Luntiang Lambak

LUNGSOD NG KAPATAGAN, LDN MALAYA SA COVID-19

8

PAHINA

LUNTIANG 175Million Pahina 2

LAMBAK

Nagkakahalagang nasa P175M ang proyekto ng Cultural Center of the Arts na itinatayo sa Kapatagan National High School, Kapatagan, Lanao del norte.

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

BALITA

OPINYON

LATHALAIN

Banta ng Isipan

PROBINSYA NG LANAO DEL NORTE

REHIYON DIYES

ISPORTS

AG-TEK

SUNDAN SA PAHINA 2

AGARANG AKSIYON

LGU Kapatagan alerto sa banta ng ASF

T

inutukan ngayon ang kumakalat na sakit na kilala sa tawag na African Swine Fever o ASF upang maging alerto ang nagmamay-ari ng mga babuyan.

Isinagawa ng Department of Agriculture-Kapatagan sa pamumuno ni Fedelina Cuaresma ang pang-araw-araw na inspeksiyon sa mga checkpoint para malaman ang kalagayan ng mga papasok na baboy at maiwasan ang posibleng pagkalat ng ASF sa lungsod.

“Malaki ang naitutulong ng pagsagawa natin ng checkpoint dahil nasusuri namin ng mabuti na hindi na muling maulit ang nangyari sa nakaraang taon 2019-2020 na ASF outbreak dito sa Pilipinas na isa sa mga naapektuhang lugar ay ang ating lungsod na Kapatagan.” Ayon kay Cuaresma.

Dagdag pa ni Cuaresma, ang mga baboy na pirmang carrier ng ASF ay agad na kukumpiskahin para hindi mahawaan ng sakit ang iba pang alagang baboy at matutulungan din na mailigtas ang hanapbuhay ng mamamayan kapag palagi ang pag-iinspeksiyon dahil talagang masisigurado na walang kaso ang lungsod kaugnay sa ASF lalo na’t ang mga pig farming sa lungsod ang mismong pagkukunan at taga-supply ng mga karneng baboy sa sariling nitong merkado ngayong panahon ng pandemya.

Batay sa panayam kay Ginoong Freddie Armada, isa sa may-ari ng hog farming dito sa Kapatagan, “Impas ang baboy! Kung dinapuan ng sakit ang iyong alaga kahit painumin mo pa ng antibiotic talagang hindi tatalab yan dahil naranasan ko ito noong 2019 na namatayan ako ng mahigit 50 baboy na may 40-60 kilos ang bawat isa.”

Kapatagan LDN. Mahigpit na nagsagawa ng pagsusuri sa bawat papasok na baboy sa lungsod

S-PASS: Para sa madaliang contact tracing

L

ANAO DEL NORTE, Abril 20- Bilang pagpapatuloy ng samasamang pagsisikap ng Pambansa at Lokal na Pamahalaan upang labanan ang pagkalat ng COVID-19, ipinatutupad na ngayon ng tanggapan ng DILG Lanao Del Norte ang paggamit ng StaySafe.Ph Application System.

S-PASS LANAO

World Championship of Performing Arts 2020

KNHS-SPA Vocalist itinanghal na Kampeon Lorelie Josol

Itinahanghal na kampeonato ang isang mag-aaral ng Kapatagan National High School-Special Program in the Arts (SPA) na sumali sa World Championships of Performing Arts (WCOPA) 2020 upang maipakita ang kanyang talento sa pag-awit at pagtugtog ng instrument tulad ng drams at gitara.

sa paligsahan at eksaktong 2,500 ang nakilahok na kung saan 155 ang nagmula sa Pilipinas at sa 155 na nakisali 126 na lamang ang nagpatuloy hanggang sa Semi-finals; 41 sa Juniors at 85 sa Seniors. Sa kabuuan, ang Pilipinas ay nakakuha ng 156 awards 19 ginto, 91 pilak at 43 bronseng medalya.

Ayon sa eksklusibong panayam kay Entrina, “Ang lahat ng ito ay dahil sa paniniwala ko sa Panginoon na makamit ang tagumpay sa Namayagpag ang labing pamamagitan ng aking mga panalangin anim na taong gulang na si at kaniyang paggabay sa akin sa Mary Ashley Entrina matapos kompetisyon, nakakataba ng puso ang tanghalin bilang Grand Champion Vocalist of the World makapagbigay ng karangalan sa bansa.” sa kategorya ng Senior Division pahayag ni Ashley.

Dagdag pa niya, hindi naging madali sa ginanap na nasabing patimpalak. ang kaniyang paglalakbay tungo sa Mahigit 60 na bansa ang nakisali

KASABIKAN SA F-2-F

P10

SIKLAB SA SAYAWAN

P20

WCOPA dahil sa problemang pinansiyal ngunit maraming personalidad ang nagudyok at nagganyak maging ang pagbibigay suporta upang makilahok sa WCOPA 2020, lalo na ang suporta na ipinakita ng kaniyang pamilya.

“Sumali ako sa Virtual na kompetisyong ito dahil sa pag-anyaya ng aking ina at maging sa kagustuhan ko na rin na maabot ang isa sa aking mga pinapangarap, Salamat sa diyos at natupad din!”

Bilang karagdagan ang nangyaring paligsahan ay isang Virtual na kompetisyon kung saan isinagawa ng mga kalahok ang kanilang pagtatanghal mula sa kani-kanilang lugar.

Sundan sa P. 3

Iwas Sunog 2021

BFP Kapatagan

nagbigay kaalaman Lorelie Josol

Nagsagawa ng masining na aksyon sa pag-iwas sunog ang Bureu of Fire Protection (BFP) upang magbigay kamalayan sa mga tao kung paano mapigilan at maiwasan ang sunog kung sakaling magyayari man.

Ang BFP – rehiyon 10 bilang ahensya ng gobyerno ay naglunsad at nagsagawa sa nasabing programa alinsunod sa temang “Sa Pag-iwas sa Sunog, Hindi ka Nag-iisa” na laging isinagawa sa buwan ng Marso. sundan sa p.3

Dobleng singil ng pamasahe

Magulang, umalma sa dobleng singil ng pamasahe Lorelie Josol

Inalmahan ang dobleng pagtaas ng pamasahe ng mga pampasaherong sasakyan sapagkat nalilimitahan ang pagpunta sa mga lugar na may kaugnayan sa pang-araw-araw na pangangailangan gayundin sa paaralan para sa paghatid-kuha sa mga modules ng mga magaaral.

Kaugnay sa dobleng pag-akyat ng pamasahe, isa sa naaapektuhan ang mga magulang na pumupunta sa mga paaralan upang kumuha ng mga modyul ng kanilang mga anak na hindi pa pinapayagang lumabas ng tahanan.

Ayon sa panayam kay alyas “Nina” isang ina, hindi sila pabor sa dobleng pagtaas ng pamasahe dahil nakikita nila itong dagdag sa problemang pinasiyal ngayong pandemya. Mabigat para sa kanilang mga bulsa lalo na’t marami ang nawalan ng hanapbuhay dahil sa epekto ng krisis sa bansa simula nang maipalabas ang panukalang bisa na naglalaman ng pagtaas ng pamasahe.

“Talagang mabigat sa amin ang dobleng pamasahe dahil sa hirap ng buhay ngayon, mahirap humanap ng extrang pera at maaapektuhan talaga ang pag-aaral ng aming mga anak dahil kadalasan wala talagang madukot sa bulsa.” Wika ni alyas “Nina”. sundan sa p.3

2

balita

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

Mula sa pahina 1.

MALAPIT NA!

LGU Kapatagan alerto sa banta ng ASF

Lorelie Josol

KNHS-SPA magiging Sentro ng Sining

Lorelie Josol

Isa ang Santo Tomas sa mga baranggay na may hog farming na tinamaan ng ASF kung kaya’t masinsinan ang pagmomonitor ng Department of Agriculture-LGU dito sa lungsod ng Kapatagan anupa’t panahon ng pandemya mahal ang baboy at mahirap din makakuha ng supply mula sa ibang lugar.

Simula ng maranasan ang nakakahawang ASF dito sa lungsod ng Kapatagan mas pinaigting ang pagmomonitor ng mga kinauukulan gayun din ng mga mamamayan na aksiyunan, maging mapagmatiyag at ipagbigay alam ang kahina-hinalang makikita na may kaugnayan sa isyung kalusugan ng mga alagang hayop lalo na ngayon panahon ng COVID-19.

KNHS nagpaabot ng buong pusong pasasalamat sa mga nagbigay-ayuda Lorelie Josol

Mahirap makakuha ng ayuda mula sa iba’t ibang ahensya o kahit sinumang tao na may mabuting puso. Ito ay nagbibigay kasiyahan sa mga tumatanggap nito lalo na kapag ito ay hindi inaasahan.

Malaki ang naitulong nito sa kanilang pakikipagsapalaran para sa de-kalidad na edukasyon, hindi lamang para sa mga guro ng KNHS at mga partikular na estudyante, kundi pati na rin para sa buong paaralan sa pangkalahatan. Para sa lahat ng ito, ang KNHS ay labis na nagpapasalamat at nagpapahalaga sa mga sumusunod na donor mula sa tanggapan ng DepEd National / Central, Private Sector, at Local Government Units (LGU’S)

KNHS. Malapit ng maging sentro ng Sining.

Nagpatayo ng Cultural Center of the Arts sa Kapatagan National High School, Kapatagan, Lanao Del Norte, si Congressman Abdullah D. Dimaporo (unang destrito) upang magamit sa mga mag-aaral ng Special Program in the Arts (SPA).

Ang Pamahalaan ng Probinsya, na pinangunahan ni Hon. Cong.

Khalid Q. Dimaroporo at Hon. Gov. Imelda Q. Dimaporo, ang Lokal na Pamahalaan Opisyal ng Pinamunuan ni Kapatagan si Hon. Barry Baguio, SDS Gazo, SDS Oplenaria, ang Barangay Konseho, KNHS Federated PTA, at ang KNHS Alumni Association laging makibahagi sa likod ng kaluwalhatian ng SPA na ay palaging pinalawig buong suporta sa lahat ng mga adhikain Ayon kay Dr. Rodulfo C. Villarosa, KNHS principal, “ Patuloy nating

Ekstensyon ng klase malaking tulong sa pagsagot ng SLM Lorelie Josol

Ang mga klase sa buong bansa ay aabot sa Hulyo 10 kasama ang departamento ng edukasyon na inihayag sa Martes ang pagpapalawak ng nagpapatuloy na taon ng pag-aaral, na napinsala ng mga paghihirap dahil sa pandemya.

Gayunman, pinahinga ng gobyerno ang mga patakaran para sa mga domestic traveller na humahantong sa mga mag-aaral na madaling maglakbay. Sa halip na sapilitan, nasa kamay na ngayon ng mga indibidwal na lokal na pamahalaan kung nais pa nilang mangailangan ng pagsubok “Dahil huli ng nagsimula ang pasukan sa COVID-19 at isang 14 na araw na paghihiwalay para sa mga papasok na Dapat itong maunawaan ang DepEd manlalakbay. na magkaroong ng Ekstensyon ng mga “Ang mga puwang sa pag-aaral na klase upang mabigyan nito ng sapat ito ay nauugnay sa pagbawas ng mga na oras ang mag-aaral na makahabol oportunidad sa akademiko sa bahay at makagawa ng ilang mga kulang na at malaking pagkawala ng live na kinakailangan sa kanilang pag-aara,” pakikipag-ugnay sa mga guro,” sinabi Pahayag ni Heart AimaHonculada, isang mag-aaral ng KNHS 12-STEM A. ni Kalihim Leonor Briones sa kautusan ng ahensya.

Sa pamamagitan nito, ang ikatlong Saklaw ng kautusan ang lahat ng kwarter ay magiging mula Marso 22 mga pampublikong elementarya at hanggang Mayo 15, na may huling sekondarya sa bansa. Samantala, ang mula Mayo 17 hanggang Hulyo 10. mga pribadong paaralan, institusyong Naobserbahan din ni Wilson Begornia, panteknikal at bokasyonal, at mga tagapayo ng KNHS SPA -10, na ang pagpapalawak ng mga klase ay kapaki- institusyon ng mas mataas na edukasyon na nag-aalok ng kurikulum pakinabang para sa mga mag-aaral at na K-12 ay hinihimok na sundin ang kapwa guro dahil lumilikha ito ng mas maraming oras upang magawa ang ilang mga bagong alituntunin. mga hindi natapos na gawain.

suportahan ang ating mga anak sa kanilang kasanayan at talento na mayroon sila dahil ang ating pamahalaan at stakeholders ay napaka suportado at balang-araw ang paaralan ay magkaroon ng mga world calss facilities para magagamit sa mga estudyante sa larangan ng sining” Ang patuloy na konstruksiyon ay isang katibayan ng buong suporta ng Dimaporos sa paghahahangad na matupad ang kanilang pangako sa kabuuan ng KNHS. Gitna ng SiningIto ay dapat na nabanggit na ang isang tinatayang

halaga ng P175M sapat na upang makumpleto ang sinabi edifice.

Ang Performing Arts Center na may makumpleto ang estado ng sining pasilidad ay sa lalong madaling panahon ay natanto sa isang kalaunan petsa sa taong ito, 2021.

“Akala ko ito ay nananatiling isang panaginip lamang sa mayroon itong Arts Center dito sa KNHS, ngunit ang panaginip ay darating sa kanyang katotohanan at ako ay inaasam ito,” dagdag pa ni Ginoong Villarosa.

Binigyang diin ng principal mula sa pamamagitan ng pagsisikap na ito

ang mga makabagong henerasyon na darating ay pupunta dito sa KNHS upang mag-aral at maaaring makilahok para mapahusay lalo ang kanilang kasanyan sa iba’t ibang larangan ng sining at bumuo ng kanilang multiintelektuwal Gitna ng SiningIto ay dapat na nabanggit na ang isang tinatayang halaga ng P175M sapat na upang makumpleto ang sinabi edifice.

Nagkahalagang nasa P175M ang budyet para sa buong proyekto.

DE-KALIBRENG EDUKASYON

DepEd Central Office, Namahagi ng mga ‘Gadgets’ Lorelie Josol

Nagbigay ng 1.3 milyong gadgets tulad tablet, laptop at personal na computer ang Department of Education (DepEd) ng Central Office noong nakaraang Mayo 21,2020 upang matugunan ang makabagong sistema ng edukasyon na umakma sa “Bagong Normal” na sitwasyon.

Ang Kapatagan National High School ay isa mga paaralang nakakuha sa binipisyong ibinahagi na mga gadgets ng DepEd at ito nagbigay ng malaking tulong sa mga guro para mapadali ang kani-kanilang mga gawain sa pagdaownload at pag print ng mga modyuls.

“Nagpapasalamat ako sa ating butihing Honorable Leonor M. Briones sapagakat isa ang KNHS sa mga paaralang nakatanggap ng mga gadgets at ito pinakamagandang paraan para mapadali at mapabilis nang maayos ang trabaho ng mga guro” Pahayag ng punong guro ng paaralan na si Rodulfo C. Villarosa Ayon ni Sekrtarya Briones sa pamamagitan ng interbyu ng media.

Ang DepEd - central ng mga gadgets upang magagamit an mga guro sa pag-input ng mga video lessons, makagawa ng mga assessment at iba pang kakailanganin sa kanilang pagtuturo.

“Napakalaki ng tulong para sa aming mga guro ang ibinigay ng Deped na mga laptop, makagawa na kami ng mga report sa paaralan at makapagbigay na kami sa mga

KNHS isa sa mga paaralang nakatanggap ng Gadyet mula sa DepEd Central.

mag-aaral ng mga activity sheets, kaya maraming salamat dahil nabigyan kami ng komplitong yunit dito sa kapatagan National high School, Kapatagan Lanao del Norte, sambit ni Gng Cresanta A. Plazos, School paper adviser sa English.

Masaya ang mga guro sa probisyon ng mga laptop habang iniisip nila na ang kanilang trabaho sa paghahanda at paglilimbag ng mga modyuls (SLMS), mas mapadali ang kanilang mga gawain at hindi na sila mag-aalala sa pagtugon sa mga pangangailangan

ng mga mag-aaral at para din sa pananaliksik mula sa internet.

Noong Pebrero 15, 2021, sabaysabay ang sigaw ng pasasalamat ang mga guro at STAFF ng paaralan matapos matanggap ang 50 yunits na ang ang halaga nito ay nakapaloob sa 1.3 milyong gadgets para sa departamento ng buong bansa.

Sa nasabing pagbibigay ng mga gadgets sa mga paaralan dito sa Lanao del Norte sinimulang ibinigay noong Enero, 2021 hanggang Marso, 2021.

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

Kampanya kontra HIV inihain ng SHS

Lorelie Josol

Tinutukan ng Kapatagan National High School (KNHS)- Senior High School (SHS) ang kampanya kontra Human Immuno-deficiency Virus (HIV) nang sa ganon ay maalerto ang mga kabataan sa maaaring epekto ng pagtatalik sa hindi tamang edad at walang karanasan sa pagkonsulta sa doktor kaya hindi nagabayan ng maayos.

balita

3

IWAS HAWAAN COVID-19 Health Protocols, isinagawa Lorelie Josol

Sa inilabas na sulat ng SHS noong ika-22 ng Pebrero, ito ay nagsasaad ng permiso tungo sa kinauukulan ng paaralan na kung maaari ay mabigyan ng halaga at suporta ang inilunsad na kampanya kontra HIV upang mapalawak ang paghahatid ng kaalaman sa mga kabataan.

“Dahil sa pagdami ng kaso, nagplano kami na ilunsad ang kampanya kontra HIV dahil nakikita namin na karamihan sa naitalang kaso ay mga kabataan na walang kaalaman ukol sa virus na nakukuha sa pamamagitan ng pagtatalik.” Wika ni Honculada.

Wika ni Heart Honculada, 12-STEM A at manunulat ng agham at teknolohiya sa opisyal na pamahayagan ng KNHS-Granary, humantong sa pagsasagawa ng kampanya kontra HIV ang SHS sapagkat sa patuloy na pagtaas ng kaso rito araw-araw sa Lanao del Norte na karamihan sa nasasangkot ay mga kabataan at kadalasan ay walang kaalaman ukol sa virus na ito na nakukuha sa isang tao na carrier ng HIV at nagkaroon kayo ng pagtatalik sa isa’t isa.

“Napakagandang oportunidad na maturuan ang mga kapos sa edukasyon tungkol sa HIV dahil matutulungan natin sila na hatakin ang tamang landas sa buhay.” Dagdag pa niya.

Dagdag pa niya, ang ganitong pagkakataon na makapagbigay ng kaalaman sa kapwa ay napakaganda sapagkat karamihan sa mga kabataan ngayon ay biktima ng maagang pagbubuntis dahilan sa kakulangan sa seks edukasyon, at para na rin sila ay matulungan na magbagong buhay at ng unahin ang kanilang kalusugan bago ang lahat.

Samantala, ang inihain ng SHS tungkol sa kampanya kontra HIV ay hindi pa epektibo dahil naghihintay pa sa magiging sagot at desisyon ng paaralan.

Kung pipirmahan ng kinauukulan ng paaralan ang inilabas na request ng SHS, ang mga kasapi sa kampanya ay kinakailangan na sumunod sa health protocols nang maging mabuti ang kalagayan ng bawat isa at matagumpay ang pagtatapos ng pangangampa.

Mula sa pahina 1.

Magulang, umalma sa dobleng singil ng pamasahe Lorelie Josol

Sa kabilang banda, nagbigay ng pahayag ang LGU-Kapatagan, kalakip sa inilabas na patakaran ng pamasahe ay ang pagsunod sa polisiyang tatlong pasahero lamang ang kailangang isakay para maisagawa ang social distancing at maiwasan ang posibleng pagkalat ng nakakahawang sakit.

Matutulungan din ang mga motorista na kahit papaano ay malaki ang kikitain at hindi lugi sa pamamasada ngayong maraming health protocols ang sunodsunod na ipinapatupad.

“Ang layunin sa pagpapatupad ng dobleng pamasahe bawat barangay dito sa lungsod ng Kapatagan ay upang maisagawa ng maayos ang social distancing at matulungan ang mga motorista na kumita ng maayos sa likod ng krisis sa bansa.” Ibinigay na pahayag ng LGU. Paalala ng LGU-Kapatagan sa lahat, ang ganitong sitwasyon ay hindi permanente at temporary lamang. Matatapos din ang lahat at babalik sa normal kapag tuluyan nang masugpo ang COVID- 19 sa nasabing lungsod.

Panawagan din nila, panatilihin ang pagsunod sa mga patakaran na ipinapatupad simula noong taong 2020 hanggang sa ngayon upang ang lahat ng pangyayari ay maayos at walang gulo. Para naman sa mga magulang na may reklamo, naiintidihan nila ang mahirap na sitwasyon ngayon at sinisigurado ng LGU na mabigyan sila ng kahit kaunting tulong pinansiyal.

KNHS-SPA Vocalist itinanghal na Kampeon Lorelie Josol

Bagaman panahon ng pandemya, hindi naging hadlang upang maipakita at maipagmalaki ang talento ng kabataan sa buong mundo at idinaraos noong Hulyo 24 hanggang Agosto 2, 2021 ang kompetisyon sa WCOPA 2020 na kung saan naidiklarang ng ika-5 ng Agosto 2021 ang pagkapanalo bilang Grand Champion Vocalist of the World sa kategorya ng Senior Division si Mary Ashley Entrina.

Sa kabilang banda, naghatid din ang Kapatagan National High School Special Program in the Arts (SPA) ng pagbati kay Mary Ashley Entrina sa nakamit nitong tagumpay sa internasyonal lalo na’t naging bahagi ang paaralan sa paghubog sa kaniyang kakayahan.

Mula sa pahina 1.

Pagsunod sa Health Protocols, pinaigting upang maiwasan ang pagkalat ng COVID-19

Sinigurado ng Kapatagan National High School (KNHS) Staff ang pagpapatupad ng Coronavirus Disease – 19 (COVID-19) health protocols sa loob ng kampus upang masigurado ang kaligtasan ng bawat isang papasok sa paaralan at maiwasan ang posibleng transmission ng nakakamatay na virus.

Nagsimula ang gawain na ito ng paaralan noong ipinatupad ng palasyo ang polisiyang Enhanced Community Quarantine (ECQ) sa buong bansa na agad ipinalakad ng KNHS na pinangunahan ng mga Security Guards at KNHS Staff ang agarang pagtsek ng mga indibidwal kagaya ng regular na pagkuha ng temperatura, pagsuot ng face masks, face shield at ang pagsunod sa 1- meter social distancing.

Ayon sa ibinigay na pahayag ni Rodulfo Villarosa, KNHS Principal I, agad na inaksyunan ng paaralan ang pagpapalakad ng COVID- 19 health protocols upang masuri ng mabuti ang kalagayan ng kalusugan ng bawat taong papasok sa paaralan lalo na’t nakapagtala na ng kaso ng mga taong nagpositibo sa virus ang Munisipalidad ng Kapatagan .

“Ipinatupad ng paaralan ang COVID-19 health protocols upang masusing ligtas ang lahat at walang pangamba sa kanilang kalusugan kung sakaling papasok

sa KNHS bagamat may isang residente ng Kapatagan ang nagpositibo sa COVID-19.” Pahayag na ibinigay ni Villarosa.

Dagdag pa niya, pinakamahalaga ang pagsusuot ng face masks, face shield at pagsunod sa 1 meter social distancing dahil ito mismo ang unang hakbang para hindi kumalat at mahawa ng virus lalo na’t may tinatawag na asymptomatic na kung saan ang isang indibidwal ay nagdadala ng virus ngunit hindi ito nagpapakita ng kahit anong sintomas kaya mas mabuting ito ay agapan sa lalong madaling panahon.

“May tinatawag kasi na asymptomatic at ito ay iniiwasang mangyari namin dahil hindi natin malalaman kaagad ang isang tao kung siya ba ay isang carrier ng virus na maaaring makapasok dito sa paaralan kaya kahit sumunod kana sa pagsusuot ng face masks at face shield, ugaliin mo na rin ang 1-meter social distancing.” pahayag ng punong-guro.

Batay sa impormasyon ng Rural Health Unit (RHU)-Kapatagan, nagmula a unang kaso ng COVID-19 carrier dito sa Lanao del Norte sa isang residente na nakilahok sa e-sabong sa Davao City.

Isa ang sabong sa nakitang dahilan kung paano kumalat ang COVID-19 sa Lanao del Norte o maging sa ilang bahagi ng Mindanao noong Marso 2020.

Paghatid-kuha sa Modyul, sinisiguradong maging maayos Lorelie Josol

Binigyang-tuon ng mga guro sa mataas na paaralan ng Kapatagan ang paghatidkuha ng mga modules sa bawat barangay na sakop sa lungsod ng Kapatagan upang matulungan ang mga magulang na makatipid sa kanilang pamasahe at maiwasan ang banta ng corona virus disease 19 (COVID-19).

Nagsimula ang hakbang na ito ng KNHS noong ika-5 ng Oktubre, 2021 ang pagahatid ng mga modyuls gamit ang sariling sasakyan ng mga guro para masigurado rin ang kani-kanilang kaligtasan sa paghatid-kuha ng mga modules kada baranggay.

“Hindi naging madali ang naging unang pagbigay sa pamimigay sa mga modules sa bawat barangay dahil hindi lahat ng mag-aaral ay pumunta sa kanilang barangay hall sa eksaktong oras.” Ayon kay Ginang Beverly Suson.

Pagpapaliwanag ni Ginoong Jay Caballero, guro sa asignaturang English, mahirap ang naranasan nila sa araw na iyon dahil maliban sa hindi pagpunta ng mga mag-aaral sa napagusapang lugar ng maaga,nakaligtaan din nilang maglagay ng mga pangalan

at espisipikong seksyon sa kanikanilang kwaderno, Kaya hindi madali ang pagkilala sa mga naipasang awtput.

“May mga problema mang kinaharap ay nakikita naming mas epektibo ang ganitong set-up ng paghatid-kuha ng mga modules sa bawat barangay dahil hindi lang maiiwasan ang nakakahawang sakit kundi matutukan nang mabuti ng mga guro ang tamang pag-organisa ng mga modyuls.”Saad ni Ginoong Wilson Begornia, guro ng KNHS.

Dagdag pa niya, matutulungan din ang mga magulang na makatipid sa dobleng singil ng pamasahe lalo na’t epektibo na ang pagpapatupad ng patakarang dobleng bayad sa pamasahe dulot ng pandemya.

Marami ring mamamayan ang nawalan ng trabaho dahil sa krisis na

80% 20%

kinakaharap ng bansa.

“Iniisip din namin ang magiging epekto sa mga magulang kapag ang mga mag-aaral pa mismo ang pupunta sa paaralan na kailangan pa nilang gumastos ng doble sa pamasahe at mahirap na para sa kanila ang humanap pa ng ekstrang pera sa gitna ng pandemya.” Pahayag ni Binibining Nisreen Tauday, isang guro ng KNHS. May kanya-kanyang naiatas na barangay ang mga guro kabilang dito ang Poblacion, Butadon, Sta. Cruz, Balli, Donggo-an, Lapinig, Cathedral Falls, Waterfalls, Suso, Bel-is, Kidalos, Curvada, Tinago, Bagong Silang at may kasali pang barangay sa munisipalidad ng Sapad at Lala.

Tuwing Biyernes ang naging skedyul ng paghatid-kuha sa mga modules ng mga guro.

mga mag-aaral na hindi sang ayon sa Modular Learning. mga mag-aaral na sang ayon sa Modular Learning.

4

balita

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

SAMA-SAMA FPTA nagpatayo ng ‘Hand Washing Facilities’ Lorelie Josol

Nagpagawa ng Handwashing area ng paaralan ng Kapatagan National High School, pandagdag tulong sa pagsugpo sa pagkalat ng Coronavirus Disease-19 (COVID-19), sa paraang ito, mabibigyan ng tamang lugar ang mga guro at mag-aaral para sa paghuhugas ng kamay na inirekomenda ng mga eksperto na mabisang pampatay sa virus.

Pinangungunahan ng Federated Parents and Teachers Association (FPTA) ang pagpapatayo ng nasabing hand washing area noong Oktubre, 2020 upang agad na magamit ng mga taong papasok sa paaralan at gawing daily routine ang tamang paghuhugas ng kamay o pag-sanitize gamit ang alcohol na libre ring ibinigay ng paaralan para matiyak ang kaligtasan ng lahat laban sa nakakahawang sakit na COVID-19.

“Malaki ang maitutulong ng proyektong

ito para sa lahat dahil ang tamang paghuhugas ng kamay ay isang hakbang upang labanan ang virus na maaaring hawaanang isang tao lalo na para sa lahat ng KNHS faculty at staff na may pangamba sa kanilang pang-araw-araw na pagpasok sa paaralan.”Pahayag ni Ginoong Rodulfo C. Villarosa, punong-guro ng KNHS. Dagdag ni Ginang Mercy Quiamco, school nurse, na maiiwasan ang pagkahawa sa kumakalat na virus kung pananatilihin natin ang kalinisan sa pamamagitan ng maayos na paghuhugas ng kamay.

“Tiniyak naming matibay at malinis ang itinayong sanitation area ng KNHS.” Wika ni Ginoong Arnulfo Ganub Jr., FPTA President.

Napakalaking silbibang natapos na proyekto dahil ang paggamit ng hand washing facilities ng Faculty at Staff ay isa sa pinamahalagang sangkap sa pang-araw-araw na Gawain ng tao.

Paalala ng FPTA president, upang ang COVID-19 ay maagapan, ugaliin ang paghuhugas ng kamay, kalinisan sa katawan at kapaligiran.

Mga magulang at guro, nagkaisa upang mapatayo ang hand washing facility sa gitna ng pandemya.

Clean-up Drive Awareness isinulong ng SHS

Lorelie Josol

nagpulong ang mga konsern na magaaral para masolusyonan ang polusyon at ilunsad ang kinakailangang Clean-up Campaign sa mga estudyante para sa SHS sanitation.

“Ang nakikita naming polusyon sa SHS backyard ay napakalaking problema sapagkat maaaring ang mga kapwa ko estudyante ay mapahamak ang kalusugan dahil sa dala nitong maruming hangin na malalanghap ng lahat.” Dagdag pa niya.

Dagdag pa niya, ang polusyon na tinatamasa ng SHS ay isa sa mga mabigat na suliranin dahil sa dala nitong maruming hangin na nakakasama sa kalusugan ng bawat estudyante at maaapektuhan din ang KNHS staffs na regular na pumapasok sa loob ng kampus, kaya ang mga konsern na mga mag-aaral ay humantong sa magandang desisyon sa planong pagkalinisan sa Paaralan, Pinahalagahan!

Mag-aaral ng KNHS Nagkaisa. sasagawa ng Clean-up Drive Awareness.

Samantala, ang liham na ipinadala ni Fortin sa kinauukulan ng paaralan ay Binigyang-diin ng mga mag-aaral mental problems noong Pebrero 22, 2021, hindi pa nabibigyan ng bisa kaya sila ay ito ay naglalaman ng request sa planong ngSenior High School (SHS) na naghatid ng request sa Granary at Lunmga mag-aaral ang Clean-up Drive Clean-up Drive Awareness ngunit ang aw- tiang Lambak, ang opisyal na pahayagan toridad ay wala pang ibinigay na pahayag ng KNHS na kung maaari ay ipaalam ang Awareness sa mataas na paaralan sa patuloy na requests ng SHS. ng Kapatagan sapagkat ang SHS isyu na ito sa karamihan.

“Agad na nagpatawag ng pagtitipon ang backyard ay nagiging polluted Ipinaalam din ng grupo ng mga magSHS na mga mag-aaral para talakayin ang aaral sa KNHS-SHS na kapag mabigyan na sa mga basurang platiks, mga nagamit na papel at kung ano-ano mga posibleng aksiyon upang mawakasan ng sagot ang ipinadala nilang liham pang basura ay hindi maganda sa ang polusyon sa backyard ng SHS.” ayon ay susunod pa rin ang lahat sa health sa panaya m kay Fortin. kalusugan ng mga estudyante. protocols upang masigurado pa rin ang Ayon sa panayam kay Cyrus Kyle Fortin, kaligtasan ng bawat estudyanteng kasama Kalakip sa inilabas na kampanya ng SHS tungkol sa pag-aksiyon sa environ- Class President ng 12-STEM A, agad na sa paglilinis.

BE suportado ng mga Stakeholders Lorelie Josol

Sinang-ayunan ng mga magulang ang isinagawang Brigada Eskwela BE 2021 ng Kapatagan National High School (KNHS) upang bigyan ng atensyon ang kalinisan at maprotektahan ang kalusugan ng mga mag-aaral sa maaaring makuhang sakit na dulot ng polusyon lalo na’t may banta ng coronavirus disease (COVID-19) ang kalusugan ng mga indibidwal.

Sa inilabas na anunsyo ng paaralan, naganap ang inilunsad na Brigada Eskwela noong ika-2 ng Marso, 2021 na dinaluhan ng mga magulang at akribong naglinis sa loob at labas ng kampus para ipakita ang kanilang suporta sa paglilinis at masigurado ang kaligtasan ng kanilang mga anak.

“Partikular din talaga kaming mga

magulang sa kalinisan sa paligid ng aming mga anak lalo na ngayong ang kalusugan ang pinakamainit na puntirya ng mga virus at hindi pwedeng baliwalain naming mga magulang ang problemang .” Pahayag ni alyas “Elona”, isang ina.

Ayon sa pahayag ni alyas “Elona” isa sa mga magulang na dumalo, napakahalaga ng Brigada Eskwela dahil para ito sa benepisyo ng kanilang mga anak na masigurado ang at maisaalang-alang ang bawat kaligtasan sa banta ng COVID-19 at Dengue virus na pumapatay ng libu-libong tao sa bansa at talagang sinuportahan niya ito dahil isa na ang kalinisan sa paligid ang kanang prayoridad.

“Ngayong may pandemya, kailangan tutukan ang pagsugpo ng Dengue virus dahil bukod sa COVID-19, isa rin ito sa

napakadelikadong sakit.” Wika niya.

Dagdag pa niya, lalo na ngayong may pandemya, kailangan din talaga tutukan ang pagsugpo sa Dengue virus dahil isa rin ito sa mga delikadong sakit sa bansa.

Kailangan isaalang-alang ang kaayusan at kalinisan upang mawakasan ang posibleng pagdami nito sa makakasira sa kinabukasan ng mga mag-aaral Kung sakaling lulubo ang kaso ng Dengue virus at COVID-19.

Sa isinagawang Brigada Eskwela, sunod ang lahat sa health protocols kagaya ng pagsusuot ng face masks, face shields, at 1-meter social distancing.

Hinihikayat ng paaralan ang mga indibidwal na ugaliin at panatilihin ang paglilinis sa kapaligiran para masigurado na ligtas ang lahat sa mga sakit.

KNHS-NDEP hinimok ang kooperasyon ng komunidad Lorelie Josol

Layunin ng Kapatagan National High School (KNHS) at organisayon ng National Drug Education Program (NDEP) ang partisipasyon at kooperasyon ng komunidad sa mga nakahanay na aktibidad sa buwan ng NDEP upang pairalin ang kaalaman tungkol sa epekto ng adiksiyon sa droga.

ni Patorio.

Dagdag pa niya, kasabay sa pagdiriwang sa buwan ng NDEP ang lahat ng taong kasama sa aktibidad ay maayos na ipapatupad ang COVID-19 health protocols upang unahin pa rin ang kaligtasan ng lahat at dadaan sa tamang proseso ang pagsagawa ng NDEP month upang maisaalang-alang ang Sa pamumuno nina NDEP-BKD-Senior kalusugan ng mga taong dadalo gayun din ang pagsisigurado na maraming High School Coordinator- Mr. Jonnie makukuhang aral ang mga indibidwal na Patorio at NDEP-BKD-Junior High maibababahagi nila sa kanilang kapwaSchool Coordinator- Minji Rose Co, naglabas ang KNHS-NDEP ng action plan tao.

“Ang lahat ng kasapi sa pagtitipon para sa NDEP-Barkada Kontra Droga ay nag-obserba sa COVID-19 health na naglalaman ng mga nakahanay na protocols kagaya ng pagsusuot ng face aktibidad na isasagawa. masks, face shield at 1-meter social Ayon sa pahayag ni Jonnie Patorio, magkakaroon ng iba’t ibang aktibidad ang distancing na ginanap sa Congressman Abdullah Dimaporo Performing Arts paaralan alinsunod sa inilabas na action Center (CADPAC) na nilahukan ng plan ng organisasyon upang isagawa ang piling magulang at partisipasyon ng ilang layuning turuan ang komunidad ng mga paraan para wakasan ang pagdami ng kaso kapulisan. sa illegal na droga lalo na sa mga kabataan Sa pagtatapos ng isinagawang na nasisilaw sa maling landas ng kanilang aktibidad sa CADPAC ay sinigurado ng organisasyon na maraming naaliw buhay. gayundin may nakuhang impormasyon “Maraming nakahandang aktibidad ang lahat ng sumali sa upang magamit ang paaralan sa pagdiriwang sa buwan sa kanilang buhay na makatutulong at nang maging produktibo ang lahat makapaggabay sa kanilang mga anak ng indibidwal na makakatulong sa upang maiwasang ang masamang bisyo. pagpapatibay ng kanilang mental at Naisagawa ang nasabing aktibidad pisikal na kalusugan lalo na sa panahon noong ika-27 ang Pebrero 2021 alas 8:00 ng Coronavirus disease-19 (COVID-19) na kinakaharap ng ating bansa.” pahayag ng umaga hanggang 12:00 ng tanghali.

Inisyal na datus na bilang sa nagpabakuna sa lungsod ng Kapatagan, Lanao Del Norte

789

Ayon sa kasalukuyang datos Itinatayang nasa mahigit _ na ang nabakunahan sa Lungsod ng Kapatagan na kinabibilangan ng mga frontliners at Tanod. Kasunod sa Vaccine guidelines na inilabas ng Department of Health ang nabakunahan ay kailangan na mag hintay ng talumpong minuto sa loob ng Vaccine center upang ma obserbahan ang kalagayan. “ Sa awa ng diyos wala namang epekto ang bakuna sa aking katawan, sa katunayan pagkatapos ng pagbabakuna sa akin ay balik pasada ako kaagad para magkapera.”

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

balita

5

Paghatid-kuha ng modyuls ikinatuwa ng mga magulang Lorelie Josol

Maligaya ang maraming magulang sa isinagawang programang paghatid-kuha ng mga guro sa mga modules ng kanilang mga anak bawat barangay sapagkat nakakatulong ito sa kanila para hindi na gumastos ng doble sa pamasahe epekto ng krisis na kinakaharap ng bansa dahil sa coronavirus disease 19 (COVID-19).

KNHS, puspusan ang pag-eensayo upang makamit ang minimithing tagumpay.

Puspusang pag-eensayo

Lorelie Josol

Batang Manunulat ng KNHS patuloy sa paghahasa

ng pagsusuot ng face masks, face shields at 1-meter social distancing upang protektahan ang kalusugan ng lahat sa banta ng coronavirus disease 19 (COVID-19).

“Layunin ng isinagawang pag-eensayo ay para malaman ang kalagayan ng mental at physical health ng mga mag-aaral dahil sa epekto ng pandemya sa kanilang buhay. At sa daratPinangunahan ni Filipino School ing na ika-11 ng Marso ay handa ang Paper Adviser- Merlita Montilla at bawat estudyante na sasalang sa tauEnglish School Paper Adviser- Crenang DSPC.” Pahayag ni Montilla. santa Plazos ang isinagawang dalAyon sa pahayag ni Montilla, ang awang araw na pag-eensayo noong ika-26 hanggang 27 ng Pebrero, 2021 inilunsad na dalawang araw na ensayo ay may layuning itipon ang at sinigurado ang pagsunod ng mga mag-aaral sa health protocols kagaya lahat ng Dyurnalists para alamin

Sinisigurado ng Kapatagan National High School (KNHS) ang puspusang pag-eensayo sa Dyurnalismo upang masigurado ang tamang kondisyon sa mental at physical health ng mga mag-aaral na lalahok sa Online Division Schools Press Conference (DSPC) 2021.

ang kalagayan ng mental at physical health ng bawat estudyante at nang agad na maaksyunan Kung anuman ang estado ng kalusugan para matulungan ang lahat ng Dyurnalists na kasali sa Online DSPC. “Malaki ang naibibigay na oportunidad ng Dyurnalismo sa buhay ng mga mag-aaral. Kaya kahit sa gitna ng COVID-19 patuloy ang paligsahan ng Online DSPC dahil hindi balakid ang pandemya para ipagpaliban ang Dyurnalismo.” Dagdag ni Montilla.

Dagdag ni Montilla, sa likod ng pandemya magagamit ang Dyurnalismo para maglabas ng mga balita

tungkol sa malawakang kaso ng virus. Makapagbigay ng updates at kaalaman para maiwasan ang mga pagpanik kapag may isa sa pamilya ang makuha ng sakit. Kaya kahit sa likod ng krisis, magiging produktibo ang mga Dyurnalists dahil sa mga ibinibigay nitong diversion sa maaaring depression na epekto ng pandemya.

Ang naturang Online Division Schools Press Conference 2021 ay magaganap ngayong Marso 11 via Google meet.

Kabilang ang pagsulat ng balita, lathalain, editoryal, agham, isports, editoryal kartooning, potograpo at pagwasto ng balita.

Banta ng Dengue binigyang-diin ng BE Lorelie Josol

Winakasan ng Brigada Eskwela 2021 ang posibleng banta ng Dengue virus sa mataas na paaralan ng Kapatagan matapos ang isinagawang preparasyon sa Brigada Eskwela upang masubaybayan ang maaaring pangingitlog ng lamok sa loob ng kampus at maprotektahan ang ang mga mag-aaral sa dala nitong nakakamatay na sakit.

na isaalang-alang ang kalinisan at maibahagi sa kapwa-tao ang kaalaman tungkol sa Dengue na pinamugaran ang kanal na may hindi dumadaloy na tubig.

“Para sa benepisyo ng mga mag-aaral ang Brigada Eskwela nang sa ganoon ay iligtas ang kanilang kalusugan lalo na’t patuloy na tumataas ang kaso ng Dengue virus sa bansa. Maprotektahan sila sa banta nito ngayong kasagsagan Isinagawa ang Brigada Eskwela ng COVID-19. Una talagang prayoridad noong ika-2 ng Marso, 2021 simula ang bawat kalusugan ng mga mag-aaral 7:30 hanggang 11:30 ng umaga at 1:00 upang patuloy sa edukasyon at maganda hanggang 4:00 ng hapon na dinaluhan ang estado ng mental at physical health ng aktibong mga magulang mula Junior ng lahat.” Dagdag pa niya High School (JHS) at Senior High School Dagdag pa niya, napakalaking tulong (SHS) upang ipakita ang suporta sa ng partisipasyon ng mga magulang dahil layunin ng Brigada Eskwela na pairalin napapagaan at napapadali ang paglilinis. ang kalinisan at partikular na sugpuin ang Mabibigyandin sila ng kaalamanna kaalamaaaring pamumugad ng mga lamok na man sa sitwasyon ng paaralan sa gitna magdala ng Dengue sa pamamagitan ng ng pandemya. Kasama rin sa layunin na kagaya ng lamok. maprotektahan ang kalusugan ng bawat “Produktibo ang inilunsad na Brigada estudyante.

Eskwela sa KNHS sapagkat nagsama-saPaalala ng himpilan ng KNHS, ma ang lahat ng magulang para i-promote ugaliin ang paglilinis simula sa loob ang kalinisan sa loob ng paaralan. Nagng tahanan at nang maiwasan ang sagawa rin ng paraan ang mga magulang pamumugad nito sa mga kanal. Kung para tagumpay na tuldukan ang maaaring maaari ay ibahagi sa lahat ang ganitong pangingitlog ng mga lamok na nagdadala pag-uugali at nang Wala ni isang kaso ng ng sakit na dengue.” Pahayag ni Ginoong Dengue ang masasangkot sa pamilya.

Rodulfo Villarosa, Principal ng KNHS. Ang Lanao del Norte ay marami Ayon sa ibinigay na pahayag ni Vilnang naitalang kaso ng Dengue kaya larosa, napakahalaga ng Brigada Eskwela nararapat na bigyan ng atensyon ang sapagkat napakalaking tulong ng kalinisan kalinisan sa katawan, tahanan at komunisa pag-iwas ng polusyon partikular na ang dad at nang hindi madaling humina ang banta ng Dengue na dahilan ng pagkasawi immune system. ng buhay ng tao. Kaya nararapat lamang

Sapilitang pagsuot ng face mask at faceshield ay ipinatupad upang maiwasan ang pagkalatng COVID-19

Mandatory na pagsusuot ng face shield, ipinatupad

Nagsagawa ang mataas na paaralan ng Kapatagan ng isang programang paghatid-kuha ng mga modules kada barangay na sakop ng munisipalidad upang matulungan ang mga magulang na makatipid sa dobleng bayad ng pamasahe patungong paaralan alinsunod sa inilabas ng Local Government Unit (LGU) na patakaran para maisagawa ng maayos ang social distancing at tatlong tao lamang ang pwedeng isakay bawat motorista dahil sa pandemya.

“Isinagawa namin ang ganitong programa sa bawat barangay upang masunod ng maayos ang health protocols at malimitahan ang pagkumpol-kumpol ng mga tao kapag sa paaralan pa isasagawa ang retrieval ng mga modules.” Ayon sa pahayag ng KNHS. Ayon sa ibinigay na pahayag ng KNHS, agad na tinutukan ng paaralan ang paghatid-kuha ng mga guro sa modules upang maisagawa rin ang health protocols lalo na’t ang mga kabataan tuwing magkikita ay hindi maiiwasan ang paglapit sa isa’t isa at para masigurado ang kani-kanilang kaligtasan. Ma-organisa rin ng maayos ng mga guro ang mga modules sa bawat baitang.

“Maraming magulang ang nasiyahan nang malaman nila ang programang paghatid-kuha ng mga guro sa mga modyuls ng kanilang mga anak sapagkat hindi na sila gagastos ng dobleng pamasahe patungong paaralan para maghatid-kuha sa mga modules ng kanilang mga anak.” Dagdag ng KNHS. Dagdag pa ng paaralan, matapos ang ubang paghatid-kuha ng mga modules kada barangay maraming magulang ang natuwa sapagkat makakaluwag sila sa dobleng bayad ng pamasahe patungo sa paaralan. At nagpapasalamat sila sa mga gurong tutok na tutok sa paghatidkuha sa mga modules ng kanilang mga anak sa Kani-kanilang barangay.

Ang mga guro at may kaniyakaniyang designated area upang soon maghatid-kuha ng mga modules

“Nakahanda na rin ang parusang kakaharapin ng sinumang mahuhuling lalabag sa health protocols na ipinatuIsinakatuparan ng Local Gov- lahat ang bagong polisiya na inihain ng pad ng munisipalidad at ito ay ang ernment Unit (LGU) Kapatagan lungsod para protektahan ang kaligpagbabayad ng multa.” Dagdag niya. ang mandatory na pagsusuot ng tasan ng mamamayan.

Dagdag pa niya, ang sinumang “Sa aming obserbasyon, marami face shield sa mga indibidwal na lalabag sa polisiya ay makakatanggap pupunta sa lungsod upang pana- talaga ang hindi sumusunod sa pagsuot ng parusa at ito ay isang multa na may ng face shield at nakikita namin na ito kaukulang value. Kaya panawagan ng tilihin ang pagsunod sa COVID-19 health protocols alinsunod ay mali dahil maaari itong maging san- LGU sa lahat ng indibidwal sa Kapatsa pag-akyat ng kaso sa virus na hi sa tuluyang pagkalat ng COVID-19 agan, huwag kalimutan ang pagsusuot naitala sa Lanao del Norte dahil sa lungsod at mahirap itong sugpuin ng face shield para hindi mahuli ng sa dumaraming pasaway na hin- kapag nagsimula na itong ma-transkinauukulan at para na rin sa kaligdi regular na nagsusuot ng face mit ng isang tao.” Pahayag ni Mayor tasan ng bawat isa. shield tuwing lalabas ng bahay. Baguio.

Muling pinaaalahanan ng LGU Ayon sa ibinigay na pahayag ni Binigyan ng bisa ang pagpapatuang lahat na maging responsable Barry Baguio, Municipal Mayor ng pad ng mandatory na pagsusuot ng at disiplinado sa pagsunod ng mga lungsod, ang layunin ng mandatory face shield sa lungsod ng Kapatagan patakaran sa lungsod upang makamit noong Modified General Community wearing of face shield ay para turuan ang pagbabalik ng normal na routine Quarantine (MGCQ) na pinangunahan ang lahat na iprayoridad ang kaligng ating buhay upang mas maging tasan ng bawat isa lalo na’t base sa ng LGU l at ito rin ay inere ni Ferdie produktibo ang bawat araw kapag matobserbasyon ng LGU, marami ang Francisco sa segment na ‘Mata sa uldukan na ang nakakahawang sakit na Katilingban’- 105.3 Majestic Kapa- hindi nagsusuot ng kani-kanilang face COVID-19. tagan na radio station para ipaalam sa shield at tutol ang LGU rito.

Lorelie Josol

6

opinyon

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

KAPROBLE-PROBLEMA

Mapanganib sa Baboyan Jessieboy Ubanon

Kamakailan lang, naging problema ng bansang Pilipinas ang African swine fever dahil patuloy na paglaganap ng kaso nito sa iba’t ibang lugar ng bansa na naging dahilan kung maraming poultry ng baboyan ang nalugi dahil sa daan-daang bilang ng baboy ang namatay. Kung saan ito ay pinagtutuunang pansin ngayong pamahalaan nang sa ganun makontrol at maiwasan ang patuloy na paninira nito sa hanapbuhay ng mga mamamayang Pilipino.

Samantala, sa lungsod ng Kapatagan, Lanao del Norte sa Mindanao ay nababahala na rin ang mga may alagang baboy dahil sa posibilidad na maaaring pati ang kanilang baboy ay madapuan ng nasabing sakit at mamamatay.

Kung kaya ang isyung ito ay agad binigyang aksiyon ng lokal na Pamahalaan ng munisipalidad alang-alang sa kapakanan ng mga nag-aalaga ng baboy at nang sa ganun hindi maapektuhan ang kanilang pinagkakakitaan.

Ngunit nito lamang mga araw ay may naitalang kaso ng African swine fever sa barangay ng Sto. Tomas na kung saan 30 hanggang 50 baboy ang natitala na namantay dahil sa ASF. Ayon kay G. Freddie Armada may-ari ng mga namatay na baboy, hindi niya inakala na ganito karami ang namatay sa kanyang mga alagang baboy lalo pa’t hindi niya naman ra ito pinakain ng mga tirang pagkain ang kontrolado naman daw ng DA at lokal na pamahalaan ang galaw ng pag-ankat ng baboy sa loob at labas ng Kapatgan.

Dagdag pa niya, hindi niya lubos maisip na ganun kalaki ang magiging epekto ng ASF sa kanyang hanapbuhay. Kung kaya ngayon ay doble ingat na siya sa kanyang mga alagang baboy upang masiguro na hindi ito madapuan ng nasabing sakit.

Nagbigay rin siya ng paalala sa mga taong nag-aalaga ng baboy sa kanilang likod-bahay na siguraduhing malusog ang kanilang mga alaga at komunsulta agad sa lokal na pamahalaan ng DA kung may nakitang kakaiba sa kanilang mga baboy.

Gayunpaman, muling pinaigting ng DA ng Kapatagan ang kanilang aksiyon upang ganap ng makontrol ang banta ng ASF kung kaya nagsulong sila ng ordinansa na walang produktong baboy mula sa labas ng munisipalidad ang makakapasok sa bayan nang sa ganun masisigurong hindi na

muling kumalat pa ang ASF at makanpante na ang mga nagaalaga ng baboy sa kanilang tahanan.

Sa katunayan, ang ordinansa ring ito ng lokal na pamahalaan ay nagalalayon na pataasin ang presyo sa pagbili ng mga baboy sa farm o mga taong ito ang hanapbuhay mula 120-125 kada kilo nang sa ganun masigurong makatarungan ang proseso ng kalakalan sa pagitan ng may-ari at nagtitinda ng karneng baboy sa palengke. Matapos itong marinig ni G. Armada labis siyang natuwa dahil sa wakas narinig na rin daw ng lokal na pamahalaan ang kanilang hiling sa siyang makatarungan lalo pa’t 200-220 raw ang kilo ng karne sa palengke kaya nararapat lang na pataasin din ang presyo sa pagbili nito kanila.

Sa kabilang banda, kinakailangan na maging maingat pa rin ang mga may alagang baboy sa kanilang likod-bahay nang sa ganun ay hindi sila mabiktima ng ASF at hindi maapektuhan ang kanilang pagkakakitan lalo pa’t may malaki pa ring posibildad na mga produktong baboy ang maaaring makapasok sa bayan sa ilegal na paraan kaya kailangan na may kaalaman ang lahat para sa kanilang kaligtasan.

Sa kabuuan, kinakailangan na magtulungan ang lokal na pamahalaan at mamamayang ang hanapbuhay ay baboyan na magtulungan upang makontrol ang salot na dala ng ASF sa munisipalidad ng Kapatagan.

Kinakailangan din na maging mapanuri at mapagmatyag ang lahat sa kalagayan ng kanilang mga alagan baboy upang masiguro na ligtas ito at walang ASF. Higit sa lahat, dapat kumonsulta agad ang bawat isa sa lokal na Kagawaran ng Agrikultura para mabigyang paalala at tulong sa kanilang mga baboy.

NAKAPANGHIHINAYANG

Maling Pagbabago

C

Jessieboy Ubanon

hange is coming! Ito ang salitang parating binibigkas ng pangulong Duterte noon magpakahanggang ngayon. Ngunit anong pagbabago ba ang kanyang tinutukoy dito? Naisakatuparan ba niya ang pagbabagong nais niya? Maaari ring tanungin natin kung makakabuti ba ito sa ating bansa at mga mamamayan?

Ang usaping ito ay nararapat na pag-usapan nang sa ganun maliwanagan ang lahat Pilipino kung ano nga ba ang nais na kahulugan alang- alang sa karapatan at kabutihan ng bawat isa.

Naging usapin nga ang isyung patungkol Ngunit ito bang pagbabagong ito ang sa “change is coming” ng ating pangulo dapat para sa atin? O maaari rin nating kung saan maraming mga tao ang itanong kung ito ba ang pagbabagong nagbigay ng kanilang mga opinyon at nais ng pangulo pa ra bansa? ideya hinggil dito na maging bukas sa Kung kaya nararapat lang na maging publiko nang sa ganun malalaman ng mapanuri at masigasig ang mga lahat kung anong klaseng pagbabago mamamayan na usisain at alamin kung nga ba ang nangyayari sa lipunan. Kung ano ang tunay na pagbabago ang saan ito ang nararapat gawin ng lahat nagaganap sa bansa, at nang sa ganun upang masuring mabuti ang mga paraan magiging bukas sa ating pamahalaan ng pamamalakad at pagbabago na ang kakulangan at kamalian na kanilang isinagawa ng ating pamahalaan. nagawa para muling magsulong at Ayon sa Gabriela isang grupo na magsumite ng pagbabago para sa pumuprotekta sa karapatan ng mga bayan. Kinakailangan din na matutunan kababaihan, sa tagapamahala ng ng bawat isa ang pangatawan ang human rights at mga eksperto, hindi nga kanilang paninidigan alang-alang sa maganda ang nagaganap sa ating bansa inang bayan lalong-lalo na ang mga ngayon lalo na’t patuloy ang paglaganap mag-aaral ng Kapatagan National High ng mga rebeldeng mamamayan dahil School (KNHS) upang maging pag-asa hindi pantay-pantay na pagtrato at ng bayan at mabuting ehemplo sa mga katiwalian ng gobyerno at ang pagdami kabataan. nga kaso ng rape, prostitusyon at pangSa kabilang banda, marami rin sa mga aabuso sa karapatan ng mga kababaihan. plano at programa ng pangulo ang may Isa sa mga patunay kung bakit magandang dulot gaya ng build build nagkaroon ng maling pagbabago ang build program, mga rehabilitasyon ma ating bansa ay ang maling pamumuno isinagawa, ang aksiyong oplan-tokhang ng ating pamahalaan sapagkat ito ang at iba pa na hindi maipagkakait ang naging dahilan kung bakit lumubo ang tulong at benepisyo na naibigay nito utang ng Pilipinas, nang dahil sa katiwalian sa ating mga mamamayan. Maaaring kinauukulan mas lalong nagdusa ang mga marami mang masamang pagbabago Pilipino ngayon at pahirap sa pagbangon. ang nangyari sa bansa hindi natin

PROBLEMANG PROBLEMA

T

Sakunang dulot ng Pandemya

ila nababalot na ng tambak-tambak na suliranin ang pilipinas dahil sa dulot ng pandemyang COVID-19 na siyang naging dahilan kung bakit hindi maganda ang sitwasyon ng ating bansa ngayon at kung bakit halos lahat na mga Pilipino ang naghihirap sa kasalukuyan. Kung kaya’t ang problemang ito ay kinakailangan na pagtuunang pansin ating pamahalaan at mga mamamayan sapagkat ang isyung ito ay isang malaking banta na maaaring nakaapekto sa ating pamumuhay at nakakasira sa magandang kinabukasan para sa lahat.

Patuloy ang pagbaba ng antas ng ekonomiyan na umabot ng 9.5% o 1.4 trillion na kita ng mga Pilipino ang nawala dahil sa pahirapang pag-angkat ng mga produktong mula sa Pilipinas. Ang patuloy na pagtaas ng bilang ng mga naging positibo sa kaso ng COVID-19 at bilang ng mga namatay, kawalan ng trabaho at ang paghihirap na maisakatuparan na maibigay ang magandang kalidad ng edukasyon sa pinakamabisang paraan.

Ang kakulangan ng supply ng produkto, pagkain at korupsiyon ay isa rin mga naging bunga na dulot ng pandemya ngayon, bunga na magiging dahilan para patuloy na maghirap ang lahat ng mga Pilipino at ng ating bansa na kailanmay hindi maitututing na isang magandang balita datapwat ito ay balitang magiging bangungot sa bawat isa. Kung kaya ito ay maituturing isang nakakabahala at nakakatakot na suliraning kinakaharap ng bansa dahil sa katotohanang kapahamakan ang dala – dala nito para sa lahat ng mamamayang Pilipino na mas lalong magpapahirap sa kani-kanilang buhay.

Ayon sa DOH, nakikita nila kung gaano kalaki ang naging epekto ng pandemya sa ating bansa ngayon kung saan lahat ng sektor ng ating pamahalaan ang naaapektuhan. Dagdag pa nila, ang suliraning ito ay isang napakaseryosong usapin kung saan kinakailangan na magkaisa ang bawat sektor ng pamahalaan katuwang ang mga mamamayang Pilipino para umaksiyon at solusyunan ang problemang ito alang-alang sa kaligtasan at kapakanan ng bawat indibidwal.

Kung kaya labis ang pagkabahala ng mga Pilipino lalo-lalong na ang mga mamamayan ng Kapatagan, Lanao del Norte dahil sa labis-labis na epektong dala nito sa kanila at kani-kanilang maitatanggi ang tulong o serbisyo na inilaan ng pangulo at gobyerno para bayan na kinakailangan nating bigyang halaga at pasasalamat dahil sa paggawa nila sa kanilang tungkulin sa bayan.

Sa aking palagay, hindi nga mabuti ang pagbabago sa ating bansa dahil sa katunayan mas lumala pa ang sitwasyon ngayon kaya bilang mamamayan tungkulin ng bawat isa ang magsalita ng kanilang hinanaing at mga gustong pagbabago para sa bayan. Dahil ni kailanma’y karapatan ng bawat isa ang ipaglaban kung ano yung nararapat at hingin kung ano ang dapat. Dahil dito kinakailangan na ang bawat Pilipino ay magkaisa para isigaw at ipaglaban kung ang makakabuti sa bansa mapadilaw, pula o asul ka man.

Kinakailangan din na maging responsable ang lahat na supurtahan kung ano tama at itama kung ano ang mali dahil bawat segundo ay mahalaga at bawat pagkakamali ay may kapalit kung kaya habang maaga pa kinakailangan na isulong

pamilya, na naging dahilan kung bakit hirap na hirap ang karamihan ngayon na itaguyod ang kanilang pamumuhay. Patunay na isang nakakabahala at nakakatakot na sakuna ang pandemya.

Gayunpaman, ginagawa pa rin ng ating gobyerno ang kanilang tungkulin sa bayan para maging katuwang sa bawat indibdwal na matulungan sa kanilang mga pangangailangan at mapahalagahan ang kanilang kaligtasan sa gitna ng pandemya. Partikular na sa bayan ng Kapatagan (LDN), na pinangungunahan ni mayor Barry Baguio alang-alang sa kapakanan at Karapatan ng kanyang mga nasasakupan na guminhawa ang buhay.

Sa kabilang banda, may magandang naidudulot din ang COVID-19 sa ating bansa sapagkat dahil dito maaaring mabawas ang problemang polusyon. Ang pandemya ring ito ay nakakatulong para magkaisa ang bawat Pilipino sa pagharap at paglutas ng problemang ito, nakakatulong din ito upang pagtibayin ng bawat pamilya ang kanilang pagsasama at nagkaroon ng realisasyon kung gaano kahalaga ang pagmamahalan at pagsasama ng isang pamilya na siyang makakatulong upang maging matatag ang bawat mamamayan tungo sa pagharap sa dagok ng kanilang buhay at ang maging matapang para maabot ang magandang kinabukasan para sa bansa at para sa isa’t isa.

Sa kabuuan, makikita na isang napalaking problema nga ang COVID-19 dahil sa kaliwa’t kanang kapahamakang dala nito na maaaring sumira ng buhay at pag-asa. Ngunit ang bantang ito ay hindi sapat na dahilan para sumuko sa laban sapagkat ito ay isang hamon na susubok sa katatagan at pagiging matapang sa pagharap ng hamon sa buhay upang maabot ang kinabukasang inaasam. Kung kaya bilang mamamayan kinakailangan na magkaisa, maging responsable at matapang ang bawat isa dahil ang mga ito ay mabisang paraan para masugpo at maiwasan ang epektong dala ng COVID-19.

natin ang pagbabago na ating minimithi para sa bayan sa paraang nakasunod sa batas ng diyos at batas ng tao.

Sa kabuuan, marami man ang pagkakamaling pagbabago ang naganap sa ating lipunan kinakailangan pa rin na maging matapang ang bawat isa at maging responsable na tumulong para baguhin ang ating kasaysayan, ang kasaysayang nakaukit sa ating mga puso na walang patutunguhan at pawang kaguluhan lamang. Kung kaya nararapat lang na magkaisa ang bawat pilipino tungo sa pagbabago na nararapat paea sa ating, ang pagbabago na may magandang kahihinatnan at ibubunga sa ating bayan dahil ang usaping ito ay hindi na tungkol sa katiwalian at pagkukulang gobyerno kundi ang pagtulong at paggawa sa responsibildad ng bawat isa bayan na pangalagaan at pahalagahan ito.

LUNTIANG LAMBAK

PATNUGUTAN Lorelie Josol Patnugot sa Balita

Jessieboy Ubanan Patnugot sa Editoryal

Gwynn Cristine Apdua Patnugot sa Lathalain

Arriane Ganub Patnugot sa Agham

Kyla Mae Cafe Patnugot sa Isports

Jade Catipay Talarawan

Mariel Faith Emnase Tagakuha ng Litrato

Kierl Ezrah Ramil Taga anyo

Merlita Montilla Tagapayo

Rodulfo C. Villarosa Ed. D. Principal Consultant

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

AGAW-ATENSYON Pamasaheng Dagdag Pasanin John Ariel Valenzona

N

aging usap-usapan sa kasalukuyan nang munisipalidad ng Kapatagan, Lanao del Norte ang dobleng singil ng pamasahe dahil sa pandemya, kung saan marami sa mga mamamayan ng bayang ito ang umaalma sa nangyayaring ito dahil sa hirap na dinaranas ng bawat isa sa gitna ng nakakabahalang banta ng COVID-19. Ito ay nararapat na pagtuunang pansin ng lokal ng pamahalaan ng lungsod upang mabigyang linaw at solusyon ang suliraning ito.

Ipinahayag ni mayor Barry Baguio na kaya tumaas ang singil ng pamasahe ay dahil limitado lamang ang maaaring ipasakay na pasahero sa mga pampublikong sasakyan tulad ng sikad-sikad, traysikel at iba pa para obserbahan ang social distancing. Kung kaya isinulong niya raw ang ordinansa na isa o dalawang pasahero lang papasakayin ng mga drayber sa kanilang sasakyan alangalang sa kaligtasan at kalusugan ng lahat.

Ngunit hindi maiitatanggi na ang dobleng singil ng pamasahe ay isang dagdag pasanin para sa mga Kapataguenos dahil sa hirap na nga sila sa pantustos ng pangangailangan araw-araw at paghahatid-kuha ng modyul sa paaralan mas mahihirapan pa sila dahils sa pagtaas ng pamasahe.

Ayon kay Gng. Angus pasahero ng isang sikad-sikad, ang dobleng singil ng pamasahe ay naging dagdag problema sa kanilang mga pasahero dahil sa sampung pisong pamasahe noon ay naging dalawampu na nitong kasalukuyan na sana’y ilalaan niya pandagdag sa pambili ng pagkain. Dagdag pa niya, napilitan daw siyang maglakad papuntang palengke o paaralan para makatipid ng pamasahe para pambili ng pangangailangan nila sa bahay.

Samantala, ang isyung ito ay naging problema rin ng mga mag-aaral gaya ni Claire na nakitira sa karatig lungsod ng Kapatagan at kasalukuyan ngayong nag-aaral sa pamantasan ng Kapatagan National High School (KNHS). Dahil ayon sa kanya, malaki ang pagtaas ng singil pamasahe sa kanila na dahil noon daw ay 20 lang ngayon naging 40-60 na mas nagpapahirap sa kanila na pumunta sa bayan ng Kapatagan para bumil ng pagkain at pumunta ng paaralan dahil sa napakataas na singil ng pamasahe.

Sa kabilang banda, ang isyung ito ay tama at patas na paraan para mga drayber at pasahero. Sapagkat ayon kay Manong Fernando isang drayber ng sikad-sikad, ang dobleng singil ng pamasahe ay hindi isang opurtunidad sa kanila sapagkat kung tutuusin raw ay mas malaki pa ang kinikita nila noon dahil sa maaari silang magpasakay ng 3-4 na pasahero na ang katumbas ay 40 pesos na kita kaysa ngayon na 20 lang kada biyahe at kadalasan pa nga raw ay walang sumsakay sa kanila.

Sa aking palagay, ang iyung ito ay hindi nararapat na gawing isang malaking problema dahil sa katotohanang ito ang tama at patas na paraan sa bawat panig. Dahil kung susuriin nating mabuti mas madedehado ang mga pampublikong drayber kung hindi tataasan ang singil ng pamsahe gayong nilimitahan sila na 1 o 2 lang ang maaaring isakay nila. Malulugi sila sa kanilang hanapbuhay at maghihirap sa pagtustos sa pangangailangan ng kanilang pamilya. sa katunayan, mas mahina nga raw ang kita nila ayon kay manong Lito dahil sa malimit nalang ang mga taong sumasakay sa kanila.

Sa kabuuan, ang dobleng singil ng pamasahe ay maituturing na problema ng mga pasahero sa bayan ng Kapatagan ngunit mas magiging problema rin sa mga drayber lang ang hanapbuhay kung hindi taasan ang pamsahe sa gitna ng pandemya at bagong ordinansa dahil sa hindi ito makatrungan sa kanila. Kung kaya kinakailangan na maging responsable ang bawat isa na intindihin ang tunay na sitwasyon at mga pagbabago ng ating bayan dahil karapatan ng bawat isa ang mabigyan ng pantay na karapatan. Kaya nararapat lang na sundin ng bawat isa kung anong tama at isinulong ng lokal na pamahalaan lalo na’t kung layunin nito ay ang kaligtasan at kabutihan ng lahat.

opinyon

7

LUGMOK NA LUGMOK

Walang humpay na Kahirapan

M

Jessieboy Ubanon

araming tao man ang pinagpala sa mundo ngunit hindi maiwaglit na mas marami pa rin ang mga taong naging pariwara at nakararanas ng paghihirap dahil sa walang katapusang pagdarahop at patuloy na nagpapahikahos sa kanila.

Naging usap-usapan sa kasalukuyan ang kahirapan sa ating bansa dahil sa patuloy na pagtaas ng bilang ng mga mamamayang naghihirap at patuloy na maghihirap dahil sa mabagal na aksiyon ng gobyerno dahil sa pagiging sakim ng ibang politiko sa kapangyarihan ay kayamanan ng bansa. Kung kaya nararapat lang na bigyang pansin at solusyon ng ating pamahalaan nang sa ganun maibsan ang paghihirap ng mga Pilipino sa bansa sapagkat ang usapin ito ay maaaring maging panghabang buhay na maging suliranin na kakaharapin ng atjng bansa kaya nararapat lang na tugunan ito ng ating gobyerno.

Ngayong taon mas lumaki pa ang isyu ng patungkol sa sa kahirapan sa pilipinas dahil sa kaliwa’t kanang problemang kinakaharap ng ating bansa. Isa sa mga sanhi nito ay ang COVID-19 na nag-iiwan ng isang malaking epekto sa iba’t ibang sektor ng bansa. Kawalan ng trabaho, malimit na mga adbokasiyang pangkahirapan, pagiging korup ng mga politiko, 15 bilyong piso na nawala sa Philhealth o mga ninakaw na pondo mula sa iba’t ibang sector at proyekto ng mga namamahala at ang hindi pagbibigay halaga sa mga mamamayang kabilang sa low class ang iba pang dahila kung bakit walang humpay na kahirapan ang dinaranas ng karamihan ngayon.

Ayon sa Departamento ng DSWD, isang napakaseryosong usapin ang isyu patungkol sa kahirapan kung kaya kinakailangan ng gobyerno na magsumite ng mga programang magbibigay solusyon sa problemang ito, nang sa ganun may katuwang ang programang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4P’s) at iba pa na tumulong sa mga mahihirap na nais na makaranas ng

kaginhawaan at katuwang sa pagabot ng kanilang mga pangarap.

Samantala, karamihan sa mga mamamayan ng Kapatagan, Lanao del Norte o humigit kumulang 85 porsiyento ng mamamayan ang patuloy na nakakaranas ng kahirapan sa buhay ang naitala sa munisipalidad na ito dahil sa kakulangan ng trabaho at pagkukunan ng hanapbuhay lalong-lalo na ngayong may pandemya, na siyang nagpapatunay na hanggang ngayon kahirapan pa rin ang pinakaproblema ng bansang Pilipinas.

Sa kabilang banda, ang isyung ito ay responsibilidad ng bawat isa kung kaya’t kinakailangan din ng kooperasyon, pakikiisa at paggawa ng bawat indibidwal sa kanilang mga tungkulin sa bayan at sa buhay nang sa ganun mas mapadali ang pagbibigay solusyon nito. Dahil dito, isang napakaimportanteng bagay ang gawin ng mga mamamayan ang kanilangbparte na baguhin ang kanilang estado sa buhay at guminhawa katuwang ang mga programa at adbokasiya na itinatag ng pamahalaan.

Sa kabuuan, maaaring panghabang buhay na kakaharapin ng ating bansa ang kahirapan ng ating bansa ang kahirapan, ngunit hindi ito sapat na dahilan para ito ay pabayaan at hindi bigyang halaga sapagkat kahit na pagbaliktarin ang mundo karapatan pa rin ng bawat Pilipino ang matugunan ang kanilang pagkukulang at maibigay kung ano yung dapat at nararapat na para sa kanila. Higit sa lahat ang matulungan sila na maabot ang kanilang mga inaasam sa buhay gg sa ganun magkaroon ng pagbabago ang ang bayan, pagbabago na may magandang maidudulot at magtutulak sa ating bansa na maging maunlad.

NAKAKAMANGHA

N

Taglay ng Pilipino: Kakaiba

John Ariel Valenzona

aging usap-usapan sa kasalukuyan ang pandemyang dulot ng COVID-19 sa bansa na siyang nagpapahirap sa mga mamamayang Pilipino sa panahong ito. Ngunit gaano man kahirap ang dinaranas ng nakararami ngayon makikita pa rin sa bawat Pilipino ang katatagan at kadakilaan sa kabila ng pandemya. Kung saan ito ay nararapat gawin alang-alang sa kanilang kapakanan at kinabukasan.

Dahil sa pandemya naging mas mahirap sa mga Pilipino ang makapamuhay ng mapayapa, masaya at masagana sapagkat kahit na paglabas ng bahay ay nakababahala na sa kung ano ang maaaring mangyari sa ating mga sarili. Hindi lang yan dahil pati ibang sektor ng ating bansa ay naapektuhan, kung saan pati pag-aaral ng mga bata, hanapbuhay ng bawat indibidwal at ekonomiya ng bansa ay apektado. Gayunpaman, alam nating lahat kung gaano katatag, katapang at responsable ang lahat ng Pilipino na kung saan maaasahan mong kahit na anong unos o dagok ng buhay man ang darating lalaban at lalaban pa rin sila para sa kanilang buhay. Ito ang dahilan kung bakit naiiba ang mga Pilipino sa lahat dahil sa kakaibang katangiang ating tinataglay.

Sa katanuyan, makikitang lugmok na sa kahirapan ang bansang Pilipinas ngunit ang nakakatuwa o nakakagalak ay masaya at matatag ang mga Pilipino sa pakikipaglaban sa hindi nakikita at nahahawakan na kalaban at pursigido na ipagpatuloy

ang kanilang buhay sa kabila ng kahirapang dinaranas upang makaahon at makamit ang tinatamasang bagong umaga.

Ayon sa mga eksperto at saksi ng mga kalamidad, hindi na bago ang pandemyang ito sa mga Pilipino sapagkat noon pa lang tanyag na raw tayong kilala bilang matatapang, matatag at walang inaatrasang hamon sa buhay. Dagdag pa nila, dahil ang mga pinoy daw ay may positibong pananaw sa buhay at paninindigang matagumpayan ang kakaharapin problemang darating sa buhay sa pamamagitan ng tibay ng loob, lakas ng puso at isipan, paniniwalang kaya at malalampasan ito.

Ayon pa sa kanila, nararapat taglayin ng bawat isa, maging ang mga mamamayan ng ibang bansa para malampasan ang anumang dagok ng buhay at maipagpatuloy ang naudlot na nakasanayang pamumuhay.

Ito ay malugod na pinapairal sa mga mag-aaral ng Kapatagan National High School (KNHS) dahil naniniwala si G. Rodulfo Villarosa punnongguro

ng paaralan, na magiging isang matapang at kahanga-hanga mag-aaral ang mga estudyante sa KNHS kung paiiralin nila ang kanilang puso at isipan na maging dakila at matatag sa gitna ng pandemya o sa kabila man ng mga mahihirap na pagsubok sa buhay. Kung kaya hinihikayat niya ang lahat ng mga mag-aaral sa naturang paaralan na pagtibayin ang kanilang mga sarili at maging isang dakilang mamamayan sa kabila ng samu’t saring kalimidad at problemang kakaharapin.

Sa aking palagay isang napakahalagang katangian na dapat taglayin ng bawat isa ay ang pagigiging matatag at dakila sa kabila ng pandemya Ito at isang napakahalagang katangian na dapat taglayin ng bawat isa pagiging matatag at dakila sa kabila ng pandemya o ng iba pang kalamidad sapagkat naniniwala ako na gamit ang katangiang ito malalampasan ng bawat indibidwal ang dilemang kinakaharap ng bansa at buong mundo sa kasalukuyan. Higit sa lahat, dahil naniniwala ako na kung may-

roon ka nang katangian na ito walang mahirap o imposibleng bagay para sayo dahil alam mong kaya mo at ibubuhos mo ang lahat ng mayroon ka maabot mo lang ang iyong minimithing tagumpay. Kung kaya masasabi kong kinakailangang mayroon ang bawat isa ng katangiang ito para magkaroon ng magandang buhay.

Sa kabilang banda, nakasanayan o importante man para sa mga Pilipino ang pagiging dakila at matatag sa kabila ng pandemya hindi ito sapat na dahilan para hindi tugunan ng ating pamahalaan ang kanilang responsiblidad para sa bayan at sa ating mga mamamayan dahil sa katotohanang hindi ito isyu patungkol sa pagnonormalize ng resiliency sa mga mamamayan kundi sa pamumuno at aksiyon na nararapat nilang ibigay para sa mga nangangailangan.

Kung kaya kinakailangan pa rin ng ating pamahalaan na gampanan ang kanilang tungkulin sa inang bayan at maging katuwang sa mga mamamayang mdakila at matatag sa tulong ng mga adbokasiyang layunin ang

pangatawanan ang pagpapahalaga sa karapatan ng mga Pilipino.

Sa kabuuan, kinakailangan na ugaliin ng bawat isa ang pagiging matatag at dakila sa gitna ng pandemya dahil sa katotohanang isa ito sa pinakamabisang paraan para mapagtagumpayan ng bawat indibidwal ang hamong mayroon tayo ngayon. Nararapat din na pairalin ng bawat mamamayan ang kanilang puso’t isipan na gawin kung ano ang tama at panatilihing positibo ang mga pananaw sa buhay. Higit sa lahat, kinakailangan na taglayin ng bawat tao ang katangiang ito upang magampanan ang kanilang mga tungkulin sa bayan at mapatunayang walang makakahadlang sa kanila sa ipagpatuloy ang buhay na gusto nila, ang pag-abot sa mga pangarap nila at ang maipakita sa buong mundo kung bakit kakaiba tayong mga Pilipino sa lahat ng tao sa mundo na kung maituturing na perlas ng silinganan sa bansang Pilipinas.

8

opinyon

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

NAKAKABAHALA

LABAN NG LABAN

Batang Mamahayag nalimitahan ang kilos

N

Jessieboy Ubanon

akakalungkot isipin na dahil sa naging epekto ng pandemya sa bansa ngayong taon naaapektuhan pati ang buhay ang mga mamahayag na kung saan limitado ang kilos at maaaring gawin ng bawat isa. Ngunit para sa mga responsableng tagapamahayag hindi ito maituturing na dahila para lisanin at pabayaan nila ang tungkulin bilang tagapagsulat at tagapamigay ng ulat, impormasyon at ideya sa mga kaganapang nangyayari sa bayan. Kung saan ito ang nararapat gawin ng bawat mamahayag upang maipakita na walang anumang bagay ang makakahadlang upang hindi gawin ang kanilang mga tungkulin. Datapwat gawing hamon upang mas mapatibay, mapaigtig at mapalaganap ang kahalagahan mg dyurnalismo sa bansa.

Makikita na limitado ang kilos ng lahat ng tao sa bansa ngayon dahil sa COVID-19 ngunit patuloy parin sa pagbibigay serbisyo ang mga kasapi campus dyurnalismo para magbigay kaalaman sa mga mamamayan. Dahil sa katunayang nais nilang ipagpatulog ang paglilingkod sa bayan gamit ang kanilang mga ideya at kakayahan sumulat at mag-ulat sa mga tunay na kaganapan sa bansa kahit na sa gitna ng nakakatakot at nakakamatay ng COVID-19.

Ayon kay Gng. Montilla, tagappayo ng campus journalism ng paaralan ng Kapatagan National High School (KNHS) na kahit sa gitna ng hamong kinakaharap ng ating bansa ngayon patuloy niyang hinihikayat ang mga kabataang kabilang sa dyurnalismo na gawin ang kanilang tungkulin at mas maging mapanuri, masigasig sa pagkalap ng mga impormasyon, at matapang na magbigay impormasyon sa ating lipunan.

Dahil sa katotohanang obligasyon nila na tumulong at maging responsable sa paggawa ng kanilang mga tungkulin sa bayan bilang usang mamahayag upang magkaroon ng sapat na kaalaman ang lahat ng mamamayan.

Dagdag pa niya, ang tunay na mamahayag ay hindi ni kailanman susuko at aatrasan ang kaniyang tungkulin sa bayan kahit na anumang hamon ang kaniyang hinaharap kaya para sa kanya habang may pag- asa kailangan ng mga mamahayag na bumangon at ipagpatuloy ang kanilang nakasanayang tungkulin para sa inang bayan at kinabukasan ng lahat.

Sa kabilang banda, dahil

sa kapahamakang dala ng COVID-19 sa bansa marami sa mga batang mamahayag ang tumigil sa pagiging parte ng campus journalism at nagfocus sa akademika dahil sa pansariling kapakanan at problema. Sa katunayang mahirap para sa iba ang prosesong gagawin ngayon kumpara noon lalo pa’t online at modular learning approach ang mayroon tayo ngayon na posibleng dahilan na maoverloaded sa gawain at mastress ang karamihan sa mga mamahayag, dahilan kung bakit marami sa mga journalist ang umalis upang unahin ang akademiks at ang maging ligtas sa kapahamakan.

Sa kabuuan, marami man ang huminto sa pagiging kasapi ng campus journalism hindi pa rin ito sapat na dahila para sumuko at maghintay nalang sa wala ang lahat dahil tiyak na may mga kabataan pa rin ang gustong makibahagi at makiisa sa layuning tumulong sa pagbibigay impormasyon ag pagdadag kaalaman sa mga mamamayan sa tunay na sinapit ng ating bansa kahit na gitna ng kapahamakang dala ng COVID-19. Dahil marami pa rin sa mga kabataan ang may pasyon at malasakit sa inang bayan na handang tumulong upang magkaroon ng sapat na kaalaman ang lahat, magkaroon ng pagbabago at magandang kinabukasan gamit ang dyurnalismo sa gitna ng pandemyang ito dahil Once a journalist, always a journalist na handang tumulong at makibahagi para maging tulay ng pagbabago at daan tungo sa bagong Umaga.

Banta ng Isipan

N

Johnry Camahalan

akakalungkot isipin na sa dinami-daming problemang kinakaharap ng ating bansa ngayon na nakakaapekto sa buhay ng mga Pilipino makikitang hindi pinagtutuunang pansin ang isyu patungkol sa problemang pangkaisipan na kalusugan. Kung saan ang usaping ito ay hindi isang biro at kailangan ng masusing pagbibigay aksyon dahil sa katotohang buhay at kinabukasan ng isang tao ang nakataya dito. Kung kaya kinakailangan na maging mapanuri at responsable ang ating pamahalaan at ang mga mamamayang Pilipino na magkaisa sa pagbibigay solusyon at pagtulong sa mga taong may mental health issues.

Dahil kaliwa’t kanang problemang mayroon tayo ngayon ang isa sa mga dahilan kung bakit malaki ang posibilidad na maraming indibidwal ang makararanas ng mental outbreak, stress at depression na isang hindi magandang usapin kung isyung pangkalusugan na ang pag-uusapan kung kaya malaki ang responsibildad ng bawat tao na maging katuwang ng DOH na tumulong sa mga taong nakakaranasa nito.

Ayon Department of Health (DOH), 45% sa posibilidad na patayin ng isang ang kanyang sarili ay dahil sa depresyon o problema pag-iisip kung mas lalong tumaasa ng bilang ng mga indibidwal ng nagpapakamatay ngayon ay dahil daw umano dito dahil sa mga problemang pangkaisipan na iniinda ng karamihan ngayon dahil pahirapang gawain sa kanilang trabaho, modyuls at shool requirements, boredom, problema sa pamilya at pinansiyal na dulot ng pandemya mula sa COVID-19.

Dagdag pa nila, ang isyung patungkol sa pagpapakamatay ay nangangailangan ng agarang pagtugon mula sa kanila at mga taong makakatulong na maibsan ang mabigat na damdaming dala-dala ng mga nakakaranas nito upang matulungan silang makabangon at makawala sa hawlang nag-aalis sa kanila ng kalayaan para mamuhay ng normal at magkaroon ng masayang pamumuhay. Higit sa lahat, upang matulungan sila na labanan ang kanilang problema sa pag-iisip na maaari nilang ikamatay sa pamamagitan ng pag-intindi sa kanila, pamamahal at pagpapahalaga.

Sa katunayan, ang isyung ito ay ikinababahala ng mga guro ng Kapatagan National High School (KNHS) dahil sa malaki raw

Institusyong Bayanihan para sa de kalidad na Paaralan Johnry Camahalan

Nakakasiyang isipin na nakasanayan na nang mga Pilipino ang makibahagi sa pagsasaayos ng paaralan para sa bagong taong pasukan ng mga mag-aaral. Dahil nito lamang nakaraang araw isinagawa ng Kapatagan National High School ang Brigada Eskwela na may temang, “ Matatag na bayan para sa maunlad na paaralan” na kung saan ang pagsasagawa nito ay maituturing nang isang institusyon. bilang isang paghahanda at simula ng pagbabago tungo sa maunlad na bayan. Dahil sa katotohanang may mga kakulangang sa paaralan na matustusan lamang kung makitungo at makibahagi ang isang komunidad para sa layuning maibigay kung ako ang nararapat para sa mga kabataang mag- aaral.

Dagdag pa niya, maaaring ang institusyong ito ang makakatulong para magkaroon ng masinop at magandang paaralan na mayroon ding magandang kalidad ng edukasyon. Dahil sa katotohanang ang gawaing ay isa ring paraan para magkaroon ng magandang relasyon ang bawat mag-aaral, magulang at mga guro para magsama-samang itaguyod ang isang maunlad na komunidad at kapitbisig na isulong ang mga programa o adbokasiyang kailangan ng paaralan.

Sa kabilang banda, hindi maitatanggi na marami pa rin sa mga mag- aaral at mga magulang ang hindi aktibo sa pagiging bahagi ng institusyong ito dahil sa malimit na panahong libre sila o di kaya’y dahil sa personal ng problema.

Sa kabuuan, kinakailangan na maging responsable ang bawat isa na tumulong sa mga bagay na makabubuti sa mga kabataang mag-aaral, makibahagi at makiisa sa bayanihang brigada eskwela para isulong ang masinop at magandang antas na paaralan. Higit sa lahat, kapitbisig na supurtahan ang mga adbokasiyang gaya nito na ang layunin ay ang kabutihan para sa lahat. Kung kaya tara na’t makibahagi sa isang kagalanggalang na institusyong tiyak ang kaligtasan, kagandahan, magandang kinabukasan at maunlad na bayan.

ang posibildad na marami sa mga mag-aaral ng KNHS ang maaaring makakaranas nito.

Ayon kay G. Jonnie Patorio isa sa mga guro ng KNHS, nakikita niyang marami sa kanyang mga estudyante ang nahihirapan sa pagsagot ng modules at iba pang indibidwal na gawain kung kaya nababahala siya sa kalusugang pangkaisipan ng kanyang mga mag-aaral lalo pa’t marami raw sa mga ito ang nagsasabing pagod at stress sila sa paggawa nito na maaaring makaepekto sa kanilang pag-iisip.

Sa kabilang banda, marami ring mga tao ay irresponsable at walang pakialam sa nararamdaman ng iba na imbes na tumulong sa mga taong may ganitong sitwasyon mas pinasama pa ang sitwasyon nila dahil sa pangungutya at diskriminasyong natatanggap nila. Hindi biro ang makaranas na ganitong problema at hindi mo masasabing hindi ito dahilan para magpakamatay ang isang tao.

Maaaring simpleng problema lang ito sa mga taong hindi pa ito nararanasan ngunit ang hindi nila alam ay kabiyak nito ang buhay ng isang tao na maaaring mawala sa anumang oras.

Sa kabuuan, maituturing man na isang napakabigat na isyu ang mental health issue dahil sa masamang maidudulot nito sa buhay ng isang indibidwal kinakailangan pa rin ng bawat is ana pahalagahan ang kanilang mga sarili lalong-lalo na ang kanilang kalusugang pangkaisipan. Dapat din na pairalin ng bawat isa ang kanilang isipan na maging positibo sa pagharap ng mga problema gay anito. Higit sa lahat, kinakailangan din na maging responsible, maunawain at ehemplo ang bawat isa sa pagsusulong ng mga adbokasiyang layunin na matugunan ang isyu patungkol sa mental health alang-alang sa Karapatan at kabutihan ng lahat.

BATANG INA Sa Pamantasan ng KNHS

KAPANSIN-PANSIN

Layunin ang institusyong ito na gawing maayos ang paaralang papasukan ng mga bata at gawing malinis ang kapaligiran nang sa gayun tiyak ang kaligtasan ng mga mag-aaral. Isa rin sa mga rason kung bakit isinasagawa ito ay upang pagandahin ang mga silid- aralan nang sa ganun maging presentable at masinop itong tingnan na makapagbibigay ng dagdag interes sa mga mag- aaral na maging pursigido sa kanilang pag-aaral.

Ayon kay Gng. Rodulfo C. Villarosa, punongguro ng Kapatagan National High School (KNHS) isang malaking tulong umano ang maibibigay ng institusyong ito sa paaralan sapagkat dito makikita mo ang pagkakaisa ng nga magulang at mga mag- aaral na ayusin ang anumang kailangang ayusin at baguhin ang dapat na baguhin

LUNTIANG LAMBAK

S

Johnry Camahalan

a katunayan, para sa akin kinakailangan na maging responsable ang bawat kabataan sa kanilang mga desisyon at kilos na isasakatuparan lalong-lalo na ang pagsunod sa kanilang mga magulang at pagpapahalaga sa kanilang mga pangarap sa buhay. Kinakailangan din na pairalin ng bawat isa na hindi madali ang buhay ng isang batang ina o ama lalo pa’t mahirap ang takbo ng buhay ngayon kung kaya nararapat lang na pairalin ng bawat indibidwal ang kanilang puso’t isipan na gawin kung ano yung makakatulong at magdadala sa kanila ng tagumpay.

Sa kabilang banda, hindi natin maitatanggi na marami pa ring kabataan ang inililigaw ang kanilang landas at patuloy sa paggawa ng kababalaghan na makakasira sa kanilang buhay at pangarap ng kanilang mga magulang para sa kanila. Kung saan mas pinili ang pangmadalaing kasiyahan ngunit maaaring buong buhay na pagsisihan dahil sa epektong dala-dala nito. Dahil dito masasabi na ang teenage pregnancy ay di kailanman magiging mabuti sapagkat kaakakibat nito ang mahirap at mapait na buhay na kakaharapin sa bandang huli.

Sa kabuuang paglalahad malaking isyu sa panahon

ngayon ang teenage pregnancy o maagang pagbubuntis ng mga kabataan na kung saan nagiging sanhi ng pagkasira ng kanilang kinabukasan. Gayunpaman, nasa sa iyo pa rin ang desisyon kung papasukin mo ang mundo ng pagiging batang magulang at maranasan ang mahirap na pamumuhay o piliin ang mga bagay na katumbas ay tagumpay. Maituturing man na malaking problema ito sa ating bansa ngunit ang mahalaga ay may magagawa ang bawat isa para maiwasan ito at ito ay ang maging bukas sa iyong pamilya at gawin kung ano ang tama at makakabuti sa iyong sarili.

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

KATAKOT-TAKOT

Nakakabahalang grasya ng COVID-19 vaccine

N

Laban para sa Karapatan

Johnry Camahalan

U

Johnry Camahalan

sap-usapan ngayon sa bansa ang salitang “stay at home” dahil sa patuloy na banta ng COVID-19. Kung saan ito ang dahilan kung naging libangan ng nakararami ang pagiging aktibo sa social media upang makipag-usap sa kanilang mga kaibigan, mahal sa buhay at maglibang sa panonood ng iba’t ibang klase ng video.

Nakakasayang isipin na kahit naghihirap at may kapahamakang nangyayari sa bayan nagawa pa rin ng bawat isa na maging masaya at matapang na ipagpatuloy ang kanilang nakasanayang pamumuhay. Kung saan ito ang nararapat gawin ng bawat isa ng sa ganun magkaroon ang bawat indibidwal na may positibong pananaw sa buhay anumang hirap ang daranasin at kakaharapin sa buhay.

Kamakailan lamang, nagsimula ang pandemya ng mundo na kung saan naapektuhan ang lahat bansa sa mundo kalakip na ang Pilipinas.

Dahil dito maraming mamamayan ang naging apikatdo ang trabaho at malayang pamumuhay dahil sa executive order na naglalayong pagbabawalan ang mga mamamayang Pilipino na magtipontipon at lumabas ng bahay sa gitna ng lagim na dala ng COVID-19.

Malungkot man at limitado ang galaw ng bawat isa sa panahon ngayon, ngunit hindi maitatanggi na matapang pa ring hinarap ng lahat ng mga Pilipino ang suliraning ito. Datapwat nakahanap sila ng bagong libangan at nakapangalap ng bagong kaalaman mula sa social media. Kung saan naging aktibo ang maraming tao lalong-lalo na ang mga mag-aaral ng Kapatagan National High School (KNHS) sa paggawa ng mga videos, pagsasayaw, pagkanta, panonood ng mga pampagoodvibes, pakikipaghalubilo at pagkakakitaan ang bawat indibidwal.

Ayon sa Worl Health Organization (WHO) isang magandang gawain ang ipinapakita ng mga Pilipino sa gitna ng COVID-19 sapagkat makikita natin kung paano nila tinanggap ang hamong ito at gumawa ng paraan para bumangon. Makikita na naging libangan nga ng nakararami ang social media sapagkat nangunguna na ang Pilipinas sa mga bansang may pinamataas na antas ng gumagamit nito. Ang kilos ring ito ng mga mamamayan ay isang magandang simula upang maging matatag at handa sa anumang hamon ng buhay sapagkat isang napakaimportanteng bagay ang

pagiging masayahin at positibo sa buhay kahit na may kahirapan at kapahamakan dahil ito ang tutulong sa bawat isa na maging matagumpay.

Pahayag naman kay Gng. Montilla guro ng KNHS, kaya naging libangan ng karamihan ang Socila Media ay dahil sa nakakatulong upang maipakita ng bawat indibidwal ang kanilang angking talento. Dagdag pa niya, ito rin ay nakakatulong upang maibsan ang ang kanilang stress o pagod sa paggawa ng modules at iba pang aktibidad sa paaralan. Maging sa mga kabataang mag-aaral raw ng KNHS ay naging libangan ito upang maglibang at makibahagi sa iba ng kuwento sa gitna na ng pandemya at matanggalan ng stress dahil sa kaliwa’t kanang modules at school requirements.

Sa kabilang banda, hindi lahat ng makikita at nangyayari sa social media ay maganda dahil sa katotohanang may mga masasamang bagay at gawain na makikita dito. Halimbawa na ang mga malalaswang videos, immoralidad, panghuhusga, pananakot at iba pa. Kung saan maaaring makakaapekto sa kalusugang pangkaisipan o sa buhay ng isang tao Sa kabuuan, isang magandang ideya ang nabuo ng bawat mamamayan na gawing libangan ang social media sapagkat nakakatulong ito para maiwasan ang stress at kapahamakang dala ng COVID-19. Makakatulong din ito na maging positibo sa buhay ang bawat indibidwal sa kabila ng pandemya at samu’t saring gawain sa paaralan, tahanan at trabaho.

Magastos na Balabal

katapusang kalayaan bunga ng matatag na paninindiWalang gan at matapang na pakikipaglaban! pang ang lahat ng mga mag-aaral ng KNHS sa kanilang paninindigan na ipaglaban ang kanilang Karapatan sa mga mang-aapi at tiwaling namumuno sa legal at tamang paraan alangalang sa kabutihang panlahat.

Sa kabilang banda, kaakibat ng isang kilusan ang maaaring pagkakaroon ng madugong labanan at pagpapahirap sa mga raliyista gamit ang anumang uri ng dahas, na kung saan kinakailangan na ang bawat isa ay maging handa at maingat sa pakikisapi ng kilusang ito ng sa ganun masisiguro ng bawat isa ang kanilang kaligtasan habang nakikipaglaban sa karapatang nararapat na para sa kanila at pamamalakad na kinakailangan ng bansang Pilipinas upang maging produktibo.

Sa kabuuan, kinakailangan na ang bawat mamamayan ay maging mapanuri, responsable at matapang na umaksiyon bilang pagpapahalaga sa karapatan ng bawat isa at kabutihang panlahat. Sapagkat bilang isang mamamayang pilipino tungkulin ng bawat isa na iangat ang Pilipinas at isulong ang mga adbokasiyang nangangalaga at nagpapahalaga sa pantay-pantay na karapatan alangalang sa bayang mapayapa, masaya at may magandang kinabukasan na patutunguhan. Dahil dito, responsibilidad ng bawat pilipino na isulong at maging parte pagbabago, ang pagbabago na walang humpay na kasiyahan at kaunlaran.

Libangan sa gitna ng Pandemya

DAGDAG PASANIN

Johnry Camahalan

Nakakasiyang pagmasdan ang mga mamamayang nagdiriwang sa ika-35 anibersaryo ng Edsa People Power ngayong taon. Upang magbigay - pugay sa kanilang pagkakaisa at malasakit sa bayan na makamtan ang wastong pamamalakad ng bansa at pantay-pantay na karapatan ng mga Pilipino. Kung saan ito ang nararapat na gawin para maipakita ang kahalagahan at matapang na pakikipaglaban sa hindi kagalang-galang na pamamaraan ng pamamalakad sa bansang pilipinas.

Itinaguyod ng mga mamamayang pilipino ang EDSA PEOPLE POWER upang magkaisa ang lahatna isigaw ang pagbabago, ang pagbabago na ikabubuti ng lahat. Sa katunayan, layunin ng kilusang ito ang patalsikin si Pangulong Ferdinand Marcos sa kanyang posisyon dahil sa tiwaling nagawa nito at pagpapahirap sa mga Pilipino lalong lalo na ang martial law.

Ayon sa tagapangasiwa ng batas at mga eksperto sa human rights, isang magandang hakbang ang isinagawa ng kilusang ito na usisain ang gobyerno at gawing bukas sa publiko ang hinanaing ng bawat isa sa kanila tungkol sa suliraning pangkarapatan at hindi magandang pamamalakad ng gobyerno na gumagamit ng dahas, na hindi naaayon sa mata ng Diyos at batas ng tao.

Kung kaya dahil dito malugod na pinayuhan ni sir Rodulfo Villarosa punongguro ng Kapatagan National High School (KNHS), na maging mata-

9

KASIYA-SIYA

akakasiyang isipin na may bakuna na ang ating bansa kontra COVID-19. Kung saan maaari itong maging daan upang mapaibsan ang paglaganap ng COVID-19 sa bansa. Ngunit hindi lahat ng mga bakuna ay epektibo at mapagkakatiwalaan sapagkat ang iba sa mga ito ay maaaring magdadala ng kapahamakan sa bawat isa kung kaya kinakailangan na maging mapanuri at matalino sa pagpili ang ating pamahalaan sa bakunahan ituturok sa mga Pilipino na kung saan masisiguto na ligtas sila sa kapahamakan.

Kinakailangan din na maging responsable at mapanuri ang mga mamamayan sa mga bakunang ituturok sa kanila alang-alang sa kanilang kapakanan at kaligtasan. pagsasagawa ng sarbey sa mga guro ng Astrazaneca, Pfizer at Sinovac ang mga bakunang mayroong supply ang bansang KNHS. Sa aking palagay, sa panahon ngayon pilipinas nganyon. Kung saan ang mga kinakailangan na pairalin nv bawat isa ang ito ay may magkakaibang efficacy rates kanilang isipan ng mag-isip ng mabuti at na naaring mababa o mataas ngunit ang maging napanuri lalong lalo na sa usaping pinakamabisang tanong na kailangang patungkolsa bakuna at ating kalusugan. maaagit ng mga bakunang ito ay kung Sapagkat ang sa sitwasyon ngayon ligtas ba itong iturok? O di kaya’y wala maraming posibilidad na maaaring nalgay ba itong kapahamakang dala sa ating pangangatawan? Sapagkat kinakailangan ka sa alanganin o di kaya’y kapahamakan kaya dahil dito kinakailangan na ipakita ng ating pamahalaan na makuha ang ng bawat isa ang pagiging matalino sa tiwala ng mga mamamayan sa mga bakunang itutrok nila lalo pa’t kagustuhant pagdedesisyon at pagpapahalaga sa kanikanilang kalusugan upang mapanatiling af karapatan ng bawat indibidwal na ligtas at malusog ang ating pangangatawan. protektahan af maging segurista sa Sa kabilang banda, hindi dapat iasa ng lahat kanilang kaligtasan. ang kanilang kalusugan sa DOH at bakuna Kamakailan lang, nagsimula ng magturok kontra COVID-19 sapagkat kung kaisipang ang Department of Health (DOH) ng mga pabgkalusugan ang ating pag-uusapan bakuna laban sa COVID-19 na siyang responsibildad ng bawat indibidwalna nararapat gawin bilang pagtugon sa pangalagaan ito at protektahan dahil sa pandemya ngayon sa iba’t ibang lugar katunayang “ Prevention is better than ng Pilipinas partikular na sa munisipalidad cure” at bilang tao you have to take care ng Kapatagan, Lanao del Norte. Ngunit yourself first and secure you safety. Kung sa hindi inaasahang bunga niyo ay mas dumami pa ang bilang ng kaso ng covid o kaya nararapat lang na maging r3sponsable mga taong nagpositibo sa virus na siyang ang bawat isa at iwasan ang paninisi sa ating pamahalaan dahil sa simula’t sapul pa dahilan kung bakit maraming Pilipino lang obligasyon mo ang pagpapahalaga sa anv umaangal, nawalang ng tiwala at iyong kaligtasan. natatakot sa naging banta ng bakunang Sa kabuuan, marami mang negatibong naiturok sa mga nasabing nagpositibo sa reaksyon at pananaw ang kumakalatvsa COVID-19. lipunan tyngkol sa bakunang ituturok sa Ayon sa DOH, ang pagdami ng kaso ng mga mamamayan nasa sa iyo pa rin ang COVID-19 sa banso nitong mga araw ay desiyon kung magpapaturok ka o hindi. dahil umano sa pagiging irresponsable Ang kailangan mo lang isaisip ay king ng mga Pilipino sa pagsunod sa mga ligtas ka ba at hindi malalagay sa alanganin safety protocols at proc2dures para dahil for better or for worst karapatan maiwasan ang covid. Dagdag pa nila, mo na ipaglaban ang sa tingin mo ay ang isyu patungkol sa pagdami ng kaso tama at makakatulong sayo na maging ng COVID-19 sa bansa pagkatapos magbakuna ay dahil umano sa iba’t ibang ligtas laban sa covid. Kung kaya ito ang dahilan kung bakit isang napakahalagang reaksyon ng pangangatawan ng tao bagay na pangatawan ng bawat isa ang pagkatapos niyang mabakunahan kung pagiging responsable at mapanuri sa mga saan mawawala rin daw at magiging maayos na ang kanilang pangangatawan. bagay- bagay lalong lalo na sa usaping pangkalusugan dahilan ang ating kalusugan Batay sa datos na nakuha ng mga ang nag- iisang yamang hindi maiaalis na mananaliksik na mag-aaral ng piling atin ng ibang tao kaya maging mapanuri, Grade 12 STEM ng Kapatagan National mapagmatayag, masiyasat, matalino at High School umabot ng 80 porsiyento matapang na alamin ang maaaring maging sa nababahala sa magiging epekto ng epekto ng bakuna sa ating pangangatawan bakuna kontra COVID-19 ang nakuha nilang datos mula sa kanilang pananaliksik para maiwasan ang kapahamakan. sa pamamagitan ng pakikipanayam at

NAKAKAGALAK

opinyon

N

Johnry Camahalan

aging usap- usapan sa kasalukuyan ang implementasyon patungkol sa pagsusuot ng facemask ng mga Pilipino sa iba’t ibang lugar dahil sa pandemyang dala ng COVID-19 sa bansa. Kung saan ito ang dahilan kung bakit karamihan sa mga tao ngayon ang nangamba at nalimitahan ang daloy ng kanilang pamumuhay. Kung kaya ang pagsusuot ng Face mask ay nararapat na gawin bilang paraan ng pagpapababa ng posibilidad na mahawaan ng Covid. sa pagsunod ng mga alituntunin Sa katunayan, maaaring sabihin saan ito ang nararapat gawin safety protocols alang- alang bilang pagtugon sa hiling ng mga o na epektibo ang pagsasakatusa kani-kanilang kalusugan. Dahil mamamayang Pilipino sa gitna na paran nito dahil suportado ito ng katotohanang nararapat na kahirapan at limitadong pamumu- sa DOH bilang pagtugon sa nasaunahin at siguraduhin ng bawat hay na dulot ng pandemya. bing virus. Ngunit ang punto rito isa ang kanilang kaligtasan at Ayon sa sekretarya ng DTI ay ang kaakibat na gastos sa kalusugan bilang pagpapahalaga ( Kagawaran ng kalakalan at pagbili nito sa mataas na halaga sa kanilang buhay at kinabukasan.

Industriya) na si Ramon Lopez, mula 5-10 peso kada piraso sa Sa kabuuan, nasa sa iyo pa pinagsisikapan nilang matugunan rin kakulangan ng produkto at ang ang desisyon kung kaya ang kakulangan ng facemask sa kinakailangan paulit-ulit na pagbili nito dahil sa na ang bawat bansa alang-alang sa kapakanan limitasyon nitong pwedeng gamindibidwal ay responsable at ng mga Pilipino sa pamamagiitin ng 1 o 2 beses para masigupaninindigan na pahalagahan ang tan ng pakikipag-usap sa mga rong malinis at ligtas ang iyong kalusugan at kaligtasan. kalusugan. Kung kaya maraming tagasupply nito sa bansa at ibang kanilang Nararapat din na pairalin ng babansa gaya nga South Korea at Pilipino ang umaangal dahil kakuisa ang kanilang puso’t isipan Japan. Dagdag pa niya, matapos wat langan ng supply ng facemask na sundin ang mha patakaran at magkaroon ng kasunduan sa na siyang dahilan sa pagtaas ng implementasyon na makakatumga tagatustos, naglaan sila ng presyo nito kahit na ang kalidad long sa pagsugpo ng COVID-19 mga supply para sa DOH at Philng iba ay walang kasiguraduhang ng pagsusuot ng facemask. ippine Red Cross namg sa ganun tulad mabisang proteksyon kontra sa lahat, kinakailangan na matulungan ang lahat na magka- Higit COVID-19. ng bawat Pilipino na mas roon ng sapat ng facemask bilang itatak Samantala, kamakailan lang mahalaga ang kanilang kaligtasan proteksyon laban sa COVID-19. ipinahayag ng Regional Director kaysa sa mataas na presyo o halSa kabilang banda, maaaring ng DTI na si Asteria Cebarte, na na pagbili facemask lalo pa’t sa kabila ng paglaki ng halaga sa mataas man ang presyo ng face- aga ng kanilang kalusugan mask at hindi gaanong maganda kaligtasan pagbili nito, sinusubaybayan pa ang nakasalalay dito na maaaring ang kalidad ng iba sa mga ito sa rin nila ang presyo ng facemask humantong sa catamaran kung sa mga botika o tindahan na hindi laban sa virus kinakailangan pa hindi pahahalagahan rin na sumunod ang bawat isa ito sumubra o overprice. Kung

10 lathalain

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

Gwynn Apdua

Mag-iisang taon na ang nakakaraan ngunit tila’y naninibago pa rin ang lahat. Wari’y hindi alam ang gagawin sa bawat araw na lumipas sapagkat dama ng lahat ang takot, pangamba at pangungulila.

Maraming bawal at may mga patakarang dapat sundin. Kaya sa kabila nito, ang iba’y nababagot na. Ano nga ba ang kanilang magagawa?

March 15, 2021 ng unang idineklara ni Pangulong Rodrigo Duterte ang lockdown sa iba’t ibang lugar ng bansa lalo na sa Luzon at sumunod na ring madeklara ang ibang bahagi ng Pilipinas. Isinailalim ang halos buong bansa sa ECQ o Enhanced Community Quarantine. Umani ito ng samu’tsaring reaksyon at kahit saan ka man lumingon, makikita mo sa mga mata ng bawat isa ang pagkabahala. Maraming establisyamento ang nagsara at trabahong natigil dahil sa nangyayaring pandemya.

Kailangang ang lahat ay mananatili sa loob ng tahanan para makaiwas sa sakit na lubhang nakakahawa. Ang ilang linggo ay naging isang buwan at ang isang buwan ay patuloy pa ring nadadagdagan dahil patuloy pa rin ang pagtaas ng kaso ng hawaan.

Kaliwa’t kanang hinaing ang iyong maririnig. Marami na rin ang sumusuway kaya mas lalo pang hinihigpitan ang pagpapatupad ng mga patakaran. Naging labag man sa kanilang kalooban ay wala silang maggagawa dahil ang lahat ng ito ay isinaalang-alang sa kaligtasan ng mga taong nakapaligid sa atin, pamilya man o kapit-bahay. Kaya naging dahilan ito ng iba na maghanap ng gamot sa kanilang pagkabagot habang nakakubli sa loob ng kani-kanilang tahanan. Marami ang nakaisip ng paraan upang mabuhay kahit nakakubli lamang sa mga tahanan at nag-umpisang umingay ang social media sa iba’tibang libangan na ginawa ng mga Pinoy ngayong pandemya.

Ang kanilang libangan ay di lamang gamot sa pagkabagot ngunit naging sagot na rin sa kumakalam nilang sikmura. Maraming oportunidad ang nagbukas para sa ibang nawalan ng trabaho. Isa na rito ang paggawa ng plorera. Isang klase ng taniman ng halaman na gawa sa semento. Maaari kang makagawa nito dahil simple lang ang kinakailangang materyales. Mga lumang damit ang gamit nito at saka semento na hindi gaano ang kamahalan at nabibili lang kahit kilo. Pwede mong lagyan ito ng disenyo sa kung ano ang gusto mo. At ito ay naging negosyo na ng iba dahil marami rin ang gustong bumili na lamang imbis na sila mismo ang gumagawa.

Matapos ang paggawa ng plorera ang kasunod naman nito ay ang pagkahumaling ng tao, hindi lamang ng mga kababaihan ngunit pati na rin ang kalalakihan, sa pangongolekta ng iba’t ibang klase ng

Gwynn Apdua

Ang paaralan ay naging kanlungan para sa bawat mag-aaral kung saan ipinapakita nila ang kanilang tunay na sarili. Mas gigising sila sa umaga na nalalaman na mapapalibutan sila ng mga kaibigan na pinasasabik silang simulan ang araw.

Ang pag-iisip na tumambay kasama ang mga kamag-aral, sabay na pupunta sa cafeteria, chitchatting habang kumakain, jamming pagkatapos mismo ng klase ay ang nakakatuwa sa pagpasok sa paaralan. Ngunit nang magsimula ang pagsiklab ng pandemya, nagbago ang lahat.

Isang mag-aaral sa Baitang 11 mula sa Kapatagan National High School, si John Eric Abregana ay nagsabi na “Mahirap na hindi makita ang aking mga kamag-aral at guro.

“Hindi ko akalain na mamimiss ko ang pagaaral, ngunit ginagawa ko.” - John Eric Abregana, isang dating mag-aaral mula sa Kapatagan National High School. Hindi ko napagtanto na ang lahat ng mga random na pag-uusap sa klase at makahabol sa aking mga kaibigan sa tanghalian ay isang malaking bahagi ng aking buhay. “ –- tiyak ay namimiss ito ng lahat, ang mga bagay sa paaralan. At bukod doon, ngayon na ang paaralan ay online, maraming mga magaaral ang nagpupumilit sa pag-unawa sa aralin at hindi komportableng lugar sa bahay upang mag-aral. Ang pag-iisip tungkol sa nakaraan at mga kasiya-siyang bagay na dati nating gina-

halaman. Mapahalamang may bulaklak o wala ay binibili o hinihingi at minsan pay may nangyayaring palitan o barter ng mga ito lalo na kung may kakaiba itong disenyo at anyo. Hindi lang ito nagpapaganda ng bahay, nakakatulong rin ito sa kalusugan lalo na’t nagbibigay ito ng maaliwalas na kapagligiran. Hanggang ngayon ay hindi pa rin natatapos ang kaaliwan ng mga Pinoy pagdating sa halaman na binansagang “Plantita” at “Plantito”.

ManNaging patok rin ang “online selling” sa Facebook. Mapapagkain man, damit o kahit ano pa basta’t legal at mapagkakakitaan ng mga Pinoy ay game na game sila rito. Lalo na sa larangan ng pagluluto na gustong-gusto ng karamihan lalo na’t nasa bahay lamang sila. Unang sumikat sa facebook ang mga paraan ng pagluluto na maaring magawa sa bahay at simple lang ang kinakailangan. Kaya hindi lang ito basta libangan ng iba kundi negosyo na rin para sa mga taong hindi gustong walang magawa. Nagbebenta sila sa facebook ng mga ready-to-cook snacks. May tinatawag pa na “free delivery” na kung saan libreng ihahatid ng nagtitinda ang order ng kanyang mamimili. Meron ding “Cash on delivery” o COD. Isa rin itong paraan nila para mawala ang kanilang pagkabagot at nagsisilbing kanilang ehersisyo kahit papaano.

Usapang ehersisyo ba ‘kamo? Kung sa mga matatanda pagtatanim at pag-aalaga ng mga halaman ang nagging paraan nila, iba rin ang sa mga kabataan. Mas lalo silang nahuhumaling sa paggamit ng social media lalo na sa Tiktok na kung saan maaari ka ritong sumayaw o magacting. Malaki ang naitutulong nito sa katawan dahil naigagalaw mo ito na siyang kinakailangan natin upang maging malakas at matibay. Hindi lamang doon, nagagawa rin nitong ilihis ang isipan ng mga kabataan na gumala sa labas. Minsan pa nga ay nakikisabay rin ang mga matatanda sa bagong uso ngayon at buong pamilya na ang sumasayaw at nalilibang.

Gayunpaman, hindi man naging madali ang lahat ngunit tayong mga Pilipino ay kilalang madiskarte sa buhay. Lahat ay kumakayod sa iba’tibang paraan sa kabila ng mga nangyayari sa paligid. Kinakaya kahit na nahihirapan at lumalaban kahit pag-asa’y hindi na mahawakan o makamtan. Layunin ng bawat isa ang kaligtasan ng lahat at nawa’y matuldukan na ang paghihirap na ating kinakaharap. Panatilihin nating maging negatibo sa sakit at maging positibo lang ang pananaw sa buhay. Sana rin ang iyong pagkabagot ay tuluyan na ngang ginagamot ng mga libangang nagbibigay sa iyo ng bagong kaalaman at karanasan.

gawa ay ginagawang mas mahirap na maging masaya sa ating buhay ngayon. Magkaiba ang mga hit sa klase sa online kumpara sa personal na pagpunta sa paaralan. Sa kabila ng lahat ng stress mula sa mga gawain sa paaralan, ang mga mag-aaral ay nagawa pang mag-enjoy at maranasan ang buhay na dapat mayroon sila bago pumasok sa karampatang gulang.

Hindi madali ang pagharap sa bagong normal na edukasyon, maraming mag-aaral ang nahihirapan sa pag-aaral sa online. Ang paggawa ng mga gawaing pampaaralan mula sa bahay ay napaka-stress, mas madaling isipin na ipagpaliban muna ang mga gawain na hahantong sa lahat ng pagtambak ng trabaho sa pagtatapos ng linggo.Iniisip ng mga mag-aaral ang kanilang responsibilidad sa klase ay nadagdagan, ngunit pagkatapos ay napagtanto na ito ay dahil lamang sa ginagawa nila ang gawain sa isang setting ng silid-aralan Lahat sa amin ay umaasa na balang araw, ang lahat ay magiging normal. Kung saan maaari kaming lumabas sa labas ng walang takot na isipin na maaari kaming mahawahan ng virus, at masiyahan sa buhay na dati. Ang pag-iisip tungkol sa hinaharap sa ngayon ay nakakatakot; ang pagtuon sa ito ay tila mahirap sapagkat ang lahat ay hindi sigurado. Ipagdasal na lamang ng lahat na pagalingin ng Diyos ang mundong ito at itigil ang hindi nakikitang

kaaway na sumisira sa buhay ng bawat isa, at sa madaling panahon ay babalik tayong lahat sa ating mga karaniwang buhay.

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

lathalain

11

Jessibel Fernandez

B

awat tao sa mundo ay may iba’t ibang kinakaharap at pinapasang mga suliranin sa buhay. Minsa’y magagaan pero kadalasan ay mabibigat.

Sinusubukang gawin ang lahat pero hindi pa rin nagiging sapat. Dahil dito unti-unti tayong nagbabago, binabago ng kalungkutan sapagkat di nakakayang makipagtawanan. Nawawalan ng pag-asang makakakita ng liwanag dahil binabalot na ng dilim ang kasalukuyang dinadaanan. Paano nga ba natin ito malalampasan?

Tungkulin ng isang magulang na pangangalagaan ang kanyang anak hindi lamang sa pisikal na kalusugan kundi pati na rin ang mental nitong katayuan. Ngunit sa kabila nito, maraming kabataan ang kinikitil ang sariling buhay sa iba’t ibang kadahilanan. Mahirap maintindihan sapagkat wala naman tayong alam sa kung ano ang kanilang totoong nararamdaman at pinagdadaanan. Maaaring nakikita natin silang masaya, nakangiti o nakatawa pero di tayo sigurado kung ito ba’y totoo o napipilitan lang silang gawin ito.

Anim na taong nakalipas, ayon sa 2015 Global School-based Student Health Survey na isinagawa ng World Health Organization, halos labingpitong (16.8) porsyento ng mahigit walong libong (8,761) kalahok na mag-aaral sa Pilipinas na may edad labing-tatlo (13) hanggang labimpito (17) ang nagtangkang magpakamatay. Nakababahala ang ganitong kaso lalo pa ngayong may kinakaharap tayong pandemya. Marami kang maririnig sa balita na mga estudyanteng nagpapatiwakal dahil hindi

na kinakaya ng kanilang emosyon na harapin pa ang kanilang kasalukuyang sitwasyon.

Minsan kasi kaya nangyayari ang ganito sapagkat may mga taong di marunong makinig at makiramdam sa damdamin ng iba. Iisiping nag- iinarte o nababaliw lang dahil sa pagiging malungkutin, pagkabalisa o pagkalumbay ng isang tao. Mahalaga ang komunikasyon kaya dapat makipag-usap tayo at magdasal sa Maykapal.

Huwag nating kimkimin ang sakit at pait. Matuto tayong bitawan ang mga bagay na nagpapabigat sa atin. Huwag tayong matakot humingi ng tulong sa Kanya. Huwag tayong matakot mahusgahan ng iba dahil ang nanghuhusga ang totoong may diperensya. Ang pagdanas natin ng depresyon ay hindi nangangahulugang may sakit tayo sa pagiisip. Huwag tayong matakot sumigaw at sumandal sa mga taong totoong nagmamahal sa atin. Hiram

lamang ang ating buhay, kaya huwag natin ‘tong sayangin. Ikaw, ako, tayo ay may magagawa na labanan ang depresyon at huwag humantong sa pagtapos ng buhay.

Dahil dito, idinaraos tuwing Setyembre 10 ang “World Suicide Prevention Day”. Ngunit sana, sa araw-araw piliin nating lumaban at sabayan lang ang alon sa buhay. Piliin natin ang positibo at huwag hayaang lamunin tayo ng pagiging negatibo, sapagkat sa likod man ng dilim na ating tinatahak at tinatamasa ngayon, may nakaambang liwanag na paparating na magpapaalaala sa atin na may magandang naghihintay, kailangan lang nating magpatuloy sa buhay.

Gwynn Apdua

Ano ang pinakamahalagang pang-unawa na nakasalalay sa lipunan.

Ang mga magagandang bulaklak ay yaong namumulaklak sa panahon ng kahirapan. Ang mga ito ay katangi-tangi at higit na may katuturan dahil ang mga nasabing bulaklak ay napansin ang kanilang mga biyaya dahil sa kanilang bihirang kakayahang lumaki sa isang malupit na kapaligiran. Ang pagkilala ng lipunan ay pareho lamang. Ang iyong katayuan at halaga ay hinuhusgahan ng iyong sariling mga nakamit at naiambag.

Oo, ang katotohanan ay maaaring maging mabagsik, ngunit hindi nangangahulugang ito ang buong katotohanan. Si Jo ay isang mahiyaing tao na kasalukuyang 18 taong gulang.

Sumusunod siya sa sistema ng edukasyon ng Kapatagan National High School at nasa ilalim ng kurikulum ng STEM. Araw-araw sa kanyang buhay, naaawa siya para sa kanyang sarili, alam na hindi niya nakakamit ang anumang bagay na maipagmamalaki sa kanya.

Ang talento lamang niya ay ang kanyang mabilis na pag-iisip, na tila walang silbi kumpara sa mga talento ng kanyang mga kamag-aral.

Sa pamamagitan ng patuloy na paghahambing ng kanyang sarili sa kanyang mga kamag-aral, nawalan siya ng kumpiyansa sa kanyang mga kakayahan. Ang kanyang pang-unawa sa kanyang sariling halaga ay tumanggi din dahil alam niyang wala siyang nakamit.

“Tayong lahat ay nabuhay sa ilalim ng iisang langit. Kaya bakit hindi ako maging katulad nila? “ tanong niya sa sarili. Isang nakakagulat na araw, inalok siya na sumali sa isang patimpalak na batay sa dibisyon bilang isang impromptu speaker. Ang kanyang mga saloobin ay maaaring walang katuturan, iniisip na siya ay maaaring mabigo. Noong una, tinanggihan niya ang alok ngunit kalaunan ay tinanggap na niya ito. Sa araw ng kompetisyon, nagulat siya kung gaano kahanda ang iba pang mga kakumpitensya. Kung ikukumpara sa kanyang simleng kasuotan, ang iba ay nagsusuot ng bonggang damit.

Bago umakyat sa entablado, sinabi sa kanya na basahin ang paksa.

Nagulat siya, ang paksa ay “Ano ang dahilan kung bakit ka namumulaklak sa panahon ng kahirapan?” natigilan siya. Sa buong buhay niya, hindi niya naisip ang kanyang sarili bilang isang walang silbi na bulaklak.

Nang ibalita ang mga nanalo, unti-unti siyang nagkakaroon ng tiwala sa sarili.

Gayunpaman, nagawa niyang sabihin ang kanyang mga saloobin sa entablado. “Hindi ako naging isang bulaklak na napakabihira, hindi ko kailanman itinuring ang aking sarili bilang isang taong may napakaraming magagandang kulay. Ngunit, alam kong ako ay dating isang solong sinag ng ilaw, isang ilaw na dumaan ngayon sa isang prisma kung saan ginawa ako bilang isang bagay na may iba’t ibang kulay. “ Matapos niyang wakasan ang kanyang pagsasalita, ang paligid ay napuno ng palakpakan.

Nakaramdam siya ng euphoric.

Nang ibalita ang mga nanalo, unti-unti siyang nagkakaroon ng tiwala sa sarili. Mabilis ang pintig ng kanyang puso ng mabanggit ang ranggo. Ang unang pwesto sa “extemporaneous speech” ay mapupunta sa Kapatagan National High School!” bulalas ng tagapagbalita.

Tumalon siya sa kagalakan para sa kanyang unang nagawa. Kahit na ang ilang mga tao ay nakilala ang kanilang mga talento sa sinag ng ilaw, iba si Jo. Siya ay nasa kadiliman ng mahabang panahon, hindi mawari ng kanyang mga kasanayan at kakayahan, na tinu-

koy ng mga inaasahan ng lipunan na walang halaga at karaniwan lang. Kung hindi ka lumiwanag tulad ng iba sa parehong bilis ng oras, magtatapos ka na masapawan ng mga inaasahan ng ibang tao. Ang kwento ni Jo ay hindi

isang kwento ng isa. Nagpunta kaming lahat doon. Huwag pilitin ang iyong sarili tulad ng ginawa ni Jo ngunit huwag ding mawalan ng pag-asa sa iyong sarili tulad ng ginawa ni Jo sa kanyang sarili.

12 lathalain

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

Ang Masiglang Turismo noon, oh! La Libertad S

Jessibel Fernandez

a kabila ng mga pangyayari na naganap isang taon na ang nakalipas, patuloy pa rin tayong nasa ilalim ng isang malaking delubyo. Hindi man naging madali ang lahat ngunit may iba pa ring tao na hindi nawalan ng pag-asa at patuloy na gumagawa ng paraan upang matugunan ang paghihirap na nararanasan sa kasalukuyan. Katulad ng isang Ginang na siyang nakatira malapit sa tinatawag na’tin La libertad na noon ay tila isang paraiso ngunit ngayon ay nagmistulang lubog at walang kabuhay-buhay na para bang nakikisabay sa mapait na hampas ng bagyong hanggang ngayon ay aandito pa rin. Hindi makapaniwala si Ginang Wilma na sa isang bagyo ay mawawala sa kanila ang tanging pinagkakakitaan nila at ngayo’y tila isang sumpa dahil sila na walang katapusang nakakaranas ng kahirapan. Ang tanging tanong nila ay maibabalik pa kaya ang lahat sa dati.

paraan. Marami na sa mga tao sa lugar ang nagtayo ng mga sari-sari store sa kadahilanang dumarami na rin ang mga taong dumadayo sa lawa. Sa ganitong paraan parehong natuguran ng tao ang pangangailangan ng mga turista at sa kabilang banda lumalaki na rin ang kanilang kita. Labis labis ang saying nadarama ng mga taga doon sapagkat nararamdaman na nilang dahil sa lawang ito ay magbabago ang buhay nila.

Ngunit kumakailan man, hindi inaasam ni Ginang Wilma na sa isang iglap ay magbabago ang lahat. Ang dating masaganang pangkabuhayan ay nawala at sila ay mas lalong naghirap. Noong dumating ang pandemya sa buong mundo, pagkukwento niya na sila ang isa sa mga naghirap lalo na’t marami sila sa iisang bobongan na umaasa lamang sa kita ng pangkabuhayang hatid ng lawang La Libertad. Dahil sa mga health protocols at iba pang batas na ipinatupad upang ligtas sa nakakamatay na Covid-19. Wala n ani isa ang nakadalaw at pumunta sa lawa sapagkat lahat naman ng tao ay lubos na naapektuhan at walang maggawa “Manmade lake”ang tawag nila kung hindi ay magdasal na matapos na sa La Libertad. Hindi gaano kalaki ang lahat ng ito. at kalalim pero may natatanging Kung dati ay tila nagmistulang Paraiso ganda na kayang maipagmalaki, ito ang lawang ito, ngayon ay nagging ang La libertad na matatagpuan sa lubog ito ay walang kabuhay-buhay. bayang may masaganang lupain Hindi rin nila alam ang dahilan ngunit at mayayamang anyong tubig, mas lalo silang nahirapan dahi hindi Kapatagan. Sa pagbabagong nila alam ang dahilan ng pagbabago nagaganap ngayon sa La libertad nanangyari sa lawang ito. Natigil na at sa pagpapatuloy na pagpaparin ang pangingisda ng mga taga rito unlad sa naturang lawa ay naging sapagkat sa pagtagal ng panahon ay daan din ito upang umangat ang hindi na sila nakakauha miski isa. Sabi pamumuhay ng mga taong nakatira pa nga ng asawa ni Ginang Wilma na malapit sa lugar. Noon ay tanging tila daw nakikiramdam ang lawa sa pangingisda lamang ang hanaptakbo ng panahon. Kaya’t sabi nila na buhay nila. Kumikita sila pero sapat habang hindi nila napagkakakitaan ang lang para matugunan ang kanilang lawa ay duble kayod sila at pumasok sa pangangailangan. Malayo sa iba’t ibang trabaho matugunan lamang kung ano ang nakikita ng mga tao ang pangangailangan ng kanyang mga ngayon. Kumikita sila sa maraming anak na samantalang nag-aaral gamit

ang modyular base.

Dati hindi lamang pagkakakitaan ang nabigay ng lawa.

Naalala pa raw ni Ginang Wilma, kung ikaw ay pupunta ng La libertad, mahabahabang rough road ang iyong maaaring daanan, na kung saan ang pagkakaroon ng walang maayos na daanan sa kalakalan ang isa sa mga problemang kinakaharap ng lugar.

Kung dati ang daan na ito marami ang nakikitang mga motor at ipa pang sasakyan papuntang La Libertad, ngayon ay naging isang tahimik na daanan. Kung dati rati ay marami ang dumadaan ngayon ay iilan na lamang. Ang dating mga batang

naglalakad patungo sa eskwelahan ay ni isang yapak ng tsinelas ay hindi na naririnig kailanman. Ang kalsadang ito ay nagging malaking oportidad sa lahat ng mga taga roon ay nagging daanan na lamang ng mga asawa at pamilya nila pumupunta sa iba’t ibang lungsod ng kapatagan upang mamasukan ng iba’t ibang trabaho.

Lubos man ang paghihirap at sakripisyong natatamasa nila ay naniniwala silang ang bagong bukas ay darating. Ang lawang La Libertad ay muling magniningning sapagkat naniniwala siya sa kasabihang

Pamilya sa Gitna ng Pandemya Tumingin si Franzis sa bintana at muling bumuntong hininga pagkatapos tanungin ang kanyang ina kung bakit hindi siya makalabas.

Dati siyang naglalaro sa labas ng kanilang kapitbahayan sa lahat ng oras, nakikipag-hangout kasama ang kanyang ama sa plaza ng bayan at kinakain ang kanyang paboritong mga paa ng manok.

Ngunit ang kanyang buhay ay nagbago nang hindi inaasahan sa nakaraang ilang buwan.

Ang kanyang pamilya ay nakatira sa isang lugar sa Kapatagan, Lanao del Norte. Ngunit walang mga residente ang nakikitang gumagala sa labas dahil sa ipinagbawal ng alkalde at ng lokal na ordinansa dahil sa outbreak ng pandemya upang mabawasan ang pagkalat

Isang suntok mula sa kamaong tumama sa mukha ng walang muwang na paslit kasabay ang sigaw ng isang inang nagmamakaawa. Musmos na namimilipit sa sakit sa gilid. Ngunit tila walang narinig dahil sa galit.

Ngayon isang bata ang nakahandusay---walang buhay.

Gaano nga ba kaligtas ang mga kabataan sa kamay ng nakakatandang hindi dumaan sa Edukasyong Nakabase sa Karakter? Sa panayam ni Gng. Grace Gancena isang media specialist mula ABS CBN. Sa kanyang pagbisita sa KNHS.

ng mga kaso ng COVID-19.

Ngunit hindi iyon ang tunay na pakikitungo, dahil ang hamon sa ngayon sa panahon ng lockdown ay ang pangangailangang mag-isip ng mga bagong bagay na maaaring makapagpawi ng pagkainip. Ito ang mga bagay na makakatulong lalong lalo na sa mga kabataang madaling maiinip sa bahay.

Si Ginoong Francisco, ama ni Franzis, ay nagbahagi ng kanilang karanasan sa pamilya at lahat ng kanilang ginagawa upang mapanatili silang naaaliw sa buong maghapong pananatili sa bahay. “Tuklasin ang mga kamanghamanghang mga talento na maaaring mayroon ka. Sigurado ako na marami ang mga ito, ” saad niya.

Sa loob ng unang buwan ng quarantine, sinubukan nilang gumawa ng iba’t ibang disenyo ng mga paso gamit ang

lumang mga tela at semento sa tulong ng kanilang panonood ng mga tutorial sa Youtube. Medyo mahirap ito sa simula, subalit di nagtatagal ay nakasanayan na nila ito. Pinangangasiwaan nila ang pagbebenta ng mga paso na may iba’tibang hugis at laki at may magagandang kulay ng pintura.

“At sino pa ba ang nagmamahal dito sa Harry Potter Series, The Walking Dead, Lord of the Rings, at kahit isang makasaysayang pelikula? Ang aking mga anak ay lumaking hinahangaan ang mga iyon. Mayroon kaming lahat ng oras upang muling mapanood sila, nakikipagsosyo sa ginawang cheesy tulad ng-pizza-tinapay at crispy french fries na ginawa ng aking kaibig-ibig na asawa, “ ani Francisco.

Kahit na manatili lamang sa bahay, nasisiyahan sila sa kanilang ginagawa.

Tulong

Gwynn Apdua

Kanyang ibinahagi sa lahat kung aaral kung ano ang tama o mali, ano ang Edukasyong Nakabase ano ang sibil at magalang. Kaya sa Karakter. Ito ay nakatuon sa nais at layunin ng paaralan na tupaghubog sa pagkatao ng isang lungan sia na lahat ng ito ay malaindibidwal. Layunin nitong tulunman. Paano ito matututunan kug gan ang paglutas ng problema sa hindi lahat ang nakakapag-aral? pag-uugali, mapabuti ang akade- Ayon sa tala ng Goberno, 10 miko sa pamaamgitan ng positibo- poryento ng 39 milyong Pilipinf impluwensya para sa proseso ng no na may edad na animhangpaggawa ng desisyon. gang 24 taong gulang ang hindi Iilan lang ang nakakaintindi sa nakakapag-aral.Kung marami punto ng pag-aaral nito. Ayon sa sa mga ito ang may problema Singteach.com, ang ulo ay may sa kanilang paligid. Ilan daang dalawang bahagi. Ang isa ay kaala- kabataan ang nasawi dahil sa man tungkol sa karakter at mga pagmamalupit ng magulang. Ang halaga. Hindi alam ng mga magkanilang buhay ang nagsisilbing

Dahil pagkatapos ng lahat ay hindi ito tungkol lamang sa lugar; ang mga taong kasama mo at ang mga alaalang ibinabahagi ang mahalaga.

“Maraming kasiyahan ang ginawa nila, mula sa paggawa ng mga paso, panonood ng pelikula, pagtulong kay nanay na gumagawa ng mga bagong resipe kahit na gumulo lang sila sa kusina, “ dagdag ni Francisco. Ang isa pa, sila ay naglalaro ng iba’t ibang laro sa computer, inaabot ang kanilang mga mahal sa buhay sa pamamagitan ng social media, sinusubukang makiling sa mga trends sa online, at higit pa. At doon niya napagtanto ang isang bagay.

Hindi ang mga ‘bagay’ na ginagawa nila kung bakit hindi nagsawa ang kanyang mga anak sa buong quarantine. Ito ay sapagkat mayroon silang lahat ng kanilang mga magulang at mahalagang

kolateral sa mga magulang na walang pinag-aralan Lahat ng sikat na personalidad na kilala ng buong bansa ay mas hinangaan sa taglay nilang ugali.

Tayo ay may responsibilidad lalo sa panahon ngyon ng pandemya.

Ang mabuting moral ay hindi lang natututunan sa paaralan. Maaari itong simulan sa sariling tahanan.

Kung ang lahat ay magtutulungan upang ang Edukasyong Nakabase sa Karakter ay maipapatupaad at maituturo sa loob at labas ng paaralan. Ikaw, ako, tayo ay magiging model ng bawat tao sa buong mundo.

pagkatapos ng lahat ng bagyo ay may paparating na bahaghari na nakasunod. At sila rin ay naniniwalang sa likod ng lawa ng La Libertad ay ang bahagharing nakaatang. Kaya’t ang tanging magagawa na lamang nila ay magdasal at pangalagaan ang lawang nagging minsang pag-asa sa kanila, at sa pagdating ng araw ay muling magbibigay liwanag sa kanikanilang buhay.

Gwynn Apdua

oras at atensyon habang nagpatuloy sa kanilang kasiyahan.

Nakatitiyak pa rin na ang COVID-19 ay nagdala ng seismic na pagbabago sa pang araw-araw na buhay ng milyun-milyong tao sa buong mundo. Ngunit napagtanto na ang pandemyang ito ay nagbibigay hindi lamang ng takot at pakikibaka kundi pati na rin ng positibong epekto sa loob ng isang pamilya. Naging abala sila sa kanilang sariling buhay, ngunit ngayon ay nakagugugol sila ng kanilang oras sa bawat isa at nagbubuklod bilang isang pamilya.

“Kung inip na inip, sa bawat oras ng buhay na ito, subukang gumawa ang isang pamilya ng isang paraan para kumonekta ulit at magtuon ng pansin sa mga bagay na totoong mahalaga.” - Sir Frederick

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

lathalain

13

Ningning sa Buwan ng Sining Gwynn Apdua

Maraming mukha ang nakatutok at mga matang nakatingin. Matatamis na ngiti’y sa bawat isa’y namumutawi. Tila ibong malayang lumilipad sa ulap sa kabila ng makulimlim na panahon. ‘Ika nga “together we soar high”, ang KNHS SPA at ang buong paaralan ay sama-samang nagniningning sa pagdaos nito ng Buwan ng Sining.

Self Learning Module

Naging isang Abala!

Gwynn Apdua

tibo kung seryoso ang pagsagot nito, Hindi pa nagtagal, nakakuha ng ngunit ang katunayan,ang karamihan impormasyon ang mga Pilipino sa ng mga mag-aaral mula sa Pilipinas ay pamamagitan ng pagdalo sa mga klase. Ngunit, pagkatapos ng pagla- nakadama ng pagkabagot dahil dito ay bas ng Coronavirus, nagpasya ang sapat na dahilan upang maniwala na Kagawaran ng Edukasyon (DepEd) hindi ito praktikal.

Ipinakita rin sa isang pagsasaliksik na gamitin ang pag-aaral na nauugnay sa Modular at Online bilang na isinagawa ng mga iskolar mula sa isang bagong paraan ng paglaganap Unibersidad ng Pilipinas na ang mga mag-aaral ay may posibilidad na siksikin ng impormasyon. Ngunit ang mga hamon na nagmumula sa pagsubok ang kanilang mga aktibidad sa halip na ng isang bagong bagay ay maaaring gawin ito sa isang regular na batayan.

Maaari ding pansinin na depende sa minsan ay maging isang abala. mga paaralan, ang ilang mga aktibidad Ang Kapatagan National High School (KNHS), isang pampublikong ay ginagawa nang mas mabilis bilis.

Halimbawa, si Jo ay karaniwang tumapaaralan na matatagpuan sa silantanggap ng 9 na mga modyul bawat gang bahagi ng Kapatagan, Lanao del Norte ay isa sa mga paaralan na linggo na may karaniwang 3 mga aktibigumamit ng modyular na pag-aaral. dad sa bawat modyul. Iyon ang dahilan Sa kabila ng pagiging isang resolusy- kung bakit hindi maiiwasan na sagutin ni Jo ang kanyang mga modyul sa katapuon sa problema sa edukasyon sa san ng linggo. panahon ng pandemikong ito, ang ilang mga mag-aaral, guro at magu- Ang isa pang aspeto na gumagawa ng pag-aaral ng modyular ay isang abala lang ay maaaring di magkakaintindihan. Ang isang halimbawa ng mga dahil ang ilang mga guro na nagtakda taong iyon ay si “Jo”isang grade 12 ng mga limitasyon sa oras sa pagsumite na mag-aaral sa ilalim ng strand ng ng mga modyul. Ang ilan ay maaaring makapag-ayos depende sa sitwasyon STEM. ng mag-aaral ngunit ang karamihan ay Tumunog! Tumunog! Tumunog!

Ang alarm clock ay lumabo na nag- hindi. Halimbawa sa kaso ni Jo, karaniwang kailangan niyang maglakad ng mamarka sa pagsisimula ng araw ilang minuto upang maipasa sa tamang ni Jo. Si Jo bilang isang mag-aaral oras ang kanyang mga modyul. Hindi ay masigasig, kahit sa panahon ng pandemikong ito, ang kanyang mga man sabihing ang pamasahe ng bawat sasakyan sa Kapatagan ay dinoble dahil modyul at gawain sa pagganap ay isang tao lamang ang maaaring sumakay laging isinumite sa oras. Nabigyan dito. Dahil dito, iminungkahi pa ng mga din siya ng pribilehiyo na maging nasa honor roll habang nagtatapos magulang ni Jo na mag-drop out lamang ang unang kwarter. Ngunit sa kabi- siya sa taong ito dahil ang kanyang mga la ng nakamit na iyon, pakiramdam magulang masyado ng nahihirapan.

Hindi lamang si Jo ang mag-aaral sa niya ay nasasakal at pagod na rin siya dahil alam niyang may kasunod KNHS na nakakahanap ng modyular na pang modyul sa susunod na kwarter. pag-aaral ay isang abala, marami pang ibang mga mag-aaral na tulad niya. Sa “Ang pag-aaral sa pamamagitan kabila na huminto, nagpasya siyang ng mga modyul ay tila tumpak sa pandemik. Ngunit ang totoo,karami- magpatuloy dahil alam niya na ang han sa mga mag-aaral ay ginagawa edukasyon ay isa sa mga batong panglamang ito alang-alang sa pagsunod apak na kailangan nilang lakarin upang at hindi dahil nais nilang matuto ang maabot ang kanilang layunin “Kung may itinatanim,may aanihin”. Ang pandesiyang nakakainis. “ Si Jo lang ang mikong ito ay isang instrumento lamang nag-iisip ng ganoong paraan,kung baga para kay Jo,ang ilang mga post na humahadlang sa landas na iyon, sa Facebook ay nagsasabi pa na ang ang modyular na pag-aaral ay pareho mga mag-aaral at guro ay nasasakal lamang; at sa tamang pagsisikap at pagsa pamamagitan ng paraan ng pag- titiyaga, alam nila na magagawa nilang gawa ng kagawaran ng edukasyon. mapagtagumpayan ang gayong abala kahit na umabot pa ng hatinggabi.

Ang modyular na pag-aaral ay maaaring maging epek-

Naging dahilan man ang pandemya sa pagtigil muna ng mga selebrasyon, ngunit hindi ito hadlang para ipagliban ang pagdiriwang ng Kapatagan National High School Special Program In The Arts (KNHS-SPA) sa Arts Month noong Pebrero 2021 kahit sa pamamagitan lamang ng Online World. Saad nila’y ang ‘Arts Month’ ay magbibigay ng kaalaman at kasiyahan sa mga estudyante at mga guro patungkol sa sining. Ito rin ay pagbibigay-buhay sa mga talentong taglay ng mga estudyante at pagpapaunlad ng kanilang imahinasyon at pagmamahal sa kultura at sining.

Sa buong pusong pangunguna ng kanilang SPA Coordinator na si Doktor, Rotsen Escorial, ang KNHS ay nagkaroon ng pagpupulong hingil sa kilusang gagawin para sa nararating na aktibidad at maayos naming nasusunod ang health protocols sa pag-iwas ng nakakahawang pandemya.

Sa naging proseso, hindi lamang ang mga guro pati na rin ang mga estudyante ng Special Program In The Arts ang nagtutulungan upang maging ganap at matagumpay ang gagawing selebrasyon. Sa tulong ng teknolohiya, opisyal na binuksan ang ‘Arts Month’ na isinagawa sa pamamagitan ng ‘Google Meet’ at ‘FB Livestream’. Sa pagsisimula nito, nagbigay ng isang pagbating mensahe si Dr. Robin Tabar, Division MAPEH Supervisor, para sa lahat ng mga guro at estudyante. Ito ang kanyang sinabi, “Congratulations, SPA Teachers, Students and officials of KNHS for the successful conduct of the National Arts Month

2021. Dalaygon ang Dios!”

May nakalaang iba’tibang oras at araw para sa iba’tibang aktibidades na gagawin ng lahat na nais lumahok. Ang mga estudyante ay masugid na naghanap at gumawa ng paraan upang makasali sa selebrasyon lalo na’t isinigawa ito sa paraang ‘Online Video Call’.

Hindi naman ito naging malaking problema sa iba bagkus sila’y nagpapasalamat dahil sa kabila ng kinakaharap nating pandemya, nabigyan sila ng pakakataong ibahagi ang kanilang talento at maging masaya.

Sa ika-apat na araw ng pagdiriwang ng ‘Arts Month’ ay nagsimula na ang sari-saring patimpalak.

Mayroong Tiktok Dance Challenge, Pintahusay, Tiktok Theater Challenge, Sulatanghal, Photo contest, Video Advertisement at OPM competition. Marami ang mga sumali at parehong inirepresenta ang kani-kanilang seksyon. Masasabing ginawa ng bawat isa ang lahat upang manalo at handa ring matuto kung sakaling sila ay matalo.

Natapos ang isang linggong puno ng galak at pagkatuto ang mga sumali sa selebrasyon ng Arts Month.

Hindi man lahat nanalo ngunit dala nila ang bagong kaalaman na makakatulong sa pagpapaunlad pa ng kanilang mga talento. Batid nila’y mas nakilala nila ang kanilang sarili sa kung sino sila at ano pa ang kanilang kayang gawin. Naging matagumpay ang aktibidad na hindi lamang ang mga estudyante ang nagniningning ngunit pati na rin ang kanilang masisipag na guro sa pagdaos ng Buwan ng Sining.

P14 AG-TEK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

KAYAMANAN SA BASURA MRF Nakakatulong sa Paglikom ng Kayamanan

Ang pagsabog ng maraming basura sa mga lata o basket na walang wastong paghihiwalay ay totoo dati. Ang mga residenteng Pilipino ay nagtatapon lamang ng basura sa mga basurahan na walang kaalaman tungkol sa paghihiwalay upang maibalik ang kalinisan sa kapaligiran. Sa wakas,natagpuan ang isang lugar upang matugunan ang mga hindi makataong gawaing ito, mas mabuti sa mga paaralan at barangay na tinawag na MRF Arriane Ganub

Ayon sa Ecological Solid Waste Management Act of Republic Act 9003, kinakailangan ang MRF para sa bawat barangay. Ang MRF ay isang lokasyon kung saan ang lahat ng basurahan na ginawa ng mga tao ay pinaghiwalay sa mga recyclable, organikong basura, at hindi recyclable. Ang pagpapatupad ng MRF sa iba’t ibang mga barangay sa buong bansa ay tiyak na malulutas ang hamon ng pagpapanatili ng malinis at berdeng kapaligiran.

Sa Kapatagan National High School (KNHS) kung saan ginugugol ng mga mag-aaral ang karamihan ng kanilang oras kumpara sa kanilang pananatili sa bahay, isang katotohanan

na gumawa sila ng libu-libong mga basura sa loob lamang ng isang linggo. Nagreresulta ito sa isang maruming kapaligiran na nakakasama sa buhay ng bawat nabubuhay na nilalang.

Sa wakas, dinadala ng mga nagtitipong basura ang lahat ng mga nakahiwalay na basura sa MRF kung saan ang bawat uri ng basura ay kabilang sa isang espesyal na itinalagang lugar.

Halimbawa, ang mga recyclable tulad ng mga plastik, karton, at riles ay maaaring ibenta sa mga junk shop, at ang mga organikong basura ay maaaring gawing pataba para sa mga hardin.

Ang mga natitirang basura ay kinukuha ng mga dump trak upang magamit bilang landfill.

Ang pagkakaroon ng MRF ay maaasahan sa mga oras ng paghahanap ng isang lugar upang ilagay ang mga nakahiwalay na basura. Kailangang maunawaan ng mga residenteng Pilipino kung bakit ipi-

natutupad ng gobyerno ang proyektong ito at ang kahalagahan na ibinibigay nito sa kapaligiran. Sa loob ng MRF ay ang hitsura ng mga ito ay tinambak na walang kwentang itinapon na mga bagay, ngunit ang mga bagay na ito ay magagamit muli na basura at gagawin sa kalaunan ay isang kayamanan mula sa basurahan.

Ayon sa survey

88%

ng mag-aaral sa KNHS hindi marunong sumunod sa correct place bag ng basura.

Internet: Gaano ba kahalaga?

Kahalagahan ng Pagkakakonekta sa Internet sa panahon ng pandemya Sa kabila ng Hindi kasiya-siyang serbisyo sa nito sa Pilipinas.

Arriane Ganub Hindi maihahambing sa isang pagong, mabagal na bilis ng internet sa Pilipinas ay nananatiling pangunahing paksa ng kaguluhan habang binabago ng pandemya ang pamumuhay ng mga tao.Ang pangangailangan ng mga tao para sa pag-access sa internet ay tumaas upang magamit para sa edukasyon, mga negosyo, at higit pa.Dahil dito, marami ang naiinip at hindi sigurado kung sulit ang kanilang pera upang mabayaran para sa hindi kasiya-siyang mga serbisyo sa internet.

Ayon sa Pambansang Survey ng Sambahayan sa ICT na pinasimuno ng Philippine Statistical Research and Training Institute at ng Philippine Statistics Authority (PSA), 17.7% ng lahat ng mga sambahayan sa Pilipinas ang mayroong koneksyon sa internet.Malinaw na ang karamihan sa mga Pilipino ay pinagkaitan ng paggamit ng internet sa kabila ng kahalagahan ngayon.

Para sa mga negosyo, laganap ang pagbebenta sa online.Ang mga nagbebenta at mamimili ay

GADGET BILANG PETAKA, PWEDE NA! Pag-aalangan ng Tao sa Paggamit ng Mga Mobile Wallet Apps para sa Alternatibong Panahon ng Pandemya Johnry Camahalan

hindi maiiwasang gumamit ng internet para sa transaksyon at makakuha ng kita para sa pamumuhay ng pamilya.Mayroong isang ugali na ang isang nagbabadyang bilis ng internet ay maaaring mangyari na nagiging sanhi ng abala.

Bukod dito, sa edukasyon, ang mga mag-aaral at guro ay kailangang makipag-usap sa bawat isa gamit ang mga gadget.

Gayunpaman, ang mga hadlang ay kilala pa rin tulad ng kakayahang bumili ng mga digital na kasangkapan at pagkakakonek-

ta sa internet na mahalaga para sa kasalukuyang edukasyon.

Sa katunayan, dahil sa hindi kasiya-siyang mga serbisyo sa internet, ang mga negosyo ng tao, edukasyon, at higit pa ay hinahadlangan.

Ang gobyerno ng Pilipinas ay dapat gumawa ng mga kahalili upang madagdagan ang pagiging produktibo ng pag-access sa internet at pagkakakonekta.

Sa kasalukuyan, ang internet ay hinihiling sa kabila ng presyo, ngunit higit na napakahalaga nito sa Filipino.

Ang tiwala ay isang bagay na hindi madaling maibigay. Ang mga tao ay maingat pagdating sa kaligtasan ng kanilang pera. Gayunpaman, dumating ang COVID-19 na pinilit ang mga Pilipino na mag-install ng mga mobile wallet app tulad ng Paymaya, Gcash, at higit pa bilang mga kahalili sa pagbabayad ng mga singil. Ito ay sa usapin ng pagtitiwala na ang mga mobile wallet ay maaaring patunayan ang kanilang halaga at masira ang pader ng pag-aalangan o hindi.

Iba’t ibang mga kahalili ang lumitaw upang makayanan ang mga apektadong establisimiyento sa Pilipinas.

Upang gawing mas madali ang aming buhay sa panahon ng pandemya, lumikha ang mga kumpanya ng mga mobile wallet app para sa pagbabayad ng mga singil, pagsasagawa ng mga transaksyon sa serbisyo, at marami pa. Gayunpaman, marami ang naghihinala na ang mga app na ito ay magpapalabas ng kanilang nakaimbak na pera nang hindi nila napapansin.

Bukod dito, isang problema din ang pagkakaroon ng mga mapagkukunan sa cash in at out. Ang lokasyon para sa transacting ay maaaring malayo

na nagdala ng abala sa karamihan ng mga Pilipino. Partikular, ang mga mobile wallet app ay isang kalamangan, ngunit nagtataglay ito ng mga kawalan na ginagawang pagtitiwala ng tiwala ng mga tao.

Ang mga mag-aaral sa kasalukuyan ay gumagamit ng mga mobile wallet app upang makatipid ng pera para sa hinaharap. Alinsunod dito, ang virtual wallet na ito ay naging mahalaga dahil sa mga gamit nito sa oras ng pandemiyang ito. Hindi ba nakakumbinsi na ang mga mobile wallet apps ay maaaring gawing libre ang ating buhay? Maaari kaming pumunta cashless at walang sinumang tatanggi kung mayroon kang pera sa

iyong virtual wallet.

Talagang kinakailangan ang tiwala para makisali ang mga tao sa paggamit ng mga mobile wallet app upang magbayad ng mga singil, pagkolekta ng mga kredito, at marami pa. Sa pamamagitan ng pagpapahusay ng mga serbisyo ng application ng mobile wallet apps, ang mga tao ay maglalagay dito ng kanilang tiwala. Ang ilan ay maaaring nag-aalinlangan pa rin sa mga gawa ng virtual wallet na ito gayunpaman, ang katunayan na ang mga mobile wallet apps ay dahan-dahang sinisira ang pader ng pag-aalangan, nagiging karapat-dapat itong gamitin sa panahon ng pandemya.

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

AG-TEK 15

Maskara ng pagdurusa Pag-aalis ng facemask at face shield sa publiko, banta sa kalusugan ng karamihan Arriane Ganub

“Napakainit, Mas gugustuhin kong alisin ang aking maskara sa mukha at panangga!” Isang tipikal na pagbigkas na maririnig mo saan man sa ilalim ng umuungal na araw; gayunpaman, ito ay isang napaka-walang ingat na paglipat na nakompromiso ang kalusugan ng marami dahil sa COVID-19. Ang Personal na Protective Equipment (PPE) tulad ng mga maskara sa mukha, mga kalasag sa mukha, guwantes, paghuhugas ng kamay, paglayo sa lipunan at iba pa, ay mga makabagong ideya na makakatulong upang maprotektahan tayo mula sa virus. Gayunpaman, ito ay naging maskara na nagdud-

PAGTITIPON. Mga mamayan sa ibat-ibang bahagi sa lungsod ng Lanao del Norte nagkaroon ng pagtitipon upang talakayin ang problemang COVID-19.

ulot ng pagdurusa sa ilang mga Pilipino.

Tulad ng sinabi ng DOH, ang pagsusuot ng mga maskara sa mukha ay nagtataglay ng 60 hanggang 70 porsyento na proteksyon mula sa virus, kasama ang paglayo ng pisikal na tumataas sa 99 porsyento.

Gumagawa ang gobyerno ng labis na pagsisikap upang maipalaganap ang milyun-milyong mga maskara sa mukha sa mga residente, ngunit ang ilan ay kampante na naalis ang mga maskara sa mukha sa publiko.

Sa simula pa, ang mga tao kung minsan ay nagpoprotesta kung paano hinahadlangan

ng mga maskara sa mukha ang kanilang pattern ng paghinga habang nagkakaroon ng mga transaksyon sa paaralan o kahit saan pa.Sa simula pa, ang mga tao kung minsan ay nagpoprotesta kung paano hinahadlangan ng mga maskara sa mukha ang kanilang pattern ng paghinga habang nagkakaroon ng mga transaksyon sa paaralan o kahit saan pa.Pinipilit nitong tanggalin ang kanilang mga maskara sa mukha na bahagyang ibababa ang ilong para sa kaluwagan.

Bagaman maaaring gawin ito ng ilan, ang mga protokol sa kalusugan sa KNHS ay mananatiling pamantayan hanggang sa

makamit ang layunin ng pagpasok sa paaralan.

Nakikita mo ba minsan ang mga taong naglalagay ng kanilang mga kalasag sa mukha sa itaas ng kanilang mga ulo at mga maskara sa mukha sa ibaba ng kanilang mga baba?Pangkalahatan, marami ang gumagawa ng hindi tamang pagsusuot ng mga maskara sa mukha at mga kalasag sa mukha sa kasalukuyan.Ang masking ay nagbibigay sa amin ng kaluwagan ngunit kung minsan ay isang hadlang dahil sa hindi pamilyar.Samakatuwid, ang paggawa ng walang habas na paggalaw ng pag-aalis ng mga maskara sa mukha at mga

panangga sa mukha sa publiko ay maaaring higit na ikompromiso ang aming kalusugan.

Samakatuwid, ang paggawa ng walang habas na paggalaw ng pag-aalis ng mga maskara sa mukha at mga panangga sa mukha sa publiko ay maaaring higit na ikompromiso ang aming kalusugan.Napakahalaga na mapanatili ang wastong mga protokol ng kalusugan hanggang sa wakas matanggal ang COVID-19.Pinoprotektahan kami ng PPE mula sa Coronavirus ngunit sa usapin ng ginhawa para sa paghinga, totoo itong nagdudulot ng pagdurusa sa buong kabuuan.

Napawalang Bisang Nutrisyon

Sobrang pagkain ng ‘Junk Foods’ ang nagiging sanhi ng isang Komplikasyon sa mata na Johnry Camahalan tinatawag na ‘Nutritional Optic Neuropathy’ Sobrang pagkain ng ‘Junk Foods’ ang nagiging sanhi ng isang Komplikasyon sa mata na tinatawag na ‘Nutritional Optic Neuropathy’ Kung ang kakainin natin ay ang mga masustansyang pagkain sa halip na mga junk food, mahaharangan ang pagkabara sa ating mga mata ang tinatawag na ‘nutritional optic neuropathy’. Ang pagakain ng hindi masustansya tulad ng junk food ay makakaapekto sa mga mata na hindi maiiwasan at mawawawalang bisa ang mga kainakaing masustansya.

Ang pagakabulag ng isang tao ay maaaring maghatid nito ng pagbababago sa buhay.

Batay sa ulat ng kaso na inilathala sa Annals of Internal Medicine, nakasaad doon na kapag ang pagkain ng isang tsitserya at

kakulangan ng vitamin at mineral sa katawan ay maaaring dahilan ng isang komplikasyon sa mata.

Kadalasan sa atin kapag walang ginawa ay manonod ng TV, mag surf sa Internet, higit sa lahat kapag abala na sa mga gawain, naiinip o minsan kapag nasa kasiyahan kasama ang mga kaiabigan, hindi na inalala ang maga kinakain ay hindi na masustansya at ito’y nakakasaira na sa kalusugan. Ang ganitong uri na sistema na paraan ang susi sa pagsisimula ng nutritional optic neuropathy.

Ang mga kabataan sa ngayon ay walang ingat na bumili ng mga junk food na naglalaman ng mga sangkap na makakasama sa katawan tulad ng chips, crisps, puting tinapay, at ilang mga naprosesong pagkain. Ginagawa nila

ang mga pagkaing ito na katulad ng isang regular na pagkain araw-araw na na may kasama pang sarsa na masyadong acidic upang matunaw.

Ang kawalan ng mga nutrisyon na pagkain sa katawan ay ay nagdudulot ng malaking problema at mailagay sa alanaganin ang buhay.

Sa katunayan, ang kawalan ng limitasyon sarili sa pagakain ng mga junk food, ay mag resulta mas matindi kaysa sa anupaman. Ang pagkawala ng paningin sa lahat ng iyong pinapanood at nakikita ay isang sumpain na nakasasakit na bagay. Ang mas masahol pa kapag ang pangunahing sanhi ng pagkuha ng nutritional optic neuropathy ay labis na pagkonsumo ng mga junk food na nagreresulta sa isang nullified nutrisyon.

ViCo Solusyon sa COVID-19 Arriane Ganub

Ayon sa kamakailang pag-aaral, ang Virgin Coconut Oil o VCO ay may potensyal sa pagpapagaling o pagwasak sa laganap na Novel Coronavirus o madalas na tinawag na COVID-19.

Matapos ang buwan ng pagsusumikap, ang mga mananaliksik na Pilipino na pinamunuan ni Dr. Fabian Dayvet, mula sa Ateneo Manila University, nalaman na ang Vir-

gin coconut oil ay maaaring bawasan ang virus hanggang 60 hanggang 90%. Noong Oktubre 21, 2020, si Dr. Jaime Montoya, ang Executive Director ng Philippine Council for Health Research and Development ay nakapanayam sa ANC 24/7 na balita. Sinabi niya na noong sinusubukan nila ang VCO, naobserbahan nila na tuluyan nitong sinira ang ‘kalasag’ o takip ng virus.

Bukod dito, nagsimula na ang mga klinikal na pagsubok,

ginagawa ito upang masubukan kung talagang makakatulong ang VCO na sirain ang virus sa isang katawan ng tao.

Ito ay pinaghiwalay sa dalawang bahagi; nakabase ang pamayanan at ang pag-aaral na na-ospital. Ang nakabatay sa komunidad ay sumaklaw sa 90 katao, kalahati ay binigyan ng VCO habang ang iba pang kalahati ay binigyan ng karaniwang pangangalaga.

Gayunpaman, ang pag-aaral na na-ospital ay may mas

mababa sa 80 mga tao na binigyan ng parehong mga pagpipilian. Sinabi din niya na ang mga klinikal na pagsubok ay inaasahang magagawa sa unang isang-kapat ng taong ito. Kahit na ang VCO ay isang likas na suplemento ng pagkain, pinapayuhan na huwag itong kunin kapag wala kang anumang mga problema sa iyong kalusugan at napatunayan na ang VCO ay maaaring ganap na sirain ang COVID -19.

16

AG-TEK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

GOOD BYE BABOY.Babuyan sa Santo Thomas apektado sa paglaganap ng African Swine Fever.

PAG ATAKE SA NAKAKAAWANG MAGSAKSASAKA Ang pagkasirang sanhi ng ASF virus sa kabuhayan ng mga Pilipinong Hog Farming Arriane Ganub

Ang karne ng baboy ay maaaring ang ipagmamalaki ng mga Pilipino pagdating sa pagkain ngunit ngayon, nauubusan na sila. Ang COVID-19 ay nagwalis ng milyun-milyong tao at nagtagal kasama nito ang African Swine Fever (ASF) na lihim na nagbanta sa mga baboy sa buong mundo. Dahil sa matinding kakulangan ng baboy, naapektuhan ang kabuhayan ng mga magsasakang Pilipino.

Ayon sa ulat balita ng Philip-

pine Daily Inquirer noong Mayo 2021, sinabi ni Agriculture Undersecretary for Livestock ng Kagawaran ng Agrikultura (DA) na si William Medrazo na noong Pebrero 2021, naapektuhan ng ASF ang 12 rehiyon, 40 lalawigan, 463 munisipalidad, at 2,400 na mga barangay sa bansa .

Idinagdag pa niya na 68,382 mga Pilipinong magsasaka ang tinatamaan ng virus.

Ang pagmamaliit sa ASF ang totoong problema dito. Sa kasalukuyan, ang bakuna para dito ay hindi pa magagamit at minamaliit na ng mga tao, “Ang

Daluyan ng Tubig Arriane Ganub

Paglago ng populasyon sanhi sa kakulangan ng Supply ng Tubig at pagtaas ng presyo ng tubig sa Pilipinas Ang tubig ay naging isang limitadong mapagkukunan arawaraw dahil sa pagdami ng populasyon na tumaas ang pangangailangan nito para sa maraming layunin.Ang isang normal na paggamit ng tubig ay naging abnormal habang sinimulan ng mga tao na kalimutan ang halaga ng isang solong patak ng tubig.Ngayon, kasama ang mataas na pangangailangan, dumarating din ang pagtaas ng presyo sa industriya ng tubig.Ang paggamit ng tubig sa loob ng ekonomiya ngayon ay patuloy na tumataas ang demand nito at tataas pa rin kung makalimutan ang pag-iingat ng tubig.Ito ang kahihinatnan ng pagiging masyadong tiwala na ang kakulangan sa tubig ay hindi mangyayari.

Nahihirapan ang mga Pilipino na makahanap ng maayos na pamumuhay upang mabayaran ang mga bayarin sa bahay. Sa isang araw lamang,may posibilidad na magamit nila ang tubig nang higit sa isang normal na paggamit na lumilikha ng isang kabaligtaran na proporsyon sa pagitan ng singil sa tubig na tumataas at nabawasan ang mapagkukunan ng tubig sa Pilipinas.

Sa Kapatagan National High School (KNHS), kakulangan ng tubig para sa pagtutubig ng mga halaman, paglilinis ng banyo, at higit pa ay normal na unang bagay sa umaga.Maghihintay ang mga mag-aaral sa linya sa harap ng mga faucet at water pump upang makakuha ng sapat na tubig na magagamit.Alinsunod dito, minsan ay nagrereklamo sila kung paano ang tubig ay parang nawawalan ng anumang oras sa lalong madaling panahon dahil sa pagbawas ng daloy.

Ang tuluy-tuloy na pangangailangan ng mga Pilipino at pag-unlad ng paglaki ng populasyon ay maaaring tumawag sa kakulangan sa parehong pera at tubig.Walang mga pagtatalo na magagawa kapag pinag-uusapan natin ang tungkol sa kahalagahan ng tubig sa mga oras ng pang-araw-araw na layunin sa buhay.Ang sukat na ibinibigay nito ay hindi masukat, ngunit ang mga tao sa kalaunan ang magiging sanhi ng pagbagsak ng mga mapagkukunan ng tubig kung hindi pagsamantalahan ang konserbasyon.

mga baboy ay sagana dito sa Pilipinas.” Kung sa katunayan, ang mga magsasaka ng baboy ay nakaranas ng mga araw ng pagkasira sa pagkabigo na pakainin ng pamilya mula sa una nating tatamo.

Tulad ng nakasaad ng Kagawaran ng Agrikultura, kinakalkula ng mga pribadong hog raiser na halos 4.7 milyong mga ulo ang naimpluwensyahan ng ASF na 36% ng kabuuang populasyon.

Bukod dito, ang mga mahihirap na sambahayan na umaasa sa mga baboy bilang mapagkukunan ng kita at pagkain ay mag-

kakaroon ng malaking pagkalugi.

Naghihintay ang kahirapan sa mga magsasakang baboy na Pilipino habang ang ASF ay dahan-dahang winawasak ang hayop.

Sa Sto. Tomas, Kapatagan, Lanao del Norte, isang Hog farmer na nanirahan doon ay nawalan ng higit sa 50 baboy dahil sa pagsalakay ng ASF. Nangyari ito sa pagtatapos ng 2019 na nagiwan ng pagkasira ng pamilya.

Ang mga magsasaka sa Pilipinas ay una ay hindi naghihirap sa usapin ng kita sa negosyo ngunit pinalala ng ASF ang sitwasyon

sa panahon ng pandemya.

Tiyak, ang pagkain ng baboy ay isang luho sa bawat Pilipino, pinatay ng ASF ang pangarap na kasama ng kabuhayan ng mga Hog farmming. Ang pagkontrol sa virus ay maaaring magkaroon ng isang hamon sa ngayon dahil sa kawalan ng kaalaman sa paggawa ng ligtas at mabisang bakuna para nito. Samakatuwid, kapag walang bakuna, ang ASF ay magpapapatuloy ng pag-aatake sa mga mahihirap na magsasaka na walang pag-iimbot na nagtatrabaho para sa kabuhayan ng pamilya.

Pangkalahatang Pagpapatupad

Paglilinis sa Mga Paaralan upang Itaguyod ang Pangkalahatang Kapakanan ng Sangkatauhan Arriane Ganub

Hindi lingid sa kaalaman ng lahat na ang isang maruming kapaligiran ay nakakagambala sa karaniwang gawain ng mga tao lalo na, ngayon na lumitaw ang COVID-19 na nagpapasara sa mga paaralan ilang buwan na ang nakalipas.Matangkad na damo, nahulog na mga dahon sa lupa, at higit pa ang naranasan ng bawat magaaral na hindi pumapasok sa kanilang paaralan. Ito ay mahirap na sitwasyon na maaaring tinataya ang ating kapakanan sa kapahamakan.

Ang mga guro at ka-

wani ng Kapatagan National High School (KNHS) ay binalak na magpatupad ng isang pangkalahatang paglilinis sa paaralan sa Marso 2, 2021 bilangmaipatupad ito sapagkat nababalisa sila sa napakaruming kapaligiran.

Ang paglilinis ay isang gawain na dapat isagawa sa anumang paraan. Ang paligid ng isang lugar ay ang pagtukoy sa kadahilanan kung angkop ba para sa tirahan o hindi. Samakatuwid, ang mga paaralan ay hindi eksepsyon para sa pagpapanatili ng wastong kalusugan ng mga kawani,

guro, at mag-aaral.

Bukod dito, ang isang malinis na kapaligiran ay maaaring mapalakas ang pagiging produktibo, dagdagan ang kumpiyansa sa sarili, maiwasan ang mga sakit, at marami pa. Gayunpaman, ang pagkalat ng COVID-19 ay maaaring mangyari habang naglilinis at hindi wastong paglayo sa lipunan at pag-aalis ng mga maskara sa mukha.

Ang pagpapanatili sa wastong kalusugan ngayon ay mahirap makamit kung ang COVID-19 at kontaminadong kapaligiran ay patuloy na umiiral. Napa-

kalungkot isipin na ang ating paaralan ay konti na lang ang nagpapahalaga para mapanatili ang kalinisan nito!

Para sa katiyakan, wala nang hihigit pa sa isang malinis at berdeng kapaligiran sa ating paaralan.

Ang pagpapanatili nito ay lubhang mahalaga upang mapabuti ang pangkalahatang kapakanan ng mga kawani, guro, at mag-aaral.

Sa gayon, ang pagpapahamak sa ating kapakanan para sa isang maruming kapaligiran ay hindi kasagutan hangga’t, ang COVID-19 ay hindi pa rin nalipol.

ALAM MO BA?

Maaari mong piliin kung gusto mong mabakunahan

Ang pagbabakuna sa Pilipinas ay boluntaryo, at maaari kang pumili kung magpapabakunaka o hindi laban sa COVID-19.

Kung pipiliin mong hindi mabakunahan laban sa COVID-19, hindi ka nila pipilitan, ngunit hinihikayat ng gobyerno ang publiko na magpakuna upang maiwasan ang pagkalat ng COVID 19.

LUNTIANG LAMBAK BILANG NG MGA NATANGGAP NA BAKUNA SA MGA KARATIG LUNGSOD NG LANAO DEL NORTE

SALVADOR- 72 SND- 138 MAIGO- 85 BACOLOD- 257 BALOI- 203 BAROY- 492 KAPATAGAN- 789 KAUSWAGAN- 221 KOLAMBUGAN- 444

AG-TEK

Nakompromiso! Nakulong

17

Arriane Ganub

Ang pagpatay at pagkakulong ng mga gumagamit ng druga Magkompromiso sa Kanilang Kalusugan Sa panahon ng digmaan sa mga gamot sa oras na ito ng pandemik. Maaari nating isipin na una na ang pag-abuso sa droga ay nasa ilalim ng kontrol ng gobyerno mula pa nang magsimula ang mahigpit na pagkulong. Gayunpaman, ang mga gumagamit ng droga sa Pilipinas ay hindi maiwasang muling bumangon, na tinutulak ang gobyerno na gumamit ng isang “drug war” laban sa mga salarin. Ang pagpatay at pagkakulong sa COVID-19 pandemic ay lumilikha ng karagdagang panganib sa kalusugan at apektadong mga karapatan ng mga Pilipino.

LALA- 786 LINAMON- 271

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

Batay sa World Report 2021 ng Human Rights Watch noong Enero 13, 2021, ang pagpatay sa “drug war” ng gobyerno ng Pilipinas ay tumaas sa gitna ng pandemya ng COVID-19 noong 2020 at walang kaugnay na pag-aresto habang ipinataw pa rin ang mga lockdown.

Ang pagkabilanggo at pagpatay nang walang pagpipigil ay tumulong nang malaki sa pagpapatunay ng mga karapatang pantao.

Sa panahon ng pagkakulong sa mga itinalagang silid para sa mga adik sa droga, nagkaroon ng malaking pagkakataon para sa mga carrier ng COVID-19 na makihalubilo sa mga hindi apektado. Sa paglaon, papatayin muna sila ng kabastusan ng COVID-19 bago magawa ng pamahalaan ang pagpatay sa mga gumagamit ng droga.

Ang mga mag-aaral na na-quarantine ay maaaring madaling kapitan ng tukso ng paggamit ng droga. Karamihan sa kanila ay hindi sinusubaybayan sa kasalukuyan at may pagkakataon na ang mga gumagamit ng droga sa Kapatagan National High School (KNHS) ay magtaas.

Napakahalaga na sa gitna ng pagpapakalat ng COVID-19, dapat na magpatupad ang mga opisyal ng National Drug Education Program (NDEP) ng mga aktibidad na makakabawas, kung hindi mapuksa, ang mga gumagamit ng droga sa KNHS. Bukod dito, ang “giyera sa droga” ng gobyernong Duterte ay dapat gawin ng mga pagpigil upang maiwasan ang paglabag sa mga panuntunan.

Samakatuwid, ang pagkakulong at pagpatay sa

Lungsod ng Kapatagan nangunguna sa may pinakamaraming nabakunahan kontra covid 19 sa probinsiya ng Lanao del Norte

Astrazeneca mga gumagamit ng droga ay maaaring hindi katanggap-tanggap sa lahat ngunit gayon pa man, nauuna ang ating kalusugan bagaman mayroong mga kompromiso dahil ang COVID-19 ay nananatiling malaking banta sa sangkatauhan.

Matamis na Pagdurusa Ang Pag-atake ng diabetes sa mga taong matakaw Arriane Ganub

Ang pagkontrol sa ating sarili ay mas mahirap kaysa sa pagbibigay sa ating kaaya-aya na mga hangarin. Lalo na kung ang mga pagkaing ito ay ang mga paboritong pinatamis na krema kaya napakahirap kontolin ang diyeta na nagdudulot ng sobrang timbang at napakataba na mga katawan.

Kakila-kilabot na pagtaas ng pagkakataon ng isang tao na makakuha ng diyabetes.

Mayroon ka bang katakawan sa mga matatamis na pagkain na sa pakiramdam mo busog na busog ka? Ang panonood lamang ng mga matatamis ay maaaring magpalaway sa iyo ng maraming oras ngunit sa katunayan, ang paglamon ng labis na pagkain na puno ng asukal ay mayroon ding mga kahihinatnan. Bukod sa pagtaas ng timbang, iba’t ibang mga sakit ang maaaring makuha mula sa pagiging matakaw sa mga matatamis na pagkain tulad ng kilalang sakit na tinatawag na dyabetes.

Nilalayon ng ilang indibidwal na pumapayat. GaArriane Ganub

Ang mga Pilipinong Helath workers at Front Liner ay Unti-unting nabawasan ng lakas sanhi ng COVID-19 na sapilitang sumailalim sa Self-Quarantine.

Sa gitna ng paglaganap ng COVID-19 sa buong mundo, ang mga health workers na mga Pilipino at mga front liner ay nagiging hindi sapat upang labanan ang virus.

Ang mga doktor, nars, at iba pang mga front liner ay nagkakasakit na kung saan ay iniiwan silang walang pagpipilian kundi mag self-quarantine upang malala-

yunpaman, may mga iba na hindi, ngunit bihira. Dito sa Kapatagan National High School (KNHS), maaari mong makita ang mga mag-aaral na mayroong sobrang timbang at napakataba na katawan. Maaaring ito ay ang resulta ng pagiging masagana tungkol sa mga pagkain at hindi nakakakuha ng sapat na ehersisyo.

Walang kamalayan na iniiwan ang pinakamahalagang aktibidad sa pang-araw-araw na buhay na tinatawag na ehersisyo. Ang pagiging sapat na walang pananagutan ay maaaring humantong sa iba’t ibang mga sakit na sanhi ng diabetes. Nang marinig ang balita kamakailan

Di matatalo-Di masisira

man na mayroon silang virus. Sa gayon, ang ilan sa mga pasyente ay maiiwan na walang nag-aalaga dahil sa kakulangan ng mga manggagawa sa buong Pilipinas.

Ayon sa ulat ng balita sa CNN noong Marso 17, 2020, sinabi ni Doctor Therese Sune ng Research Institute for Tropical Medicine (RITM) na ang Pilipinas ay kasalukuyang nagkulang ng health workers para sa mga nahawaang front liner na kailanganing sumailalim sa self-quarantine sa kanilang sariling mga tahanan upang

matiyak na hidi sila makakahawa sa mga pasyente.

Ang mga security guard, guro, at iba pang mga staff sa Kapatagan National High School (KNHS) ay ginampanan ang kanilang trabaho upang mapigilan ang virus na kumalat sa campus sa pamamagitan ng madalas na pagsuri sa temperature,pag spray ng alcohol sa mga kamay, one meter distancing, at higit sa lahat kapag ang mga mag-aaral o magulang na magkuha ng kanilang mga module, Ipahinto sa

236

Sinovac

553

Kabuuan

789

hinggil sa diyabetis sa Pilipinas, ang diyabetes ay nagpatuloy na isang pangunahing problema dahil sa mabilis na pagtaas ng mga pasyenteng may diabetes.

Sinisira nito ang maraming mga organo sa ating katawan kabilang ang pagkasira sa bato, maaaring maging sanhi ng pagkabulag, at maaaring harangan ng diabetes ang mga daluyan ng dugo sa puso at utak. “Inaani mo kung ano ang iyong inihasik,” kung gaano ka-aba! Ang mga taong walang kamalay-malay na lumamon ng labis na matatamis lalo na sa ilang mag-aaral na hindi pinigilan ang kanilang sarili na kumain ng labis na asukal ay pinaparusahan at dumanas ng kalupitan ng diabetes.

Ang sakit na dinudulot ng dyabetes sa halip na kasiyahan ay naramdaman ng bawat biktima ng diabetes. Ang malupit na kinalabasan ng pagkain ng labis na matamis ay magsisilbing moral sa mga tao at biktima ng diabetes. Hindi mahalaga kung gaano natin katakaw na kumain ng mga pagkaing puno ng asukal, dapat nating isaalang-alang kung ano ang naghihintay na paghihirap kapag umatake na ang dyabetes.

muna sila sa gate upang makuha ang kanilang temperatura at ilista ang mga pangalan para sa tracing contact.

Nakaktakot isipin ang pinakapangit na uri ng senaryo kung saan ang mga manggagawa sa kalusugan at iba pang mga front liner ay biktima din ng COVID-19 at walang sinuman na talunin ang kakila-kilabot nito.

Upang maiwasan iyon, dapat sundin ng mga Pilipino ang wastong kalinisan, paghuhugas ng kamay, o paggamit ng sanitizer araw-

araw, at pakinggan nang mabuti kung ano ang mga payo na lalong pagtaas upang makontrol ang karagdagang pagkalat ng virus lalo na, ang mga nakatatandang mamamayan sapagkat sila ay karaniwang biktima ng COVID-19 . Ang mga front liner ay maaaring hindi magagapi sa kanilang larangan upang mapangalagaan at maisalba ang mga tao ngunit mahina din pagdating sa kalupitan ng COVID-19.

18

isports

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

LUNTIANG LAMBAK

AKSIYON

Nakakabahalang Libangan ni Jessieboy Ubanan

Kamakaillan lang, naging libangan ng mga batang Pinoy ang pagaglalaro ng online games dahil sa kadahilanang ipinagbabawal ang paglabas ng mga kabataan sa mga publikong lugar dahil sa banta ng COVID-19. Kung kaya marami sa kanila ang kinakaaliwan ang paglalaro ng DoTa na noon pa may sikat at tanyag na sa nakakarami.

Ang DOTA ay isang laro na kung saan maaaring ng dalwang kupunan na maglaban- laban o di kaya’y isa laban sa isa gamit ang iba’t ibang karakter ng heroes na gustong gamitin ng bawat manlalaro.

Maraming kabataan ang naengganyo sa paglalaro nito dahil kakaibang kapangyarihan mayroon ang bawat karakter na iyong gagamitin na kung saan ang larong ito ang nagpapakita ng katibayan na matira ang matibay.

Kung kaya ang larong ito ay nakabase sa bilis na galaw ng kamay

at taktikang gagamaitun ng bawat grupo sapagkat ang unang grupo na makakasira ng tower at base ng kabilang kupunan ang siyang mananalo.

Dahil dito kinakailangan na maging responsable ang mga kabataan sa paglalaro nito sapagkat kung magpakalulong ka sa bisyong ito maaaring malagay ka sa kapahamakan o di kaya’y maging masamang mamamayan.

Sa kabuuan, hindi natin masasabi na ang pagiging libangan ng DOTA ay nakakasama ng isang tao dahil maaaring aang larong ito

ay makapagbibigay ng gaan ng loob o kasiyahan sa isang manlalaro. Ang tanging pakatandaan lang ng mga kabataang may kahiligan dito ay ang maging responsable sa kanilang mga sarili na siguraduhi ang kanilang kaligtasan at umiwas sa paggawa ng masamamg mgaa

gawain para lang makapaglaro nito. Kinakailangan din na maging alerto ang mga magulang sa mga pinaggagawa ng kanilang mga anak lalong lalo sa mga kinagigiliwan nito nang sa ganun dibmalagay sa alangani ang buhay.

Game pa more!

IBA NA!

ISPORT EDITORYAL

Pagbitak sa Nakasanayan

mga ito ay isa sa mga kadahilanan na tumapon sa kanilang nakasanayang gawi.

Ang Isports ay isang pangunahing kontribusyon sa pang ekonomiya at panlipunang pag unlad. Gayunpaman, karamihan sa mga pangunahing isports na mga kaganapan sa internasyonal, rehiyonal at pambansang antas ay nakansela o postponed- mula Ngunit sa mga nagdaang mga sa Marathon sa Football Tournaments, Kampeonatong Laro ng buwan tulad napagkasanayan, Basketball, Gymnastics sa yelo itoy biglang naglaho dahil sa kautusang magsuot ng masks sa Hockey, Rugby, Wrestling at iba pa. lahat ng oras, 1 metrong social Ang Covid guidelines ay nakadistancing at palaging paghukaapekto sa high school sports hugas ng mga kagamitan, ang

Ibat ibang pagsasanay, pagbabahagi ng meryenda, pagbibigay ng mga bote ng tubig sa mga ka teammates, ang lahat ng ito ay mga elemento ng isang pre- COVID sa panahon ng sports practice para sa mga atleta ng KNHS.

TIMBANGIN NATIN

LOLibangan

ni Johnry Camahalan

Nakakasayang isipin na maraming kabataan ang naging aktibo sa paglalaron ng online games na League of Legends: wild rift (LOL) sa gitna ng banta ng COVID-19 sa bansa bilang libangan at tagapagbigay kasiyahan sa kanila araw-araw. Kung saan ito ang nararapat gawin upang mapanatiling ligtas ang kanilang mga sarili sa covid at mas mapairal ang pagkakaroon ng positibong pananaw sa buhay sa kabila ng kahirapang dinaranas ng bawat isa ngayon.

Ang larong ito ay maihahalintulad sa mobile games na Mobile Legend at DOTA. Dahil sa katotohanang ang larong ito ay mga karakter na tinatawag nilang heroes na may iba’t ibang tungkulin at

sa ibat ibang paraan kasama ang maraming atleta at mga coach na naghahangad na maibalik ang dating paraan sa pagsasanay na kung saan wala pa ang pandemyang ito.

Para sa maraming mapagkumpitensyang mga atleta- sa baguhang katulad ko at mga magagaling na manlalaro- ang pademyang ito ay nagbibigay ng pagkakataong umatras at muling suriin ang mga gawi at paraan na maaaring wala tayong dahilan na tanungin ito.

Siguro maraming mga manlalaro ang nananabik na muling sumabak sa ibat ibang laban sa

abilidad. Tila isa sa mga dahilan kung bakit marami ang nagagalak sa paglalaro nito ay dahil sa kadahilanang madi itong laruin at nakakaliw na karakter at kapangyarihang tinagtaglay ng bawat heroes. Higit sa lahat dahil sa katotohanang ang larong ito ay maaaring maging daan upang makakilala ang bawat manlalaro ng ibang tao na maaari nilang maging kaibigan.

Samantala ang larong ito ay mayroong mapa na nagsisilbing gabay ng bawat manlalaro sa patungo sa teritoryo ng mga kalaban kung saan ang bawat isa ay maglaban-laban at magpapatayan hanggang sa masira ng bawat grupo ang tower ng kalaban at masakop ang base nito.

Ayon kay Ramil, isang magiliw na manlalaro ng LOL masaya umanong laruin ang bagong online games na ito sapagkat nag-

larangang ng Isports pero dahil sa pandemyang ito maraming pangarap ang nabigo dahil sa hindi makakapaglaro . Ngunit marami din namang mga manlalaro ang muling umaasa na matuldukan ang pandemyang ito para mabalik muling ang ibat ibang laro sa Isports Ang Covid 19 na ito ay patuloy na nagbibigay ng masamang epekto sa mundo ng Isports pati na rin sa pisikal at mental na kapakanan ng tao. Ang Sports ngayon ay ibang iba mula sa sport na ginagamit namin upang maglaro.

Balang araw bawat isa sa amin ay masasanay na rin at sana naman maibalik na ang lahat sa dati.

“Pagkatimbangin

”

mo bata!

bibigay kasiyahan at nakakatulong daw ito sa kanya na maibsan ang pagkakaroon ng stress dahil sa tulong nitong mapagaan ang ka nyang kalooban.

Dagdag pa niya, ang larong ito rin ang nakakatulong sa kanya na manatiling positibo at matapang sa pagharap ng mga hamon sa buhay. Dahil para sa kanya naging katuwang niya ito na baguhin ang kanyang pananaw sa buhay at sng kanyang sarili na maging handa at matapang na labanan ang anumang bagay na kakaharapin niya.

Sa kabilang banda, ang larong ito ay maaaring maging dahilan na kawalan ng immoralidad at respeto ng mga kabataan sa ibang tao, pagiging mapag-isa at

Basketball trivia Anong koponan ang nanalo sa kauna-unahang laro ng NBA? Natalo ng New York Knicks ang Toronto Huskies 68-66 sa kauna-unahang laro ng NBA noong Nobyembre 1, 1946. Ang sinumang tagahanga na mas matangkad kaysa sa sentro ng Toronto na si George Nostrand ay binigyan ng libreng pagpasok sa larong iyon.

Sino ang nakapuntos ng unang three-point basket sa kasaysayan ng NBA? Noong Oktubre 12, 1979, si Chris Ford ng Boston Celtics ay nakapuntos ng unang three-point basket sa kasaysayan ng NBA sa natitirang 3:48 sa oras

hindi aktibo sa kanyang pag-aaral kaya kinakailangan na maging responsable ang bawat isa sa maaaring pagbabago at masamang maidudulot nito sa buhay nila nang sa ganun mapapanatili ng bawat isa ang kahalagahan ng moralidad,pakikipagkapwa at tunay na kahalagahan ng kaligayahan na makikita sa magandang kinabukasan.

Sa kabuuan, kinakailangan na maging responsable ang bawat isa sa paglalato nito at isaisip ang kapakanan niya bilang kabataang may panunungkulan at tungkulin sa bayan. Nararapat ding maging mapanuri ang bawat isa sa pagbabagong dala ng larong ito sa kanolang buhay nang sa ganun mapapanatili nila ang pagiginb mabuti, magalang, positibo at may magandang hangarin para sa bansa na magdadala ng kaunlaran.

Pagkatimbangin mo bata!

LUNTIANG LAMBAK

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

isports

19

Larawang galing sa https://www.google. com/search?q=lakers&sxsrf=ALeKk02w2CVOY5BH6yhYeTP6aiDOdB8Qxw:1619356481210&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiqzs7-vJnwAhUThZQKHbWdCygQ_AUoA3oECAEQBQ&biw=1366&bih=657

Isports lathalain

Numero Uno

BIG 4. Apat na manlalaro sa kopunan ng Lakers, Lebron James, Anthony Davis, Rajon Rondo, Kyle Kuzma.

Kyla Mae Cafe

Kapag larong basketball ang pag-uusapan, pasok ang LA Lakers sa listahan. Isa ito sa mga NBA Team na kinababaliwan ng karamihan at halos lahat ng kanilang laban ay inaabangan ng mga tao. Hindi hadlang sa kanila ang pandemyang kinakaharap natin ngayon upang itigil ang kanilang pagpapakitang gilas sa loob ng korte. Buong tapang at lakas ang kanilang ibinida sa pag eensayo lalo na sa kanilang laban. Sa social media isa ang LA Lakers sa kinagigiliwan ng bawat tao at saang sulok ng mundo dahil sa kanilang angking galing sa larangan ng basketball.

Talagang hindi kumukupas ang kanilang ibat ibang taktika sa pagtira ng bola, habang tumatagal nangingibabaw pa rin ang kanilang liksi at galing. Maraming tao parin ang humahanga sa kanilang matinding galawan na hindi mapapantayan na hanggang

ng bawat Pinoy na matunghayan ang lahat na laban ng LA Lakers sa pamamagitan ng Tv, Youtube, Fb at iba pa. Kahit anong trabaho sa bahay ay handang iwanan para masaksihan lang ang mainit na labanan.

Sa lungsod ng Kapatagan hindi rin magpapahuli ang mga tao dito sa larangan ng basketball.

Palaging number one din ang Lakers sa kanilang mga tahanan, babae o lalaki ay parehong hindi umaatras pagdating sa pustahan.

Kahit walang sinaing sa bahay at minsan napupuntan na sa away parang balewala lang din yun sa

kanila bastat matunghayan ang full game ng Lakers .

Kahit gaano kaiinit ang panahon walang makakahadlang sa kanila upang panoorin ang bawat laban ng LA Lakers. Maraming sikad at motorcab drivers na pagdating sa basketball ay handang tumaya kahit maliit man ang kita nila o kahit walang pambili ng bigas pero pagdating sa bahay bugbog kay misis.

Hindi mapipigilan ang malakas na hiyawan ng bawat Pilipino kapag nakauwi ng panalo ang koponan ng Lakers at sa ganitong paraan kompleto na din ang araw nila.

mas nadagdagan pa ang kanilang mi yembro na nagmula sa Poblacion, Kapatagan.

Hindi naging madali sa miyembro ng Villa Elena Zumbanatics ang ibat ibang steps, minsan hindi nila nakukuha ang mga taktika kung paano gawin ang mga mahihirap na steps. Buong lakas silang nagsusumikap para magawa ito.

Minsan mahirap man daw para sa kanila ang mga steps ngunit hindi

sila sumuko at ipinagpatuloy nila ang kanilang makakaya, Sa simula pa lang ng kanilang zumba ay maliit lang ang kanilang naging miyembro at ginawa lang nila ito bilang isang ehersisyo Pagdaan ng mga araw, marami ng mga residente ng Villa Elena ang naganyak at nagkaka intersasado na na sumali sa kanilang grupo kaya ikinagagalak ng kanilang founder na si John Rey Compacion

na sa ngayon ay dumami na sila.

Hindi hadlang sa kanila ang trabahoat ang pandemic na hinaharap sa kasalukuyan upang hindi makakasali sa zumba kaya inilaan talaga nila ang araw ng sabado at linggo para sa kanilang zumba alang-alang sa kanilang kalusugan.

Ang Villa Elena Zumbanatics ay bukas para sa lahat, mapabata man o matanda bastat interesado na sumali.

estratehiya ang kinalang ibinida sa bawat tira.

Ang pagkahilig sa paglalaro nito ay hindi maihahambing sa mga bagay sa mundo dahil sa panaSa gitna ng pandemya hon ngayon mas dumami marami paring mga Tennis pa ang na-enganyong Player ang hindi magpapumasok sa larong ito papigil sa pagpapakitang mapabata man o matanda. gilas sa loob ng korte.

Ang Tennis ay isang laro Hampas doon, hampas na nagbibigay ng inspiradito, iba’t ibang taktika at syon sa nakakarami lalo na

sa mga tao na isinasapuso ang paglalaro nito at yung iba ito ang kanilang pinaghuhugutan ng lakas sa bawat oras.

Ang pademyang ito ay may malaking epekto sa mundo ng sports ngunit walang makakapigil upang ihinto ang paglalaro ng Lawn Tennis dahil yung iba ginawa nila itong ehersesyo araw-araw at

makikita natin na kinababaliwan ito ng maraming tao.

Kahit patuloy ang paglaganap ng Covid-19, hindi ito ang rason upang itigil na rin ang pag-abot ng pangarap sa buhay lalo na sa mga tao na may taglay na talento sa paglalaro nito. Ang larong ito nagbibigay ng kulay sa larangan ng sports.

ngayon ay pinipilit na gayahin ng nakakarami.

Dito sa Pilipinas palaging nangunguna ang LA Lakers sa puso ng mga Pinoy dahil nandito din ang kanilang idolo na si Lebron James. Mapabata man o matanda ay handang makikipagpustahan kapag

basketball ang pinag-uusapan.

Walang makakapantay sa ngiti ng bawat Pilipino kapag nakikita nila ang koponan ng Lakers na naglalaro sa loob ng korte at parang ito na ang kokompleto sa kanilang araw.

Sa likod ng pandemyang ito hindi mapipigilan ang pananabaik

ZUMBAlusugan Kyla Mae Cafe

Buong puso at lakas na sinikap ng Villa Elena Zumbanatics na makabuo ng isang grupo para sa ikakabuti ng kalusugan na dapat bigyang pansin ng bayan, lalo na sa panahon natin ngayon na kailangan nang magiging malusog para makaiwas sa sakit na Covid-19.

Halos magdadalawang taon na nilang sinimulan ang grupong zumbanatics na pinangunahan ng trainor na si John Rey Compacion, hindi man madali sa kanila ang pagsagawa nito pero hindi sila sumuko. Ginanap nila ito simula sabado hanggang linggo sa ek-

KEMBOT. Mga miyembro ng Villa Elena Zumbanatics todo hataw sa pagsayaw. saktong alas 3:30 hanggang alas 5 hapon sa Villa Elena Auditorium.

Maraming residente sa Villa Elena ang naganyak sumali, mapabata man o matanda sa pangugunga ng kanilang presidente na si Miraflor Tanqiuon isang KNHS SStaff nga Kapatagan National High School.

Ginawa nila ito upang makatulong sa iba na magkaroon ng healthy lifestyle, recreation, socialization through dance fitness. Sa ngayon

TULOY-TULOY

Kyla Mae Cafe

Pandemya, hindi hadlang sa paglalaro ng Lawn Tennis

Sa mundo ng sports hinding hindi mawawala sa listahan ang Lawn Tennis na kinalilibangan ng nakakarami. Ang larong ito ay isang popular na laro sa larangan ng sports.

Sports

Editoryal

Balita

Lathalain

Ag-tek

ANG OPISYAL NA PAMAHAYAGAN NG MATAAS NA PAARALAN-KOMUNIDAD NG KAPATAGAN

HABULAN. Kapatagan United Pedalist na pinangunahan ni Engr. Jerick Orlanes nanguna sa paligsahan ng padyakan.

LUNTIANG LAMBAK SANDIGAN NG KATOTOHANAN, KAALAMAN ANG PUHUNAN

PAGPAPASIKLABAN SA PAGPAPADYAK

Siklista ng KUP pinangunahan ang invitational game sa pag bibisikleta Kyla Mae Cafe

Ibinida ng Kapatagan United Pedalist ang determinasyon sa larangan ng karera sa bisiklita gamit ang buong lakas at taktika sa pagpadyak upang tuluyang pataobin ang kabilang koponan at maiuwi ang medalya sa MTB-XC Challenge 2021 na ginanap sa Barangay Waterfalls View Deck, Kapatagan Lanao del Norte, Marso 1, 2021.

Impresibong pagpadyak at sikap ang ibinandera ng KUP upang maagapan ang kanilang matinding depensa sa pangunguna ni Engineer Jerick Orlanes.

“Pinaghandaan talaga namin ang laban na ito, mahabang pag eensayo ang aming ginawa at sobrang saya ko kasi nagbunga lahat ng aming paghihirap,” saad ni Jeric Orlanes.

Umani kaagad ng malakas na hiyawan ang madla sa simula pa lang ng laro, nangibabaw ang liksi at lakas ng KUP sa ibat ibang estratehiya na kanilang ipinakita sa unang minuto pa lamang.

Napanatili ng KUP ang kanilang mahigpit na depensa ngunit hindi rin nagpapahuli ang kabilang koponan at agad na nagpakitang gilas gamit ang kakaibang taktika upang makahabol.

Ibinuhos ng kabilang grupo ang kanilang nakatagong estratehiya sa pagpadyak upang tuluyang pabagsakin ang KUP ngunit buong tapang na pinairal ng Kapatagan ang nakakatulin na pagdyak.

Tumirada ng matinding atake ang KUP upang tuluyang iwan ang kalaban sa gitna ng karera ngunit sinikap din ng kabilang koponan na makahabol.

Ayon sa sarbey

8 sa 10

na studyante ang gusto na may maganap na intramurals kahit na sa gitna ng pandemya

Buong puso na sinikap ng kalaban na maiuwi ang medalya at tropeo na kanilang pinag-aagawan ngunit hindi nila kayang pataobin ang KUP. Huling ibinuhos ng Kapatagan United Pedalist ang lakas at tapang upang mapasakamay ang kapanalunan, sa huling natitirang minuto isang pamatay na padyak ang kanilang pinakawalan at agad na naikandado laro. “ Isang malaking karangalan para sa amin ang makatanggap ng ganitong panalo, at sobrang ikanagagalak ko na nakamit namit ito,” pahayag ni Jecjec Orlanes, Vice President ng KUP.

Spirit pinulbos ang Brame sa Dota invitational Match “Sa totoo lang kulang talaga kami sa ensayo at nahirapan kaming depensahan ang bawat atake ng kabilang grupo kaya natalo kami ,” pahayag ni John Michael Lazarus ng Maigo.

Walang takot na dinurog ng Butadon Spirit ang mahigpit na depensa ng Maigo Brame gamit ang ibat ibang estratehiya sa pag atake at taktika sa paggamit ng special skill, na tuluyang nagpataob sa koponan ng Maigo Brame sa Dota Invitational Match na ginanap sa Butadon Barangay Hall, Marso 9, 2021.

SIKLAB SA SAYAWAN VEZ ipinamalas ang kalkuladong kembot sa larangan ng paghataw Kyla Mae Cafe

Nangibabaw ang liksi at galing ng Villa Elena Zumbanatics sa paghataw gamit ang kanilang kalkuladong kembot at body routines sa larangan ng zumba na ginanap sa Villa Elena Auditorium noong sabado Marso 6,2021.

KEMBOT. Mga miyembro ng Villa Elena Zumbanatics tudo hataw sa pagsayaw.

Disiplina at determinasyon ang pinairal ng Villa Elena Zumbanatics upang iparating sa bayan ang kahalagahan ng kalusugan sa pangunguna ng kanilang trainor na si John Rey Compacion at sa kanilang Presidente na si Miraflor Tanquion.

“Pagsisikap at tiyaga ang aming ginawa para makabuo ng isang grupo at ngayon ikanagagalak ko mas dumami pa ang aming mga miyembro,” saad ni John Rey Compacion trainor ng Villa Elena Zumbanatics.

Umani ng masigabong palakpakan ang mga tao nang matunghayan nila ang malambot na kembot ng grupo at ang kanilang masiglang galawan na hindi mapipigilan.

Kaniya- kaniyang pagpapakita ng galing sa paghataw ang bawat isa sabay sa nakakaindak na tunog ng musika, buong lakas na ibinuhos ng grupo ang kanilang matinding giling. “ Sobrang saya ko na nasali ako sa grupo na ito kasi ngayon pumayat na ako at mas lalo pa akonh sumigla,” saad ni Rosalia Vidad, miyembro ng Villa Elena Zumbanatics.

Nangibabaw ang lakas at husay ni Compacion sa pagturo ng ibat ibang steps sa paghataw at huli niyang ipinamalas ang kakaibang estratehiya sa pagkembot. “ Isang malaking tyantsa sa akin na makasali sa zumba na ito kahit minsan hindi ko makakaya yung mga ibang steps pero hindi ako sumuko,” pahayag ni Sheila Reyes, miyembro ng Villa Elena Zumbanatics.

Hindi hadlang sa kanilang grupo ang mga mahihirap na steps, mahigpit na pagsasanay ang kanilang pinairal upang makuha ang taktika sa paghataw . “ Malaki talaga ang pasasalamat ko sa lahat ng aking miyembro kasi hindi sila bumitaw kahit minsan na hindi na talagaa nila kaya pero nagsusumikap pa din sila,” panayam ni Miraflor Tanqiuon , presidente ng Villa Elena Zumbanatics.