Digitale portfolio’s Eigenlijk gaat het niet om de techniek
Rik Steenaard | ROC Zeeland | John van Dongen | KPC Groep
ict leren Rik Steenaard | ROC Zeeland | John van Dongen | KPC Groep
J
nieuwe technologie
ICT ontwikkelt zich exponentieel (de wet van Moore, 1964)
J
world wide web | vandaag
1994: eerste publieke internet in Nederland 2008: 74% bevolking online 50% kan niet zonder internet (2006) informeren, bankieren, mail
een nieuwe infrastructuur: voor leren?
J
world wide web | vandaag
Wat is een e-Portfolio? Kennisnet E-portfolio definitie Een elektronisch portfolio is een verzameling van elektronische gegevens en documenten (bestanden) wordt beheerd door de lerende (het individu). Doel van de verzameling: de eigen prestaties (vaardigheden,competenties) en de ontwikkeling daarin tonen aan anderen
R
world wide web | morgen
Is het E-portfolio een blijvertje of een Hype...?
R
Positionering eP in digitale omgeving (2)
Contentbibliotheek
‘ELO’
Digitaal Portfolio
R
E-portfolio definitie (Kennisnet)
Verzamelen
Persoonlijke gegevens: Identificatiegegevens Doelen en ambities Interesses Relaties en netwerken Competenties Resultaten: Activiteiten Producten: Artikel over kakkerlakken geschreven en een foto van een grote vogel gemaakt Formele erkenningen Reflexies:
Kwalificerend (assertions) Niet kwalificerend (reflexions)
Showcase
Piet’s e-Portfolio.. (kennisnet)
Manifest.xml
Persoonlijke gegevens
Competenties
Producten
Interesses
Artikel over kakkerlakken voor het vak Biologie
Piet’s foto Piet’s Ingescande rijbewijs
Foto van een grote vogel
Selecteren en presenteren
Activiteiten
Reflecties
Biologie goed gevolgd
Piet’s e-Portfolio.. (kennisnet)
Manifest.xml
Persoonlijke gegevens
Competenties
Producten
Interesses
Arbeidsbemiddeling Activiteiten Reflecties
School Artikel over kakkerlakken voor het vak Biologie
Piet’s foto Piet’s Ingescande rijbewijs
Biologie goed gevolgd
Foto van een grote vogel
Werkgever Meenemen en uitwisselen
Overdracht van e-portfolio’s binnen of tussen organisaties en systemen moet mogelijk zijn op basis van afspraken (Kennisnet)
Organisatie A Leerbehoefte vaststellen
Plannen
Leren
E-portfolio bestand Evalueren
●
E-portfolio systeem
Organisatie B Leerbehoefte vaststellen
Plannen
Leren
Evalueren
E-portfolio systeem
Uitwisseling opslag export import opslag volgens “de afspraak e-portfolio” Systeem X
Systeem Y
eP versus ELO ELO = In beheer van de instelling/docent/opleiding. Gaat om digitaal lesmateriaal, examineren, deelnemer beoordelen, kwalificatieprofielen, resultaten bewaren. eP = In beheer bij de deelnemer. Gaat leren leren, reflecteren, showen, resultaten aantonen, meenemen, uitwisselen met andere eP systemen via afspraak eportfolio.
Een eP, waarom zou je eigenlijk ? De relevante informatie, van en over een lerende, kan gedurende zijn/haar hele leven worden opgenomen in een e-Portfolio (eP) Leerplicht
Pensioen
Informeel leren
Leren & Werken domein
Opleiding Arbeid Bemiddeling
Leren/ontwikkelen
Basisschool
VMBO
MBO/elo
Cursussen
HBO
Arb2
Arb3
Arb1
Bem1
Cursussen
Arb4
Arb5
Bem2
E-Portfolio
R
Dilemma 1
Discussie
Kennisnet: het eP is eigendom van de eigenaar Realiteit: het eP wordt aangeboden door de instelling .
Is de deelnemer dan nog wel gemotiveerd het eP te gebruiken, wanneer het eP door de instelling wordt beheerst? Is de opleiding in staat het eP als eigendom van de deelnemer te zien? Stelling: een ‘’aanbod eP’’ doodt zelfreflectie.
R
Dilemma 2:
Discussie
Het eP = Collaborative Learning Envirement (CLE). Hebben we nog wel een ELO/CLE nodig? Of: Hebben we nog wel een eP nodig? Is een eP een aparte module, buiten de ELO/CLE?
R
Wezenlijke vragen E-portfolio Weinig o Welke functie vervult het e - Portfolio (eP) binnen CGO? techniek. o Zijn de docenten voldoende voorbereid? o Is de beheerstructuur rond het eP duidelijk en wat is de workload? o Hoe gebruiksvriendelijke is het instrument? o Heeft het eP een functie in formatieve of summatieve toetsing? o Sluit het eP aan bij alle andere ICT voorzieningen? o Is het eP van de deelnemer Veel of van de instelling? mensenwerk. o En meer‌‌
R
Gesignaleerde pijn- en interessepunten uit de dagelijkse praktijk. •Waarmee start je eigenlijk als een nieuw team zich aanmeld; met een knoppencursus of implementatie vanuit onderwijs? •Van beeldvorming naar onderwijsbeelden van teams. •Omgaan met het spanningsveld: eerst leren of gelijk beginnen? •Wat wil je, hoe begeleid je en hoe beoordeel je? •Mogelijkheden door portfoliogroepen. ( Change-agents )
18
j
•Hoe krijg je de juiste mensen op de juiste plek? •Acceptatie door docenten. ( wat heeft deelnemer eraan en wat levert het de docent op ) •Hoe krijg je de steun van het management zichtbaar ? •Hoe ga je om met keuzes die wel wenselijk zijn, maar (nog) niet kunnen? •Vormgeving persoonlijk leertraject.
19
j
•Hoe pak je verbeteringen aan, want waar willen we naar toe? •Hoe krijg je bij collega`s de helikopterview meer in beeld? •Hoe ga je om met collega`s die op microniveau blijven handelen? •Hoe krijg je tussen de oren dat papier en digitaal hetzelfde kan zijn? •Hoe creëer je meer draagvlak en verbreding binnen de organisatie?
20
j
•Moet iedereen zijn eigen fouten mogen maken? •Hoe krijg je de werkelijke aandacht van het management? •Hoe informeer ik en wie en wat informeer je dan? •Van kleine opdrachten naar grote contextrijke opdrachten, hoe dan? •Hoe moet je de kartrekkers uitrusten om hun collega`s te informeren, motiveren en overtuigen? •Hoe zien de onderwijsmodellen eruit, loopt je onderwijsproces en hoe past dit binnen het portfolio?
j
•Samen Sterk in een Netwerk •Stap in een netwerk met collega`s van andere opleidingen van ROC`s die ook een e-Portfolio aan het implementeren zijn •Leren met en van elkaar •Het wordt steeds belangrijker om van elkaar en met elkaar te leren in een netwerk. De deelnemers aan dit netwerk hebben allemaal dezelfde belangen en verkeren vaak in vergelijkbare omstandigheden. Meer informatie: vraag aan via de email
22
j
Hoe kun je het portfolio laten “indalen” •Mobiliseren docenten en management •Voordelen gebruik voor docent en leerling • Toegevoegde waarde portfolio • Management mogelijkheden • Vaste procedure`s • Inzicht geven in hoeveelheid werk voor docent • Welke werkzaamheden vervallen ?
j
OPSTELLEN GEBRUIKSPLAN Vaststellen doelen gebruik •Waarom doen we mee met het E-Portfolio?
Vaststellen gewenste input: •Wat wordt in het portfolio opgenomen? •Door wie?
Gebruikssituatie •Procedures, organisatie en gebruikers worden vastgesteld. ( Wie mag wat )
OPSTELLEN INRICHTINGSPLAN Configuratie- en inrichtingsplan •Waar moet in ieder geval rekening mee worden gehouden en wat moet er in ieder geval van tevoren geregeld worden binnen de school?
OPSTELLEN IMPLEMENTATIEPLAN Conversie •(van oude -> nieuwe situatie) en het ontwerpen van sjablonen, formulieren enz. •Inventariseren van relevante formats en afspraken die reeds bestaan binnen de schoolpraktijk en in het digitaal portfolio kunnen worden opgenomen.
Voorlichting en Scholing Op de hoogte brengen en houden van diverse belanghebbenden. Vaststellen scholingsbehoefte en opstellen eventueel intern scholingstraject met betrekking tot inzet van het digitaal portfolio binnen het primair proces.
OPSTELLEN BEHEERSPLAN Beheer techniek informatie en procedures •Bijhouden, verspreiden en corrigeren van formats. •Authorisaties beheren op schoolniveau. •Contact onderhouden met tech. ondersteuning E- portfolio. •Beheer documentatie. •Monitoren van juiste invoer. •Scholing, voorlichting en ondersteuning m.b.t. het E-portfolio. •Evaluatie op juist gebruik.
j
Mogelijke veranderingen voor het management Maken van beleidskeuzes t.a.v. het onderwijsproces individuelere leer- en begeleidingstrajecten leercyclus mat fases: ontwikkeling, evaluatie en feedback Coรถrdineren implementatie van een e-Portfolio communicatieproces naar doelgroepen keuzeproces instrument deskundigheidsbevordering personeel ICT-infrastructuur
R
Mogelijke veranderingen voor het personeel
•nieuwe competenties bij de onderwijzende medewerkers, o.a. versterking zelfreflectie werken met een digitaal portfolio •docent neemt leerprocesbegeleidende rol aan •eigenaarschap van de digitaal portfolio bij leerling •periodieke gesprekken met leerlingen op basis van het e-Portfolio •leerlingen laten reflecteren op gemaakte keuzes, geleverde onderwijsprestaties en gerealiseerde competenties. …..
R
Veranderingen voor de leerlingen
bijhouden van het e-Portfolio maken van keuzes op basis van de e-Portfolio voeren van persoonlijke ontwikkelingsgesprekken ‌‌
R
Onderwijskundige aspecten 1 • De leerling/deelnemer is eigenaar – Het beheer wordt door de eigenaar uitgevoerd – De eigenaar bepaalt wie in welke rol toegang heeft tot (delen van) het e-Portfolio De eigenaar kan elementen vrijgeven aan allen ter becommentariëring • In het e-Portfolio zijn verschillende rollen gedefinieerd – eigenaar – mede-eigenaren – begeleider – teamleden – derden • Aan iedere rol hangen duidelijke toegangsrechten • Het eP ondersteunt communicatie met mede-eigenaren en derden
R
Voorbeeld: Kern Portfolio4u: matrices C o m p le x n iv o 1
C o m p le x n iv o 2
C o m p le x n iv o 3
K e r n ta a k 1 K e r n ta a k 2
Z ie su b -m a trix S L B
K e r n ta a k 3
K e r n ta a k 4
K e r n ta a k 5
K e r n ta a k 6
K e r n ta a k 7
R
Weet u het nog‌? Wat is een e-Portfolio volgens Kennisnet: E-portfolio definitie Een elektronisch portfolio is een verzameling van elektronische gegevens en documenten (bestanden) wordt beheerd door de lerende (het individu). Doel van de verzameling: de eigen prestaties (vaardigheden,competenties) en de ontwikkeling daarin tonen aan anderen
R
Of een nieuwe eP definitie‌?
Een individueel portal waarmee studenten hun leerervaringen kunnen showen, kunnen reflecteren en articuleren, in iedere leeromgeving, om allround competenties te kunnen verwerven.
R
Instelling / werkgever
PrivĂŠ eP
Instellingsportfolio.
Formele en informele competenties.
ELO
Linken.
Formele resultaten
CV
Flickr, PowerPoint, Hyves, YouTube, Second life, SlideShare, Blogs, LinkedIn, My Space enz.
Digitale identiteit
Learnovation manifesto februari 2008 Life Long Learning has a key role to innovation. A new ‘’innovation oriented’’wave of policy making linking education, employability innovatian and information is required The flexible, open, innovative – the so called “atypical” – forms of education featuring mostly informal and corporate learning are certainly in the position to bring learning opportunities closer to enterprises and to help individuals to be moreprepared for their working life and citizenship agenda.
R