Trzy dary

▶ Cele edukacyjne:

Wprowadzanie w świat wartości, w tym ofiarności, empatii, współpracy i solidarności.

▶ Zakres realizacji podstawy programowej:

 emocjonalny obszar rozwoju – czerpanie satysfakcji emocjonalnej ze wspólnie wykonanego zadania;  społeczny obszar rozwoju – rozwijanie umiejętności pracy zespołowej w czasie tworzenia wspólnego projektu;  poznawczy obszar rozwoju – rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego.

ZAJĘCIA WSTĘPNE

▶ Kukiełki: Królewna Sara, Król Birmy, Brat 1, Brat 2, Brat 3, Sługa,

Król Assamu

▶ Rekwizyty: luneta, latający dywan, flakonik z miksturą, latający dywan z trzema braćmi, łóżko z Królewną Sarą

Trzy dary

Trzy dary

Nauczyciel przeprowadza zajęcia plastyczne, podczas których wprowadza dzieci w tematykę przedstawienia oraz wraz z dziećmi przygotowuje rekwizyty i kukiełki biorące udział w przedstawieniu.  Na początku zajęć prowadzący opowiada przedszkolakom, co będą robiły, do czego mają służyć wykonane prace. Wprowadza dzieci w świat fikcyjny, w którym toczy się baśń, wyjaśnia zwyczaje panujące w danej krainie (może wskazać na inspiracje światem rzeczywistym, np. Bliskim Wschodem), opisuje wygląd postaci itp.  Następnie dzieci wspólnie z nauczycielem przygotowują rekwizyty i kukiełki do przedstawienia. Można to zrobić na dwa sposoby: • należy wydrukować na twardym papierze (np. z bloku technicznego) konturowe rysunki kukiełek i rekwizytów z płyty Data-PC dołączonej do publikacji, po czym rozdać je dzieciom, prosząc je o pokolorowanie postaci i przedmiotów. Następnie dzieci samodzielnie lub z pomocą nauczyciela wycinają postacie i rekwizyty, składają je na pół wzdłuż osi symetrii i sklejają w odpowiedni sposób – pamiętając, aby w środek wkleić patyczek (np. taki do szaszłyków); • według koncepcji i inwencji własnej, używając różnorodnych materiałów plastycznych (np. kukiełki z ozdobionych drewnianych łyżek, modele z plasteliny, z klocków LEGO, adaptowane zabawki z zasobów przedszkola).  Podczas przygotowywania kukiełek i rekwizytów do tego przedstawienia, warto zwróć uwagę dzieci na to, żeby malowały sylwety w konsekwentny sposób – to znaczy do wypełnienia np. sylwet braci siedzących na latającym dywanie powinny zostać użyte te same kolory, które wcześniej zostały użyte do udekorowania pojedynczych sylwet braci itd.  W grupach starszych można przeprowadzić konkurs, wybierając do udziału w spektaklu najciekawsze prace.  Mając przed sobą wykonane kukiełki i rekwizyty, nauczyciel zachęca dzieci do tego, by zastanowiły się, o czym może być ta baśń.  Nauczyciel rozmawia z dziećmi o skojarzeniach z innymi dziełami literackimi bądź filmowymi. Pyta, w jakiej znanej im opowieści pojawiają się podobne postacie czy rekwizyty (np. latający dywan).  Dzieci wspólnie z nauczycielem ustalają zasady zachowania się podczas przedstawienia. Prowadzący zachęca przedszkolaki do dzielenia się swoimi dotychczasowymi doświadczeniami (np. z wizyty w te-

atrze). Proponuje, by grupa spróbowała zapisać ten swoisty kodeks na przykład za pomocą prostych rysunków.  W tym przedstawieniu kwestie Narratora mogą być wygłaszane albo jako „głos zza sceny”, albo nauczyciel może w odpowiednim momencie występować przed scenę i mówić rolę, stojąc przodem do dzieci.

ZAJĘCIA ZASADNICZE

Scena I

Narrator (głos zza sceny lub nauczyciel stojący przed widownią):

Król Birmy miał córkę o imieniu Sara.

O rękę Królewny niejeden się starał.

Zjeżdżali w konkury książęta bogaci, lecz każdy z nich tylko czas na próżno tracił. Na scenie pojawiają się Król Birmy i Królewna Sara. Królewna Sara (do swojego ojca, Króla Birmy):

Książę Dunkan w mym sercu uczuć wzniecił płomień.

Czemu nie chcesz, ojcze, nawet słyszeć o nim? Król Birmy:

Droga Saro, już zięcia upatrzyłem sobie.

Trzej synowie Chamisa kochają się w tobie.

Możesz sobie wybrać, którego z nich zechcesz. Królewna Sara:

Kocham ich jak braci, lecz żadnego nie chcę.

Trzy dary

Trzy dary

Król Birmy:

Każdy z nich jest przecież mądry i szlachetny, świetnie wykształcony, i nawet... nieszpetny.

Każdy sobie w pracy radzi znakomicie i każdy za ciebie oddałby swe życie. Królewna Sara:

Wszystko to doceniam, lecz serce nie sługa... Król Birmy (odprawia Sarę):

Ta rozmowa, Saro, staje się zbyt długa.

O nic cię już więcej nie zamierzam pytać.

Sam z tych trzech jednego wybiorę i kwita. Królewna Sara opuszcza scenę, Król Birmy mówi do siebie:

Nie wiem, na którego mam się zdecydować.

Niechże ktoś ich wezwie na krótkie dwa słowa. Bracia 1–3 stają przed obliczem Króla Birmy (podczas tej sceny nauczyciel może trzymać kukiełki braci w jednej ręce). Król zwraca się do nich, wtajemniczając ich w swój plan.

Taka myśl mi właśnie przyszła dziś do głowy – słuchajcie uważnie, bo plan mam gotowy.

Pomyślcie, czym radość sprawić można Sarze i niezwykły prezent przynieście jej w darze.

Czyj podarek weźmie, tego z was wybierze, a ja z tej decyzji ucieszę się szczerze. Wyprawimy zaraz wspaniałe wesele. No to do roboty! Czasu jest niewiele...

Scena II

Bracia 1–3 szykują się do drogi. Każdy z nich po kolei wtajemnicza widzów w swoje plany (kukiełki pojawiają się na scenie w odpowiednim momencie, tak aby widz miał wrażenie, że bracia nie słyszą się wzajemnie). Brat 1:

Niechaj moi bracia jadą w obce strony, ja w Assamie poszukam prezentu dla żony. Pierwszy brat rusza po prezent dla przyszłej żony do Assamu – znika z pola widzenia.

Brat 2:

W sąsiednim królestwie rozejrzę się skrycie, bo w Assamie handel działa znakomicie.

Drugi brat, nie wiedząc o decyzji pierwszego, zmierza w tym samym kierunku.

Brat 3:

Na bazar w Assamie wybiorę się zaraz, tam o nadzwyczajny prezent się postaram. Trzeci brat myśli, że jest bardzo oryginalny, ale tak naprawdę podąża śladem pozostałych.

Trzy dary

Trzy dary

Brat 3:

Dla nas niech zostaje i siły nam doda radość zakochanych i braterska zgoda. Nauczyciel zachęca dzieci do oklasków. Kukiełki kłaniają się po kolei.

ZAJĘCIA KOŃCOWE

▶ Rozmowa inspirowana inscenizacją:

• Dlaczego Sara nie chciała wybrać sobie męża spośród braci? • Na jaki pomysł wpadł król Birmy? • Gdzie wybrali się bracia w poszukiwaniu prezentu dla Sary? • Co ich spotkało w Assamie? • Jak potraktował ich król Assamu? • W jaki sposób braciom udało się wydostać z więzienia? • Co wymyślił król Assamu? • Jakie prezenty dla Sary wybrali bracia? • Do czego wykorzystali je bracia? • W jaki sposób braciom udało się uratować Sarę? • Czego uczy nas ta baśń? Jakie przesłanie z niej płynie?

▶ Inspiracje do zabaw:

 Nauczyciel przygotowuje dla każdego dziecka jeden przedmiot (np. dla jednego dziecka – kartkę, dla drugiego – temperówkę, dla trzeciego – niezatemperowaną żółtą kredkę, dla czwartego – niebieską kredkę, również niezatemperowaną itp.) i prosi je o narysowanie czegoś konkretnego (np. słońca na niebie). Aby powstał taki rysunek, przedszkolaki będą musiały połączyć siły i współpracować. Po zakończonej pracy dzieci z pomocą nauczyciela podsumowują to zadanie – jak im się pracowało w zespole? Czy bez którejkolwiek osoby udałoby się wykonać zadanie? Co by było, gdyby zabrakło któregoś członka zespołu? Prowadzący może także proponować inne zadania tego typu, np. sadzenie roślin czy pieczenie ciasta zgodnie z przepisem (analogicznie każdy uczestnik otrzymuje tylko jeden element). Jeśli grupa jest liczna, zabawę można przeprowadzić z podziałem na zespoły.

 Nauczyciel przygotowuje różnego rodzaju ilustracje, zdjęcia, pocztówki. Następnie prosi dzieci o pocięcie ich na kilka części (liczba części jest zależna od wieku i umiejętności dzieci) – w ten sposób powstaną wyjątkowe puzzle. Każdy przedszkolak wymienia się jednym elementem z kolegą lub koleżanką, a następnie próbuje ułożyć obrazek w całość. Następnie nauczyciel zachęca dzieci, by zastanowiły się, co muszą zrobić, by obrazki były kompletne. Na koniec dzieci rozmawiają z prowadzącym o tym, jakie emocje towarzyszyły im podczas tego zadania. Jak się czuli, gdy mogli pomóc koledze lub koleżance, oddając brakujący element?  Dzieci wraz z nauczycielem zastanawiają się nad zachowaniem braci. Czy gdyby działali w pojedynkę, to udałoby im się uratować królewnę Sarę? Jak wyglądałyby ich poczynania? Przedszkolaki tworzą alternatywną historię, w której każdy z braci działa sam. Warto zachęcić dzieci do tego, by zastanowiły się, czy lepiej działać samemu, czy jednak połączyć siły i działać razem.  Nauczyciel proponuje dzieciom zaprojektowanie magicznego dywanu. Przygotowuje kartki, różnego rodzaju kredki, nożyczki (do wycinania kształtu dywanu i nacinania brzegów kartki – „frędzli”). Zadaniem dzieci będzie stworzenie wyjątkowego magicznego dywanu.  Dzieci wraz z nauczycielem rozmawiają o tym, co oznacza określenie serce nie sługa.

▶ Wskazówki dla nauczyciela:

 Można zaprosić dzieci do tworzenia dalszego ciągu historii. Dzieci wspólnie z nauczycielem zastanawiają się, co mogło wydarzyć się dalej. Jak potoczyły się losy księżniczki Sary? Czy król Birmy zgodził się na ślub córki z księciem Dunkanem? Do czego jeszcze mogły przydać się Sarze prezenty od trzech braci? Jakie przygody mogły spotkać trzech braci?  Warto udostępnić przedszkolakom kukiełki i rekwizyty tak, aby mogły samodzielnie odtwarzać obejrzany teatrzyk w swobodnej zabawie. Prowadzący zachęca dzieci do improwizacji i tworzenia własnych dialogów.  Po obejrzanym teatrzyku nauczyciel zachęca dzieci do stworzenia ilustracji do bajki (w formie historyjki obrazkowej). Tworzą wspólnie Grupową księgę baśni i bajek.