1
PROMOTOR 1
Het motormagazine van de ANWB
FEBRUARI 2016
DUITSLAND SPECIAL
Motorbeurs 2016 We draaien vast warm
Getest
Triumph Street Twin // Norton Dominator // Ducati 959 // Indian Scout Sixty
Art.nr. 390429/2-3 ISSN 1381-0154
SIXT Y: INDIAN SCOUT RS AR DAN ANDE A M , A IK R E M A
BP
IJsland: Naar de magische Westfjorden
NR. 1, februari 2016 Prijs: € 5,95
GETEST: TRIUMPH STREET TWIN• NORTON DOMINATOR • INDIAN SCOUT SIXTY • DUCATI 959 PANIGALE • REIZEN: DUITSLAND SPECIAL • IJSLAND • CLASSIC: KAWASAKI Z900
De 8 mooiste streken
16 Trip | Duitsland special
ALLEMAAL NAAR
DUITSLAND! Duitsland is in korte tijd het populairste vakantieland bij Nederlanders geworden, volgens het CBS. Ook wij merken dat Duitsland booming is. De reden? Duitsland valt gewoon nooit tegen.
ooier, m n e v re et wee en goedkon d n a ter tsl is Dui ressan hebben we e t n i , Altijd elijker ht. Daarom ips naar de c r vriend alleacht t n je da per da maar liefst gramma. En ien. eer it z pro deze k ren in ons r dan ze eru ke rbu og leu Ooste n op e z ijn vind je n e z maal z i e erer over d er kun je uit e i t a i m ken. n. H nfor Meer i l/motorreize een ook boe et n anwb. ze reizen m n aard o
promotor 1/2016
17
Tekst Jan Dirk Onrust Foto’s: Archief Promotor
18 Trip | Duitsland special
EIFEL,
HET HUISGEBERGTE De Eifel is ons eigen huisgebergte. Letterlijk zelfs, want medewerker Nico woont er een paar maanden per jaar. Voor andere Nederlanders geldt dat dit de eerste plek is waar je echt bergwegen kunt rijden. Oké, de Belgische Ardennen zijn nog iets dichterbij, maar die zijn toch wel een stuk minder amusant. Nee, dan de Eifel. Dat is de plek waar je voor het eerst het plezier van een meerdaagse toertocht over echte motorweggetjes kunt ervaren. Daar maak je de opstap voor het serieuze toerwerk naar de Alpen, Scandinavië en de rest van Europa. Maar altijd zal de Eifel een smakelijk tussendoortje blijven. En dus zie je ieder mooi weekend de Nederlanders in konvooi bij Aken de grens oversteken. Dat massale ben je daarna meestal snel kwijt, want ons huisgebergte is groot en heeft veel wegen. De Eifel mag dan wel het dichtstbij zijn, het is zeker niet het minste gebergte. Landschappelijk is het buitengewoon divers. Soms waan je je in de Dordogne, soms in een Schots dal, en als de aardappels zijn gerooid krijgt het bijna iets Spaans. Maar nergens lijkt het op Nederland. Behalve dan op de weg.
Wanneer gaan we? 8-10 april 2016, openingstour Wat kost deze reis? v.a. € 200 (abonnee v.a. € 175) Meer informatie & boeken: anwb.nl/motorreizen
En ook nogal eens in een hotel of restaurant dat een Nederlandse eigenaar blijkt te hebben.
Veel-voor-weinig Aan de kwaliteit van het asfalt merk je dat de Eifel een beetje een achtergebleven regio is met een kleine kas. Het voordeel daarvan is dat je hier nauwelijks industrie en grote bevolkingsagglomeraties hebt. Onbetekenende dorpjes des te meer. En daar houden we van, vooral als die ook nog veel-voor-weinig restaurants hebben. Die zijn er in overvloed. Routes maken in dit gebied is niet moeilijk, want als je naar bochten zoekt, zit je bijna overal goed. Landschappelijk het meest interessant zijn de Hocheifel in het midden van het gebied, de vulkanische Eifel in het zuidoosten en het stuk langs de Moezel, dat de zuidgrens markeert. En dan barst het ook nog eens van de kleine, soms bijna verborgen weggetjes. En eigenlijk denken we dat we die allemaal wel kennen. Sterker nog: we weten precies onder welke bloempot Klaus uit Manderscheid zijn sleutel legt als hij op vakantie gaat. Dat krijg je nou als je er zelf woont.
19
Wanneer gaan w e? 22 t/m 25 april 20 16 Wat kost deze re is? v.a. € 232 (abonn ee v.a. € 207) Meer informatie & boeken anwb.nl/motorre izen
THÜRINGERWOUD: VRIJHEID! Het Thüringerwoud is iets groter dan Overijssel, maar daarmee houdt de vergelijking snel op. Het woud grenst bijvoorbeeld aan Tsjechië, dus daar ga je al. Ook moet je niet aan de DDR denken, ook al ligt het in Oost-Duitsland. Nee, het is meer een soort hillbilly-country, met bergen tot bijna 1000 m en een overvloed aan houthakkers en andere dragers van ruitjeshemden. Je verwacht hier eerder het gegrom van een V8 pickup dan het geluid van een blik knikkers dat een Wartburg of een Trabant produceert. En dan is het ook nog eens het grootste aaneengesloten natuurgebied van Duitsland.
Geen muren, geen hekken Het woud staat bekend om het laatste dat je in de ex-DDR zou verwachten: het gevoel van vrijheid. Dat komt omdat er vrijwel geen prikkeldraad, verbodsborden en muren zijn - vreemd genoeg de enige producten waar de communisten in uitblonken. Zelfs privéterrein is in het natuurgebied niet of nauwelijks afgezet - dat heeft te maken met een oud recht op overpad dat hier nog altijd geldt. De Rijdende Rechter heeft hier dus niets te zoeken, maar motorrijders des te meer. Door al die bergjes - met
zelfs wat wintersportdorpjes - bossen en weilanden lopen uitstekende wegen die ook nog eens veel bochten bevatten. Van dat soort streken zijn er meer in Duitsland te vinden, maar die zijn over het algemeen een stuk drukker. Voor de liefhebbers liggen hier ook nog eens heel wat onverharde bosweggetjes. Zonder slagbomen. Hebben we verder nog wat bijzonders hier? Ja, de Saarzipfel (812 m), die het waterscheidingspunt van de stroomgebieden van de Weser, de Elbe en de Rijn vormt. De neerslag die hier valt, komt dus bij Hoek van Holland, Bremerhafen of bij Cuxhaven in zee terecht. Duidelijker zichtbaar zijn een paar bewaard gebleven Koude Oorlog-grensposten, waarvan het Amerikaanse Point Alpha de bekendste was, met dat huis dat precies op de grens stond. Nog wat grimmiger: de Stasibunker in Frauenwald, een kolossaal bunkercomplex van 3600 vierkante meter. Door de vele faciliteiten en functies uniek in Duitsland. En dan hebben ze hier ook nog het Bratwurstmuseum aan de Bratwurstweg in Holzhausen, maar laten we het daar alsjeblieft niet over hebben.
1/2016 promotor
20 Trip | Duitsland special
Wanneer g aan we? 28 – 1 mei 2016 Wat kost de ze reis? v.a. € 266 (a bonnee v.a . € 241) Meer inform atie & boek en: anwb.nl/m otorreizen
SAARLAND, DE GROTE MEEVALLER Op reiswebsites rouleren heel wat toptienlijstjes van mooiste-gebieden-van-Duitsland. Het Saarland komt daar nooit in voor. Maar als je de juiste wegen weet, wordt het iets heel anders. Mijnbouw, staalindustrie en de bijbehorende zwaarmoedigheid staan nooit erg hoog op toeristische verlanglijstjes. En dat is precies waar het Saarland om bekend stond. Vandaar dat je motorrijders zelden over het gebied aan de Franse grens hoorde. Toch hebben we besloten een weekendtrip naar Saarland te organiseren. Het is nog een hele mooie ook. Saarland is namelijk allang niet meer de treurnis die het was. Mijnen zijn gesloten, Saarbrücken en andere plaatsen zijn spectaculair opgeknapt en de industrie is stukken schoner en soms zelfs bezienswaardig geworden. Maar het is altijd vooral een kwestie van de juiste routes vinden. En als je dan ook nog eens flink smokkelt met gebieden buiten de regio, dan heb je ineens wat.
Kleine Wiedervereinigung Het Saarland is pas sinds 1957 Duits grondgebied. Die zogeheten ‘Kleine Wiedervereinigung’ is een stuk minder bekend dan de grote hereniging met de DDR in 1990. Eigenlijk hebben Frankrijk en Duitsland niets anders gedaan dan stuivertje gewisseld sinds 1935, toen het Saargebied afwisselend een van de landen toebehoorde. Uiteindelijk mocht de Bondsrepubliek het Saarland inlijven, maar de
Duitsers moesten wel de rivier de Moezel kanaliseren – wat voordelig was voor het riviertransport van Franse waar. Langs de wegen zien we nog een overblijfsel van de tweespalt: bruine toeristische verkeersborden in het Frans en Duits. En de restaurants zijn ook al niet helemaal Gutburgerlich. Veel Franse gerechten op de kaart, waar de Duitsers hun eigen twist aan geven. Crème brûlée van geitenkwark, dat soort dingen.
IJzersmelterij Mooie hoogovens zijn niet lelijk. De ijzersmelterij van Völklingen is zelfs een toeristische topattractie: complex van intergalactische afmetingen. ’s Avonds verandert dit UNESCO-werelderfgoed ook nog in een verlichte kermisattractie – wat wil je nog meer? Nou, lekkere wegen natuurlijk met heuvels en bochten. En die zijn er. Vooral rond de Dollberg (695 m), maar ook op ander plekken in het soms verrassend frisgroene Saarland. Maar echt leuk maak je de rit met wat uitstapjes buiten de regio. Stukje Belgische Ardennen, beetje Luxemburg, vleugje Elzas en een flinke homp Rijnland Pfalts. In de laatste ligt Ramstein Airbase en een heerlijke Weinstrasse met kastelen, geinige vakwerkdorpjes en een paar van de meest populaire motorwegen van midden Duitsland. En dat allemaal in een weekendje. Komt het toch nog helemaal goed met het Saarland.
21
MOEZELDAL: POPULAIR SINDS DE JAARTELLING Het Moezeldal is voor ons het eerste stukje buitenland dat echt zuidelijk aandoet. De Vogezen, waar de Moezel ontspringt, en Ardennen/Eifel vangen de oceaandepressies af, waardoor het Moezeldal een gunstig klimaat heeft. Dat merkten de Romeinen al, dus begonnen die hier met de wijnbouw. Voorbij Trier, waar de Moezel zelf al de ene haarspeldbocht na de andere maakt, ligt tegenwoordig nog altijd een lappendeken van wijngaarden. Met daartussen een aantal schitterende plaatsjes zoals Traben-Trarbach, een beroemd motortrefpunt. Als je hier het pittige weggetje naar boven neemt, kom je bij de vervallen burcht uit. Bij het naastgelegen restaurant bestel je eten voor een prikkie en tegelijkertijd geniet je van een van die wonderschone uitzichten over de rivier.
Pronkkastelen Nergens in Europa vind je zoveel burchten en kastelen bij elkaar als in dit gebied. Velen zijn in ruïnes veranderd, zoals die van TrabenTrarbach, vooral omdat de Franse Louis Quatorze hier voortdurend met annexatieoorlogen bezig was. Maar onder meer de Reichsburg in Cochem en de on-
gelooflijke Burg Eltz in Moselkern overleefden het, en behoren nu tot de pronkstukken van de streek. Nu zijn wij hier vooral om te rijden. Dat wordt hier al vanaf de Romeinse tijd gedaan. Maar na 2000 jaar Moezeldal krijg je toch iets van: mwoah, tikkeltje platgetreden misschien. En op de platgetreden wegen in het dal kan het ook nog behoorlijk druk zijn. Daarom zoomen we eens flink in op de kaart en zoekern de kleinere, nauwelijks bekende kurkentrekkerweggetjes. Daar zijn er veel van. De beste liggen hogerop, waar we ook de dagjesmensen kwijt zijn. Zoals wel vaker in Duitsland, is dit een uitstekend gebied om je rijvaardigheid aan te scherpen. De begeleiding is altijd bereid je daarbij te helpen.
Wanneer gaan we? 20 – 22 mei 2016 Wat kost deze reis? v.a. € 192 (abonnee v.a. € 167) Meer informatie & boeken: anwb.nl/motorreizen
MOEZELDAL KAMPEREN Alle beschreven reisbestemmingen hebben een hotel als basis. Op één na. De Moezedaltocht van augustus. Net toen we dachten dat motorrijders het kamperen achter zich hadden gelaten, klopte een do-
Wanneer gaan we? 26 t/m 28 augustus 2016, openingstour Wat kost deze reis? v.a. € 142 (abonnee v.a. € 117) Meer informatie & boeken: anwb.nl/motorreizen
lenthousiaste motorkampeerder bij ons aan: Geert Kemkers. ‘Waarom doen jullie geen kampeertochten meer? Dat is zo leuk!’ Leuk? Aan die mogelijkheid hadden we even niet gedacht. ‘Oké, Geert. Als jij er iets moois van kunt maken, dan proberen we het nog een keer. Moet je wel even een reisleidercursus volgen.’ Dat deed Geert. Zijn eerste kampeertocht werd een groot succes. En dit wordt alweer zijn vierde. Ongetwijfeld krijgt hij weer genoeg enthousiastelingen mee. Of dat aan de tent ligt, aan Geert of aan zijn kampvuurrepertoire - we weten het niet. Maar gezellig is het altijd.
1/2016 promotor
22 Trip | Duitsland special
TEUTOBURGERWOUD: WERELDGESCHIEDENIS! Het Teutoburgerwald is niet alleen dichtbij en mooi, maar ook nog eens een van de meest bepalende plekken uit de geschiedenis. Dachten we altijd. Vanaf Utrecht is het maar een uurtje of drie rijden naar het noordelijkste bergruggetje van Duitsland: het Teutoburgerwoud. Echt hoog (top 446 m) wordt het niet daar, even voorbij Osnabrück. Maar als je naar de historische betekenis van het bergkammetje kijkt, dan is het eerder een hooggebergte van 6000 m. Hier vond namelijk een van de meest bepaalde veldslagen uit de geschiedenis plaats: de Slag bij het Teutenbergwoud. De slag die rond 11 september in het jaar 9 nChr plaatsvond, was het 9-11 avant la lettre voor de Romeinen. Vanuit een hinderlaag werden 18.000 Romeinen in de pan gehakt door Arminius, de veldheer van de Cherusken, terzijde gestaan door Bructeren, Chatten en Marsen. Huh? Ja, Germania was bepaald geen eenheid of vastomlijnd gebied. Maar na de veldslag werd dat anders. De Romeinen deden na hun verpletterende nederlaag nog wat wraakpogingen, maar zijn eigenlijk nooit meer voorbij het Teutoburgerwoud gekomen. De Rijn werd de noordgrens van het Romeinse Rijk. Later hebben de Rooms-Katholieken ook nooit echt vaste voet gekregen boven ongeveer dezelfde lijn. Met een beetje gevoel voor drama zou je dus kunnen zeggen dat hier het Noorden van Europa begint. En dat de Slag bij Teutenburgwoud de wieg was voor het ontstaan van een onafhankelijk gebied dat we nu Duits-
Wanneer g aan we? 24-26 juni 2016 Wat kost de ze reis? v.a. € 172 (a bonnee v.a . € 147) Meer inform atie & boek en: anwb.nl/m otorreizen
land noemen. Als aandenken aan De Slag staat in het plaatsje Detmold het reusachtige beeld van de woeste Germaan met opgeheven zwaard. Het Hermannsmonument. Hermann is uiteraard dezelfde als Arminius, maar klinkt een stuk Germaanser. Terwijl de regionale profvoetbalclub dan toch weer Arminia Bielefeld heet.
Oeps Prachtig natuurlijk, zoveel geschiedenis. Alleen klopt er iets niet. Het Teutoburgerwoud waarover de Romeinen schreven, ligt niet hier, maar zestig kilometer noorderlijker, bij het plaatsje Kalkriese. Daar kwamen archeologen pas in de jaren negentig van de vorige eeuw achter, bijna twee eeuwen nadat nationalistische Duitsers de bergrug Osning plechtstatig hadden omgedoopt tot Teutoburgerwoud. Oeps. Maar we gaan natuurlijk niet naar het vlakke struikgewas rond Kalkreise. Nee, we gaan gewoon lekker rijden in het foutieve Teutoburgerwoud. Het is er groot genoeg om een weekendje door te brengen. De beboste wegen zijn glooiend en mooi, de uitzichten soms verrassend - rotsformaties, meren en het heeft ook nog een paar populaire motortrefpunten: de Köterberg en de Toneburg bij Höxter.
Himmler Hoewel de Romeinse geschiedenis niet helemaal klopt, ademt het woud wel veel andere geschiedenis. De Gebroeders Grimm haalden hun inspiratie uit de dichtbeboste heuvels, Karel de Grote plantte er kloosters en kathedralen, Widukind vocht er als Saksenkoning tegen Karel de Grote. Er is één bekendheid waar je wat minder over leest in de toeristische gidsjes: Heinrich Himmler. ‘Zijn’ slot Wewelsburg bij Paderborn is nu ‘s werelds eerste SS-museum. Wel eentje waar je trouwens in de gaten wordt gehouden. Ze houden hier niet zo van bezoekers die een verkeerd armgebaar maken als ze elkaar op de foto zetten.
23
BEIERSE WOUD: DE MOOIE UITHOEK Het Beierse Woud is de voor ons tamelijk onbekende tegenhanger van het Zwarte Woud. Ongeveer net zo groot, net zo hoog, maar wat meer open en een stuk rustiger. Het Beierse Woud ligt tegen de Oostenrijkse en vooral tegen de Tsjechische grens aan. Daar gaat het woud naadloos over in het duistere Boheemse Woud, het laatste oerbos van WestEuropa, waar nog altijd lynxen, boskatten, wolven, otters en zelfs beren leven. Die zou je ook nog tegen kunnen komen in Nationaal Park Beierse Woud, een kleiner, maar beschermd deel van het Beierse Woud. De dennenbossen zijn er zo dicht dat het zonlicht amper de grond raakt. Dat maakt het zicht nogal beperkt. Een topuitzicht heb je wel als je een loopje maakt over het bijzondere Baumwipfelpfad. 1300 meter lang loop je over houten vlonders tussen de boomtoppen door, 8 tot 25 meter boven de grond. Het pad
aan we? Wanneer g stus 2016 18-21 augu ze reis? Wat kost de . € 204) bonnee v.a (a 9 2 2 € . .a v en: atie & boek Meer inform otorreizen anwb.nl/m
eindigt met een heel moderne uitkijktoren, die zicht geeft op het Beierse en Boheemse woud en bij heel helder weer zelfs op de Alpen.
Uithoek De wegen door de duistere bossen zijn wel erg goed, maar een tikkeltje beklemmend. Dat raak je kwijt als de hogere bergen in zicht komen. De Grosse Arber (1456 m) bijvoorbeeld - een skiberg - met wat leuke meertjes in de buurt. De bergtoppen zijn niet spits, maar stomp, wat vooral tegen de avond voor coulissenwerking in vele tinten blauw kan zorgen. Zeker zo aantrekkelijk wordt het landschap als de bossen plaatsmaken voor zwaar golvende weilanden met dorpjes als op een kerstkaart harmonisch rustig, nauwelijks toeristisch. Tussen de dorpen ligt een fijnmazig netwerk van heuvelende en slingerende wegen waar je weinig verkeer tegenkomt. Dat zit op de hoofdwegen, maar zelfs die zijn niet onaardig. Tot aan de val het IJzeren Gordijn was het Beierse Woud een uithoek, waardoor industrie hier nauwelijks op gang is gekomen en het toerisme een trage start heeft gemaakt. Bijna nergens is het een heksenketel, en dat zullen de meesten alleen aangenaam vinden. Inmiddels is er aan goede hotels geen gebrek meer. De restaurants hebben vaak een boheems tintje op de menukaart vanwege het buurland.
1/2016 promotor
24 Trip | Duitsland special
HET SAUERLAND: NEDERLANDSE PROVINCIE Het ‘Land der 1000 meren’, de ‘Hollandse Alpen’. Hoe je het Sauerland ook wilt noemen, het is voor ons vooral een motorparadijs. Met stuwmeren om even bij te komen. Sauerland is een beetje een dertiende Nederlandse provincie geworden. In de winter zitten we massaal in het Hochsauerland, met als bekende toppen de Kahler Asten (841,9 meter) en de Langenberg (843,2 meter). Of in het toeristische Winterberg met zijn vakwerkhuizen. En in de zomer hebben de skiërs plaatsgemaakt voor motorrijders. En die komen ook vaak uit Nederland.
Amusement Geen wonder. De Sauerlandse wegen hebben een hoge amusementswaarde. Veel bochtenwerk, vaak van het haarspeldtype. En ook de weg ernaartoe kan al erg aardig zijn. Daarnaast is stoppen bijna net zo leuk als rijden, door de talloze apres ski - pardon apres motor mogelijkheden. Maar er is meer. Het Sauerland ligt in het stroomgebied van de Rijn en de Wezer. Diverse rivieren ontspringen in deze streek. En die rivieren worden
weer onderbroken door stuwmeren. Die maken Sauerland heel aantrekkelijk voor het oog. En ze zijn heerlijk om even bij te komen. Liefst op een terras. Je kunt er vaak ook nog zwemmen. Minder bekend is dat een deel van de bezienswaardigheid van het Sauerland tegenwoordig onder de grond is te vinden. Het mijnbouwverleden (ijzererts, lood, zink en koper) kan nu op toeristische wijze worden ontdekt. Onze favoriet is de mijn van Ramsbeck, waar je met een trolley anderhalve kilometer het onderaardse verkent. Soms is de grot op zich al mooi genoeg, zoals de Attagrot in Attendorn, de grootste en mooiste druipsteengrot van Duitsland.
Wanneer g aan we? 2-4 septem ber 2016 Wat kost de ze reis? v.a. € 190 (a bonnee v.a . € 165) Meer inform atie & boek en: anwb.nl/m otorreizen
16
De mooiste motorreizen boek je op anwb.nl/motorreizen
01 OPENINGSTOER EIFEL
NU MET KO VOOR PROMRTING OT ABONNEES!OR-
8 t/m 10 april, € 200,-
02 TOEREN IN THÜRINGEN
22 t/m 25 april, € 232,-
03 SLINGEREN IN HET SAARLAND
18 april t/m 1 mei, € 266,-
04 FORTENTOER ARDENNEN
13 t/m 15 mei, € 228,-
05 SLINGEREN AAN DE MOEZEL
20 t/m 22 mei, € 192,-
06 KAMPEREN IN LUXEMBURG
27 t/m 29 mei, € 142,-
07 KUSTTOER WEST-IERLAND
27 mei t/m 5 juni, € 1.473,-
13
08 OOSTENRIJKSE PASSEN IN KARINTHIË
5 t/m 10 juni, € 536,-
09 DE BESTE BOCHTEN VAN CATALONIË
07
21 t/m 27 juni, € 724,-
20
10 GLOOIEND TEUTOBURGERWALD
4 t/m 26 juni, € 172,-
17
11 KAMPEREN IN HET SAUERLAND
1 t/m 3 juli, € 139,-
12
10 18
12 TERUG IN DE TIJD NAAR DE DDR
01
2 t/m 6 juli, € n.n.b.
04
13 SCHOTLAND OP Z’N FRAAIST
06
16 t/m 24 juli, € 1.361,-
03
11 02 05 15 14
14 SPOOKACHTIG BAYRISCHER WALD
18 t/m 21 augustus, € 229,-
08
15 KAMPEREN AAN DE MOEZEL
21
26 t/m 28 augustus, € 142,-
19 16 RONDJE IJSLAND
27 aug. t/m 10 sept, € 2.784,-
17 OUD BERGLAND IN WALES
1 t/m 7 september, € 1.299,-
18 SLINGEREN DOOR SAUERLAND
2 t/m 4 september, € 190,-
09
19 MOOISTE FRANSE ALPEN
10 t/m 15 september, € 390,-
20 REDACTIETOER 2016
YORKSHIRE MOORS & DALES 23 t/m 25 sept, € 180,-
21 HAARSPELDBOCHTEN IN
DE DOLOMIETEN 3 t/m 8 oktober, € 382,-
22 MAGISCH MAROKKO
5 t/ 18 oktober, € 1.330,-
22