Joanna Karpowicz
Painting Malarstwo
Rzeczywistość w zawieszeniu
Suspended reality
Sebastian Frąckiewicz
Folder prezentuje wybór prac z Anubisem. Obrazy z tej serii były pokazywane na wystawach indywidualnych: Anubis, mój przyjaciel (Galeria Łącznik, 2013, kuratorka: Ewa Kawecka) oraz I want to believe (Centrum Kultury Zamek, Wrocław, 2014, kuratorka: Agnieszka Jamroszczak). Anubis w Galerii Raven (kwiecień, 2016), pod kuratelą Zofii Kruk, to najnowsze prace z charakterystycznym bohaterem w roli głównej. This brochure presents the choice of paintings with Anubis. Works from this series were presented at the individual exhibitions: Anubis, my friend (Cracow, Galeria Łącznik, curator: Ewa Kawecka) and I want to believe (Wrocław, Centrum Kultury Zamek, curator: Agnieszka Jamroszczak). Anubis at Raven Gallery (Cracow, April, 2016), curated by Zofia Kruk presents the newest works with this characteristic persona.
Znany krytyk i badacz popkultury Bart Beaty w swojej książce „Komiks kontra sztuka”* (wydanej po polsku kilka lat temu) bardzo dokładnie relacjonuje długi i gorący konflikt między art woldem, a środowiskiem komiksowym.
The well-known critic and specialist in pop culture Bart Beaty, in his book Comics versus Art*, provides a very detailed account of a long and intense conflict between the art world and the comic sphere.
Konflikt oparty na braku zrozumienia drugiej strony, ignorancji i kompleksach widoczny był najlepiej, gdy narodził się pop art, a modelowym wrogiem komiksiarzy stał się Roy Lichtentsein. Jego strategię artystyczną świat komiksu uznał za kpinę z ich ukochanego medium. Bo jakże to, rysownicy w pocie czoła, za marne grosze ślęczą nad pulpitami, a nagle ktoś przemalowuje jeden kadr w dużej skali i zarabia potężne pieniądze? To przecież jakiś żart.
Based on failing to understand the other party as well as on ignorance and complexes, the conflict was best visible when pop art was born and Roy Liechtenstein became the number one enemy for comic artists. The world of comics decided that his artistic strategy was a mockery of their beloved medium. Artists poring over their drawings for peanuts suddenly had one panel copied in a large format by a man who made a fortune out of it. How dare he? It was beyond a joke.
Komiks w jego mainstreamowej, superbohaterskiej odmianie to medium, w którym ogromną wagę przywiązywano do warsztatu, komunikatywności, czytelności i precyzyjnej narracji. Odrzucano natomiast modernizm i awangardę. Myślenie konceptualne i nienarracyjne było tu obce, wrogie i traktowane jako oszustwo połączone z niezrozumiałym bełkotem. Z kolei narracyjność w malarstwie przez lata uchodziła za staromodną zaszłość i dziecinadę, która nie przystoi nowoczesnemu artyście.
The mainstream, superhero type of comic is a medium in which great attention was paid to the craftsmanship, communicativeness, legibility and precise narration. On the other hand, modernism and avant-garde were rejected. Conceptualist and non-narrative ways of thinking were alien, inimical and treated as fraud compounded with utter gibberish. Then, for years narration in painting was considered quaint, old and childish and did not become a modern artist.
Niestety, konflikt opisywany przez Beaty'ego wciąż w pewnym stopniu jest aktualny, szczególnie w Polsce, gdzie obecność komiksu w przestrzeni galeryjnej to właściwie nowe zjawisko.Na dobre zaczęło rozwijać się niecałą dekadę temu. Dlatego artyści, którzy w swojej twórczości zacierają granice między komiksem, a malarstwem, czy szerzej – art worldem wciąż będą trochę podejrzani, za mieszanie porządków i stylistyk, a także artystycznych inspiracji.
Unfortunately, the conflict described by Beaty is raging on to a certain extent, particularly in Poland, where the presence of comics in art galleries is still something of a novelty – the trend only began for good under a decade ago. Hence artists in whose works the line between the comic and painting – or the art world – is blurred are still regarded with suspicion for mixing different types of orders and stylistics as well as artistic inspirations.
* Komiks kontra sztuka, Wydawnictwo Timof i Cisi Wspólnicy, 2013. * Comic versus Art, published by Timof i Cisi Wspólnicy, 2013
Do takich „artystów podejrzanych” (jakkolwiek to nie zabrzmi) z pewnością zaliczyć można Joannę Karpowicz i jej malarski cykl „Anubis”. Trudno mówić o malarstwie Karpowicz w oderwaniu od jej równorzędnej, komiksowej twórczości, a jednocześnie czytając jej historie obrazkowe nie da się zapomnieć o tym, że jest malarką. Plansze jej komiksów w o wiele większym stopniu działają na czytelnika światłem i kolorem niż u większości polskich twórców komiksowych.
One of these “suspected artists” (however this sounds) is definitely Joanna Karpowicz, the author of a cycle entitled Anubis. It is difficult to discuss Karpowicz’s painting without reference to her parallel comic work; at the same time, while reading her comic books one cannot forget that she is a painter. Her comic pictures use light and colour to influence the reader to a far greater extent than those by most other comic artists in Poland.
Plansza z projektu komiksowego Anastazja (scenariusz: Magdalena Lankosz) 35 x 25,5 cm, akryl na papierze płóciennym, 2015. A page from comic project Anastasia (written by Magdalena Lankosz), 35 x 25,5 cm, acrylic on canvas paper, 2015.
Mają malarski nastrój, skłonność do wizualnych metafor. Nie są dynamiczne, ruch odgrywa tu o wiele mniejszą rolę niż nastrój. Szczególnie dobrze widać to w albumie Pocztówki z Białegostoku, będącym wyjątkowym przykładem komiksu miejskiego , ponieważ album nie ma charakteru promocyjnego, co jednak stanowi regułę w tego typu projektach. Jest za to bardzo prywatnym, intymnym zapisem relacji z wędrówek po mieście, skoncentrowanym na detalach i emocjach. Ten rodzaj wrażliwości znajdziemy również w „Anubisie”.
They have the mood of a painting and a tendency to use visual metaphors. They are not dynamic and movement plays second fiddle to mood in them. This is particularly visible in the Postcards from Białystok album, which is a unique example of an urban comic. The album does not advertise the city, which tends to be a rule in the genre. It is, however, a very private and intimate record of wandering around a city, one focused on details and emotions. This kind of sensitivity can also be found in Anubis.
Cykl malarski Karpowicz posiada komiksowe skażenie na kilku płaszczyznach. Po pierwsze poprzez fakt, że jest właśnie cyklem. Choć obrazy nie łączą się tak, jak komiksowe kadry, w sposób linearny, przyczynowo-skutkowy, to jednak poprzez postać głównego bohatera układają się w swego rodzaju opowieść. Dlatego, choćby artystka bardzo chciała się tego wyprzeć (a raczej tego nie zrobi), Anubis ma narracyjny charakter. Po drugie, jej obrazy zakotwiczone są w popkulturze: jej mitologii, ikonach, ale także konkretnych tytułach.
Karpowicz’s painting cycle is contaminated by comics in several ways. Firstly, this is so precisely because it is a cycle. Although the paintings do not link together like comic book panels in a linear cause-andresult manner, the protagonist makes them a kind of story. Hence, try as the artist might to deny this (which probably she will not), Anubis is of a narrative nature. Secondly, her paintings are anchored in pop culture: its mythology, icons and particular titles.
Na jednym z płócien Anubis wraca poboczem z miasteczka Twin Peaks, którego chyba nikomu przedstawiać nie trzeba. Innym razem, gdy patrzymy na pracę Anubis w Hakone do głowy sam wciska się kadr z filmu animowanego Spirited Away. W Krainie Bogów autorstwa Hayao Miayzakiego.Karpowicz bardzo lubi także amerykańskie przestrzenie: podmiejska willa z basenem, stare kino w Los Angeles, wybrzeże z falami stosownymi do surfowania, czy oświetlone bladą żarówką knajpa jak u Edwarda Hoppera. Nie ukrywam, że z malarstwem Hoppera prace o Anubisie skojarzyły mi się momentalnie. Ta dziwna pustka i cisza, która teoretycznie powinna nas uspokajać, ale w gruncie przypomina ciszę przed burzą, albo rodzaj spokoju następujący po jakimś tragicznym wydarzeniu, którego nie można odwołać i pozostaje już tylko rezygnacja. Emocje towarzyszące Hopperowi i Karpowicz wydają się zbliżone
In one of the paintings Anubis is walking along the side of a road returning from Twin Peaks, a place which probably needs no introduction. Then, when we look at Anubis in Hakone, our minds automatically think of a frame from the animated film Spirited Away by Hayo Miyazaki. Karpowicz also really likes American spaces: a suburban villa with a pool, an old Los Angeles cinema, a shore beaten by waves fit for surfing and a dimly lit bar as in Edward Hopper’s work. I must admit that I immediately connected the works featuring Anubis to Hopper. There is a strange air of emptiness and silence which should theoretically calm us down, and yet it is ominous like the calm before a storm or a kind of peacefulness ensuing in the wake of a disaster, a tragedy that is irrevocable so that only resignation remains. Hopper’s and Karpowicz’s emotions seem similar.
Jak wiadomo Anubis to mityczny, egipski Bóg, który bezpiecznie przeprowadza zmarłych na drugą stronę. Towarzyszy rytuałom przejścia, ostatniemu tchnieniu. Jego obecność na obrazach krakowskiej artystki możemy traktować trochę jak cudzysłów, rzeczywistość w zawieszeniu, która właściwie niekoniecznie może przedstawiać życie ziemskie. Czy Anubis idący za rękę z dziewczynką dzieje wędruje na tym, czy na tamtym świecie? Z kim ma spotkać się bohater (znów ta okropna literacka terminologia) na płótnie „Anubis i tajemniczy dom”? Zresztą Anubis na obrazach Karpowicz wygląda, jakby nieustannie na kogoś czekał, na ogół bywa albo samotny, albo stoi z boku. Przygląda się, obserwuje, jest nieuchronny, jak odbicie w lustrze. Jego twarz, a raczej pysk, nie wyraża emocji, choć obstawiam - patrząc na przestrzenie, w których się pojawia - że jest melancholijnym romantykiem, wspominającym z nostalgią dawne czasy. O ile czas ma dla niego jakiekolwiek znaczenie.
Anubis is a god of Ancient Egypt who safely leads dead people to the other side. It accompanies rites of passage, the last breath. His presence in the works of the Krakow artist can be in a way treated as inverted commas, a suspended reality which may not necessarily show life on earth. Is Anubis holding a girl by the hand leading her somewhere in this or the other world? Who is the protagonist (here is this horrible literary jargon again) supposed to meet in Anubis and a Mysterious House? In Karpowicz’s paintings Anubis looks like he is constantly waiting for someone, usually either being alone or standing somewhere away. He peeks, observes and is unavoidable like a mirror reflection. His face, a canine face, is emotionless, though I presume – judging by the spaces he is in – that he is a melancholic romantic longing for the past: that is, if time matters to him at all.
Sebastian Frąckiewicz Rocznik 1982, dziennikarz kulturalny i krytyk komiksowy. Autor książek: Wyjście z gettta. Rozmowy o kulturze komiksowej w Polsce (40 000 malarzy, Warszawa 2012) oraz Żeby było ładnie. Rozmowy o boomie i kryzysie street artu w Polsce (Arsenał, Poznań 2015). Born in 1982. Cultural journalist and critic specialising in comics. Out of the getto. Conversations about comic culture in Poland (40 000 malarzy, Warsaw 2012) and Make it pretty. Conversations about the boom and crisis of street art in Poland (Arsenał, Poznań 2015). Tłumaczenie / Translation: Maciej Rataj
Anubis z jaskółkami, 66 x 55 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis with sparrows, 66 x 55 cm, acrylic / canvas, 2016
Anubis w Hakone II, 60 x 70 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis in Hakone II, 60 x 70 cm, acrylic / canvas, 2016
Coraz zimniej w dojo, 30 x 40 cm, akryl / płótno, 2015 It's getting colder in dojo, 30 x 40 cm, acrylic / canvas, 2015
Anubis i deszcz, (kadr), 40 x 50 cm, akryl / płótno, 2015 Anubis and rain, (a frame), 40 x 50 cm, acrylic / canvas, 2015
Anubis nad Morzem Czarnym II, 54 x 65 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis at the Black Sea II, 54 x 65 cm, acrylic / canvas, 2016
Anubis i Czarna Skała, 54 x 65 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis and Black Rock, 54 x 65 cm, acrylic / canvas, 2016
Madame Isis, 74 x 92 cm, akryl / płótno, 2016 Madame Isis, 74 x 92 cm, acrylic / canvas, 2016
Anubis i Królowa Burleski (kadr), 27 x 33 cm, akryl / płótno, 2015 Anubis and Burlesque Queen (a frame), 27 x 33 cm, acrylic / canvas, 2015
Muzeum w Kairze, 73 x 92 cm, akryl / płótno, 2016 Museum in Cairo, 73 x 92 cm, acrylic / canvas, 2016
Mała Bast I (kadr), 73 x 92 cm, akryl / płótno, 2016 Little Bast I (a frame), 73 x 92 cm, acrylic / canvas, 2016
Po deszczu, 73 x 92 cm, akryl / płótno, 2016 After the rain, 73 x 92 cm, acrylic / canvas, 2016
Spoon River, 65 x 92 cm, akryl / płótno, 2016 Spoon River, 65 x 92 cm, acrylic / canvas, 2016
Hotel Panorama, 73 x 92 cm, akryl / płótno, 2013 / 2016 The Overlook Hotel, 73 x 92 cm, acrylic / canvas, 2013 / 2016
Anubis i Pies, 54 x 65 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis and Dog, 54 x 65 cm, acrylic / canvas, 2016
Anubis i manty (kadr), 80 x 130 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis and manta rays (a frame), 80 x 130 cm, acrylic / canvas, 2016
Ankh Bar, 23 x 30 cm, akryl / płótno, 2016 Ankh Bar, 23 x 30 cm, acrylic / canvas, 2016
Anubis i Happy Meal, 67 x 90 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis and Happy Meal, 67 x 90 cm, acrylic / canvas, 2013
Anubis i Palacz, 60 x 70 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis and Smoker, 60 x 70 cm, acrylic / canvas, 2013
Anubis na randce, 46 x 61 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis on a date, 46 x 61 cm, acrylic / canvas, 2013
Odbicie, 27 x 33 cm, akryl / płótno, 2014 Reflection, 27 x 33 cm, acrylic / canvas, 2014
Anubis w wiosennym lesie (kadr), 46 x 61 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis in the spring wood (a frame), 46 x 61 cm, acrylic / canvas, 2013
Anubis i Tajemniczy Dom, 35 x 36,5 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis and Mysterious House, 35 x 36,5 cm, acrylic / canvas, 2013
Dom nad Błękitną Zatoką, 46 x 61 cm, akryl / płótno, 2013 / 2016 Blue Bay House , 46 x 61 cm, acrylic / canvas, 2013/ 2016
Sadzawka z rybami, 30 x 24 cm, akryl / płótno, 2016 Fish pond, 30 x 24 cm, acrylic / canvas, 2016
Anubis i David, 80 x 80 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis and David 80 x 80 cm, acrylic / canvas, 2016
Kobieta z L.A. I (kadr), 27 x 33 cm, akryl / płótno, 2015 L.A..Woman I (a frame), 27 x 33 cm, acrylic / canvas, 2015
Anubis w porcie, 60 x 70 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis near the cruise port, 60 x 70 cm, acrylic / canvas, 2013
Anubis w Lasku Wolskim, 67 x 90 cm, akryl / płótno, 2013 / 2016 Anubis in Lasek Wolski, 67 x 90 cm, acrylic / canvas, 2013 / 2016
Anubis tańczący, 35 x 48 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis dancing, 35 x 48 cm, acrylic / canvas, 2013
Przejazd kolejowy, 40 x 50 cm, akryl / płótno, 2013 / 2016 The level crossing, 40 x 50 cm, acrylic / canvas, 2013 / 2016
Anubis i dzieci z bloków, 46 x 60 cm, akryl / płótno, 2013 Anubis and kids from the blocks, 46 x 60 cm, acrylic / canvas, 2013
Joanna Karpowicz
malarka autorka komiks贸w ilustratorka painter comic artist illustrator
Ukończyła Państwowe Liceum Plastyczne w Krakowie i studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki. Dyplom zrealizowała w pracowni prof. Leszka Misiaka w 2001 roku. Mieszka i pracuje w Krakowie. Wystawy indywidualne z najważniejszymi malarskimi cyklami: I want to believe, Centrum Kultury Zamek (Wrocław, 2014), Anubis, mój przyjaciel, Galeria Łącznik (Kraków, 2013), Środki lokomocji, Cafe Szafe (Kraków, 2008) i Pokój 666, Galeria Nova (Kraków, 2003). Do ważniejszych wystaw zbiorowych autorka zalicza te, w których pokazywała prace na pograniczu malarstwa i komiksu. Są to: Mój kraj taki piękny (Galeria Arsenał, Poznań, 2015), 4 x Karpowicz (Galeria Raven, Kraków 2014), Strange Stories – projekt kuratorski Galerii Stalowa (Warszawa / Kowno, Meno Forma Galerija, 2014), Double Portrait – projekt Centrali – Central Europe Comic Art, pokazywany w Budapeszcie, Rydze i Kownie, 2012), Komiks. Legendy miejskie w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK (Kraków, 2011) Comic nach polnisher art, Galeria Spedition (Brema, 2006). Karpowicz jest autorką ilustracji w trzech albumach komiksowych. Namalowała Szminkę do scenariusza Jerzego Szyłaka (Wydawnictwo Mandragora, 2003), zrealizowała także dwa w pełni autorskie projekty: Jutro będzie futro (Atropos, 2004) i Pocztówki z Białegostoku (Centrum im. Ludwika Zamenhofa, 2012). Swoje komiksy publikowała w także w antologiach i magazynach komiksowych. Jako ilustratorka pracowała między innymi dla Wysokich Obcasów, Wydawnictwa Literackiego i Draft Publishing. Oryginały jej prac są dostępne w ArtKomiks.pl
Born in 1976. Studied at the Academy of Fine Arts in Cracow, Painting Department, atelier of Prof. Leszek Misiak. She finished her studies with a master’s degree (MA) in 2001. Joanna lives and works in Cracow. Important individual exhibitions: I want to believe, Centrum Kultury Zamek (Wrocław, 2014), Anubis, my friend, Galeria Łącznik (Kraków, 2013), Locomotion, Cafe Szafe (Kraków, 2008) i Room 666, Galeria Nova (Kraków, 2003). Among the group exhibitions the most interesting are those crossing the border between painting and comics. Like: My country so beautiful (Galeria Arsenał, Poznań, 2015), 4 x Karpowicz (Galeria Raven, Cracow 2014), Strange Stories – curated project of GaleriaStalowa (Warsaw / Kaunas, Meno Forma Galerija, 2014), Double Portrait – curated project by Central Europe Comic Art, presented in Budapest, Riga, Kaunas. 2012), Comic. Urban Legends in Museum of Contemporary Art MOCAK (Kraków, 2011) and Comic nach polnisher art, Galeria Spedition (Bremmen, 2006). Karpowicz is an author of the illustrations for three comic albums. Lipstick, written by Jerzy Szyłak (Wydawnictwo Mandragora, 2003), Jutro będzie futro (Atropos, 2004) and Postcards from Białystok (Centrum im. Ludwika Zamenhofa, 2012). She had published her works in various anthologies and comic magazines. As an illustrator she worked for Wysokie Obcasy, Wydawnictwo Literackie, Draft Publishing and Borys Lankosz – Polish film director. You can find her original artworks at ArtKomiks.pl.
www.joannakarpowicz.pl
Anubis Przewoźnik. 53 x 65 cm, akryl / płótno, 2016 Anubis The Ferrymen, 53 x 65 cm, acrylic / canvas, 2016
Bać się śmierci, o szlachetni, jest tym samym co mieć się za mądrego nim nie będąc; gdyż jest to mniemać, że się wie to, czego się nie wie. To fear death, gentlemen, is no other than to think oneself wise when one is not, to think one knows what one does not know. Socrates