Maria Broda-Bajak
utwory, które pomogą maluszkom w adaptacji przedszkolnej
Adaptajki
wierszyki, zabawy, piosenki i bajki utwory, które pomogą maluszkom w adaptacji przedszkolnej Autor:
Maria Broda-Bajak
Redakcja i korekta:
Alicja Halik
Projekt okładki:
Justyna Mordas
ISBN: 978-83-65915-88-7 Kraków 2021
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórców i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, które im przysługują. Zawartość publikacji możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście Ci znanym, ale nie publikuj w internecie treści tu zawartych ani ich fragmentów, a kopiując jej część, rób to tylko na użytek osobisty. Jeśli cytujesz fragmenty z publikacji, nie zmieniaj ich i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło.
Copyright © by CEBP 24.12 Sp. z o.o. Wykorzystywanie piosenek i słuchowisk z dołączonej płyty do wykonań i nadań publicznych poza placówkami edukacyjnymi bez zezwolenia zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w prawie autorskim.
Wydawca:
CEBP 24.12 Sp. z o.o. 30-437 Kraków, ul. Kwiatowa 3
www.blizejprzedszkola.pl
Spis treści Wierszyki i wierszyki z zabawami W tym naszym przedszkolu
9
Teraz wiem już doskonale
34
Małe smyki
36
Leżakowanka
38
Adaptacyjne powitanie
10
Przedszkolne znaczki
10
Zwoływanka
11
Zajęciowanka
11
Powitanka II
43
Powitanka I
11
Imionowanka I
43
Wężowanka
12
Imionowanka II
44
Wyciszanka
12
Poranek przedszkolaka
44
Sprzątanka
13
Hopsasanka
45
Łazienkowanka
13
Piłeczkowanka
45
Myją dzieci ręce
14
Maszerowanka
46
Stolikowanka
14
Orientowanka
47
Posiłkowanka I
14
Plecaczek
48
Grzecznowanka
15
Tęsknowanka
15
Kołowanka
48
Przedszkolne aktywności
49
Posiłkowanka II
50
Z sąsiadem pod parasolem
51
Wyklaskiwanka
51
Piosenki i piosenki z zabawami Droga do przedszkola
18
Zaczynamy nowy dzień
20
Jesteśmy razem
22
Myjemy rączki
23
Kręcą się kółeczka
24
Ustawianka
26
Kończymy zabawę
28
Sprzątanka
30
Nie jestem już brzdącem
32
Zabawy
Opowiadania, bajki, scenariusz Zajączek Pączek idzie do przedszkola
54
Gdzie w przedszkolu mieszkają sny?
56
A co będę robić w przedszkolu?
58
A jak będzie w przedszkolu?
59
Scenariusz uroczystości pasowania na przedszkolaka
60
Od Wydawcy
Nie tylko rodzice przyszłych przedszkolaków się stresują. Nierzadko stresują się także nauczyciele czekający na pierwsze spotkanie z grupą maluszków. Czy poradzą sobie z ich tęsknotą za domem (która w pierwszym okresie pojawi się u sporej części grupy), czy będą potrafili sprawić, aby dzieci szybko poczuły się w przedszkolu dobrze i polubiły swoich nauczycieli, kolegów i koleżanki… To właśnie z myślą o nauczycielach przygotowujących się do dni adaptacyjnych i biorących pod swoje skrzydła maluszki powstała niniejsza publikacja. Adaptajki to zbiór utworów, które pomogą w adaptacji przedszkolnej. Ułatwią one dzieciom oswojenie się z przedszkolną przestrzenią i zasadami w niej panującymi, a także integrację z nowo poznaną grupą. Uporządkują również rytm przedszkolnego dnia i sprawią, że nawet takie czynności, jak mycie rąk czy sprzątanie, okażą się świetną zabawą. Publikacja zawiera: 15 wierszyków i rymowanek z zabawami (w tym zapraszające do zajęcia miejsc przy stolikach lub do umycia rąk, mobilizujące dzieci do sprzątania po zabawie itp. oraz wierszyk do wykorzystania podczas dni adaptacyjnych jako indywidualne powitanie każdego dziecka); 14 opisów zabaw (ruchowych, integracyjnych, orientacyjno-porządkowych i paluszkowych); 12 piosenek i podkładów do nich wraz z towarzyszącymi im zabawami (w tym piosenki: na powitanie, wyciszająca przed leżakowaniem, ćwiczące ustawianie się w pary, węża lub koło, a także 3 na pasowanie na przedszkolaka); 4 słuchowiska oswajające temat pójścia do przedszkola; scenariusz uroczystości pasowania na przedszkolaka (niewymagający długich i mozolnych przygotowań). Życzymy Państwu, aby dni adaptacyjne, a następnie cały wrzesień i październik upłynęły maluszkom w przedszkolu na dobrej zabawie (także przy propozycjach z tej publikacji), a tęsknotki za domem jak najrzadziej gościły w przedszkolnej sali. 5
Wężowanka
rymowanka zapraszająca do utworzenia „węża” Nauczyciel zaprasza przedszkolaki do siebie. Wskazuje kolejne dzieci – pierwsze będzie prowadzić „węża”, dołączają do niego następne. Gdy „wąż” jest gotowy – nauczyciel pomaga pierwszemu dziecku poprowadzić go po sali.
Pierwsze dziecko, drugie, trzecie, czwarte, piąte, szóste, siódme! Ustawienie się w wężyka wcale nie jest takie trudne! Jeden za drugim się ustawiamy i już pięknego wężyka mamy!
Wyciszanka
rymowanka ułatwiająca wyciszenie grupy
Cicho, cicho, cichuteńko, cicho, cicho, ciii… Cicho, cicho, cichuteńko, wycisz się i ty. Cicho, cicho, cichuteńko w kole wszyscy siądźmy, cicho, cicho, cichuteńko teraz wszyscy bądźmy.
12
Sprzątanka
rymowanka mobilizująca dzieci do sprzątania po zabawie
Tru, tu, tu, tu! Tra, ta, ta! Sprzątasz ty i sprzątam ja! Tru, tu, tu, tu! Bum, cyk, cyk! Zrobimy porządek w mig!
Łazienkowanka
rymowanka zapraszająca do umycia rąk
Pójdziemy umyć ręce B w naszej przedszkolnej łazience. W kolejce się ustawiamy, C rękawki podwijamy. D Kiedy będzie twoja pora: zmyj z dwóch rączek brudka-stwora. Zakręć kran i wytrzyj ręce. I… już nie ma cię w łazience! Dzieci zachęcane są przez nauczyciela do wykonywania konkretnych ruchów/gestów. W odpowiedzi na recytowane przez niego słowa: B
podchodzą z nauczycielem pod drzwi łazienki;
C
ustawiają się jedno za drugim;
D
podwijają rękawy.
Następnie nauczyciel zaprasza do łazienki po kilkoro dzieci, które myją ręce, pilnują, aby zakręcić kran, porządnie wytrzeć ręce, po czym wychodzą z łazienki i stają/siadają na końcu kolejki.
13
Zaczynamy nowy dzień
zabawa przy piosence na powitanie
1. Hej, Hej, 1. 1. Hej, Hej, 1. 1. Hej, 1. Hej,
hej, hej, hej, hej, hej, hej,
ko
Szyb Szyb Szyb Szyb Szyb Szyb
2. Hej, 2. Hej, 2. 2. Hej, Hej, 2. 2. Hej, Hej,
le le le le le le
hej, hej, hej, hej, hej, hej,
wy wy wy wy wy wy
sta sta sta sta sta
hej! hej! hej! hej! hej! hej!
hej, hej, hej, hej, hej, hej,
Rę Rę Rę Rę Rę Rę
być być być być
ce, hej, hej, ce, ce, ce, hej, hej, ce, ce, hej, hej,
my, my,
Hej, Hej,
rę rę rę
my, my, my, my,
my, my,
rę rę rę
my, my, my, my,
so ce so ce
ce so so ce ce ce so so
przed
w przed w przed szko szko lu lu w przed w przed szko szko lu lu
już już już już już już
Ref. Hej, ho,
pusz pusz pusz pusz pusz pusz
cza cza cza cza cza cza
to to to to to to
bie
po po
bie bie bie bie bie
po po po po
my, my, my, my, my, my,
my, te my, te my, te my, te my, te te my, hej, hej, hej,
da da
da da da da
ku
jeje
ma ma ma ma ma ma
jest jest jest jest jest jest
my. my.
je je je je
dziś dziś dziś dziś dziś dziś
ku ku ku ku ku
się
bie
to! to! to! to!
bie znów znów do do sie sie bie bie znów znów do do sie sie bie bie
cha cha
my. my. cha my. cha cha my. my. cha my.
my. my. my. my.
to! to!
znów znów do do sie sie
bie
bie więc do do sie sie bie więc więc do sie sie bie bie więc do bie
szko la szko szko la la szko la
w przed szko w przed szko lu lu
do więc sie więc do sie
lala szko szko
przed przed przed przed przed
bu ziacz ziacz ki ki już już śle śle III bu bu ziacz ki już śle bu ziacz ziacz ki już śle III bu ki już śle bu ziacz ki już śle tup, Tup, Ref. Hej, ho, tup!
na na
czy czy czy na na czy czy na czy na
hej, hej, hej, hej, hej, hej,
być być
za za za za za za
je je je je
dzień dzień dzień dzień dzień dzień
je je
hej, hej, hej, hej, ho, ho, hej, hej, hej, hej, ho, ho,
sta
hej, hej, hej, ho, ho, hej,
ho, ho, ho, ho,
hej, hej, hej, hej, hej, hej,
No No No No No No
Tup, tup, tup!
20
ho, ho, ho, ho,
ho, ho,
ho, ho,
Ref. Hej, Ref. Hej, Ref. Hej, Ref. Hej, Ref. Hej, Ref. Hej,
Hej, Hej, Hej, Hej, Hej, Hej,
hej! hej! hej! hej! hej! hej!
w ko w ko w ko w ko w ko w ko
ko ko ko ko ko
się się się się się
ma ma ma ma ma ma
śmiej! śmiej! śmiej! śmiej! śmiej! śmiej!
cha cha cha cha cha cha
nóż raz ka mi tu pie raz nóż ka mi tu pie raz mi tu raz nóż nóż ka ka mi tu pie pie raz nóż pie raz nóż ka mi mi tu tu pie ka się szko dziś przed la ku
hej, hej, hej,
przed szko la
ku
dziś się
my. my. my. my. my. my.
my. my. my. my. my. my. śmiej! śmiej!
ho,
hej, hej, ho,
lu być szko w przed
to
jest
to!
ho,
hej, hej, ho,
być
to
jest
to!
w przed szko lu
Dzieci stoją przed nauczycielem na dywanie. Podczas pierwszej zwrotki machają do siebie, a następnie z pomocą nauczyciela tworzą koło, chwytając się za ręce. Podczas refrenu – wykonują wymachy rękami, nadal trzymając się za ręce. Podczas drugiej zwrotki puszczają swoje dłonie i znowu machają do siebie, ślą do innych buziaki, tupią, a podczas przygrywki przed refrenem ponownie chwytają się za ręce.
1. Hej, hej, hej! Nowy dzień zaczynamy, więc do siebie machamy. Szybko w kole stajemy, ręce sobie podajemy. Ref. Hej, ho, hej, hej, hej, przedszkolaku – dziś się śmiej! Hej, ho, hej, hej, ho, być w przedszkolu – to jest to! 2. Hej, hej, hej! Ręce, hej, już puszczamy, znów do siebie machamy. I buziaczki już ślemy, teraz nóżkami tupiemy. Tup, tup, tup! Ref. Hej, ho, hej, hej, hej…
21
Plecaczek
zabawa integracyjna w kole
Idzie, idzie przedszkolaczek, na plecach niesie plecaczek. A w plecaczku dwa wafelki, bo ma dziś apetyt wielki. Raz, dwa, trzy, teraz plecak niesiesz ty! Dzieci siedzą w kole. Nauczyciel wybiera jednego ochotnika, który wchodzi do środka koła i zakłada na plecy mały plecaczek. Nauczyciel recytuje rymowankę (z czasem dołączają do niego dzieci), a ochotnik chodzi po wnętrzu koła. Na słowa: bo ma dziś apetyt wielki – dziecko z plecakiem masuje się po brzuchu, a następnie zatrzymuje się przed jednym z przedszkolaków. Na słowo: raz – dotyka jego głowy, na słowo: dwa – dotyka głowy kolejnego dziecka, na słowo: trzy – następnego. To dziecko wstaje, przejmuje plecaczek i zabawa zaczyna się od nowa.
Kołowanka
zabawa orientacyjno-porządkowa w kole
Idą przedszkolaki, idą przedszkolaki, idą przedszkolaki… B Stop! C Idą przedszkolaki, idą przedszkolaki… B Stają w miejscu… D Robią: hop! E Uczestnicy zabawy tworzą koło i chwytają się za ręce. Nauczyciel zaczyna prowadzić koło w dowolną stronę, recytując rytmicznie (w wolnym tempie) rymowankę, podczas której:
48
B
dzieci poruszają się po obwodzie koła;
C
zatrzymują się;
D
zatrzymują się, puszczają swoje dłonie;
E
wykonują podskok w miejscu.
Przedszkolne aktywności zabawa ruchowa przy rymowance
Dzieci stają w kole. Nauczyciel recytuje rymowankę, którą ilustruje ruchem i gestem, a dzieci go naśladują: B
przykłada dłonie do ust (na kształt tuby);
C
kreśli palcem wskazującym prawej dłoni po wnętrzu lewej;
D
układa naprzemiennie jedną wyprostowaną dłoń nad drugą i tak dalej;
E
naśladuje w miejscu cwał konia;
F
kreśli przed sobą prawym przedramieniem trasę pociągu;
G
naśladuje, stojąc w miejscu, łapanie baniek mydlanych;
H
naśladuje usypianie lalki;
I
naśladuje skakanie po kałużach, skacząc w miejscu.
Przedszkolak może śpiewać B i może też rysować, C budować wieże z klocków D i jak konik cwałować. E Bawić się pociągiem, F mydlane bańki łapać, G może lulać lalki H i w kałużach się chlapać. I
49
Gdzie w przedszkolu mieszkają sny?
opowiadanie adaptacyjne pomagające oswoić przestrzeń przedszkola oraz przyzwyczaić się do myśli o leżakowaniu
Julka bardzo chciała iść do przedszkola. Chodził tam już jej starszy brat Staś, a ona wciąż musiała chodzić do żłobka. Bo była jeszcze za mała! Nie to, żeby w żłobku było jej źle, bo miała tam ukochane ciocie, najlepsze koleżanki i kolegów oraz najsuperowsze zabawki. Ale to było dla niej za mało, bo chciała być jak Staś: po prostu... duża. Dlatego gdy pewnego dnia dowiedziała się, że za kilka dni wybierze się z rodzicami i Stasiem poznać przedszkole, do którego będzie mogła pójść po wakacjach, po prostu szalała ze szczęścia! W oznaczonym dniu była gotowa do wyjścia jeszcze przed wszystkimi: czekała pod drzwiami w najbardziej tiulowej sukience, w najbardziej błyszczącej opasce i ze swoją wierną dinozaurzycą Grimloczką pod pachą. Gdy dotarli na miejsce – w przedszkolu czekały już inne dzieci. Rodzice powiedzieli, że to „maluszki, które po wakacjach także pójdą do przedszkola”. Spodobały się Julce. Zwłaszcza dziewczynka z warkoczykami, która pod pachą trzymała sporych rozmiarów tyranozaura. Nie podobało jej się jedynie to określenie „maluszki” (bo przecież chciała być duża!), ale Staś wyjaśnił jej, że tak się nazywa dzieci, które dopiero zaczynają przygodę z przedszkolem. Po przedszkolu oprowadziła ich przemiła pani Sylwia. Maluszki dowiedziały się, że będzie ich nauczycielką. Wycieczkę rozpoczęli od przedszkolnej szatni, gdzie pani powiedziała, że każde z nich będzie miało swój wieszaczek i swoją półeczkę, a rozpoznają je po znaczkach, które zaraz na nich nakleją. I nie uwierzycie – Julka wylosowała znaczek z dinozaurem! Pozostałe znaczki z kompletu zabrała ze sobą, aby oznaczyć nimi inne „swoje” miejsca w przedszkolu. Kolejnym punktem programu była wizyta w przedszkolnej kuchni, gdzie dzieci dowiedziały się, że to właśnie tu będą dla nich przygotowywane posiłki. W całej kuchni pięknie pachniało... – w piekarniku kończyły się piec apetycznie wyglądające muffinki. Po wizycie w kuchni pani Sylwia zebrała wszystkie maluszki pod ozdobionymi wycinankami drzwiami i z przejęciem w głosie, a jednocześnie tajemniczo, powiedziała: – A teraz zapraszam was do waszej sali! Po czym otworzyła drzwi. 56