมั่นในภารกิจสำคัญและผลงานที่ผานมา ผมเชื่อมั่นอยางยิ่งวาสมาคมสื่อมวลชน เกษตรแหงประเทศไทยจักเจริญกาวหนาและยั่งยืนสืบไป
ขอแสดงความนับถือ (กอเขต จันทเลิศลักษณ) ประธานสภาวิชาชีพขาววิทยุและโทรทัศนไทย
คณะนวัตกรรมการจัดการเกษตรสถาบันการจัดการปญญาภิวัฒน ขอแสดงความยินดีครบรอบ 15 ป สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย
สื่อ
ศไท ย
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก แปซ�ฟค
เมล็ดพันธุ
แปซ�ฟค
เมล็ดพันธุ
สื่อ
ศไท ย ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก
คำนิยม “สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” ไดเกิดขึน้ ดำรงอยูแ ละเติบโตมาจนมีอายุได 15 ปแลว นับเปนเรือ่ งทีน่ า ชืน่ ชมยินดีอยางยิง่ โดยเฉพาะกับตัวผมเองทีไ่ ดเคยบริหารสมาคมฯ นีร้ ว มกับคณะกรรมการ อีกหลายทานอยูวาระหนึ่ง ซึ่งขณะนั้นสมาคมฯยังมีฐานะเปนเพียงชมรมของผูสื่อขาวสายเกษตรเล็กๆ แหงหนึ่งเทานั้นเอง แตการเจริญกาวหนาจนทำใหชมรมฯเล็กๆนี้ ซึ่งในชวงนั้นใชชื่อวา “ชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหง ประเทศไทย” ไดพัฒนามาเปน “สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” ในเวลาตอมาก็อาศัยการ รวมแรงรวมใจของคณะผูบริหารชมรมฯที่รับผิดชอบอยูในเวลานั้น พยายามเดินเรื่องผลักดัน ตอหนวย งานราชการทีร่ บั ผิดชอบเพือ่ เปลีย่ นสถานะของ “ชมรม” อันเปนองคกรทีไ่ มมกี ฎหมายรองรับใหเปน “สมาคม” จนในที่สุดความพยายามเปนผลสำเร็จ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยไดรับจดทะเบียน ใหเปน “สมาคม” ที่ถูกตองตามกฎหมายไดในที่สุด ซึ่งนี่คือผลสามัคคีของหมูคณะโดยแท สมาคมสื่อมวลชนเกษตรตางประเทศไทย ภายใตการบริหารของคณะกรรมการแตละสมัย นับวา ตางก็ไดสรางสรรคผลงานในดานตางๆ ใหแกสมาคมฯ อยางเต็มความสามารถ จนเปนที่ประจักษของ สังคมโดยรวม ทำใหสมาคมฯ ไดรับการสนับสนุนชวยเหลือทั้งจากภาครัฐ และภาคเอกชนอยางดียิ่ง ในวาระการจัดงานฉลองครบรอบ 15 ป ของสมาคมฯ ผมขออนุญาตอำนวยพรใหสมาคม สื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยมีความเจริญกาวหนายิ่งๆ ขึ้นไป เปนที่ยอมรับและยกยองนับถือ ของสังคมโดยทั่วไป และไดรับการสนับสนุนค้ำจุนจากทุกภาคสวนอยาง แข็งขันตลอดไป
นายสุราษฎร ทองมาก อดีตประธานชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย
คำนิยม
เกษตรไทยตองเปนที่ 1 ประเทศไทยมีแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติมาตัง้ แตป 2504 ตัง้ แตแผน 1 จนถึงแผน 11 ทุกแผนไดเนนทีจ่ ะแกไขปญหาความยากจน แตถงึ วันนีค้ นก็ยงั ยากจนอยู และนับวันจะยิง่ ยากจน ความรวย กับความจนเหลือ่ มล้ำกันมาก…เพราะเราไมไดพฒั นาตามแนวทางของเราทีเ่ ราถนัด…เมือ่ ไมถนัดก็เดินตาม คนอื่น สุดทายเดินตามเขาไมทัน ก็ลาหลังเทานั้นเอง ผมวาประเทศไทยของเรายังโชคดี… เรามีเศรษฐกิจ พอเพียงตามแนวพระราชดำริขององคพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ซึ่งยึดความพอดี พอประมาณ และ มีภมู คิ มุ กัน …เปนหลักคิดทีจ่ ะทำใหคนไทยอยูอ ยางพอดี ไมเบียดบังตนเอง ไมเบียดบังคนอืน่ และไมเบียด บังธรรมชาติจนเกินควร ซึ่งเปนแนวทางที่นาจะเหมาะกับประเทศไทยเรามากที่สุด อยางเรื่องเกษตรและ อาหาร “ในน้ำมีปลา ในนามีขา ว” คนไทยเราสัง่ สมภูมปิ ญ ญามาหลายชัว่ อายุคน….ทำอยางไรจึงจะพัฒนา ตอยอดเปนอาชีพ สรางรายไดเขาสูป ระเทศ…โดยทีค่ นสวนใหญไดประโยชนและจะตองใหทกุ คนมีสว นรวม ถาทำไดคือความสำเร็จของการพัฒนา ยกตัวอยาง ในเรื่องอาหารการกิน ใหเริ่มตั้งตนตั้งแตชาวบาน เอา งายๆ ทุกหมูบานทุกตำบลมีการประกวดสุดยอดฝมืออาหารทองถิ่นไทย หรือมีนโยบายวาเราคนไทยจะ ตองมีอาหารประจำตัว หมายความวาทุกคนจะตองสามารถทำอาหารอรอยอยางนอย 1 รายการ ใหเปน คานิยมวาไมเสียชาติเกิด…และคำวา “ครัวโลก” ก็จะไมไกลเกินจริง หากคนไทยทุกคนรับรูรวมกัน และ มองเห็นไปในทิศทางเดียวกัน ที่ผมพูดอยางนี้ ไมไดหมายความวาจะคัดคานการพัฒนาตามแนวทางทฤษฎีทันสมัย ที่ผูมีอำนาจ ของบานเราหลายยุคหลายสมัยเดินตามจนสุดซอย เพื่อหวังผลตัวเลขอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ แตอยากใหหันมามองภาคเกตรแบบใสใจเอาจริงเอาจังสักนิด ไมใชวาแกไขปญหากันที่ปลายเหตุ หรือ เอาใจกันแบบถูกๆผิดๆ ไมไดคิดคำนึงถึงผลที่จะตามมา อยางเรื่องจำนำขาวที่เกิดปญหาเรื้อรัง จนขาว ของไทยราคาตกต่ำ แทนทีจ่ ะมุง ไปพัฒนาคุณภาพขาว หรือยางพาราก็ทำทาวาจะจนตรอกและงัดเอานโยบาย อุดหนุนราคาหรือพยุงราคามาใชกนั อีกแลว ผมวาถาเรามีการวางแผนพัฒนากันอยางเปนระบบและเดินไป ตามแผนที่เราวางไว ไมออกนอกลูนอกทางใหเสียเวลา ปานนี้ประเทศไทยของเราร่ำรวยกันไปแลว แตนี่ เราคงเห็นวามันจะพัฒนาชาหรืออยางไรไมทราบ เนนแตการแกไขปญหาเฉพาะหนา ทำงานแบบฉาบฉวย มองแตผลประโยชนเฉพาะกลุม ไมไดมองผลประโยชนของประเทศชาติที่แทจริง
ในฐานะที่ผมเองเปนสวนหนึ่งของสื่อมวลชนเกษตร มองวาเราสามารถพัฒนาประเทศของเราให เปนมหาอำนาจทางการเกษตรและอาหารไดไมยาก หากทุกคนรวมมือรวมใจกันเห็นความสำคัญของภาค เกษตรกรรม ซึง่ ถือเปนหัวใจของประเทศ นำความรูท ง้ั หลายมาประยุกตใช และบูรณาการใหเกิดนวัตกรรม (Innovation) ทางการเกษตร ตั้งแตการผลิต การแปรรูป และการคา ดวยการผสมผสานภูมิปญญา และ ความรูท างดานเทคโนโลยีใหมๆเขาดวยกัน หากทำไดกจ็ ะสามารถนำพาประเทศสูม หาอำนาจได สิง่ สำคัญ ทีส่ ดุ ในแนวทางนี้ คนไทยของเรามีความถนัด และเกิดผลประโยชนรว มกวาแนวทางอืน่ ใด เพราะเปนอาชีพ ดัง้ เดิมของคนไทยสวนใหญ ซึง่ การพัฒนาประเทศหรือปฏิรปู ประเทศทีเ่ รากำลังเรียกรองเวลานี้ หากไมกมุ หัวใจหรือพืน้ ฐานการพัฒนาอาชีพของชุมชนแลว ก็ยากทีจ่ ะปฏิรปู สังคมของประเทศไทยไดสำเร็จ อยาลืมวา หากเราทำใหเศรฐกิจของชุมชนเขมแข็งไดแลว ก็จะแกไขปญหาอื่นๆไดอีกมากมาย หัวใจของการพัฒนา จึงอยูตรงนี้ ในโอกาสที่สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ครบรอบ 15 ป กาวขึ้นสูปที่ 16 ผมจึง อยากใหสื่อมวลชนเกษตร โดยเฉพาะนองๆที่เปนสื่อรุนใหม มองไปขางหนาดวยความหวังในหัวใจวา ประเทศไทยของเรานัน้ สามารถพัฒนาเปนประเทศมหาอำนาจทางการเกษตรและอาหารได ขอเพียงพวกเรา รวมมือรวมใจกันเดินไปใหถงึ จุดหมายนัน้ ดวยการทำหนาทีส่ อ่ื มวลเกษตรอยางเต็มความรูเ ต็มความสามารถ และภาคภูมิใจรวมกัน “ประเทศไทยจะเปนมหาอำนาจทางการเกษตรและอาหารไดอยางแนนอน” …ผมเชือ่ มัน่ เชนนัน้ จริงๆ
พรศักดิ์ พงศาปาน (ลุงพร) อดีตนายกสมาคมกอตั้งสมาคมสื่อมวลชนเกษตรฯ
คำนิยม ทศวรรษครึง่
ถาเปนวิถีแหงชีวิตก็อยูในวัยเจริญพันธุเปลี่ยนจากเขาสูการเปนนายหรือนาง (สาว) เฉกเดียวกับ ณ วันนีท้ ่ี “สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” ไดยา งกาวเขาสูค วามเจริญรุง เรือง รูปธรรมทีม่ องเห็น ในชวงเวลาอันนอยนิดจากกิ่งไมกี่แขนงของคนมีอาชีพทำขาวเกษตรไดรวมกลุมกันปกหลักฝงรากกระทั่ง แตกหนอเจริญเติบโตเปนลำเปนกอยืนเดนเปนทรัพยากรสังคมที่สามารถนำชิ้นสวนไปใชประโยชนได อยางคุม คา สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย….ปจจุบันมีสมาชิกอยูในทุกสื่ออาชีพผนึกกำลังกันอยาง หนาแนน โดยมีคณะกรรมการบริหารที่เขมแข็ง มีการประสานรับชวงงานกันอยางตอเนื่อง จากรุนสูรุน จึงสงผลใหองคกรรุดหนาไปดวยดี และรวดเร็ว ตลอดเวลาทุกยางกาว….สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรฯ ไดจดั กิจกรรมทัง่ ในดานวิชาการและปฏิบตั กิ าร ในภาคเกษตรกรรมบริการแกสังคมมิไดหยุดหยอน โดยมิไดคำนึงถึงความยากลำบาก เพื่อใหเกษตรกรได นำความรูแ ละประสบการณไปประกอบอาชีพ…..อันเปนฐานในการพัฒนาเศรษฐกิจของชาติ ความสำเร็จทีเ่ กิดขึน้ อันมากจากกิจกรรมสมาคมฯ ในแตละโครงการ สวนหนึง่ หรือเบือ้ งงหลังเกิดขึน้ จากแรงกระตุนของนายกสมาคมฯ คนแรก (พรศักดิ์ พงศาปาน) ที่ฝากฝงสมาชิก….ในการ “…เสียสละ สรางสรรค สามัคคี…” ซึ่งผมเชื่ออยางนั้น และอยากใหสมาชิกทั้งหลายไดยึดถือปฏิบัติ เพื่อใหลำตน สือ่ มวลชนเกษตร เติบโต แผกา น แผใบ คลุมปกคนทำขาวเกษตรทัง้ หลายใหรม รืน่ เปนสุข 15 ป …..เปนเพียงกาวสัน้ ๆ เปนมาตรบงวา “สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” จะตอง เขาสูค วามรุง โรจนในอีกชวงไมนานนัก….และขอใหวนั นัน้ มาถึง ทายสุด….ผมขอใหสิ่งศักดิ์สิทธิ์แหงศาสนที่สมาชิกศรัทธาเลื่อมใส จงบันดาลใหทุกทานประสบแต ความสุข ความเจริญ มีพลังสืบสานสมาคมฯ ของเราให….ยัง่ ยืนอยางยาวนาน…..!!!
ปญญา เจริญวงศ อดีตนายกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย หนังสือพิมพไทยรัฐ
คำนิยม
ผานมากี่สมัยสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ยังมุงมั่น สรางสรรค ดวยอุดมการณงานสื่อ
นับตั้งแตเริ่มตนของการรวมตัวของสื่อมวลชนสายเกษตร ตั้งแตเปนชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหง ประเทศไทย ชื่อยอวา “สกท.” ยอเหมือน สมาคม จากกลุมเล็ก ๆ 4-5 คน จนถึงวันที่จดทะเบียนเปนสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหง ประเทศไทย ทำใหมีสมาชิก ทุกคนมีความภูมิใจ ดีใจ เปนอยางยิ่ง ผมกับ คุณพรศักดิ์ พงศาปาน (ลุงพร) เดินทางไป รับเอกสารจดทะเบียนอนุมัติที่กรมการปกครองแถวนางเลิ้ง ผมโทรศัพทเรียกอาจารยสุราษฎร ทองมาก(ปาสุราษฎร) อดีตประธานชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย วาไดรับทะเบียนสมาคมเรียบรอยแลว ชื่อเต็มๆ ตามตองการ สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย “ปา”สงเสียงสวนกลับมาวา โอโห มีคำวา “แหงประเทศไทย” ดวยหรือ ผมดีใจ จริงๆ เพราะเราสงชื่อไป สองชื่อคือ สมาคมสื่อมวลชนเกษตรไทย และสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย “ปา พูดตอคำวา แหงประเทศไทย ขอยากมากแสดงใหเห็นวาคณะผูพิจารณาใหความสำคัญอยางเขาถึง เขาใจ ผมรูสึกภูมิใจและดีใจไมนอยกวามวลสมาชิกทั้งหลายที่ไดรวมกันทุมเทรวมลุนใหไดมาในที่สุด เราทำไดประสบ ความสำเร็จอยางลนเหลือ สมาคมนี้เปนองคกรขับเคลื่อนสำคัญในการทำกิจกรรม ถายทอด ขาวสาร บริการวิชาการ สรางสรรค สังคม สงเสริมความรูสูเกษตรกร เมื่อภาคเกษตรมีปญหา องคกรนี้ รวมกันขับเคลื่อนเพื่อหาทางออกของ ปญญา ดวยวิธีการบริการวิชาการ จัดประชุม สัมมนาทางวิชาการ ระดมสมองของผูรู คนหาความจริงเสนอตอสังคม บางครั้งยังจัดฝกอบรมวิชาชีพหลักสูตรระยะสั้นใหแกเกษตรกร และประชาชนผูสนใจนำความรูไปประกอบอาชีพเสริม บางก็เปนอาชีพหลัก สงผลใหคุณภาพชีวิต ดีขึ้นจนอยูดี กินดี มีความสุข บนกิจกรรมนำประชาชนไปศึกษาดูงานเกษตร สัมผัสเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จทั้งในประเทศและตางประเทศ ทัศนศึกษาหาความรูที่หลากหลายนำมาใชประโยชน พัฒนาสงเสริมภาคการเกษตร ใหมีประสิทธิภาพและมีคุณภาพใหเปนที่ยอมรับภาคการเกษตรใหมีประสิทธิภาพ และมี คุณภาพใหเปนที่ยอมรับของสังคมไทยถึงประชาคมโลก สมาคมสื่อมวลชนเกษตร ยังทำหนาที่เปรียบเสมือนสถาบันเพราะยังทำหนาที่จัดฝกอบรมหลักสูตรการเขียนขาว การจับประเด็นขาวใหแกเจาหนาที่ฝายประชาสัมพันธขององคกรทั้งภาครัฐและเอกชนจน ไดรับความสนใจตอบรับตอ เนื่องดวยดีเสมอมา เหตุผลที่ผมบอกวา ภาคภูมิใจเปนสิ่งที่สมเหตุสมผลแลว ตลอดระยะเวลาที่ผานมา สมาคมไดกาวเดินอยางมี จังหวะจะโคน สรางผลงานไวอยางมากมาย มีประโยชนคณูปการตอสังคมภาคการเกษตรและผมเชือ่ วาอนาคตสมาคมสือ่ มวลชน เกษตรแหงประเทศไทย จะเจริญเติบโตอยางมีคุณภาพและมีผลงานอยางมีคุณคาเปนที่พึ่งของประชาคมการเกษตรใหได ภาคภูมิใจอีกตอไป ในโอกาสที่สมาคมสื่อมวลชน กาวเขาสูปที่ 8 และ 15 ป การรวมพลคนขาวเกษตร ผมใครขอแสดงความยินดี และชื่นชมในการดำเนินกิจการ ของสมาคมเพื่อเปนสื่อกลางในการถายทอดขอมูลขาวสาร ดานการเกษตรทุกสาขา และ ขออำนวยพรใหมีความเจริญ รุงเรือง มีความกาวหนา สรางสรรค เครือขาย พันธมิตรไดอยางกวางขวาง ทั้งในระดับ ประเทศและนานาชาติ ขอจงยึดมั่นในจริยธรรม อุดมการณ เพื่อพัฒนาภาคการเกษตรประเทศไทยสืบไป นายถวิล สุวรรณมณี อดีตนายสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย และที่ปรึกษา สถานีวิทยุ มก.
คำนิยม สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย มีวัตถุประสงคที่ชัดเจนเพื่อสงเสริมใหมีการรวมมือชวย เหลือระหวางสมาชิกสมาคม รวมทั้งสงเสริมใหผูทำหนาที่สื่อมวลชนเกษตร ไดแลกเปลี่ยนความรูขอมูล ขาวสารประสบการณ แนวคิด และรวมกันพัฒนาวิชาชีพ ใหกาวหนาทันเหตุการณและเกิดประสิทธิภาพ ในการเผยแพรความรู และขอมูลขาวสารดานการเกษตรทีก่ อ ใหเกิดประโยชนแกเกษตรกรและการเกษตรกรรม ของประเทศ และสงเสริมใหสื่อมวลชนเกษตรมีบทบาทในการชวยเหลือสนับสนุนการพัฒนาการเกษตร แบบยั่งยืน โดยยังคงอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ใหอยูในสภาพที่เหมาะสมไวได ซึ่งวัตถุ ประสงคทก่ี ลาวขางตน ผมในฐานะนายกสมาคมฯ คนที่ ๔ ดำรงตำแหนงระหวางป ๒๕๕๕ ถึง ๒๕๕๗ ตระหนักถึงความสำคัญของภารกิจขางตน ไดดำเนินการทุกวิธกี ารในการทีจ่ ากพัฒนาความรู ความสามารถ ของนักขาวในแวดวงสื่อมวลชนเกษตร ใหมีความรูความสามารถเทาทันกับเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลง อยูตลอดเวลา โดยไดจัดใหมีการอบรมสัมมนา เชิญวิทยากรที่เกี่ยวของมาใหความรูกับนักขาว ตลอด จนบุคคลภายนอก เชนเกษตรกร และผูที่สนใจอยูเสมอ เพื่อใหสามารถพัฒนาอาชีพเกษตรใหเกิดความ ยั่งยืน ขณะเดียวกันหัวใจในการที่จะทำใหสมาคมฯ เดินตอไปอยางมั่นคง คือ การรวมใจของสมาชิก นักขาว เจาหนาทีป่ ระจำกรมฯ ตาง ของกระทรวงเกษตร และ สหกรณ ใหเกิดความสามัคคีเปนหนึง่ เดียว ทำงานรวมกันอยางพี่นอง ดังนั้นทุกเทศกาลทางสมาคม ฯ จะจัดใหมีงานรื่นเริง พบปะ สังสรรค เพื่อทำ ความรูจักกันใหมากขึ้น ซึ่งถือวาทุกงานไดผลตอบรับดีมาก จนมีเสียงเรียกรองใหมีการจัดงานสังสรรค อยูเสมอ นอกจากนี้งานที่ผมในฐานะนายกฯ ใหความสำคัญและไมเคยนิ่งนอนใจที่จะยื่นมือไปแบง เบาภาระ คือการหาทุน เพือ่ มอบเปนทุนการศึกษาใหกบั บุตร ธิดา ของสมาชิกสมาคมฯ ทุนละ ๕๐๐๐ บาท จำนวน ๕๐ ทุน ซึ่งตั้งแตจัดงานมาปแรกจนถึงเมื่อปที่ผานมาจำนวนสมาชิกฯ ที่ยื่นขอทุนมีจำนวนมาก ขึ้นทุกป งานทั้งหมดที่ผมไดดำเนินการในฐานะนายกฯ ตลอดระยะเวลา ๒ ปที่ผานมา คิดวานาจะเปน สวนหนึง่ ในการชวยกันสรางรากฐานใหสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยไดเปนทีพ่ ง่ึ ใหกบั เกษตรกรไทย ซึ่งถือเปนกระดูกสันหลังของชาติ ขณะเดียวกัน คิดวางานหลายโครงการยังไดสรางรอยยิ้ม และ แบงปน รอยยิ้มใหกับเพื่อนสมาชิกสมาคม ฯ ใหมีกำลังใจในการสรางสรรคผลงานที่ดีสูสังคมตอไป สาโรช บุญแสง อดีตนายสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย หนังสือพิมพแนวหนา
วัน เดือน ป ที่เปนอดีตและปจจุบัน
ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย (พ.ศ.2541-2554) อดีตการเกิดขึน้ ดำรงอยู และดำเนินมาจวบจนปจจุบนั ของสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย สามารถ ยอนรอยถอยหลังกลับไปถึงป พ.ศ.2541 ตั้งแตเริ่มตั้งไขกอหวอดเปนชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย กอนจะ เปลี่ยนแปลงสถานภาพเปนสมาคมฯในภายหลังโนนแหละครับ…นับถึงปจจุบันนี้กลางป พ.ศ. 2554 ก็เปนชวงเวลายาว นานรวม 13 ปแลว อดีตมีไวใหจดจำและระลึกถึงใชหรือไม? ถาอยางนัน้ เรายอนดูประวัตคิ วามเปนมาจากสถานภาพชมรมฯ ทีไ่ มมี กฎหมายรองรับสูค วามเปนสมาคมฯทีก่ ฎหมายรองรับ เปนนิตบิ คุ คลอยางสัน้ ๆพอไดขอ ใหญใจความทีเ่ ปนหัวใจสำคัญๆ สักหนอยเปนไร? อนามธรรมของชมรมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ตนป พ.ศ.2541 ผูสื่อขาวสายเกษตร 3 คน หนึ่งนั้นคือ นายปญญา เจริญวงศ หัวหนาขาวเกษตร นสพ.ไทยรัฐยักษสเี ขียวรายวัน หนึง่ นัน้ คือนายถวิล สุวรรณมณี แหงสถานีวทิ ยุมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร(สถานีวทิ ยุ มก.) อีกหนึง่ ทีเ่ ปนคนทีส่ ามคือ นายเกียรติพนั ธ จันทราปตยนกั จัดรายการสถานีโทรทัศนชอ ง 5 หลังจากพูดคุยมีความเห็น สอดคลองกันวา ผูส อ่ื ขาวสายอืน่ ๆเขาตางมีชมรม มีสมาคมเปนทีพ่ บปะสนทนา ทำกิจกรรมตางๆ ทีเ่ ปนประโยชน ตอสังคมกันทัง้ นัน้ แลว ทำไมผูส อ่ื ขาวสายเกษตรของเราจึงไมคดิ ตัง้ ชมรมฯของตัวเองขึน้ มามัง่ ? รูปธรรมของชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ในทีส่ ดุ กระแสการกอตัง้ ชมรมฯถูกจุดติด วันที่ 25 มีนาคม พ.ศ.2541 ผูส อ่ื ขาวสายเกษตรกลุม หนึง่ จึงนัดปรึกษา หารือกันอยางเปนกิจจะลักษณะที่รานอาหารบัว สาขาเกษตร เวลา 17.30 น.ผูเขารวมกอตั้งมีดังตอไปนี้ 1.นายเปรมปรี ณ สงขลา (ชื่อในขณะนั้น) วารสารเคหการเกษตร 2.นายไตรรัตน สุนทรประภัสสร นสพ.เดลินิวส (ถึงแกกรรมแลว) 3.นายปญญา เจริญวงศ นสพ.ไทยรัฐ 4.นายถวิล สุวรรณมณี สถานีวิทยุ มก. 5.นายเกียรติพันธ จันทราปตย บิ๊กบอสครีเอชั่น โทรทัศนชอง 5 6.นางสาวปวีณา รัตนา นสพ.ไทยรัฐ
40
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ในทีส่ ดุ ของการประชุมไดมมี ติตง้ั ชมรมของผูส อ่ื ขาวสายเกษตรโดยมีชอ่ื วา “ชมรมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” มีชอ่ื ภาษาอังกฤษวา “Agricultural Mass Media Forum of Thailand” โดยกำหนดโลโก(LOGO) เครือ่ งหมายของชมรมฯ ดังนี้ สีเหลือง = การกระจายความรู การเผยแพร สีน้ำเงิน = สื่อมวลชน ตนพืช = เกษตร มือ = เกษตรกร ประธานและเลขาธิการชมรมฯ วันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2541 มีการนัดประชุมนอกรอบที่รานอาหารบัว สาขาเกษตรเชนเคย มีจำนวนแนวรวม เพือ่ จัดตัง้ ชมรมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยเพิม่ เปน 8 คน ทีป่ ระชุมไดผลสรุปวาใครควรจะเปนประธาน ใครควรจะ เปนเลขาธิการ คือ 1.นายไตรรัตน สุนทรประภัสสร เปนประธานชมรมฯ (นสพ.เดลินิวส) 2.นายปญญา เจริญวงศ เปนเลขาธิการ (นสพ.ไทยรัฐ) เมื่อตกลงปลงใจกันดังนี้แลว ในชั้นแรกก็ตองหาที่ตั้งสำนักงานติดตอชั่วคราวกอน นายเปรมปรี ณ สงขลา ไดเสนอใหใชสำนักงานของ หจก.มิตรเกษตรการตลาดและโฆษณา หรือสำนักงานวารสารเคหการเกษตร เลขที่ 19/27 ถนนงามวงศวาน เขตจตุจักร กรุงเทพฯ นอกจากนั้นแลวนายเปรมปรี ณ สงขลา ยังไดเสนอทดรองจายเงินเดือนแก พนักงานหนึ่งเดียวของชมรมฯคือนางสาวพิชญา พงศาวกุล ไปพลางๆกอนในขณะที่ชมรมฯยังไมมีรายไดใดๆ
นายไตรรัตน สุนทรประภัสสร ประธานชมรมฯ (นสพ.เดลินวิ ส) 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
41
ที่ทำการชั่วคราว เนื่องจากนายถวิล สุวรรณมณี ผูรวมจุดประกายการกอตั้งชมรมฯมาแตแรกแลวเปนบุคลากรของสถานีวิทยุ มก. ดังนัน้ จึงไดขออนุญาตตอ รศ.ธัชชัย แสงสิงแกว ผูอ ำนวยการสำนักสงเสริมและฝกอบรม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร (ในขณะนัน้ ) ซึง่ เปนตนสังกัดของสถานีวทิ ยุ มก.ขอใชสถานีวทิ ยุ มก.เปนทีท่ ำการชัว่ คราวของชมรมฯ ซึง่ ดร.ธีระ สูตะบุตร อธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร(ในขณะนั้น)ไดอนุมัติตามหนังสือนำเสนอของ รศ.ธัชชัย แสงสิงแกว เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ.2541 ที่ทำการกึ่งถาวร ดวยความกรุณาของอาจารยชัยวัฒน ศีตะจิตต ผูชวยอธิการบดีฯประธานคณะกรรมการประชาสัมพันธ มก. ไดชี้แนะแนวทางใหผูบริหารชมรมฯขออนุญาตทานอธิการบดีฯ(ดร.ธีระ สูตะบุตร/ในเวลานั้น)ใชสถานที่(หองวาง) ของอาคารสารนิเทศ 50 ป ชั้น 1 ตรงขามกับสำนักประชาสัมพันธ มก.เปนที่ทำงานของชมรมฯ ดังนัน้ ในวันที่ 30 กันยายน พ.ศ.2541 นายปญญา เจริญวงศ เลขาธิการชมรมฯไดทำหนังสือถึง ดร.ธีระ สูตะบุตร อธิการบดีฯขออนุญาตใชหองวางดังกลาวเปนที่ทำการของชมรมฯ ตอมา รศ.วินิจ วีรยางกูร รองอธิการบดีฝายทรัพยากรบุคคล ปฏิบัติราชการแทนอธิการบดีมหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร ทำหนังสือที่ ทม 0401.01/12901 ลงวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ.2541 อนุญาตใหใชหองวางตามที่ขอ เปนที่ทำการของชมรมฯได ตามระยะเวลาที่ชมรมฯมีความจำเปน แตตองไมเกินวาระการดำรงตำแหนงของอธิการบดี (ดร.ธีระ สูตะบุตร) ซึ่งจะครบวาระในวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2545 เลือกตั้งประธานชมรมฯอยางเปนทางการ นับแตป 2541 เปนตนมา จนถึงตนป 2546 รวมเวลารวม 5 ปที่ชมรมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยถูกขับ เคลื่อนโดยคณะกรรมการที่ไดมาจากการแตงตั้ง ยังไมมีการเลือกตั้งคณะกรรมการบริหารอยางเปนทางการเลย ยังไมมี การผลัดใบแมแตครั้งเดียว….วางั้นเถอะ ภาพลักษณจึงขาดความเขมขลัง ไมเปนประชาธิปไตยเต็มใบ ดูไปคลายๆ เปนเผด็จการของหมูคณะเพียงไมกี่คน ทวาการบริหารจัดการชมรมฯดวยคนเพียงไมกค่ี นนีแ่ หละ สามารถหารายไดใชคนื นายเปรมปรี ณ สงขลา และ เก็บหอมรอมริบเปนเงินออมทรัพยฝากไวกับธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร เปนจำนวนเงิน รวม 500,000 บาท ซึ่งไดมอบใหคณะกรรมการบริหารชมรมฯที่ไดมาจากการเลือกตั้งไดใชสอยเปนทุนรอนอยางสบาย มือตอไป กลางเดือนมีนาคม 2546นั้นเองที่ชมรมฯไดจัดใหมีการประชุมใหญสามัญประจำปและจัดใหมีการเลือกตั้ง ประธานชมรมฯและกรรมการบริหารชุดใหม ซึ่งปรากฏวาที่ประชุมใหญไดลงมติเลือกนายพีรศิษฐ สมแกว สังกัดหนา เกษตร นสพ.เดลินิวส เปนประธาน และนายพีรศิษฐ สมแกว ไดทำการคัดเลือกกรรมการบริหารชมรมฯรวม 15 คน ตามขอบังคับของชมรมฯเพื่อรวมมือรวมใจกันบริหารชมรมฯใหมีความเจริญกาวหนาสืบไป
42
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
รักษาการประธานชมรมฯคนที่ 3 นายพีรศิษฐ สมแกว ดำรงตำแหนงประธานชมรมฯ และดำเนินนโยบายบริหารชมรมฯอยูเพียง 6 เดือนเทานั้น ก็ขอลาออกจากตำแหนง นายสุราษฎร ทองมากในฐานะรองประธานฯคนที่ 1 จึงถูกเลื่อนขึ้นมาเปนรักษาการประธาน ชมรมฯคนที่ 3 ตามขอบังคับของชมรมฯ ในวาระที่ดำรงตำแหนงรักษาการชมรมฯของนายสุราษฎร ทองมากนี้เอง ไดมีความพยายามที่จะดำเนินการ ขอจัดตั้งเปนสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยตามแนวทางที่นายพีรศิษฐ สมแกวเคยวางไว แตจนหมดวาระ การดำรงตำแหนงของนายสุราษฎร ทองมากก็ไมมีความคืบหนาเรื่องจัดตั้งสมาคมฯมากนัก ประธานชมรมคนที่ 4 และนายกสมาคมฯคนแรก วันที่ 23 กันยายน พ.ศ.2548 ชมรมฯไดจัดใหมีการ ประชุมใหญสามัญประจำป 2548 ขึ้น ณ หองกำพล อดุลวิทย ชัน้ 2 อาคารสารนิเทศ 50 ป มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ทัง้ นี้ เนือ่ งจากนายสุราษฎร ทองมากอยูใ นตำแหนงรักษาการประธาน ชมฯคนที่ 3 เกินระยะเวลาตามขอบังคับของชมรมฯ จำเปนตอง มีการเลือกตัง้ ประธานและคณะกรรมการบริหาร ชมรมฯชุดใหม ในทีส่ ดุ ทีป่ ระชุมมีมติเลือกนายพรศักดิ์ พงศาปานสังกัด เครือนสพ.มติชน เปนประธานชมรมฯคนที่ 4 ทำการ คัดเลือก กรรมการบริหารชมรมตามจำนวนที่ขอบังคับชมรมฯกำหนดไว นายสุราษฎร ทองมาก เพื่อบริหารจัดการชมรมฯตอไป รักษาการประธาน ชมรมฯคนที่ 3 สมัยที่นายพรศักดิ์ พงศาปาน ดำรงตำแหนงประธาน ชมรมฯนีเ้ อง การเคลือ่ นไหวเพือ่ ขอจัดตัง้ เปนสมาคมสือ่ มวลชน เกษตรแหงประเทศไทยจึงไดดำเนินการอยางจริงจังจนมีความ กาวหนาไปตามลำดับขั้นตอน ในที่สุด วันที่ 27 กันยายน พ.ศ.2550 อธิบดีกรมการ ปกครอง ในฐานะนายทะเบี ย นสมาคมกรุ ง เทพมหานครก็ อนุมัติใหจัดตั้งสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยได โดยคำสั่งดังกลาวทำให นายพรศักดิ์ พงศาปาน ดำรง ตำแหนงนายกสมาคมฯโดยอัตโนมัติ รวมทั้งคณะกรรมการ บริหารทีม่ รี ายชือ่ ตามคำขอจัดตัง้ จำนวน 13 คนดวย นายพรศักดิ์ พงศาปาน จึงนับเปนนายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย คนแรก
นายพรศักดิ์ พงศาปาน นายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนแรก 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
43
นายกสมาคมฯคนที่ 2 หลังจากที่ นายพรศักดิ์ พงศาปาน ดำรงตำแหนงนายก สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยจนครบวาระ 2 ปแลว ทางสมาคมฯไดจัดใหมีการประชุมใหญสามัญประจำปเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ พ.ศ.2551 เวลา 13.00 น. ณ หองกำพล อดุลวิทย อาคารสารนิเทศ 50 ปชั้น 2 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรเพื่อทำการ เลือกตั้งนายกสมาคมฯ และ กรรมการบริหารชุดใหม ปรากฏวา นายปญญา เจริญวงศ สังกัดนสพ.ไทยรัฐ ไดรับ การเลือกตั้งเปนนายกสมาคมฯโดยไรคูแขงขัน ทามกลางการแสดง ความยินดีของบริษัทฯ หางราน และบุคคลตางๆเปนจำนวนมาก นายปญญา เจริญวงศ กับกรรมการบริหารของสมาคมฯ ไดสรางความเจริญกาวหนา สรางชื่อเสียงและหนาตา ของสมาคม สือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยใหเปนทีร่ จู กั กันโดยทัว่ ไปในสังคม สือ่ สารมวลชน บริษทั หางราน และ บุคคลตางๆ ทัง้ นักวิชาการและ เกษตรกรไดจดั กิจกรรมอยางหลากหลายทีเ่ ปนประโยชนตอ วงการวิช าการดานการเกษตร และแกเกษตรกรโดยตรง
นายปญญา เจริญวงศ นายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนที่ 2
ผลงานสำคัญทีเ่ กีย่ วกับชือ่ เสียงของสมาคมฯก็คอื เมือ่ วันที่ 14 พฤษภาคม พ.ศ.2552 ไดจดั งาน “เปดตัวสมาคม สื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” ณ อาคารจักรพันธเพ็ญศิริ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร นับเปนการจัดงานครั้ง ยิ่งใหญและสำคัญที่สุดเทาที่เคยมีมา ทั้งนี้ทางสมาคมฯไดรับเกียรติอยางสูงจาก ฯพณฯนายกรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ มาเปนประธานและกลาวปาฐกถาพิเศษหัวขอเรื่อง “การเกษตรประเทศไทยในหัวใจนายกอภิสิทธิ์” นายกสมาคมฯคนที่ 3 เนื่องจากวาระการดำรงตำแหนงนายกสมาคมฯของนายปญญา เจริญวงศ สิ้นสุดลงจึงตองมีการเลือกตั้ง สรรหานายกสมาคมฯคนใหม ดังนั้นสมาคมฯจึงจัดใหมีการประชุมใหญสามัญประจำปพ.ศ.2552 ขึ้นในวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2553 เวลา 13.00 น. ณ หองกำพล อดุลวิทย อาคารสารนิเทศ50 ป ชั้น 2 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ปรากฏวานายปญญา เจริญวงศปฏิเสธที่จะสมัครรับเลือกตั้งเปนนายกสมาคมฯอีก 1 วาระ ที่ประชุมใหญ จึงไดเสนอชื่อ นายถวิล สุวรรณมณี อดีตเลขาธิการสมาคมฯ ขึ้นดำรงตำแหนงนายกสมาคมฯ ซึ่งไมมีผูเสนอชื่อบุคคล อื่นเขาแขงขัน ในที่สุด นายถวิล สุวรรณมณี จึงไดรับการเลือกตั้งจากที่ประชุมใหญใหเปนนายกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหง ประเทศไทยคนที่ 3 คณะกรรมการบริหารสมาคมฯชุดของนายถวิล สุวรรณมณี ก็มีผลงานการบริหารจัดการสมาคมฯ ดานกิจกรรมตางๆที่เกี่ยวกับสังคมสวนรวมอยางขยันขันแข็งยิ่ง ทั้งการจัดกิจกรรมเสวนาทางวิชาการเรื่องสำคัญตางๆ ไมยิ่งหยอนไปกวากรรมการบริหารสมาคมฯชุดของนายปญญา เจริญวงศเลย
44
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
และที่นาจะเปนการวัดรอยเทากันก็คือ การจัดงานวัน ครบรอบ 4 ปยางกาวสูปที่ 5 ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตร แหงประเทศไทย ในวันที่ 27 กันยายน พ.ศ.2554 ชื่องานวา “12 ป รวมพลคนขาวเกษตร ครบรอบ 4 ปเขาสูปที่ 5 สกท.” ณ อาคารจักรพันธเพ็ญศ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ในงาน ครัง้ ยิง่ ใหญไมแพงานเปดตัวสมาคมฯในยุคนายปญญา เจริญวงศ นี้ ทางสมาคมฯ ไดทำหนังสือเชิญ ฯพณฯนายกรัฐมนตรี นางสาวยิง่ ลักษณ ชินวัตร เปนประธานเปดงาน และกลาวปาฐกถาพิเศษเรื่อง “การเกษตร ประเทศไทยในแนวนโยบายรัฐบาล” ก็ตองชวยลุนระทึกใจกันวา สมาคมสื่อมวลชนเกษตร แหงประเทศไทยยุคที่มีนายกสมาคมฯ ชื่อ นายถวิล สุวรรณมณี จะวัดรอยเทาอดีตนายกสมาคมฯที่ชื่อ นายปญญา เจริญวงศ ไดสำเร็จหรือไม?
นายถวิล สุวรรณมณ นายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนที่ 3
โดยงานในครั้งนี้ก็ได คุณธีระ วงษสมุทร รัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ขณะนั้นมาเปนประธาน พรอมกันกับมวลหมูสมาชิกและผูมีอุปการะคุณมารวมงานอยางคับคั่ง ขณะเดียวกันก็ขับเคลื่อนกิจกรรมตางๆ อันเปน ประโยชนตอพี่นองเกษตรกรไทยมากมายหลายกิจกรรม ไมวาจะเปนการสัมมนา การทัวรเกษตรทั้งในและตางประเทศ นายกสมาคมคนที่ 4 ตอมาเมื่อวาระของ คุณถวิล สุวรรณมณี สิ้นสุดลง สมาคมฯ จึงไดกำหนดการเลือกตั้งนายกฯ คนใหมขึ้น ในวันที่ 30 มีนาคม 2555 ณ หองกำพล อดุลวิทย อาคารสารนิเทศ 50 ป ชั้น 2 มทหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ซึ่งใน การเสนอชื่อนายกฯ คนใหมในครั้งนี้ คุณถวิล สุวรรณมณี ไดถูกสมาชิกเสนอชื่อเขาชิงอีกครั้ง แตก็ตองขับเคี่ยวกับ ดาวรุงพุงแรง ณ ขณะนั้น ก็คือ คุณสาโรจน บุญแสง จากคายแนวหนา ซึ่งการแขงขันในครั้งนั้นเปนไปอยางสูสี ผลปรากฎวาคุณสาโรจน บุญแสง ชนะไปอยางเฉียดฉิวเพียง 1 คะแนน ทำใหคณุ สาโรจน บุญแสง ไดรบั ตำแหนง นายกสมาคมคนที่ 4 ซึ่งในสมัยของนายกสมาคมคนที่ 4 นี้ ก็เกิดการขับเคลื่อนกิจกรรมสมาคมมากมายไมแพนายกฯ คนอื่นๆ โดยเฉพาะกับกิจกรรมระดมทุนใหกับสมาคม พรอมกับเปดโอกาสใหคนหนุมสาวไฟแรงเขามารวมทำงาน กับสมาคม
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
45
นายสาโรจน บญุแสง นายกสมาคมสอ่ืมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนท่ี 4
นายดลมนสั กาเจ นายกสมาคมสอ่ืมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนท่ี 5
นายกสมาคมฯ คนท่ี 5 และเนื่องมาจากการหมดวาระดำรงตำแหนงของ คุณสาโรจน บุญแสง สมาคมฯ ก็ไดจัดใหมีการเลือกตั้ง นายกสมาคมฯ คนใหม อีกครั้ง ในวันที่ 27 มีนาคม 2557 ณ สถานที่เดิม โดยการเลือกตั้งในครั้งนี้ ปรากฎวาเปน การเลือกตั้งที่ไมตองเปลืองบัตรเลือกตั้ง เนื่องจากมีผูเสนอชื่อผูสมัครรับเลือกตั้งเปนนายกสมาคมฯ คนใหม 2 ทาน คอื คณุถวลิ สวุรรณมณี และ คณุดลมนสั กาเจ แหงหนงัสอืพมิพคมชดัลกึ แตปรากฏวา คณุถวลิ สวุรรณมณี ซง่ึเคย ดำรงตำแหนงนายกสมาคมฯ มาแลว 1 สมัย ปฏิเสธที่จะเขาแขงขัน จึงทำใหคุณดลมนัส ไดตำแหนงนายกสมาคม คนท่ี 5 ไปโดยปรยิาย ซง่ึในยคุของคณุดลมนสั กไ็ดดำเนนิงานมาแลวในระยะหนง่ึ และในงาน 15 ป รวมพลคนขาวเกษตร ในครง้ัน้ี กถ็อืเปนอกีงานใหญงานหนง่ึทน่ีายกฯ ดลมนสั จะพามวลสมาชกิผานนาวาไปไดอยางราบรน่ื และนค่ีอือกีหนง่ึหนาประวตัศิาสตรของสมาคมสอ่ืมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ทม่ีนีายกสมาคมฯ ทช่ีอ่ี ดลมนสั กาเจ เปนผขูบัเคลอ่ืนไปพรอมกบัคณะกรรมการ และมวลสมาชกิ
46
15 ป รวมพลคนเกษตร ทศิทางเกษตรกรไทยในเวทปีระชาคมเศรษฐกจิอาเซยีน AEC
ขอบังคับ สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย หมวดที่ 1
บทความ ขอ 1. ชื่อสมาคม สมาคมนี้มีชื่อวา “สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย” ใชชื่อยอวา “ ส.ก.ท.” เรียกชื่อภาษาอังกฤษ “Agricultural Mass Media Association of Thailand” ใชชื่อยอวา “AMMAT” ขอ 2. เครื่องหมายของสมาคม สมาคมใชเครื่องหมายรูปมือสีขาว ถือตนขาวอยูในกรอบสามเหลี่ยมพื้นสีเขียวลอมรอบดวยวงกลมสีเหลือง มีอักษร ส.ก.ท. อยูภายใน ขอ 3. ที่ตั้งสมาคม สำนักงานของสามคม ตั้งอยูที่เลขที่ 50 อาคารสารนิเทศ ชั้น 1 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900
หมวดที่ 2
วัตถุประสงค ขอที่ 4 สมาคมนี้มีวัตถุประสงค 1 ) สรางความสัมพันธที่ดีระหวางสื่อมวลชนเกษตรแขนงตางๆ และสงเสริมใหมีการรวมมือชวยเหลือซึ่งกัน และกันใหมากขึ้นระหวางสมาชิก 2 ) สงเสริมใหผูทำหนาที่สื่อมวลชนเกษตรไดแลกเปลี่ยนความรู ขอมูลขาวสาร ประสบการณ แนวความคิด และรวมกันพัฒนารูปแบบ เทคนิคและวิธีการที่จะนำไปสูการพัฒนาวิชาการและวิชาชีพใหกาวหนาทันเหตุการณ และเกิดประสิทธิภาพในการเผยแพรความรูและขอมูลขาวสารดานการเกษตรที่กอใหเกิดประโยชนแกเกษตรกร และ การเกษตรกรรมของประเทศ 3) สงเสริมใหสื่อมวลชนเกษตรมีบทบาทในการชวยเหลือสนับสนุนการพัฒนาการเกษตรแบบยั่งยืน โดยยัง คงอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ใหอยูในสภาพที่เหมาะสมไวได 4) เปนศูนยกลางประชาสัมพันธนำเสนอขอมูลและขาวสาร โดยรวมมือกับภาครัฐ และภาคเอกชน เพื่อลด และยุติความชัดแยงในวงการผลิต การคาสินคาและผลิตภัณฑเกษตร ทั้งในและระหวางประเทศ ซึ่งกอประโยชนแก ความมั่นคงในการประกอบการทางการเกษตรกรรมทุกประเภท 5) พัฒนาและสงเสริมผูทำหนาที่สื่อมวลชนเกษตร ใหมีความรู ความสามารถ และจรรยาวิชาชีพ เพื่อใหมี ความมัน่ คงกาวหนาในสายงานอาชีพ ตลอดจนมีสวัสดิภาพทีด่ ี ซึง่ จะอำนวยประโยชนในการทำหนาทีส่ อ่ื มวลชนเกษตร ไดอยางสมบูรณ 6) ติดตอกับสมาคม มูลนิธิ สมาคม องคกร หรือสถาบันอืน่ ๆ ซึง่ วัตถุประสงคคลายคลึงกัน ทัง้ นีเ้ พือ่ ประโยชน แกการพัฒนาความมั่นคง ความกาวหนา และความผาสุกของเกษตรกร และอาชีพการเกษตรโดยรวม 7) ไมมีวัตถุประสงคในการจัดตั้งโตะบิลเลียด และการพนันทุกชนิด 8) ไมมีวัตถุประสงคเกี่ยวกับผลประโยชนทางการเมือง 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
47
หมวดที่ 3
สมาชิกและสมาชิกภาพ ขอ 5. ประเภทสมาชิก สมาชิกแบงออกเปนสามประเภท และมีคุณสมบัติดังนี้ สมาชิกสามัญ ไดแก ผูป ระกอบอาชีพสือ่ มวลชนเกษตรเปนหลัก เชนวิทยุ หรือ โทรทัศนหรือสือ่ สิง่ พิมพเกีย่ วกับ การเกษตรและการสงเสริมอาชีพทีท่ ำหนาทีเ่ ผยแพรขา วสารผานสือ่ ในสังกัดทีย่ งั เปดกิจการอยู ซึง่ ไดยน่ื คำขอเปนสมาชิก สมาชิกวิสามัญ ไดแก บุคคลในวงการศึกษา ฝกอบรม และวิจยั ดานการเกษตร ผูป ระกอบการเกษตรทุกประเภท หรือ บุคคลผูทำหนาที่ประชาสัมพันธของหนวยงานที่เกี่ยวของกับการเกษตร ทั้งภาครัฐ และเอกชน และยื่นขอเขาเปน สมาชิก สมาชิกกิตติมศักดิ์ ไดแก ผูทรงคุณวุฒิ องคกร สถาบัน และผูนั้น หรือองคการ สถาบันนั้นตอบรับเชิญ ขอ 6. การสมัครเขาเปนสมาชิก ผูแสดงความจำนงสมัครเขาเปนสมาชิก จะตองยื่นใบสมัครตอนายทะเบียนตามแบบที่คณะกรรมการกำหนด โดยมีสมาชิกรับรองอยางนอย 2 ราย เมื่อนายทะเบียนรับใบสมัครแลว ใหนำใบสมัครเสนอตอคณะกรรมการพิจารณา ในคราวการประชุมตอไป ขอ 7. การพิจารณาคำขอสมัครเขาเปนสมาชิก เมื่อคณะกรรมการไดลงมติใหรับผูสมัครเขาเปนสมาชิกสามัญแลว ใหเลขาธิการแจงไปยังผูสมัครใหนำเงินคา ลงทะเบียน และคาบำรุงสมาชิกมาชำระภายในกำหนด 30 วัน ขอ 8. วันเริ่มสมาชิกภาพ สมาชิกภาพเริ่มตั้งแตวันที่ผูสมัครไดชำระคาลงทะเบียนเขาเปนสมาชิก และคำบำรุงประจำปของสมาคมครบ ถวนแลว เลขาธิการจะไดนำชื่อสมาชิกใหม พรอมเลขประจำตัวสมาชิก ประกาศใหสมาชิกทราบเปนคราวๆ ไป ขอ 9. การขาดจากสมาชิกภาพ สมาชิกภาพจะสิ้นสุดลงในกรณีดังตอไปนี้ 1) ตาย/ หรือสิ้นสภาพนิติบุคคล 2) ลาออก 3) ลมละลาย 4) ตองคำพิพากษาถึงทีส่ ดุ ใหลงโทษจำคุก เวนแตเปนความผิดลหุโทษ หรือความผิดทีไ่ ดกระทำโดยประมาท 5) เปนบุคคลที่ศาลสั่งใหเปนผูไรความสามารถ หรือเสมือนไรความสามารถ 6) คณะกรรมการการลงมติใหถอดถอนจากการเปนสมาชิก โดยคะแนนเสียงไมนอยกวา สามในสี่ของจำนวน กรรมการทั้งหมด ดวยเหตุใดเหตุหนึ่งดังตอไปนี้ (1) ประพฤติผิดศีลธรรมอันดี หรือผิดจรรยาวิชาชีพ หรือขากความความนิยมเชื่อถือจากสาธารณชน (2) ประพฤติตนหรือทำการใด ๆ อันอาจนำความเสื่อมเสีย มาสูชุมชน และ/หรือชื่อเสียงของประเทศอันเปนสวนรวม (3) กระทำการละเมิดขอบังคับของสมาคม หรือระเบียบ หรือคำสั่งที่คณะกรรมการไดกำหนดไว (4) ไมชำระเงินคาบำรุงประจำป หรือหนี้สินแกสมาคม เปนระยะเวลานานกวา 6 เดือน หรือหลังจากที่ไดรับหนังสือเตือนจากเจาหนาที่ผูไดรับมอบหมายจากสมาคมครบ 3 ครั้งแลว ขอ 10. ทะเบียนสมาชิก ใหนายทะเบียนจัดทำทะเบียนสมาชิกเก็บไว ณ สำนักงานของสมาคม โดยอยางนอยใหมีรายการดังตอไปนี้ (1) ชื่อ-สกุล ของบุคคล หรือชื่อขององคการสถาบัน ที่ใชเปนทางการ (2) ที่อยูหรือที่ตั้งสำนักงานที่สามารถติดตอไดทางไปรษณียหรือไปรษณียอีเล็คทรอนิกส (3) รายชื่อผูทำการแทนสมาชิกที่เปนองคการหรือสถาบัน
48
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
หมวดที่ 4 สิทธิและหนาที่ของสมาชิก ขอ 11. สิทธิของสมาชิกสามัญและสมาชิกวิสามัญ 1) ไดรับความชวยเหลือและการสงเคราะหในเรื่องที่อยูในวัตถุประสงคของสมาคมเทาที่จะอำนวยได 2) เสนอความคิดเห็นหรือไหคำแนะนำแกสมาคมหรือคณะกรรมการในเรือ่ งใดๆ ทีอ่ ยูใ นวัตถุประสงคของสมาคม เพื่อนำมาซึ่งความมั่นคงและเจริญรุงเรืองของสมาคม 3) มีสิทธิที่จะขอดูทะเบียนสมาชิก งบดุล บัญชีการเงิน หรือจะขอทราบเรื่องราว ใดๆ เกี่ยวกับงานในหนาที่ ของสมาคมได โดยยื่นขอซักถามมายังคณะกรรมการเปนลายลักษณอักษรแตคณะกรรมการทรงไวซึ่งสิทธิที่จะไมตอบ เมื่อเห็นวาเรื่องราวนั้นๆ หากเปดเผยไปแลวจะทำใหเกิดความเสียหายแกผูเกี่ยวของ หรือสาธารณชน 4) เขารวมประชุมอภิปรายแสดงความคิดเห็น ซักถามกรรมการ เสนอญัตติในการประชุมใหญสมาชิก 5) มีสิทธิรองตอสมาคมใหชวยเหลือ ในเมื่อเกิดความจำเปนบางประการ 6) มีสิทธิประดับเครื่องหมายของสมาคมไดในโอกาสอันควร 7) สมาชิกสามัญมีสทิ ธิในการออกเสียงลงคะแนนในทีป่ ระชุมใหญ สิทธิในการออกเสียงเลือกตัง้ กรรมการบริหาร และสิทธิไดรับเลือกตั้งเปนกรรมการบริหารของสมาคม ขอ 12. หนาที่ของสมาชิก 1) ตองปฏิบัติตามขอบังคับของสมาคม มติที่ประชุมใหญ มติของคณะกรรมการ และหนาที่ที่ตนไดรับมอบ หมายจากสมาคมดวยความซื่อสัตยโดยเครงครัด 2) ดำรงรักษาเกียรติและผลประโยชนสวนไดเสียของสมาคม 3) สงเสริมและสนับสนุนกิจการของสมาคมใหมั่นคงและเจริญรุงเรือง มีความกาวหนาอยูเสมอ 4) ตองรักษาไวซึ่งความสามัคคีธรรมระหวางสมาชิก และรวมมือชวยเหลือซึ่งกันและกันอยางเต็มกำลังความ สามารถตามโอกาสตางๆ 5) ชำระคาบำรุงใหแกสมาคมตามกำหนด สมาชิกทีต่ อ งออกจากสมาชิกดวยเหตุใดๆ ก็ตามตองชำระคาบำรุง และหนี้สินที่ยังคางอยูในขณะนั้นใหแกสมาคมใหเสร็จสิ้น 6) สมาชิกทีเ่ ปลีย่ นชือ่ ยายทีอ่ ยู ยายทีต่ ง้ั สำนักงานหรือเปลีย่ นแปลงผูแ ทนนิตบิ คุ คล จะตองแจงใหเลขาธิการ สมาคมทราบเปนลายลักษณอักษรภายในกำหนด เวลา 30 วันนับแตการเปลี่ยนแปลง
หมวดที่ 5 คาลงทะเบียนเขาเปนสมาชิก และคาบำรุงสมาคม ขอ 13. คาลงทะเบียนและคาบำรุง 1) สมาชิกสามัญ คาลงทะเบียนแรกเขา 100 บาท คาบำรุงรายป ๆ ละ 100 บาท 2) สมาชิกสามัญ คาลงทะเบียนแรกเขา 100 บาท คาบำรุงรายป ๆ ละ 100 บาท 3) สมาชิกกิตติมศักดิ์ ไมตองชำระคาลงทะเบียน และคาบำรุงแตอยางใด
นายพรศักดิ์ พงศาปาน นายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนแรก 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
49
หมวดที่ 6 คณะกรรมการบริหาร ขอ 14. ใหมีคณะกรรมการบริหารสมาคมขึ้นคณะหนึ่ง จำนวนไมต่ำกวา 7 คน แตไมเกิน 15 คน ประกอบดวย นายก อุปนายก 1 อุปนายก 2 อุปนายก 3 เลขาธิการ เหรัญญิก นายทะเบียน ปฏิคม ประชาสัมพันธ และกรรมการกลาง ขอ 15. การไดมาซึ่งนายกสมาคม ใหมีการเลือกตั้งนายกสมาคมในวันประชุมใหญสามัญประจำป โดยใหสมาชิกสามัญผูที่อาวุโสที่สุดในที่ประชุม เปนนายกการเลือกตั้ง แลวใหสมาชิกที่ประชุมเสนอชื่อของสมาชิกสามัญที่อยูในที่ประชุมใหญ ที่ตนเห็นสมควรเปน นายกสมาคม และมีสมาชิกในที่ประชุมใหญรับรองไมนอยกวา 5 คน แลวใหสมาชิกดำเนินการออกเสียงเลือกตั้งดวย วิธีลงคะแนน ผูใดไดคะแนนสูงสุด ผูนั้นไดเปนนายกสมาคม ถาไดคะแนนเทากันใหนายกในที่ประชุมชี้ขาด ขอ 16. การจัดตั้งคณะกรรมการบริหาร การไดมาซึ่งกรรมการ และการจัดตั้งกรรมการบริหารโดยใหสิทธิ์นายกสมาคม คัดสรรสมาชิกสามัญเปน คณะกรรมการบริหารสมาคมทัง้ ทีอ่ ยูใ นทีป่ ระชุมและไมเขาประชุมทัง้ นีต้ อ งไมตำ่ กวา 7 คนแตไมเกิน 15 คน และประกาศ ใหสมาชิกทราบโดยทั่วกันภายใน 30 วัน นับตั้งแตวันเลือกตั้งนายกสมาคม ขอ17. คณะกรรมการบริหารอยูในตำแหนงวาระละ 2 ป เริ่มตนและสิ้นสุดในวันประชุมใหญสามัญประจำป ในระหวางที่กรรมการบริหารชุดใหมยังมิไดรับตำแหนง ใหคณะกรรมการบริหารชุดเดิมทำหนาที่บริหารกิจการไปพลางกอน แลวสงมอบงานใหคณะกรรมการบริหารชุดใหม ทั้งนี้ภายในเวลา 30 วัน นับแตวันไดรับเลือกนายกสมาคม ขอ 18. การพนจากตำแหนงกรรมการ กรรมการยอมพนจากตำแหนงในกรณีดังตอไปนี้ 1) ครบกำหนดออกตามวาระ 2) ตาย 3) ลาออก 4) ขาดจากสมาชิกภาพ 5) ขาดการประชุมคณะกรรมการบริหารเปนเวลาสามครั้งติดตอกัน โดยไมแจงเหตุขัดของใหนายก หรือเลขาธิการทราบ 6) ลมละลาย 7) ตองคำพิพากษาถึงที่สุดใหลงโทษจำคุก เวนแตความผิดเปนลหุโทษ หรือความผิดที่ไดกระทำโดย ประมาท 8) ถูกศาลสั่งใหเปนผูไรความสามารถหรือเสมือนไรความสามารถ 9) ที่ประชุมใหญมีมติใหถอดถอนดวยคะแนนเสียงสองในสามของสมาชิกที่ประชุม
50
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ขอ 19. กรณีที่กรรมการพนจากตำแหนงกรรมการกอนกำหนดออกตามวาระ คณะกรรมการอาจตั้งสมาชิกสามัญคนใดคนหนึ่งใหเปนกรรมการแทนไดจนครบวาระของผูที่ตนแทนนั้น กรณี คณะกรรมการพนจากตำแหนงทั้งคณะกอนครบกำหนดออกตามวาระ ใหคณะกรรมการซึ่งพนจากตำแหนงนั้นดำเนิน การจัดประชุมใหญ เพื่อเลือกตั้งกรรมการชุดใหม คณะกรรมการซึ่งไดรับการเลือกตั้งตามวรรคกอน อยูในตำแหนงได ตามวาระของคณะกรรมการซึ่งพนจากตำแหนงไป ขอ 20. คณะกรรมการบริหารมีอำนาจหนาที่ดังนี้ 1) บริหารกิจการใหเปนไปตามวัตถุประสงคและขอบังคับของสมาคม รวมทั้งมติของที่ประชุมใหญ 2) วางระเบียบตางๆ โดยไมขัดกับขอบังคับนี้ 3) แตงตั้งอนุกรรมการเพื่อดำเนินการอยางตอเนื่องอยางใดอยางหนึ่งของสมาคมที่เห็นสมควร 4) ชวยเหลือติดตอใหความสะดวกแกสมาชิกในการปฏิบตั หิ นาที่ และการใหสวัสดิการตามวัตถุประสงคของสมาคม 5) แตงตัง้ คณะกรรมการทีป่ รึกษากิตติมศักดิ์ คณะกรรมการทีป่ รึกษา คณะกรรมการเฉพาะกิจ คณะอนุกรรมการ หรือคณะทำงานที่เรียกชื่ออยางอื่นตามความจำเปน เพื่อใหคำปรึกษาและเสนอนโยบายมาตรการ และแนวทางการ บริหารกิจกรรมใหเปนไปตามวัตถุประสงค รวมทั้งการแกปญหาตางๆ ใหบรรลุผลสำเร็จ ความเปนกรรมการดังกลาว ยอมสิ้นสุดลงเมื่อคณะกรรมการบริหารพนจากตำแหนง ขอ 21. คณะกรรมการบริหารแตละตำแหนงมีหนาที่ ดังนี้ 1) นายกสมาคม มีหนาที่อำนวยการบริหารกิจการของสมาคมใหเปนไปตามขอบังคับและวัตถุประสงคของ สมาคม เปนตัวแทนสมาคมในการติดตอกิจการงานกับองคการหรือบุคคลภายนอก เปนนายกการประชุมคณะกรรมการ บริหารและการประชุมใหญ รวมทั้งมีอำนาจหนาที่อื่นๆ ตามที่ระบุไวในขอบังคับนี้ 2) อุปนายก 1, 2, 3 ,มีหนาที่ชวยเหลือนายกสมาคมในกิจการทั้งปวง อันอยูในอำนาจหนาที่ของนายกสมาคม ทำหนาที่แทนนายกเมื่อไดรับมอบหมาย หรือเมื่อนายกไมอยูหรือไมอาจปฏิบัติหนาที่ได 3) เลขาธิการสมาคม มีหนาที่ตอบโตหนังสือ เก็บรักษาสรรพเอกสารและทรัพยสินตางๆ ของสมาคม เปน เลขานุการในที่ประชุมคณะกรรมการบริหารและที่ประชุมใหญสามัญประจำป ติดตอกับสมาชิกและทำกิจการอยางอื่น ที่มิไดกำหนดไววาเปนหนาที่ของผูใดโดยเฉพาะ นอกจากนี้มีหนาที่ควบคุมดูแลจัดการกิจกรรมของสมาคม ควบคุม พนักงานเจาหนาที่ของสมาคม แตการรับบุคคลเขาทำงานหรือใหออกจากงาน เลขาธิการจะกระทำไดตอเมื่อไดรับ อนุมัติจากคณะกรรมการบริหาร 4) เหรัญญิก มีหนาที่รับผิดชอบเรื่องการเงินและพัสดุของสมาคม ทำบัญชีการเงินและทะเบียนทรัพยสินตลอด จนเรียกเก็บเงินจากสมาชิกเมื่อถึงกำหนด ลงลายมือชื่อในเอกสารรับหรือจายเงินในกิจการของสมาคม เก็บรักษาและ จายพัสดุของสมาคม 5) ปฏิคม มีหนาที่ดูแลตอนรับและใหความสะดวกแกสมาชิกและผูมาเยี่ยมเยียนสมาคม จัดสถานที่ประชุม รับผิดชอบเรื่องการจัดเลี้ยงตามที่สมาคมกำหนดขึ้น และปฏิบัติหนาที่อื่นๆ ตามที่คณะกรรมการมอบหมาย 6) ประชาสัมพันธ มีหนาทีเ่ ชิญชวนหาสมาชิก เผยแพรขา วสารเกีย่ วกับกิจการและผลงานดานตางๆ ของสมาคม สรางความเขาใจอันดีระหวางสมาชิกกับสมาคม และเสนอแนะแนวทางทีจ่ ะเสริมสรางความสัมพันธทด่ี ยี ง่ิ ขึน้ กับสมาชิก สมาคมและสาธารณชน 7) นายทะเบียน มีหนาที่เก็บรักษาทะเบียนสมาชิกของสมาคมใหตรงตามความเปนจริงและปจจุบันอยูเสมอ รวมทั้งปฏิบัติหนาที่อื่นๆ ตามที่คณะกรรมการมอบหมาย 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
51
8) สวัสดิการ มีหนาที่ดูแลสวัสดิการของสมาชิก และปฏิบัติตามระเบียบวาดวยสวัสดิการของสมาคม 9) กรรมการกลาง มีหนาที่เขารวมประชุมแสดงความคิดเห็นในการประชุมของคณะกรรมการบริหารและชวย เหลือปฏิบัติงานตามที่นายกหรือที่ประชุมมอบหมาย รวมทั้งชวยเหลืองานตามความตองการและความจำเปนแหง กรณีตางๆ ขอ 22. การประชุมคณะกรรมการบริหาร การประชุมมี 2 ประเภท 1. การประชุมใหญสามัญประจำป 2. การประชุมวิสามัญสมาชิก การประชุมใหญสามัญประจำป หมายถึงการประชุมใหญ เพือ่ เลือกตัง้ คณะกรรมการและใหกระทำภาย ในเดือนมีนาคม ของทุกๆ ป การประชุมวิสามัญ หมายถึงการประชุมซึ่งคณะกรรมการหรือสมาชิกไมนอยกวา 2 ใน 5 ของสมาชิก ตามทะเบียนทำคำรอง ขอตอนายกสมาคมในกรณีทว่ี า นี้ ใหนายกสมาคมเรียกประชุมโดยดวน การประชุมใหญทกุ ครัง้ ตองมีสมาชิกเขารวมประชุมไมนอยกวา 1 ใน 4 จึงเปนองคประชุม ขอ 23. การบอกกลาวนัดประชุม ใหเลขาธิการแจงกำหนดวัน เวลา สถานที่ และระเบียบวาระการประชุม ใหคณะกรรมการบริหารทราบลวง หนาไมนอยกวา 7 วัน ยกเวนกรณีรีบดวน ขอ 24. องคประชุมในการประชุมของคณะกรรมการบริหาร การประชุมคณะกรรมการบริหารตองมีกรรมการรวมประชุมอยางนอยกึ่งหนึ่งของจำนวนกรรมการทั้งหมด จึง นับวาเปนองคประชุม กิจการอันพึงกระทำในการประชุมกรรมการ ไดแก กิจการอันเกีย่ วกับการปฏิบตั ภิ ารกิจทัว่ ไปของ สมาคม นอกเหนือจากกิจการที่จำเปนจะตองกระทำ โดยการประชุมใหญสามัญประจำป หรือการประชุมใหญวิสามัญ ขอ 25 มติของที่ประชุมคณะกรรมการบริหาร ในการลงมติใดๆ ใหถอื เสียงขางมากเปนเกณฑ กรรมการคนหนึง่ มีเสียงหนึง่ เสียง หากมีเสียงเสมอกันใหนายก เปนผูชี้ขาด ในกรณีที่ที่ประชุมคณะกรรมการลงมติอันเปนการฝาฝนกฎหมายและหรือขอบังคับนี้ใหถือวามตินั้นใช บังคับได ขอ 26. นายกในที่ประชุม ใหนายกสมาคมเปนนายกในการประชุมคณะกรรมการบริหารและการประชุมใหญ ถานายกไมอยูหรือไมอาจ ปฏิบตั หิ นาทีไ่ ด ใหอปุ นายกผูอ าวุโสตามลำดับปฏิบตั หิ นาทีแ่ ทน ถาอุปนายไมอยูก ใ็ หเลขาธิการปฏิบตั หิ นาทีไ่ ด ถานายก สมาคม อุปนายกและเลขาธิการไมอยู หรือไมอาจปฏิบัติหนาที่ได ใหที่ประชุมเลือกกรรมการบริหารคนใดคนหนึ่งทำ หนาที่นายกการประชุมเฉพาะคราวนั้นๆ ขอ 27. ภายใตบังคับแหงความในหมวดนี้ ใหนำความในหมวดที่ 7 การประชุมใหญมาใชบังคับโดยอนุโลม
52
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
หมวดที่ 7
การประชุมใหญ ขอ 28. การประชุมใหญ ใหคณะกรรมการจัดใหมีการประชุมใหญสมาชิกอยางนอยปละครั้ง การประชุมเชนนี้เรียกวาการประชุมสามัญ เพื่อคณะกรรมการบริหารจะไดแถลงกิจการที่ไดดำเนินการมาในรอบปใหสมาชิกทราบ หรือเพื่อเลือกตั้งนายกสมาคม คนใหม ถาถึงวาระการประชุมใหญคราวอื่นนอกจากประชุมใหญตามวรรคกอน เรียกวาประชุมใหญวิสามัญ ขอ 29. การบอกกลาวนัดประชุม คณะกรรมการจะตองสงหนังสือบอกกลาวการประชุมใหญไปใหสมาชิกทราบ โดยสงทางไปรษณียลงทะเบียน ณ ทีอ่ ยูข องสมาชิกตามทีป่ รากฏอยูใ นทะเบียน หรือสงใหถงึ ตัวสมาชิกกอนวันประชุมใหญไมนอ ยกวา 14 วัน ในหนังสือ บอกกลาวใหระบุวัน เวลา สถานที่ และระเบียบวาระการประชุมอยางชัดเจนดวย ขอ 30. นายกในที่ประชุม ในการประชุมใหญ ใหนายกคณะกรรมการเปนนายกที่ประชุม ถานายกไมอยูหรือไมอาจปฏิบัติหนาที่ไดใหรอง นายกผูอาวุโสตามลำดับปฏิบัติหนาที่แทน ถารองนายกไมอยูก็ใหเลขาธิการปฏิบัติหนาที่แทน ถาทั้งนายกสมาคม รองนายก และเลขาธิการไมอยูหรือไมอาจปฏิบัติหนาที่ได ใหคณะกรรมการเลือกกรรมการคนใดคนหนึ่งที่มาประชุม ทำหนาที่นายกการประชุมเฉพาะคราวนั้น ขอ 31. กิจการอันตองกระทำในที่ประชุมใหญสามัญประจำปมีดังนี้ 1) รับรองรายงานการประชุมใหญคราวกอน 2) คณะกรรมการรายงานกิจการที่ไดกระทำในรอบปที่ผานมา 3) พิจารณางบดุล 4) แตงตั้งผูตรวจสอบบัญชี และกำหนดเงินคาปวยการ 5) ขอเสนอแนะของคณะกรรมการ (ถามี) 6) ขอเสนอแนะสมาชิก(ถามี) 7) เลือกตั้งคณะกรรมการตามขอ 20 เฉพาะในปที่กำหนดใหมีการเลือกตั้ง 8) เรื่องอื่นๆ (ถามี) ขอ 32. การจัดทำรายงานการประชุม รายงานการประชุมคณะกรรมการ การประชุมใหญ การประชุมสมาชิกอื่นๆ และการประชุมอนุกรรมการหรือ คณะทำงานที่เรียกชื่อเปนอยางอื่น ใหจดบันทึกไวทุกครั้ง และตองเสนอตอที่ประชุม เพื่อรับรองในคราวที่มีการประชุม ครัง้ ตอไป รายงานการประชุมทีผ่ า นการรับรองแลวจะตองจัดสงใหเลขาธิการสมาคมจัดเก็บรวบรวมไวเพือ่ สมาชิกผูส นใจ จะขอดูไดในวันเวลาทำการ นายพรศักดิ์ พงศาปาน นายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยคนแรก 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
53
หมวดที่ 8
การเงิน เงินทุนพิเศษ และการบัญชี ขอ 33. วันสิ้นสุดปทางบัญชี ใหถือเอาวันที่ 31 ธันวาคมของทุกปเปนวันสิ้นสุดปทางบัญชีของสมาคม ขอ 34. การจัดงบดุล ใหคณะกรรมการบริหารจัดทำงบดุลปละหนึ่งครั้ง แลวสงใหผูตรวจสอบบัญชีอยางชาในวันที่ 15 มกราคมของ ทุกๆ ป ใหผูตรวจสอบบัญชีทำการตรวจสอบใหแลวเสร็จภายในวันที่ 15 กุมภาพันธ หรือกอนวันประชุมใหญสามัญ ประจำปไมนอยกวาสามสิบวัน คณะกรรมการตองดำเนินการเสนองบดุลซึ่งผูตรวจสอบบัญชีไดรับรองแลวตอที่ประชุม ใหญสามัญ เพื่อพิจารณาอนุมัติภายในหนึ่งรอยยี่สิบวันนับแตวันสิ้นปทางบัญชีในการเสนองบดุล ใหคณะกรรมการ เสนอรายงานประจำปแสดงผลการดำเนินงานของสมาคมเสนอตอที่ประชุมใหญดวย ใหคณะกรรมการนำสงสำเนา งบดุล กับหนังสือบอกกลาวนัดประชุมใหญสามัญ และรายงานประจำปไปยังสมาชิกกอนประชุมใหญอยางนอย 14 วัน ขอ 35. อำนาจของผูตรวจสอบบัญชี ใหผูตรวจสอบบัญชีมีอำนาจเขาตรวจสอบบัญชีและเอกสารตางๆ เกี่ยวกับการเงินของสมาคมและใหมีสิทธิ สอบถามกรรมการและเจาหนาที่ของสมาคมทุกคน ที่มีสวนเกี่ยวของกับบัญชีและเอกสารนั้นๆ ในการนี้กรรมการและ เจาหนาที่จะตองชวยเหลือและใหความสะดวกทุกประการ เพื่อการตรวจสอบเชนวานั้น ขอ 36. ใหที่ประชุมใหญเปนผูแตงตั้งผูตรวจสอบบัญชี และใหผูตรวจสอบบัญชีอยูในตำแหนงคราวละ 1 ป ขอ 37. การเก็บรักษาสมุดบัญชีและเอกสารการเงิน สมุดบัญชีและเอกสารการเงินจะตองเก็บรักษาไว ณ สำนักงานของสมาคม และใหอยูในความดูแลรับผิดชอบ ของเหรัญญิก ขอ 38. การเงินของสมาคม เงินสดของสมาคมจะตองนำฝากไว ณ ธนาคารพาณิชยแหงใดแหงหนึ่งหรือสถาบันการเงินที่มีธนาคารพาณิชย เปนผูถือหุน ซึ่งตั้งอยูในเขตทองที่จังหวัดที่สมาคมตั้งอยู ในนามของสมาคมโดยความเห็นชอบของที่ประชุมใหญ หรือ คณะกรรมการ ใหมีเงินทดรองจายเกี่ยวกับกิจการของสมาคมในวงเงินไมเกิน 5,000 บาท (หาพันบาทถวน) ในการนี้ เหรัญญิกเปนผูรับผิดชอบและเก็บเงินรักษาตัวเงิน วงเงินทดรองจายอาจจะเปลี่ยนแปลงเพื่อความเหมาะสมแลวแต คณะกรรมการ การฝากและถอนเงินจากธนาคาร ใหนายกสมาคมหรือรองนายก หรือเลขาธิการหรือเหรัญญิกลงนาม รวมกันไมนอยกวา 2 คน
54
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ขอ 39. การจายเงินของสมาคม ใหนายกสมาคมมีอำนาจสั่งจายเงินเกี่ยวกับกิจการของสมาคมไดครั้งละไมเกิน 3,000 บาท (สามพันบาทถวน) ในการจายเงินครัง้ ละเกินกวา 3,000 บาท (สามพันบาทถวน) ใหกระทำโดยมติทป่ี ระชุมคณะกรรมการ จำนวนเงินสามารถ เปลี่ยนแปลงไดตามความเหมาะสม โดยการอนุมัติของคณะกรรมการ ในกรณีเรงดวนหรือเพื่อประโยชนของสมาคม ใหนายกมีอำนาจสัง่ จายเงิน 3,000 บาทไปกอนได แลวเสนอขอความเห็นชอบตอคณะกรรมการในการประชุมคราวถัดไป การจายเงินทุกครั้งจะตองมีหลักฐานเปนเอกสารโดยมีลายมือชื่ออนุมัติของนายกสมาคม หรือผูรักษาการแทน ให เหรัญญิกทำบัญชีแสดงฐานะการเงินประจำเดือนเสนอตอคณะกรรมการบริหารทุกเดือน ขอ 40. เงินทุนและเงินทุนพิเศษ เงินคาบำรุงสมาคม ทีเ่ ก็บจากสมาชิกสามัญและสมาชิกวิสามัญ ถือเปนเงินทุนสมาคมทีต่ อ งนำเขาบัญชีเงินฝาก ธนาคารพาณิชยแหงใดแหงหนึ่งในเขตทองที่จังหวัดสมาคมตั้งอยู และสามารถนำเพียงดอกผลมาใชไดเทานั้น สมาคม อาจหาเงินทุนพิเศษเพือ่ มาดำเนินกิจการและสงเสริมความกาวหนาของสมาคมได โดยการเชิญบุคคลภายนอกและสมาชิก รวมกันบริจาค หรือกระทำการอื่นใดตามที่คณะกรรมการเห็นสมควรและไมขัดตอกฎหมาย รวมทั้งไมมีผลทำใหการ ปฏิบัติหนาที่ของสมาคม และหรือของสื่อมวลชนเกษตรขาดความถูกตองเที่ยงธรรม
หมวดที่ 9 การแกไขขอบังคับ การเลิกสมาคม และการชำระบัญชี ขอ 41. การแกไขเปลี่ยนแปลง ตัดทอน หรือเพิ่มเติมขอบังคับจะกระทำไดก็แตโดยคณะกรรมการเปนผูเสนอหรือสมาชิกลงมติรวมกันไมต่ำกวาหนึ่งใน หาของจำนวนสมาชิกสามัญทั้งหมดเสนอญัตติขอแกไขเพิ่มเติมและที่ประชุมใหญมีมติใหแกไขเพิ่มเติมไดดวยคะแนน เสียงไมต่ำกวาครึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกที่มาประชุมการเสนอขอแกไขขอบังคับไมวาจะมาจากฝายใด ใหเสนอราย ละเอียดการขอเปลี่ยนแปลงมาเปนลายลักษณอักษร ผานกรรมการบริหารเพื่อพิจารณาอนุมัติเสียชั้นหนึ่งกอนแลวจึงนำ เขาที่ประชุมใหญ โดยใหคณะกรรมการแจงใหสมาชิกทราบลวงหนาเปนลายลักษณอักษรพรอมกับหนังสือนัดประชุม กอนวันประชุมอยางนอย 14 วัน ขอ 42. การเลิกสมาคม สมาคมนี้ตั้งขึ้นโดยไมมีกำหนดเวลา 1) ที่ประชุมใหญมีมติใหเลิกดวยคะแนนเสียงเกิน 3 ใน 4 ของสมาชิกที่มาประชุม 2) ถูกทางราชการสั่งใหเลิก ขอ 43. หากสมาคมจะตองเลิกเพราะเหตุใดก็ตาม ใหที่ประชุมคราวนั้นลงมติเลือกตั้งกำหนดตัวผูชำระบัญชีดวยและ ใหคณะกรรมการชุดสุดทายเปนผูทำการ ชำระบัญชี เมื่อชำระบัญชีแลวจะมีทรัพยเหลืออยูเทาใดก็ตาม ใหโอนแกมูลนิธิมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ตามมติที่ ประชุมใหญ
สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
55
อีกกาวหนึ่งของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ที่มีสวนรวมในการพัฒนาขับเคลื่อน ภาคการเกษตรไทยใหไปในทิศทางทันโลกในยุค ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ที่กำลังจะเขามา มีบทบาทสำคัญตอพี่นองเกษตรกร หากนับถอยหลังจะเหลือเวลาอีกไมนานนัก และใกลตัวเขามาทุกขณะ กระบอกเสียงของพวกเราทุกๆสื่อจะเปนการเติมเต็มดานปญญาความรูทันตอโลกแหงการแขงขันดานการ เกษตรในภาพรวมโดยตรง รวมทั้งพัฒนาเศรษฐกิจรากหญา ไปสูรากแกวที่มั่นคงใหได เนื่องในโอกาสงานครบรอบ 15 ปของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ผมขอแสดงความ ยินดีที่สมาคมฯสามารถยืนหยัดยึดมั่นอุดมการณอันสูงสงกระทั่งบรรลุตามวัตถุประสงค สามารถเผยแพร ขาวสารและกิจกรรมอันเปนประโยชนตางๆสูสาธารณชนสูพี่นองเกษตรกรโดยตรง แบบอยางและแนวทาง ที่คณะกรรมการสมาคมฯรุนบุกเบิกขับเคลื่อนไวอนุชนรุนหลังจะไดสืบสานตามเจตนารมณตอไป ผมในนามอุปนายกสมาคมฯรูสึกปติยินดีเปนอยางยิ่งที่คณะกรรมการทุกๆ ยุคสมัยรวมแรงรวมใจ กันนำพาใหสมาคมฯมีศักยภาพที่แข็งแกรงขึ้นเปนที่รูจักอยางกวางขวาง สามารถขับเคลื่อนกิจกรรมตางๆ เปนไปไดอยางคลองตัวตามวัตถุประสงค ดวยจิตคารวะ อภิชาติ ศรีสอาด อุปนายกสมาคมฯ นิตยสารไมลองไมรู
แมจะอยูในแวดวงคนทำขาวหนังสือพิมพมาเกือบ 3 ทศวรรษ แตสำหรับสังคมคนขาวเกษตร ถือไดวาเปนนองใหมในวงการ ที่ไดมีโอกาสรวมงานกับเพื่อนพองนองพี่ ทั้งในฐานะนักขาวเทาเปอนโคลน และกรรมการบริหารสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ดวยการขอรองแกมบังคับของ นายกฯ ดลมนัส กาเจ ถึงจะเปนงานใหมทไ่ี มคอ ยคุน เคย แตเมือ่ เหยียบยางเขามาในวงการ ดวยการตอนรับทีอ่ บอุน ทำให ไมรูสึกเลยวาเปนการเปลี่ยนภาระกิจงานใหม เพราะมุมมองของนักขาวก็คงเปนนักขาวอยู เหมือนเดิมจะ มีตา งกันเพียงแต จากอดีตทีเ่ คยทำงานมองภาพในมุมกวาง แบบมหภาคองครวมเปลีย่ นมาเปนมองแบบโฟกัส เฉพาะจุด ระดับจุลภาค เจาะลึกในรายละเอียดทีแ่ คบลงเทานัน้ เอง คนขาวคงยังเปนคนขาวอยูเ หมือนเดิม มิเปลีย่ นแปลง 15 ปรวมพลคนเกษตร…15 ปสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย คงจะเปนยางกาวสำคัญ ของการทำหนาที่สื่อ เปนกระบอกเสียงใหแกเกษตรกร หนวยงานราชการ และภาคเอกชนในธุรกิจเกี่ยว เนือ่ งเกษตร จะไดเขาใจซึง่ กันและกัน มองปญหาไปในทิศทางเดียวกัน และเดินไปดวยกัน เพือ่ ความมัน่ คง ของอาชีพเกษตรไทย ผูป อ นอาหารใหครัวโลก ทีต่ อ งปรับตัวใหเขากับกระแสพลวัตของสังคมโลก.
ชาติชาย ศิรพิ ฒั น อุปนายกสมาคมฯ หนังสือพิมพไทยรัฐ
15 ปแลวที่ไดเขารวมเปนสามชิกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ตั้งแตสมัยเปนชมรม สือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ทีม่ ี ดร.ไตรรัตน สุนทรประภัสร จาก หนังสือพิมพเดลินวิ ส เปนประธาน ชมรมฯ คนแรก จนถึงปจจุบันไดรับการจดทะเบียนเปนสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยอยาง เปนทางการ เมือ่ 7 ปทผ่ี า นมา และมี คุณดลมนัส กาเจ จากหนังสือพิมพ คม ชัด ลึก เปนนายกสมาคมฯ คนปจจุบัน ผมเห็นพัฒนาการของสมาคมฯ มาอยางตอเนื่อง นับวาเปนองคกรสื่อมวลชนเล็กๆ ที่มีกิจกรรม บริการสาธารณะทางดานขอมูลขาวสารดานการเกษตรและยังมีกิจกรรมสงเสริมและสนับสนุนแวดวงการ เกษตรหลายดานไมวาจะเปนกิจกรรมเกษตรทัศนะศึกษาทั้งในประเทศและตางประเทศ กิจกรรมฝกอบรม อาชีพ สัมมนาเชิงวิชาการและเชิงปฏิบัติการ กิจกรรมถายทอดเทคนิคการเขียนขาวประชาสัมพันธใหกับ องคกรของภาครัฐและเอกชน รวมถึงกิจกรรมมอบทุนการศึกษาใหกับบุตร-ธิดา สมาชิกของสมาคมฯและ กิจกรรมอื่นๆ อีกมากมายที่ลวนแตเปนกิจกรรมเชิงสรางสรรค บริการสังคม เพื่อสมาชิกและเพื่อวงการ เกษตรไทย จึงเปนความภาคภูมิใจที่ไดเปนสวนหนึ่งของสมาคมฯ แมวาสื่อมวลชนสายเกษตรจะเปนองคกร สื่อมวลชนเล็กๆ แตไดทำกิจกรรมที่เปนประโยชนตอวงการไดอยางมากมายเกินตัว ตลอดระยะเวลาที่รวมเปนคณะกรรมการบริหารสมาคมฯ มาตั้งแตมีประธานชมรมฯ 3 สมัย นายกสมาคมฯ 5 สมัยในปจจุบัน มันทำใหเวลาที่ใชไปไมสูญเปลา แตกลับเพิ่มพลังใหไดเดินหนาเพื่อ พัฒนาองคกร พัฒนาสังคมและพัฒนาวงการเกษตรอยางยั่งยืน ตลอดไป เหนือสิ่งอื่นใดคือเจตนาที่จะเปนฟนเฟองเล็กๆ รวมกับหลายๆฟนเฟองที่จะชวยเพิ่มพลังการขับ เคลือ่ นกิจกรรมของสมาคมฯ ใหกา วไปสูจ ดุ หมายเพือ่ คนขาวเกษตร เพือ่ สังคมและเพือ่ การเกษตรกรไทย… ดวยจิตคารวะ มนตรี ตรีชารี อุปนายกสมาคมฯ บรรณาธิการบริหารนิตยสรเกษตรโฟกัส/นิตยสารชุมทางอาชีพ
การเขามาเปนสวนหนึง่ ของสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ทัง้ ในฐานะทีป่ รึกษาสมาคมฯ และตอเนื่องมาถึงการไดรับความไววางใจใหทำหนาที่เลขาธิการสมาคมฯ นับจากยุคที่คุณสาโรช บุญแสง เปนนายกสมาคมฯ และมาถึงนายกสมาคมฯ คนปจจุบนั คือคุณดลมนัส กาเจ ถือเปนความภาคภูมิใจที่ไดรวมขับเคลื่อนกิจกรรมตางๆ ที่เปนประโยชนตอพี่นองเกษตรกรและ ภาคการเกษตรทีเ่ ปนรากฐานสำคัญของประเทศและภาคภูมใิ จในความเปนสือ่ มวลชนทีไ่ มไดเพียงทำหนาที่ เสนอขอมูลขาวสารเทานัน้ แตการไดทำหนาทีต่ า งๆ ในสมาคมฯ ทำใหเราไดทำอะไรทีม่ ากกกวาสือ่ มวลชน โดยไมคำนึงถึงผลประโยชนและเวลาสวนตัวทีห่ ายไป สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทยจึงเปนทีท่ ำงานอีกแหงหนึง่ ของการทำงานสือ่ มวลชนทีม่ า เติมเต็มบางอยางในชีวติ ใหมคี วามเปนมนุษยทส่ี มบูรณมากยิง่ ขึน้ ดวยจิตคารวะ
สุวรรณา บุญกล่ำ เลขาธิการ สถานีโทรทัศน TNN24
ในฐานะนองใหม ที่เพิ่ง จะมีโอกาสเขามาทำงานในสายสื่อมวลชนเกษตร กอนอื่นตองบอกกอน เลยวา รูส กึ ดีใจและเปนเกียรติอยางมาก ทีไ่ ดเขามาเปนสวนหนึง่ ของสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย และตองขอขอบคุณคุณดลมนัส กาเจ นายกสมาคมฯ แมวาจะเปนชวงระยะเวลาไมนานแตก็รับรูไดถึง ความตัง้ ใจของกรรมการและสมาชิกทุกทาน ทีช่ ว ยกันผสานคนขาวเกษตร ใหเปนเอกภาพตามเจตนารมณ ของผูก อ ตัง้ ไมเพียงแตเปนการรวมพลพรรคพีน่ อ งในวงการ แตกจิ กรรมตางๆ ทีจ่ ดั ขึน้ ไมวา จะเปนงานสัมมนา หรือทริปเกษตร ลวนแลวแตเปนการแสดงออกถึงศักยภาพของคนขาวเกษตร ไมใชแคในฐานะสื่อมวลชน เทานั้น แตเปนผูที่มีบทบาทสำคัญในการขอมูลและความรูดานการเกษตรที่ถูกตองแกคนในสังคมอีกดวย ก็ถือวาเปนอีกบทบาทสำคัญ ที่คนขาวเกษตรจะสามารถทำใหสังคมเดินไปในทางที่พัฒนาได และเชื่อวา กาวตอไปในปที่ 16 ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย จะเขมแข็งและอบอุนไปดวยพี่นองใน วงการมากยิง่ ขึน้ และยินดีทจ่ี ะใหความรวมมือกับสมาคมในการเผยแพรขา วสารทีเ่ ปนประโยชนตอ สาธารณะชน ตอไป
จิราพร มวงงาม รองเลขาธิการ โปรดิวเซอรเกษตรฮอตนิวส รายการเรื่องเดนเย็นนี้ สถานีโทรทัศนไทยทีวีสีชอง 3
ในโอกาสของการจัดงาน ครบรอบ 15 ป รวมพลคนขาวเกษตร ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตร แหงประเทศไทย ในครั้งนี้ ดิฉันขอแสดงความยินดีและชื่นชมอยางยิ่ง กับสมาคมฯ ที่สามารถผลักดัน ใหเกิดกิจกรรมที่เปนประโยชนอยางมากกับสมาชิกที่เปนสื่อมวลชนดานการเกษตรทุกคนรวมถึงประโยชน ที่เกิดแกเกษตรกรทุกระดับในประเทศไทย ปจจุบันการประกอบอาชีพดานการเกษตร มีความยากลำบากมากขึ้น เนื่องจากมีทั้งปจจัยภาย นอกและปจจัยภายใน เขามาเกี่ยวของจำนวนมาก จึงทำใหเกษตรกรเกิดความสับสน ตองการผูชวยที่จะ มาใหขอ มูลขาวสาร และประสานงานระหวางองคกร ซึง่ คนทีท่ ำหนาทีน่ ไ้ี ดดที ส่ี ดุ นัน่ ก็คอื สมาชิกของสมาคม สื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยนั่นเอง ดังนัน้ สือ่ มวลชนสายเกษตรทุกทาน เปนผูท ม่ี คี วามสำคัญ และมีบทบาทในการชวยเหลือเกษตรกร ไดเปนอยางดี สื่อมวลชนสายเกษตรทุกคนจงภูมิใจในสิ่งที่ตัวเองไดกระทำ เพราะนอกจากจะทำหนาที่ เสมือนปดทองหลังพระแลว ยังไดสรางคน สรางบุคลากรรุนใหมๆ อีกมากมาย ขึ้นมาเปนกำลังสำคัญ ใหกบั วงการเกษตรของไทยไดอกี ดวย การใหความรู ขอมูล ขาวสาร การสงเสริมนิสติ นักศึกษา ใหตอ ยอด การเปนเกษตรกรในอนาคต เปนการสรางประโยชนใหกับวงการเกษตรของประเทศไทยอยางแทจริง ดิฉันรูสึกภูมิใจ ที่ไดเขามาเปนสวนหนึ่งของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ไดเขามา ทำหนาทีด่ แู ลบรรดาสือ่ มวลชนทีเ่ ปนสมาชิกของสมาคมฯ ดวยกัน และดูแลการจัดกิจกรรมดานการเกษตร ตางๆ ของสมาคมฯ รวมถึงเปนตัวแทนที่จะพิจารณาเสนอแนวความคิดใหกับวงการสัตวน้ำ โดยเฉพาะ วงการกุง ของไทย ซึง่ เปนอุตสาหกรรมทีท่ ำรายไดเขาประเทศนับแสนลานบาทตอป ดิฉนั จะมุง มัน่ ทำหนาที่ ของตนเองใหดีที่สุด เพื่อสมาคมฯ และเพื่อเกษตรกรทุกคนของประเทศนี้ ขอใหการจัดงานในครั้งนี้ประสบสัมฤทธิ์ผลตามความมุงหวัง ทั้งขอใหกิจการ และกิจกรรมอันใด ของบรรดาสมาชิกสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย มีแตความสำเร็จและความเจริญรุงเรือง กาวหนาตลอดไป น.ส. พลอยปภัส วิริยะธาดาศักดิ์ เหรัญญิก หนังสือพิมพ กุงไทย
ดวยสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ไดเดินทางและดำรงตนในวิถีของคนขาวเกษตร มาครบ 15 ปเต็ม ในป 2557 นี้ หากเปนเวลาของคนเรา ก็กำลังอยูในชวงของการเติบใหญ และเปนวัย กำลังแสวงหาสิ่งตาง ๆ ที่ผานเขามาในชีวิต หากเปนหญิงก็อยูใ นวัยสะพรัง่ เมือ่ เปนชายก็กำลังกาวเขาสูค วามเปนหนุม เพือ่ เปนกำลังของสังคม ในวันขางหนา และอยูในชวงเก็บเกี่ยวประสบการณเพื่อดำรงตน ในฐานะคนขาวอยางมีเกียรติ มีศักดิ์ศรี เต็มไปดวยถอยคำและน้ำหมึกเพื่อจรจารสูหมูมวลมิตรที่เปนทั้งผูอาน ผูชม และมิตรสหายรวมวิชาชีพ เดียวกัน 15 ป เปนเวลามากพอที่จะรวมตัว ตั้งหลัก วางรากฐาน เพื่อกอเกิดสิ่งใหมในอนาคต แต 15 ป ก็ยังเปนเวลาที่นอยนิดในมิติของผูใหที่มีตอสังคมและวงการเกษตร แตทั้งหมดก็หวังวาสังคมไทยใน ปจจุบนั และอนาคตจะมีองคความรูด า นเกษตรทีย่ ง่ั ยืนและเขาถึงแกนแทของเกษตรกรรม ทีบ่ รรพบุรษุ ของ แผนดินนี้ไดแผวถางความรกทึบแหงปญญา และทำใหเห็นมาแลววา วิถีเกษตร คือแกนแทของสังคมไทย ที่เต็มไปดวยความงาม ความเรียบงาย และความอยูรอด ฉะนั้นปณิธานอันแนวแน ในฐานะคนทำงานในปจจุบัน ก็พรอมที่จะเปนสวนหนึ่งของพลังเล็กๆ ในนามสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ไดกาวเดินไปบนเสนทางสายนี้ บนทางแหงเกษตรกรรม ที่ยั่งยืน มีความสุข และหลอเลี้ยงลูกหลานไทย จากรุนสูรุน สืบไป
อัมพร สิทธิผา นายทะเบียน สถานีโทรทัศน TNN24
ในวันแรกทีไ่ ดรบั ทาบทามจากนายกสมาคมฯ ใหรบั ตำแหนงประชาสัมพันธฯ ผมยังลังเลแบงรับ แบงสู เพราะกังวลวาอาจจะไมมเี วลาในการทุม เทใหกบั งานสมาคมฯ เนือ่ งจากภารกิจที่ บมจ.อสมท ทีส่ งั กัด อยู รัดตัวเอามากๆ เพราะทำหลายหนาทีเ่ หลือเกิน ทัง้ งานบริหาร งานจัดรายการวิทยุ การประสานงาน กับภายนอก และการดูแลครอบครัว แตทา นนายกสมาคมฯ ก็ปลอบใจวาไมเปนไร เราชวยกันเปนทีมเวิรค จึงตัดสินใจรับหนาทีน่ ้ี ผมจัดรายการเกษตรเพื่อคนเมืองที่สถานีวิทยุ FM 100.5 MHz ของ บมจ.อสมท ชื่อรายการวา "ติดดินกินได" กับทิดบวน บางปลามา หรือ ผศ.อดิศกั ดิ์ บวนกียาพันธ ศิษยเกามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร มารวม 5 ป ทำใหไดซมึ ซับอาชีพเกษตรอยางตอเนือ่ ง ทัง้ ๆ ทีต่ วั เองก็เปนลูกเกษตรกร แตพอ แมกลับไมได สงเสริมใหลกู ๆ ไดยดึ อาชีพนีต้ อ จากบรรพบุรษุ เพราะคิดวาตองใชแรงงาน รายไดนอ ย ซึง่ ผมลองหันกลับ ไปดูเพือ่ นๆ สมัยเรียนทีย่ ดึ อาชีพเกษตร ขายแรงงาน เขาไมไดมฐี านะดีขน้ึ เลยจริงๆ ตรงขามกับเพือ่ น บางคนทีเ่ ปนพอคาคนกลางรับซือ้ พืชผลเกษตรเขามีฐานะดีขน้ึ ตามลำดับ หรือ บางคนทีข่ ายสิง่ ของเกีย่ วกับ เกษตรก็มฐี านะดี นัน่ แสดงวาอาชีพเกษตรยังสามารถทำรายไดดี อยูท ว่ี า จะเลือกทำในมิตไิ หน บทบาทของสือ่ มวลชนดานเกษตรในบานเรา ถูกรวมตัวกันเปนสมาคมฯ มาได 15 ป ถือวาแข็งแกรง มาก ขาวสารตางๆ ทีเ่ ผยแพรออกไปใหเปนความรูแ กผอู า น ผูช ม ผมเชือ่ วาไดสรางคุณประโยชนอยางมาก มายมหาศาลใหกบั คนทีท่ ำอาชีพเกษตร หรือผูท ช่ี น่ื ชอบดานนี้ ทีส่ ำคัญไดสรางสัมมาปญญาใหเกิดขึน้ เพือ่ ใหรเู ทาทันผูท ค่ี ดิ เอาแตประโยชน โดยไมคดิ ถึงอันตราย หรือ ผลกระทบทีจ่ ะเกิดขึน้ กับวงการเกษตรในบานเรา การเปดประชาคมอาเซีย่ นในปลายป 2558 สินคาเกษตรจะมีการแขงขันดานตนทุนมากขึน้ แตความ ไดเปรียบของประเทศไทยในหลายๆ ชนิดของผลิตผล โดยเฉพาะผลไม ยังถือวาเปนจุดแข็ง ดวยสภาพดิน ฟาอากาศทีเ่ อือ้ อำนวยดวยทะเลรอบดาน ทำใหมรี สชาดดี มีชอ่ื เสียงมานาน แมหลายประเทศจะพยายาม แขงขันเพือ่ ชิงตลาด แตกส็ เู ราไมได สิง่ เดียวทีส่ ำคัญเราจะตองรักษาใหได คือ คุณภาพ นีค่ อื ภารกิจอันยิง่ ใหญและนาภาคภูมใิ จของสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ทีจ่ ะชวยสราง อาชีพเกษตรในบานเราใหมน่ั คง แข็งแรง ในการเปดประชาคมอาเซีย่ น ตางคนตางทำคงไมไดแลว สมาคมฯ พรอมทีจ่ ะนำเสนอขอมูลทางวิชาการทีเ่ ปนประโยชน พรอมทีจ่ ะเชือ่ มองคความรูต า งๆ เขาดวยกัน พรอมที่ จะเผยแพรประชาสัมพันธผา นทุกๆ สือ่ ถวัลย ไชยรัตน ประชาสัมพันธ สถานีวทิ ยุ อสมท.
ปนี้ถือเปนปแรกที่ไดเขามาเปนสวนหนึ่งของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ในฐานะ รองประชาสัมพันธ ในยุคสมัยที่คุณดลมนัส กาเจ เปนนายกสมาคมฯ นับเปนเกียรติและเปนความภาคภูมิใจอยางยิ่งที่ไดรวมขับเคลื่อนกิจกรรมตางๆ ของทางสมาคมฯ รวมถึงมีสวนรวมในการประชาสัมพันธกิจกรรมที่เปนประโยชนออกไปสูสาธารณชน โดยเฉพาะอยางยิ่ง พี่นองเกษตรกรไทย นอกจากนี้ ยังไดเรียนรูประสบการณใหมๆ จากการทำงานรวมกับกรรมการทุกทาน ซึ่งถือวาเปนสื่อมวลชนรุนพี่ผูมากประสบการณ และคร่ำหวอดอยูในวงการเกษตรมาอยางยาวนาน สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยจึงเปรียบเสมือนเปนโรงเรียนแหงหนึ่ง ที่ไมมีหลักสูตร ตายตัว แตสามารถเขามาเรียนรูไดอยางไมรูจบ
ดวยจิตคารวะ อมรรัตน ไกรเดช รองประชาสัมพันธ หนังสือพิมพแนวหนา
จากที่ไดเขามาคลุกคลีในวงการขาวกวา 10 ป แมจะเพิ่งกาวเขาในในวงการขาวเกษตรได 5-6 ป แตกต็ อ งยอมรับวา พีน่ อ งผูส อ่ื ขาว แหลงขาว ผูห ลักผูใ หญหลายทาน รวมถึงสวนทีเ่ กีย่ วของกับวงการเกษตร บานเรา ตางลวนมีใจทุม เทใหกบั การเกษตรอยางเปย มลน โดยเฉพาะเพือ่ นพีน่ อ งผูส อ่ื ขาวสายเกษตรดวยกัน ทุกคนตางมีนำ้ ใจ เอือ้ เฟอ เผือ่ แผ เรียกไดวา “ลุยไหน ลุยกัน” ตางจากผูสื่อขาวสายอื่นที่ผมเคยทำ ที่มักไมคอยมีใหเห็นนัก ซึ่งผมคิดวาผูสื่อขาวสายเกษตรนี้ “นาจะเปนผูส อ่ื ขาวสายเดียวทีก่ นิ งาย นอนงาย ค่ำไหนนอนนัน่ โดยทีไ่ มคอ ยปริปากบน” และในโอกาสกาวเขาสูป ท ่ี 16 ป ของการกอตัง้ ชมรมผูส อ่ื ขาวเกษตรฯ จนยกระดับขึน้ มาเปนสมาคม ในป 2557 นี้ ผมในฐานะทีเ่ ปนหนึง่ ในคณะกรรมการมาเปนสมัยที่ 2 หวังเปนอยางยิง่ ทีจ่ ะไดเห็นความรวมแรง รวมใจของพีน่ อ งสือ่ มวลชน ในการรวมการนำเสนอขาวอันเปนสาระ แกพน่ี อ งเกษตรกรไทย อันเสมือนกระดูก สันหลังของชาติสบื ตอไป ทัง้ นี้ หากทีแ่ ลวมา สมาคมฯ สมาชิก รวมถึงเจาหนาที่ และคณะกรรมการทุกคน หากไดเคยมีการ กระทบกระทัง่ ทำผิด หรือขัดใจสวนทีเ่ กีย่ วของในการเกษตรบาง ก็ขอใหเขาใจวา “นีค่ อื หนาที่ คือวิชาชีพ ของสื่อมวลชน” หากผิดพลั้งหรือขัดอกขัดใจทานใดไปบางก็ตองขออภัยมา ณ ที่นี่ และขอใหปตอๆ ไป คือปแหงการคืนความสุขใหแกทา นทัง้ หลายตอไป จึงประกาศมาเพือ่ ทราบโดยทัว่ กัน กรวัฒน วีนลิ สาราณียกร หนังสือพิมพ พิมพไทย
สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย อีกความหวังของเกษตรกรไทย
เกษตรกรไทย อาชีพหลังสูฟาหนาสูดิน ผานมาหลายชั่วอายุคน แตเกษตรกรไทยก็ยังคงจนกรอบ ไสแหงติดกระดูกสันหลัง แถมดวยหนีส้ นิ ลนพนตัว ขาวการผูกคอตายของชาวนาบางคน ทำเอาผมน้ำตาซึม เกิดคำถามขึ้นในใจวา ทำไมชีวิตชาวนาไทยมันถึงไดรันทดเชนนี้ แลวจะมีใครที่จะยื่นมือมาชวยเยียวยา ชีวิตพวกเขาได!? เมื่อเพื่อนรวมอาชีพรวมตัวกันกอตั้งเปน ‘สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย’ ไดสำเร็จ ผมจึงมีความหวังอยูเ สมอวา กลุม เพือ่ นรวมอาชีพของเรานีแ่ หละ นาจะเปนอีกความหวังหนึง่ ของเกษตรกรไทย ไดบาง ไมมากก็นอย แมผมจะมีโอกาสเพียงนอยนิดที่จะมีสวนชวยผลักดันใหความหวังนั้นเปนจริง แตก็ รูส กึ ภาคภูมใิ จทีไ่ ดมสี ว นชวยใหเกิดแสงสวางทีป่ ลายอุโมงคอนั มืดมิดนัน้ ได แมเพียงนอยนิดแตกท็ ำใหรสู กึ อิ่มเอม วันนี้ ‘สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย’ กอตั้งมาจนไดนายกสมาคมฯมาแลวถึง 5 ทาน แตละทานก็ลว นมีวสิ ยั ทัศนและผลงานทีฝ่ ากเอาไวมากมาย และยังคงเปนอีกหนึง่ ความหวังใหเกษตรกรไทย ไดรูสึกอุนใจและมีกำลังใจดำรงชีวิตอยูบนโลกอันโหดรายนี้ไดอีกวันหนึ่ง แมเราจะเปนเพียงเฟองตัวเล็กๆ ในเครือ่ งจักรกลทีจ่ ะขับเคลือ่ นชักนำชีวติ เกษตรกรไทยใหมคี ณุ ภาพ ที่ดีขึ้น แตเรา ‘สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย’ และสมาชิกเพื่อนรวมอาชีพทุกคนก็พรอมที่ จะรวมพลังสรางงาน ใหความรู และรวมพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรไทยทุกคนใหกาวเดินไปบนหน ทางที่ดีขึ้นพรอมกันครับ ชรินทร นิลพงษ (กลิ้ง แมกลอง) ปฏิคม นิตยสารชองทางทำมาหากิน
ทำงานเพลินๆ โดยไมไดตง้ั ตัว ครบ15ปแลวหรือสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ผมทำงาน มากับหลายประธานชมรมและหลายนายกฯ ไมเคยหลุดจากการรวมรัฐบาลเลยตลอดระยะเวลาประมาณ 14-15ปมานี้ จนเพือ่ นๆ แซววาผมอยูพ รรคชาติไทย ของนายกรัฐมนตรีคนที2่ 1 นายบรรหาร ศิลปะอาชา ตองชีแ้ จงเพือ่ นๆวา ผมทำงานไดกบั ทุกคน ไมชอบเลนการเมือง ยินดีรว มมือรวมใจทำงานกับทุกๆ ทาน ไมวา ใครจะมาเปนรัฐบาลหรือนายกสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย การทำงานทีส่ มาคมสือ่ มวลชน เกษตรฯ คือการทำกุศล เสียสละเพือ่ พีน่ อ งเกษตรกร กระดูกสันหลังของชาติ เชือ่ มโยงขอมูลคนเมืองทีป่ ระกอบ อาชีพอืน่ ๆกับเกษตรกร สรางความสัมพันธทด่ี รี ะหวางบริษทั เอกชนกับหนวยงานภาครัฐ สรางความเขาใจ ระหวางคนของรัฐกับราษฎร ใหความรูก ารประชาสัมพันธกบั เจาหนาที่ กรม กอง ในกระทรวงเกษตร และ สหกรณ ซึง่ จะออกมาในรูปแบบของการอบรมการเขียนขาวประชาสัมพันธ บางครัง้ พีๆ่ นองๆ ในกรมกอง ของกระทรวงเกษตรฯเรียกอาจารยกย็ งั เขินๆ ความใฝฝน ของผมอยากใหเกษตรกรทุกทานพนจากความยากจน มีรถเกงขับเหมือนเกษตรกรในญีป่ นุ มีชีวิตความเปนอยูที่ดีทัดเทียมกับเกษตรกรในสหรัฐอเมริกา ลูกหลานเกษตรกรไทยมีการศึกษาในระดับ ปริญญาตรีหรือมากกวา เกษตรกรมีเงินใชจา ยและมีสภาพคลองเหมือนนายธนาคาร ไมอยากเห็นเกษตรกรผูกคอตาย เพราะไมไดเงินคาจำนำขาว ไมอยากเห็นใครเอาเปรียบเกษตรกร ไมอยากเห็นม็อบปดถนน เพราะราคาสินคาเกษตรตกต่ำ ไมอยากเห็นชาวไรชาวนาโดนหลอกใหใชปยุ ปลอม ผูบ ริหารสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย มีความตัง้ ใจจริงทีจ่ ะทำและแกปญ หาสิง่ เหลานี้ แตเราก็เปนสวนหนึ่งในสังคมที่ยังทำงานไมสำเร็จทั้งหมด มีอุปสรรคและปญหามากมายที่เราตองฟนฝา ถือวาเปนบททดสอบวัยรุน สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ทีอ่ ายุเพิง่ 15 หยกๆ 16 หยอนๆ แต ถึงจะเปนเพียงวัยรุน เราก็จะตอบแทนสังคม แผนดินไทย เกษตรกรไทย ใหสาสม อยางทีท่ กุ คนคาดหวัง สมาคมสือ่ มวลชนเกษตรฯเปรียบเสมือนเทียนเลมเล็กๆ ทีจ่ ะสาดสองแสงสวางแหงปญญา กวาง ไปในแผนดินอันไพศาล เพือ่ เกษตรกร เพือ่ พีน่ อ งรวมชาติใหมสี ติ ปญญา ตอสูก บั ภัยตางๆ ไมวา จะมา จากคนหรือธรรมชาติ จนสำเร็จลุลว ง ไมมหี นีส้ นิ มีชวี ติ ความเปนอยูท ด่ี ี เทานีก้ พ็ อใจแลวครับ ดวยความปรารถนาดี จตุพล ยอดวงศพะเนา สวัสดิการ หนังสือพิมพสยามทองถิน่
นับตัง้ แตกา วสูก ารเปนสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย บนรากฐานของความเปนน้ำหนึง่ ใจ เดียวกันของผูสื่อขาวสายเกษตร ที่ประกอบดวย หนังสือพิมพรายวัน นิตยสาร วิทยุและโทรทัศน โดย สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยไดแสดงใหเห็นถึงพลังอันยิ่งใหญของการเปนสื่อมวลชนคุณภาพ ที่มุงมั่นในการกอเกิดประโยชน พัฒนา ในทุกดานๆที่เกี่ยวของกับการเกษตรของประเทศ ภายใตกิจรรม ตางๆ ลวนแตมีประโยชนอยางตอเนื่องตลอดมา ภายใตการสนับสนุนจากทุกภาคสวนที่เกี่ยวของ ดังนั้นกาวตอไปบนบทบาทหนาที่ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย จึงนับเปนอีกกาว ที่สำคัญของการมีสวนรวมในการพัฒนา เพื่ออนาคตของประเทศไทย ประเทศของเรา….
ธนสิทธิ์ เหลาประเสริฐ กรรมการ ฝายกิจกรรมพิเศษ นิตยสารเทคโนโลยีชาวบาน
เปนทีน่ า ยินดี กับสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ทีก่ า วยางมาถึงครบวาระ 15 ป ปจจุบนั เทคโนโลยีดานการเกษตรไดเปลี่ยนแปลงกาวหนาอยางไมหยุดยั้งไปตามยุคตามสมัย สื่อมวลชนเกษตร จึงตองตระหนักติดตามความเคลื่อนไหวในดานความรู และวิทยาการ ความกาวล้ำทันสมัย ทางดานการ เกษตรของสังคมโลกยุคใหม เพื่อเผยแพรไปยังเกษตรกรไดนำไปใชใหเกิดประโยชนสูงสุด งานครบรอบ 15 ป ของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย ในครั้งนี้ถือเปนกิจกรรมหนึ่งที่ ไดนำผูมีประสบการณ มีความรู ความสามารถในดานการเกษตร มาถายทอดเพื่อพัฒนาการเกษตรของ ประเทศไทย ใหกาวหนาและยั่งยืนตอไป ผมในนามกรรมการขอแสดงความยินดี และใหกำลังใจมายังคณะกรรมการจัดงานที่ไดทุมเท กำลังกาย กำลังใจ จนทำใหกิจกรรมของสมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทยประสบความสำเร็จ ตามวัตถุประสงคทุกประการ
ดนัย ไกรอักษร กรรมการ สถานีโทรทัศน ชอง 7
¤µ ¤°µ¦´ µ¡º Å ¥ (Thailand Crop Protection Association) Á¤ºÉ° ¦³¤µ 50 ¸ ¸É¨oªµ¦Á ¤¸ µÎ ´ «´ ¦¼ ¡º Å oÁ¦·É ¤Á oµ¤µ¤¸ µ Ä µ¦°µ¦´ µ ¨· ¨ µ µ¦Á ¬ ¦Ä ¦³Á «Å ¥ à ¥Á¦·É ¤ µ µ¦ εÁ oµµ¦Á ¤¸Á ¬ ¦ ° ¦· ¬ ´ µ ¨Á¡¸¥ Ťn ¸É ¦· ¬ ´ Ä Áª¨µ n°¤µÁ¤ºÉ° ¦³Á «Å o¤¸ µ¦¡´ µÅ °¥nµ n°Á ºÉ° »¦ · µ oµ µ¦ ε ´ «´ ¦¼ ¡º Å o¤¸ µ¦ ¥µ¥ ´ª°¥nµ ¦ª Á¦Èª ¤¸ ¼ o ¦³ ° · µ¦ » ¦ · Á¡·É¤ ¹Ê Á È Îµ ª ¤µ ¤µ ¤°µ¦´ µ¡º Å ¥Á¦·É ¤ o Ä ¸ 2552 Á¤ºÉ° ¨»n¤ ´ »¦ · µ¦Á ¤¸Á ¬ ¦Å oÁ®È ªµ¤ εÁ È ° µ¦¤¸¤µ ¤Á È ´ªÂ ° £µ °» µ® ¦¦¤ ¸Ê ¹ Å o ¦n ª¤ ´ n° ´Ê ¤µ ¤ ¼ o ¦³ ° »¦ · µ¦Á ¤¸ µÎ ´ «´ ¦¼ ¡º : Thai Pesticide Association: TPA ) ¹Ê n°¤µÄ ª´ ¸É 9 ¤· » µ¥ 2538 ¹ Å oÁ ¨¸É¥ ºÉ °Á È ¤µ ¤°µ¦´ µÅ ¥ Thai Crop Protection Association: TCPA ) Ä ¸ 2529 ¤µ ¤°µ¦´ µ¡º Å ¥Å oÁ oµÁ È ¤µ · ° £µ¤µ ¤ ¼ o ¨· µ¦Á ¤¸Á ¬ ¦ µ µ µ · (CropLife International) ¹É ¦³ ° oª¥¤µ · ¹É Á È ¤µ ¤Á ¤¸Á ¬ ¦Ä ¦³Á « nµ Ç ªnµ 50 ¦³Á « ¨³Ä Áª¨µ n°¤µÁ È ¤µ · CropLife Asia ¹É Á È Îµ ´ µ µ µÄ £¼¤·£µ Á°Á ¸¥Â ·¢· Ä ¸ 2534 ¤µ ¤°µ¦´ µ¡º Å ¥Å o¦´ Á¨º° Ä®oÁ È ® ¹É Ä µ¤ ¦³Á « º° ´ªÁ ¤µ¨µ Á ¥µ ¨³ ¦³Á «Å ¥ Ä µ¦ ε Á · µ "à ¦ µ¦ ¦´ ¦» µ¦Ä oµ¦ ε ´ «´ ¦¼ ¡º °¥nµ ¼ o° ¨³ ¨° £´¥ Safe Use Project) ¹É ¤µ ¤Å o µÎ Á · µ n°Á ºÉ° °¥nµ Å o ¨ ¨° ¤µ ¹ ´ » ´ ¤µ ¤°µ¦´ µ¡º Å ¥ ´ » ´ ¤¸¤µ · ε ª 37 ¦· ¬ ´ εÁ · µ¦Ã ¥Å¤n®ª´ ¨ εŦ ¤¸ Á o µ ¦³ r®¨´ Á¡ºÉ° ε ¨· £´ r°µ¦´ µ¡º ¸É ¸¤¸ ¦³· ·£µ¡¼n ¤º°Á ¬ ¦ ¦ ¡¦o°¤ ´Ê εÁ · µ¦ Ä µ¦ nµ¥ ° ªµ¤¦¼ o ¨³ª· ¸ µ¦Ä oµ¦Á ¤¸°¥nµ ¼ o°  nÁ ¬ ¦ ¦ Á¡ºÉ° µ¦¡´ µ µ µ¦Á ¬ ¦ ¸É¥ ´É ¥º Ä ¦³Á «Å ¥ ---------------------------------
17 18 19 o ¥ |o¤ l¦ ¦ ¤l ï op i i i {Ö ¥ i r r } ¤ ï } i ¤i } l op
i 2015 l
{ -2 1 ¡ Ö¥ |o lÓ ¥ i r ¥ «l ¤ o o
Òo¤ Ó |Ó jÓ | } | jÓ ¦ | | o | Ö o Z r i ¨ Ó | | i¨ Ó
Â
¾
½G
e at
w
a
o yt
A
A SE
N
Ag
ric
u ult
ra
d l In
u
ɤ |
¡ }
¡Ò }
y str
~ ¤ |¤ ¬ ¤} ¨|Ó ¬ l { pp Ó ¦ Ö ¦ ¤ Ö ?HHGK?P GKN?AR AM RF www.thailandagriexpo.com
Organizers
Platinum Sponsor
ThailandAgriExpo
Silver Sponsor
Supporters
i
i
i ¤
}
s ¤
Ã
i {Ö¤
åěöĐĈèâĕĆ ĠìŇéĕè ÿĜňéĔ÷âĕĆăĕåğĎüĚĐ âĈĕè Ģøň ġúĆ åěöčĔèğĊĘąü ĎėþēüĔ÷ ÿĜňéĔ÷âĕĆăĕåĐĘčĕü øēĊĔüĐĐâ ġúĆ
ศไท ย
สื่อ
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก
ทิศทางเกษตรไทย
ในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
AEC
ธุรกิจเกษตรไทย
โดย : ธนินทร เจียรวนนท
ในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) “ทำไมประเทศเหลานั้นปกปอง สินคาเกษตร? เพราะสินคาเกษตรเปนทรัพย สมบัติของชาติสำคัญยิ่งกวาทองคำเสียอีก หากปลอยใหทรัพยสมบัติของชาติราคาถูกลง ก็เทากับทำใหคนจนลง สินคาเกษตรมีราคา ขายเทาไรก็เทากับเราพิมพพันธบัตรออกมา ไดเทานั้นเพราะเปนสมบัติของชาติ” ปจจุบันโลกไรพรมแดน สนามรบไดกลายมาเปน สนามการคา อยางที่พลเอกชาติชาย ชุณหวัณ อดีต นายกรัฐมนตรีเคยกลาวไว การกาว สูประชาคมเศรษฐกิจ อาเชียน(AEC) ในป 2015 จึงเปนโอกาสสำคัญ รัฐบาลควร สนับสนุนนักธุรกิจไทยทีม่ คี วามรูค วามสามารถไปลงทุนใน ตางประเทศ โดยเฉพาะในธุรกิจเกษตรอุตสาหกรรมที่ยัง มีโอกาสสำหรับ นักลงทุนไทยอีกมาก
80
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
จากการติดตามขอมูลเรื่องเกษตรของประเทศ ในกลุมอาเซียน ประเทศไทยมีสินคาเกษตรที่โดดเดนไม เปนรองใคร ยกเวนมาเลเซียที่เหนือกวาใครในเรื่องปาลม แตวนั นีป้ ระเทศไทยไดมกี ารพัฒนาพันธุป าลม ซึง่ สามารถ แขงขันไดแลว และยังมีพันธุยางที่พัฒนากาวไกลเหนือ มาเลเซียจนพูดไดวาวันนี้ยางไทยเปนที่หนึ่งของโลก วันนี้นักลงทุนไทยตองหาขอมูลการลงทุนเกี่ยวกับ การเกษตรและสินคาเกษตรในอาเซียน 10 ประเทศ วาใน เแตละประเทศมีจุดเดน จุดดอยอยางไร ยกตัวอยาง ประเทศกัมพูชาผลิตขาวไดปละเปนลานตัน แตยังไมเคย ทำตลาดสงออกขาว จึงเปนโอกาสของผูสงออกขาวของ ไทย ที่จะซื้อขาวจากกัมพูชาและนำไปขายในตลาดโลก ทำใหกัมพูชามีเงินตรา เขาประเทศในขณะเดียวกันไทย ยังสามารถที่จะนำสินคาอื่นๆ ไปขายใหกับกัมพูชาไดอีก ไมวาจะเปนรถมอเตอรไซด รถยนต ฯลฯ
หรือแมแตญี่ปุน ซึ่งไดชื่อวาเปนประเทศที่ทำ เกษตรกรรม และปกปองสินคาเกษตรของตนเอง ทำให ชาวนาญี่ปุนรวยที่สุดในโลก ก็ยังมีโอกาส สำหรับสินคา เกษตรของไทยอีกมาก ไทยเจรจาเปดเสรีทาง การคา (FTA)กับญีป่ นุ สำเร็จ โดยไทยยอมยกเวนการเจรจาเรือ่ งขาว ญีป่ นุ ถือเปนประเทศทีใ่ หความสำคัญกับการเกษตร มาตั้งแตใน อดีตจนถึงปจจุบัน ทำไมชาวนาญี่ปุนรวย กวาชาวนาสหรัฐอเมริกาเสียอีก? เพราะตั้งแตสมัยโบราณ จักรพรรดิของญี่ปุนยกยองชาวนาวาเปนผูมีบุญ คุณตอ ประเทศชาติ สรางอาหารเลี้ยงคนทั้งประเทศ การเกษตร จึงเปนเหมือนมือซายของจักรพรรดิ สวนมือขวาของจักรพรรดิ ก็คือซามูไรซึ่งก็เปนทหารปกปองประเทศ ดวยนโยบายนี้ ที่มีแตมาโบราณจึงทำใหสินคา เกษตรของญี่ปุนแพงที่สุด ในโลก รายไดเกษตรกรญีป่ นุ จึงสูงทีส่ ดุ ในโลก ชาวนาญีป่ นุ เดินทางไปเที่ยวรอบโลก พักโรงแรมระดับ 5 ดาวก็เพราะ รัฐบาลญี่ปุนเขาใจดีวา “เกษตรกรเปนฐานของประเทศ” เหมือนเรา สรางบาน จะสรางตึกสูงกี่ชั้นก็ตาม ฐานราก ก็ตอ งแข็งแกรง ถาสรางตึกสูง 100 ชัน้ ก็ตอ งตอกเสาเข็ม 100 ชั้น ทั้งนี้เพราะญี่ปุนมีความเขาใจ ในเรื่องเกษตรวา เปนเสาหลักของชาติ ไมมีประเทศไหนที่ร่ำรวยแลวไม ปกปองราคาสินคาเกษตร วันนี้การเจรจา WTO คุยกันไม จบก็เพราะ ติดปญหาเรื่องการเกษตรประเทศที่เจริญแลว ที่ร่ำรวยแลว แมแตสหรัฐอเมริกา ซึ่งเหลือเกษตรกรเพียง 1% ของ ประชากรทั้งหมดก็ยังปกปองสินคาเกษตรของ ประเทศ
ทำไมประเทศเหลานัน้ ปกปองสินคาเกษตร? เพราะ สินคาเกษตร เปนทรัพยสมบัตขิ องชาติสำคัญยิง่ กวาทองคำ เสียอีก หากปลอยใหทรัพยสมบัติของชาติราคาถูกลงก็ เทากับทำใหคนจนลง สินคาเกษตรมีราคาขายเทาไรก็เทา กับเราพิมพพันธบัตรออกมาไดเทานั้นเพราะเปนสมบัติ ของชาติ สินคาเกษตรไมวา ขาว มัน ปาลม ออย หรือ อืน่ ๆ จัดเปน “น้ำมันบนดิน” ทีส่ ำคัญกวา “น้ำมันใตดนิ ” เพราะ “น้ำมันใตดนิ ” ใชกบั “เครือ่ งจักร” เทานัน้ แต “น้ำมันบนดิน” นอกจากใชไดกับ “เครื่องจักร แทนน้ำมัน” แลวยังเปน ”พลังงานเลี้ยงมนุษย” อีกดวย แลวทำไมคนที่ผลิตอาหาร ผลิตน้ำมันบนดินซึง่ ถือวาสำคัญทีส่ ดุ จึงยังมีฐานะยากจนอยู เมื่อยังไมมีอะไรมาทดแทนน้ำมันได ราคาน้ำมัน ก็ยงั คงขึน้ สูง ไปเรือ่ ยๆ แลวตอไปก็จะคอยๆ หมด แตนำ้ มัน บนดิน ปนี้ปลูกแลว ปหนาปลูกไดอีก รอบนี้เก็บเกี่ยวแลว รอบหนาเก็บเกีย่ วไดอกี สินคา เกษตรปหนึง่ เก็บไดถงึ 3 รอบ ในขณะที่น้ำมันใตดินใชแลวมีแตจะหมดไป รัฐบาลที่อยา ไปคิดควบคุมราคาสินคาเกษตร ตองชวยกันพัฒนาสินคา เกษตรใหมีประสิทธิภาพ เพิ่มผลผลิตราคาใหเปนไปตาม กลไกตลาดให เกษตรกรอยูไดอยางพอเพียง วันนี้คำวา “เพียงพอ” ถือวา “ยังไมพอ” ตอง “พอเพียง” รายได ตองพอเพียงรัฐบาลตองคิดวาจะทำ อยางไรใหคนยากจนในเมืองมีรายไดมากขึน้ ไมใชกดราคา สินคาเกษตรของคนจนในชนบทเพื่อมาอดหนุนคนจนใน เมือง ถาทำเชนนี้แลวประเทศไทยจะร่ำรวยไดอยางไร ใน เมื่อคนสวนใหญของประเทศยังยากจนอยู 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
81
ดังนัน้ เกษตรกรหากไมจำเปนอยาขายทีด่ นิ เพราะ ที่ดินมีคามากกวาบอน้ำมัน ตองพิจารณาดูวาพื้นที่ไหนที่ เหมาะสมกับการปลูกพืชอะไร ซึง่ วันนีย้ างมาเปนอันดับหนึง่ ยังไมเห็นวาจะมีอะไรมาทดแทนยางไดแลวทุกประเทศ ก็ใชรถยนต รถยนตคันหนึ่งมี 4 ลอ เมื่อใชไปแลวลอก็ สึกตองเปลี่ยนอีก ดังนั้นยางเทียมจะตองแพงขึ้นเรื่อยๆ ยางธรรมชาติจะตองมีบทบาทมากขึ้น ฉะนั้นเราตอง สงเสริมการปลูกยาง และตองมี โรงงานผลิตแปรรูปยาง เพื่อเพิ่มมูลคาใหกับสินคารองลงมาคือ ปาลมน้ำมัน ใน ขณะทีอ่ อ ยไทยปลูกเปนอันดับทีส่ องของโลก ถาเราพัฒนา พันธุใ หดี เอาเทคโนโลยีเขาชวย ออยก็จะเปนพืชเศรษฐกิจ ที่สรางรายไดใหกับประเทศไทยไมแพยาง ปาลม แลวตอไปถานโยบายรัฐบาลถูกตอง รัฐบาลควรมี นโยบายปรับพื้นที่ทำนาในที่ระบบชลประทานไมดีและ ใหผลผลิตขาวต่ำมาปลูกพืชเศรษฐกิจ ชนิดอืน่ เชน ปาลม สงเสริมปลูกออย มันสำปะหลัง เพื่อผลิตเอธานอล ก็จะ เปนประโยชนกับประเทศ สวนพื้นที่ที่ปลูกขาวไดดีก็ทำ ระบบชลประทานใหสามารถปลูกขาวใหไดผลผลิตสูง ปลูกไดหลายรอบตอป ทำใหเราไดปริมาณขาวจำนวน เทาเดิม ไทยไมจำเปนตองเปนประเทศ ที่สงออกขาวเปน เบอร 1 ของโลก ประเทศไทยตองพัฒนาบทบาท ยกระดับ คุณภาพขาวพัฒนาพันธุใ หไดผลผลิตตอไรมากขึน้ แลวขาย แบบพรีเมี่ยมเพื่อเพิ่มมูลคาการขาย นอกจากนั้นไทยยัง สามารถซื้อขาวจากพมา เขมร ลาว เวียดนามสงออกไป ขายทั่วโลกได
82
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
การทำเกษตรสมัยใหม จำเปนตองสราง “เกษตรกร คนเกง” ใหเกิดขึ้นในแตละทองถิ่น และให “เกษตรกร คนเกง” ทำหนาทีเ่ ปน “ผูร บั เหมาเพาะปลูก” ซึง่ เชือ่ ไดเลย วาทุกหมูบานตองมี “เบอรหนึ่ง” ใหชาวนาเบอรหนึ่งที่มีความรูความสามารถมารับ เหมาปลูกขาวใหกับคนในหมูบาน ถาคนเดียวไมพอก็หา เบอรสอง โดยตองมีผสู นับสนุนเงินทุนสำหรับซือ้ เครือ่ งจักร กลการเกษตร เชน รถแทรกเตอร ตองลงทุน ซือ้ รถแทรกเตอร ทีท่ นั สมัยใหเหมาะสมกับพืน้ ที่ แลวใหเทคโนโลยีทท่ี นั สมัย การทำเกษตรสมัยใหม มี 3 รูปแบบ แบบหนึ่ง คือ สรางคน เกงในหมูบานเปนผูรับเหมา อีกแบบหนึ่ง เปนรูปของสมาคม หรือสหกรณเปนผูน ำ อีกแบบหนึง่ คือ บริษัทเอกชนเปนผูนำ แตสุดทายผูรับเหมาก็ยังตองเปน เกษตรกรคนในทองถิ่น หากเห็นวารูปแบบไหนเปนประโยชนก็ทำรูปแบบ นั้นหรืออาจจะทำพรอมกัน 3 รูปแบบเลยก็ได การเลี้ยง สัตวอาจจะทำใน 2 รูปแบบ คือ สหกรณ หรือบริษทั เอกชน เปนผูนำรวมกับธนาคาร หรือ สหกรณ เปนผูนำรวมกับ ธนาคาร แตสหกรณตองมีเทคโนโลยีและมีตลาด ถาเพียง แตกเู งินแลวไมมตี ลาดก็ไมสำเร็จ ตองไปพัฒนาระบบของ สหกรณให เขมแข็ง เปนที่พึ่งของชุมชน การเพาะปลูกก็เชนเดียวกัน นักธุรกิจตองสนับสนุน เกษตรกรที่รับจางปลูกโดยการหาเมล็ดพันธุที่ดี แลวขาย ตรงแกเกษตรกรไมตองผานคนกลาง ปุยก็ไมตองผาน คนกลางและนอกจากรับจางปลูกแลว ก็ยังรับเก็บเกี่ยว ใหอีกดวย
นอกจากนี้ยังสามารถทำไดในอีกรูปแบบหนึ่ง คือ บริษทั เปนทีป่ รึกษาใหกบั เกษตรกร อยางในอเมริกาไมตอ ง มีนักธุรกิจมารับซื้อเพราะ ขายผลผลิตลวงหนาไปตลาด ชิคาโกแลวนำเงินมาลงทุน ธนาคารจะรูว า แตละปเกษตรกร ปลูกไดจริงเทาไหร ก็รับผลิตผลทางการเกษตรมาจำนำ แลวปลอยเงินกูใ หเมืองไทยควรอิงกับชิคาโคถายังเล็กใชรปู แบบสหกรณ หรือนักธุรกิจมารับซื้อในราคาประกันที่ เกษตรกรไดกำไรแนนอน ไมมีความเสี่ยงเสียหาย
ตอไปประเทศไทยตองแขงขันกับอาเซียนอีก 9 ประเทศ สำคัญที่สุดคือตองไปหาขอมูลนักธุรกิจที่ประสบ ความสำเร็จ เพราะถาไมมีขอมูลที่ถูกตองเราเสี่ยงเอง แต ถามีขอมูลที่ถูกตองเทากับใสแวนขยายเห็นชัดเลย ถนน ขางหนาจะเปนอยางไร แลวเราเลือกอะไรไดอยางถูกตอง ฉะนั้นตองใหความสำคัญกับขอมูลไปหาขอมูลวาประเทศ ไหนเปนอยางไร สิ่งใดที่ประเทศไทยเสียเปรียบ สิ่งใดที่ ประเทศไทยสูไ ด อะไรทีเ่ ราสูไ มไดอยาไปสู ไปซือ้ แลว เอา ไปขายยังดีกวา เราทำตัวเปนนักธุรกิจ วันเดียวกำไร เรา มีตลาดอยูไมตองกลัวใคร จากประสบการณการเขาไปลงทุนใน 15 ประเทศ ทั่วโลก แลวสวนใหญเปนประเทศกำลังพัฒนา เราตอง นำธุรกิจที่มีเทคโนโลยีธุรกิจที่ทันสมัยที่สุดเขาไปลงทุน แตกม็ ขี อ ควรระวังประการหนึง่ คือ ประเทศทีก่ ำลังพัฒนา จะยังมีความไมพรอมในหลายดาน ทัง้ เทคโนโลยีโลจิสติกส การตลาดในความสำเร็จของซี.พี.นั้น ถาเราจะไปลงทุน ในประเทศที่กำลังพัฒนาตองไปลงทุนเพื่อทำทุกอยางให พรอมโดยไมตองอาศัยคนอื่น มาชวยทำความพรอมให เพราะถารอไปก็อาจเสียเวลา ธุรกิจเกษตรในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ยังมีโอกาสอีกมาก เพียงแตนักลงทุนตองมีความ พรอมศึกษาความตองการตลาดที่สำคัญที่สุดคือตองเอา เทคโนโลยีที่ทันสมัยที่สุดไปใช
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
83
รศ.ดร.พีรเดช ทองอำไพ
โดย : รศ.ดร.พีรเดช ทองอำไพ
ผูอำนวยการสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร
ทิศทางเกษตรไทย ในยุคเขาสู AEC อีกไมนานเมืองไทยก็จะตองกาวเขาสูช ว งของการเปลีย่ นแปลงใหญอกี ครัง้ หนึง่ คือการเขาสูป ระชาคมเศรษฐกิจ อาเซียน ที่ไดมีความพยายามผลักดันกันมานาน และกำลังจะเกิดเปนจริงในอีกไมชา สิ่งที่หลายคนวิตกกังวลก็คือ ไทยจะเสียผลประโยชนหรือไดประโยชนอะไรบางจากมาตรการการเปดการคาเสรีเชนนี้ ความจริงแลวเมื่อมีการเปลี่ยน แปลงใดๆ ก็ตามยอมมีผูไดประโยชนและเสียประโยชน แตคงไมมีใครไดหรือเสียแตเพียงฝายเดียวลองทำความเขาใจ เกี่ยวกับการเกษตรของไทยเมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบานในกลุมอาเซียน จะเห็นไดวาไทยเรามีทั้งขอไดเปรียบและ เสียเปรียบ แตเมือ่ ชัง่ น้ำหนักเปรียบเทียบแลว หากเราบริหารจัดการไดดี และใชความไดเปรียบทีม่ อี ยู ก็ยอ มจะสามารถ ตอสูและอยูรอดหรือสรางความไดเปรียบจากมาตรการดังกลาวได
84
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ความทีเ่ มืองไทยเปนประเทศเกษตรกรรมทีม่ คี วามกาวหนาคอนขางมาก จึงมีการใชทรัพยากรตางๆ ทัง้ ทีด่ นิ และ น้ำอยางเต็มที่ เพียงแตวา การใชดงั กลาวนัน้ มักพึง่ พิงธรรมชาติเปนหลัก โดยไมมกี ารจัดการทีด่ พี อทำใหทรัพยากรตางๆ เสือ่ มโทรมลง ไมวา จะเปนความอุดมสมบูรณของดิน ซึง่ ลดนอยถอยลงเนือ่ งจากการบำรุงรักษาไมถกู วิธี มีการใชปยุ เคมี มากเกินไปโดยไมใชปุยอินทรียเขารวม มีการใชน้ำอยางฟุมเฟอย แตไมมีการพัฒนาแหลงเก็บกักน้ำที่มีประสิทธิภาพ เพียงพอ ใชสารกำจัดศัตรูพืชโดยขาดความรูความเขาใจ ผลก็คือเมื่อใชที่ดินปลูกพืชตอเนื่องยาวนานโดยขาดการบำรุง รักษาที่ดี จึงเกิดการสะสมสารพิษ และดินเสื่อมสภาพ ธาตุอาหารตางๆ ลดนอยลง จนกระทั่งการปลูกพืชตอๆ มา ไมคอ ยไดผลเทาทีค่ วร หากจะยกระดับผลผลิตก็จำเปนตองใชปยุ ในปริมาณทีม่ ากขึน้ รวมทัง้ ศัตรูพชื ก็ดอ้ื ยา จึงจำเปนตอง ใชยาทีแ่ รงและแพงขึน้ หรือปริมาณมากขึน้ ลวนแลวแตสง ผลถึงตนทุนการผลิตทัง้ สิน้ สิง่ นีแ้ ตกตางจากประเทศเพือ่ นบาน ของเรา ซึง่ จากเดิมทำการเกษตรแบบพอมีพอกิน ดังนัน้ ทรัพยากรตางๆ ทีเ่ กีย่ วของจึงคอนขางอุดมสมบูรณกวาของเรา ในปจจุบนั ดังนัน้ เมือ่ ทุนเดิมมีมาก การใชทรัพยากรเหลานัน้ ในการเกษตร จึงมีตน ทุนต่ำกวาเรา ขีดความสามารถใน การแขงขันของไทย จึงดอยกวาเมือ่ เทียบกับตนทุนทีจ่ ำเปนตองใสเขาไปเพือ่ ยกระดับความอุดมสมบูรณใหกลับมาดังเดิม
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
85
อยางไรก็ตาม ถึงแมเราจะเสียเปรียบในหลายเรือ่ ง แตวา เราก็มจี ดุ เดนและถือไดวา เปนโอกาสของประเทศไทย นัน่ คือเรือ่ งความสามารถของเกษตรกรไทย และความรูท างวิชาการทีค่ อ นขางกาวหนากวาหลายประเทศ รวมทัง้ นาความ เชือ่ ถือในคุณภาพของผลิตผลจากไทย ซึง่ ยังทำใหสนิ คาขายไดและเปนทีย่ อมรับในหลายประเทศ ความจริงประชากรของ ไทยมีอยูป ระมาณ 67 ลานคน หากมุง หวังใหกลุม คนไทยเปนลูกคาแตเพียงอยางเดียวคงไมได เพราะวากำลังการผลิต ของเรา ณ ขณะนีม้ มี ากเกินความตองการ และจำเปนตองสงออก เมือ่ มีการเปดประชาคมอาเซียนแลว กลุม ลูกคาจะ ขยายตัวเปน 580 ลานคน นัน่ ก็คอื ขนาดตลาดของเราจะใหญขน้ึ มากเกือบสิบเทา แสดงวาไทยเราก็มโี อกาสสงออกเพิม่ มากขึน้ แตทง้ั นีส้ ง่ิ ทีต่ อ งคำนึงถึงคือ ประเทศเพือ่ นบานเหลานีล้ ว นแลวแตมผี ลิตผลเกษตรเชนเดียวกับไทย ประกอบกับ ความทีม่ ขี อ ไดเปรียบในเรือ่ งของตนทุนการผลิตทีต่ ำ่ กวาเรา โอกาสการแขงขันของไทยในตลาดระดับนีจ้ งึ ดอยลง แตหาก เราสามารถผลิตอาหารทีม่ คี ณุ ภาพสูงโดยหาทางหลีกหนีจากตลาดทัว่ ไปเหลานี้ โอกาสของไทยก็จะมีมากขึน้ เพราะวา ผลิตผลจากประเทศไทยไดรบั การยอมรับในเรือ่ งของคุณภาพอยูแ ลว หากเราสามารถพัฒนาผลิตผลทัง้ หมดของเราเขาสู ตลาดคุณภาพสูงไดกจ็ ะชวยใหการขยายตลาดเกิดขึน้ ไดเชนกัน
การผลิตสินคาคุณภาพสูงสามารถทำไดหลายอยางหลายรูปแบบ เชนการทีผ่ ลิตผลเกษตรบางชนิดของเราไดรบั การยอมรับอยูแลว ดวยคุณภาพของตัวสินคาเองที่ยังไมมีใครเหมือน ยกตัวอยางเชนขาวหอมมะลิ ซึ่งนอกจากจะขาย อยูในตลาดระดับบนแลว ถึงแมประเทศเพื่อนบานเราจะเริ่มเขามาแขงขันในตลาดนี้เชนกัน แตวาการที่ขาวหอมมะลิ ของไทยไดรับการรับรองตามเกณฑสิ่งบงชี้ทางภูมิศาสตร ในที่นี้คือ “ขาวหอมมะลิทุงกุลารองไห” หมายความวาหาก ขาวหอมมะลิทผ่ี ลิตจากแหลงอืน่ ก็ไมสามารถใชชอ่ื นีเ้ รียกขานได เราก็ยงั ขายไดในราคาสูงอยู โดยไมตอ งไปแขงกับใคร ดังนั้นทางออกหนึ่งที่นาสนใจคือพยายามหาทางขึ้นทะเบียนสิ่งบงชี้ทางภูมิศาสตรสำหรับผลิตผลเกษตรบางชนิดที่เรามี ศักยภาพและมีความเปนไปไดในการขึ้นทะเบียน เพื่อสรางโอกาสในการแขงขันใหสูงขึ้น อีกทางเลือกหนึ่งในการสรางสินคาคุณภาพสูง ก็คือการพัฒนาสินคาใหมๆ ที่ตลาดตองการในขณะที่คนอื่นยัง ไมสามารถสรางขึ้นมาแขงไดทัน เชนตอนนี้เราก็ทราบกันดีอยูวาสังคมของโลกกำลังกาวเขาสูงสังคมผูสูงอายุความตอง การอาหารคุณภาพสูงก็จะมีมากขึน้ โดยเฉพาะอยางยิง่ อาหารเพือ่ สุขภาพ แตวา การพัฒนาอาหารเหลานีจ้ ำเปนตองอาศัย ความรูจ ากการคนควาวิจยั หมายความวาหากประเทศไทยตองการจะหลีกหนีตลาดทัว่ ไปเพือ่ เขาสูต ลาดสินคาคุณภาพสูง ก็จำเปนตองรีบพัฒนาผลิตภัณฑจากสินคาเกษตรเหลานี้ใหได ตัวอยางของสินคาเกษตรประเภทนี้ก็ไดแกขาว ซึ่งแต เดิมนัน้ เราสีขา วจนขาวเหลือแตแปงแลวนำมาบริโภค แตในระยะหลังนีพ้ บวารำขาว ขาวทีม่ สี ดี ำ หรือแดง และขาวกลอง ลวนแลวแตมีคุณคาทางอาหารสูงและมีสารอาหารตางๆ ที่เปนประโยชนตอรางกายนอกเหนือจากแปง ดังนั้นจึงจะเห็น ไดวาชวงนี้มีการพัฒนาผลิตภัณฑตางๆ จากขาวมากขึ้น จนนำไปสูการทำเครื่องสำอาง การพัฒนาขาวเพื่อสุขภาพ และอนาคตก็คงนำไปสูการพัฒนาขาวไปเปนยา
86
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ผลิตผลเกษตรอีกหลายอยางทีเ่ ราคุน เคยกันในการใชบริโภคสด หากมีการวิจยั ตอไปก็จะพบชองทางใชประโยชน ไดมากมายขึน้ ยกตัวอยางเชนลำไย ซึง่ จากเดิมเราบริโภคลำไยสด ตอมามีการนำมาอบแหงสงออกไปขายทีป่ ระเทศจีน ซึง่ ตลาดนิยมมาก ทำใหมกี ารปลูกลำไยเพิม่ มากขึน้ สงผลใหเกิดปญหาเรือ่ งของราคาตกต่ำในบางชวง ในระยะหลังนี้ ก็มกี ารพัฒนาลำไยไปใชประโยชนอน่ื มากขึน้ เชนการพัฒนาสารสกัดจากลำไย ซึง่ นอกจากจะใหความหวานของน้ำตาล ลำไยแลว ยังมีสารอืน่ ทีเ่ ปนประโยชนตอ สุขภาพอยูใ นนัน้ ดวย หรือแมกระทัง่ นำสารสกัดดังกลาวมาแปรรูปเพิม่ มูลคาตอไป ใหไดเปนผลิตภัณฑเพือ่ สุขภาพชนิดอืน่ อีก เปนตน หากสามารถขยายตลาดผลิตภัณฑเหลานีไ้ ด ผลผลิตในประเทศก็จะถูก ใชเพือ่ การสรางมูลคาเพิม่ หรือแปรรูป และมีตลาดใหมรองรับ โดยไมตอ งไปแขงในตลาดผลิตผลสดและทำใหราคาตกต่ำ ลงอยางทีเ่ คยเปนอยู นอกจากการใหความสำคัญเรือ่ งของคุณภาพและการเพิม่ มูลคาเพือ่ สรางหรือรองรับตลาดระดับบนแลว สำหรับผลิต ผลเกษตรทั่วไปก็ควรไดรับการดูแลเชนกัน โดยการหาทางลดตนทุนการผลิตใหไดมากขึ้น ตนทุนอยางหนึ่งที่สำคัญคือ เรือ่ งของการขนสงและการจัดการโลจิสติกส ซึง่ คาบริหารจัดการสวนนีส้ ำหรับประเทศไทยสูงมากเมือ่ เทียบกับทีอ่ น่ื เปนเพราะ วาระบบการจัดการของเรายังไมดีพอ ประเทศไทยตองพยามยามใชประโยชนจากระบบคมนาคมทางบกที่มีอยูใหมี ประสิทธิภาพสูงทีส่ ดุ เชนทางรถยนตทเ่ี ชือ่ มตอประเทศตางๆ ในกลุม อาเซียน ซึง่ ขณะนีม้ คี วามพรอมพอสมควร อยางไรก็ตาม ผลิตผลเกษตรหลายชนิดไมสามารถเก็บไวไดนาน จึงอาจจำเปนตองขนสงทางอากาศ ดังนัน้ การใชประโยชนอยางระบบ การขนสงทางบกจึงยังไมเต็มประสิทธิภาพ สิง่ หนึง่ ทีจ่ ำเปนตองทำคือการพยายามยืดอายุการเก็บรักษาผลิตผลสดเหลานี้ ใหยนื ยาวทีส่ ดุ เพือ่ ทีจ่ ะใหขนสงไดทางบกแทนทีจ่ ะตองไปเสียคาขนสงทางอากาศ ซึง่ จะทำใหเราไมสามารถแขงขันกับ ประเทศอืน่ ได ดังนัน้ ควรตองใหความสำคัญกับการวิจยั ดานการจัดการหลังการเก็บเกีย่ วใหเปนจริงเปนจังมากขึน้
สิ่งที่สำคัญที่สุดอีกเรื่องหนึ่งก็คือตัวเกษตรกรเอง สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นในสังคมไทยคือขีดความสามารถในการรับ เทคโนโลยีของเกษตรกรไทยเรียกไดวา คอนขางนอย อาจเปนเพราะวาระบบการสงเสริมการเกษตรของเรายังมีประสิทธิภาพ ไมดีพอ หรืออาจเกิดจากการที่ภาครัฐไดดำเนินการหลายอยางในทิศทางที่บั่นทอนความเขมแข็งของสถาบันเกษตรกร จึงทำใหเกษตรกรไมสามารถพึ่งพาตนเองได มีตัวอยางหลายตัวอยางที่ชี้ใหเห็นวาการทำเกษตร ถาทำดวยความรู จะไมมคี ำวายากจน ดังนัน้ จะทำอยางไรจึงจะใหเกษตรกรทำการเกษตรดวยความรูแ ละใชเทคโนโลยีทเ่ี หมาะสม เพือ่ ทำให ตนทุนลดต่ำลง และผลผลิตสูงขึ้น หากสามารถแกไขที่จุดนี้ได ก็เชื่อไดวาประเทศไทยจะมีความไดเปรียบในการผลิต สินคาเกษตร เมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบานของเรา 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
87
ความสำเร็จของการเกษตรไทย เมื่อกาวเขาสู AEC ประเทศไทยเราควรใหความสำคัญในประเด็นตอไปนี้ 1. พันธมิตรคือความสำเร็จ 2. สรางประสิทธิภาพอยางตอเนื่อง 3. นวัตกรรม คือตัวกำหนดความสำเร็จตัง้ แตพนั ธุพ ชื และพันธุสัตว 4. เกษตรกร คือ CEO ของฟารม 5. บทบาทใหมของฟารมจากโอกาส ทางดานพลังงาน 6. ความสัมพันธระหวางฟารมกับตลาด มีความ ใกลชิดกันมากขึ้น 7. การเปลี่ยนรุนเกษตรกร ขาว ถือเปนพืชสำคัญของไทยเปนอาชีพหลัก ที่ใชพื้นที่กวา 50%ของพื้นที่การเพาะปลูกทั้งหมดคือ 150
88
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นายมนตรี คงตระกูลเทียน คณบดี คณะนวัตกรรมการจัดการเกษตร สถาบันการจัดการปญญาภิวฒั น รองประธานกรรมการ กลุม ธุรกิจพืชครบวงจร เครือเจริญโภคภัณฑ
ลานไร โดยมีการปลูกขาวประมาณ 75 ลานไร ทั้งนาป และนาปรัง ขาวไทยถือเปนขาวคุณภาพ ไมวาจะเปน ขาวหอมมะลิ ขาวเหนียวและขาวขาว แตตนทุนการผลิต ขาวของไทยไมวาจะเปนราคาที่ดินหรือคาแรงงานไทยมี ตนทุนที่สูงกวาประเทศเพื่อนบาน เนื่องจากประเทศไทย มีการใชที่ดินและแรงงานไปในภาคอุตสาหกรรม และ ภาคบริการทีม่ กี ารขยายตัวขึน้ เปนอยางมาก ตามแนวทาง ของประเทศที่พัฒนามากขึ้น เชนเดียวกับประเทศไตหวัน เกาหลีและญี่ปุน ซึ่งประเทศเหลานี้ก็จำตองลดการปลูก ขาวลงมากอนไทย เนื่องจากตนทุนการผลิตสูขาว จาก ประเทศไทยไมได
วันนี้ ประเทศไทยของเราสำหรับการแขงขันกับ ประเทศเพือ่ นบานอยางเมียรมาร เวียดนาม ลาวและ กัมพูชา ยอมจะตองยอมรับวา เราควรลดพื้นที่ปลูกขาวขาวลง พรอมทัง้ เพิม่ ประสิทธิภาพการผลิตขาวในโซนนิง่ ทีก่ ระทรวง เกษตรไดศึกษามาวาเปนเขตที่เหมาะสม ทั้งดินน้ำและ สภาพอากาศ สวนที่เรามีความสามารถในเชิงการแปรรูป และการตลาด นักธุรกิจของไทยควรเปนพันธมิตรกับ นักธุรกิจของประเทศเพื่อนบานเพื่อเปนผูบริหารจัดการใน ขบวนการผลิตและการคาขาว โดยใชทฤษฎีประโยชน เชิงเปรียบเทียบ (Comparative Advantage) ในพื้นที่ ของเพื่อนบาน ก็เปนความรวมมือที่ดีของพวกเราชาว อาเซียนดวยกัน สวนพื้นที่บานเราจำเปนตองลดพื้นที่ปลูกขาวลง ทางหนึ่งที่เปนนวัตกรรมของเครือเจริญโภคภัณฑ ไดทำ การทดลองก็คอื โครงการศูนยเรียนรูเ กษตรทันสมัย ดำเนิน การอยูท ห่ ี มูบ า นเกษตรกรรมกำแพงเพชร อ.เมือง จ. กำแพงเพชร หลักการคือใชพน้ื ที่ 290 ไร โดยเนนการทำเกษตรผสมผสาน ตามแนวพระราชดำริขององคพระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั
เปนพืน้ ทีบ่ อ เลีย้ งปลาและกุง ขนาด 9 ไร รอบแปลงนาขาว 136 ไร เปนการเลีย้ งปลาและกุง ทีอ่ นุบาลมาจากบออนุบาล กอน 2 เดือน ขนาดของคันนาสูงกวาแปลงนาถึง 2 เมตร เพื่อจะใชน้ำกำจัดแมลงใหทวมตนขาวโดยไมตองใชยาฆา แมลง แมลงจะตายภายใน 1-2 ชัว่ โมง และกลายเปนอาหาร ใหกบั ปลาทีเ่ ลีย้ ง ขณะทีข่ า วทนน้ำทวมไดถงึ 8 ชัว่ โมงและ เมื่อเก็บเกี่ยวขาวแลวแปลงนาก็จะเปนที่เลี้ยงปลาและกุง ทั้งหมด เพราะเปนชวงที่ปลาและกุงเติบโต ตัวใหญขึ้นจึง ตองการพื้นที่ในการเลี้ยงมากขึ้น กุงจะอยูที่ผิวดิน สวน ปลาจะอยูในน้ำดานบน สำหรับคันนาจะมีขนาดกวาง 12 เมตร ตรงกลาง 6 เมตร เปนถนนเศรษฐกิจสำหรับลำเลียงปจจัยการผลิต เขาสูฟารม ในขณะเดียวกันก็ลำเลียงผลิตผลการเกษตร ออกจากฟารมไดโดยสะดวก นอกจากนี้ยังมีพื้นที่คันนา อีกขางละ 3 เมตร เอาไวปลูกไมยืนตน ไดแก ตนปาลม น้ำมันและตนมะพราวจำนวน 2 แถว ระยะปลูกมะพราว ระหวางตน 6 เมตร สวนระยะปลูกปาลมน้ำมันระหวาง ตน 8 เมตร
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
89
ผลตอบแทนที่คาดวาจะไดรับ
การปลูกขาว อยูภายใตแนวคิดที่วาเราจะไดขาว อินทรียคุณภาพดี ที่ไมมีการใชสารเคมี การเลี้ยงปลาและ กุง ถือวาเปนผลิตผลที่ใหผลตอบแทนสูง และเปนอาหาร ที่ใหโปรตีนที่ทรงคุณคา สวนการปลูกมะพราวก็เพื่อขยาย ผลผลิตทดแทนการนำเขาจากอินโดนีเซียและฟลปิ ปนสเพือ่ เราจะมีมะพราวที่สดใหมสำหรับ ประกอบอาหารไทย ทั้งคาวและหวาน ซึ่งมะพราวถือเปนเสนหของอาหารไทย และไดมีการพิสูจนแลววาไขมันจากมะพราวให HDL ซึ่ง เปนไขมันดีตอรางกาย ปาลมน้ำมัน นอกจากแปรรูปเปนอาหารแลว ยัง สามารถนำไปใชประโยชนในเรื่องของพลังงานทดแทนคือ ไบโอดีเซล เนื่องจากประเทศไทยของเราจัดเปนผูผลิตผล ผลิตเกษตรและอาหารทีส่ ำคัญรายหนึง่ ของโลก ในป 2556 จะพบวามูลคาการสงออกสินคาเกษตรและอุตสาหกรรม เกษตรรวม 1,209 พันลานบาท คิดเปน 17.49 % ของมูลคา การสงออกทัง้ หมด แตในขณะเดียวกันไทยตองสูญเสียราย ไดจากการนำเขาเชือ้ เพลิงมากถึง 1,596 พันลานบาท ทัง้ ๆ ทีเ่ รามีศกั ยภาพสูงมากในการพัฒนาการผลิตน้ำมันเชือ้ เพลิง จากพืช โดยเราสามารถผลิตปาลมน้ำมัน, ออย, มันสำปะหลัง ทดแทนการปลูกขาวเพื่อเปนพลังงานทดแทนได
90
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
สรุปวา ตั้งแตนี้คนของอาเซียนจะตองไดรับการ ปลูกฝงใหเปนเกษตรกรรุนใหมที่มีนวัตกรรม และการ บริหารจัดการที่ทันสมัย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต และเพิ่มมูลคาดวยการแปรรูปตลอดจนดำเนินการตลาด เปนภาพรวมของอาเซียนเอง จะทำใหอาเซียนกลายเปน ตลาดขนาดใหญ 600 ลานคน ถือเปนศักยภาพที่เพิ่มขึ้น ถึง 10 เทาหากเทียบกับประเทศไทย มีโอกาสที่เราจะมี อำนาจตอรองกับภูมิภาคอื่นไดมากขึ้นเปนพลังที่จะดึงดูด นักลงทุนจากภูมิภาคอื่นใหเขามาลงทุน ในขณะเดียวกัน ก็สรางสนามแขงขันใหเขมขนขึ้นอีกดวย ในฐานะของประเทศไทย เราตองสรางเกษตรกร พันธุใหมใหมีความสามารถในดานการเกษตร มีหลักใน การบริหารจัดการองคกร เพิ่มมูลคาผลิตและแปรรูปตาม ศักยภาพของตลาด ซึ่งคณะนวัตกรรมการจัดการเกษตร สถาบันการจัดการปญญาภิวัฒน ขอรวมฝกนักศึกษาทั้ง ภาคทฤษฎีและลงปฏิบัติงานจริง เพื่อตอบโจทยดังกลาว ในการกาวเขาสูอาเซียนตอไป
ศาสตราจารยพเิ ศษ ดร.สุทศั น ศรีวฒั นพงศ มูลนิธขิ า วไทย ในพระบรมราชูปถัมภ
มิติใหมของการเกษตรไทย : บทบาทของหุนสวนรวมพัฒนา เมื่อวันที่ 5 กันยายน 2557 มูลนิธิขาวไทย ใน พระบรมราชูปถัมภ รวมกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย ไดจัดสัมมนา พิเศษขาว เรื่อง “มองมิติใหมของการพัฒนาขาว และ ชาวนาไทย” มีนักวิชาการรวมอภิปรายสามทาน คือ 1) รศ. ดร.นิพนธ พัวพงศกร จากสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนา ประเทศไทย 2) คุณเอ็นนู ซื่อสุวรรณ จากสถาบันเพื่อ การพัฒนาการเกษตรและชนบท จำเนียร สาระนาค และ 3) รศ.สมพร อิศวิลานนท จากสถาบันคลังสมองแหงชาติ โดยมี รศ.ดร.จันทรจรัส เรี่ยวเดชะ จากสำนักงานกองทุน สนับสนุนการวิจยั เปนผูด ำเนินรายการ เนือ้ หาการสัมมนา ในวันนั้นมีประเด็นสำคัญที่เกี่ยวของกับแนวทางการปฏิรูป การเกษตรไทยในอนาคต แมวาสวนใหญจะเปนเรื่องของ
1
ขาวและชาวนา แตก็สามารถนำมาใชในการพัฒนาการ เกษตรไทยโดยรวมรายละเอียดของการอภิปรายสามารถ หาไดจากเว็บไซตของมูลนิธิขาวไทยฯwww.thairice.org/ html/foundation/pj_siminar.html ในที่นี้ขอสรุปสาระ สำคัญ ที่วิทยากรแตละทานนำเสนอ ดังนี้ คุณเอ็นนู เนนประเด็นปญหาและสาเหตุความลม เหลวของอาชีพการทำนาเปนหลัก รวมทัง้ แนวทางการแกไข ดังแผนภาพที่แนบ ความสำเร็จในการประกอบอาชีพควร ”ใชความรักและความรู” ตามแนวทาง พระราชดำริ “เศรษฐกิจพอเพียง” ของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวฯ ลดการขอรั บ ความช ว ยเหลื อ จากรั ฐ และพึ ่ ง พาตนเอง คุณเอ็นนู ไดยกตัวอยางชาวนาทีป่ ระสบความสำเร็จ 2 ราย คือ นายชัยพร พรหมพันธุ กับนายสุภาพ โนรีวงศ ดังภาพที่ 1
1 : เอกสารเผยแพรในงาน “ 15 ป รวมพลคนขาวเกษตร” 5 พฤศจิกายน 2557 ณ.อาคารจักรพันธเพ็ญศิริ มก. 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
91
ภาพที่ 1 หลักคิด แนวปฏิบัติการทำนาของชาวนากาวหนา (เอ็นนู ซื่อสุวรรณ 2557)
ความเขาใจในเรือ่ งการปรับใชเทคโนโลยีการบำรุง ดินใหมีความอุดมสมบูรณโดยใชการเกษตรอินทรีย ทำให สามารถลดตนทุนการผลิตไดจากเดิมไรละหาพันกวาบาท เหลือเพียงสองพันกวาบาท ไดผลผลิตประมาณ 1000 กก. ตอไร อยางไรก็ตามจุดเนนอยูที่ขอเท็จจริงในความสำเร็จ หลังจากการใชปยุ เคมีมามากกวาสิบปนน้ั เกิดขึน้ จากความ มุง มัน่ ในการใชปยุ อินทรียส ะสมเปนเวลาติดตอกันสิบกวาป และทีส่ ำคัญอีกประการหนึง่ คือ เจาของนา เชน นายชัยพร
92
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ทีม่ นี าประมาณ 100 ไรนน้ั ตัวเขาและภรรยาลงมือทำนาเอง ความสำเร็จของชาวนาขนาดกลางและขนาดเล็กก็มีเชน เดียวกัน คุณเอ็นนูไดยกตัวอยางการทำนา 36 ไร ของ นายมณี ชูตระกูล ชาวนาอำเภอเมืองอุทัยธานี ซึ่งใชหลัก การเกษตรทฤษฎีใหม และของนายประทีป กันหา ชาวนา จังหวัดนครสวรรค ซึ่งใชที่นา 10 ไรกวาทำนาตามหลัก แนวทางเศรษฐกิจพอเพียง แนวทางการปฏิรูปเพื่อพัฒนา ชาวนาและขาวไทยรวมทัง้ บทบาทผูท เ่ี กีย่ วของ มีรายละเอียด ดังภาพที่ 2
ภาพที่ 2 แนวทางการปฏิรูปเพื่อพัฒนาชาวนาและขาวไทย (เอ็นนู ซื่อสุวรรณ 2557) ภาพที่ 2 แสดงใหเห็นระบบการทำนาทีม่ ปี ระสิทธิภาพ โดยมีความเชื่อมโยงระหวางชาวนารายยอย กับวิสาหกิจ ชุมชนชาวนาหรือสหกรณ ภาคเอกชน และภาควิชาการ สวนภาครัฐนัน้ ทำหนาทีเ่ ปนผูส นับสนุนเทานัน้ ความสำเร็จ จึงขึ้นอยูกับตัวชาวนาเองที่ตองเรียนรู ไมเฉพาะเรื่อง เทคโนโลยีการผลิตเทานั้น แตรวมทั้งการบริหารจัดการ ฟารม และการตลาด ตองแสวงหาความรูต ลอดเวลา โดย เฉพาะอยางยิ่งในภาวะที่มีสิ่งแวดลอม ฟาฝนแปรปรวน ดร.นิพนธ วิทยากรคนทีส่ อง ดูเหมือนจะมีแนวความคิดสอด คลองกับของคุณเอ็นนูในเรื่องการพึ่งพาตนเองของชาวนา ไดเนนย้ำวาที่ผานมา ชาวนา”ติดกับ”กับประชานิยม รอ รับการ”ชดเชย”ของรัฐมากไป ตอไปนีต้ อ งพยายามผลักดัน ใหขาวถอยหางจากการเปน”สินคาการเมือง” ขอกังวล มีดังนี้ 1. ราคาขาวในปจจุบันต่ำลง และมีแนวโนมจะ ต่ำลงอีก ทัง้ นีอ้ าจเปนเพราะขาวการระบายขาวคางสตอค ของรัฐที่ยังมีอยูมาก
2. ทำอยางไรที่จะใหนักการเมืองดำเนินนโยบาย ประชานิยมทีม่ คี วามรับผิดชอบตอประชาชน มีระบบความ ชวยเหลือขั้นต่ำ และทำใหขาวเปนสินคาการเมืองนอยลง 3. มีความเปนหวงวา ปจจุบันชาวนารอยละ 32 มีอายุเกิน 60 ป ในอีก 10 - 20 ป จะมีคนหนุม สาวทดแทน หรือไม 4. อนาคตของเกษตรกร 3 กลุม ดังตอไปนี้ จะเปน อยางไร 4.1 ชาวนาธุรกิจเงินลานที่มีอยู 0.9 ลานครัวเรือน ครอบครัวเหลานีอ้ ยูใ นกลุม ครัวเรือนรอยละ 30 ของคนรวย 4.2 เกษตรกรทางเลือกหรือเกษตรกรสีสัน มีอยู นอยกวา 1 หมื่นครัวเรือน ที่ปลูกขาวพันธุ เกษตรอินทรีย และเกษตรยั่งยืน 4.3 เกษตรบางเวลา มีอยู 3 ลานครัวเรือน ทำนา โดยเปนผูจ ดั การนา 1.7 - 2 ลานครัวเรือน และเปนเกษตรกร ยากจน 1 - 1.3 ลานครัวเรือน 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
93
แนวคิดมิติใหมของการพัฒนา มีดังนี้ 1. สลัดกับดัก “จำนำขาว/การชดเชย” โดยมี ระบบชวยเหลือขั้นต่ำที่เกิดจากฉันทามติของเกษตรกรเอง เพื่อไมใหนักการเมืองใชระบบประชานิยมเขาครอบงำ 2. ใหมรี ะบบการตลาดแขงขัน โดยเลิกวิธกี ารทีร่ ฐั เปนผูนำการพัฒนาดังที่ผานมา ในมิติใหมนั้นชาวนาและ พอคาตองเปนผูน ำการพัฒนา รัฐมีบทบาทหนาทีช่ ว ยสนับสนุน 3. รัฐตองทำกิจกรรมทีช่ าวนาและเอกชน ไมมปี ญ ญา ทำหรือไมมีแรงจูงใจ นั่นคือการลงทุนวิจัยที่เพียงพอและ เปลี่ยนวิธีการจัดการใหม ใหเปนการวิจัยที่ผูมีสวนไดเสีย มีสว นรวมรับผิดชอบและตัดสินใจ รัฐมีหนาทีป่ ระสานความ รวมมือระหวางฝายตางๆ และออกกฎหมายที่จำเปนเพื่อ กำกับดูแลพฤติกรรมของฝายตางๆ
รศ.สมพร วิทยากรทานสุดทายไดเพิม่ เติมประเด็น การคาขาว ซึ่งมีเรื่องนาสนใจ ที่เปนมิติใหมในการพัฒนา ขาวและชาวนาไทย โดยยอดังนี้ 1. การผลิตทีผ่ า นมาเนนการเพิม่ ผลผลิตตอไรและ ผลผลิตรวมของประเทศ ตอไปนี้ควรปรับเปลี่ยนการผลิต ใหมาก (mass) เปนการผลิตเพือ่ ปอนตลาดเฉพาะ (niche market) เสนทางการผลิตแบบนี้ มีแสดงไวในภาพที่ 3 เปนการเชือ่ มโยงผูผ ลิต (เกษตรกร) ซึง่ อยูต น น้ำกับกิจกรรม กลางน้ำทีท่ ำใหการผลิตเปนมิตรตอสิง่ แวดลอม และปลอดภัย ตอผูบริโภค นับเปนการรักษาไวซึ่งความสมดุลของสภาพ แวดลอมทางธรรมชาติและคุณภาพชีวิต
ภาพที่ 3 เสนทางการผลิตสำหรับตลาดเฉพาะ (Niche) (สมพร อิสวิลานนท 2557)
94
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
2. สรางความยั่งยืนและมั่นคงใหกับขาวและ ชาวนาไทย โดยการรวมกลุมของเกษตรกรรายยอย ทำให เกิดการสรางหวงโซคณุ คาในกระบวนการผลิตและการตลาด มีระบบการผลิต ระบบการแปรรูป ระบบการตลาด และ ระบบการบริโภคทีด่ แี ละมีประสิทธิภาพ โดยไดรบั การสนับ สนุนจากหนวยงานของรัฐ และองคกรเอกชน 3. พัฒนาหวงโซอุปทานสินคาขาว จากตนน้ำ (พันธุดี การบริหารจัดการดูแลการเพาะปลูก อาจเปน GAP หรืออินทรียและการเก็บเกี่ยว ทั้งนี้ เพื่อใหไดตัว สินคาขาวที่มีคุณภาพฯ) กลางน้ำ (การรวมกลุมเกษตรกร สหกรณ ผูรวบรวมสินคาขาว การแปรรูป โรงสี ฯ) และ ปลายน้ำ ( ผูป ระกองการสงออก ผูค า สงและคาปลีกขาวสาร และหยง เปนตน) การพัฒนาดังกลาวเปนการกาวไปสู ยุคการคาเสรี ซึ่ง AEC ก็กำลังมา การพัฒนาตางๆ จะ สำเร็จไดดว ยการใชเทคโนโลยีกา วหนาและนวัตกรรมตางๆ
4. การพัฒนาหวงโซคุณคาขาว(ภาพที่ 4) ตั้งแต การผลิต ปจจัยการผลิต การดูแลหลังเก็บเกีย่ ว การแปรรูป และการคา มีการสงเสริมการใหสินเชื่อ และการจัดการ ทีด่ นิ ซึง่ ความสำเร็จขึน้ อยูก บั ความพรอมเพรียงของเกษตรกร ชุมชน เอกชน ภาครัฐและภาควิชาการ เมื่อมีการผลิตที่ เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม มีผลิตผลจากขาวพันธุจำเพาะ (เชน ไรซเบอรรี่ เปนตน) มีผลิตภัณฑโดดเดน มีมหาวิทยาลัย และธุรกิจเอกชนรวมมือ เรื่องการพัฒนาขาวและชานนาไทย ยังตองการ การปฏิรปู ผลจากการสัมมนาทีก่ ลาวถึงนี้ อาจเปนแนวทาง หนึง่ หากรวมกันคิด ชวยกันผลักดันในเรือ่ งตางๆทีว่ ทิ ยากร เสนอแนะไว ก็คงเกิดประโยชน ไมมากก็นอย ที่สำคัญ อาจนำไปประยุกตใชในการเกษตรอื่นๆดวย
ภาพที่ 4 รูปแบบการพัฒนาหวงโซคุณคาขาว (สมพร อิสวิลานนท 2557) 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
95
แนวทางการใชประโยชน จากเทคโนโลยีชีวภาพสมั ย ใหม ๑ ในการพัฒนาการเกษตร
๑. ความเปนมา การเพาะปลูกพืชเพื่อใหไดผลผลิตสูงและ มีคุณภาพ มี ๒ ปจจัยหลักที่จำเปนตองพิจารณา คือ ๑) พันธุพืช และ ๒) การจัดการการเพาะปลูก อยางไรก็ดี การใชพันธุพืชที่ดีที่ใหผลผลิตสูงและตานทานตอโรคและ แมลงศัตรู ที่สำคัญเปนสิ่งหนึ่งที่สรางความมั่นใจใหกับ เกษตรกรไดมากกวารอยละ ๕๐ วาจะไดรับผลผลิตจาก การเพาะปลูก ดังนั้นการปรับปรุงพันธุพืชจึงจัดวามีความ สำคัญอยางยิ่งตอการเพาะปลูก ปจจุบันจึงเห็นวามีหลาย หนวยงานทัง้ ภาครัฐ และเอกชน ไดใชงบประมาณจำนวน หนึ่งในการวิจัยและพัฒนาพันธุพืช โดยเฉพาะในกลุมพืช ที่จัดวาเปนพืชเศรษฐกิจ ของประเทศ เชน ขาว ออย มันสำปะหลัง ยางพารา ขาวโพดเลีย้ งสัตว ฯลฯ ผลกระทบ ที่เกิดขึ้นจากการวิจัยและ พัฒนาพันธุพืชดังกลาว จะเห็น ไดจากในแปลงเพาะปลูกพืชของเกษตรกรเกือบรอยละ ๑๐๐ ใชพันธุพืชที่ไดรับการปรับ ปรุงพันธุมาแลวทั้งสิ้น ทำให ประเทศไทยยังมีผลผลิตของพืชเศรษฐกิจเพียงพอและมี เหลือพอในการสงออก การปรับปรุงพันธุพืชดวยวิธีการดั้งเดิม ยังมีขอ จำกัดในหลายประเด็น ที่สำคัญคือ การขาดพันธุกรรม หรือ พอแมพันธุที่มีลักษณะที่ตองการใชในการปรับปรุง พันธุ เชน ลักษณะทีต่ า นทานหนอนเจาะสมอของฝาย หรือ ลักษณะ ที่ตานทานโรคดางจุดวงแหวนที่เกิดจากเชื้อไวรัส ของมะละกอ เปนตน จึงทำใหไมสามารถพัฒนาพันธุให มีลกั ษณะ ทีต่ า นทานตอโรคและแมลงศัตรูดงั กลาวไดดว ย วิธกี ารปรับปรุงพันธุพ ชื แบบเดิมๆ ประกอบกับการเพิม่ ขึน้ อยางรวดเร็ว ของจำนวนประชากรโลก ซึ่งหมายถึงความ
96
โดย : ดร.นิพนธ เอี่ยมสุภาษิต
นายกสมาคมเทคโนโลยีชีวภาพสัมพันธ
ตองการอาหารที่ไดจากพืชมีมากขึ้น รวมทั้งการเปลี่ยน แปลงภูมิอากาศที่ เกิดขึ้นเนื่องจากสภาวะเรือนกระจก สงผลใหการเพาะปลูกพืชไดรับผลกระทบ การกาวขาม ปญหาอุปสรรคดังกลาว จำเปนอยางยิง่ ทีจ่ ะตองใชเทคโนโลยี ใหมๆ มาชวยในการปรับปรุงพันธุพืช ซึ่งในปจจุบันมีการ พัฒนาเทคโนโลยีที่เรียกวา เทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม หรือ เทคโนโลยีดานพันธุวิศวกรรม และหลายประเทศได นำเทคโนโลยีดังกลาวมาใชในการ ปรับปรุงพันธุพืช เทคโนโลยีชวี ภาพสมัยใหม หรือ เทคโนโลยีดา นพันธุ วิศวกรรม ในเชิงวิชาการ หมายถึง เทคโนโลยีที่ใชในการ ถายฝากยีนจากสิ่งมีชีวิตสายพันธุหนึ่ง ไปสูสิ่งมีชีวิตอีก สายพันธุหนึ่ง ทำใหสิ่งมีชีวิตที่ไดรับการถายฝากยีนดัง กลาว มีลักษณะที่ไมเคยมีมากอน ซึ่งเปนลักษณะที่ตอง การในการปรับปรุงพันธุ ยกตัวอยางเพื่อใหเกิดความเขา ใจที่ชัดขึ้น เชน การถายฝากยีนบีที ซึ่งเปนยีนที่ตานทาน ตอหนอนเจาะสมอในฝาย หรือยีนที่ตานทานตอหนอน เจาะลำตนใน ขาวโพด ที่ไดมาจากแบคทีเรียที่อาศัยอยู ในดิน ชื่อ Bacillus thuringiensis เขาไปในสารพันธุกรรม ของตนฝายหรือตน ขาวโพด จากนัน้ พัฒนาตอจนไดตน ฝาย ที่ตานทานตอหนอนเจาะสมอ หรือตนขาวโพดที่ตานทาน ตอหนอนเจาะลำตน และเรียกพืชดังกลาววา ฝาย/ขาวโพด เทคโนชีวภาพ หรือ ฝาย/ขาวโพดจีเอ็ม หรือ ฝาย/ขาวโพด ดัดแปลงพันธุกรรม ซึง่ มีความจำเพาะเจาะจงสูง (ตานทาน เฉพาะหนอนเจาะเทานั้น) เมื่อนำเมล็ดฝายหรือเมล็ดขาว โพดดังกลาวไปปลูก ประโยชนที่ไดรับนอกจากจะลดการ สูญเสียผลผลิตที่เกิดจากแมลงศัตรูดังกลาวแลวยังลดการ ใชสารกำจัดศัตรูพืช ซึ่งเปนผลดี
๑ : เอกสารเผยแพรในงาน “๑๕ ป รวมพลคนขาวเกษตร” ๕ พฤศจิกายน ๒๕๕๗ ณ อาคารจักรพันธเพ็ญศิริ มก
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ทางสมาคมเทคโนโลยีชีวภาพสัมพันธ รวมทั้ง สมาคมวิชาชีพอืน่ ไดแก สมาคมเมล็ดพันธุแ หงประเทศไทย สมาคมการคาเมล็ดพันธุไ ทย สมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย สมาคมวิทยาศาสตรและเทคโนโลยทางอาหารแหงประเทศไทย และ ศูนยขอมูลเทคโนโลยีชีวภาพและความปลอดภัยทาง ชีวภาพ มีความเห็นรวมกันวา การใชประโยชน จากเทค โนโลยีชีวภาพสมัยใหมในการพัฒนาการเกษตร เปนเรื่อง ที่มีความสำคัญตอภาคการผลิตและตอภาคอุตสาหกรรม ซึง่ มีผลตอการเติบโตทางเศรษฐกิจ จึงสมควรนำเสนอแนว ทางการใชประโยชนจากเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหมในการ พัฒนาการเกษตร เพื่อใหผูมีสวนเกี่ยวของไดรับทราบและ พิจารณาตามที่เห็นสมควรตอไป ๒. สาระสำคัญของเรื่อง ๒.๑ ปญหาทางดานการผลิตพืชยังคงมีอยูและ ตองการการแกไข ปญหาที่พบไดในการทำการเกษตร จำแนกได ๒ ประเด็น คือ ๑) เกิดจากสิ่งที่ไมมีชีวิต สวนใหญเกิด จากสภาพแวดลอมที่ไมเหมาะสมตอการทำการเกษตร เชน สภาวะแหงแลง น้ำทวม ดินเค็ม ดินกรด เปนตน ๒) เกิดจากสิ่งที่มีชีวิต สวนใหญเกิด จากสิ่งที่มีชีวิตที่ทำใหเกิดโรค แมลงที่เปนศัตรูพืช และ วัชพืช ปจจุบันผูผลิตนิยมใชสารเคมีในการปองกันกำจัด ซึ่งบอยครั้งพบวามีการใชสารเคมีเกินความจำเปน หรือ ใชไมถูกขอกำหนด นอกจากจะทำใหตนทุนการผลิตเพิ่ม มากขึ้นแลวยังสงผลกระทบตอสิ่งแวดลอม รวมทั้งตัว เกษตรกรซึ่งเปนผูผลิตและอาจสงผลถึงผูบริโภคดวย แนวคิดในการแกไขปญหาดังกลาว ซึ่งมุงเนนไปที่ ตัวพืชเอง โดยการพัฒนาหรือปรับปรุงใหไดพันธุพืชที่ สามารถเจริญเติบโต และใหผลผลิตไดในสภาวะแวดลอม ที่ไมเหมาะสม (เชน พันธุขาวทนแลง) รวมทั้งตานทาน ตอการเขาทำลาย ของโรค (เชน พันธุขาวโพดตานทาน โรคราน้ำคาง) แมลงศัตรูพชื (เชน พันธุข า วตานทานเพลีย้
กระโดดสีน้ำตาล) และทนทานตอสารกำจัดวัชพืช ซึ่ง การพัฒนาในแนวทางนี้ ถือวาเปนการลงทุนที่จัดวาคุม เพราะเกษตรกรลงทุนเมล็ดพันธุ เพียงครั้งเดียวและเปน แบบเบ็ดเสร็จ ก็สามารถดูแลจนเก็บเกีย่ วผลผลิตได โดยไม ตองเสียคาใชจายในการใชวิธี ปองกันกำจัดวิธีอื่นๆทำให เสียคาใชจายนอยที่สุด แตไดผลตอบแทนสูงสุด ดังนั้น การปรับปรุงพันธุพืชเพื่อใหไดพืชพันธุใหม ที่มีลักษณะตรงตามความตองการ จึงเปนสิ่งที่เหมาะสม และสมควรดำเนินการมากที่สุด แตปญหาของการพัฒนา พันธุพืชดวยวิธีปกติ เพื่อใหไดลักษณะตามตองการ เชน ตานทานโรค หรือแมลงศัตรูพืช ตองมียีนควบคุม หาก ไมมียีนจากพืชชนิดเดียวกันก็ไมสามารถปรับปรุงใหเปน พืชพันธุ ใหมได ประกอบกับปจจุบันเกิดวิธีการที่เรียกวา เทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม หรือพันธุวิศวกรรม ซึ่งชวย พัฒนาพืชให มีลักษณะที่ไมสามารถทำไดโดยวิธีปกติ ตัวอยางพืชที่ไดรับการพัฒนา ไดแก ขาวโพดบีทีตานทาน หนอนเจาะลำตน ฝายบีทีตานทานหนอนเจาะสมอฝาย ถั่วเหลืองทนทานสารกำจัดวัชพืชราวดอัพ ฯลฯ พันธุพืช เหลานีเ้ รียกโดยรวมวา “พืชเทคโนชีวภาพ” ซึง่ จะมีลกั ษณะ ตางๆ ที่ตานทานหรือทนทานแบบเฉพาะเจาะจง ทำให เกษตรกรสามารถลดตนทุน ในการผลิตพืชได ๒.๒ ความหมายของพืชเทคโนชีวภาพพืชเทคโน ชีวภาพ เปนชื่อใหมที่ใชเรียกแทนพืชดัดแปลงพันธุกรรม หรือพืชจีเอ็ม ทัง้ นีเ้ พือ่ ลดความสับสนและเพือ่ ใหเกิดความ เขาใจที่ดี ซึ่งหมายถึง พืชใดๆ ที่ไดรับการถายฝากสาร พันธุกรรม อันเกิดขึน้ ไดโดยวิธตี ดั ตอยีนหรือพันธุวศิ วกรรม (หรือเทคโนโลยีชวี ภาพสมัยใหม) เพือ่ ใหพชื นัน้ มีคณุ สมบัติ หรือลักษณะบางอยางแตกตางไปจากเดิมซึ่งเปนลักษณะ ที่ตองการ สวนสารพันธุกรรมที่ถายฝากนั้นอาจไดมาจาก สิง่ มีชวี ติ ทีม่ คี วามใกลชดิ หรือตางชนิดพันธุต วั อยางลักษณะ หรือคุณสมบัตทิ ต่ี า งไปจากเดิมทีต่ อ งการ เชน ตานทานโรค หรือตานทานแมลงศัตรู และทนทานตอสารเคมีกำจัดวัชพืช เปนตน 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
97
๒.๓ ความสำคัญของพืชเทคโนชีวภาพพืชที่ทำ การเพาะปลูกสวนใหญจะถูกใชเปนอาหารของมนุษย ทั้ง ทางตรง และทางออม ซึ่งเปนหนึ่งในปจจัย ๔ ที่จำเปน ตอการดำรงชีพ นอกจากนี้ยังถูกใชเปนวัตถุดิบ ในการผลิตที่อยู อาศัย เครื่องนุงหม และยารักษาโรค ซึ่งเปนอีก ๓ ปจจัย ที่เหลือ ชี้ใหเห็นวาการดำรงชีพอยูไดของมนุษยจะตองพึ่ง พาอาศัยพืช เปนหลัก ดังนั้นการพัฒนาพืชดวยเทคโนโลยี ชีวภาพสมัยใหมเพือ่ ตอบสนองตอปจจัยดังกลาวจึงมีความ จำเปน ซึ่งมีประเด็นที่แสดงใหเห็นถึงความสำคัญ หรือ ความจำเปนที่ตองใชพืชเทคโนชีวภาพ ดังนี้ • จำนวนประชากรโลกที่เพิ่มขึ้น เดิมระหวางป ๒๓๔๗ - ๒๔๗๐ (๑๒๓ ป) ประชากรของโลกเพิ่มจาก ๑ พันลานคน เปน ๒ พันลานคน แตในชวงป ๒๕๓๐ ๒๕๔๒ (๑๒ ป) ประชากรเพิ่มจาก ๕ พันลานคน เปน ๖ พันลานคน จากขอมูลดังกลาว มีการประเมินวาในป ๒๕๙๓ ประชากรในโลกจะเพิม่ ขึน้ เปน ๙ - ๑๐ พันลานคน (United Nations Population Information Network, 2007) ดังนัน้ ความตองการอาหารจะเพิ่มมากขึ้นถึงอีก ๑ ใน ๓ ของ อาหารที่ผลิตไดในปจจุบัน • ประชากรที่ขาดอาหารยังมีอยู ในปจจุบันแมจะ ดูเหมือนวา อาหารทีผ่ ลิตไดจะเพียงพอทีจ่ ะเลีย้ งประชากร โลก แตในความเปนจริงยังพบวา ประชากรโลกอีกประมาณ ๘๒๖ ลานคน ยังไดรบั อาหารไมเพียงพอ โดยที่ ๗๙๒ ลานคน ยังอยูในประเทศที่กำลังพัฒนา และอีก ๓๔ ลานคน อยู ในประเทศที่พัฒนาแลว นอกจากนี้ มีขอมูลที่ชี้ใหเห็นวา ในทุกๆ นาทีของโลกทีก่ ำลังพัฒนา จะมีอยางนอย ๓๐ คน ที่ตองตายเพราะขาดอาหาร ในจำนวนนั้นครึ่งหนึ่งจะเปน เด็ก (Practical Action, 2007) มีหลายปจจัยที่สงผลให เกิดการขาดอาหารในประชากรเหลานั้น ปจจัยหนึ่งก็คือ ผลผลิต ทางการเกษตรที่ไดยังต่ำ โดยเฉพาะอยางยิ่งใน ประเทศที่กำลังพัฒนา • การผลิตอาหารสำหรับมนุษยมอี ตั ราเพิม่ ทีล่ ดลง ขอมูลจากองคการอาหารและการเกษตรไดชใ้ี หเห็นถึงสถานะ ของผลผลิตทางการเกษตรทั้งโลกวา อัตราการผลิตพืช
86
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
มะละกอจีเอ็มในแปลงทดลองทีป่ ระเทศฟลปิ น ส และสัตวในป ๒๕๔๑ มีการขยายตัวเพิม่ ขึน้ รอยละ ๑.๑ และ เปนอัตราขยายตัวต่ำสุด และในป ๒๕๔๒ อัตราการขยาย ตัวลดลงเหลือเพียงรอยละ ๐.๙ ทั้งนี้เนื่องจากพื้นที่ที่ เหมาะสม ตอการเกษตรไมสามารถขยายเพิ่มได และ สภาวะแวดลอมไมเอื้ออำนวยตอการผลิต • การเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรอยูในอัตราที่ คงที่ การเปลี่ยนแปลงวิธีทำการเกษตรแบบดั้งเดิมมาเปน วิธีการทำการเกษตรแบบใหม ที่สำคัญคือ การใชพันธุพืช พันธุใ หม การใชเมล็ดพันธุพ ชื ทีม่ คี ณุ ภาพ การใชปยุ การใช แทรกเตอรในการเตรียมดิน แทนการใชแรงงานสัตว และ การใชสารเคมีปองกันกำจัดศัตรูพืช ในปจจุบันเทคโนโลยี ดังกลาว คงจะไมสามารถเพิ่มผลผลิตใหสูงไปกวานี้ไดอีก แตความตองการอาหารของมนุษยเพิม่ ขึน้ ซึง่ คาดวาจะตอง ผลิตอาหารเพิ่มขึ้นจากเดิมอีกอยางนอยรอยละ ๕๐ เพื่อ เลีย้ งประชากรโลกทีเ่ พิม่ ขึน้ อีก ๒ พันลานคน ในป ๒๕๖๓ (FAO News Room, 2002)
สหรัฐอเมริกายังเปนผูน ำในการปลูกพืชเทคโนชีวภาพ ๒.๔ สถานการณการปลูกพืชเทคโนชีวภาพในเชิง การคาของโลก พืชเทคโนชีวภาพปลูกเปนการคาครั้งแรก อยางตอเนื่อง ดวยพื้นที่ปลูก ๔๓๘.๑ ลานไร ซึ่งมีการ ในป ๒๕๓๙ ในพื้นที่เพียง ๑๐.๖ ลานไร และมีพื้นที่ปลูก ยอมรับเฉลีย่ รอยละ ๙๐ ในทุกพืช และมีการปลูกขาวโพด เพิม่ ขึน้ ทุกป จนถึงป ๒๕๕๖ มีพน้ื ทีป่ ลูกพืชเทคโนชีวภาพ เทคโนชีวภาพที่ทนแลงพันธุแรก โดยเกษตรกรของสหรัฐ รวมทั้งหมด ๑,๐๙๓.๗ ลานไร ซึ่งเพิ่มขึ้นมากกวา ๑๐๐ อเมริกา จำนวน ๒,๐๐๐ คน บนพื้นที่ ๓.๑๒๕ แสนไร เทาเมื่อเทียบกับพื้นที่ปลูกในป ๒๕๓๙ สะทอนใหเห็นถึง บราซิล เปนประเทศที่มีพื้นที่ปลูกพืชเทคโนชีวภาพมาก ความ เชื่อมั่นและความไวใจของเกษตรกรทั่วโลกเปน เปนลำดับที่ ๒ และเพิ่มตอเนื่องเปนปที่ ๕ โดยบราซิลมี จำนวนหลายลานคน ที่อยูในประเทศกำลังพัฒนาและ พื้นที่ปลูกพืชดังกลาวเพิ่มขึ้นมากกวาประเทศอื่นๆ คือ ประเทศอุตสาหกรรม อยางไรก็ดกี ารเพิม่ ขึน้ อยางมากของ เพิ่มขึ้นถึง รอยละ ๑๐ หรือเพิ่มขึ้น ๒๓.๑๒๕ ลานไรจาก พื้นที่ปลูกพืชเทคโนชีวภาพ ทำใหพืชเทคโนชีวภาพเปน ป ๒๕๕๕ เปนพื้นที่ปลูกทั้งหมด ๒๕๑.๘๗๕ ลานไรในป เทคโนโลยีดา นพันธุพ ชื ทีม่ กี ารยอมรับไดเร็วทีส่ ดุ ในขณะนี้ ๒๕๕๖ บราซิล ยังปลูกถั่วเหลืองที่รวมลักษณะทนทาน ดวยเหตุผลอยางเดียวก็คอื ประโยชนทไ่ี ดรบั สำหรับประเทศ สารกำจัดวัชพืชและตานทานแมลงศัตรูพันธุแรกในพื้นที่ ที่ปลูกพืชเทคโนชีวภาพ ในป ๒๕๕๖ มีจำนวนทั้งหมด ๑๓.๗๕ ลานไร รวมทั้ง ถั่วเทคโนชีวภาพที่ทนทานโรคที่ ๒๗ ประเทศ เปนประเทศกำลังพัฒนา ๑๙ ประเทศ เกิดจากเชื้อไวรัส ที่พัฒนาขึ้นมาไดเอง อารเจนตินายังคง ครองอันดับ ๓ ของประเทศ ทีม่ พี น้ื ทีป่ ลูกพืชเทคโนชีวภาพ และเปนประเทศอุตสาหกรรม ๘ ประเทศ (ภาพที่ ๑) ในป ๒๕๕๖ ประเทศกำลังพัฒนามีพื้นที่ปลูกพืช จำนวน ๑๕๒.๕ ลานไร อินเดีย ขยับมาอยูอันดับ ๔ ดวย เทคโนชีวภาพรอยละ ๕๔ (๕๘๗.๕ ลานไร) มากกวาพื้น พืน้ ทีป่ ลูกฝายบีที ๖๘.๗๕ ลานไร แทนแคนาดาทีต่ กไปอยู ที่ปลูก พืชดังกลาวของประเทศอุตสาหกรรมที่มีพื้นที่ปลูก ในอันดับ ๕ ดวยพื้นที่ปลูก ๖๗.๕ ลานไร คิดเปนรอยละ ๔๖ (๕๐๖.๒ ลานไร) (ภาพที่ ๒) ซึ่งเปน ความสำเร็จ จากความรวมมือที่ดีระหวางภาครัฐและภาค เอกชนในหลายๆ ประเทศ รวมทัง้ ใน บราซิล บังกลาเทศ และอินโดนีเชีย ในป ๒๕๕๖ มีเกษตรกรจำนวน ๑๘ ลานคนที่ ปลูกพืชเทคโนชีวภาพ เพิ่มขึ้นจากป ๒๕๕๕ จำนวน ๐.๗ ลานคน มากกวารอยละ ๙๐ หรือมากกวา ๑๖.๕ ลานคน เปนเกษตรกรยากจนและมีทรัพยากรจำกัดทีอ่ ยูใ นประเทศ กำลังพัฒนาและนับวาเปนเกษตรกรผูพัฒนาประสิทธิภาพ การผลิตที่นำไปสูความยั่งยืน และไดชวยปกปองพื้นที่ ปาไมและความ หลากหลายทางชีวภาพดวยการไมขยาย พื้นที่ปลูก ในป ๒๕๕๖ มีเกษตรกรรายยอยในประเทศจีน จำนวน ๗.๕ ลานคน และ ในอินเดีย ๗.๓ ลานคน เลือก ทีจ่ ะปลูกฝายบีที บนพืน้ ทีร่ วมทัง้ หมดมากกวา ๙๓.๗ ลานไร เนือ่ งจากไดรบั ประโยชน อยางมีนยั สำคัญ และมีเกษตรกร ภาพที� ๑ ประเทศ พื�นที�ปลูกและชนิดพืชเทคโนชีวภาพ/พืชจีเอ็ม ปี ๒๕๕๖ จาก ๒๗ ประเทศทัว� โลก ภาพที่ ๑ ประเทศ พืน้ ทีป่ ลูกและชนิดพืชเทคโนชีวภาพ/ รายยอยของฟลิปปนส ที่ไดรับประโยชนจากขาวโพด พืชจีเอ็ม ป ๒๕๕๖ จาก ๒๗ ประเทศทัว่ โลก เทคโนชีวภาพ 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
99
ที� ๑ ประเทศ พื�นที�ปลูกและชนิดพืชเทคโนชีวภาพ/พืชจีเอ็ม ปี ๒๕๕๖ จาก ๒๗ ประเทศทัว� ศัโลก ตรูพืชลง
ไดมากถึง ๔๙๗ ลานกิโลกรัมของเนื้อสาร ออกฤทธิ์(a.i.) และในป ๒๕๕๕ เพียงปเดียว สามารถลด การปลดปลอย กาซคารบอนไดออกไซด ไดถงึ ๒๖.๗ ลาน กิโลกรัม ซึง่ เทากับการเอารถออกจากถนนไดมากถึง ๑๑.๘ ลานคันใน ๑ ป ชวยอนุรักษความหลากหลายทางชีวภาพ โดยลดการขยายพื้นที่ปลูกลงได ๗๖๘.๗๕ ลานไรจากป ๒๕๓๙ - ๒๕๕๕ และชวยบรรเทาความยากจนใหกับ เกษตรกรรายยอยไดมากกวา ๑๖.๕ ลานคน รวมทั้ง ครอบครัวของเกษตรกรคิดเปน จำนวนทั้งหมดมากกวา ๖๕ ลานคน ซึ่งบางกลุมของเกษตรกรเปนบุคคลที่จนที่สุด ในโลก ที� ๒ การเติบโตของพื�นที�ปลูกโดยรวม กลุ่มประเทศกําลังพัฒนาและกลุ่มประเทศอุตสาหกรรม ตั�งแต่ปี อยางไรก็ตามแมวาพืชเทคโนชีวภาพจะเปนสิ่ง ๒๕๓๙ (1996) – ๒๕๕๖ (2013) ภาพที่ ๒ การเติบโตของพืน้ ทีป่ ลูกโดยรวม จำเปน แตไมใชยารักษาสารพัดโรค และตองมีการปฏิบัติ าวหน้าอย่างงต่ �องในทวีปแอฟริ กาในปี ๒๕๕๖ นอกจากประเทศแอฟริ กาใต้ กลุมีม ความก้ ประเทศกำลั พัอฒเนืนาและกลุ ม ประเทศอุ ตสาหกรรม ่ดี เชน มีการปลูกพืชหมุนเวียนและมีการ ปลูกพืชเทคโนชี ๑๐ ปี ประเทศเบอร์ ิน่า ฟาโซ และซูดานได้เพิ�มพื�นที�ปลูทางการเกษตรที กฝ้ ายบีทีสูง ตัง้ วแตภาพมามากกว่ ป ๒๕๓๙า(1996) - ๒๕๕๖ค(2013) บริหารจัดการความตานทานซึ่งเปนสิ่งที่ตองทำในพืชเทค อยละ ๕๐ และ ๓๐๐ ตามลําดับ มีความกาวหนาอยางตอเนื่องในทวีปแอฟริกาในป โนชีวภาพ เชนเดียวกับการปลูกดวยพืชปกติ ๕ ๒๕๕๖ นอกจากประเทศแอฟริ กาใต ที่ไดปลูกพืชเทคโน ๒.๕ คำสารภาพของนักตอตานดานสิ่งแวดลอม ชีวภาพ มามากกวา ๑๐ ป ประเทศเบอรคินา ฟาโซ และ เกี่ยวกับพืชเทคโนชีวภาพ Mark Lynas นักตอตานดาน ซูดานไดเพิ่มพื้นที่ปลูกฝายบีทีสูงถึงรอยละ ๕๐ และ ๓๐๐ สิ่งแวดลอมและนักเขียนชาวอังกฤษจากเดิมเปนผูรณรงค ตามลำดับ ในกลุมสหภาพยุโรปมี ๕ ประเทศ ที่ปลูกพืช เทคโนชีวภาพในป ๒๕๕๖ บนพื้นที่ปลูกทั้งหมด ๙.๒๕ ตอตานและทำลายพืชเทคโนชีวภาพ แตกลับมาสนับสนุน แสนไร เปนขาวโพดบีที เพิ่มขึ้นจากป ๒๕๕๕ คิดเปน เทคโนโลยีชีวภาพและกลาวขอโทษตอสังคม คำกลาวบาง รอยละ ๑๕ โดยสเปนยังเปนผูนำในกลุมสหภาพยุโรปที่ ประเด็น มีดังนี้ ปลูกขาวโพดบีทีดวยพื้นที่ปลูก ๘.๕๖ แสนไร เพิ่มขึ้นจาก “ผมเคยฟนธงวา เทคโนโลยีเมล็ดเปนหมัน (Terminator ป ๒๕๕๕ คิดเปนรอยละ ๑๘ Technology) นัน้ เปนการขโมยสิทธิของเกษตรกรทีจ่ ะเก็บ ในกลุมอาเซียน มีฟลิปปนสปลูกขาวโพดบีทีและ ขาวโพดทีท่ นทานไกลโฟเสทในอนาคตจะปลูกมะเขือมวงบีที เมล็ดพันธุไว กลับกลายเปนวา ไมเคยมีการนำเทคโนโลยี เมียนมาร ปลูกฝายบีที อินโดนีเซียปลูกออยทนแลง และ เมล็ดเปนหมันนั้นมาใช และเกษตรกรก็นิยมซื้อเมล็ดพันธุ ในอนาคตจะปลูกออยที่มีน้ำตาลสูง เวียดนาม ยังอยู ลูกผสมมาปลูกใหมทุกฤดู มานานมากแลว” ระหวาง การพิจารณาอนุญาตใหปลูกขาวโพดบีที และ “ผมเคยฟนธงวา ไมมีใครตองการปลูกพืชเทคโน ขาวโพดที่ทนทานไกลโฟเสท ชีวภาพ แตความจริงแลว ฝายบีทีนั้นถูกลักลอบนำเขาไป ประโยชนที่ไดจากการปลูกพืชเทคโนชีวภาพ เมื่อ พิจารณาในภาพรวมจากป ๒๕๓๙ - ๒๕๕๕ พืชเทคโน ปลูกในอินเดีย และถั่วเหลืองราวดอัพเรดดี้ ถูกแอบปลูก ชีวภาพ มีสว นชวยในเรือ่ งของความมัน่ คงทางอาหารความ ในบราซิลเพราะวาเกษตรกรปรารถนาทีจ่ ะปลูกเปนอยางยิง่ ” ยัง่ ยืนและการเปลีย่ นแปลงของสิง่ แวดลอม/ภูมอิ ากาศ โดย “ผมเคยฟนธงวา พืชเทคโนชีวภาพเปนของอันตราย การเพิ่ม ผลผลิตพืชที่คิดเปนมูลคา ๓,๕๐๗ พันลานบาท กลับกลายเปนวา มีความปลอดภัยและแมนยำในการพัฒนา ชวยใหสง่ิ แวดลอมดีขน้ึ โดยลดการใชสารเคมีปอ งกันกำจัด ยิง่ กวาพืชทีป่ รับปรุงพันธุ ดวยวิธชี กั นำใหกลายพันธุเ สียอีก” 15 ป รวมพลคนเกษตร
100
ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ภาพที� ๒ การเติบโตของพื�นที�ปลูกโดยรวม กลุ่มประเทศกําลังพัฒนาและกลุ่มประเทศอุตสาหกรรม ตั�งแต่ปี ๒๕๓๙ (1996) – ๒๕๕๖ (2013) วามก้าวหน้ กาในปี นอกจากประเทศแอฟริ “ดังนั้น นวัตกรรมทางการเกษตรที่เปนที่ตองการ ๒๕๓๔มีคจากนั ้นมีาอย่การางต่อสเนืง�องในทวี เสริมปสนัแอฟริบสนุ นให๒๕๕๖ มีการวิ จัย และ กาใต้ ที�ได้ปลูกพืชเทคโนชีวภาพมามากกว่า ๑๐ ปี ประเทศเบอร์ คิน่า ฟาโซ และซู ดานได้เพิ�มพื�นที�ปลูกฝ้ ายบีทีสูง อยางยิ่งนี้ จึงถูกรัดคอไวใหหายใจไมออกดวยกฎเกณฑ พัฒและนาด นพันาดัธุบวิศวกรรมมาโดยตลอด รวมทั้งมีการจัด ถึงร้อยละ ๕๐ ๓๐๐าตามลํ มากมาย ที่ไมอยูบนพื้นฐานของการประเมินความเสี่ยง ตั้งหนวยพันธุวิศวกรรมดาน ๕พืชขึ้นที่มหาวิทยาลัยเกษตร ทางวิทยาศาสตร ความเสี่ยงในวันนี้ไมใชเรื่องที่จะมีใคร ศาสตร วิทยาเขตกำแพงแสน บางคน ไดรับ อันตรายจากอาหารที่ทำมาจากพืชเทคโน สวทช. โดยศูนยพนั ธุวศิ วกรรมและเทคโนโลยีชวี ภาพ ชีวภาพอีกตอไปแลว แตเปนเรื่องของคนหลายลานคนที่ แหงชาติ (ศช.) ไดดำเนินงานวิจัยและพัฒนาพืชเทคโน ไมมีอาหารจะกินเพียงพอ” ชีวภาพ มาตั้งแตป ๒๕๒๘ โดยรวมมือกับมหาวิทยาลัย “แตที่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด คือการที่เกษตรกรควร เกษตรศาสตร เชน การพัฒนาพันธุมะละกอที่ตานทาน ที่จะมีอิสระในการเลือกใชเทคโนโลยีที่ตองการจะใช ถา โรคใบดางจุด วงแหวน พันธุมะเขือเทศที่ตานทานโรค เห็นวาวิธีการเดิมๆ ที่เคยใชนั้นดีที่สุดแลว ก็มีสิทธิที่จะ ใบหงิกเหลือง และพันธุก ลวยไมทย่ี น่ื อายุการบานของดอก เลือกเชนนั้น” เปนตน ซึ่งงานวิจัย และพัฒนาดังกลาวยังอยูในระดับ ๒.๖ สถานการณการพัฒนาและการใชประโยชน ของการทดสอบในโรงเรือน จากพืชเทคโนชีวภาพในประเทศไทย ในป ๒๕๔๖ รัฐบาลไดมกี ารพัฒนานโยบายระดับชาติ ๑) การวิจยั และพัฒนา ประเทศไทยมีความตระหนัก ดานเทคโนโลยีชวี ภาพขึน้ เพือ่ ดำเนินการในชวง ป ๒๕๔๗ ในการใชประโยชนเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหมเพื่อพัฒนา ๒๕๕๒ และมีการกำหนดกลยุทธรวมทัง้ แผนทีน่ ำทาง (Road การเกษตรมานานแลว รัฐบาลจึงไดมีการจัดตั้งศูนย Map) ขึน้ สำหรับกิจกรรมตางๆ รวมทัง้ เรือ่ งการ ใชเทคโน พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแหงชาติ (ไบโอเทค) โลยีพันธุวิศวกรรม การพัฒนาบุคคลากร หองปฏิบัติการ ขึ้นในป ๒๕๒๖ และไดโอนยายเขาสังกัดในสำนักงาน และงบประมาณในการดำเนินงาน พัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช) ในป
แปลงทดลองสถาบันอีรี 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
101
๒) การทดสอบพืชเทคโนชีวภาพระดับภาคสนาม ที่ผานมา ประเทศไทยไดดำเนินการทดสอบภาคสนามพืช เทคโนชีวภาพเปนประเทศแรกในอาเซียนตั้งแตป ๒๕๓๘ พืชเทคโนชีวภาพที่ทำการทดสอบ เชน มะเขือเทศชะลอ การสุกงอม (Flavr Savr) ในป ๒๕๓๘ และ ฝายตานทาน หนอนเจาะสมอ (ฝาย บีที) ในป ๒๕๓๙ และ ๒๕๔๓ เปนตน และตอมาที่ประชุมคณะรัฐมนตรีไดมีมติ “หาม การทดสอบพืชเทคโนชีวภาพระดับภาคสนาม” ตามขอ เรียกรองของกลุม “สมัชชาคนจน” เมื่อวันที่ ๓ เมษายน ๒๕๔๔ แตสามารถดำเนินการทดสอบไดในโรงเรือนเทานัน้ ในระหวางป ๒๕๕๐ - ๒๕๕๒ เมือ่ มีรฐั บาลเฉพาะกาล หลังการปฏิวัติ คณะรัฐมนตรีในขณะนั้นเห็นชอบให ดำเนินการทดสอบภาคสนามได แตมีเงื่อนไขในประเด็น สำคัญ ดังนี้ ตองดำเนินการในสถานที่ราชการตองให ประชาคม ในทองถิ่นเห็นชอบในการทดสอบ ผานการ ทำประชาศึกษาหรือประชาพิจารณ พัฒนากฎหมายความ ปลอดภัยทาง ชีวภาพใหแลวเสร็จ และการทดสอบภาค สนามแตละครัง้ ตองไดรบั ความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี เปนกรณีๆ ไป ๒.๗ การประเมิ น ความปลอดภั ย ทางชี ว ภาพ พืชเทคโนชีวภาพทุกชนิดตองผานขั้นตอนการประเมิน ความปลอดภัย ทางชีวภาพ กอนการอนุญาตใหปลูกเพื่อ ใชประโยชนในเชิงการคา ทั้งนี้เพื่อยืนยันวาพืชเทคโน ชีวภาพดังกลาวมีความ ปลอดภัยไมแตกตางไปจากพืช ดั่งเดิมกอนไดรับการดัดแปลงพันธุกรรม ซึ่งเรียกกันใน เชิงวิชาการวาการประเมินความ เสี่ยง (risk assessment) โดยทำการประเมินผลกระทบที่อาจมีตอสิ่งแวดลอมและ สุขอนามัยมนุษย ตามหลักการและ วิธกี ารทางวิทยาศาสตร เปนการดำเนินการประเมินแบบทีละขัน้ ตอน (step-by-step) ตั้งแตระดับหองปฏิบัติการระดับ โรงเรือน และระดับ ภาคสนาม โดยมีหลักในการประเมิน ดังนี้ คือ อยูบนพื้น ฐานทางวิทยาศาสตร (science-based) อยูบนพื้นฐาน ของผลิตผล อยูบนพื้นฐานของการประเมินแบบเป น กรณีๆ ไป (case-by-case) อยูบนพื้นฐานการประเมิน เปนขั้นตอน (step-by-step) อยูบนพื้นฐานของความคุน เคย (familiarity) หรือความเทียบเทา (substantial equivalence) อยูบนพื้นฐานที่สาธารณชนไดมีสวนรวม
102
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
(public participation) และจากประวัติการบริโภคพืช เทคโนชีวภาพที่ไดรับ อนุญาตใหจำหนายในเชิงพาณิชย ในชวงเวลา ๑๘ ปที่ผานมา ยังไมปรากฏวามีรายงานการ เกิดผลกระทบตอสุขภาพ ของผูบ ริโภคแตอยางใด ซึง่ หนวย งานนานาชาติไดออกมายืนยันความปลอดภัยทางชีวภาพ ดานอาหาร เชน • ราชสมาคมของอังกฤษ (Royal Society) ในป ๒๕๔๖ รายงานวา พืชเทคโนชีวภาพ มีความปลอดภัย เทาเทียมกับพืชชนิดเดียวกันที่ไดจากการปรับปรุงพันธุแบ บดั้งเดิม และยังไมมีหลักฐานใดๆ ที่บงบอกวาอาหาร จากพืชเทคโนชีวภาพกอใหเกิดภูมิแพ • องคการอนามัยโลก (WHO) ในป ๒๕๔๗ ระบุ วา อาหารจากพืชเทคโนชีวภาพที่มีอยูในทองตลาดลวน ผาน กระบวนการประเมินความปลอดภัยมาแลวทั้งสิ้น จึงไมมคี วามนาจะเปนทีจ่ ะกอใหเกิดความเสีย่ งในการบริโภค ยิ่งไป กวานั้น ยังไมเคยมีรายงานผลกระทบตอสุขภาพที่ เปนผลมาจากการบริโภคอาหารจากพืชเทคโนชีวภาพใน ประชากร ของประเทศที่อนุญาตใหมีการใชพืชเหลานี้ • ศูนยนานาชาติเพื่อการคาและการพัฒนาอยาง ยัง่ ยืน (International Centre for Trade and Sustainable Development - ICTSD) ในป ๒๕๕๐ ระบุวา จากหลักฐาน ทางวิทยาศาสตรที่ปรากฏตั้งแตเริ่มมีการใชประโยชนจาก พืชเทคโนชีวภาพเชิงพาณิชยจนกระทั่งปจจุบัน บงชี้วาพืช เทคโนชีวภาพยังไมมีผลกระทบตอสิ่งแวดลอมและตอ สุขอนามัย มนุษย ๒.๘ การกำกับดูแล ประเทศไทยไมอนุญาตให นำเขาพืชเทคโนชีวภาพ ยกเวนเพื่อการศึกษาทดลองโดย อาศัย กลไกการควบคุมของพระราชบัญญัติกักพืช พ.ศ. ๒๕๐๗ (แกไขเพิม่ เติม พ.ศ. ๒๕๔๒) ซึง่ มีประกาศกระทรวง กำหนด ให พืชเทคโนชีวภาพ ๓๓ ชนิด (species) ๕๑ สกุล (genus) และ ๑ วงศ (family) เปนสิง่ ตองหามมิใหนำเขา ยกเวนขาวโพดและถัว่ เหลืองทีน่ ำเขามาเพือ่ เปน วัตถุดบิ ใน การผลิ ต เป น อาหารหรื อ เพื ่ อ ใช ใ นอุ ต สาหกรรม และสำนักงานคณะกรรมการ อาหารและยา (อย.) ออก ประกาศ กฎกระทรวงใหตดิ ฉลากสินคาทีม่ สี ว นผสมพืชเทคโนชีวภาพ ในสวนผสมหลัก (กำหนด threshold รอยละ ๕ ของแตละ สวนประกอบใน ๓ อันดับแรก) เพือ่ ใหขอ มูลแกผูบริโภค
ขาวโพดบีที มาตรการทีใ่ ชบงั คับขางตนอาศัยกลไกของกฎหมาย ที่มีอยูในปจจุบันซึ่งมิไดมีเจตนารมณเพื่อใชกำกับดูแลใน เรื่องความปลอดภัยทางชีวภาพโดยตรง ดังนั้น กระทรวง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมจึงไดจัดทำ “(ราง) พระราชบัญญัติความปลอดภัยทางชีวภาพเนื่องจากสิ่งมี ชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม พ.ศ. …. ” ที่สอดคลองกับ เจตนารมณ ของพิธีสารคารตาเฮนาฯ ซึ่งประเทศไทยได เขาเปนภาคี โดย ผานการอนุมตั หิ ลักการจากคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๒๒ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๑ ขณะนี้ผานการ พิจารณาของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาแลวรอนำ เสนอใหคณะรัฐมนตรี พิจารณา ๒.๙ ความคิดเห็นจากนักวิชาการไทย ศาสตราจารย ดร.สุทศั น ศรีวฒั นพงศ (ทีป่ รึกษาสมาคมเทคโนโลยีชวี ภาพ สัมพันธ) ใหความคิดเห็นวา เทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม หรือเทคโนโลยีดานพันธุวิศวกรรม เปนเทคโนโลยีที่มี ศักยภาพสูง ในการพัฒนาพันธุพืช และมีความกาวหนา ในงานวิจยั และพัฒนามาตามลำดับ เห็นควรทีจ่ ะสนับสนุน ใหเกษตรกรใชพืช เทคโนชีวภาพเปนพืชทางเลือกหนึ่ง ในการเพาะปลูก รวมทั้งใหยกเลิกเงื่อนไขที่เปนขอจำกัด ในการทำงานวิจัยและพัฒนา รองศาสตราจารย ดร. วิชัย โฆสิตรัตน (อาจารย ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร กำแพงแสน) กลาววา ในขณะ
ทีท่ ว่ั โลกสนใจทีจ่ ะพัฒนาพืชเทคโนชีวภาพทีม่ คี วามสำคัญ ทางเศรษฐกิจไมกี่ชนิด แตมีพืชอีกหลายชนิดที่มีความ สำคัญ ในประเทศไทย ถานักวิชาการชาวไทยไมทำแลว ใครจะทำ และชี้ใหเห็นวา แมแตประเทศเพื่อนบานอยาง เชน อินโดนีเซีย ก็ไดพัฒนาพันธุออยทนแลงจนเปนผล สำเร็จ รองศาสตราจารย ดร. เสริมสิริ (อาจารย ภาค วิชาโรคพืช คณะเกษตร กำแพงแสน) ใหขอคิดวา ดวย นโยบาย ที่ไมชัดเจน ทำใหไมมีหนวยงานใดใหการสนับ เงินทุน หรือใหก็เพียงเล็กนอยซึ่งไมเพียงพอตอการทำงาน วิจัยและ พัฒนาพันธุพืชเทคโนชีวภาพ ซึ่งกวาจะไดพันธุ พืชใหมๆ จะตองใชเวลาในการวิจยั และพัฒนาไมนอ ยกวา ๑๐ ป จึงเสนอ ใหภาครัฐสนับสนุนการวิจยั และพัฒนาพันธุ ในพืชที่เปนพืชหลักของประเทศ ๒.๑๐ ความคิดเห็นจากผูสื่อขาวเกษตร นายถวิล สุวรรณมณี อดีตนายกสมาคมผูส อ่ื ขาวเกษตรแหงประเทศไทย ใหความเห็นวา จากการติดตามขาวเรือ่ งของการใชประโยชน จากพืชเทคโนชีวภาพ ไมพบวามีรายงานใดๆ แสดงใหเห็น วามีผลกระทบทางลบตอมนุษยและ สิ่งแวดลอมประกอบ กับมีการนำเขาเมล็ดถั่วเหลืองและกากถั่วเหลืองที่เปนผล ผลิต จากพืชเทคโนชีวภาพเขาประเทศจำนวนมาก เพื่อ ใชเปนอาหารคนและอาหารสัตว และความพยายามที่จะ ผลักดันให ประเทศไทยเปนศูนยกลางเมล็ดพันธุ (Seed Hub) ดังนัน้ เรือ่ งของการใชประโยชนจากเทคโนโลยีชวี ภาพ ทางการเกษตร จะตองผลักดันใหเกิดขึ้นใหได นายประเวศ แสงเพชร นักเขียนอาวุโส เครือมติชน เสนอวา เพื่อใหเกิดเปนรูปธรรม ภาครัฐควรกำหนดหรือ เลือกพืชที่จะตองพัฒนาดวยเทคโนโลยีสมัยใหม รวมทั้ง กำหนดขอบเขตของพืน้ ทีท่ จ่ี ะสงเสริมใหปลูกพืชเทคโนชีวภาพ ๒.๑๑ ความคิดเห็นจากเกษตรกรไทย กำนันสนอง รัตนทอง ผูทรงคุณวุฒิสภาเกษตรกรแหงชาติ เกษตรกร จังหวัดนครสวรรค ไดแสดงความคิดเห็นวา ในงานวิจัย และพัฒนาพืชเทคโนชีวภาพ รวมถึงการใชประโยชนจาก พืชเทคโนชีวภาพของประเทศไทยยังลาหลัง ประเทศ เพื่อนบาน ไมมีความกาวหนา รัฐบาลควรที่จะผลักดัน ในเรื่องนี้อยางจริงจัง เพราะเปนประโยชนโดยตรงตอ 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
103
เกษตรกร ไมวา จะชวยลดตนทุนการผลิตรักษาสิง่ แวดลอม และลดการสูญเสียผลผลิตอันเกิดจากการทำลายของศัตรูพชื นายนิวตั ิ ปากวิเศษ เกษตรกรบานแพว จังหวัดสมุทรสาคร ผูประสบปญหาจากโรคใบดางจุดวงแหวนในมะละกอ จน ตองลมเลิกการปลูก ใหความคิดเห็นวา เกษตรกรตองการ มะละกอเทคโนชีวภาพ โดยฝากถึงรัฐบาลวาขอใหมอง อนาคต ขางหนาประชากรเพิ่ม พื้นที่ทำการเกษตรลดลง ถาไมเอาเทคโนโลยีเขามาชวยในการเพิ่มการผลิตเพื่อให เพียงพอตอ ผูบริโภคอนาคตขางหนาก็จะลำบาก ๒.๑๒ ความสูญเสียที่จะเกิดขึ้น ๑) ความสูญเสียโอกาสในการผลิตพืช เชน ใน กรณีของฝายที่ประสบปญหาจากหนอนเจาะสมอ ทำให พื้นที่ ปลูกลดลงเหลือเพียงประมาณไมเกิน ๒ หมื่นไร จากอดีตที่เคยมีพื้นที่ปลูกมากกวา ๑ ลานไร สงผลใหผล ผลิตที่ได ไมเพียงพอตอการใชภายในประเทศ ทำใหตอง
ขาวโพดบีทใี นหองแลปทีอ่ นิ โดนีเซีย
104
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
มีการนำเขาฝาย จนกลายเปนผูนำเขาฝายรายใหญอันดับ ๖ ของโลก นอกจากนี้ยังมีความสูญเสียที่เกิดกับ ขาวโพด ถั่วเหลือง และมะละกอ ซึ่งเปนพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของ ประเทศ ๒) ความสูญเสียโอกาสที่จะเปนผูนำในการผลิต เมล็ดพันธุ ประเทศไทยมีโอกาสสรางรายไดจากการสงออก และจำหนายเมล็ดพันธุในประเทศ คิดเปนมูลคาสูงถึง ๘.๙ พันลานบาทตอป สรางงานในประเทศที่ตองใช เกษตรกร ผูผลิตเมล็ดพันธุมากกวา ๓ หมื่นครัวเรือน และมีรายไดประมาณ ๓ พันลานบาทตอป ซึ่งถาไมสนับ สนุนการใช ประโยชนจากเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม โอกาสดังกลาวก็จะหมดไป ๓) ความสูญเสียบุคลากร โดยเฉพาะบุคลากรที่ ได ร ั บ การพั ฒ นาทางด า นเทคโนโลยี ช ี ว ภาพสมั ย ใหม เนื่องจากไมมีความกาวหนาในการทำงานวิจัย ๔) มีความเสียงทีจ่ ะสูญเสียตลาดและความสามารถ ในการแขงขันดานการเกษตรโดยเฉพาะกับอินโดนีเซีย ฟลปิ ปนสและเมียนมาร เนือ่ งจากประเทศเหลานีม้ กี ารพัฒนา การเกษตรโดยใชเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม ๓. แนวทางการใชประโยชนจากเทคโนโลยีชวี ภาพ สมัยใหมในการพัฒนาการเกษตร ภาครัฐควรดำเนินการ เพื่อแกปญหาผลกระทบทางเศรษฐกิจจากวิกฤติการเมือง ในประเทศ ดังนี้ ๑) จัดตั้งองคกรกลางระดับชาติ รวมทั้งตองมี คณะกรรมการกลางระดั บ ชาติ ที ่ ป ระกอบด ว ยผู ท รง คุณวุฒิทั้ง จากภาครัฐและเอกชน เพื่อการบริหารจัดการ อยางครบถวน และทันสถานการณการเปลี่ยนแปลง โดย ครอบคลุมถึง การวิจยั และพัฒนา การประเมินความเสีย่ ง การปลดปลอยเพือ่ การคา การติดตามประเมินผล รวมถึง การกำกับดูแล และการแกไขปญหาทีอ่ าจเกิดขึน้ ในอนาคต จากการใชเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม ๒) สนับสนุนและผลักดันงบประมาณใหทุกหนวย งานและองคกรที่เกี่ยวของ ดำเนินกิจกรรมเพื่อใหความรู และ สรางความตระหนักในเรือ่ งทีเ่ กีย่ วกับเทคโนโลยีชวี ภาพ สมัยใหมและความปลอดภัยทางชีวภาพอยางตอเนื่อง
๓) สนับสนุนใหมีการเขาถึงและใชประโยชน เทคโนโลยีกา วหนาอยางครบถวน รวมทัง้ เทคโนโลยีชวี ภาพ สมัยใหม โดยการ ๓.๑) สงเสริมและสนับสนุนใหมีงานวิจัยและ พัฒนาพืชเศรษฐกิจดวยเทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหมจนจบ ทุกขั้นตอน จนถึงขั้นตอนการทดสอบภาคสนาม ซึ่งเปน ขัน้ ตอนทีส่ ำคัญเพือ่ การประเมินความปลอดภัยทางชีวภาพ ดานอาหาร และ สิ่งแวดลอม ๓.๒) ใชเทคโนโลยีกา วหนาทีม่ อี ยู ในหลายๆ มิติ เชน - การใชเทคนิค Marker Assist Selection (MAS) ในการคัดเลือกพันธุพ ชื เพือ่ ใหมลี กั ษณะตามทีต่ อ งการ เชน ทนรอน ทนแลง ทนน้ำทวม ตานทานโรค เพิม่ ความ หวาน ฯลฯ ซึง่ จะชวยลดระยะเวลาในการพัฒนาพันธุพ ชื - การใชเทคนิคทางดานพันธุวิศวกรรม ในการพัฒนาพันธุพ ชื เพือ่ ใชเปนพืชพลังงาน เชน พันธุห ญา ที่มีลิกนิน (Lignin) ต่ำ - การใชเทคนิคทางดานพันธุวิศวกรรม ในการพัฒนาพันธุพ ชื เพือ่ ใชเปนเภสัชภัณฑ เชน ขาวสีทอง (ตานทานการขาดวิตามิน เอ แกปญหาโรคตาบอดใน เวลากลางคืน Night blindness) - การใชเทคนิคทางดานพันธุโมเลกุล ในการศึกษาจีโนม และการลำดับดีเอนเอของพืชเพื่อการ คนหายีนใหมๆ ที่ตองการแลวนำมาใชในการพัฒนาพันธุ พืชตอไป ๒) ปรับปรุงกฎระเบียบที่เกี่ยวของ อาทิ ยกเลิก มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๕๐ เปนตน เพื่อสงเสริมใหเกิดการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีชีวภาพ และเปดโอกาสใหเกษตรกรสามารถเขาถึงการใชประโยชน จากเทคโนโลยีอยางเหมาะสม ๓) เรงกระตุน ใหสงั คมไทยไดทำความเขาใจในราง พระราชบัญญัติความปลอดภัยทางชีวภาพ เนื่องจากสิ่งมี ชีวิต ดัดแปลงพันธุกรรม พ.ศ. …. ซึ่งขณะนี้ไดผานการ พิจารณาของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาแลว และ อยูระหวาง รอนำเสนอใหคณะรัฐมนตรีพิจารณาผลักดัน ในโอกาสตอไป
๔) ตองใหการสนับสนุนการทดสอบพืชเทคโน ชีวภาพในภาคสนาม เพื่อรวบรวมขอมูลที่จำเปน (ความ ปลอดภัย ทางดานอาหารและสิ่งแวดลอม) สำหรับการ พิจารณาแนวทางทีเ่ หมาะสมสำหรับ เกษตรกรไดใชประโยชน จากเทคโนโลยี ๕) ประกาศนโยบายในเรื่องนี้ใหชัดเจน วาใหมี การวิจัยและพัฒนาพืชเทคโนชีวภาพ เพื่อการพัฒนาการ เกษตรในประเทศไทย โดยมีการกำหนดพืชทีจ่ ะตองพัฒนา และกำหนดเขตพื้นที่เพื่อปลูกพืชดังกลาวในเชิงการคา ๖) กำหนดใหการใชประโยชนจากเทคโนโลยีชวี ภาพ สมัยใหมในการพัฒนาการเกษตร เปนวาระแหงชาติ และ ใหบรรจุอยูในแผนพัฒนาสังคมและเศรษฐกิจ ฉบับที่ ๑๒
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
105
การเตรียมความพรอม
สินคาเกษตรยางพาราของประเทศไทย ในการกาวเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ป ๒๕๕๘
นายอุทัย สอนหลักทรัพย ประธานชุมนุมสหกรณเกษตรอุตสาหกรรมยางแหงประเทศไทย จำกัด
ยางพารานิยมปลูกในประเทศไทย ๖๓ จังหวัด เกษตรกรชาวสวนยางกวา ๑.๒ ลานครัวเรือน เกิดปญหา เพราะราคายางตกต่ำอยางตอเนื่องมาจากตนป ๒๕๕๔ จากที่เคยปรากฏวาราคายางแผนสูงถึง ๑๘o บาท/กก. ปจจุบนั วิกฤตราคายางลดลงอยางตอเนือ่ ง ราคายางแผนดิบ ที่ตลาดกลางหาดใหญเมื่อเดือนมกราคม ๒๕๕๖ อยูที่ ๘๗.๔๕ บาท/ กก. และลดลงอยางตอเนื่องจนถึงปจจุบัน ราคายางลดต่ำกวาตนทุนการผลิต ซึ่งในเดือนกุมภาพันธ ๒๕๕๗ ลดลงเหลือ ๖๒.๗๕ บาท/กก. จนถึงวันที่ ๑๑ สิงหาคม ๒๕๕๗ ลดต่ำสุดเหลือ ๔๖.๗๘ บาท/กก. ทั้งๆ ทีต่ น ทุนการผลิตทีส่ ำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรไดกำหนด ในป ๒๕๕๖ ไวที่ ๖๕.๒๕ บาท/กก. จึงทำใหเกษตรกรทั่ว ประเทศเดือดรอนมาก บางรายถึงกับหยุดกรีดยางหันไป ประกอบอาชีพอื่นๆ ซึ่งไดคาแรงขั้นต่ำ ๓oo บาท/วัน นอกจากนัน้ เกษตรกรบางรายตองประกอบอาชีพเสริมและ ถาจะโคนยางปลูกใหม ราคาไมยางก็ตกลงกวาครึง่ จึงทำ ใหเกิดปญหาแกเกษตรกรชาวสวนยางทั่วไปทั้งประเทศ
106
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นอกจากนั้น ความเดือดรอนที่เกิดขึ้นมิใชเฉพาะ ในประเทศไทยประเทศเดียว เพราะผลผลิตยางในชาติ อาเซียน เชน อินโดนิเซีย มาเลเซีย เวียดนาม กัมพูชา พมา ลาว ฟลิปปนส เพิ่มมากขึ้น และมีตนทุนการผลิตถูกกวา ประเทศไทย (ยกเวนมาเลเซีย) เกษตรกรก็เดือดรอนเชนกัน โดยเฉพาะประเทศไทย ซึง่ มีตน ทุนการผลิตสูงกวาอีกหลาย ประเทศจึงทำความเดือนรอนใหแกเกษตรกรไทย นอกจาก นี้ สืบเนื่องจากสภาวะเศรษฐกิจโลกที่ทำใหความตองการ ใชยางชะลอตัวลงอุปสงค (Dmand) เพิ่มชากวาอุปทาน (Supply) ดังนั้นประเทศไทยควรจะเคลื่อนไหวโดยใชเวที อาเซียนใหเปนประโยชน เพราะปริมาณยางทีอ่ ยูใ นอาเซียน รวม ๘ ประเทศประมาณ ๘o% ของมวลรวมทั้งโลก รัฐบาลไทยควรที่จะมีการประสานหาแนวทางเพื่อรวมกัน กำหนดราคายางใหเปนราคาเดียวกันในอาเซียน นอกจาก นั้นถาราคายางตกต่ำกวาตนทุนการผลิตอยางปจจุบันก็ ใหแตละประเทศในอาเซียนเก็บยางไวประเทศละ ๑ - ๒ แสนตัน ยางก็จะไม over supply เมือ่ ราคายางเขาสูภ าวะ ปกติก็นำยางทยอยออกมาขาย ซึ่งจะเปนการรวมตัวเพื่อ การตอรองราคาในตลาดโลกโดยไมแพกลุม น้ำมันใน Opec.
จากการประมาณการขยายตัวทางเศรษฐกิจของ ไทยในป ๒๕๕๗ โดยสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม แหงชาติ (สศช.) คาดการณไวที่รอยละ ๑.๕-๒.๕ และ หนวยงานของรัฐหลายหนวยคาดวาอาจขยายตัวเฉลี่ย ประมาณรอยละ ๒.๓ ขณะทีภ่ าคเอกชนโดยศูนยพยากรณ เศรษฐกิจหลายสำนักประเมินวาเศรษฐกิจอาจโตไดตำ่ กวา รอยละ ๑.๕-๒.๐ อยางไรก็ดี การดำเนินการของรัฐบาล ในการแกปญหาการเมืองในประเทศและมาตรการฟนฟู กระตุน เศรษฐกิจอาจสงผลทำใหการขยายตัวทางเศรษฐกิจ ในปนี้ดีกวาที่ไดมีการคาดการณไวกอนหนานี้ โดยสำนัก เศรษฐกิจการคลัง หรือ สศค. ประเมินวาเศรษฐกิจไทยป ๒๕๕๗ อาจขยายตัวไดถึงรอยละ ๓.๐ จึงมีความทาทาย ทั้งของประเทศและความสามารถของรัฐบาลที่จะเขามา บริหารจัดการเพือ่ ใหเศรษฐกิจมีการฟน ตัวไดเร็วชาเพียงใด ตองอาศัยความรวมมือกันทุกฝาย ซึง่ จากอดีตทีผ่ า นมาในป ๒๕๓๔ ประเทศมาเลเซีย ผลิตยางเปนอันดับหนึ่งของโลก หลังจากนั้นประเทศ มาเลเซียลดพื้นที่ปลูกยางโดยโคนยาง ปลูกปาลมน้ำมัน และหั น มาซื ้ อ วั ต ถุ ด ิ บ ยางพาราจากประเทศไทยและ ประเทศอินโดนีเซียเพื่อนำไปเพิ่มมูลคาเปนผลิตภัณฑ
อุตสาหกรรมการสงออก จนเปนทีร่ จู กั กันทัว่ โลก หลังจาก นั้นประเทศไทยก็เพิ่มจำนวนสวนยางพันธุดีมากขึ้นจน สามารถผลิตวัตถุดบิ ยางพาราเปนอันดับหนึง่ ของโลกจนถึง ปจจุบนั ซึง่ ทำความภาคภูมใิ จใหแกประเทศไทยมาโดยตลอด ซึ่งการสงออกยางธรรมชาติของไทยในป ๒๕๕๖ จำนวน ที่สงออก ๓,๖๖๔,๙๘๑ ตัน ซึ่งคิดเปนมูลคาเปนเงิน ๒๔๙,๒๘๙ ลานบาท และใชยางธรรมชาติทำผลิตภัณฑ ภายในประเทศจำนวน ๕๒๐,๖๒๘ ตัน คิดเปนมูลคา ๒๕๗,๒๐๔ ลานบาท ซึ่งถาเราเปรียบเทียบตัวเลขดูก็จะ เห็นไดชดั วาการนำวัตถุดบิ ยางธรรมชาติมาแปรรูปเพือ่ เพิม่ มูลคาเพียงรอยละ ๑๔ ของผลผลิตทั่วประเทศ จะนำราย ไดมาสูป ระเทศมากขึน้ นอกจากนัน้ ยังชวยคนไทยทีว่ า งงาน ใหมงี านทำขึน้ อีกในการทีไ่ ทยเปนผูผ ลิตยางเปนอันดับหนึง่ ของโลกแตเมื่อเปรียบเทียบรายไดเขาประเทศไดนอยกวา ผลิตภัณฑยาง ดังนั้นประเทศไทยเราควรเพิ่มมูลคายาง หรือหานักลงทุนมาทำผลิตภัณฑใหมากกวาปจจุบัน นอก จากนัน้ ในป ๒๕๕๘ ประเทศไทยจะเขาสู AEC ดังนัน้ ควร นำยางรอบบานเราเขามาเพิม่ มูลคาเหมือนประเทศมาเลเซีย เมือ่ ป ๒๕๓๔ ก็จะเปนการสรางรายไดใหประเทศอยางมหาศาล 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
107
สถานการณยางพาราของอาเซียน
ภูมิภาคอาเซียนมีพื้นที่ปลูกยางและสงออกยาง พารามากทีส่ ดุ ในโลก โดยพืน้ ทีป่ ลูกยางของไทย อินโดนีเซีย และมาเลเซียมีมากกวารอยละ ๖๕ และสามประเทศนี้ ผลิตยางในป พ.ศ. ๒๕๕๔ ประมาณ ๗.๔๓ ลานตัน หรือรอยละ ๖๘ จากผลผลิตทัว่ โลก ๑๐.๙๕ ลานตัน และ ในปจจุบนั ประเทศในอาเซียนมีการปลูกยางพารานอกจากไทย อินโดนีเซีย และมาเลเซียแลวประเทศที่มีการปลูกยาง เพิ่มมากขึ้นคือ ประเทศเวียดนามซึ่งไดลงทุนปลูกยางใน พื ้ น ที ่ ข องประเทศพม า และลาวอี ก ด ว ยจึ ง ส ง ผลให เวียดนามเปนผูสงออกยางรายใหญอันดับ ๕ ของโลก (อันดับ ๔ ในอาเซียน) ถารวม ๘ ประเทศที่ปลูกยางใน อาเซียนจะมียางประมาณรอยละ ๘๐ ของการสงออกใน ตลาดโลก
ตารางที่ ๑ ขอมูลยางพาราของประเทศในกลุม AEC ป ๒๕๕๕ ประเทศ พื้นที่ปลูก (ลานไร) ไทย ๑๘.๗๖ อินโดนีเซีย ๒๑.๗๘ มาเลเซีย ๖.๓๘ เวียดนาม ๔.๕๓ เมียนมาร ๓.๓๙ กัมพูชา ๑.๓๓ ฟลิปปนส ๐.๘๖ ลาว ๑.๒๐ รวม ๕๘.๒๓
ผลผลิต (พันตัน) ๓,๗๗๘ ๓.๐๔๐ ๙๑๐ ๘๗๓ ๑๕๐ ๖๐ ๑๑๐ n.a ๘,๙๒๑
สงออก (พันตัน) ใชในประเทศ ๓,๑๒๑ ๕๐๕ ๒,๔๔๙ ๕๐๒ ๑,๒๕๗* ๔๕๒ ๑,๐๒๓ ๑๕๐ ๗๙ n.a ๕๕ n.a n.a n.a n.a n.a n.a n.a
สต็อก (พันตัน) ๕๑๖ ๑๔๓* ๑๔๓* ๑๒๒* n.a n.a n.a n.a n.a
แหลงที่มา : องคการศึกษาเรื่องยางระหวางประเทศ (International Rubber Study Group : IRSG);*=ป พ.ศ. ๒๕๕๔
108
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
สถานการณยางพาราของไทย
การผลิต การใช และการสงออก ประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกยางพารา ๑๘.๗๖ ลานไร รองจากอินโดนีเซีย แตผลผลิตยางพาราของประเทศไทย ไดมากที่สุดในโลก ปละไมนอยกวา ๓ ลานตัน ปริมาณ การผลิตยางพาราเพิม่ ขึน้ อยางตอเนือ่ งจาก ๓.๐๖ ลานตัน ในป พ.ศ. ๒๕๕๐ เพิม่ เปน ๓.๗๘ ลานตันในป พ.ศ. ๒๕๕๕ ประมาณรอยละ ๘๖ สงออกในรูปของวัตถุดบิ เปนยางแทง ยางแผนรมควัน น้ำยางขน ยางผสม ฯลฯ ไทยเปนประเทศทีใ่ ชยางมากเปนอันดับ ๕ ของโลก และเปนประเทศทีใ่ ชยางมากทีส่ ดุ ในกลุม ประเทศผูผ ลิตยาง โดยในป พ.ศ. ๒๕๕๖ ไทยใชยาง ๕๒๐,๖๒๘ ตัน ประเภท ของยางทีใ่ ชมากทีส่ ดุ ไดแก น้ำยางขน รองลงมาเปนยาง แทงและยางแผนรมควัน อุตสาหกรรมผลิตยางยานพาหนะ เปนอุตสาหกรรมทีใ่ ชยางมากทีส่ ดุ รองลงมาเปนถุงมือยาง ยางยืด ยางรถจักรยานยนต และยางรัดของ ฯลฯ ป พ.ศ. ๒๕๕๖ ไทยสงออก ๓.๖๖ ลานตัน เมือ่ เทียบ กับการสงออกในป พ.ศ. ๒๕๕๐ แลว เพิ่มขึ้นรอยละ ๑๖ ไทยสงยางออกคิดเปนรอยละ ๓๖ ของปริมาณยางสงออก ทั้งหมดของโลก ตลาดหลักที่สงออกไดแก จีน มาเลเซีย ญี่ปุน สหรัฐอเมริกา และเกาหลีใต ประเภทของยางที่สง ออกมากที่สุดคือ ยางแทง คิดเปนรอยละ ๔๔.๑ ยางแผน รมควัน รอยละ ๒๕.๓ น้ำยางขน รอยละ ๑๗.๖ และ ยางผสม รอยละ ๑๑.๕
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
109
การเตรียมความพรอมเขาสูประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน
ขอไดเปรียบของประเทศไทยในกลุม ประเทศ AEC ๑) ไทยถือเปนศูนยกลางของกลุมประเทศ AEC เมื่อพิจารณาที่ตั้งทางภูมิศาสตร มีอาณาเขต ติดตอกับประเทศในกลุม AEC มากถึง ๘ ประเทศ ทั้ง พมา ลาว กัมพูชา และมาเลเซีย อีกทั้งบาง สวนติดตอกับประเทศจีนซึ่งเปนประเทศผูใช ยางพารารายใหญที่สุดในโลก ถือวาไทยตั้งอยู ในชั ย ภู ม ิ ท ี ่ ด ี แ ละได เ ปรี ย บ มากในเรื ่ อ งของ Logistics และการเดินทางกับประเทศขางเคียง ๒) เปนแหลงวัตถุดบิ สำคัญทีม่ ผี ลผลิต เปนอันดับ ๑ ของโลก เหมาะแกการลงทุน ๓) แรงงานที่ใชทักษะ (Skill labor) ประเทศไทย มีสถาบันการศึกษาหลายแหงทีส่ อนและใหความรู ดานยางพาราตั้งแตระดับตนจนถึงปริญญาตรี เพียงแตรัฐตองเขาไปชวยสนับสนุนใหมากกวา ที่เปนอยูประเทศไทยก็จะไดมี ความไดเปรียบ ทางดานนี้มาก ๔) ความเปนมิตรของชนชาวไทยถือวา เปนขอ ไดเปรียบที่ทั่วโลกยอมรับ
110
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ขอเสียเปรียบหรือจุดดอยของประเทศไทย ๑) กระบวนทัศนในเรื่องวิถีการผลิต (Mode of production) ยังคงเนนการเปน "ผูป ลูก" มากกวา "ผูผลิต" ผลผลิตที่ไดเปนการผลิตสินคาขั้นปฐม เพือ่ การสงออก มีโครงสรางระบบการผลิต การคา การตลาด การขอมูลขาวสารและระบบบริหาร จัดการภายใน กฎหมาย กฎ ระเบียบ รวมทั้ง ระบบเชือ่ มโยงระหวางประเทศยังคงตองบูรณาการ ใหเปนระเบียบกอนเปนตลาดและฐานการผลิตเดียว (single market & production base) ๒) นโยบายรัฐบาล โดยเฉพาะการเขามาแทรก แซงตลาดยางพาราโดยอาศัยขอมูลทีข่ าดเอกภาพ เนนการแกปญหาทางการเมืองเพียงอยางเดียว ดังนั้นเมื่อเปดเสรี ในกลุม AEC ป พ.ศ. ๒๕๕๘ จะมีปญ หามากหากไมปรับเปลี่ยนนโยบายเพราะ จะทำใหยางจากรอบๆ ประเทศเทศไทยทะลัก เขามาเต็มที่ ๓) กฎขอบังคับและกฎหมายที่เกี่ยวของที่เปน ปญหาและอุปสรรค ๓.๑) พรบ. ควบคุมยาง พ.ศ. ๒๕๔๒ มีหลายบทบัญญัติที่เปนอุปสรรคในการ ที่จะเปดเสรีในเรื่องยางพารา โดยเฉพาะ การหามนำยางพาราจากตางประเทศ เขาไทย
๓.๒) กองทุนสงเคราะหการทำสวนยาง พ.ศ. ๒๕๐๓ การกำหนดเงินสงเคราะห (CESS) ในการสงยางออกนอกราชอาณาจักร ซึ่งตอนนี้สูงที่สุดในกลุม AEC จะทำให การปรับตัวทางธุรกิจเสียหาย อาจเปนเหตุ ใหผูประกอบการเคลื่อนยายฐานการผลิต ไปประเทศอื่นไดเพราะตนทุนการสงออก ประเทศไทยสูงกวา ๓.๓) กฎหมายสิ่งแวดลอมที่มีความเขม งวดยิ่งขึ้น และรัฐยังไมมีการเตรียมการ สงเสริมพื้นที่พิเศษในการลงทุนไปดวย ๓.๔) กฎหมายทางดานแรงงานและการ ปรับคาแรงขั้นต่ำ ๔) ระบบ Logistics กระบวนการในการดำเนินการ สงยางออกไปประเทศผูใชหรือที่พูดถึง Logistics ของประเทศไทย ยังมีตน ทุนทีส่ งู อยู ดังนัน้ จึงตอง รีบปรับตัวทาง ดานนี้ใหมากขึ้น โดยเนนระบบ รางควบคูไปกับถนนใหสอดคลองกันรวมถึงระบบ ศุลกากรและการอำนวยความสะดวกในการสงออก ใหมากขึน้ และบูรณาการทุก ภาคสวนทีเ่ กีย่ วของกัน
๕) ระบบการเก็บและอัตราภาษีสำหรับผูป ระกอบการ ควรตั้งทีมขึ้นมาเพื่อศึกษาระบบและอัตราภาษี ของประเทศในกลุม AEC โดยเฉพาะมาเลเซีย อินโดนีเซียและเวียดนาม เพื่อไมใหเกิดชองวาง กันมากเกี่ยวกับผลประโยชนที่ผูประกอบการจะ ไดรับ มิฉะนั้นผูลงทุนจะเคลื่อนยายไปประเทศ ที่ใหประโยชนมากกวา ๖) เพิ่มการลงทุนดานการผลิตผลิตภัณฑยาง สำเร็จรูปใหมากขึน้ โดยเพิม่ แรงจูงจากราคาวัตถุดบิ ที่ถูกกวา การมีแรงงานทักษะสูง (Skill Labor) และไดรับสิทธิประโยชนทางดานภาษีจากรัฐบาล
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
111
การเปดเสรีทางการคาในรูปของ ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
อุตสาหกรรมยางกำลังจะตองเผชิญกับการเปลีย่ น แปลงจากปจจัยภายนอกประเทศครั้งสำคัญอันไดแก การ เปดเสรีทางการคาในรูปของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community: AEC) ในป พ.ศ. ๒๕๕๘ หรืออีก ๒ ปขางหนา โดยคาดหวังวาการจัดตั้งประชาคม เศรษฐกิจอาเซียนนีจ้ ะทำใหภมู ภิ าคเอเชียตะวันออกเฉียงใต มีความมั่นคง มั่งคั่ง และสามารถแขงขันกับภูมิภาค อื่นๆ ได โดยทำใหอาเซียนเปนตลาดและฐานการผลิต เดียว (Single Market and Production Base) รวมทั้ง มีการเคลื่อนยายสินคาและบริการ ตลอดจนการลงทุน และแรงงานฝมอื โดยเสรี เพือ่ ผลประโยชนในอำนาจการตอ รองทางเศรษฐกิจ การสงออกและการนำเขาสินคาโดยมี เปาหมายใหบรรลุในป ๒๕๕๘ (ค.ศ. ๒๐๑๕) ดังนี้ ๑) สงเสริมใหอาเซียนเปนตลาดและฐานการผลิต เดียว มีการเคลื่อนยายสินคา ๒) บริการ การลงทุน แรงงานฝมอื และเงินทุนทีเ่ สรี ๓) สงเสริมขีดความสามารถ ในการแขงขันของ อาเซียน ๔) ลดชองวางการพัฒนาระหวางประเทศสมาชิก ๕) สงเสริมการรวมตัวเขากับประชาคมเศรษฐกิจ อาเซียน สำหรับอุตสาหกรรมยางพาราที่มีความสำคัญ ตอภาคเกษตรและการสงออกไทย อยูในกลุมของสินคา ที่ถูกเรงรัดใหเปนสินคานำรอง โดยมีประเทศมาเลเซียซึ่ง เปนผูผลิตและสงออกอันดับ ๓ ของโลกเปนผูรับผิดชอบ ในการจัดทำ Road Map สำหรับยางพาราแลว ถาการ เปดเสรีทางการผลิตและการคายางพาราโดยปราศจาก การเตรียมตัวที่เพียงพอยอมจะสงผลใหเกิดความเสียหาย ตอเศรษฐกิจของประเทศ อันจะมีผลกระทบตอการสราง รายไดเขาประเทศในรูปของเงินตราตางประเทศจาก อุตสาหกรรมนี้อยางตอเนื่อง รวมทั้งทำใหอุตสาหกรรม ยางที่อยูกับประเทศไทยมาเปนระยะเวลายาวนานไดรับ ความเสียหายและมีผลกระทบตอรายไดของผูที่อยูใน อุตสาหกรรมยางทั้งระบบ
112
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ทัง้ นีเ้ มือ่ มีการเปดเสรีทางการคาเพือ่ เขาสูป ระชาคม เศรษฐกิจอาเซียนในป พ.ศ. ๒๕๕๘ แลว ผลผลิตยาง พาราของแตละประเทศจะไมไดหมายถึงผลผลิตของ ประเทศหนึ่งเทานั้น แตยังหมายถึงผลผลิตของอาเซียน ซึ่งจะมีบทบาทสำคัญในเวทีการคาระดับโลกดวย ดังนั้น เพื่อเปนการรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ประเทศไทยจึงจำเปนตองมีการปรับตัวทั้งระบบ ตั้งแต เกษตรกร ผูประกอบ รัฐบาล ระเบียบกฎเกณฑตางๆ ซึ ่ ง การปรั บ ตั ว นี ้ จ ำเป น ต อ งมี ก ารเตรี ย มความพร อ ม พัฒนามาตรการเชิงรุกเชิงรับ สามารถรักษาผลประโยชน ของยางพาราและอุตสาหกรรมยางพารา ใหมกี ารขับเคลือ่ น ไปทั้งระบบดวยความราบรื่น แนวทางการปรับตัวหลังเปดประชาคมอาเซียนของ ทุกภาคสวน ทั้งเกษตรกร ผูประกอบการภาคเกษตร ภาคอุตสาหกรรม หนวยงานภาครัฐและเอกชน ควรเพิม่ ขีด ความสามารถดานการแขงขัน โดยแสวงหาขอไดเปรียบ และเรงขจัดขอเสียเปรียบของตนเอง ปรับพฤติกรรมการ
ผลิตใหสามารถแขงขันทางการคากับประเทศสมาชิกใน ประชาคมอาเซียนได พยายามรักษาคุณภาพมาตรฐาน สินคาใหดีอยูเสมอ เกษตรกรเองตองปรับแนวคิดปรับ พฤติกรรม ใสใจในการผลิตเพื่อใหไดสินคาที่มีคุณภาพ มากขึน้ ตลอดจนหาแนวทางลดตนการผลิตเพราะประเทศ สมาชิกอืน่ ๆ ทีเ่ ปนคูแ ขงทางการคา ไดแก พมา เวียดนาม มีคาจางแรงงานที่ต่ำกวาไทยมาก สินคาที่ผลิตไดจึงมี ตนทุนการผลิตที่ต่ำกวา หากเปดประชาคมอาเซียนในป พ.ศ. ๒๕๕๘ สินคาจากประทศสมาชิกทั้งหมดจะทะลัก เขาภายในประเทศ พื้นที่การตลาดในประชาคมอาเซียน จะรองรับไดเพียงสินคาคุณภาพสูง หรือสินคาที่มีตนทุน การผลิตต่ำเทานัน้ ซึง่ สถานการณดงั กลาวจะสงผลกระทบ ทางลบตอภาคการผลิตเกษตรของไทย ดังนั้นจึงควรเปด โลกรับรูขาวสารที่เกี่ยวของกับสินคาเกษตรที่ตนเองกำลัง ผลิตอยูทั้งในระดับประเทศและระดับโลก เพื่อใหรูทัน สถานการณที่เปลี่ยนแปลงไป นำมาวิเคราะห และวาง แผนการผลิตใหตนเองไดรับประโยชนสูงสุด
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
113
มันสำปะหลัง
ในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC)
มันสำปะหลังมีถิ่นกำเนิดอยูในแถบอเมริกากลาง และอเมริกาใต แตเขาใจกันวามันสำปะหลังไดแพรหลาย จากอินโดนีเซียเขาสูภาคใตของประเทศไทยและเริ่มมี การปลูกเปนการคาตั้งแตกอนสงครามโลกครั้งที่ 2 ตอมา พืน้ ทีป่ ลูกไดขยายสูภ าคตะวันออก และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จนปจจุบันมีการปลูกมันสำปะหลังเปนการคาทั่วทุกภาค ของประเทศไทย ยกเวนภาคใต รวมแลวไมนอยกวา 40 จังหวัด คิดเปนพืน้ ทีป่ ลูกรวมแตละปประมาณ 7-8 ลานไร เนือ่ งจากมันสำปะหลังเปนพืชทีเ่ จริญเติบโตไดดใี นประเทศ ไทยมีความตานทานตอความแหงแลง ปลูกและดูแลรักษา งาย มีโรคและแมลงศัตรูรบกวนนอย มันสำปะหลังจึง กลายมาเปน “พืชมหัศจรรย” ทีเ่ กษตรกรไทยเกือบ 5 แสน ครัวเรือนมีสวนเกี่ยวของในการผลิตหัวสดรวม 26-30 ลานตันตอป
114
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ดร.วิจารย สิมาฉายา
ปจจุบนั มันสำปะหลังเปนพืชอาหารและพืชพลังงาน ทีส่ ำคัญตอเศรษฐกิจของประเทศไทยและเปนสินคาสงออก 1 ใน 10 อันดับแรก ที่มีมูลคาสงออกแตละปประมาณ 80,000 ลานบาท จึงทำใหประเทศไทยครองตลาดการสง ออกผลิตภัณฑมันสำปะหลังสูตลาดโลกมากที่สุดมาอยาง ตอเนื่อง ป 2555 แปดประเทศในกลุมประชาคมเศรษฐกิจ อาเซียน (AEC) สามารถผลิตมันสำปะหลังสดไดรวม 75 ลานตัน คิดเปนรอยละ 30 ของผลผลิตทัง้ โลก ประเทศไทย มีพื้นที่ปลูกมันสำปะหลังมากที่สุด 8.5 ลานไร ผลิตหัวสด ไดประมาณ 30 ลานตัน รองลงมาคือ ประเทศอินโดนีเซีย มีพื้นที่ปลูก 7 ลานไร ผลิตได 24 ลานตัน สวนประเทศ ที่มีพื้นที่และผลผลิตหัวสดรวมรองลงมา ไดแก เวียดนาม กัมพูชา ฟลิปปนส ลาว เมียนมาร และมาเลเซีย
ในหวง 4-5 ปทผ่ี า นมา ไดมกี ารวิเคราะหศกั ยภาพ ในการแขงขันการผลิตมันสำปะหลังของประเทศในกลุม อาเซียนพบวา เวียดนามนาจะเปนประเทศที่มีศักยภาพ ในการผลิตโดยเฉพาะมันเสนสะอาด แตกม็ ขี อ จำกัดในการ ขยายพืน้ ทีป่ ลูกอินโดนีเซียยังมีความตองการภายในประเทศ สูง สวนกัมพูชานาจะเปนประเทศที่มีศักยภาพทั้งดานการ ผลิตมันเสนและแปงมันสำปะหลังสูงทีส่ ดุ เนือ่ งจากรัฐบาล สนับสนุนและสามารถสงมันเสนผานเวียดนามสูจีนได อยางสะดวก สวนผลกระทบของการเปดเสรีทางการคา ภายใตประชาคมอาเซียน (AEC) ที่มีตอมันสำปะหลัง ไทยอยางหลากหลาย แตเนื่องจากในกลุมอาเซียน ไทย เปน ประเทศที่ม ี ความสามารถในการผลิ ต ทั้งวัตถุด ิบ (หัวมันสด) และผลิตภัณฑมนั สำปะหลังตางๆ และมีศกั ยภาพ สูงในการสงออกผลิตภัณฑไดมากที่สุด จึงสรุปกันวาใน อนาคต 5-10 ปขา งหนาหลังการเปดเสรีทางการคาภายใต ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนแลว ผลิตภัณฑมันสำปะหลัง ของไทยยังคงมีศักยภาพในการแขงขันสูง แตเพื่อรักษา ความสามารถในการแขงขัน จึงขอเสนอแนวทางใหแต ละฝายที่เกี่ยว ของนำไปปรับยุทธศาสตรดังนี้
1.2 การวิจัยและพัฒนาการเขตกรรมเพื่อเพิ่มผล ผลิตตอพื้นที่และลดตนทุนการปลูกบางประเทศ ในกลุม อาเซียน เชน ประเทศเวียดนาม และกัมพูชา อาจมีตน ทุนการผลิตหัวสดมันสำปะหลังต่ำกวาไทย ซึ่งอาจเปนเพราะมีการปลูกมันสำปะหลังในดิน เปดใหมมีการใชปจจัยการผลิตต่ำและคาแรงงาน ต่ำกวา ดังนั้นการพัฒนาเครื่องจักรเล็กเพื่อใหนำ มาใชในแปลงขนาดเล็ก ไดการใชปจจัยการผลิต เชน ปุยเคมีและปุยอินทรียใหถูกตอง เหมาะสม รวมถึงการอนุรกั ษดนิ ไวซง่ึ ความอุดสมบูรณ สำหรับ ปลูกมันสำปะหลังไดรบั การพัฒนาและนำมาปฏิบตั ิ อยางเรงดวน
1) การพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตอยางตอเนื่อง 1.1 การวิจัยและพัฒนาพันธุใหมที่ใหผลผลิตสูง ปริมาณแปงสูงรวมถึงมีความตานทานตอโรคและ แมลงศัตรูทส่ี ำคัญปจจุบนั ประเทศไทยมีมนั สำปะหลัง พันธุด หี ลากหลาย เชน พันธุเ กษตรศาสตร 50 ระยอง 5 หวยบง 60 หวยบง 80 ระยอง 90 เปนตน ที่ เกษตรกรสามารถเลือกนำไปปลูกใหเหมาะสมกับ พื้นที่ตนเองและบางพันธุ เชน เกษตรศาสตร 50 ก็ไดรับความนิยม ในกลุมประเทศอาเซียนบาง ประเทศ เชน อินโดนีเซีย เวียดนาม กัมพูชา ลาว และเมียนมาร
2) การถายทอดเทคโนโลยีการผลิต เพื่อเพิ่มผลผลิตตอ พื้นที่และลดตนทุนการปลูกมันสำปะหลังของเกษตรกร อยางยั่งยืน ปจจุบันเปนที่ยอมรับวาการเพิ่มผลผลิตนั้น ไมไดเกิดจากการเปลี่ยนพันธุใหมปลูกเพียงอยางเดียว การเขตกรรมอื่นๆ และวิธีการจัดการผลิตใหถูกตองมี ประสิทธิภาพเปนเรื่องที่มีความสำคัญ ซึ่งประเทศไทยมี ความพรอมมากกวาประเทศอื่นๆ ในกลุมอาเซียนดังนั้น การถายทอดเทคโนโลยี การผลิตและวิธีการจัดการ การ ผลิตเพื่อใหเกษตรกรพึงพาตนเองไดและสรางเครือขาย ในการแลกเปลี่ยนเรียนรูซึ่งกันและกัน จึงเปนสิ่งจำเปน และควรดำเนินการเร็วที่สุด 3) การพัฒนาบุคลากรดานการวิจัยใหมีศักยภาพสูงขึ้น พรอมกับสงเสริมใหมกี ารสรางนักวิจยั รุน ใหมใหมกี ารพัฒนา องคความรูใหมอยางตอเนื่อง แนวทางการพั ฒ นาศั ก ยภาพของผลิ ต ภั ณ ฑ มันสำปะหลังดังกลาวจะเปนสวนหนึ่งของบทพิสูจนในเวที ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ซึง่ รวมถึงประเทศไทย ทีม่ ศี กั ยภาพในการสงออกมันสำปะหลังเปนอันดับหนึง่ ของ โลกมาโดยตลอด ใหสามารถกาวเดินในทิศทางการพัฒนา อยางตอเนื่องและยั่งยืนในเวทีโลกตอไป 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
115
น้ำตาลไทยหลังประชาคมอาเซี่ยน น้ำตาลไทยหลังประชาคมอาเซี่ยน เปนคำถาม และมีการอภิปรายอยูมากมายในวงการน้ำตาล มีทั้งเปน บวกและเปนลบ โดยทั่วไปแลวมักจะมองเปนบวกมาก กวาเปนลบ แลวแตขอ มูลทีแ่ ตละฝายไดรบั มาจากแหลงขาว และนำเสนอตอประชาชน มุมมองของนักการตลาดที่ทำ การคามักจะบอกวาอนาคตคอนขางดี เพราะดูขอมูลที่ ประเทศไทยสงน้ำตาลออกไปในตลาดอาเซีย่ นกับความตอง การน้ำตาลของประเทศอาเซี่ยน และประเทศในอาเซี่ยน ก็เปนคูคาที่สำคัญของไทย ขอมูลทีส่ ำคัญทีห่ ลายๆ คนมองเห็นและเปนประเด็น พยากรณนั่นคือความตองการน้ำตาลในแตละประเทศ เมื่อไมมีสงครามและมีความเจริญหลั่งไหลเขามาจาก
116
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นักลงทุนทัว่ โลกทีต่ อ งการเขามาในประเทศเหลานี้ ประกอบ กับทรัพยากรของประเทศเหลานี้ก็ปอนความตองการของ นักลงทุนทัว่ โลก หลากหลายประเทศในกลุม ก็เปนประเทศ เกิดใหม (หมายความวาเพิ่งเปดประเทศ) และทั้งหมดนี้ ยอมมีผลตอประเทศไทยไมมากก็นอย โดยเฉพาะอยางยิ่ง ในเรื่องของอุตสาหกรรมน้ำตาลของไทย ในเมื่อประเทศ ไทยเปนผูสงออกน้ำตาลเปนอันดับ 2 ของโลก และเปน ผูผ ลิตออยอันดับ 4 ของโลกเชนเดียวกัน นอกจากนีป้ ระเทศ ไทยยังมีบริษัทที่เปนยักษใหญอันดับตนๆของโลกอยูถึง 2 บริษัท คือ กลุมน้ำตาลมิตรผล และ กลุมน้ำตาลไทย รุงเรือง เปนตน
ดังนั้น สถานะของประเทศไทยจึงเปรียบเสมือน เปนประเทศผูน ำของกลุม อาเซีย่ น ในเรือ่ งของอุตสาหกรรม ในภูมิภาคนี้ ขณะเดียวกันประเทศในกลุมซึ่งมีภูมิอากาศ และสภาพแวดลอมใกลเคียงกับประเทศไทย ยอมตองการ ที่จะเปนประเทศผูสงออกน้ำตาล หรือตองการที่จะผลิต น้ำตาลใหพอเพียงกับการบริโภคภายในประเทศเชนกัน ทุกๆ ประเทศในภูมิภาคนี้จึงเขามาขอดูงานอุตสาหกรรม น้ำตาลของประเทศไทย เพื่อนำไปปรับใชในประเทศของ ตัวเอง
เมื่อเปนผูนำในอาเซี่ยน จุดออนของไทยก็คือ โรงงานในประเทศไทยใชกำลังการผลิตของตัวเองไดไมเต็ม ที่เพราะใชเวลาในการหีบออยเพียง 120 - 150 วันเทานั้น ในแปลงออยผลผลิตออยตอไรคอนขางต่ำ อายุการไวตอ สั้นเพียง 1 - 3 ป แปลงออยเปนแปลงขนาดเล็ก ทำให การใชเครือ่ งจักรกลเขาไปเก็บเกีย่ วออยทำไดยาก และงาน วิจัยและพัฒนายังมีนอย นอกจากนี้ ประเทศไทยยังมี ตนทุนคาแรงงานที่เพิ่มขึ้นทุกๆ ป ทำใหความสามารถใน การแขงขันของประเทศไทยลดลง จึงเปนมุมมองทีป่ ระเทศไทย ตองปรับตัวเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และใชเครื่อง จักรเขามาทดแทนแรงงานที่ขาดหายไป ทั้งในไรออยและ ในโรงงานน้ำตาล สวนงานวิจยั ทีจ่ ะตองพัฒนาทัง้ ในดานไร เพื่อเพิ่มผลผลิตตอไรใหไดมากที่สุดเทาที่จะทำได ไมใช เฉพาะการสรางพันธุออย แตตองทำทุกๆ หัวขอ เชน ดิน โรคและแมลงศัตรู การเขตกรรม ในสวนของโรงงานตอง เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดการใชพลังงานที่ฟุมเฟอย การขนสงออย การขนสงน้ำตาลที่มีประสิทธิภาพมากกวา ในปจจุบัน ในที่สุดดานผลพลอยไดของออยและน้ำตาล นอกเหนือจากพลังงานไฟฟา เอทานอล ปุย แลว ตองพิจารณา ถึง อาหารสัตว ยา และอืน่ ๆ เมือ่ การคาน้ำตาลหรือราคา น้ำตาลตกต่ำลงมา เพื่อเตรียมตัวสำหรับอนาคตที่จะเกิด อะไรก็ได ถาน้ำตาลคงคางจำนวนมาก หรือทุกๆ ประเทศ ในกลุม เริ่มชวยตัวเองไดแลว ซึ่งไมทราบวาจะเกิดเมื่อใด และงานวิจัยในออยและน้ำตาลตองเตรียมหาผลิตภัณฑ ใหมๆ ที่ทำมาจากน้ำตาล เชน แลคติกแอซิด
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
117
ประเทศไทยในปจจุบันที่มีผลผลิตออยไดมากกวา 100 ลานตันออย จะทำใหเรามีผลพลอยไดเปนพลังงาน ไฟฟา 10 ลานเมกะวัตต ไดเอทานอล 1,200 ลานลิตรและ ปุยมากกวา 4 ลานตัน นอกเหนือจากที่ไดน้ำตาล 10 ลานตันเพือ่ การสงออกและบริโภคภายในประเทศ กากออย ใชทำเชื้อเพลิงมากกวา 29 ลานตัน และกากน้ำตาล มากกวา 5 ลานลิตร เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศในอาเซี่ยนพบวา ประเทศที่เปนคูคาของประเทศไทยไดพยายามปรับปรุง โรงงานน้ำตาลของตัวเองและสรางโรงงานน้ำตาลเกิดใหม ตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยิง่ ประเทศอินโดนีเซีย เวียดนาม ฟลิปปนส กัมพูชา ลาว และเมียนมาร สวนประเทศ มาเลเซียนั้น เขาเนนที่ซื้อน้ำตาลดิบจากประเทศไทยและ ไปทำน้ำตาลทรายขาวบริสทุ ธิ์ ขายไปในตลาดโลกเปนตน
118
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
อินโดนีเซีย ถือไดวา เปนประเทศทีม่ ปี ระชากรมาก ที่สุดในภูมิภาคนี้ มีความตองการน้ำตาลเพื่อการบริโภค ถึงปละ 5 ลานตันน้ำตาล แตสามารถผลิตไดเองเพียง 3 ลานตัน จึงตองนำเขาน้ำตาลจากตางประเทศประเทศนี้ มีโรงงานทีเ่ ปนของรัฐและของเอกชน สิง่ ทาทายของประเทศ ก็คือ มีพื้นที่จำกัดในการปลูกออย และมีพืชแขงขัน เชน ปาลม มันสำปะหลัง ยางพารา โรงงานน้ำตาล เปนโรงงาน เกาแกที่มีมรดกตกทอดมาจากประเทศเจาอาณานิคมคือ เนเธอแลนด และเปนโรงงานที่ไมทันสมัย อุปสรรคสำคัญ ของประเทศก็คือ พื้นที่เปนเกาะ การคมนาคมไมสะดวก มีประมาณน้ำฝนตอปคอนขางสูง ประเทศไทยสงออก น้ำตาลไปอินโดนีเซียไมต่ำกวาปละ 1 ลานตันน้ำตาล ฟลิปปนส มีออยอยูในอันดับ 5 ของโลกมีน้ำตาล ที่ผลิตไดปละ 2.4 ลานตันน้ำตาล และสงออกน้ำตาลไป สหรัฐอเมริกาแตบริโภคในประเทศถึง 2.1 ลานตันน้ำตาล ทำใหฟล ปิ ปนสมกี ารสรางโรงงานน้ำตาลเพิม่ ขึน้ อุปสรรค สำคัญของประเทศนีก้ ค็ อื พายุทพ่ี ดั เขาหาในทุกป ปจจุบนั มีโรงงานน้ำตาลทรายขาว 14 โรงงาน มีโรงงานเอทานอล ผลิต 6 โรงงานและมีโรงงานไฟฟา 5 โรงงาน 200 เมกะวัตต ฟลิปปนสถือวาเมื่อประชาคมอาเซี่ยนเปดขึ้นมาจะทำให เปนโอกาสในการปรับปรุงโรงงานน้ำตาล และเปนโอกาส ของภาคเอกชนทีจ่ ะเขามาลงทุนในโรงงานน้ำตาล ขณะเดียว กันก็พยายามเพิ่มพื้นที่ปลูกออยของชาวไรใหมีขนาดใหญ เพิ่มขึ้น โดยการหาเงินทุนจากตางประเทศเขามาใหกูยืม ปจจุบันฟลิปปนสนำเขาน้ำตาลจากประเทศไทยไมต่ำกวา 100,000 ตันตอป เวียดนาม เปนประเทศเกิดใหมในเรื่องโรงงาน น้ ำ ตาล เวี ย ดนามนำเข า น้ ำ ตาลเพื ่ อ การบริ โ ภคใน ประเทศเพิ่มขึ้นในทุกๆ ป โดยเฉพาะจากประเทศไทย ประมาณ 250,000 ตันตอป ถึงแมวา จะมีออ ยถึง 19 ลานตัน ตอปและผลิตน้ำตาลได 1.5 ลานตันตอป มีโรงงานน้ำตาล จำนวน 37 โรงงาน และโรงงานทำน้ำตาลทรายขาว 5 โรงงาน บริโภคน้ำตาล 15.8 กิโลกรัมตอคนตอป อุปสรรคสำคัญ ของเวียดนามก็คือ สภาพดินที่เปนกรด และมีฝนตกชุก อากาศไมเปด ทำใหทั้งผลผลิตตอไรต่ำ และน้ำตาลตอ ตันออยก็ยงั ต่ำอีกดวย อยางไรก็ตาม เวียดนามก็ยงั มีการขยาย กำลังผลิตและสรางโรงงานน้ำตาลใหมเกิดขึน้ โดยมีนกั ลงทุน จากประเทศตางๆ เขาไปลงทุน ในอนาคตการนำเอา เทคโนโลยีและเครื่องจักรที่ทันสมัยและพัฒนางานวิจัยจะ ทำใหอุตสาหกรรมน้ำตาลในเวียดนามดีขึ้นในที่สุด
เมียนมาร นโยบายของเมียนมารคอื ตองมีนำ้ ตาล ทีผ่ ลิตในประเทศใหพอเพียงกับการบริโภค ปรับปรุงโรงงาน น้ำตาลใหทนั สมัย โดยพยายามหานักลงทุนจากตางประเทศ ที่มีเทคโนโลยีเขามาบริหารจัดการ และเพิ่มพื้นที่การผลิต ออย พรอมๆ กับเพิ่มผลผลิตตอไรใหมากขึ้น โดยอาศัย การสงเสริมการปลูกออย ปรับปรุงระบบการขนสง เมียนมาร มีโรงงานน้ำตาลทีเ่ ปนของรัฐ รัฐวิสาหกิจ และของภาคเอกชน ทัง้ หมด 22 โรงงาน มีปริมาณออยเขาหีบจำนวน 10 ลานตัน ออย เพิม่ ขึน้ ทุกๆ ป ผลิตน้ำตาลไดประมาณ 23,000 ตัน ตอป (พ.ศ.2553) โดยมีผลผลิตตอไรประมาณ 10 ตันตอไร น้ำตาลที่ใชบริโภคสวนหนึ่งนำเขามาจากประเทศอินเดีย เมื่อเมียนมารสามารถปรับปรุงประเทศไดแลว ก็จะเปน คูแ ขงทีส่ ำคัญทีส่ ดุ ของไทย เพราะเมียนมารมพี น้ื ทีพ่ อเพียง มีดินที่ยังอุดมสมบูรณ รัฐใหการสนับสนุน ลาวและกัมพูชา เปนประเทศเกิดใหมหลังสงคราม อินโดจีน ปจจุบันมีนักลงทุนดานโรงงานน้ำตาลจาก ประเทศไทยและประเทศจีน โดยที่ทั้ง 2 ประเทศ ให สัมปทานระยะยาวกับผูล งทุน โดยมีขอ แมตอ งพัฒนาพืน้ ที่
และระบบขนสงดวย ปจจุบนั ประสบปญหาเรือ่ งโรคใบขาว ระบาดเหมือนกัน ปจจุบนั ลาวมีพน้ื ทีป่ ลูกออย 200,000 ไร ไดออยจำนวน 1,100,000 ตัน ไมมีตัวเลขนำเขาน้ำตาล จากประเทศชัดเจน กัมพูชามีพื้นที่ปลูกออย 160,000 ไร ไดออยจำนวน 550,000 ตัน นำน้ำตาลเขามาบริโภคใน ประเทศจากประเทศไทย จำนวน 400,000 ตันน้ำตาล ในระยะยาวกัมพูชาก็จะเปนอีกประเทศที่สามารถสงออก น้ำตาลได เมื่อมีแผนการพัฒนาอุตสาหกรรมน้ำตาล มาเลเซีย มีโรงงานน้ำตาลอยูทางภาคเหนือของ ประเทศ จำนวน 3 โรงงาน และมีโรงงานผลิตน้ำตาล ทรายขาว จำนวน 2 โรงงาน บริโภคน้ำตาลจำนวน 50 กิโลกรัมตอคนตอป มาเลเซียใชวิธีซื้อน้ำตาลทรายดิบ จากประเทศไทยมาทำน้ำตาลทรายขาวพรอมสงออกน้ำตาล ทรายขาวไปตางประเทศ สิงคโปร และ บูรไน ไมมโี รงงานน้ำตาล โดยใชวธิ ี ซื้อน้ำตาลจากประเทศไทย ออสเตรเลีย หรือบางทีนำ น้ำตาลเขามาจากบราซิล เปนตน
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
119
120
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
121
ดร. เอนก ศิลปพันธุ บริษทั เจริญโภคพันธุเ มล็ดพันธุ จำกัด กลุม ธุรกิจพืชครบวงจร เครือเจริญโภคภัณฑ
พันธุขาวลูกผสม :
ทางเลือกของเกษตรกรเพื่อเพิ่มผลผลิต ขาวเปนอาหารของคนมากกวาครึง่ หนึง่ ของประชากร โลกที่สวนใหญอยูในเอเชีย ถึงแมวาประเทศไทยจะเปนผู สงออกขาวอันดับตนๆ ของโลก แตปญ หาการผลิตขาวไทย นั้นจะเห็นวาต่ำที่สุดในกลุมประเทศผูผลิต หรือผูสงออก ขาวรายใหญของโลก เชน จีน เวียดนาม อินโดนีเซีย มีตนทุนการผลิตสูงกวาประเทศคูแขงในการสงออก เชน อินเดีย เวียดนาม หรือเมียนมาร ดังนั้นแนวทางการเพิ่มผลผลิตขาว โดยการนำ เทคโนโลยีใหมๆ มาใช เชน การใชพันธุขาวลูกผสม นอก เหนือจากขาวพันธุดีจากภาครัฐ พันธุขาวลูกผสมนาจะ เปนทางเลือกใหมใหกับเกษตรกร และอาจจะเปนอีกหนึ่ง คำตอบในการเพิ่มผลผลิตขาวของประเทศได ดังที่จะได เห็นตัวอยางในประเทศจีน อินเดีย เวียดนาม อินโดนีเซีย ฟลปิ ปนส ทีม่ กี ารใชพนั ธุข า วลูกผสมเพิม่ มากขึน้ โดยเฉพาะ ถาศึกษาการผลิตขาวในประเทศจีนที่มีประชากรกวา 1,400 ลานคน แตจนี ก็ยงั สามารถผลิตขาวในปริมาณมาก เพียงพอกับการบริโภคของประชากรได โดยทีจ่ นี มีผลผลิต ถึง 1,100 กก./ไร จากพื้นที่เก็บเกี่ยว 190 ลานไร ทั้งนี้ เนื่องจากพื้นที่เพาะปลูกขาวมีการใชพันธุขาวลูกผสมกวา
122
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
60% ของพืน้ ทีป่ ลูกทัง้ หมด ปจจุบนั มีพน้ื ทีป่ ลูกขาวลูกผสม พันธุใหมๆในกลุมที่เรียกวา Super Hybrid Rice ที่มีแนว โนมใหผลผลิตกวา 2,160 กก./ไร และในป พ.ศ. 2558 ไดมีการตั้งเปาหมายที่จะใหไดผลผลิตถึง 2,400 กก./ไร ขาวลูกผสม (Hybrid Rice) คือพันธุขาวที่ไดจาก การผสมพันธุร ะหวางขาวสายพันธุแ ท 2 สายพันธุ ทีม่ ฐี าน พันธุกรรมตางกัน โดยที่ลูกผสมแรก (F1) จะใหลักษณะ ทั้งทางดานปริมาณ และคุณภาพดีกวาพันธุพอและแม เมล็ดพันธุขาวลูกผสมที่นำไปใชปลูกจึงตองเปนเมล็ดพันธุ ที่ไดจากการผสมพันธุใหมๆ ขึ้นทุกครั้ง ถานำเมล็ดที่ได จากการปลูกพันธุลูกผสมเพื่อไปปลูกอีกครั้ง เมล็ดที่ไดก็ จะเปนรุน ที่ 2 จะไดผลผลิตลดลง 40 - 50% ตนไมแข็งแรง ไมสม่ำเสมอเหมือนตอนทีเ่ ปนพันธุล กู ผสม เนือ่ งจากไมได เกิดจากการผสมระหวางสายพันธุพอแมดังเดิม ดังนั้นจะ แตกตางจากการใชเมล็ดสายพันธุแท (Pure Line) ที่ได จากการผสมระหวางสายพันธุที่ตองการ แลวทำการคัด เลือกอีก 7-8 ชั่ว จนลักษณะที่ตองการไมเปลี่ยนแปลง สามารถเก็บพันธุไวใชตอได ถาไมมีพันธุอื่นมาปน
เนื่องจากขาวเปนพืชผสมตัวเอง การปรับปรุง พันธุข า วลูกผสมจึงตองทำใหสายพันธุแ มเปนหมัน ลักษณะ ความเปนหมันที่นิยมใชเกิดจากภายในสวนของเซลลและ สภาพแวดลอมทำใหเกิดความเปนหมันของสวนดอกตัวผู ในสายพันธุแม และสามารถทำการผสมขามระหวาง สายพันธุพอและแมได เมล็ดที่ไดจากการผสมเมื่อนำไป ปลูกก็จะไดขา วทีป่ กติ ไมมลี กั ษณะเปนหมันเหลืออยู เนือ่ ง จากสายพันธุพอมียีนพิเศษที่สามารถแกความเปนหมัน ทำใหลูกผสมมีดอกที่ผสมตัวเองไดเชน ขาวทั่วไป การปรับปรุงพันธุขาวลูกผสมในแตละพันธุอาจ จะตองใชเวลาในการคัดเลือกสายพันธุพอแม การทดสอบ ในระดับตางๆ การทดลองผลิต การขยายเมล็ดพันธุหลัก และเมล็ดพันธุคัดเปนเวลาไมต่ำกวา 10 ป ปจจุบันมีพันธุ ขาวลูกผสมทั้งจากภาครัฐ และภาคเอกชน เชน ซีพี 304 ซีพี 304 ซุปเปอร และกขผ 1 กขผ 2 จากกรมการขาว เทคโนโลยีขาวลูกผสมไดนำเอาหลักการความ แข็งแรงของลูกผสมทีด่ เี ดนกวาพันธุพ อ + แม ในดานตางๆ เชน 1. ผลผลิตสูงกวาพันธุทั่วไป 20 - 30% 2. ไมมีพันธุปน ระบบรากแข็งแรง แผกระจายดี 3. จำนวนเมล็ดตอรวงมีมากถึง 250 เมล็ด/รวง หากปลูกในฤดูกาลที่เหมาะสม 4. เปนการเพิม่ ผลผลิตขาว โดยไมตอ งขยายพืน้ ทีป่ ลูก 5. ลดการใชสารเคมี เพราะตานทานโรคและแมลง ศัตรูขาว 6. ประหยัดการใชนำ้ และเพิม่ รอบการปลูก เนือ่ ง จากมีอายุการเก็บเกี่ยวสั้นกวาพันธุทั่วไป
ปจจัยสำคัญที่จะตัดสินใจอนาคตของพันธุขาว ลูกผสมคือ ผลตอบแทนทีเ่ กษตรกรจะไดรบั เมือ่ นำพันธุข า ว ลูกผสมไปปลูกเปรียบเทียบกับพันธุขาวทั่วไป หนวยงาน อื่นๆ เชน ศูนยพันธุวิศวกรรมแหงชาติ และภาคเอกชน อีกหลายราย ก็ไดดำเนินการวิจยั เกีย่ วกับพันธุข า วลูกผสม ดังนั้นความกังวลที่เกิดขึ้นวาจะมีการผูกขาด คงจะไม สามารถเกิดขึ้นไดแนนอน พันธุขาวลูกผสมจึงเปนหนึ่งในความหลากหลาย ทางการเกษตร และเปนหนึง่ ในทางเลือกของเกษตรกรไทย โดยเฉพาะเกษตรกรในเขตชลประทานที่มีการจัดการที่ดี เปนอีกทางเลือกในการเพิ่มผลผลิตและลดตนทุนการผลิต ใหกับการผลิตขาวของประเทศ เพื่อเปนการเพิ่มขีดความ สามารถในการแขงขันของขาวไทยในตลาดโลกใหมผี ลผลิต สูงขึ้นทัดเทียมคูแขงในปลายป พ.ศ. 2558 ที่จะเขาสู ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) คูแขงในการผลิตขาว รายสำคัญคือ เวียดนาม อินโดนีเซีย เมียนมาร ประเทศ เหลานีไ้ ดมกี ารใชพนั ธุข า วลูกผสมอยางแพรหลาย มีผลผลิต ที่สูงกวา และตนทุนการผลิตที่ถูกกวา เมื่อเปรียบเทียบ กับการผลิตขาวของประเทศไทย อีกทั้งประเทศอินเดียซึ่ง เปนคูแขงรายสำคัญในการสงออกขาวนั้น ปจจุบันมีพื้นที่ ปลูกขาวลูกผสมราว 5% ของพืน้ ทีป่ ลูกขาวรวม 275 ลานไร ทางรัฐบาลมีเปาหมายเพิม่ ผลการปลูกขาวโดยทีจ่ ะเพิม่ พืน้ ทีข่ องการปลูกขาวลูกผสมเปน 15% ของพืน้ ทีป่ ลูกขาวของ ประเทศไทยในป พ.ศ. 2558 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
123
การผลิตไมประดับใหสอดรับการคาเสรี อุดม ฐิตวัฒนะสกุล
เตรียมตัวอยางไรถาตองขยับรัว้ ใหมขยายอาณาเขต พื้นที่กวางขึ้นผูคนมากขึ้น กำลังซื้อมากขึ้นแลวจะผลิต เทาเดิมไดอยางไร วันนีเ้ ราตองคิดวางแผนและตองเตรียม ตัวกับการเปลีย่ นแปลงทีจ่ ะเปนกลุม ประชาคมทีม่ ปี ระชากร เพิม่ ขึน้ นับสิบเทา จากทีเ่ รามีอยูไ มเพียงแคนน้ั ถานับกำลัง การผลิตก็ยิ่งทวีมากขึ้นดวย เพราะไมเพียงตองแขงขันกัน แตในหมูบ า นไปตัง้ ตำบล วันนีเ้ ราตองพัฒนาคุณภาพสินคา ใหเปนทีย่ อมรับในระดับสากลยิง่ ๆ ขึน้ ไป ทัง้ ชนิด ปริมาณ มาตรฐานและความตอเนื่อง ผูบริโภคมีโอกาสที่จะเลือก ไดมากกวาเดิม เอาเฉพาะในกลุม อาเซียนทีม่ ภี มู ปิ ระเทศ ภูมิอากาศใกลเคียงกัน มีทั้งภาษาวัฒนธรรม ขนบธรรม เนียมประเพณีที่คลายๆ กัน จึงมิใชเรื่องยากที่จะติดตอ สื่อสารสัมพันธ ทำความเขาใจทั้งทางดานการอยูอาศัย และการบริโภค สวนการคมนาคมมีทั้งการคาชายแดน เชื่อมโยงระบบการขนสงไดทั้งทางรถทางรางและ ทางเรือ ที่มีคาบริหารถูกอยูแลว ทั้งการเคลื่อนยายคนและ ขนสง สิ่งของจะมีทั้งการทองเที่ยว การทำธุรกิจที่ตองไปมาหา สูซึ่งกันและกัน เพิ่มปริมาณการจับจายใชสอยในภูมิภาค และถาวันที่มีแขกมาเยือนบานเรา เราคงตองเก็บกวาด ทำความสะอาดพอดูงาม ตบแตงอาคารสถานที่พอดูสวย ในยามปกติ หากมีงานรื่นเริงตามดวยเทศกาลงานตางๆ
124
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ก็คงยิ่งตองแตงตัวพอสมควร แมแตสรางบานอาคารใหม ก็ตองตบแตงภูมิทัศนเสริมความสงางาม เมืองเราผลิต ผลิตไมดอกไม ประดับมายาวนาน นับหลายสิบปมโี อกาส รวบรวมและขยายพันธุ จนเกิดเปนอาชีพหลักและอาชีพ เสริมของหลายๆ คน ดวยเทคนิควิธีการที่ทันสมัยผสาน กับภูมิปญญา ทำใหเราสามารถพัฒนาพันธุไปพรอมๆ กันกับการทำปริมาณไดทุกกลุมชนิดพืชพรรณ แตปจจัย สำคัญบางประการ จนถึงทุกวันนี้เหมือนจะไปไมถึงไหน เปนเรื่องใดถามิใชเรื่องการคาเปนหลัก สินคาเกษตรหาก ใหพออยูได เมื่อเราผลิตก็ตองจำหนาย และหากยิ่งเหนือ กวาพออยูไดตองอยูดีโดยใชแคพอขายไดจะตองขายดี มีกำไร เก็บเงินไดไมถูกโกง ซึ่งกวาจะถึงตรงนี้ก็ตองยอน กลับไปถึงวัตถุดิบตนน้ำวาเราควรตองผลิตอะไร ผลิต ที่ไหน ผลิตอยางไร จำนวนมากนอยขนาดไหนแลวขาย ใหใคร ถึงการเก็บเงินอยางไร และเตรียมรับการเปลี่ยน แปลงอยางไรเมื่อตลาดเปลี่ยน ทั้งหมดคงจะหาคำตอบ แบบฟนธงเลยทีเดียวคงไมได เพราะผูบริโภคก็มักมีการ เปลี่ยนแปลงการใชเฉกเชนกับแฟชั่นที่ปรับเปลี่ยนหมุน เวียนอยูเสมอแตถึงกระนั้นก็มิไดหมาย ความวาจะหยุด เหมือนกับยกเบรกเกอรลงไป
การเปลี่ยนแปลงบางครั้งอาจจะเปลี่ยนทีละเล็ก ละนอย หรือบางครั้งอาจเปลี่ยนแบบกะทันหันก็สุดแลว แตกระแสนิยมอยางไมติดใบที่กระแสไมใหม ไมใบยาว ก็พยายามแทรกตัวสูคำสั่งซื้อเขามาอยางตอ เนื่องตลอด แตก็ไมไดหมายความวา ใบไมที่ไดใชอยูอยางเปนประจำ จะสะดุดหยุดลงไปเลย หากคงยังใชและใชอยางตอเนื่อง ตราบเทายังมีการจัดงานจัดดอกไมก็คงยังใชตามคำสั่ง ซื้ออยูตลอดไมวาฤดูกาลไหนก็ตาม ถาเปนตนประดับคงตองดูหลายๆ ทางเริ่มจาก เดินดูตามงานตางๆ ที่จัดกันอยางดาษดื่นทั่วทุกภูมิภาค ของประเทศไทยไมเวน แมงานวัดหรือในหางสรรพสินคา ทีม่ ที ง้ั การจัดประกวดหรือจัดจำหนาย ถากระแสการบริโภค ไมมาก็คงขายยาก พาลไมพอคาเชาที่แมมีที่ฟรีก็เปนการ เสียเวลาและมีคา ใชจา ยอืน่ ๆ เพียงขอเราเปนคนชางสังเกต เมื่อเดินเขาตลาดตนไมก็ใหดูวาคนที่เราเดินสวนหรือ เดินตามเขาซื้ออะไร ผูคากำลังสงตนอะไร ตรงนั้นก็อาจ ตอบโจทยกระแสไดในระดับหนึ่ง หรือถามองไกลไปกวา นั้นถึงงานตางประเทศอยางประเทศเพื่อนบานที่กำลังรวม เปนประชาคมแหงภูมิภาคอาเซียน ก็คงเตรียมตัวไมแพ บานเมืองเรา ทั้งดานงานภูมิทัศนงานจัดตบแตงตาม กำลังความสามารถไวรองรับ การเดินทางของแขกผูมา เยือนดวย การจัดตบแตงใหเหมาะสมสวยงาม การใชไม ประดับก็คงยิ่งมากขึ้น สอดคลองกับการเจริญเติบโตของ เมืองและประชากรใหสอดคลองกับงาน รวมถึงวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี ดังนั้นทิศทางการการผลิตก็ ตองใหสอดคลองกับการบริโภค ซึ่งนับเปนเรื่องจำเปนอีก เรื่องหนึ่งมิไดยอหยอนกวาการผลิตใหสอดคลองกับแฟชั่น นิยมเลยทีเดียว โดยวันนี้เขามักจะเห็นชาวตางชาติ เขา มาเดินชมงานแสดงไมประดับใหญๆ อยางงานสวนหลวง ร.๙ หรือเดินตามตลาดขายตนไมขนาดใหญอยางสวน จตุจักร เลือกเก็บพันธุไมไปขายหรือแมไปปลูกและขยาย พันธุนั่นเองก็ตองเรียกวาเพื่อนรวมอาชีพเขาก็เตรียมตัว แลวเชนกัน ในขณะที่บางชวงบางเวลามีการพัฒนา และ ผลิตไมชนิดใหมๆ ที่ไดพันธุดีออกมาราคายังแพงลิบ และซื้อปริมาณมาก ยังไมไดนั่นก็คงเพราะของยังมีนอย และอาจมีความตองการของตลาดสูงอยู แตเมือ่ ใดทีส่ ามารถ ทำจำนวนที่พอมีปริมาณ หรือพืชชนิดนั้น สามารถขยาย พันธุดวยเทคนิควิธีการไมยุงยาก และมีตนทุนไมสูงจน เกินไปราคาตอตนจนถึงผูบริโภคคงไมสูงเกินจริงผิดไป จากกลไกลตลาด ก็จะขับเคลือ่ นทางการตลาดไปในทิศทาง ทีเ่ หมาะสม การคาชายแดนสูป ระเทศเพือ่ นบานจะสามารถ ขยายตัวเพิ่มสูงขึ้นดวย จากกรณีที่ประเทศเพื่อนบานของ
เขา เขาตองเตรียมตัวเพือ่ จะตอนรับนักทองเทีย่ วทัง้ ภูมภิ าค และนอกภูมิภาค ที่จะหลั่งไหลเขามาพักอาศัย กิน เที่ยว จับจายใชสอย จากตนทุนทางทรัพยากรที่มีอยูทั้งโบราณ สถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ที่โดดเดนเปนเอกลักษณ รวมถึงสภาพแวดลอม ทาง ธรรมชาติที่จะสามารถดึงดูดนักทองเที่ยวนักลงทุนเขามา ยังมหาภูมิภาคอาเซียน ซึ่งประเทศไทยสามารถเปนได ทัง้ ผูผ ลิต ผูร วบรวมผลผลิตหรือรวมมือทางการคาทีม่ น่ั คง เพื่อผลผลิตที่ดีมีมาตรฐานตรง กับทิศทางความตองการ ของตลาด ซึ่งจะเปนการเพิ่มศักยภาพงานไมประดับที่ นับไดวาพื้นที่การผลิตแมจะนอยนิด เมื่อเทียบกับพืช เศรษฐกิจ ชนิดอื่นๆ ที่ใชพื้นที่มากมาย แตรายไดตอพื้น ที่ไมเทียบเคียงกันเลยและ ถายิ่งเปนไมประดับชนิดใหม หรือชนิดที่มีความตองการของตลาดสูงดวย แลวรายได และความภาคภูมิใจ มิไดดอยไปกวางานเกษตรชนิดอื่น วันนี้งานภาคการเกษตรเราหลายตอหลายฟารม มิไดเปนแค ความภาคภูมิใจของเขาเหลานั้น โดยลำพัง เทานั้นแลว หากจะเปนความภาคภูมิใจใหกับคนไทยทั้ง ประเทศ รวมถึงทั้งภูมิภาคที่เรากำลังจะเดินไปดวยกัน ภายใตคำวาเขตการคาเสรีอาเซียน 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
125
โอกาสการขยายตลาดไกเนื้อ ภายใต AEC บทความโดย กรมปศุสัตว
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนเปน 1 ใน 3 เสาหลักของประชาคมอาเซียน ซึ่งมีเปาหมายในการตลาดและฐาน การผลิตรวม การสรางขีดความสามารถในการแขงขันทางเศรษฐกิจของอาเซียน การพัฒนาเศรษฐกิจอยางเสมอภาค และบูรณาการเขากับเศรษฐกิจโลก อาเซียนมีความจำเปนตองเรงรัดการรวมกลุมทางเศรษฐกิจเพื่อเสริมสรางขีดความ สามารถในการแขงขันใหกับอาเซียนเอง และเพื่อสรางใหอาเซียนเปนศูนยกลางภายในภูมิภาค จึงกำหนดเปาหมายใน การเปดเสรีทั้งดานการเคลื่อนยายสินคา บริการ การลงทุน เงินทุน และแรงงานที่มีทักษะ การรวมตัวของอาเซียนกอใหเกิดโอกาสในหลาย ๆ ดานในอาเซียนดวยกันเอง ซึง่ เปนไปตามแผนแมบทวาดวย การเชื่อมโยงอาเซียน (Master Plan on ASEAN Connectivity) ซึ่งเปนแผนเพิ่มประสิทธิภาพการเชื่อมโยงดานสินคา บริการ ทุน และแรงงานระหวางกัน ประกอบดวย การเชื่อมโยงกันทางกายภาพ (Physical Connectivity) ซึ่งเปนการ เชือ่ มโยงกันทางโครงสรางพืน้ ฐานโลจิสติกสในทุกมิตทิ ง้ั ในทางบก ระบบราง ทางน้ำ ทางอากาศ การเชือ่ มระบบสารสนเทศ และพลังงาน การเชื่อมโยงทางสถาบัน (Institutional Connectivity) ประกอบดวย การสรางมาตรฐาน กฎหมาย กฎเกณฑ ขอบังคับ ใหสอดคลองกัน และการเชื่อมโยงกันในระดับประชาชน (People-to-People Connectivity) ทั้งในดานศาสนา วัฒนธรรม การศึกษา การทองเที่ยง สิ่งแวดลอม ความรวมมือของชุมชนและทองถิ่น
126
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นอกจากนี้ การรวมตัวของอาเซียนยังกอใหเกิดโอกาสในเวทีโลกดวย เชน การบรรลุขอตกลงการคาเสรีกับ ประเทศจีน ญีป่ นุ และเกาหลีใต หรือ ASEAN+3 หรือ ASEAN+6 ทีป่ ระกอบดวยประเทศจีน ญีป่ นุ เกาหลีใต ออสเตรเลีย นิวซีแลนดและอินเดีย ทำใหกลุมมีขนาดใหญเปนครึ่งหนึ่งของโลกเมื่อวัดจากจำนวนประชากร หรือมีขนาดเศรษฐกิจ เกือบ 1 ใน 4 ของโลก การรวมตัวของอาเซียนกอใหเกิดโอกาสทางการคาสินคาปศุสัตวหลายตัว อาทิ สินคาเนื้อไก ซึ่งวิเคราะหโดย มาลิสา นวลเต็ม สำนักนโยบายและยุทธศาสตรสินคาเกษตร ระบุเปนรายประเทศดังนี้ ประเทศบรูไนมีขอ จำกัดทางการคาทีเ่ ครงครัดมากเกีย่ วกับขอบังคับในการนำเขาเนือ้ ไก ซึง่ จะตองเปนไกฮาลาล ทีผ่ ลิตถูกตองตามหลักศาสนาอิสลาม โดยโรงฆาชำแหละแตละราย ตองไดรบั การรับรองจากหนวยงานทางศาสนาอิสลาม ทัง้ ในประเทศผูผ ลิตและหนวยงานของบรูไน อีกทัง้ รัฐบาลบรูไนยังมีมาตรการปกปองอุตสาหกรรมการเลีย้ งไกในประเทศ โดยกำหนดใหผูนำเขารับซื้อไกจากฟารมในประเทศในสัดสวนที่รัฐบาลกำหนด การสรางโอกาสการคาสินคาไกเนื้อไทย ในบรูไน ควรจะเปนไปในลักษณะการเขาไปเจาะตลาดโดยการเขารวมงานแสดงสินคาและผลิตภัณฑฮาลาลที่บรูไน จัดขึ้นในแตละครั้ง ซึ่งจะเปนการสรางโอกาสใหกับผูประกอบการไทยในการสมัครรับบริการตรวจสอบมาตรฐานสินคา เพื่อใหไดรับการประทับตรา Brunei Premium Halal Brand เพื่อขยายตลาดสงออกไปยังบรูไนในอนาคต นอกจากนี้ รัฐบาลไทยควรสรางชองทางติดตอกับรัฐบาลบรูไน หรือบริษัทนำเขาทองถิ่นของบรูไน เพื่อใหการเปดตลาดเนื้อไกใน บรูไนทำไดงายขึ้นดวย
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
127
อุปสรรคของไกเนื้อไทยในฟลิปปนสเกิดจาก การนำสินคาไกเนื้อของฟลิปปนสมีความยุงยาก เนื่องจากความ เขมงวดในการตรวจรับรองมาตรฐานดานสุขอนามัย อีกทั้งรัฐบาลยังมีมาตรการปกปองสินคาเกษตรในประเทศให สามารถแขงขันทางดานราคากับสินคานำเขาจากตางประเทศอีกดวย ซึ่งฟลิปปนสเคยใชมาตรการหามนำเขาสินคา ไกสดแชเย็นแชแข็ง และไกแปรรูปจากไทย ตั้งแตป 2547 เนื่องจากปญหาโรคระบาดไขหวัดนก แตลาสุดฟลิปปนส ไดยกเลิกมาตรการดังกลาวแลว เมื่อ 15 สิงหาคม 2555 โอกาสการคาสินคาไกเนื้อไทยในฟลิปปนส ควรจะเปนไปใน ลักษณะของการเขาไปลงทุนทำธุรกิจไกเนื้อตั้งแตการเลี้ยง การชำแหละ ตลอดจนถึงการแปรรูป โดยสรางจุดเดนใน ลักษณะของการเลี้ยงไกเนื้อปลอดโรค ซึ่งขณะนี้บริษัท เครือเจริญโภคภัณฑ จำกัด ไดเขาไปลงทุนในฟลิปปนสแลว ภายใตชื่อ “CPF Philippines Corporation”
128
ประเทศมาเลเซียไมอนุญาตใหรถบรรทุกสินคาของไทย (รถ 10ลอ ) เขาไปสงสินคาในมาเลเซีย โดยอางวารถ ไมไดมาตรฐานสากล ทำใหผูสงออกไกเนื้อของไทยตองขนถายสินคาขึ้นรถมาเลเซียที่บริเวณชายแดนกอใหเกิดความ ลาชาในการขนสงและมีตนทุนสูงขึ้น รวมทั้งการจดทะเบียนรับรองสินคาฮาลาลมีคาใชจายสูง จึงไมจูงใจในการรับ รองสินคาเปนฮาลาล ดังนั้นทิศทางในอนาคตของไกเนื้อไทยในมาเลเซีย ควรจะเปนไปในลักษณะของการเขาสูตลาด มาเลเซียในรูปแบบการลงทุนในอุตสาหกรรมไกเนื้อฮาลาล เพราะถึงแมวามาเลเซียจะขาดแคลนวัตถุดิบ แตก็สามารถ นำเขาวัตถุดิบตางๆ เชน กากถั่วเหลือง ฯลฯ โดยไมตองจายภาษี ทำใหตนทุนการผลิตต่ำ ชวยเพิ่มขีดความสามารถ ทางการแขงขันของอุตสาหกรรมไกเนื้อได อีกทั้งมาเลเซีย ยังมีโอกาสทางการตลาดอีกดวย เนื่องจากผูบริโภคมีความ เชื่อมั่นในคุณภาพของไกเนื้อไทย และการที่มาเลเซียขาดแคลนแรงงาน ก็เปนโอกาสของผูลงทุนไทยในการนำแรงงาน ที่มีความเชี่ยวชาญดานการปรับปรุงพันธุและขยายพันธุสัตวปกเขาไปทำงานในมาเลเซียได สำหรับปญหาที่มาเลเซีย ไมอนุญาตใหรถบรรทุกสินคาของไทยเขาไปสงสินคาในมาเลเซีย ควรมีการเจรจาใหมาเลเซีย ตระหนักถึงความสำคัญ ของแผนแมบทเกี่ยวกับการเชื่อมโยงกันของประชาคมอาเซียน ที่เนนการปรับกฎ ระเบียบเกี่ยวกับการเปดเสรี และ อำนวยความสะดวกทางการคา บริการ และการขนสง เพื่อกระตุนใหมาเลเซียยกเลิกกฎระเบียบดังกลาว 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
สิงคโปรมีการนำเขาไกแปรรูปจากไทยเปนอันดับ 1 และถือไดวาไกแปรรูปของไทยเปนสินคาที่มีศักยภาพใน ตลาดสิงคโปร โดย NTUC Fairprice ซุปเปอรมาเก็ตของสิงคโปรทม่ี เี ครือขายทัว่ เกาะ ตองการสินคาไกแปรรูปทีม่ คี ณุ ภาพ จากไทย เพือ่ ขายใหกบั ลูกคาตัง้ แตระดับสูงจนถึงระดับกลางอยางตอเนือ่ ง อยางไรก็ตาม ไกแปรรูปของไทยยังมีอปุ สรรค ที่วาสิงคโปรมีการนำเขาไกแปรรูปจากบริษัท CPF และ Golden Line เทานั้น เนื่องจากมีมาตรฐานและคุณภาพสอด คลองกับกฎระเบียบของสิงคโปร ซึ่งสิงคโปรมีกระบวนการนำเขาที่เขมงวดและจัดทำในระดับมาตรฐานของโลก หาก ไมสอดคลองกับกฎระเบียบ จะมีการสงกลับทันที ดังนัน้ ไทยควรรักษาคุณภาพการผลิตไกแปรรูปของไทยใหไดมาตรฐาน ของสิงคโปร อีกทัง้ ควรปรับปรุงมาตรฐานการผลิตของบริษทั อืน่ ๆ ทีม่ ศี กั ยภาพเพือ่ ใหสามารถสงออกไปยังตลาดสิงคโปร ไดเชนกัน ประเทศไทยไมสามารถเปดตลาดเนือ้ ไกสดแชเย็นแชแข็งและไกมชี วี ติ ในอินโดนีเซียได เพราะปญหาการระบาด ของไขหวัดนก ตั้งแตป 2547 แตอยางไรก็ตาม อินโดนีเซียมีกฎหมายการลงทุนที่เอื้อประโยชนตอการเขาไปลงทุนใน อุตสาหกรรมการผลิตไกเนื้อ โดยกำหนดใหเปนบริษัทรวมทุนที่สามารถถือหุนไดสูงสุดรอยละ 95 แตตองใชแรงงาน อินโดนีเซียเทานัน้ อีกทัง้ ตลาดสินคาอาหารฮาลาลของอินโดนีเซียยังมีการขยายตัวเพิม่ ขึน้ จึงเปนโอกาสดีของผูป ระกอบ การไทยที่จะเขาไปรวมลงทุนกับผูประกอบการอินโดนีเซียในอุตสาหกรรมไกเนื้อแบบครบวงจร จากผลการวิเคราะหขางตน จะเห็นวา อนาคตของไกเนื้อไทยในกลุมอาเซียนจะมีทั้งการเขาไปลงทุนขยาย ฐานการผลิต การสงผูเชี่ยวชาญดานการผลิตเขาไปใหความชวยเหลือดานการผลิต และการเปนพันธมิตรทางการคา อีกทั้งยังมีบางประเทศที่ยังไมเปดตลาดไกเนื้อใหกับไทย ดังนั้นหนวยงานภาครัฐ และภาคเอกชนที่เกี่ยวของ ควร รวมมือกันผลักดันการลงทุน และการสงออกไกเนือ้ ไปยังตลาดอาเซียนทีม่ ศี กั ยภาพ รวมถึงเจรจาเปดตลาด เพือ่ ผลักดัน การสงออกไกเนื้อไปยังประเทศที่ยังไมเปดตลาดใหกับไทย ชวยลดการพึ่งพาการสงออกไปยังตลาดหลักสำคัญอยาง EU และญี่ปุนได
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
129
สรุปสถานการณการคาสินคาประมง ระหวางไทยกับกลุมประเทศสมาชิกอาเซียน ป 2556 โดยกรมประมง
อาเซียนเปนคูคาสินคาประมงที่สำคัญของไทย โดยเฉพาะเปนแหลงนำเขาวัตถุดิบสัตวน้ำที่สำคัญอันดับหนึ่ง ของไทย โดยป 2556 ไทยมีมลู คาการคาสินคาประมงกับอาเซียนรวม 30,107.27 ลานบาท คิดเปนรอยละ 9.2 ของมูลคา การคาสินคาประมงระหวางประเทศทั้งหมดของไทย แบงเปนการสงออก 14,171.93 ลานบาท และการนำเขา 15,935.35 ลานบาท ไทยขาดดุลการคาสินคาประมงกับอาเซียนมูลคา 1,763.42 ลานบาท แผนภาพที่ 1 สัดสวนมูลคาการสงออกสินคาประมง ของไทย จำแนกตามตลาดสงออกสำคัญ
130
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
แผนภาพที่ 2 สัดสวนมูลคาการนำเขาสินคาประมง ของไทย จำแนกตามตลาดนำเขาสำคัญ
การสงออก
เมือ่ พิจารณาแนวโนมการสงออกสินคาประมงของไทยไปยังอาเซียนในชวงป 2551 - 2556 (ดังแผนภาพ ที่ 3) จะเห็นวาแนวโนมมูลคาการสงออกไปอาเซียนเพิ่มขึ้นโดยตลอด โดยเฉพาะในป 2553 ที่เพิ่มขึ้นสูงสุดรอยละ 24.7 จากปกอน สวนหนึ่งเปนผลจากการที่ประเทศสมาชิกอาเซียน ไดลดภาษีนำเขาสินคาประมงทุกรายการเหลือ รอยละ 0 ตั้งแต 1 มกราคม 2553 ยกเวนป 2556 ที่ไทยสงออกสินคาประมงไปอาเซียนลดลงรอยละ 0.53 จากปกอนการสงออก สินคาประมงไปอาเซียนในชวงป 2551 - 2556 เพิ่มขึ้นจาก 8,935.84 ลานบาท ในป 2551 เปน 14,171.99 ลานบาท ในป 2556 เฉลี่ยเพิ่มขึ้นรอยละ 9.98 ตอป ป 2556 ไทยสงออกสินคาประมง 288,883.56 ตัน มูลคา 14,171.93 ลานบาท ลดลงรอยละ 2.62 และ 0.36 ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบกับปกอน สินคาสงออกสำคัญ ไดแก กุงสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 10.46) ปลาสดแชเย็น แชแข็ง (รอยละ 9.15) ปลาทูนากระปอง (รอยละ 6.03) ปลาซารดีนสกระปอง (รอยละ 5.20) ผลิตภัณฑอาหารทะเล แปรรูป (รอยละ 8.88 ) ปลากระปองอื่นๆ (รอยละ 3.46) ปลาแหง (รอยละ 3.17) เนื้อปลาสดแชแย็นแชแข็ง (รอยละ 2.33) หมึกสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 2.26) เปนตน (ตารางที่ 1) แผนภาพที่ 3 แนวโนมการสงออกสินคาประมงของไทยไปกลุมประเทศอาเซียน ป 2551 - 2556
สินคาประมงที่ไทยสงออกไปอาเซียนลดลงในป 2556 ไดแก กุงสดแชเย็นแชแข็ง ปริมาณและมูลคาลดลง รอยละ 65.15 และ 54.70 ปลาสดแชเย็นแชแข็ง ปริมาณและมูลคาลดลงรอยละ 23.28 และ 31.82 ปลาแหง ปริมาณ และมูลคาลดลงรอยละ 42.70 และ 47.51 เปนตน ขณะที่สินคาประมงที่ไทยสงออกไปอาเซียนเพิ่มขึ้นในป 2556 ไดแก ปลาทูนากระปอง ปริมาณและมูลคาเพิ่มขึ้นรอยละ 11.10 และ 14.41 ปลาซารดีนสกระปอง ปริมาณและมูลคาเพิ่มขึ้น รอยละ 26.65 และ 12.13 ปลากระปองอื่นๆ ปริมาณและมูลคาเพิ่มขึ้นรอยละ 20.72 และ 51.97 เนื้อปลาสด แชเย็น แชแข็งอื่นๆ ปริมาณและมูลคาเพิ่มขึ้นรอยละ 27.13 และ 14.79 ผลิตภัณฑอาหารทะเลแปรรูป ปริมาณและมูลคาเพิ่ม ขึ้นรอยละ 36.95 และ 35.11 เมื่อเปรียบเทียบกับปกอน เปนตน การสงออกสินคาประมงของไทยไปอาเซียนในชวง 5 เดือนแรกของป 2557 ปริมาณการสงออก 121,064.34 ตัน ลดลงรอยละ 10.80 มูลคาการสงออก 6,399.76 ลานบาท เพิ่มขึ้นรอยละ 2.32 เมื่อเทียบกับชวงเดียวกันของ ป 2556 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
131
การนำเขา
อาเซียนเปนตลาดนำเขาสินคาประมงอันดับหนึง่ ของไทย โดยสวนใหญเปนการนำเขาวัตถุดบิ สัตวนำ้ โดยเฉพาะ สัตวน้ำสดแชเย็นแชแข็ง เมื่อพิจารณาแนวโนมการนำเขาสินคาประมงของไทยจากอาเซียนในชวงป 2551 - 2556 (ดัง แผนภาพที่ 4) จะเห็นวามูลคาการนำเขาจากอาเซียนลดลงในชวงป 2551 - 2553 หลังจากนั้นมูลคาการนำเขาเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะในป 2555 ที่เพิ่มขึ้นรอยละ 27.73 จากปกอน เนื่องจากไทย มีการนำเขาปลาทูนาสดแชเย็นแชแข็งจากอาเซียน โดยเฉพาะจากอินโดนีเซียเพิ่มขึ้น ประกอบกับราคาวัตถุดิบทูนา ใน ขณะนัน้ เพิม่ สูงขึน้ มาก แตในป 2556 มูลคาการนำเขาสินคาประมงจากอาเซียนกลับลดลง อยางไรก็ตาม การนำเขา สินคาประมงจากอาเซียนในชวงป 2551 - 2556 เพิ่มขึ้นจาก 14,374.86 ลานบาท เปน 15,935.3 ลานบาท เฉลี 1 ่ยเพิ่ม ขึ้นรอยละ 3.18 ตอป ตารางที ่ 1 ่ปริ1 ปริ มาณและมู ออกสินคนาคประมงของไทยไปกลุ าประมงของไทยไปกลุ มประเทศอาเซี ยน -ป2556 2555 - 2556 ตารางที มาณและมูลลคคาการส การสงงออกสิ มประเทศอาเซี ยน ป 2555 ปริมาณ: ตัน, มูลคา: ลานบาท กลุม 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
รายการ กุงสดแชเย็นแชแข็ง กุงแหง กุงตมสุกแชเย็น กุงกระปอง กุงปรุงแตงหรือทําไวไมใหเสีย รวมกุง 2.1 หมึกสดแชเย็นแชแข็ง 2.2 หมึกแหง 2.3 หมึกแปรรูปหรือปรุงแตง 2.4 หมึกรมควัน รวมหมึก 3.1 ปลาสดแชเย็นแชแข็ง(รวมตับ และไข) 3.2 เนื้อปลาสดแชเย็นแชแข็ง 3.3 ปลาแหง 3.4 ปลามีชีวิตและพันธุปลา รวมปลา 4.1 ทูนากระปอง 4.2 ซารดีนกระปอง 4.3 ปลากระปองอื่นๆ 4.4 ปูกระปอง 4.5 อาหารทะเลกระปองอื่นๆ (ไม รวมกุงและหมึก) รวมอาหารทะเลกระปอง 5 อาหารสุนัขและแมวกระปอง 6.1 ผลิตภัณฑอาหารทะเลแปรรูป (ไมรวมกุงและหมึก) 6.2 ผลิตภัณฑทูนาแปรรูป 6.3 ปูที่ปรุงแตงหรือทําไวไมใหเสีย 7 สินคาประมงอื่นๆ รวมสงออก
2555 ปริมาณ มูลคา 20,052.75 3,272.48 26.66 7.52 9.38 0.23 22.96 5.50 639.94 120.42 20,751.69 3,406.15 5,353.50 350.56 4.88 2.53 226.18 48.69 2.09 1.42 5,586.65 403.20 110,094.19 1,900.96
2556 ปริมาณ มูลคา 6,988.61 1,482.36 54.51 13.76 0.15 0.04 18.31 4.72 652.99 122.07 7,714.56 1,622.94 5,596.62 319.86 273.21 10.61 325.58 49.37 3.02 0.59 6,198.43 380.43 84,465.80 1,296.06
อัตราการเปลี่ยนแปลง ปริมาณ (%) มูลคา (%) -65.15 -54.70 104.45 82.90 -98.44 -82.27 -20.26 -14.27 2.04 1.37 -62.82 -52.35 4.54 -8.76 5,496.35 320.34 43.95 1.38 44.34 -58.29 10.95 -5.65 -23.28 -31.82
สัดสวน ป 2556 ปริมาณ (%) มูลคา (%) 2.42 10.46 0.02 0.10 0.00 0.00 0.01 0.03 0.23 0.86 2.67 11.45 1.94 2.26 0.09 0.07 0.11 0.35 0.00 0.00 2.15 2.68 29.24 9.15
2,519.55 38,299.00 850.11 151,762.85 4,885.08 7,968.37 4,518.06 213.86 3,511.92
288.00 856.83 108.85 3,154.65 746.66 656.69 322.54 62.41 366.56
3,203.18 21,944.21 477.45 110,090.64 5,427.14 10,091.80 5,454.06 347.52 1,359.13
330.59 449.71 87.77 2,164.14 854.29 736.38 490.16 70.08 186.12
27.13 -42.70 -43.84 -27.46 11.10 26.65 20.72 62.50 -61.30
14.79 -47.51 -19.37 -31.40 14.41 12.13 51.97 12.29 -49.22
1.11 7.60 0.17 38.11 1.88 3.49 1.89 0.12 0.47
2.33 3.17 0.62 15.27 6.03 5.20 3.46 0.49 1.31
21,097.29 2,444.56 10,264.43
2,154.86 117.80 930.91
22,679.64 2,854.58 14,056.69
2,337.03 143.06 1,257.80
7.50 16.77 36.95
8.45 21.45 35.11
7.85 0.99 4.87
16.49 1.01 8.88
191.55 356.18 84,186.99 296,642.18
15.33 29.76 4,010.83 14,223.48
253.39 381.93 124,653.70 288,883.56
25.26 30.91 6,210.37 14,171.93
32.29 7.23 48.07 -2.62
64.77 3.84 54.84 -0.36
0.09 0.13 43.15 100.00
0.18 0.22 43.82 100.00
าสินคาาสิประมงระหว างประเทศ กองประมงต างประเทศ กรมประมง างประเทศ กรมประมง ที่มาที่ม: ากลุ: กลุมมวิวิเเคราะห คราะหการคการค นคาประมงระหว างประเทศ กองประมงต ประมวลขอมูลจากกรมศุลกากร ประมวลขอมูลจากกรมศุลกากร
132
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ป 2556 ไทยนําเขาสินคาประมงจากอาเซียน 383,645.31 ตัน 15,935.3 ลานบาท ลดลงรอยละ 1
ป 2556 ไทยนำเขาสินคาประมงจากอาเซียน 383,645.31 ตัน 15,935.3 ลานบาท ลดลงรอยละ 9.43 และ 7.86 ตามลำดับ เมือ่ เปรียบเทียบกับปกอ น สินคานำเขาสำคัญ1 ไดแก ปลาสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 24.51) ซึง่ สวนใหญนำเขา จากอินโดนีเซียและพมา ปลาทูนาสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 27.35) เนื้อปลาสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 12.85) อาหาร ทะเลกระปอง (รอยละ 10.62) ผลิตภัณฑอาหารทะเลแปรรูป (รอยละ 8.43) หมึกแหง (รอยละ 7.37) และหมึกสดเแชแข็ง (รอยละ 2.39) เปนตน (ตารางที่ 2) 1
ตัวเลขในวงเล็บ คือ สัดสวนมูลคาการนำเขาสินคานัน้ จากอาเซียน เปรียบเทียบกับมูลคาการนำเขาสินคาประมง ทั้งหมดของไทยจากอาเซียน
แผนภาพที่ 4 แนวโนมการนำเขาสินคาประมงของไทยจากกลุมประเทศอาเซียน ป 2551 - 2556
สินคาประมงหลักๆ ที่ไทยนำเขาจากอาเซียนในป 2556 สวนใหญมีการนำเขาลดลง อาทิ ปลาสดแชเย็นแชแข็ง ปริมาณและมูลคาลดลงรอยละ 7.42 และ 6.54 ปลาทูนาสดแชเย็นแชแข็ง ปริมาณและมูลคาลดลงรอยละ 17.95 และ 25.48 หมึกสดแชเย็นแชแข็ง ปริมาณและมูลคาลดลงรอยละ 25.43 และ 21.75 ผลิตภัณฑอาหารทะเลแปรรูป ปริมาณและมูลคาลดลงรอยละ 16.38 และ 23.47 เปนตน ขณะทีส่ นิ คาประมงทีม่ กี ารนำเขาจากอาเซียนเพิม่ ขึน้ ในป 2556 ไดแก เนื้อปลาสดแชเย็นแชแข็ง ปริมาณและมูลคาการนำเขาเพิ่มขึ้นรอยละ 36.68 และ 24.06 อาหารทะเลกระปอง ปริมาณและมูลคาการนำเขาเพิ่มขึ้นรอยละ 29.02 และ 61.15 เมื่อเปรียบเทียบกับปกอน เปนตน การนำเขาสินคาประมงของไทยจากอาเซียนในชวง 5 เดือนแรกของป 2557 ปริมาณการนำเขา 164,066.20 ตัน ลดลงรอยละ 2.47 มูลคาการนำเขา 6,743.30 บาท ลดลงรอยละ 3.98 เมื่อเทียบกับชวงเดียวกันของปกอน 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
133
1
ตารางที าณและมูลคลาคการนํ าการนำเข คาประมงของไทยจากกลุ มประเทศอาเซี ป 2555 - 2556 ตารางที่ ่22 ปริ ปริมมาณและมู าเขาสินาคสิานประมงของไทยจากกลุ ม ประเทศอาเซี ยน ป 2555ยน- 2556
ปริมาณ: ตัน, มูลคา: ลานบาท
2555 กลุม 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 2.1 2.2 2.3
รายการ กุงสดแชเย็นแชแข็ง กุงแหง กุงตมหรือนึ่ง กุงกระปอง กุงปรุงแตงหรือทําไวไมใหเสีย หมึกสดแชเย็นแชแข็ง หมึกแหง หมึกแปรรูปหรือปรุงแตง ปลาสดแชเย็นแชแข็ง(รวมตับและ 3.1 ไข) 3.2 เนื้อปลาสดแชเย็นแชแข็ง 3.3 ปลาแหง ใสเกลือ รมควัน 3.4 ปลามีชีวิตและพันธุปลา 3.5 ทูนาสดแชเย็นแชแข็ง 4 อาหารทะเลกระปอง(ไมรวมกุง) 5 อาหารสุนัขและแมวกระปอง 6 ผลิตภัณฑอาหารทะเลแปรรูป 7 หอยแครงสดแชเย็น 8 ปลาปน 9 สินคาประมงอื่นๆ รวมนําเขา
2556
ปริมาณ 575.32 4,367.21 4,747.57 22.72 6,715.69 9,094.57 5,899.47 93.56
มูลคา 106.88 30.06 32.83 5.00 36.34 487.35 1,139.37 23.17
ปริมาณ 966.91 7,571.71 781.30 11.07 2,828.17 6,781.50 5,660.23 129.94
มูลคา 181.18 53.67 5.20 2.32 16.63 381.36 1,175.03 37.62
231,019.02 21,271.59 3,032.45 814.03 89,621.86 10,758.62
4,178.30 1,649.96 78.34 85.88 5,848.30 1,049.99
213,867.24 29,074.06 2,565.64 947.88 73,536.67 13,880.97
3,905.10 2,047.01 89.76 77.14 4,358.17 1,692.09
9,885.08 7,117.49 13,050.50 5,514.25 423,601.02
1,755.97 86.91 319.56 379.69 17,293.91
8,265.98 5,947.15 4,900.00 5,928.88 383,645.31
1,343.81 70.58 107.57 391.10 15,935.35
อัตราการเปลี่ยนแปลง ปริมาณ (%) มูลคา (%) 68.06 69.51 73.38 78.54 -83.54 -84.17 -51.29 -53.66 -57.89 -54.23 -25.43 -21.75 -4.06 3.13 38.88 62.36 -7.42 36.68 -15.39 16.44 -17.95 29.02 -
-6.54 24.06 14.57 -10.17 -25.48 61.15 -
-16.38 -16.44 -62.45 7.52 -9.43
-23.47 -18.79 -66.34 3.01 -7.86
ที่มา : กลุมวิเคราะหการคาสินคาประมงระหวางประเทศ กองประมงตางประเทศ กรมประมง ประมวลขอมูลจากกรมศุลกากร
ที่มา : กลุมวิเคราะหการคาสินคาประมงระหวางประเทศ กองประมงตางประเทศ กรมประมง ประมวลขอมูลจากกรมศุลกากร ------------------------กองประมงตางประเทศ วันที่ 21 กรกฎาคม 2557
134
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
สัดสวนป 2556 ปริมาณ (%) มูลคา (%) 0.25 1.14 1.97 0.34 0.20 0.03 0.00 0.01 0.74 0.10 1.77 2.39 1.48 7.37 0.03 0.24 55.75 7.58 0.67 0.25 19.17 3.62 0.00 2.15 1.55 1.28 1.55 100.00
24.51 12.85 0.56 0.48 27.35 10.62 0.00 8.43 0.44 0.68 2.45 100.00
ผลกระทบจากประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ตอการประมงไทย
การจัดตั้งประชาคมอาเซียน ซึ่งประกอบไปดวย 3 ประชาคม คือ ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ประชาคม สังคมและวัฒนธรรมอาเซียน และประชาคมการเมืองและ ความมั่นคงอาเซียน สำหรับภาคการประมงของไทยเกี่ยว ของกับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนมากที่สุด เนื่องจาก จะตองมีการจัดทำมาตรฐานการเพาะเลีย้ งสัตวนำ้ ตามแนว ปฏิบัติที่ดีของอาเซียน (ASEAN Good Aquaculture Practice) การจัดทำคูมือการใชสารเคมีสำหรับการเพาะ เลีย้ งสัตวนำ้ ของอาเซียน การอำนวยความสะดวกทางการ คาโดยเฉพาะการปรับประสานมาตรการดานสุขอนามัยและ สุขอนามัยพืช การจัดทำขอตกลงการยอมรับรวมกันของ การตรวจสอบรับรองคุณภาพสินคาประมง
การจัดตั้งประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ASEAN Economic Community หรือ AEC มีจดุ มุง หมายใหอาเซียน เปนตลาดและฐานการผลิตเดียว เสริมสรางขีดความสามารถ ในการแขงขันทางเศรษฐกิจของอาเซียน การพัฒนาเศรษฐกิจ อยางเสมอภาค และการบูรณาการเขากับเศรษฐกิจโลก เพื่อใหอาเซียนเปนศูนยกลาง ดึงดูดประเทศตางๆ ที่เขา มารวมมือทางการคาและเศรษฐกิจมากขึ้น
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
135
โอกาสของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนตออุตสาหกรรม ประมงไทย อาเซียนเปนแหลงวัตถุดิบสัตวน้ำที่สำคัญของไทย โดยกองเรือประมงของไทยไดไปทำการประมงในนานน้ำ พมา และอินโดนีเซีย และสัตวน้ำที่จับไดกลับเขามาใน ประเทศเพื่อเปนวัตถุดิบปอนโรงงานแปรรูปสินคาประมง เพือ่ สงออก และไทยยังนำเขาปลาน้ำจืดจากกัมพูชาจำนวน มาก เพื่อนำมาบริโภคภายในประเทศ ดังนั้น อาเซียน จึงเปนคูคาสินคาประมงที่สำคัญของไทย ในป 2553 ไทย นำเขาสินคาประมงจากอาเซียน 11,755 ลานบาท คิดเปน รอยละ 17 ของมูลคาการนำเขาสินคาประมงทั้งหมดของ ไทย ในแงการสงออก อาเซียนเปนตลาดสงออกสินคา ประมงอันดับ 4 ของไทย รองจากสหรัฐอเมริกา ญี่ปุน สหภาพยุโรป และกลุมประเทศแอฟริกา โดยในป 2553 ไทยสงออกสินคาประมงไปอาเซียนมูลคา 11,950 ลานบาท คิดเปนรอยละ 5 ของมูลคาสงออกสินคาประมงทั้งหมด ของไทย
136
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
สินคาประมงสำคัญที่ไทยสงออกไปอาเซียน ในป 2553 ไดแก ปลาสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 13) อาหาร ทะเลกระปอง (รอยละ 12.4) กุง สดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 11.6) ปลาแหง (รอยละ 5.8) และอาหารทะเลแปรรูป (รอยละ 5.7) สำหรับสินคาประมงสำคัญที่ไทยนำเขาจาก อาเซียน ในป 2553 ไดแก ปลาสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 45) ปลาทูนา สดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 18.9) เนือ้ ปลาสด แชเย็นแชแข็ง (รอยละ 8) หมึกสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 6) หมึกแหง (รอยละ 5.6) อาหารทะเลแปรรูป (รอยละ 5.2) อาหารทะเลกระปอง (รอยละ 3.2) กุงสดแชเย็นแชแข็ง (รอยละ 1.2) เปนตน
1
จากผลการศึกษาของกรมเจรจาการคาระหวาง ประเทศพบวา การจัดตั้ง AEC จะสงผลกระทบเชิงบวก ทีเ่ ปนประโยชนตอ อุตสาหกรรมของไทยและคาดวาจะเปน ประโยชนตออุตสาหกรรมประมง ดังนี้ 1. ขยายการสงออกไปยังตลาดอาเซียนไดเพิ่มขึ้น เนื่องจากภาษีนำเขาของทุกประเทศจะหมดไปในป 2558 2. ขยายโอกาสการลงทุน โดยผูป ระกอบการประมง ประเภทตางๆ และผูเ พาะเลีย้ งสัตวนำ้ อาจแสวงหาโอกาส จากการเปดเสรีการลงทุนภายใตกรอบความตกลงการเปด เสรีการลงทุนอาเซียนทีช่ ดั เจนมากขึน้ เชน การไดรบั สิทธิ พิเศษและการอำนวยความสะดวกในการลงทุนกิจการ ประมงในประเทศสมาชิกอาเซียน 3. เสริมสรางขีดความสามารถในการแขงขันของ ผูประกอบการในประเทศ จากการใชฐานการผลิตรวมกัน เพื่อลดตนทุนการผลิตและเพิ่มประสิทธิภาพ เชน การนำ เขาวัตถุดิบราคาถูกลง การใชสิทธิภาษี GSP หากไทย ผลิตสินคาประมงในประเทศทีม่ รี ายไดประชาชาตินอ ยกวา เชน CMLV สินคาประมงสงไปสหภาพยุโรปจะไดสทิ ธิพเิ ศษ เสียภาษี GSP ต่ำกวาสินคาประมงที่ผลิตในประเทศไทย แตทั้งนี้ ตองพิจารณากฎแหลงกำเนิดสินคาของสินคา ชนิดนั้นๆ ควบคูไปดวย
4. การปรับปรุงโครงสรางพืน้ ฐาน ภายใตแผนแม บท วาดวยความเชือ่ มโยงระหวางกัน (ASEAN Connectivity) เชน โครงขายทางหลวงอาเซียน 23 เสนทาง 38,400 กิโลเมตร เสนทางรถไฟเชื่อมสิงคโปร-คุนหมิง ทางหลวงเชื่อมโยง กาญจนบุรีและทวาย (2020) ทาเรือน้ำลึกทวาย (2020) จะชวยสนับสนุนระบบการขนสง และลดตนทุนดานโลจิสติกส 5. ชวยใหแรงงานฝมือของไทยมีโอกาสเขาไป ทำงานในตลาดอาเซียนไดเพิ่มขึ้น มีการพัฒนาความ ถนัดเฉพาะทางเพิ่มขึ้น เพิ่มจำนวนบุคลากรที่มีความ สามารถเฉพาะทาง ทั้งนี้ ตองมีการจัดทำการยอมรับรวม กันดานแรงงานฝมือ (MRA) ซึ่งขณะนี้อาเซียนไดลงนาม MRA สาขาแรงงานฝมอื แลว 7 สาขา คือ วิศวกร พยาบาล สถาปนิก นักสำรวจ แพทย ทันตแพทย และนักบัญชี (สาขาที่เกี่ยวของกับภาคการประมงและมีโอกาสเขาไปทำ งานในตลาดอาเซียน เชน นักวิชาการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำ ผูตรวจประเมินและรับรองมาตรฐานฟารม ซึ่งในอนาคต อาจมีการเสนอใหจัดทำ MRA ในสาขาที่อาเซียนเห็นชอบ รวมกันได)
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
137
ผลกระทบทางลบและขอควรระวังจากการเปนประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน แมวาประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนจะมีแนวทาง การพัฒนาและเปาหมายเพือ่ ประโยชนโดยรวมของภูมภิ าค แตการทีป่ ระเทศสมาชิกยังคงเปนคูแ ขงทางการคามากกวา การเปนคูคา จึงทำใหการจัดตั้ง AEC อาจสงผลกระทบ ในทางลบตอภาคอุตสาหกรรมของไทยได 1. การนำเขาวัตถุดบิ สัตวนำ้ จะทำไดงา ยขึน้ ทำให เพิ่มความเสี่ยงตอการนำเขาวัตถุดิบที่คุณภาพต่ำ 2. การนำเขาปลาน้ำจืดจากประเทศเพือ่ นบานเขา มาบริโภคภายในประเทศจะมีมากขึ้น และอาจกระทบกับ ผูเพาะเลี้ยงสัตวน้ำรายยอยของไทย 3. ประเทศสมาชิกอาเซียนอาจนำมาตรการดาน สุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (SPS) และความปลอดภัย ดานอาหารมาใชเพิม่ ขึน้ เพือ่ ปกปองภาคการผลิตในประเทศ เชน การกำหนดชวงเวลาและดานนำเขาเฉพาะผลไม ประเทศอินโดนีเซีย การกำหนดใหมกี ารขออนุญาตนำเขา ทุกครั้ง 4. ในอนาคตแรงงานตางดาวภาคการประมงจะ กลับประเทศ ทำใหขาดแคลนแรงงาน
ศูนยวจิ ยั เศรษฐศาสตรประยุกต คณะเศรษฐศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ไดวิเคราะหศักยภาพและ ความสามารถในการแขงขันเชิงเปรียบเทียบของประเทศ สมาชิก AEC สำหรับสินคาปลาทูนากระปอง พบวาไทยมี ศักยภาพในการแขงขันสูง แตมีปญหาดานวัตถุดิบและ มีปจจัยออนไหวสูง ผูวิจัยไดเสนอแนะมาตรการสำหรับ ภาครัฐ ที่ควรดำเนินการเพื่อรองรับ AEC โดยมาตรการ ที่จะมีประโยชนตอสินคาประมง ไดแก
มาตรการเชิงรุก
1. การสนับสนุนและสงเสริมดานการเงิน 2. การดำเนินมาตรการทางการทูตเชิงรุกเพือ่ สราง พันธมิตรระหวางรัฐบาล 3. การสนับสนุนดานการวิจัยและพัฒนา 4. การผลักดัน/สงเสริมการใชมาตรฐานรวมของ สินคาอาเซียน
มาตรการเชิงปองกัน
1. การติดตามนโยบายและมาตรการทางการคา และการลงทุนของประเทศสมาชิกอาเซียน 2. การสรางฐานความรูดานการจัดการฟารมให แกเกษตรกร 3. การสราง/บังคับใชมาตรการ Safeguard ใน บางสินคา
มาตรการเชิงแกไข
1. การพัฒนาระบบโลจิสติกสและใหความรูดาน โลจิสติกสแกผูประกอบการ 2. การสรางมูลคาเพิม่ และพันธมิตรกับอุตสาหกรรม สนับสนุน 3. การบังคับใชมาตรการสุขอนามัยอยางเหมาะสม
มาตรการเชิงรับ
1. สงเสริมการพัฒนาฐานขอมูลเพือ่ สนับสนุนการ ผลิตและการตลาด 2. สรางเครือขายความรวมมือระหวางผูป ระกอบการ 3. สรางระบบตรวจสอบ มาตรฐานคุณภาพ และ ความปลอดภัยรวมกันในอาเซียน
138
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ติดตามขาวสารดานการเกษตรไดที่
www.thaiagrinews.net
สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย อาคารสารนิเทศ 50 ป ชั้น 1 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร บางเขน กรุงเทพมหานคร โทร. 02-940-5425-6 086 340 1713
ภาคเกษตรไทย อยูรอดอยางไร
และตองอยูอยางไรในภาพรวมเศรษฐกิจของอาเซียน? สุวรรณา บุญกล่ำ เลขาธิการสมาคมสือ่ มวลชนเกษตรแหงประเทศไทย
หากยึดติดกับภาพความสำเร็จเกาๆ วาภาคเกษตร ของไทยเหนือกวาประเทศเพือ่ นบานในภูมภิ าคอาเซียนหรือ มองแคเพียงการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนหรือ AEC - ASEAN Economic Community ประเทศไทย จะไดประโยชนมากกวาเสียประโยชน คงตองกลับมาตัง้ โจทย กันใหม วาเราอยูตรงไหนกันแนในAEC นอกจากจุดออนดานภาษาและการสื่อสารภาษา อังกฤษ รวมทั้งภาษาจีนที่หลายประเทศในอาเซียนมีการ ใชกันเปนภาษาที่สองแลว สิ่งที่ยังเปนคำถามคือความ สามารถในการใชเทคโนโลยีการผลิตเพื่อเพิ่มมูลคาลด ความสูญเสียระหวางการขนสง เก็บรักษายืดอายุสินคา เกษตรของไทยก็ยงั มีลกั ษณะกระจุกตัวเฉพาะผูป ระกอบการ หรือไม ในขณะที่หลักการของAEC คือการมีตลาดและ ฐานการผลิตเดียวที่สามารถเคลื่อนยายสินคา บริการ การลงทุน แรงงานฝมอื โดยเสรี และการเคลือ่ นยายเงินทุน ที่เสรีมากขึ้น การใชวัตถุดิบจากแหลงเดียวกัน ซึ่งบาง ประเทศไมสามารถผลิตไดหรือผลิตไดไมพอ โดยเฉพาะ วัตถุดิบทางการเกษตรที่เปนทั้งอาหารและนำไปสูการแปร รูปเชิงอุตสาหกรรม ทามกลางโอกาสและผลประโยชนรวม การขยาย การคาและบริการ การสรางขีดความสามารถในการแขงขัน และการสรางอำนาจตอรองรวมกันทั้งภูมิภาคกับประเทศ นอกภูมิภาค ลวนเปนเงื่อนไขที่กอใหเกิดความไดเปรียบ เสียเปรียบ ปญหาและทางออกดวยกันทั้งสิ้น
140
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นอกจากผูผลิต ผูประกอบการและนักลงทุนที่จะ ประโยชนหรือเสียประโยชนแลว ประชากรในภูมิภาคยัง อยูในภาวะที่ไมแตกตางกัน ภายใตโอกาสในการเลือกซื้อ สินคาและใชบริการที่มีคุณภาพและหลากหลายในราคาที่ เปนธรรมจากการแขงขันในตลาดเพิ่มมากขึ้น คำถามถึงภาคการเกษตรและสินคาการเกษตร ทีเ่ ปนทัง้ วัตถุดบิ และสินคาแปรรูป ทีต่ อ งไดรบั การทบทวน ครั้งใหญและตองใชงานวิจัยที่มีอยูมาใชใหเกิดประโยชน ในการสรางมูลคาเพิ่ม ทบทวนอะไร? ทบทวนวาประเทศไทยยังจะภาค ภูมใิ จกับการเปนแชมปสง ออกขาวของภูมภิ าคหรือของโลก อยูตอไปอีกหรือไม ทบทวนวาเราจะยังปลูกพืชเศรษฐกิจ โดยการขยายพืน้ ทีแ่ ละกอใหเกิดการบุกรุกทำลายทรัพยากร ปาไม หรือวาจะเลือกวิธเี พิม่ ผลผลิตตอพืน้ ที่ ตอตน ตอผล ดีกวาหรือไม และทบทวนวาจะผลิตอะไรใหรองรับความ ตองการของผูบ ริโภคทีม่ คี วามหลากหลายทัง้ รสนิยม พฤติกรรม ศาสนา ความเชื่อของประชากรในภูมิภาคอาเซียนที่ ปจจุบัน คือป 2557 มีจำนวนประมาณ 630 ลานคนหรือ ประมาณรอยละ 11 ของประชากรโลกที่มีจำนวนเกือบ 7,000 ลานคน แนนอนวาอาหารหลักของประชากรในภูมภิ าค คือขาวและทุกประเทศก็ผลิตขาวไดทั้งสงออกและบริโภค ในประเทศ แมบางประเทศจะผลิตขาวไมพอบริโภคตอง นำเขาจากประเทศใกลเคียง แตก็เปนปริมาณไมมากนัก และเวียดนามยังคงเปนผูสงออกขาวมากที่สุดไปยังหลาย ประเทศในอาเซียน
การแขงขันที่สูงขึ้น พืชเศรษฐกิจที่ปลูกคลายคลึง กันทัง้ ภูมภิ าคไมวา จะเปน ขาว ออย ยางพารา มันสำปะหลัง ขาวโพด และปาลมน้ำมัน ลวนแตมีผลกระทบซึ่งกันและ กันทั้งสิ้น ตนทุนต่ำ คุณภาพดี ผลผลิตตอไรสงู ตลาดตองการ เก็บรักษาไวไดนานและการขนสงที่รวดเร็ว ประหยัด คือ ปจจัยชี้ขาดความไดเปรียบของการสงออกผลผลิตทาง การเกษตร และแนนอนวาพืชที่ยังมีศักยภาพ และความ สามารถในการแขงขันของไทยคือออยและยางพารา ทั้ง ตนทุนและคุณภาพถือวามีโอกาสสูงที่จะครองตลาด สวนพืชที่ไดเปรียบและกำลังจะสูญเสียความได เปรียบในการแขงขัน คือขาวและมันสำปะหลัง ทำใหจำ เปนตองมีการนำงานวิจัยมาตอยอดพัฒนาทั้งสายพันธุ การเพิ่มผลผลิต คุณภาพของผลผลิต การสรางตลาด ผูบ ริโภคเฉพาะ (Niche Market) เชน ขาวอินทรีย (Organic) ขาวที่ผานการปฏิบัติการทางการเกษตรที่ดี (GAP) ขณะ ทีม่ นั สำปะหลังเองก็มที ง้ั โอกาสและศักยภาพในการแขงขัน ขึน้ อยูก บั การพัฒนาสายพันธุใ หม เพิม่ น้ำหนักและปริมาณ แปงใหสงู ขึน้ ซึง่ ตองอาศัยการวิจยั และพัฒนา (Research &Develop) เขามาชวยสนับสนุนอยางจริงจัง แลวพืชเกษตรที่ไทยเราเสียเปรียบในตลาดAECคืออะไร?
คำตอบชัดเจนคือขาวโพดเลี้ยงสัตวและปาลม น้ำมัน เนือ่ งจากประเทศในภูมภิ าคนีต้ า งสามารถปลูกและ ผลิตทั้งขาวโพดเลี้ยงสัตวและปาลมน้ำมันในตนทุนที่ต่ำ กวาและยังมีการนำเทคโนโลยีชวี ภาพดวยการทดสอบและ ทดลองปลูกขาวโพดตัดตอพันธุกรรม (GMO) เขามาใชใน พันธุขาวโพดเพื่อสรางพันธุตานทานโรคและหนอน ใหผล ผลิตสม่ำเสมอ คุณภาพเมล็ดสูงโดยเฉพาะในฟลิปปนส อินโดนีเซียและเวียดนาม ทีม่ กี ารสงเสริมการปลูกขาวโพด GMOแลวในระดับแปลงเกษตรกร
สวนปาลมน้ำมันก็เปนที่รับรูดีวาทั้งมาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟลปิ ปนสและเวียดนามสามารถปลูกไดเชนกัน โดยประเทศทีป่ ลูกปาลมนำมันไดแก อินโดนีเซีย 50 ลานไร มาเลเซีย 35 ลานไร สวนประเทศไทย 5.5 ลานไร ปจจุบนั ภาครั ฐ ของไทยมี เ ป า หมายจะปลู กปาล ม ใหไดท ั้ง สิ้น 10 ลานไรภายในป 2572 จากพืน้ ทีม่ ศี กั ยภาพ ทัง้ สิน้ 20ลานไร ประเทศที่ผลิตและสงออกน้ำมันปาลมรายใหญ ที่สุดในโลกคือประเทศมาเลเซีย ผลิตเปนสัดสวนมากถึง รอยละ 47 ของการผลิดของโลกทีเดียว ขอมูลจากศูนยวจิ ยั กสิกรไทย ระบุวา การเพาะปลูก ปาลมน้ำมันของไทยยังคงไดปริมาณผลผลิตคอนขางต่ำ ประมาณ 14.47 ตัน/เฮกเตอร ในขณะที่อินโดนีเซีย และ มาเลเซีย ไดผลผลิต ประมาณ 16.76 และ 21.90 ตัน/เฮกเตอร อัตราการใหนำ้ มันของผลผลิตปาลมน้ำมันของไทยประมาณ รอยละ 15.7 ในขณะที่อินโดนีเซียและมาเลเซีย มีอัตรา ที่สูงถึงรอยละ 22 และ 19.4 ตามลำดับ ศูนยวิจัยกสิกรไทยยังวิเคราะห สาเหตุสำคัญที่ ทำใหการผลิตปาลมน้ำมันของประเทศผูผลิตทั้งสองมี ศักยภาพการผลิตที่สูงกวาไทย มาจากทั้งสองมีพื้นที่การ เพาะปลูกปาลมที่มี ขนาดใหญ มีการปลูกปาลมน้ำมัน แบบครบวงจรทำใหสามารถวางแผนการผลิตและควบคุม ตนทุนการผลิตอยางมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอยางยิ่ง มาเลเซีย ซึง่ มีศกั ยภาพการผลิตสูงสุด การเพาะปลูกปาลม น้ำมันสวนใหญเปนพื้นที่ของเกษตรกรรายใหญ (รอยละ 60) และผูผลิตปาลมในรูปแบบสหกรณหรือนิคมกวารอย ละ 30.5 สวนที่เหลือเพียงรอยละ 9.5 เปนเกษตรกรราย ยอย ที่ มีพื้นที่การเพาะปลูกประมาณ 250 ไรตอราย ซึ่งแตกตางกับเกษตรกรรายยอยของไทยที่มีจำนวนมาก ถึงรอยละ 60 และมีพื้นที่เพาะปลูกไมเกินรายละ 25 ไร นอกจากนี้ โรงสกัดและบีบน้ำมัน ของมาเลเซีย และ อินโดนีเซีย เปนโรงงานขนาดใหญที่มีกำลังการผลิตมาก และยังมีการสกัดน้ำมันแยกระหวางเนื้อปาลมและเนื้อ ในเมล็ดปาลม (palm Kernel) ซึ่งจะชวยใหอัตราการให น้ำมันมีมากขึ้นกวาการสกัดรวมผลปาลมน้ำมันทั้งผล
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
141
แตเมื่อสรุปภาพรวมแลวจะเห็นวาภาคเกษตร สาขาพืช จะไดรับผลกระทบทั้งการเสียโอกาสทางการ แขงขันที่มากขึ้นเรื่อยและความสามารถหรือศักยภาพใน การแขงขันที่ตองเรงใชงานวิจัยพัฒนาเขามาสนับสนุน อยางเรงดวน มิฉะนั้นเกษตรกรรายยอยในทุกสาขาพืชจะ ไดรับผลกระทบมากที่สุด ดังนั้น เกษตรกรทุกระดับตองปรับตัวใหรูเทาทัน การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น โดยการติดตามขอมูลการผลิต ของเกษตรกรในประเทศสมาชิก AEC และขาวสารการตลาด รวมทั้งพฤติกรรมผูบริโภคเพื่อนำมาพิจารณาการจัดการ ตนทุนการผลิต และเพิม่ ประสิทธิภาพกระบวนการผลิตและ คุณภาพสินคาที่มีมูลคาและคุณคาเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะจำ เปนตองปรับตัวเขาสูระบบการรับรองมาตรฐานสินคาและ กระบวนการผลิต ตลอดจนการตรวจสอบยอนกลับเพื่อ สรางความเชือ่ มัน่ ของผูบ ริโภคทัง้ ในประเทศและตางประเทศ เนื่องจากแมวาการเปดเสรีทางการคาสินคาเกษตรกรและ อาหารนัน้ จะทำใหมกี ารลดอุปสรรคดานภาษี แตอปุ สรรค ที่ไมใชภาษีก็สามารถกำหนดได เชน เงื่อนไขดานสุข อนามัยพืชและสัตวทแ่ี ตละประเทศมีกฎระเบียบเพือ่ ปกปอง ผูบริโภคในประเทศของตน เปนตน
อยางไรก็ตาม นักธุรกิจภาคเกษตรกลางน้ำ และ ปลายน้ำ ตั้งแตโรงงานแปรรูปและผูสงออกที่มีการเตรียม ความพรอมจะไดรบั ประโยชนจาก AEC เนือ่ งจากสามารถ หาวัตถุดิบเกษตรที่มีตนทุนต่ำมาแปรรูปและจำหนายได งายขึน้ รวมทัง้ มีโอกาสสงออกมากขึน้ ดวยระบบโลจิสติกส ทีค่ ลองตัว ตลอดจนสามารถแสดงความเปนผูน ำดานอาหาร สูตลาดโลก หลายหนวยงานจึงพยายามเสนอยุทธศาสตร ของประเทศไทยสำหรับตลาด AEC และตลาดโลกดวย การประกาศตัวใหชัดเจน กำหนดเปาหมายและจุดยืน ใหชัดเจนวาประเทศไทยจะเปนอะไรในAEC ดวยขอเสนอ ดังนี้ 1.ประเทศไทยตองเปนผูน ำดานอาหารเพือ่ สุขภาพ เนือ่ งจากกลุม ผูบ ริโภคทีม่ กี ำลังซือ้ สูงมีความตองการสินคา คุณภาพ ปลอดภัยและดีตอสุขภาพ 2.ประเทศไทยตองเปนผูน ำดานผลิตภัณฑสมุนไพร เพือ่ อายุรเวชและความสวยงาม เพือ่ รองรับผลผลิตอินทรีย ผลผลิตทางการเกษตรที่ปลอดภัยสำหรับใหบริการกลุมผู บริโภคหรือลูกคาระดับกลางถึงสูงในภูมิภาคอาเซียน 3.ประเทศไทยตองประกาศตัวผูนำดาน พลังงาน ทดแทนเพื่อลดตนทุนดานพลังงานและเสริมสรางระบบ นิเวศที่ยั่งยืน ไมวาจะเปนการใชวัตถุดิบเหลือใชทางการ เกษตรเปนพลังงานชีวมวล การแปรรูปวัตถุดิบทางการ เกษตรที่มีคุณภาพต่ำเขาสูการเปนพืชพลังงาน 4.ประเทศไทยตองประกาศตัวเปนผูนำดาน การ ทองเที่ยวเชิงเกษตรและวัฒนธรรม เพื่อสรางรายไดเขา ประเทศโดยไมสูญเสียอัตลักษณและทรัพยากรธรรมชาติ ของประเทศอีกดว
นั่นคือโอกาสและยุทธศาสตรประเทศไทยในฐานะหนึ่งในประเทศผูนำในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และการ ขับเคลื่อนภาคเกษตรตองไดรับการสนับสนุนดวยการวิจัยพัฒนา ตอยอด สรางนวัตกรรมดานการเกษตรใหมและใช เทคโนโลยีทกุ รูปแบบในการเพิม่ ผลผลิต เพิม่ คุณภาพ ลดตนทุน จัดการการขนสงทีม่ ปี ระสิทธิภาพ สรางอำนาจตอรอง ทางการคาภาคเกษตรดวยสินคาที่มีคุณภาพเพื่อตอบสนองประชากรที่มีคุณภาพในภูมิภาคนี้ที่นับวันจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ดวยเชนกัน
142
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ถอดรหัส BQM 24/7
เสนทางอาหารปลอดภัยของเบทาโกร เครือเบทาโกร เปนกลุมบริษัทชั้นนำของประเทศ ที่ดำเนินธุรกิจอุตสาหกรรมเกษตรและอาหารครบวงจร ครอบคลุมตั้งแตอาหารสัตว ปศุสัตว ผลิตภัณฑเกี่ยวกับ สุขภาพสัตว และผลิตภัณฑอาหารคุณภาพเพื่อการสงออก และจำหนายในประเทศ ภายใตแนวคิด “เพือ่ คุณภาพชีวติ ” นับตั้งแตเริ่มกอตั้งมากวา 47 ป เครือเบทาโกร ใหความสำคัญ ในเรือ่ งนโยบายความปลอดภัยดานอาหาร (Food Safety) และคุณภาพ (Food Quality) มาอยาง ตอเนื่อง เพื่อมุงมั่นกาวเปนผูนำดานการผลิตอาหารที่มี คุณภาพสูงและปลอดภัยสำหรับผูบริโภค โดยนำระบบ
144
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
บริหาร คุณภาพและมาตรฐานความปลอดภัยระดับสากล มาประยุกตใชในกระบวนการผลิตและการจัดการทุกขัน้ ตอน อยางเครงครัด ยิง่ ไปกวานัน้ เครือเบทาโกรไดยกระดับการ ควบคุมใหเหนือมาตรฐานทัว่ ไปดวยระบบการจัดการคุณภาพ Betagro Quality Management 24/7 หรือ BQM 24/7 ซึง่ เปนระบบประกันคุณภาพสูงสุดทีส่ ามารถตรวจสอบและ ควบคุมคุณภาพและความปลอดภัยของอาหารตลอด 24 ชั่วโมง 7 วัน ทั่วทั้งหวงโซการผลิต เพื่อใหมั่นใจวาทุกขั้น ตอนไดมาตรฐานดานคุณภาพและความปลอดภัยระดับสากล และสอดคลองกับความตองการของลูกคาอยางครบถวน
Betagro Quality Management 24/7 มี 5 องคประกอบหลัก คือ 1) ความปลอดภัยในอาหาร (Food Safety) เปน หัวใจสำคัญในการผลิตอาหาร ผลิตภัณฑอาหารของเครือ เบทาโกร จึงผานการตรวจสอบอยางละเอียดทุกขั้นตอน เพื่อใหแนใจวาปลอดภัยจากสารเคมีตกคาง สารปนเปอน จุลินทรียที่เปนอันตราย และสิ่งแปลกปลอมอื่นๆ ที่อาจ เปนอันตรายตอสุขภาพของผูบริโภค 2) คุณภาพอาหาร (Food Quality) เครือเบทาโกร มุงมั่นผลิตอาหารที่มีคุณภาพสูงแกลูกคา ซึ่งเปนผลจาก การทุมเทวิจัยและพัฒนาอยางเขมขนและตอเนื่องโดยทีม ผูเชี่ยวชาญ เพื่อใหแนใจวาผลิตภัณฑ และบริการ ของเบทาโกร ตรงกับความตองการของลูกคา 3) สวัสดิภาพสัตว (Animal Welfare) เครือเบทาโกร มีนโยบายสนับสนุน สงเสริมเรือ่ งสวัสดิภาพสัตว ดวยการริเริม่ หลากหลายโครงการที่ยกระดับมาตรฐานการเลี้ยงและการ ปฏิบัติตอสัตว อยางมีคุณธรรม ครอบคุลมทุกขั้นตอนใน การผลิต 4) บริการที่เปนเลิศ (Service Excellence) การ สรางความสัมพันธอันดีกับลูกคาเปนองคประกอบสำคัญ อยางมากในกลยุทธธุรกิจ ความสัมพันธระหวางเครือ เบทาโกรกับลูกคาจึงไมไดเปนเพียงแค “ผูข าย-ผูซ อ้ื ” แตเปน “หุนสวน” ผูซึ่งเบทาโกรมุงนำเสนอแตผลิตภัณฑ และ บริการที่ดีที่สุดเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้น 5) ความรับผิดชอบตอสังคม (Corporate Social Responsibility) เครือเบทาโกรตระหนักเสมอวา ความ รับผิดชอบตอสังคมเปนหัวใจของการดำเนินธุรกิจ ผลกระทบ ที่อาจเกิดกับสิ่งแวดลอมไดรับการจัดการเพื่อสรางความ ยั่งยืนของสิ่งแวดลอม ชุมชน และสังคม ผานกิจกรรม เพือ่ สังคมมุง ยกระดับคุณภาพชีวติ ของผูค นทีเ่ กีย่ วของอยาง ตอเนื่อง
Betagro Quality Management 24/7 ถือเปน แนวคิดในการควบคุมและจัดการคุณภาพทีม่ คี วามโดดเดน และแตกตางจากระบบอื่นตรงที่ มุงเนนการประเมินผล ตอเนื่องโดยใชการดำเนินงานที่เรียกวา ‘Surprise Audits’ ทัง้ ยังเนนการพัฒนาทักษะของพนักงานเพือ่ ใหบรรลุเปาหมาย ดานมาตรฐานคุณภาพและความปลอดภัยในระดับที่สูงขึ้น ถือเปนนวัตกรรมที่ไมเพียงประกันไดวาระบบคุณภาพของ เบทาโกรผานมาตรฐานระดับนานาชาติอยางครบถวน แต ยังกาวล้ำอีกขั้นดวยการสรางมาตรฐานใหมสำหรับการจัด การคุณภาพและความปลอดภัยในอาหารอยางเต็มประสิทธิภาพ ตลอด 24 ชั่วโมง 7 วัน และสะทอนใหเห็นถึงความมุงมั่น และความพยายามอยางไมหยุดยัง้ ในการพัฒนาไปสูม าตรฐาน คุณภาพและความปลอดภัยในอาหารระดับสูงสุด ครอบคลุม ทุกขัน้ ตอนในกระบวนการผลิตหรืออาจกลาวไดวา จากฟารม จนถึงโตะอาหารทุกวันและทุกเวลา 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
145
นายฮิโรชิ คาวาคามิ กรรมการผูจัดการใหญ บริษัทสยามคูโบตาคอรปอเรชั่น จำกัด 146
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
มุมมองสยามคูโบตา กับการเปดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน กวา 36 ปที่เอสซีจี และคูโบตา คอรปอเรชั่น (ประเทศญีป่ นุ ) ไดรว มกอตัง้ “บริษทั สยามคูโบตาคอรเรชัน่ จำกัด” ผลิตและจำหนายเครื่องจักรกลการเกษตรที่มี คุณภาพ เพือ่ เปนอุปกรณในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม ในประเทศไทย จนวันนี้สยามคูโบตาไดกาวขึ้นเปนผูนำ ในธุรกิจอุตสาหกรรมและเครือ่ งจักรกรการเกษตรในระดับ ภูมิภาค ที่ผานมา สยามคูโบตาไดมุงมั่นพัฒนาศักยภาพ ขององคกร ทั้งในดานการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑให ครอบคลุมทุกภาคการเกษตร โดยมุงเนนการผลิตเครื่อง จักรกลการเกษตรทีม่ คี ณุ ภาพ ดวยมาตรฐานประเทศญีป่ นุ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันดานเครื่องจักรกล การเกษตรในระดับโลก โดยมุง เนนการลดตนทุน เพิม่ ผลผลิต ควบคูไปกับการพัฒนาดานการตลาด การสรางเครือขาย รวมถึงงานบริการใหแข็งแกรง ครอบคลุมทัง้ ในประเทศไทย และตางประเทศ นายฮิโรชิ คาวาคามิ กรรมการผูจัดการใหญ บริษัทสยามคูโบตาคอรปอเรชั่น จำกัด หัวเรือใหญของ สยามคูโบตา ไดกลาวถึงสถานการณเครือ่ งจักรกลการเกษตร โดยรวม ในป 2556 - 2557 นี้ “ดวยปจจัยทางดานเศรษฐกิจ การเมืองในชวงที่ผานมา สงผลใหผลประกอบการของ บริษทั ฯ ในชวงครึง่ ปแรกของป 2557 มีการปรับลดลงจาก ปกอนหนาประมาณ 10% แตบริษัทฯ ตองมีการจัดทำ promotion ตาง ๆ เพื่อกระตุนการขายและชวยเหลือ เกษตรกรที่ตองการเปนเจาของเครื่องจักรมากกวาปที่ ผานมาสำหรับยอดขายในตางประเทศ ผลประกอบการ ถือวามีการเติบโตอยางมาก เนื่องจากประเทศเพื่อนบาน กำลังอยูในชวงการพัฒนาปรับเปลี่ยนจาก การใชแรงงาน เปนเครื่องจักรกลการเกษตรมากขึ้น”
สยามคูโบตากระตุนยอดขาย ชวยเหลือเกษตรกร
นายฮิโรชิ คาวาคามิ เพิ่มเติมในเรื่องกิจกรรม สงเสริมการขาย อีกวา “ทีผ่ า นมาสยามคูโบตาทำการตลาด กับกลุม เกษตรกรทีเ่ ปนกลุม ลูกคาหลักอยางตอเนือ่ ง โดยนำ Total Process Solutions คือ ใหความรูดานเครื่องจักรกล การเกษตร ควบคูกับองคความรูดานเกษตรกรรม เพื่อ ชวยใหเกษตรกรลดตนทุน และเพิ่มผลผลิต ซึ่งชวยให เกษตรกรมีรายได เพือ่ ใชในการลงทุนมากขึน้ และยังขยาย ตลาดไปยังพืชอื่น ๆ เชน ออย มัน ปาลม และยางพารา ที่ยังมีการเติบโตของรายไดอยางตอเนื่อง เปนการขยาย ตลาดไปสูกลุมใหมๆ มากขึ้น นอกจากนี้ ยังมีการออกโปรแกรมชวยเหลือเงินดาวน และสินเชื่อใหแกเกษตรกร รวมถึงรวมมือกับองคกรตางๆ เชน ธ.ก.ส. สนับสนุนใหเกษตรกรรวมกลุมกันเพื่อซื้อ เครื่องจักรกลการเกษตร เพื่อใหเกษตรกรลดตนทุนใน การทำการเกษตรลง รวมถึงการออกสินคา ใหม เชน อุปกรณตอพวงตางๆ ที่ใชกับแทรกเตอรเพื่อสงเสริมให เกิดความคุมคาในการใชเครื่องจักรกลการเกษตรสูงสุด”
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
147
มุมมองสยามคูโบตาหลังเปด AEC ผูบ ริหารสยามคูโบตาพูดถึงวิสยั ทัศน และนโยบาย ของสยามคูโบตา หลังเปดเขตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ในปหนาวา “สยามคูโบตาไดทำตลาดในภูมิภาคนี้มาเปน เวลานานกวาสิบปแลว สยามคูโบตามีรา นคาผูแ ทนจำหนาย และศูนยบริการเทคนิคกวา 180 แหงในหลายประเทศ เชน กัมพูชา ลาว พมา โดยสถานการณตลาดในตางประเทศ ทีส่ ยามคูโบตาดูแลอยูใ นขณะนี้ ไดแก กัมพูชา ลาว พมา ตลาดโตขึ้นมาก เนื่องจากเปนชวงที่เปลี่ยนจากการใช แรงงานมาใชเครือ่ งจักรกลการเกษตรทำใหมกี ารเติบโตถึง 33% โดยประเทศหลักทีม่ กี ารเติบโตมากคือ กัมพูชา (65% ของยอดขายตางประเทศ) ประกอบกับการเปดเขตประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน ในป 2558 จะสงผลใหเพิม่ การขยายตัว ในภาคเครื่องจักรกลการเกษตรมากยิ่งขึ้น ตามนโยบาย ดานเกษตรกรรมของแตละประเทศ ดังนี้
148
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
กัมพูชา จะเนนการเพิ่มพื้นที่ชลประทานเพื่อเพิ่ม การเพาะปลูกขาวใหมีประสิทธิภาพ ซึ่งแตละปจะมีงบ 150 - 200 ลานดอลลาร ลาว มีการสงเสริมการใชเครื่องจักรกลเกษตรเพื่อ เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตขาว และเพิ่มการสงออกจาก 1.74 ลาน เปน 2.5 ลานตัน ภายในป 2015 พมา มีนโยบายสงเสริมการปลูกขาวเพือ่ การสงออก มากขึ้น ภายหลังจากที่มีการปดประเทศมานาน โดยตั้ง เปาจะเปน ผูสงออกเบอร 1 ภายในป 2017 ดวยปจจัยดังกลาว จึงทำใหสยามคูโบตาจัดตั้ง บริษัทขึ้นที่ประเทศลาวและประเทศกัมพูชา เนื่องจากทั้ง สองประเทศมีการขยายตัวอยางรวดเร็ว โดยสยามคูโบตา เปนผูถือหุน 100% ภายใตชื่อ • KUBOTA (Cambodia) Co., Ltd. (ตั้งอยูที่พนมเปญ) • KUBOTA Lao Sole Co., Ltd. (ตั้งอยูที่เวียงจันทน) โดยบริษทั ทีต่ ง้ั อยูใ นประเทศกัมพูชา และประเทศลาว มีหนาที่หลัก ดังนี้ 1.ขยายและพัฒนาเครือขายในการจัดจำหนาย เพื่อตอบสนองความตองการของลูกคาที่เพิ่มขึ้น โดยจะ เนนในการพัฒนาบุคลากรของผูแทนจำหนาย ใหมีความ สามารถในการดำเนินธุรกิจ และตอบสนองความพึงพอใจ ของลูกคาสูงสุด 2.สงเสริมการจัดทำกิจกรรมดานการตลาดและขาย ของผูแทนจำหนาย ใหมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น 3.พัฒนาระบบการบริการหลังการขาย และอะไหล เพื่อใหลูกคา สามารถใชงานเครื่องจักรไดอยางตอเนื่อง และตอบสนองความตองการของผูบริโภคใหมากที่สุด
สิ่งสำคัญที่องคกรของเรายึดมั่นเสมอคือ การนำ เสนอสินคาและบริการที่มีคุณภาพ เรามีหนวยงานวิจัย และพัฒนาผลิตภัณฑของตัวเอง ซึ่งทำงานรวมกับคูโบตา คอรปอเรชัน่ (ประเทศญีป่ นุ ) กอนการวางจำหนายผลิตภัณฑ ใดๆ บริษทั ฯ จะมีการทำวิจยั ความตองการของลูกคากอน เสมอเพื่อพัฒนาสินคาใหเหมาะสมกับความตองการของ ลูกคาใหมากที่สุด” คุณฮิโรชิ คาวาคามิ กลาวย้ำ สำหรับแผนระยะยาว ในตลาดเพือ่ นบานเราพบวา ทุกประเทศไดเตรียมตัวรับการเปดตลาด AEC โดยเริ่มนำ เอาเครื่องจักรกลการเกษตรไปใชมากขึ้นเพื่อเพิ่มผลผลิต ซึ่งการรวมกลุม 10 ประเทศ ประชากร 600 ลานคน เปน โอกาสในการขยายตลาด โดยเฉพาะสินคาเกษตรจึงเปน โอกาสของบริษัทฯในการสนับสนุนการใชเทคโนโลยีเครื่อง จักรกลเพื่อเพิ่มผลผลิตกับประเทศสมาชิก สยามคูโบตาตั้งเปาเปนศูนยกลางการผลิตใน ทวีปเอเชีย และจะขยายไปสูภ มู ภิ าคอืน่ ๆ ตอไปในอนาคต ตลาดเครือ่ งจักรกลการเกษตรในภูมภิ าคนีเ้ ปนตลาดทีใ่ หญ
และมีโอกาสเติบโตไดอีกมาก จึงดึงดูดใหผูคาจากตาง ประเทศเขามาอยางมากมาย ทั้งนี้ไดมีการวางแผน และ ปรับกลยุทธเพือ่ ใหสอดคลองกับสถานการณปจ จุบนั ทำให สินคามีคุณภาพ และเพียงพอตอความตองการของตลาด ในภูมภิ าคอาเซียน และใหความสำคัญกับบริการหลังการขาย โดยมีศูนยอบรมมาตรฐานเพื่อจัดอบรมและใหความรู เจาหนาที่เพื่อยกระดับมาตรฐานในการใหบริการอีกดวย” ในโอกาสครบรอบ 15 ป ของสมาคมสื่อมวลชน เกษตรแหงประเทศไทย ผมขอแสดงความยินดี และขอ ขอบคุณสือ่ มวลชนทุกแขนง ทีม่ สี ว นสำคัญในการนำเสนอ ขาวสาร ความรู รวมทั้งวิวัฒนาการใหมๆ กับประชาชน โดยเฉพาะขาวสารและองคความรูในดานการเกษตร ที่จะ ชวยยกระดับศักยภาพของเกษตรกรไทยใหมีการพัฒนา กระบวนการผลิตและสรางความภาคภูมิใจใหแกลูกหลาน ดวยความมั่นคงทางรายได และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น อยางยั่งยืน
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
149
'อีสท เวสท ซีด'
คุณวิชัย เหลาเจริญพรกุล รุกตลาดเมล็ดพันธุ ผูบริหารของบริษัท อีสท เวสท ซีด หนุนไทยเปนศูนยกลางตลาดเมล็ดพันธุเอเชีย หากพูดถึงบริษทั เมล็ดพันธุช น้ั นำของประเทศไทย แลวแนนอนวา ทุกคนตองนึกถึง บริษทั อีสท เวสท ซีด จำกัด เจาของเมล็ดพันธุตรา "ศรแดง" บริษัทเล็กๆ ที่กอตั้ง เมื่อประมาณป 2525 และมีการปรับปรุงกระบวนการผลิตเมล็ด ผลิตพันธุจนกลายเปนบริษัทชั้นนำอันดับตนๆ ของ โลกโดยเฉพาะในแถบทวีปเอเชีย ซึ่ง อีสท เวสท ซีด เล็งเห็นวา ประเทศในแถบเอเชียมีสภาพภูมิอากาศที่ เอื้ออำนวยตอการผลิตพืชผัก ผลไม จึงทำใหมีเกษตรกรมากเปนอับดับตนๆ ของโลก จึงไดขยายธุรกิจในแถบ เอเชียใหมากขึ้นเพื่อมุงสงเสริมใหเกษตรกรมีคุณภาพชีวิตความเปนอยูที่ดีจากการใช เมล็ดพันธุที่ดี สงผลตอปริมาณ ผลผลิตที่เพิ่มสูงขึ้น สรางรายไดเพิ่มขึ้น และสรางคุณภาพชีวิตที่ดีใหกับเกษตรกรไทย มายาวนานกวา 31 ป นอกจากการพัฒนาทัง้ ดานการผลิตและการตลาด อีสท เวสท ซีด… ผูนำในธุรกิจเมล็ดพันธุ ครองสวนแบง เมล็ดพันธุพืชเขตรอนแลว เมื่อเร็วๆ นี้ อีสท เวสท ซีด ตลาดกวา 38% มูลคากวา 800 ลานบาท คุณวิชัย เหลาเจริญพรกุล ผูบริหารของบริษัท รวมทำขอตกลงความรวมมือทางธุรกิจ กับกลุมบริษัท กลาววา อีสท เวสท ซีด เมล็ดพันธุตราศรแดงของเรา มอนซานโต ซึ่งเปนบริษัทมีความเชี่ยวชาญในดานเมล็ด ถือเปนผูนำอันดับตนๆในวงการเมล็ดพันธุที่ผลิตและจัด พันธุพืชเมืองหนาว เชน ผักสลัด ถั่วแขก มะเขือเทศและ จำหนายเมล็ดพันธุผักเขตรอนในภูมิภาคเอเชีย และถือ อื่น ๆ เพื่อเปนผูจำหนายเมล็ดพันธุผักสลัดและพืชเมือง เปนบริษัทแรกที่พัฒนาและจำหนายเมล็ดพันธุลูกผสม หนาวอื่นๆ ของ มอนซานโต ภายใตแบรนด ศรแดง ซึ่ง ซึ่งสรางชื่อเสียงของเราในฐานะผูผลิตเมล็ดพันธุที่ยอดเยี่ย จะทำให อีสท เวสท ซีด มีมูลคาทางการตลาดในธุรกิจ มแผกระจายไปทั่วเอเชีย และขามไปยังยุโรปและอเมริกา เมล็ดพันธุเพิ่มขึ้นและมีสวนแบงทางการตลาดที่สูงขึ้นอีก ซึ่งเราไดจัดหาเมล็ดพันธุคุณภาพใหแกผูผลิตผักเอเชียซึ่ง ดวย ตองการผักคุณภาพสูงสำหรับผลิตอาหาร โดยปที่ผานมา มูลคาการตลาดเมล็ดพันธุพืชผักของไทย มีมูลคารวมอยู มุง มัน่ พัฒนาสายพันธุใหมๆทีต่ อบโจทยความตองการของ ที่ประมาณ 2,000 ลานบาท มีบริษัทที่ทำธุรกิจในตลาดนี้ เกษตรกรทุกปี ตลอดระยะเวลาที่ผานมา อีสท เวสท ซีด ไมเคย ประมาณ 60-70 บริษัท อีสท เวสท ซีด มีสวนแบงตลาด อยูป ระมาณ 38 % หรือประมาณ 800 ลานบาท โดยอัตรา หยุดพัฒนา และเดินหนาเพื่อพัฒนาสายพันธุใหมๆ รวม การเติบโตของตลาดรวมเมล็ดพันธุใ นไทยจะอยูท ป่ี ระมาณ ทั้งเทคโนโลยีการผลิตเมล็ดพันธุคุณภาพสูเกษตรกรไทย 10-15% ตอป ปที่ผานมาเราเองก็มีอัตราการเติบโตของ อยางตอเนื่อง คุณวิชัยกลาววา ปจจุบันบริษัทมีกำลังผลิต ตลาดเพิ่มขึ้นกวา 15% และปตอๆไปก็คาดวาจะมีอัตรา เมล็ดพันธุในไทยประมาณ 15,000 ตันตอป เมล็ดพันธุที่ การเติบโตไมต่ำกวา 10% โดยเมล็ดพันธุกวา 80% เรา มีมลู คาการจำหนายสูงก็จะอยูใ นกลุม ขาวโพด พริก แตงกวา จำหนายในประเทศ และมีการสงออกเพียง 20% เทานั้น มะเขือเทศ ผักบุง โดยบริษทั มีสถานีวจิ ยั และพัฒนาผลิตภัณฑ ซึ่งในสวนของตลาดสงออก 80% อยูในกลุมอาเซียน อีก ในประเทศหลักของภูมภิ าคเอเชีย ทัง้ ใน อินเดีย ฟลปิ ปนส อินโดนีเซีย และไทย โดยมีการกำหนดความเชี่ยวชาญ 20% เปนประเทศนอกกลุมอาเซียน
150
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ของพืชในแตละประเทศ ซึ่งในแตละปเราจะมีการแนะนำ พันธุใหมออกสูตลาดประมาณ 6-7 สายพันธุ สิ่งที่เปน ความทาทายของเราก็คือปญหาพื้นที่การผลิตลดนอยลง สภาพอากาศทีแ่ ปรปรวน และการระบาดของโรคและแมลง ซึ่งเปนโจทยสำคัญสูการพัฒนาสายพันธุของเรา ในชวง 2-3 ปที่ผานมาบานเราประสบภาวะภัยแลงสูง เราจึงมุง พัฒนาพันธุพืชที่ทนแลงเปนหลัก เปนตนวา เพชรมงกุฎ พันธุพ ริกทนแลงเปนอีกหนึง่ นวัตกรรมใหมของ อีสท เวสท ซีด ซึง่ เหมาะสำหรับการปลูกในพืน้ ทีท่ ย่ี งั ขาดระบบชลประทาน หรือแตงกวา ท็อปกรีนซึ่งเปนแตงกวาที่ขึ้นคางเกง เลื้อย ขึ้นพันหลักไดงาย จึงใหผลผลิตสูงและงายในการจัดการ และยังทนรอน ทนโรคไดดีอีกดวย นอกจากนี้เรายังมีแนวคิดการตลาดในการพัฒนา พันธุพ ชื ทีต่ อบโจทยของคนเมืองซึง่ เราจะเขามาทำตลาดใน สวนนีใ้ หมากขึน้ โดยพัฒนาพันธุพ ชื ทีม่ รี สชาติอรอย ขนาด ผลไมใหญจนเกินไป เหมาะสำหรับครอบครัวเล็กๆ ซึง่ ปลาย ปนี้เราจะมีเซอรไพรสใหกับคนเมืองดวย มะระรูปหัวใจ ที่มีความแปลกใหมดวยรูปราง ขนาดผลไมใหญ รสชาติ ไมขมมาก หรือฟกทองบัตเตอรนัทที่มีรูปรางแปลกตา ขนาดผลไมใหญ รสชาติอรอยเปนตน เดินหนาพัฒนาเทคโนโลยีใหมๆ เพื่อนำมาซึ่งเมล็ดพันธุ คุณภาพดี นอกจากสายพันธุที่ดีแลว อีสท เวสท ซีด ยังให ความสำคัญกับคุณภาพของเมล็ดพันธุท ด่ี กี อ นปลอยถึงมือ เกษตรกรอีกดวย โดยเราใหความสำคัญกับ 3 สวนหลัก คือ 1.อัตราความงอกที่สูง 2.ความแข็งแรงของเมล็ดพันธุ โดยใชเทคนิคการตรวจวัดปริมาณคลอโรฟล และ 3. ความ บริสุทธิ์ของสายพันธุที่สูง โดยเริ่มตั้งแตความบริสุทธิ์ของ สายพันธุพอ-แมพันธุ ไมมีการปลอมแปลงของสายพันธุ ในแปลงปลูก ในสวนของขบวนการ process หรือขบวน การสุดทายกอนบรรจุหบี หอก็ตอ งไมมกี ารปลอมปนเชนกัน สิ่งเหลานี้เองที่นำมาสูการสรางความเชื่อมั่นของเกษตรกร ที่มีตอเมล็ดพันธุตราศรแดง มาอยางยาวนาน นอกจากนี้ อีสท เวสท ซีด ยังเปนผูนำในการนำ เทคโนโลยีใหมๆมาใชในขบวนการผลิตเมล็ดพันธุอีกดวย เปนตนวา การเคลือบเมล็ดพันธุ (seed coating) ซึ่งเรา เปนเพียงหนึ่งเดียวที่ใชเทคโนโลยีนี้ การเคลือบจะทำให สารเคมีที่เหมาะกับการงอกของเมล็ดอยูคงทนเหมือนเปน สวนหนึ่งของเมล็ด ขณะที่บริษัทอื่นจะใชวิธีการคลุกเมล็ด ซึ่งจะทำใหสารเคมีที่เกาะบนผิวของเมล็ดหลุดออกไดงาย ในขั้นตอนตางๆ ซึ่งจะสงผลตออัตราความงอกและความ แข็งแรงของเมล็ดพันธุไ ด โดยเมล็ดทีผ่ า นการเคลือบเมล็ด พันธุน จ้ี ะมีอตั ราความงอกสูง งอกเร็ว และมีความสม่ำเสมอ ของการงอกมากกวาเมล็ดปกติ ตนกลาจะมีความแข็งแรง สมบูรณ และทนทานมากกวา อีกทั้งชวยลดปญหาการ ฟกตัวของเมล็ดพันธุอีกดวย
สงเสริม สนับสนุนความรูแ ละเทคโนโลยีการผลิตสูเ กษตรกร ไมเพียงแตใหความสำคัญกับการพัฒนาเมล็ดพันธุ คุณภาพเทานั้น อีสท เวสท ซีด ยังใหความสำคัญกับการ เพิม่ ผลผลิตในแปลงปลูกดวยเทคโนโลยีทถ่ี กู ตองและเหมาะสม ของเกษตรกรอีกดวย โดยสรางทีมงาน crop support ซึ่ง เปนทีมงานที่จะเขาไปสนับสนุน ใหความรู ชวยเหลือ เกษตรกรเพื่อใหเกษตรกรประสบความสำเร็จในการเพาะ ปลูกโดยเฉพาะเกษตรกรมือใหมทย่ี งั ไมมคี วามชำนาญโดย เราจะทำงานรวมกับผูนำชุมชนและหนวยงานในพื้นที่เพื่อ เพิ่มคุณภาพชีวิตของเกษตรกรใหดีขึ้นซึ่งไมเกี่ยวกับธุรกิจ การคาแตอยางใด นั่นหมายถึงเกษตรกรที่ไมใชลูกคาหรือ ใชสินคาของ อีสท เวสท ซีด ก็ตาม ซึ่งถือเปนหนึ่งใน โครงการ CSR ของบริษัทเลยทีเดียว ตั้งเปาสูการเปนศูนยกลางเมล็ดพันธุของอาเซียน ป 2558 ที่จะเริ่มกาวสู AEC คุณวิชัยมองวา ไทย มีโอกาสสูงในตลาดเมล็ดพันธุ ดวยความไดเปรียบรอบดาน ทั้งสภาพแวดลอมที่เหมาะสมตอการเปนแหลงผลิตเมล็ด พันธุพ ชื เขตรอน ความเชีย่ วชาญของเกษตรกรในการผลิต เมล็ดพันธุ รวมถึงมีโครงสรางพื้นฐานที่ดี ระบบการขนสง หรือโลจิติกสที่ไดเปรียบ ซึ่งที่ผานมาบริษัทไดมีการแสดง ออกถึงความพรอมทั้งดานการเปนผูนำดานเทคโนโลยีการ ผลิต การพัฒนาพันธุ เรามีขุมกำลังจากเกษตรกรที่เขา รวมเปนผูผลิตเมล็ดพันธุกวา 1,700 ราย ตลอดระยะเวลา ทีผ่ า นมาทิศทางของเราไมเคยเปลีย่ นแปลง เราตองการเปน ผูนำเมล็ดพันธุพืชเขตรอนของไทยรวมทั้งในภูมิภาคเอเชีย เราขยายธุรกิจรองรับการเติบโตทั้งการขยายโรงงานผลิต เมล็ดพันธุข องเราทีส่ พุ รรณบุรี ขยายฐานการผลิตเมล็ดพันธุ ทีเ่ ชียงใหมรวมทัง้ การขยายสวนของสำนักงานใหญทไ่ี ทรนอย แหงนี้ ขณะเดียวกัน อีสท เวสท ซีด ในฟลปิ ปนส อินโดนีเซีย และมาเลเซีย เราก็มีการขยายการลงทุนเชนเดียวกัน ซึ่ง พืชสายพันธุใหมๆเราจะไปผลิตในประเทศเพื่อนบานดวย ขอจำกัดในเรื่องของการคุมครองพันธุพืชในเมืองไทยที่ยัง ไมเขมแข็งนัก แตพนั ธุพ ชื เดิมๆ เรายังคงผลิตในประเทศไทย เพื่อสงไปยังตางประเทศ อยางไรก็ตามเรา เชื่อวาประเทศไทยมีศักยภาพ เพียงพอที่จะกาวไปสู การเปนศูนยกลางเมล็ดพันธุของ อาเซียนไดไมยาก หากรัฐบาลมีนโยบายสนับสนุนเรื่องนี้ อยางจริงจัง โดยเฉพาะในดานกฎหมายคุมครองพันธุ พืชของประเทศเราที่ยังไมเขมแข็งนัก ทำใหหลายบริษัท ไมกลาทุมทุนพัฒนาพันธุใหมๆ ซึ่งอาจทำใหมีการยาย ฐานการผลิตไปยังประเทศเพือ่ นบานบางสวน และทีผ่ า นมา เรารวมมือกับบริษัทเมล็ดพันธุตางๆเพื่อผลักดันเรื่องนี้กับ รัฐบาลมาโดยตลอดแตยังไมไดรับการตอบสนองเทาที่ควร อยางไรก็ตามเมื่อไมนานมานี้เราก็ไดจับมือกับบริษัทเมล็ด พันธุตางๆ เซ็น MOU กับภาครัฐที่จะรวมกันพัฒนาธุรกิจ เมล็ดพันธุเ พือ่ กาวสูก ารเปนศูนยกลางเมล็ดพันธุข องอาเซียน และเราก็หวังวารัฐบาลชุดปจจุบันจะทำใหเรากาวไปถึงจุด นั้นได ซึ่งภาคเอกชนอยางเราพรอมอยูแลว 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
151
ข้อดี-ข้อเสีย ทีค่ วรรู้ เมือ่ ก้าวสู่ ประชาคมเศรษฐกิจอาเซีย่ น ( AEC ) ǰ ëšćóĎéëċÜǰ"&$ǰ "4&"/ǰǰ&$0/0.*$ǰ$0..6/*5: ǰ ðøąßćÙöđýøþåÖĉÝĂćđàĊ÷îǰ îĆĚîĔÙøÝąøĎšïšćÜĕĀöüŠćǰ óĆîíÖĉÝ ĀøČĂđðŜćĀöć÷×ĂÜǰ"&$ǰîĆĚîÙČĂĂąĕøǰĒúąĒìšÝøĉÜĒúšüǰÖćøøüö êĆüÖĆî×ĂÜǰ "4&"/ǰ îĆĚîĔߊüŠćÝąöĊĒêŠđøČęĂÜ×ĂÜđýøþåÖĉÝđóĊ÷Ü Ă÷ŠćÜđéĊ÷üîąÝąïĂÖĔĀšǰ ǰ ÷ĆÜöĊĂĊÖÿĂÜđÿćĀúĆÖĀøČĂÿĂÜéšćîìĊę ìčÖÙîßîßćêĉĂćđàĊ÷îÝąêšĂÜøŠüöéšü÷ߊü÷ÖĆîðäĉïĆêĉêćöǰ ÙČĂǰ "14&ǰ "4&"/ǰ 10-*5*$"-ǰ 4&$63*5:ǰ $0..6/*5: ǰ ðøąßćÙöÖćøđöČĂÜĒúąÙüćööĆęîÙÜĂćđàĊ÷îǰ Ēúąǰ "4$$ǰ "4&"/ǰ40$*0 $6-563"-ǰ$0..6/*5: ǰðøąßćÙöÿĆÜÙö ĒúąüĆçîíøøöĂćđàĊ÷îìĊęđÖĊę÷üéĂÜĀîĂÜ÷čŠÜÖĆîǰ đóĊ÷ÜĒêŠóüÖ đøćßćüĂćđàĊ÷îîĆĚîĔĀšÙüćöÿĞćÙĆâĔîđøČęĂÜ×ĂÜǰ "&$ǰ ÖŠĂîđðŨî úĞćéĆïĒøÖÝċÜìĞćĔĀšóĊęîšĂÜðøąßćßîÙîĕì÷đøćÝąÙčšîßĉîÖĆïǰ ÙĞćüŠćǰ"&$ǰđÿĊ÷đðŨîÿŠüîĔĀâŠǰìĆĚÜÿćöđÿćĀúĆÖîĊĚßćüĂćđàĊ÷îÝą êšĂÜøŠüöéšü÷ߊü÷ÖĆîĔîÖćøìĊÝę ąñúĆÖéĆîĔĀšđÖĉé×ċîĚ đðŨîøĎðíøøö Ă÷ŠćÜìĊǰę ĶÖãïĆêøĂćđàĊ÷îķǰÖĞćĀîéĕüšǰîĆîę ÖĘÙĂČ ǰĶüĉÿ÷Ć ìĆýîŤđéĊ÷üǰǰ ĂĆêúĆÖþèŤđéĊ÷üǰĒúąðøąßćÙöđéĊ÷üķǰ ǰ "&$ǰ "4&"/ǰ&$0/0.*$ǰ$0..6/*5: ǰðøąßćÙö đýøþåÖĉÝĂćđàĊ÷îǰ îĆĚîöĊđðŜćĀöć÷ĒúąóĆîíÖĉÝĔĀšðøąđìý ÿöćßĉÖøüöêĆüÖĆîìćÜđýøþåÖĉÝǰ ÙČĂđîšîÿøšćÜêúćéĒúąåćîǰ ÖćøñúĉêøŠüöÖĆîǰ ĂĞ ćîü÷ÙüćöÿąéüÖĔîÖćøêĉéêŠĂÙšć×ć÷ øąĀüŠćÜÖĆîǰ öĊÖćøđÙúČęĂî÷šć÷ÿĉîÙšćǰ ïøĉÖćøǰ ÖćøúÜìčîĒúą
ðŜĂÜÖĆîÖĞćÝĆéĀîĂîĒúąĒöúÜ
152
øðúĂéÿćøóĉþǰđךćĒÿéÜÙüćö÷ĉîéĊ ÙčèöîêøĊǰïčâÝøĆÿǰðøąíćîßöøöđÖþê ČęĂöüúßîđÖþêøĒĀŠÜðøąđìýĕì÷ ÖĆïǰÙčèéúöîĆÿǰÖćđÝǰîć÷ÖÿöćÙöÿ
ïčÙúćÖøüĉßćßĊóêŠćÜėǰ Ă÷ŠćÜÿąéüÖöćÖ×ċĚîǰ øüöìĆĚÜöĊÖćøǰ ĕĀúđüĊ÷î×ĂÜđÜĉîìčîĂ÷ŠćÜđÿøĊǰ ĔĀšÙüćöÿĞćÙĆâÖĆïðøąđéĘîéšćî îē÷ïć÷ìĊęݹߊü÷ÿŠÜđÿøĉöÖćøøüöÖúčŠöìćÜđýøþåÖĉÝđóČęĂÿøšćÜ ×ĊéÙüćöÿćöćøëĔîÖćøĒ׊Ü×Ćî×ĂÜßćüĂćđàĊ÷îìĆĚÜĀöéǰĕöŠüŠć ÝąđðŨîǰ ĕì÷ǰ úćüǰ ÖĆöóĎßćǰ đöĊ÷îöćøŤǰ đüĊ÷éîćöǰ ôŗúĉððŗîÿŤǰ ĂĉîēéîĊđàĊ÷ǰ ïøĎĕîǰ ÿĉÜÙēðøŤǰ öĊÖćøóĆçîćìćÜéšćîđýøþåÖĉÝìĊę đÿöĂõćÙđìŠćđìĊ÷öÖĆîǰ ĕöŠöĊĔÙøĕéšđðøĊ÷ïđÿĊ÷đðøĊ÷ïǰ ߊü÷ÖĆî ïĎøèćÖćøĔĀšđךćÖĆïÿëćîÖćøèŤēúÖǰ đóČęĂĔĀšĂćđàĊ÷îđøćđÖĉé ÙüćöđÝøĉâöĆęÜÙÜĂ÷ŠćÜ÷ĆęÜ÷Čîǰ đóøćąÞąîĆĚîÖćøÙĉéĒêŠđóĊ÷Üǰ ĕ×üŠÙüšćǰ ÙšîĀćēĂÖćÿĒêŠđóĊ÷Üòść÷đéĊ÷üǰ đðŨîđøČęĂÜìĊęĕöŠïĆÜÙüø đðŨîĂ÷ŠćÜ÷ĉęÜìĊđéĊ÷üđßĊ÷üúŠąÙøĆï ǰ ÿŠüîđÿćĀúĆÖìĊÿę ĂÜîĆîĚ ǰÙČĂǰ"14&ǰ "4&"/ǰ10-*5*$"-ǰ 4&$63*5:ǰ $0..6/*5: ǰ ðøąßćÙöÖćøđöČĂÜĒúąÙüćö öĆęîÙÜĂćđàĊ÷îǰöĊđðŜćĀöć÷Ēúą óĆ î íÖĉ Ý ìĊę Ē ÷ÖĂĂÖĕðĂĊ Ö ìćÜ ĀîċęÜÙČĂǰđîšîĔîđøČęĂÜ×ĂÜÖćøĔĀš ðøąđìýÿöćßĉ Ö Ă÷Ď Š ø Š ü öÖĆ î Ă÷ŠćÜÿĆîêĉÿč×ǰ đÿøĉöÿøšćÜÙüćö öĆę î ÙÜǰ ĒúąöĊ ø ąïïĒÖš ĕ ×ǰ Ùüćö×Ć é Ē÷š Ü øąĀüŠ ć ÜÖĆ îǰ ðøĆïðøčÜïĞćøčÜéĉî
ñúĉêõĆèæŤðúĂéÿćøóĉþÝćÖǰĕì÷ÖøĊîǰĂąēÖø
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
öĊđÿëĊ÷øõćóĔîÖćøøŠüööČĂÖĆîðŜĂÜÖĆîõĆ÷ÙčÖÙćöÝćÖìčÖÿćøìĉý ìĊęÝąöćÿĎŠĂćđàĊ÷îĔîìčÖøĎðĒïïǰ ǰ ĒúąđÿćĀúĆÖìĊęÿćöÙČĂǰ "4$$ǰ "4&"/ǰ 40$*0 $6-563"-ǰ$0..6/*5: ǰðøąßćÙöÿĆÜÙöĒúąüĆçîíøøö ĂćđàĊ÷îǰ öĊõćøąĀîšćìĊęĔîÖćøìĊęÝąĔĀšĂćđàĊ÷îđðŨîðøąßćÙöìĊę öĊðøąßćßîđðŨîýĎî÷ŤÖúćÜǰĂ÷ĎŠĂćýĆ÷øŠüöÖĆîõć÷Ĕêšǰ ÖãǰÖêĉÖć ÿĆÜÙöĒúąüĆçîíøøöđéĊ÷üÖĆîǰ öĊÙüćöđĂČĚĂĂćìøǰ öĊÙüćöđðŨî đĂÖõćóĔîÖćøĒÖš ĕ×ðŦ â ĀćßĊ üĉ ê ÙüćöđðŨ î Ă÷Ď Š × ĂÜóĊę î š Ă Üǰ ßćüĂćđàĊ÷îĔĀšóšîÝćÖÙüćö÷ćÖÝîǰ ĂćßâćÖøøöìĆĚÜĔîĒúą êŠćÜðøąđìýǰöĊÿ×č õćóøąïïÿćíćøèÿč×ìĊéę ëĊ üš îĀîšćǰÖćøéĎĒú ߊü÷đĀúČĂÖĆîÝćÖõĆ÷íøøößćêĉĔîøĎðĒïïêŠćÜėǰ ǰ ìĆĚ Ü ǰ ǰ đÿćĀúĆ Ö îĊĚ ÙČ Ă ÙüćöÿöïĎ ø èŤ × ĂÜÖćøđðŨ îǰ ßćüĂćđàĊ÷îǰìĊęÝąêšĂÜðøĆïêĆüǰðøĆïĔÝǰĔßšÙüćöđðŨîöîčþ÷ßćêĉ ÙïĀćÿöćÙöǰ ēé÷ĕöŠĒïŠÜĒ÷Ößîßćêĉǰ ýćÿîćǰ ĔîìčÖøĎðĒïïǰ ÙČĂìčÖÙîÝąêšĂÜóøšĂöìĊęÝąêšĂÜđðŨîßćüĂćđàĊ÷îĕðéšü÷ÖĆîǰ ÞąîĆĚîðøąßćßîÙîĕì÷ĀîċęÜĔîĂćđàĊ÷îǰÝćÖđéĉöìĊęöĊðøąßćÖø đóĊ÷Üǰ ǰÖüŠćúšćîÙîÖĘÝąöĊđóČĂę îïšćîĒüąĕðöćĀćÿĎđŠ óĉöę đךćöć øüöđðŨîǰ ǰúšćîÙîǰóČĚîìĊęìøĆó÷ćÖøđóĉęö×ċĚîǰðøąßćÖøöćÖ ×ċîĚ ǰóøöĒéîĀéĀć÷ĕðǰēĂÖćÿĒúąĂčðÿøøÙÝċÜöĊđìŠćėÖĆîĒìï ÝąĒ÷ÖĕöŠĂĂÖǰïčÙÙúĔéìĊÿę ćöćøëðøĆïêĆüĕéšøüéđøĘüǰÖĘöēĊ ĂÖćÿ ìĊęÝąĕ×üŠÙüšćĀćēĂÖćÿĕéšđøĘüÖüŠćïčÙÙúĂČęîėǰ ǰ ëšćÝąöĂÜëċÜךĂéĊĔîÖćøøüöêĆüÖĆîđðŨîĂćđàĊ÷îĔî åćîąÙîĕì÷ǰ Ă÷ŠćÜîšĂ÷đøČęĂÜךĂÝĞćÖĆéĔîÖćøđéĉîìćÜøąĀüŠćÜ ðøąđìýĔîÖúčöŠ ĂćđàĊ÷îÖĘÝąúé×ĆîĚ êĂîúÜĕöŠ÷ÜŠč ÷ćÖǰǰ×îćéĒúą ēÙøÜÿøšćÜìćÜđýøþåÖĉÝĔĀâŠ×îċĚ ÿćöćøëìĊÝę ąìĞćöćĀćÖĉîđúĊ÷Ě Ü ðćÖđúĊĚ÷ÜìšĂÜĕéšöćÖ×ċĚîǰ öĊđöĘéđÜĉîúÜìčîÝćÖđóČęĂîÿöćßĉÖĔî ÖúčŠöĂćđàĊ÷îĒúąõć÷îĂÖÖúčŠöđךć öćĔîïšćîđøćǰ ĒúąđøćÖĘÿćöćøëǰ ìĊę Ý ą ĕ ð ú Ü ìč î Ĕ î ï š ć î đ× ć ĕ é ǰš đߊîđéĊ÷üÖĆîǰÖćøĒ׊Ü×ĆîìĊøę îč ĒøÜÝą đðúĊę ÷ îĒðúÜēÙøÜÿøš ć Ü×ĂÜ đýøþåÖĉ Ý ĕì÷ĔĀš Ö š ć üĕðÿĎ Š Ýč é ìĊę Ē×ĘÜĒÖøŠÜ×ĂÜðøąđìýǰ ĒúąõćÙ đýøþåÖĉÝìĊöę öĊ úĎ ÙŠćđóĉöę ÿĎÜ×ċîĚ ǰíčøÖĉÝ ðŜĂÜÖĆîÖĞćÝĆéđóúĊĚ÷ĒúąĒöúÜ
ìĊęÙćéüŠćÝąĕéšðøąē÷ßîŤöćÖìĊęÿčéÙČĂÖúčŠöĂčêÿćĀÖøøöìĊęĔßš đìÙēîēú÷Ċ×ĆĚîÿĎÜǰ ĒúąĂčêÿćĀÖøøöìĊęñúĉêÿĉîÙšćöĎúÙŠćđóĉęö ǰǰ õćÙïøĉÖćøǰÖĘÝąêšĂÜÙüćöđßĊ÷ę üßćâđðŨîóĉđýþĀøČĂÖćøïøĉĀćø ÝĆéÖćøìĊöę ðĊ øąÿĉìíĉõćóǰÙîĕì÷ĒúąđóČĂę îßćüĂćđàĊ÷îöĊēĂÖćÿ ĔîÖćø×÷ć÷ĒúąìĞćíčøÖĉÝǰđîČęĂÜÝćÖ×îćé×ĂÜêúćéìĊęĔĀâŠ×ċĚî Ĕßšðøąē÷ßîŤÝćÖÖćøðøąĀ÷ĆéÝćÖÖćø×÷ć÷×îćéÖćøñúĉêǰ ēĂÖćÿìĊęÝąĕéšïčÙúćÖøÙčèõćóÿĎÜöćøŠüöÜćîÝćÖÖćøđÙúČęĂî ÷šć÷ĒøÜÜćîüĉßćßĊóĂ÷ŠćÜđÿøĊöĊöćÖ×ċĚîǰ ēé÷đÞóćąǰ ǰ ĂćßĊóîĊĚǰ üĉ ý üÖøǰ Ēóì÷Ť ǰ ó÷ćïćúǰ ìĆ î êĒóì÷Ť ǰ ïĆ â ßĊ ǰ îĆ Ö ÿĞ ć øüÝǰ ÿëćðŦê÷ÖøøöǰĒúąÖćøìŠĂÜđìĊę÷üǰ ǰ ëšćóĎéëċÜךĂéĊĒúąĕöŠóĎéךĂđÿĊ÷àąïšćÜÖĘéĎÝąðøąöćì ĕðÿĆÖĀîŠĂ÷ǰ éšćîךĂđÿĊ÷×ĂÜÖćøøüöÖĆîđðŨîĂćđàĊ÷îÖĘöĊĔî úĆÖþèąìĊęǰ ÝąìĞćĔĀšöĊÖćøĒ׊Ü×ĆîìĊęøčîĒøÜöćÖ×ċĚîǰ ìčÖÙîêšĂÜ Ē׊Ü×ĆîÖĆïðøąđìýìĊęöĊìøĆó÷ćÖøÿöïĎøèŤĒúąöĊĒøÜÜćîøćÙć ëĎÖǰ ÿĉîÙšć×ĆĚîêšîìĊęöĊÖøąïüîÖćøñúĉêĕöŠ÷čŠÜ÷ćÖàĆïàšĂîÝąëĎÖ øčÖĕúŠéšü÷ÖćøĔßšêšîìčîìĊęêĞęćÖüŠćǰ àċęÜĂćÝÝąìĞćĔĀšðøąđìýìĊęöĊ êšîìčîÿĎÜǰ ÙŠćĒøÜǰ ðŦÝÝĆ÷Öćøñúĉê ǰ ÿĎâđÿĊ÷ÿŠüîĒïŠÜìćÜǰ Öćøêúćéǰ ĔĀšĒÖŠðøąđìýìĊęöĊĒøÜÜćîÙŠćÝšćÜêĞęćÖÖüŠćǰ ÖćøĔßš ĒøÜÜćîđóČęĂîïšćîÝĞćîüîöćÖÖĘöĊךĂđÿĊ÷đîČęĂÜéšü÷ÝąêšĂÜøĆïǰ ñĉéßĂïéĎĒúĔîđøČęĂÜÿüĆÿéĉõćóǰ ÿč×õćóĂîćöĆ÷×ĂÜĒøÜÜćî đĀúŠćîĆĚîéšü÷ǰñúÖøąìïêŠĂüĆçîíøøö×ĂÜĕì÷đøćĔîđ×êóČĚîìĊę ìĊęöĊĒøÜÜćîêŠćÜßćêĉđĀúŠćîĊĚĂ÷ĎŠđðŨîÝĞćîüîöćÖ öîêøĊǰïčâÝøĆÿ ßöøöđÖþêøðúĂéÿćøóĉþ ïøĉþĆìǰĕì÷ÖøĊîĂąēÖøǰÝĞćÖĆé ēìø ǰ
ñúĉêõĆèæŤðúĂéÿćøóĉþÝćÖǰĕì÷ÖøĊîǰĂąēÖø
ïĞćøčÜĒúąđøŠÜÖćøđÝøĉâđêĉïēê
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
153
สมาคมการคาปุยฯ ชี้
‘การใชปุยเคมีที่ถูกตองและเหมาะสม’
หนทางการอยูรอดของเกษตรกรไทยในยุค AEC โดยสมาคมปุย
หากพูดถึงการทำการเกษตรกรรมในยุคปจจุบนั ในมุมหนึง่ ของเคมีเกษตร ในขณะนีอ้ าจจะถูกมองวาเปนผูร า ย ในสายตาของคนทำเกษตรกรรม และบุคคลทั่วๆ ไปในบางกลุม แตในแงของการที่ประเทศไทยเปนประเทศผูผลิต สินคาเกษตรระดับแถวหนาของโลก คงตองยอมรับวาการลด ละ เลิก การใชปจจัยการผลิตจากเคมีเกษตรในระดับ อุตสาหกรรม หรือเชิงพาณิชยในการผลิตพืชคงจะเปนเรื่องที่เปนไปไดยาก ซึ่งในวันนี้ สมาคมการคาปุยและธุรกิจการ เกษตรไทย ชีใ้ หเห็นในอีกมุมหนึง่ วา ปจจัยการผลิตจำพวกเคมีเกษตรนัน้ มีประโยชนตอ พืชอยูแ ลว แตทง้ั นีค้ งขึน้ อยูก บั เกษตรกรผูใชวาจะใชใหเกิดประโยชนอยางไร นั่นหมายถึง “การใชอยางมีความเขาใจ ใชอยางถูกตองและเหมาะสม” จึงจะบังเกิดประโยชนตอพืชอยางแทจริง โดยไมทำราย ทำลาย สิ่งมีชีวิตบนโลกใบนี้ แตกอนที่จะพูดคุยกับแมทัพของสมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย ขอเกริ่นนำถึงบทบาทของสมาคม ใหไดทราบกันกอน โดยแรกเริ่มสมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย กอตั้งขึ้นโดยการรวมตัวของผูประกอบการ คาปุยเคมี เมล็ดพันธุ และสารเคมีปราบศัตรูพืช เพื่อชวยแกไขปญหาเกี่ยวกับขั้นตอนการขออนุญาตนำเขาปุยเคมี แต นอกเหนือจากอำนวยความสะดวกใหกับบริษัทที่เปนสมาชิกแลวสมาคมฯ ยังสงเสริมใหมีการคนควาวิจัยหาแนวทาง ความรูเกี่ยวกับการเกษตรแผนใหมตอภาคเกษตรกรรมไทยมาอยางตอเนื่อง ภายในแนวทางที่ยึดถือ “เกษตรกรจะตอง คงอยูคูประเทศไทย” เพราะถาเกษตรกรอยูดีกินดี สมาชิกของสมาคมฯ ก็สามารถดำเนินธุรกิจควบคูกันไป แนวโนมการใชปจจัยการผลิต “ปุยเคมี” ของไทย คุณเปลงศักดิ์ ประกาศเภสัช นายกสมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย กลาววา แนวโนมธุรกิจเคมี เกษตรในประเทศไทยทั้งในแงของการผลิต การตลาดและการแขงขันในชวงครึ่งป 2557 ที่ผานมา ประเทศไทยมีอัตรา การขยายตัวภาคการเกษตรอยูที่รอยละ 0.8 และคาดวาตลอดทั้งปจะมีอัตราการขยายตัวอยูที่รอยละ 2.1-3.1 เฉพาะ สาขาพืชมีการขยายตัวรอยละ 1.5 เมื่อเทียบกับชวงเดียวกันของปที่ผานมา (ขอมูล : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร) แตปจจุบันหลายพื้นที่ของประเทศไทยตองประสบกับปญหาภัยแลง ทำใหขาดแคลนน้ำในการเพาะปลูก อันมีปจจัย ที่เกี่ยวของหลายปจจัย ซึ่งปญหาดังกลาวมีแนวโนมสงผลใหอัตราการขยายตัวของภาคเกษตรลดลงกวาที่คาดการณไว
158
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
โดยเฉพาะปุย เคมีทจ่ี ดั เปนปจจัยการผลิตทีส่ ำคัญของภาคเกษตรกรรม จากการสำรวจขอมูลในชวง 5 ปทผ่ี า นมา เกษตรกรไทยมีแนวโนมการใชเคมีเกษตรกลุมปุยเคมีเพิ่มมากขึ้น อันมาจากสิ่งจูงใจอาทิ ราคาผลผลิตที่สูงขึ้น และ นโยบายภาครัฐที่เขามาสนับสนุน ทำใหเกษตรกรมีอำนาจการซื้อเพิ่มขึ้น แตในปนี้ตั้งแตตนปมาจนถึงขณะนี้ ปริมาณ นำเขาเคมีเกษตรกลุมปุยเคมีนั้นนาจะลดลงถึงรอยละ 10 ซึ่งมีสาเหตุมาจากปจจัยดาน ราคาผลผลิตไมเปนที่จูงใจ และการลดมาตรการความชวยเหลือเกษตรกรจากภาครัฐจากหลายๆ โครงการ ประกอบกับปญหาภัยธรรมชาติ อยาง ภัยแลง น้ำทวม จึงทำใหการซื้อปจจัยการผลิตนั้นลดลง ทำใหความตองการใชปุยในปนี้อาจไมสูงเทากับปที่ผานๆ มา แนวโนมปริมาณความตองการใช และราคา “ปุยเคมี” ในปหนา เนือ่ งจากประเทศไทยไมสามารถผลิตแมปยุ เคมีใชเองได ฉะนัน้ ประเทศไทยก็ยงั คงตองพึง่ พิงการนำเขาแมปยุ เคมี จากตางประเทศเปนหลักตอไป ประกอบกับแทที่จริงแลวประเทศไทยมีการใชปุยเคมีในประเทศนอย เมื่อเปรียบเทียบ กับประเทศผูผ ลิตสินคาเกษตร หรือถาเทียบกับความตองการใชปยุ เคมีของโลกหรือในกลุม ประเทศเพือ่ นบานอยางประเทศ เวียดนามที่มีการพัฒนาทางดานเกษตรกรรมอยางตอเนื่องทำใหมีศักยภาพทางการผลิตพืชอาหารที่สำคัญมากขึ้น ในระดับโลก ฉะนัน้ การจะคาดการณถงึ ปริมาณการใช และราคาเคมีเกษตรหรือปุย เคมีในอนาคตนัน้ คงตองขึน้ อยูก บั หลายๆ ปจจัยดังทีก่ ลาวมาแลว ซึง่ ลวนมีความเชือ่ มโยงกันอยางหลีกเลีย่ งไมได เนือ่ งจากโลกการคาเสรีในปจจุบนั ทำใหเศรษฐกิจ ของทุกภูมิภาคทั่วโลกผูกโยงเขาดวยกัน จากรายงานการคาดการณปริมาณ ความตองการใชเคมีเกษตรของโลกในรูป ธาตุอาหารโดย IFA (international Fertilizer Industry Association) ไดประมาณการใชปุยเคมีในรูปของธาตุอาหารในป 2014-2015 ไววา จะมีปริมาณความตองการปุย ไนโตรเจนจะเพิม่ ขึน้ รอยละ 1.9 ปุย ฟอสฟอรัส รอยละ 2.4 และโพแทสเซียม รอยละ 2.5 โดยปริมาณความตองการใชทั้งหมดจะเพิ่มขึ้นรอยละ 2.1 ซึ่งจากความตองการใชปุยเคมีที่เพิ่มขึ้นของ โลกอาจ เปนปจจัยที่ทำใหราคาแมปุยเคมีเพิ่มสูงขึ้นไดเชนกัน แตทั้งนี้ก็ขึ้นอยูกับปจจัยแวดลอมอื่นๆ ประกอบกัน โอกาสปุยไทยในประเทศเพื่อนบาน ดานการตลาด การขยายฐานการผลิต หลังเปด AEC คุณเปลงศักดิ์ กลาวอีกวา จากการที่ ประเทศไทยมีการนำเขาเคมีเกษตร จำพวก แมปุยเคมีถึงรอยละ 95 สงผลใหประเทศไทย มีบทบาทหลักในการเปนประเทศผูนำเขาโดย เคมีเกษตรทีน่ ำเขามาก็มาจากหลายแหลงดวย กัน สวนใหญนำเขามาจากประเทศในแถบ ตะวันออกกลาง ยุโรป และเอเชียบางประเทศ ไดแก ประเทศจีน เกาหลี สวนในกลุม ประเทศ อาเซียน ไทยมีกานำเขาปุย จากประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย และ ฟลปิ ปนส เปนหลัก ซึง่ ประเทศ ในกลุมประเทศอาเซียนเหลานี้ตางก็ผลิตเพื่อ ใชและสงออก ซึ่งคาดวาในอนาคตประเทศ เหลานี้จะเพิ่มกำลังการผลิตให มากขึ้นเพื่อ ใชเองในประเทศและสงออก 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
159
สำหรับประเทศไทยเรานำเขาแมปยุ และนำมาผสมเปนสูตรเรียกวา ปุย เชิงประกอบ และปุย เชิงผสม จากนัน้ ก็ ใชในประเทศ และสงออกไปยังประเทศเพือ่ นบานใกลเคียงอยาง ประเทศลาว เมียนมาร มาเลเซีย และอีกหลายประเทศ กวาปละ 300,000 ตัน (ตัวเลขนี้เปนตัวเลขที่รวมการสงออกตามแนวตะเข็บชายแดนประเทศเพื่อนบานดวย) “อยางไรก็ตามสำหรับประเด็นการยายฐานการผลิตปุย เคมีในยังประเทศเพือ่ นบาน ก็ถอื เปนเรือ่ งในอนาคตอาจ มีความเปนไปไดอยางมาก ซึ่งหากประเทศไทยยังไมสามารถผลิตแมปุยเองได อาจจะมีผูประกอบการไทยเขาไปตั้ง โรงงานผลิตปุยในประเทศกลุมอาเซียนเนื่องจากมีวัตถุดิบเพื่อใชในการผลิต ตรงจุดนี้จึงอยากใหภาครัฐใหการสงเสริม สนับสนุนการนำทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยูมาใชใหเกิดประโยชน และสรางมูลคาเพิ่มใหกับประเทศไทยมากกวา เนื่อง จากไทยเรามีแหลงแมปุยโพแทสเซียมที่มีคุณภาพและมีปริมาณมากในพื้นที่ภาคอีสาน แตก็ยังไมรับการสนับสนุนจาก ภาครัฐ ตรงนี้อาจทำใหประเทศตองเสียโอกาส ที่จะไดใชทรัพยากรในประเทศเพื่อการพึ่งพาตนเอง ลดการนำเขา แต สรางมูลคาเพิ่มการสงออกใหไดมากขึ้น” ทางสมาคมฯ มองวา “ถาเราสามารถใชทรัพยากรที่มีอยูใหเกิดประโยชนสูงสุด นอกจากจะชวยลดการนำเขา แมปุยลงไดแลว เกษตรกรไทยก็จะไดใชปุยเคมีที่มีคุณภาพและราคาที่ถูกลงอีกดวย โดยเฉพาะอยางยิ่งในยุคของการ คาเสรีที่มีการแขงขันกันสูง” การปรับตัวของเกษตรกรเกี่ยวกับการใชปุยเคมีในยุค AEC การเปด AEC ที่จะมาถึงเกษตรกรของไทยคงจะไดรับผลกระทบทั้งในดานการแขงขันที่รุนแรงขึ้น ตนทุนการ ผลิตที่ไทยเราสูงกวาหลายประเทศในกลุมอาเซียน ปญหาดานแรงงาน ดังนั้นเกษตรกรไทยและภาครัฐจำเปนตอง เตรียมตัวเพื่อรับมือกับความเปลี่ยนแปลงไปพรอมๆ กัน โดยเฉพาะในภาคเกษตรกรรม ที่แมวาประเทศไทยจะมีตน ทุนการผลิตทีส่ งู การลดตนทุนเปนเพียงดานหนึง่ ในการเตรียมพรอมเทานัน้ แตกไ็ มใชคำตอบสุดทายเชนกัน เพราะถาจะ พูดถึงการแขงขันแลว คงตองหมายรวมไปถึงคุณภาพของผลผลิตดวย “แมวาปจจุบันราคาปจจัยการผลิตแทบทุกอยางจะยกขบวนกันถีบตัวสูงขึ้นเมื่อเทียบกับอดีตที่ผานมา จากจาก การลดตนทุนการผลิตแลว เกษตรกรควรจะมองเรื่องการเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตดวย โดยเกษตรกรจะตองใช ปจจัยการผลิตใหเกิดประสิทธิภาพสูงสุด ใชปุยเคมีใหถูกสูตร ถูกอัตรา ถูกเวลา และถูกวิธี เพื่อใหไดมาซึ่งผลผลิต ที่ดีมีคุณภาพ ซึ่งปุยเคมีก็ยังคงเปนปจจัยสำคัญ และภาครัฐจะตองเขามามีบทบาทใหความรูความเขาใจกับเกษตรก รผูใช ในดานการใชที่ถูกวิธี ในปริมาณที่เหมาะสมกับพืชแตละชนิด ชวยสงเสริมสนับสนุนการผลิต การตลาด รวมถึง ดูแลกำหนดมาตรฐานสินคาเกษตรใหเปนที่ยอมรับในระดับนานาประเทศ รวมถึงใหความรูกับผูบริโภคซึ่งเปนปลาย ทางของตลาดเกี่ยวกับความเขาใจ การใชปุยเคมี สารเคมี ที่ถูกตองดวยเชนกัน ทั้งนี้ก็เพื่อใหสังคมไดเขาใจวาแทที่ จริงแลว ปุย เคมี สารเคมี ไมใชฆาตกรตัวจริง แตฆาตกรทีแ่ ทจริงก็คอื “ผูใ ช” และ “เจตนา” ของผูใ ชตา งหาก ถารูจ กั ใชอยางถูกวิธีและเหมาะสมอันตรายก็ไมย่ำกรายเขามาอยางแนนอน” จากบทสรุปที่ชี้ใหเห็นในอีกมุมหนึ่งของปุยเคมี และสารเคมี คงจะทำใหผูที่ไดมีโอกาสอานหนังสือเลมนี้ คงเขาใจถึงทุกสรรพสิ่งบนโลกใบนี้วา ไมมีอะไรดี และไมมีอะไรไมดี ทุกสิ่ง ทุกอยาง ขึ้นอยูกับ ‘เจตนา’ ใชหรือไม… ตรงนี้ขอฝากใหผูอานทุกทานนำไปพิจารณากันตอไป
160
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
สื่อ
ศไท ย
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก
สื่อ
ศไท ย ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก GRAND RUBBER CO.,LTD
สื่อ
ศไท ย
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก
สื่อ
ศไท ย ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก
ศไท ย
สื่อ
ร ะเ ท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก นายอุทัย สอนหลักทรัพย์ สมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ
ธ.ก.ส. เผยผลงาน ครึ่งปบัญชี 57 พรอมปูพรมเปดสาขา ใน กทม. เพื่อระดมเงิน พัฒนาภาคเกษตร
ธ.ก.ส. โชวผลงานในรอบ 6 เดือน จายสินเชือ่ กระตุน เศรษฐกิจในภาคชนบทเพิม่ จากตนปกวา 3.2 หมืน่ ลานบาท สงผลใหยอดสินเชือ่ ในภาพรวมเพิม่ ขึน้ กวา 1.7 ลานลานบาท มีเงินฝากรวมกวา 1.05 ลานลานบาท ปูพรมขยายสาขาครบ ทุกเขตใน กทม. หวังเชิญชวนชาวเมืองหลวงเขามาใชบริการเพือ่ รวมชวยเหลือเกษตรกรและรวมพัฒนาภาคเกษตรกรรม ฉลองกาวยางสูป ท ่ี 49 ดวยการออกผลิตภัณฑสนิ เชือ่ อุน ใจคนไกลบาน เพือ่ ลดปญหาการพึง่ พาเงินกูน อกระบบ การฝาก เงินแบบคุมครองชีวิตและออม100 ลุนโชค 10 ลานกับสลากออมทรัพยธ.ก.ส. นายลักษณ วจนานวัช ผูจัดการธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.) เผยผลการดำเนิน งาน ในปบัญชี 2557 ของ ธ.ก.ส. ในรอบ 6 เดือน (1 เมษายน- 30 กันยายน 2557) วา ไดจายสินเชื่อเพิ่มขึ้นจากตนปบัญชี 2557 จำนวน 32,017 ลานบาท ทำใหมียอดสินเชื่อรวมที่กระจายตัวลงสูภาคชนบทแลวทั้งสิ้น 1,002,647 ลานบาท นอกจากนี้ยังมีสินเชื่อที่เขาไปสนับสนุนโครงการตามนโยบายของรัฐบาลอีก 771,471 ลานบาท แบงเปนเงินทุนของ ธ.ก.ส. จำนวน 242,758 ลานบาท และเงินทุนทีก่ ระทรวงการคลังค้ำประกัน ซึง่ อยูน อกงบการเงินจำนวน 528,713 ลานบาท รวมเปนเงินใหสินเชื่อทั้งสิ้น 1,774,118 ลานบาท เพิ่มขึ้นจากตนปรอยละ 8.38 โดยผานเครือขายสาขาที่ใหบริการ จำนวน 1,202 สาขา เกษตรกรทีไ่ ดรบั บริการรวม 7.5 ลานครัวเรือน ดานเงินฝากมียอดเงินฝากจำนวน 1,058,206 ลานบาท จำแนกเปน เงินฝากจากเกษตรกรและประชาชนทัว่ ไปจำนวน 699,331 ลานบาท เงินฝากนิตบิ คุ คลจำนวน 46,279 ลานบาท และเงินฝากราชการและรัฐวิสาหกิจจำนวน 312,596 ลานบาท จากผลการดำเนินงานดังกลาว ทำให ธ.ก.ส. มีสนิ ทรัพยรวม 1,248,522 ลานบาท หนีส้ นิ รวม 1,136,637 ลานบาท และสวนของผูถ อื หุน 111,915 ลานบาท โดยมีรายไดจากการดำเนินงานรวม 33,469 ลานบาท คาใชจา ยรวม 28,563 ลานบาท คงเหลือกำไรสุทธิ 4,902 ลานบาท ขณะที่ NPLs อยูที่รอยละ 4.61 ต่ำกวาชวงเดียวกันของปกอนซึ่งอยูที่รอยละ 5.6 ดานความสามารถในการทำกำไร ธ.ก.ส. บริหารสินทรัพยไดผลตอบแทน (ROA) รอยละ 0.76 ต่ำกวาชวงเดียวกันของ ปกอ นซึง่ อยูท ร่ี อ ยละ 0.89 โดยมีอตั ราสวนเงินกองทุนตอสินทรัพยเสีย่ งรอยละ 12.51 ซึง่ สูงกวาเกณฑมาตรฐานของ ธปท. และกฎกระทรวงวาดวยการดำรงเงินกองทุนตามกฎหมายที่กำหนดไวไมต่ำกวารอยละ 8.50
168
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นายลักษณกลาวตอไปวา ธ.ก.ส.ไดรบั การจัดสรรเงินงบประมาณรายจายประจำป 2558 จำนวน 84,553 ลานบาท เพือ่ นำมาชำระคืนตนเงินและดอกเบีย้ จากการดำเนินโครงการรัฐบาล ประกอบดวย โครงการรับจำนำผลผลิตการเกษตร จำนวน 71,380 ลานบาท เปนตนเงินจำนวน 36,335 ลานบาท โครงการประกันรายได จำนวน 6,889 ลานบาท เปนตน เงินจำนวน 3,559 ลานบาท โครงการชวยเหลือเกษตรกรผูปลูกขาวปการผลิต 2557/58 จำนวน 2,132 ลานบาท และ โครงการอื่นๆ อีก 4 โครงการ จำนวน 4,152 ลานบาท โดยภาระหนี้ที่เหลือรัฐบาลจะจัดสรรใหในปตอๆ ไป ในโอกาสกาวสูป ท ่ี 49 ธ.ก.ส. ตัง้ เปาหมายเปดสาขาในเขตกรุงเทพมหานครใหครอบคลุมทัง้ 50 เขต จากปจจุบนั ที่มี 41 สาขา เพื่ออำนวยความสะดวกใหลูกคาและเปดโอกาสใหชาวเมืองหลวงรวมใชบริการและฝากเงินกับ ธ.ก.ส. ซึง่ การฝากเงินกับ ธ.ก.ส. นอกจากไดผลตอบแทนทีด่ แี ลว ยังมีสว นรวมในการเกือ้ กูลภาคเกษตรกรรมเพราะเงินทุกบาท ธ.ก.ส. จะนำไปเปนทุนสนับสนุนการประกอบอาชีพของเกษตรกร เพือ่ สรางรายไดและพัฒนาคุณภาพชีวติ รวมทัง้ พัฒนา เศรษฐกิจฐานรากที่สำคัญของประเทศ โดยเปดตัวผลิตภัณฑ “สลากออมทรัพย ธ.ก.ส.” ในราคาหนวยละ 100 บาท จำนวนทั้งหมด 60 หมวด ๆ 10 ลานหนวย ระยะเวลาการฝาก 3 ป ซึ่งเมื่อฝากครบกำหนด ผูฝากจะไดรับคืนตนเงิน พรอมดอกเบี้ยหนวยละ 2.50 บาท และระหวางที่ถือสลากยังไดสิทธิลุนรับรางวัลทุกวันที่ 16 ของเดือน รวม 36 ครั้ง โดยรางวัลที่ 1 มีมลู คาถึง 10 ลานบาท และรางวัลอืน่ ๆ อีก 267,040 รางวัล รวมมูลคาครัง้ ละ 107.75 ลานบาท พรอม โปรโมชั่นพิเศษ ลุนรับทองคำหนัก 10 บาท เดือนละ 3 รางวัล ในชวง 6 เดือนแรกของการรับฝาก คือ ตั้งแตเดือน พฤศจิกายน 2557 - เมษายน 2558 รวม 180 รางวัล เริม่ ออกรางวัลครัง้ แรกในวันที่ 16 พฤศจิกายน 2557 นี้ ผลิตภัณฑ เงินฝากสงเคราะหชีวิต “ธ.ก.ส. เพิ่มรัก 12/10” ซึ่งเปนกรมธรรมออมทรัพยแบบไดรับเงินคืนเมื่อครบกำหนดสัญญา ระยะเวลาการสง 10 ป แตใหความคุม ครอง 12 ปโดยสามารถเลือกสงไดตามความสมัครใจ ขัน้ ต่ำเดือนละ 300 บาท หรือเพียงวันละ 10 บาท โดยคุม ครองชีวติ หรือทุพพลภาพสิน้ เชิงถาวรสูงสุด 200,000 บาท ชดเชยรายไดหากนอนรักษาตัว ในโรงพยาบาลสูงสุดวันละ 1,000 บาท นานถึง 30 วันตอปกรมธรรม เงินปลอบขวัญ 6 เทาของงวดเงินที่สงฝาก กรณี บุตรเสียชีวิต และเมื่อออมครบกำหนดไดสมนาคุณ 8 เทาของงวดเงินที่สงฝาก และผลิตภัณฑ “ธ.ก.ส. มอบรัก 1/1” ซึ่งเปนกรมธรรมคุมครองสินเชื่อ กรณีเสียชีวิตหรือทุพพลภาพสิ้นเชิงถาวรแกเกษตรกรลูกคา ในอัตรา 365 บาทตอป หรือเพียงวันละบาทตอความคุมครอง 100,000 บาท วงเงินคุมครองสูงสุด 200,000 บาท ซึ่งเงินฝากดังกลาวชวยสราง หลักประกันที่มั่นคงตอชีวิต เปนการสรางฐานการออมอยางมีแบบแผนและเปนภูมิคุมกันใหกับตนเองและครอบครัว ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง นอกจากนี้เพื่อเปดโอกาสใหลูกหลานเกษตรกรที่ ทำงานในเมืองไดเขาถึงบริการทางการเงินที่คิดดอกเบี้ย ในอัตราที่เปนธรรมเปนการลดภาระและปองกันปญหา การไปพึ่งพาเงินกูนอกระบบ ธ.ก.ส. ไดออกผลิตภัณฑ “สินเชื่ออุนใจคนไกลบาน” โดยใหพอแมซึ่งเปนลูกคา ธ.ก.ส.ชวยรับรองใหกับบุตรที่จะขอกู หากไมมีหลักทรัพย ก็สามารถ ใชบุคคลค้ำประกัน ก็สามารถกูไดในวงเงินไม เกินรายละ 100,000 บาท อัตราดอกเบีย้ รอยละ 1 ตอเดือน โดยลูกคา สามารถติดตอและใชบริการที่หลากหลายจาก ธ.ก.ส. ผานสาขาทั่วประเทศและในเขตกรุงเทพมหานคร ที่พรอมเปด ใหบริการแลวทั้ง 41 สาขา สำนักประชาสัมพันธและสื่อสารองคกร โทร 02 558 6100 ตอ 6733, 6734 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
169
โดย : ชัยฤทธิ์ ดำรงเกียรติ อธิบดีกรมการขาว
ทิศทางขาวไทยในประชาคมอาเซียน ประเทศสมาชิกอาเซียนนับไดวา เปนผูผ ลิตขาวรายใหญของโลก ๖ ประเทศ ไดแก ประเทศอินโดนีเซีย เวียดนาม ไทย ฟลิปปนส เมียนมาร และกัมพูชา มีผลผลิตรวม ๑๑๑.๖๙๑ ลานตันขาวสาร ในป ๒๕๕๕/๕๖ คิดเปนรอยละ ๒๓.๗๗ เมื่อเปรียบเทียบกับผลผลิตรวมของโลก สำหรับการสงออกประเทศสมาชิกอาเซียนก็ถือเปนผูสงออกขาวรายใหญของโลกเชนกัน ไดแก ไทย เวียดนาม เมียนมาร และกัมพูชา มีปริมาณการสงออกในป ๒๕๕๕/๕๖ จำนวน ๑๖.๑๒๕ ลานตันขาวสาร คิดเปนรอยละ ๔๒.๙๑ ของปริมาณสงออกขาวของโลก ๓๘.๓๒๗ ลานตันขาวสาร ดังนั้น ประเทศสมาชิกอาเซียนจึงมีความสำคัญในเรื่องการผลิตและการคาขาวของโลก เมื่อวิเคราะหศักยภาพ ของขาวไทยกอนเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน จะเห็นไดวาในปจจุบันขาวไทยมีทั้งขอดีและขอดอยที่นาสนใจ ดังนี้ ดานการผลิตขาว ไทยผลิตขาวไดดมี ากและมีเสถียรภาพสูง เนือ่ งจากสภาพ ภูมปิ ระเทศเอือ้ อำนวย มีความเสีย่ งจากภัยธรรมชาตินอ ย ผลผลิต ขาวมีความหลากหลายชนิด และคุณภาพดี แตมผี ลผลิตตอไรตำ่ ตนทุนการผลิตสูง โครงสรางพื้นฐานดานดินและน้ำยังไมพรอม ชาวนาและองคกรชาวนาไมเขมแข็ง ขาดการปฏิบัติที่ดี ดานการแปรรูปขาวและผลิตภัณฑ กระบวนการสีแปรสภาพขาวมีประสิทธิภาพสูง ในป ๒๕๒๔ มีโรงสี ๓๘,๖๒๑ แหง มีเทคโนโลยีการแปรรูปขาว ผลิต ภัณฑขา ว มีบรรจุภณั ฑทห่ี ลากหลายและมีคณุ ภาพแตการพัฒนา ผลิตภัณฑขาวขั้นสูงเพื่อสรางมูลคาเพิ่มยังมีนอย
170
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ดานการตลาด ขาวไทยเปนขาวคุณภาพดีทั้งขาวขาว และขาวหอมโดยเฉพาะขาวหอมมะลิ ปลอดจากการดัดแปลงพันธุกรรม (GMOs) ระบบและเครือขายการคาขาวมีความเขมแข็ง แตมีความไมแนนอนในการคาขาว เปลี่ยนแปลงนโยบาย การตลาดบอยครั้ง และขาดความตอเนื่อง การเตรียมความพรอมของขาวไทยดานการผลิตดานการตลาดทัง้ ในตลาดโลก และตลาดอาเซียน ไทยตองกำหนด แนวทางการพัฒนาและปฏิรูปขาวไทยสูอนาคตอยางยั่งยืน ดังนี้ ปฏิรูปนโยบายขาวของรัฐบาล กำหนดใหการพัฒนาขาวและชาวนาเปนวาระแหงชาติ ที่มีการกำหนดเปาหมาย แผนพัฒนา ชวงเวลา (ระยะสั้นระยะยาว) อยางชัดเจนและตอเนื่อง การจัดตั้งคณะกรรมการ บริหารขาวแหงชาติ มีองคประกอบจากภาคการผลิต ภาคการ ตลาด ชาวนา และผูทรงคุณวุฒิ ในสัดสวนที่เหมาะสม ปรับปรุงองคกรที่เกี่ยวของกับขาวใหเปนองคกรที่มี ศักยภาพ ทัง้ ดานวิจยั พัฒนา การผลิตและการตลาดทีม่ ลี กั ษณะ one stop service เพือ่ ใหมกี ารบูรณาการการทำงาน อยางเปน รูปธรรม และมีขีดความสามารถในการสงเสริม และสนับสนุน ชาวนาไดอยางทั่วถึงและรวดเร็ว อีกทั้งกำหนดใหจังหวัดและ องคกรปกครองสวนทองถิน่ มีภารกิจและรับผิดชอบในการบริหาร จัดการขาวในระดับพื้นที่ ปฏิรูปการวิจัยและพัฒนาขาว จัดตั้งสถาบันวิจัยขาวแหงชาติใหเปนศูนยกลางในการ บริหารจัดการวิจยั และพัฒนาขาวของประเทศ โดยจัดทำยุทธศาสตร การสรางโจทยวิจัย การบูรณาการงานวิจัยใหคลอบคลุมทุกมิติ อยางเปนเอกภาพ โดยสรางความพรอมขั้นสูงทั้งดานบทบาท หนาที่ งบประมาณ สถานที่ อุปกรณทท่ี นั สมัย มีนกั วิจยั เพียงพอ อีกทั้งมีการเสริมสรางแรงจูงใจใหแกนักวิจัย ปฏิรูปโครงสรางพื้นฐานและระบบขอมูล ขยายการพัฒนาแหลงน้ำทุกรูปแบบ ทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญตามสภาพพื้นที่ปลูกขาวใหมีประสิทธิภาพ เพียงพอและทั่วถึง จัดระเบียบที่ดินเพื่อการทำนา ฟนฟูความอุดมสมบูรณของดิน และขยายพื้นที่จัดรูปที่ดินใหมากขึ้น ตลอดจนมีการปรับระดับพื้นที่นา (Land leveling) ใหราบเรียบสม่ำเสมอ ทำใหสามารถบริหารจัดการน้ำไดอยางมี ประสิทธิภาพ จัดตั้งศูนยขอมูลขาวอัจฉริยะใหเปนศูนยกลางขอมูลขาวทั้งหมด ทั้งภายในและตางประเทศ ใหมีมาตรฐาน มี ความแมนยำ และมีความเปนเอกภาพ เพื่อสามารถใหการสนับสนุนการตัดสินใจของทุกภาคสวนไดอยางรวดเร็ว 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
171
ปฏิรูปโครงสรางการผลิตขาว กำหนดเขตสงเสริมการผลิตขาว (Zoning) ทั้งเพื่อการคาและบริโภค ตามกลุมพันธุขาว รวมทั้งตลาดเฉพาะ (Niche Market) เชน ขาวอินทรีย ขาว GAP ขาว GI เปนตน พรอมสรางตลาดรองรับควบคูกันไป จึงจะชวยใหการ กำหนดเขตสงเสริมการผลิตขาวเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ กรณีพน้ื ทีไ่ มเหมาะสมปลูกขาว ๑๑.๒๒ ลานไร ควรเสนอ มาตรการทดแทนใหชาวนาเปลี่ยนไปปลูกพืชอื่น หรือทำอาชีพอื่นดวยความสมัครใจ สนับสนุนการจัดระบบการปลูกขาวอยางเขมงวดเพื่อฟนฟูความอุดมสมบูรณของดินและมีการบริหารจัดการน้ำ ทีด่ แี ละประหยัด โดยใหชาวนาปลูกขาวไมเกินปละ ๒ ครัง้ และปลูกขาวพรอมกันในพืน้ ทีบ่ ริเวณเดียวกัน ซึง่ ทางรัฐบาล จะตองสนับสนุนชวยเหลือใหมีการปลูกพืชหลังนา และปุยพืชสด สงเสริมใหชาวนาตองทำนาอยางประนีต โดยจัดใหมีการถายทอดความรู การประชาสัมพันธใหมีความเขาใจ อยางทัว่ ถึง ๓.๗ ลานครัวเรือน ถึงวิธกี ารใชเทคโนโลยี ปจจัยการผลิตอยางถูกตองเหมาะสมและเปนมิตรกับสิง่ แวดลอม มุงเนนการเพิ่มผลผลิตตอไร การลดตนทุนการผลิต การยกระดับคุณภาพผลผลิตขาวใหปลอดภัย
ปฏิรูปชาวนาและองคกรชาวนา การพัฒนาชาวนาเปนหัวใจสำคัญในการพัฒนาขาว โดยตองปลูกฝงจิตสำนึกใหชาวนารูจักพึ่งพาตนเอง พึ่งพาซึ่งกันและกันในระบบกลุมและองคกรตางๆ ดวยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอยางจริงจัง แทนที่จะรอคอยความ ชวยเหลือจากภาครัฐ นอกจากนั้นสนับสนุนการสรางชาวนารุนใหมโดยเริ่มตั้งแตการศึกษาของภาครัฐทุกระดับ เพื่อ แกปญหาขาดแคลนชาวนาในอนาคต และยกระดับการทำนาของประเทศ สงเสริมใหศูนยขาวชุมชนที่มีอยูประมาณ ๓,๐๐๐ ศูนย ซึ่งมีกระจายอยูตามหมูบานชาวนาทั่วประเทศ ใหมี ความเขมแข็งและเปนศูนยกลาง หรือเครือขายของชาวนาระดับพื้นที่ ซึ่งมีศักยภาพตั้งแตการบริหารจัดการปจจัย การผลิต เชน เมล็ดพันธุ ปุย สารเคมี การผลิตเมล็ดพันธุเพื่อแลกเปลี่ยนหรือจำหนายในชุมชน เปนศูนยรวมเครื่อง จักรกลการเกษตร การเผยแพรขอมูลขาวสารและองคความรูเรื่องขาว การมีโรงสีแปรสภาพขาวเพื่อบริโภคและ จำหนาย การสรางมูลคาเพิ่มโดยการแปรรูปสินคาขาว ตลอดจนการจัดทำบรรจุภัณฑและจำหนายสินคาขาว ซึ่งจะ ชวยเพิ่มรายไดและลดรายจายอันจะกอใหเกิดความยั่งยืนในการยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวนา
172
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ปฏิรูประบบการจำหนายขาว สนับสนุนการสรางมูลคาเพิ่มขาว โดยการแปรรูปสินคาขาวทั้งที่เปนอาหารและไมใชอาหาร การบรรจุภัณฑ สงเสริมใหมีการสีแปรสภาพเปนขาวสารของชาวนาและองคกรชาวนา แทนการจำหนายขาวเปนขาวเปลือกเพราะจะ ชวยใหชาวนามีรายไดเพิ่มขึ้น โดยการสนับสนุนงบประมาณ และเครื่องมืออุปกรณจากภาครัฐ สงเสริมใหสหกรณการเกษตร ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตรเปนองคกรหลักในการเชื่อมโยง ระหวางการผลิตและการจำหนายขาวของชาวนา เพราะชาวนาสวนใหญขาดความรูและประสบการณดานการตลาด ภาครัฐตองกำหนดกลไกในการกำกับดูแลผลประโยชนใหเกิดความเปนธรรมในการจำหนายขาวกับผูมีสวน ไดสวนเสียทั้งหมด (Benefit Sharing) ไดแก ชาวนา โรงสี ผูประกอบการขาวถุง ผูสงออกและผูบริโภค แนวทางปฏิรปู ขาวไทยสูอ นาคตอยางยัง่ ยืน เปนความทาทายของรัฐบาลทีจ่ ะตองขับเคลือ่ นการบริหารจัดการสินคา ขาวของประเทศใหหลุดพนจากปญหาเดิมๆ ที่สะสมมานาน เพื่อชาวนาไทยจะไดมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นมีความมั่นคง ในอาชีพการทำนา และสรางความมั่นใจวาประเทศไทยจะเปนผูนำเรื่องขาวของโลกและประชาคมอาเซียนตลอดไป
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
173
๑๒ ป
สำนักงานมาตรฐานสินคาเกษตรและอาหารแหงชาติ (มกอช.) องคกรนำดานการมาตรฐานสินคาเกษตรและอาหารสูระดับสากล สำนักงานมาตรฐานสินคาเกษตรและอาหารแหงชาติ (มกอช.) จัดตั้งขึ้นในวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2545 ตามกฎ กระทรวงแบงสวนราชการ สำนักงานมาตรฐานสินคาเกษตรและอาหารแหงชาติ กระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. 2545 โดยอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 8 ฉ แหงพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดิน (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2543 เปนหนวยงานระดับกรม ภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณเพือ่ เปนศูนยกลางในการประสานงานและพัฒนามาตรฐาน สินคาเกษตรของประเทศใหสอดคลองกับมาตรฐานสากล โดยรวมมือกับหนวยงานตางๆ ภายในกระทรวงเกษตร และ สหกรณ มุง การใหบริการแบบเบ็ดเสร็จในการนำเขาและสงออกสินคาเกษตร มีภารกิจเปนหนวยงานกลางดานมาตรฐาน สินคาเกษตรและอาหาร โดยกำหนด ตรวจสอบรับรอง ควบคุม และสงเสริมมาตรฐานสินคาเกษตร ตั้งแตระดับไรนา จนถึงผูบริโภค ตลอดจนการเจรจาแกไขปญหาทางการคาเชิงเทคนิค เพื่อปรับปรุงและยกระดับคุณภาพสินคาเกษตร และอาหารของไทยใหไดมาตรฐาน รวมทั้งเพื่อใหมีคุณภาพและความปลอดภัยตามมาตรฐานสากล สามารถแขงขัน ไดในเวทีโลก
อำนาจหนาที่
1. ดำเนินการตามกฎหมายวาดวยมาตรฐานสินคาเกษตรและกฎหมายอื่นที่เกี่ยวของ 2. เสนอแนะนโยบาย แนวทาง และมาตรการในการกำหนด การตรวจสอบรับรองการควบคุม การสงเสริม และการพัฒนามาตรฐานสินคาเกษตรและอาหารของประเทศ 3. กำหนดยุทธศาสตรดานความปลอดภัยสินคาเกษตรและอาหาร รวมทั้งกำกับดูแล เฝาระวัง และเตือนภัย 4. ประสานงาน กำหนดทาที และรวมเจรจาแกไขปญหาดานเทคนิค ดานมาตรการทีม่ ใิ ชภาษี และดานการกำหนด มาตรฐานระหวางประเทศ 5. เปนหนวยงานกลางในการประสานงานกับองคการมาตรฐานระหวางประเทศดานคุณภาพและความปลอดภัย ของสินคาเกษตรและอาหาร รวมทั้งการดำเนินการภายใตความตกลงวาดวยการบังคับ ใชมาตรการสุขอนามัยและ สุขอนามัยพืช และในสวนที่เกี่ยวของกับสินคาเกษตรและอาหาร ในความตกลงวาดวยอุปสรรคทางเทคนิคตอการคา 6. เปนหนวยรับรองผูประกอบการตรวจสอบมาตรฐานดานสินคาเกษตรและอาหารของประเทศ 7. เปนศูนยกลางขอมูลสารสนเทศดานการมาตรฐานสินคาเกษตรและอาหาร 8. ปฏิบตั กิ ารอืน่ ใดตามทีก่ ฎหมายกำหนดใหเปนอำนาจหนาที่ ของสำนักงานหรือตามทีร่ ฐั มนตรีหรือคณะรัฐมนตรี มอบหมาย
174
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
แผนการดำเนินงานในป 2558 ในป 2558 มกอช. ไดกำหนดทิศทางการดำเนินงานใหสอดรับกับนโยบาย ของกระทรวงเกษตรและสหกรณตลอด จนสถานการณทางการคาที่เปลี่ยนแปลงไป โดยเฉพาะการเปดตลาดเสรีภายใตกรอบความตกลงประชาคมเศรษฐกิจ อาเซียน โดยไดกำหนดแผนขับเคลือ่ นในการ พัฒนาและผลักดันมาตรฐานสินคาเกษตรของไทย ใหเกิดการยอมรับ ระดับสากล พัฒนาระบบการตรวจสอบรับรองและควบคุมกำกับ สินคาเกษตรใหเปนไปตามมาตรฐาน ปกปองและรักษา ผลประโยชนสนิ คาเกษตรและ อาหารของไทย โดยมีการบริหารองคกรตามหลักธรรมาภิบาล ดังนี้ 1. จัดทำมาตรฐานสินคาเกษตรเพิม่ เติมโดยปเปาหมาย ๒๒ เรือ่ ง ประกอบดวย มาตรฐานทัว่ ไป (สมัครใจ) ๑๘ เรือ่ ง แยกเปน มาตรฐานสินคา ๕ เรือ่ ง ไดแก มะละกอ ถัว่ ฝกยาว มันฝรัง่ เห็ดเข็มทอง และมะมวง มาตรฐาน ระบบการผลิต ๑๑ เรือ่ ง เชน GAP ฟารมไกพนั ธุ ฟารมเลีย้ งสัตวนำ้ จืด ฟารมสุกร ฟารมกวาง ฟารมเนือ้ เปด GMP : สถานอนุบาลกลาไม แนวทางปฏิบตั ิ : ฟารมเลีย้ งกุง ทะเล และหลักปฏิบตั กิ ระบวนการ รมผลไมสดดวยกาซซัลเฟอร ไดออกไซด มาตรฐานขอกำหนดทั่วไป ๓ เรื่อง เชน แนวทางการกำหนดและประยกตใชเกณฑจุลชีววิทยาเกี่ยวกับ อาหารและการชันสูตร โรคไอเอชเอชเอ็นวี ในกุง และจัดทำมาตรฐานบังคับ จำนวน ๔ เรือ่ ง อาทิ GMP สำหรับ ศูนยรวบรวมน้ำนมดิบ และ GAP สำหรับฟารมเพาะฟกลูกกุงทะเลปลอดโรคเปนตน 2. ขยายขอบขายการรับรองระบบงานดานการตรวจรับรองสินคาเกษตร และ อาหารสำหรับหนวยรับรอง (CB) และหนวยตรวจ (IB) ภาคเอกชน ตลอดจนตรวจ ประเมินและรับรองหนวยรับรองและหนวยตรวจตามมาตรฐานสากล 3. รวมเจรจาแกไขปญหาสงออกและเปดตลาดสินคาเกษตรและอาหาร 4. ควบคุมตรวจสอบและเฝาระวังมาตรฐานสินคาเกษตรและสรางเครือขาย เฝาระวังทั่วประเทศ
ศักดิ์ชัย ศรีบุญซื่อ เลขาธิการ สำนักงานมาตรฐาน สินคาเกษตรและอาหารแหงชาติ (มกอช)
ดุจเดือน ศศะนาวิน รองเลขาธิการ
พิศาล พงศาพิชณ รองเลขาธิการ 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
175
รวมกับองคการอุตสาหกรรมปาไมจัดคาราวานสัญจรในถิ่นทุรกันดาร ณ อำเภอทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
เกษตรสัญจร อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา
176
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
เกษตรสัญจร จ.จันทบุรี ตราด
เกษตรสัญจรเชียงใหม
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
177
กิจกรรมการประชุมสามัญประจำป
178
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
กิจกรรมการประชุมสามัญประจำป1
1
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
179
กิจกรรมรดน้ำดำหัวอธิการ ม.เกษตรศาสตร และคณะที่ปรึกษาสมาคม
180
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
กิจกรรมการประชุมสามัญประจำป
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
181
สัมมนาเชิงปฏิบัติการ สุดยอดนวตกรรมผลิตมะนาวนอกฤดู และการขยายพันธุดวยใบ
182
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
1
แสดงยินดีนายก สงมอบงาน
การแสดงความยินดีในโอกาสตางๆ
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
183
อบรมหลักสูตร เทคนิคการเขียนขาว
184
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
ทำเนียบสื่อสังกัดของสมาชิก สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย หนังสือพิมพ อาคารเนชั่นทาวเวอร ถนนบางนา-ตราด กิโลเมตรที่ 4.5 เขตบางนา กทม. โทร. 0-2338-3356-7
วิภาวดีรังสิต 7 จอมพล จตุจักร กทม. โทร 0-2272-1701-2 www.thairath.co.th
1858/51-62 อาคารเนชั่นทาวเวอร ชั้นที่ 12,13 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กทม. 10260 โทร. 0-2338-3645
12 ถนนเทศบาลนฤมาล หมูบาน ประชานิเวศน 1 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 โทร. 0-2580-0021
40/9 เทศบาลนิมิตใต ประชานิเวศน 1 ลาดยาว จตุจักร กทม. 10900 0-2954-3921-8 , 0-2954-4999
12 อาคาร 6 ถ.ราชดำเนิน เขตพระนคร กรุงเทพฯ www.siamrath.co.th
1 ซอยปลื้มมณี วิภาวดีรังสิต แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กทม. 10900 0-2513-0230-3 , 0-2513-3107 www.banmuang.co.th
96 หมูที่ 3 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงตลาดบางเขน เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร โทร. 0-2973-5000 ตอ 416, 432
222/144 ถนนวิภาวดีรังสิต กทม. โทร. 0-2936-4222 www.bangkok-today.com
อาคารจุฑามาศ ชั้น 7 เลขที่ 89/169-170 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงตลาดบางเขน เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ 10210 www.thannews.th.com
1/4 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงตลาดบางเขน เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร 10210 www.dailynews.co.th
36/2-3,4 ม.4 ต.สันผีเสื้อ อ.เมือง จ.เชียงใหม โทร. 0-5385-2719 nbncm@hotmail.com
186
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
นิตยสาร 21 ถนนเทศบาลนฤมาล แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กทม. 10900 โทร. 0-2580-0021 , 0-2589-0020
19/27 ถนนงามวงศวาน ซ.งามวงศวาน 62 ลาดยาว จตุจักร กทม. 10900 โทร. 0-2579-9414, 0-2561-4517
27/44 ถ.เทศบาล 6 หมู 3 ต.บางโพธิ์เหนือ อ.สามโคก จ.ปทุมธานี 12160 โทร. 0-2593-1481
81 หมู 4 ซ.เพชรเกษม 102/3 ถนนเพชรเกษม แขวงหลักสอง เขตบางแค กทม. โทร. 0-2809-4211-13
22 ซ.ชำนาญอักษร ถ.พหลโยธิน 9 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กทม.
18 ซอยลาดปลาเคา 63 ถนนลาดปลาเคา แขวงอนุสาวรียชัย เขตบางเขน กทม. โทร. 0-2940-3855-6 www.satapornbooks.co.th
46/331 ต.บางคูรัด อ.บางบัวทอง นนทบุรี www.kasetchivapap.plazathai.com
8/35 หมูบานอมรพันธนคร 8 สวนสยาม9 (แยก 3) ถ.เสรีไทย แขวง/เขตคันนายาว กทม.10230 www.neonbookmedia.com
78/423-424 ซอยรามคำแหง 180 ถนนรามคำแหง เขตมีนบุรี กทม.
8/35 หมูบานอมรพันธนคร 8 สวนสยาม 9 (แยก 3) ถนนเสรีไทย แขวง/เขตคันนายาว กทม. โทร. 0-2517-7265-6 www.neonbookmedia.com
4/43 ซอยวัดเทวสุนทร ถ.งามวงศวาน ลาดยาว จตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2580-9516 , 0-2580-7924
230/85 ซอยลาดพราว 1 แยก33 ถนนลาดพราว แขวงจอมพล เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 โทรศัพท/โทรสาร 0-2938-5099
115/115 หมูบานเมืองประชา ซ.8 ต.บางคูวัด อ.เมือง จ.ปทุมธานี โทร. 0-2976-7275
101/128 หมู 10 หมูบานมัณฑนาราชพฤกษ ถ.ราชพฤกษ ต.บางกราง อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000 โทร./แฟกซ 0-2422-6346
34/338 ม.2 ต.คลองสาม อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี โทร. 0-2592-2911
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
187
3003/3 ม.1 ซ.โปษยานนท ต.สำโรงเหนือ อ.เมือง จ.สมุทรปราการ โทร. 0-2745-4934 , 08-5070-8661
112/844 การเคหะบางนา ถ.บางนา-ตราด ซ.บางนา 46 เขตบางนา กรุงเทพมหานคร
3003/3 ม.1 ซ.โปษยานนท ต.สำโรงเหนือ อ.เมือง จ.สมุทรปราการ โทร. 0-2745-4934 , 08-5070-8661
1905 หมู 7 ซ.สุขุมวิท ต.สำโรงเหนือ อ.เมือง จ.สมุทรปราการ 102270 โทร. 0-2361-5936, 08-5074-5055
111/233 หมูบานอัมรินทรนิเวศน 3 ถนนสายไหม แขวง/เขตสายไหม กทม. โทร. 0-2990-3724 , 08-5955-5077
118/8 ม.6 ซ.สหกรณ 1 (แยกแจมเจริญ) ถ.ประดิษฐมนูธรรม แขวง/เขตลาดพราว กทม. กทม. โทร.08-7007-2712
วิทยุ 9 ซ.อารียสัมพันธ ถ.พระราม 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กทม. 10400 โทร. 0-2618-2323-40 http;//www.prd.go.th
อาคารสถานีวิทยุ มก. ชั้น 2 50 พหลโยธิน ลาดยาว จตุจักร กทม. 10900 โทร. 0-2579-0113
63/1 ถนนพระราม 9 แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กทม.10310 www.mcot.net/ModerNineTV
188
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
2143/1 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร โทร. 0-2579-3927 , 0-2562-0165 E-mall; am1386news@doae.go.th
สถานีโทรทัศน 3199 อาคารมาลีนนททาวเวอร พระราม 4 แขวงคลองตัน เขตคลองเตย กทม. 10110 www.thaitv3.com
210 ถ.พหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กทม. 10400 www.tv5.co.th
998/1 ซอยรวมศิริมิตร พหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กทม. 10900 http;//ch7.com
63/1 ถนนพระราม 9 แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กทม. 10310 www.mcot.net/ModerNineTV
236 ถ.วิภาวดีรังสิต เขตดินแดง กทม. http;//nbttv.prd.go.th
145 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงตลาดบางเขน เขตหลักสี่ กทม. 10210 โทร. 0-2790-2000
อาคารทิปโก พระราม 6 พญาไท กทม. www.TNNThailand.com
333/3 หมูบานรัชดานิเวศน ซอย 19 ถนนประชาอุทิศ แขวงสามเสนนอก www.kantana.com
44 หมู 10 ถนนบางนา-ตราด กิโลเมตรที่ 4.5 เขตบางนา กทม. www.nationchannel.com
18 อาคารทรูทาวเวอร ถ.รัชดาภิเษก แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กทม. 10310
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
189
รายชื่อสมาคมที่เกี่ยวของกับภาคการเกษตร สมาคมนิสิตเกามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร 50 ถ.พหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2579-2419
สมาคมดินและปุยแหงประเทศไทย ตึกภาควิชาปฐพีวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2940-6472
สมาคมการคาและธุรกิจการเกษตรไทย 106 ถนนฉิมพลี แขวงฉิมพลี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 โทร.0-2434-2403, 0-2448-7616
สมาคมพืชสวนแหงประเทศไทย 50 งามวงศวาน แขวง ลาดยาว เขต จตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 โทร. 0-2940-6578
สมาคมการคาปุยและธุรกิจการเกษตรไทย 106 ถนนฉิมพลี แขวงฉิมพลี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 โทร. 0-2448-7616
สมาคมอารักขาพืชไทย ชั้น 3 อาคารสมาคม นิสิตเกามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร ในพระบรมราชูปถัมป เลขที่ 50 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพ 10900 โทร. 0-2561-5431
สหกรณโคเนื้อพันธุกำแพงแสน ศูนยสาธิตการผลิตโคเนื้อครบวงจร (คาวบอยแลนด) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกำแพงแสน อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม 73140 โทร. 034-281-683, 034-281-361
สมาคมการคาผูผลิตปุยไทย 50 ถ.พหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2940-5990
สมาคมการคาเมล็ดพันธุไทย หอง 732 ชั้น 7 อาคารสถาบันคนควาและพัฒนาผลิตภัณฑ อาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร เลขที่ 50 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2955-1710-1
สมาคมคนไทยธุรกิจเกษตร 99/22 หมู 12 ซอยคงเพิม่ พูล ถนนรามอินทรา14 แขวงลาดพราว เขตลาดพราว กรุงเทพฯ โทร. 02-907-0154-5
สมาคมวิทยาการวัชพืชแหงประเทศไทย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร โทร. 0-2579-0113, 0-2579-0840, 0-2579-0870
สมาคมไมดอกประดับแหงประเทศไทย 56/1 ซ.จัดสรรเอื้อวัฒนสกุล ถ.พัฒนาการ เขตสวนหลวง กรุงเทพฯ 10250
สมาคมผูสงออกดอกกลวยไมไทย 245/53 ซ.ยุทธศิลป แขวงบางยี่ขัน เขตบางกอกนอย กรุงเทพฯ 10700 โทร. 0-2883-2158
สมาคมกีฏและสัตววิทยาแหงประเทศไทย 50 ถ.พหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจัตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2940-6996
สมาคมเทคโนโลยีชีวภาพสัมพันธ 55/615 โครงการสุโขทัยอเวนิว ถ.บอนดสตีท ต.บางพูด อ.ปารเกร็ด จ.นนทบุรี โทร.0-2503-2054-5
สมาคมชาและกาแฟไทย 65/11 ซอยแจงวัฒนะ 1, ถนนแจงวัฒนะ, แขวงตลาดบางเขน เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร, 10310 โทร.02-973-5090-5
สมาคมผูผ ลิตถุงมือยางแหงประเทศไทย 24 ซอยรามคำแหง 19 ถนนรามคำแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะป กรุงเทพฯ 10240 โทร.0-2314-0783
สมาคมอาหารแชเยือกแข็ง 92/6 ชั้น 6 อาคารสาทรธานี 2 ถ. สาทรเหนือ เขตบงรัก กรุงเทพฯ 10500 โทร. 0235-5622-4, 636 9001-4
สมาคมการคาปจจัยการผลิตสัตวน้ำไทย 87/209 หมู 7 ซอย ชูชาติอนุสรณ ถนนติวานนท ตำบลบางตลาด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
สมาคมปรับปรุงพันธุ และขยายพันธุพืชแหงประเทศไทย อาคารสถาบันวิจัยพืชไร กรมวิชาการเกษตร จตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2562-0502
สมาคมนักวิจัยและเพาะเห็ดแหงประเทศไทย ตึกวิจัยเห็ด กรมวิชาการเกษตร จตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2561-1473, 0-2579-0147
สมาคมดินและปุยแหงประเทศไทย ตึกภาควิชาปฐพีวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2940-6472
สมาคมอนุรักษดินและน้ำแหงประเทศไทย กรมพัฒนาที่ดิน ถนนพหลโยธิน จตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2561-0773
สมาคมผูสงออกขาวไทย 37 ซอยงามดูพลี ถนนพระราม 4 แขวงทุงมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพมหานคร 10120 โทร. 0-2287-2674-7
190
15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
รายชื่อสมาคมที่เกี่ยวของกับภาคการเกษตร สมาคมกุงไทย 193/43 อาคารเลครัชดาออฟฟส คอมเพล็กซ ชัน้ ที่ 12 ถนนรัชดาภิเษกตัดใหม แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรุงเทพฯ 10110 โทร. 0-2661-8213-6
สมาคมยางพาราไทย 45-7 โชติวิทยะกุล 3 อำเภอ หาดใหญ จังหวัด สงขลา 90110 โทร. 074-429 -011
สมาคมชาวสวนมะมวง 56/1 หมูบานวังทับไทร หมู 1 ตำบลวังทับไทร อำเภอสากเหล็ก จังหวัดพิจิตร
สมาคมผูผลิตอาหารสัตวไทย 889 ไทยซีซีทาวเวอร ชั้น 17 หอง 170 ถ.สาทรใต ยานนาวา สาทร กทม. 10120 โทร. 0-2675-6263-4
สมาคมผูผลิตปลาปนไทย 621/5-6 ถนนเจริญราษฎร แขวงบางโคล เขตบางคอแหลม กรุงเทพฯ 10120 โทร. 0-2673-1193-4
สมาคมการประมงแหงประเทศไทย 96/67-68 หมู 9 ถนนพระราม 2 ซอย 30 แขวงบางมด เขตจอมทอง กรุงเทพฯ 10150 โทร. 0-2452-0571-2
สมาคมการประมงนอกนานน้ำไทย 96/67-68 หมู 9 ถนนพระราม 2 ซอย 30 แขวงบางมด เขตจอมทอง กรุงเทพฯ 10150 โทร. 0-2452-1264, 0-2840-2116-7
สมาคมคนเลี้ยงปลาสวยงามแหงประเทศไทย
สมาคมการคาเกษตรอินทรียไ ทย 126/106 อาคารไทยศรี ถนนกรุงธนบุรี แขวงบางลำภูลา ง เขตคลองสาน กรุงเทพฯ 10600 โทร. 0-2867-8777 ตอ 2165
สมาคมโคเนือ้ แหงประเทศไทย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกำแพงแสน อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม 73140 โทร. 034-281-683, 034-281-361
สมาคมผูเลี้ยงไกไข (ในพระบรมราชูปถัมภ) แหงประเทศไทย
สมาคมผูเ ลีย้ งสุกรแหงประเทศไทย 315/116 ฟอรจนู ทาวเวอร ซอย 19 สาธุประดิษฐ แขวงชองนนทรี เขตยานนาวา กรุงเทพฯ 10120 โทร. 0-2674-1190
สมาคมไมประดับแหงประเทศไทย บานกามปู เลขที่ 5/6 ซ.สมาคมแพทย แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพฯ โทร. 0-81809-1900, 0-86789-5888
ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ 111/65 ถนน พหลโยธิน แขวง อนุสาวรีย เขต บางเขน กรุงเทพมหานคร 10220 โทร. 0-2986-1680
ชมรมนมสรางชาติ 801/368-369 หมู 8, ตำบลคูคต อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี, 12130 โทร. 0-8996-83720
สมาคมโรงสีขาวไทย 81 ซ.เจริญกรุง 24 (ตรงขามเขตสัมพันธวงศ) แขวงตลาดนอย เขตสัมพันธวงศ กทม 10110 โทร. 0-2234-7289, 0-2234-7295
สมาคมผูผลิตไกเพื่อสงออกไทย 313 C.P. ทาวเวอรชั้น 22 ถนนสีลม เขตบางรัก กรุงเทพฯ 10500 โทร. 0-2638-2199
สมาคมสหพันธชาวสวนยางแหงประเทศไทย 005 ถนนราษฎรบำรุง 12 ตำบลเนินพระ อำเภอเมือง จังหวัดระยอง 21000 โทร. 038-611-246, 0-1300-5909
สมาคมธุรกิจไมยางพาราไทย 165 ถนนกาญจนวนิช ตำบลน้ำนอย อำเภอหาดใหญ จังหวัดสงขลา 90110 โทร. 074- 211-903
สมาคมน้ำยางขนไทย 45-47 ชั้น 3 ถนนโชติวิทยะกุล 3 ต.หาดใหญ อ.หาดใหญ จ.ฃสงขลา 90110 โทร. 074- 245-566
ชุมนุมสหกรณชาวสวนยางแหงประเทศไทย (ชสยท.) 17/1 ถนนกาญจนวนิช ตำบลบานพรุ อำเภอหาดใหญ จังหวัดสงขลา 90250 โทร. 074-439-920-1
สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแหงประเทศไทย อาคาร 50 ป มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร บางเขน กรุงเทพฯ โทร. 0-2940-5425-6
สมาคมกลวยไมแหงประเทศไทยใน พระบรมราชูปถัมภ 6 ถ.พหลโยธิน ซอย 41 บางเขน กรุงเทพฯ 10900
สหกรณชมรมชาวสวนมะมวง จังหวัดฉะเชิงเทรา จำกัด 97/5 หมู 1 ตำบลเขาหินซอน อำเภอพนมสารคาม. จังหวัดฉะเชิงเทรา 24120 โทร. 038-502198 15 ป รวมพลคนเกษตร ทิศทางเกษตรกรไทยในเวทีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC
191
สื่อ
ศไท ย ร ะเท
สมาคม
มวล
ช น เ ก ษ ต ร แ ห่ง
ป
ขอแสดงความยินดี
เนื่องในวาระครบรอบ 15 ปี สมาคมสื่อมวลชนเกษตรแห่งประเทศไทย ด้วยความปรารถนาดีจาก