Een duik in het verleden, een sprong naar de toekomst!
sportservice overijssel
50 jaar Sportservice Overijssel
hogere leeftijd meer kunnen en dus minder eenzaam zijn en we leren omgaan met winst en verlies (wat een belangrijke les is in alle aspecten van het leven). Sport heeft een enorme maatschappelijke waarde. Eentje die we helaas nog niet goed genoeg in euro’s kunnen uitdrukken. Daar hebben we wellicht die slimme robots bij nodig.
Zo’n mijlpaal nodigt uit om eens een duik in het verleden te nemen. Er is in Overijssel een groot sportief netwerk actief. Daarin werken we samen aan de vitaliteit en gezondheid van deze regio. Sportservice Overijssel zit midden in dat netwerk. In 50 jaar tijd hebben we zoveel verhalen, successen, bijzondere momenten en persoonlijke contacten verzameld ... je zou er een boek
Sport zal altijd gewild en aantrekkelijk blijven. Ook de provincie Overijssel en de 25 Overijsselse gemeenten zien de kansen die sport de samenleving biedt. Sport helpt hen doelen te realiseren op het gebied van gezondheid, integratie, wijkontwikkeling, waarden en normen, jeugdbeleid en veiligheid. Sportservice
mee kunnen vullen.
Overijssel wil ook de komende 50 jaar de spil van het groeiende
50 jaar Sportservice Overijssel.
diepen in de robotsport en een
netwerk zijn en sport en bewegen
Ook een ideaal moment om je te
intergalactische competitie? Ik
voor iedereen bereikbaar maken.
bezinnen op de toekomst. Speel
denk het niet ... sport is bij uitstek
Wij maken ons sterk voor de
je nog goed mee op het veld? Ben
een passie van mensen.
beste condities, zodat sport zijn
je zichtbaar voor iedereen? Groei
werk kan blijven doen: mens en
je mee met de ambities van jouw
Sport brengt ons letterlijk en
omgeving? Wij willen als organisa-
figuurlijk dichter bij elkaar.
tie natuurlijk lenig meebewegen
Sport zet niet alleen ons lijf in
en sportieve kennis en expertise
beweging, maar de hele maat-
H AC K G O E T T S C H ,
blijven delen die relevant zijn
schappij wordt er fitter van;
Directeur Sportservice Overijssel
voor de uitdagingen van morgen.
sociale binding in buurten en
Of we ons daarbij al moeten ver-
wijken, vitale ouderen die tot
maatschappij gezond houden!
Missie
1. Een leven lang sporten en bewegen Sportservice Overijssel gaat haar interventies en arrangementen beter afstemmen op de verschillende levensfases van de inwoners en draagt zorg voor een doorgaande lijn. 2. Het verbinden van top- en breedtesport Samen met alle belanghebbende zoals sportorganisaties, gemeenten en provincie een integrale sportbeleidsvisie ontwikkelen. 3. Investeren in sportieve omgevingen Samen met gemeenten initiĂŤren dat er sportieve omgevingen ontstaan met een verscheidenheid aan accommodaties en mogelijkheden, waarin burgers worden uitgedaagd en uitgenodigd om te bewegen en de vrije tijd met elkaar door te brengen. 4. Uitbreiden van het provinciale kenniscentrum Het realiseren van een sportkenniscentrum. 5. Samenwerken Regionale samenwerking en afstemming tussen gemeenten bevorderen.
Een duik in het verleden, een sprong in de toekomst!
INHOUDSOPGAVE 4
LANCERING SPORTSERVICE OVERIJSSEL 1966
WEETJES & FEITJES
32
Herdacht: veertigjarig bestaan Sportraad
SPORTBELEID DOOR DE JAREN HEEN
6
Voorzitter Sportservice Overijssel Douwe Prinsse
8
Gedeputeerde provincie Overijssel Bert Boerman
DUURZAME SPORTVERENIGING
33
WEETJES & FEITJES
12
14
VV Berkum Roel van ’t Oever SAMENWERKEN MET SPORTSERVICE OVERIJSSEL
Verenigingsmonitor Overijssel
34
Sportbeleidsadviseur Gemma Tenniglo
36
Sportbeleidsadviseur Hans Galgenbeld
AMBASSADEURS UIT DE TOPSPORTWERELD
38
Directeur CALO/Windesheim Robert Agelink
Schaatser Moniek Kleinsman en wielrenner Theo de Rooij
40
Adviseur Gezondheidsbevordering GGD Judith Waleczek
WEETJES & FEITJES
WEETJES & FEITJES
20
Jeugdsportmonitor
42
Antiracisme-affiche
21
Touwtrekken om subsidie
43
Fair Play-campagne
SPORT EN BEWEGEN BEREIKBA AR VOOR IEDEREEN
22
Jeugdsportfonds
24
Gerard Vloedbeld
SPORTIVITEIT EN RESPECT
44
Internationaal topscheidsrechter Eric Braamhaar SPORTVRIJWILLIGERS
HOE FIT IS OVERIJSSEL?
28
46
‘Moeder van de Twentse rolstoelvierdaagse’ Ineke Ten Cate
Onderzoeker Marieke van Vilsteren WEETJES & FEITJES NIEUW NETWERK
30
48
Sportwijzer Overijssel
Alliantie Sociale Kwaliteit (ASK)
Cover: Vereniging Heemkunde Oormarsum, ‘Sportieve en ludieke opening van zwembad De Kuiperberg’
4
lancering 25 mei 1966
Sportservice Overijssel start met twee personeelsleden en een budget van 2.500 gulden 1964: Op verzoek van de pro-
BEGIN JAREN ’80: De overheid
2000-2010: De landelijk overheid
veel weerklank. Door het doen
vincie Overijssel wordt in 1964,
krijgt steeds meer aandacht voor
komt met een impuls voor de
van projecten, campagnes en
onder de vlag van de Stichting
de ongeorganiseerde sport.
ontwikkeling van gemeentelijk
eigen onderzoeken ontwikkelt
Overijssel, een werkgroep Sport-
Sportieve recreatie is het thema
sportstimuleringsbeleid. De
Sportservice zich steeds meer
aangelegenheden ingesteld.
waarmee de overheid mensen in
Sportraad wordt een belangrijke
tot een kennisinstituut. Het is
Deze werkgroep acht een provin-
beweging probeert te krijgen.
adviseur en ondersteuner van dit
het loket geworden voor kennis
ciaal overlegorgaan van belang
De Sportraad wordt daardoor
gemeentelijk beleid. Hoogste
en inzicht in de sportinfrastruc-
‘voor het onderlinge beraad en
een meer uitvoeringsgerichte
tijd voor een naamsverandering.
tuur van de provincie, sport- en
het bepleiten van gezamenlijke
organisatie. De organisatie krijgt
Sportraad wordt in 2009 Sport-
beweeggedrag van verschillende
belangen’.
dankzij het toenemend onderken-
service. Naast raad en advies,
doelgroepen en de ontwikkeling van sportverenigingen.
de belang van sport en bewegen
wordt het daadwerkelijk bieden
25 MEI 1966: In Nijverdal is de
bij overheden een groter perso-
van ondersteuning een belang-
oprichtingsvergadering van de
neelsbestand. Medewerkers gaan
rijke peiler van het werk. De naam
Sportraad Overijssel, de achtste
sportieve recreatie-activiteiten
Sportservice doet meer recht aan
in de rij van provinciale sport-
organiseren en gaan zelf campag-
de missie van de organisatie.
raden in Nederland. De adviezen
nes uitvoeren.
gaan in eerste instantie vooral
In de loop van de jaren worden
over het toekennen van subsi-
BEGIN JAREN ’90: De doel-
er – vooral ook op verzoek van
dies voor (kleine) evenementen
groepbenadering komt in zwang.
de provincie – grote projecten
waarvoor de provincie indertijd
De Sportraad heeft de focus in
op het gebied van sportstimule-
een regeling had. In de Sportraad
die tijd vooral op het in bewe-
ring ontwikkeld en uitgevoerd.
zijn in die tijd alle regionale/pro-
ging brengen van mensen met
Daarnaast neemt de aandacht
vinciale afdelingen van landelijke
een beperking en senioren. Ook
voor het thema respect en Fair
sportbonden vertegenwoordigd.
worden er opleidingen ontwikkeld
Play snel toe. Steeds meer wordt
De eerste personele bezetting
en aangeboden aan besturen
sport als middel ingezet binnen
bestaat uit een parttime directeur
en coaches die bewegen voor
andere maatschappelijke terrei-
met wat secretariële onder-
senioren kunnen stimuleren en
nen zoals de Wmo. De vanuit dat
steuning vanuit het toenmalige
begeleiden.
perspectief door Sportservice
provinciale welzijnsinstituut.
ontwikkelde projecten vinden
5
1966 Sportservice Overijssel wordt opgericht, maar wat gebeurt er nog meer …?
HET ARD-EN-KEESSIE TIJDPERK Het begon voor Nederland als schaatsland in februari 1966. De Nederlandse ploeg werd getraind door Wierdenaar Anton Huiskes (1928-2008). Hij was voor een flink deel verantwoordelijk voor de Nederlandse successen. Ard Schenk en Kees Verkerk werden in 1966 verkozen tot sportmannen van het jaar.
Hack Goettsch, directeur Sportservice Overijssel:
DEBUUT JOHAN CRUIJFF
“Onze oprichting afgezet tegen
Cruijff maakte op 7 september 1966
deze gebeurtenissen; dan reali-
als negentienjarige zijn debuut voor het
seer je je pas goed hoe lang de
Nederlands elftal tijdens de EK-
geschiedenis van Sportservice
kwalificatiewedstrijd tegen Hongarije.
Overijssel eigenlijk is.” NEDERLAND GASTLAND EK ZWEMMEN De Europese kampioenschappen zwemmen werden in 1966 voor het eerst geWIST U DAT …
organiseerd in Nederland. Prins Bernhard
… bij de oprichting in 1966 de
was de beschermheer van dit zwemtoer-
exploitatiekosten ƒ 2575,- be-
nooi, maar onderbrak zijn vakantie niet
droegen. Zes jaar later, in 1976,
om de kampioenschappen te openen.
was dit bedrag al verhoogd naar
Nederland won 3x goud, 1x zilver en 1x
ƒ 143.400,-.
brons. Ada Kok won goud op de 100 meter vlinderslag.
… in 1976 werd het tienjarig bestaan van de Sportraad werd
KONINKLIJK HUWELIJK
herdacht met een rede van de
Op 10 maart 1966 traden prinses Beatrix
heer Armand Lams, toenmalig lid
en Claus von Amsberg in Amsterdam in
van de sportcommissie van de
het huwelijk. Op weg naar de Wester-
Raad van Europa. Deze rede was
kerk werd een rookbom tegen de koets
getiteld: ‘De toekomstwaarde
gegooid, een actie die het wereldnieuws
en toekomstverwachting van
haalde.
de sportieve recreatie’.
6
SPORTBELEID
Vanuit het kraaiennest kijk je net iets verder! DOUWE PRINSSE
Hij is net één jaar de nieuwe bestuursvoorzitter van Sportservice Overijssel. Dat is een klein tijdsbestek in de 50-jarige geschiedenis. Maar Douwe Prinsse is een oude bekende van de organisatie. Als wethouder van onder meer sport bij de gemeente Hardenberg werkt hij al jaren samen met Sportservice Overijssel.
“De inspanningen om een sportieve en vitale gemeente te zijn, komen vooral van de inwoners en de gemeente zelf, maar ik zie Sportservice Overijssel daarbij als een organisatie die in het kraaiennest zit. Ze kunnen net iets verder vooruit kijken dan wij als gemeente! Daarom haal ik ze altijd binnen om mee te denken.”
SPORTBELEID
SPORTAMBITIE 1
SPORTAMBITIE 2
“Ik kom nooit ergens nieuw binnen bij een club om
“Als wethouder Sport probeer ik zoveel mogelijk
te vertellen hoe het moet hoor. Nu ik over een tijdje
sportverenigingen in de gemeente Hardenberg te
stop als wethouder, vind ik het gewoon mooi dat ik
bezoeken! Zelf sporten wil ik graag vaker, maar ik
met deze functie bij Sportservice Overijssel in de
ben beperkt door mijn knie en rug. Hardlopen gaat
sportwereld actief kan blijven. Sport en gezondheid
niet meer. Maar ik pak regelmatig de fiets naar het
krijgen een steeds prominentere rol in onze samen-
werk (afstand 15 kilometer). Ik ben sowieso een be-
leving. Nu vergrijzing en individualisme op de loer
weeglijk type. De ladder op en af om onderhouds-
liggen, zou sport weleens de ultieme verbindende
werkzaamheden aan het huis te doen. Nou, dan
schakel kunnen zijn. In menselijk contact, maar ook
voel je ’s avonds ook wel dat je spieren hebt!”
in het langer vitaal gezond zijn. We worden namelijk met z’n allen wel steeds ouder, maar recent onderzoek toont aan dat onze vitaliteitsgrens niet mee omhoog schuift. Een alarmbel waarmee we aan de slag moeten, lijkt me. Sportservice Overijssel biedt een enorme database aan kennis. Een belangrijk vertrekpunt voor provincie, gemeenten, sportclubs of bedrijven die aan de slag willen met sportontwikkeling, nieuw sportbeleid of beweegcampagnes.” “De preventieve werking die sport heeft op onze gezondheid, kan ons miljoenen euro’s besparen op ziektekosten. Ik denk serieus dat we landelijk toe moeten naar een ministerie van Sport en Gezondheid! Op provinciaal niveau moet Sportservice Overijssel zich zo doorontwikkelen dat we onmisbaar worden. Dat begint door goed te luisteren naar de mensen voor wie we het doen en met wie we samenwerken. Wat zijn hun wensen en behoeften?
Vo o r z i t t e r S S O
Hoe kunnen wij hen als organisatie faciliteren zodat
DOUWE PRINSSE
zij hun doelen halen?”
7
8
SPORTBELEID
Sport en bewegen aanjagen in een veranderende samenleving
Versterken en verbinden Uit eigen ervaring weet gedeputeerde Bert Boerman dat “Hoe eerder je in contact komt met bewegen, sport, spel en het tonen van respect en begrip voor elkaar hoe groter de kans dat je dat ook volhoudt in je verdere leven.” Zelf kwam hij op 6-jarige leeftijd via school in aanraking met korfbal. “Onze school was hierin gespecialiseerd en heeft veel kampioenstitels in de wacht gesleept. Dat is een mooie stimulans om te sporten. Vandaag de dag ben ik geen fanatieke sporter meer, maar pak ik nog steeds regelmatig de racefiets of ga een flink eind wandelen.”
SPORTBELEID
Met sport en bewegen zijn er vrijwel altijd mooie cross-overs te bedenken met andere beleidsterreinen BERT BOERMAN
“Sporten is een leuke, gezonde en waardevolle
geen doel op zichzelf, maar meer een middel om an-
vrijetijdsbesteding. Sport heeft een grote sociale,
dere maatschappelijke opgaven te realiseren, zoals
vormende- en economische waarde. Het zorgt
het bevorderen van noaberschap en burgerparticipa-
niet alleen voor gezondheidswinst, maar ook voor
tie. Met deze benadering sluiten we als provincie ook
minder zorgkosten. Vitale mensen zijn niet alleen
beter aan op de verantwoordelijkheden van andere
gelukkiger, maar ook in staat een belangrijke bijdra-
partijen en overheden.”
ge te leveren aan de samenleving, zoals vrijwilligerswerk.”
“Sport heeft veel raakvlakken met andere beleidsvraagstukken. Met sommige beleidsterreinen ligt
SAMENWERKEN AAN
het wat meer voor de hand dan andere, maar er is
MAATSCHAPPELIJK BELEID
vrijwel altijd wel een mooie cross-over te bedenken.
“De afgelopen zeven jaar hebben we als provincie
Denk aan een beweegvriendelijke inrichting van de
vooral ingezet op het stimuleren en ondersteunen
openbare ruimte en theatersport. Of ‘Grenzeloos
van organisaties/instellingen en gemeenten bij het
Actief’, waarin mensen met een beperking ook
uitvoeren van hun verantwoordelijkheden op het
de kans krijgen te sporten. Binnen deze projecten
gebied van sport en bewegen en Wmo-taken.
wordt er met verschillende andere maatschap-
Sinds 2012 hebben wij geen specifiek sport- en
pelijke partners en overheden aan verschillende
gezondheidsbeleid meer. Sporten en bewegen is
beleidsdoelen samengewerkt.”
9
10
SPORTBELEID
INNOVEREN EN EXPERIMENTEREN
“Vanaf 2017 werken we aan een open netwerk,
“Sportservice Overijssel levert kennis en kunde op
waarmee we de infrastructuur rond talentontwik-
het terrein van sporten en bewegen. Zij vertalen het
keling versterken, het uitwisseling van kennis en
landelijke beleid naar het Overijsselse. Gemeenten
kunde en het verbeteren van de samenwerking
en maatschappelijke partners kunnen dit benutten
tussen projecten en organisaties.
bij het bepalen van hun beleidskeuzes. Wij zien dat vooral de kleinere gemeenten gebruik maken van
Sportservice Overijssel is een van de organisaties
deze diensten. Grotere gemeenten, met voldoende
die een goede verbinding zou kunnen leggen tus-
capaciteit op het terrein van sport en bewegen
sen sport, bewegen en maatschappelijke opgaven.
hebben hun eigen sportbedrijven en minder be-
Zij hebben samen met Arcon, Stimuland en OvKK
hoefte aan deze vorm van ondersteuning. Maar de
(Overijsselse vereniging van Kleine Kernen) ook
vraag vanuit de samenleving verandert. Het gaat
die ambitie en ontwikkelen dit open netwerk om
niet meer primair om het overdragen van kennis en
kennis en ervaring te delen en te verbinden. Hier-
kunde op het terrein van sport en bewegen, maar
mee spelen ze in op de maatschappelijk ontwik-
om het versterken van netwerken en het verbinden
keling en behoefte aan innovatie, experimenten,
van initiatieven en organisaties.”
helpdesk en het maken van bijzondere verbindingen. Van deze organisaties verwachten wij dat zij initiatieven vanuit de samenleving met behulp van hun eigen expertise verder brengen. Het is dus vooral een faciliterende rol naar de samenleving toe. Waarde toevoegen!”
SPORTBELEID
Ik wens Sportservice visie en daadkracht toe om sport en bewegen ook in een veranderende samenleving aan te jagen! BERT BOERMAN
11
Historische Vereniging Hardenberg
12
weetjes feitjes
13
Verenigingsmonitor Overijssel In 2011 is de Verenigingsmonitor
schappelijke betrokkenheid worden
kader en leden zijn de belangrijkste
Overijssel door Sportservice Overijssel
gemeten.
knelpunten voor verenigingen.
lingen te kunnen waarnemen is de
Overijsselse sportverenigingen zijn over
Voetbal wordt door het grootst aantal
Verenigingsmonitor in 2013 en 2016 her-
het algemeen vitale verenigingen. Ze
verenigingen aangeboden (20%),
haald. In samenwerking met het Mulier
zijn positief over de toekomst, de sterk-
gevolgd door tennis (7%), gymnastiek/
Instituut is vanaf 2013 de Vitaliteitsindex
te en financiĂŤle positie van hun club.
turnen (6%), volleybal (6%) en zaalvoet-
toegevoegd, waarmee vitaliteit en maat-
Werving en behoud van vrijwilligers,
bal (6%).
Heemkunde Ambt-Delden
ontwikkeld. Om trends en ontwikke-
14
A M B A S SA D E U R S U I T D E T O P S P O R T
Ambassadeurs van sport en bewegen werken samen met Sportservice Overijssel Topsporters Theo de Rooij (wielrennen) en Moniek Kleinsman (schaatsen) zijn de trots van Overijssel en natuurlijk ambassadeurs als het gaat om sport en bewegen. Ook hun ambitie is: gezond ouder worden. Voor zichzelf, maar ook voor hun medemens. Theo: “Ik wil nog veel meer mensen het besef bijbrengen dat ‘gezondheid en vitaliteit’ staan voor de enige echte rijkdom in een mensenleven!”
15
Moniek: ”Ik wil een positieve
gezondheidsvoordelen, mits je
bijdrage leveren aan het sport-
het verantwoord doet. Ik kom
klimaat in Nederland. Het gaat er
veel mensen tegen die hebben
niet om dat er alleen maar geld
gevoetbald en/of hardgelopen,
beschikbaar komt, juist het net-
totdat er ergens schade ontstond.
werk moet krachtig worden neer-
Vervolgens hebben ze de fiets als
gezet. Sporttalenten moeten de
revalidatiemiddel ontdekt. ‘Had ik
juiste weg weten te vinden als ze
het fietsen maar eerder ontdekt!’,
Beide topsporters zetten zich
bijvoorbeeld school willen com-
hoor ik regelmatig.”
actief in voor het Overijssel-
bineren met topsport. Ook wil je
se sportklimaat en werken
sporttalenten en verenigingen
“Ik voel mij bevoorrecht en rijk
daarbij samen met Sportservice
preventieve voorlichting geven.
omdat ik nog steeds beschik
Overijssel. Theo houdt zich
Maar niet alleen voor sportta-
over een goed lijf, ondanks een
bezig met het programma ‘365
lenten. Ook ouders, trainers of
intensieve wielercarrière. Een fiets
Dagen fietsen in Overijssel’.
docenten met vragen moeten bij
kan voor veel mensen een vitaler
de juiste mensen terecht kunnen
leven betekenen. Dat geldt voor
“Ik zie voor Sportservice
voor goed advies.”
alle leeftijden, bevolkingsgroepen
Overijssel vooral een grote rol als
en beweegniveaus. Die bood-
aanjager, motivator en verbinder
schap wil ik uitdragen!”
van specifieke groepen mensen,
“Als ambassadeur van het jeugdsportfonds pleit ik ervoor
zoals dat nu al gebeurt met
dat ieder kind de kans krijgt om te
“Het lijkt trouwens wel een ten-
het schoolfietsprogramma, het
kunnen sporten. Het moet geen
dens te worden dat een normale
online netwerk ‘Fietsvriendin’ en
vraag zijn of het voor kinderen
toertocht, hardloopwedstrijd of
senioren. Dat kunnen we verder
mogelijk moet zijn, het moet een
triatlon niet meer voldoende is.
uitbreiden naar middelbare
gezamenlijke verantwoordelijk-
Het moet extremer en gekker,
scholen en medelanders, door
heid van ons allemaal zijn!”
vaak in een opzwepende sfeer.
bijvoorbeeld gebruik te maken
Gesponsord door bijvoorbeeld
van ambassadeurs en rolmodel-
Theo: “Sport draagt bij aan socia-
fabrikanten van opfokdrankjes.
len. Ik werk met Sportservice
le voordelen zoals betere integra-
Dat vind ik wel een gevaarlijke
samen om diverse onderdelen
tie, samenwerking en verbetering
ontwikkeling!”
van het programma ‘365 Dagen
van (werk)relaties. Sporten geeft
Fietsen in Overijssel’ in te vullen,
ons ook meer vitaliteit, waardoor
zoals de Fietsweken.”
we langer kunnen doorwerken en de zorgkosten meer beheersbaar worden. Met sport haal je dus
16
A M B A S SA D E U R S U I T D E T O P S P O R T
Dat ieder kind kan sporten, is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ons allemaal! MONIEK
A M B A S SA D E U R S U I T D E T O P S P O R T
“Ik ben met Sportservice
“Sportservice Overijssel maakt
Overijssel in contact gekomen
zich er net als ik sterk voor dat ie-
vanaf het moment dat ik politiek
dereen in Overijssel kan sporten.
actief werd en me openbaar
Sportservice kan een belangrijke
ging inzetten voor de sport in
bijdrage leveren aan het verster-
Overijssel. Het omvangrijke net-
ken van het onderlinge netwerk
werk van Sportservice Overijssel
tussen verenigingen, sportbe-
heb ik al meerdere keren ingezet
stuurders, politiek, sportbedrijven
om verenigingen te informeren
en sportbonden. Het is belangrijk
over bijvoorbeeld de nieuwe
dat ook financiële middelen uit
regeling ‘kleine evenementen’ en
het rijk terugvloeien in Overijssel.
initiatievenregeling sociale kwali-
Ook dat vereist een sterk netwerk
teit van de Provincie Overijssel.”
en optimale samenwerking.”
“Wekelijks schaatsen met mijn familie is de basis geweest voor mijn topsportloopbaan. Al op jonge leeftijd kreeg ik goede hardloopschoenen, een racefiets en skeelers. Mijn Olympische missie werd geboren toen Yvonne van Gennip goud haalde tijdens de Olympische Winterspelen in 1988. Ze was voor mij echt een inspiratiebron.” “Van mijn 8 e tot mijn 29e heeft alles in het teken gestaan van schaatsen. Mijn ouders vonden studie altijd belangrijk en dankzij de topsportregeling op Hogeschool Saxion kon ik mijn opleiding verpleegkunde met topsport combineren. Hoogtepunten in mijn topsportloopbaan zijn het winnen van de Nationale titel Allround 2004, een bronzen medaille op de 3.000m van het EK allround 2005 en achtste op het WK allround 2005. In 2006 plaatste ik me voor de Olympische Winterspelen in Turijn op de 3.000m en teampursuit. In maart 2012 heb ik mijn topsport loopbaan beëindigd vanwege een rugblessure.”
[ in het kort ]
17
18
A M B A S SA D E U R S U I T D E T O P S P O R T
Gezondheid en vitaliteit staan voor de enige echte rijkdom in een mensenleven! THEO
“In mijn jonge jaren zat ik op voetbal. Mijn voetbalfrustratie was dat de wedstrijden ’s winters vaak werden afgelast. Dan bleef ik zitten met al mijn energie. Bovendien vond ik mijzelf teveel afhankelijk van anderen en ‘de bal’. Ik wilde meer! Op mijn 16e ontdekte ik het sportief fietsen en wielrennen. Ik bleek veel talent en karakter te hebben. Vanaf de eerste pedaalslagen was ik succesvol. Ik slaagde erin Atheneum en HEAO succesvol te combineren met mijn topsportloopbaan.” “Discipline, kennis en algemene ontwikkeling hebben mij ver gebracht. Aan het begin van mijn profcarrière in 1980 won ik al na enkele maanden een prachtige etappe in de Ronde van Romandië. Uiteindelijk heb ik tijdens mijn 11 jaar durende profloopbaan deel uitgemaakt van twee topploegen (1980-1982 ploeg van Walter Godefroot; 1983-1990 ploeg van Peter Post), meegedaan aan 13 grote rondes (Tour-Giro-Vuelta) en alle topklassiekers. Als prof heb ik in totaal 25 overwinningen en vele topklasseringen behaald. Waaronder de Ronde van Duitsland in 1982.”
[ in het kort ]
A M B A S SA D E U R S U I T D E T O P S P O R T
19
Alle kinderen moeten kunnen meedoen!
Sportservice Overijssel ontwikkelde in 2012 een Jeugdsportmonitor en heeft een unieke database met informatie over Overijsselse jongeren tussen de 4 en de 17 jaar. De onderzoeken zijn herhaald in 2014 en 2016. In 2016 deden 15.000 leerlingen uit 19 gemeenten en 311 scholen mee aan de Jeugdsportmonitor. In Overijssel sport 80% van de jeugd regelmatig ten opzichte van 72% in Nederland. Voetbal (52%), zwemsport (33%) en hardlopen (29%) zijn de meest beoefende sporten onder de jeugd in Overijssel. 75% van de jongeren is lid van een sportvereniging.
Historisch Goor
weetjes feitjes
Stichting Heemkunde Markelo
A M B A S SA D E U R S U I T D E T O P S P O R T 20
21
Old Deep’n – Diepenheim
Historische Vereniging Hardenberg
AMBASSADEURS UIT DE TOPSPORT
Touwtrekken om subsidie; bestaan Sportservice hing aan zijden draadje Bij het tienjarig bestaan van de
In november 1976 deed de toen-
het antwoord op de vraag of
Sportraad in 1976 was het nog
malig waarnemend voorzitter van
de Sportraad in Overijssel wel
niet zeker of de subsidieverstrek-
de Sportraad H. van der Velde
representatief is voor de sport.
king zou blijven bestaan. Het
de volgende mededeling in het
Meer dan 70% van de bonden
voortbestaan van de Sportraad
tijdschrift De Mars (een Overijs-
zijn lid van die raad. Die bonden
was dus in gevaar, maar uitein-
sels maandblad dat tussen 1953
tellen 96 van de sporters in de
delijk werd toch besloten om de
en 1981 werd uitgebracht):
provincie tot hun leden.”
subsidie in stand te houden.
“Alle twijfel is opgeheven over
22
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
Het Jeugdsportfonds in Overijssel geeft sportkansen aan kinderen en jongeren uit gezinnen waar onvoldoende geld is om lid te worden van een sportvereniging. Voor die kinderen betaalt het Jeugdsportfonds de contributie en in bepaalde gevallen de sportattributen
Nederland is één van de rijkste landen ter wereld. Toch groeien ruim 423.000 kinderen op in een gezin dat moet rondkomen van een bestaansminimum, dat is maar liefst 1 op de 8 kinderen. Zo’n 150.000 kinderen uit deze groep kunnen nergens aan meedoen.
Daardoor lopen deze kinderen allerlei kansen mis die voor leeftijdsgenootjes vanzelfsprekend zijn. Sport helpt een kind zich fysiek, mentaal en sociaal optimaal te ontwikkelen. Dat is belangrijk voor de ontwikkeling en toekomst van het kind, maar ook voor het gezin en uiteindelijk voor de hele samenleving. In 2016 heeft het Jeugdsportfonds landelijk 49.466 kinderen een sportkans geboden.
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
… alle kinderen moeten kunnen sporten!
AANVRAGEN BIJ HET JEUGDSPORTFONDS Overijssel Almelo
1.113 681
Enschede
961
Hengelo/Borne
478
Zwolle
382
23
24
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
kampioen op je oude dag
die, vanwege de lichamelijke en sociale aantrekkelijkheden, lekker in beweging is. Het is de tuinier, de wandelaar, de jogger, de (elektrische) fietser, de wandel-voetballer; geen prestaties in het vizier; gewoon lekker bezig zijn.
Gerard Vloedbeld, 71 jaar, is sinds 11 jaar gepensioneerd (was beleidsadviseur kunst, cultuur en sport). Hij houdt zijn conditie op peil door minimaal drie keer per week te gaan hardlopen (waarvan twee keer in teamverband), te fietsen en te wandelen.
Dan heb je ten tweede de recreatieve sporter met prestatiedrang. Deze neemt zo nu en dan deel aan een wedstrijd, een wandelvierdaagse, een prestatieloop, een fietstocht op de racefiets of mountainbike en een veteranen
“Bewegen is een oerbehoefte van
voetbalwedstrijd. De sporter
de mens en was altijd een nood-
traint daar ook voor en wil op het
zaak om te overleven. De mens is
evenement geen slecht figuur
er fysiek op gebouwd en als je het
slaan. Tot slot heb je de oudere
te weinig doet, gaan er dingen
prestatiesporter. Hij/zij voelt
mis in je lichaam. Sport is gezond
zich lekker in de competitie met
en zorgt voor plezier. Sport heeft
leeftijdsgenoten en wil daarbij
bovendien bijkomende voorde-
het liefst die anderen overtreffen.
len, waarvan in mijn ogen sociale
Deze sporter doet mee aan of
contacten de belangrijkste is.”
traint voor nationale en internationale wedstrijden.”
OUDERE SPORTERS MET PRESTATIEDRANG
MEER DAN EEN TRAPVELDJE
“Oudere sporters zijn er in drie ca-
“Sportservice Overijssel richt zich
tegorieën: de recreatieve sporter,
vooral op de recreatieve oudere
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
sporters. De focus ligt daarbij op
Niet alleen maar een wipkip en
de bevordering van de deskun-
een trapveldje!”
digheid van de begeleiders. Onder meer door het bieden van
MIJN SPORTGESCHIEDENIS
korte bijeenkomsten waarin hand-
“Ik ben een loper. Toen mijn
vatten worden aangereikt voor
ouders mij, toen ik bijna twee was,
het beter betrekken van mensen
eindelijk aan het lopen hadden
bij de activiteiten (werving) en
wist ik niet meer van ophouden.
het aanbieden van aantrekkelijke
Toen ik zeven was, organiseerde
programma’s. Ook pakt Sport-
ik geregeld hardloopwedstrijdjes
service Overijssel een belangrijke
in de buurt, uiteraard om zelf te
rol als het gaat om advisering en
kunnen winnen, want ik wist dat ik
begeleiding van gemeenten en
snel was! Van mijn 15e tot mijn 39e
lokale ondersteunende organisa-
heb ik gehandbald. Daarbij ben ik
ties, zoals verenigingen.”
gestegen tot de tweede divisie, maar daarvoor was ik eigenlijk
“Ik zou graag willen dat Sport-
niet sterk genoeg.
service de gemeenten actief
Vanaf mijn 30 e was ik handbal-
onder steunt bij de integratie van
trainer. Toen ik 39 werd, was de
de recreatieve sportfaciliteiten
triatlonsport net in opkomst. Ik
in andere disciplines, zoals in de
deed in de buurt mee aan een
ruimtelijke ordening. Bij de aanleg
kwart triatlon en was verkocht.
van een nieuwe wijk of een groot
Het jaar daarop werd ik 40 en
plantsoen, zou het mooi zijn als
won ik als ‘master’ meteen hier
er binnen zo’n plan uitdagende
en daar prijzen.
speelgelegenheden voor kinderen, wandel-, hardloop- en mountainbikeroutes en oefenobstakels voor freerunning en obstaclerunning worden aangelegd.
Bij de Coopertest kom ik nog tot in de hoogste categorie van mijn leeftijd.
25
26
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
De mens is fysiek gebouwd op een actief leven, als je te weinig beweegt gaan er dingen mis in je lichaam. GER ARD VLOEDBELD
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
Eind 1986 richtte ik in Wierden de triatlonvereniging
MOOISTE HERINNERING
Argo op. Ook binnen de Nederlandse Triathlon
“Mijn mooiste herinnering is het Europees
Bond had ik diverse officiële functies. In totaal heb
kampioenschap in Jümme in het noorden van Duits-
ik 20 triatlons gedaan. Mijn beste triatlonafstand was
land op 5 augustus 1995. En niet alleen vanwege de
de klassieke lange afstand: 3,8 kilometer zwemmen,
goede prestatie: 6e plaats in mijn leeftijdscategorie,
180 kilometer fietsen en 42,2 kilometer hardlopen.
zilveren medaille met de Nederlandse mastersploeg
Ik deed een aantal keren mee aan Europese en
en mijn beste tijd ooit: 9 uur, 59 min en 15 sec.
wereldkampioenschappen en werd in 2001 en 2002
Het belangrijkste was dat we daar lieten zien dat ou-
in Almere Nederlands kampioen in de categorie
dere sporters iets kunnen betekenen voor jongere.
55-plus.”
De groep masters was al een week voor de wedstrijd neergestreken op een camping, die lag aan een
“Na mijn pensionering richtte ik, samen met Leo
zwemmeertje en direct aan het loop- en fietspar-
Dubbers, de Stichting Wierden Sportief op om de
cours. Binnen een dag hadden we, gebruikmakend
sportstimulering van doelgroepen te organiseren.
van onze ervaring, de parcoursen uitgezocht en al
Via Sportservice Overijssel volgde ik de cursus
gedeeltelijk verkend. Twee dagen later arriveerde de
‘Instructeur sportief wandelen’ en later volgde ik bij
professionele ‘eliteploeg’ met begeleiders. Ze zaten
de Atletiekunie nog de cursus ‘Instructeur nordic
met de handen in het haar omdat ze in een pension
walking’ tot en met niveau 3 (‘nordic athletics’).
waren ondergebracht, 20 kilometer buiten het wed-
Als instructeur heb ik indertijd zeker 250 (voorname-
strijdparcours. Wij namen ze mee naar onze camping
lijk) ouderen aan het nordic walken gekregen.”
waar ze hun zwemtraining konden doen en wij hen informatie konden verschaffen over het verloop van de wedstrijd. Vanaf dat moment waren ze er elke dag en dronken we na de training samen koffie.”
27
28
F I T E N G E Z O N D OV E R I J S S E L
Marieke van Vilsteren doet veel onderzoek naar sport en bewegen in Overijssel “Sportservice Overijssel is hét centrale servicepunt voor sport en bewegen in Overijssel. Als servicepunt moet je beschikken over betrouwbare en bruikbare kennis over sport en bewegen. Deelnemen aan sport is een voorwaarde om te kunnen profiteren van de kracht van sport, dan is het wel noodzaak om te weten hoeveel mensen er aan sport doen, hoe de sport is georganiseerd en welke groepen achterblijven op sportdeelname.”
INVESTERINGEN IN SPORT EN
en veiligheid. Daarbij maken we
BEWEGEN EFFICIËNT MAKEN
gebruik van bestaande kennis,
“Wij willen met onze kennis de
maar ontwikkelen we ook zelf
verschillende maatschappelijke
monitoren om ontwikkelingen
partijen handvatten aanreiken
te kunnen volgen en trends te
zodat investeringen in sport en
kunnen waarnemen. Door het
bewegen efficiënt en effectief
gebruik van zoveel mogelijk uni-
worden ingezet, ook in relatie
forme vragen zijn de resultaten
met andere maatschappelijke
lokaal, regionaal, landelijk én in
vraagstukken op het gebied
de tijd met elkaar te vergelijken.
van leefbaarheid, gezondheid
F I T E N G E Z O N D OV E R I J S S E L
Voorbeelden van onderzoeken die Sportservice Overijssel kan uitvoeren voor gemeenten, onderwijsinstanties en andere maatschappelijke organisaties zijn:
“Ik hockey al mijn hele leven, dus sta regelmatig op het hockeyveld, zowel met mijn kinderen als met mijn
• Sport- en beweegmonitor:
eigen hockeyteam.
onderzoek naar het sport-
Sporten betekent
en beweeggedrag en leefstijl van jeugd, jongeren, volwassenen en ouderen in de Overijsselse gemeenten • Verenigingsmonitor: Onderzoek naar de stand
voor mij actieve ontspanning waardoor ik mentaal en fysiek fit blijf.”
29
Op deze manier kan de gemeen-
Gelukkig is er de laatste jaren
telijke overheid haar beleid nog
ook meer aandacht voor ‘valo-
beter evalueren en afstemmen op
risatie’, ofwel de vertaling van
trends en ontwikkelingen, en loka-
wetenschappelijke inzichten naar
le aandachtspunten signaleren.”
praktische toepassingen. Het is zonde om kennis op de plank te
KENNIS STEEDS BELANGRIJKER
laten liggen of rapporten in de la
“Onze kennisrol is in de loop der
te laten verdwijnen. Om die reden
jaren belangrijker geworden en als
worden er bijvoorbeeld geen
meer waardevol ervaren, gezien
dikke rapporten meer geschreven
de urgentie om meer evidence-
maar handzame factsheets met de
based te werken. Gemeenten,
belangrijkste resultaten en wor-
sportverenigingen, zorginstellin-
den nieuwe onderzoeksresultaten
gen en andere maatschappelijke
toegelicht in adviesgesprekken of
partijen zijn zich steeds meer
gepresenteerd tijdens sportcafés
van zaken van de Overijsselse
bewust van de maatschappelijke
en sportdebatten.”
sportverenigingen
en gezondheidsbevorderende
• Onderzoek naar de effecten
rol van sport en bewegen en
van de inzet van combinatie-
willen dit in cijfers terug zien.
functionarissen en buurt-
Deze kennis is onmisbaar bij de
sportcoaches in Overijssel
voorbereiding en beoordeling van
• Onderzoek naar de bezetting
beleidsmaatregelen, beleidsover-
en tarieven van sportaccom-
wegingen en -evaluaties.
modaties en sportsubsidies in Overijssel • Diverse evaluatieonderzoeken in het kader van de Sportimpuls, Wmotenderregeling projecten en sportbehoeftepeiling onder inwoners.
Het is zonde om kennis op de plank te laten liggen of rapporten in de la te laten verdwijnen. M A R I E K E VA N V I L S T E R E N
30
NET WERKEN
Sportservice Overijssel mede-aanjager van nieuw open netwerk
Sport- en beweeginitiatieven voor een sociaal en leefbaar Overijssel
NET WERKEN
Steeds meer mensen en organisaties uit Overijssel staan op om met eigen ideeën een bijdrage te leveren aan ‘het goede leven’ in Overijssel. ASK Overijssel is een open netwerk voor alle doeners en denkers die hun buurt, dorp of stad socialer en leefbaarder willen maken. In dit netwerk delen we onafhankelijke kennis, belangrijke contacten en inspiratie met elkaar. ASK verbindt mensen en ideeën en helpt bij het vinden van financiering. Samen maken we de waarde en de kracht van een sociaal Overijssel zichtbaar!
ASK Overijssel is een samen-
organisaties, onderwijs- en
Door het brede inzicht van de netwerken in Overijssel kan ASK
werkingsverband van Arcon,
kennisinstellingen en lokale
inwoners en organisaties verder helpen door:
Sportservice Overijssel, Stimuland
initiatiefgroepen, die zich sterk
en OVKK (Overijsselse Vereniging
maken voor de sociale kwaliteit.
• Vragen telefonisch beantwoorden via de Helpdesk (0900-1401)
van Kleine Kernen) en vertegen-
Op initiatief van de provincie
• Ondersteunen bij het ontwikkelen van (lokale) initiatieven
woordigt een enorm netwerk dat
Overijssel is in 2017 besloten het
• Mensen of organisaties koppelen aan initiatieven
tot in de haarvaten van Overijssel
potentieel van dit netwerk verder
• Werkgemeenschappen opzetten waarin kennis wordt gedeeld
aanwezig is. Waaronder vrijwil-
te onderzoeken en ontwikkelen.
• Maatwerk leveren.
ligersorganisaties, plaatselijke belangen, dorpshuizen, sportverenigingen, zorg- en welzijns-
A S KOV E R I J S S E L . N L
31
32
Op 6 juli 2006 werd het veertigjarig
weetjes feitjes
bestaan van de Sportraad herdacht met een tentoonstelling in het Historisch Centrum Overijssel aan de Eikenstraat in Zwolle. De titel van deze tentoonstelling was ’40 jaar Sport, raad en daad in Overijssel’. De tentoonstelling toonde beelden van en informatie over 40 jaar amateursport in Overijssel.
S P O R T B E R E I K B A A R VO O R I E D E R E E N
33
Groene Euro’s scoren
Een lagere energierekening houdt de clubkas in conditie Bij veel sportverenigingen met een eigen accommodatie vormt de energierekening een forse kostenpost. Met het verduurzamen van de accommodatie zijn zowel op korte, als op de lange termijn interessante besparingen mogelijk.
een energiescan konden laten
VOORAAN BIJ INNOVATIES
maken voor de helft van het geld.
“Sportservice heeft voor ons als
Daar maakten in korte tijd 200
sportvereniging een aanjaag-
verenigingen gebruik van.”
funtie. Zij pikken goed op wat er gaande is in de Overijsselse, maar
PROJECT GEADOPTEERD
ook landelijke sportwereld. Zij ho-
“Sportservice Overijssel was ook
ren vooraan te staan als het gaat
Roel van ‘t Oever van voetbal-
vereniging uit Den Ham richtten
aanwezig bij onze bijeenkomsten.
om innovaties. Wij zien ze als een
vereniging Berkum signaleerde in
we het platform ‘Sport en Duur-
Voor ons was het natuurlijk een
voorlichtingsclub waar we nieuwe
2012 al dat het op de sportvelden
zaamheid’ op. We wilden zoveel
project met een begin, maar zeker
ontwikkelingen toegelicht krijgen
te weinig ging over duurzaam-
mogelijk clubs enthousiast maken,
ook een eind. Het kwam voort
en desgewenst ondersteund wor-
heid. “Het moest anders, en dan
niet eens vanwege idealen, maar
uit interesse en eigenbelang,
den bij de invoering. Wij volgen
begin je natuurlijk bij je eigen
juist vanwege een heel praktische
maar wij zijn hierin uiteindelijk de
hun nieuws en bijeenkomsten dan
club. Met hulp van de provincie
reden: met duurzaamheid kun je
amateurs. Bij Sportservice lopen
ook altijd met interesse.”
Overijssel installeerden we 156
geld verdienen! We noemden het
de professionals. Samen met
zonnepanelen. Later kwamen daar
‘Groene Euro’s scoren.’ Op de
Natuur&Milieu Overijssel en de
Led verlichting, solar systemen en
bijeenkomsten die we organiseer-
provincie is het project Groene
vloerisolatie bij.
den op sportcomplexen nodigden
Euro’s toen geadopteerd en heeft
we allerlei experts uit die ons
Sportservice er mede een vervolg
Met ondersteuning van de KNVB
verder konden helpen. Ook kwam
aan gegeven.”
en in samenwerking met de sport-
er een regeling waarbij sportclubs
34
SA M E N W E R K E N
In onze gemeente is de term ‘Sport-inclusief denken’ bij alle beleidsterreinen bekend. GEMMA TENNIGLO
STERKE PARTNERS “Sportservice Overijssel draagt bij aan verbinding en samenwerking met andere gemeenten. Door onderzoek, specifieke expertise en kennis vergroten ze het inzicht van gemeenten en zijn ze ondersteunend naar sportverenigingen. Als je als Sportservice Overijssel 50 jaar bestaat, mag je trots zijn op wat je hebt
“Dat sporten goed is voor de mens, is geen nieuws meer. Sport en bewegen levert steeds meer een bijdrage aan het realiseren van doelen op het gebied van onder meer verbinding, ontmoeting, een gezonde leefstijl, participatie, normen en waarden en
gedaan en bereikt. Ik wens de organisatie dat ze gezond blijven, veel mogelijkheden en kansen krijgen om de werkzaamheden te kunnen voortzetten en dat we
sociale cohesie.”
sterke partners blijven.”
“Daarnaast proberen actieve (top)
KANSEN VAN SPORT BENUTTEN
gingen, zorgaanbieders en scho-
“Sport bepaalt een groot deel
sporters iedere dag weer het
“Waar de gemeentelijke rol zich
len om sport en bewegen voor
van mijn dagelijkse bezigheden.
maximale uit sport te halen. Van-
in het verleden beperkte tot het
alle inwoners mogelijk te maken.
Ik sport zelf actief om gezond
uit passie en talent gaan ze uitda-
realiseren en onderhouden van
Ook andere beleidsterreinen gaan
en fit te blijven, het hoofd leeg
gingen aan en zetten ze prestaties
sportaccommodaties is er in de
meer en meer de kansen van sport
te maken of leuke mensen te
neer. Ze dragen er aan bij dat de
afgelopen 10 jaar veel veranderd.
benutten. In Borne is de term
ontmoeten. Daarnaast ben ik
samenleving enthousiast raakt om
De gemeente heeft nu een veel
‘Sport-inclusief denken’ bij alle
als vrijwilliger, groot fan en
te gaan sporten, dat veel mensen
grotere rol in het stimuleren van
beleidsterreinen bekend. Sport
actieve ouder betrokken bij de
als supporter gaan kijken naar
sport en bewegen voor haar
levert steeds meer een bijdra-
turnsport.”
sport, zich verbonden voelen bij
inwoners. We zijn een partner
ge aan de preventieve kant bij
een sport of sporter of zich in
geworden in gesprekken met
thema’s als Wmo, armoede, veilig-
gaan zetten als vrijwilliger.”
sportverenigingen, buurtvereni-
heid, jeugdzorg en gezondheid.”
SASAMENWERKEN MENWERKEN
GEMMA TENNIGLO Beleidsmedewerkster Sport bij de gemeente Borne en moeder van twee topsportende dochters. G O U D E N M E DA I L L E Goede herinneringen heb ik natuurlijk aan het winnen van de Gouden Medaille van mijn dochter tijdens de Olympische Spelen en de historische 7e plaats van het team waar mijn beide dochters deel van uitmaakten. Maar een herinnering is meer dan het winnen van een medaille. In een terugblik zie je een proces vol doorzettingsvermogen waarbij jonge talentvolle sporters uitgroeien naar volwassen sporters. Je ziet mooie, blije momenten en het overwinnen van tegenslagen. Je ziet de ongelofelijke kracht van sport, de spanning die iedere wedstrijd weer geeft en het plezier en de vreugde die veel mensen hebben als Nederland mooie sportprestaties levert. Een herinnering dat je door sport mooie mensen ontmoet, grenzen opzoekt en verlegt.
35
36
SA M E N W E R K E N
Hans Galgenbeld, teamhoofd Sport van de gemeente Hellendoorn De samenleving kan niet zonder sport en bewegen. Waar voldoende bewegen vroeger ingebakken zat in de dagelijkse activiteiten is dat onder meer door de technologische ontwikkelingen geen automatisme meer. Dit geldt voor veel groepen in de samenleving en op alle leeftijden. Sport en bewegen draagt bij aan plezier,
accommodaties, maar ook steeds meer in de openbare ruimte. Belangrijke ontwikkelingen en daarmee medepeilers voor het toekomstig sport- en beweegbeleid zijn bijvoorbeeld de verdere inrichting van het sociaal domein en de effecten van de in te voeren Omgevingswet.”
gezondheid, cognitieve ontwikkeling, sociale contacten SPORTSERVICE OVERIJSSEL
en het bindt mensen.
VERBINDT “Ik werk zelf inmiddels ruim 25
“Heel lang lag het accent van
terug in de samenleving waar
jaar aan het sport- en beweeg-
het gemeentelijk sportbeleid
het kan. Tegelijkertijd heeft de
beleid binnen de gemeente
op sporten als doel op zich. De
gemeente steeds meer een regis-
Hellendoorn en heb veel contac-
meeste capaciteit en middelen
serende rol als het gaat om sport
ten met Sportservice Overijssel
werden ingezet op de realisatie
als (maatschappelijk) middel. Veel
opgebouwd. Ik hecht veel
van een infrastructuur en uitvoe-
aandacht is er voor de kwetsbare
waarde aan samenwerking met
ring van activiteiten gericht op
groepen in de samenleving. Ook
een organisatie als Sportservice
sporten en (sport)organisaties.
is een verschuiving zichtbaar
Overijssel. Zij leveren aanvul-
De gemeentelijke rol is veranderd
van het accent op hoofdzakelijk
lende deskundigheid op lokale
en blijft nog verder veranderen.
sporten naar bewegen in de
vraagstukken, zijn goed op de
De verantwoordelijkheid voor
ruimste zin van het woord. Niet
hoogte van regionale, provinci-
sport en bewegen leggen we
alleen maar sporten in sport-
ale en landelijke ontwikkelingen
en weten dat ook nog via een verbindende rol om te zetten in concrete uitvoeringstrajecten. Dat gaat van coördinatie van bovenlokale projecten, van onderzoeken naar sport- en beweeggedrag tot ondersteuning bij het opstellen van de lokale sport- en beweegnota.
SA M E N W E R K E N
De aanwezigheid van Sportservice Overijssel heeft voor de gemeente Hellendoorn tot op heden een grote meerwaarde gehad voor de kwalitatieve ontwikkeling van het sport- en beweegbeleid. Een organisatie die we moeten koesteren!” “Ik ben zelf een allround sporter; van voetbal, tennis, hardlopen, fietsen, zwemmen, tot volleybal. Hoogtepunten zijn dat ik de marathon in New York heb gelopen, de meeste alpencols uit de Tour de France heb gefietst en inmiddels al vijf keer heb deelgenomen aan de Strongmanrun.
50 jaar Sportservice Overijssel is een prestatie van formaat in de dynamische omgeving van sport en bewegen. De dienstverlening is wat mij betreft al die jaren ‘up to date’ geweest. HANS GALGENBELD
“Sport- en beweegbeleid beweegt mee met de ontwikkelingen in de samenleving.”
37
38
SA M E N W E R K E N
Sportieve kennisontwikkeling De Calo op de Windesheimcampus in Zwolle is een vaste samenwerkingspartner van Sportservice Overijssel. Directeur Robert Agelink: “We houden ons beide bezig met maatschappelijke vraagstukken op het gebied van sport en bewegen. Als onderwijsinstelling doen wij daar onderzoek naar, delen kennis met onze 1.600 studenten en zetten allerlei sport- en beweegprojecten op.”
“Onze samenwerking is goed
CONTEXT BIEDEN
zichtbaar in de Buurtsportcoach
“De meerwaarde van onze
Academy. Deze Academy is ooit
samenwerking is dat Sportservice
opgericht als initiatief van Sport-
Overijssel onze inhoudelijke
service Overijssel. Als Calo zijn we
expertise context biedt. Zij heb-
voor een belangrijk deel verant-
ben binnen Overijssel een groot
woordelijk voor de opleiding van
netwerk. Via hun relaties weten
buurtsportcoaches en combinatie-
ze wat er gebeurt in de Overijs-
functionarissen. Wij voeden de
selse sport- en verenigingswereld.
buurtsportcoaches met informatie
Zij koppelen signalen weer aan
en we worden zelf graag gevoed
gemeentelijk- en provinciaal
met informatie uit het werkveld.
beleid. Het is belangrijk dat er
Die verkrijgen we onder meer uit
een organisatie is die deze kennis
het enorme netwerk van Sport-
borgt en doorontwikkelt.
service Overijssel. Recentelijk zijn
Sportservice kent de vraag-
we een samenwerking aangegaan
stukken waar verenigingen en
als Stichting Sportondersteuning
gemeenten mee worstelen.
Oost-Nederland. Hierin gaan we
Voor ons als instituut is het
samen sportadviezen produceren.”
belangrijk dat we aan de slag zijn met actuele vraagstukken. Wij leiden niet op voor de bühne. Wij willen vraaggestuurd bezig zijn.”
SA M E N W E R K E N
Informatie uit het veld belangrijk voor vraaggestuurd onderwijs. R O B E R T AG E L I N K DIREC TEUR C A LO W I N D E S H E I M
39
40
SA M E N W E R K E N
Wij verbinden ons graag met het netwerk van Sportservice Overijssel. J U D I T H WA L E C Z E K
SA M E N W E R K E N
Adviseur gezondheidsbevordering bij GGD Twente Judith Waleczek: “We zijn ‘natuurlijke’ partners van elkaar. We willen beiden gezondheid met sport en bewegen verbinden. Als GGD zetten wij ons in voor de gezondheid van iedere Twentse burger. Sportservice Overijssel biedt ons daarbij een interessant netwerk in de sportwereld, waarvan we graag gebruik van maken. In projecten kijken we dus altijd waar we kunnen samenwerken, vooral bij het opzetten van lokale netwerken, agendasetting bij beleidsmakers en ondersteuning van intermediairs.” “Ik wens Sportservice Overijssel een gezonde toekomst waarin we samen blijven optrekken om mensen te verleiden en uit te dagen meer te bewegen. Waarin we ons sterk maken voor een vitale maatschappij!”
De is net als Sportservice Overijssel een aanjager als het gaat om sport en bewegen.
41
42
S P O R T I V I T E I T E N R E S PE C T
weetjes feitjes 2003 Antiracisme-affiche in de vorm van levensgrote portretfoto’s van uit Overijssel afkomstige sporters, waaronder Erik Hulsebosch. ‘Als racisme wint, verliest de sport en ik kan heel slecht tegen m'n verlies'. Op het affiche prijkt de handtekening van de schaatser om het geheel nog authentieker te maken. Dit affiche maakte deel uit van de landelijke antiracismecampagne. Sportraad Overijssel rolt deze campagne in 2003 uit in Overijssel in samenwerking met het Antidiscriminatiebureau Oost.
istoris h
entr m
verijssel
S P O R T I V I T E I T E N R E S PE C T
2010 Sportservice Overijssel lanceert een nieuwe groot-
50.000 actiekrantjes, 75.000 bodystickers (Fair Play
schalige Fair Play-campagne. De campagne wordt
tattoo) en 5.000 posters worden verspreid onder
– voor die tijd heel vooruitstrevend – in cocreatie
sportverenigingen, scholen en buurthuizen in
gemaakt met de doelgroep (sporters tussen de 16
Overijssel. De aparte website en de vier YouTube-
en 20 jaar).
filmpjes worden door duizenden bekeken.
43
44
S P O R T I V I T E I T E N R E S PE C T
Respect
op het veld Als scheidrechter ben je kwetsbaar als het respect op het veld ontbreekt. ERIC BRAAMHAAR
Scheidsrechter ERIK BRAAMHAAR
S P O R T I V I T E I T E N R E S PE C T
45
Op 12-jarige leeftijd was Eric Braamhaar al vrijwilliger bij zijn voetbalclub. “Wedstrijdjes fluiten of het ballenhok onderhouden; er was altijd wel wat te doen.” Toen hij 16 was volgde hij een scheidsrechterscursus bij de KNVB. “Nooit kunnen vermoeden dat daar zo’n mooie carrière uit voort zou komen.” In augustus 2017 hing hij zijn scheidsrechtersfluitje aan de wilgen. Hij floot ruim 500 wedstrijden in het Nederlands betaalde voetbal en internationaal wedstrijden voor de UEFA en de FIFA.
om de sportieve uitstraling te be-
op een ranglijst wordt bijgehou-
houden en te versterken. Met Fair
den. Het plezier van het sporten
Play-campagnes streven ze samen
moet weer veel meer voorop
met de Overijsselse clubs naar
komen te staan!”
een steeds groter draagvlak.” AANJAGER VAN VERBINDING “Ik maak me soms best zorgen als
“Op het gebied van sportivi-
ik zie hoe mensen zich rondom
teit en respect zal er altijd een
“Sportiviteit en respect op het
de sportvelden gedragen. Het is
aanjager nodig zijn. Het gaat een
veld is natuurlijk een belangrijk
gebruikelijk dat jeugdleden ook
jaar goed rondom Fair Play en
aandachtspunt voor ons als
wedstrijden van de jeugd fluiten.
dan vervallen we vaak weer in het
scheidsrechters. Verenigingen
Dan moeten we er wel voor
oude stramien. Het gaat echt om
Sportiviteit
die Fair Play hoog in het vaandel
zorgen dat het klimaat aanwezig is
een cultuuromslag en dat moet je
hebben staan, komen er niet
dat deze jonge voetballertjes hun
blijven verkondigen. Sportservice
moet echt
door alleen een vlag met de Fair
hobby kunnen uitoefenen. Als de
Overijssel moet die rol blijven
Play-mascotte op te hangen. Het
focus van spelers en publiek enkel
houden. Daarbij hebben ze ook
in het karakter
moet echt in het karakter van de
ligt op winnen, dan is dat voor
een verbindende taak. Breng
club zitten. Coaches, trainers en
zo’n jeugdige scheidsrechter geen
voorbeeldverenigingen in contact
van de club
bestuurders moeten dat in woord
leuke ervaring. Je bent kwetsbaar
met andere clubs. Je moet er
en gebaar voorleven.
als scheids. Een goed voornemen
voor elkaar zijn! Samenwerken
zitten.
Sportservice Overijssel geeft
van de KNVB vind ik dan ook dat
aan de sportieve uitstraling van
sportverenigingen handvatten
de stand van de F-jes niet meer
Overijssel!”
46
SPORT VRIJWILLIGERS
Moeder van de rolstoelvierdaagse
PRECIES PASSEN “Het vrijwilligerswerk gaat gelijk op met de veranderingen in de maatschappij. Mensen willen vaak geen verplichtingen meer. Jezelf wegcijferen voor een ander lijkt wat onder druk te staan. De huidige organisatie van de rolstoelvierdaagse merkt dit ook. Zij moeten ieder jaar weer veel moeite doen om voldoende vrijwilligers te krijgen. Tegenwoordig heeft men steeds meer een houding van: het moet mij wel precies passen. Vroeger kwamen de vrijwilligers ’s avonds terug om gezellig spelletjes mee te spelen of aan te moedigen bij het rolstoelbasketbal. Nu doen de vrijwilligers nog steeds met veel passie hun taak, maar gaan dan ’s avonds toch naar huis.”
“Ik ben een regelneef. Dus als er iets te organiseren valt, weet men mij wel te vinden.” Zo kreeg Ineke ten Cate (72 jaar) ruim 30 jaar geleden ook de vraag of ze bestuurslid wilde worden voor de gehandicaptensport in Delden. En zo werd ze een van de drijvende krachten achter het grootse evenement De Twentse rolstoelvierdaagse.
PUBLIEKSTREKKER “Voor een evenement als de Twentse Rolstoelvierdaagse heb je veel lieve, enthousiaste vrijwilligers nodig, maar ook mensen die sportkennis en netwerken hebben. Zo kwamen we jaren geleden al bij Sportservice Overijssel terecht. Van hen kregen we input over hoe we het evenement nog aantrekkelijker konden maken. Zo organiseren we tegenwoordig de avond voor de vierdaagse een ‘handbike wedstrijd’. Deze wedstrijden tellen mee voor het puntenklassement. Het bleek al meteen een echte trekker voor onze vierdaagse. Dat hadden we zelf nooit bedacht. Sportservice Overijssel kan je op een ander spoort zetten en ze weten
Terecht ontving Ineke voor al haar vrijwilligerswerk een lintje, een
ook hoe je een idee vervolgens realiseert. Ook hielpen ze ons met een
onderscheiding in de Orde van Oranje-Nassau. “Ik vind dat natuurlijk
juiste financiële planning.”
geweldig, maar het vrijwilligerswerk levert mijzelf ook heel veel op. Je voelt je als één grote familie. Bij dit evenement is er ook echt een
NIEUWE ENERGIE
wisselwerking tussen ons en de ruim 170 sporters. Bij al het werk wat
“Ik deed mijn vrijwilligerswerk ook naast een baan en de zorg voor een
je doet, zit toch een extra element, omdat het gehandicapte sporters
gezin. Ook ik lag ’s avonds wel eens uitgeteld op de bank. Maar wel
betreft. Er is zoveel variatie tussen de sporters. Het is voor ons als
met een grote grijns. Dat is wat ik mensen ook wil vertellen: je ziet er
vrijwilligers echt menselijk maatwerk om het voor iedere sporter een
misschien tegenop om extra taken op je te nemen, maar als je dat doet
mooi evenement te maken. Trots ben ik op de eretitel die ze mij hebben
waar je goed in bent, op een plek of voor mensen die het echt nodig
gegeven: ‘Moeder van de rolstoelvierdaagse’.”
hebben, dan krijg je daar zoveel voldoening en energie voor terug. En als je dat gevoel niet hebt, dan doe je dus het verkeerde vrijwilligerswerk. Zoek dus naar je eigen passie en je zult volop genieten!”
SPORT VRIJWILLIGERS
47
Als je dat doet waar je goed in bent, voor mensen die het echt nodig hebben, dan krijg je nieuwe energie voor jezelf! I N E K E T E N C AT E
48
SA M E N W E R K E N
weetjes feitjes
Historische Vereniging Hardenberg
fotopagina - sport in overijssel + weetje/feitje
SA M E N W E R K E N
Uit het provinciale onderzoek ‘Fit en Gezond in
bekende sport- en beweegorganisaties met een aan-
Overijssel’ blijkt dat de regelmatige sportparticipa-
bod voor onder andere mensen met een beperking
tie van mensen met een beperking achterblijft ten
en/of een chronische aandoening.
opzichte van mensen zonder beperking De Sportwijzer Overijssel is een website met een
Jannie Marsman, rolstoelsportster
actueel overzicht van alle bij Sportservice Overijssel
sportwijzer.nl
49
SPORTSERVICE OVERIJSSEL
COLOFON
Hogeland 10, 8024 AZ Zwolle
Dit is een uitgave van Sportservice Overijssel.
Tel. 038 457 77 77 info@sportserviceoverijssel.nl
Concept & realisatie Redactie Oosten Beeldresearch Sabine Mulder
S P O R T S E R V I C E OV E R I J S S E L . N L
Art Direction No Concept No Glory