praca zbiorowa pod redakcją
Marii Brody-Bajak
A u nas w przedszkolu... zbiór scenariuszy zajęć adaptacyjnych
Spis treści Scenariusze zajęć adaptacyjnych z udziałem rodziców Justyna Niedbała
Oto cały ja – wesołe zabawy z mamą i tatą �������������������������������������������������������������������������������� Bawię się ja, bawisz się ty... – poznajemy kąciki tematyczne ������������������������������������������������������� Jem chętnie – jak zachęcić dziecko do jedzenia ������������������������������������������������������������������������ Pomysłów wiele mam – potrafię bawić się z innymi i sam ��������������������������������������������������������� Uśmiechniętą buzię mam,kiedy w przedszkolu zostaję sam ������������������������������������������������������ Ogrodowe skrzaty – przygotowanie do zabaw w ogrodzie przedszkolnym �������������������������������
18 11 15 18 21 24
Katarzyna Tomiak-Zaremba
Malujemy – mały artysta poznaje przedszkole ���������������������������������������������������������������������������� 28 Muzykujemy – mały artysta poznaje przedszkole ���������������������������������������������������������������������� 31 Bawimy się w teatr – mały artysta poznaje przedszkole ������������������������������������������������������������� 34 Dagmara Czyż
Poznajmy się! ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 37 Wesołe zabawy w ogrodzie przedszkolnym ������������������������������������������������������������������������������� 40
Scenariusze zajęć na pierwsze dni w przedszkolu Karolina Turek
Lubię moich kolegów – o budowaniu więzi w grupie ������������������������������������������������������������������ Znam swój znaczek i wiem, do czego jest mi potrzebny ������������������������������������������������������������� Przy stole – przedszkolny savoir-vivre ���������������������������������������������������������������������������������������� Wiemy, jak bezpiecznie zachować się w łazience ������������������������������������������������������������������������ Wiem, dlaczego należy sprzątać zabawki ����������������������������������������������������������������������������������
45 49 52 56 59
Beata Bielska
W naszym przedszkolu – propozycje na pierwsze dni września ����������������������������������������������� 62 Magdalena Ledwoń
Kto z nami chodzi do przedszkola? ������������������������������������������������������������������������������������������� Wyprawa w nieznane – znamy każdy przedszkolny kąt ������������������������������������������������������������ Sposoby na tęsknotę ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ Kodeks Przedszkolaka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������
66 69 72 77
Rymowanki i zabawy paluszkowe Natalia Łasocha
Rymowanki: Chodźcie wszyscy do koła ����������������������������������������������������������������������������������������������������� 10 Czas na obiadek �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 55 Do poduszki �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 82
Do przedszkola idą dzieci ����������������������������������������������������������������������������������������������������� Do widzenia �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Jedna rączka, rączka druga ���������������������������������������������������������������������������������������������������� Myjemy ręce �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Nóżka do nóżki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Odpoczynek �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Pajacyki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Para za parą ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Parami ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Sprzątamy ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ Usiądź na dywanie ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������� W pociągu ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Zapraszamy do kółeczka ������������������������������������������������������������������������������������������������������� Zdrowy przedszkolaczek �������������������������������������������������������������������������������������������������������
83 82 82 82 10 81 33 14 74 65 10 27 39 43
Zabawy paluszkowe: Bociek ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 81 Eskimos ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 39 Jeż ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 81 Kanapka �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 71 Myszka i serek ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 33 Orkiestra ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 83 Ptaszek ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 81 Wiewiórka ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 65 Wycieczka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 83
Piosenki
Chodźcie do mnie ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 35 Domek z klocków ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 13 Dzień dobry, dzieci �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 37 Echo ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 23 Już zabawki odkładamy ������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 14 Kto z nami chodzi do przedszkola? �������������������������������������������������������������������������������������������� 67 Mała piłeczka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 60 Moje nóżki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 69 Nasz przyjaciel miś �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 47 Ogrodowe skrzaty ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 25 Pójdę sobie w świat ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 72 Poranna gimnastyka dla smyka ������������������������������������������������������������������������������������������������� 53 Powitania nadszedł czas ������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 41 Przyjdź do nas ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 46 Raz i dwa ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 32 Witaj w przedszkolu ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 69 Zróbmy duże koło ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 50 Zwierzątka się żegnają ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 30
Oddajemy w Wasze nauczycielskie ręce zbiór scenariuszy zajęć adaptacyjnych. Poprzez zajęcia adaptacyjne należy tu rozumieć zarówno te organizowane w roku poprzedzającym rozpoczęcie przez dziecko edukacji przedszkolnej (a więc w ramach tzw. tygodnia adaptacyjnego), jak i te odbywające się w przedszkolu w pierwszych dniach września. Zbiór składa się z propozycji opracowanych przez Autorów publikujących od lat swoje pomysły na zajęcia edukacyjne i wychowawcze na łamach miesięcznika BLIŻEJ PRZEDSZKOLA. Celem, jaki nam przyświecał, było stworzenie scenariuszy zajęć, które będą stanowić zarówno gotową pomoc, jak i inspirować do tworzenia własnych propozycji. Jedno jest pewne – takiej publikacji jeszcze nie było! A my przekazujemy ją Wam z przekonaniem o jej niewątpliwej użyteczności. Podczas planowania zajęć należy pamiętać, iż propozycje zawarte w scenariuszach nie muszą (a nawet nie powinny!) być realizowane w całości. Liczbę oferowanych dzieciom aktywności należy dostosować do ich możliwości, a propozycje (w przypadku zajęć przewidzianych na początek roku przedszkolnego) mogą być dzielone na kilka dni aktywności. ***
Jak korzystać z publikacji? Publikacja składa się z: 1) e-booka ze scenariuszami zajęć, propozycjami zabaw i rymowanek, tekstami piosenek oraz propozycjami aktywności do nich; 2) dostępu do albumu A u nas w przedszkolu... w serwisie streamingowym Moja płytoteka. W albumie tym znajdziesz: • folder Piosenki z nagraniami piosenek występujących w scenariuszach (te proste kompozycje, nagrane w wolniejszym tempie, doskonale sprawdzą się podczas zajęć adaptacyjnych); • folder Pomoce dydaktyczne zawierający pliki PDF z ilustracjami wykorzystywanymi w scenariuszach, które przeznaczone są do samodzielnego wydrukowania (należy je pobrać na swój komputer).
Jak odblokować dostęp do albumu w serwisie streamingowym? Na adres, z którego został dokonany zakup e-booka, został wysłany e-mail* z kodem odblokowującym dostęp do albumu A u nas w przedszkolu... Należy wejść na stronę www.mojaplytoteka.pl, zalogować się jako użytkownik serwisu, a następnie postępować zgodnie z instrukcją podaną w e-mailu zawierającym kod dostępu. Uwaga! Przesłany kod można wykorzystać tylko jeden raz i powtórne użycie go nie jest możliwe. Do każdego e-booka przypisany został jeden, oddzielny kod. Nie udostępniaj ani nie przesyłaj nikomu tego kodu, gdyż uniemożliwi to korzystanie z albumu przypisanego do e-booka.
* Nie widzisz wiadomości z kodem w swojej skrzynce odbiorczej? Upewnij się, czy sprawdzasz właściwą skrzynkę, a następnie sprawdź foldery Spam, Oferty, Społeczności lub inne tego typu zakładki znajdujące się na Twoim koncie mailowym. W razie problemów – skontaktuj się z nami! Jeśli masz wykupiony abonament w serwisie Moja płytoteka. Dostęp do folderu z piosenkami został Ci automatycznie odblokowany, ale mimo to wpisz kod dostępu stałego do albumu – tylko w ten spoób można pobrać pliki PDF z pomocami dyktycznymi, ponadto pozwoli to na korzystanie przez Ciebie z albumu w chwili, w której przestaniesz opłacać abonament na dostęp do całego serwisu.
spis treści
Justyna Niedbała
Oto cały ja
– wesołe zabawy z mamą i tatą
Cele ogólne: kształtowanie świadomości własnego ciała; rozwijanie umiejętności obserwacji otoczenia i czerpania z niego wiedzy. Cele szczegółowe: doskonalenie umiejętności nazywania poszczególnych części ciała; rozwijanie umiejętności samodzielnego ubierania się. Metody pracy z dziećmi: czynna; oglądowa; słowna.
Pomoce do zajęć: nagranie piosenki „Moje nóżki”; nagranie z muzyką marszową; dla każdego dziecka papierowa laleczka i zestaw elementów do ubierania; elementy garderoby do zabawy w przebieranie: sukienki balowe, długie spódnice, paski, korony, korale, czapki, kapelusze, peleryny itd.; duże lustro; duże arkusze szarego papieru, flamastry.
Opis przebiegu zajęć: Witają się nasze... – zabawa na rozpoczęcie spotkania. Dzieci wspólnie z rodzicami trzymają się za ręce (tworzą pary) i poruszają się w rytm dowolnej „marszowej” muzyki. Prowadzący co jakiś czas zatrzymuje nagranie. Podczas przerwy w muzyce dzieci i rodzice słuchają poleceń prowadzącego i witają się różnymi częściami ciała, np. kciukami, łokciami.
Scenariusz zajęć adaptacyjnych z udziałem rodziców
Formy organizacyjne pracy z dziećmi: zbiorowa; indywidualna.
8
spis treści Moja buzia cała – zabawa naśladowcza z pokazywaniem. Dzieci wraz z rodzicami stoją w kole. Prowadzący recytuje wiersz, zachęcając dzieci do naśladowania wykonywanej przez niego ilustracji ruchowej rymowanki:
Moja buzia jest od rana ① tak radośnie roześmiana. ② Jedno oczko, drugie oczko ③ – zaglądam do dziupli sroczkom. ④ Noskiem wącha tu i tam, ⑤ co też na śniadanko mam. ⑥ Małe uszka moje ⑦ nasłuchują – cicho sza! ⑧ Oto cała buzia ma ⑨ – baw się ze mną, hopsasa! ⑩ Opis ilustracji ruchowej – dzieci: ① wskazują na twarz; ② uśmiechają się; ③ wskazują najpierw jedno, potem drugie oko; ④ z kciuka i palca wskazującego robią kółeczko i przykładają do oka; ⑤ dotykają nosa; ⑥ głaszczą się po brzuchu; ⑦ wskazują uszy; ⑧ przykładają dłoń do ucha w geście nasłuchiwania; ⑨ wskazują na twarz; ⑩ podskakują obunóż w miejscu. Ubierz mnie – zabawa dydaktyczna. Dziecko i rodzic tworzą parę i siadają obok siebie przy stole. Każda para otrzymuje kopertę, a w niej elementy do zabawy w „ubieranie”: sylweta ciała dziecka (format A4), włosy, bluzeczka, spódnica/spodnie, buciki. Zadaniem dziecka jest „ubranie” tejże sylwety poprzez doklejenie wszystkich elementów we właściwych miejscach. Tak powstałą papierową laleczkę dziecko może zabrać ze sobą do domu jako pamiątkę pobytu w przedszkolu. Gdy klej wyschnie – laleczkę może także pokolorować. Moje nóżki – zabawa naśladowcza w parach do piosenki. Dzieci i rodzice tworzą pary i ilustrują ruchowo tekst piosenki zgodnie z jej treścią. Moje nóżki
(sł. J. Niedbała, na melodię piosenki tradycyjnej „Mam chusteczkę haftowaną”)
Jedna rączka, druga rączka, potem przysiad zrobię. Teraz wszyscy bardzo chętnie poskaczemy sobie. „Piątkę” dłonią przybijemy tacie albo mamie. No, a teraz każde dziecko buziaka dostanie!
Sam potrafię – zabawa swobodna z elementami doskonalenia umiejętności samodzielnego ubierania/rozbierania się. Dzieci podczas zabawy swobodnej mają do dyspozycji różne stroje zawieszone na wieszakach (przebrania księżniczek, czarownic, piratów itp.) oraz różne akcesoria (ko-
Scenariusz zajęć adaptacyjnych z udziałem rodziców
Moje nóżki tupią szybko, oczka zaś mrugają. Moje rączki klaszczą głośno, a uszka słuchają. Na pianinie niewidzialnym moje palce grają, a na koniec moje rączki tobie pomachają.
9
spis treści rony, korale, naszyjniki itd.). Prowadzący prosi rodziców, aby pomogli dzieciom w wyborze stroju, ale zwraca uwagę, by pozwolili im się w miarę możliwości samodzielnie ubrać. Po skończonej zabawie dzieci próbują samodzielnie się rozebrać, a strój z pomocą rodzica odwiesić na wieszaku. Oto cały ja! – aktywność plastyczna. Rodzic i dziecko otrzymują duży arkusz szarego papieru i kolorowe flamastry. Dziecko kładzie się na papierze, a rodzic odrysowuje jego postać. Następnie dziecko wspólnie z rodzicem koloruje i dorysowuje różne elementy do swojej rysunkowej postaci. Po skończonej pracy rodzic wycina powstałą postać i wspólnie z dzieckiem przypina w wyznaczonym miejscu sali przeznaczonym na ekspozycję prac.
Rymowanki i zabawy paluszkowe Natalia Łasocha
Usiądź na dywanie
rymowanka na rozpoczęcie zajęć
Usiądź na dywanie, nóżki skrzyżuj tak: ① będziemy dziś razem znów poznawać świat. Nastaw swoje uszy – jedno, potem drugie. Patrz na mnie uważnie i słuchaj, co mówię... Opis ilustracji ruchowej – nauczyciel: ① siada na dywanie w siadzie skrzyżnym i przywołuje dzieci do siebie; wskazuje dłońmi na wszystkie dzieci; wskazuje dłonią najpierw swoje prawe, potem lewe ucho; wskazuje dłońmi na siebie.
Nóżka do nóżki
Nóżka do nóżki, nóżka do nóżki, ① tańczą w pantoflach małe paluszki. ② Bioderka się kręcą to w lewo, to w prawo, ③ a my na powitanie bijemy sobie brawo! ④ Opis ilustracji ruchowej – dzieci: ① wykonują krok w bok z dostawieniem drugiej nogi, powtarzają to samo w drugą stronę; ② próbują poruszać palcami stóp; ③ opierają dłonie na biodrach i kręcą biodrami raz w jedną, raz w drugą stronę; ④ klaszczą.
Chodźcie wszyscy do koła rymowanka
– Chodźcie wszyscy tu, do koła – przedszkolaków pani [pan tu] woła. Chwyćmy razem się za ręce, jest nas coraz więcej! Podaj, proszę, rękę swą. Czy wszyscy już są? Opis ilustracji ruchowej: dzieci na zawołanie osoby prowadzącej tworzą koło, chwytając się za ręce. Rozglądają się po sali – jeśli jeszcze nie wszyscy dołączyli, nauczyciel powtarza rymowankę.
Scenariusz zajęć adaptacyjnych z udziałem rodziców
rymowanka na powitanie
10