Izabella Bartol
Katarzyna Włodkowska
Film book
Inspirujące zajęcia filmowe dla każdego wychowawcy
Scenariusze lekcji z materiałami i kartami pracy
Spis tre ci Wprowadzenie............................................................................................................................................
3
Czy niepełnosprawność fizyczna może być przeszkodą w realizowaniu marzeń?..................... 12 O rodzajach przemocy i sposobach reagowania na nie na podstawie filmu Sławomira Fabickiego pt. "Męska sprawa"............................................................................................ 17 Czy zło może się powtórzyć? Przyczyny i skutki nietolerancji w filmie "Fala"................................ 21 Inny nie znaczy gorszy. O potrzebie tolerancji i akceptacji w filmie Stephena Chbosky'ego pt. "Cudowny chłopak".................................................................................... 27 O poszukiwaniu szczęścia i samego siebie na podstawie filmu James Mangolda pt. "Przerwana lekcja muzyki".................................................................................................................. 31 Każdy z nas jest kreatywny. Wystarczy w to uwierzyć!...................................................................... 35 Jak bezpiecznie budować wizerunek w sieci?.................................................................................... 39 Edukacja globalna na lekcji wychowawczej. Pomagać, ale jak?...................................................... 43 Nie hejtuję - reaguję. Słowa krzywdzą – o twórczej i niszczącej sile komunikatu. ..................... 48 Legendy polskie Allegro. Motywy fantastyczne – baśniowość i ekologia idą ze sobą w parze. 56 Usłysz moje myśli, zobacz moje wnętrze, zapomnij moje słowa… ............................................... 64 Kiedy dorosłość przychodzi zbyt wcześnie. ........................................................................................ 71 Mam tę moc! O celach, drodze, sukcesach małych i dużych ....................................................................... 79
Fantastyka, niesamowitość i groza w balladzie A. Mickiewicza pt. "Świtezianka". ............................... 88 legenda:
materiał do obejrzenia
linki do filmów oraz materiałów do obejrzenia
krótki opis filmu opis filmu
linko do prezentacji z materiałami i kartami pracy do wyświetlenia
WPROWADZENIE Czym jest nasz e-book? "Film to życie, z kt rego wymazano plamy nudy". Alfred Hitchcock
Niniejszy e-book to zbiór czternastu scenariuszy lekcji wychowawczych do pracy z filmem krótkoi pełnometrażowym, przeznaczonych dla nauczycieli - wychowawców szkół podstawowych i ponadpodstawowych, które z powodzeniem mogą być wykorzystywane na lekcjach języka polskiego, edukacji medialnej, wiedzy o sztuce, wychowania do życia w rodzinie, wiedzy o społeczeństwie czy etyce.
Kto może z niego skorzysta ? Ten e-book może wykorzystać każdy nauczyciel, pedagog, edukator, który dostrzega wartość pracy z filmem.
Co się w nim znajduje? Wśród propozycji znajdują się gotowe rozwiązania, pomysły i przykłady pracy z filmem wraz z załączonymi materiałami dodatkowymi. Zależało nam na tym, aby scenariusze dawały swobodę realizacji treści i były jednocześnie kompletną wskazówką dydaktyczną, która inspiruje do podejmowania tematów ważnych dla dzieci i młodzieży. Propozycje filmowe zostały wybrane w taki sposób, aby dzięki konfrontacji swojej postawy z zachowaniem filmowych bohaterów uczeń budował swoją hierarchię wartości. Warto również sięgać po te rozwiązania dydaktyczne, ponieważ są skoncentrowane na potrzebach uczniów i uwzględniają priorytety wychowawcze występujące w danej placówce.
-3-
Jaki jest cel e-booka? Celem tego e-booka jest ukazanie różnych perspektyw, strategii wykorzystania filmu w procesie edukacyjnym i wychowawczym. Ukazujemy w nim różne sposoby wykorzystania sztuki audiowizualnej – jako przykładu, który będzie pomocny przy omówieniu konkretnego problemu wychowawczego oraz jako inspiracji, która wpływa pozytywnie na kształtowanie młodego człowieka, dzięki utożsamianiu się widza z sugestywnie prezentowanymi treściami. Wybrane przez nas propozycje otwierają przestrzeń do zrozumienia siebie, drugiego człowieka i otaczającego świata. Filmowe narracje dostarczają nam wiedzy na temat świata społecznego, w którym funkcjonujemy, na temat wątpliwości, wyborów, postaw, które przyjmujemy wobec drugiego człowieka, prowokują do krytycznego myślenia oraz refleksji zarówno etycznej, jak i estetycznej. Dlatego też jesteśmy przekonane, że film jest doskonałym materiałem dydaktycznym podczas pracy wychowawczej, która pozwala wprowadzić uczniów w świat wartości w oparciu o dialog.
Uwaga! Karty pracy do druku znajdziesz w osobnym pliku.
-4-
Jaką porusza tematykę? W publikacji poruszamy tematy takie jak: przyjaźń, rodzina, niepełnosprawność, przemoc, wyobraźnia, pomoc humanitarna, stereotypy, źródła nienawiści, motywacja, kreatywność.
Co zawiarają scenariusze? 26 materiałów audiowizualnych (filmy krótko- i pełnometrażowe, kampanie społeczne, mowy motywacyjne, piosenki) cele edukacyjne słowa - klucze działania dydaktyczne nauczyciela opisy filmów linki do filmów i innych materiałów audiowizualnych prezentacje multimedialne z materiałami i kartami pracy do wyświetlenia karty pracy do druku ( w osobnym pliku) projektowane odpowiedzi uczniów zagadnienia, które warto wykorzystać jako pretekst do dyskusji;
temat: Czy niepełnosprawno fizyczna może by przeszkodą w realizowaniu marze ? czas trwania: 90 minut etap edukacyjny: klasy VI - VIII szkoły podstawowej cele: uczeń: uczy się wyrozumiałości i postawy empatycznej; wie, czym jest niepełnosprawność intelektualna i fizyczna; rozumie problemy życia codziennego osób z niepełnosprawnością fizyczną; zna sposoby pomocy osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich;
niepełnosprawno odwaga przyja siła walka tolerancja wytrwało determinacja
pomoce dydaktyczne: film krótkometrażowy "Scarlet" (2.50); film krótkometrażowy "Este corto deberian ponerlo en todas lasescuelas del mundo" (8,33) film krótkometrażowy "Cyrk motyli" (22,36); karty pracy; prezentacja z materiałami do wyświetlenia; białe kartki A4. metody i formy pracy: - pogadanka, dyskusja, praca indywidualna, praca w grupach
opis filmu
Film opowiada historię dziewczynki, kt ra nie ma nogi. Jest nieszczę liwa, marzy o tym, by ta ca. Otrzymuje w prezencie ko czynę, dzięki czemu jej marzenie się spełnia.
Na ko cu scenariusza znajdziesz prezentację z materiałami i kartami pracy do wy wietlenia podczas lekcji - 12 -
Przebieg zaję 1. Na początku porozmawiaj z uczniami na temat niepełnosprawności. Zapytaj, co wiedzą na ten temat, czy znają kogoś, kto jest niepełnosprawny, czy oglądali jakiś film na ten temat. Po rozmowie zapoznaj uczniów z rodzajami niepełnosprawności.
niepełnosprawność intelektualna
To szerokie spektrum wrodzonych lub bardzo wcześnie nabytych nieodwracalnych zaburzeń rozwojowych przejawiających się znacznym obniżeniem sprawności umysłowej i funkcji intelektualnych. Niepełnosprawność intelektualna to zaburzenie złożone, o niejednorodnych objawach i zróżnicowanym stopniu nasilenia oraz trudnej do przewidzenia dynamice. (1)
niepełnosprawność fizyczna (ruchowa)
stan człowieka znajdującego się w sytuacji obniżonych możliwości motorycznych ciała. Zazwyczaj jest to związane z różnorakimi uszkodzeniami kończyn. (2)
Slajd do wyświetlenia na lekcji znajduje się w prezentacji na końcu scenariusza.
2. Teraz wyświetl uczniom film krótkometrażowy pt. "Scarlett - animated short"). Kliknij w link pod zdjęciem:
materiał do obejrzenia
"Scarlett - animated short"
3. Po obejrzeniu filmu zapytaj uczniów o ich wrażenia i przemyślenia. Poproś uczniów o opowiedzenie fabuły. Po rozmowie zapytaj, jakie przeszkody dnia codziennego spotykają osoby niepełnosprawne ruchowo. Odpowiedzi zapisz na tablicy (np. brak podjazdów, brak windy do mieszkań, za wysokie blaty w domowych kuchniach lub półki w sklepach, niedostosowana infrastruktura np. nierówne chodniki, wysokie krawężniki itd.)
1 - https://pedagogika-specjalna.edu.pl/oligofrenopedagogika/niepelnosprawnosc-intelektualna/ 2 - https://pl.wikipedia.org/wiki/Niepe%C5%82nosprawno%C5%9B%C4%87_ruchowa - 13 -
temat lekcji: Usłysz moje my li, zobacz moje wnętrze, zapomnij moje słowa…
Czas trwania: 90 minut Etap edukacyjny: klasy VII i VIII szkoły podstawowej, szkoła ponadpodstawowa
system wartości człowieka wrażliwość niepełnosprawność zespół Tourette'a dojrzałość emocjonalna i moralna
Cele: uczeń: Kształtuje dojrzałość intelektualną, moralną i emocjonalną Buduje system wartości na szacunku dla człowieka Kształci umiejętność rozpoznawania i wartościowania postaw budujących dla człowieka Wie, w jaki sposób mówić o osobach z niepełnosprawnościami Wie, w jaki sposób przebiega zaburzenie neurologiczne – zespół Tourette’a Wie, jak zachować się wobec osoby z niepełnosprawnością
Pomoce dydaktyczne: Film pt „Brzydkie słowa” w reż. Marcina Maziarzewskiego, czas trwania 25 minut; Karta pracy - załącznik nr 1; Spot kampanii społecznej „Vincent chce być sobą z zespołem Tourette’a- 1 min artykuł - kliknij w link Metody pracy: wykład, pogadanka, praca w grupach
Film przedstawia poruszającą historię Piotra, reżysera dźwięku, który cierpi na zespół Tourette'a. Opracował on sposób, aby radzić sobie z chorobąnagrywa na płyty przewidywane rozmowy telefoniczne.Piotr zakochuje się w Kasi i walczy o miłość...
- 64 -
Przebieg lekcji:
1. Podaj uczniom tytuł filmu, który za chwilę będziecie oglądać. Nie wprowadzaj uczniów w problematykę, nie tłumacz, że dzisiaj na lekcji będziemy rozmawiać na temat osób z niepełnosprawnościami. Zapytaj jedynie, jak myślą, czego będzie dotyczył film o takim tytule. .
Przykładowe odpowiedzi uczniów: Film zapewne będzie dotyczył wulgaryzmów, przekleństw, brzydkich słów. Film ukazuje kulturę wypowiedzi i to w jaki sposób należy się zachowywać np. w sytuacjach oficjalnych
2. Zapytaj uczniów w jakich sytuacjach ludzie przeklinają, stosują wulgaryzmy?
Przykładowe odpowiedzi uczniów: Ludzie stosują przekleństwa, aby rozładować napięcie Celowo używają wulgaryzmów, aby kogoś obrazić, poniżyć, skrytykować Jako słowo zastępcze, wypełnienie pustki w wypowiedzi spowodowanej ograniczeniem słownictwa Aby zaakceptowała ich grupa
- 65 -