CIGARETTE BOOK
บุหรี่
ไม่ใช่ทางออก
ของความเครียด 1
CONTENT SMOKING KID 8 LEMON HEALTHY 14 HISTORY TOBACCO 18 ลักษณะบุหรี่
38
รสชาติบุหรี่
40
ความเชื่อผิดๆ
44
สูบบุหรี่ไม่เดือนร้อนใคร
50
PIPE
54
บุหรี่ กับ เซ็ก
78
ตุ๊ดกับบุหรี่
80
เรื่องเล่าบุหรี่
82
ผลไม้บำ�รุงปอด 98 อาหารบำ�รุงปอด
100
สูบบุหรี่ครั้งแรก
104
อุตสาหกรรมบุหรี่จีน
108
พ.ร.บ. ฉบับใหม่
112
APP ทวงสิทธิ์
116
HEALTHY 118
2
BLAK HOLE
3
อาจารย์
PROOFREADER
ART DIRECTOR
PHOTOGRAPHER
GRAPHIC DESIGNER
Research
อาจารย์ นพดล นามสกุล อารดา ไข่สัง
วสวัตติ์ ทรงพัฒนา กรัณฑรัต ฟักนิล
4
BLAK HOLE
สถาปณา ทับทิมทอง วิศวะกร จันห้างหว้า
เมธัส รอดเเก่นทรัพย์ แม็ก ศรายุทธ บุญสาย
ADVANTAGES SMOKING ข้อดีของ
เ ชื่ อ ว่ า เ พื่ อ น ๆ ค ง ไม่ ช อบอ่ า นข้ อ เสี ย เลยเอาแต่ ข้ อ ดี ม า ให้อ่านกันค่ะ
บุหรี่
่ี กนี่จึง สูบบุหรี่อายุจะสั้น พว อยู่ไม่ทันผมหงอก
ผมไม่หงอก เพราะคนท
ู บ ่ โี รคเยอะ สุขภาพไม
ที่ส หมาไม่กัด เพราะคน บุหรี่จะม แข็งแรง
ลดโลกร้อน , ลดภ
าระรี่ทำ�ให้อสุจิ สังคม เพราะบุห มัน อ่อนแอและเป็นห
ะก ไม่มีเรื่องทะเลา
ับใคร ร ากเหม็นไม่มีใค
เพราะป อยากคุยด้วย
ะคน ่ ะไอทั้งวันทั้งคืน จ
ไม่กลัวขโมย เพรา สูบบุหรี
เป็นการช่วยเหลือ
ต้อง สังคมและรัฐบาลไม่ ชรา แบกรับภาระคนวัย
เขา รี่ทำ�ลายสมรรถนะ
เงียบ สงบ เพราะนก ไม่ขัน บุห ทางเพศ
ๆ ลมโป่ง ทั้งวันเพราะโรคถุง
ไม่เมื่อย ต้องนั่งๆนอน
5
6
BLAK HOLE
7
SPECIAL
ADVERTISING SMOKING KID
8
BLAK HOLE
สโมคกิ้ง คิด
นพดล ศรีเกียรติขจร
SMOKING KID ยอดวิว!! ถล่มทลายทะลุ 3 ล้านวิวไปแล้ว ส�ำหรับคลิปวิดีโอรณรงค์ต่อต้านการ สูบบุหรี่ “SMOKING KIDS” หลังถูกน�ำไปแชร์สะพัดในโลกโซเชียลมีเดีย ตั้งแต่วัน ที่ 21 มิถุนายน 2555 และได้มีสื่อต่างประเทศหลายส�ำนัก ทั้งรอยเตอร์ อัลจาซีร่า น�ำไปรายงานข่าว มีการสัมภาษณ์ “นพดล ศรีเกียรติขจร” EXECUTIVE CREATIVE DIRECTOR บริษัท โอกิลวี่ แอนด์เมเธอร์ แอดเวอร์ไทซิ่ขงจ�ำกัด ซึง่ เป็ นบริ ษัทผู้สร้ างโฆษณาด้ วย ภาพยนตร์ โฆษณากึ่งวิจัยความยาว 1.37 นาที ชิน้ นี ้ สร้ างขึ ้นโดยบริษทั “โอกิลวีฯ”ภายใต้ โครงการ รณรงค์ ต่อ ต้ า นการสูบ บุห รี่ ข องส� ำ นัก งาน กองทุ น สนั บ สนุ น การสร้ างเสริ ม สุ ข ภาพ (สสส.) โดยน�ำเสนอเรื่ องราวของเด็กน้ อย 2 คนที่เข้ าไปขอไฟจุดบุหรี่ จากบรรดานักสูบรุ่น พี่ แต่กลับถูกปฏิเสธ พร้ อมได้ รับเหตุผลต่างๆ เกี่ยวกับโทษทัณฑ์ของบุหรี่ มันมียาฆ่าแมลงอยูด่ ้ วย... ดูดแล้ วหน้ าแก่นะ... เดี๋ยวก็ตายเร็ ว ไม่อยากอยูไ่ ด้ นานหรื อ.. สุดท้ ายเด็กน้ อยท� ำได้ แค่ยื่นกระดาษตอบ กลับไป เมื่อคลี่ดมู ีข้อความสันๆ ้ ระบุวา่ “ห่วงหนู แล้ วท�ำไม ไม่เคยห่วงตัวเอง” ท�ำเอา สิงห์อมควันอึ ้งไปตามกัน น.ส.สุพฒ ั นุช สอนด�ำริ ห์ผ้ เู ชี่ยวชาญด้ านการ สื่อสารการตลาดเพื่อสังคม สสส. เปิ ดเผยถึง ไอเดียการจัดท�ำคลิปวิดีโอนี ้ว่า เป็ นโปรเจกต์
ที่ต้องการทดลองว่า การที่จะให้ คนกระตุก ฉุกคิดขึ ้นมาเองเกี่ยวกับโทษของการสูบบุหรี่ จะมีวิธีการอย่างไรได้ บ้าง จึงทดลองกับกลุม่ ตัวอย่างดูประมาณ 50 คน โดยแอบถ่ายเป็ น วิดีโอเก็บเอาไว้ แล้ วมาดูว่า ผลเป็ นอย่างไร ก่อนตัดเป็ นโฆษณาชิ ้นทดลอง น�ำเสนอผ่าน โซเชียลมีเดียเข้ าไปยังเบอร์ โทรศัพท์ 1600 หรื อสายด่วนเพื่อการเลิกบุหรี่ แห่งชาติของ ไทย เพิ่มขึ ้นถึง 40 เปอร์ เซ็นต์ “โฆษณานี ้เราทดลองท�ำกึง่ ๆ วิจยั และต้ องการให้ เห็นความสดของเหตุการณ์ที่ เกิดขึ ้นจริ ง ไม่ได้ มีการเตี๊ยมกับกลุม่ ตัวอย่าง แต่อย่างไร เราแอบถ่ายเป็ นวิดีโอแล้ วค่อย มาบอก มาขออนุญาตทีหลัง” เธออธิ บาย ส่วนทีน่ ำ� ไปเผยแพร่ในโซเชียลมีเดีย ก่อนทีจ่ ะ ได้ เ ห็ น ในสื่ อ กระแสหลัก นั น้ เธอบอกว่ า เนื่องจากโฆษณานี ้เป็ นชิ ้นงานทดลองถ้ าจะ ท�ำเป็ นโฆษณาจริ งอาจไม่สามารถใช้ ภาพ
บุคคลจริ งๆได้ เพราะจะกระทบในเรื่ องสิทธิ ดังนัน้ จะใช้ วธิ ีสร้ างสถานการณ์จำ� ลอง เทียบ เคียงกับเหตุการณ์ที่ไปทดลองมาแทน“คาด ว่าอดใจรอไม่เกิน 1-2 เดือนนี ป้ ระชาชนน่ า จะได้ เห็ น โฆษณาฉบับจริ ง เผยแพร่ ผ่าน หน้ าจอโทรทัศน์ และช่องทางสื่อสารต่างๆ แน่นอน หลังจากประสบความส�ำเร็ จอย่าง มาก ยอดวิว 3 แสนคน หลังจากโพสต์ผา่ นยู ทูปวันแรก และถึงปั จจุบนั มีผ้ ชู มกว่า 3 ล้ าน คน” วันนี ้ยอดชมไปไกลมากค่ะ..ที่นา่ ตืน่ เต้ น คือ ยอดวิวกว่าครึ่งหนึง่ มาจากผู้ชมชาวต่าง ประเทศ เธอตังข้ ้ อสังเกตอย่างไรก็ตาม มีการ รายงานจากส�ำนักข่าวรอยเตอร์ ด้วยว่า หลัง ที่มีการเผยแพร่โฆษณาชินนี ้ ้ ้ มีผ้ ตู ดิ ต่อ
9
MESSAGE FROM THE LUNGS แคมเปญ “Message from the Lungs”ของ สสส. คว้ ารางวัลระดับโลก หากใครที่ได้ ติดตามข่าวสารวงการโฆษณา อยูเ่ นืองๆ ก็คงจะเห็นว่าวงการโฆษณาไทยไป คว้ ารางวัลในระดับนานาชาติมาแล้ วอย่าง มากมาย และ แคมเปญ ‘The Message from the Lungs’ หรื อ “น� ้ำหมึกที่สกัดจากปอดของ ผู้ป่วยโรคมะเร็ งปอด” ก็เป็ นอีกหนึ่งผลงาน ของคนไทย ที่ได้ รับความสนใจ และเป็ นที่ กล่าวถึงอย่างมากในระดับโลก ซึง่ สื่อต่างๆ ได้ บ อกว่ า เป็ นโฆษณาอี ก ชิ น้ ที่ ท� ำ ให้ เกิ ด กระแสด้ านบวก และท�ำให้ คนสูบบุหรี่ หนั มา สนใจตนเองมากขึ ้น The Message from the Lungs แคมเปญเตือนภัยบุหรี่ ศิลปะรณรงค์ที่ต่าง จากที่เคยมีมา ความแตกต่างนี ้มีจดุ ส�ำคัญที่ น� ้ำหมึกที่ใช้ วาดส่วนหนึ่งสกัดมาจากปอดผู้ เสี ย ชี วิ ต ที่ เ คยสูบ บุห รี่ อย่า งเช่ น ภาพวาด เส้ นเลือดในปอดทีเ่ รียงตัวเป็ นข้ อความ Don’t make me black ค�ำร้ องขอให้ ลดเลิกบุหรี่ หมึก ด�ำทีไ่ ด้ กว่า70 ขวด ยังแจกจ่ายไปยังคนดังใน วงการสือ่ ทังเซเลบและศิ ้ ลปิ นเพื่อให้ ผลิตผล งานศิลปะตามถนัด แต่ยงั เน้ นหัวใจส�ำคัญคือ
ส่งต่อความหวังดีไปยังผู้สบู บุหรี่ ในวงกว้ าง ทีมครีเอทีฟThe Message from the L ungs ที ม ครี เ อที ฟ มื อ รางวัล จากบริ ษั ท โฆษณาชันน� ้ ำ BBDO ใช้ เวลา 4 เดือนเต็ม ระดมสมองช่วยกันคิดวิธีเตือนภัยบุหรี่ให้ แตก ต่างจากทีเ่ ห็นในสังคม หลังพบว่าตัวเลขผู้สบู หน้ าใหม่มากขึ ้นทุกปี ส่วนหนึง่ เพราะสื่อที่มี ไม่ได้ ผล โครงการนี ้ยังได้ รับความร่วมมือจาก สสส. มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สบู บุหรี่ และ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่ต้องใช้ เทคนิคทางการแพทย์เพื่อสกัดสาร ตกค้ างเพราะพิษบุหรี่ จากปอดอาจารย์ใหญ่ ที่เคยเป็ นนักสูบ ไม่ใช่งานแรกที่ทีมครี เอทีฟหนุ่มแสดงให้ เห็น ถึงพลังไอเดียในการผลิตสื่อขับเคลื่อนสังคม เพราะที่ผา่ นมาเคยคว้ ารางวัลโฆษณาระดับ โลก Cannes Lions มาแล้ ว อย่าง ‘การท�ำให้ กลัว’ เป็ นเทคนิคหนึ่งในการสร้ างสรรค์งาน โฆษณาที่นิยมใช้ ในแคมเปญรณณงค์ให้ คน เลิกสูบบุหรี่ แต่ไม่วา่ จะรณรงค์ด้วยการท�ำให้ ผู้สบู บุหรี่ ร้ ู สึกกลัวกี่ร้อยรู ปแบบ ก็ยากที่จะ ท�ำให้ พวกเขาหวาดกลัวและเลิกสูบบุหรี่จริงๆ
สาเหตุหนึ่งก็เพราะยังไม่เห็นว่าร่ างกายของ ตนได้ รับความเสียหายจากพิษบุหรี่ จนกว่า จะสายเกินไปถึงจะคิดได้ เรี ยกว่า ไม่เห็นโลง ศพ ไม่หลัง่ น� ้ำตา แต่ถ้าน�ำพิษภัยของบุหรี่ ที่อยูใ่ นร่างกายสกัด ออกมาเป็ นน� ้ำหมึกเพื่อส่งข้ อความเตือนภัย ล่ะ? เมื่อนักสูบทังหลายเห็ ้ นน� ้ำหมึกที่คนมาจาก ั้ ปอดคนสูบบุหรี่ เหมือนกันอย่างนี ้แล้ ว ก็คง อดไ่ม่ได้ ที่จะคิดถึงสภาพปอดของตัวเองและ น่าจะเกิดความกลัวขึน้ มาบ้ าง เพราะยอด ของผู้ร่วมลงนามเลิกสูบบุหรี่ กับมูลนิธิฯ มี มากกว่าปี ที่แล้ วถึง 5 เท่า! ซึง่ หากมีแคมเปญ รณรค์เลิกสูบบุหรี่ โดนๆ อน่างนี ้อย่างต่อเนื่อง ก็ น่ า จ ะ เ ห็ น ส ถิ ติ ค น เ ลิ ก สู บ บุ ห รี่ ใ น ประเทศไทยที่ลดลงๆ อย่างน่าชื่นใจ หากสนใจข้ อมูลเพิม่ เติมเกี่ยวกับการเลิกบุหรี่ ได้ ทางเว็บไซต์ www.thaihealth.or.th
The Message from the Lungs แคมเปญเตือนภัยบุหรี่ ศิลปะรณรงค์ที่ต่างจากที่เคยมีมา ความแตกต่างนี้มี จุดสำ�คัญที่น้ำ�หมึกที่ ใช้วาด
10
BLAK HOLE
SPECIAL
“MESSAGE FROM THE LUNGS”
...
11
SPECIAL
12
BLAK HOLE
13
SPECIAL
LEMON HEALTHY
มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่เผยผลวิจัยหลังพบว่าวิตามิ C มีสารช่วยลดความอยาก นิโคตินได้ แถมยังช่วยฟื้นฟูร่างกายที่ทรุดโทรมให้สดชื่นกระปรี้กระเปร่า จึงมีการน�ำไปใช้เพื่อ ช่วยเลิกบุหรี่ โดยเฉพาะ “มะนาว” มีประสิทธิภาพเยี่ยม เนื่องจากมะนาวมีผลต่อการท�ำงานของ ต่อมรับรสขม ท�ำให้รสชาติของบุหรี่เปลี่ยนไป
Wonderful Benefits And Uses Of Lemon มะนาวช่วยได้ วิธีง่ายๆ ส�ำหรับเรื่ องนี ้คือ ให้ กินมะนาวที่หนั่ เป็ น ชิ ้นเล็กๆ (ขนาดเท่าหัวแม่มือ) โดยยังคงเปลือกเอาไว้ เมื่อ รู้ สกึ อยากสูบบุหรี่ ให้ กินมะนาวที่เตรี ยมเอาไว้ แทน โดยอม แล้ วค่อยๆ ดูดความเปรี ย้ วไปเรื่ อยๆ จากนัน้ เคี ้ยวเปลือก ประมาณ 3-5 นาที ซึง่ ลิ ้นจะรับรู้รสชาติขม-เฝื่ อน แล้ วดื่มน� ้ำ ตาม 1 อึก วิธีนี ้นอกจากจะช่วยลดความอยากบุหรี่ ได้ และ
เมื่อกลับไปสูบบุหรี่ อีกครัง้ ก็จะท�ำให้ รสชาติบหุ รี่ เปลี่ยนเป็ น ขมจนไม่อยากสูบ ทังนี ้ ้สามารถกินผลไม้ ชนิดอื่นที่มีความ เปรี ย้ วมากๆ แทนมะนาวได้ เช่นกัน เพียงแต่งานวิจยั ชิ ้นนี ้พบ ว่าเมื่อเปรี ยบเทียบมะนาวกับผลไม้ ชนิดอื่นกับการเลิกบุหรี่ แล้ วมะนาวจะได้ ผลดีทสี่ ดุ ซึง่ การเลิกบุหรี่ด้วยการกินมะนาว ส่วนใหญ่จะเลิกได้ ใน 2 สัปดาห์และไม่อยากสูบบุหรี่อกี ต่อไป ที่มา: http://bedtaledidea.blogspot.com/2015/09/2-1.html
14
BLAK HOLE
15
16
BLAK HOLE
สิ่งเดียวที่ทา ให้คุณสูบ ก็คือ คุณอยากสูบ สิ่งที่ทา ให้คุณอยากสูบ ก็คือ เหตุผลดี ๆ สักข้อที่ทา ให้คุณรู้สึกไม่ผิดจนเกินไปนัก ตราบใดที่คุณยังเห็นว่า บุหรี่ ให้อะไรบางอย่างกับคุณอยู่ คุณจะยอมแลกได้ทุกอย่าง เพื่อให้ ได้สูบ ต่อให้ต้องแลกด้วย เงิน สุขภาพ อิสรภาพ ความสัมพันธ์ ฯลฯ คุณก็ยอม
17
“ยาสูบ” HISTORY
TOBACCO 18
BLAK HOLE
19
HISTORY
THE DISCOVERY OF TOBACCO “ยาสูบ” กับการค้นพบ การบันทึกประวัติ
ของยาสูบมีขึ ้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2035 เมื่ อ โคลัมบัส (CHISTOPHER COLUMBUS) ขึ ้นฝั่ งที่ซาน ซัลวาดอร์ (SAN SALVADOR) ในหมู่เกาะอินดีสตะวันตก ได้ เห็ น ชาวพื น้ เมื อ งเอา ใบไม้ ชนิดหนึ่งมามวน จุด ไฟตอนปลายแล้ วดูดควัน
สิงห์หอมควั แรก นคน พี่คนนี้เลย!
ตามบันทึกกล่าวว่า
ชาวพื ้นเมืองมวนยาสูบด้ วย ใบข้ าวโพด ชาวสเปน เรี ยก ยามวนนี ้ว่าซิการา(CIGARA) ซึ่ ง ต่ อ มาเพี ย้ นเป็ นค� ำ ว่ า ซิการ์ (CIGAR) จากหลัก ฐานและการขุ ด พ้ นซาก ปรักหักพังของเมืองเก่าของ พวกมายา บนคาบสมุทร คาร์เทน(CARTAN) ประเทศ เม็กซิโก ได้ พบกล้ องยาสูบ สมัยโบราณ ลักษณะตรง โคนส� ำ หรั บ ดูด ยา แยกออกเป็ นสองง่ า ม ส� ำ หรั บ อัด เข้ า ไปในจมูก ด้ ว ยเหตุนี ท้ ี่ ช าว อเมริ กันโบราณจึงสูบยากันทางจมูก และ กล้ องชนิดนี ้ คนพืน้ เมืองเรี ยกว่า ทาบาโค (TABACO) ซึ่งเป็ นต้ นก�ำเนิดของค�ำว่า โท แบคโค (TOBACCO) การเพาะปลูกยาสูบในแหล่งอื่นๆ ได้ เริ่ มที่หมูเ่ กาะไฮติ เมื่อ พ.ศ. 2074 โดยได้ เมล็ดพันธุ์จากเม็กซิโก และขยายไปยังหมู่ เกาะข้ างเคียงจนกระทัง้ พ.ศ. 2123 จึงได้ เริ่ ม ปลูกในคิวบาและต่อไปจนถึงกายอานา และ บราซิล ปลายพุทธศตวรรษที่ 22 แพร่หลาย
20
BLAK HOLE
ไปยังทวีปยุโรป เอเชีย และแอฟริ กา มีหลัก ฐานแสดงว่ามนุษย์ในสมัยโบราณรู้ จักการ ปลู ก ยาสู บ เพื่ อ น� ำ ไปซอยและมวนสู บ นอกจากนี ย้ ั ง เป็ นที่ ท ราบกั น ว่ า ยาสู บ มี คุณสมบัตเิ ป็ นยาฆ่าเชื ้อโรคทีด่ อี ย่างหนึง่ ด้ วย ส� ำ หรั บ ประเทศแรกที่ เ ริ่ ม ปลูก ยาสูบในเอเชีย คือ ประเทศฟิ ลปิ ปิ นส์ จากนัน้ จึงแพร่หลายไปยังประเทศอินเดีย ประเทศจีน และประเทศอินโดนีเซีย ตามล�ำดับ ในประเทศไทยแม้ จ ะไม่ มี ห ลัก ฐานแน่ชดั ว่าคนไทยเริ่ มการสูบยาเมื่อใด แต่ จากหลักฐานที่พบและรวบรวมได้ เช่น กล้ อง
ยาสู บ ในสมั ย สุ โ ขทั ย ก็ อ าจ ท� ำ ใ ห้ เ ชื่ อ ไ ด้ ว่ า ค น ไ ท ย มี วัฒนธรรมที่เกี่ยวข้ องกับยาสูบ มาประมาณ 700 ปีแต่ถ้าจาก หลักฐานทางลายลักษณ์อกั ษร ก็เชือ่ ได้ วา่ วัฒนธรรมการสูบยา ในประเทศไทยมี ม านานกว่า 300 ปี แล้ ว จากการบันทึกของ หมอสอนศาสนาในสมัย กรุ ง ศรี อยุธยา โดยบันทึกไว้ วา่ เมื่อ เขาเข้ ามาในเมืองไทยในสมัย สมเด็จพระนารายณ์ มหาราช นั น้ พบว่ า คนไทยสู บ ยากั น ทั่ว ไป โดยชาวเปอร์ เ ซี ย เป็ น ผู้น�ำเข้ ามา เป็ นการสูบยาใน ลักษณะหั่นใบยา ที่มวนด้ วย ใบตองหรื อใบบัว และมีการสูบ จากกล้ องหรื อเคี ้ยวเส้ นยาสูบ และบางที ก็ป่นเป็ นผงสูดเข้ า จมูกแบบยานัตถุ์
CHISTOPHER
COLUMBUS เป็นคนค้นพบยาสูบที่มีแหล่งก�ำเนิด ตอนกลางองทวี ป อเมริ ก าแม้ มนุษย์จะรู้จักใบยาสูบมาประมาณ สองพันปีแล้วแต่ก็มิได้สูบกันอย่าง เป็ น นิ สั ย จนกระทั่ ง พวกอิ น เดี ย แดงซึ่ ง เป็ น ชาวพื้ น เมื อ งของ อเมริการุ้จักใช้ยาสูบกันอย่างแพร่ หลายจึงได้มีการท�ำไร่ยาสูบทั้วไป
“ลักษณะยาสูบ” เป็นอย่างไรน้ะ?
“
ลักษณะของยาสูบมี 3 ลักษณะคือ การเอายาเส้ นมามวน ด้ วยกระดาษ หรื อเรี ยกกันว่า “บุหรี่ ” แต่ถ้าน�ำเอายาเส้ นมาใส่ลงไปใน ปลายกล้ องยาแล้ วสูบผ่านกล้ องจะเรี ยกว่า “ไปป์” (PIPE) และถ้ าน�ำ เอายาสูบ มาพัน กัน ไปมาจนเป็ นมวนโตแล้ ว สูบ เรี ย กว่ า “ซิ ก าร์ ” (CIGAR) นอกจากนี ้สมเด็จกรมพระยาด�ำรงชานุภาพได้ บนั ทึกว่ามองสิเออร์ เดอ ลาลูแบร์ เอกอัครราชทูตชาวฝรั่งเศสได้ เขียนเล่าเรื่ องประเทศสยามว่า คนไทยชอบใช้ ยาสูบอย่างอฉุนทังผู ้ ้ ชายและผู้หญิง ใบยาที่ใช้ นนได้ ั ้ มา จากเกาะมะนิลาบ้ าง เมืองจีนบ้ างและปลูกในพื ้นเมืองบ้ าง ลักษณะ ของยาสูบหรื อมวนบุหรี่ ในสมันนันจะมี ้ ก้นแหลม มวนด้ วยใบตองหรื อ ใบจากตากแห้ ง ต่อมาในสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้ าเจ้ าอยู่ หัว รัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พระองค์เจ้ าสิงหนาทดุรงฤทธิ์ก็ได้ ทรงประดิษฐ์ ก้นป้านขึ ้นมาเพื่อสูบควันและอมยากับหมากพร้ อมกัน
ภาพการตากใบยาสูบ สายพันธุ์ยาสูบจากต่างประเทศ น�ำเข้ ามาปลูก ในสยามครัง้ แรก เป็ นการทดลองปลูกที่สถานีทดลองกสิกรรม ห้ วยแม่ โจ้ แต่มหี ลักฐานในการน�ำเข้ าสายพันธุ์ยาสูบพันธุ์ตา่ งประเทศเข้ ามาปลูก ในสยามครั ง้ แรก โดยเป็ นการทดลองปลูกครั ง้ แรกที่สถานีทดลอง กสิกรรม ห้ วยแม่โจ้ การเพาะกล้ าและปลูกยาสูบครัง้ นัน้ เป็ นพันธุ์เวอร์ ยิเนีย (VERGINIA) ซึง่ เป็ นพันธุ์ตา่ งประเทศมีอยูร่ าว 10 สายพันธุ์ แต่ ที่ปลูกได้ ในเวลานันมี ้ 4 สายพันธุ์เท่านัน้ คือ HICKORY, WHITE BERLEY, MARYLAND และ JOINER โดยสายพันธุ์ที่น�ำมาท ดลองปลูกครัง้ แรกได้ แก่พนั ธุ์ JOINER และ WHITE BERLEY มีหม่อม เจ้ าสิทธิพร กฤดากร อธิบดีกรมตรวจกสิกรรม เป็ นองค์ประธานในการ ปลูกต้ นแรก เมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2476
ครัน้ ถึงสมัยพระบามสมเด็จพระจุลจอมเกล้ าเจ้ าอยู่หวั มีผ้ ดู ดั แปลง บุหรี่ ก้นป้าน โดยตัดยาเส้ นให้ พอดีกับวัสดุที่ใช้ มวนคือ ใบตองแห้ ง ใบตองอ่อนและใบบัว และได้ รับความนิยมอย่างมาก คนไทยแต่เดิมเรี ยกยาสูบเป็ นค�ำกลางๆ ว่า “ยา” และใช้ ค�ำว่ายาไป ประกอบกับค�ำอืน่ ๆ ทีบ่ อกลักษณะของยาสูบแต่ละประเภท เช่น ยาเส้ น ยาฉุน ยาจืด ยามวน เป็ นต้ น ค�ำว่า “ยา” ในความหมายที่เป็ นยาสูบในระยะแรกเข้ าใจว่าคงไม่มี ความหมายในเชิงลบ เพราคนไทยสมัยก่อนใช้ ยาสูบในการบ�ำบัดรักษา โรค เช่น ใช้ ใบรักษาฝี ห้ ามเลือด ใช้ สบู เพื่อรักษาโรคหืดหรื อบดใบ ยาสูบท�ำยาฆ่าแมลง ทังนี ้ ้เพราะสารนิโคตินในใบยาสูบมีคณ ุ สมบัตใิ น การฆ่าสิง่ มีชีวิตสามารถใช้ ผสมยารักษาสัตว์ และที่ส�ำคัญคือ มีผลก ระตุ้นระบบการท�ำงานต่างๆ ของร่างกายท�ำให้ เกิดการผ่อนคลายรู้สกึ สบายใจในขณะสูบ
“
ในเวลาต่อมาวิชาการด้ านยาสูบได้ ปฏิบตั ิติดต่อกันจนจัดตังสาขาพื ้ ช ไร่ คณะผลิตกรรมการเกษตร ตามพระราชบัญญัตสิ ถาบันเทคโนโลยี การเกษตร เมื่อปี พ.ศ. 2518 ด้ วย และยังได้ เน้ นเรื่ องยาสูบเป็ นสาขา วิชาเอกอีกด้ วยและโรงงานยาสูบจัดสร้ างเรื อนเพาะยาสูบขึ ้น เพื่อให้ ความรู้แก่เกษตรกร ในปี พ.ศ. 2501 ธรรมชาติของยาสูบแตกต่างจากพืชอื่นใบของยาสูบมีสารประกอบ ไนโตรเจนจนหมู่หนึ่งที่เรี ยกว่า “แอลคาลอยด์” ซึง่ มีนิโคตินเป็ นส่วน ใหญ่นิโคตินเป็ นองค์ประกอบที่ท�ำให้ เกิดลักษณะเฉพาะตัวของยาสูบ หรืออาจกล่าวได้ วา่ นิโคตินคือยาสูบ ต้ นยาสูบจะผลิตสารนิโคตินทีร่ าก แล้ วส่งไปเก็บไว้ ที่ใบดังนันถ้ ้ าต้ นยาสูบมีรากมากก็มีแนวโน้ มที่จะผลิต สารนิโคตินได้ มากตามไปด้ วย ใบยาเหล่านี ้เมื่อเกิดการเผาไหม้ จะ ท�ำให้ เกิดสารประกอบต่างๆ อีกจ�ำนวนมากท�ำให้ เกิดกลิ่นสีและรส ต่างๆ ความหอม และความฉุน ซึง่ แตกต่างกันไปตามประเภทของยาสูบ
21
TYPE OF TOBACCO ประเภทใบยาสูบ
จากความแตกต่างของปริ มาณสารประกอบเป็ นเหตุผลหนึง่ ที่อตุ สาหกรรม ผลิตบุหรี่ จ�ำเป็ นต้ องผสมใบยาประเภทต่างๆ เข้ าด้ วยกันตามสัดส่วน เพื่อให้ ได้ ทงกลิ ั ้ น่ และรสเป็ นที่พอใจ
ใบยาเวอร์ยิเนีย
ใบยาบ่มไอร้อนที่มีนิโคตินปานกลาง
ของผู้ สู บ อย่ า งไรก็ ดี ใบยาสู บ ทุ ก ประเภทหากน� ำ มา สังเคราะห์องค์ประกอบเคมีตา่ งๆ จะได้ เหมือนกันหมด เพียง แต่มปี ริมาณแตกต่างกันเท่านัน้ นอกจากนี ้ระดับความแก่สกุ
ใบยาเบอร์เลย์ ซึ่งมีนิโคตินสูง
ใบยาเตอร์กิซ
มีประมาณสารหอมระเหยสูง
22
BLAK HOLE
ของใบยาและต�ำแหน่งของใบบนล�ำต้ น เช่น ใบยาส่วนยอด ส่วนกลางและส่วนล่าง ก็มีสว่ นประกอบท�ำให้ ทางเคมีและ คุณสมบัติอื่นๆ เช่น กลิน่ และรสแตกต่างกันด้ วย
“เราก็มีดีน้ะ จะบอกให้” สรรพคุณของยาสูบ
ช่วยขับเสมหะ
ช่วยขับพยาธิใน ล�ำไส้
ช่วยแก้หอบหืด
หลับง่าย แก้หวัดคัดจมูก
ช่วยแก้พิษงู ช่วยขับปัสสาวะ
ยาสมานบาดแผล
ช่วยแก้ลมพิษ
23
COMPONENTS
OF TOBACCO ส่วนประกอบของยาสูบ
24
BLAK HOLE
ส่วนประกอบของยาสูบ ต้นยาสูบ มีถิ่นก�ำเนิดในเขตร้ อนของทวีปอเมริ กา จัดเป็ นไม้ ล้ มลุกที่มีอายุเพียงปี เดียว ล�ำต้ นไม่แตกกิ่งก้ านสาขา ล�ำต้ น มีความสูงประมาณ 0.6-2 เมตร ตามล�ำต้ นและยอดมีขนที่ อ่อนนิ่มปกคลุมอยู่ และทุกส่วนของต้ นมีตอ่ มน� ้ำยางเหนียว ต้ นยาสูบเป็ นพรรณไม้ กลางแจ้ ง ที่ขยายพันธุ์โดยใช้ เมล็ด เจริ ญเติบโตได้ ดีในดินร่วนซุยที่ต้องการความชื ้นปานกลาง
ใบยาสูบ ใบเป็ นใบเดี่ยว ออกเรี ยงตรงข้ ามกันเป็ นคู่ ๆ ไป ตามข้ อต้ น ลักษณะของใบเป็ นรูปไข่กลับหรื อรูปไข่แกมขอบ ขนาน ปลายใบมน โคนใบแคบหรื อสิบเรี ยวและแทบจะไม่มี ก้ านใบ ส่วนขอบใบเรี ยบและเป็ นคลื่นเล็กน้ อย ใบมีขนาด กว้ างประมาณ 10-20 เซนติเมตร และยาวประมาณ 30-60 เซนติเมตร แผ่นใบเป็ นสีเขียวมีขนาดใหญ่และหนา ท้ องใบ และหลังใบมีขนอ่อน ๆ ปกคลุมอยู่
ดอกยาสูบ
ดอกยาสูบ ออกดอกเป็ นช่อยาวขึ ้นไป โดยจะออก ตรงส่วนของปลายยอด โดยดอกจะบานจากส่วนล่างไปหา ส่วนบนตามล�ำดับ ดอกย่อยเป็ นสีชมพูอ่อนเกือบขาว หรื อ เป็ นสีแดงเรื่ อ ๆ มีกลีบดอก 5 กลีบ โคนกลีบดอกเชื่อมติดกัน เป็ นรูประฆัง ปลายกลีบแหลม มีขนสีขาวปกคลุม ส่วนกลีบ เลี ้ยงดอกเป็ นสีเขียว โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็ นแฉก แหลมและมีขน ดอกมีความสวยงามน่าชมมาก
ผลยาสูบ
ผลยาสูบ ผลเป็ นผลแห้ งแบบแคปซูล ลักษณะของ ผลเป็ นรู ปขอบขนาน ผลอ่อนเป็ นสีเขียว เมื่อแก่จะเปลี่ยน เป็ นสีน�ำ้ ตาลและแตกออกได้ ภายในผลมีเมล็ดสีน�ำ้ ตาล ขนาดเล็กอยูเ่ ป็ นจ�ำนวนมาก 25
“ประเภทของ ผลิตภัณฑ์ ยาสูบ”
Types of tobacco products
1. บุหรี่โรงงาน
(Manufactured cigarettes) อาจ รู้ จักในชื่อเรี ยกอื่นที่มีความหมาย เดียวกัน อาทิ บุหรี่ ซอง บุหรี่ ซิกา แรต เป็ นต้ น โดยบุ ห รี่ โ รงงาน ครอบคลุมทัง้ บุหรี่ ที่มีและไม่มีก้น กรอง และทังจากแหล่ ้ งผลิตที่เป็ น โรงงานภายในประเทศ ได้ แก่ โรงงานยาสูบ (รยส) กระทรวงการ คลั ง และบุ ห รี่ ที่ ผ ลิ ต จากต่ า ง ประเทศที่นาเข้ ามาจาหน่ายในราช อาณาจักรไทย โดยปี งบประมาณ 2556 นี ้ โรงงานยาสูบ (รยส) ได้ ผลิตบุหรี่ รวมทังสิ ้ ้น 18 ตรา/ยี่ห้อ
2. บุหรี่มวนเอง
(HAND-ROLLED CIGARETTES หรื อ ROLL YOUR OWN: RYO) เป็ นบุหรี่ทผี่ ้ สู บู สามารถมวนได้ ด้วย ตนเองหรือมวนด้ วยเครื่องมวนบุหรี่ โดยมี ย าเส้ น หรื อ ยาเส้ น ปรุ ง เป็ น ส่วนประกอบภายใน และห่อหุ้ม หรื อ มวนด้ ว ยวัส ดุที่ ห าง่า ย อาทิ กระดาษ ใบตอง ใบจาก ใบมะกา ใบบัว เป็ นต้ น
3. ผลิตภัณฑ์ยาสูบชนิดมีควันอื่น ๆ
(Other smoked tobacco) ยาสูบกลุม่ นี ้ที่ร้ ูจกั โดยทัว่ ไป จาแนกได้ เป็ น 4 ชนิด ได้ แก่ บุหรี่ ซกิ าร์ ไปป์ ยาสูบที่สบู ผ่านน้ า และอื่นๆ
3.1 บุหรี่ซิการ์
ในพระราชบัญญัตยิ าสูบ พ.ศ. 2509 หมายถึง ใบยาแห้ งหรื อยาอัด ซึง่ มวนด้ วยใบยาแห้ งหรือยาอัด บุหรี่ซกิ าร์ ทมี่ จี าหน่ายในประเทศส่วน ใหญ่ผลิตจากประเทศอเมริ กาและประเทศแถบยุโรป ได้ แก่ ประเทศ เดนมาร์ ก เนเธอร์ แลนด์ อังกฤษ และประเทศอื่นๆอีกหลายประเทศ
3.2 ไปป์
เป็ นกล้ องสูบบุหรี่ ที่มีเบ้ าสาหรับใส่ยาเส้ น ไปป์ส่วนมากทามาจาก เหง้ าของต้ นไม้ ที่แข็งและทนความร้ อนได้ อาจทาจากซังข้ าวโพดหรื อ พลาสติกที่ทนความร้ อนได้
26
BLAK HOLE
3.3 ยาสูบที่สูบผ่านน้า
ได้ แก่ บารากู/่ ฮุกก้ า/ ชิชา การสูบควันยาสูบผ่านน้ านี ้จะต้ องมีอปุ กรณ์ การสูบควันฯ หรื อที่เรี ยกว่า เตาบารากู่ และตัวยา ซึง่ มีสว่ นผสมของใบ ยาสูบกับสารที่มีความหวาน เช่น กากน้ าตาล หรื อน้ าผึ ้ง และมักมีการ เติมแต่งกลิน่ หอมของผลไม้ เช่น สตรอเบอรี่ แอปเปิ ล้ และสมุนไพรบาง ชนิด เป็ นต้ น
3.4 อื่นๆ
เช่ น บุ ห รี่ ขี โ้ ย ซึ่ ง เป็ นบุ ห รี่ พื น้ เมื อ งที่ นิ ย มมากในภาคเหนื อ ของ ประเทศไทย เป็ นต้ น
ผลิตภัณฑ์ยาสูบชนิดไม่มี ควัน (Smokeless tobacco) ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ย าสู บ ชนิ ด ไม่ มี ค วั น (Smokeless tobacco) ผลิตภัณฑ์ยาสูบกลุม่ นี ้ ส่วนใหญ่เป็ นการนายาเส้ นหรื อยาเส้ นปรุงมา ใช้ ในรูปแบบต่าง ๆ อาทิ การอมหรื อจุกยาฉุน ทางปาก การสูดยานัตถุ์ทมี่ สี ว่ นผสมยาสูบทาง จมูก และการเคี ้ยวยาเส้ น เป็ นต้ น อย่างไรก็ดี
ด้ วยกระแสสังคมที่ม่งุ สู่การสร้ างสิ่งแวดล้ อม ปลอดควั น บุ ห รี่ ภายใต้ พระราชบั ญ ญั ติ คุ้มครองสุขภาพผู้ไม่สบู บุหรี่ พ.ศ. 2535 ซึง่ มี ประกาศกระทรวงสาธารณสุขออกมาอย่างต่อ เนื่อง โดยมุ่งเน้ นการกาหนดและขยายพื ้นที่ สาธารณะและสถานทีท่ างานให้ เป็ นเขตปลอด
บุหรี่เพิม่ ขึ ้นเป็ นลาดับ ด้ วยเหตุนี ้อุตสาหกรรม ยาสูบจึงได้ ผลิตยาสูบชนิดไม่มีควันในรูปแบบ ต่างๆ ขึ ้น ทังนี ้ ้เพื่อหลบเลี่ยงปั ญหาควันบุหรี่ มือสองอาทิ บุหรี่ อิเล็กทรอนิกส์/ บุหรี่ ไฟฟ้า ชนิดไม่มีควัน และ Snus (รู ปแบบหนึ่งของ ผลิตภัณฑ์ยาสูบชนิดไม่มีควัน)
27
Tobacco Cultivation การทำ�ไร่ยาสูบ
น� ้ำฝนและความชุม่ ชื ้นในอากาศ เป็ นสิง่ จ�ำเป็ นส�ำหรับการท�ำไร่ยาสูบ ดังนันการปลู ้ กยาในช่วงกลางถึงปลายฤดูฝน จึงจะได้ ใบยาทีม่ คี ณ ุ ภาพ ดี เป็ นทีต่ ้ องการของตลาดทังในประเทศและต่ ้ างประเทศ ในอดีตชาวไร่ จะปลูกยาสูบในนาหลังจากเก็บเกี่ยวข้ าวแล้ วในช่วงฤดูแล้ ง จะท�ำให้ ใบยาแห้ งที่ได้ ขาดคุณภาพที่ดี ในปั จจุบนั ชาวไร่จงึ เลือ่ นการเพาะปลูก ให้ เร็ วขึ ้น แต่ก็จะเจอกับปั ญหาของโรคและแมลงที่มีมากตามขึ ้นมา ด้ วย จึงต้ องดูแลทังการป ้ ้ องกันและก�ำจัดแมลงอย่างสม�่ำเสมอการ
28
BLAK HOLE
เพาะปลูกยาสูบต้ องมีดนิ ทีเ่ หมาะสม เป็ นดินร่วนปนทราย ดินร่วน และ ดินร่ วนปนดินเหนียว ควรเลือกปลูกในที่สูงและระบายน�ำ้ ดี ความ ต้ องการน� ้ำของต้ นยาสูบจะมีมากขึ ้นหลังจากปลูกแล้ ว 30-40 วัน ส่วน ปุ๋ยก็เป็ นสิง่ จ�ำเป็ น เช่น อาหารธาตุไนโตรเจน เป็ นต้ น แต่ต้องไม่สงู เกิน ไป เพราะจะท�ำให้ คณ ุ ภาพใบยาแห้ งลดลง และเมื่อถึงเวลาเก็บใบยา สดแต่ละครัง้ ควรรอให้ สกุ จริ งๆ เพื่อให้ ได้ ใบยาแห้ งที่มีคณ ุ ภาพ
Nursery
การเพาะกล้ายาสูบ
การเพาะกล้ ายาสูบต้ นยาสูบในไร่จะเจริญเติบโตดี ต้ องมาจากต้ นกล้ า ที่สมบูรณ์แข็งแรง เมื่อน�ำไปปลูกแล้ วต้ นกล้ าตายน้ อยที่สดุ ดังนันการ ้ เพาะกล้ ายาสูบจึงเป็ นงานอันดับแรกของการท�ำไร่ยาสูบ หากต้ นกล้ า ตายเพราะไม่แข็งแรง หลังการปลูกประมาณหนึง่ สัปดาห์ ควรจะมีการ ปลูกซ่อมกล้ า แต่ไม่ควรจะปลูกซ่อมบ่อยๆ เพราะการซ่อมกล้ าจะท�ำให้ คุณภาพของใบยาลดลง เพราะการเก็บใบยาสูบไปบ่ม ผู้เก็บมักจะเก็บ ทุกต้ นเดือนเหมือนกันหมด ท�ำให้ มีใบยาที่ไม่สกุ ติดเข้ าไปบ่มด้ วยจึง
ท�ำให้ คณ ุ ภาพใบยาลดลง ต้ นกล้ าจะมีความสมบูรณ์และแข็งแรงได้ นนั ้ ต้ องอาศัยการเตรี ยมและ ท�ำแปลงเพาะกล้ าที่ดีมาก่อน เริ่ มตังแต่ ้ การเลือกที่ดินที่อดุ มสมบูรณ์ และมีการระบายน� ้ำดี ถ้ าเป็ นดินบุกเบิกใหม่ยงิ่ ดี จากนันก็ ้ ถงึ การหว่าน เมล็ด เนื่องจากเป็ นเมล็ดที่มีขนาดเล็กมาก จึงควรน�ำเมล็ดผสมขี ้เถ้ า ในการหว่าน หรื อใช้ สตู รการพอกเมล็ดจากโรงงานยาสูบ ที่ได้ ค้นคิด สูตรการพอกเมล็ดพันธุ์ให้ มีขนาดใหญ่ เพื่อหว่านให้ กระจายทัว่ แปลง จากนันรดน� ้ ้ำให้ ชมุ่ แล้ วคลุมแปลงเพาะด้ วยผ้ าดิบ เพือ่ ป้องกันแสงแดด ในเวลากลางวัน และลดแรงกระทบจากน� ้ำฝนในฤดูฝน แต่ถ้าเป็ นฤดู แล้ งอาจจะใช้ แกลบคลุมได้ เมล็ดยาสูบที่มีขนาดเล็กมาก คล้ ายกับจุดของปากกาหมึกแห้ ง เมล็ด ยาสูบ 1 กรัม มีจ�ำนวนประมาณ 10,000 – 12,000 เมล็ด จากนันให้ ้ รดน� ้ำวันละ 4 ครัง้ จนกว่าเมล็ดจะงอก จึงค่อยๆ ลดเหลือวัน ละ 2 ครัง้ ส่วนการพ่นยาป้องกันโรคและแมลงจะต้ องท�ำทุกสัปดาห์ หลังจากเมล็ดงอกแล้ ว โรคที่ส�ำคัญในแปลงเพาะได้ แก่ โรคโคนเน่า และโรคแอนแทรกโนส ส�ำหรับแมลงได้ แก่ แมลงหวี่ขาว และหนอน เป็ นต้ น เมื่อกล้ ายาสูบมีอายุ 35-45 วัน จึงถอนย้ ายไปปลูกในไร่
29
Production Process
30
BLAK HOLE
เกษตรกรผู ้ปลูกยาสูบเพื่อผลิตเป็น ยาเส้น ส่วนใหญ่ กระจายอยู่ใ นภาคเหนื อ และภาค อีสาน การปลูกยาสูบเพื่อหัน่ ซอยเป็ นยาเส้ นมี พัฒนาการและอยู่ในวิถีชีวิตของเกษตรกรมา นาน โดยปรับตัวตามสภาพการเปลีย่ นแปลงทาง เศรษฐกิจสังคม ตลอดจนนโยบายเกี่ยวกับการ ควบคุมยาสูบของรัฐเรื่ อยมา
จากไร่ยาสูบ จนถึง ผู้บริโภค “เส้นทาง ยาเส้น” มีใครบ้าง?
พ่อค้าคนกลาง เดิมทีมพี อ่ ค้ าเร่รายย่อยคอยรวบรวม และกระจายผลผลิตยาเส้ นไปสู่ผ้ บู ริ โภค เมื่อมี การส่งออกยาเส้ น ท�ำให้ พ่อค้ าคนกลางขยาย บทบาทไปท�ำหน้ าที่สง่ เสริมและรวบรวมผลผลิต มีสต๊ อกขนาดใหญ่ ขึน้ และท�ำหน้ าที่จัดยาเส้ น ป้อนให้ โรงงานผู้ผลิตบุหรี่ มวนเองออกจ�ำหน่าย ด้ วย
โรงงานอุตสาหกรรมบุหรี่ มวนเอง มีขนาดแตกต่างกันไปตังแต่ ้ ก�ำลังการผลิตไม่ถงึ ตันไปจนถึงหลายร้ อยตัน มี โรงงานที่ตงมานานกว่ ั้ า 80 ปี แสดงให้ เห็นว่ามี การค้ า ขายบุ ห รี่ ม วนเองมานานแล้ ว และมี โรงงานที่ตงขึ ั ้ ้นมาใหม่อีกจ�ำนวนมาก แสดงให้ เห็นว่าการบริ โภคบุหรี่ มวนเองขยายตัวมากขึ ้น
ร้านค้าจ�ำหน่ายบุหรี่มวนเอง
เป็ นร้ านขายของ การวางจ�ำหน่ายยังไม่ได้ ถูก ควบคุมแบบเดียวกับบุหรี่ ซอง
ผู้บริโภค พบว่า เป็ นกลุม่ วัยกลางคนการศึกษา และรายได้ น้อย บางรายเคยบริโภคบุหรี่ ซองแล้ ว หันมาบริ โภคบุหรี่ มวนเอง ด้ วยค่าใช้ จา่ ยถูกกว่า แม้ ว่าผู้บริ โภคส่วนใหญ่จะมีความตระหนักใน พิษภัยของบุหรี่ ในระดับสูง แต่ก็เชื่อว่าบุหรี่ ซอง มีพิษภัยมากกว่าบุหรี่ มวนเอง
31
ที่น่าสนใจคือ การควบคุมการผลิตในระบบเดิม โดยผ่านโควตาที่จดั สรรให้ แก่เกษตรกรและพันธุ์ยาสูบซึ่ง ก�ำหนดให้ ผ้ ปู ลูกยาสูบที่มิใช่พนั ธุ์พื ้นเมืองต้ องจดทะเบียน นัน้ ปั จจุบนั ระบบดังกล่าวอาจไม่เป็ นจริ ง เพราะ เกิด การ ควบซ้ อน ทังในแง่ ้ ของตัวบุคคลและพื ้นทีท่ ไี่ ด้ รบั โควตาในการ ปลูก เช่นที่ จังหวัดเพชรบูรณ์ ซึง่ เป็ นศูนย์กลางของผู้สง่ ออก ยาเส้ นตังแต่ ้ แรกเริ่มและยังคงเป็ นแหล่งวัตถุดบิ ทีส่ ำ� คัญของ บุหรี่มวนเองในปั จจุบนั ซึง่ พบว่าเกษตรกรทีน่ มี่ คี วามสัมพันธ์ กับ พ่ อ ค้ า คนกลางในลัก ษณะ พัน ธะสัญ ญาและระบบ อุปถัมภ์ คือ นายหน้ าเป็ นคนลงทุนในเรื่ องปุ๋ย หรื อปั จจัยการ ผลิตอืน่ ๆ และเกษตรกรมีพนั ธะสัญญาว่าจะต้ องขาย ผลผลิต ให้ แก่นายหน้ า ที่ส�ำคัญคือ เกษตรกรผู้ผลิตใบยาสูบและ ยาเส้ นไม่ได้ องิ อาศัยระบบโควตาคือไม่ได้ สง่ ให้ โรงงานยาสูบ เกี่ยวข้ องกับโรงงานยาสูบโดยตรง นายหน้า...พ่อค้าเร่ สามารถแบ่งพัฒนาการหลักๆ ของพ่อค้ าคนกลางเป็ น 3 ช่วง ได้ แก่
32
BLAK HOLE
ช่ วงที่ 1 มีพอ่ ค้ าเร่รายเล็กมาหาซื ้อยาเส้ นน�ำไปจ�ำหน่ายใน พื ้นที่ที่สามารถปลูกยาสูบ ช่วงที่ 2 (เริ่ มประมาณ 20 ปี ก่อน) เมื่ออุตสาหกรรมยาสูบลดพื ้นที่โควตา และเปิ ดให้ มีการส่ง ออกยาเส้ น ได้ มีบริ ษัทเข้ าไปส่งเสริ มการปลูกและรั บซือ้ ผลผลิต ก่อให้ เกิดพ่อค้ าคนกลาง เชื่อมระหว่าง ผู้ผลิตกับ บริษัทส่งออก พ่อค้ าคนกลางเหล่านี ้มิใช่พอ่ ค้ าเร่รายย่อย แต่ มีก�ำลังทุนในการรวบรวม ผลผลิตจ�ำนวนมาก ก่อนส่งมอบ ให้ พอ่ ค้ าผู้สง่ ออก ช่วงที่ 3 เวลาไล่เรี ยง ช่ วงที่ 2 พ่อค้ าคนกลางได้ หนั มาเป็ นผู้สง่ ยาเส้ น ป้อนให้ โรงงานบุหรี่ มวนเอง บางรายหันมาเป็ นผู้ผลิตบุหรี่ มวนเองด้ วย พ่อค้ าคนกลางมีความรู้ เกี่ยวกับนโยบายการ ควบคุมบุหรี่และมาตรการควบคุมต่างๆ ทีเ่ กี่ยวข้ องเป็ นอย่าง ดี อย่างไรก็ตามส่วนใหญ่มองว่านโยบายการควบคุมบุหรี่ ของรัฐในปั จจุบนั จะไม่สง่ ผลต่อการลดลงของบุหรี่ มวนเอง แต่อย่างใดเพราะมี มานานแล้ วแต่บุหรี่ ยาเส้ นก็ ยังคงอยู่
อุตสาหกรรมบุหรี่มวนเอง อุตสาหกรรมบุหรี่ มวนเองมีพัฒนาการไม่นาน โดยหลักแล้ วเป็ นอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้ องกับการผลิตง่ายๆ คือ น�ำยาเส้ นที่หนั่ ซอยโดยเกษตรกรผู้ปลูก มาบรรจุหีบห่อ และส่งออกจ�ำหน่ายโดยในการบรรจุหีบห่อนี ้ ก็ได้ มีการ ผสมยาเส้ นให้ ได้ สี กลิน่ รสตามความต้ องการของผู้บริ โภค ด้ วยมีการคัดแยกรสชาติ อาทิ รสนุ่ม โดยเปรี ยบกับบุหรี่ กรองทิพย์ และรสฉุน โดยเปรี ยบกับบุหรี่ กรุงทอง โดยต้ อง อาศัยความรู้ และความช�ำนาญพิเศษในการผลิต เช่น รส นุม่ ใช้ ยาเส้ นพันธุ์เวอรจิเนียเป็ นหลัก ส่วนรสฉุนใช้ ยาเส้ น พันธุ์พื ้นเมือง อย่าง อีด�ำ ไวโกน เป็ นหลัก ร้านค้า ร้ านค้ าทีจ่ ำ� หน่ายบุหรี่มวนเอง เป็ นร้ านขายของช�ำ ซึง่ มีจ�ำนวนมากในชนบท และในเมือง โดยรับผลิตภัณฑ์ จากตัวแทนของโรงงานมาจ�ำหน่าย โดยอาจมีเครดิตหรื อ
การเก็บเงินภายหลัง ปริ มาณการจ�ำหน่ายแต่ละร้ านไม่มาก แต่เมื่อค�ำนวณจากปริ มาณร้ านค้ าที่กระจายอยูท่ วั่ ไปและมี จ�ำนวนมาก พบว่า ปริมาณการจ�ำหน่ายและการบริโภคค่อน ข้ างมาก ที่น่าสนใจคือ มีการวางจ�ำหน่ายยาเส้ นหรื อบุหรี่ มวนเองอย่างเปิ ดเผย เพราะรู้วา่ ไม่ได้ มีประกาศในนโยบาย การควบคุมเหมือนบุหรี่ ซอง ผู้บริโภค...ปลายทางสุดท้ายของเส้นทางยาเส้น ผู้บริโภคส่วนใหญ่มรี ายได้ น้อย การศึกษาน้ อย และ เป็ นเกษตรกรผู้ใช้ แรงงาน ที่อยูใ่ นวัยกลางคนขึ ้นไป โดยพบ ว่ากลุม่ ผู้บริโภคส่วนหนึง่ เคยบริโภคบุหรี่ซองมาก่อน และบาง คนก็บริ โภคทังสองประเภท ้ ที่เป็ นเช่นนี ้ เนื่องจากค่าใช้ จา่ ย ในการบริ โภคบุหรี่ มวนเองน้ อยมาก ประมาณ สัปดาห์ละไม่ ถึง 20 บาท และกว่าร้ อยละ 90 ตระหนักถึงพิษภัยของการ บริ โ ภคบุห รี่ ใ นระดับ สูง อย่ า งไรก็ ต าม เมื่ อ เปรี ย บเที ย บ ระหว่างบุหรี่ ซองกับบุหรี่ มวนเอง พบว่า การตระหนักต่อพิษ ภัยของบุหรี่ มวนเองอยูใ่ นระดับต�่ำกว่าบุหรี่ ซอง
33
Agriculture - IT เกษตร-ไอที
ตามไปดูวิธีการปลูกยาสูบ'จีเอพี (GAP) คอลัมน์ ท่องโลกเกษตร - ตามไปดูวิธีการปลูกยาสูบ 'จีเอพี (GAP)' ยกระดับชีวิตชาวไร่เสริมรายได้หลังทำ�นา โดย สุรัตน์ อัตตะ ยาสูบ จัด เป็ นพื ช ควบคุ ม ภายใต้ พ ระราช บัญญัติยาสูบซึ่งถือใช้ โดยกรมสรรพสามิ ต เป็ นพืชที่ใช้ ใบในการให้ ผลผลิตและใช้ เป็ น วัตถุดิบหลักในอุตสาหกรรมการผลิตบุหรี่ ประเทศไทยจะปลูกกันมากในพื ้นทีภ่ าคเหนือ และอีสาน ปั จจุบนั ยาสูบที่นิยมปลูกกันมาก มีอยู่ 3 สายพันธุ์ประกอบด้ วย เวอร์ จิเนีย (Virginia) เบอร์ เลย์ (Burley) และเตอร์ กิช (Turkish) โดยผลผลิตเกือบทังหมดจะส่ ้ งให้ แก่โรงงานยาสูบและบริษัทผลิตบุหรี่ข้ามชาติ จากการรายงานของกรมสรรพสามิต พบว่า ปั จจุบนั ประเทศไทยมีพื ้นที่ปลูกยาสูบ รวม 207,147 ไร่ แบ่งเป็ นพื ้นที่ปลูกยาสูบ พันธุ์เวอร์ จิเนี ย 67,977 ไร่ พันธุ์เบอร์ เลย์ 78248 ไร่ และพันธุ์เตอร์ กิช 60,922 ไร่ โดย จั ง หวั ด ที่ มี ก ารปลู ก ยาสู บ มากที่ สุ ด คื อ เพชรบูรณ์ประมาณ 19,860,839 กิโลกรัม/ปี และยังไม่มีขยายพื ้นที่ปลูกเพิ่ม
34
BLAK HOLE
“ท่องโลกเกษตร” อาทิตย์นี ้จะตามคณะ ผู้บริ หารโรงงานยาสูบ กระทรวงการคลัง น�ำ โดย “ต่อศักดิ์ โชติมงคล” ผู้อ�ำนวยการ พร้ อม สื่ อ มวลชนกว่า 30 ชี วิ ต ตระเวนดูวิ ถี ชี วิ ต เกษตรกรผู้ปลูกยาสูบและกระบวนการผลิต ใบยาของชาวไร่ใน จ.เพชรบูรณ์ ซึง่ ปั จจุบนั มี พื ้นทีป่ ลูกทังสิ ้ ้นกว่า 5,000 ไร่ โดยจะเน้ นสาย พันธุ์เบอร์ เลย์เป็ นหลัก ต่อศักดิ์ โชติมงคล ผู้อ�ำนวยการ โรงงานยาสูบเปิ ดเผยข้ อมูลระหว่างน�ำคณะ สือ่ มวลชนลงพื ้นทีเ่ ยีย่ มเกษตรกรชาวไร่ยาสูบ ภายใต้ โครงการระบบการปฏิ บัติงานด้ าน การเกษตรที่ดี (จีเอพี) ตามหลักเกณฑ์ของ CORESTA ว่า โรงงานยาสูบได้ ก�ำหนดเป็ น นโยบายให้ กระบวนการผลิตใบยาเบอร์ เลย์ ของชาวไร่ในสังกัด ด�ำเนินการภายใต้ “ระบบ การปฏิ บัติงานด้ านเกษตรกรรมที่ ดี” ตาม มาตรฐานของ CORESTA ซึง่ เป็ นองค์กรทีจ่ ดั
ตัง้ ขึน้ โดยมี วัต ถุป ระสงค์ เ พื่ อ สนับ สนุน ส่ง เสริ มความร่ วมมือในงานศึกษาวิจยั เกี่ยวกับ ยาสูบในระดับนานาชาติซงึ่ Coresta มุง่ เน้ น ผลิตใบยา Clean Tobacco ทังนี ้ เนื ้ อ่ งจากปัจจุบนั อุตสาหกรรม ยาสูบและบุหรี่ ต้องด�ำเนินงานภายใต้ ภาวะ แรงกดดัน จากสัง คม เพราะเกี่ ย วข้ อ งกับ สุขภาพอนามัยของผู้บริโภค ท�ำให้ ต้องหาทาง ปรั บทิศทางการพัฒนาอุตสาหกรรมยาสูบ โลก โดยเฉพาะในเรื่ อ งของการพั ฒ นา คุณภาพวัตถุดิบที่ใช้ ผลิตบุหรี่ ซึง่ มีใบยาสูบ เป็ นส่ว นผสมหลัก ดัง นัน้ จึง มี ก ารศึก ษา ค้ นคว้ า วิจยั และพัฒนาเพื่อแสวงหาความรู้ เกี่ยวกับยาสูบ มุ่งสู่แนวทางการผลิตใบยา และบุหรี่ ที่ลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ มีความ ปลอดภัยต่อผู้บริ โภคมากขึ ้น ตลอดจนรักษา สภาพสิง่ แวดล้ อม
“โรงงานยาสูบจะจัดสรรโควตาผลิตใบยาให้ ชาวไร่ ทราบ ก่อนเริ่ มการเพาะปลูกยาสูบ รวมทังแจ้ ้ งสภาวะการผลิตใบยา ซึง่ ระบุ ถึงความต้ องการใบยาทังในส่ ้ วนของโรงงานยาสูบ และส่วนที่บริษัทส่ง ออกรับซื ้อผ่านโรงงานยาสูบ โดยก�ำหนดราคารับซื ้อใบยาแต่ละชันใบ ้ ยาที่แน่นอน พร้ อมทังติ ้ ดตามแนะน�ำส่งเสริมการผลิตใบยาทุกขันตอน ้ เพือ่ ท�ำให้ชาวไร่เกิดความเชือ่ มัน่ ในอาชีพเพาะปลูกยาสูบ” ผอ.โรงงานกล่าว ปริ ญญา สุวงค์วาร ผู้จดั การส�ำนักงานยาสูบเพชรบูรณ์ กล่าวเสริ มว่า ส�ำหรับยาสูบที่ปลูกในเขตพื ้นที่ จ.เพชรบูรณ์จะใช้ พนั ธุ์ “เบอร์ เลย์” ทังหมด ้ ซึง่ ใบยาสูบสายพันธุ์นี ้มีคณ ุ สมบัตพิ เิ ศษกว่าใบยา ประเภทอืน่ คือ มีโครงสร้ างโปร่ง ดูดซับน� ้ำหอมน� ้ำปรุงได้ ดี มีคณ ุ สมบัติ ในการเผาไหม้ ดี ใบยาแห้ งมีสีเนื ้อหรื อสีน� ้ำตาลอ่อนจนถึงสีน� ้ำตาลแก่ ปริ มาณนิโคตินสูง ปริ มาณน� ้ำตาลน้ อยมาก น� ้ำหนักเบา คุณภาพใน การบรรจุมวนดี เป็ นใบยาที่มีคณ ุ ภาพดี มีกลิ่นหอมคล้ ายโกโก้ และ เป็ นใบยาประเภทหนึง่ ที่ใช้ ในการผลิตบุหรี่ ส่วนการผลิตใบยาเบอร์ เลย์ จีเอพี ภายใต้ หลักเกณฑ์ของ CORESTA จะมุ่งเน้ นการจัดการดินและน� ้ำเพื่อให้ มีการใช้ ทรัพยากร อย่างคุ้มค่า เกิดความยัง่ ยืน ดูความสมบูรณ์ของพันธุ์และการคัดเลือก พันธุ์ เพื่อเกิดความมัน่ ใจว่ามีการใช้ พนั ธุ์ยาสูบที่ถกู ต้ อง จากนันการ ้ จัดการการเพาะปลูกเพื่ อให้ ได้ ผลผลิตเป็ นปริ มาณและคุณภาพที่ ต้ องการ มีการจัดการสารเคมีทางการเกษตรเพือ่ ให้ เกิดความปลอดภัย ทังเกษตรกรผู ้ ้ใช้สารเคมีผ้ใู ช้ผลิตภัณฑ์ใบยาสูบและเป็ นมิตรกับสิง่ แวดล้ อม
“เทคนิคการบ่มใบยาของเราเป็ นไปอย่างถูกต้ องในทุกขัน้ ตอนและประหยัดพลังงาน ลดสิ่งแปลกปลอมที่ไม่ใช่ยาสูบเพื่อให้ ผลิตภัณฑ์ยาสูบมีความสะอาด เป็ นที่ต้องการของการตลาด ที่ส�ำคัญ เรามีการฝึ กอบรมชาวไร่เพื่อให้ มีความรู้ความเข้ าใจในทุกขันตอนของ ้ การผลิตใบยาอย่างถูกต้ อง” ผู้จดั การส�ำนักงานยาสูบเพชรบูรณ์กล่าว ด้ าน หนูจนั ทร์ ค�ำโสม อายุ 44 ปี เกษตรกรชาวไร่ยาสูบใน ต.สักหลง อ.หล่มสัก จ.เพชรบูรณ์ หนึง่ ในเกษตรกรที่เข้ าร่วมโครงการ จีเอพี ยอมรับว่า หลังเข้ าร่วมโครงการมากว่า 2 ปี ท�ำให้ ผลผลิตต่อไร่ เพิม่ ขึ ้นและสามารถลดต้ นทุนการใช้ สารเคมีลง ท�ำให้ มีรายได้ เฉลีย่ ต่อ ไร่เพิม่ ขึ ้น ปั จจุบนั สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ เฉลีย่ 200-250 กิโลกรัม ต่อไร่ ขณะที่มีพื ้นที่ปลูกทังสิ ้ ้น 6 ไร่ โดยผลผลิตทังหมดจะส่ ้ งให้ แก่ โรงงานยาสูบ ซึง่ ให้ โควตามา 1,600 กิโลกรัม “ตอนนี ร้ าคาใบยาอยู่ ที่ กิ โ ลกรั ม ละ 60 บาท ทาง โรงงานยาสูบจะรับซื ้อผลผลิตทังหมด ้ แต่ไม่เกินโควตาที่เขาให้ มา พอ หมดยาสูบก็เตรียมพื ้นทีเ่ พือ่ ท�ำนาปลูกข้ าวต่อไป สลับกันอย่างนี เพราะ ้ ยาสูบเป็ นรายได้ หลัก แต่ท�ำนาเพื่อปลูกข้ าวไว้ กิน ที่เหลือก็ขายด้ วย” เกษตรกรรายเดิมกล่าวทิ ้งท้ าย การยกระดับการผลิตใบยาสูบของชาวไร่ด้วยโครงการจีเอ พี จนได้ ใบยาที่มีคณ ุ ภาพดีเป็ นที่ยอมรับโดยทัว่ ไป ส่งผลให้ ผ้ ผู ลิตและ ผู้บริโภคปลอดภัย ควบคูก่ บั การอนุรักษ์ สงิ่ แวดล้ อม นับเป็ นก้ าวส�ำคัญ ในการพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานโรงงานยาสูบไทย
35
36
BLAK HOLE
37
38
BLAK HOLE
ลักษณะบุหรี่ ยาสูบบด
ยาว 120 มล.
ห่อกระดาษ
ด้านสูบ ตัวกรองด้านใน ด้านจุดไฟ
เส้นผ่านศูนย์กลาง
10 มล.
ลักษณะบุหรี่ บุ หรี่ มีลกั ษณะเปน็ ทรงกระบอกม้วนห่อด้วยกระดาษ (ขนาดปกติจะมีความยาวกว่า 120 มิลลิเมตร และ ขนาดเส้น ผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 10 มิลลิเมตร มีใบ”ยาสูบ” ยาสูบบดหรือ ซอยบรรจุ ภายในห่อกระดาษ ปลายด้านหนึ่งเป็นปลายเปิ ด ส�ำหรับจุ ดไฟ และอีกด้านหนึ่งจะมีตัวกรอง ไว้ส�ำหรับใช้ปาก สูดควัน ค�ำนี้ปกติจะใช้หมายถึงเฉพาะที่บรรจุ ใบยาสูบภายใน แต่ในบางครั้งก็อาจใช้ หมายถึงมวนกระดาษที่บรรจุ สมุ นไพร อื่น ๆ เช่ น กัญชา บุ หรี่ ต่างจากซิ การ์ ตรงที่บุหรี่นนั้ มีขนาดเล็กว่า และ ใบยาสูบนัน้ จะมีการบดหรือซอย รวมทัง้ กระดาษที่ห่อ ซิ การ์ โดยปกติจะใช้ใบยาสูบทัง้ ใบ ซิ การ์ชนิดที่มีขนาดเล็กพิเศษเท่า บุ หรี่ เรียกว่า ซิ การ์ริลโล บุ หรี่เป็นที่รู้จักในกลุ่มคนที่ใช้ภาษา อังกฤษตั้งแต่ก่อนสงครามแห่งครายเมีอง เมื่อทหารแห่ง จักรวรรดิอังกฤษ เริ่มเลียนแบบการใช้ กระดาษหนังสือพิมพ์ ห่อใบยาสูบจากทหารตุรกีแห่งอาณาจักรออตโตมัน
39
เรือ ่ งเล่า รสชาติบุหรี่ื 40
BLAK HOLE
เล่าสู่กันฟัง รสชาติบุหรี่ • Sobranie บุ หรี่ผู้หญิง รสชาตินุ่มๆ เหมาะกับสาวอ่อนโยน • Black Devil ซองด�ำลายค้างคาวเดียวกับเบอร์คาดี้ แรงนิดๆ เผ็ดหน่อยๆ มวนด�ำคาดทอง ไม่เหมาะส�ำหรับผู ้หัดสูบ • Pall mall หาซื้ อได้ตาม7บ้านเรา รสชาติกลมกล่อม ไม่เบาไม่แรงเกินไป ดูดลื่น ไม่แสบคอ • ดราวิดรอฟ บุ หรี่VIP ราคา120บาท เบาหยอง ทัง้ แดงเขียว ดูดไม่รู้รสชาติ ตัวมวนยาวพิเศษสลักBrandหรู สีทอง ดูด แล้วดูเสี่ย • Winston รสชาติกลมกล่อมแค่ควันเฝื่ อนไปนิด หาซื้ อได้ยากมาก มีขายแต่ในอเมริกา • Vergenia Slim ไม่ต้องสงสัยว่าYEVSAINT หายไปไหนเพราะเค้ามารวมกับบริษัทเวอจีเนียเรียบร้อย สุดยอดบุ หรี่VIP ได้ รับความนิยมสูงมาก ในหมู ่ ไฮโซ • ซั มโปน่า บุ หรี่ประหลาดรสบ๊วย ดูดแรกๆทัง้ ลื่นทัง้ หอม พอไม่ดูดนานๆได้กลิ่นเหม็นเลี่ยนจะอ้วก เผ็ดนิดๆ เวลาดูดจะมี ประกายเปรี๊ยๆๆ • Salam เพื่อนซื้ อมาให้ลองจากจีน ต้องบอกว่าเป็น เขียว ที่ดีท่ีสุดที่เคยดูดมา • 7star บุ หรี่ยอดนิยมของชาวยุ ่น ที่มีขายตาม7บ้านเรา ลื่น กลมกล่อมมาก เบาไปหน่อยแต่จะดีมากเวลาเอาไปดูดตาม คลับ • JPS หาซื้ อได้ตาม7อีกแล้ว ไม่เคยได้ยินคนบอกว่าดี แต่ส�ำหรับผมแทนLMได้ไม่แพ้กันเลย • Garlam บุ หรี่ท่ไี ด้รับความนิยมสูงสุดจากหมู ่วัยรุ ่น เพราะมีรสสตอเบอรี่และชอคโกแล็ต ดูด2ตัวแล้วอยากเอาไปแลกLM เพราะเลี่ยนมาก • DJ MIX บุ หรี่ยอดนิยมอีกตัว เป็นรสผลไม้หลายชนิด เบามาก ดูดเหมือนไม่ได้ดูด แต่รสชาติอร่อยดี • Captain Black บุ หรี่ก่งึ Cigar แรงมหันต์ ดูดได้ครึ่งตัวต้องตัดหัวตลอด • Kapre หรือวัยรุ ่นเรียกว่า คาปี๊ เป็นบุ หรี่ท่ไี ด้รับความนิยมสูงสุดในหมู ่สาวๆ ตัวมวนยาวเรียว สลักbrandสีทอง ไฮโซ แต่ ไร้รสชาติ มึนใช่ เรื่องประมาทอาจงงได้ • wonder หรือบุ หรี่กรรมกร ได้รับความนิยมสูงสุดในหมู ่ผู้ใช้แรงงาน รสชาติเฝื่ อน ทัง้ เขียวแดง ไม่นิยมในหมู ่ผู้ดีแม้แต่ใน การย�ำ • KENT เคยไปดูดที่ญ่ปี ่ ุ นมา ไร้รสชาติตามสไตล์ปลาดิบ • KOOL บุ หรี่ท่ไี ม่คูลเหมือนชื่ อ รสชาติเฝื่ อนๆ จืดๆ จะว่าไร้รสชาติเลยก็ว่าได้ • LM บุ หรี่ท่ไี ด้รับความนิยมสูงสุดตลอดกาลก็ว่าได้ ด้วยรสชาติเบสิกแต่ไม่ขาดไม่เกิน ราคาลงตัวไม่ดูจนหรือรวยเกินไป • LARK เคยดูดที่ญ่ปี ่ ุ นอีกแล้ว แต่ย่หี ้อนี้จะแรงกว่าKENTหน่อย พอดูดฆ่าเวลาได้ • Black stonE บุ หรี่ซองด�ำ ซึ่ งรวมทัง้ ตัวมวนเองก็เป็นสีด�ำสนิท หยิบมาดูดเท่ห์อย่าบอกใคร แม้รสชาติจะเผ็ดร้อนไปนิด แสบคอไปหน่อย แต่ถ้าดูดเน้นเท่ห์แล้วเป็นบุ หรี่ท่เี ยี่ยมยอดทีเดียว ความพิเศษของยี่ห้อนีค้ ือ ถ้าดูดทิง้ ไว้แล้วไม่ดูดต่อซั กพัก บุ หรี่จะดับไปเองเก็บไว้ดูดต่อได้ • Lucky บุ หรี่ยอดนิยมของชาวตะวันตกเค้า เหมือนLMบ้านเราดีๆนี่เอง คุณสมบัติคล้ายๆLM แต่รสชาติดีกว่าเยอะ แดงก็ อร่อยกว่า เขียวก็เย็นกว่า เหมาะมากส�ำหรับผู ้มีอันจะดูด • MiLD7 หาซื้ อได้ตาม7บ้านเรา เบากว่าLM แต่แพงกว่า รสชาตินุ่ม เหมาะส�ำหรับผู ้ชอบดูดไลท์ • DUNHILL อยากบอกว่ามีขายทุก7 ลองถามพนักงานดู แดง เขียว รสชาติแย่มาก จะมีใช้ได้ก็ส้ม น�้ำเงิน • Marlboro บุ หรี่ยอดนิยมอีกยี่ห้อ ผมว่าแดงเฝื่ อนไปสู้LMไม่ได้ แต่เขียวมาโบกินขาด คุณภาพเทียบเท่าลัคกี้
41
CIGARETTE
BRAND
42
BLAK HOLE
บุหรี่น� ำ เข้า IMPORTED
43
ความเชื่อผิดๆกับบุหรี่
44
BLAK HOLE
ความเชื่อผิดๆกับบุหรี่
“
บุ หรี่ไม่เพียงก่อให้เกิดอันตรายต่อผู ส้ บู เพียงอย่าง เดียว หากแต่ควันบุ หรี่ในบรรยากาศ ยังคงเต็มไปด้วยสาร พิษอันตรายต่างๆ ที่สามารถเข้าสู่ร่างกายคนที่ไม่ได้สูบได้ โดยง่าย และท�ำลายสุขภาพจนอาจถึงขัน้ เสียชี วติ ได้ หายนะ ประเภทนีก้ ำ� ลังเป็นที่นา่ วิตกในสังคม ซึ่ งก็คอื “ควันบุ หรี่มอื สอง” นั่นเอง
1. ก้นกรองบุหรี่ช่วยลดอันตรายจากการสูบบุหรี่ได้
เป็นความเชื่ อที่ผดิ แท้จริงแล้วก้นกรองบุ หรี่ไม่ได้ช่วยท�ำให้ ร่างกายปลอดภัยขึ้น เพราะส่วนที่เป็นก้นกรองไม่สามารถ สกัดสารนิโคตินหรือสารไฮโดรคาร์บอนที่อยู ่ในบุ หรี่ออกได้ ทัง้ หมด
2. บุหรี่รสอ่อนมีอันตรายน้อยกว่า
บุ หรี่ชนิดที่เรียกว่า “ไลท์” และ “ไมลด์” โดยระบุ ว่าเป็นบุ หรี่ ชนิดรสอ่อนที่มีอันตรายต่อสุขภาพน้อยกว่าบุ หรี่ธรรมดา แต่จากผลการวิจัยพบว่า บุ หรี่ทัง้ สองชนิดมิได้มีอันตราย น้อยกว่าบุ หรี่ธรรมดาแต่อย่างใด เพียงแต่ต่างกันที่รสชาติ เท่านัน้ อันตรายของบุ หรี่รสอ่อน คือท�ำให้ผู้สูบบุ หรี่ง่ายขึ้น เพราะสูบแล้วไม่ระคายคอสามารถสูบได้ลกึ และอัดควันอยู ใ่ น ปอดได้นานขึ้น ผลก็คือท�ำให้เกิดมะเร็งได้มากขึ้นด้วย
3. สูบบุหรี่ท�ำให้หายเครียด
แท้จริงความเครียดดังกล่าวน่าจะมาจากการที่ร่างกาย ต้องการได้รบั สารนิโคตินทุกครัง้ ที่สบู บุ หรี่ สารนิโคตินจะเข้า สู่รางกายโดยร้อยละ 95 จะจับอยู ่ท่ปี อด บางส่วนจะถูกดูด ซึ มเข้าสูก่ ระแสโลหิต เมื่อใดที่ระดับของสารนิโคตินลดลงจาก ที่เคยมีอยู ่ในร่างกาย ซึ่ งจะมากหรือน้อยขึ้นอยู ่กับจ�ำนวน มวนบุ หรี่ท่ผี ู ส้ บู ต่อวัน และจะท�ำให้เกิดอาการขาดสารนิโคติน คือกระวนกระวาย หงุ ดหงิด ขาดสมาธิ มึนศีรษะ เหม่อลอย บางคนนอนไม่หลับ และบางคนมีอาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ครั่นเนื้อครั่นตัว ถ้าผู ้สูบบุ หรี่ไม่มีความตัง้ ใจแน่ว
แน่ในการเลิกสูบก็จะหวนกลับไปสูบอีกเพื่อระงับอาการเหล่า นี้
4. ถ้าหยุดสูบทันทีจะท�ำให้ป่วย
ในผู ้ท่ีหยุ ดสูบบุ หรี่มักจะถูกตรวจพบว่าเป็นโรคต่างๆ มาก ที่สุด ภายในปี แรกที่เลิกสูบบุ หรี่ ที่เป็นเช่ นนี้เพราะความจริง ที่ว่า โรคต่างๆ ได้เกิดขึ้นตัง้ แต่ก่อนที่ผู้สูบจะหยุ ดสูบบุ หรี่ ได้ และแม้ ว่ า จะเลิ ก สู บ บุ หรี่ ไ ด้ โรคที่ เ ป็ น อยู ่ แ ล้ ว มั ก จะ แสดงออกภายหลังจากที่เลิกสูบบุ หรี่ จึงท�ำให้เข้าใจผิดว่า ป่ วยเพราะการหยุ ดสูบบุ หรี่ และท�ำให้เลิกสูบบุ หรี่ไม่ส�ำเร็จ
5. ยาเส้นอันตรายน้อยกว่าบุหรี่ซอง
สถานการณ์การบริโภคบุ หรี่มวนเอง (ยาเส้น) มีแนวโน้ม เพิ่มขึ้น อาจเนื่องจากราคาถูกกว่าบุ หรี่ซองหลายเท่า แต่ ผลที่เกิดขึ้น พบว่ามีอันตรายเหมือนกันทุกอย่าง คือ ท�ำให้ เกิดโรคถุงลมโป่ งพอง หลอดเลือดหัวใจอุ ดตันและท�ำให้เกิด มะเร็งปอด มะเร็งในช่ องปาก ซึ่ งสรุ ปว่าบุ หรี่ทงั้ 2 ชนิดมี โทษและพิษภัยต่อระบบทางเดินหายใจไม่ต่างกัน
6. การสูบบุหรี่ท�ำให้มีความมั่นใจ
สาเหตุท่ีท�ำให้ผู้สูบบุ หรี่ติดบุ หรี่ ส่วนหนึ่งเกิดจากการขาด ความมั่นใจในตนเอง ทันทีท่สี ูบบุ หรี่เข้าไป สารนิโคตินจะถูก ดูดซึ มเข้าไปในกระแสเดือดและสมองอย่างรวดเร็ว แทบไม่ ถึง 10 วินาที จากนัน้ สารนิโคตินจะกระตุน้ การหลั่งของสาร โดปามีน (Dopamine) จากต่อมไร้ทอ่ ใต้สมองและเพิ่มการหลั่ง สารนอร์อพ ี เิ นฟฟริน (Norepinephrine) ซึ่ งมีผลท�ำให้เกิดการ ตื่นตัวและมีพลัง จึงอยากจะสูบบุ หรี่ไปเรื่อยๆ และท�ำให้ติด บุ หรี่ในที่สุด
7. การสูบบุหรี่เป็นเรื่องปกติของคนธรรมดาทั่วไป
ที่ผา่ นมาสังคมยังไม่ตระหนักถึงผลเสียของการสูบบุ หรี่มาก นัก จึงท�ำให้มีผู้สูบบุ หรี่ให้เห็นทั่วไปจนชิ นตา หลายคนอาจ
“
ที่มา : หนังสือบุ หรี่ภัยร้ายท�ำลายคุณ โดย เครือข่ายวิชาชี พสุขภาพเพื่อสังคมไทยปลอดบุ หรี่ และคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
45
เนื้อเพลง ควันบุหรี่ - FREEHAND ฉันเรียนรู ้ ฉันเรียนรู ้ว่ารักคืออะไร ฉันเข้าใจ ฉันเข้าใจทุกๆอย่างแล้ว รักคือไฟ ที่แผดเผา แล้วมอดไป เหลือเอาไว้ แค่เพียงเถ้าถ่าน สุดท้าย ก็จางไป คล้ายควันบุ หรี่ แค่เหลือให้จ�ำไว้ ว่าความรักนัน้ เคยมี รักคือน�้ำ ที่สดใส ในล�ำธาร ฤดูกาล สิ้นสุดไป เธอก็แห้งหาย สุดท้าย ก็จางไป คล้ายควันบุ หรี่ แค่เหลือ ให้จ�ำไว้ ว่าความรักนัน้ เคยมี สุดท้ายก็จางไป คล้ายควันบุ หรี่ แค่เหลือ ให้จ�ำไว้ ว่าครัง้ หนึ่งเธอเคยอยู ่ตรงนี้ ติดตามชมได้ที่ https://youtu.be/IQiYZJaKZCc
46
BLAK HOLE
47
48
BLAK HOLE
บุหรี่กับธรรมะ ปี นนั้ หลวงปู่ ม่นอาพาธ จึงเข้ามารักษาตัวที่กรุ งเทพกับลูกศิษย์ หลังจากลงรถที่เอกมัย ก็ได้ต่อแท็กซี่ เพื่อไปโรงพยาบาลกรุ งเทพ ระหว่างทางหลวงปู่ ได้สนทนากับโชเฟอร์แท็กซี่ ตลอดทาง สักพัก โชเฟอร์ดังกล่าวก็หยิบบุ หรี่ข้นึ มาสูบ ปกติแล้วหลวงปู่ เป็นคนไม่ชอบ คนสูบบุ หรี่ และมักแนะน�ำลูกศิษย์ให้เลิกมานักต่อนักแล้ว หลวงปู่ ก็ถามโชเฟอร์ว่า หลวงปู่ – โยมเรามาขับรถแท็กซี่ เพื่ออะไร? โชเฟอร์ – ถามได้ก็เพื่อเงินซิ ครับ หลวงปู่ – อ้าว!แล้วท�ำไมเอาเงินมาเผาไฟเล่นซะละ? โชเฟอร์แท็กซี่ เงียบ……………………จนรถมาจอดถึงหน้าโรงพยาบาลกรุ งเทพ หลวงปู่ ให้ลูกศิษย์ต่ายสตางค์ค่ารถ โชเฟอร์แท็กซี่ ยกมือไหว้หลวงปู่ พร้อม กับกล่าวกับท่านว่า……………………. “กระผมไม่รับหรอกครับ กระผมท�ำบุ ญ” แล้วก็เอื้อมมือลงไปในกระเป๋ าเสื้อหยิบบุ หรี่ และไฟแชก็ ขึ้นมา ส่งให้หลวงปู่ แล้วกล่าวกับท่านว่า……………… “ผมถวายหลวงปู่ ผมเลิกแล้วครับ”
49
.. . ร ค ใ น อ ้ ร ด อ ื ด ม่เ ไ ่ ี ร ห ุ บ สูบ ผลงาน TVC รณรงค์บุหรี่ สูบบุหรี่ ไม่เดือดร้อนใคร...จริงเหรอ ดราม่าตีแผ่ความจริงของครอบครัวนักสูบ
วันหนึ่งก็น่าจะเลิกได้ !! ค�ำพูดแก้ เก้ อ ฟิ ลลิง่ ทิม่ แทงตัวเองแบบ สุด ๆ ของนักสูบบุหรี่ ตัวยงในหนัง โฆษณารณรงค์เลิกสูบเรื่องล่าสุดของ สสส. ฮุกเข้ าเป้าต้ อนรับวันงดสูบบุหรี่ โลก 31 พฤษภาคม จัดเต็มกับภาพด ราม่าในชีวิตจริ งที่คนติดบุหรี่ ดแู ล้ วมี จุก สะกิดต่อมอยากเลิกบุหรี่ ให้ กลับ มาใหม่ ชวนนักสูบคิดทบทวนกันดูวา่ ไอ้ ที่ชอบพูดกันนักว่า...สูบคนเดียว ไม่เห็นเดือดร้ อนใคร...เอาเข้ าจริ ง ๆ มันใช่หรื อ ? เพราะท้ ายที่สดุ ปลาย ทางของบุหรี่ มนั คือ “ความสูญเสีย” เสียเงิน เสียใจ เสียเวลา เสียโอกาส เสียคนรัก เสียครอบครัว... 50
BLAK HOLE
...สุดท้ ายก็แค่ตาย ใคร ๆ ก็ต้องตายกันทังนั ้ น...นั ้ กสูบหลายคนมอง ชอบข้ ามช็อตไปไกลเกินความเป็ นจริ ง การปลงเสียแต่เนิ่นๆ แบบนี ้มัน คงไม่ใช่ เพราะในชีวติ จริง กว่าจะได้ ตายต้ องเริ่มต้ นกันทีค่ วามเจ็บป่ วย ความเจ็บป่ วยที่ต้องใช้ เงินเริ่มต้ นที่คนละประมาณ 1 ล้ านบาท ส�ำหรับ กรณีมะเร็งปอด สตาร์ ทกันเลยกับค่าผ่าตัดปอด 200,000 บาท ตาม มาด้ วยรายการยาเหยียดยาวในใบแจ้ งค่ารักษา มีรายจ่ายทุกเดือนไม่มี ขาด ประกันชีวติ แพคเกจไหนก็จา่ ยไม่ครอบคลุม ไหนจะค่าใช้ จา่ ยแฝง อื่น ๆ ทังค่ ้ าเดินทางไป-กลับโรงพยาบาล ค่าเสียเวลางานและเวลาพัก
ผ่อน ค่าเสียโอกาส และค่าเสียน� ้ำตา ที่ครอบครัวต้ องรับภาระไปเต็ม ๆ ซึง่ ประเมิณค่าเป็ นตัวเลขกลม ๆ ไม่ได้ เลย หลายครอบครัวขาดราย ได้ ขายทรัพย์สนิ ท�ำทุกวิถีทางก็เพราะ “รักและทิ ้งกันไม่ได้ ”
ทุกชัว่ โมงทัว่ โลกมีคนตายเพราะบุหรี่ ประเทศไทยมีถงึ ชัว่ โมงละ เกือบ 6 คน เท่ากับว่าแต่ละปี มคี นกว่าห้ าหมืน่ ครอบครัวต้ องเสียโอกาส ดี ๆ ในชีวิต เพราะมีคนในครอบครัวติดบุหรี่ ถ้ าใครยังไม่คดิ จะมีบหุ รี่ มวนสุดท้ าย...คิดวันนี ้ก็อาจยังไม่สายเกินไป ติดตามชมต่อได้ที่ https://www.youtube.com/watch?v=j0QLfYVBvJk
51
52
BLAK HOLE
53
PIPE
54
BLAK HOLE
P
PE
PIP
55
PIPE
E P
PIPE
56
BLAK HOLE
รูปทรงของไปป์
ในระยะแรกที่ได้มกี ารผลิตไปป์ ดว้ ยไม้บลายร์ (BRIAR) รู ปทรงของไปป์ ก็ไม่ได้มีความแตกต่างไปจากไปป์ ท่ี ท�ำจากวัสดุอ่นื เท่าไหร่นกั จนมื่อปี 1855-1860 ที่อุต สากหกรรมไปป์ ไม้บลายร์ได้จัดตั้งขึ้นอย่างเต็มรู ป แบบ ผู ้ผลิตไปป์ ได้ค้นพบถึงความสามารถในการ ยืดหยุ ่นของวัสดุชนิดนี้ ท�ำให้ไปป์ ไม้บลายร์มีโอกาส ที่จะแสดงศักยภาพของตัวมันได้อย่างเต็มที่ ผลที่ได้ คือการตอบรับที่ดอี ย่างล้นหลาม ความต้องการไปป์ ที่ผลิตจากไม้บลายร์เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ท�ำให้รูป ทรงของไปป์ ถูกพัฒนาตามไปด้วย แต่รูปทรงของ ไปป์ เหล่านีก้ ย็ งั คงมีพนื้ ฐานมาจากรู ปทรงของไปป์ ท่ี มีจำ� หน่ายอยู ต่ ามท้องตลาด เพื่อให้ผูส้ บู ไปป์ มอื ใหม่ และผู ้สูบไปป์ อยู ่แล้วได้เข้าใจถึง รู ปทรง และขนาด ของไปป์ ที่มจี ำ� หน่ายอยู ใ่ นขณะนี้ จึงได้มกี ารอธิบาย ลักษณะและชื่ อของไปป์ ตามรู ปทรงดังนี้
57
HOW SMOKING PIPE วิธีสูบไปป์
ข้อควรปฏิบัติ และจุดที่ควรหลีกลี่ยง ในการสูบไปป์ 1) อย่าเติมยาเส้นขณะที่ไปป์ ยังร้อนอยู ่ 2) หลีกเลี่ยงการสูบในทีลมแรงเพราะลมที่ พัดเข้ามาจะท�ำให้เกิดความร้อนเพิ่มขึ้นใน เบ้าไปป์ และท�ำให้เบ้าไปป์ เสียหาย 3) การถอดปากคาบไปป์ (MOUTHPIECE) ออกจากตัวไปป์ จะต้องใช้ฝ่ ามือจับที่ด้าม และออกบิดอย่างนุ่มนวลระวังอย่าถอด ปากคาบไปป์ ในขณะที่ไปป์ ยังร้อนอยู ่ 4) ท�ำความสะอาดไปป์ บอ่ ยๆ เพื่ออรรถรส ในการสูบ
58
BLAK HOLE
การสูบไปป์ ส�ำหรับไปป์ ท่ีน�ำมาใช้ครัง้ แรก ควรเริ่มต้น โดยการเติมยาสูบประมาณครึ่งหนึ่งของ ถ้วยไปป์ สูบลมผ่านไปป์ เบาๆเพื่อให้เกิดการเผา ไหม้ทีละน้อย ขั้นตอนนี้จะท�ำให้ช่วยเพิ่ม ความทนทาน ของไปป์ ด้วย การบรรจุ ยาสูบอย่างถูก ต้องจะช่ วยเพิ่มอรรถรสในการสูบไปป์ ให้ มากยิ่งขึน้
59
60
BLAK HOLE
การเติมยาสูบลงในไปป์
ถื อ ส่ ว นถ้ ว ย (BOWL) ของไปป์ อย่ า ง มั่นคงและค่อยๆเติมยาสูปจนกระทั่งเต็ม กดยาสูบในถ้วยช้าๆไปรอบๆโดยใช้อุ ปกรณ์ ทีเ่ หมาะสม (หรืออาจใชนิ้ ว้ ) จากนัน้ เติมยาสูบ และกดซ�้ ำอีกสองถึงสามครั้ง จนกระทั่ง ยาสูบอัดแน่นเต็มถ้วยไปป์ สูบไปป์ กอ่ นการ จุ ดไฟเพื่อตรวจสอบว่าไม่มีส่ิงปิ ดกั้นท่อ สูบไปป์ (DRAUGHT HOLE) การเติมยาสูบ ที่ไม่ถูกวิธีอาจท�ำให้ตัวไปป์ ร้อนและยาสูบ จะมีรสชาติขม อาจก่อให้เกิดอาการ”ยาสูบ กัดลิ้น” หรือ “ลวกลิ้น” ท�ำให้รู้สึกเจ็บที่ ปลายลิ้นได้
การจุดไฟ ควรใช้ ไฟแช๊ กส�ำหรับจุ ดไปป์ โดยเฉพาะ หรือไม้ขีดไฟเท่านั้น ไม่ควรใช้ ไฟแช๊ กน�้ำ มันเนื่องจากอาจท�ำให้ยาสูบเกิดกลิ่นเหม็น และรสชาติท่เี ปลี่ยนแปลงไปขณะสูบ ในขัน้ ตอนแรกควรจุ ดไฟให้ติดเฉพาะส่วนบน ของยาสูบในถ้วยไปป์ และปล่อยให้ไฟติดยัง ส่ ว นอื่ น ๆซึ่ งจะท� ำให้ เ กิ ด การเผาไหม้ ใ บ ยาสูบเอง โดยจะเกิดการเผาส่วนถ้วยของ ไปป์ กดยาสูบที่ตดิ ไฟแล้วในครัง้ แรกลงใน ถ้วยและจุ ดไฟใหม่อกี ครัง้ สูดอากาศผ่าน ท่อไปป์ ทุกครัง้ ในขณะที่จุดไฟ
61
PIPE TOOL
62
BLAK HOLE
Pick (พิค)
อุ ป กรณ์ ส� ำ หรั บ ไปป์ มี อ ยู ่ หลายชนิดด้วยกัน ซึง่ ส่วนใหญ่ แล้วจะเป็นอุปกรณ์ขนาดเล็กที่ ออกแบบมาเพื่อบรรจุยาเส้น เพื่อช่วยในการสูบ และท้าย สุ ด คื อ การท� ำ ความสะอาด ไปป์หลังสูบ
คือแท่งโลหะเรียวเล็ก หรือ เข็มใช้ ส�ำหรับการ ท�ำความสะอาดไปป์ ที่อาจมีเศษผงเข้าไปติดอยู ่ หรือใช้เพื่อกดบรรจุ ยาเส้นเข้าไปในไปป์ ข้อควรระวัง : เนื่องจากมีลกั ษณะคล้ายเข็ม จึง ควรระวังไม่ให้ส่วนปลาย ขู ดเข้ากับผนังด้านใน ของไปป์ เพราะจะท�ำให้ด้านในแตกเสียหายได้
Tamper (แทมเปอร์)
Reamer (รีมเมอร์)
ควรใช้ไฟแช๊ กส�ำหรับจุ ดไปป์ โดยเฉพาะหรือไม้ขดี ไฟเท่านัน้ ไม่ควรใช้ไฟแช๊ กน�้ำมันเนื่องจากอาจ ท� ำใ ห้ ย า สู บ เ กิ ด ก ลิ่ น เ ห ม็ น แ ล ะ ร ส ช า ติ ที่ เปลี่ยนแปลงไปขณะสูบ ในขั้นตอนแรกควรจุ ด ไฟให้ตดิ เฉพาะส่วนบนของยาสูบในถ้วยไปป์ และ ปล่อยให้ไฟติดยังส่วนอื่นๆซึ่ งจะท�ำให้เกิดการ เผาไหม้ใบยาสูบเอง โดยจะเกิดการเผาส่วนถ้วย ของไปป์ กดยาสูบที่ติดไฟแล้วในครัง้ แรกลงใน ถ้วยและจุ ดไฟใหม่อีกครั้ง สูดอากาศผ่านท่อ ไปป์ ทุกครัง้ ในขณะที่จุดไฟ
ควรใช้ไฟแช๊ กส�ำหรับจุ ดไปป์ โดยเฉพาะหรือไม้ขดี ไฟเท่านัน้ ไม่ควรใช้ไฟแช๊ กน�้ำมันเนื่องจากอาจ ท� ำใ ห้ ย า สู บ เ กิ ด ก ลิ่ น เ ห ม็ น แ ล ะ ร ส ช า ติ ที่ เปลี่ยนแปลงไปขณะสูบ ในขั้นตอนแรกควรจุ ด ไฟให้ตดิ เฉพาะส่วนบนของยาสูบในถ้วยไปป์ และ ปล่อยให้ไฟติดยังส่วนอื่นๆซึ่ งจะท�ำให้เกิดการ เผาไหม้ใบยาสูบเอง โดยจะเกิดการเผาส่วนถ้วย ของไปป์ กดยาสูบที่ติดไฟแล้วในครัง้ แรกลงใน ถ้วยและจุ ดไฟใหม่อีกครั้ง สูดอากาศผ่านท่อ ไปป์ ทุกครัง้ ในขณะที่จุดไฟ
63
การจุดไฟใหม่และความชื้นในตัวไปป์ยาสูบ ในไปป์ สามารถจุ ดไฟได้ใหม่หากมีเหลือจากการ สูบครัง้ ล่าสุด ในบางครัง้ อาจมีคราบน�้ำมันจับ ภายในท่อไปป์ ซึ่ งสามารถท�ำความสะอาดได้โดย ใช้ ที่ท�ำความสะอาดไปป์ ลอดผ่านส่วนท่อของ ไปป์ กดและจุ ดยาสูบใหม่ตามต้องการ
64
BLAK HOLE
วิธท ี � ำ ความสะอาดไปป์ ลวดล้างไปป์ จะท�ำหน้าที่ในการขจัดสาร ทาร์ ออกจากไปป์ หลังจากไปป์ เย็นลงแล้ว ให้ถอด ปากคาบ (mouthpiece) ออกจากด้าม และใช้ลวด ล้างท�ำความสะอาด โดยการสอดเข้าไปในปาก คาบ และส่วนตัวไปป์ เพื่อเชด็ ล้างคราบทาร์ นิโคติน ที่ตกค้างอยู ่ ห้ามใช้น�้ำในการท�ำความ สะอาดไปป์ อาจใช้เหล้า วิสกี้ หรือน�้ำยาท�ำความ สะอาดไปป์ โดยการจุ ่มลวดล้างไปป์ กับน�้ ำยา และท�ำความสะอาดตามปกติ และควรเก็บไปป์ ใน ที่วาง โดยวางด้ามไปป์ ให้ตัง้ ขึ้นเสมอ เมื่อไปป์ ถู ก สู บ เสร็ จ แล้ ว ให้ ว างทิ้ งไว้ ป ระมาณ 2-3 ชั่ วโมง เพื่อให้น้ำ� ที่อยู ่ภายในระเหยออก 65
HOW TO BUY PIPE วิธีเลือกซื้อไปป์ การเลือกซื้ อไปป์ ให้เหมาะสมกับตัว เอง ส�ำหรับมือใหม่แล้ว อาจจะมีความกังวล ว่าจะเลือกกผิดแบบรึเปล่าหรือในบางราย ก็ อาจจะคิดว่าถ้าไม่มคี วามรูม้ าก่อนก็อาจจะถูก ร้านค้าโกงได้หลังจากทีร่ า้ น VAPOURHOUSE ได้พูดคุยกับลูกค้ามือใหม่ หรือแม้แต่คนที่สบู ไปป์ เป็นประจ�ำและมีไปป์ อยู ่ในครอบครอง หลายอันก็เลยอยากจะแนะน�ำเคล็ดลับในการ เลือกซื้ อไปป์ มาให้คนที่ตอ้ งการจะหาซื้ อไปป์ ตัวแรก มาสูบเพื่อความเพลิดเพลิน ดังนี้
1. เลือกจากรูปทรงไปป์ที่เราชอบ
การเลือกไปป์ จากรู ปทรง ถือเป็น อันดับแรกสุด ที่คนซื้ อไปป์ ทกุ คนต้องค�ำนึงถีง รูปทรงหลักๆ ของไปป์ ก็คอื ไปป์ โค้ง และ ไปป์ ตรง ความโค้งของตัวไปป์ ก็มที งั้ แบบ FULL BENT (มีความโค้งมาก) และ HALF BENT (โค้ง เล็กน้อย) ทัง้ นีก้ ข็ น้ึ อยู ก่ บั ดีไซน์ ของไปป์ แต่ละ รุน่ แต่ละยี่หอ้ หรือลูกค้าบางราย ก็ระบุ เลยว่า ต้องการไปป์ แบบยาว ถ้ามีไปป์ ทรงที่ชอบในใจ ก็จะง่ายต่อการเลือกซื้ อมากขึน้
2. เลือกจากความเล็ก หรือใหญ่ ของไปป์
โดยปกติแล้วขนาดของไปป์ กข็ นึ้ อยู ่ กับความชอบของแต่ละคน แต่สว่ นใหญ่แล้ว คนที่มีรูปร่างใหญ่มีมือใหญ่ก็เหมาะกับไปป์ อันใหญ่มากกว่า ในขณะเดียวกัน ไปป์ เล็ก ก็เหมาะส�ำหรับคนที่มีรูปร่างเล็กมากกว่า นอกจากเรื่องรู ปร่างและมือของคนถือไปป์ แล้วปริมาณความต้องการสูบยาเส้นไปป์ ใน แต่ละครัง้ ก็สำ� คัญเช่ นเดียวกันคนที่ตอ้ งการ สูปไปป์ แค่ระยะเวลาสัน้ ๆก็อาจเลือกไปป์ ท่ีมี เบ้าเล็กหน่อยจะได้สบู หมดในเวลารวดเร็วและ ไม่เปลืองยาเส้นด้วย 66
BLAK HOLE
3. เลือกจากราคาไปป์
ลูกค้าบางท่านก็กำ� หนดราคาไปป์ มาตัง้ แต่แรก เช่ น ว่าอยากได้ไปป์ ซักตัว ที่ราคาไม่เกิน 5,000 บาท ก็ท�ำให้ ง่ า ยต่ อ การเลื อ กไปป์ ที่ เ หมาะสมกั บ ความต้ อ งการนั้ น เนื่องจากเมื่อมาที่ร้าน ลูกค้าหลายท่านจะรู ้สึกเลือกไม่ถูก เพราะความหลากหลาย จนกลายเป็นว่าไม่รู้จะเริ่มจากไหน ก่อนดี การแจ้งความต้องการในด้านราคา หรือแม้แต่รูป ทรงของไปป์ ก็ท�ำให้พนักงานที่ร้าน สามารถแนะน�ำสินค้า ที่มีอยู ่ ให้กับลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว และถูกใจ
4. เลือกจากขนาดของฟิลเตอร์ไปป์
เมื่อมาที่รา้ นไปป์ ส่วนใหญ่ทาง VAPOURHOUSE จะท�ำการสอบถามลูกค้าก่อน ว่าเคยสูบไปป์ มาก่อนหรือไม่ เพื่อแนะน�ำถึงความแตกต่าง ถึงการสูบบุ หรี่ และการสูบไปป์ รวมไปถึงความสามารถในการกรอง สาร หรือน�้ำ ที่ออก มาจากยาเส้นไปป์ ลูกค้าบางรายต้องการไปป์ ท่ีมีฟิลเตอร์ ขนาด 9MM เพราะสามารถกรองได้ดีกว่า ส่วนบางท่าน ก็ ไ ม่ ช อบที่ มี ฟิ ลเตอร์ เ พราะรู ้ สึ กไม่ ชิ น การแจ้ ง ความ ต้องการเรื่องขนาดของฟิ ลเตอร์ไปป์ ก็ท�ำให้ตัวเลือกแคบ ลงมาได้เช่ นเดียวกัน ไม่ว่าลูกค้าจะเลือกซื้ อไปป์ โดยตัดสินจากรู ปทรง สี เนื้อไม้ ขนาด หรือว่าฟิ ลเตอร์ไปป์ สิ่งส�ำคัญก็คือ การ ได้มาเห็นไปป์ ด้วยตาตัวเอง การได้มาสัมผัสไปป์ ท่ีช่ื นชอบ การได้ลองมองตัวเองในกระจก การถือไปป์ ท่ตี วั เองมองว่า สวย เป็นสิ่งส�ำคัญในการตัดสินใจซื้ อ มีลูกค้าหลายท่าน ที่ เลือกแบบมาจากเวปไซต์ แต่สุดท้ายก็มาเปลี่ยนใจ เลือกอีก รุ น่ หนึ่ง หลังจากที่ได้ถอื ไปป์ อนั นัน้ ไว้ในมือ เพราะฉะนัน้ ถ้า ตัดสินใจแล้ว ว่าอยากจะเลือกซื้ อไปป์ ใหม่ซักอัน แนะน�ำให้ เข้ามาที่ร้านดีท่ีสุดค่ะ เพื่อเป็นการท�ำความเข้าใจก่อนการ เลือกซื้ อ ที่สำ� คัญยังได้แลกเปลี่ยนข้อคิดเห็น วิธกี ารสูบ การ ใช้อุ ปกรณ์ รวมถึงได้เลือกไปป์ ท่ถี ูกใจจริงๆ ไปไว้ในครอบ ครองด้วยค่ะ
67
PIPE STEMS
68
BLAK HOLE
ปากคาบไปป์ แม้วา่ ส่วนปลายปากคาบจะไม่ใช่ สว่ นที่สำ� คัญที่สดุ ของไปป์ แต่จุดด้อยเล็กๆน้อยๆ เช่ น บางไป หนาไป แคบไป หรือ กว้างไป อาจท�ำให้ความสุนทรีย์ในการสูบไปป์ ลดลง ปากคาปไปป์ ผลิตจากวัสดุหลากหลายชนิด แต่วสั ดุท่นี ยิ ม มากที่สุด 2 ชนิดคือ ยาง และอะครีลิก
อะครีลิก (ACRYLIC) พลาสติกแข็งเปน็ ที่นยิ มในระยะหลังมานี้ วัสดุชนิด นี้ใช้ ในการผลิตไปป์ จ�ำนวนมากๆ ไม่มีปัญหาในเรื่องการ เปลี่ยนสีของวัตถุ ความความแข็งแรง และมีให้เลือกหลาย สี ทัง้ แดง เขียว ฟ้ า เงิน ลวดลายต่างๆ รวมไปถึงสีด�ำเข้ม
ยาง (VULCANITE, EBONITE) ยางชนิดนี้จะมีสีด�ำ มาจากยางอินเดีย ซึ่ ง ถูกท�ำให้แข็งด้วยวิธกี ารทางเคมี แม่พมิ พ์ซ่ึ งท�ำจากยางมี ข้อดีตรงที่ มีความเหมาะสมกับทุกอุ ตสาหกรรมการผลิต ไปป์ ด้วยเครื่องจักร ข้อเสียของยางชนิดนี้คือ การเปลี่ยน สีของยาง ซึ่ งมีผลมาจากปฏิกิริยาเคมี และวัสดุชนิดนี้ก็ ไม่แข็งแรงเท่าอะครีลิก
อ�ำพัน (AMBER) หรือยางเรซิ่ นถูกน�ำมาใช้ เป็นวัสดุตั้งแต่ศตวรรศ ที่ 1 9 ถู ก ค้ น พบทางชายฝั่ งทะเลบอลติ ก เพราะสี สั น ที่ สวยงาม จากสีเหลืองเกือบขาว จนถึงแดงเข้ม อ�ำพันถูก ใช้ กับไม้บลายร์อย่างดี และไปป์ สีขาวที่ท�ำจากแร่ชนิดหนึ่ง หรือ MEERSCHAUM PIPE ข้อเสียของวัสดุชนิดนีค้ อื แตกหัก ง่าย
69
คำ�ถามทีพ ่ บบ่อย ? ท�ำไมสูบไปป์แล้วด้านในแตก
QUESTIONS OF PIPE
การแตกของไปป์นันมี ้ หลักอยู่ 2 อย่างด้ วยกัน อย่างแรกคื อ ส่วนประกอบ ต่างๆเช่น เรซิ่น กรด น� ้ำที่อยู่ในเนื ้อไม้ หรื อ ส่วนสกปรกอย่างอื่นที่อยู่ภายในถูกขับออก มา และเหตุผลหลักสุดท้ ายคือ “CAKE” หรื อ “CARBON CAKE” คราบเขม่าสีด�ำซึง่ จับตัว เป็ นก้ อนแข็ง เกิ ดขึน้ ขณะเกิ ดการเผาไหม้ ภายในเบ้ าไปป์ โดยส่วนที่เรี ยกว่า “CAKE” นี ้ สามารถท�ำหน้ าที่ปกป้องตัวเบ้ าไปป์ไม่ให้ ทะลุ หรื อเสียหายเพราะความร้ อนเมื่อสูบ ไปป์ แต่ถ้ามี “CAKE” เกาะหนาเกินไป ก็ สามารถท� ำ ให้ ไ ปป์ แตกเสี ย หายได้ เ ช่ น กัน เพราะฉะนันการท� ้ ำความสะอากไปป์โดยใช้ อุปกรณ์ ท�ำความสะอาดไปป์ เพื่อแซะก้ อน “CAKE” นี ้ออก ก็ไม่ควรทีจ่ ะแซะออกจนหมด ควรให้ มีหลงเหลืออยู่ในเบ้ าไปป์บ้ าง เพื่ อ ป้องกันความร้ อนจากการเผาไหม้ ในการสูบ ครัง้ ต่อไป *หมายเหตุ* ข้ อมูลนี ้สามารถใช้ กบั ไปป์ที่ท�ำ จากไม้ บลายร์ เท่ า นั น้ ส� ำ หรั บไปป์ MEERSCHAUM หรื อไปป์ดินเหนียว จะดี กว่าถ้ าไม่ให้ มีก้อน “CAKE” นี ้หลงเหลืออยู่ ในเบ้ าไปป์ เพราะอาจจะท�ำให้ ไปป์แตกเสีย หายได้
การจุดไปป์ต้องท�ำอย่างไร
โดยส่วนใหญ่แล้ วจะใช้ ไม้ ขดี หรือ ไฟแช็คในการจุดไปป์ ข้ อส�ำคัญคือไม่ให้ โดน ขอบเบ้ าไปป์จนเสียหาย วิธีนีน้ ับเป็ นวิธีที่ คลาสสิกที่สดุ แต่มีข้อเสียตรงที่วา่ มีความยุง่ ยากมากกว่าไฟแช็ค เพราะในการสูบไปป์ครัง้ หนึ่งอาจต้ องจุดไม้ ขีดหลายครัง้ โดยเฉพาะ อย่างยิ่งกับผู้สบู ไปป์มือใหม่ ไฟแช็ ค ถ้ าเป็ นไปแช็ คธรรมดา แบบที่มีขายอยู่ตามท้ องตลาด เมื่อจุดไปป์ เปลวไฟจะย้ อนขึ ้นเข้ าหามือ ท�ำให้ ไม่สะดวก ควรใช้ ไฟแช็คที่ออกแบบมาส�ำหรับจุดไปป์ โดยเฉพาะ โดยไฟแช๊ คนี ้จะถูกออกแบบมา เพื่อจุดไปป์ เพราะมีหวั อยูด่ ้ านข้ าง เปลวไฟที่ ออกมานันจะไม่ ้ ลวกมือเหมือนไปแช็คทัว่ ๆไป
ท�ำไมจุดไปป์แล้วดับบ่อย
อย่าแปลกใจ ถ้ าเมื่อเริ่ มสูบไปป์ ไปได้ ซักพักแล้ วเห็นว่าไปป์ได้ มอดไปแล้ ว 70
BLAK HOLE
แม้ แต่ผ้ ูที่มีประสบการณ์ ในการสูบไปป์ ยัง ต้ องจุดไฟเพื่อสูบใหม่อยูห่ ลายครัง้ ทังหมดนี ้ ้ ขึ ้นอยูก่ ยั ทักษะและความเคยชิน การเรียนรู้ที่ จะเลี ้ยงไฟไม่ให้ มอด รวมไปถึงการควบคุม จังหวะ และความแรงของการสูบ ทังหมดนี ้ ้ ล้ วนเป็ นศิลปะอย่างหนึง่ ที่ผ้ สู บู ต้ องท�ำความ เข้ าใจและเรียนรู้ด้วยประสบการณ์ของตัวเอง สูบไปป์แล้ วความร้ อนท�ำให้ เบ้ าไปป์ทะลุเกิด จากอะไร แน่นอนว่าเพราะความร้ อนในเบ้ าไปป์มาก เกินไป หลักๆคือเกิดจากการทีม่ ี “CAKE” หรือ ก้ อนสีด�ำที่เกาะอยู่ในเบ้ าไปป์มีมากเกินไป ท�ำให้ ไปป์แตกทะลุ อีกอย่างทีส่ ำ� คัญคือ ผู้สบู ไปป์ ใช้ แ รงมาก หรื อ ควบคุม การเผาไหม้ ภายในเบ้ าไปป์ได้ ไม่ดีพอ ผู้มีประสบการณ์ ในการสูบไปป์ บางท่านยังมีประสบการณ์ทำ� เบ้ าไปป์ทะลุมา แล้ ว เหตุผลคือไปป์แต่ละอันนันผลิ ้ ตจากวัสดุ ทางธรรมชาติ มีความยืดหยุน่ รวมไปถึงการ ออกแบบทีต่ า่ งกัน เพราะฉะนันจะใช้ ้ มาตรฐาน เดียวกันหมด ในการสูบไปป์ทุกอันย่อมเป็ น ไปได้ ย าก วิ ธี สูบ ไปป์ ที่ มี อ ยู่ เ ป็ นเพี ย งข้ อ แนะน�ำในเบื ้องต้ น ส่วนวิธีสบู เช่น การผ่อน จังหวะสูบ ความแรงที่ใช้ ในการสูบ การใส่ยา เส้ น ล้ วนเป็ นความท้ าทายที่ผ้ สู บู ไปป์จะต้ อง ท�ำความเข้ าใจ และเรี ยนรู้ด้วยตัวเองกับไปป์ ทืทา่ นได้ ครอบครองอยูเ่ ท่านัน้
ท�ำไมสูบไปป์แล้วเจ็บลิ้น
ส่วนใหญ่จะเกิดกับผู้สบู ไปป์มือ ใหม่ เพราะไม่ค้ นุ เคยกับการสูบยาเส้ นไปป์ แบบนี ้มาก่อน แต่เมื่อสูบไปเรื่ อยๆ จะท�ำให้ เกิดความเคยชินและอาการเหล่านี ้จะหายไป เอง อีกเหตุผลคือ การใช้ แรงในการสูบมาก เกิ น ไป ลัก ษณะนี ภ้ าษาอั ง กฤษเรี ย กว่ า “TONGUE BITE” เป็ นอาการทัว่ ไปที่ผ้ ูสบู ไปป์จะได้ รับในตอนแรก BRIAR, BRUYERE หรื อ ไม้ กหุ ลาบ ต่างกัน อย่างไร ทังหมดนี ้ ้คือไม้ ชนิดเดียวกัน เพียง แต่ค�ำว่า “BRUYERE” เป็ นภาษาฝรั งเศส ส่วนไม้ กหุ ลาบเป็ นชื่อที่คนไทยเรี ยกกัน ท�ำไมสูบไปป์แล้ วมีน� ้ำไหลออกมาจากไปป์ ที่ เ ป็ นแบบนี เ้ พราะเกิ ด จากความชื น้ ที่ ถูก สะสมขึ ้นภายในเบ้ าไปป์ หรือบริเวณก้ านไปป์
สาเหตุที่ท�ำให้น�้ำไหลเยิ้มออกมาคือ 1.การดีไซน์ของไปป์ ส่วนใหญ่จะ เกิดกับไปป์โค้ งมากกว่า เพราะรู ปทรงที่หกั โค้ ง ท�ำให้ ลมที่วิ่งผ่านขณะสูบไปป์ เกิดการ ปะทะกันกับผนังไปป์ด้ านใน เกิดเป็ นคราบ และความชื ้นสะสม 2.การสูบเร็ วเกินไป ไอน� ้ำซึง่ เกิด จากการปะทะของลม เมือ่ ใช้ แรงเป่ าทีเ่ ร็วและ แรง กรณีนี ้จะท�ำให้ มีคราบน� ้ำไปสะสมอยูใ่ น ก้ านไปป์ (STEM) และปากคาบไปป์ (MOUTHPIECE) 3.ยาเส้ นไปป์มีความชื ้นมาก โดย ปกติแล้ วยาเส้ นไปป์จะมีความชืน้ ในตัวอยู่ แล้ ว แต่ยาเส้ นที่มีการปรุงแต่งรสชาติ จะยิ่ง มีความชื ้นมากกกว่าอย่างอื่น 4.เป็ นเรื่ อ งปกติ ที่ จ ะมี น� ำ้ ลาย เข้ าไปอยู่ในปากคาบไปป์ MOUTHPIECE หรื อก้ านไปป์ (STEM) ถ้ ารู้ สกึ ว่ามีน� ้ำอยู่ใน ไปป์ ให้ ใ ช้ ล วดท� ำ ความสะอาดไปป์ สอด เข้ าไปเพื่อดูดซับของเหลวที่อยู่ภายในภาย หลังสูบเสร็ จ ส�ำหรับไปป์ที่เป็ นฟิ ลเตอร์ เหล็ก ขนาด 3 มิลลิเมตร สามารถใช้ ฟิลเตอร์ ปนู ขาว เพือ่ ช่วยในการดูดซับความชื ้น โดยการทิ ้งฟิ ล เตอร์ ที่ก้นเบ้ า แล้ วสูบตามปกติ ส่วนฟิ ลเตอร์ ขนาด 9 มิลลิเมตร จะมีตวั ดูดความชื ้นและ ตัวกรองอยูใ่ นตัว ไส้ กรองเหล็ก ไส้ กรองกระดาษ ไส้ กรองไม้ BALSA ไส้ กรองคาร์ บอน แบบไหนดีกว่ากัน ไปป์แต่ละตัวจะมีขนาดไส้ กรองทีต่ า่ งกัน ตาม การออกแบบในแต่ละรุ่น โดยทัว่ ไปแล้ วจะมี ขนาดหลักๆอยู่ 3 ขนาดด้ วยกันคือเส้ นผ่าน ศุนย์กลาง 3 MM, 6 MM และ 9 MM โดย แต่ละขนาดนันก็ ้ จะมีวสั ดุที่ใช้ ในการกรองที่ แตกต่างกัน และมีคณ ุ สมบัติ ข้ อดี และข้ อเสีย ที่แตกต่างกันดังนี ้ ไส้ กรองไปป์ขนาด 3MM (ไส้ กรองเหล็ก หรื อ อลูมิเนียม) ไส้ กรองชนิดนี ้จะพบเห็นได้ มาก และจะมีรูปร่างทีแ่ ตกต่างกันออกไป โดยมีทงั ้ แบบท่อเหล็กตรง ตัดเฉียง แบบเกลียว แบบ ปลายมน แบบมีรูปผ่าตรงส่วนกลาง และอีก หลากหลายแบบ ซึง่ ทุกแบบท�ำหน้ าที่เหมือน กัน คือ การรับแรงปะทะจากควันในการจุด สูบ ท�ำให้ เกิดการกรองได้ บางส่วน และท�ำให้ ลดความร้ อนจากควันในการเผาไหม้ ไม่ให้ เข้ ามาที่ปากเราโดยตรง ทังนี ้ ข้ ึ ้นอยู่กับรู ป
แบบของไส้ กรองด้ วยว่ามีลกั ษณะกาออกแบบ อย่างไร ข้ อดีคือ ประหยัด เพราะสามารถถอด ล้ างได้ ข้ อเสียคือ กรองได้ น้อยและไม่สามารถ ดูดซับน� ้ำที่เกิดระหว่างการสูบได้ ผู้สบู บางท่าน เอาไส้ ก รองเหล็ ก นี อ้ อก เพราะเชื่ อ ว่ า ไม่ มี ประโยชน์ อะไร และท� ำให้ ต้องใช้ แรงดึงควัน มากกว่าเดิม ไส้ กรองไปป์ขนาด 3MM (ไส้ กรองกระดาษ) ไส้ กรองชนิดนี ้หาซื ้อได้ ยาก เพราะ โรงงานไปป์ส่วนใหญ่จะนิยมใช้ ไส้ กรองเหล็ก มากกว่า แต่ส�ำหรับไปป์บางรุ่ นที่ระบบภายใน แปลกออกไป ไม่สามารถใส่ไส้ กรองเหล็กลงไป ได้ ก็ จะใช้ ไส้ กรองกระดาษแบบนี ล้ งไปแทน เพราะสามารถตัดให้ สนั ้ ลงตามที่เราต้ องการ คุณสมบัติคล้ ายกับไส้ กรองเหล็ก แต่ข้อดีคือ สามารถดูดซับน� ้ำจากการสูบได้ ดกี ว่า ข้ อเสียคือ หาซื ้อค่อนข้ างยาก และเป็ นแบบใช้ แล้ วทิ ้ง ไส้ กรองไปป์ขนาด 6MM (ไม้ BALSA) ไส้ กรองชนิดนี ้ออกแบบมาเพื่อไปป์ ที่มีขนาดเส้ นผ่านศูนย์กลาง 6 มิลลิเมตร ซึง่ จะ พบได้ น้อยกว่าแบบ 3 และ 9 มิลลิเมตร ที่จริ ง แล้ วไส้ กรองขนาด 6 มิลลิเมตรนี ้มีทงที ั ้ ่ท�ำจาก กระดาษ ไม้ BALSA และอะลูมิ เ นี ย ม ซึ่ ง คุณ สมบัติ ก็ จ ะเหมื อ นที่ ก ล่า วมาแล้ ว ข้ า งต้ น ข้ อดีของไส้ กรองไม้ BALSA คือ กรองได้ ดีกว่า ไส้ กรองแบบกระดาษ และแบบอะลูมิเนียม อีก ทังยั ้ งสามารถดูดซับความชื ้นได้ ดี ข้ อเสียคือ เป็ นแบบใช้ แล้ วทิ ้ง ไส้ กรองไปป์ขนาด 9 MM (คาร์ บอน) ไส้ กรองไปป์แบบคาร์บอน เป็ นทีน่ ยิ ม มากในอุตสาหกรรมไปป์ในปั จจุบนั เพราะเส้ น ผ่านศูนย์กลางที่มากกว่า ท�ำให้ ไม่ต้องออกแรง สูบมาก ไส้ กรองไปป์ชนิดนีท้ �ำออกมาเพื่อแก้ ปั ญหาต่างๆที่เกิดขึ ้นในการสูบไปป์ ข้ อดีของไป ปที่มีไส้ กรองขนาด 9 MM นี ้คือ การที่มีขนาด เส้ นผ่านศูนย์กลางที่ใหญ่ท�ำให้ ไม่ต้องใช้ แรงใน การสูบมาก แต่จะไม่แสบร้ อนปาก เพราะควัน จะผ่านตัวดูดซับความชื ้น ผงคาร์ บอนที่ช่วยกร องทาร์ นิโคติน ก่อนจะมาถึงปาก (สามารถดู ภาพระบบภายในของไส้ ก รองได้ ที่ ห มวดฟิ ล เตอร์ ไปป์) เรี ยกได้ ว่าเป็ นรุ่ นที่ดีที่สดุ ในแง่ของ การกรองสารทาร์ และนิโคติน ไส้ กรองไปป์ชนิดไหนดีทสี่ ดุ ขึ ้นอยูก่ บั ปั จจัยหลัก ที่ผ้ สู บู ต้ องการค�ำนึงถึง ต้ องการประหยัดค่าใช้ จ่าย ต้ องการการกรองที่มีประสิทธิภาพ หรื อเข้ า กับไปป์ตัวโปรด เหล่านี ้ล้ วนเป็ นสิง่ ทีผ่ ้ สู บู ต้ องหา ค�ำตอบให้ ได้ เสียก่อน
71
BRIAR WOOD
72
BLAK HOLE
ไม้ BRIAR
ไม้ BRIAR เป็ นวัตถุดบิ ส�ำคัญส�ำหรับอุตสาหกรรม การผลิตไปป์ ไปป์ส่วนให่ไม่ว่าจะเป็ นแบบ HANDMADE หรื อ MACHINE MADE ก็ล้วนแล้ วแต่ท�ำจากไม้ BRIAR เป็ น ส่วนใหญ่ ชื่อไม้ BRIAR นันสามารถเรี ้ ยกได้ อีกอย่างหนึง่ คือ “BRUYERE” ซึง่ มาจากภาษาฝรั่งเศส ในประเทศไทยเองก็ มีการเรี ยกไม้ ชนิดนี ้แตกต่างออกไปเช่นกัน ชื่อที่ผ้ สู บู ไปป์คน ไทยคุ้นกันดีคือ “ไม้ กหุ ลาบ” “รากกุหลาบ” แม้ ชื่อเรี ยกจะ ท�ำให้ เข้ าใจว่าไม้ ชนิดนี ้น�ำมาจากรากของต้ นกุหลาบตามชื่อ เรี ยก แต่ที่จริงแล้ วไม้ BRIAR มาจากต้ น ERICA ARBOREA ทีม่ ลี ำ� ต้ นไม่สงู มาก มีถิ่นก�ำเนิดอยูแ่ ถบ MEDITERRANEAN โดยปกติแล้ วต้ นไม้ ชนิดนี ้จะไม่สงู เกิน 15-20 ฟุตาร
ชื่อเรียกลายไม้แต่ละชนิด3 ผู้ ผลิ ต ไปป์ และผู้ สูบ ไปป์ ได้ ตัง้ ชื่ อ ให้ กั บ ลายมั ้ ปรากฏในรูปแบบที่ตา่ งกันดังนี ้ 1. STRAIGHT GRAIN ใช้ ส�ำหรับอธิบายลายไม้ ที่เป็ นเส้ นขนานกันในแนวดิง่ โดยมีทงเส้ ั ้ นที่อยูช่ ดิ ติดกันและ ห่างกันออกไป 2. FLAME GRAIN ลายไม้ ลกั ษณะนี ้จะคล่ายกับ STRAIGHT GRAIN แต่เส้ นลายของ FLAME GRAIN นันจะ ้ ไม่ได้ เรียงตัวกันเป็ นเส้ นตรงซะทีเดียว แต่จะแพนออกเหมือน เปลวไฟ 3. HORIZONTAL GRAIN มาจาก เส้ นลายไม้ ที่ มีลายขนานกันคล้ ายกับ STRAIGHT GRAIN และ FLAME GRAIN แต่จะเรี ยงกันในแนวนอน 4. BIRD’S EYE GRAIN ลายไม้ ลกั ษณะนี ้จะ ปรากฏในรูปของวงกลม หลายๆวง ที่เรี ยงติดๆกัน 5. RANDOM GRAIN เป็ นรูปแบบของลายไม้ ที่ ไม่มีลกั ษณะการเรี ยกตัวที่แน่นอน 6. SAND SPOT คือรูที่มีอยูใ่ นไม้ โดยธรรมชาติ อาจเกิดจากแมลง ก้ อนหิน ทราย และสภาพแวดล้ อมอื่นๆ
การเก็บเกี่ยวรากของต้ น ERICA ARBOREA นัน้ ต้ องใช้ เวลากว่า 40 ปี เพื่อให้ ได้ ขนาดที่เหมาะสม โดยจะขุด รากของต้ นไม้ ชนิดนี ้จากดิน และส่งต่อไปยังโรงตัดไม้ ใน ระหว่างนันจะต้ ้ องระมัดระวังไม่ให้ ไม้ แห้ งจนเกิดรอยแตกร้ าว โดยการให้ ความชื ้นกับไม้ ช่างไม้ จะตัดท่อนไม้ ออกเป็ นชิ ้นๆ ระหว่างนัน้ จะสามารถสังเกตุเห็นได้ ว่า ไม้ แต่ละชิน้ นัน้ มี ความแตกต่างของงลายไม้ หรือไม้ บางชิ ้นจะมีรู SANDSPOT ซึง่ เกิดขึ ้นตามธรรมชาติ บางครัง้ SANDSPOT เหล่านี ้ก็มี มากเกินไปจนท�ำให้ ไม้ ชิ ้นนัน้ ไม่ได้ ราคา โรงงานผลิตไปป์ แบรนด์ตา่ งๆก็จะท�ำการคัดเลือกไม้ สว่ นทีไ่ ด้ คณ ุ ภาพ มาผลิต ไปป์ภายใต้ แบรนด์ของตัวเอง เมื่อได้ ไม้ เป็ นชิ ้นๆแล้ ว ก็ต้องน�ำไม้ นนมาต้ ั้ มเป็ น เวลา 36 ชัว่ โมง เพื่อขจัดยางไม้ และแมลงที่มีอยูต่ วั ไม้ หลัง จากนัน้ ต้ อ งน� ำ ไม้ ไ ปผึ่ง ให้ แ ห้ ง โดยการพัก ไว้ ที่ โ รงเก็ บ ประมาณ 9 เดือน ไม้ แต่ละชิ ้นจะถูกแยกใส่ถงุ และวางบน ชัน้ ในขันตอนนี ้ ้จะต้ องมีคนมาคอยกลับถุงอยูเ่ สมอ
73
Vintage Pipe
ร้านไปป์ของคนรักไปป์ เป็ นเวลากว่า 30 ปี มาแล้ ว ที่ครอบครัววณิชชากรพงศ์ได้ ด�ำเนินธุรกิจน�ำเข้ ายาเส้ นมาจ�ำหน่ายในประเทศไทย จากรุ่นคุณปู่ สูร่ ุ่น คุณพ่อ สืบทอดต่อถึงรุ่นหลาน คุณฉัตรวรุณ วณิชชากรพงศ์ สาวน้ อยห น้ าสวยทีส่ านต่อความฝั นของคุณพ่อทีอ่ ยากจะเปิ ดร้ านขายไปป์สักร้ าน กระทัง่ เมื่อสองปี ก่อน ร้ านเวเปอร์ เฮ้ าส์ (Vapour House) ก็ได้ ถือก�ำเนิด ขึ ้น ก่อนที่จะมาเป็ นร้ านนี ้ เจ้ าของเคยท�ำธุรกิจน�ำเข้ ายาเส้ นและยาสูบมา ก่อน ควบคูก่ บั การน�ำไปป์เข้ ามาจากต่างประเทศในจ�ำนวนไม่มากนัก ในตอนแรก กระทัง่ มาในระยะหลังธุรกิจยาสูบค่อนข้ างซบเซา เนือ่ งจาก มีการรณรงค์เรื่ องความปลอดภัยในสุขภาพของผู้สบู บุหรี่ มากขึ ้น การ ขยับขยายร้ านเพื่อให้ สบื ต่อธุรกิจจึงเป็ นเรื่ องที่คณ ุ ฉัตรวรุณคิดและท�ำ 74
BLAK HOLE
บวกกับเพือ่ สานต่อความฝั นของคุณพ่อทีอ่ ยากจะเปิ ดร้ านไปป์ทีท่ งร้ั ้ าน มีแต่ไปป์เพียงอย่างเดียวด้ วย และเพื่อรองรับคนที่เริ่ มสูบไปป์ใหม่ๆ และคนที่เคยสูบมาก่อนแล้ วหาอุปกรณ์ไม่ได้ หรื อหาซื ้อที่เมืองไทยไม่ ได้ จะได้ กลับมาสูบอีกครัง้ หนึง่ ในที่สดุ ร้ านนี ้จึงได้ เกิดขึ ้น ท�ำเลของร้ าน Vapour House ตังอยู ้ ใ่ นโซนทีค่ อ่ นข้ างเงียบสงบของห้ างฯ เหมาะกับบุคลิกของร้ าน ทีเ่ มือ่ ลูกค้ ามาเลือกซื ้อไปป์อาจจะต้ องใช้ เวลา เลื อ กและพิ จ ารณานานสัก หน่ อ ย จึง เป็ นหน้ า ที่ ข องคุณ ฉัต รวรุ ณ เจ้ าของร้ านจะคอยให้ ค�ำแนะน�ำวิธีเลือกและวิธีใช้ กบั ลูกค้ า เพื่อให้ ได้ ไปป์ที่เหมาะกับงบประมาณและความชอบมากที่สดุ ไปป์ที่น�ำเข้ ามาในตอนแรก ส่วนใหญ่มาจากประเทศอังกฤษ อาทิ ไปป์ รูปดอกจิก แบรนด์ K Woody และ BBB ซึง่ เป็ นแบรนด์เก่าแก่ที่ดีที่สดุ ในสมัยนัน้ กระทัง่ ในปั จจุบนั มีการสัง่ น�ำเข้ าจากหลากหลายประเทศ
มากกว่า 10 แบรนด์ อาทิ Vauen, Chacom, Peterson, DB Design Berlin, Biggen, BBB, Brebbia, Dr.Plump, Porsche Design, VAVA, Stanwell, Butz Choquin, Comoy of London, GBD, Lubinski, Medico และ Basket ซึง่ บางแบรนด์อาจจะต้ องสอบถามทางจากร้ านก่อนว่ายัง มีอยู่หรื อไม่ เนื่องจากด้ วยรูปแบบและรูปทรงของไปป์ที่อาจจะไม่เข้ า กับยุค รวมถึงบางแบรนด์บางรุ่นก็ผลิตในจ�ำนวนจ�ำกัด วิธีการเลือกไปป์ที่คณ ุ ฉัตรวรุณแนะน�ำเป็ นอย่างแรกเมื่อเข้ ามาที่ร้านก็ คือ การดูที่ลายไม้ “ไปป์ที่ดีและสวย ลายไม้ ต้องชัดเจน และเป็ นเส้ น ตรง สวยงามถึงจะเป็ นไปป์ที่มีเกรดดี” ไม้ ที่ใช้ ในการท�ำไปป์ส่วนใหญ่เราเรี ยกว่า ไม้ บราย (Briar) ในภาษา อังกฤษ ส่วนในภาษาฝรั่งเศสจะเขียนว่า Bruyere หรื อชื่อในภาษาไทย ว่า “รากกุหลาบ” ซึง่ ได้ จากต้ น Erica Arborea มีถิ่นก�ำเนิดอยู่แถบ เมดิเตอร์ เรเนียน การน�ำไม้ บรายมาท�ำไปป์นันมี ้ กรรมวิธีค่อนข้ างยุ่ง
ยากตังแต่ ้ ขนตอนการเลื ั้ อกไม้ ที่ต้องมีอายุ 40 ปี ขึ ้นไป เพื่อให้ ได้ ขนาด ที่เหมาะสม โดยจะขุดรากของต้ นไม้ ชนิดนี ้จากดิน และส่งต่อไปยังโรง ตัดไม้ ต้ องระมัดระวังไม่ให้ ไม้ แห้ งจนเกิดรอยแตกร้ าว ช่างไม้ จะตัดไม้ ออกเป็ นชิ ้นๆ ซึง่ ไม้ แต่ละชิ ้นนันจะมี ้ ความแตกต่างของลายไม้ บางชิ ้น จะมีรู Sandspot ที่ขึ ้นตามธรรมชาติ ‘ บางชิ ้นจะมีลายไม้ ที่เป็ นเส้ นขนานกันแนวดิง่ ที่เรี ยกว่า Straight Grain หรื อลายไม้ ที่เป็ นเส้ นตรงแต่แพนออกเหมือนเปลวไฟที่เรี ยกว่า Flame Grain หรือลายไม้ ทมี่ ลี ายขนานในแนวนอนทีเ่ รียกว่า Horizontal Grain หรื อลายไม้ รูปวงกลมที่เรี ยกว่า Bird’s eye Grain หรื อลาย Random Grain ที่ลายไม้ มีการเรี ยงตัวที่แน่นอน หลังจากนันน� ้ ำไม้ นนมาต้ ั้ มเป็ น เวลา 36 ชัว่ โมง เพื่อขจัดยางไม้ และแมลงที่มีอยูต่ วั ไม้ แล้ วน�ำไม้ ไปผึง่ ให้ แห้ ง พักไว้ ที่โรงเก็บนาน 9 เดือน ไม้ แต่ละชิ ้นจะถูกแยกใส่ถงุ และ วางบนชัน้ ในขันตอนนี ้ ้จะต้ องมีคนมาคอยกลับถุงอยูเ่ สมอ 75
เมื่อเลือกลายไม้ ที่อยูบ่ นไปป์แต่ละอันได้ แล้ ว ผู้ที่คดิ จะซื ้อไปป์ ยังจะต้ องเรี ยนรู้ ถึงวิธีการเลือกรู ปทรงของไปป์ด้ วย เพราะมี หลายรู ปทรงให้ เลือก ตัง้ แต่ทรงดับบลิน (Dublin)บิลเลียต (Billiard)ไข่ (Egg)แอปเปิ ล้ (Apple)เจ้ าชาย (Prince)แก้ วบรั่นดี (Brandy glass) ลูกแพร์ (Pear)โป๊ กเกอร์ (Poker)หม้ อ (Pot) หรือ ทรงบูลด็อก (Bulldog) ซึง่ แต่ละทรงก็มีรูปร่ างแตกต่างกันไป ตามความชอบ แต่ส�ำหรับที่ร้านแล้ วที่ฮิตที่สดุ เห็นจะเป็ นทรง แอปเปิ ล้ และบูลด็อกที่ได้ รับความนิยมในหมูค่ นสูบมากที่สดุ การสอบถามลูกค้ าในเรื่ องความชอบทัง้ ในเรื่ องรู ปทรงและ ขนาดก็เป็ นส่วนส�ำคัญในการช่วยให้ ลกู ค้ าตัดสินใจได้ ง่ายขึ ้น “ความสวยงามของไปป์นัน้ บางทีกข็ ึ ้นอยูก่ บั ขนาดใหญ่หรือเล็ก ด้ วย เป็ นสไตล์การสูบของแต่ละคน บางคนชอบไปป์ไซส์ใหญ่ เพราะต้ องการสูบนาน แต่บางคนแค่ต้องการอารมณ์ของการ สูบไปป์ให้ ร้ ูสกึ แค่ได้ สบู ก็พอใจแล้ วค่ะ”
76
BLAK HOLE
แต่ก็มีบางรายที่เข้ ามาซื ้อเพราะต้ องการเก็บสะสมเป็ นที่ระลึก หรื อ บางทีก็น�ำไปป์มาซ่อม เพราะที่นี่มีบริ การซ่อมแซมไปป์ด้ วย “เราก็จะ ส่งไปให้ กบั บริษทั ผู้ผลิตซ่อม แต่จะถามลูกค้ าก่อนและบอกราคาคร่าวๆ ว่า อาการนี ้ราคาจะอยูท่ ี่ประมาณนี ้ คิดว่าจะซ่อมมัย้ ไปป์มีราคาแพง หรื อไม่ จะคุ้มมัยกั ้ บการซ่อม ถ้ าไม่แพงจะแนะน�ำให้ ซื ้อใหม่ดีกว่า แต่ ก็อยูท่ วี่ า่ ไปป์นี ้มันมีเรื่องราวหรือเปล่า เป็ นของคุณปู่ หรือเปล่า หรือเป็ น ของที่ท�ำให้ คดิ ถึงคุณพ่อหรื อเปล่า ถ้ าเป็ นอย่างนันก็ ้ โอเคซ่อมค่ะ” ถึงแม้ จะเป็ นเพียงผู้หญิงตัวเล็กๆ แต่ด้วยประสบการณ์ที่สงั่ สมมาจาก ธุรกิจของครอบครัว ก็สามารถให้ ค�ำแนะน�ำวิธีการดูแลไปป์ไม่ให้ เสีย ได้ อย่างคล่องแคล่วและเชี่ยวชาญ ทังๆ ้ ทีเ่ ธอไม่เคยสูบไปป์มาก่อน แต่ เธอก็รับรู้ถงึ เสน่ห์ของการสูบไปป์เป็ นอย่างดี เธอบอกว่า “การสูบไปป์ ที่ดี เราต้ องมีเวลาให้ กบั มัน พร้ อมที่จะอยู่กบั มัน ต้ องมีเวลาว่างนะ รี แลกซ์นะ แล้ วใจเย็นๆ นะ” แค่นี ้ก็เติมอารมณ์อนั สุนทรี ย์ได้ ไม่ยาก
77
CIGARETTE
SEX
รักกัน... ต้องยั้งใจ 78
BLAK HOLE
บุหรี่ เซ็กซ์ กับถุงยางอนามัย
ดูเผินๆ แล้ว บุหรี่ เซ็กซ์ กับถุงยางอนามัยไม่ เห็ น จะมี ส ่ ว นสั ม พั น ธ์ กั น ตรงไหนเลย แต่ ถ ้ า จะลอง พิจารณาในรายละเอียดแล้ว จะพบว่าถุงยางอนามัย จะช่วยป้องกันโรคร้าย ให้คุณสุภาพสตรีที่มีเซ็กซ์กับ ผู้ชายที่ยังคงสูบบุหรี่อยู่ ส�ำหรับคุณผู ช้ ายที่ยงั คงสูบบุ หรี่อยู น่ นั้ ขอให้ทราบนะครับว่า คุณไม่ทันสมัยกับเขาเลย ยุ คปั จจุ บัน นี้ผู้ชายรุ ่นใหม่เขาไม่สูบบุ หรี่กันแล้ว เพราะนอกจากจะ ท�ำร้ายตัวเองคือท�ำให้เป็นมะเร็งปอดแล้ว ยังอาจจะท�ำร้าย คนรักอีกด้วย โดยพบว่าการสูบบุ หรี่เป็นสาเหตุอย่างหนึ่งที่ สามารถท�ำให้คู่รักเป็นมะเร็งของปากมดลูก คงจะสงสัยนะครับว่าบุ หรี่ไปเกี่ยวข้องอะไรกับ มะเร็งปากมดลูก ขอชี้ แจงแถลงไขข้อข้องใจกันเลยครับว่า ในบุ หรี่นนั้ จะมีสารที่ก่อให้เกิดมะเร็งผสมอยู ่ 43 ชนิด เมื่อ คุณผู ช้ ายสูดอัดเอาควันพิษ ซึ่ งเต็มไปด้วยสารก่อเกิดมะเร็ง ดังกล่าวเข้าไปเต็มปอดแล้ว สารก่อมะเร็งจากบุ หรี่ก็จะแพร่ กระจายตามกระแสเลือดไปสูล่ กู อัณฑะ จุ ดยุ ทธศาสตร์หนึ่ง ของผู ้ชายที่ท�ำหน้าที่ผลิตตัวอสุจิ เจ้าสารก่อมะเร็งนี้ก็จะ หลั่งออกมาร่วมกับตัวอสุจิและน�้ำอสุจิ เมื่อคุณผู ้ชายไปมี อะไรกับคู่รัก พอสมหวังสมปองไปถึงดวงดาวแล้ว เจ้าน�้ำ แห่งความรักหรือน�้ ำอสุจิท่ีหลั่งออกมาท่วมบริเวณปาก มดลูกในส่วนที่เปน็ ส่วนก้นของช่ องคลอดก็จะมีสารก่อมะเร็ง ปนออกมาด้วยทุกครั้งและเมื่อปากมดลูกได้รับการระคาย เคืองจากสารก่อมะเร็งจากบุ หรี่ท่ีปนเปื้ อนมาในน�้ำอสุจิของ ชายคนรักครั้งแล้วครั้งเล่า ในที่สุดเซลล์เนื้อเยื่อของปาก มดลูกบางส่วนก็อาจจะเปลี่ยนแปลงไปกลายเป็นเซลล์มะเร็ง ได้ ยิ่งผู ห้ ญิงคนนัน้ มีเพศสัมพันธ์กบั ชายมากหน้าหลายตา แล้วยิ่งมีโอกาสที่จะเป็นมะเร็งปากมดลูกมากเป็นเงาตามตัว
อย่าไปเชื่ อข่าวลือผิดๆ นะคะว่า การใช้ ถุงยาง อนามัยจะท�ำให้ความสุขในการมีเพศสัมพันธ์ลดลง หรือเกา ไม่ถูกที่คัน เพราะปั จจุ บันถุงยางอนามัยได้รับการผลิตโดย เทคโนโลยีชั้นสูง ใช้วัสดุท่ีมีคุณภาพสูง บางเหมือนไม่สวม อะไร แล้วยังทนทานยืดหยุ ่นไม่ขาดง่าย ซ�้ ำถ้าใช้ ให้ถูกวิธี เช่ นให้ฝ่ายหญิงช่ วยใส่ให้ในช่ วงของการเล้าโลมหรือ FORE PLAY ก็จะเป็นอะไรที่วาบหวามได้ นอกจากนี้ในปั จจุ บันถุงยางอนามัยได้รับการ ผลิ ตให้ มี สี สั น สดใส บางชนิ ด มี ก ลิ่ น และรสที่ ชิ มได้ ด้ ว ย เป็ น การท� ำให้ ค วามสุ ขในครั้ ง นั้ เ หลื อ เฟื อเกิ น พอในการ ส�ำรวจความเห็นและพฤติกรรมทางเพศของคนทั่วโลกจาก DUREX GLOBAL SURVEY ประจ�ำปี พ.ศ.2541 ได้ผลการ โหวตให้ถุงยางอนามัย เป็นวิธีการคุมก�ำเนิดที่มีผลต่อ สุขภาพดีท่สี ดุ หรือ “THE HEALTHIEST CONTRACEPTION” ซึ่ งส่วนใหญ่อร้อยละ 65 เทใจให้ถุงยางอนามัย ในขณะที่ ยาคุมก�ำเนิดได้รับคะแนนเพียงร้อยละ 11 ให้เป็นการคุม ก�ำเนิดเพื่อสุขภาพ และยาฉีดคุมก�ำเนิดได้คะแนนโหวตเพียง ร้อยละ 4 เท่านัน้ นอกจากบุ หรี่จะมีผลต่อการกระตุ้นให้เกิดมะเร็ง ปากมดลูก ซึ่ งสามารถป้ องกันได้ด้วยการที่คุณผู ้ชายที่สูบ บุ หรี่สวมถุงยางอนามัยทุกครัง้ ที่มเี พศสัมพันธ์กบั คนรักแล้ว บุ หรี่ยังมีผลต่อสมรรถภาพทางเพศของผู ้ชายด้วย คือ ผู ้ชายที่สูบบุ หรี่เป็นเวลานานๆ นั้นจะมีผลต่อขนาดเส้นผ่า ศูนย์กลางของเส้นเลือดที่จะไปเลี้ยงอวัยวะประจ�ำกายของ ท่านด้วย คือบุ หรี่จะไปท�ำให้เกิดสารอนุมูลอิสระจ�ำนวนมาก ซึ่ งนอกจากจะท�ำให้แก่กอ่ นวัยแล้ว ยังไปท�ำให้ไขมันสัตว์ชนิด เลวที่รับประทานเข้าไปเกิดกระบวนการเสื่อมสลายจากเจ้า อนุมูลอิสระแล้วไปพอกจับที่ผนังเส้นเลือด ท�ำให้ขนาดของ
79
ตุ๊ดมีประสบการ การเลิกบุหรี่มาแชร์ค่ะ
ย้อนกลับไปเมื่อสามปี ที่แล้ว เป็นครั้งแรกที่ตุ๊ด อยากเลิกบุ หรี่ แต่ก็หยุ ดได้ไม่เกินอาทิตย์ก็ต้องกลับมาสูบ อีก เป็นอย่างนี้วนไปวนมา จนเบื่อไปในที่สุด แต่เมื่อไม่นาน มานี้ค่ะ ตุ๊ดไปลงครอสท�ำเลเซอร์มา หมอบอกว่า บุ หรี่ จะ ไปขวางการสร้างคอลลาเจน ท�ำให้คนที่สูบบุ หรี่ มักจะมีผิว ที่เค้าเรียกว่าผิวแบบ SMOKEY มันไม่ได้สวยงามแบบ SMOKEY EYES นะคะ แต่มันจะโทรมและเยินมาก แล้วยิ่ง เราอายุ มากแล้ว ไม่ต้องห่วง แล้วตัง้ แต่วันนัน้ มาอยู ่ดีๆตุ๊ดก็เลิก เลิกแบบเลิกไป เลยค่ะ ตุด๊ ขอย�้ำนะคะว่าก่อนหน้านัน้ ตุด๊ ติดบุ หรี่เลย คือเรียก ว่าต้องสูบหลังอาหารเลยก็วา่ ได้ แต่หลังจากเจอแรงบันดาล ใจกันแรงกล้า นั่นก็คือเรื่องความงาม มันมีแรงมากพอ
80
BLAK HOLE
ท�ำให้ตุ๊ดหักดิบจบปิ ดเรื่องบุ หรี่ไปเลย และมันก็ไม่ได้อยาก มือไม้ส่ันอะไรนะคะ โอเคก็ อยากสูบแหละ แต่มนั มีแรงท�ำให้เราไม่สบู ซึ่ งตุด๊ ว่าคนที่บอก ว่ า เลิ กไม่ ไ ด้ มั น อยากมั นไม่ ไ หวไม่ จ ริ ง หรอกค่ ะ แค่ คุ ณ ควบคุมจิตใจตัวเองไม่ได้เอง และคุณยังหาแรงผลักดันนัน้ ไม่เจอร่างกายมันไม่เท่าไหร่หรอกค่ะ มันอยู ่ท่ีความอยาก ส่วนตัวแล้วก็อ้างไปเรื่อยๆ “นิดนึง ตัวนึง คราวหน้า” แล้ว การสูบหรือไม่สบู บุ หรี่ ไม่ได้ทำ� ให้ความเครียดน้อยลงเลยนะ คะ มันอยุ ่เท่าเดิม เครียดกว่าเดิมด้วยเพราะเปลืองเงิน ฝากเอาไว้สำ� หรับคนที่ยงั สูบนะคะ ลองหาแรงผลัก ดันนัน้ ดู เพื่อลูก เพื่อผิว เพื่อพ่อ เพื่อแม่ เพื่ออะไรก็ได้แต่ มันต้องมีอทิ ธิพลกับคุณส�ำหรับตุด๊ ตุด๊ เลือกความงามซึ่ งมัน
CIGARETTE EXPERIENCE
81
อยากสวยแบบแคท อย่าสูบบุหรี่กันนะคะ
82
BLAK HOLE
Cigarette And Beauty ‘บุหรี่’ ตัวร้าย ท�ำลายความงาม รู ก้ นั ดีอยู แ่ ล้วว่า บุ หรี่เปน็ อันตรายต่อสุขภาพ แล้ว ส�ำหรับสาวๆ คุณก็รู้ใช่ ไหมว่าบุ หรี่เป็นอันตรายต่อความ งาม มาดูกันว่าทัง้ ควัน ทัง้ สารนิโคติน มีผลต่อความงาม แต่ละเรื่องของคุณอย่างไร บุ หรี่ท�ำร้ายผิว ผิวพรรณที่คุณพยายามรักษา จะทา Whitening เข้าสปา อบไอน�้ำ แช่ น้ำ� นมเท่าไหร่ก็ไม่ช่วย ถ้า คุณยังสูบบุ หรี่อยู ่.. ผิวคุณจะเกิดริ้วรอยก่อนวัย เพราะบุ หรี่ท�ำให้ เส้นเลือดหดตัว ท�ำให้รา่ งกายได้รบั ออกซิ เจนไม่เพียงพอ ส่ง ผลให้ทงั้ เจ้าคอลลาเจน และอีลาสติน ซึ่ งเป็นสองตัวส�ำคัญ ส�ำหรับผิวลดลง ตอนนี้คุณสาวๆ อาจไม่เห็นว่าริ้วรอยจะ เกิดก่อนวัยตรงไหน ยังสวยปิ๊ งเหมือนเดิมนี่นา จ�ำไว้เลยว่า สารพิษในบุ หรี่ ใช้เวลาถึง 10 ปี กว่าจะเห็นผล กว่าจะรู ้ตัว ก็แก้ไม่ทันแล้วใบหน้าโทรม ซี ดเซี ยว ริ้วรอยรอบริมฝี ปาก ปากด�ำคล�้ำ ลักษณะทัง้ หมดนั่นเกิดขึ้นกับคนสูบบุ หรี่ มัน ท�ำให้เราเสียบุ คลิกภาพ สาวๆ นักสูบขา ริว้ รอยไมได้เกิดบนหน้าเราเท่านัน้ ทัง้ ล�ำคอ แขน ขาก็ไม่รอด ครีมบ�ำรุงผิวดีแค่ไหน ก็เอาไม่อยู ่ ถ้ายังไม่หยุ ดสูบ ผิวแห้งกร้านเพราะเจ้านิโคตินในบุ หรี่ท่ีเป็นตัวดูดความชุ่ ม ชื้ นไปจากผิวเรา นอกจากนัน้ แล้ว ความร้อนตอนจุ ดบุ หรี่ ยังตามมาท�ำร้ายริมฝี ปาก และทิง้ รอยร่องแก้มเปน็ ของแถม
ด้วย บุ หรี่ทำ� ร้ายเล็บ ถ้าตาเปน็ ตัวบอก ความในใจ เล็บก็เปน็ ตัวบ่งบอกสุขภาพ แล้ว จะยอมให้บุหรี่มาท�ำร้ายคุณท�ำไมแค่ควัน บุ หรี่ ท� ำให้ เ ล็ บ เหลื อ งก็ แ ย่ แ ล้ ว ยั ง มี ส าร นิโคตินมาเสริมให้มันร้ายเข้าไปอีก บุหรี่ ท�ำให้ออกซิ เจนในร่างกายคุณลดลง ส่งผล ให้เล็บไม่แข็งแรง ลอก และฉีกง่ายเมื่อเล็บ ฉีก จมู กเล็บลอก การป้ องกันเล็บจากเชื้ อ โรคโดยเฉพาะเชื้ อราก็ลดลง ความร้อนจาก บุ หรี่มีผลท�ำให้ผิวหนังบริเวณนิ้ว แห้งและ แตก บุ หรี่ท�ำร้ายเส้นผม ควันจากบุ หรี่ไม่ ได้เพียงแค่ท�ำลายปอดของเราเท่านัน้ แถม ส่วนแรกๆ ที่ควันบุ หรี่ทำ� ร้าย เปน็ สิ่งที่ผูห้ ญิงส่วนใหญ่ รักมาก เส้นผมคุณจะมีกลิ่นบุ หรี่ติดตลอด เวลา เส้นผมเปราะบาง ดูไม่มีชีวิตชี วา เพราะนิโคตินในบุ หรี่จะท�ำให้เส้นเลือดหดตัว เป็นเหตุให้ ออกซิ เจนไปเลี้ยงที่หนังศีรษะไม่ พอ แล้วเส้นผมจะแข็งแรงได้ยังไงกันคุณ อาจต้องเปลี่ยนทรงผม แบบไม่ได้ตั้งตัว เพราะว่าผมคุณติดไฟขณะที่คุณก�ำลังจุ ด บุ หรี่ มันไม่สนุกเลย คนสูบบุ หรี่มีอัตราการ ร่วงของเส้นผมเร็วเร็วกว่าคนที่ไม่สบู ท�ำให้ เกิดปั ญหาศีรษะล้าน หรือผมบางเร็ว เพราะ
83
เรื่องเล่าจากที่ บ้าน..
84
BLAK HOLE
ด้วยเพราะเป็นผู้ที่ไม่สูบบุหรี่...แต่มีบุคคลอันเป็นที่รัก ยิ่งในครอบครัว..สูบบุหรี่.. ก็ได้ใช้โอกาสนี้เรียนรู้ เรื่อง บุหรี่ ในมิติต่างๆเพื่อเข้าใจบริบทเมื่อต้องอยู่ร่วมและ เข้าใจผู้ที่สูบ/ไม่สูบบุหรี่ในสังคม ไม่ว่าจะเป็น กลิ่น & ควันบุหรี่ พฤติกรรมของผูส้ บู บุหรีแ่ ละผูเ้ กีย่ วข้อง สิทธิ ส่วนบุคคล ผลเสียหายและสุขภาวะของผู้สูบบุหรี่และ บุคคลใกล้เคียง ที่ส�ำคัญ...”การเลิกสูบบุหรี่” ..ซึ่งเป็น สิ่งที่สนับสนุนให้เกิดขึ้น..จึงเป็นที่มาของการเขียน บันทึกนี้.. พ่อ...คือบุคคลอันเป็นที่รักและเคารพ เป็นผู้ให้ชีวิต.. และแถมด้วยภาพที่เห็นชินตา..พ่อสูบบุหรี่..กรุงทอง ซองสัน้ ..ตัง้ แต่เมือ่ ครัง้ ยังเริม่ จ�ำความและรูจ้ กั ว่าสิง่ นัน้ คือ “บุหรี่” ท�ำไมพ่อต้องสูบบุหรี่ ?? ในเมื่อมีแต่ข้อมูล ข่าวสารว่า บุหรี่มีภัย เป็นอันตรายต่อสุขภาพ...เฝ้าแต่ถามตัวเอง ว่า ท�ำไม?? ส�ำหรับคนที่รักและโดยเฉพาะพ่อ..จ�ำได้ ว่าตั้งแต่เล็กๆ ...ได้เพียงแต่บอกพ่อว่า... “ลูกรักพ่อ มาก..ไม่อยากให้พ่อสูบบุหรี่”.. แต่ก็เคารพสิทธิส่วน บุคคลของพ่อ..ไม่เคยถามอีกเลยในเวลาต่อมา..เพียง ท�ำหน้าที่หาข้อมูล..น�ำเสนอเพื่อให้พ่อหยุดสูบบุหรี่.. ครัน้ ล่วงเข้าสูว่ ยั รุน่ ...การรับรูใ้ นเรือ่ ง การสูบบุหรี่ ในมิ ติอื่นๆมีมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นจาก การอ่านข่าวสาร นวนิยาย การดูภาพยนตร์ พฤติกรรมของเพื่อนฝูง ผูช้ าย/หญิง ญาติพนี่ อ้ งทีเ่ ป็นผูช้ าย พบว่าสมัยนัน้ การ สูบบุหรี่เป็นค่านิยม ความเป็นเพศชายที่ต้องเข้มแข็ง ไม่ขลาดกลัว แสดงความเป็นฮีโร่....หากแต่สิ่งเหล่านั้น ทีไ่ ด้รบั รูก้ ด็ เู สมือนว่า...เป็นเพราะวัยและสภาพจิตใจ... เพื่อนๆที่ลองสูบเมื่อครั้งวัยรุ่นหลายคน ก็พบว่า ไม่ได้ สูบต่อเนือ่ ง พีแ่ ละน้องชายทีม่ พี อ่ สูบบุหรี่ ...ก็ไม่ได้ตดิ / แตะบุหรี่ แถมข้อมูลปัจจุบนั นีก้ ลับกลายเป็นว่า..ผูห้ ญิง มีเปอร์เซ็นต์การสูบบุหรี่มากขึ้น.. ควันบุหรี่ กลิ่นบุหรี่ ที่อ่อนๆ โดยส่วนตัวบางครั้งก็รู้สึก หอม ก็คาดเดาว่าคงจะเป็นจุดเริ่มต้นของผู้ที่เริ่มสูบ บุหรี่ สูบไปก็มองตาม ควันที่พ่นออกไป ใจก็ประหวัด
คิดถึงเรื่องต่างๆ แหม..การได้กลิ่นบุหรี่อ่อนๆผสมกับ กลิ่นอาฟเตอร์เชพ ที่ผู้ชายใช้หลังจากโกนหนวดเครา ก็สร้างความรัญจวนใจไม่นอ้ ย...เหล่านีค้ งเป็นสิง่ ทีท่ ำ� ให้ ผู้คนนิยมในรสสัมผัสจากบุหรี่ ในแง่มุมต่างๆขึ้นอยู่กับ เวลา สถานที่ และอยูก่ บั ใคร.. ในขณะนัน้ เช่นเดียวกับ กลิน่ ซิการ์..และการให้คา่ ว่า ชิการ์ ..ฮาวานา คิวบานัน้ หรือ คือสุดยอดของซิการ์ หากได้ลิ้มลอง (เป็นสิ่งที่รับ ทราบจากการอ่าน ตั้งแต่เด็กๆ :-) ...อย่ากระนั้นเลย.. ครั้ ง หนึ่ ง เพื่ อ นๆในกลุ ่ ม วิ จั ย ..เราไปสั ม มนา (CONFERENCE) น� ำ เสนอผลงานที่ ก รุ ง เวี ย นนา ออสเตรีย..หนุ่มๆน้องๆ ก็จดๆจ้องๆกับกล่องไม้ขนาด เล็ก สวยงามทีบ่ รรจุบหุ รีม่ วนโตจากฮาวานา วางอยูบ่ น โต๊ะ หลังจากทานอาหารค�่ำเสร็จ เป็นการเตรียมของ เจ้ า ภาพ ในค�่ ำ คื น งานเลี้ ย งสั ง สรรค์ ข องสมาคมฯ (SETAC EUROPE)..เพือ่ นน้องๆในกลุม่ ส่วนใหญ่กเ็ ป็น นักกีฬารักบี้ฟุตบอล สนุกในเกมส์ซะมากแล้ว วันนี้มิ รอช้า..รีบลิ้มลอง .. ในฐานะที่เป็นกลุ่มไปด้วยกัน อาจารย์ก็อยู่ด้วย ทุกคนก็ทดสอบ ลองดู...อืม!!..ก็หอม ดีนะ..แต่ไม่ใช่สิ่งที่ใฝ่หา...ลองแบบมีสติกันถ้วนหน้า... ก็ปล่อยวาง..ไม่มีใครคิดแม้กระทั่งจะเอาติดตัวกลับ มา...มิติเรื่องบุหรี่...ส�ำหรับคนรุ่นใหม่..หัวใจนักกีฬา.. เท่อย่างมีท่า.. ไม่พึ่งพาบุหรี่ กลิ่นบุหรี่ มวนโตๆที่ผู้ชายอินโดฯ ชอบใช้ก็มีกลิ่นที่ แปลกไป..ถ้ากลิ่นจางๆ..ก็จะหอมอ่อนๆ ..แต่ถ้ามากก็ จะเหม็น...การเข้าไปท�ำงานในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างใน ฐานะ “ครูพนื้ ที”่ ก็จะได้กลิน่ เช่นนีจ้ ากชาวบ้านผูท้ สี่ บู บุหรี่ ซึ่งยังมีค่อนข้างมากที่สูบ ท�ำให้แยกแยะได้่ว่า นี่ คือกลิ่นบุหรี่ไทยหรืออินโดฯ ครั้นเมื่อได้กลิ่นก็จะ อนุมานได้ว่า ขณะนี้มีบุคคลที่อยู่ในทิศ..เหนือลมและ ก�ำลังสูบบุหรี่.. เป็นการตื่นรู้ไปกับสิ่งที่เกิดขึ้นในสภาพ แวดล้อมรอบตัว ซึ่งดูจะต้องเตรียมพร้อมทุกประสาท สัมผัส..ซะทีเดียว :-(( เมื่อครั้งที่ไปอินโดนีเซีย สังเกตห็นว่า ในรถโดยสาร ประจ�ำทาง ถนนหนทาง ที่สาธารณะ..ผู้ชายพ่นควัน 85
บุหรี่กันโขมง..ดูราวจะเป็นสิ่งที่คุ้นชิน ..เราในฐานะที่ เป็นนักท่องเที่ยว เห็นแล้วก็รับรู้ในวิถี แต่คงไม่เลือกที่ ใช้ชีวิตเคียงคู่กับผู้ที่สูบบุหรี่ ..ภาพที่เห็นในประเทศ เพือ่ นบ้านใกล้เคียงในฐานะทีจ่ ะต้อง.. GO ASEAN..มา เลย์ฯ อินโดฯ เวียดนาม ผู้ชายก็ยังสูบจัดมาก มีเพื่อน รุ่นน้องชาวเกาหลี ..หนุ่มนี้..เรียนกฎหมาย นั่นก็สูบ หนักมากมาย โดยเฉพาะช่วงอ่านหนังสือสอบ ส่วน เพื่อนหญิงชาวญี่ปุ่น ก็ก๋ากั่นไม่น้อยกับการสูบบุหรี่จัด ในชีวิตต่างแดนห่างบ้านเกิดเมืองนอน..หากเมื่อเทีีย บกันแล้ว กลับภูมิใจไม่น้อย ว่าพฤติกรรมการสูบบุหรี่ ของพีไ่ ทยเราเข้าข่ายว่า... สูบน้อยลงไปเลย ...นัยว่าใน สเกลระดับโลก คนเห็นความส�ำคัญของผลเสียต่อ สุขภาพ และรัฐทีต่ อ้ งเพิม่ ค่าใช้จา่ ย (COST) ทีล่ งทุนไป ในการดูแลสุขภาวะที่มีผลเนื่องจากการสูบบุหรี่ และ จากการมีโอกาสเดินทางไปในที่ต่างๆ ก็จะพบว่าตาม ร้านอาหาร โรงแรม ห้องประชุม หรือพื้นที่สาธารณะ ก็จะมีสัญลักษณ์ NO SMOKING ทั้งภาษาอังกฤษและ ภาษาของประเทศนัน้ ๆให้เห็น ซึง่ ดูแล้วเห็นว่าค่อนข้าง จะรณรงค์กนั ทัว่ โลก …ย�ำ้ ให้เห็นความเป็นอันตรายจาก ภัยใกล้ตัวของบุหรี่..
นิโคตินแปะไว้ทตี่ วั ได้ ในกรณีทตี่ อ้ งการงดเรือ่ งการสูบ แต่ปริมาณนิโคตินในเลือดก็ต้องมีกระบวนการจัดการ เพื่อให้ผู้ที่ติดบุหรี่มีชีวิตแบบไม่ทุรนทุรายกับภาวะ อยากสูบ ..เป็นทีน่ า่ สังเกตว่า ไม่วา่ พูดครัง้ ไหนๆกับพ่อ ก็ จ ะใช้ โ อกาสที่ ไ ม่ ใ ช่ เ ป็ น การเจาะจงว่ า จะต้ อ งพู ด เฉพาะเรื่อง..การงดสูบบุหรี่.. มิฉะนั้นภาวะการเปิดใจ ดูราวจะไม่เกิดขึน้ และถ้าจ�ำเป็นต้องพูด...ก็จะบอกพ่อ ว่า “นี่ไม่ใช่เป็นการ LECTURE น่ะค่ะ ลูกขอโทษ (เพราะบางครั้งก็ต้องขยายความ ให้น่าสนใจ เชิญชวน ให้ตดิ ตามด้วย CONCEPT ทางพิษฯ :-)) ” พ่อก็รบั ฟัง.. ด้วยเพราะพ่อมีลูกเป็นครู...แคร์กบั ความรูส้ กึ ของท่าน ไม่อยากจะเป็นความรู้สึกว่า “สอนพ่อ” .. ก็พ่อไม่ใช่ ลูกศิษย์นี่นา !!.. เพราะความรู้สึกของพ่อ&แม่นั้น..ลูก จะเป็นเด็กในสายตาท่านเสมอ จะเป็นความรูส้ กึ ที.่ .พ่อ ต้องสอนเรา ไม่ใช่เราสอนพ่อ อะไรอย่างนั้น..อีกทั้ง เคารพสิทธิส่วนบุคคลของท่านเสมอ..
ย้อนกลับมาถึง..วัยคนท�ำงาน ทุกครั้งที่กลับไปเยี่ยม บ้าน..พ่อกับแม่อยูก่ นั สองคน หลังจากลูกทุกคนท�ำงาน ห่างบ้าน เมือ่ กลับไปบ้าน ท่านก็บอกว่าให้ขนึ้ ไปนอนที่ ห้องท่าน จะได้คุยกันให้หายคิดถึง...ในใจ..นึกเสียใจที่ ต้องปฏิเสธทุกครั้ง...เพราะห้องที่พ่อกะแม่อยู่หายใจ แล้วไม่รู้สึกสดชื่น ทั้งๆที่พ่อไม่สูบบุหรี่ในบ้าน และที่ บ้านก็โปร่ง ...อีกทัง้ ไม่เคยเข้าไปนอนทีห่ อ้ งท่าน ตัง้ แต่ เล็กๆหลังจากที่ถูกแยกห้องนอนแล้ว.. ก็ได้แต่ตอบพ่อ กะแม่วา่ ..ขอนอนห้องตัวเองโดยไม่มเี หตุผลชีแ้ จงใดๆ.. ยืนยันเช่นนัน้ ทุกครัง้ ไป..แต่หลังจากทีพ่ อ่ หยุดสูบบุหรี.่ . ทุกครั้งที่กลับไปบ้านก็จะไปนอนที่ห้องท่าน คุยกันจน ต้องบอกว่านอนละนะ ..ชดเชยกับเวลาที่หายไปเมื่อ ครั้งพ่อสูบบุหรึ่ ..:-))
MOMENT OF TRUTH…ของขวัญชิ้นใหญ่ที่ พ่อมอบ ให้ทุกคน..สัก 30 ปี ย้อนหลังไป...วันนั้นพ่อหยุดสูบ บุหรี่ แบบหักดิบ...จากสูบวันละสองซอง..ก็เป็นไม่สูบ เลย...ไม่มกี ารลดจ�ำนวนลง...ลูกดีใจมากและถามพ่อว่า ความรู้สึกอยากสูบยังมีไหม๊ ?? หลังจากหยุดกระทัน หัน.. พ่อบอกว่า.. มี.. แต่ก็ต้องเอาชนะให้ได้..แรกๆก็ จะรูส้ กึ หงุดหงิดง่าย... ก่อนหน้านัน้ สมัยพ่อหนุม่ ๆก็ไม่รู้ ว่ามีเหตุการณ์แบบนี้ซ�้ำๆไหม๊ ?? แต่ครั้งนี้เห็นได้ ชัดเจนว่า เมือ่ บอกว่าหยุด ก็หยุดจริงๆและก็ไม่แตะอีก เลย ..บางครั้งพ่อเปรยให้ฟังว่า ไม่เพียงแต่อยากหยุด สูบบุหรี่ แต่ยงั รูส้ กึ เหม็นกลิน่ บุหรีด่ ว้ ย ไม่เข้าใจว่าตอน ที่สูบอยู่ ชอบไปได้อย่างไร?? ถ้าดูจากพฤติกรรมการ สูบบุหรี่ในครอบครัว..รุ่นพ่อ/ อา (ผู้ชาย) สูบบุหรี่กัน ทุกคน..แต่รุ่นลูก (พี่น้อง: ชาย 2 คน) และ สามีของ น้องก็ไม่สูบบุหรี่...ส่วนรุ่นหลาน ก็ไม่เห็นทีท่าว่าจะ สนใจบุหรี.่ .ดูราวกับว่า ทิศทางการสูบบุหรีจ่ ะเป็นทีน่ า่ พอใจ ที่ลดลงจากรุ่นสู่รุ่น..ในหนึ่งครอบครัว...
เมื่อครั้งกระโน้นได้พูดคุยกันกะพ่อเมื่อมีโอกาสว่า ใน ช่วงนั้นมีการรณรงค์ให้ใช้ผลิตภัณฑ์ ประเภทแผ่น
อืม!! ...พ่อท�ำได้ .. อาจเป็นเพราะพ่อฝึกคนมาเยอะใน ด้านต่างๆ.. มีวินัยอย่างเข้มงวด ..คราวนี้มีวินัยกับตัว เองอย่างยิ่งยวดเช่นกัน :-))...จริงๆแล้วพ่อเป็นครูสอน
86
BLAK HOLE
87
คณิตศาสตร์ และพ่อชอบกีฬา..เป็นนักกีฬาและโค๊ช หลายชนิด เช่นบาสเก็ตบอล ฟุตบอล ฯลฯ ..พ่อเล่น ดนตรีได้..เริม่ จากเล่น ขลุย่ ไวโอลิน แอคอร์เดียน แซก โซโฟน ฯลฯ จึงสอน/ฝึกเด็กให้เล่นดนตรี..สุดท้าย..พ่อ รับผิดชอบในต�ำแหน่งผู้บริหารโรงเรียน ก่อนยุติชีวิต ราชการก่อนเวลา หันมาใช้ชีวิตสงบๆ ที่บ้านในสวน ปลูกต้นไม้ ท�ำสวนและศึกษาธรรมะตามแนวทางของ ท่านพุทธทาส ..ปติจสมุปบาท อทิปปัจจยตา เว่ยหล่าง และ ฮวงโป .. เป็นหนังสือทีท่ า่ นอ่าน และอีกหลายเล่ม ในห้องอ่านหนังสือของพ่อ รวมถึง เล่นดนตรี และ หมากรุกไทย ดูจะลับสมองกันทุกวันกับเกมส์หมากรุก ไทย จากโปรแกรมในคอมพ์ โดยติดตั้งโปรแกรมเพิ่ม เติม บันทึกขณะเล่นหมากรุก เพือ่ น�ำมาวิเคราะห์..การ เดินหมาก ว่าแพ้/ชนะกันอย่างไร??..ภูมิใจน�ำเสนอทุก ครั้งที่เรากลับบ้าน..ว่าการวางหมาก/เดินหมากที่ท่าน ชนะหรือแพ้นั้นมีรูปแบบการเดินที่ต้องปรับอย่าำง ไร.??..นั่นคือพ่อ..ที่ครั้งหนึ่งสูบบุหรี่..มวนต่อมวน.. พ่อไม่เคยแสดงอาการเรื่องสุขภาพล้มป่วยรุนแรง แต่ เมื่อสัก 10 ปีที่ผ่านมา โดยไม่ส่ออาการล่วงหน้า และ เราเองก็ไม่คาดคิด เริม่ จากปวดและรูส้ กึ แสบทีห่ น้าอก เป็นอุบตั กิ ารณ์ทตี่ อ้ งให้แพทย์เฉพาะทางวินจิ ฉัย หลัง จากทดสอบการเดิ น บนสายพาน จากผลข้ อ มู ล ... สุดท้ายก็จบลงด้วยการท�ำ BALLOON อย่างเร่งด่วน เดินทางจากปักษ์ใต้เข้ารับการรักษาทีร่ พ.เกษมราษฎร์ กทม. ได้รับการใส่ห่วงไว้ในเส้นเลือด CORONARY 2 ต�ำแหน่ง วีดีโอภาพบันทึกการฉีดสี สอดท่อ และเลือก ต� ำ แหน่ ง เส้ น เลื อ ดที่ ตี บ เพื่ อ เลื อ กที่ จ ะใส่ ห ่ ว งใน เส้นเลือดเส้นใด ได้ขอให้ทางทีมแพทย์ที่ให้การรักษา ช่วยอธิบายในฐานะญาติผู้ป่วย แผ่นซีดีซึ่งทางรพ. บันทึกไว้และมอบให้กับผู้ป่วยนั้นมีคุณค่ามาก จึงขอ อนุญาตพ่อ น�ำมาใช้เป็นสื่อประกอบการสอน เป็น อุทาหรณ์ให้กบั นักศึกษาทุกปี บอกพ่อว่า เมือ่ ป่วยแล้ว ขอใช้ร่างกายให้เป็นประโยชน์เพื่อการศึกษาด้วย เพื่อ ส่งเสริมความตระหนักถึงความส�ำคัญของระบบหัวใจ-
88
BLAK HOLE
ไหลเวียนเลือดและสุขภาพ ..ทีต่ อ้ งดูแล..ในช่วงทีพ่ อ่ ได้ รับการรักษาใหม่ๆ มีความคิดอยากจะจัด การพูดคุย ให้กับผู้สนใจ ทราบถึงอาการ “กล้ามเนื้อหัวใจขาด เลือด” ว่าเป็นเหตุการณ์ที่พึงระมัดระวัง ให้ใส่ใจใน เรื่องสุขภาพ เพราะหลายคน ตรวจร่างกายประจ�ำปีก็ ไม่เจอ หมอบอกว่าต้องให้สังเกตตัวเองด้วย เพราะใน ช่วงที่ไปหาหมอ ตรวจไม่เจอเพราะไม่แสดงอาการ ทุกวันนี้ด้วยอายุชราภาพตามวัย แต่พ่อยังเดินออก ก�ำลังกายเร็วๆ หอบตัวโยน เหงื่อชุ่มทุกวัน เพราะ ความเชื่อตามประสานักกีฬาเก่าว่า..ต้องออกก�ำลังจน มีเหงือ่ .. เมือ่ ป่วยไข้แวะไปหาหมอทีเ่ คยเป็นลูกศิษย์ลกู หาก็ถูกแซวว่า.. “อาจารย์.. TAKE IT EASY”.. แต่พ่อ ก็เชื่อว่า การออกก�ำลังกายให้มีเหงื่อท�ำให้หัวใจเต้นดี ระบบไหลเวียนเลือดท�ำงานดี ระบบต่างๆก็ท�ำงานได้ ปกติ ..ทั้งที่อายุมาก ลูกๆก็เป็นห่วงบอกท่านว่า ..ไม่ ต้องออกก�ำลังจนรุนแรงเกินไป ..ท่านรับฟัง.. แต่ก็ท�ำ ตามแนวทางของท่ า น...การนั ด ไปพบหมอที่ ท� ำ BALLOON ให้ หมอแจ้งผลว่า..ปกติ ..คงเป็นก�ำลังใจ ให้พ่อออกก�ำลังกาย ดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่อง..เฉก เช่นเดิม..เต็มเปี่ยมด้วยวินัยและความมุ่งมั่น ...ด้วย เพราะพ่อเล่นกีฬามาก/ฝึกมาก..ถึงแม้ว่าอายุมากแล้ว (80 ปี) แต่ท่านบอกว่า HAND-EYE COORDINATION ยังดีอยู่ จึงสามารถขับรถทางไกลจากชุมพรไปสุราษฏร์ เพื่อหาหมอได้ ด้วยตัวเอง โดยมีแม่นั่งไปด้วย..ลูกๆจะ ช่วยขับให้ก็ไม่ยอม..สายตาก็ยังดีอยู่..นั่นคือของขวัญ สุดยอด ส�ำหรับพวกเราที่บ้านทุกคน หลังจากพ่อยุติ การสูบบุหรี่ และเอาใจใส่เรือ่ งสุขภาพ...ขอบคุณทีม่ วี นั นี้ :-))
89
“ก็มันอยากสูบ”
ถ้าคุณรักใครสักคน... คุณจะเลิกเพื่อเขาไหม
90
BLAK HOLE
แฟนสัญญษไม่รู้กี่ครั้ง ทุกครั้งที่รู้ทะเลาะ กันตลอดจนตอนนี้ ไม่อยากพูดแล้ว แต่เขาก็แอบ ดูดไม่ดูดให้เห็นแต่เวลาที่เราเห็นบุหรี่เราก็เอาน�้ำใส่ บ้างหักทิ้งบ้าง เขาก็ไม่ได้ว่าอะไรแต่เราเองเคย บอกไว้ว่า ให้รู้ไว้ว่าทุกครั้งที่รู้ว่าสูบมันเป็นการ ท�ำร้ายท�ำจิตใจเราทุกครั้ง ทุกครั้งที่รู้ว่าสูบเราจะ เสียใจมาก เขารู้แต่เขาก็ยังท�ำ
ผมไม่ใช่คนเก่งขนาดที่จะบ�ำบัดทุกคนที่มาหานะ ครับถึงแม้ ผมจะบอกว่าวิธีนี ้ดีมากเพียงใดแต่กพ็ บว่ามีบคุ คล 2 ประเภทที่ผมไม่สามารถช่วยได้ คือ 1 ถูกบังคับมา โดยไม่ เต็มใจแบบนี ้ ผมบอกได้ เลยว่าต่อให้ นกั บา บัดที่เก่งที่สดุ ใน โลกก็จนปั ญญาเปรี ยบเสมือนมีคนตกลงไปในบ่อโคลน ผม พยายามเอื ้อมมือไปดึงขึ ้นแต่หากเขาไม่สง่ มือมาให้ ผมก็ไม่มี วันฉุดขึน้ มาได้ อย่างแน่นอนมีหลายคนที่เป็ นแฟนกัน ส่ง ข้ อ ความมาหาผมว่ า อยากให้ แ ฟนเลิ ก สูบ บุห รี่ ต้ อ งทา อย่างไรผมจะบอกให้ นา ข้ อมูลนี ้ไปให้ แฟนคุณอ่านถ้ าเขา สนใจ แล้ วเขาจะติดต่อผมเองเพราะตอนนี ้มันเป็ นปั ญหาของ คุณไม่ใช่ปัญหาของแฟนคุณครับแม้ แต่คนทีผ่ มเดินผ่าน แล้ ว เห็นเขาสูบบุหรี่ถงึ แม้ ผมจะเป็ นนักบา บัด แต่ผมไม่มสี ทิ ธิเดิน เข้ าไปเปลีย่ นเขาได้ ผมไม่มหี น้ าทีไ่ ปเปลีย่ นใคร ถ้ าเขาคนนัน้
ไม่ต้องการเปลีย่ นมีกระทู้ในเว็บ PANTIP เยอะมากที่ถามว่า จะทา อย่างไรดีให้ แฟน เพื่อน พี่ ญาติ ฯลฯ เลิกบุหรี่ คนโพสต์ ไม่ได้ สบู ส่วนคนสูบไม่ได้ โพสต์สรุปว่า มันเป็ นปั ญหาของคน ที่มาโพสต์หรื อคนสูบ ? 2 คนที่มีความเชื่อภายนอกตัวเองยกตัวอย่างเช่น มีเคสหนึง่ มาปรึกษาผมถามตอบกันไปมาแล้ ว รู้สกึ แปลกๆ ปรากฏว่า เขาเป็ นร่างทรง และมีความเชื่อว่า29ทีเ่ ขาสูบบุหรี่ ก็เพราะ เทพเจ้ าต้ องการสูบบุหรี่ จบข่าวทันทีครับ วิธีการแก้ ให้ ตรงจุดก็คือให้ เขาไปตกลงกับเทพเจ้ าให้ เรี ยบร้ อยส่วนวิธี ของผมใช้ ไม่ได้ ผลแน่นอนแต่ถ้าคุณเต็มใจอยากเลิกบุหรี่ และ เชื่อว่าคุณเป็ นผู้กา หนดชีวิตตัวเองนัน่ เท่ากับ คุณเข้ า ใกล้ ความส�ำเร็จไปแล้ วครึ่งหนึง่ เลยทีเ่ หลือคือวิธีการเลิกบุหรี่ ที่เหมาะสมกับคุณเท่านัน้
91
ความ รู้สึก ของ ผู้เลิก บุหรี่
92
BLAK HOLE
Q: เพราะอะไรถึงเข้ าโครงการเลิกสูบบุหรี่ ? อะไรเป็ น สิง่ ดลใจ? A: ผมเคยคิดจะเลิกสูบบุหรี่ หลายครัง้ เพราะบางครัง้ รู้สกึ แน่นหน้ าอก หายใจไม่สะดวก ไม่คอ่ ยสบายตัว ผมรู้สกึ เป็ นห่วงสุขภาพ เป็ นห่วงผลพวงที่จะตามมา จากการที่ผมสูบบุหรี่ หากเจ็บไข้ ได้ ป่วย จากการสูบ บุหรี่ เราก็จะเสียเงินมากมายในการรักษา และหาก โชคร้ ายก็อาจจะท�ำให้ เราเสียชีวิตได้ คุณ แม่ของผมท่านเคยบอกอยากให้ ผมลด ละ เลิก บุหรี่ ภรรยาและลูกของผมก็เคยบอกให้ ผมเลิกสูบ บุหรี่ พอดีทโี่ รงพยาบาลนครธนมีโครงการเลิกสูบบุหรี่ ผมทราบข่าวและได้ โทร. ติดต่อสอบถาม เตรี ยมตัวที่ จะเข้ าโครงการเลิกสูบบุหรี่ และจะเป็ นความบังเอิญ หรื อไม่ ที่ผมเริ่ มต้ นเข้ าโครงการเลิกสูบบุหรี่ ในวันที่ 14 กุมภาพันธ์ วันแห่งความรัก ที่ผมมอบให้ คณ ุ แม่ ภรรยาและลูกของผมที่ผมรักเป็ นของขวัญ
Q: ขณะเลิกสูบบุหรี่ ร้ ู สึกอย่างไรบ้ าง? อยากบุหรี่ ไหม? อยากบุหรี่ ท�ำอย่างไร? A: ขณะเลิกสูบบุหรี่ นนจะรู ั ้ ้ สกึ เครี ยด หงุดหงิดง่าย เรามักจะคิดว่า ขอนิดนึง หรื อขออีกที คงไม่เป็ นไร เดี๋ยวก็เลิกได้ ไม่อยากให้ คดิ เช่นนัน้ รู้สกึ เช่นนัน้ ผม อยากให้ คิดถึงว่า เราก�ำลังเลิกบุหรี่ นะ เราท�ำได้ นะ อดทนสิ! อย่าไปคิดถึงบุหรี่ ให้ คิดถึงเรื่ องอื่นๆ เช่น คิดถึงพ่อแม่พี่น้องครอบครัว คิดถึงที่ท่องเที่ยวเวลา ว่าง คิดถึงหน้ าที่การงาน มีหลายเรื่ องที่ให้ คิดเล่นเพ ลินๆ แทนการคิดถึงบุหรี่ ถาม ว่าอยากบุหรี่ ไหม? ต้ องบอกตรงๆว่าอยากมาก เพราะมันก็บอกอยูแ่ ล้ วว่าเป็ นสิง่ เสพติด เราต้ องชนะ มัน เพราะว่าเราผลิตมันขึ ้นมาเอง เราต้ องเลิกกับมัน ได้ เช่นกัน
93
ถาม ว่าอยากแล้ วท�ำอย่างไร? ส่วนตัวผมเองดื่มน� ้ำ เยอะๆ หาของกินเล่นๆ เพลินๆ หลีกเลี่ยงเครื่ องดื่มที่ ท�ำให้ อยากบุหรี่ เช่น แอลกอฮอล์ กาแฟ เป็ นต้ น และ ผมก็จะคิดว่าก�ำลังตังใจเลิ ้ กบุหรี่ และผมจะท�ำให้ ได้ ผมจะคิ ด ว่า ผมอดมาแล้ ว หลายชั่ว โมงหลายวัน หลายเดือน และจะเลิกสูบบุหรี่ ไปโดยธรรมชาติ และ จะไม่นกึ อยาก และที่ส�ำคัญมีคนรอบข้ างของเราเฝ้า มองเราอยูโ่ ดยตลอด สิ่งที่เปลี่ยนแปลงไปหลังจากเลิกบุหรี่ เช่น สุขภาพ สังคม เพื่อนร่วมงาน ครอบครัว หลัง จากที่ผมเลิกสูบบุหรี่ สขุ ภาพก็ดีขึ ้น รับประทาน อาหารเยอะขึ ้น น� ้ำหนักเพิ่มขึ ้น 3 – 4 กิโลกรัม ตื่น นอนง่ายขึ ้น ออกก�ำลังกายรู้สกึ ได้ วา่ เหนื่อยช้ า ปกติ ตอนที่สบู บุหรี่ เล่นกีฬาจะเหนื่อยเร็ ว กลิ่นบุหรี่ ก็ไม่ ติดตัว บุคลิกภาพก็ดีขึ ้น และอื่นๆ อีกมากมาย เพื่อน ร่ วมงานบางคนเฝ้ามองเราอยู่ บางคนชื่นชม บ้ าง บางคนก็ยินดี กับความส�ำเร็ จที่เลิกสูบบุหรี่ ได้ แต่ที่ส�ำคัญก็ต้องขึ ้นอยูก่ บั ตัวเราด้ วย ครอบครัว ทุก
94
BLAK HOLE
คนดีใจชื่นชมและยินดี กับความส�ำเร็ จ เขาจะบอก เป็ นเสียงเดียวกันว่า “ไม่นกึ ว่าจะเลิกได้ จริ งๆ” Q: ความรู้สกึ ที่ต้องการบอกหลังการเลิกบุหรี่ A: ผมอยากจะเล่าประสบการณ์ และความรู้ สกึ ใน การเลิกสูบบุหรี่ พอเป็ นแนวทางปฏิบตั ิบ้างเล็กน้ อย เมื่ อ ก่ อ นผมก็ ไ ม่ คิ ด ว่ า จะเลิ ก บุ ห รี่ ไ ด้ เพราะผม พยายามอยู่ห ลายครั ง้ แต่ ไ ม่ ป ระสบความส� ำ เร็ จ เพราะว่าผมไม่ได้ สร้ างแรงบันดาลใจก่อน แต่ครั ง้ สุดท้ ายนี ้ กระผมได้ สร้ างแรงบันดาลใจ ด้ วยการ คิดถึงตัวเอง คิดถึงคนที่เรารัก คิดถึงค�ำพูดของแม่ที่ ท่านเคยบอก คิดถึงผลดี ผลเสีย จากนันเตรี ้ ยมใจ เตรี ยมความพร้ อม หาโอกาสวันพิเศษสักวัน พอที่จะ ท�ำให้ เราจ�ำได้ ดี ในวันที่เราเลิกบุหรี่ เป็ นวันแรก จาก นันให้ ้ เราสู้กบั ความอยาก ให้ เราสู้กบั ใจของเรา ให้ เราเข้ มแข็งและอดทน เราจะต้ องตังใจให้ ้ แน่วแน่ ต้ อง ท�ำให้ ได้ เราต้ องท�ำให้ ได้ ๆๆๆ ท่องไว้ ในใจ หรื อท่อง ออกเสียงเพือ่ ผ่อนคลายเวลาทีเ่ ราอยากสูบมากๆ เรา ท�ำได้ จะเป็ นสิง่ ทีภ่ าคภูมใิ จทีส่ ดุ สู้ให้ ได้ นะครับ! ผมป็ นก�ำลังใจให้ ตลอด
95
ฉันจะเอาอะไรมาแทนไส้ติ่งดี ถ้ามีคนมาถามคุณว่า ฉันผ่าตัดเอาส้ติ่ง ออกไปแล้ ว นะแล้ ว จะเอาอะไรมาแทนมั น ดี ล่ ะ คุณจะรู้สึกอย่างไรครับ ลองเปลี่ยนใหม่เป็น ถ้า มีคนมาถามคุณว่า ฉันทิ้งบุหรี่ ไปแล้วนะแล้วจะ เอาอะไรมาแทนมันดีล่ะคุณจะรูส้ กึ อย่างไรครับเชือ่ ไหมครับว่าปัจจุบันนักชีววิทยายังหาประโยชน์ ของไส้ ติ่ ง ไม่ พ บและปั จ จุ บั น ก็ ยั ง ไม่ มี ใ ครหา ประโยชน์ ข องบุ ห รี่ เ จอเช่ น กั น (ถ้ า ใครหาเจอ บอกผมหน่อยขอหลักฐานทางวิชาการแนบมา ด้วยนะครับ ผมมีรางวัลให้เลยการใช้สง่ิ ทดแทนจึงเป็น เรื่ อ งที่ ผ มไม่ เ ห็ น ด้ ว ยโดยคาดว่ า สิ่ ง ทดแทน หมายความรวมถึงยานิโคตินทดแทนทุกรูปแบบ บุหรี่ไฟฟ้า ลูกอม หมากฝรั่ง ฯลฯ
96
BLAK HOLE
97
FRUITS NOURISH LUNGS
98
BLAK HOLE
ผลไม้และผักผลไม้บำ�รุงปอด
อาหารและผลไม้ส�ำหรับบ�ำรุ งปอด โดยเฉพาะกับ พวกเราบางคนที่ยังไม่สามารถเลิกบุ หรี่ได้ 1. แครอต จะช่ วยซ่ อมแซมเนื้อเยื่อในช่ องปอด ช่ วย ยับยัง้ การเกิดมะเร็งปอด 2. ฟั กทอง ช่ วยรักษาความเป็นกรดเป็นด่างภายใน ช่ องปอดให้อยู ่ในระดับปกติ และช่ วยบรรเทาอาการ หลอดลมและปอดอักเสบ 3. บร็อกโคลี ช่ วยป้ องกันมะเร็งปอด มีคุณสมบัติ ช่ วยเพิ่มภูมิต้านทานในการท�ำลายสารพิษในช่ อง ปอดและช่ วยป้ องกันไม่ให้คณ ุ ป่ วยเปน็ โรคปอดเรือ้ รัง อีกด้วย 4. หอมใหญ่ ช่ วยบ�ำรุ งปอดและท�ำให้ปอดแข็งแรง มากขึ้น มากไปกว่านั้นในหอมใหญ่ยังช่ วยฆ่าเชื้ อ แบคทีเรียที่อยู ่ในช่ องปอด 5. ดอกแค ช่ วยบ�ำรุ งกระดูกและท�ำให้บริเวณกระดูก ซี่ โครงแข็งแรงขึน้ ซึ่ งตรงนีจ้ ะส่งผลโดยตรงต่อปอด เนื่องจากกระดูกซี่ โครงจะท�ำหน้าที่รองรับแรงกระทบ และปกป้ องปอด และยังช่ วยป้ องกันการติดเชื้ อที่ ระบบทางเดินหายใจด้วย ซึ่ งนิยมน�ำมาปรุ งในฤดู หนาว เนื่องมีคุณสมบัติช่วยป้ องกันไข้หวัด 6. ถั่วขาว ช่ วยบ�ำรุ งปอด มีคุณสมบัติช่วยบ�ำรุ ง เซลล์ในช่ องปอดแข็งแรงมากขึน้ 7. เห็ดหูหนูขาว บ�ำรุุ งปอด
99
Food lung treatment
100
BLAK HOLE
โภชนาการบ�ำบัดอาหารเครื่องยาจีน ส�ำหรับบ�ำรุงปอด
ปรุ งจากยาจีนและอาหารที่มีประโยชน์ต่อปอด มีสรรพคุณ ในการบ�ำบัดอาการต่างๆ ที่มีสาเหตุจากพลังปอดพร่อง และอ่อนแอ เช่ น หายใจไม่สะดวก เซื่ องซึ ม ไอมีเสมหะใส หนาวง่าย ร้อนง่าย เหงื่อออกเองตลอดเวลา เป็นหวัดง่าย สีหน้าขาวซี ด หรือมีสาเหตุจากปอดหยินไม่พอ แล้วมีอาการ ไอแต่ไม่มีเสมหะ หรือมีเสมหะเหนียวข้น ตัวผอม เหงื่อออก ผิดปกติขณะนอนหลับ โหนกแก้มแดงก�่ำ ปวดหน้าอก และ ไม่มีเรี่ยวแรง เป็นต้น
รังนกเก๋ากี้ เอา รังนก 5 กรัม เก๋ากี้ 10 กรัม น�้ำตาลกรวด 50 กรัม
วิธีท�ำ
แช่ รังนกในน�้ำเดือดชามใหญ่ ปิ ดฝาแช่ ไว้ เมื่อ น�้ ำเย็นลงจึงค่อยๆคีบขนในรังนกออก แล้วล้างให้สะอาด สะเด็ดน�้ำให้แห้งเติมน�้ำเปล่า 1/2 ถ้วย นึ่งประมาณ 30 นาที เพื่อให้รงั นกบานเต็มที่ แล้วจึงเอาออกใส่ชามใหญ่ ล้างเก๋า กี้ให้สะอาด ใส่รวมกับรังนกพร้อมน�้ำตาลกรวด เติมน�้ำ 1 1/2 ถ้วย นึ่งอีก 30 นาที เป็นอันเสร็จ รับประทานทุกเช้า และเย็น ครัง้ ละ 1 ถ้วย
สรรพคุณ
บ�ำรุ งปอด เกือ้ กูลหยิน บ�ำรุ งตับ และพยุ ง ไต รังนก น�้ำตาล กรวด และเก๋ากี้ ล้วนช่ วยบ�ำรุ งปอด ตับและไตเมื่อน�ำมาปรุ ง ด้วยกันจะเสริมประสิทธิภาพในการบ�ำรุ งปอดได้ดีย่ิงขึ้น เหมาะส�ำหรับผู ้ท่ีปอดอ่อนแอ ไอแห้ง มีอาการร้อนชื้ นใน ตอนบ่าย ร่างกายอ่อนแอ เหงื่อออกผิดปกติขณะนอนหลับ หรือหลอดลมอักเสบเรือ้ รัง และผู ป้ ่ วยเปน็ วัณโรคในระยะพักฟื้ น
101
ซุปสาลี่ชวนป๋วยเห็ดเงิน เอา เห็ดเงินแช่น� ้ำแล้ ว 20 กรัม สาลี่ 1 ลูก วนป๋ วย 5 กรัม น� ้ำตาลกรวด 30 กรัม
วิธีท�ำ ล้างเห็ดเงิน ตัดก้านออกเด็ดเป็ นชิ ้นเล็กๆ ปอกเปลือกสาลี่ เอาเม็ดและไส้ออก แล้วหัน่ เป็ นสีเ่ หลีย่ มลูกเต๋า ล้างชวนป๋ วยให้สะอาด น� ้ำส่วนผสมทัง้ 3 อย่าง ทีเ่ ตรียมไว้ใส่ลงในโถตุน๋ ใส่น� ้ำตาลกรวด และน� ้ำ 1 ถ้วย นึง่ บนซึ ้งประมาณ 1 ชัว่ โมงเป็ นอันเสร็จรับประทานวันละ 1 ชุด ก่อนอาหารเช้า และก่อนอาหารเย็น
สรรพคุณ
โจ๊กแป๊ะฮะ เอา แป๊ ะฮะสด 50 กรัม หรื อแป๊ ะฮะแห้ ง 30 กรัม ข้ าวแกบี ้ (ข้ าวสาร) 100 กรัม น� ้ำตาลกรวด 100 กรัม
วิธีท�ำ ล้ างแป๊ ะฮะให้ สะอาด ลอกเปลือกออก แล้ ว หัน่ เป็ นแผ่นๆ หรื อน�ำแป๊ ะฮะแห้ งไปบดเป็ นแป้ง ซาวข้ าวแกบี ้ ให้ สะอาด เติมน� ้ำ 6 ถ้ วย ตังไฟแรง ้ ต้ มให้ เดือด แล้ วหรี่ ไฟอ่อน ต้ มจนเป็ นโจ๊ ก ใส่แป๊ ะฮะสอ หรื อแป้งแป๊ ะฮะ ต้ มรวมกับโจ๊ ก เติมน� ้ำตาล เมื่อน� ้ำตาลละลาย เป็ นอันใช้ ได้ รับประทานวันละ 2 ครัง้ เช้ า และเย็น
สรรพคุณ สูตรอาหารนี ้ได้ มาจากต�ำราอาหาร หยิน่ ฉือเปี ย้ นลู่ แป๊ ะฮะมีคณ ุ ค่าทาง อาหารสูง แก้ ไอ บ�ำรุงปอด เกื ้อกูลหัวใจสงบประสาท และให้ ความชุม่ ชื่นแก่ร่างกายบ�ำรุงแต่ไม่ท�ำให้ เกิดไฟไม่ให้ โทษแก่พลัง เหมาะส�ำหรับ ผู้ที่มีสขุ ภาพอ่อนแออันมีสาเหตุจากไฟพร่ องหรื อผู้ที่ปอดหยินไม่พอ ปอดร้ อน และไอแห้ ง ไอไม่มีเสมหะ เบื่ออาหาร อารมณ์หงุดหงิด
102
BLAK HOLE
ขับร้ อน บ�ำรุงปอด แก้ไอ และขจัดเสมหะ เห็ดเงินบ�ำรุงพลังหยินและปอด ขับ แห้งเพิม่ น� ้ำสาลีข่ บั ร้ อนเพิม่ น� ้ำ บ�ำรุงปอดขจัดเสมหะชวนป๋ วยบ�ำรุงปอดแก้ ไอขจัดเสมหะทัง้ 3 อย่างเมือ่ น�ำมาปรุงกันเข้าจะช่วยขับร้ อนในบ�ำรุงปอดแก้ ไอและขจัดเสมหะได้ผลดียงิ่ เหมาะส�ำหรับผู้สงู อายุทปี่ อดพร่อง ปอดท�ำงาน ไม่ปกติหายใจถีแ่ น่นหน้าอกไอแห้งหรือไอเป็ นเลือด
ซุปปอดแพะ
แป๊ะฮะ
เอา เม็ดอาล์มอนด์ 9 กรัม ลูกพลับแห้ งบด 30 กรัม แป้งถัว่ เขียว 30 กรัม เนยเหลว 30 กรัม น� ้ำผึ ้ง 60 กรัม ปอดแพะ 1 ชุด
ซุป เกลือ ขิงซอย เหล้ าเหลืองจีน อย่างละพอประมาณ
ชื่ออื่นๆในภาษาจีน ได้ แก่ แปะแป๊ ะฮะ หม่อล้ อเหม่หะฮวย เป็ นพืชใน ตระกูลลิลลี่ ที่น�ำมาใช้ เป็ นยา ได้ แก่ แป๊ ะฮะ แป๊ ะฮะใบเล็ก และแป๊ ะ ฮะชะมด เป็ นต้ น รสชาติและสรรพคุณรสหวานอมขม มีธาตุเป็ นกลาง ชุม่ ปอด แก้ ไอ ท�ำให้ จิตสงบ มักใช้ กบั ผู้ป่วยที่เป็ นวัณโรค มีอาการไอ เรื อ้ รัง ไอมีเสมหะปนเลือด ตกใจง่าย จิตใจกระสับกระส่ายและขาบวม หลั่ง จากป่ วยเป็ นโรคร้ อน ส่ ว นประกอบ และคุณ ค่ า ทางอาหาร ประกอบด้ วย ด่างชนิดต่างๆ แป้งตะกอน โปรตีน และไขมัน เป็ นต้ น
วิธีท�ำ
วิธีใช้
ลอกเปลือกอาล์มอนด์ออกแล้ วบดเป็ นผงใส่ในชามใหญ่รวมกับลูก พลับแห้ งบด แป้งถัว่ เขียว และเนยเหลวผสมให้ เข้ ากัน จากนันใส่ ้ น� ้ำผึ ้ง และน� ้ำ 2 ช้ อนโต๊ ะ กวนให้ เข้ ากันจนเป็ นวุ้น ล้ างและเค้ นเลือดในปอด แพะให้ หมด กรอกวุ้นที่เตรี ยมไว้ เข้ าไปในปอดแพะโดยทางหลอดลมที ละช้ อนๆและบีบเข้ าไปในปอด จากนันใช้ ้ ไม้ จิ ้มฟั นกลัดหลอดลมให้ ตดิ กันใส่ปอดแพะลงในชามใหญ่ตงไฟกลางนึ ั้ ง่ 30 นาที แล้ วหัน่ ปอดแพะ เป็ นชิ ้นๆวางไว้ ในชาม ต้ มเครื่ องปรุงให้ เดือด แล้ วราดลงบนปอดแพะ เป็ นอันเสร็ จ รับประทานทังปอด ้ และซุป เป็ นกับข้ าว
1. คันน� ้ ้ำแป๊ ะฮะ 1/2 ถ้ วย ผสมน� ้ำเย็นดื่ม บ�ำบัดาการไอเป็ น เลือดที่เกิดจากวัณโรค
เครื่องปรุงมี
หมายเหตุ แป้งถัว่ เขียวมีสองชนิด ชนิดหนึง่ ละเอียด เหมือนแป้งมัน อีกชนิดหนึง่ สีเขียวอ่อน และหยาบกว่า สูตรนี ้ให้ ใช้ แป้งถัว่ เขียวชนิดละเอียด
สรรพคุณ บ�ำรุงหยินขับร้ อน บ�ำรุงพลังปอด บรรเทาอาการไอ และหืดหอบ เป็ น สูตรอาหารที่มาจากต�ำรายาสมุนไพรเปิ๋ นฉ่าวกังมู่ และฉือย่าวเฉินชู ปอดแพะมีสรรพคุณบ�ำรุงพลังปอด และขับของเหลวในร่างกาย อาล์ มอนด์บ�ำรุงปอดแก้ หอบหืด ลูกพลับช่วยให้ ปอดชุม่ ชื่นขจัดเสมหะเนย เสริมพลังขับแห้ งน� ้ำผึ ้งบ�ำรุงจ๋งขี่ และขับแห้ ง แป้งถัว่ เขียวขับร้ อน ถอนพิษ
2. เอา แป๊ ะฮะสด 200 กรัม ผสมน� ้ำผึ ้ง 1/2 ถ้วยนึง่ ให้นมิ่ จิบดืม่ เป็ นประจ�ำจะ ท�ำให้ชมุ่ คอบ�ำบัดอาการอึดอัดเนือ่ งจากปอดร้ อน 3. แป๊ ะฮะ และลูกพุทราเปรี ้ยว อย่างละ 50 กรัม ต้มน� ้ำดืม่ บ�ำบัดอาการระบบ ประสาทอ่อน หงุดหงิด นอนไม่หลับหมายเหตุ แป๊ ะฮะมีหลากหลายชนิด แต่ แป๊ ะฮะขาวถือว่าดีทสี่ ดุ ท�ำอาหารหรือเป็ นกระสายยาได้ดี มีรสหวาน บ�ำรุงปอด ถ้ารับประทานเป็ น ประจ�ำจะช่วยบ�ำรุงพลังปอด โดยเฉพาะผู้ทพี่ ลังหยินพร่อง ธาตุไฟในร่างกาย สูง ส่วนผู้ทมี่ ้าม และกระเพาะอาหารพร่อง หรือ เย็นไม่ควรรับประทาน จางฉือหวานแพทย์ทมี่ ชี อื่ เสียงในสมัยราชวงค์ ชิง เคยให้การรักษาแม่ของ บัณฑิต เมิง่ ตวนฉื ้อ เนือ่ งจากบัณฑิต เมิง่ ไปรับราชการในวังหลวงทีห่ า่ งไกล จากบ้านมากและยังมีขา่ วว่ามีเรือ่ งกับผู้รว่ มงาน ท�ำให้แม่คดิ มากจนมีอาการ ใจลอย เวียนศีรษะ เบือ่ อาหารนอนไม่หลับ และปัสสาวะไม่สะดวก หาแพทย์ หลายคนแล้วยังไม่ดขี ึ ้น นายแพทย์ จาง ลงความเห็นว่าเกิดจากจิตใจกังวล ท�ำให้ ม้ามหยินอ่อนแอตับร้ อนจิตใจว้ าวุน่ จึงใช้ แป๊ ะฮะสดต้ มซุปให้ รับ ประทานทุกวัน อาการก็คอ่ ยๆดีขึ ้นจนหายเป็ นปกติในทีส่ ดุ
103
สูบบุหรี่ครัังแรก ผมเดินเลยร้ านขายบุหรี่ตรงหน้ าลาน Central World ไป ก่อนจะตัดสิน ใจวกกลับมา หยิบ LM เขียว, ไฟแช็ก และ เดนทีนสองห่อ และจ่ายเงิน
เป็นการซื้อบุหรี่ให้ตัวเองครั้งแรกในชีวิต ไม่ร้ ูวา่ คิดไปเองหรือเปล่า แต่ร้ ูสกึ ว่า คนขายบุหรี่ ดุจงั ครับเราก็ต้องวาง ท่าเนอะ ไม่ให้ เขารู้วา่ เพิ่ง (ก�ำลังจะ) สูบครัง้ แรกตอนจ่ายเงิน ถ้ าเขา สังเกตดีๆ คงจะเห็นมือของผมสัน่ อยู่ หลังจากเดินดูกางเกงในห้ าง Platinum ได้ ไม่นาน ก็ออกมานัง่ นอกห้ างและลังเลอยูส่ กั พักใหญ่ๆ ก่อนที่จะตัดสินใจ หยิบมันออกมาจากกระเป๋ า ... ความรู้สกึ ตอนนี ้คล้ ายๆกับเวลาที่ผมต้ องออกไปเล่นละครเวที สมัยที่ อยู่ ม. ปลายเลยครับ มันเหมือนมันเกรงสายตาคนรอบข้ าง ว่าจะมอง เรายังไง ถ้ าผมดูดเข้ าไปครัง้ แรก แบบใช้ อวัยวะผิดส่วนผมอาจจะไอ คลุ้งออกมา แล้ วคนรอบข้ างก็จะรู้ทนั ทีวา่ ‘ไอ้ เด็กนี่เพิง่ หัดสูบนี่หว่า’มือ อาชีพเรื่ องบุหรี่ อาจจะมองออกได้ ไม่ยาก ตังแต่ ้ ทา่ ทางที่ผมคีบบุหรี่ ไว้ ในมือแล้ ว ผมเอาบุหรี่ คาบในปาก เอามือป้องลมที่แสนแรง และจุด ไฟแช็กพร้ อมกับดูดจ๊ วบแรกเข้ าปอดไป ... โชคดีที่ผมไม่ไอออกมาครับ
ความรู้สึกแรก ... “เหม็น” ตอนที่ผมลองเหล้ าครัง้ แรกก็เหมือนกัน มันขมครับแต่คนละอารมณ์ กับบุหรี่ เพราะเวลาที่ผมยืนดมควันบุหรี่ ที่คนอื่นสูบ มันหอมชอบกล นะ แต่พอมาสูบเอง มันดันขมกว่าที่คิดครับผมก็ไม่ร้ ู จินตนาการไม่ ออกเหมือนกันว่า คนทัว่ ไป ลองสูบบุหรี่ เพราะอะไร? ส่วนตัวผมเอง เพราะ อยากลอง ไม่มีอะไรมากไปกว่านันเป็ ้ นเหตุผล ข้ อแรก ที่อยูใ่ นแบบเรี ยน วิชาสุขศึกษา ม.ต้ นสาเหตุของการ ‘ติดบุหรี่ ’ และผมก็เป็ นเหยื่อ เป็ นหนึง่ ในนัน้ ทันทีที่ควันเข้ าปอด จิตใจผมก็เริ่ ม หลุดลอย ผมก็ร้ ูวา่ บุหรี่ มนั ไม่ดี รู้อยูแ่ ก่ใจ แต่ท�ำไมผมถึงยังจะลอง??
104
BLAK HOLE
คุณคิดว่าการที่จะแข็งแกร่งขึ ้น เพื่อที่จะเอาตัวรอดบนโลกใบนี ้ต้ องท�ำ อย่างไรครับ? พระหลายรูปก็เคยเอ่ยไว้ วา่ ‘ความทุกข์เป็ นยาขมชันดี ้ ’
บุหรี่ คือ ทุกข์ แบบที่ไม่ต้องสงสัย มันคือความสุขแบบฉาบฉวย ความสุขร้ อนๆ ที่ย้อนกลับมาท�ำร้ ายตัว เรานัน่ เอง แต่ท�ำไมยังจะสูบกันอีก? ผมยังเคยคิดอีกว่าท�ำไมผู้ชายที่ วัย เด็ ก เป็ นคนเหลวแหลกติ ด ยา เที่ ย วผู้ หญิ ง เกเร ยกพวกตี บ้ าศักดิ์ศรี ฯลฯ เติบโตมา ถ้ าเขาท�ำตัวดีขึ ้น จะได้ รับการยกย่องนับถือ จากคนรอบข้ างมาก และคนประเภทนี ้ ก็จะมีความสามารถรอบด้ าน อยูไ่ ม่น้อย ผิดกับคนที่เกิดมามีพร้ อมทุกอย่าง ครอบครัวอบอุน่ มีอาหารกินครบ ทุกมื ้อ ไม่เคยเกเร โตขึ ้นมากลับมีความสามารถในการใช้ ชีวิตไม่เท่า คนแบบที่ผมกล่าวไว้ ก่อนหน้ า
เรื่องร้ายๆ ท�ำให้คนเราแกร่งขึ้น? สัจธรรมข้ อนี ผมว่ ้ าจริงนะ คนเรายิง่ เสียน� ้ำตาเท่าไร ยิง่ แกร่ง ขึ ้นเท่านัน้ ถ้ าไม่ฆ่าตัวตายเสียก่อน ผมดับบุหรี่ มวนที่สองลงผมโยน บุหรี่ ที่เหลือทัง้ ซอง และไฟแช็ก เข้ าไปในพุ่มไม้ หน้ าห้ างผมไม่ร้ ู สึก ระคายเคืองปอดเลยสักนิด ผมเลยยิง่ รู้วา่ มันน่ากลัว เพราะเราไม่มสี ทิ ธิ์ รู้เลย ว่ามันท�ำลายปอดเราไปมากแค่ไหนแล้ ว จนถึงวันทีม่ ะเร็งมาเยือน นัน่ เอง ผมลุกขึ ้นเดิน กลับบ้ าน โลกหมุน ผมเดินเซอยูห่ ลายนาที กว่า จะกลับมาเดินให้ เป็ นปกติได้ และรู้สกึ ว่า ตัวเองโตขึ ้น และนี่คอื สิง่ ที่ผม จะย� ้ำใน entry นี ้ สูบบุหรี่ ไม่ดี ครับ Credit: คุณธรรณ์
105
106
BLAK HOLE
107
จีนครองบัลลังก์ผลิต-ขาย-สูบ ‘บุหรี่’
จีนครองบัลลังก์ผลิต-ขาย-สูบ ‘บุหรี่’
บรรษั ท ยาสูบ จัด ตัง้ โดยรั ฐ บาลจี น ในนาม CHINA NATIONAL TOBACCO CORP. ผลิตบุหรี่ขายให้ กบั นักสูบทังหลายภายในประเทศ ้ จีนอย่างเดียว ประมาณ 300 ล้ านคน จากตัวเลขนี ้ท�ำให้ เป็ นบรรษัทที่ ผลิตยาสูบ และบุหรี่ ที่ใหญ่ที่สดุ ในโลก ในปี 2556 บรรษัทนี ้ผลิตบุหรี่ มากกว่า 25,000 พันล้ านมวน คู่แข่งล�ำดับรองลงมาอย่าง PHILIP MORRIS INTERNATIONAL ผลิตบุหรี่ อยูท่ ี่ 880 พันล้ านมวน ด้ านส่วนแบ่งทางการตลาด CHINA NATIONAL มีสว่ นแบ่งมากกว่า บริ ษัทคูแ่ ข่งที่ส�ำคัญใหญ่ๆ 5 บริ ษัทรวมกันเสียอีก ยังไม่รวมแนวโน้ ม ของยอดขายที่เพิ่มมากขึ ้น ในขณะที่ยอดขายของคู่แข่งต่างก็ลดลง เรื่อยๆ แม้ แบรนด์ด้งอย่าง MARLBORO ยังคงครองแชมป์ทีไ่ ด้ รับความ นิยมอยูท่ วั่ โลก กระนัน้ CHINA NATIONAL ที่เป็ นเจ้ าของแบรนด์อื่นๆ ในตลาดกว่า 7 ใน 10 แบรนด์ อาทิ RED PAGODA MOUNTAIN และ DOUBLE HAPPINESS น�ำเข้ าจากซิมบัมเว้ บราซิล และสหรัฐอเมริกา ยาสูบจะถูกกักไว้ ในแทง ก์ โลหะเพื่อผสมคลุกเคล้ ากับสมุนไพรจีน ที่คนน�ำทัวร์ บอกว่า เพื่อ เป็ นการเพิ่มรสชาติของยาสูบ ยาสูบเหล่านัน้ ถูกส่งไปตามสายพานเข้ าสูเ่ ครื่ องบรรจุมวนบุหรี่ และ 108
BLAK HOLE
ซองบุหรี่ ประมาณกว่า 20 เครื่ องที่รออยู่ ท�ำงานตลอด 24 ชัว่ โมง 7 วันต่อสัปดาห์ แต่ละเครื่ องมีก�ำลังการผลิตประมาณ 8,000 มวนต่อ นาที และบรรจุอ อกเป็ นประมาณ 400 ซอง ที่ เ ขตอุต สาหกรรม JIANGXI นี ้ ผลิตบุหรี่ ได้ ประมาณ 59 พันล้ านมวนต่อปี คิดเป็ น 70 เปอร์ เซ็นต์ของการผลิตทังหมดในเมื ้ อง NANCHANG แน่นอนว่า ความส�ำเร็ จของ CHINA NATIONAL แลกมากับผู้ป่วย มะเร็ งปอดที่เพิ่มสูงขึ ้นอย่างมาก โรคร้ ายที่เป็ นมาจากบุหรี่ คร่ากว่า 1 ล้ านชีวิตของคนจีนในแต่ละปี ด้ วยอัตราการสูบเช่นนี ้ ภายในปี 2593 จีนจะมีผ้ เู สียชีวติ จากบุหรี่เพิม่ ขึ ้นไปอยูท่ ี่ 3 ล้ านคนต่อปี จากข้ อมูลของ องค์กรอนามัยโลก (WTO) รัฐบาลจีนไม่ได้ ตื่นตัวกับการก�ำกับดูแล ยาสูบแต่อย่างใดเลย ปฏิเสธที่จะเพิ่มภาษี บหุ รี่ เพียงแค่ติดฉลากค�ำ เตือนบนซองบุหรี่ เท่านัน้ ประเทศจีนลงนามในสนธิสญ ั ญาต่อต้ านการสูบบุหรี่ เมื่อปี ค.ศ. 2005 กระนัน้ ส่วนแบ่งทางการตลาดโลกของบุหรี่ ของ CHINA NATIONAL ก็เพิ่มขึ ้นกว่า 30 เปอร์ เซ็นต์ จนจีนต้ องน�ำเข้ ายาสูบเพื่อมาป้อนการ ผลิตภายในประเทศ “สุดท้ ายแล้ ว ทุกอย่างมันก็ขึ ้นอยูก่ บั เงินๆ ทองๆ” เกษตรกรยาสูบราย ใหญ่ที่สดุ ของสหรัฐอเมริ กา กล่าว เขากล่าวต่อว่า “จีนผสมยาสูบที่น�ำ เข้ าจากเราไปนิดหน่อย แต่จีนขายบุหรี่ ได้ มากกว่า แล้ วก็ท�ำเงินได้
มากกว่า นัน่ ก็เป็ นผลดีกบั เรา” เมื่อปี ที่แล้ ว นาย LI อายุ 39 ปี ประท้ วงและฟ้องบริ ษัทบุหรี่ เขาโต้ วา่ การที่ CHINA NATIONAL กล่าวว่า บุหรี่ ที่บรรษัทผลิตขายนันเป็ ้ นภัย น้ อยกว่า นันเป็ ้ นเพียงแค่ค�ำโฆษณาเพื่อเพิ่มยอดขาย “ทัว่ ทังโลกได้ ้ พสิ จู น์แล้ วว่า ทีว่ า่ เป็ นภัยน้ อยนัน้ เป็ นเทคนิคการขายจริง แต่ในประเทศจีนกลับไม่เป็ นเช่นนัน้ ตลาดบุหรี่มแี ต่จะเติบโตขึ ้นทุกวัน” นาย LI กล่าวเมือ่ ครัง้ ขึ ้นให้ การต่อศาลจีน แต่ผ้ พู พิ ากษาไม่รับพิพากษา และปฏิเสธที่จะรับค�ำอุทธรณ์ หลังจากคณะกรรมการยาสูบของรัฐ แสดงความเห็นว่าเป็ นนี่ช่างเป็ นเรื่ องที่รังแต่จะท�ำให้ ผ้ พู ิพากษาเสีย เวลาเปล่าๆ “ผมคิดว่าบริ ษัทเทเลคอม การสื่อสาร และการรถไฟที่ร�ำ่รวยและมี อ�ำนาจล้ นฟ้า ตอนนี ้ผมเจอมาเองกับตัว บรรษัทยาสูบต่างหาก” นาย LI กล่าว ข้ อมูลจาก EUROMONITOR INTERNATIONAL เผยว่า บรรษัท CHINA NATIONAL นันผลิ ้ ตบุหรี่ ประมาณ 43 จาก 100 มวนที่ขาย ในตลาดโลกเมือ่ ปี ทแี่ ล้ ว แม้ วา่ CHINA NATIONAL ชื่อนี ้จะไม่เป็ นรู้จกั มากนันนอกอาณาเขตจี ้ น ก็เพราะบรรษัทผลิต และขายบุหรี่ ภายใน ประเทศตัวเองเป็ นหลัก ซึง่ เป็ นตลาดที่ยงั คงไม่มีคแู่ ข่ง บัลลังก์นี ้ที่ CHINA NATIONAL ครองอยูน่ นั ้ ผลิตบุหรี่จำ� หน่ายมากกว่า 160 แบรนด์ มีโรงงานผลิตประมาณ 100 แห่งทัว่ ประเทศ รัฐบาลใช้ รายได้ จากยาสูบและการจ�ำหน่ายบุหรี่ นี ้ ซึง่ คิดเป็ น 7 เปอร์ เซ็นต์จาก รายได้ รวมทังหมดของรั ้ ฐในแต่ละปี ไปในการลงทุนให้ ธนาคาร สร้ าง โรงแรมหรู เขื่อนพลังน� ้ำ สนามกอล์ฟ หรื อแม้ แต่การผลิตเวชภัณท์ยา CHINA NATIONAL ผูกขาดตลาดยาสูบที่ 98 เปอร์ เซ็นต์ ของตลาด ทังหมด ้ สร้ างตลาดงานให้ กบั ชาวจีนเป็ นจ�ำนวนมากกว่า 20 ล้ านคน ที่ได้ รายได้ จากยาสูบ ประมาณ 1.3 ล้ านครอบครัวว ที่เป็ นเจ้ าของไร่ ยาสูบหรื อแรงงานที่ปลูกยาสูบ อีกประมาณ 5 ล้ านคน เป็ นผู้ขายปลีก แต่ที่ส�ำคัญกว่านัน้ ที่ท�ำให้ บรรษัทที่รัฐจีนเป็ นเจ้ าของนี ้นัง่ อยู่บนกอง เงินกองทอง คือการรณรงค์ให้ คนสูบยาสูบมากขึ ้น ดูได้ จากสโลแกน
ของบรรษัทที่ตดิ อยูต่ ามโรงเรี ยนประถมต่างๆ ที่บรรษัทให้ ทนุ อยู่ อ่านว่า “คนเก่งนันมาจากการท� ้ ำงานหนัก แต่ยาสูบนันจะท� ้ ำให้ เธอเกิด มีพรสวรรค์ (GENIUS COMES FROM HARD WORK. TOBACCO HELPS YOU BECOME TALENTED.)” รัฐจีนบริ หาร CHINA NATIONAL เพื่อให้ เกิดการผูกขาดทางตลาด อย่างที่สดุ บริ ษัทประสบความส�ำเร็ จกีดกันคู่แข่งทางการตลอดจาก ตะวันตกโดยการจ�ำกัดอัตราการน�ำเข้ า และปริ มาณที่ผลิตภายใน ประเทศ ในช่วงทศวรรรษที่ผ่านมา ขณะที่ยอดขายบุหรี่ บางแห่งใน ตลาดโลกตกต�่ำลง จีนกลับสร้ างปรากฎการณ์สร้ างแบรนด์ของตนจน ติดตลาด ยอดขายพุง่ สร้ างรายได้ ประมาณ 170 พันล้ านเหรี ยญสหรัฐ (6,600 พันล้ านบาท) ในปี 2555 มากกว่ายอดขายของ APPLE แต่เมื่อยอดขายบุหรี่ เร่ิมตกต�่ำ CHINA NATIONAL ก็ด�ำเนินแผนการ ตลาดตามแบบบริ ษัทบุหรี่ คแู่ ข่ง เพื่อกระตุ้นยอดขาย อาทิ ยกระดับให้ ี เป็ นพรี เม่ยมแบรนด์ (คุณภาพดีเยี่ยม) หรื อโฆษณาเรื่ องมีสารทาร์ น้อย เป็ นใบยาสูบออร์ แกนิก ไร้ สารเคมีฯลฯ ท่ามกลางการเดินหน้ าท�ำการตลาดอย่างเข้ มข้ น จีนเผชิญกับยอดผู้ เสียชีวิตจากโรคร้ าย ที่มีที่มาจากการสูบบุหรี่ ที่เพิ่มมากขึ ้นด้ วย เมื่อปี ที่แล้ ว รัฐบาลจีนประกาศท�ำสงครามต่อต้ านยาสูบ และบุหรี่ พร้ อมกับ จะท�ำการปฏิรูปนโยบายที่เกี่ยวข้ อง อย่างไรก็ดี บรรษัท CHINA NATIONAL ไม่ได้ แสดงความวิตกกังวล แต่อย่างใด ผู้บริ หารทัว่ ไปของบรรษัท นาย LING CHENXING อายุ 57 ปี ซึง่ เคยนัง่ เป็ นนายอ�ำเภอของเมือง FENGCHENG ทางตะวันออก เฉียงใต้ ของจีน และเริ่ มอาชีพเกี่ยวกับยาสูบตังแต่ ้ ปี 2535 โดยที่ผา่ น มานั่งบริ หารส�ำนักสาขาหนึ่งของ CHINA NATIONAL ในจังหวัด JIANGXI เมื่อเดือนมกราคมที่ผา่ นมา ในการประชุมผู้บริ หารแบรนด์ บุหรี่ และการควบคุมยาสูบ นาย LING ประกาศชัดว่าบริษัทจะดันยอด ขายให้ เพิ่มขึ ้น 10 เปอร์ เซ็นต์ให้ ได้ ในปี 2557 นี ้ ทว่าตัวนาย LING เอง ไม่ใช้ นกั สูบบุหรี่ แต่อย่างใด… บรรษัท CHINA NATIONAL ก่อตังเมื ้ ่อปี 2525 เพื่อโต้ กลับตลาดมืด 109
ที่ผลิตบุหรี่ ขายเกลื่อนประเทศ คาดว่ามีประมาณ 400 โรงงานที่ ผลิตบุหรี่ในขณะนัน้ บรรษัทก่อร่างสร้ างบรรลังก์บหุ รี่มานาน ด้ วย ความช่วยเหลือจากนักวิทยาศาสตร์ คนหนึง่ และ กรมการเกษตร ของสหรัฐอเมริ กา นาย TIEN-CHIOH TSO ที่ตอบรับทุนเรี ยนที่ มหาวิทยาลัย PENNSYLVANIA STATE UNIVERSITY ที่ซงึ่ เขา เรี ยนปริ ญญาขันสู ้ งเกี่ยวกับพืชและสารเคมีในพืชต่างๆ ตลอด ชีวติ การท�ำงานของเขา ได้ อทุ ศิ ให้ กบั ศึกษายาสูบ เขาหยุดสูบบุหรี่ เมื่อปี 2507 และได้ เสียชีวิตแล้ วเมื่อปี 2556 ที่ผา่ นมาเมื่ออายุได้ 95 ปี ในปี 2520 เมือ่ จีนเริ่มทีจ่ ะเปิ ดประเทศ หลังจากสิบปี แห่งการโดด เดี่ ย วประเทศจากสั ง คมโลก และการปฏิ วั ติ วั ฒ นธรรม (CULTURAL REVOLUTION) นาย TSO ขณะที่อายุได้ 59 ปี ได้ เดินทางไปเยือนจีน ซึง่ สังคมจีนในช่วงนัน้ ข้ าวของวัตถุดบิ สินค้ า ต่างๆ ยังคงขายตลาด ทังบุ ้ หรี่ น�ำต้ าล เมล็ดพันธุ์พชื ผลต่างๆ หรือ แม้ แต่จกั รยาน ไม่มีบหุ รี่ คณ ุ ภาพดีๆ เลย นาย TSO เดินทางไปๆ มาๆ จีน เป็ นร้ อยครัง้ ล่าสุดในปี 2526 ใน ฐานะทีป่ รึกษาให้ กบั CHINA NATIONAL และ PHILIP MORRIS เขาช่วยรัฐบาลจีนในการหาเงินทุน พัฒนาเทคโนโลยีการผลิต และอบรมทางการเกษตร ด้ านการเพาะปลูกยาสูบฯลฯ จนกระทัง่ PHILIP MORRIS สนับสนุนการสร้ างโรงงานผลิตบุหรี่ 2 แห่งในจีน ิ ่ห้อ ในช่วงนัน้ ยี่ห้อบุหรี่ มีมากมายนักในจีน โดยเฉพาะอย่างย่งยี ที่ผลิตและขายในระดับท้ องถิ่น รัฐท้ องถิ่นประจ�ำจังหวัดต่างๆ ต่างก็รักษารายได้ จากการขายยาสูบและบุหรี่ ในจังหวัดของตัว เอง ไม่น�ำเข้ าบุหรี่ ของจังหวัดอื่น สร้ างปั ญหาให้ กบั สร้ างแบรนด์ ในระดับประเทศ อีกทังเมื ้ ่อ JIANG CHENGKANG จากจังหวัด FUJIAN เข้ ามาบ ริ หาร CHINA NATIONAL ในปี 2002 เขาก็ด�ำเนินนโยบายเพิ่ม ยอดผลิตและขายบุหรี่ โดยลดการสนับสนุนการผลิตบุหรี่ของยีห่ ้ อ ท้ องถิ่นต่างๆ “CHINA NATIONAL TOBACCO CORP. ได้ บท เรี ยนว่า ถ้ าคุณมียี่ห้อบุหรี่ เป็ นพันๆ คุณก็ไม่สามารถจะสร้ าง แบรนด์ สักแบรนด์หนึง่ ให้ เติบโตได้ ” นาย ZHANG DAN นักการ ตลอดของ CHINA NATIONAL เมื่อประมาณยี่สบิ ปี กล่าวไว้ เช่น นัน้ ปั จจุบนั นาย ZHANG ท�ำงานให้ กบั บริ ษัทยาสูบแห่งหนึง่ ใน ประเทศเนเธอร์ แลนด์ ยังมีอีกหลายสิง่ หลายอย่างเกี่ยวกับ CHINA NATIONAL ที่ยงั คงเป็ นปริ ศนา ผู้บริ หารสูงๆ ไม่สามารถให้ สมั ภาษณ์ กบั สื่อได้ เนื่องด้ วยนโยบายขององค์กร อีกทัง้ CHINA NATIONAL ไม่เคย เปิ ดเผยรายงานเกี่ยวกับรายได้ ทงหมดของบรรษั ั้ ทต่อสาธารณะ เพียงแต่รายงานตัวเลขเงินทีส่ ง่ หรือเสียให้ กบั รัฐในแต่ละปี เท่านัน้ นอกจากนี ้ บรรษั ทยังไม่เปิ ดเผยข้ อมูลเกี่ ยวกับเงินเดือนของ พนักงานหรื อผู้บริ หารของบรรษัท แต่จากข้ อมูลที่มีเพียงไม่กี่สื่อ
110
BLAK HOLE
เคยรายงาน เงินเดือนเฉลี่ยของพนักงานนันสู ้ งกว่าเงินเดือนเฉลี่ยของ คนจีนทัว่ ไปมากนัก ข้ อมูลชี ้ไปที่ประมาณ 18,800 เหรี ยญสหรัฐต่อปี (ประมาณ 6 แสนกว่าบาท) ซึง่ มากกว่าพนักงานทัว่ ไป ที่ท�ำงานเกี่ยว กับด้ านความมัน่ คงของรัฐเสียอีก จากการเยี่ยมชมโรงงานผลิตบุหรี่ แห่งหนึง่ ในเมือง NANCHANG กลิน่ ยาสูบอบอวลไปทัว่ บริ เวณข้ างเคียง โรงงานมีคนงานกว่า 1,500 คน เทียบได้ กบั ประมาณโรงงานของ WALMART 4 แห่งรวมกัน ยาสูบนัน้ มาจากในจีน และน�ำเข้ าจากซิมบัมเว้ บราซิล และสหรัฐอเมริกา ยาสูบ จะถูกกักไว้ ในแทงก์โลหะเพื่อผสมคลุกเคล้ ากับสมุนไพรจีน ที่คนน�ำ ทัวร์ บอกว่า เพื่อเป็ นการเพิ่มรสชาติของยาสูบ ยาสูบเหล่านัน้ ถูกส่งไปตามสายพานเข้ าสูเ่ ครื่ องบรรจุมวนบุหรี่ และ ซองบุหรี่ ประมาณกว่า 20 เครื่ องที่รออยู่ ท�ำงานตลอด 24 ชัว่ โมง 7 วันต่อสัปดาห์ แต่ละเครื่ องมีก�ำลังการผลิตประมาณ 8,000 มวนต่อ นาที และบรรจุอ อกเป็ นประมาณ 400 ซอง ที่ เ ขตอุต สาหกรรม JIANGXI นี ้ ผลิตบุหรี่ ได้ ประมาณ 59 พันล้ านมวนต่อปี คิดเป็ น 70 เปอร์ เซ็นต์ของการผลิตทังหมดในเมื ้ อง NANCHANG แน่นอนว่า ความส�ำเร็ จของ CHINA NATIONAL แลกมากับผู้ป่วย มะเร็ งปอดที่เพิ่มสูงขึ ้นอย่างมาก โรคร้ ายที่เป็ นมาจากบุหรี่ คร่ากว่า 1 ล้ านชีวิตของคนจีนในแต่ละปี ด้ วยอัตราการสูบเช่นนี ้ ภายในปี 2593 จีนจะมีผ้ เู สียชีวติ จากบุหรี่เพิม่ ขึ ้นไปอยูท่ ี่ 3 ล้ านคนต่อปี จากข้ อมูลของ องค์กรอนามัยโลก (WTO) รัฐบาลจีนไม่ได้ ตื่นตัวกับการก�ำกับดูแล ยาสูบแต่อย่างใดเลย ปฏิเสธที่จะเพิ่มภาษี บหุ รี่ เพียงแค่ติดฉลากค�ำ เตือนบนซองบุหรี่ เท่านัน้ ประเทศจีนลงนามในสนธิสญ ั ญาต่อต้ านการสูบบุหรี่ เมื่อปี ค.ศ. 2005 กระนัน้ ส่วนแบ่งทางการตลาดโลกของบุหรี่ ของ CHINA NATIONAL ก็เพิ่มขึ ้นกว่า 30 เปอร์ เซ็นต์ จนจีนต้ องน�ำเข้ ายาสูบเพื่อมาป้อนการ ผลิตภายในประเทศ “สุดท้ ายแล้ ว ทุกอย่างมันก็ขึ ้นอยูก่ บั เงินๆ ทองๆ” เกษตรกรยาสูบราย ใหญ่ที่สดุ ของสหรัฐอเมริ กา กล่าว เขากล่าวต่อว่า “จีนผสมยาสูบที่น�ำ เข้ าจากเราไปนิดหน่อย แต่จีนขายบุหรี่ ได้ มากกว่า แล้ วก็ท�ำเงินได้ มากกว่า นัน่ ก็เป็ นผลดีกบั เรา” เมื่อปี ที่แล้ ว นาย LI อายุ 39 ปี ประท้ วงและฟ้องบริ ษัทบุหรี่ เขาโต้ วา่ การที่ CHINA NATIONAL กล่าวว่า บุหรี่ ที่บรรษัทผลิตขายนันเป็ ้ นภัย น้ อยกว่า นันเป็ ้ นเพียงแค่ค�ำโฆษณาเพื่อเพิ่มยอดขาย “ทัว่ ทังโลกได้ ้ พสิ จู น์แล้ วว่า ทีว่ า่ เป็ นภัยน้ อยนัน้ เป็ นเทคนิคการขายจริง แต่ในประเทศจีนกลับไม่เป็ นเช่นนัน้ ตลาดบุหรี่มแี ต่จะเติบโตขึ ้นทุกวัน” นาย LI กล่าวเมือ่ ครัง้ ขึ ้นให้ การต่อศาลจีน แต่ผ้ พู พิ ากษาไม่รับพิพากษา และปฏิเสธที่จะรับค�ำอุทธรณ์ หลังจากคณะกรรมการยาสูบของรัฐ แสดงความเห็นว่าเป็ นนี่ช่างเป็ นเรื่ องที่รังแต่จะท�ำให้ ผ้ พู ิพากษาเสีย เวลาเปล่าๆ “ผมคิดว่าบริ ษัทเทเลคอม การสื่อสาร และการรถไฟที่ร�ำ่รวยและมี อ�ำนาจล้ นฟ้า ตอนนี ้ผมเจอมาเองกับตัว บรรษัทยาสูบต่างหาก” นาย LI กล่าว.
111
พ.ร.บ.บุหรี่ฉบับใหม่ มุ่งลดนักสูบวัยเด็ก
ปัจจุบันมีเด็กไทยอายุต�่ำกว่า 18 ปี ติดบุหรี่แล้ว 400,000 คน แต่ละปีมีเด็กติดบุหรี่ใหม่ถึง 100,000 คน และ 7 ใน 10 คนจะเลิกไม่ได้ไปตลอดชีวิต… นอกจากความห่วงใยของทุกคนในสังคม และการ รณรงค์ขอหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ที่มุ่งหวังให้คนไทย
สูบบุ หรี่น้อยลงแล้ว อีกหนึ่งภารกิจส�ำคัญคือ “ลดจ�ำนวน นักสูบหน้าใหม่ท่ีเป็นเด็กและเยาวชน อายุ ต่ �ำกว่า 18 ปี ” เพราะจากการส�ำรวจทางพฤติกรรมการสูบบุ หรี่ ส่วนใหญ่
พ.ร.บ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ ฉบับใหม่ ที่ก�ำลังจะเข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่ง ชาติ (สนช.) มีประเด็นหลักคือ “สกัดกั้นการเข้าถึงบุหรี่ของเด็ก”
112
BLAK HOLE
อย่างที่รู้กันอยู ่ว่าเดี๋ยวนี้บุหรี่ราคาแพงขึ้นมาก จะซื้ อบุ หรี่หนึ่งซองนี่ตอ้ งก�ำแบงค์รอ้ ยไป เป็นเด็กมีเงินน้อย ก็อาศัยซื้ อบุ หรี่แบบแบ่งขาย ซื้ อกันทีละมวนสองมวน ห้า
บาทสิบบาทยังพอเจียดค่าขนมมาซื้ อกันได้ หากกฎหมาย ห้ามจ�ำหน่ายบุ หรี่แบบแบ่งขายเกิดขึน้ เร็วเท่าไร โอกาสในการ เข้าถึงบุ หรี่ของเด็ก ในวัยเรียนก็จะลดลงเร็วขึ้นเท่านัน้
113
พ.ร.บ.ฉบับใหม่ จะห้ามร้านค้าปลีกขายบุ หรี่แบบ แบ่งซอง เพราะมีการส�ำรวจแล้วว่า มีเด็กอายุ 15-18 ปี จ�ำนวน 236,225 คนที่ซ้ื อบุ หรี่แบ่งขาย และบุ หรี่แบ่งขายนี้ เองคือสาเหตุสำ� คัญที่ทำ� ให้เด็กๆ ทดลองสูบจนเกิดเป็นการ เสพติดบุ หรี่ ซึ่ ง 70% ของเด็กที่เริ่มสูบจะสูบไปตลอดชีวติ ขณะนี้ 97 ประเทศทัว่ โลก มีกฎหมายห้ามแบ่งซองบุ หรีเ่ ปน็ ราย
114
BLAK HOLE
หากกฎหมายนี้ผ่านสภาฯ จะมีผลกระทบกับใครบ้าง…? สุขภาพคนไทยและเด็กไทย…มีผลดีมากขึ้นเกิน กว่าจะประเมิณค่าได้ ปั จจุ บันคนไทยสูบบุ หรี่ถึง 11 ล้านคน และบุ หรี่ก็เป็นสาเหตุส�ำคัญของการเจ็บป่ วย และเสียชี วิต ก่อนเวลาอันควร โดยคนสูบบุ หรี่ ร้านค้าปลีก…แทบไม่ได้รับผลกระทบ เพราะรายได้จากการ
ผู ผ้ ลิตและผู น้ ำ� เข้าบุ หรี่ ขณะนีโ้ รงงานยาสูบไทยมี ก�ำไรประมาณปี ละ 6,000 ล้านบาท และ บริษทั ฟิ ลลิป มอร์รสิ ประเทศไทย มีกำ� ไรประมาณปี ละ 3,000 ล้านบาท สมมุตวิ า่ กฎหมายใหม่ นีม้ ผี ลท�ำให้ยอดขายบุ หรี่ลดลง 10% จะท�ำให้
โรงงานยาสูบท�ำก�ำไรลดลง ปี ละ 600 ล้านบาท และก�ำไรของฟิ ล ลิป มอร์รสิ ลดลงปี ละ 300 ล้านบาท แต่ทงั้ คูก่ ย็ งั คงมีกำ� ไร รวมกันถึงปี ละ ประมาณ 8,000 ล้านบาทอยู ด่ ี นั่นหมายถึง ขาดทุนก�ำไรเพียงเล็กน้อยเท่านัน้ ไม่อยากให้ลูกหลานคุณ กลายเปน็ “นักสูบวัยเด็ก” มาร่วมกันท�ำให้ “บุ หรี่มวนแรก” เปน็
115
เกี่ยวกับแอปพลิเคชัน โครงการรณรงค์จิตอาสาขยายพื้นที่ ปลอดบุ หรี่
ที่มาและความส�ำคัญ
สถานการณ์ปัจจุ บันยังคงมีสถานที่ท่ี มี ก ารประกาศว่ าให้ เ ป็ น พื้ น ที่ ป ลอด บุ หรี่หรือห้ามสูบบุ หรี่อีกมากที่ยังไม่มี การใช้ สติ๊กเกอร์ห้ามสูบบุ หรี่ตามกฏ หมายเพื่ อให้ มี ก ารบ่ ง ชี้ ว่ า สถานที่ สาธารณะส�ำคัญต่างๆเปน็ พืน้ ทีส่ ขุ ภาพ ที่มีกฎหมายคุ้มครอง 100 เปอร์เซน็ ต์ และคาดว่าจะมีการจัดการให้คารพ ปฎิ บั ติ ต ามกฏหมายตามมา จึ ง มี ความจ�ำเป็นอย่างยิ่งที่จะรณรงค์ส่ง เสริมให้มีการติดเครื่องบ่งชี้ นี้ให้แพร่ หลายทั่ วทุกสถานที่ แอพพลิเคชั่ น “ทวงสิทธิ์ ห้ามสูบ” จะเป็นเครืองมือ หนึ่งในการรณรงค์ให้สาธาณะเข้าใจ สิทธิ์และกฎหมายข้างต้น ทัง้ กระตุน้ ให้ เห็ น ถึ ง ความส� ำ คั ญ ของพื้ น ที่ เ ขต ปลอดบุ หรี่และสติ๊กเกอร์ห้ามสูบบุ หรี่
116
BLAK HOLE
วิธใี ช้แอปพิเคชัน ่
117
118
BLAK HOLE
อาการที่เกิดขึ้นจากการเลิกสูบบุหรี่ เมื่อเลิกสูบบุหรี่ ระดับนิโคตินในกระแสเลือดจะลดลง ก่อให้ เกิดอาการ ขาดสารนิโคติน คือ วิตกกังวล (ANXIETY) โกรธง่าย (ANGER) หงุดหงิด (IRRITABILITY) อารมณ์หลุดง่าย (IMPATIENCE) และกระ สับกระส่าย (RESTLESSNESS) ซึง่ อาการจะมากใน 2-3 วัน จากนัน้ อาการจะบรรเทาลง จิตใจของคุณจะเริ่ มกลับมาควบคุมสารเคมีกว่า 200 ชนิดในสมองที่ นิโคตินในบุหรี่ ควบคุมมาในระยะที่คณ ุ สูบบุหรี่ ได้ แก่ อะดรี นะลีน โด ปามีน และเซโรโตนิน ซึง่ การที่คณ ุ ต้ องกลับมาควบคุมสมองตนเองนี ้ ท�ำให้ ต้องมีการปรับในเรื่ องอารมณ์ รางวัล การกระตุ้น และความวิตก กังวลใจ ในความพยายามทีจ่ ะปกป้องจิตใจของคุณจากสารพิษนิโคติน สมองต้ องมีการปรับเปลี่ยนวงจรความคิดต่างๆมากมาย ภายในระยะเวลาเพียง 72 ชัว่ โมง หากคุณไม่สบู บุหรี่ และไม่ได้ รับควัน บุหรี่ มือสองเลย อาการต่างๆ ที่สมองกลับมาควบคุมตนเองจะเริ่มปรับ ตัว นิโคตินหมดไปจากร่างกาย ออกซิเจนกลับเข้ าสูร่ ะดับปกติ แต่ยงั ต้ องใช้ เวลาประมาณ 10 – 14 วัน ที่อาการไม่สขุ สบายต่างๆ จะลดลง เกือบปกติหรื อหมดไป การสูดหายใจเข้ าออกลึกๆ การผ่อนคลายจิตใจ (MIND RELAXATION) ร่วมกับการออกก�ำลังกาย จะช่วยให้ การปรับตัวได้ ดี อาการหงุดหงิด กระวนกระวายใจหายไปเร็ วขึ ้น การดื่มกาแฟเท่าเดิมหรื อดื่มน้ อยลง ร่วมกับการลดน� ้ำตาลลง ก็จะช่วยท�ำให้ อาการลดลงได้ เร็ ว ผลไม้ หรื อ น� ้ำผลไม้ รสเปรี ย้ ว จะช่วยขับสารนิโคตินออกจากกระแสเลือดได้ เร็วขึ ้น และท�ำให้ ร่างกายฟื น้ ตัวได้ เร็ วขึ ้นกว่า 72 ชัว่ โมง มาร์ เซีย เอม วอร์ ด ( MARCIA M. WARD) ได้ ศกึ ษาผลกระทบจากการ เลิกสูบบุหรี่ ชื่อเรื่ อง “อาการที่เกิดขึ ้นจากการเลิกสูบบุหรี่ ในระยะ 1
เดือนแรก” รายงานโดยคนที่ก�ำลังเลิกสูบบุหรี่ พบว่า ระดับความวิตก กังวล (ANXIETY) สูงสุดในวันแรก (ภายใน 24 ชัว่ โมง) และภายใน 2 สัปดาห์ลดลงเกือบเท่าระดับก่อนลงมือเลิก ความหงุดหงิด (IRRITABILITY) จะสูงสุดที่ 48 ชัว่ โมง กระสับกระส่าย (RESTLESSNESS) สูงสุดที่ 72 ชัว่ โมง และทังสองอย่ ้ าง จะลดลงเท่า ระดับก่อนเลิกสูบบุหรี่ ภายใน 2 สัปดาห์ ความโกรธง่าย (ANGER) จะสูงสุดหลังเลิกสูบบุหรี่ประมาณ 48 ชัว่ โมง (วันที่ 2) และภายใน 72 ชัว่ โมงจะลดลงเท่ากับระยะก่อนเลิกสูบ วิธีหลีกเลี่ยงอารมณ์ที่จะท�ำร้ ายจิตใจของคนที่คณ ุ รัก ผู้ร่วมงาน หรื อ คนในครอบครัว คือการเดินหรื อวิ่ง ทุบตีหมอน ชกกระสอบทราย หรื อ ออกก�ำลังท�ำกิจกรรมต่างๆ หรือเม้ มปาก กัดฟั น อดทนไม่กี่ชวั่ โมง (น้ อย กว่า 72 ชัว่ โมง) คุณก็จะรู้สกึ ดีขึ ้น การพูดคุยหาก�ำลังใจ และบอกอารมณ์ ความรู้สกึ กับคนในครอบครัว หรื อเพื่อน ขณะเลิกสูบบุหรี่ จะช่วยได้ การเขียนจดหมายถึงตัวเองบอก เล่าอาการต่างๆ ที่เกิดกับคุณ ความรู้สกึ อารมณ์ เล่ารายละเอียดไว้ อ่านเมื่อครบ 1 ปี ที่เลิกสูบบุหรี่ ได้ คุณจะภูมิใจในความส�ำเร็จอย่างนึก ไม่ถงึ การเขียนทุกวันจะเป็ นก�ำลังใจให้ คณ ุ สู้เพื่อชัยชนะในวันต่อๆ ไป จนสุดท้ าย เลิกได้ ส�ำเร็ จ ท�ำตัวให้ ไม่วา่ ง หาสิง่ ที่มีประโยชน์ท�ำ ออกก�ำลังกาย กีฬา งานอดิเรก แต่ละชัว่ โมงที่ผา่ นไปคือชัยชนะของคุณ มองโลกแง่ดไี ว้ จ�ำเหตุผล แรง จูงใจ ที่ท�ำให้ คณ ุ ลงมือเลิกสูบบุหรี่ สลัดความคิดแง่ร้ายออกไป อย่า ปล่อยให้ ความรู้สกึ นึกคิดที่จะท�ำให้ คณ ุ กลับไปสูบอีกมาท�ำลายความ ตังใจ ้ และสิง่ ดีๆที่ก�ำลังเกิดกับคุณ กล้ าที่จะสู้เพื่อให้ หลุดพ้ นจากการ เป็ นทาสบุหรี่ มาหลายปี จงเป็ นนายของตัวเองให้ ได้
119
7 เทคนิค หัวเราะบ�ำบัดกายเสริมใจ ดร.วัลลภ ปิ ยะมโนธรรม นักจิตวิทยา ให้ ข้อมูลว่า “การหัวเราะ”ท�ำให้ ร่างกายหลัง่ สารโดฟามีนที่ช่วยในการเรี ยนรู้และความทรงจ�ำ ซึง่ เป็ น ฮอร์ โมนที่สง่ ผลดีตอ่ ระบบประสาทของเรา โดยฮอร์ โมนโดฟามีจะช่วย ลดความเครี ยด และท�ำให้ ฮอร์ โมนคอร์ ติซอลกลับมาอยู่ในระดับที่ สมดุล ซึง่ จะท�ำให้ ระบบภูมิค้ มุ กันและร่างกายของเราแข็งแรงขึ ้น ผล จากการทีเ่ ราไม่เครียดจะท�ำให้ ร่างกายเราได้ พกั ผ่อนเพียงพอ นอนหลับ สนิท จิตใจสงบ รู้สกึ สดชื่น และยังท�ำให้ มีสมาธิมากขึ ้นด้ วย นอกจากนี ้ การหัวเราะ ยังท�ำให้ ออกซิเจนเข้ าไปเลี ้ยงร่างกายได้ เพียง พอ ท�ำให้ การไหลเวียนของเลีอดในร่ างกายเป็ นไปด้ วยดี ซึ่งคนที่ สามารถสร้ างอารมณ์ขนั และหัวเราะได้ ในสถานการณ์ที่เลวร้ าย จะ ท�ำให้ เกิดพลังในตัวเอง คลายความเศร้ าหมอง และช่วยเปิ ดทัศนคติใน การมองโลกเป็ นไปในทางบวกได้
ความแตกต่างของการหัวเราะธรรมชาติกับการหัวเราะ บ�ำบัด “การหัวเราะแบบธรรมชาติ” เกิดจากสิ่งกระตุ้นให้ เราเกิดอารมณ์ขนั แต่การ “หัวเราะบ�ำบัด” คือ ภายใน โดยผู้หวั เราะจะคอยควบ คุมเส้ น ประสาทสรี ระกายตามอวัยวะส่วนต่าง ๆ ของเรา รวมทังกระบวนการ ้ หายใจของเราให้ ขยับ ขับเคลือ่ นโดยไม่จ�ำเป็ นต้ องมีสงิ่ กระตุ้นเร้ า หรื อ ใครท�ำอะไรให้ เราเกิดอารมณ์ขนั ดร.วัลลภ บอกว่า การหัวเราะบ�ำบัดมีหลายแบบ รวมถึงมีการผสม ผสานระหว่างการหัวเราะและควบคุมการหายใจของโยคะเข้ าด้ วยกัน ซึง่ ในอเมริ กา แคนาดา อังกฤษ และอีกหลายประเทศ ได้ น�ำการรักษา ผู้ป่วยด้ วยการหัวเราะเข้ ามามีบทบาทแทนทีก่ ารบ�ำบัดด้ วยการใช้ ยาค ลายเครียด และยาแก้ ปวด เพราะอารมณ์ขนั ให้ ผลเช่นเดียวกับการออก ก�ำลังกาย เป็ นการเพิ่มระดับฮอร์ โมนฝ่ ายดี เช่น ฮอร์ โมนเอ็นดอร์ ฟิน ซึง่ เป็ นฮอร์ โมนที่ชว่ ยระงับความเจ็บปวด และ ฮอร์ โมนเซโรโทนิน เป็ น ฮอร์ โ มนที่ ท� ำให้ เ ราอารมณ์ ดี ขณะเดี ย วกัน ก็ ท� ำ ให้ ร ะดับ ฮอร์ โ มน ความเครี ยดลดลง ส�ำหรั บประเทศไทย ศูนย์ ให้ ค�ำปรึ กษาและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ มหาวิทยาลัยศรี นคริ นทรวิโรฒ ได้ คดิ ค้ นการ“หัวเราะบ�ำบัด” โดยผสม ผสานการควบคุมการหายใจ การเปล่งเสียงหัวเราะ และการบริ หาร ร่างกายไปพร้ อมกัน ซึง่ เป็ นการหัวเราะทีใ่ ห้ ผลเชิงสุขภาพโดยไม่จำ� เป็ น ต้ องมีอารมณ์ขนั การฝึ กหัวเราะบ�ำบัด เริ่ มจากฝึ กหัวเราะเพื่อเคลื่อนไหวอวัยวะภายใน 4 ส่วน ด้ วยการเปล่งเสียงต่างๆ กัน คือ เสียง “โอ” ท�ำให้ ภายในท้ อง ขยับ เสียง “อา” ท�ำให้ อกขยับขยาย เสียง “อู” เสียง “เอ” ท�ำให้ ล�ำคอ เปิ ดโล่ง และช่วยบริ หารใบหน้ าทังนี ้ ้ แต่ละเสียงมีทา่ ทางประกอบและ มีประโยชน์ในการบ�ำบัดที่ตา่ งกันเช่น
120
BLAK HOLE
1.ท้ องหัวเราะ ก� ำมือชูนิว้ โป้งระดับท้ อง หายใจเข้ าและเปล่งเสียง หัวเราะ “โอ” ขยับมือทังสองข้ ้ างขึ ้นลงเป็ นจังหวะ ออกเสียงโอคือการ หัวเราะบริ เวณท้ องจะช่วยในเรื่ องอารมณ์ และช่วยให้ ระบบทางเดิน อาหารท�ำงานดีขึ ้น และช่วยบ�ำบัดโรคล�ำไส้ อกั เสบ 2.อกหัวเราะ กางแขนออกหงายฝ่ ามือระดับอก หายใจเข้ ากลันหายใจ ้ แล้ วปล่อยลมหายใจออกเปล่งเสียงหัวเราะ “อา” ขยับแขนทังสองข้ ้ าง ขึ ้นลงเป็ นจังหวะ กระตุ้นให้ กล้ ามเนื ้อบริ เวณหน้ าอก หัวใจ ปอด และ ไหล่ขยับเขยื ้อนไปด้ วย ท่านี ้จะช่วยให้ อวัยวะบริ เวณหน้ าอกทังหมด ้ ท�ำงานได้ ดีขึ ้น 3.คอหัวเราะ ยกมือขึ ้นระดับอก ก�ำมือ ยกนิ ้วโป้งตังขึ ้ ้น นิ ้วชี ้ และนิ ้ว กลางชี ้ไปข้ างหน้ า หายใจเข้ าและเปล่งเสียงหัวเราะ “อู” ขยับแขนตาม จังหวะ เน้ นพุง่ มือไปด้ านหน้ า เมื่อเปล่งเสียงอู จะกระตุ้นให้ บริ เวณล�ำ คอสัน่ ท่านี ้จะช่วยแก้ ปัญหาเจ็บคอ คออักเสบ ปวดคอ ส�ำหรับคนที่มี ปั ญหาเนื่องจากต้ องใช้ เสียงเยอะ 4.ใบหน้ าหัวเราะ ยกแขนขึ ้นระดับใบหน้ า ขยับนิ ้วคล้ ายเล่นเปี ยโน หายใจเข้ าและเปล่งเสียงหัวเราะ “เอ” ขยับนิ ้ว เคลื่อนไหวร่ างกาย คล้ ายท่าแหย่เด็กๆ นอกจากจะได้ ฝึกกล้ ามเนื ้อมัดเล็กที่นิ ้วมือแล้ ว ท่า นี ้ยังช่วยฝึ กบริ หารสมองด้ วย 5.ไหล่หวั เราะ เป็ นการบริหารช่วงไหล่ ยืนตรงแล้ วส่ายไหล่ไปมา เหมือน การว่ายน� ้ำฟรี สไตล์ พร้ อมกับเปล่งเสียง “เอ เอะ ” ใครที่มีปัญหาเกี่ยว กับไหล่ ท่านี ้ช่วยได้ 6.สมองหัวเราะ โดยธรรมชาติของมนุษย์เมื่อเครี ยดมักจะปิ ดปาก เป็ น เหตุให้ ความดันขึ ้นสมอง ท่านี ้จะช่วยแก้ ปัญหาดังกล่าว โดยปิ ดปาก แล้ วเปล่งเสียง “อึ” ดันให้ เกิดการสัน่ สะเทือน ขึ ้นไปนวดสมอง เมื่อท�ำ เสร็ จจะรู้สกึ โล่ง โปร่งสบาย 7.หัวเราะทังตั ้ ว เป็ นท่าที่ต้องท�ำพร้ อมกันกับผู้อื่น โดยกระโดดพร้ อม เสียงหัวเราะแบบสุดๆ ตามแบบของตัวเองอย่างต่อเนื่อง 1 นาที คล้ าย ท่ากบกระโดด เอามือสองข้ างของเราไปตบมือสองข้ างของเพื่อน ตาม จังหวะ “เมือ่ เริ่มฝึ กอย่างต่อเนื่องจะพบว่าทุกส่วนของร่างกายจะโล่ง โปร่ง เบา และสบายขึ ้น ความสดชื่นเข้ ามาแทนที่ เมื่อชีวติ มีความสดชื่นจะส่งผล ไปถึงการมองโลกวิธีคิดหรื อมุมมองการใช้ ชีวิตเปลี่ยน ทังนี ้ ้ การดูแล สุขภาพร่ างกายให้ ดีแบบองค์รวมจะต้ องควบคู่ไปกับการบริ โภคที่ดี และออกก�ำลังกายที่เหมาะสมด้ วย” ดร.วัลลภ กล่าวทิ ้งท้ าย ได้ ยินแบบนี ้แล้ ว...มาเริ่ มเปล่งเสียงหัวเราะเพื่อสุขภาพกายใจที่ดีกนั เถอะ เรื่ องโดย : กิดานัล กังแฮ Team Content www.thaihealth.or.th
121
12 วิธีดูแลสุขภาพปอด
2. ช่วยกันสร้างอากาศบริสุทธิ์
ตลอดชีวิตของคนเรานีไ้ ม่มีแม้ แต่วินาทีเดียวที่ไม่หายใจ ทว่าบางครัง้ คนเราก็ลืมไปว่าลมหายใจเข้ าและออกของเรานันขึ ้ ้นอยู่ กับระบบการท�ำงานอันอัศจรรย์ภายในร่ างกายซึ่งมีศูนย์กลางอยู่ที่ “ปอด”
นอกจากการสนับสนุนนโยบายเพื่ออากาศสะอาดแล้ ว คนรัก ปอดยังสามารถเริ่ มต้ นง่ายๆ ด้ วยการลดการใช้ ไฟฟ้า ขับรถให้ น้อยลง ไม่เผาหญ้ าหรื อขยะ เพื่อลดมลภาวะในชุมชน
“ปอด” อวัยวะขนาดใหญ่ ลักษณะคล้ ายฟองน� ้ำคูท่ รงพุม่ ไม้ คว�่ำ ที่ขยันคัดกรองเอาออกซิเจนมาผลิตเลือดดีเพื่อหล่อเลี ้ยงอวัยวะ ต่างๆ ในร่างกาย และขับของเสียออกมาในรูปก๊ าซคาร์ บอนไดออกไซด์ และน� ้ำผ่านลมหายใจออก ปอดที่ไม่แข็งแรงจึงเป็ นที่มาของร่างกายที่ ไม่แ ข็ ง แรงตามไปด้ ว ย การดูแ ลปอดให้ ป ลอดภัย จากความเสี่ ย ง ภายนอกจึงมีความจ�ำเป็ นอย่างยิ่ง ซึง่ ท�ำได้ โดยใช้ 12 วิธีเหล่านี ้
1. เลี่ยงการสูดควัน ไม่เพียงแต่ควันบุหรี่ เท่านัน้ แต่ยงั รวมถึงควันทุกชนิดในชัน้ บรรยากาศ ในกรณีของควันบุหรี่ คนที่อยูร่ ายล้ อมหรื อในสถานที่ที่เต็ม ไปด้ วยกลับมีความเสีย่ งทีจ่ ะได้ รับอันตรายมากกว่าผู้สบู เสียอีก เพราะ ในบุหรี่ยงั มีก้นกรองสารต่างๆ แต่ควันทีป่ ล่อยออกมาคือควันพิษล้ วนๆ ถ้ าใครสูดดมเข้ าไปก็จะรับไปเต็มๆ
122
BLAK HOLE
3. ออกก�ำลังกายสม�่ำเสมอ ระบบทางเดินหายใจโดยรวมจะได้ แข็งแรง ส่งผลให้ ปอดไม่ต้อ ง� ำ งานหนัก เกิ น จ� ำ เป็ น ขณะออกก� ำ ลัง กายจะมี ก ารแลกเปลี่ ย น ออกซิเจนและคาร์ บอนไดออกไซด์เต็มที่ซงึ่ เป็ นการบริ หารปอด และ เมื่อปอดแข็งแรงแล้ ว อาการเหนื่อยง่ายก็จะไม่เกิดขึ ้น
4. หลีกเลี่ยงมลภาวะ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคเกี่ยวกับปอดซึง่ จะอ่อนไหวต่อมลภาวะเป็ น พิเศษ ควรหลีกเลีย่ งสภาพแวดล้ อมที่เป็ นพิษ ในบางพื ้นที่อาจมีมลพิษ จากฝุ่ น ควันจากการเผาไหม้ หรือละอองเกสรดอกไม้ จนท�ำให้ การออก ก�ำลังกายกลางแจ้ ง หรื อแม้ แต่การท�ำกิจกรรมเล็กน้ อยนอกบ้ านเป็ น อันตรายได้
8. ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัย ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ ท�ำความสะอาดบ้ าน หรื อซ่อมแซมตกแต่งบ้ าน ทังหมดล้ ้ วนประกอบด้ วยสารเคมี แต่เราสามารถลดความเสีย่ งได้ โดย การเลือกใช้ ผลิตภัณฑ์ทปี่ ราศจากสารอันตรายอย่างสารอินทรีย์ระเหย ง่าย แอมโมเนีย สารฟอกขาว และหลีกเลี่ยงสีน� ้ำมันซึง่ จะปล่อยสาร อินทรี ย์ระเหยง่ายโดยเลือกใช้ สตู รน� ้ำแทน
9. ระวังสารกัมมันตรังสี ตัวอย่างเช่น ก๊ าซเรดอนเป็ นสารกัมมันตรังสีชนิดก๊ าซเฉื่อย เกิด จากการแตกตัวของยูเรเนียมในพื ้นดินตามธรรมชาติ โดยจะเดินทาง ตามพื น้ ดินเข้ าไปในอาคารหรื อบ้ าน ผ่านรอยแตกของโครงสร้ าง ฐานรากหรื อผนัง ซึง่ หากสูดดมเป็ นเวลานานจะเป็ นสาเหตุหลักของ มะเร็ งปอดในผู้ที่ไม่สบู บุหรี่ และเป็ นสาเหตุรองในผู้สบู บุหรี่ แม้ วา่ จะ หลีกเลี่ยงได้ ยาก แต่เราสามารถลดปริ มาณก๊ าซชนิดนี ้ในบ้ านได้ เช่น ออกแบบบ้ านให้ มีช่องระบายอากาศและไม่ปิดทึบเกินไป หมัน่ เปิ ด ประตูหน้ าต่างและช่องระบายลม ตลอดจนอุดรอยร้ าวและรอยแยก ตามพื ้นและผนังของบ้ าน
10. สังเกตอาการบอกเหตุ เช่น หายใจไม่สะดวก หายใจมีเสียงวี ้ด ไอเรื อ้ รัง ไอเป็ นเลือด ไอมีเสมหะ เจ็บหน้ าอกโดยเฉพาะเวลาหายใจหรื อไอ หากมีอาการ เหล่านี ้นานกว่าหนึง่ เดือนโดยไม่ทราบสาเหตุควรปรึกษาแพทย์ทนั ที
11. หากมีโรคประจ�ำตัว 5. ใส่ใจอากาศภายในบ้าน ต้ นเหตุของอากาศไม่บริ สทุ ธิ์รวมไปถึงเตาฟื น เชื ้อรา ผิวหนัง และขนของสัตว์เลี ้ยง ผลิตภัณฑ์กอ่ สร้ าง แม้ แต่สเปรย์ปรับอากาศหรื อ ควันธูปเทียน การท�ำให้ อากาศภายในบ้ านสะอาดมีหลายวิธี เช่น ก�ำจัด ต้ นเหตุอากาศไม่บริสทุ ธิ์ จัดระบบระบายอากาศให้ ดี และใช้ ผลิตภัณฑ์ กรองอากาศซึง่ ช่วยกรองฝุ่ นละอองได้ สว่ นหนึง่ 6 ป้องกันสารเคมีจาก การท�ำงาน ผู้ที่มีอาชีพอย่างช่างก่อสร้ างหรื อช่างท�ำผมที่ต้องสูดดม ฝุ่ นละอองและสารเคมีตลอดเวลา ควรสวมถุงมือหรื อหน้ ากากระหว่าง ท�ำงาน เพราะงานวิจยั พบว่าโรคทางเดินหายใจอันเนื่องมาจากการสูด ดมฝุ่ นละออง สารเพิ่มรสเนยในอาหาร สารระเหยจากสี ไอเสียจากรถ มีสดั ส่วนถึงร้ อยละ 15
7. อย่ามองข้ามการฉีดวัคซีน การติดเชื ้อในระบบทางเดินหายใจอันตรายมากเป็ นพิเศษกับ ผู้ที่มีภาวะปอดอุดกันเรื ้ อ้ รังหรื อโรคปอดอื่นๆ โดยการติดเชื ้อแต่ละครัง้ นันมี ้ การท�ำลายเซลล์ในร่างกายไปด้ วย ดังนันการฉี ้ ดวัคซีนป้องกันโรค ติดเชื ้อในทางเดินหายใจ เช่น ไข้ หวัดใหญ่ จึงเป็ นสิง่ จ�ำเป็ นโดยเฉพาะ ผู้ที่มีอายุ 65 ปี ขึ ้นไป
เช่น หอบหืดหรื อกลุม่ อาการโรคปอดอุดกัน้ ควรติดตามควบคุม อาการอยูเ่ สมอ โดยเฉพาะเมื่อใดก็ตามที่มีอาการไอหรื อหายใจมีเสียง วี ้ด และพยายามหลีกเลี่ยงการติดเชื ้อในระบบทางเดินหายใจให้ มาก ที่สดุ เพื่อลดความรุนแรงในการท�ำลายปอดมากขึ ้น
12. กินอาหารที่มีประโยชน์ต่อปอด โดยเฉพาะอาหารที่มีสารเบต้ าแคโรทีนซึง่ มีอยูใ่ นผักผลไม้ สี แดงและส้ ม เช่น แครอท มะเขือเทศ และอาหารที่อดุ มไปด้ วยสารต้ าน อนุมลู อิสระอย่างผักตระกูล CRUCIFEROUS เช่น บรอกโคลี ดอก กะหล�่ำ กวางตุ้ง คะน้ า ซึง่ ช่วยป้องกันและลดความเสี่ยงในการเป็ น มะเร็ งปอดได้ ถงึ ครึ่งหนึง่ เลยทีเดียว โดยเฉพาะอย่างยิ่งส�ำหรับผู้ที่สบู บุหรี่ ส่วนผู้ที่ไม่ได้ สบู การรับประทานสารอาหารประเภทสังกะสีและ วิตามินดี สามารถป้องกันและลดความรุนแรงจากหวัด สาเหตุหนึง่ ของ การเสือ่ มของเซลล์ในระบบทางเดินหายใจซึง่ สร้ างอันตรายต่อปอดได้ อาหารที่มีธาตุสงั กะสี เช่น อาหารทะเล หอยนางรม ส่วนวิตามินดีพบ ได้ ในอาหารประเภทนมต่างๆ และจากการสังเคราะห์ได้ เองของร่างกาย ผ่านการรับแสงแดด ลองปฏิบตั ิตามวิธีงา่ ยๆ เหล่านี ้ แล้ วคุณจะค่อยๆ พบความ เปลี่ยนแปลงที่ดีขึ ้นจากการเป็ นเจ้ าของปอดที่มีสขุ ภาพดี
123
124
BLAK HOLE
เรียนรู้ สู้มะเร็งปอด ท�ำความรู้จกั “มะเร็ งปอด” มะเร็งปอดเกิดจากเซลล์เยื่อบุหลอดลมปอดทีไ่ ด้ รับการระคายเคืองมา เป็ นระยะเวลานาน จึงอาจเรี ยกชื่อมะเร็ งตามต้ นก�ำเนิดอีกชื่อหนึง่ ว่า BRONCHOGENIC CARCINOMA ซึง่ อาจเกิดในบริ เวณหลอดลม ใหญ่ใกล้ กบั ขัวปอด ้ หรื ออาจเกิดในหลอดลมแขนงเล็กๆ ส่วนปลายที่ ไกลออกมาจากขัวปอดก็ ้ ได้
ปัจจัยอะไรที่ท�ำให้คุณเสี่ยงกับมะเร็งปอด 1. บุหรี่
เป็ นสาเหตุของมะเร็ งปอดถึงร้ อยละ 80-90 การสูบบุหรี่ สง่ ผลให้ เกิด การเปลีย่ นแปลงของเซลล์หลอดลม ท�ำให้ เกิดการกลายพันธุ์เป็ นเซลล์ มะเร็งได้ 2. สารพิษ
การสัมผัสสารแอสเบสตอสหรื อแร่ ใยหิน ซึง่ ใช้ ในวงการอุตสาหกรรม รถยนต์ฉนวนกันความร้ อน การก่อสร้ าง โครงสร้ างอาคาร ผ้ าเบรค คลัช อุตสาหกรรมสิง่ ทอและเหมืองแร่ 3. รังสี
การได้ รั บ การฉายรั ง สี บ ริ เ วณปอด และรั ง สี เ รดอน ซึ่ ง เป็ นก๊ าซ กัมมันตรั งสี ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส เกิดจากการสลายตัวของแร่ ยูเรเนียมในใยหิน กระจายอยูใ่ นอากาศและน� ้ำใต้ ดินในที่ที่อากาศไม่ ถ่ายเท ซึง่ หากได้ รับในปริมาณมากก็อาจมีความเสีย่ งต่อการเกิดมะเร็ง ปอดได้ 4. โรคปอด
ผู้ที่เคยมีรอยแผลเป็ นของโรคที่ปอด เช่น เคยเป็ นวัณโรคปอด หรื อผู้ที่ ป่ วยเป็ นโรคถุงลมโป่ งพอง จะมีโอกาสเกิดมะเร็ งปอดสูงกว่าบุคคล ทัว่ ไป 5. ปัจจัยอื่นๆ
เช่น อายุที่มากขึ ้น การใช้ ยาเสพติดบางประเภท เช่น กัญชาและโคเคน ภาวะขาดวิตามินเอ อาจมีส่วนเกี่ยวข้ องกับการเกิดมะเร็ งปอดด้ วย ส่วนความสัมพันธ์ ระหว่างกรรมพันธุ์กับการเกิดมะเร็ งปอดยังไม่มี ความชัดเจนนัก
สัญญาณเตือนของมะเร็งปอด 1. อาการของระบบทางเดินหายใจ ได้ แก่ - อาการไอเรื อ้ รัง อาจมีหรื อไม่มีเสมหะก็ได้ - อาการไอเป็ นเลือด - หอบเหนือ่ ย หายใจล�ำบากเนือ่ งจากก้ อนมะเร็งโตขึ ้น ท�ำให้ เนื ้อทีป่ อด ส�ำหรับหายใจเหลือน้ อยลง หรื อก้ อนมะเร็ งนันกดเบี ้ ยดหลอดลม - เจ็บหน้ าอกเวลาหายใจ
- ปอดอักเสบ มีไข้ แต่อาการเหล่านี ้ อาจเกิดจากโรคอื่นๆ ของปอดได้ เช่นกัน จึงไม่ใช่ อาการของมะเร็ งปอดเสมอไป 2. อาการของระบบอื่นๆ ได้ แก่ - เบื่ออาหาร น� ้ำหนักตัวลดลงโดยไม่ทราบสาเหตุ - บวมที่หน้ า แขน คอ และทรวงอกส่วนบนเนื่องจากมีเลือดด�ำคัง่ - เสียงแหบเพราะมะเร็ งลุกลามไปยังเส้ นประสาทบริ เวณกล่องเสียง - ปวดกระดูก - กลืนล�ำบากเนื่องจากก้ อนมะเร็ งกดเบียดหลอดอาหาร - อัมพาตเนื่องจากมะเร็ งแพร่กระจายไปยังสมองหรื อไขสันหลัง - มีตมุ่ หรื อก้ อนขึ ้นตามผิวหนัง ซึง่ อาการเหล่านี ้ก็ไม่จ�ำเพาะต่อโรคมะเร็ งปอดเช่นกัน ผู้ที่มีอาการดัง กล่าวข้ างต้ นควรได้ รับการตรวจจากแพทย์เพื่อหาสาเหตุอื่นด้ วยเสมอ
รู้ได้อย่างไรว่าคุณเสี่ยงเป็นมะเร็งปอด 1. มีประวัตคิ วามเสี่ยงและอาการที่สงสัยตามที่กล่าวข้ างต้ น 2. การตรวจร่างกายเพื่อตรวจหาโรคที่เกิดความผิดปกติทงภายในและ ั้ ภายนอกปอด 3. การตรวจเพื่อวินิจฉัยการรักษาด้ วยเครื่ องมือพิเศษต่างๆ เช่น การ ตรวจทางรังสีวิทยา เช่น เอกซเรย์ปอด (X-RAY) การตรวจด้ วยเครื่ อง เพท/ซี ที สแกน (PET/CT SCAN) การส่อ งกล้ อ งหลอดลมปอด (BRONCHOSCOPY) เป็ นต้ น 4. การตรวจทางห้ องปฏิบตั กิ ารเมื่อมีข้อบ่งชี ้เช่น การตรวจเลือดดูการ ท�ำงานของตับและไต การตรวจนับจ�ำนวนเม็ดเลือด เป็ นต้ น 5. ข้ อมูลจากการตรวจชิ ้นเนื ้อทางพยาธิวิทยา จะสามารถยืนยันการ วินิจฉัยโรคมะเร็งและสามารถแยกชนิดของมะเร็งได้ วา่ เป็ นมะเร็งปอด ชนิดใด หรื อเป็ นมะเร็ งของอวัยวะอื่นที่แพร่กระจายมาที่ปอด เพื่อเป็ น ข้ อมูลในการเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
มะเร็งปอดมีกี่ชนิด
1. มะเร็ งปอดชนิดเซลล์เล็ก (SMALL CELL LUNG CANCER) มะเร็ งชนิดนี ้พบประมาณร้ อยละ 10-25 ของมะเร็ งปอดทังหมด ้ ส่วน ใหญ่พบบริ เวณใกล้ ขวปอดมากกว่ ั้ าบริ เวณชายปอด เป็ นชนิดมะเร็งที่ แพร่ กระจายเร็ วและอาจสร้ างสารเคมีบางอย่าง ท�ำให้ เกิดอาการผิด ปกติของระบบต่อมไร้ ทอ่ (ฮอร์ โมน) ในร่างกายได้ มะเร็งปอดชนิดนี ้มัก ตอบสนองต่อการรักษาด้ วยยาเคมีบ�ำบัดและรังสีรักษาได้ ดี 2. มะเร็ ง ปอดชนิ ด เซลล์ ไ ม่ เ ล็ ก (NON-SMALL CELL LUNG CANCER) มะเร็ งชนิดนี ้พบประมาณร้ อยละ 75-90 ของมะเร็ งปอด ทังหมด ้ มักมีการด�ำเนินโรคที่ช้ากว่า มีโอกาสตรวจพบโรคในระยะต้ น ได้ มากกว่ามะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก ถ้ าพบในระยะแรก การรักษาหลัก คือการผ่าตัดเอาก้ อนมะเร็งและต่อมน� ้ำเหลืองออก บางรายอาจให้ การ รักษาร่วมกับการให้ ยาเคมีบ�ำบัดหรื อใช้ รังสีรักษา 125
มะเร็งปอดรักษาได้อย่างไร 1. การผ่าตัด ใช้ สำ� หรับรักษามะเร็งระยะแรกที่ยงั ไม่มีการแพร่กระจาย ขนาดก้ อนทีไ่ ม่ใหญ่เกินไป จะมีการกระจายไปต่อมน� ้ำเหลืองใกล้ ๆ และ ไม่มีการยึดติดกับอวัยวะส�ำคัญต่างๆ เนื่องจากเป็ นวิธีที่ท�ำให้ ผ้ ปู ่ วย หายขาดจากโรคได้ การผ่าตัด มี 4 แบบ คือ
2. การฉายรังสี เป็ นการรักษาเฉพาะที่ เช่นเดียวกับการผ่าตัด โดยมีข้อบ่งชี ้ในผู้ป่วย ดังนี ้ - ส�ำหรับผู้ป่วยมะเร็งปอดระยะแรกในรายทีไ่ ม่สามารถเข้ ารับการผ่าตัด ได้ - ส�ำหรับผู้ป่วยมะเร็ งปอดระยะลุกลามเฉพาะที่ (ใช้ ร่วมกับยาเคมี บ�ำบัด) ซึง่ เป็ นการรักษาหลักเพื่อหวังผลหายขาดในกรณีที่ผ้ ปู ่ วยเป็ น ระยะที่มีการกระจายไปยังต่อมน�ำ้ เหลืองมากกว่าบริ เวณใกล้ เคียง ท�ำให้ ไม่สามารถผ่าตัดได้ - ใช้ เป็ นการรักษาเสริมหลังการผ่าตัดในผู้ป่วยระยะที่ 3 ทีม่ ขี ้ อบ่งชี ้เพือ่ เพิ่มผลการควบคุมโรคเฉพาะที่ - ใช้ เป็ นการรักษาประคับประคอง เช่น บรรเทาอาการปวดกระดูก บรรเทาอาการในกรณีที่มะเร็ งมีการกระจายไปยังสมอง เป็ นต้ น - ใช้ เป็ นการรักษาเพื่อป้องกัน เช่น การฉายรังสีที่ศีรษะเพื่อป้องกันโรค กระจายมาที่สมอง
3. การให้ยาเคมีบ�ำบัด 1) การตัดเป็นรูปลิม่ (WEDGE RESECTION) คือ การ ผ่าตัดเพือ่ น�ำเอาก้อนมะเร็ง และเนือ้ เยือ่ รอบ ๆ ออก
เป็ นการให้ ยาที่สามารถท�ำลายเซลล์ มะเร็ ง โดยการฉี ดหรื อผสม สารละลายหยดเข้ าทางหลอดเลือด ซึง่ ตัวยาจะผ่านเข้ าไปในระบบไหล เวียนเลือดและเข้ าสูเ่ ซลล์มะเร็ งทางเส้ นเลือดที่ไปเลี ้ยงก้ อนมะเร็ งนัน้ แพทย์จะพิจารณาให้ ยาเคมีบ�ำบัดในกรณีตอ่ ไปนี ้ - ให้ ภายหลังการผ่าตัดในกรณีทผี่ ลการผ่าตัดพบว่าเป็ นระยะที่ 1 และ 2 - ให้ ร่วมกับการฉายแสงเพื่อรักษามะเร็ งระยะลุกลามเฉพาะที่ - ให้ เพื่อลดขนาดก้ อนมะเร็ งให้ เล็กลงก่อนพิจารณาการรักษาอื่นๆ ต่อในมะเร็ ง ระยะที่ 3 - ให้ เพื่อรักษาประคับประคองโรคระยะลุกลามหรื อก�ำเริ บ ทังนี ้ ้แพทย์ ผู้ดแู ลผู้ป่วยจะประเมินความแข็งแรงสมบูรณ์ของร่างกาย รวมทังความ ้ เหมาะสมในการให้ การรักษาด้ วยยาเคมีบำ� บัดในผู้ป่วยแต่ละรายก่อน เสมอ
2) การตัดกลีบปอด (LOBECTOMY) คือการตัดกลีบ ปอดอกทั้งกลีบ
4. การรักษาโดยให้ยามุ่งเป้าท�ำลายเซลล์มะเร็ง เป็ นวิธีรักษามะเร็ งโดยมีเป้าหมายเพื่อยับยังโปรตี ้ นที่เป็ น ส่วนส�ำคัญในการควบคุมกลไกการเกิดโรคมะเร็ ง โดยรักษาด้ วยวิธี การให้ ยารับประทาน เพราะมีผลข้ างเคียงน้ อย และได้ ผลดีในผู้ป่วยที่ รับตอบสนองต่อยา มักใช้ เป็ น การรักษาส�ำรองเมื่อล้ มเหลวจากการให้ ยาเคมีบ�ำบัดแล้ ว โดยแพทย์ เจ้ าของไข้ จะเป็ นผู้พิจารณาความเหมาะสมในการใช้ ยาของผู้ป่วย แต่ละราย
3) การตัดปอดทั้งข้าง (PNEUMONECTOMY) 4) SLEEVE RESECTION คือ การตัดส่วนของหลอดลม ออกด้วย โดยทัว่ ไปแพทย์จะผ่าตัดด้วยวิธี LOBECTOMY ร่วมกับตัดต่อมน�ำ้ เหลืองบริเวณใกล้เคียง
126
BLAK HOLE
127
128
BLAK HOLE