LESBRIEF JONGEREN
INFORMATIEGIDS
2014 | 2015
JONGEREN INFORMATIEPUNT ZOETERMEER
Geopend op ma t/m do 13.00 - 18.00 uur vrij tot 21:00 uur Zonder afspraak
Stadhuisplein 4 2711 EC Zoetermeer 079-331 00 55 06-15 888 955
www.jipzoetermeer.nl info@jipzoetermeer.nl /jipzoetermeer /jipzoetermeer
Toelichting lesbrief Voor u ligt de complete lesbrief behorend bij de nieuwe Jongeren Informatie Gids 2014/2015 (de JIP-Gids). Een gidsje vol informatie, handige adressen en websites voor jongeren, zodat zij op basis van juiste informatie zelf keuzes kunnen leren maken. Veel jongeren blijken moeite te hebben met het vinden en onderscheiden van de juiste informatie, terwijl zij juist tussen hun 12e en 25e jaar veel belangrijke beslissingen nemen. Met behulp van deze opdrachten maken uw leerlingen eenvoudig maar effectief kennis met het JIP en voor hen relevante informatie uit de JIP-Gids. Het opdrachtenblad voor de leerlingen ontvangt u ook als aparte bijlage, handig om direct te printen of om te mailen.
Doel
Leerlingen leren gericht zoeken in de JIP-Gids naar informatie die voor jongeren belangrijk is en maken kennis met het Jongeren Informatie Punt (JIP) Zoetermeer.
Tijdsduur
De lesbrief bestaat uit drie onderdelen; 1. Introductie, 2. Opdrachten, 3. Nabespreking. De opdrachten variëren in tijdsduur; u kunt naar wens opdrachten combineren om bijvoorbeeld één lesuur in te richten. Wel is het gewenst om altijd de introductie en nabespreking in te plannen.
Niveau
De opdrachten zijn gericht op jongeren van 12 t/m 18 jaar. De opdrachten zijn geschikt voor meerdere doelgroepen. Bij elke opdracht vindt u een indicatie van de moeilijkheidsgraad voor de vragen, aangegeven met sterretjes: * praktijkonderwijs ** voortgezet onderwijs-onderbouw Met behulp van deze indicatie en naar uw eigen inzicht kunt u de opdrachten voor uw leerlingen selecteren.
1. Introductie (5 minuten)
Begin deze les met het uitdelen van de gids en een korte introductie over het JIP en de JIP-Gids: - Vragen wie er van het JIP heeft gehoord, wat kunnen zij erover vertellen en waar kun je het JIP vinden? (Naast de hoofdbieb in het Stadshart) - Het doel van het JIP; informatie toegankelijk maken voor jongeren met een preventieve grondslag. - De werkwijze van het JIP; anoniem, vertrouwelijk, gratis en zonder afspraak. - Een gidsje vol informatie en adressen voor de regio waarin leerlingen wonen, naar school gaan, werken en hun vrije tijd doorbrengen. Bekijk met de klas de inhoudsopgave.
2. Opdrachten (variabel in tijdsduur)
Over de meeste thema’s zijn er opdrachten opgesteld. De opdrachten bevatten een situatie en een zoekopdracht die met behulp van de gids vervuld kunnen worden. Geef uw leerlingen duidelijk aan welke opdracht(nummer) zij dienen te maken. Bij iedere opdracht dient de leerling het antwoord en waar de informatie is gevonden te noteren. De antwoorden kunnen hierna centraal besproken worden. De extra internetvragen aan het eind van de lesbrief bevatten een e-mailopdracht waar een PC en internet voor nodig is. In de opdrachten wordt zoveel mogelijk naar JIP Zoetermeer verwezen maar voor leerlingen die niet in Zoetermeer wonen, kan er uiteraard ook naar JIP Den Haag of JIP Delft verwezen worden.
3. Nabespreking (5 min)
Eindig de les met korte evaluatievragen: - Wat vinden de leerlingen van de opdrachten? En van de gids? - Zouden zij bijvoorbeeld een vriend of vriendin naar het JIP verwijzen voor hulp? - Als leerlingen verder nog vragen hebben, ergens informatie of advies over willen of als ze folders over één van deze onderwerpen zoeken, dan kunnen ze JIP Zoetermeer bezoeken.
Opdrachtenblad
1
Jouw docent geeft aan welke opdrachten je kunt maken.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(7min) */**
1) Het JIP is er voor jongeren tot en met 25 jaar en geen vraag is voor het JIP te gek. A. B. C.
Bij het JIP kun je vragen stellen aan de balie. Ook kun je vragen stellen via WhatsApp, wat is het WhatsApp telefoonnummer van het JIP? Je vriend vraag wat het JIP is. Wat vertel jij over het JIP aan je vriend? Op welke pagina(‘s) in de JIP-Gids heb je de antwoorden over het JIP gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(8 min) **
2) Semmi is 16 jaar en heeft haar vmbo-diploma behaald. Ze weet niet welke studie ze hierna wil gaan volgen. Het liefst zou Semmi nu in de kapperszaak van haar moeder willen werken. A. Mag Semmi dit doen? Zoek in de JIP-Gids op waarom dit wel mag of waarom dit niet mag. B. Wat kan Semmi nu het beste doen? Geef haar twee tips. C. Op welke pagina(‘s) in de JIP- Gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(10 min) *
3)
Met Selal gaat het soms niet zo goed op school. Selal vindt het niet fijn op school en hij heeft ruzie thuis. Selal kan niet goed opletten in de klas en de leraar zegt dat Selal niet overgaat naar de volgende klas als het niet goed blijft gaan met Selal. Selal wil helemaal geen problemen op school.
A. Hoe kun jij Selal helpen? B. Bij wie kan Selal om hulp vragen? C. Op welke pagina(‘s) in de JIP- Gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(8 min) **
4) Een bijbaantje vinden kan soms lastig zijn, je moet goed zoeken! Naomi is 15 jaar en wil later manager in een kledingwinkel worden. Maar ze gaat nu nog naar school en wil een baantje voor in het weekend. A. Wat voor bijbaantje zou er volgens jou goed passen bij Naomi? B. Hoe kan Naomi het beste een baantje vinden? Geef haar drie tips. C. Op welke pagina(‘s) in de JIP- Gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(10 min) *
5. Stevin is 14 jaar en wil een nieuwe fiets. Stevin spaart zijn zakgeld voor een nieuwe fiets. Het zakgeld van Stevin is niet veel. Het sparen voor een fiets duurt erg lang. Stevin wil een bijbaantje zoeken om geld te verdienen. Stevin kan dan sneller een nieuwe fiets kopen. A. Mag Stevin werken op zijn leeftijd? B. Wat kan Stevin doen om een bijbaantje te vinden? Geeft Stevin twee tips. C. Op welke pagina (‘s) in de JIP- Gids heb je de antwoorden gevonden?
2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(8min) **
6. De beste vriend van Carlos ziet er de laatste tijd erg moe uit. Carlos komt erachter dat hij niet goed slaapt en niet goed eet. Gelukkig is het snel weer over. Het bleek dat hij zich zorgen maakte over zijn toetsen. Dat is nu voorbij en hij ziet er weer een stuk beter uit.
A. Ging het om een dipje of een depressie bij de vriend van Carlos? Schrijf op waarom je dit denkt. B. Schrijf drie dingen op waardoor je kunt weten dat iemand niet zo lekker in zijn vel zit. C. Op welke pagina (‘s) in de JIP- Gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(10min) *
7. Rico heeft op school geleerd over seks en voorbehoedmiddelen. Als Rico geen kinderen wil en geen soa’s wil, dan moet hij voorzichtig zijn met seks. Maar Rico weet niet meer hoe hij voorzichtig kan zijn met seks. A. Wat zou jij Rico vertellen over het condoom? B. Vrouwen gebruiken voorbehoedmiddelen. Schrijf twee soorten voorbehoedmiddelen op. C. Op welke pagina (‘s) in de JIP-gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(8min) **
8.
Cheriel is 17 jaar en heeft verkering. Zij heeft onveilige seks met haar vriend gehad omdat zij beide geen condooms bij zich hadden. Nu maakt Cheriel zich zorgen, ze had al een paar dagen geleden ongesteld moeten worden en denkt nu dat ze zwanger is. Ze durft niets tegen haar moeder te zeggen.
A. Waar kan Cheriel terecht voor hulp en een gratis zwangerschapstest? B. Waar kunnen Cheriel en haar vriend terecht voor betaalbare condooms? C. Op welke pagina (‘s) in de JIP-gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(10min) *
9. Sander gaat een werkstuk over soa’s maken. Een soa is een geslachtsziekte. Een soa kun je krijgen door zonder condoom seks te hebben. Over soa’s bestaan veel fabels. Een fabel is een verhaal wat niet waar is. A. Schrijf twee fabels over soa’s op. B. Waar kunnen jongeren een soa-test laten doen? C. Op welke pagina (‘s) in de JIP-gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(8min) **
10. Dionne heeft een buurmeisje van 16 jaar. Het buurmeisje is zwanger maar aan haar buik is nog niets te zien. Het meisje wil graag moeder worden maar ze weet niet wat ze allemaal moet regelen voor haar en de baby. Dionne wil het meisje graag helpen.
A. Wat kan Dionne zeggen tegen het meisje?Noem drie dingen op die het buurmeisje moet regelen nu zij moeder wordt. B. Waar kan het buurmeisje terecht voor hulp bij het regelen van deze dingen? C. Op welke pagina (‘s) in de JIP-gids heb je de antwoorden gevonden?
3
(10min) * ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11. Timo is 18 jaar en gaat naar veel feestjes. Timo drinkt op feestjes veel alcohol. Je ziet Timo vaak dronken op een feestje. Soms weet Timo de volgende dag niet meer wat hij heeft gedaan. Timo weet niet of zoveel alcohol gezond voor hem is. A. Waar kan Timo naar toe gaan voor vragens over alcohol? B. Op welke website kun je informatie over drugs en alcohol vinden? Noem drie websites. C. Op welke pagina (‘s) van de JIP-gids heb je de antwoorden gevonden?
(8min) ** ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
12. Nadine heeft ruzie met een meisje op school. Dit meisje heeft nu een haatprofiel op Facebook aangemaakt en schrijft nu hele lelijke dingen over Nadine. Sommige kinderen op school weten niet dat het haatprofiel nep is. Zij denken dat Nadine vervelende dingen over hen zegt.Nadine heeft het recht om niet gepest te worden. A. Wat kan Nadine hieraan doen? B. Op welke website kan Nadine terecht voor hulp? C. Op welke pagina (‘s) van de JIP-gids heb je de antwoorden gevonden?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------(25min) *
13. Internetvraag
Maak een groepje van 3 personen, jullie maken deze vraag samen.
Ga samen achter een PC zitten met een JIP-Gids - Kies een onderwerp uit de gids. - Wat willen jullie nog meer weten over het onderwerp wat jullie hebben gekozen? Schrijf een vraag op.
Ga naar www.jipzoetermeer.nl en zoek het e-mailadres van JIP Zoetermeer op - Stuur een e-mail naar JIP Zoetermeer met de vraag die jullie hebben opgeschreven. Schrijf ook in de mail aan het JIP dat je een lesbrief-opdracht maakt.
Je krijgt binnen twee werkdagen antwoord op de vraag. Wat is het antwoord van het JIP?
(30min) ** ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14. Internetvraag
Maak een groepje van 2 personen. Jullie zullen samen overleggen bij deze opdracht.
Ga samen achter een PC zitten met een JIP-Gids. - Stel dat jullie werken bij JIP Zoetermeer. Een meisje (Rashana) heeft een e-mail gestuurd naar het JIP met drie vragen. Jullie gaan proberen deze vragen te beantwoorden. Stuur een e-mail terug naar Rashana waarin jullie antwoord proberen te geven op de drie vragen. - Jullie gebruiken de JIP-Gids om de antwoorden te vinden. Bedenk goed in welke hoofdstukken de antwoorden kunnen staan. - Stuur de e-mail naar jullie docent. Jullie docent zal de e-mail nakijken.
De e-mail van Rashana: Hoi JIP, Ik heb gehoord dat jullie mij kunnen helpen. Ik ben bijna 15 jaar en over een paar maanden moet ik stage lopen. Maar ik weet niet hoe ik een stage kan vinden in Zoetermeer. Hebben jullie tips voor mij? Er zit me ook nog iets dwars. Mijn vriend blowt heel vaak en dat vind ik niet fijn. We hebben daar ook best vaak ruzie om. Hij wil wel stoppen met blowen, maar hij schaamt zich. Weten jullie waar hij hulp kan krijgen zonder dat iemand het meteen te weten komt? Ik heb ook nog een vraagje over mijn gewicht. Ik ben een paar kilo aangekomen tijdens de zomervakantie. Mijn moeder zegt dat het niet erg is omdat ik in de groei ben. Maar ik voel me er niet lekker bij, hoe kan ik het beste afvallen? Groetjes, Rashana
Antwoordenblad voor docenten
1
1. Thema Info over het JIP
- Het WhatsApp nummer van het JIP is 06-15 888 955. - Antwoord naar inzicht leerling (inleiding en pagina 6).
2. Thema School
- Semmi mag nog niet van school; zij is kwalificatieplichtig tot haar 18e jaar en moet nog minimaal haar mbo-2 halen (pagina 8). - Semmi kan het beste snel een mbo-opleiding kiezen (pagina 8) op bijvoorbeeld het ROC Mondriaan of het ID College. Ze kan nu het beste de website www.bekijkjetoekomstnu.nl (pagina 9) bekijken voor informatie over opleidingen/beroepen en open dagen.
3. Thema School
- Antwoord naar inzicht leerling - De schoolmaatschappelijk werker, de zorgcoĂśrdinator of een andere vertrouwenspersoon op school (pagina 8). Daarnaast kan Selal natuurlijk bij het JIP terecht om te praten over wat hem bezighoudt (9) en om uit te zoeken wat hij eraan kan doen.
4. Thema Werk
- Het is verstandig om relevante werkervaring op te doen, hierbij zou een baan in en kledingwinkel of elke andere winkel goede ervaring zijn. - Naomi kan zichzelf inschrijven op vacaturewebsites, bij uitzendbureaus (let op, vanaf 16 jaar) en vacatures zoeken in kranten en bij winkels infomeren naar vacatures (pagina 14). Daarnaast kan zij terecht bij het JIP Zoetermeer om bijbaantjes te bekijken (pagina 15).
5. Thema Werk
- Ja Stevin mag al werken. Dit mag officieel vanaf 13 jaar (pagina 14) maar pas vanaf 15 jaar is er recht op een minimum jeugdloon. - Stevin kan zichzelf inschrijven op vacaturewebsites, bij uitzendbureaus (let op, vanaf 16 jaar) en vacatures zoeken in kranten en bij winkels infomeren naar vacatures (pagina 14). Daarnaast kan hij terecht bij JIP Zoetermeer om bijbaantjes te bekijken (pagina 15). Voor 14-jarigen zijn er echter weinig vacatures; het JIP adviseert folders/kranten bezorgen en klusjes zoals assisteren in winkels, oppassen en klusjes voor buren/familie.
6. Thema Jongeren die lekker in hun vel zitten‌
- Het ging om een dipje; na een tijdje is de vriend van Carlos zich vanzelf beter gaan voelen (pagina 22) en zijn klachten werden veroorzaakt door een stressvolle toetsenperiode die weer voorbij is. De vriend van Carlos kan echter wel nog beter leren omgaan met stress. - Jongeren die niet lekker in hun vel zitten hebben vaak last van; van ziek zijn, pijn en stress, minder plezier op school, minder goede schoolresultaten, weinig zelfvertrouwen en energie, overgewicht (pagina 22). Wanneer de klachten dus langer aanhouden dan een paar dagen, is er vaak meer aan de hand dan een dipje.
7. Thema Seksualiteit
- Het condoom is een voorbehoedmiddel dat de man gebruikt om een vrouw niet zwanger te maken en hen te beschermen tegen soa (pagina 24). Het is een rubberen hoesje voor over de penis dat sperma opvangt nadat de man is klaargekomen. Het sperma kan zo niet in de vagina terechtkomen. Condooms kun je goedkoop bij het JIP krijgen (pagina 25) en ons aanbod is te vinden op pagina 43. - Voor vrouwen zijn er andere voorbehoedmiddelen; pil, pleister, spiraal of prik (pagina 24). Maar deze beschermen alleen tegen zwangerschap en niet tegen soa.
Antwoordenblad voor docenten
2
8. Thema Seksualiteit
- Cheriel heeft kans op een (ongewenste) zwangerschap. Zij kan bij JIP Zoetermeer terecht voor een gratis zwangerschapstest tijdens het wekelijkse Sense spreekuur. Het spreekuur is vertrouwelijk, dat betekent dat het geheim blijft voor haar ouders (pagina 25). - Condooms kun je goedkoop bij het JIP verkrijgen (pagina 25) en ons aanbod is te vinden op pagina 43.
9. Thema Soa…neem jij ze mee naar bed?
- Fabels over soa zijn bijvoorbeeld dat je het kunt wegwassen met zeep, dat je het niet kunt krijgen als je buiten de vagina klaarkomt en dat je het niet kunt krijgen door orale seks. Maar ook dat je er altijd klachten van hebt en dat een soa altijd te genezen is, zijn fabels (pagina 26). - Jongeren uit Zoetermeer kunnen elke week op maandag bij JIP Zoetermeer terecht voor een gratis en vertrouwelijke soa-test. Ook bij het regionale soa-centrum in Den Haag kunnen jongeren terecht tijdens de in loop op of afspraak. Vaak is de fysieke afstand naar het soa-centrum echter een drempel voor jongeren uit Zoetermeer. Ook voor jongeren die iets meer discretie willen is de soa-poli meestal geen optie maar het spreekuur bij het JIP wel (bij het JIP kun je immers voor van alles binnenlopen en niet alleen voor een soa-test).
10. Thema Jonge ouders
- Dionne kan het meisje vragen of ze al medische zorg heeft geregeld zoals een verloskundige, of ze thuis bij haar ouders kan wonen met de baby en hoe ze haar opleiding wil combineren met de zorg voor een baby (pagina 28). - Dionne kan het meisje adviseren om een afspraak te maken bij het jonge moederspreekuur van JIP Zoetermeer; hier krijgt zij hulp bij deze vragen (pagina 28).
11. Thema Verslaving
- Timo kan voor informatie en advies terecht bij het spreekuur van Drugskompas; elke dinsdagmiddag bij JIP Zoetermeer (pagina 32). - Op www.drugskompas.nl (pagina 32), www.rokeninfo.nl (pagina 33) en www.nix18.nl (pagina 33).
12. Thema Rechten
- Antwoord naar inzicht leerling - Op de website www.meldknop.nl is informatie te vinden over bijvoorbeeld pesten op internet (pagina 37).
13. Bonusvraag e-mailvraag stellen aan het JIP
Bij deze opdracht gaat erom dat leerlingen ervaren hoe het is om een e-mailvraag te stellen aan het JIP waar zij binnen twee werkdagen antwoord op krijgen. Het antwoord kan centraal of per groepje besproken worden. Wat vinden de leerlingen van het antwoord?
14. Bonusvraag e-mailvraag beantwoorden
Bij deze opdracht gaat erom dat de leerlingen de drie vragen in grote lijnen weten te beantwoorden. Zoeken zij de informatie in de juiste hoofdstukken en welke informatie vinden zij belangrijk om aan Rashana door te geven? U kunt de volgende ‘juiste’ antwoorden gebruiken om de mails te beoordelen: - Stage vinden; het JIP adviseert een bedrijf te kiezen dat bij de interesse/onderwijsrichting van Rashana past. Een juiste stage geeft namelijk inzicht in of een bepaald beroep in de praktijk aan de verwachtingen voldoet (hoofdstuk School, pagina 9). De tips om een stage te vinden staan op pagina 11. - Blowen; de vriend van Rashana kan naar het inloopspreekuur van Drugskompas komen voor vrijblijvend advies over het stoppen met blowen (hoofdstuk Verslaving, pagina 32). Het spreekuur is vertrouwelijk en dat betekent dat Drugskompas niet zomaar informatie doorgeeft aan bijvoorbeeld ouders. - Gewicht; veel jongeren in de puberteit hebben in meer of mindere mate problemen met hun gewicht. Onzekerheid, media en afmeten aan leeftijdgenoten spelen een rol en daarom is het belangrijk om een gezond gewicht als basis te nemen in het advies. Rashana zou bijvoorbeeld op de website van het Voedingscentrum de BMI-meter kunnen bekijken en daarmee bepalen of het nodig is om af te vallen. Een sport naast gezonde voeding kan haar helpen om weer lekker in haar vel te gaan zitten (Gezondheid, pagina 38).