Franco's meedogenloze terreur

Page 1

Franco's meedogenloze terreur - Archief - de Volkskrant

1 de 2

Volkskrant

VKbanen

VKreizen

Hart en Ziel

VKblog

http://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article800617.ece/Francos_me...

VKgeschiedenis

Cinema.nl

Download de VK iPhone app

Inloggen online k

Neem nu een abonnement op de V olkskrant!

Binnenland

Buitenland

Economie

Sport

Kunst

Wetenschap

Franco's meedogenloze terreur

Internet ARCHIEF

WEBWINKEL

RECENSIE, Sander de Vaan op 30 april '99, 00:00, bijgewerkt 17 januari '09, 23:19

OP 1 APRIL was het zestig jaar geleden dat de Spaanse burgeroorlog werd beeindigd. De herdenkingen vonden grotendeels in beperkte kring plaats, want de meeste Spanjaarden denken nog altijd niet graag terug aan deze gruwelijke broederstrijd. Tijdens de dictatuur van Franco (1939-1975) was iedere discussie over de oorlog uit den boze. Maar ook na het herstel van de democratie bleef het conflict een tere kwestie. Het gros van de bevolking besloot na de dood van de dictator haast instinctief het verleden te 'vergeten'. Toch lijkt het tij nu geleidelijk aan te keren. Zo besteden de Spaanse media op het ogenblik veel aandacht aan het boek Victimas la guerra civil, waarin voor het eerst een poging wordt gedaan alle tot dusver bekende gegevens over de repressie tijdens en na de burgeroorlog in kaart te brengen, en waarin de wandaden van beide partijen onder de loep worden genomen.

La Linea dvd-box

Tekenfilmpjes met een cultstatus! In La Linea spel een driftig, uit één lijn opgebouwd mannetje, en de hand van zijn tekenaar de hoofdrollen. Nu slechts 14,95!

WEBWINKEL

'Waarom zoveel wreedheid, waarom zoveel doden?', vraagt de samensteller, de historicus Santos Juliá, zich in een voorwoord haast vertwijfeld af. Daarmee slaat hij de spijker op z'n kop. Als het boek iets duidelijk maakt, dan is het wel de verbijsterende bruutheid waarmee links en rechts elkaar te lijf gingen. Toen op 17 juli 1936 een groep officieren, onder wie generaal Franco, in opstand kwam tegen de linkse regering in Madrid, hoopten deze officieren snel de macht te kunnen grijpen. Maar de coup mislukte en Spanje viel uiteen in twee onverzoenlijke kampen: republikeinen en nationalisten. De eersten waren trouw aan het wettige gezag en veelal progressief, de nationalisten waren voornamelijk conservatief en zeer katholiek.

Vijf verfilmingen van Annie MG Schmidt: € 19,95

De speelfilms Minoes, Abeltje en Pluk van de Petteflet, plus de complete TV-series van Ibbeltje e Otje. Slechts € 19,95!

In de 'hete zomer' van dat jaar grepen sadisten uit beide kampen hun kans. Er werd in een verbijsterend tempo gemoord, gemarteld en verkracht. In de eerste drie maanden van de oorlog vielen naar schatting negentigduizend doden ver van het front. Dat is ruim 50 procent van het totale aantal slachtoffers van de repressie. Aan beide kanten werden oude rekeningen vereffend. In de nationalistische zone vormden linkse politici, leraren en vakbondsmensen een belangrijk doelwit. Maar ook talloze burgers die niets met het conflict van doen hadden, werden het slachtoffer. Riep een falangist dat zijn buurman nooit naar de mis ging, dan was diens lot bezegeld. Republikeinse aanhangers hadden het vooral gemunt op landeigenaren, militairen en geestelijken. De misstanden in de 'rode' zone waren in belangrijke mate het gevolg van het machtsvacuüm dat na de coup ontstond. Toen de regering begin 1937 haar gezag herstelde, namen de wraakacties van 'ongecontroleerden' af. Diverse moordenaars uit het linkse kamp werden zelfs ter dood veroordeeld. Maar aan de slachting op 7 en 8 november 1936 in Madrid waren republikeinse politici medeschuldig. Toen de troepen van Franco de hoofdstad naderden, werden ruim tweeduizend 'rechtse' gevangenen met goedvinden van onder anderen Santiago Carrillo (de latere voorzitter van de Spaanse communistische partij) gefusilleerd. In de nationalistische zone paste men de tactiek van de verschroeide aarde toe. Een van de opstandelingenleiders, generaal Mola, had het vóór de coup al gezegd: 'Onze actie moet extreem gewelddadig zijn, om de vijand zo snel mogelijk op te rollen.' Spanje moest gezuiverd worden, heette het in het rechtse kamp. Ook diverse intellectuelen, onder wie de vooraanstaande auteur Miguel de Unamuno, waren

18/04/2010 17:03


Franco's meedogenloze terreur - Archief - de Volkskrant

2 de 2

http://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article800617.ece/Francos_me...

Wat bepaalt onze identiteit? Denk mee!

Doe mee met Dag in Dag uit

Alles over het verleden

de vernieuwde Volkskrant

Waar gaat het nĂ­et mis bij cao-overleg?

De Volkskrant Onderwijsagenda

RSS Feed laatste nieuws Feed videoreportages Overzicht RSS-feeds

Nieuwsalerts E-mail nieuwsbrief E-mail nieuws alert SMS nieuws alert

Nieuwe media Mobiel Nieuwsklikker Widgets & gadgets

Service Bezorging Vakantie Abonnement wijzigen

Abonnementen Proefabonnement Vast abonnement Zaterdagplus abonnement

de Volkskrant Adverteren Copyright Contact

de Volkskrant is onderdeel van de Persgroep Nederland, andere uitgaven van de Persgroep Nederland zijn AD, Trouw

18/04/2010 17:03


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.