A Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Autor: Escola Técnica Superior de Enxeñeiros de Telecomunicación
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
2
Este documento distribúese baixo licenza Creative Commons 3.0 Spain Atribution/Non Comercial Compartir baixo a mesma licenza dispoñible en: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/deed.gl
Este documento foi elaborado pola Escola Técnica Superior de Enxeñeiros de Telecomunicación da Universidade de Vigo para a Fundación para o Fomento da Calidade Industrial e o Desenvolvemento Tecnolóxico de Galicia, pertencente á Consellaría de Innovación e Industria. A publicación deste informe correspóndese coa iniciativa CES-LA2-I4 Acceso libre aos contidos de orixe pública, do Plano Estratéxico Galego da Sociedade da Información (PEGSI). O contido deste informe non representa necesariamente a posición oficial da Xunta de Galicia.
Patrocinio:
Colabora:
3
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
ÍNDICE
Presentación..............................................................................................................8 Capítulo I. Características demográficas..................................................................10 I.1. Xénero.......................................................................................................11 I.2. Idade........................................................................................................12 I.3. Lugar de nacemento....................................................................................13 I.4. Lugar de traballo.........................................................................................13 I.5 . Familia galega............................................................................................14 I.6. Comunidade de residencia............................................................................15
Capítulo II. Formación.............................................................................................17 II.1. Ano de finalización dos estudos ...................................................................18 II.2. Escola de realización e/ou finalización dos estudos.........................................19 II.3. Motivación dos estudos...............................................................................20 II.4. Estudos realizados.....................................................................................21 II.5. Formación complementaria.........................................................................24 II.6. Actualización de coñecementos....................................................................25
Capítulo III. Situación laboral..................................................................................27 III.1. Traballa na actualidade..............................................................................28 III.2. Ano de comezo na vida laboral...................................................................30 III.3. Primeiro emprego.....................................................................................30 III.4. Traballar en Galicia...................................................................................32 III.5. Motivación para retornar a Galicia...............................................................33 III.6. Anos traballando en Galicia........................................................................33
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
4
III.7. Marchar de Galicia....................................................................................34 III.8. Motivación para traballar fóra de Galicia......................................................35 III.9. Horas semanais de traballo........................................................................36 III.10. Tipo de traballo.......................................................................................38
Capítulo IV. O traballo por conta propia...................................................................40 IV.1. Tipo de traballo por conta propia desenvolvido..............................................41 IV.2. Número de traballadores da empresa...........................................................42 IV.3. Situación laboral previa á de autónomo/ empresario......................................42 IV.4. Tempo exercendo o traballo non asalariado...................................................43 IV.5. Evolución ideal dos autónomos....................................................................44 IV.6. Obxectivos do traballador autónomo............................................................45
Capítulo V. O traballo por conta allea.......................................................................47 V.1. O perfil da empresa....................................................................................48 V.2. Aspectos contractuais..................................................................................52 V.3. Exercicio profesional....................................................................................54 V.4. O nivel de decisión......................................................................................59 V.5. O Sector TIC..............................................................................................61 V.6. Os Sectores non vencellados ás TIC..............................................................63 V.7. O Sector Público.........................................................................................66 Capítulo VI. A situación actual.................................................................................70 VI.1. O nivel de satisfacción dos E.T....................................................................71 VI.2. A percepción sobre a situación actual...........................................................73 VI.3. A situación da profesión nun futuro próximo.................................................73
Capítulo VII. Mirando ao futuro................................................................................75 VII.1. As saídas profesionais...............................................................................76 VII.2. Clasificación das saídas en función da idade................................................76 VII.3. O potencial profesional da Administración...................................................78 VII.4. Momento idóneo para o acceso á Administración..........................................79 VII.5. Imaxe do traballo na Administración...........................................................80 VII.6. Disposición cara ao público: intereses e graos de participación dos E.T...........81
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
5
ÍNDICE DE FIGURAS
Xénero........................................................................................................................11 Idade..........................................................................................................................12 Lugar de nacemento.....................................................................................................13 Lugar de Traballo .........................................................................................................14 Familia Galega ............................................................................................................14 Comunidade de residencia ............................................................................................15 Outros lugares de residencia .........................................................................................16 Ano finalización dos estudos .........................................................................................18 Realización dos estudos ................................................................................................20 Razóns para realizar a carreira ......................................................................................21 Contidos teóricos..........................................................................................................22 Contidos prácticos .......................................................................................................22 Adecuación de coñecementos teóricos ás esixencias profesionais .......................................23 Adecuación de coñecementos de xestión e dirección de empresas ás esixencias profesionais 23 Formación complementaria............................................................................................24 Actualización de coñecementos......................................................................................26 Traballa na actualidade..................................................................................................28 Situacións de desemprego.............................................................................................29 Outras situacións de desemprego...................................................................................29 Ano de comezo no traballo.............................................................................................30 Obtención do primeiro emprego.....................................................................................32 Volver a traballar en Galicia...........................................................................................32 Motivación do retorno...................................................................................................33 Anos traballando en Galicia............................................................................................34 Marchar de Galicia........................................................................................................35 Razóns para marchar de Galicia......................................................................................36 Horas semanais de traballo............................................................................................37
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
6
Tipo de traballo............................................................................................................39 Tipo de traballo por conta propia....................................................................................41 Número de traballadores da empresa..............................................................................42 Situación laboral previa a ser autónomo..........................................................................43 Tempo exercendo por conta propia.................................................................................44 Evolución ideal do profesional autónomo.........................................................................45 Obxectivos do traballador autónomo...............................................................................46 Tipo de empresa..........................................................................................................48 Sector público / Sector privado......................................................................................49 Sector público / Sector privado......................................................................................49 Sector TIC/ Non vencellado ás TIC..................................................................................50 O tamaño da entidade dacordo ao nº de traballadores......................................................50 Entidades relevantes.....................................................................................................51 Grao en que a empresa valora aos Enxeñeiros de Telecomunicación....................................51 A xornada laboral: Temporalidade...................................................................................52 Temporalidade e tipo de contrato....................................................................................53 Relación contractual: Estabilidade / Inestabilidade laboral..................................................53 Relación entre a idade e o tipo de contrato......................................................................54 Tipo de contrato segundo o xénero.................................................................................54 Exercicio profesional dos Enxeñeiros de Telecomunicación:Tarefas desenvolvidas..................55 ¿Só exercen a profesión de Enxeñeiro de Telecomunicación, os que se adican ao exercicio libre?..........................................................................................................................55 ¿Se traballa para unha empresa ou institución, é mellor non asinar os proxectos que se realizan para evitar a responsabilidade, xa que non se obtén ningún beneficio a cambio?......56 ¿O Enxeñeiro de Telecomunicación na empresa ou na administración é un titulado superior máis e os traballos non teñen, xeralmente, a consideración de exercicio profesional?............57 Relación entre o tipo de empresa e a percepción de que o E.T. é un titulado superior máis.. . .57 Relación entre o tipo de empresa e a percepción de que o E.T é un titulado superior máis.....58 ¿Os proxectos de telecomunicación sempre deberían ir asinados polo seu autor?..................58 Funcións desempeñadas na empresa ou institución...........................................................59 Niveis de decisión asumidos polos Enxeñeiros de Telecomunicación.....................................60 Niveis de decisión.........................................................................................................61 Actividades principais das empresas ou institucións do sector TIC.......................................62 Función ou actividade na división ou empresa do sector TIC..............................................62 Sector económico da empresa........................................................................................63 Motivos polos que non traballa no sector TIC...................................................................64 Posto privativo / non privativo dos E.T. dacordo á actividade realizada na empresa...............64
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
7
Aspectos máis importantes no perfil dun Enxeñeiro de Telecomunicación que traballa nun sector non vencellado ás TIC.........................................................................................65 Administración á que pertence.......................................................................................66 Compatibilización do traballo na Administración pública con outra actividade.......................67 Situación desde a que chegou á Administración pública.....................................................67 Situación desde a que chegou á Administración pública.....................................................68 Grupo de pertenza........................................................................................................68 Áreas de actividade......................................................................................................69 O nivel de satisfacción respecto ao traballo......................................................................71 O nivel de satisfacción respecto á remuneración...............................................................72 O nivel de satisfacción respecto á posibilidade de promoción..............................................72 Percepción sobre a situación actual da profesión...............................................................73 Percepción da situación profesional nun futuro.................................................................74 Evolución das situacións profesional e persoal nos próximos 2 anos....................................74 Necesidade de explorar opcións alternativas para o desempeño da profesión.......................76 Recomendacións na procura de emprego segundo a idade do desempregado.......................78 Administracións segundo o seu potencial profesional.........................................................79 Momento idóneo para opositar á Administración...............................................................79 Imaxe do traballo na Administración fronte á empresa privada...........................................81 Socios ou membros de diferentes asociacións..................................................................82 Motivos da non participación en asociacións.....................................................................82 Coñecemento das vantaxes que pode ofrecer estar colexiado.............................................83 Motivacións para colexiarse...........................................................................................83
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
8
PRESENTACIÓN
O obxectivo do presente informe é dar a coñecer a situación actual dos Enxeñeiros/as de Telecomunicación de Galicia. Os datos obxecto da análise obtivéronse a través dunha enquisa xestionada completamente a través de medios electrónicos de recollida de información, que permite coñecer en profundidade cuestións socioeconómicas, laborais, profesionais, formativas, índices de satisfacción, expectativas de futuro... etc. A recollida de datos levouse a cabo ao longo do ano 2008, completándose un total de 285 enquisas válidas. O informe estrutúrase en corenta e catro bloques temáticos distribuídos en sete capítulos xerais. O capítulo I recolle as características demográficas da mostra como: o xénero, a idade, o lugar de nacemento, o lugar de traballo, a relación con Galicia e a comunidade de residencia. Estes datos non só permiten establecer o marco contextual da mostra, senón que facilitan a realización de análises desagregadas de interese. O capítulo II adícase á análise dos aspectos formativos que van desde o ano de finalización dos estudos, a escola onde estes foron realizados ata cuestións motivacionais de cara aos mesmos. Este capítulo inclúe ademais un apartado no que se analiza a formación complementaria e outro no que se reflexan os retos e as iniciativas dos Enxeñeiros/as de Telecomunicación para manter un axeitado nivel de coñecementos actualizados. A análise da situación laboral é o obxecto do capítulo III. Nel faise un percorrido polos principais condicionantes que mediatizan o desenvolvemento laboral dos Enxeñeiros/as de Telecomunicación: ano de comezo da vida laboral, o primeiro emprego, horas semanais de traballo, tipo de traballo. Faise unha especial referencia a aspectos específicos relacionados con Galicia.
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
9
Adícase un capítulo específico, o capítulo IV, a analizar diversas cuestións relacionadas co traballo por conta propia co fin de comprender a realidade desta opción profesional: tipo de traballo desenvolvido, número de traballadores da empresa, situación laboral previa, tempo exercendo o traballo por conta propia, evolución e finalmente obxectivos do traballador autónomo. Do mesmo xeito, o traballo por conta allea merece unha análise diferenciada que abrangue: o perfil da empresa, aspectos contractuais, exercicio profesional, niveis de decisión, os sectores TIC e os non vencellados ás TIC e o sector público. A análise pormenorizada das citadas cuestións completan o capítulo V. O capítulo VI mostra o nivel de satisfacción dos Enxeñeiros/as de Telecomunicación coa súa profesión e a súa percepción da situación actual, indagando nas liñas que determinarán o futuro próximo da profesión desde a óptica dos propios profesionais. O informe remata co capítulo VII, Mirando ao futuro , no que, a través da opinón manifestada polos Enxeñeiros/as de Telecomunicación enquisados, ofrece un reflexión de interese para os futuros titulados. En definitiva, o informe pretende facer un amplo percorrido pola realidade dos Enxeñeiros/as de Telecomunicación, xerando un marco multidimensional de referencia, que chegue aos distintos grupos de interese facilitando a toma de decisións e a mellora continua.
10
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
CAPÍTULO I
Características demográficas
11
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
I. Características demográficas I.1 Xénero Ao analizar o xénero dos titulados obsérvase que o perfil do Enxeñeiro de Telecomunicacións en Galicia é claramente masculino. As porcentaxes de homes e mulleres, son bastante desiguais, das 285 persoas consultadas 214 son homes que representan o 75,09% do total, mentres que as mulleres enquisadas son 71 (24,91%)
F.1. Xénero
Hom e
2 4 ,9 1 %
M u lle r
7 5 ,0 9 %
12
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
I.2 Idade Os titulados consultados, teñen unha media de idade de 31,78 anos, sendo polo tanto o perfil do Enxeñeiro en Telecomunicación relativamente xove. Outros datos a destacar son a existencia dunha idade máxima de 51 anos e unha mínima de 23. O valor máis repetido (moda) é 28 anos. A continuación podemos observar a gráfica coa distribución de porcentaxes por idades, destaca a concentración do 77,89% dos enquisados na franxa de idade comprendida entre os 23 e os 35 anos, o que volve pór de manifesto a mocidade dos titulados enquisados.
F.2. Idade
10% 8 ,7 7 % 9%
8 ,4 2 %
8 ,4 2 %
8 ,4 2 %
8% 7 ,0 2 %
6 ,6 7 %
7%
6 ,6 7 % 6 ,6 7 % 5 ,9 6 %
5 ,6 1 %
6% 5%
4 ,2 1 %
4 ,2 1 %
3 ,8 6 %
4%
3 ,1 6 % 2 ,8 1 %
3%
2 ,4 6 %
2 ,4 6 %
2% 1 ,0 5 %
0 ,7 0 % 0 ,7 0 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 %
1%
51 an o s
50 anos
47 anos
46 an o s
43 an o s
42 anos
41 anos
40 anos
39 an o s
38 an o s
37 anos
36 anos
35 an o s
34 an o s
33 anos
32 anos
31 anos
30 an o s
29 anos
28 anos
27 anos
26 an o s
25 anos
24 anos
23 anos
0%
13
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
I.3 Lugar de nacemento O lugar de nacemento da maioría dos Enxeñeiros de Telecomunicación enquisados é Galicia. Máis de 8 de cada 10 enquisados naceron en Galicia (84,56%), fronte ao 14,39% que naceron fóra da nosa comunidade. O 1,05% restante das persoas consultadas non determinaron cal era o seu lugar de nacemento.
F.3. Lugar de nacemento
1 ,0 5 % 1 4 ,3 9 % F ó r a d e G a lic ia E n G a lic ia N S /N C
8 4 ,5 6 %
I.4 Lugar de traballo Un 71,90% dos Enxeñeiros de Telecomunicación desenvolven o seu traballo en Galicia fronte ao 28,10% que exercen a súa profesión fóra da nosa Comunidade.
14
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.4. Lugar de Traballo F ó r a d e G a lic ia 2 8 ,1 0 %
E n G a lic ia
7 1 ,9 0 %
I.5 Familia galega A porcentaxe de Enxeñeiros en Telecomunicación que teñen familia nacida en Galicia acada o 95,79%. Unicamente un 3,96% dos enquisados responden non ter ningún membro da familia de orixe galega.
F.5. Familia Galega
0 ,3 5 %
3 ,8 6 % Non Si N S /N C
9 5 ,7 9 %
15
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
I.6 Comunidade de residencia A maioría dos Enxeñeiros de Telecomunicación teñen a súa residencia na Comunidade Galega. Este dato está estreitamente relacionando cos datos obtidos na pregunta sobre o lugar de traballo dos enxeñeiros. O 73,33% da mostra din residir en Galicia de forma habitual. Por detrás de Galicia, a segunda comunidade na que existe un maior número de Enxeñeiros de Telecomunicación enquisados residindo é Madrid. Séguena a gran distancia Cataluña e Castela e León. A categoría Outros lugares acada o 3,16%.
F.6. Comunidade de residencia
80%
7 3 ,3 3 %
70% 60% 50% 40% 30% 1 8 ,9 5 %
20% 10% 0 ,3 5 %
0 ,7 0 %
0 ,7 0 %
1 ,0 5 %
1 ,4 0 %
A n d a lu c ía
A s t u r ia s
B a le a r e s
C a s t e la e León
C a t a lu ñ a
0 ,3 5 %
3 ,1 6 %
0% G a lic ia
M a d r id
Navarra
O u tro
Profundizando na categoría Outros lugares de residencia , o estudo amósanos a presenza no colectivo de enxeñeiros consultados (3,16%), de persoas con lugares de residencia tan dispares como Bélxica, México, Marrocos ou Brasil.
16
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.7. Outros lugares de residencia
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
2 2 ,2 2 % 1 1 ,1 1 %
Se
n
R
de
ei
te
no
rm
U
in
ni
ar
do
o ic éx M
co ro ar M
H
1 1 ,1 1 %
1 1 ,1 1 %
s
ia gr un
EE
U
l B
ra
si
ca xi
1 1 ,1 1 %
1 1 ,1 1 %
B
él
1 1 ,1 1 %
U
1 1 ,1 1 %
17
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
CAPÍTULO II
Formación
18
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
II.Formación II.1 Ano de finalización dos estudos O ano de finalizacion da carreira que máis veces se repite, isto é, superando todas as materias agás o proxecto é o ano 2006. Nas respostas a esta pregunta hai datos de titulados que din que remataron a carreira no ano 1981 ata recén titulados que din tela rematado no 2008. A maior concentración prodúcese entre os anos 1999 e 2006, onde o 63,86% dos enquisados din finalizar a carreira. Isto vén confirmar o perfil dun Enxeñeiro de Telecomunicación xove.
F.8. Ano finalización dos estudos
14% 1 2 ,2 8 % 12% 1 0 ,1 8 % 10% 8 ,0 7 %
7 ,7 2 % 7 ,3 7 % 6 ,3 2 % 5 ,9 6 % 5 ,9 6 %
8% 6%
4 ,9 1 % 4 ,2 1 %
6 ,3 2 %
4 ,9 1 %
4 ,5 6 %
4% 2 ,4 6 %
07
06
05
04
08 NS /N C
20
20
20
20
20
02
03 20
20
00
01 20
20
98
99 19
19
97 19
96
95
0 ,7 0 %
19
19
93
94 19
19
91
92 19
19
86
90 19
19
82 19
19
81
2 ,1 1 % 1 ,4 0 % 2% 1 ,4 0 % 1 ,0 5 % 1 ,0 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 % 0%
19
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Ano de finalización dos estudos Anos Valores
Número 1981 1982 1986 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 NSNC Total
1 1 1 3 3 4 4 6 14 12 7 14 23 18 17 17 21 22 29 35 18 2 13 285
Porcentaxe
Porcentaxe Acumulado
0,35% 0,35% 0,35% 1,05% 1,05% 1,40% 1,40% 2,11% 4,91% 4,21% 2,46% 4,91% 8,07% 6,32% 5,96% 5,96% 7,37% 7,72% 10,18% 12,28% 6,32% 0,70% 4,56% 100,00%
0,35% 0,70% 1,05% 2,11% 3,16% 4,56% 5,96% 8,07% 12,98% 17,19% 19,65% 24,56% 32,63% 38,95% 44,91% 50,88% 58,25% 65,96% 76,14% 88,42% 94,74% 95,44% 100,00% 100,00%
II.2 Escola de realización e/ou finalización dos estudos Os entrevistados realizaron os seus estudos de Enxeñaría de Telecomunicación nun total de 6 Escolas diferentes. Dos 285 Enxeñeiros de Telecomunicación enquisados, 273 realizaron a súa formación na E.T.S.E. de Telecomunicación de Vigo acadando dese xeito un 96,14% do total. En porcentaxes pouco significativas a realización e/ou finalización dos estudos do resto de titulados consultados completouse na Universidade Politécnica de Madrid (que acada a porcentaxe máis elevada cun 1,75%), na Universidad Alfonso X el Sabio, na Escola de Telecomunicacións de Barcelona, na E.T.S.E de Valladolid e na Politécnica Superior de Elxe.
20
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.9. Realización dos estudos
9 6 ,1 4 %
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0 ,3 5 %
0 ,7 0 %
0 ,3 5 %
1 ,7 5 %
0 ,3 5 %
0 ,3 5 %
ET S I d e B a r c e lo n a
ET S I d e V a lla d o lid
ET S I P o lit é c n ic a d e M a d r id
U n iv e r s id a d A lf o n s o X E l S a b io
N S /N C
0% E s c o la P o lit é c n ic a S u p e r io r d e E lx e
E T S E d e V ig o
II.3 Motivación dos estudos Consultados sobre cales foron as razóns que lles levaron á realización dos estudos de Enxeñaría de Telecomunicación, o 44,91% dos enquisados indican que a Enxeñaría de Telecomunicación era a titulación que mellores saídas profesionais tiña ou crían que tiña. Cunhas porcentaxes moi próximas está o interese e a vocación na realización dos seus estudos (o 41,40% das respostas). Pouca representatividade teñen as seguintes 3 motivacións na elección dos seus estudos: a indecisión a hora de elexir os estudos (8,77%), a opinión de que era a titulación coa que obtería un maior prestixio (2,46%), e por último, a obtención duns mellores soldos (1,40%).
21
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.10. Razóns para realizar a carreira
1 ,4 0 % 1 ,0 5 % 2 ,4 6 % 8 ,7 7 %
M á is p r e s t ix io o b t e r ía E s t a b a in d e c is o V o c a c ió n M e llo r e s s a íd a s la b o r a is t iñ a M e llo r e s r e t r ib u c ió n s e c o n ó m ic a s N S /N C
4 4 ,9 1 %
4 1 ,4 0 %
II.4 Estudos realizados Consideración dos Estudos realizados Variables
Porcentaxes
Si Contidos demasiado teóricos Contidos demasiado prácticos Adecuación entre os coñecementos técnicos adquiridos e as esixencias profesionais Adecuación entre os coñecementos en xestión e dirección de empresas e/ou mercadotecnia adquiridos e as esixencias profesionais
Non
NS/NC
79,30% 18,95% 1,75% 0,35% 95,09% 4,56% 30,88% 67,37% 1,75% 3,51% 93,33% 3,16%
O 79,30% dos Enxeñeiros de Telecomunicación considera que os estudos realizados deberían ter un maior grao de contidos prácticos. Con todo, o 18,95% da mostra non está de acordo con tal afirmación, e consideran que a titulación non é demasiado teórica.
22
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.11. Contidos teóricos 1 ,7 5 % Non
1 8 ,9 5 %
Si N S /N C
7 9 ,3 0 %
Confirmando o establecido na pregunta anterior, un 95,09% dos Enxeñeiros de Telecomunicación considera que os contidos da carreira non son demasiado prácticos, pola contra, un 0,35% dos enquisados opinan que si.
F.12. Contidos prácticos
0 ,3 5 %
4 ,5 6 % Non Si N S /N C
9 5 ,0 9 %
A opinión dos Enxeñeiros xa titulados en canto á adecuación dos coñecementos técnicos adquiridos ás esixencias profesionais, non é positiva. O 67,37% dos enquisados non considera adecuada a relación entre coñecementos e esixencias laborais, fronte ao 30,88% da mostra que si observan adecuación.
23
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.13. Adecuación de coñecementos teóricos ás esixencias profesionais
1 ,7 5 % Non Si N S /N C
3 0 ,8 8 %
6 7 ,3 7 %
Máis negativa é a consideración dos Enxeñeiros en canto á adecuación entre os coñecementos en xestión e dirección de empresas e/ou mercadotecnia adquiridos ao longo da carreira e as esixencias profesionais. Neste sentido, o 93,33% afirma que non existe adecuación mentres que o 3,51% si a considera axeitada.
F.14. Adecuación de coñecementos de xestión e dirección de empresas ás esixencias profesionais
3 ,5 1 %
3 ,1 6 % Non Si N S /N C
9 3 ,3 3 %
24
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
II.5 Formación complementaria Consultados sobre os 3 grandes bloques nos que se enmarca a formación complementaria dos titulados en Telecomunicacións (máster, 3º ciclo e outra titulación), as respostas obtidas son as seguintes:
O 23,16% completaron a súa formación universitaria cun máster.
En canto a si completaron a súa formación con estudos de 3º ciclo, as porcentaxes non varían moito con respecto á pregunta anterior, contestando afirmativamente un 26,67%.
O 15,79% dos enquisados optaron pola realización doutra titulación fronte ao 84,21% que non escolleu esta opción á hora de completar os seus estudos.
F.15. Formación complementaria
100% 90% 80% 70% 60%
Non 7 6 ,8 4 %
Non 7 3 ,3 3 %
Non 8 4 ,2 1 %
50% 40% 30% 20% 10%
Si 2 3 ,1 6 %
Si 2 6 ,6 7 %
Si 1 5 ,7 9 %
0% M ás te r
T e r c e ir o c ic lo
O u t r a t it u la c ió n
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
25
II.6 Actualización de coñecementos Neste apartado da enquisa parece existir un gran consenso entre o colectivo profesional ao considerar que a innovación tecnolóxica, a evolución natural cara as áreas de xestión e/ou o cambio de áreas de traballo esixe unha posta ao día dos coñecementos. O 93,33% dos enquisados optan polo autoaprendizaxe como modo de afrontar a actualización dos seus coñecementos, sendo unicamente o 4,66% o que non opta por este método. O 66,67% dos enquisados afrontan a posta ao día de coñecementos a través da formación a cargo da empresa. A formación a través de cursos e seminarios organizados por institucións privadas é algo maior á organizada por entidades públicas, optando pola primeira opción o 44,91% fronte ao 38,60% dos que optan polos cursos organizados por entidades públicas. Outra das formas empregadas polos Enxeñeiros para actualizar os seus coñecementos, son a participación en cursos e seminarios organizados polo Colexio Oficial de Galicia (COETG) e a Asociación de Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia (AETG), sendo un 26,32% os que optan por esta práctica. A participación dos titulados en cursos e seminarios organizados polas propias Escolas de Telecomunicación, non é maioritaria para os enquisados, xa que respostaron afirmativamente a esta opción o 20,35%. Por último, un 14,04% di non actualizar coñecementos de ningunha forma concreta senón que se van reciclando coa actividade diaria no seu traballo.
26
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.16. Actualización de coñecementos
100%
9 3 ,3 3 %
90% 80%
60%
6 9 ,1 3 %
5 4 ,7 4 %
4 9 ,1 2 % 4 4 ,9 1 %
50% 40%
7 2 ,9 8 %
6 8 ,7 7 %
6 6 ,6 7 %
70%
3 8 ,6 0 %
Si
3 0 ,8 8 %
2 6 ,3 2 %
30%
No
2 0 ,3 5 %
20%
1 4 ,0 4 % 4 ,2 1 % 2 ,4 6 %
10%
6 ,6 7 %
5 ,9 6 %
6 ,6 7 %
4 ,9 1 %
2 ,4 6 %
a rm
n ió
E
fo
ac ng ni D
Te de s la co Es
e
le
C
co
O
m
un
un
ha
ic
e G ET
s ón ci itu In
st
itu st In
A
ic bl pú
iv pr s ón ci
oa ut A
TG
as
as ad
es pr Em
pr
en
di
za
xe
a
0%
1 6 ,8 4 %
N S /N C
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
27
CAPÍTULO III Situación Laboral
28
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
III. Situación Laboral III.1 Traballa na actualidade Analizamos, a continuación, a situación laboral actual dos Enxeñeiros de Telecomunicación galegos. O 96,14% desenvolve unha actividade laboral fronte ao 3,51% que está en situación de desemprego.
F.17. Traballa na actualidade
0 ,3 5 %
3 ,5 1 % De s e m p re g ad o T r a b a lla n d o N S /N C
9 6 ,1 4 %
Profundizando na situación de desemprego na que se atopa o 3,51% das persoas consultadas, podemos observar que:
O 20% das persoas desempregadas están na procura do seu primeiro emprego..
O 40% dos desempregados están no paro.
O restante 40% dos titulados que se atopa desempregado respostan que están na procura do segundo traballo (25%), por estar estudando (50%) e o derradeiro 25% está ampliando a súa formación con estudos de posgrao oficial.
29
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.18. Situacións de desemprego
100% 90% 80% 70% 60% 50%
4 0 ,0 0 %
4 0 ,0 0 %
En p aro
O u tr a s
40% 30%
2 0 ,0 0 %
20% 10% 0% E n b u s c a d o p r im e ir o
F.19. Outras situacións de desemprego
25,00%
25,00%
50,00%
En busca do segundo Estudando Ampliando estudos con Posgrao Oficial
30
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
III.2 Ano de comezo na vida laboral Consultados sobre o ano en que empezaron a traballar, as respostas dos titulados mostran os seguintes resultados. A concentración dos datos prodúcese entre os anos 2000 a 2007 acadando o 64,56% do total de persoas enquisadas. Este dato está moi relacionado co do ano de finalización dos estudos, é dicir, a maior concentración no ano de comezo a traballar coincide coa maior concentración no ano de finalización da carreira. O 2006 é o ano que máis veces se repite como ano de comezo da carreira profesional dos titulados. F.20. Ano de comezo no traballo
1 3 ,3 3 %
1 4 ,0 0 % 1 2 ,0 0 % 1 0 ,1 8 % 1 0 ,0 0 %
9 ,1 2 %
9 ,1 2 %
8 ,4 2 %
8 ,0 0 % 6 ,3 2 % 6 ,0 0 % 4 ,5 6 %
5 ,2 6 %
4 ,9 1 %
4 ,5 6 %
4 ,9 1 %
4 ,9 1 % 3 ,5 1 % 2 ,8 1 %
4 ,0 0 % 1 ,7 5 % 1 ,0 5 % 1 ,0 5 % 1 ,0 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 % 0 ,3 5 %
2 ,0 0 %
2 ,1 1 %
ro
08
N
S/
N
C
-E r
06
05
04
03
02
01
00
99
98
07
20
20
20
20
20
20
20
20
20
19
19
96
95
94
92
91
90
89
86
97 19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
82
r
0 ,0 0 %
III.3 Primeiro emprego A obtención do primeiro emprego por parte dos titulados prodúcese maioritariamente no primeiro mes logo de rematar a carreira (54,04% do total dos enquisados). En todo caso, as respostas concéntranse no intervalo de menos dun mes a seis meses acadando o 90,53% do total da mostra. As porcentaxes que superan os 6 meses ata os 5 anos ou máis son pouco significativas (8,77%).
31
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Duración
Tempo para acadar emprego Valores
Porcentaxe Menos de 1 mes Entre 1 mes e 3 meses Entre 3 e 6 meses Entre 6 meses e 1 ano Entre 1 e 2 anos Entre 2 e 5 anos Máis de 5 NS/NC
Porcentaxe acumulado
54,04% 25,26% 11,23% 5,61% 1,40% 1,05% 0,70% 0,70%
54,04% 79,30% 90,53% 96,14% 97,55% 98,60% 99,30% 100,00%
Facendo un estudo por xénero as porcentaxes son similares tanto para mulleres como para homes como se pode observar na seguinte táboa:
Tempo para acadar emprego. Mulleres Homes Duración (71 enquisadas) (214 enquisados)
Porcentaxes Menos de un mes Entre un mes e 3 meses Entre 3 e 6 meses Entre 6 meses e 1 ano Entre 1 e 2 anos Entre 2 e 5 anos Máis de 5 anos NS/NC
43,66% 35,21% 14,08% 5,63% 1,41%
57,48% 21,96% 10,28% 5,61% 1,87% 1,40% 0,93% 0,47%
32
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.21. Obtención do primeiro emprego
N S /N C
0 ,7 0 %
M á is d e 5 a n o s
0 ,7 0 %
En tr e 2 e 5 a n o s
1 ,0 5 %
N S /N C M á is d e 5 a n o s E n tre 2 e 5 a n o s
1 ,4 0 %
En tr e 1 e 2 a n o s En tr e 6 m e s e s e 1 a n o
E n tre 1 e 2 a n o s E n tre 6 m e s e s e 1 a n o
5 ,6 1 %
E n tre 3 e 6 m e s e s
1 1 ,2 3 %
En tre 3 e 6 m e s e s
E n tre 1 e 3 m e s e s 2 5 ,2 6 %
En tre 1 e 3 m e s e s
Menos dun mes 5 4 ,0 4 %
M enos dun m es 0%
20%
40%
60%
III.4 Traballar en Galicia O 59,74% dos Enxeñeiros que traballan fóra da nosa comunidade autónoma afirman que lles gustaría voltar a traballar en Galicia. Pola contra, un 38,96% din que non voltaría ou, cando menos, non o faría nas condicións de mercado actuais.
F.22. Volver a traballar en Galicia
1 ,3 0 %
Non 3 8 ,9 6 %
Si N S /N C
5 9 ,7 4 %
33
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
III.5 Motivación para retornar a Galicia A principal razón pola que os Enxeñeiros que están traballando fóra de Galicia voltarían á nosa comunidade é a mellora da calidade de vida (58,70%). Outras motivacións atópanse ligadas aos sentimentos de apego á familia e ás súas orixes: por razóns familiares (19,57%) e por ter orixe galega (17,39%). O 4,35% alega outras razóns como resposta: para ter a satisfacción de ver o seu país desenvolvido e porque lles encanta Galicia.
F.23. Motivación do retorno
4 ,3 5 % P o r m e llo r a r a c a lid a d e d e v id a 1 7 ,3 9 % P o r r a z ó n s f a m ilia r e s
P o r s e r d e o r ix e g a le g a
O u tr a s 5 8 ,7 0 % 1 9 ,5 7 %
III.6 Anos traballando en Galicia Como pode observarse no cadro seguinte, a resposta maioritaria sobre cantos anos levan traballando en Galicia é entre un e dous anos (29,44%). Tamén son significativas as porcentaxes de titulados que levan traballando entre 5 e 10 anos (26,40%) e os que levan entre 2 e 5 anos (25,38%). Os profesionais que levan traballando menos dun ano, acadan o 3,05%, e os que levan máis de 10 anos representan o 14,22%.
34
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Anos Traballando en Galicia
Porcentaxe Menos dun ano Entre 1 e 2 anos Entre 2 e 5 anos Entre 5 e 10 anos Entre 10 e 20 anos Máis de 20 anos NS/NC
3,05% 29,44% 25,38% 26,40% 13,20% 1,02% 1,52%
F.24. Anos traballando en Galicia
1 ,0 2 %
1 ,5 2 % 3 ,0 5 % M e n o s d u n an o
1 3 ,2 0 % 2 9 ,4 4 %
En tr e 1 e 2 a n o s En tr e 2 e 5 a n o s En tr e 5 e 1 0 a n o s En tr e 1 0 e 2 0 a n o s M á is d e 2 0 a n o s N S /N C
2 6 ,4 0 %
2 5 ,3 8 %
III.7 Marchar de Galicia Dos Enxeñeiros de Telecomunicación enquisados que contestaron que están a traballar en Galicia, un 59,39% afirman que non marcharían da nosa comunidade. Non obstante, un 40,61% si emprendería unha nova traxectoria profesional lonxe da nosa comunidade.
35
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.25. Marchar de Galicia
Non
Si
4 0 ,6 1 % 5 9 ,3 9 %
III.8 Motivacións para traballar fóra de Galicia As motivacións principais dos Enxeñeiros que mostraron a súa disposición para marchar a outra comunidade autonóma a traballar son as seguintes:
Un 73,75% do total desta submostra faríano para ascender profesional e economicamente.
Outra motivación é por mellorar a calidade de vida (13,75%).
Con porcentaxes máis baixas están: por razóns familiares (10%) e outras razóns (2,50%). Nesta categoría, afirman que marcharían de Galicia polo seu interese en coñecer outras culturas e idiomas.
36
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.26. Razóns para marchar de Galicia
1 0 ,0 0 %
2 ,5 0 % O u tra s
P a r a a s c e n d e r p r o f e s io n a l e e c o n o m ic a m e n t e
1 3 ,7 5 %
P o r m e llo r a r a c a lid a d e d e v id a P o r r a z ó n s f a m ilia r e s
7 3 ,7 5 %
III.9 Horas semanais de traballo A media de horas de traballo á semana dos Enxeñeiros de Telecomunicación é de 42,97 horas. O valor máis repetido é o de 40 horas semanais aínda que tamén teñen unha frecuencia importante os traballadores que completan un total de 45 horas á semana e os que completan as 50 horas semanais. Se observamos os tramos de distribución, un 69,09% das respostas concéntrase entre as 40 e as 45 horas á semana.
37
Situaci贸n Laboral dos Enxe帽eiros de Telecomunicaci贸n de Galicia
F.27. Horas semanais de traballo
40% 35,77% 35% 30% 25% 20,80% 20% 15% 10,58% 10% 4,38%5,11%
5% 3,65%4,01% 0,36%0,73%0,73%
3,28% 2,19% 0,36% 0,36%0,73%0,36%
2,19% 0,73%0,36%
1,82%
1,46%
At a
NS /NC
or as 65 h
as or 56 h
as or 50 h
as 47 ho r
as or 45 h
as or 43 h
as or 41 h
as 39 ho r
as or 37 h
30 h
or
as
0%
38
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Horas de traballo á semana Horas Valores
Ata 30 horas 35 horas 37 horas 38 horas 39 horas 40 horas 41 horas 42 horas 43 horas 44 horas 45 horas 46 horas 47 horas 48 horas 50 horas 55 horas 56 horas 60 horas 65 horas 70 horas NS/NC
Porcentaxe
Porcentaxe acumulado
3,65% 4,01% 0,36% 0,73% 0,73% 35,77% 1,46% 4,38% 5,11% 1,82% 20,80% 0,73% 0,36% 2,19% 10,58% 2,19% 0,36% 3,28% 0,36% 0,73% 0,36%
3,65% 7,66% 8,03% 8,76% 9,49% 45,26% 46,72% 51,09% 56,20% 58,03% 78,83% 79,56% 79,93% 82,12% 92,70% 94,89% 95,26% 98,54% 98,91% 99,64% 100,00%
III.10 Tipo de traballo Como xa sabemos, o 96,14% dos Enxeñeiros de Telecomunicación están traballando no momento de ser enquisados, pero ¿que tipo de traballo están a desenvolver? O 86,67% fano por conta allea e soamente o 4,56% desenvolve un traballo por conta propia. Cabe destacar tamén a presenza dun 4,91% que compatibiliza o traballo asalariado co exercicio por conta propia.
39
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Situación
Situación laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación Porcentaxes
Ocupados
96,14%
Por conta allea Por conta propia Ambas
86,67% 4,56% 4,91%
Desempleados
3,50%
Busca o primeiro emprego En paro Outras situacións (estudando, en busca do segundo emprego)
0,70% 1,40% 1,40%
F.28. Tipo de traballo
4 ,7 4 %
5 ,1 0 %
P o r c o n t a a lle a P o r c o n t a p r o p ia A m bas
9 0 ,1 6 %
40
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
CAPÍTULO IV
O traballo por conta propia
41
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
IV.O traballo por conta propia IV.1 Tipo de traballo por conta propia que desenvolve Como acabamos de ver, o 4,74% dos profesionais enquisados traballan por conta propia, aos que hai que engadir un 5,19% que tamén o fan compatibilizándoo coa conta allea ¿Que tipo de traballo por conta propia desenvolven? Os tipos de traballo por conta propia que desenvolve o colectivo de titulados englóbanse en 3 grandes apartados:
Aqueles que desenvolven a súa actividade como autónomos ou empresarios con asalariados.
Aqueles que o fan como autónomos sen asalariados
E por último están aqueles que posúen unha empresa na que traballan con outros socios ou colaboradores.
F.29. Tipo de traballo por conta propia
2 2 ,2 2 %
3 3 ,3 3 % A u t ó n o m o c o n a s a la r ia d o s
A u t ó n o m o s e n a s a la r ia d o s
E m p r e s a c o n s o c io s o u c o la b o r a d o r e s
4 4 ,4 4 %
Un 44,44% dos que desenvolven o libre exercicio da profesión respostan ao perfil do autónomo sen asalariados. O 55,56% restante realizan a súa actividade co apoio dun equipo de personas; ben composto por personal asalariado (33,33%) ou ben, cunha relación profesional con socios ou colaboradores non asalariados (22,23%).
42
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
IV.2 Número de traballadores da empresa Consultados sobre o número de traballadores asalariados que ten a súa empresa, os resultados presentan a seguinte distribución de porcentaxes en función do número de asalariados:
F.30. Número de traballadores da empresa
35% 30%
2 6 ,6 7 %
25% 20% 1 3 ,3 3 %
15% 10%
6 ,6 7 %
1 3 ,3 3 %
6 ,6 7 %
6 ,6 7 %
6 ,6 7 %
6 ,6 7 %
6 ,6 7 %
6 ,6 7 %
5%
NS /N
re s 00 10
28
t ra
tr a
ba
l la
do
ba lla do re s
re s 9 t ra b a
lla
do
re s ba
lla
do
re s do 6 t ra
lla ba 3 t ra
4 t ra b a ll a
do re s
es do r 2 t ra b a ll a
lla ba 1 t ra
0 t ra b
a ll
ad
or
do re s
es
C
0%
IV.3 Situación laboral previa á de autónomo ou empresario Pero, ¿cal é a procedencia destes profesionais? ¿Desde que situación laboral chegan ao exercicio non asalariado? O máis frecuente é ser anteriormente asalariado. Como pode observarse no seguinte gráfico, máis de tres cuartas partes de esta submostra (85,18%) provén do traballo asalariado e case a metade, o 40,74%, compatibilizaba o traballo asalariado co exercicio por conta propia. O resto dos Enxeñeiros iniciou a súa traxectoria profesional por conta propia: un 7,41% foron sempre non asalariados, e hai unha pequena proporción (7,41%) que comenzaron como autónomos e deron o paso cara a constitución dunha empresa.
43
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.31. Situación laboral previa a ser autónomo 100% 90% 80% 70% 60% 4 4 ,4 4 %
50% 4 0 ,7 4 %
40% 30% 20% 10%
7 ,4 1 %
7 ,4 1 %
0% A g o ra te n u n h a e m pres a, pero em pe zou com o au tó n o m o
C o m p a t ib iliz á b a a c u n t r a b a llo a s a la r ia d o
E r a a s a la r ia d o
S e m p re fo i n o n a s a la r ia d o
IV.4 Tempo exercendo o traballo non asalariado Como estamos vendo a modalidade clásica do exercicio da Enxeñaría de Telecomunicación é o traballo por conta allea. Resulta recente a súa incorporación ao traballo por conta propia. Os resultados obtidos ao respeto, mostran que o tempo medio de exercicio destes profesionais é de 3,92 anos, o que nos situa, como data de arranque promedio na actividade, ao bordo do ano 2004. Como mostra o seguinte gráfico, máis de 6 de cada 10 non asalariados levan 3 anos ou menos nesta modalidade de exercicio. A antigüidade máis frecuente é 1 ano, onde se agrupa o 29,63% do colectivo. Un 25,93% dos que exercen a libre profesión leva 5 ou máis años exercéndoa pola súa conta.
44
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Anos
Tempo exercendo a profesion Valores
Nº Total Porcentaxe 8 3 6 2 3 1 1 1 1 1 27
1 2 3 4 5 6 8 9 24 Ns/Nc Total
Porcentaxe acumulado
29,63% 11,11% 22,22% 7,41% 11,11% 3,70% 3,70% 3,70% 3,70% 3,70% 100,00%
29,63% 40,74% 62,96% 70,37% 81,48% 85,19% 88,89% 92,59% 96,27% 100,00% 100,00%
F.32. Tempo exercendo por conta propia 35%
30%
29,63%
25%
22,22% 20%
15%
11,11%
11,11%
10%
7,41%
5%
3,70%
3,70%
3,70%
3,70%
3,70%
Ns /Nc
s 24 an o
s 9a no
s 8a no
s 6a no
s 5a no
s 4a no
s 3a no
s 2a no
1a no
s
0%
IV.5 Evolucion ideal dos autónomos Os Enxeñeiros valoran de forma positiva a creación dunha pequena empresa ou gabinete á marxe da forma xurídica que teña (66,67%), ou no seu defecto, a consolidación unha dinámica de colaboración e complementariedade con outros autónomos (18,52%) que lles permita poder ampliar o seu rango de actividades.
45
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Outras opinións cunha porcentaxe de resposta máis baixa son a de continuar de autónomo pero de forma individual (3,70%) ou a de converterse nun traballador por conta allea, isto é, a de volver a ser asalariado (7,40%).
F.33. Evolución ideal do profesional autónomo
3 ,7 0 %
3 ,7 0 % C r e a r u n h a e m p r e s a o u g a b in e t e
7 ,4 1 %
C o la b o r a r c o n o u t r o s a u t ó n o m o s S e r a s a la r ia d o T r a b a lla r s ó d e f o r m a in d iv id u a l N S /N C
1 8 ,5 2 %
6 6 ,6 7 %
IV.6 Obxectivos do traballador autónomo En relación co desenvolvemento futuro do traballo non asalariado, máis da metade dos enquisados expresan a súa preferencia por orientarse cara a especialización en unha ou dúas áreas de coñecemento (55,56%) mais que pola diversificación dos campos de actividade (44,44%).
46
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.34. Obxectivos do traballador autónomo
In t e n t a r d iv e r s if ic a r o s cam po s d e a c t iv id a d e 4 4 ,4 4 %
A d q u ir ir u n h a g ran d e e s p e c ia liz a c ió n nu n h a o u d ú as áre as 5 5 ,5 6 %
47
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
CAPÍTULO V
O traballo por conta allea
48
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
V. O traballo por conta allea V.1 O perfil da empresa Os Enxeñeiros de Telecomunicación desenvolven a súa actividade profesional maioritariamente en empresas privadas multinacionais, en concreto un 38,17%. A empresa privada nacional acolle unha porcentaxe significativa que supera o 28% do total de traballadores por conta allea. A administración Pública ten unha importante presenza, acadando un 19,08% ao mesmo que a empresa pública, na que exercen a súa actividade un 12,98%.
F.35. Tipo de empresa
A d m ó n P ú b lic a
0 ,3 8 % 1 ,1 5 % 1 9 ,0 8 %
E m p r e s a P ú b lic a E m p r e s a P r iv a d a N a c io n a l
3 8 ,1 7 % 1 2 ,9 8 %
E m p r e s a P r iv a d a M u lt i n a c io n a l A u t ó n o m o o u S o c io d u n h a p eq u e na em p res a NS/NC 2 8 ,2 4 %
Se establecemos unha análise de acordo á pertenza da empresa ao sector público ou privado, como xa se deduce dos datos comentados anteriormente, o sector privado sitúase por riba do sector público: un 32,06% dos enquisados traballan no sector público, mentres un 66,79% fano no sector privado.
49
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.36. Sector público / Sector privado
O Sector Público e O Sector Privado
Tipo de empresa
% Sector Público
32,06%
Sector Privado
66,79%
%
Empresa Pública
19,08%
Administración Pública
12,98%
Empresa Privada Nacional
28,24% 38,17% 0,38%
Empresa Privada Multinacional Autónomo ou Socio de unha pequena empresa
NS/NC
1,15%
Totais
100,00%
F.37. Sector público / Sector privado
1 ,1 5 %
3 2 ,0 6 % S e c t o r P ú b lic o S e c t o r P r iv a d o NS/NC
6 6 ,7 9 %
Un 61% dos Enxeñeiros de Telecomunicación que traballan por conta allea está empregado nunha empresa que pertence ao sector TIC fronte ao 34,35% que desenvolve o seu traballo en empresas non vencelladas ás tecnoloxías da información e da comunicación.
50
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.38. Sector TIC/ Non vencellado ás TIC
S e c t o r T IC 4 ,5 8 %
S e c t o r N o n T IC NS/ NC
6 1 ,0 7 %
3 4 ,3 5 %
No que se refire ao tamaño da empresa, un 64,12% dos Enxeñeiros de Telecomunicación que traballan por conta allea exercen a súa profesión en empresas que contan con máis de 249 asalariados/as. A continuación, sitúanse as empresas de 100 a 249 traballadores. No extremo oposto, as empresas máis pequenas, de 1 a 19 traballadores só empregan ao 8,02% dos enquisados. F.39. O tamaño da entidade dacordo ao nº de traballadores
(1-9 ) 100%
(10 -19 )
90%
(20 -49 )
80% 6 4 ,1 2 %
70% 60%
(50 -99 ) (1 0 0 -2 4 9 ) ( 2 5 0 e m á is )
50%
NS/ NC
40% 30% 20% 10%
3 ,4 4 %
4 ,5 8 %
7 ,6 3 %
1 2 ,6 0 % 6 ,8 7 % 0 ,7 6 %
0% (1 -9 )
(1 0 -1 9 )
(2 0 -4 9 )
(5 0 -9 9 )
(1 0 0 -2 4 9 )
(2 5 0 e m á is )
NS/ NC
51
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
A continuación, móstrase a relación das cinco entidades que empregan ao maior número de Enxeñeiros de Telecomunicación enquisados, entre os seus asalariados. Destaca a Universidade de Vigo, cun 17,56% do total da mostra. Telefónica, Indra, Tele 2 e PSA Peugeot-Citröen completan a lista.
F.40. Entidades relevantes
As empresas máis frecuentes
Nome da Empresa
N
Universidade de Vigo Telefónica INDRA TELE 2
%
PSA Peugeot-Citröen
46 11 11 10 5
17,56% 4,20% 4,20% 3,82% 1,91%
NS/ NC
35
13,36%
153 262
31,68%
Total Total
O 58,40% dos Enxeñeiros de Telecomunicación que traballan por conta allea consideran que a empresa-institución na que están empregados valora bastante ou moito aos Enxeñeiros de Telecomunicación, fronte a un 18,70% que considera que a súa empresa os valora pouco ou nada. Nun termo medio, o 21,37%, sitúanse os que consideran que a súa empresa valora algo aos titulados en Enxeñaría de Telecomunicación.
F.41. Grao en que a empresa valora aos Enxeñeiros de Telecomunicación
1 ,5 3 % 2 3 ,2 8 %
4 ,5 8 % 4 ,5 6 %
Nada Po u c o A lg o B a s ta n te M o it o
2 1 ,3 7 % 3 5 ,1 1 %
NS/ NC
52
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
V.2 Aspectos Contractuais Os Enxeñeiros de Telecomunicacións manteñen maioritariamente (93,13%) unha relación contractual a tempo completo . Só un 4,96% traballa a tempo parcial. Como se reflexa na figura 42, un 67,21% da totalidade de contratos a tempo completo son ademais indefinidos/fixos. O 12%, dos contratos corresponden á modalidade en Prácticas ou Bolsas, que esixen unha adicación a tempo completo. A inestabilidade laboral é sensiblemente superior nos contratos a tempo parcial: aproximadamente 5 de cada 10 contratos a tempo parcial son temporais.
F.42. A xornada laboral: Temporalidade
4 ,9 6 %
1 ,9 1 % T e m p o C o m p le t o T e m p o P a r c ia l N S /N C
9 3 ,1 3 %
En termos xerais, con independencia da adicación a tempo completo ou parcial, a estabilidade laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación é elevada, máis dun 65% do contratados son fixos ou indefinidos (ver fig. 43).
53
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.43. Temporalidade e tipo de contrato Xornada Laboral (Temporalidade) e Tipo de Contrato Temporalidade
% Indefinido/Fixo
Tempo Completo Tempo Parcial NS/NC
Temporal
67,21% 23,08% 80,00%
19,67% 53,85% 20,00%
En Prácticas Sen Contrato /Bolseiro
12,70% 7,69% 0,00%
0,41% 7,69% 0,00%
F.44. Relación contractual: Estabilidade / Inestabilidade laboral
In d e f in id o / F ix o
100%
Te m p o ra l
90% Enxeñeiros de Telecomunicacións de Galicia 8 0Base: %
E n p r á c t ic a s / B o l s e i r o
Fonte: elaboración 6 5 , 2 7 % propia a partir de datos da Enquisa Enxeñeñeiros de Telecomunicación de Galicia. Ano 2008
S e n c o n tr a to
70% 60%
NS/ NC
50% 40% 2 1 ,3 7 %
30% 20%
1 2 ,2 1 % 0 ,7 6 %
10% 0% In d e f i n id o / F ix o
Te m p ora l
E n p r á c t ic a s / B o ls e ir o
S e n c o n tr a to
0 ,3 8 % NS/ NC
A idade media dos contratados indefinidos/ fixos sitúase nos 32 anos. No caso da contratación temporal, é lixeiramente inferior (31 anos). Onde si se presenta unha ampla diferenza é nos contratos en prácticas ou bolsas, como é previsible, a idade media descende ata os 26 anos.
54
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.45. Relación entre a idade e o tipo de contrato
Relación entre a Idade e o Tipo de Contrato Tipo de Contrato
Valores
N Indefinido/Fixo Temporal En Prácticas/ Bolseiro Sen Contrato Non contesta
Totais
%
Media de Idade
Valor Máximo
Moda
Valor Mínimo
171 56
65,27% 21,37%
32,85 31,02
32 30
47 51
23 23
32 2 1
12,21% 0,76% 0,38%
26,69 42,50 31,00
26 0 0
32 50 35
24 35 27
262
100,00%
31,77
28
51
23
F.46. Tipo de contrato segundo o xénero Relación entre o Xénero e o Tipo de Contrato Totais Tipo de Contrato Indefinido/Fixo Temporal En Prácticas/ Bolseiro Sen Contrato Non contesta
Totais
N
N
%
Homes
%
Mulleres
Homes
Mulleres
171 56
65,27% 21,37%
129
42
75,44%
24,56%
39
17
69,64%
30,36%
32 2 1
12,21% 0,76% 0,38%
24
8
75,00%
25,00%
1
1
50,00%
50,00%
1
0
100,00%
0,00%
262
100,00%
194
68
V.3 Exercicio Profesional Un 44,87% dos Enxeñeiros de Telecomunicación realiza tarefas relacionadas coa xestión de empresas, xestión de produtos, labores de mercadotecnia, dirección de departamentos etc. A elaboración de proxectos de telecomunicación ocupa a un significativo 30,80 % da totalidade. O resultados mostran a escasa relevancia de tarefas como a realización de auditorías de calidade e inspeccións técnicas.
55
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.47. Exercicio profesional dos Enxeñeiros de Telecomunicación:Tarefas desenvolvidas
2 ,6 6 %
E l a b o r a p r o x e c t o s d e t e le c o m u n ic a c i ó n 3 0 ,8 0 % D i r ix e p r o x e c t o s d e t e le c o m u n ic a c i ó n
4 4 ,8 7 %
R e a liz a e s t u d o s e in f o r m e s R e a liz a a u d it o r ía s d e c a li d a d e e in s p e c c c ió n s t é c n ic a s R e a liz a d it a m e s e p e r i t a x e s O u t r o s t ip o s 1 0 ,2 7 %
NS/ NC
8 ,7 5 %
2 ,6 6 %
Os enquisados non están de acordo coa idea de que “ a profesión de Enxeñeiro de Telecom unicación só a exercen os que se adican ao exercicio libre ” . Máis dun 76% maniféstanse moi ou bastante en desacordo coa citada cuestión, fronte a un 19,01% que se amosa bastante de acordo. F.48. ¿Só exercen a profesión de Enxeñeiro de Telecomunicación, os que se adican ao exercicio libre?
N S /N C 3 ,0 4 %
N S /N C
N ad a d e a c ordo Pou c o d e A c o rdo
N a da d e a c ord o
3 7 ,2 6 %
B a s ta n te d e a c o r d o M o i d e a c ordo
Po u c o d e A c o rd o
3 9 ,5 4 %
B a s ta n te d e a c o rdo
1 9 ,0 1 %
M o i d e a c o rd o
1 ,1 4 % 0%
20%
40%
60%
80%
100%
56
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Os enquisados amósanse igualmente, de forma maioritaria, pouco ou nada de acordo, (63,88%) coa afirmación: “ ao traballar nunha empresa ou insti tución é m ellor non asinar os proxectos que se realizan para evi tar responsabilidades polas que non se obtén ningún beneficio a cambio" . Pola contra, un 31,18% están de acordo ou moi de acordo. F.49. ¿Se traballa para unha empresa ou institución, é mellor non asinar os proxectos que se realizan para evitar a responsabilidade, xa que non se obtén ningún beneficio a cambio?
N S /N C 4 ,9 4 %
N S /N C
N a da d e a c ord o Pou c o d e A c ord o
Na d a d e a c o rdo
B a s ta n te d e a c o rd o
2 0 ,9 1 %
M o i d e a c ord o Po u c o d e A c o rdo
4 2 ,9 7 %
B a s ta n te d e a c o r d o
2 3 ,5 7 %
M oi d e a c o rdo
7 ,6 0 % 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Os Enxeñeiros de Telecomunicación considéranse como un titulado superior máis no ámbito das empresas ou institucións nos que desenvolven o exercicio da súa profesión, e os traballos que realizan non teñen xeralmente a consideración dun exercicio profesional diferenciado. Un 66,54% amósase de acordo ou moi de acordo con esta afirmación, mentres só un 29,66% discrepan, considerando diferenciada a súa profesión.
57
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.50. ¿O Enxeñeiro de Telecomunicación na empresa ou na administración é un titulado superior máis e os traballos non teñen, xeralmente, a consideración de exercicio profesional?.
N S /N C Na d a d e a c o rdo 3 ,8 0 %
N S /N C
Po u c o d e A c o rdo B a s ta n te d e a c o r d o
N a d a d e a c o rd o
M oi d e a c o rdo
6 ,0 8 % 2 3 ,5 7 %
Po u c o d e A c o rd o B a s ta n te d e a c o rdo
4 4 ,8 7 %
M o i d e a c o rd o
2 1 ,6 7 % 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Non existe diferencia significativa nesta opinión entre quen desenvolven a súa actividade profesional na Administración Pública ou en empresas privadas. En ambos casos, a opinión maioritaria é a mesma: (ver figuras 51 e 52) F.51. Relación entre o tipo de empresa e a percepción de que o E.T. é un titulado superior máis. Relación entre entre tipo de empresa e a percepción de que o Enxeñeiro de Telecomunicación é un titulado superior máis Tipo de Contrato
Moi/ Bastante de acordo
N Admón pública/ Empresa Pública Empresa Privada (Nacional, Multinacional)
Totais
%
Nada/ Pouco de acordo
N
N Totais
% Totais
%
N
%
54
64,29%
29
34,52%
84
98,81%
121
69,54%
49
28,16%
174
97,70%
175
78
258
58
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.52.Relación entre o tipo de empresa e a percepción de que o E.T é un titulado superior máis.
A d m o n p ú b lic a / E m p r e s a P ú b lic a
100%
E m p r e s a P r iv a d a ( N a c i o n a l, M u lt i n a c io n a l)
90% 80% 70%
6 9 ,5 4 %
6 4 ,2 9 %
60% 50% 2 1 ,2 9 %
40%
2 8 ,1 6 %
30% 20% 10% 0% M o i/ B a s t a n t e d e a c o r d o
N a d a/ Po uc o d e a c ord o
Un significativo 90,11% dos participantes na enquisa consideran que “ os proxec tos de telecomunicación sempre deberían ir asinados polo seu autor ” . A porcentaxe que se amosa pouco de acordo coa anterior afirmación non acada o 6,1% e os que se amosan moi en desacordo representan o 0,76% do total. F.53. ¿Os proxectos de telecomunicación sempre deberían ir asinados polo seu autor?
N S /N C 3 ,0 4 %
N S /N C
N a d a d e a c o rd o Po u c o d e A c o rd o
N a d a d e a c o rd o
B a s ta n te d e a c o r d o
0 ,7 6 %
M o i d e a c o rd o Pouc o de A c o rdo
6 ,0 8 %
B a s ta n te d e a c o rdo
3 9 ,9 2 %
M o i d e a c o rd o
5 0 ,1 9 % 0%
20%
40%
60%
80%
100%
59
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
V.4. O Nivel de Decisión Os Enxeñeiros de Telecomunicación que traballan por conta allea realizan, maioritariamente, funcións técnico-operativas que esixen responsabilidade e autoridade, concretamente un 38,78%. No outro extremo, as funcións de dirección que afectan ao total de recursos da empresa, son practicamente nulas entre os Enxeñeiros de Telecomunicación (0,38%). Un 16,35% realizan funcións de xestión dunha área con responsabilidade sobre recursos e persoas mentres que un 26,02% desenvolve exclusivamente funcións técnico-operativas.
F.54. Funcións desempeñadas na empresa ou institución
3,04%
NS/NC
26,62%
Funcións técnico-operativ as exclusiv amente
38,78%
Funcións técnico-operativ as con responsabilidade e autoridade
9,51%
Outras tarefas de xestión máis restrinxidas
16,35%
Xestión dunha área con responsabilidade sobre recursos
5,32%
Decisión sobre os recursos dunha área funcional
Decisión sobre o total de recursos
0,38% 0%
20%
40%
60%
80% 100%
60
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Ao establecer unha agrupación das distintas funcións en tres niveis de decisión: nivel estratéxico, nivel táctico e nivel operativo, é sen dúbida, o segundo deles o que agrupa a maioría dos Enxeñeiros de Telecomunicación. Un 65,40% realiza funcións operativas. O nivel estratéxico só engloba un 5,70% do total e no nivel táctico sitúanse o 25,86% restante. Estes datos permiten concluír que os Enxeñeiros de Telecomunicación teñen unha participación escasa nas decisións estratéxicas das empresas ou institucións e, pola contra, asumen un peso fundamental nas decisións tácticas que se emprenden.
F.55. Niveis de decisión asumidos polos Enxeñeiros de Telecomunicación Nivéis de decisión asumidos polos Enxeñeiros de Telecomunicación
% Nivel Estratéxico
5,73%
Nivel Táctico
25,95%
Nivel Operativo
65,65%
Detalle dos niveis de responsabilidade Decisión sobre o total de recursos da empresa a longo prazo
0,38%
Decisión sobre o total de recursos dun área f uncional a longo prazo
5,34%
Xestión dunha área, con responsabilidade sobre persoas e recursos Outras funcións de xestión máis restrinxidas Funcións técnico-operativas con responsabilidade e/ou autoridade Funcións técnico-operativas exclusivamente
NS/NC
Totais
%
16,41% 9,54% 38,93% 26,72% 2,67%
100,00%
262
Ao facer unha análise dos niveis de decisión, introducindo a variable Idade , obsérvase que o nivel estratéxico corresponde cunha media de idade superior (33 anos), mentres que o nivel operativo se corresponde coas tarefas realizadas polos máis xóvenes (31 anos). Podemos concluír que o nivel de decisión na empresa aumenta coa idade.(ver fig. 56) En canto á relación entre o xénero e o nivel de decisión na empresa, observamos que o nivel de decisión que ten máis presenza feminina é o nivel operativo mentres que ningunha das mulleres enquisadas exerce tarefas correspondentes ao nivel estratéxico. A análise de resultados nos niveis de decisión non ofrece resultados estatísticamente significativos ao relacionalo co sector ao que pertence a empresa (TIC ou outros sectores).
61
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.56. Niveis de decisión
Niveis de decisión na empresa según Idade, Sexo e Sector
Idade Media Moda Nivel Estratéxico Nivel Táctico Nivel Operativo
35 33 31
Sexo Homes Mulleres 33 36 30
NS/NC
Totais
100,00% 76,47% 70,35%
Sector TIC TIC Non TIC
0,00% 23,53% 29,65%
53,33% 54,41% 66,86%
46,67% 39,71% 30,23%
25,48%
60,84%
32,70%
3,04% 31,73
28
71,48%
V.5 O Sector TIC Podemos sinalar tres actividades principais ás que se adican as empresas ou institucións do sector TIC onde os Enxeñeiros de Telecomunicación desenvolven a súa profesión. Un 25% das empresas do sector TIC realizan actividades de consultoría. A mesma porcentaxe (25%) clasifícanse como empresas operadoras de telecomunicación. O terceiro dos grupos maioritarios, cunha porcentaxe superior ao 13% correspóndese ás empresas suministradoras de equipos e sistemas de telecomunicación. As empresas que realizan actividades de comercialización de compoñentes electrónicos supoñen un baixo porcentaxe que non acada o 1,9% sobre o total. Na mesma situación atópanse as institucións reguladoras cun porcentaxe idéntico.
62
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.57. Actividades principais das empresas ou institucións do sector TIC
Actividade principal da empresa ou institución Actividade
N
Em presa comercializadora de compoñentes electrónicos Em presa consultora Em presa operadora de telecomunicacións Em presa provedora de servizos de telecomunicacións Em presa provedora de servizos e aplicacións de telecomunicacións Em presa subministradora de equipos e servizos informáticos Em presa subministradora de equipos e sistemas de telecomunicación Em presa subministradora de sistemas electrónicos e industriais Institución reguladora NS/ NC
Totais
%
3 40 40 12 20 13 21 6 3 2
1,88% 25,00% 25,00% 7,50% 12,50% 8,13% 13,13% 3,75% 1,88% 1,25%
160
100,00%
Entre as funcións desenvolvidas polas empresas do sector TIC, destaca a realización de proxectos (enxeñaría de proxectos, deseños e estudos) que acada unha porcentaxe superior ao 39%. Á Investigación e ao desenvolvemento adícase unha porcentaxe considerable de empresas do sector TIC (25%).
F.58. Función ou actividade na división ou empresa do sector TIC
Función ou actividade na división ou empresa do Sector TIC Actividade Alta Dirección Ensino Investigación e desenvolvemento
Mercadotecnia, comercialización, aplicacións: planificación,investigación de mercados, comunicación, dirección comercial, xestión de vendas, servizos posvenda Outro Produción: mantemento, control de calidade, control de procesos Proxectos: enxeñaría de proxectos, deseño e estudos
Xestión e administración: dirección de proxectos, xestión de operacións, recursos humanos, sistemas de información, actividades propias da Administración do Estado NS/ NC
Totais
N
%
1 3 40
0,63% 1,88% 25,00%
8 15 16 63
5,00% 9,38% 10,00% 39,38%
14 0
8,75% 0,00%
160
100,00%
63
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
V.6 Os sectores non vencellados ás TIC Neste apartado analizaremos a situación dos Enxeñeiros de Telecomunicación que desenvolven o seu traballo en empresas non vencelladas ao sector TIC. A actividade económica que acada máis relevancia é a Educación, investigación, sanidade e asistencia social . Un 32,22% do enquisados sinalan que traballan neste sector. Séguelle o catalogado como Outros que engloba a un 22,22% O sector de Administracións públicas, defensa, seguridade social, diplomacia , sitúase en terceiro lugar e engloba ao 8,89%.
F.59. Sector económico da empresa Sector Económico da Empresa Actividade
N
%
Administracións públicas, defensa, seguridade social, diplomacia Comercio por xunto e polo miúdo Construción Educación, investigación, sanidade, asistencia social Finanzas, seguros e actividades inmobiliarias Material de transporte e instrumentos de precisión Medios de comunicación Metalurxia, maquinaria e material eléctrico Outras industrias manufactureiras Outros Produción agrícola e gandeira, silvicultura, caza e pesca Servizos prestados ás empresas, arrendamento de bens Servizos recreativos e culturais Téxtiles, coiro, calzado e confección Transporte e comunicacións (postal e telecomunicacións)
8 2 5 29 7 1 3 3 3 20 1 2 1 1 4
8,89% 2,22% 5,56% 32,22% 7,78% 1,11% 3,33% 3,33% 3,33% 22,22% 1,11% 2,22% 1,11% 1,11% 4,44%
TOTAIS
90
100,00%
O motivo principal sinalado polos Enxeñeiros de Telecomunicación para traballar en sectores diferentes ao TIC é a preferencia persoal (34,44%). Un 12,22% non traballa no sector TIC porque considera que noutros ámbitos empresariais a retribución é máis elevada. Un 18,89%, non atopou traballo no sector TIC.
64
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.60. Motivos polos que non traballa no sector TIC
1 2 ,2 2 % A r e t r ib u c ió n é m á is e le v a d a
1 8 ,8 9 %
3 4 ,4 4 %
N o n a t o p o u t r a b a llo n o s e u s e c to r O u tr a s P o r p r e f e r e n c ia s p e r s o a is
3 4 ,4 4 %
Os enquisados consideran maioritariamente que a actividade que realizan non é privativa dos Enxeñeiros de Telecomunicación e que, polo tanto, podería ser desempeñada por outros titulados. Un 76,67% comparte esta opinión. Un 23,33%, consideran, pola contra, que o posto desempeñado é privativo dos Enxeñeiros de Telecomunicación.
F.61. Posto privativo / non privativo dos E.T. dacordo á actividade realizada na empresa
2 3 ,3 3 %
P r iv a t iv o 7 6 ,6 7 %
N o n P r i v a t iv o
65
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
¿Cales son os aspectos máis importantes do perfil dos traballadores dos sectores diferentes ao TIC?. En opinión dos Enxeñeiros de Telecomunicación que exercen a súa profesión nos sectores non vencellados ás TIC, os aspectos máis valorados son:
A capacidade de adaptación e aprendizaxe foi elixido por un 57,78% dos enquisados en primeiro lugar.
O coñecemento técnico foi seleccionado polo 30% das persoas consultadas en primeiro lugar. Os aspectos menos relevantes correspóndense con:
A capacidade para dirixir equipos, que foi elixido en terceiro lugar por un 24,44%
O coñecemento do sector e a actividade da empresa, elixido en último lugar, por un 21,11%
F.62. Aspectos máis importantes no perfil dun Enxeñeiro de Telecomunicación que traballa nun sector non vencellado ás TIC
Coñecemento Técnico Coñecemento do Sector e Actividade da Empresa Capacidade para organizar e dirixir equipos Capacidade para Xestionar
100% 90% 80% 70%
57,78%
60% 50% 40% 30% 20%
Posuír unha capacidade máis xeral que especialista Capacidade de Adaptación e Aprendizaxe
34,44%
30,00% 18,89% 16,67%
13,33% 8,89%
24,44% 24,44% 18,89% 21,11% 18,89%17,78% 16,67% 17,78% 13,33% 13,33% 12,22%
10% 0%
Primeiro
Segundo Nivel de importancia otorgada
Terceiro
66
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
V.7. O Sector Público Un 79,03% dos Enxeñeiros de Telecomunicación que traballan no sector público desenvolven a súa actividade na universidade, que se converte no referente público máis recurrente. As restantes Administracións públicas acadan unhas porcentaxes irrelevantes que van desde o 4,84% da Administración Local ao 7,14% da Administración Autonómica.
F.63. Administración á que pertence (Porcentaxes calculadas sobre o total de respostas, non sobre o total da mostra)
4,84% 7,14% Local
6,45%
Autonómica Adinistración Xeral do Estado Universidade
79,03%
O 84% dos Enxeñeiros de Telecomunicación non compatibiliza o seu traballo na Administración pública con outra actividade. Só un 7,14 % realiza outra actividade á marxe da realizada na Administración pública.
67
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.64. Compatibilización do traballo na Administración pública con outra actividade (Porcentaxes calculadas sobre o total de respostas, non sobre o total da mostra)
7,14%
Non SI
84,31%
En consoancia ao elevado número de Enxeñeiros de Telecomunicación que traballan na Universidade, ante a pregunta. ¿Desde que situación chegou a Administración Pública? , un 50,98 % respostan: Desde a propia escola, ao rematar a carreira . O 25,49% chegan á Administración Pública despois de traballar na empresa privada nacional. Só un 1,96 % chegan á Administración Pública despois de ter traballado por conta propia como autónomo ou socio dunha pequena empresa.
F.65. Situación desde a que chegou á Administración pública (Porcentaxes calculadas sobre o total de respostas, non sobre o total da mostra)
Situación dende a que chegou a Administración Pública Actividade
Autónomo ou socio dunha pequena empresa Dende a propia escola, unha vez rematada a carreira Empresa pública Outras situacións Privada nacional
Totais/ sobre os que respostan
N
%
1 26 3 8 13
1,96% 50,98% 5,88% 15,69% 25,49%
51
100,00%
68
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.66. Situación desde a que chegou á Administración pública (Porcentaxes calculadas sobre o total de respostas, non sobre o total da mostra)
Empresa privada
Outras situacións
25,49%
Empresa privada
Empresa pública Outras situacións
15,69%
Empresa pública
5,88%
Dende a propia escola, unha vez rematada a carreira
50,98%
Autónomo ou socio dunha pequena empresa
Dende a propia escola, unha vez rematada a carreira Autónomo ou socio dunha pequena empresa
1,96% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
O grupo ao que pertencen un 62,96 % dos Enxeñeiros que exercen a súa profesión na Administración pública é o Grupo Funcionarial A / Grupo Laboral I. F.67. Grupo de pertenza (Porcentaxes calculadas sobre o total de respostas, non sobre o total da mostra)
Grupo de pertenza 3,70% Grupo funcionarial A/ Grupo laboral I
7,14%
Grupo funcionarial B/ Grupo laboral 2 Grupo funcionarial C/ Grupo laboral 3
62,96%
69
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Entre as áreas de actividade que se relacionan coas actividades que desenvolven día a día os Enxeñeiros de Telecomunicación na Administración pública, podemos destacar principalmente tres:
Desenvolvemento de aplicacións e servizos ao cidadán (47,06%) Seguimento e supervisión de contratos e proxectos (29,41%) Interoperabilidade con outras dependencias e/ou administracións (14,71%)
F.68. Áreas de actividade (Porcentaxes calculadas sobre o total de respostas, non sobre o total da mostra)
Áreas de Actividade Actividade
Desenvolvemento de aplicacións e servizos ao cidadán Identificación, definición e especificación de necesidades técnicas para a redacción de concursos públicos Informes técnicos sobre instalacións ou peticións feitas polos cidadáns e as empresas Interoperabilidade con outras dependencias e/ou administracións Seguimento e supervisión de contratos e proxectos Seguridade na información e as comunicacións da administración cos cidadáns
Totais/ sobre os que respostan
N
%
16
47,06%
1
2,94%
1 5 10
2,94% 14,71% 29,41%
1
2,94%
34
100,00%
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
70
CAPÍTULO VI
A situación actual
71
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
VI.A situación actual VI.1. O nivel de satisfacción dos Enxeñeiros de Telecomunicación Os titulados en Enxeñaría de Telecomunicación amosan un alto grao de satisfacción co traballo que desenvolven. O 32% califícano como moi satisfactorio e o 52,73% como bastante satisfactorio.
F.69. O nivel de satisfacción respecto ao traballo
100%
Moi Satisf actorio
90%
Bastante Satisfactorio
80%
Pouco Satisf actorio
70%
Nada Satisf actorio
52,73%
60%
NS/ NC
50% 40%
32,00%
30% 11,27%
20%
2,91%
10%
1,09%
0% Moi Satisfactorio
Bastante Satisf actorio
Pouco Satisfactorio
Nada Satisfactorio
NS/ NC
En canto á remuneración, o nivel de satisfacción amosado é máis dispar. Mentres un 46,91% se amosa bastante satisfeito, un 37,09 % califican a súa remuneración como pouco satisfactoria. A porcentaxe de nada satisfeitos coa remuneración (8,73%) supera a de moi satisfeitos (5,82%).
72
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.70. O nivel de satisfacción respecto á remuneración
100%
Moi Satisf actorio
90%
Bastante Satisfactorio
80%
Pouco Satisf actorio
70%
Nada Satisfactorio
60%
46,91%
50%
NS/ NC 37,09%
40% 30% 20% 10%
8,73%
5,82%
1,45%
0% Moi Satisfactorio
Bastante Satisf actorio
Pouco Satisf actorio
Nada Satisfactorio
NS/ NC
Algo semellante acontece ao analizar o grao de satisfacción respecto a posibilidade de promoción. Mentres un 38,91% se amosa bastante satisfeito, un 36,73% califican este aspecto como pouco satisfactorio.
F.71. O nivel de satisfacción respecto á posibilidade de promoción
Moi Satisfactorio 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
Bastante Satisfactorio Pouco Satisfactorio Nada Satisfactorio NS/ NC 38,91%
36,73% 13,82%
9,45%
Moi Satisf actorio
1,09% Bastante Satisf actorio
Pouco Satisf actorio
Nada Satisf actorio
NS/ NC
73
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
VI.2 A percepción sobre a situación actual Un 44,91% dos Enxeñeiros de Telecomunicación considera que a situación actual é boa ou moi boa fronte ao 10,52% que opina o contrario. Un 43,51% dos enquisados califícana como regular.
F.72. Percepción sobre a situación actual da profesión
1,75% 8,77%
1,05% 5,26%
NS/NC
39,65%
Moi boa Boa Regular Mala Moi mala
43,51%
VI.3 A situación da profesión nun futuro próximo. O futuro contémplase con optimismo, pois ao preguntar polo futuro da profesión nun horizonte de 2 anos, case a metade dos enquisados (45,61%) debuxan un panorama de estabilidade, pronosticando que a situación vaise manter igual, mentres que o 41,75% pensa que a situación de aquí a dous anos será mellor que agora. Unicamente un 12,63 % considera que a situación irá a peor.
74
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.73. Percepción da situación profesional nun futuro
12,63%
41,75%
Mellor que agora Igual que agora Peor que agora
45,61%
O gráfico da Figura 74 móstranos a evolución da profesión e da situación profesional persoal. Os entrevistados avalían a súa propia melloría persoal 24 puntos por riba da melloría profesional. Un 45,61% opina que a situación profesional estará igual nos próximos dous anos e un 29,82% pensa que a situación persoal tamén se manterá igual.
F.74. Evolución das situacións profesional e persoal nos próximos 2 anos
100% 80% 65,26% 60% 41,75% 40%
Situación profesional
45,61%
Situación persoal
29,82% 12,63%
20%
4,56%
0,35%
0% Mellor que agora
Igual que agora
Peor que agora
NS/NC
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
75
CAPÍTULO VII
Mirando ao futuro
76
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
VII.Mirando ao futuro VII.1 As saídas profesionais De cara ao futuro, máis do 88% dos enxeñeiros consultados xulgan moi ou bastante necesario explorar opcións alternativas para o exercicio da profesión. Unha necesidade que sinten, polo xeral, máis os desempregados que os ocupados.
F.75. Necesidade de explorar opcións alternativas para o desempeño da profesión
100%
11,68%
11,27%
80% 60%
Pouco/Nada 100,00%
40%
88,32%
88,73%
Moito/Bastante
20% 0% Ocupados
Desem pregados
Total
VII.2 Clasificación das saídas en función da idade. VII.2.A.Recomendación para os xóvenes desempregados. No caso dos xóvenes desempregados, os enquisados dan prioridade aos sectores TIC sobre o resto das opcións.
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
77
A primeira recomendación feita para os xóvenes consiste en buscar traballo no sector TIC. Recomendación que toda a profesión fai para un colectivo con pouca ou ningunha experiencia profesional e cuxa principal baza no mercado laboral, consiste na aplicación do seu coñecemento técnico.
A segunda opción máis votada, cun 52,98%, é buscar traballos noutros sectores diferentes ao das TIC.
A terceira opción, cun 45,62%, sería buscar traballo na Administración e opositar xusto despois de rematar a carreira.
A seguinte opción máis votada, cun total de 26,31% dos enquisados, recomenda crear con outros socios unha empresa ou pequeno gabinete.
A quinta e derradeira opción é a do exercicio libre da profesión.
VII.2.B.Recomendación para os maiores desempregados. No caso dos enxeñeiros maiores, as recomendacións seguen un camiño moi diferente ao visto para os xóvenes:
En primeiro lugar, cun 45,96%, aconsellan crear unha empresa con outra persoa, algo lóxico desde o punto de vista da experiencia profesional que ten, fronte a total inexperiencia dun xove.
Cunhas porcentaxes similares á primeira opción, as recomendacións diríxense á Administración e a sectores diferentes as TIC, cun 44,91% e 44,56% respectivamente.
Como terceira opción e moi próxima ás dúas anteriores, aconsellan buscar emprego no sector TIC, cun 43,50%.
Por último, a opción que menos aconsellan para os enxeñeiros maiores é que se dediquen ao exercicio libre da profesión.
78
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.76.Recomendacións na procura de emprego segundo a idade do desempregado 100% 80%
76,14%
60% 43,50%
52,98% 44,56%
45,62% 44,91%
45,96% 38,24%
40%
Xoves 26,31%
11,57%
20%
Maiores
Creación de empresa
Exercicio libre da profesión
Administración
Sectores distintos ao TIC
Sector TIC
0%
VII.3 O potencial profesional da Administración Como acabamos de observar, a Administración pública é unha apreciable alternativa laboral recomendable para as distintas idades. Un 45,62% recoméndaa para os xóvenes e un 44,91 % para os desempregados maiores. Na Figura 77 observamos que máis dun 76% dos enquisados pensa que a Administración con máis potencial para os enxeñeiros son a Central e a Autonómica, seguida cun 15% das forzas armadas. Pódese apreciar que a Administración Local é unha alternativa menos valorada fronte a Central e Autonómica.
79
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.77 Administracións segundo o seu potencial profesional.
3,16% 1,40% Central 15,09% Autonómica 44,56%
4,21%
Local As f orzas armadas As f orzas e corpos de seguridade NS/NC
31,58%
VII.4 Momento idóneo para o acceso á Administración O 44% dos consultados estiman oportuno opositar nada máis rematar a carreira, fronte ao 31% que opina que hai que opositar cando se ten unha certa experiencia profesional e un 22% que soamente aconsella opositar se o mercado laboral é incerto.
F.78 Momento idóneo para opositar á Administración.
2,11% 22,11%
44,21%
31,58%
Opositar nada máis rematar a carreira Opositar cando xa se ten unha experiencia e rodaxe profesional Opositar só se a situación do mercado laboral é incerta NS/NC
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
80
VII.5 Imaxe do traballo na Administración. Sometéronse á valoración dos entrevistados un conxunto de posibles características propias do exercicio profesional na empresa privada e na Administración.
VII.5.A.Certidume e calidade de vida. Un 83,51% dos enquisados consideran que a calidade da vida do Enxeñeiro de Telecomunicación que traballa na Administración é superior á dos que traballan na empresa privada. Outro dos aspectos máis valorados do traballo na Administración é a menor incertidume profesional, estando moi ou bastante dacordo con esta afirmación un 91,33% dos enquisados.
VII.5.B.Compensacións no traballo. Os resultados da enquisa mostran que os Enxeñeiros de Telecomunicación opinan que a promoción é máis rápida na privada que na pública. Un 81,76% dos enquisados está moi ou bastante de acordo con esta afirmación e un 65,97% pensa que está mellor pagado na empresa privada que na empresa pública. Ademais, opinan que na pública trabállase unha media de horas inferior ás traballadas na empresa privada e que a vida profesional remata antes na empresa privada que na empresa pública. En definitiva, pódese confirmar que a opción pública ofrece unha maior disponibilidade de tempo e unha maior calidade de vida na medida en que, por termo medio, hai máis tempo dispoñible para outros asuntos de interese ademáis do traballo (como se verá no caso da participación nas actividades públicas, asociacións, etc.). A todo isto unimos a ausencia de incertidumes laborais o que supón que a situación do Enxeñeiro de Telecomunicación na Administración faise sumamente favorable.
81
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.79 Imaxe do traballo na Administración fronte á empresa privada.
A calidade de vida na administración é superior ao da privada
83,51%
O ET da administración ten máis autonomía no seu traballo
42,46% 34,03%
O ET da pública manexa máis recursos Na privada a incerteza profesional é maior
91,93% 47,72%
Na privada a vida prof esional remata antes
Moi/Bastante de acordo 65,97%
Na privada está mellor remunerado
81,76%
Na privada é máis rápida a promoción 0%
20%
40%
60%
80%
100%
VII.6 Disposición cara o público: intereses e graos de participación dos Enxeñeiros de Telecomunicación. A escasa presenza dos Enxeñeiros de Telecomunicación no sector público ten que ver coa insuficiente demanda das administracións, e tamén, coas predisposicións persoais e circunstancias sectoriais que os foron orientando sempre cara a empresa privada.
VII.6.A. A realidade participativa. Na Figura 80 relaciónanse os clubes, asociacións, ou organizacións nas que máis participan os enquisados, destacando en particular as asociacións económicas e profesionais e seguíndolle moi preto as asociacións deportivas. Ás primeiras pertencen un 42,11% dos enquisados, fronte ao 31,58% que pertence a asociacións deportivas. Tamén cabe destacar a participación nas asociacións de solidariedade, cun 13,68%, e nas culturais-ideolóxicas cun 12,20%. Por outra banda, os Enxeñeiros maioritariamente, a unha soa organización.
de
Telecomunicación
pertencen,
82
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
F.80 Socios ou membros de diferentes asociacións. ECONÓMICAS E PROFESIONAIS
42,11%
CULTURAIS IDEOLÓXICAS
12,28%
DEPORTIVAS -RECREATIVAS- XOVES
31,58%
VECIÑOS
7,37%
DE SOLIDARIEDADE
13,68%
CONSUMIDORES FAMILIARES 3ª IDADE
5,96%
0%
20%
40%
60%
VII.6.B. A non participación. Un 31,93% dos consultados non pertencen a ningunha organización nin colabora con ningunha asociación. Entre as razóns que alegan, a de maior peso, é a idea de que non lle aportan nada, moi seguido de que non teñen a información necesaria para poder decidirse a participar.
F.81 Motivos da non participación en asociacións.
18,95%
49,82%
15,79%
Non me aporta nada Non teño a información necesaria para decidir Non coñezo estas organizacións Gustaríame pero non sei como facelo Outros motivos
1,40% NS/NC 1,05% 12,98%
83
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
Ante a pregunta : ¿Coñece as vantaxes de estar colexiado?. Un 64,91% resposta que si as coñece. Pola contra, un 35,09 % as descoñece. Un 25,26% sinala que as principais motivacións para colexiarse serían unha maior oferta de cursos de formación e un maior número de actividades. Consultados sobre o interese de formar parte da Asociación de ex alumnos da Enxeñaría de Telecomunicación, obtívose unha resposta positiva dun 48,77% Para rematar un 49% dos Enxeñeiros participantes na enquisa din estar asociados ou colexiados na COETG-AETG. Un 61,75 % amosan interese en recibir información da citada organización.
F.82 Coñecemento das vantaxes que pode ofrecer estar colexiado
35,09% Si
Non
64,91%
F.83 Motivacións para colexiarse
4,21%
25,26%
51,93% 2,81%
15,79%
Máis actividades Máis cursos de f ormación Máis descontos sen servizos Máis inf ormación sobre a organización Outros motivos NS/NC
Situación Laboral dos Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia
84
Autor: Escola Técnica Superior de Enxeñeiros de Telecomunicación
Patrocinio:
Colabora: