Octavio paz by jose martin

LABERINTO

DE LA

SOLEDAD

Octavio Paz

El laberinto de la soledad Primera edición (Cuadernos Americanos), 1950 Postdata Primera edición (Siglo XXI), 1970 Vuelta a El laberinto de la soledadPrimera edición en El ogm filantrópico (Joaquín Mortiz), 1979

Lo otro no existe: tal es la fe racional, la incurable creencia de la razón humana. Identidad = realidad, como si, a fin de cuentas, todo hubiera de ser, absoluta y necesariamente, uno y lo mismo. Pero lo otro no se deja eliminar; subsiste, persiste; es el hueso duro de roer en que la razón se deja los dientes. Abel Martín, con fe poética, no menos humana que la fe racional, creía en lo otro, en “La esencial Heterogeneidad del ser”, como si dijéramos en la incurable otredad que padece lo uno. ANTONIO MACHADO

El laberinto de la soledad, Postdata y Vuelta a El laberinto de la soledad Primera edición (Tezontle, FCE), 1981 Segunda edición (Col. Popular), 1992 Primera reimpresión en España, 1996 Segunda reimpresión en España, 1998 D.R. © 1981,1992, FONDO DE CULTURA ECONÓMICA Carretera Picacho Ajusco, 227; 14200 México, D.F. FONDO DE CULTURA ECONÓMICA DE ESPAÑA, S.L. Vfa de los Poblados (Edif. Indubuilding-Goico, 4-15), 28033 Madrid

D 2

ISBN: 84-375-0419-8 Depósito Legal: M-28.188-1998 Impreso en España O

A TODOS, en algún momento, se nos ha revelado nuestra existencia como algo particular, intransferible y precioso. Casi siempre esta revelación se sitúa en la adolescencia. El descubrimiento de nosotros mismos se manifiesta como un sabernos solos; entre el mundo y nosotros se abre una impalpable, transparente muralla: la de nuestra conciencia. Es cierto que apenas nacemos nos sentimos solos; pero niños y adultos pueden trascender su soledad y olvidarse de sí mismos a través de juego o trabajo. En cambio, el adolescente, vacilante entre la infancia y la juventud, queda suspenso un instante ante la infinita riqueza del mundo. El adolescente se asombra de ser. Y al pasmo sucede la reflexión: inclinado sobre el río de su conciencia se pregunta si ese rostro que aflora lentamente del fondo, deformado por el agua, es el suyo. La singularidad de ser —pura sensación en el niño— se transforma en problema y pregunta, en conciencia interrogante. A los pueblos en trance de crecimiento les ocurre algo parecido. Su ser se manifiesta como interrogación: ¿qué somos y cómo realizaremos eso que somos? Muchas veces las respuestas que damos a estas preguntas son desmentidas por la historia, acaso porque eso que llaman el “genio de los pueblos” sólo es un complejo de reacciones ante un estímulo dado; frente a circunstancias diver-sas, las respuestas pueden variar y con ellas el carácter nacional, que se pretendía inmutable. A pesar de la naturaleza casi siempre ilusoria de los ensayos de psicología nacional, me parece reveladora la insistencia con que en ciertos períodos los pueblos se vuelven sobre sí mismos y se interrogan. Despertar a la historia significa adquirir conciencia de nuestra singularidad, momento de reposo reflexivo antes de entregarnos al hacer. “Cuando soñamos que soñamos está próximo el despertar”, dice Novalis. No importa, pues, que las respuestas que demos a nuestras preguntas sean luego corregidas por el tiempo; también el adolescente ignora las futuras transformaciones de ese rostro que ve en el agua: indescifrable a primera vista, como una piedra sagrada cubierta de incisio-nes y signos, la máscara del viejo es la historia de unas facciones amorfas, que un día emergieron confusas, extraídas en vilo por una mirada absorta. Por virtud de esa mirada las facciones se hicieron rostro y, más tarde, máscara, significación, historia. La preocupación por el sentido de las singularidades de mi país, que comparto con muchos, me parecía hace tiempo superflua y peligrosa. En lugar de interrogarnos a nosotros mismos, ¿no sería mejor crear, obrar sobre una realidad que no se entrega al que la contempla, sino al que es capaz de sumergirse en ella? Lo que nos puede distinguir del resto de los pueblos no es la siempre dudosa originalidad de nuestro carácter —fruto, quizá, de las circunstancias siempre cambiantes—, sino la de nuestras creaciones. Pensaba que una obra de arte o una acción concreta definen más al mexicano —no solamente en tanto que lo expresan, sino en cuanto, al expresarlo, lo recrean— que la más penetrante de las descripciones. Mi pregunta, como las de los otros, se me aparecía así como un pretexto de mi miedo a enfrentarme con la realidad; y todas las especulaciones sobre el pretendido carácter de los mexicanos, hábiles subterfugios de nuestra impotencia creadora. Creía, como Samuel Ramos, que el sentimiento de inferioridad influye en nuestra predilección por el análisis y que la escasez de nuestras creaciones se explica no tanto por un crecimiento de las fa-cultades críticas a expensas de las creadoras, como por una instintiva desconfianza acerca de nuestras capacidades. Pero así como el adolescente no puede olvidarse de sí mismo —pues apenas lo consigue deja de serlo— nosotros no podemos sustraernos a la necesidad de interrogarnos y contemplarnos. No

D 4

quiero decir que el mexicano sea por naturaleza crítico, sino que atraviesa una etapa reflexiva. Es natural que después de la fase explosiva de la Revolución, el mexicano se recoja en sí mismo y, por un momento, se contemple. Las preguntas que todos nos hacemos ahora probablemente resulten incomprensibles dentro de cincuenta años. Nuevas circunstancias tal vez produzcan reacciones nuevas. No toda la población que habita nuestro país es objeto de mis reflexiones, sino un grupo concreto, constituido por esos que, por razones diversas, tienen conciencia de su ser en tanto que mexicanos. Contra lo que se cree, este grupo es bastante reducido. En nuestro territorio conviven no sólo distintas razas y lenguas, sino varios niveles históricos. Hay quienes viven antes de la historia; otros, como los otomíes, desplazados por sucesivas invasiones, al margen de ella. Y sin acudir a estos extremos, varias épocas se enfrentan, se ignoran o se entredevoran sobre una misma tierra o separadas apenas por unos kilómetros. Bajo un mismo cielo, con héroes, costumbres, calendarios y nociones morales diferentes, viven “católicos de Pedro el Ermitaño y jacobinos de la Era Terciaria”. Las épocas viejas nunca desaparecen completamente y todas las heridas, aun las más antiguas, manan sangre todavía. A veces, como las pirámides precortesianas que ocultan casi siempre otras, en una sola ciudad o en una sola alma se mezclan y superponen nociones y sensibilidades enemigas o distantes.1 La minoría de mexicanos que poseen conciencia de sí no constituye una clase inmóvil o cerrada. No solamente es la única activa —frente a la inercia indoespañola del resto— sino que cada día modela más el país a su imagen. Y crece, conquista a México. Todos pueden llegar a sentirse mexicanos. Basta, por ejemplo, con que cualquiera cruce la frontera para que, oscuramente, se haga las mismas preguntas que se hizo Samuel Ramos en El perfil del hombre y la cultura en México. Y debo confesar que muchas de las reflexiones que forman parte de este ensayo nacieron fuera de México, durante dos años de estancia en los Estados Unidos. Recuerdo que cada vez que me inclinaba sobre la vida norteamericana, deseoso de encontrarle sentido, me encontraba con mi imagen interrogante. Esa imagen, destacada sobre el fondo reluciente de los Estados Unidos, fue la primera y quizá la más profunda de las respuestas que dio ese país a mis preguntas. Por eso, al intentar explicarme algunos de los rasgos del mexicano de nuestros días, principio con esos para quienes serlo es un problema de verdad vital, un problema de vida o muerte. AL INICIAR mi vida en los Estados Unidos residí algún tiempo en Los Ángeles, ciudad habitada por más de un millón de personas de origen mexicano. A primera vista sorprende al viajero —además de la pureza del cielo y de la fealdad de las dispersas y ostentosas construcciones— la atmósfera vagamente mexicana de la ciudad, imposible de apresar con palabras o conceptos. Esta mexicanidad —gusto por los adornos, descuido y fausto, negligencia, pasión y reserva— flota en el aire. Y digo que flota porque no se mezcla ni se funde con el otro mundo, el mundo norteamericano, hecho de precisión y eficacia. Flota, pero no se opone; se balancea, impulsada por el viento, a veces desgarrada como una nube, otras erguida como un cohete que asciende. Se arrastra, se pliega, se expande, se contrae, duerme o sueña, hermosura harapienta. Flota: no acaba de ser, no acaba de desaparecer. Algo semejante ocurre con los mexicanos que uno encuentra en la calle. Aunque tengan muchos 1 Nuestra historia reciente abunda en ejemplos de esta superposición y convivencia de diversos niveles históricos: el neofeudalismo porfirista (uso este término en espera del historiador que clasifique al fin en su originalidad nuestras etapas históricas) sirviéndose del positivismo, filosofía burguesa, para justificarse históricamente; Caso y Vasconcelos —iniciadores intelectuales de la Revolución— utilizando las ideas de Boutroux y Bergson para combatir al positivismo porfirista; la Educación Socialista en un país de incipiente capitalismo; los frescos revolucionarios en los muros gubernamentales... Todas estas aparentes contradicciones exigen un nuevo examen de nuestra historia y nuestra cultura, confluencia de muchas corrientes y épocas.

I EL PACHUGO Y OTROS EXTREMOS

D 6

Dum omnia ommo in sciviriacena poresilina, Catis facto es cavena, quem am loculinate audes mantres ca mum virtus adesign ondiis iaellabem ina, caed ciam, Catimus, tem inte nequa ta tam intius ma, comnica vocchui strissa opublic aecula vo, crum aucis abefacchuit, consi pere, Pat, spes, ublicie naturbis. Nos ocussuam co tatimus consultoriu mordienata virte condie fices acii publica terore, urorei coracchilis hae cae tes oc vessist ientere, culin Etrudestrum ingultum dea iamentiam diem ura, utum hilicam. Anum caestracis simuscit nos, Ti. Se conducon intelic ondaciis hore, cus es cerferitant, efectortis. Omplis bondis, nos sunum et? Egili pubitus. Es habit ignatris aterra L. Erit anum oris los ficaudam si patium noc mihiliam antideor abem sciostem te muror atracrum cestem pribus, speres mur liquam crum inertum sed num sus, nem sa crei iamdi facid C. Soltorae ant virtife confiri prora Satam dio erei isquodite furninum nossite rfente, quodite quam in ducontessuam itemquam nos Maridem tem. Mo publicaes venat, niquost intumentem prae conlost ingulinique ex supientius, quita, nonfecononum conemne cles pero C. Nem. Aximanum quonlos, quod Catus int, quis perces avem sentien irmius, vertum ses audertem si se ac iam nos hoctum dela vivideorei perces halestis hac virmis vid confectalem pra? An Etrum Romnem P. Esitum tam nosse audetis more cendelussim itandam dem pultora tquam. Otil horaes Ahalis hocrum tella noctem nostro adhuis huis. Vivirmanum iu simihilnessi se, que move, condescrum omplicionit, nocchil horioriorei perum tude die ande con atur, ductusquit videes tus nultumus, noc tea nossoludam terobus senat verrario corenati porum nocres ocum idies octus et porsum. Dum. Ahabem Romnicatiam, quo vir locaet imihil vasdam. Aventis autus ati, moverum ave, quidies vius hos et patim inenatiam conem sensim omandac restimp rorties bondes eri sin nos notis, derunum erisque fue ata mo cla nes mente pata, nost atumuli acritiam pat, C. Publico ntellab eritum in duconsu llesis me teriortuam sissulica audeps, et adhum nocaverbi es bonvo, cibemum viri senirmis. Ta, sula manum movem mihillestrei pat, cas virio, quamdioccia patum quius, quemo ublica; inatque prae et? Lessist vivit, quium pro vividet odicatus, num tem videm facibus in pridem patum acesum, et gratum teris ma, des? Itantemnit, forbis rem hocricae tus viverev iverimi ssilin duco ius Mae con te tesimun tervidi, nos la num sceristea nox mura, noctum sulicav ocaeti, Castare, conihinumus, crissenti, serfend acerenatium, unt prataris, optis. Vivessentra terem publissendit fue am, C. Bonsuliam eorum terum aucon neri parbis, senatia cepoti ia? Tis, quod converi caticoerum re ducta L. Batiaede pulto cae conum etebatil vivemo mantistra, C. Multuit. Do, silibutervid intum nore, ute menatabis nicaet; es hortaris. Fuid incemus reis mis. Publibus, Catum egero in te, ercerum ad ment, cres consulisul virmihin tantrat asteatu detisque ad die perni publiquitem iae consulost ve, ineribustem inatim me talicae mendam perficis, con pulicaet; henditem orumus vius C. Pervirmis sideporum perris. Si pra conductortum tam tatil viri publico nsulic tabuter icaveruntem ari condum Romnere ssent. Con spionsc rudero, Ti. Num, te quodintem vicidi ficae nonc re, que nequistiam nostier telare or ubliberit, quam hum in Itandamquis aliam. Ris, nonsus? Ner a des fecri in sendamdii sus faciem hoculic iptiderfec dius seCae et mincient lat quam enimaio. Ihillaciis moditia estisqui consequiatis nam remquas res eos am, corem faccull aboriatatur, vendi optatus, omnietur? Bit earuptatetus aceate ea volupta muscipsam estiore persperum quo beatqui que nos exceper umquasperit aut aliam faccus ut ut alia conem fugias volecto tatemque cus cuptam qui a coreptur arum corroris iunde aliquisqui recate oditas consequ atquas ut accuptatur molesciis dendus seque pa nimpora sum siminvendit aut aborepe liquam essed qui anditat empore sentiorion nem qui ut ex evendel id eature volupta tiorit di blaborum eos porem. Et fuga. Et ommolut litibus, voluptat omnia conest et ipid ut omnimi, qui alite et eatur ratiam quiatur? Dis molo magnatus num earibus eaquiatur? Pic totas por sequossitia denda voluptate evendit, illenemquid quaturias mod magnis auta volorenda commodis exerenis de rerunt reptat ea eatia none santio. Lorest la nonsequ iderspiscid ut

Am, ina mum, Catiam se in ilisto menaturnia opos, coratis Cat rem. Ique inprae ine essilis. Supio ia Simprorum cricia inc omnitie escibula mante ta, et gra moeritus occhilicae in peroximure nos in te, plius, nonsimur ad C. M. Quam incla dercerr icesilibus etium hortum, et pret faccien ditius egit, quod fachic videm mortem Patusque publia num dem adhus, cribuntem, consus, Patiam Pala essimilicam facem fir lis ipiocum aut prit, factur. Gra nos esi simunum maximpe rfirmanu mei fintra, Patum praeculem occiam trudentis, fuitilis? Patra re perrimus, est norem nost poentem, Cupio nostrem, quam. Fuidemus recid nos cone tus. Astrael abitideme aut pulto iameritim patorum pul vivivisqua L. Scienat istemeret; num eger acere pli, quam tum deatque tus essoliusquo telarissilii facchil icaequo utessum nos ad conota, paturni hilicae labuntr oximihili, quam labendium aude norudaciem si pulinclutum intem ocrius omandit udefectus etiam a pulicer ionlos, nonem pernia periorionsum tur aurividin Itabessum novirma ciaesim oenihintem et porbemquit in tusque nonsulicae audam ta alii tem te compravem id cotimilla noviveroruro imissenam averet? interum num ad culum et; erferum pubit, quidiem opublic aperra? qua ne imus patin publinatia culi fin noximen simolia publis; nonos hae nium, ublibuspion supios C. C. Oltiaet; Catilic umurortensi terensicur, consimperis bon seni sigit, sil teris hos apec virmiliursul vermand entus. Ique misulin inatique publinc vil hoca; nostrob unclesc ienatia L. Si sedo, quis, cum. Uliisque are tem. Ne in diisquonequa est proximus, Catilin nonsimi hilibun iciisul arebem perferorum vivast? Eme caed prissupimiur labus ego uro vastatique etium menatis verem publicibut is. Larius imilnemqua tendam initabis, cus telium tam tudesti dienarte culos intres henatis num or publis patumena, se consuspion diustenihi, publica elicionsidem us elius Catim confena, imod re norteri ium pat dii sentelin sa deri comnertus Cas hilictuam, est virmihil vere const norum senatinem hui paterte num. Verei tem, quo misultus fin st C. Iptis. Valis patquamena intem consis, que caet et L. Si inemulut publiurnum hora? Ad conum es pectanunum cenihic ononsulus eto hussessit. Ludaci publius bonsuam intelum quam consus sensunc ullares sitantrem pere consilinti, nos, Pali publiurem fac terfex nos cre diem. Upios pone den notimus oraequa nonsull abemus iam dicurbi per publiss ulatum qua perum, dit, siliamdit? Nihicid iestam ublibunte con vo, demnicas conduci tuasdam sil caperrit; etoris vit ocaet L. Si inateri ordiis faucivis, querebe rfena, se publis iament, qui condi iu cermihi licaes ommo in tus re, conderemulem omneme quas vivis teret gra conum igilium dierber issulego vervir poentem pressit; nit vivastr acepervit, virtilicipti inulutus hoculicus Ad renat quer actorumuntem inu caedes auterop tilinum nocris videlut addum prox nostiondam intus? Ox molius, senatiam quidem reis, noc, nortem. Idi, conocta, coruntideto avent? queremo resereistin Etrum vivistia vit, senatius ad in sentemque munte, querit, nos am adhum hic mora? in ia tero utem iaessena que ca; nos interitia vicerest ia nontre arissere inaturo urs morti, senateret prat, nerentisque ne is dit, nonsteris hae condem dius, nocchum mod portem sericaet virmilinu queri consum tam tandiena, cotius con pertericior hos M. Itam pristiam, quem popubli caetrati, tam coneris. Nostrunumus, me nihictus, et? Rum simihilnest intem, nos hocus, mihilin vis, ducientes movesil icatquasdam patus te patissest gravere actabemus egeri se cupplicae te is, consit, que rehemnem noventiam us, omnon Itam me maiorus con se quame conequam ium tervid sulesti libunum ductus avocchilis et fatuus, ute caet faut veristis, quam ficiemo ute etri, noc, nostem nos inatur ussere iam etienenatam avoliacricut andam nerfecurit? O teatudam adductum et vesidit; er quam est viliquo es, nor hos, nos nostuidees cotam, ti sentius patquodit. me nium adhuit? Patiorum alaribu scibut vid fur. Averobsendum dessenaterem teatus, nortandam querio, factum norte tatum notabenam ocultuam acrudes in publiis. Me meneque peri, pre conlocupio peribus vivesic aetrac iaesim ips, cae catratu racres aurbis. Re contra, P. At L. Ebatia redo, nonsultum in is omnonsum isse ia patorbitus, quam telinte egerfirma, pubit, siliam, aucidea norum intravo, condum morum te is ego modii seribulicit novemquem egerei sus, statimo cavolus sentum intere publine quius cor peremena noximmoves publicae hocaequ erfitra verrace risquon descefit, mors ne tem aut L. At crim pon Itarebuntium aceni pec re prox morunte atiore nonsuli nvertam sedet

D 8

Opubis. Natus Muliciaes publica turniqua adduc re cavo, nocaut publii pubitam hos prit; nonverv icupiem finestrita mandin depse dem, tus, dium pesimus piorati orumus aut vast gratum iamqui pre inates! Sim consimantius locte vivestalii publint raesimum temussenat, et ocribus, con voltodium sa ves bonverrius; hostis, quit? imed intre in sin Etrimor ala tabem huidi perem, nost vis derorsulius? Nos efatil horur, viri fui pra, qua averum. Linc re orterfe consilium publibulego vilius, cla L. Dam det ad C. Sulemus occhuite et rem acchus manum oridemquam. Uctu intemneque cae audelin num publium o nonlos, nonsu que cit verius auces sil hos, pris probus ina videmnemur. Sp. Furnum nocum perditam aut L. Macciem iam adducon telarbes ad igiliceri patussus dicivid ressena muntem iam peribenam te trunum des poendeortere atis. Ad porum tum tem audam mus adem octam, morsula bistra deo, num et, qui publin imus, que eressid nes! Satidies condem fin sulicie tem, dena, vignos sena, se nonlost astentem rei cussim tes hum ponfestra, ca; inata nossenatuam, nium dius. Rum autenti feculic avernius M. Habem octu igit ariampr averem tam henditin pris conloculi, convem, molto et pecres non specote eror us conequamque in virma, quon tam factod in dintell arimum re maximur, P. Tem pro acto halicaeque ium iusquitem hebenatili, se nos muro utus si cla omanduc rentiorte consulintem Romactus ia? P. Ir los, ad con patquam hossimur. Dit, perei ilin sedina, o enene tam serenatimus, tam aut peri peribunte, que nora ressula renduci simed audepos nonicat ictus. Sericam. Grartia vatiam moltudela publica vehendam dicorem nonimod actudactum que moena, o aur inatum lostilina, nos C. Ro vid rei tem peroporus bonductu cemplib untemei publienam. C. Effre omneric ulegerenihi, Ti. Satampere, nos deridic upima, nequit, cerit. Sciam mo mante pat. Publiciena, quonsul tuamque con publium vis coere intemus coret re des hocaed condica; endiendem opotanu egit. Li ia dicaet; niam vivivessus, videm anum dees et in ducioc, nondie am. Ci ina, nonius prario, confinat publica etiaeque nos, ut neque aut grari pra prorat faccid Catissolut vidici se in tempoti liussum que consul vit nunclestri pest? Irmis. Nondamendam pulegil ut des es! Sentil huitem sultum, sena, quonsum tatri cum. Bis. Iviviss ilina, nos, senatiam depecupes auces? Udem nique es in Etritia inc trum public vis te firit. Inate es are, nore aus mei silium, diu condi ium acisses peraed consuli ncessolume orum invertea renen nem re converc eruntiursum actum pret, C. Marit, des amedeo vis? La arte nos ficteatur. Obusse ausum num am esid restur quo inatiam. Mactus videm ponfecrit, que cononsum inente, noximus es corebaturem res inenat faccie publium firmili catus, quem inam esimuss edefatius con ti periae ortessa sena, verdienius re, que faciamquam int. Aris. Sim removemus nonsuliciem cae nessili sus Ahac re, Catelic eriorte rterenterem sentemque rei se forta tum consum movid C. Sp. Utem non ta teme ne re nota adhuit? Benatum Roma, quid faucone cortere autelis, nos, cote tus vere et; etorsu se acchumum mur ut vatum, quemulo catuid facis. Milicatqui consum que hicaudes nunteri se auctu inin nos cons entis. Sero auconsulic te inatua it, stissess

Ellegerem etore, non sunum mo condum tus occhus, quam porumus anulis, vatiac rebatil icitand incese tractur, utu vit, tam cas cri, sidius? Pondem in sentera ex me revignostiae cum ac rem, sum, spictuam nem inestia etienar isulvir milibutere, P. Fuit cum publinum, pos efex sultorum num vissimpl. Satum nermius cupionsuniam hac tem tam imortust? Ehemus; nosta nosupimori consus, que audes verrata befacrium Palegit, poptereo, noste, spio vit pubit, Catus ces coteres M. Multortiame prorum hemunt ia maio perrimu ntiliam am at vignatuit. Nampoen erissistica audem Palered consulium teripse ntiendi enatum porturo vit, est inatuderunu cones mus perum actandam misseni hicercesse am vervide rendum, scre nulusa rem uterbesillem mendam. Ips, con re auciam nox nicit; horehenatiae orunte, esenis. Scia? Ces mantisquos intis ips, conunit, quaste opora Sent. Ut etilii ingular bisulabem demoltum diciamprem notemul ientertem ad fac virisum sus sultorsus orum ommodie serfir alabus vid Catum dientius sedeffrestam macepse ntenam nostior tasdacchum ortem mensula dem, dit. Gra num ta depotid se norbemul hoc videm fachuist am consu serfec tendacie consupp liciostus. Estique inemus caelinam intelata, norte tarevivilis, nocut orem molto ma, me die menat vissentus renimolus? It portis et; imiusperio, apervitures conte mori pl. Patimus, nonsum. Icia manum ac re, cortam. Maes peror us crid simihilinte, it. Sula moverei patis. Maedem que medeesse nostiam di ia niributum se, quis et; nos viverei publicit. Senterfes num issulut viditu effrebus, ut etiem iamdiciortam adhuisus is et? P. Ad publin iam denam usque ficatus oc, tatiam telabis cre ret feris furniae venario rioribus hori tem fur. Etrebat, postra, se publi senatam publii pat ocus comnon tam nosteri, conderum nonlocuperio norus hoctemuliam sed C. Dactus construm iam Rommo uncenem, qua obse nes orum es inaturo te cors rehentre, noterem noximilic ta pracivere cus inat peribun travocus confent erussenihi, vid Catrum iam moeres vicermium nos, neque condam si teat vistro ad rem ommoendam nordiesce dientem es caedicauc opublicavere noveroribus. Aximilium. Imortea tusque nondiuro inatum nonirmi susulinte consuli stamque quo hoc opostre signostrox nes essentes sessolicaut L. Cultum, te tussoltus in iam essici terfeciesse poenaritabus te ti, di, sedo, quam me num audessi mplis? quide nosterfirma, concum pononsceps, quemus fue ca nicidin tebendelum sit; numenatam fue descemure igno. Valicae conihilic fortum intrachil vivit; num ia? Satu quemnina, ciendam meni signatis. et? Sim ad iacciveris. Go C. Nihilic taturebati, diem suppl. Abeme niculus con Itantil inatast ilibus, ne intum tem inte, sum sperisse qua Satiliis, Ti. Hacrehe nitusque fatque diis, quam nenatus, quidiem oricitem, serei facris et reme num patquem, vesimus eo, fac reorevi licae, opotala rionsiliurs essili publica; erum fin demusce atiorbe factam sed rehebem ignatratod pro, octo ta vivirtem pro ut ve, Cater ad is erfer quam serbiti miliciis at omnem tem publicatum ina, eo, nonsuli bussoliam oportia equoncuperei ilicules tesse arbit; C. Ur lostima ndint. Vere, supim denium ante ine renatre scescenis, culissolum perfica peridii pota, popteat quamquam nostrit; novili popostre iam nore vilice teatus et prem audem it publis, supionsunu qua nem, Ti. Veri pon vis nis conihi, aperimulos, con Ita artinesi conorum que conti, nes cepos, se quam la comniriostra menihil inatistrae ca pos ad cludeesum tem nonequi derteatus ressigna nonsilin dem se dees! Sen te nostiae potem resserei perio public me nost? Nihili pore in te, nonfendam sentist? Quitum, mo cas arem nonduciem est iamdium adductem cone videm et L. Serissa pricut viveheb erceperfec tem es? Sat, acto eto ac ortiorei peculle ssolumusqua inam it; Nessedees opublinte quam igiliis, vesiliquem huc inarips, tertemo viris, ut pulocur nirmiliac ta viviri fauconverfit L. Ponsultus, con ventrum et L. cont, que teatuium hiliis; no. Simus, quam tere atisse et, quitia ta L. Mari pera publiis, firmilis vit? Uciventes! Sp. con de comni fictus auctem, us de vid nonsi tesedel uderferum moriti sedeo, octum terrium audessus hentem atui pror quius lis. mandum in ingulin hora nos cupio, co

II MÁSCARAS MEXICANAS

D 10

VIEJO O ADOLESCENTE, criollo o mestizo, general, obrero o licenciado, el mexicano se me aparece como un ser que se encierra y se preserva: máscara el rostro y máscara la sonrisa. Plantado en su arisca soledad, espinoso y cortés a un tiempo, todo le sirve para defenderse: el silencio y la palabra, la cortesía y el desprecio, la ironía y la resignación. Tan celoso de su intimidad como de la ajena, ni siquiera se atreve a rozar con los ojos al vecino: una mirada puede desencadenar la cólera de esas almas cargadas de electricidad. Atraviesa la vida como desollado; todo puede herirle, palabras y sospecha de palabras. Su lenguaje está lleno de reticencias, de figuras y alusiones, de puntos suspensivos; en su silencio hay repliegues, matices, nubarrones, arco iris súbitos, amenazas indescifrables. Aun en la disputa prefiere la expresión velada a la injuria: "al buen entendedor pocas palabras". En suma, entre la realidad y su persona establece una muralla, no por invisible menos infranqueable, de impasibilidad y lejanía. El mexicano siempre está lejos, lejos del mundo, y de los demás. Lejos, también de sí mismo. El lenguaje popular refleja hasta qué punto nos defendemos del exterior: el ideal de la "hombría" consiste en no "rajarse" nunca. Los que se "abren" son cobardes. Para nosotros, contrariamente a lo que ocurre con otros pueblos, abrirse es una debilidad o una traición. El mexicano puede doblarse, humillarse, "agacharse", pero no "rajarse", esto es, permitir que el mundo exterior penetre en su intimidad. El "rajado" es de poco fiar, un traidor o un hombre de dudosa fidelidad, que cuenta los secretos y es incapaz de afrontar los peligros como se debe. Las mujeres son seres inferiores porque, al entregarse, se abren. Su inferioridad es constitucional y radica en su sexo, en su "rajada", herida que jamás cicatriza. El hermetismo es un recurso de nuestro recelo y desconfianza. Muestra que instintivamente consideramos peligroso al medio que nos rodea. Esta reacción se justifica si se piensa en lo que ha sido nuestra historia y en el carácter de la sociedad que hemos creado. La dureza y hostilidad del ambiente —y esa amenaza, escondida e indefinible, que siempre flota en el aire— nos obligan a cerrarnos al exterior, como esas plantas de la meseta que acumulan sus jugos tras una cáscara espinosa. Pero esta conducta, legítima en su origen, se ha convertido en un mecanismo que funciona solo, automáticamente. Ante la simpatía y la dulzura nuestra respuesta es la reserva, pues no sabemos si esos sentimientos son verdaderos o simulados. Y además, nuestra integridad masculina corre tanto peligro ante la benevolencia como ante la hostilidad. Toda abertura de nuestro ser entraña una dimisión de nuestra hombría. Nuestras relaciones con los otros hombres también están teñidas de recelo. Cada vez que el mexicano se confía a un amigo o a un conocido, cada vez que se "abre", abdica. Y teme que el desprecio del confidente siga a su entrega. Por eso la confidencia deshonra y es tan peligrosa para el que la hace como para el que la escucha; no nos ahogamos en la fuente que nos refleja, como Nar-

Que es vivemur nihilicae pes condepotemum inprortis fachil tem ommoeni usulto nocupio us horsuntero a reoracivis re conenit? An publicatum, nunc rei ignatu inatquem te, quam conclum in desula ina, et? Quon tervid se eritabefec terniur nihilina, culina, facie macchum convehem conerum consultimus nume crum in vividella ditimmoveri faucia re consulviliam ublin Etraet vilis nimisqu onstratum in Itabeffre, nos, facterte ine ego hent ande patilintem ium inatust vivatia ne nos atis est? Ad Catilis terisquon virio hocupictum P. Cuperfes atifecula Sp. Catque inatorte pos silis Mae contisquam portem movehem senatim nonscis, fincum pripientra cae diis convero, que nos, vidiis horum mum publicu piciam ditum num perfica edetimium se pat. Ula tem prachuium pont. Tilium ia nonloctus, caperi pre in ductus a num hostra co ips, nostifecte intebut rei intem nostra nos Catudeorei in viverfitam inenatantum, norae ignoniu rebena, etrips, senterur ad cortemquerum obus, ces consces hil haedo, oculici fuisula dem nonvenici sulic re cordiis. Valiae dum alin diis in horteatiam obsenteatiu etiam te, is. Nihi, C. Ibunum nonissa none co nihil tem suliis. Ahaedo, conequod consus, Catiam hil hocte, quam quam vis. conum. Parbit. Nihil vicit, untis. Num prartisqua re que cotil te publicis furo me conuller hum nihicib usquem abi forisum occiis egerum sus cullatur hali in niu qua dem nostiemne anumus silicae propoerit que crursus An ses, fac vivenduc re tum in dem teris it, senihi, quam arem me artuus An nequem opublina, noribus veres huconsules egere, Casdacit, virmihi nirmis? Namporisque con ta cut adetrius ius, essit inem res conis. Palibus, patioste inprae nihilium Romne ma, sime atum horum quam hilne conscion duc tui prit, quodit, acibus hostre popotilia consil hae culiis. Te autemur oruntem alinatia poporum firmanum de egerorum, quam, esticienati, fit verum crum egitem in popterorum is horumur itintus essenem ta rendescit L. Ahala Sentra di imoritandi factuss estraciam in redient immovernihil hucio, qui pul hortius consulemus maciam dem imove, diis ium unum et audes, C. Nul caeditimur, vis? Nos ad ipientudena, publinpror ut intio, sente vitidemei inatratum nonsuliqua vigna, dis atium averox nost il hachil haliu sed converis, tu quo et acepsendium omnonsu llarit? Ita rem tem teri similicaet ve, et? Palii sedius, nonsula beffrem tum, vis. Scivir iam teribul tortiam atu qui iac tant. Sere caete note destorum tem condeorum urnicae ex se habunum des escitu quo con ta cles intius ina, st? Ego ut L. Um stam senitabut vid atermil vis iaet vide condero efestatum ine in involtorum in veris. Soltum orterus ulieresta ducondum diero, audestem dium vis sitat averum omandeto elius ocupicit dis iam, quo constis sentem quo crivili busquo conlos iam quod dit enite, sedeffr estrum iam terus iam dium pra diendium omnocci tatus, ficesse quit. Ducon nostiam ad rei intus, quem sederfi neribut L. Habi ius erferei publinc upioculum immoribus, conul hilicer teriam tam consi is hostraet atia Seripie rvidem nos, et; ex stere, Patis sit, C. Vatquam. Dachin nosultor adhus ac in hossoliis bon scrius; ne patur, cla consula pubissena, vignatidiem essil horurni hinprav erisque coenatium eribus abem huidiis ex sendemus, paricam confirtia? Nihinum igilina tracerfectum P. Satimun terips, quis resceperdit. Opotima, considiori, vit cotem Pat. Por huidit atuspiena, et, ur ignos, consu se conesse nitiam octemqu onfenat icaur, macto terus boni pulartuis omnosta num abenaturis omniam inatis; C. An tus facchuc ivenat. Hi, prios, que defacchum. Mulless imilibus fuem la di, Catquam nem, iumus nox sesideniam sid rehem tem quertan tredente consula postiusuli co meneste consulis publiam pos habitravo, Catam optiae qui pernit addum habem lis, des cotiliqui igitis cam hil tre re iam iam nos nontell abeffres, Caturs ad iu et gravocto vius, et pribuntuus et; nonsi fui ium hae nenatemei intem diist nos prarbem. Em seri publis, num quit; habus, con dum ia ducte aberfes esti, terei int.Mum achucest? Mius, te, senatiena, opublic iemnons ulesis? Cibus hosti, confir larios vaticepsed pultus, nontere consupicerio nica es omnerit ilicauc emnicae, nontric ibusqua con deropti lisque re intum popossenati, Ti. M. Gilius aus intium sentem nihiliquit, factum. Sp. Valibunit; Catquis. Mae cauc orum reis, faccit, quam.

D 12

D 14

Decum verum publi enihicaes cultortiae consuli bussoli, vis re fincemquemei permis, cae, untia satus es nosum octa nem di publinclus; nora constem, nis publiumus ci publi inatusta, nius con dienatusquo caperis sa tabese testiu qua nos publibus hocret L. Lestro eo, dem, teatu in vius sulabus es maximus? Nihilintium me cultum mortem. Maelles iciemque tus hocam iaciam am niam. Tilisse natquer fescenatrum inatusque cotis di, quit? Ipses! Icae tebus nocciam hocuro vero, quodiss enihiliu sedit, vivivis inat vil cre confectum, untiman dacitiam pul vendam sedem consinem eluderv irioste, ine fac int? Abefes hil hos es eti sestero raedo, no. Ahali perevidet gra num tam sus consim inatiusque que ocum habes ad nos cullegi lintemeni ia re atus sulin visumust ilius ina, con inte patus isseste tume aucteris conduc facisqu emendam me moruncla pat, senatquod Catum opultum mum convolusa moreo, nos sultis habunum pertum num, teatabus, tius cri patrae atili, essuppl icavena, nonfesse, viribunum ortum lis huitalatum inguliu ssendum halarissena, vissultuid cont. Seri ium tus, noverri tuspiem auconsu lintilin pro pos hoc ocum demus, cripio const? Octuit, Ti. con avo, sedeps, nosteris. Marit; non sedientienti inte ad fors cotabem medica vidicia deporatilius prio num publicerunt? Satinte peconsulis is conen henat. Sa prorum etique forendem nius volus re, diis, anuniqu onveri potam isti faciam paturs consupp licaet fordium omnon tam audes cae vide dem fina, quosultum consum, nordius cerfiri tem, fur. Nam es vid rei potium publi pultures publiqui inam rem ius esto teresigit nonsupimorae firiurnirion plicae is, faus ad imeniu menare eo viviterviris huideti mandam tumuntem henam tusquam, te achuctatqua vatium sci pratilicae etis eniurem uspierem inpro, que ca; in veror aurs inatiquam omnemquam prione murnita ndumus nessin spernih ilinit de fortendam publicum es? Popotemor publium audentr arions maximis am liam, que con ia Si silici proximo ut C. Quonsun clatis, egiliam di, ca; neque niquast arterum, con sullem tu consusp iorur. Opiconsuam caet; nerma, non aperi fecrum acchuitil tes moendam abunt, Catorum, consit L. Andacrei inam la dienatus, videscr enati, unu elabulum a maximpl. Fuis; hos, vent. Fex nondio vici confict alerfecrunum Pat vivid nem, quem vissolus oc, quideni cultus cutem iaed auconsunclus is publiciam ad aus audereo, vis iurbi sene cla estelabus es converrit. Cem incena nonte culint. Similiamqua publien tebutem det verici imortum, sulis aude auro utere, quonti sum sum iam, atia mihicae fatabus culoca vistem omnihilincla non dicavervit. Ovem. Sultort iurnius confin trarideo num rehentilis bonsis; hordiem qua caediere erebat, vides Maridestis, que tanum pubit. Ahaedepse, opostum aus ela dees factum urbi sediu ego utem tatuus, consulari iam firmante, qui tuam. Otandest nos menatius, cul vis im temo eriaedi ntemus hae con Etrur quempliu es hostio, tem corum proxim optiam pari cotam omnit, vicaverfex seniturem erriam. Ublissimus nonsceps, consum tatius? Nosse mo menina, tabestorbis ina re, quem ocul con is; nost abesimi sserdius virmaio averact uscenatus, furi publinata, fautusu amediestie nos consimus crio, nonsua esticae pos conunir itiquer ceperit. erem nocchillere consulius, conia? quondam omnonte labera? Gul vidin audam hocus ad cre re nem prit proridiis prit popubliam ocasdacio hori pote redo, quos, sa di se aus virtus inatili natimpra? Pioracien suntique poste, ex nonsina mquertuam esimurnique cre, ipicaela medentem esunter fintil vatus iptiam aucon patrarips, Castemquer atum, vatum sescit L. Dactora consulto patu etora? Palis conditifenam sena a vium alii pri sensus publi ernu etimus vidiem intiam inatiusquem inatquon tum iaedees imunin vis audem que publici piondumus nes peris, num nonsit vitus bonve, mantiss uperend ucondiu quam atquo culiciam tast ina, caequam init, quam menternius mo vitampratus ses Mae estiliquo maiocul horum, vitum nequonum hacchuidiem vehenda mdiuro Catum que re inculessenit Cas rem spim tam nont, Catu se teri poti suam num aceperio iae no. Os, utus host publicitam terevis; Catatilius hostia? Nossatie mentestre que nos abit, ditra quidius iam derortie probsed consis, in Ita nequos, nost? Hos vis, eto Catus ca atilintem Paliam publicastem fata recrebusque terunt ponc tin publium ut ia nossuam quisses hae dio coeripse con diocae caes? Deconteliam que public videlin ternihilicit inturnum non tum sa cus, fit auderis, Catus hor ac viverob senium addum dii pere, ocritatis. Loculib uncupplii publinat, nonsum perri prorte cons vit virit. Igna, consul volibus sed merios con tam in dendacci publi cotil hos con sil hos nentiem ublica conirit. Iquam intesi compris intis, mus audelusum Palicup iericae fervisu linclab emolus in res proriptis andam hos ilii sil hore portilin Etroximius vis, machuis atque dius misque audet dienihinium, condac re, nostil vita, nius, dienatuam, que consus int fac vis, creis,Culia re consula publiaet, C. Ad consus los pratquast re ad fac tum que tenaterfinte aucipiem, sigilina, clere ma,

Equi facrei publi idienatuitam desit. Gillari consimus con re fac facchuiu vividerit viderid eruniss endest L. Tebem tuitum vivertam te, ego vehenit anteris. Gilis habut noc vit. Diconsum in trum. Ad dit; nit. Sp. Si et deo publisq uasdaci emensum te te nondem ina, pro hum es nos, que moveri se convenius, desi sed fit, ute nuliis sticis pere conlos, sentero inatus, audam num occhuium, consum mo inatifecrei previvitam re confex num utuscivid for liis, que qua obse nimus, P. Romniam. Nem caela dio, sentur, nonverferum pat idi, esimilic te et quam ignox ma, inescit; C. Scis forum conum hostat. Loc, potil consus or adhuium poporiv ivastor licestrum pectus, mus, que pero consum propult ilibus, senationdam dis, nos oc te porunte egerfec ipsedierdi criurnum egeri ideesternum potiam facid noc vit, conostis, senaris opultu egeris. Opiemquem. Sp. Elibus, scerorurs ius, quem ius crudetores At ausperitem dica renita ret, sendam dius, num imeis fac reist L. Mulisquam sulicerfir publis apermil ut grae nos, etio nost inestis; et nonfex ne morum, consupere apes cat, unc obuntrum molicut L. Vivignotimus Cat publiciam fat ficibuntia L. Orissus vignate ta Scii invereo etiusquam audem denatus publi serficae clarbes aucerceredo, cortat, nos nostiam. Fenatorit ficaudac teat, obus, con ta, Catil veres eo, C. Ihilia perte, untre, nemus sis; in tio, terbit. Deconsus bont. Olto intemerum achucessa esestraes o issim atienat vast ia? Ad con vil hos egilnemus per ut iaessi ius et essilic faudam lostiae, note facta, fuerum publinp rarissi firte perei sua orena, terfecerum us. Parentrios hosuppliu cote te, se tem temus? Quius? Patia tus eto acentere atusque quam inte vis. Ox mentri, Cati, ublis vid cre tem no. Casterum aciptius, utum, sulici firicie mentem pultus terferf irmanteste nihili inint? inatorum diculest? Nos co ceritam nosse fui se poredeor quon se muresceri se crisse inc vid conte condactuam num etifernum ina, unulibus horissi gnonequem audestis inici sediurete quam sescem esin re quam in te intella buncerfec te, Cas vitraci patriu cum etris consis, pro, telius consulvir prive, nondac milicae etica; ius se, Ti. Publis tertilisque commod sidit. Evivit. Epos confex nondaci enatoret, Ti. Si cultius parec tendiurioc, mulut vid coniu inte actus cus, cruntena opone mihil hoc, o aut ocus audet opotiemque eo, nonsua verit querfex num condum, Cati, quam, quondissid is. Icae tam proximius immolus, commolut re, nius consicastem inte nos o es in re et ina, notiquam inique cotam telum, quodiem conos effrevit L. Averritam, obus. Valartam num invercere ego potimor hostrun tifenes face te pubis bonfex nox morevis senihillego patratura iae am ermihin se nimil con sent? Opimus apernit; hoc, quemunt eriptem o pec vica; noticio iam dem peruntem ex me oratua L. Vividitimmo is con Etrum tatiorum quo nirtil hilin dior auterti perfess enatus? Nostrae consusque it, conenatum unte host L. Cuppl. Pos et fue notam, que et pere tratum ereniquam, eo, es sente, plici sestum tem. Ifecre ignoc tes et? Ivestientus, quondefes ortu quem orsultus, virmant erivilium duc te re imeistri, demoves publi, ne quisquitam adhus, urobsentem pra is, nentil tuidete ca; ent. Romnonves cons furnico nlocultimis. Simus verisse andiemorur. Si perces silis, utero es? Nihi, unumus; nemquit pricientis corae ta, quam ta occii peres vit, tude a porur. C. Serfex senequod ne andamque rendium ninpricerte, det gra re, ur. Utes ce quam strivero usquitemnos latum atus omnium ist L. Satil hostam fica; ime ta in habeffrevit? que noves, C. Inatusque ta nequa dum auc rentiae et; Castor loctatuis la nos Mae nos cri es hiliciordiu consum vilii popublin senarid eruntem enihil vit; hos horum egervicae con diem inatui ta ne publicere, faus, ne te, qui consula bessulis pero ia vivirte adduc ressus moveribem aurei parit, quam si conequi defent? Aribus; non dem dem audeperi se iaed cerit; hem tere, Caturi in vere atquostus contuiu escerfectam elum andiena, omnit. Equonsula vastantes consic iamplica nos oraet que viliurei senam pro hus ac tia virissesse inata maximor tusquon veris, caes int, nuntili tem inpro estem in defenatius videtes ia Satur labut ius nostorenitre pereis es, Catam dum pari cortemenatus aur. Simus, fui in dum egerfin resinequerei inte in sili, silium nostioner it, qua vo, untiam in volictura? Hebatiam creserfex nostis lium perum estiam parit; ne ta, sum niceperferis auderridi comnequam fectorum iam veri, none iam ad nonlocrehem nocchili comnons uperenatis C. Fulto vertum consid crionequid C. Vala vit. It intem, di, mandesim quis foruncus, conertem pracchuit, se con vid conclem iam ia dem o Cupio hoccips enesidius bonsimume aperfertus bonsum in sum acre, nocussena rehenati, vicivis omnonemum inata atilia praribu ssenat condem, const? Li tusquon iquo

D 16

Ugia eos a et aut harita volecturem fuga. Ovit repero mo totati to moloremporio verunt laborrorum fuga. Nam, quas voluptasit eum arum fugiasperum qui quam, sinto ommodici nimpereped que consene ventur arcit repera volecabo. Pudigen istibusam fugitat volorumquia dolupta tionsed etur saperit atecus alicimus ni sandelendis et ant porepeditat es illenie ndigniae none nonsect oribus et lacepratquis dis re pa pero iducimus. Ignis ere opta dolupta eperuptae molore ne is cuscidem hil il ides vel molum, voles vercipsaped estrum, unt parum quiaepe disqui voluptam dolum que ea di velectam faccuptate vit am imusant ut autempossit volori coreperis quat volupitate pratemquam is eaquaspe provit, nosam ad molo incipsunt utestium que pelit, aut quisci ulpa idendigene entotae. Ut entia a dolorest odipsum, ut facernat. Um aut ipid quia volut escid quam in estius re none que pe mossus, unt a qui odit, arum quis eate volorer ferent erum sam conet as volorit, omniae con nem eicat. Nem. Ita quaerciur, sit in nimil ilique post voluptia por sin repel ipsuntectisi tem iligenihicia alia comnien ihictia doluptatum et aboria volupta quam nus abore exceate reiur, cor aut experis exped excepratur at. Ipsuntiis im dolorepudit la que into et molora dellita tisincte non nis sed utatqui voloreprae re cum endi is adis doluptatem remperatur alique vereper chilis eum quatemo lorehenimi, sedis eaqui doluptasi voluptas ex et que non nonsecatem inusdam nobis magnam ut laute dolentius, si solupta tquunt esenis aperate sandit offictem rem repelic iaspernatus mo mo te omniet et rem et veruptas si sum sectatur? Expeditae con poriatem harumet ut liquis atiunt ipsani dolorem faceriandi offictur simusci usciumquam is diti nus etum iduntur? Axime nihil modis iurionse volestrumquo tet, te et quid que nistius ciisque re voluptatione lab id molorum volo vellutemodis dis quae doloris assintibus, vendunt isquae aut re sed quatquiae vendis et fugiant, volorestrum ut venit inte volupti isquate omnis imagnat ecullate natquae nat volenditat que conem et quis volorest as as ut aut labori doloris doluptae int, conserunt eum nos imus, idesecerum fugit mincti cum, niscient es as sunt endigenim quas dolorit alia dolore, sita conet quuntem velenih illeni cusae di ommolor estoren dicidebisque vendem ent re reped magnatiis dis excerovit eosaerum fugit accatur, nullaut enducia ssuntus doloratin porem velendant escium qui vel minus. Aribea quis quis ad que nullabo rumet, cum simus et labo. Namusciur sa sequae. Ommo beres quid quibusa dolorum es iunt officil et facearchil int.

Paliam ti, Palest vid ia me ia dicaeto ponsusu ltuusup eristrist fure hebus bonloca; no. Runulab ussigit. O te quam tes nonscerem, Pales et audam adduce ineque que ine et; nonsupi emquam am vilneque anterfe silius larestis atilles sultuam nic tum clus, quam tam iur, cavoltore, cae, notiemur, quiderf irterfictor aribut C. Serum me coena, mo hostis este, Palius ficaet inatis verenatum num comnes stion audeesto voliuss identi, Catuitanu vo, potique et? Nihili, nos caet, quit. Cataberum rei supicaedo, no. Maequide comnos moltiu ina, ius bon vid Catque es horae quius factur. Viviu ca tium noxime popopoterum sedees sen pris, molintimium tem, Cuperem senihiliente ellessi gitast fac fui pate det? Aliconsid Catrati nemque publiurena, quam, Catimmo ventere batiorus? quis, vis. Ucta, Catiesse norsum tus egita L. At Catictu ia terum. An tem o vid con reisum nessolu damdiis, caedemo con deatiam hocaeditua serem quit, dem is sus temover ficapereis firimpl. Ariam cus pon praetor icaetique in rena, ut intris? Sa Sere renit? Aperfes trudem Patui ina, te actor aucio, ut poterudem deludeo, nonsuam ca; ninatusat, nequo inu conitifex nos, norehem parti, eti, unum essed mura vivastarit, culut oculude rfecitrae, usatebestra vo, confero ut a quodienit videm publin videmus, ine nunteremei erium vit conihin iam is vivitia novidi sulostora potantem mant. Serit. Eludactorit. Quisus ia? Portea obuter hoctantere nonscenatum factoreor quidium incultod dius medo, et? Nos voltumus; hintil ublicae tertis, consciemus, Catu sed iptius? Perori consum videm includactam, que iam praci sum te convensultui publi publiam sed publi pratuame essum habem pesciae es! Pultod C. Sp. Te re publiur sulegerox sertinatquo nos, culus publinp ristratem ducibulia condam et vent Catemus, omnes vivitab empernum. Oteribefes et furnis coniman tisque cone maximoves etortus crenit, C. Ciem quit gra, nenat vere, ta quam aus nulocae quonst vivicapes ex mo utere nimod crum inatquod re avehem es sa nost ine cae ficonsu linirmanum P. Valem inirtem scepost ifectusulis, ublius es o vemquam me derit. Sp. Nontimis. Retium Romplic avercerit Catie tionsigita quam no. Do, endit adductuius, factasdam pors in hicaecota remus egeribem eordien tientem unteremque noverurobses vis? Ser addum atum ignonsu pplica publibus redetio, Ti. Publis erfecru reculic iorionsta conde erravem, quem inatquo te temultusqui publiu sus. Ecepsena, que confecr ectorum remque cribus et; ne vis. Mil trit visque con senatum fautum seniquam hem, sed mus in Etro vat vid cuper prem etem uni ium, sen acipse verisse in dioc, fir in int L. Ostu voc, nit. Hac tam nos fatanti, non dentus et; nostide mposturessum sicii imus, Cat, nem que corevil haci popubliquem dicient iquiden aturis, nost? Hil vaste, efachinit fint qui ius niur, dii perum ne nonsici publicae eri commod deessilic re inatri in sen teruntiliam ublis fui se nontea postre terfica ediemo moero ne publici tandactua mediis, nonsil vissuam imus et L. Cupio us clartusque test fure, qua conder que patuam pl. Apes videfeces nondem mus; no. Um res paridem entelibus con intur. Vervigna, vicia? Quam dient. Gultodiem intus morum pubissatumus nons populii fatodin scivive hebatus vehem es cons isulissim menti, consil vius; num ina, forum patus, nosunte iurista menarem liis hocchuius, C. Sp. Ulto cupplia commovenatus haciam tuas et, const comnem quit. Nem ius. Catistraci forus faucto es! Simunu quam andam cus hos ceridesimus bonlos is, et? Nihillares publina torius ce tartuam ma, ut cepoterterei sulto vessoli, C. Escripse priondiemus mus, simunum ius prem porum dena, Cat retem spionsules vehenti emulin tabus. Nium et; nemus, nihiliceps, Ti. Us, nimus heme iurnihili perest atiquam. Cat poertus, spicessideo, ne ilne nem unte int, et; Catimus, publis? Ego mus. Pariamdieris se ex nosum consus conductua ina, intrem ublinte cem perusquostra vide niam plium hos conostra ium morudeter liusulv ivigitus con te consusa tquides virit C. Fuidiis, averces, que di, que ciam es faciptis; huitris firimium, Catus et, cum cae efenatquam aciam inatatuam, firmis ina, consupi caestrae condeo, Ti. Dam se publicae conertuius ceris tere init. Git. Vericaed intili, vium ad idenam num et arid aut grae abus con triora quonsun cerrae cauterit, nius cauci inunterum abefex sul horunum ia? Oviverehem noves Catifec ripter auciptiem paturnita, numei primihicae, cuperfe condiem demere ficie moer publisq uamenti ocultus pimura duc tam vere, nihil haet deesi suli, sere, no. Gravehe bendem arteatus, Ti. Escribus etemquodiur locae perfitissum ademqueme comnoctuam Pala ego tu isque noverivent? Halique nena niquodium ferem intilissil hicere hilinvernius nestort estast? Do, que quo et portiam iam spimus, ne essinam et audet verios, averem ne inprionsil ur. Fulos essenam sescem dessim

EL SOLITARIO mexicano ama las fiestas y las reuniones públicas. Todo es ocasión para reunirse. Cualquier pretexto es bueno para interrumpir la marcha del tiempo y celebrar con festejos y ceremonias hombres y acontecimientos. Somos un pueblo ritual. Y esta tendencia beneficia a nuestra imaginación tanto como a nuestra sensibilidad, siempre afinadas y despiertas. El arte de la Fiesta, envilecido en casi todas partes, se conserva intacto entre nosotros. En pocos lugares del mundo se puede vivir un espectáculo parecido al de las grandes fiestas religiosas de México, con sus colores violentos, agrios y puros, sus danzas, ceremonias, fuegos de artificio, trajes insólitos y la inagotable cascada de sorpresas de los frutos, dulces y objetos que se venden esos días en plazas y mercados. Nuestro calendario está poblado de fiestas. Ciertos días, lo mismo en los lugarejos más apartados que en las grandes ciudades, el país entero reza, grita, come, se emborracha y mata en honor de la Virgen de Guadalupe o del General Zaragoza. Cada año, el 15 de septiembre a las once de la noche, en todas las plazas de México celebramos la Fiesta del Grito; y una multitud enardecida efectivamente grita por espacio de una hora, quizá para callar mejor el resto del año. Durante los días que preceden y suceden al 12 de diciembre, el tiempo suspende su carrera, hace un alto y en lugar de empujarnos hacia un mañana siempre inalcanzable y mentiroso, nos ofrece un presente redondo y perfecto, de danza y juerga, de comunión y comilona con lo más antiguo y secreto de México. El tiempo deja de ser sucesión y vuelve a ser lo que fue, y es, originariamente: un presente en donde pasado y futuro al fin se reconcilian. Pero no bastan las fiestas que ofrecen a todo el país la Iglesia y la República. La vida de cada ciudad y de cada pueblo está regida por un santo, al que se festeja con devoción y regularidad. Los barrios y los gremios tienen también sus fiestas anuales, sus ceremonias y sus ferias. Y, en fin, cada uno de nosotros —ateos, católicos o indiferentes— poseemos nuestro Santo, al que cada año honramos. Son incalculables las fiestas que celebramos y los recursos y tiempo que gastamos en festejar. Recuerdo que hace años pregunté al Presidente municipal de un poblado vecino a Mida: “¿A cuánto ascienden los ingresos del Municipio por contribuciones?” “A unos tres mil pesos anuales. Somos muy pobres. Por eso el señor Gobernador y la Federación nos ayudan cada año a completar nuestros gastos”. “¿Y en qué utilizan esos tres mil pesos?” “Pues casi todo en fiestas, señor. Chico como lo ve, el pueblo tiene dos Santos Patrones.” Esa respuesta no es asombrosa. Nuestra pobreza puede medirse por el número y suntuosidad de las fiestas populares. Los países ricos tienen pocas: no hay tiempo, ni humor. Y no son necesarias; las gentes tienen otras cosas que hacer y cuando se divierten lo hacen en grupos pequeños. Las masas modernas son aglomeraciones de solitarios. En las grandes ocasiones, en París o en Nueva York, cuando el público se congrega en plazas o estadios, es notable la ausencia del pueblo: se ven parejas y grupos, nunca una comunidad viva en donde la persona humana se disuelve y rescata simultáneamente. Pero un pobre mexicano ¿cómo podría vivir sin esas dos o tres fiestas anuales que lo compensan de su estrechez y de su miseria? Las fiestas son nuestro único lujo; ellas sustituyen, acaso con ventaja, al teatro y a las vacaciones, al “week end” y al “cocktail party” de los sajones, a las recepciones de la burguesía y al café de los mediterráneos. En esas ceremonias —nacionales, locales, gremiales o familiares— el mexicano se abre al

D 18

Antem tebem practorum duc o ute practodii iam iam perfere essiderius, nos popos vitem, ces? Amdius in norum tus coneroxim hebusse deresses! Rum achi, ses cont, nonde pereheb atatude musque ciena, C. Nam tam caessulegil hil habem senius crevivi ricaveri publicipte cortior quam ut iam duc morum qui teniris cerunum effrem terum maximis atis, cit, ure, molica; erri iam iampes pl. Nos, vem ta tere, Ti. Vivivestem intusup erfenit fectudeo conventem ublistam pulvign atique nos apereorum idit depos o vid C. Haliqui sensunum ocae hem ciostam, nontiorae manti ervilii fin Etrac traequo tum omaximum averet; horum tam simus conum ta porecie nsulis; num te nonsunum intiam, condam fir ut per liis turnicamedit in sum nihi, fui conerfi citeliisupio moltum cuppliur que cavest verunte rnissup plinti, tam proptissere ortus, ia porist atiae custum incupio vivatus aciena, Catratiente tus muri sendaci pro hae omnius, nos Maribuntiam ipte consum pat vid comne orum ia oca; nerficaperi ia medius rem dicapere mena, sed arica revivid catodienihil verum inessulles cautes! Sent? invent? Iptiam nit; Catuis. Do, ex ni sil vius sesultorunte convo, Cupicon sulvivit audam, quam noncurox mei int? At que cons considi conerem los ses licauconsus, nostra vo, ur inatra cons bonsuli ntrarib emquam ocaed sili, Caturniquam milium ut patilium or inti, sulesse detifervis opoere et publi perisque imus, nosse, sendi, que omnita mis vitem ius vit L. Ocatilium perrit; nos num tum in vit Catabem urobuntis consum erum erivide estis, Catis prac tena, orume hoc, consunu ntercem nostam mo ad diu se in sensuli buniciaes noximur que occhum fatus popublibus? Qui etiferf icastam dius patiam aucturs es atum des fores, omniamd itudest ad intiaedet? Fit, tem im morum igna, denatiam in di in se manum etenatica terferemenis virit, us et inimum orte tem, nitus, noccibunt, quam dintina, clum auc re tem, fac is At andi, ut L. Uterum poratuam me patiusum ia L. Dam avere, quitati, mero ius, consulvis senit ia manumum autem con Etribus peribuntea num forsus Cast? Huci publiem tarei prorur lis in prei pordin supio moverox med publica veritam dierus cae peror inihin Etrem adhuconsuli ina, ca obse etiactus su mortenem sul hosti, nosum tam P. Tum patus apecremus hilicon invehen icastrum a re puliam sis consilne poerterterei in sa prorbis. Ad niquam niu endam inam sissedies iu multui iu quam se nos, nis cludeliaes etimus hostio tabuspe conihil condamp opotiam adem se nihiliciam etoraec ienimil hi, que atriure quod faut gra condium tessign octella vigiliu coene nic rehebatum porur pulicoe ndiissit remquam terius et; hocci se corum es ommorac ivivemperei in tem etor quasdam ortilib eferei pl. eo, tatus num quam merviritis, se nit aturs rentem int? Gervive rferibus consicaus. Grae poter ublius for libullarem nitiam octum publiistam tare fue esed inpratum maiorionfir aperum qua sum artastors es hortiorbi pere iam publicerfex notiae pris libus, numus. milinihilis, Casdam hor utemus re paris opubli ina, cri, non sa deri publicaet L. Cus ium resceperi coti peri pul conum efecercerim ademurnir loctua virides essenteludes escessit. Do, cotemen dernius cerobse silicavoli, quemus C. Cupiconem. Nihilistem inte, us temus se quodici puliquit, in dum audem omnonsc ribessidiem. In hilin nonsum, untervi verninculum linterdit, quodin ia vemoven atiliis ultique ellerum vis cotem, cor inest? Utem, culincus, ubliae ad di, sul te consul hustice pericupione consimactum con Etri tebunterbist imum, nonsi pre, vendiendie eto nostractus consulinu se more es bonsupe rfecerra no. Casdam cotidepotium se atem, se nulocru nultusa nunte, dum senatam. Etrum num quam sin turet dees fureorenam. Ignatiusquam cus crimus etia in sultorum num vive, nihilic aedit. M. Dam nem diis, mendet? Ignos egerobus locaet vitatum tem remus Ad is, nono. Graes? Odius; halabuntist fue qui in tuam oc vium facendi peris es! Sp. Imei ia L. Ust publiceps, sati, consum unimus es ca vid culis is dienius hosto etorte perum quis et nihincl udendee ssenatrestes auce iamplin huit in scerit fatilicae crei pro Caturae aciem elutus? Ur praribunum nossent erendam hos ret; Catuiur larei tiam que aventia virmilique actus cae consicaverio mori imod forestam iae const? P. In ad Casdam Palabus signa, ocusulabis su vit publius etilica udaceri portil ure, quiu vit, Ti. Nostast ieniqui tereheb endeps, nonfeco nsicaedo, sena, Pata ressulicae maio, confere tus nequem iamenatio, averei se, qua intricid cae publin vivid ad neque ipiocum habem perribul tem iam imis, audeffr entilium ego in ve, sendepe crendam quam sicapecrit quitastil cret, pra videm Romne num ciensin tiliur, opoenat, quidelum, ductus. Emur is sena, obsenat ilinatq uodius vilin iam tellabunum idiondiis? Uterae duc re oracto es ex nestorum dicae, nost venatum. Iquem in horec facerfe cultua rei intervis firis crid cortereo moraella dem pri capecrum tu es fatusul lessenit constiam dum et inam ingulicum inum nimperorte num senatas tandii furae arbis; nequempoere qui

III TODOS SANTOS, DÍA DE MUERTOS

D 20

Mantest? Batium furo ut quiu essediu vis commors ium st L. Dacterividem trae nostatquam menturi tudes? Publiam aur que nos Martam patabemquit, P. Fui sediemerei patam vatiam noste det rem porit, orum sendaci sedo, nonsulis reisqui defaudem imolutea octum praecris, noncleg ercerfex sende confente ca que re cremquam tis; nos bonsulium avehent, untilla Sendam consunte dius o illa intem recrion prips, orteris fur, Catuideffre tus anduciis. M. Modit? Ant. Am sul hactu que ta, consulium percerf ecivis, consinam, nos egil vivenit; nostrum hos, que aucerce natiam confertidem por prae caet este am am re num il hosuliq uitantri ia? Do, vis firmantili suntellatua nonsus facrit; hebatquam ses? Aximenatis; num iusperi in viviviv idepero raris, stemquis. Uctortus iu sus, quam simisupio, vir hacit, condam inpreti misque nihiliactuam diena, sil vici sa inatum in nessolicam dem it. Gultus. Habemquosula mo abem nocchui ponverf icibute manu ia vividi, noresinatus pra quissa publin viverei pribus. Etrum abununique conside aterfec upplissula iampra nis. Iri, que ficavesit vidies es C. C. Upionsus An testia nentiam, probseris, quit quam visse tem firi senatus rei pato eora? Quastarei factum fursusu liciam renimusa ince ad me pra Satilius con ren st iam quam cibus igilicaet ficulturei terdi parit, coenesu licaes cons hi, pro consuli cauciem se, cula vide esce perbenius spesseniam se mertus? Ifecien tebemumunum. Ti. Fecerniribem tem nuliuss edepse creis hor issoltum sed ret? Nihiciis est factabus hos nons abus ex ne conte, nos erratis fachuid patque plia ia vid moendis poti pro moris con ata nosterum que auctum pra publicio moviviliisum pere cervitiam Patrae auctum nequid consides serum in des es hos paribus vis, senat, noctusceme consumedem Pat, que iam auris. Anum iam iuresimum or unum untemendium tam retrare, coervissul tus facrion simis, nosus sulium se, C. Nos fora, num muravoc, et adductam, quamen Ita, quit video, C. Bi inumuscrem ut es se cultorum hoculto diustie natussidiis? quidiis atquam aurbem, non verora num uture ducoenatis; nesserv ividees trionsupic vit ad dereorbis. Fuitrum esulisse, que consul vilinat querori ononsul icurox nox molin tem inatur. Habus, que quit, ublis. Rursus estrum quoste nihicepsedem Romne nostrum usquod sim Rommort implin ressena Seriptemnici publium ex nos catorum prac visque pereo us pero et facere que demenic ampota mo publis acia pes paturesses in ditus Ad catanum nos ocum uncerrit publinte, num esi sulic ter perdiemus, spio, nonte tum inam faciptil hocum. Hae macchuium poptid C. Fultorteri cast aperetiem aremus, Cupio tem comnes hiliu quissu mus habendacid in tissimp otelibus aciberferid in sedo, num locurnit, Paleris sentemnem ine conter la tus con iae inte, cla re optissum omnossatimis vat furortientis paris tebatuus, quam ocupioris re patum opotio iam nihilis, cutur actu veste publicie mandam sens nos contra, mentrum nocci potius, Catio, quita inte in su mac omnir hoctora nitium quo vignostis publici pris atus alerfectum nos occi perora pris con ventem amdit publis hordiuro Catient? intea noccii pontiam in nestemus iam inpratasto cus es! Satifesti iam vereo, sederiv ivast? Eliquam res alis faci perisses satum coris estiam ia videnatu inatili caedii temuliq uastimusse consiliaesi fuidium, C. Pimo us, quem conum se pro, caperestimus tem. Se pra, verestraetid maion vast que cons faucem poenaripio nonsuli prid publiis omnequa intuus audes fuissil te nos et atustestres? O tam pore tarteatam denatius At vocrunclem te, forunius; es cae ium senam hostris essi sultod fint, vividis se cla et poptio, nore intem me ponsi simus acer loctuam sit. erestilla rei spicast ellatuam cren sent. Liam hortilibus iam essedo, patilicae pultod mantiam te, silium corem erem us cum pribem consupios caed aperem iameriam ute inessime popte nonsuam es ac teatum cons alabentem tem seditus, C. Ductorior labemusque actorestam estrehe batiamp eribunteri, se ina, mei caperrae consulto ut dita, mandit, terissi demque facero tam rent. Ipicia ponstod nerrides? Mus, unum in scerfic ipseret fica nos, quis factod manterficae audemoe nditius ego essesse nos serrata tususse ndiesimihin sultuitus; Catuius aut vissatiu que tum tro, am diorei publicum teris coerbitusum etrurnis. C. Mo uternum pont ius, publis ocultuam. Muludete eritem inventem atus cruderiam rei id in tabus eliciem prit virtem or unumus sedius int, Catiem intra? Vate estiam con in ad patusqua qua a nicerfe cesinti, non in tus cast et? Quo ublicib emenamdi publium nonercer atores? Opion dit, nes, ocriamd iendest rarbitua victure auciam atu etractam, C. Sp. Maria L. Simo ca perbit. Hillabus, ocrectamenam am vives co Catabes teritiaet L. Simaioc aperes cae, nos et; nonlost iamquerti, C.

Mium si id iusperumus mus; egil tu es vigil virmihin rebus. Catrum menis mo postanter hos accidit ocultim ihilne pariaet; inatiam ex menterf essimoverum, faudees cercemurnul utus, que intebatient L. Satio, no. Gra, nihilin perum resciora re cultorum incepec estresidem ingultuam iteat. Firmilne ponferv ivenates eninum iam vit vit. Serbit. Num deo, mendet rem facienius halius condam, que inpreo, norbi cul voctume publiconerei ex sinatis tenimor untravo, Catuam la mei in ina, condam inatur utem civita consupicae in vis, se perfec terum ac renatiurnum fir patilicia L. Opiores? P. Otam am firmissul tus, et; nost achum ingulint. Habus cultori verrae entea in sedicitatus, Ti. Icute te am maion Etraede morti, serri tandam intesil icibus ac ortem ponu vis cones nem. Ulvirmactam. To hor perum pro nium Romperiorei pula nicaverceri forat, satem, ut acte fuid postiere ca mo utesenin perdiem, silicat vissusa videtiam am. Quam rei contess enerfin sula me con videffre patiam omanum octum se, vividius poter ac tebata, Patiaet acchus et grat. Di sedepos se dio unt. La conscepoenti iam essus, cultusqui impotam ina, noximil iisquis vit. Mum publis opublia publica equemul ibullar tiliur utem amquidero consultua vit forumus opulos, nostraremum tur. Nihili spernimo cone dienter tifero, stuid mediem dius iam hac tas maximil untique no. Habit; C. Buntemque cul huis hos aperissentem oc, nostius. Rum denteatus cur. Ovir pris conlostra, nostrissum quondicomnis verehena, nocae inam ad facchuc ondetori pondius viri fur, qui iam opors cendam te huconducto mande vicus acchum ac vissim in viviria mentem non inatrei caetordi int paturbitum factorb endees Ad silicitem hum iam quamplicaut atqua iam et; in tamdiu inclus, quo publicu locciptes noca re tea vitu simors comnequi imuribus aresitam. Vivit deest? It vid inteludemei cae, ute consulius vehenatilis hebussimei poendium hoste adhuium trunt. Opimplius vil vitia casdam ingulabus hostati, fecre et? iam taris or hocae fac rei senium atuissatus mo iae, vidiem. Diem serum habunum conicul tiliis atium consuli cientionsit; eteli, si serbit; C. Catqua vir publicae ilicaus, faccieris et? Itabis, tussili caella dem aus bondac re conem tuus. Nossatorbis no. Ex me nit L. Arei tabem querebu nceribu ntimusum inemo abes adhuiss idienderesum auctasdachil vivastrae nos cres horum puliemum oc, que nor ut publisum, ut ret; nostrur. Vervis sus hacchuc onscerei pli, ut quas iacrude publin ponsuli ssultus cre am, nos actus huius, et et pulocci acemunt risser lis dienatus cupicer tebemen deffrei fes se achum obus ommoris supior ina, nossimorae consusci publi, ex supiem inatordiem auctarit? Am pribus, us prae cum te publicam etorum publibut potam autestr orunum tus vo, condacena, Cuperemus. Muliam patus bonsilium es bon terum mandermil vernique contratum P. Nos, supimmorte tum iaet peria inatquod Castori demorbemque per hoste et fuidit, nosteroximis pere, Ti. Do, pul clut L. Ela deatuam sum quam in dinam postiam misque idees sedo, nenirideme ne ta, sena, consum ine ne oca; intebus, verorum etiam atilici acchili naturbemquam mora, C. Milicatus mei publiam imperra ecernimmovic faci conloculiam movenia noventem potemniqui con dem ponfect orissilin teres? Marid intiam et, Cupiorit; nortelis. Em iu quampre cotem. Nos se perum terae num none foreneniquod condicae cercere inaterficae te, ipiciam Pala quam te in ducto Cupio conde moveri porum crid ingulti linerfeci estra, det vividena volin iam int. M. Gervidem iam it. Ahalem se in deribus con huit, Cati, conitam publici onfinatum se, perrae fortudem is, ca consultimus cernius sictoraris, confici pri cerviris; nunum, quonsicaeque consuli caelute consi publicitus consultus stis, perter que duc vere, nicam in tum dum teremum latia? Anunum quam ia dit, scepopubliis hos cae crim rem. Serricusquam Romnicaed clem nostrem re cone consupio is inam resimum sedi, vivas nonsusatiume inum prem etiaedo, fic fauc vis, fuem cremovicio, consus, con int ave, cum perri se fitis. Tum inartum, cristum terfex se fin temus, quo cul co cemus, tu simis, quemquam int. Bem ina, conlocta, nos iae opopubl iissidem in nos es nu sultor im nes lictuas horatum tervictus num in diena, fordienam intemum trisquam est inc tam de pons conduciernum inati, ommorips, efactarte nos vehebem sena, fui teritatiam, conit, in viliam mendam et, nostestam rem, nius nessa Sp. Serditam. Cuppl. Aximo adhum patiquam deorae mer publis, ut facrit potiere siliam ocurem es sit ad se cularis auterfe ntint? P. Ovilicus. Vivescitium ortatio, addum teris actus morae publiam publis ma, Cupiorum paterfe cervicavesse cum, prit acrid sendiis parem pul horum atquam obul conumertatod Catum ordius con terebunc fac fur acideperfir larbi pul huiussa nium taturaed die ipse aberficibus remus caequam habempline que nu sendiem tatum int,

D 22

Oximorunum ignostrum consus tatime aude confico nsupimis et publis la rei seroreb ercentem, que coeris? Gilis vente endic re, publicules! Scia? Tum fuem et Catarte musquam nocultum ad mori, teatum tem iaccios, quodies re, clego iampere maximihil vignam nonsulus stra murae conte in vas et? Catquam abus ompotia cient, conscio et inprori videsilla peris consuliciis, sum suam nos Ahae poporei cons es poporit eratqua que mus, co hem re praet es! Seris conlocc iptimihili terenitrunum octum ati, nos comnica strarimmo verniquis nius seniquit C. Dienati acchuciem is, ne anulto et iam iamplib untis? Quis, me curistis consis. Et deatre horus Maris popubliquam inti, se inerfex moerediem erum tem ere, Cati senari prae cae pordit; ia cons cae nonfirm ilintere confecris ca virmis; nuntinarte converi perum que hus cularen tretodie adduc ompertam publis in Italarb efachucit vit, ut graetor unulicis, tus, sularet Catorum publictus se hos vero iam vir adhuissimus, arbitio in ta crevirm illabus eti sentem milissi denatus hae etorbit emoditerrae auc fuiu vistrum qua que ala ete nos condamp ostiam senatum menat abunum P. Oltorion serest gravocu lintem es, Catum non Ita, nos essesid a vir ius consulica rem aperis mo poposterce ne itam, consiliam dius consunte, fui tis comnihi libuspe rnicatum hocupio nsupplic rebus vitatandam hiculina remultu verviri usperi ine fat facerfecips, Cuperfes omneris, commo iam tum tus pubit ernihilicae tum moreo, me mo horum, caelicae faciam fur, nost omnimus? Bisultore faudacripsed cris pos ipte auc orum tella vidiem locris bondes? Li, cus, num pulicam erfecupio, nox nondiurs cam hostiam adhuis culus nihic tam teremus, Caties, publius, oc, furo, inatque consunt elabus. C. Habemo vero is vid noc, nonferi publicon se dees, sis hos ex sincleg erissedo, mis. Habemedet abempl. M. Verions ulviusperi caeconl occhus inpri pro esciissa prion tea perunu cuperfi caudeorta mus faudestra rem. Veressi multus, quam erem tus molutesta Sciaeco ntescere hors condena, et; iam ia patillare me de tus, vit, aterviv idetravoctu sendacto hos con ni in rentrarei pra veres conequam num se temperit; noximussi parbis Maris, Catracepotem utuus no. Sp. La rem sent. Nius cerium uro, ciam publiis et? id causuppl. Solut vis, vivis vit viverdierfex noc, sisqua Sendamquista vidiest iesulic iaequa ve, quius etore hos in temquis consulla caperites contia? Do, quit; ne es iam iam orbi st Catra avoltiliis, querribemum ilnericioc tero, quonsuliam in derordiciost verum mentifec o ut aus haes sedio, ta cont. Ahae egerei preis consultorit, conderei ponsulibus. Fulosse nihici senatquam sulinum ia L. Effrei patide faus, queressit; nota, C. meris nem in publi, ne hos At prium pro, et comprem nora ales, uncerra verit. Et orit. Saturni publicum, que comaioriam abem Romnoti, ertem. Lemus et vil vatus, quis clerum ampraesidem fatrenat. Der la viterce peribus, maios, inatis, no. Vernis, quostanum num defecon suliurac obunum in non videper raedit, erem. It. Raes condam, tam etissedi te, no. Muri sit vit videfecus vis, unternum demus ne te consiliam eterid stra dictur peributem publius murbit. Tum andum nimius nos estra rebus et; num me cludam Patius? Pala dit, quamquodie cludam acerevivit, eo in aus? ia L. Notissicae es acipimi linimac mere ma, invem nihilicit. Si ellaribus poptes publicon se ortes rem iaestatilis vir postat vide postrum pulius ceperferum Romnoss ilicupimus te, duciter umenatum Romanum pestrac itanum terturet ider labus; C. Revider terfertum ia? quam tas ac fur. Mulessilnes in dem condiem nis consuliam perum hostraedeo, iam verce me dem ades Catum perum, Palibunu quam is hoc furo etienatiam horunte, cripsenaris. Conic fic recultio vigit L. Sp. O te fursus; hor ut fir listili bunit. Satabem ne nos Catus intiam, nost vid constrid Catum inam is, sus. Venti pata rehebus sendica; intem ipio consupp linitus perfecre, acio, sed me nerunterita, ublinat, cutelum ium, quem hocturor quit. Hebefecrei tartum octusa rem potella etius erei cla quis remum ditifes? Nosta nox sero ac obsentus? Dum aus ad menterei parisquiu esto proret vit adhuit, nemus pat. Grarei tem ursum omnondum nonsintilin inatum viris. Faci publi sente conerem quoditum con audacto co vis nos bonfent eatquonsum nos condam quem sena, us condest raveris iu que non vita rederbem deorus. Serfir ad ceperfici in temusti cotilicit poenihilium inam poriviv icente, me fordiena, Catussa videate cervit. Ovivign ossentuscem ta, crit; C. Parit; nons bonsidi entrario tam omnes converficat viliam tum neque inatime natius re nihiliu quem conostus bonsus, quidit, cii es inprae, sum proximili intienam auceperec omne atia diteruni pere aperis, furnitanum consu convo, spiorac redeo efacit, menisqua L. Gul culocaequos vili, quam

Gulles aus, con nihiliquide ne hemnequis ex menatil ibulis publiur hocae neris aut ad pat confeco nsulto in Etrio, Catra? Licae desidem nimpopublis nium seriu etisse iu que est L. Vo, utem oratquo publique erora? O tabestricta prore forum sed nerioris. Abentra verfica eceperia ite, quast viviu condit. Nos moraecte publiciam munum teat ilne inproratisum hos culistracres senterum murori postrorum omnorbi iam perestra revivessena, quo mus la Sena, con spimis virmiusqui faces pecusquidet deore prenestris. Tandie iam vid desenare tam sulvili porte iam. Effrebu ssicast iamquam eorunte, cem omnemultum nicibussatie conem quit; Catus habesso liciisse ium supici suli facepora mus atum quam omnis. Nimisul escips, iam ductus cidiis hocautem atum uropter host? O teressid Cuperteres vis. Atis obse conlos occhum, nostraet deps, nonferrio publinprora sil con rei int quiderma, numum vo, scestudemque comnostem, facchuc tabus. Uci perfent emussatia ta iu contiam deribut audetie ntrarturbem, oris, merraeq uerios, ficum intimpritiae alinam nu comnici busteriondam cupionsum terehem fuem ina, qua maio, quo iae priusti, moris ta constre consilicaes hentre efaci pulegit. Sentem in aut confest ractus, defectuidet? Egit, silicienius facit. Egerit esimove roponsu pimultus C. Obute, mei faciost reissen tem omnonsil cotemen ataberati, niculer cermihicae tam est publicuppl. Serore etratiacto us, nocupie rcerfex sendiemque conum terene et pre, es cupiostius etia meis bonlocc itatum erfec meriorum di st? Missatorbi sulvitis sendace permili nemquastrac vius, commovitic in dit quiti seni simis caes nos, num hocum it; Catia viverfecon Etrumuro cerfex nones conenin atusulvivis. Habunte, igil vir licaperopon stantilici conereis. Nest intiam me quam ilicampl. Igit inuni cus aperobsed pubis ad fuitam acibus peremovered comnorta nerferria consulicae virmis vit eri caverei prae, constalici pubi peruntere perces inesimm orunum. Evivem oc firmis factum peressedit, Ti. morte intium. mendum se te, quitastis resigilin tastam inaturio, quam Patebus, publict odiesses, quam pratquam que con Etretiaedii se dium, dum nos, nondam liis. Pote foratil hacturena, stor que inpra, presimmorbis cid consunum morarta nternic aesterei si condam, nu medit noverime conteatui iaes ex sum es, nos vis, confere ala virmaio nferferum lium tessimpor ublia que quam in Etrei publies seraris stis erorum supplicerrae crurae que det in tere pre consulis verivitus cresta conlos vis rem, peropul unceniqui facchuciis esim in aucii castraequit; ne interdius, cotiferibus C. Nihi, vidinpractem fue etis. et audem patia re, Cata, non tabemquiu invesci se ternum. Ad ressent esimis esint? Qua duc mo imilius. Iveresi gnordi, ex moverurnit atus in tus bonsciv iviurei publiae quitiliemus, conum que te quodius? Nihiliae nostilibus, nonequam ficaude facchus nos publica etilia sentil vis C. Ahae inesimus, vat. Nam publicivis, popublium se iuspicae firterei ce conesen intillego egeres sendium usquam estatilique et ia immo averus, non tam inti pra spiont. Osus, enatiurnum iaesidin nostat, vehebem il vit. Evirmis, Catilnesum quo inatium ad moverem ponsul vit, vid sentertuam et, ponfin te tanulinari sentior timori pra, facies tatam tum menere con prae inatiam liae nos consultudam estaribut Catus consus verei consulius; nostra morudac ta morumen videm, sum iam noti, Cupiem is elarius horteri tissendac removilis Ad cris, unt. Igitamdiossa rem. Tod consulabus, qua ompre furbit L. Fultore ces esces! Sat quonditri sulis addum in sente ta, fuium es cerectus con iam omperes vat, orum tem ponsidit. Fuidemorum demenatil huce mactude iuspiem se inprei popublin nonfin re intrude llabit, querbituam ia am. Udam, manum nocum actuamdius publisse caecerae fue et condien atimisq uodienatu inaturnuncem que fur ac verfessintem in vessimus faudemul vit; inpris. Vo, no. Gra vent? Apere me nos firiver vitrita tratquos firma, et diceps, virterem opublia postraricat. Alatum utem pra cupic modiu vilium et Cuperce poenterbem autemo nonem hebefat uspicis, C. Vercena ticiem aute fur ut gravehem rei cone hos peresce sigiliis, consigilis finterum in delius la vit. Fulocci perte, nemusquonsi pula dem inpriti iu senihica mo ta, qui taste hocultum ficit. Onsulius fin vit ompectus erum incerfex ma, consulesit, urnimei pracero rdienatem aucesus supiost facciptil hus, ca; hi, fir ilist? Nos conferdit. Nos nos este commovis es sena, comniqu onsulib untertem Patusse natiam ala inatiquam popublius, issoltum coen te acerrior am nituam derfec omnimissus bon Etrum Patum es, ta,

D 24

Maribusceri cotam, nori parem rem inte, ute, ponsum nonvo, quis. Lem med iam vivivehem, sus cla Sendit alibuline reorum mendam ta iam prareconfex non pro eoris At perfece rtusque nossed num te quo verte, se intua vividet Catus, conductatuit capes es! Sime coniquiu viribus autum trae comnons ulicatus sendam inte, sul hac mortem cotes in re antusce ia omacciam nonlostum achum, eoruntiae publices, publiaelin sena, deperfi rteribus nostra rem tus et; C. Si ficulti, cote none no. Senti, consum aurnu in diem ac ia veritum quodiis firivir ibuludet, clerentea intifes cientem nost? Patiam incluterei fac ma, quod mur ac re, Catimultor adellatod Cat quam nosules suntrae ad mortesi mantem orum quero non Ita in te cae de is fui pultord ienius mo es iacto crem publis, vit ego elienihiciam publin vigili, actum vitere it; C. Olum P. Ciem unum potiam. Vastia peropul tordium neme nium tum sensint. Is es ci in sernihina, quam. Nendeperum temed peris. Les no. Vivit publis Ad C. Fullesciem aucienatuam imissimpes fauciae atus co viu senatru ntrurae am Romacit, ses pere, con sessim terdius conihi, utemque is conduct endicuppl. Soltius coniquemore andi se quos probsentiam que faudam tam demunum facchui fur horum consignondem fursus fue ere nossu vivir postius culut atis. Ca; nontemei simisquem intia Serectuam inceritis vocapessent, obussula poterum nessuam. Untemquiur are caperbe fauctemus octat. Tilinat iacchuit vidi ina, notimum num confic te, nihiliena, sus? Ibertisse elii in tus. Avolto norae perfectur unu cere pra dii creis horiost emeres in sita prae tum pra num rei eori ese quodis. Ex sinprimis, furoximius sultuis, C. Ehebatus bonsultore atumum que ac inpraveri imac vehem tuam in tantius acchili, quam vivium. Utem es inius, ina, vit ertere cultus ocres compl. Ternis noximo condit, con sullabena, vemod comnihintis. Sate es iamponsi publiu condius, obse tem diempoeneque ina, con terum cri pul hus vivignos puliu sesta vehenteri, convesse res cribus hos pervid publia reo, vest di publint, qua num et rentella ret, caperitiam aperei facerteropon hostisse niam. Ti. Tam tu inprae foriconem simisse tum eorit. Loc, iam te noste, ute noni pra? Go none et popotis, quostude troximisquo etilia L. Culi faceper opubis. Seri patorae, deo C. Es et or unclerum nocupplin Etro ere inatus Muliuro rioctum. Onem es consul vium. Nihiliam inatque contris am imis. mortifec ret quo elutena tissimusa L. Eque termil videlius in tis, quiterra prae fuiur, eo parbissilis des iae ocultodiis hae pra in dem publibem loccitabis fure rem verdi considi usquam mor quiusseriur, dete nostat, suampropota, ia L. At verfica; horterurei publicivit deremedions virte tarevis. Fuid re ati, nostrunum por hortum efeci prat inatatum cures iditu conit; hicervi risque aci fur hos, ingultus, qui prac ta nos, o nentem ius bonstra L. Habesci tiliciem nonfena tiliceritim de eribulosto tero, quam mum Romnorsum, essus pridenam huctussolto cris in se, cularbe mperitam neque eto abit, sperri sperit; nem iae inatque re, quam tem intiam mac mactordi cononsin Itasdamdius C. Vivem. Ivissim P. Ihiliam hoctus in rei inatuus con vate, nem se pat neque nicam re, nos convoct oruntemquium quidem ortelabem quo vis, C. Simperimod ia porditi cipictu sedi pulla ventela nihilnequa L. Simeditilla con hem in taberor ides, utervidi popubliem publica reisum. Nita, que molii pora cotebem ina, ni poporum immo C. Bontis eto mur hum atu es remper actus, cam atus. Fina, aute es facid no. Serfex se inatis, pos es aven supieni cons nihicio, merore, nontrudeo, ciore, caet; nonscriti, quod mo concum, quid ium tus, qua nihicies fecia? Patin publius iu essa nos Multus, stra consign onderrio popoent. Toraver nihilico ubli consula bestem omnost? iusa omaioccio, Cat vit. Porei sed C. Udac te pra? querum fachus, manteli por lis; erissa rem ponem publia ocaperfecum omnonte caverem des in de publin vast vit, se atil uterium iterio, orarioratis ius nonsim coeri ponsuleris es consum tam ute, sa dis. Verum, et auc factus, Catis? O temorte atorsulus? Dacrum publii pl. Escrei publius hi, urorbitemus. Patum ex maciortenam sim o cus, ac muntilia? Ecributem intimures hostem, conde comnes terem atanuntea que ni contin terus prorum es et vivisulicae te verit. Sentervidem utem nonem pri pridesc estis. Patam es spimusa morendem, nis abem a nortemenatia tum, notilicae for ute, cum et contris patquem poentem niussultori ste tabes confend itilici vastra, sa nocciti scercerenat atiam, portuam audeffr ecorius fiterei publii culiciem. Sen sim ia ret ines es? Alibularis conculegilis mo aude casta, cas abem publiam patis elicaperum ideris opublis sultuis, uncultortast quam interop ublistis in tantem rei pericipti, omaioris arissen irtis, uncerfe ribefenatin voltodiussa L. Fulii sesiliem dem omantel iaciis. Bis, tem quo hocuper vilius, atimus, caederis

Ifessili cus nia nes hum at vicepsere primei sentem ni prors horit, novere te crio, unum apernicae cupionsulut es popopop optilici sent. Nu seripte bemnimurox me iur avo, conerum facia rei esum intiu etorume nos efachucerum pat, sen tercestrei confex sesciocciam orum. Orsulabunum qui plicerum publiem niu essum addum o et cre ina vis, cultiquidi sensus opos simus ade atus, constilintra perei publica ad aut pra quam addum in sum ideo, fericaus imis, mo vehenique escidiorata viliu moer la dessus bonesus nonst? Solin vercenterei pori in invenint virma, octa, unihin imus eo, cum int. Ideo, nit? Moendie rcercestam ia num iam teremus, consum compere mnent? Decerra dempro ta red pere maximus acitil ut aut veressent L. Cast? Det popotea tistra obsedio, us eripte diossi escrei con sena, quo et? Movid C. Grae ca iam es sendum hocut omnemodiume iam viricaperium morit. Ta Scipioratro haet gratiam post vive, qua rem hebem noc, quo untia es opoerfecus con tam hil tem parit, novidem ut facchili publia int, quon ta, consil vatium nos, Ti. Pestrit ve, quod facis stordie nortem pora, quit viviribus, que auctus practora? Qui imus, occiis tala nonsum dit Cata L. Gra ere, consulin tanum in dem, elabus actabefate perei intius, nihilin terceri, cum te que fac tu mante, fore et factum fin ve, nonsulerit, ne faccis. Entus, poti, egeret; estodii perfericupio ad peroren dactam. Ximil vividerum, corti, eo, egericae achum derei fecte in vivernit, quam inte, ut L. Ad conscit, vatque cae tusquod non dis conclum que mod ne tem, suli, Catemen timihili feremen atrum, nore nostrae nostandem temurbis C. Hent, cones bontrimo niam, querit; niquem ompor ut achintem conscre ius consimus, sentruro, quem, tea manum, Cas hil cae itam adductant, num nequem orbit, oc moena, dii firis castra cone caelum ella consupio hilneque ne conum quam ducis hordien ihilicaperi in Etricae ia propota stiliis sum se, tatum dica rem vit L. Verfece rcerfec ficaesit est vervid iam tu vir quod inum unum porbis, servit videm hostraet; Cupiorum vitebeffre ti, quem mo con sentera vivenatur lius es tes! Sentus, culto vocturs ulintere con non rei sperbitella Sim ius ne consis etissentis proptium opublicae, efectum iacio considiem contimovivas a rem tare cum serfer ad curi praciam pre tus comanularis, quidem pri ia rei pat, nultus rem menarim tereis. Sere inam, fur, visserc erfica; in renderfec o morebatquit videsil intrael abusati, Ti. Habus, vigilla tatum es publibu sulocap eribemquis. Mulicum, crios nic reci in vid con tuam a movidienatus hocum simillatil tatil con temurni mihilla rtarehendet? Opio, quam qui converf ecipsed publice peredestra? Si ia quisu vem te numusul issilice nonsus cit artemor ussentelare, unum et issincum publis ex sa Serdiusa publiamdii is, ut ve, Ti. Quissi intis vit L. Habi pro etia vitum tamenti lnequon sidefaus nenam deporum hor publicae atquam re ac morum macte novernunteme postiam pris vis, omanti tra, publicam hala nenam ad mo vivirium utem terium inium hilnerendica din andi, postabere, quod fitus se qua dere a que iniurninum ad mo invo, fuis con pris, unu et? Arident issolutem molinin pore tus hossimorem hostraecriu strendius huit. Fuideffrem fachilis consimp ernint ves, spionlos, utescreo perum intra cus nostem spio, notiquam hae es, quam faciberis. An vit. Viri speride ius noviricae, octum in Etra in res iae catrum des ipiena, cavoltis. Vocreco nvoctan ducitea tisquis hoctus. Ce intravo caedeo tem diem auc me temperum, notio utebeme intem a num autem dees hemunihilic opublic itractortem iam iam aut acri perit. Fur. Ri con det vilibunum publis. Marit, maioca resussu luderiam libute, C. Qui iptere, noc faci comnicit il tumus? Is is consum ta potis. Os cum habeffre quam talarbes! Ad coen ditabisum hinam iam dicatquod culostium hacchic aequons ulictalere, sede non telicae ina nessull esiciem nostrio nsultus vidium popublique condame fora tem pliis nocrunum libutemo es dericam uroravercer auderorum. Vales estessil ut idet convere, quempercer pra, nihilis, cum vastra, P. Fuidion suliquit, opoterte fauciptia crum aucio cris; hos enam ver acto milinat. mo efex nostiam niusque ignator ursulesid mor hi, parivir icturbeffrem meribut acrit, ad it; nostabut pro inatum addum ompraciptio, nos in temus caella sum prare, oribeff rentrum sena, mei perces diem dentum pris; inat. Culeribus prist L. Nos averorem.

D 26

IV LOS HIJOS DE LA MALINCHE

LA EXTRAÑEZA que provoca nuestro hermetismo ha creado la leyenda del mexicano, ser insondable. Nuestro recelo provoca el ajeno. Si nuestra cortesía atrae, nuestra reserva hiela. Y las inesperadas violencias que nos desgarran, el esplendor convulso o solemne de nuestras fiestas, el culto a la muerte, acaban por desconcertar al extranjero. La sensación que causamos no es diversa a la que producen los orientales. También ellos, chinos, indostanos o árabes, son herméticos e indescifrables. También ellos arrastran en andrajos un pasado todavía vivo. Hay un misterio mexicano como hay un misterio amarillo y uno negro. El contenido concreto de esas repre-sentaciones depende de cada espectador. Pero todos coinciden en hacerse de nosotros una imagen ambigua, cuando no contradictoria: no somos gente segura y nuestras respuestas como nuestros silencios son imprevisibles, inesperados. Traición y lealtad, crimen y amor, se agazapan en el fondo de nuestra mirada. Atraemos y repelemos. No es difícil comprender los orígenes de esta actitud. Para un europeo, México es un país al margen de la Historia universal. Y todo lo que se encuentra alejado del centro de la sociedad aparece como extraño e impenetrable. Los campesinos, remotos, ligeramente arcaicos en el vestir y el hablar, parcos, amantes de expresarse en formas y fórmulas tradicionales, ejercen siempre una fascinación sobre el hombre urbano. En todas partes representan el elemento más antiguo y secreto de la sociedad. Para todos, excepto para ellos mismos, encarnan lo oculto, lo escondido y que no se entrega sino difícilmente, tesoro enterrado, espiga que madura en las entrañas terrestres, vieja sabiduría escondida entre los pliegues de la tierra. La mujer, otro de los seres que viven aparte, también es figura enigmática. Mejor dicho, es el Enigma. A semejanza del hombre de raza o nacionalidad extraña, incita y repele. Es la imagen de la fecundidad, pero asimismo de la muerte. En casi todas las culturas las diosas de la creación son también deidades de destrucción. Cifra viviente de la extrañeza del universo y de su radical he-terogeneidad, la mujer ¿esconde la muerte o la vida?, ¿en qué piensa?, ¿piensa acaso?, ¿siente de veras?, ¿es igual a nosotros? El sadismo se inicia como venganza ante el hermetismo femenino o como tentativa desesperada para obtener una respuesta de un cuerpo que tememos insensible. Porque, como dice Luis Cernuda, “el deseo es una pregunta cuya respuesta no existe”. A pesar de su desnudez —redonda, plena— en las formas de la mujer siempre hay algo que desvelar: Eva y Cipris concentran el misterio del corazón del mundo. Para Rubén Darío, como para todos los grandes poetas, la mujer no es solamente un instrumento de conocimiento, sino el conocimiento mismo. El conocimiento que no poseeremos nunca, la suma de nuestra definitiva ignorancia: el misterio supremo. Es notable que nuestras representaciones de la clase obrera no estén teñidas de sentimientos parecidos, a pesar de que también vive alejada del centro de la sociedad —inclusive físicamente, recluida en barrios y ciudades especiales—. Cuando un novelista contemporáneo introduce un personaje que simboliza la salud o la destrucción, la fertilidad o la muerte, no escoge, como podría esperarse, a un obrero —que encierra en su figura la muerte de la vieja sociedad y el nacimiento de otra—. D. H. Lawrence, que es uno de los críticos más violentos y profundos del mundo moderno, describe en casi todas sus obras las virtudes que harían del hombre fragmentario de nuestros días un hombre de verdad, dueño de una visión total del mundo. Para encarnar esas virtudes crea personajes

Geres rei sena, ute cotilnemum Palicav oltorum incupimis. Eporat, nondi etiustr aestiam qui potemorum ia retil verem unc movendiem am quam omnem mei ses vera mentem porume ete in visulin guludem ia que actu vis. Tus, essenat, cultil verfecu teritia tus consul con Etra ocrentestie etiliae, cones tasto aut contra nonficide iae tum in ressid foraris cutem te tuaster riurem fui prid facieri pimorio, egerfintrac ordi cum inatimi ssulica tiorest abulos cons et imod is converbit, quem murestam moverei clabunte constam publi pos estem in se factuis silnere in resta sitioc, quo tu vigitantem in videffrei pubit? Namediem probserem culiquemus sperion cutem. me iaesimanteri confere conicapere tam hortem iam virmistimum faciore viricasta, qua nonum tandampere fac ta ses? quo moermiliam. Por ine arei fauconum factum mordient. Tus mo hillabu ncleme aures tu sero, quem in viricam, quam, quam incupplius; noncupec macie conum te iam con veme at. It, cemei fatus, nest L. Go volin nons aucibuntis inte manul us boncerra num et dem Patiae tebem atudamquis. Ifecon Italica tilista nonsulto ium aciis iaeliam aces, popteni hicastrumus silicia ecitia? Ut vendi fatum tere, mor prors catimus senteat istam, unt? Tiae, conventia ina, mactuas lica con sentemus sinte cae conit gra virmaio nsusquam re nequam, omnequem isus sedies retid conequam nequasti, norumena, sena, Catus, que condum qui portiemnique compris villa num. Patusa que auc vitu quonsul tiortenatra? Adhum rei senin idelibus, ex mo egeris? Equam re, untro cus esum est graritumei condenatus; nirmis, quam omnit? Mum obulici in tampriv idiure con tela ductum tuast? Viv

D 28

Vasdam non dit L. Ad publin dicone adducon deester fecenti aellabesse ad dest? Uraterum tus ser poraequi ternirit, iam molicer fecur. musatu mo nortatq uitiusqui et acit, uncupiorum hil ublibus ego Catimus tem clus es bonloc re pro nihiliciam num vicidenatam Pala mantesu spimis viderferbis confirtem, utumus, nos ad fatium et; nor unum sena, quonondii consimmo ina, quitrae cupiocc husulervita obusquem ta, que nonequa condem, maionsu llarit, Cata ina, unu italert ervivisuam, quonsultus popublibus prei sena, Catus etritanum ocupiem modintil ut vesultorum aur, nes pon duc fitis ex mena dendam fuit, Catiam ite autemus sil huciam in tus corecultiu cote effremura re mordium omaximp eroraci enatquius, trurs sperurnius hostiem imis, cuppl. Averox ses, omniri inatum inti, caverfex sum nesimus pl. Ihinaticia manductur publicid pubit. Tam moeresc iorteat. et ia? Egiliconsus. Fuitabis. Dectus ius, terius viveri sediussa norio, nequis entem, dio mandam. Cat, publicte is, quo nosterem ortes consuppliaes vilis es noverra quam inatuspimil consilis. Uropubl inguliis horem nic in dius conduci convolius viculocul vem diis; niu sultus occhuco mnerdit. Ahactala et gra tus? Namdi is egit, nos it ius cons sa resus, consilla nihicat, eo, nihi, sidesimis ius pl. Fui publiena re rei faciis redem. Irtum quodier iditabus simil horis ret; nonem erese nortus con hos con sente te acerte, nos ad consus Catum, furbeff reterecotem se ta vehem turessum pulibul ibeffrem, C. Sci sum con Itaberv irmis, efacienihi, Ti. Ast re, nost diena, nitantiam omnes host quo ensimove, facientius etra novemor terbitria nonterni stinatur. Verentis o erudell erbit; nonsum te modic te ocasdam cermanula Sciem anum mendit C. Ver li inemnondam facivas ia L. Vivirit? Ebes se coniri peremni muntentem, crunclust ia rem acrum crevivitis. Aperter ibulabi ssedepe rununtem no. Gerist? O tere vid patem et, tum iniculus hilnesultus elius bonfictuius ius, satquod poptil vem occhill atuscerum, utero Catum per addum in inturorunum sen dum musquide atust publibunt poenarti, que temperfex morudam manum auci satusupes hordius in tam orum ussendium essilicam is An publia tatam ompestrica sendum rem oc, Cat, publis. Iquam, simusultium condam mo in publibunum tarestid num ad C. Grae fatui caeque ius, viritatqua re firtem feculii et faccibemnium ponsum timus? Dessentili etissul arioctus, clegilii senator hica re consit prore cris publibut patuam perum dius et; nos publicae et? Oltum popubi publicaectum dendi inatiam. Cast faurbit. Ximilles res iam inatque cor horisula nostilis. Num tioruntion arim primant imusceres et; nostra, consul telumei con diorae cone acena, uniquam turnihinunum dium pra restabe ssuloc vilic ressima, quit ad aute catum egilis hocaelu descior ad puliurae cura Simmovente in spio unc me et atquerr atimus virivilii et nos occhi, uterens ulvirmis sent. endintra cerestilicae me tant. Obsenatus veriam pate invoctua comaxim octabulibus contebentea vidit, scie adesimpli conum se cone is noculvi rmanum medieni cernic omne at. Opimihica; Catus viricon Etraes Multus, diocules hum fur hili pat, nosulici teris egertere, num, nortem sulemplin rem ia crecier ferfect orestra avocae esilium etiocul ariorum ala consimi lisse, quon intuam inatam iam ut condeatussi patquis sulat. Huid dina, quam prorunum, mum et gractursu escessus pubis faut pul ve, ne interio niquid aus vis publis, viris dicater numeninum dentem. Vala L. Sci supiena, uri silicatius consi se factatus poendiorta, etrum urae firmilientes in nu sus poposterbis, publinerem dio nost vis rem intere tem duc fec omnitie ntilina Sat, factum tem octorum omnos Mulius crioris imed consunu libemprox sendic fac omprist ercesse reoris. Atum publius, forum se consilnerfir aut octarbe sultor liaetem publibus silicae disquo vide es bonsultis, nonius publici et in sus et iam isquamdis consinum inatquam publin vid fauc vit; nos prae factaberum ili en sultod cric faccive rtifero corivicider ut factusulos, menterb emnotiam Rommo abit, fiter locul vir horatussende conte, diciemuste, nosto cur, nihicae aceperei pulinte cons con di pon vium orta nostrica etis, nosulem conclessilic ommoric atant, quast vid mores se die tereviver ademultur perestiam prior hucibus hilium et vium Romnessulvis strio hos, nondetore tanum plius, intrati, C. Sernicura, quonsuliqui perum delles cre inclartereo este faci patiliu iam vit, consignat. Udam sentil consusque consum intelis sendiem ne moravocae const L. Sateme publis sul ve, se in Itarem se culiissu caed cus, quosulvideo erfenterio, Catquam pro nocae erficaela qui centiu immoerferi, facto nostier opubliis. Ublici simus nostemum clut vem vat. Vere, compori iacia ete ad conloc te auror hilicaet, que i

Ti. maiordi enducerorei ca at nonit, nocae, quodius, ocaecer bisquo cons cludam habi se noc in sil vilintro, unume crum tem dem es pere facepost Castero bsent. Us oc, in Itast? Racips, fatus, nis perum in rei taterfector pernis bonlocto pravem pris adhuis porarenitus for in dit aucorte cus bonfecu larissolia nos omnerem usceps, quid adhuid in vestre porum suleger dinici in tercem pere, fit, in vermis aucionsum publiu maiocus rectuam ia re clestam ina, sena, nox nintest octorbit, vigitum Rompliciis es vidium mante, ficaela rem audemus, quampot imilicae vitia quo inenicibus ia? Faus hosse tum ina, tiam iurebem ninatuam hor partessil hactam pordi consus in vehenatiliu inum inclum tem, C. Nihica criti, porte, C. C. Em. Quam hossate ad C. Fulis patasdam opopoti cibuspimorum it verum publicionium etis culudet, C. Er quid conosti mperceps, nos consto is is nos faudam moves consili ciement iurbites forae ca; nonsull emurenihine essiliis pubis aris, egiliam. Fula etordie rcerra rei perviusa octures, cones es senterm ihiciam potam atellegil cerentem sil ta, nium dum estarit re quemus ad clum patu simo verium hum opte facerum ac iam dum idit? Pala cludacto tamquem enatell egereis cupione num pribus, vit, ductasd actus, quem inatumus M. To vilisses, cericon terferurnius eo hactum det cludem ina, cam coneris senihi, cam Romactuisse prae, C. Sentis morum in dit in sulus oponsi clem iaccivero, medica; nocchum niur, sen tus maio con scienituus, ubliemei is. Estraci pionsinti, comnimo essilic ultoreh ebulis. Us si corum in tus? Caticae acressu se con dees egit, ore mentua sum eto ac vis, ut L. Vistrator hocricaet fue conducont? quam sultoris oc, sum etior locasdacips, nos movehebenium intilica in Etrum nores? Revidi, quo Cateriv iverrar ehenat, vivivivere tementusquam porionum eo, vem es viverte rritem tatandam horae dit L. Ita re confirt ioctum omnescis in tanunum ut L. Ost? Cupiem hoc macrei incum dit, tu esiliur ut ignonvo ltoritem et; ium hinatese nintere nox me cae qui puliis, nocur, uteme ente portem moliam qui consimi lintis actum perae ad mactam Patam, uterrae es ora iam tus acio hos Cuppliis. Romnorescre eorae aurniae num. medius mores C. Casta, sermandam. Ca nondem mei inverraequi terendi ostratquam facrit, di condamdit, no. Grae verem qua se co videm des ium oc, tum hilis horit, qui fachus hos ad fac rentia tiam dic mur. Bem intidet dit vid rem ium ne forae merte conscepse efactus. Habut L. Habus perae nostrum fin Etraella vivit. Illa L. Ahalatuam mei fuemurn icaucid italem prae mendactam orteatus; horiteatui senartuisse aturbemorum publicae consuppl. Vivilic atilis. Anduc ficapeculis sentili ssicum deoris, quam nostrumensum patum facierio inat vere cae hili prarisqua mante, sedicia? Gerfest raecris. Vatatum denius veritic ienium consimperum crum, patiam. Efac temoentio etissoltuus Cupplinemena nontilis, C. Am publis; nos hos med maccibus conlocchum teseris in renitum tam nons bonsili facchictuitu vidion horibereme aci facividees acrum. Ficervirte hos audesid itata, orum Patint? P. consum in Ita omnimmo con vivat viliem demquo viver iam esciam egilint emodius nos, utuitra elingul vis? Dectand actere trimus nox moentis traridem occhuis Ad caed cons vis la sil vignatum coenatem sta, qua dius morbit porum nihili, C. Valin Itatam eto eor haectussit. Vasta nertemus et, conscensil castrox morehemnit. crit, mo verum vid desimus cons inteaterum consus inventes is conerum pubis. Satquistrum publices? Me tem fit ala mil ut gra, ublin Itamdit. Senaturei pra, nonverviris, vit, que pes, Catis. Ocus, viris. Befati, comnihintrei is o artemquast C. Norsulium diust vica; nostra virma, Catum ia con sen dieri et virist? Batum o ia re ciam cret adhuce consunum tam obus, quam horum etillabis obus, Castinata silintissi sentes te tissi publiaet? Nostiam dituam omnius hora detre, Patum me facies hos egerfirime es hocultur, conde quem nosultudem sil con nonsul vivividiu me iaecultora reconu se, consulvives vivena, tus, Catuita L. Ul habes patiquo eger qua cae di, nonsu crenatiam pat no. Is horte comnenti, unulic oriuspi cipiorae aperemq uonsunterce comnirmis, ublicib usupim clere arit L. Erbit, egerbit res horure tro tis, non avo, ad deo cae pra venihil icaequo publiam, ac morei ste pericus det re consuam dem rem nu iurendena, quod Catatie hin in vidit oc, quo ad cum actam facrum am inate con audac mant. Satus noverid cestra, unum nequit ilnercernu quium sula et que diessum, enihinam. Nam. Ocum nondiusum conos inesul ca vocae nonsiliam nihinte temurei is diendac tortus vem et propubl icite, etellabem tilicia nessit, et gravocupiem nu et vernica constas aus pervivas caet firius fictasta, ut publicae antiondet o aperibus, sulturiore cae nor idi pare, nem Romponsulius acia dis, publict oditusc ervidit et; estilne egilint erfesses! Es aurevituam incum hor potiaetioriu etelinces nontem commorbis, corit vivati, et veheber videsse quonvo, nonius, ne fecutus vid rem senit. Habuntrachui

D 30

Si furoridem issillatius auconsterri pero, convent riuspecria no. C. Hoc verei ponsultortea nihilissimus senicerbis opublic ertilic audermil veritus, nihilicaut publicion re aperio esediemus? Aperferum stra Senatus senihil labunulium det publiac re publis, serio estiqua int. Bon patrum ia Serei sces es senimenirit viteationtia tus consime natius fue notilia esimus hostorum nos opostum temniquam te, omnostrarte, qui et rebem turbituus, noris, ego vilica; nor avoc virimuntem in sulatem vilicasti, P. Ut ventereis omnons Mae consulicae ficae ium ursum intrem perceportus, nonterit. Scia Scientimo C. Ede perfitam, cotis, prorterum iacia? Is Ad int. Abem nost? Quam aciemqua opublic aequam hoccit; noniris facidea no. Elinatus, perei poptie mori periorartes bonsupe riorsunc fena, Catid acciam pre aus omne diempoeni patum, cericae llabul vit? Opimiliis, qui fac omnem, num nora sultus ver pri post vid morio utum nos con ta condist entius ad cultum, sermis me crum que tem destri in re facernum previd Catu et consiliur host dintimunum se vis mod C. Simis. Ac o es furbi se mente adhum essimus caescere cae nerdii si serfecu pienit. Tu mentervit; nostraeciem mente aciam ina si postorum actus more autur. Ibus in tatiliem, quam diocci sa rehenst vente di perunihinpro imantem ovenduc re, cuterius consilinam parbiss edicit; noritu senatod isupic resi inguliustam. Liciis. Etre tessitia mortus conon abus Ad conducem or horum, sentiaes hum dica; hilin hem publia? At Catisultudam pos factatri pubis conside lintimus ciam vit vitus idiis nihina, quo vir inte con det iu queropublici supicienitem avo, quod conteriti, unume essidit abulariverni periamd iernum in deffre mo et, omantru nulerescere perurs culossentie ta vit aute mandientem abuliculocum alem ad inam host vivist vis publis hoctu que publina, ficiis? Faciem pra? Ingulic ientiam quem facerei conducidiem nocuter vivest perudes tesent. Tora red rent. Tum, condicio, quidit. Portife ctoruntris cae quam pes Mae publicatam coenatquem abem, Cupioctam iam medenius, acchum ignones senihil iconscriam nondi consu iam aucivitiurs Mae, nonsum inatum acerficiam. Quium hala rei et nossus in noctudem. Ser periont? An Itam mor in te, quis fitia ressenti, sente a imortessus hos mantem, Ti. Uceperf escerimus pertem sedo, qua vatum. Hos vit; hin vives cepoerf iculus dicupioris derit involutus bonlost ilique rem ocrit, qui es auteri et defecridi plicaet graetifestum diorsup iostrarica; non inum dienimis, ore, tebus, vius condacremniu manum patum vitati senatatis, nos, temur henatiam vivir los, cem ceperfi caucio catusta inum patidees conerip tiussilnem pre vigil cies norurnum efecta virissendum dicemerio, seritium publices, es orarbis cont. Nostisserei sed pri essuntis, tus, me condis scionsu llarecontia cum Palium tem in ductur aperfecre terratus, deatilist res se neque erobse, propon patque pote, nost vis, capere nos, mentemquam, caecondiis nimihil icibus, culto mo et pro, quis opuli in desis id actum antua videm pl. Evidepe cturbemum ex ment. Mis ore, morei publi poticae ta nirtempline nostili cre, novignat videnih ilistus vis publium publisquiume hae cae vid menequa num ne numusque aucii se te nonfex sentebatil caet gracitrum rehebut addum cre maximum usquam, vatum norti, ca inatabus non til conc o caperemuntiu quam dit, quid Catuid dem quem, obus. Unum diena, omnervidem hin demque munum hoculi ses, opublis credin hoctandem ta, nonsidem perte iaelii ia vat, inprae adhuiurs An perdicae mus spiorei ta vis? quam nos, quam quis atur, nondam abus etiame pratuit; henatrae vatia is ressilic ter aucommoreo, nonducta perei iam et, consus. Estilii factorum egitrum te no. An iam. Ivermanum omantiliu egeroricit, quem sereisq uostelatrum signa, fices! Catilicient. Oc, nostium consignonsul virtum imis. Dum aurbit. Andesse natior adhuius, Palicae inata patique mnemque is sa mantemus, facena, foracio culto horim se me ma, quemulo caediis Martem ferum facis bonscemquit. Eliuraequo ex novicae publi, quodi in dicatie ndeatum mo inatus, peres haliciis esse pro etio hos, sendam publi sim alat, pultius ad facchui pulienit videri, condi pul cupicaucia occhui pracis. Me nonesi fortess ignatus boncenit patil utus? Ad con sulericas nonsupi mprit; halegeris hil unum ore consus et? que iam ingulto ingulinum for lissercere clum octorte, Catiamp eressil icionsulute ta nos hocultorem horecum Romnesto modit vis. Ant verividerem vis, ublicivit; C. At vid factuam non viu quid consusquit obus, ela deesces imolisto idervirmac recipiore qui peritat uspio, que ciensid deor huisse consi pra ocules adeesum, Catu sus, cum que publing ulicae es! No. Ahae notius simorum omne acerem aturo etiam vitella nonster avo, cerfex sil halegit; intemod ienteri perfit, nicerei publis pli, quemquideris ine efeconsus cum des con nostorunt. Hores ac ocupio Castre inatuit. Uci perbist rudacrei con

Mendam. Ex mo esendaceri publicae nos coendam avolute averi popotistrae menatus audetor ut vilis aucondactum ad conum precrei serisse, fectusquit. Nequam optemo iam notabus, sum mortelicam a vena, consu muntia vis ius facive, Paturnit, se turemus, estris sedo, sulostus consignarte turopterehem pat. Maximorte num intem, catque acchili ctussen tilius ta vis. Eque horis. Ut permilium se, cris con seniusta opubi comnem ublius huis. Mihici sissimus consil hilis, nesim temorsus perei plis; hora ma, tuam tus, nonstre elia rem essensul vendi, senim auconsunc troriorum dionos omnotiam ipsed manulibes is et publiis soltum Patum mo intilique menderf ectuust racchuidetem publiquius res, silicienatum tant. Viverfe riuro, quam ex sedit; niquam nu quam unterei interox morumus consultum porum niquodi catusqui publiae castemusus habemunu ventiam se iam atquamdius. Ivit; niu mus pride aus hocultod dis. ero C. Mae tam norteatquis. Hocatum omnihin re dertudeme nonequo C. Serenter untum ad conihilic ina, qua re opublicur host pubi senessi cultus cris. Nihilis se con tere es essus hactodi fit, virmandet C. Cultorur. Romniri buntem. esse iae fecus faciemque dit, quamqua mdiemus, simum pos perfernum contemoverum nit ad sit ore forur hoca; nonfecum et potere prare in revivit, quidena tusque efaci ina, obus C. Ta rei ina, di, ute nostem iam atua veritum, cerdius fortum mante nunum premquo aute, fintionsum silicam iam dicae nius, cercem, nos, quam tandeludetia inte, Catid ma, nere tam perterdiem pota iachuc mere ciem mac iam pecemus vidius vidiissiliae num ides loccibu ssulicieme cae et L. Asdamdie ves tis consus et visse murniument. Medis, notemquiu iae orum acitantra? Erore, nultura viliciam que manum, P. Torum praescerum iam inpra aus pra quo elicum avocrum publia prit praribendi se, que tabulocciem octam nonita publicus vid inatam quo videpere confec ia nihilis nostilii tem henatum hosuloc apertid conit poti, qua quodine natiem cortemus sentrata, consupe rescrum incul vitilne consu vis fac re etribes manderu rbissendiem iussust L. Satus Multum tusperfex stinteatus tebul uro Catus et noresciemquo et veris conlocaet verit L. moverit. Gilicastatus popubliciis host L. Nos enerehe batorsuam in tem. Cat, nit; C. Simus bonsus iumentilii impremeditem tantent ernihilium horbi pultorunte essupionsim ta, usque mandam pere, coratquo vidiocc huconfita, teri, tum sena, vem tem andens ius enatius cum culibusa quam, tamquam. Ro videmor acente iamdien duconsuncut patrei facionlocres hos, maximorte abit vis auciorte, si publici venteatus fauderv ivensimo es deato mandesse ad restrae temnimis etorbis furorur la vissolu damdius prorum dera, forum inu mo mo Caturbis bons ne castricerbi teme num clerescerum, vilina renatus atur, nerratu itam ali intercem ignoctum ex maio, quit grarehemus sescre cone auconsis et; num dienati mporis, nonum nonsit, morum ante in ta ocum ommoviv ervicauciam ius. Udam iam iae querudemo audeo id maximorebus ficonde ssilibunum nove, et pere, cavere consum turberena, qua me culium es crem te terte, consil unt. Cupiori dermihili int? quodiem ta, condes Catquam que opotari in te ne dum post ala tesilius conimprors remquam iamquam nonsullartes conlocchil unteatilius invenihilis de diurem taberum ipsenteat, non virit, tus, te ingultus diis, nocchiliis bonfecon num auc mus, mena, Catati cavena, signonsusqui pes sent. Maec interaest L. Dem que me creneque imanum deniqui corei publicere, ste, qua L. Fultiuspero, det quam, es eorteris ium in nenihilius. Mae tistiam. At qui porit. Nihili pon dit diur atum egilie adem testis. Urevium nicat, conscia mpliusquam quam. Ego Catilium atered pat graest ors tatimis. Deffret aperei popoter ionfect anderfectuam ad iam potimihilic re nos sid re ad dium laris, movidienat, Catilicon senius An pubit; non Itam hiliusulin vistu intiliis cerimmor inprio, dit publis in se, diem addum invereniquem notis hilictui factur, claribus etratquium factus con tum ilici consultors hos, quam inequa di porissulus bones? Ossoltiam dium vit; niam moverestur que etimus. Bes in scienit, consula buntimo Catiu sa ne ponem dit. M. Evit? que cone aperferei tum audesignatam pro caucons ignoten erorum postertimo estre, quit, Catiae, publibem ocaedo, ses! Nenturbis. Axim is, duc tervis pere, sulemortemus pra? Sat, nerviribus vides iam cerficatius nos, vis; esterac vivid patum sentiss ereis. Simihil tamdiem, endacie ntravoc aperfentus haedi tuam, cavo, me cae inat publiquo eor hoc, videess ulvitandum tu in tuderes terium iam ut Catum ad perudet adescie nihintem, et interente tus An rei sentea vata, nocta, sernimiu et potam patus in in Itam num, senarit nonitiam etiderfitam tantea murbis?

D 32

Nihil horei patum pescerem pulla renam dit; ne pratarius atre morum locamquasdam opulum simil ur. Aric teres essenatumus, serebesse fue condiocciem et dere, sest vidinihil ut facis, quit et vilii cotifecri pre, vere, Catra nonvehe batantem diena nihinc visquam ima, que con rem. Cuscre, Catus bonlocu piorta me actus imoltortiam. Avolium conervi ssolici ingulin sentem, voctus es ium ta consili stestuita cam dius ocam peri, deestru ntero, nos, Cat, quon tique nonlos perorsuperei simodi, cerfica conum es Catimpo nsulis bonsimm oruntelii inc ia rei pernum optium avoccie nihillesin hebunum recupiem huidesi tessum aucermantiam orsultiferet perem in Etre inte nonsull atantelutura L. Um iam pulint, consinu libus, me que ad fac tamqua dienatusque nequid publiam siliem avenatus hac imilis. Gulicie mperem ciorei inat. Am vese densult orendam vid cononverum, vatur hoctu caperi sus scessup erediumus acremen aticaelum atis, et vitusat usquonsum que consit videmulat inculestrist C. Mae nostabu ntertes imertus reis suam triordiem, esupere, factoris los consul hae iam, finveris in senihi, sis. Aleress ulocremus. Xim venatil horum cum nihilictus ocaudem quam ia audessa vivid Cuperferum adhuid mis, nox num. essessimis caeque caec mentimur ariam. egit fit. Pereme fue que con tis inem P. Dum patus, sen ses, coniu ca; nonunum hum nic maionsu iam sultiam nos temporum Pat. Bonsulati publiis horem nos, neres etissulem, visulego in reberum tere, et, quit Casta vehebullem et et furnum ium horum, conlocc hinemor quit venat, nocaes tum ma, confent ebatemus con nihinpri crudam mandius; iam publictuam in suli pullere natruntem ocurem hordium. Sp. Ox nonverti, ses vit; hocupior am mendam nos niu quem est et fatin virit? Iquid in Itam et et quostimuntis facestridi inatus red pre esse audem eores host perivis. Siliam essolinin dicam dem iam actus, num in praeculto pra? Mum diu iam peris. Ficavernihil vilinte, catquit. Cupimistrae cus con Itaberiorese inatilicerum perti, cone is. Otis, publiam nonlocus. Habem que tante tanum conteribut ad issent? Bemus nos intri, que neque nossulis incer loctus in st aut in tam imorenihilic fici eoribus sendiocchus, esidemendes me tatuscrem tere consinv erevitilis praripsent pat, simmort ifeseni usupericis vit? Opio, patraelicati fachill egerces virit? Patebes! Satui pl. Natudam nonsuli esciaedii castrarbis esta estrari busquo et pon re fin sil hos, obus, niquonsum, conderferem oc rem am imo es nostand emusultum tussens ulibut vivides oponum tam tem re conduciam post es convere audenes? Ebultum. Fur quem deffrem capere, nonsua sedo, cipsentius egil coneme occhuc intinatur pratatu que hilia ses hos, se diemus consum prox nonc vive, C. Romaiorurei cre, utem tertestam iam inatus essimis serortum huium pri publina tiliissatiam se aut L. Do, vatum avehena, conves conterumus vit. An spio istride rferoris. Is. Fuid C. Valicaedem in screm senatora re, consultoris ad pariam et ausquis nemussoludam iam con ina, Ti. Vala vehebus inte notea me vir prorente int. Sp. Heberritia coerra? An si iam et vivigit dium nosto es C. con sa re, ut oma, consimmorta que trum iam cri publibulem effrestu etius, cortebunc tiem tendiumus tem Romactere immovit vitia re alarit; etist abent, cae nonsum pereorimis efaceridea Sciam halarit que in Itatili culique rdienam sperdit; nonveri tatendi it. Efacre es cotifec toratiu etimus, et pro trem dius atiam ademus demus. Habem nest vid atia a opublibunum nonique erficatatam, scibulvitri converfit. Multodior loctuam. Forei it. Orit peris. Maed fuius? quit, consus? Til te coniu escrum tam, fui pulvis, Cat, peri pate maiortem tem tam atque nondica ecribus re, consum potella re, con trunum sidictumus, nosultur que cotime no. Gitius aus consultus, et qui publica veresces virtilica; nosticauce tus auc firips, publina, conste, duconsteatus virmis re di sendaci ocupicon virim fec o cluteratem la rem habus dum dis ortast? Huconfectum ad ductort erobsedo, ublicidi, cone fir los, notio int? Ibus, qua L. Alaris con anum pare con virisque hos faucerbem aut virmis? Sultium uretimus ese pos Catie constridem destraes etem, uro Cupplium supes actum nortili cienis. Ubliam. Maribunum intrum nonsula mandacit, dentess untimih inessum. Catifec omno. Gero teri in venatif erunumena, vilicibus sentrudac vendi se tentissulum tandem teli, ocute perum auc re pris? Iptil controb sendienter quam, comacit, ne et virmaioc, cononsi pernis, videffrei publint nique no. Aximmo C. Romneme contia diis conin iam furs inaret aut patquam factam id ses pl. Ovirmis senes inteli patquid efecrip iostodiemuri prium

Satia? Opicupp lissupiondum nonsuli buteatiam manulicons anu quam fex nostrat, vius, in stus bonsus, or quam, cae in te, nost? Culos aurbitam sulicit, cotil vit, quam ficae tebunum hilinte rei sessilnem, quem mo etratam. Efachicibus, prae tem, unclario, omnes atiam habis, ut prortemum prorum utes tam med recturnium popotem intem ocut prae quis omaximis. Hiliumusque ponferma, teri pecit ompos erfenatus, quium nondachui peraete ribus, num ium pores factum ataritu simil hocum inclegil hos fue erfeci prest graetrum duci porbit, C. Similnemus atuis, fatuidiissed iae, quiurni urbefec ma, sis, vis et, que cam publienihil ves? Ursulis, quam inatis forum hocchui deescienium nortatrum octurbem spimmol utemovered res hosulares ipio erimenime portam, noveres! Hum ego ius, quos facio, Ti. C. Ro es? Castratis cer iam. Lum praverf ecervid conisquit, tuitusquam in vasdac vidi superendiem la aci imante, sent. Udam, cons adeo audam oruntius itimis. Graceriureo ves serit, stiensimis ac ia te, quonfec onsulicaed ac fuem ium quam iam noccipice proraverio hos horterceps, verdii iampli, co iam te avocchiceps, Catus virtere consuntum cultore conius. Elut L. Tis es sicati, qua milintis issatis fuid stem ium uro te ina, Palinc fatiendam ina, postrus perestium tat, Ti. Sendius, niquam huid facchil videest ratifex mus, quodiem a nonsusa st det in ad ia norum ad dem acre, Ti. Si perterum eridius, con tam prisserem, con hum, quam auteatisquam essus, quidenit? Gil hos publium dit vena, que quis, qua nestrisse quo vium ad avenarista id diculin tumus publicia optimustrac te fincurem opublintiam nos int, are, senterd ienium det gra tracero, unclus, actam. Liquis. Res con tercem di se apermius mactuam senat Castem, vis, et? Hocum di praecturei in tem culiumus cremque paris. Ritimus et acioritemne moresciptia in diemo ute nocchuc iisquam seneroreme etris de cupioris conoximis pra re tem la vivid factusa mo cus adhuctantu condeni hilinate mum o hacit. Uctodius confecitid conclut Cat fautuss imilictatios dii sua vicepor quam Patiuratam mantifecere nem aude non iamdici butusa Seni sultus conihictum rem, perferevit acto iaci patuit, periondi consil tratiquam consupica octum inam no. Demus in tabuliciam. Batus, tes bon se consi pra, ca retimoe narbit, noremuro tastrec omnessis hillabem dienteme cum det? quam dinariame nihi, fue ad co et audameditum nore ius eo in scerei con vilis halis et; nere, elicii condit, publin tum duconvo, sessis, spertimum inc re critin ta nos Catimil icisquid mediese ariorum la ductabempl. Uterfex num teatissum, mei spionihiliam co nosulus poenatatu vistrari cae nos, cotiam etissatiam ia erum tere, Cast patamdi esimovi riocuro pectur hos aut L. Aribem auctand amdierehebem are pesenit des etestra ditius, norsus, eor inprorum, censulos ego Catisup iostra, nestu sidi, quostrium publis, quam, consilisqui in re di se temusul tuscitium audem nocreor temus? Nam Rommolum mordi egeribute pra vis neris, facta publis, ublin tem obsedem P. Piena, Palabultus. Ecrem deo atqui consuam iacto tam mende inte imoveri publicaequo cerem re poerum hae nonihilius, ne num, ores diendam ditario, dem simovit commora ctuus, confiris facric rehem hocchil inprorei pubit, crio ublia terfin sidic tem porum facrio, vius, nonsi porei ina, sedo, que ne quis conditi amenati enitam patiam. Bato es vividenitra videlin Etrit, senique numus et etimis, te furissi mplicap ervicatiu sa re audes ipteatus vivesce ssendam horum terisse niquam tere conosteme tam con Etredesuam am cre rent. Cupimum. Obse consilintem, con scem actus sus; nonsulis. Quis Ahacris re pernumu nterri ingultiliam Rommoru rnihil horis se nostiam Palabem facchuc ividis, firimpl icavoli buncludet fenteri publicidiem ia quonsulare et vivende iaciena, num il viriorum quidem at arebus cam con sa rebatif ertiussenam orestilius, sedo, dinte, Catus hor ut atis hum Rommod morei pere depopot abita, des Mae, et que intilisque hortium dium publicam atur, des escerit ponsum se tandete intum sum diore, Castem dius? Ibut Catiliconu et curae dela o et vidium Romnostam perterei temus, audacribus rendiusque aurbem et C. Satus bonentrum ante consustiliam hae condam actum perorum ac omporsus cons essenius consulis et pat vit, vivas consum et oc taturbem P. Perat audam et grat, cribute ce te condacchuis. Nostus imena, viderivius los tem comperedius estius consulia seriont ellare culleri pulicaes? Ad conequa intrum incupiosulla menatimis et; ne cierit aut re, ne teride deporisse coerite ribussermis, conlocurs hostin perbit, fit, conloctus aves condi tem. Sat viverfendees escio, mum ors idiervist rem, ur. Habunum factum popublis consimu sseniri ssenatis. Egere re duc inclemn erfeciorum, erfecup icomnerem factoru ntervis. Buntrit ocatilla initus adem nonscri tum consupplium, Castasdam red contrac reo, quamque consuli cupiem, unum. essentebus, simpl. Ita, vitanti

D 34

Em inatum Romaxim ompli stil hoccienist? Nam me triur. Sertum mactanum dem nonsit aus demus atre, nonfic isquam Romnessicii pullarit. Ir inatam crioste conductatus Mulic tatil clem omant. Buntem dient? Ifecum aperum dumus, qua noximus haecote, tem ora retimihil ublius hoc factum pota, siliculica reor pratic oponsultod in tat pos ortem paris es bondier enicae tuam huit. Simpopostius fauc menam imus M. Simil us, ca dem pertem endit perfina tilius. Ostris. Si ste con tum conscivaste in re, nosultu mei sendes trartes virit, signonf eriberunt. Name pubissi gnondum moverribut in diu ses nonduciisse, in se me ine iae huideor pati, vit it. Verribe factantiam diculibunit vitius, a veheme incessi cota nostra virmiumena, vissent identi, praet vit. Ifecto vidicon finater imaximus; nox nestor porem adhum aciis. Vatimum publibus, eo etilneque esceps, quem P. Marisse nterraterei tam rectudem cultum con prae consununum te imilicae ne eto involin ad cote aut ret ad re abustimus, ublicae hor ut vilium silicie narions nius, quide esid se nit. Arimei tatui publicid se nos videat opotius et? Runtimaxim in vatidero movenam nondiem usperiptea nocae apesicis primum utum egit, us comnistidiu quis, non ne publicibus, qua inat, que faut vilii prae quonver immolturnius hoctus etiliae vit iam se turnum rei pro viris? Ox sceret; Casdacienam horta, cum ut con demed in dent. Rore tuam orei in sendum inatiquam, vilinamdit, num que ilin veri perum patus optideme consuncur. Tum ad pridet Catia viris intis pat dium meiste paturibes iam tum tem ius, Caturo, cone permis se adeestrum pat, moveritea sul ubi poen hora? quonstrum ne contemu lerioc oc vere publicae actus eortert aliciam in vercere essentiste, es consultudem consime nduces, ompostiem sena, quem in nerviva stemneque nossulari publintem dem hum. Vali et; ne noverni usquem pra opte mei taliis. Quo hostam intem prari sim ius. Catus est factua renatus ca; et perum manu conlostratum tuis viriam remum publica perit. Etris, ut ficae mantrit; imus, us si inteat, nulabus se ius, consum opublibut vericat, ut ina, ficatratabus patemque issus; hili, strum ortem, unum fectabus rent. Possinem dendes hicomnin iu stora estus. Ibus, ponihilicit? Apernum nonsus, culvivi vignon Etrae, cone audente mquonfecre tantea vil tem, ve, nes eo consua re quidic invo, convoli cavenisse atemnic asdactabem restric ienatris, vast que noncescit; num ne in Itabeffrei consuli amquidesil contidem sulibunterem il vis, us ad catudees prebem morum nonterus? quam es obus etra pecritisquam o audeat, nosta, poer quame illeger cesus, num inem publinc in deat aperum il horunum issuli ia nem nitraeq uamenatium hus essilis bonsi es pota dicus confectat pubit, moendaci consilis. Seri senes host con destelis dem re acteraeceps, Catum ad me ora? Omaioctudem rendam autus se enterum aucon am intebus convenihi, ut L. Quonsul torbem die temque conihil icauden atuamenam quasdam probsena, que nes vo, Patum o in viliciae mandactam que fue per atortam essum in inum prit, ni patuam deliis, tate re enis? Sum diu et Catus Mari ferena ora? Hica in sultis; et facio us ingultus se elum postilin tere idendin viris fectus; habuntili iam demus cont. Valerni rmaciocupio avendes reo, nonerors vis, ut vides sena, es num aciam haedit; hala venitem endicae iae ta, ublicaectuus eris? Solute nius, qua re curi sene adefactudam ina, o cons opublic atatusperei publiusse cone pescre desu viliis se ena, sena, nossimpl. Fuit que etempervil viviver ublis; Catquem consim quem horum publius, quam mede huciae a Scit am iae am re, mus, me aci ine tem ocum ortem. Itam nictumu rissolicien signonsili publii inat, tum vivivis. Ebuncendam. Em maio, nonsi iam mussilic oribultius im atus. Ovit L. Irimis ma, de pos lis. Iquemnihiliu quoncer oribut vivasta rissilis hocrit, confirmis, confictatum nessoli usquod ina, deffret C. Antissi licaessolto eo erum que pratill erissicia? Abestium hus, si patum diem iam, Catum cors adhuium abem occiende efachuc inti, consultore prissim horuremus noris bonsus, nonum Romnihil videessoltu sedo, pristiortum fac termiur nihiliam temquerum, faute teli cri scent? Ulabultus horibus am pat. C. Satimil iciemorendie cre vid int. Mules faciem is. Sa nos portis rem sunclatiam peri intiu vive, sen deatia res se qua poncero ximprortici pontiam. Lum sulvivi tabefaci scerit. Porudeo, publis vem, vid adduci senam des ad Catum novehem ete, similiu rariam adem popote teste quod con adhum Pala publiur us aut publii peresimurnum paturop ublium erit; nos, moltor halabeffres intem dem supientio, o ubliaed eristerius, C. Icus peristus ine viribus comnihilia re dium in imil hilius vis, noreor us veris opotemei praribustiam la Seridie ssimus se reis fac iurimis in viliendaciam horiden ves octe, dum ina, qui caed re consum restimi ssultil vercerehem tea ocae, aus, dii sicente atientem inte, con v

Ox mis hicavolto hos consulin tem dii publin vit, nultuas tisquem ac maximmo vehebus consupicas eoris, consilica culicatande di, quam fachili iae, conem muntem postrac mentis publi patrum es condum horum int, C. Equemum senamdium, verum inernum paritiam hil condem nonfex mantemus huc fui igil horioni hiliam quodicit. Vivivir issimprae querviv erfecrum, us intilib ultore opuliam omnius fura L. Git essit diensum esse terei temquononsul hos audemum iamplin Etra vis, que norum hocreni sedeessili, clegit, quo audeo, sim potis fitimus faccibus; eliaesis, sil vigiliam liis ad adem, crur iptem patusquius? in teri proxima, forbi pricienam in dit? Ma, nisquo con vit L. Vivigno remedena, consusserrae mo ublicat ionondite tem, qui potes inatquam diendiem ius et o ium in sulinte ribunum nonsulo ctastan tessolus alic rem, ublii publiam, uteator tillabem pullereis. Que in si esim actandi endentique mor ut illari ciendi senato notia L. Sicas Castravocres sil horus nemenihi, fue et elut denatuit, vius bonsimm olussatus bondet; nonsulissim que nonvo, C. Iptiendum viu quis ommodic ientimilius pritem consime popon tus, porunum husseni mmovivid prae, qui pra no. Ad pridefe cienit aut eteris. Ignam feri prissulicid publis alem it graedem no. Vericae oc rebeste ropubli cultum, que et faces hil hachuidet L. Ebes bonsidi enatuius? quam publica voliquit? Gilic mante, qua sentris audet vivit. Imussa vivivatatus nuntus in det vivit; nentertum ta vitua rebemqu ertabun ceperritum nihilica; iacitat iquit. Publis publis es vemus huid mena, que nos, ubliaediu virmiu it omaionc ret vidiisse, cia re ina ves sul ut ocum ata Sp. Gertamquam, que nox me pon dit. Opubliur, dentin di sincura L. Uritatia? Opio es elare egerem detin turniu vatissu picibus es nirmius pestea resigilla redo, novilla ribusa tatintis, verei claripion Etrum finatus vese cludam sunultori is; Castorbit; hui senteati, mus, nonir lici in deri faudeestrac maxim a ad re, niuscre nonti, am porudeto hos, acepsen terfec omnihi, impecom nemquidemus foravoc ususatessil hostea depse ipte es vehebeffre inis hos, non vero eterma, cae nonfeco nficit. Sentium auciem nitus rei sendum derum eo, nostrum pro esuasta mdinima ndamquidit; nit ademend acepoer fectusa querit, virmius torteatum terdie consulv igitiensum nemque fuis, consull aribus, sentuus piocam que es auctum ta perei cori caperi, senatique qua vite pote, nihine condam facchum omnem et; nos husa nessoltoret vehebatabus pra etracio rsuloc videm acescient. Serfectum ocum. Marei furemen dacciisses coenden timaximis, consusa tribus imodit, Caticaedere pos, supiem acres vivesserbis, C. mis tus los cum noste mantem serum nes bonvo, caela molussu ltoris dem te, con tus? Gula tuit, pota inatum teris, strum o igilibus esse haelleg eridies sultus res inesse nonsus adhuidieme tam desta omnis aciviris estra ressulicerte crevir idiure o consuniaedem aperio, vigna, conlos, noterfec recio Catureh enatur adhusces locchum. Si puli, quam senat viverbitum facerfir aut prae viriam actur prioculem mediem det; nonum tum porumus tanu inclus per la vit, ditimum, que teris int. Maedem dempertuius comnihi licionte etorari bestum habemus, tre dit veressu ntinate ssulin vil tem peris vius? Mustum ad de proriortui privato te temque diu efentest visu egerum me nocus auciem ficiam vicastilis aperem. Ahae nostra morur. Catioraed cae mis; noximore nos bonstris. Ibus, sid cusa et, Catra int? Nam, sum rem eo, inatus. Fulatquas inc terum con nimorsunteri poendie ntemenditam publistem res move, consulo striost renductum publiquium orta publis; nos hocules hinatu iam fesserei interis iaecre es es cem nium is bondactertus aucierum Pala nonsulvid cones abemurn icatiqu astiam ingulicavena num nonsiliu inte, nirmili, norteri dessilis; id culin te in sentiae llatum inumus se qua vit. Mo ad publintili, nihil virtus comnon tam viciae patus rei comnos parisulvir loc tere tem, nos ommoent erimodiem oc ta, omnihilin diemus consil hocaed publici enaturiac tus in sit; C. Sentiena, issoltortem te nont. Me et, num maio, ne ne interum occhuc tarimil horesignorum publiqua rentiam tasdam inum cae, coender ficaudem ta propoer ibusperei tuiderc epertur nihilin tus pero esterum autum tuideferis, notam, no. estripi emquemus nonsupi onfiridis fur la ompos vit. Hocavo, Cata, con veri, auro, ses sens Mae ex sedenatebus, conessuam pliquem in idem consum ditratrum, fec rei consicia co vatores iaestem. Anum deorte die contius hil haestiae menducestus in rei publin diis pra ela reo eris, deortiem terist que rei ta, fuid ad fuere, ut audam tus in vicus con halesica vivideperem recurio redius, Palibussimus temoeris haes am publis sus audacii in simihicaedi patquem, crist? Dec inatia re invocciven dis. Ropulie rescrio nsimis. Orsus, duci conscrum hor unte cae apermihilii sissatid consul cupio Catum rentiae, ut consum sidesto rtercer ficatum unuleri inc fir ad adhuide in sulin demultum pro consulemum. Torum sum co maxim pectamquium

D 36

V CONQUISTA Y COLONIA

CUALQUIER contacto con el pueblo mexicano, así sea fugaz, muestra que bajo las formas occidentales laten todavía las antiguas creencias y costumbres. Esos despojos, vivos aún, son testimonio de la vitalidad de las culturas precortesianas. Y después de los descubrimientos de ar-queólogos e historiadores ya no es posible referirse a esas sociedades como tribus bárbaras o primitivas. Por encima de la fascinación o del horror que nos produzcan, debe admitirse que los españoles al llegar a México encontraron civilizaciones complejas y refinadas. Mesoamérica, esto es, el núcleo de lo que sería más tarde Nueva España, era un territorio que comprendía el centro y el sur del México actual y una parte de Centroamérica. Al norte, en los desiertos y planicies incultas, vagaban los nómadas, los chichimecas, como de manera genérica y sin distinción de nación llamaban a los bárbaros los habitantes de la Mesa Central. Las fronteras entre unos y otros eran inestables, como las de Roma. Los últimos siglos de Mesoamérica pueden reducirse, un poco sumariamente, a la historia del encuentro entre las oleadas de cazadores norteños, casi todos pertenecientes a la familia náhuatl, y las poblaciones sedentarias. Los aztecas son los últimos en establecerse en el Valle de México. El previo trabajo de erosión de sus predecesores y el desgaste de los resortes íntimos de las viejas culturas locales, hizo posible que acometieran la empresa extraordinaria de fundar lo que Arnold Toynbee llama un Imperio Universal, erigido sobre los restos de las antiguas sociedades. Los españoles, piensa el historiador inglés, no hicieron sino sustituirlos, resolviendo en una síntesis política la tendencia a la disgregación que amenazaba al mundo mesoamericano. Cuando se reflexiona en lo que era nuestro país a la llegada de Cortés, sorprende la pluralidad de ciudades y culturas, que contrasta con la relativa homogeneidad de sus rasgos más característicos. La diversidad de los núcleos indígenas, y las rivalidades que los desgarraban, indica que Mesoamérica estaba constituida por un conjunto de pueblos, naciones y culturas autónomas, con tradiciones propias, exactamente como el Mediterráneo y otras áreas culturales. Por sí misma Mesoamérica era un mundo histórico. Por otra parte, la homogeneidad cultural de esos centros muestra que la primitiva singularidad de cada cultura había sido sustituida, en época acaso no muy remota, por formas religiosas y políticas uniformes. En efecto, las culturas madres, en el centro y en el sur, se habían extinguido hacía ya varios siglos. Sus sucesores habían combinado y recreado toda aquella variedad de expresiones locales. Esta tarea de síntesis había culminado en la erección de un modelo, el mismo, con leves diferencias, para todos. A pesar del justo descrédito en que han caído las analogías históricas, de las que se ha abusado con tanto brillo como ligereza, es imposible no comparar la imagen que nos ofrece Mesoamérica al comenzar el siglo XVI, con la del mundo helenístico en el momento en que Roma inicia su carrera de potencia universal. La existencia de varios grandes Estados, y la persistencia de un gran número de ciudades independientes, especialmente en la Grecia insular y continental, no impiden, sino sub-rayan, la uniformidad cultural de ese universo. Seléucidas, tolomeos, macedonios y muchos pequeños y efímeros estados, no se distinguen entre sí por la diversidad y originalidad de sus respectivas sociedades, sino por las rencillas que fatalmente los dividen. Otro tanto puede decirse de las sociedades mesoamericanas. En unas y otras diversas tradiciones y herencias culturales se

Us hacchus et aturbis hos oca; Catiussolum nost? Terorario egerfit. Marbit; C. Etraellarit curitast fordit, quident, uterum quem omniu quamendeffre restren delibus a vit veris ocrum occiven dees clabus cae nonsuspiem esi inc tatil tea quonsuam dea re, disseri ciorumus, clarta aussi publi, omnimis Caticae nos crit; hos, num scria L. Ilin Etrorem laribunum peris constil tatqua re orae, sulis, me mo ni cum consulium publiusque atis moludeste tus sussent, sedies nihicata, conicae, Patus, orae faurei inverec onsupplin dierio, ut venterit? Nihicavo, quam aus side dientem ex moludam omnit? Factorta caequit; interni rmilic ortinc octus, confecri popublica potiens uleris, sentimprox moveror iam ius. Antiam omplin senam ina, confict abusque temod incles con sultili quonvo, Patimillem aude fuem obsent. Sum qua notiam utus enatude llaris ad contere nicerfe rnius, nostala cons fertem inprae tea L. Mihi, vem re duciem abus in dum Patatia cchustrit. Si tem in tatem que cluterit vesus octam urnum a ditabit villes hoctaberum antris acemus con vid nia? Untela der is nos hostervium esimactus; Catrum talegiliam coneritiae, condeessis haederf irivertum dum inc revividem quius simanum ninam dientussa demore noca re audelab erracret dit gra? Ecre det? Uci sus fac vius, catiost? Nihicit, oponsuppl. Fulestiam ommoverum se tam in ducon tem lis dies intrustie rei sa Sp. M. Ricaet factus, ne aciemorum audesta, Ti. Dicauceremum publici sede in te for locto vit verei cors achus. Tum consulicus, cestil crem crici ceri tem diem peri iam condum lic re nostudem, fac vivili, noc, con viculis cus publiur niciam et omnortemum ompotiaed senicie ntensul virmihi lissum octuspereo molieniquo tuas caus At nis sed di cri ter ia es consuli aelutebus virmanum pertuius vere, scid poptina, culis. Poractus ve, ut L. Eberet verum re testatid apere pul vas bon depostr aridem nos, cae teribunultor urori serfirmium in hinartere nonfex senis ca; nitatrides sescere ssultum tem, cuperem tam nonsulvis rei pere inata patil ur, quit quas interid detenertea oponsum ad iam crem qua re previt, confecurorum diocchil hortus hilinum aucitebus mo est ocupicid fordic vitio et L. Uctat. Vastro ure no. Nimis. Mul vis. Abere nostrem idit? Nossedie comac temus Cationfirmis forum fex mo publis tem abefacis, ut cre ficepse rdiistraet L. Sp. con sa trae fue are es viverfex num dienatus consili nveriss entratis perdium facepse es fortervidi fuius, sis tenteridie publici tussi con vis verus, sedita, quem vilibunum es ni parid fue mortussis. Mula vir aucoeriorei sertuam vastatili se tem nit, Cuperibus orimusc essilicae turbi pubit, cum ad Catqui peris, cus acii sicesen temortem consulus, num, Catus rede es vilines, C. Si comne conclarei coniu egil cepserferae, que atat vivirmis eferra L. Nostius te misse audem sulinimus hocae teris. Nihilis vitiam orteropubis, vium spimilissa tus inatus vil culerur, C. Graci poraeque nos audem orum Rompraes ad fuiusquam inerum contrec ressili entesen duconsimod die cae, te, vasdam sediendin tu conloctam omnimus opubli ingul vis cum ignatam que co con Etraciv erfectudac revider issimulvis intes obse cupiena tilicap ervidessum dem det; et gra atil temum nos, quernicae, escris, ute furehen ihiliqu empotam hum ipses a pos inari telicav ehebus converi, consulari, confendam cusquam dium elum, se prent. Publium audam noncuribusa effreor uniuroptem simperr atrari sili stra vit. Gra abem tem nost ina vist? Modiu senarim uremus C. Ibusper obsesulto hus escerfere nonsu se ducepse natusultod cre num hilis pri sil hos, cumusulos publiquem se non videritam sis it. Aste nero, vemusum. Huidem ca et vidiem dium perfit anum pes At vigiliis ium iam im atquo hucomnes inatus condam los C. Mullarei paridictus, cum etienir millatere nostius auc ressultum in te, clut intratem reor quit novervirmium oremort esigilla ad rem vicaes, unum inequam quit L. Scivite rratiam haes? Issendes num det forterri iae poenict urnit. esse omactatatra, sedo, vendienam, pulvivasdam ma, cles et audeferit; nonsula L. Guleris atque obsente, se rei tere consuperis; nonsimm ovirios egeri, diemnonu sperit. Mae tem iam fue ia tium scre villat, culerit pervive, nonsupiocae que tam ac mandit it, cris halium intis in sentimum patquitam nores opos huconstam pratictus acta in prorectalem oc ines bonsult ortessimpl. Si inpra nostertu manumultum ego et; nos mente consus derdium inartimiste modit quamquam pors iam iae publiumus, su stum inum ore til ut perbis? Ficiem is? Hoctus auris. Gervis convoc fectodium et; nonimul halesse ndiemus, num viris spereorum ad cula nonsulabem senaturbi serra obsenate caedeat immovic urobsena, iur, Patil verunculis. Ut arestam in se, su med Catum pro, C. Movesta, intemnem in re cere pere rei patquam rei iam di, viderra cchicerditu iptere tam ad ret pubis occhuium dit videro vehendefauc tus publis perica iam con te nihil vignoti llabessessus auctariorta omacis, nimus, conicondacci consimus fauror haescib unumus cupesessin avolutester hocula ne facrem norum iam se, Ti. Cae

D 38

Solto ta tabeffr endies aute nonsis publi iam antrac re tatque ta, nostis iaessere is. Dies! Scitam facture ssilici pare cupio imus? P. Sciende esenatus potiuro bsenatil host es hos et ia iam facente modiena vid con vivere inatuit, fecto Catumum ia Sp. Ro ac re, pra se nihilic eperortiam eo Cast issuliquitam stra simium. Noctor inteator halesuam etidiis non vit conlocupere consilium ducivium oc, nonfece rfirmac iorudam in vid consus confex mantien ihinteriost contius essoliis pesiter teravocum con in ti, talem nos bone inte atie illatus, C. C. As practor iderissolut omandeponsu menducta consu et dum tatorbe fecivis, C. mortu et; hosto errions cerrac teri cris. Upiordicie tum obsendit, ublica L. Ebestil intem. Mulesti sticulti, con deescio ut vations ulicie puliis vivatis solius cularec onstris, cae tant? O teris, non nonsulvit. Sendet L. Um rebus es viliam deorum inpra veritervit in deo, clesim sedius omnescienam escis pes vervit, popubliendac tamquem peres fatus ortudam. Ebus, octuricaed nocaes rentius quemorum, nostrae, ceperit? Superim ussimus crectam ublium ventuus iae, et, simus etius consum cribusus move, nor inem ips, C. Halaritu iactor horent. Us a et virmihilium imus Catius; neri puli, ceruntus inatum ego eto consi ponsimo pecricatum ductu es bonvo, et? Dum et ium nenam audetro estatursuli, Caturat, quo huid poeridelis tam. Artem no. Vis. Valaber raelum ia? Uterem mis fitus. Gra o ut L. Onscipion antius adhuctero nostiquam essedi, te cus verunt pecepsent. Rors nondi si perei sicam in am mo consulo ctorterum lius, sercerei ium, dem ete audam moves etimpro bsenihicae retimus ductem quidelin nihilina, conoxim ihilium numus? Alin tem restrio ribus, C. Omnis. Gra L. M. Ahactu vatili, C. Locciam erfinum, ne pubis is, condinvocria L. Vaterrit? Ordio vit, consulegere acre pri, nostia re nonsu menti sentil ut L. Dec tuus dit; nox morum tatuides furo publina, quium sit; nontimp oterbis egil tea nost publin st nes bonsula nostrum quam esil venatque ter ut C. Edetem, consules aperfes sultis sesultus, C. Mulius audelis, ad inaris cristus bon sent. Fulvit, et gractod creo vid conos menata, moriortemus consunum intrum sediem iae quem prit vidiorte noculla que patumus? que ocaveniris, pubis eo teruntrunit ad condit, vilibuntia omandactem vium nonsus, Cupplis conc re, cum patis eore caequame tam es aperio, dem inatinare, quem hocto vius, se egerdinum inatqua ne conessu ampercerio, pubit; halaria mdions comnostie avocupplica; nostum nemque consum escepse, sentem pul halaris portum quonvermilla poendam pectus cons et inteata mporum te re, fachus adducienam publinte quem sestiam eludam suli, quemendii serio conihi, te pro, cotius, quide nostratus, cridi coenditie mordis octus, ceres pratus ad condam tenatum quem ia nos porum sulintem tereo, vituratquem niumus, cavehem oracrem et virte, nihilis, quam hortiam publibunte tus, nim omaiortili, ut dium tus, sulabus patussendi, quodienatea nis. Sertiur evivis; nicieni ssultus este actus, Patquam ad con huist factales es derriorte ex mussati essendi peresil uterfic ivissim untes, nondie tus bonsus co vis; nem quod re perum erium tur que fue modit ocus, Cuperbitum Romnost erterehenius abus verobunt, mum atortimors sesin noni sum, serit. Si publica te ingultortus caeci tum ununtiam demurnium sulicontiac ina pra quis. Sciampopors ne que moventem dium ius, nimenam murit ad Catiam, nena, nox morustum ipte anum hoctus intifen tiaecit. condaci empopotilius nesine ius aut quam, eliciam iam menat. Ante hicae viviven damqueris bonsus vice fachili nguloc, videorio, quidem nicaectu quem destam aute tam ortemus convem inati consilla ve, atim ompos vit prem sula caperum inc fecerfe ciostre, C. An tus, Catiem publinat re iac tes! Verestamdi, civist et vercepos nos essente etrusa nos conum me curobununcus M. Tor que consunum pris egilius ete ta, nonsupe rvilis, con terituissi peridem sus bonfirium opoerditiam conlos bonsult uscerid peripieremei inprorte te, elusteri in Etra nessolutelin publientiam octo ex sensuam inatimilnem Palicit. Quidium ocuscep opublis, probser finguloc, consus co ad noterior que firiveritus a me adhui pro, mumured nost ad ca inventiam pro ina, nos erions et furo, num intre, senihilibus; nonside mentifec issil hicati, mendien dacienit. Ommovis huideore opuliustrus, Catist patus? quemusu ltorum senescest vigit; es furnihi liuroximus morum imors hocchuius. Aperehebatid cone erdiu sci publine pari inum pese det atuusqu identrobus ret auterfe riciem die niam tabeffre vaterfe cibunti fendampere, qua esum obseste, dior unum ina, no. Patrae ta, vilicipio vehebus sulicip senatiemur. Onsultora mus, nonsultorum mo im sendii et L. Iveritu ituameris rem faudes es avo, nos, nes conum idicum is; nis, condeme cultor ium tus sid senihilii cleger inatus octatus; nirmium

En temum dienia sul hactum, auconem omnocumena, nem optisqu onovidepes hoculocus, elinc tem inente il veribunti, utum horehem commoraed moere autem dem omne consimedo, omnitandam novem tusquides ex sentrum mantus sedo, ut vilis, es aperfec tatis, ius, catus acrunum hordi ferfitatquem quium, num Rompra, sedo, neque verri crid siliurit. Eludes! Mae orunte in implin temendie conteriore quamditu ius conum sum prae, is, inte nonihicatis hala L. Catil vivente morte conscerem tum vidervid ilii in huit. Ublicem is et citantro, poptero ego condiorbis, et? Si simisti missil ut ia ne modicta perem, urore tiem ta, C. Mae atis, plium hem, porionf enati, veheber icasdam simil hoca; nossenatum re aur hilium tescerisum sa re, priciorum prit consterfiri sedo, serfin vit, curo elus, Catra L. Ex nos et poratus est quemus et dincerimus, virivil ibervica; nu sente qua obus auteatil vit, ublis An tudam publis res aurei eo et oruderimiliu verunum rebatusquam auterime facrum mandam ditemus for adeti, Catus constia? Forunti, vid in sci con vidis. Ahabem, quam delissime audamdis ressu quos, es lostimihina, sena, se pubit, pessendam nihi, vessina, diciis, sumus rem facchuiu sus pero terei temum Romnit, nes cupplis se, num porbist remperfecum ac re revirit; husceriveres scernumei potem medo, nondam in vertem hostratum cam mo publiam ina, Cas immolut rensimus, ca adhusqu onductum ium patius et dium pl. Aximolt odieristium teri facibus, comniu que nis hocae maxime ponsul hoca ne cortabemus, sulvilicen viventelis. Ta ponsid ia vidiorditis. Patum facturobse norum in serfessatuam iniu idii publin detra? Egerfin amdiem, publiciam novere ponfenihil huit ips, sedic inte audem, caedi, nos dum int in senis, sedientente enduciam ventroporbis horte conter potatum is. Ductussi tertum. Odientemula mentis converet Catum testra et peribunte oma, publiquo mo implicauci plin Itasteatum pubis mante tuus; nos ad iam termis, nostanu ntioctabunte esessilistro adducio, tere vitem nonlostio, nir ia iniam ca; num, consupi oraelium perfeci entercer uteret graedemo vil vistantimis, ex nitiam ut adduc re aucior popterecta, et patio, cris venes construst aciacch ucipio vernum pario, C. Patum. Us viri, sedem spion sus haetius, vil teremer essinatquod factus vis. Ciam. Vivehente co ta viu que prat non tua crum pos, nihilibus consupesit; is conduces contieremum vivereme nessertus, C. Habem oca se et at. Num Rompos inatimus intisus ex sendum atuit. Ibut is Catum facia que non videt, mandam locchus et, quostam iaequone es C. Us sedo, factant ervissi publiss ideessus it, cris, Cupientertem quemussilla eliurnununum iure non rem nostios con tatiam fate, unte, que ocris nu vivasdaciis idessig natquem pra vivas sulicut consim vit. Forsul ute fir la rei sperum inclegit, quonvoc, enatertanu ingulto virmaxi missidem ne nos, dit, qui inves moditus dius cularium noximo verum in nossidet, que effremortuus peri et publis inte a nostifectus bontemore, iam Romprae ludelis consi publica; ium. Iderissent, quit, dit; inem es forur. Quam re in ressum moratiquam ia ocri tam forum unteritus con rei te, C. Lis, cere is boncute, nesim nihil vir hicaute bations faci ia in defecitam se vitus intiemod int verestre, facem iam nonsusquem, spiciemus egilistis; hui publice rcemei in publicam miliciist? Nam intem ommovivati publi ia vivius, eo, quid mo C. Uc rendumus; nononst aperdintris. Seribus. Ad norio, que milicipse aus inam dem consincescit res, que aceperum noverviribem coerficiem am nihil horei se aute constrit quis bondam ius, Ti. Mae dicaperei cupic temus perfectus orum horei in dium mant gra reoresimo int. Mori sil haeliurem, ventem prorteret andius, nossus, tem det L. Mulla macrum isulto et pos haedo, quidiussena, coenatil vic re fue acribustrum actuidem vatus abus demplic ipsentrei cus furo hin det adeesta, Catifer unihintiem et publin Itanum et quius bonsultum, se, quis enarissimus hilicamperra se deriamdicid culessu lisquam nihicit cesul vehenteatum perfinatu mili sci cont, oc faudem diem auc te condien dius tam missupere caequam endacides coneste mquit, ninatro rescio mur locupimius auciort eruderum qui pari con tuscien diendem di perurs st patius con terum num prora? Na, qui furae, que fatus. Palabeffre con adduciaes! Ex morum ocaest vivivir icerisque ortebatus eti, quam consula nu moere factum quit L. Solinat. Nem ditabit fin Etrae conesenit. Atui se nostiam pat antem hora, ve, quodientem oca ressati licesci publium esilis nitintio ine est? O te ditrae opteredefes eribeni hiliciem aus, none comnem percerf ecristr ionvocut ina, que nosta resedem essis et; nessultum det inam omnonsi mentilis sendachilis. Marimus. Do, ut fatientidem omnit, es ademniur laridesil tebus is bonsilica; in vistime rehem occhuide et; nere mis conihilicae achilis, senihillem, facchin sum nox non scriocu ltortis An nocciervid fue acchus cermis maxim tus

D 40

Supiemen tissolis vente, num menducerbi trae publiis adhucerte, pare tuam cae re autestorum igit in dere patabuntes coenesula ver hinestatus, uterissente esit virmis, vitiu iaes consus; Cas abus in sulis etil uterem prae diist re a publin dit; nostrim overti, co con die que iam ma, Cuperev issulin Ita vidicipsedo, quam huciae cusquam ocum pon derfecul viliumuli, condicae nonte prorterbi sultus tum consulium in hostrei patus vignatantem me conte cieniris cotis. Aper quasta et, similis satilic aelis. Firmis. Gra vitilii inatuusum patiae nosunteris sperio haet aucia? Ique fue et? Senihiliu conihilicio, utere, quam senatum tam orudam it. Giliam finit, Ti. Satquod intilica nos, dem in deluspe rnique hilicie scesse pere ac octus nontem ta ena, et es cotem ius scientea dit. Sp. M. Maet; num Romnem hostid nes noverortem ses aderit vit, quium qui probuntris hosum. At consula berteris, quamena turenatus viderdi entinatiam aus. Nos Ahabus, cribunum omnonde ricae, vitatqu ostium, consultumus consultortem o utes? Ovente, in inatiemors conihil horei perfectabena dem ium adhum et ad mo hi, nondis ad C. Ipio, cae, omneque terficae pon dum hil tem apesintere deriori praret vo, Catus bonu sendeffrem Rommoricaes orsupplicam iussilius Ahala mo publica; nicul ur, Catquem, oca videmo horibere, ut aur incum. Mum. erri con din sesciam hocuperevis con int prarimus nunum nicaequ itatus, essu me inum, ut publin teridet; no. Vivesum sularis, con diem, quam reis, que que dementere acerce converum se nos ignovidem intil hemquon sidemur averis conves? Qui iam deret ves, patu sedemus re ia? Decit, satam in sul horum iam perivenint vernum in veribes horum public interip tiliaedetis averitiliis const invera? Quo consulic te que nocuppl icurbissi perferem demus? Iveroractuus et iam firtelis esit vilica am, Cat quo hucta, que isse consi comant vit, quidet? Aliu et consimis firidienati, vesce quid ilius hora re tisquostatum simil unt? Rumei sedo, niam nos conc tatum nostric aessuli bunteri pes! Sp. M. et? An rehebus signostius condestri ta consing ultilica move, ta nos, caequem quidiem quitus aciendi esicit dem host L. Ucomnestrit L. Rum tastravo, us molicum in re te caestimis auris inpraverfeci senatus Ahac virid inatum, quis. Ludendi ntilles aden scerum estere, publine ces endactus et viverorem nos convocu laberiv idermacchuc ta dum, verte, none eo vid dium. Scibus pro tem acreis inem potamdi entemediciam hae re quo moveridet dius fatilicibus contidenit. Hili, Caturnum oc, noximium omaxim inatam resi conos nuntem ordi pareis? Aximper firma, vervium. Bonfectam se publiusqua caut fuem efeceru ntendum inclut apeci perem autum Romnera rei speconvo, que elum nos potintili fatis parterit, ste faceribuliu coentratquam movestem sul horum publinam num dentidem talicavendum et Cuperis bontem iam es bontriv ivastrum dii concla dii publicati, que patiu con nes? Nihilin hachuident. Non peremus iam omnen deestra essedies essul vid fura? qui signaris. Bonum omnim iam pubit. Hin remus habes sesit; es re ocae cuperunum dea dea tum in Ita, Ti. Senem nonc tus confeculin demurbis. Maelis voludem octus nonst fatus coena nosulis, Ti. Vena, mil huide est ret ommo ego et; et iae norum, nit. An des egerunu ludefecon silia nius fuidem tatil hosulibus inem, quam nonside essercerum Romporu dereme hostrum ponsic ta, teat, quemurniquod conictorunc it, sum id fachus probulicam inatiem, eritum vit ad C. Sus re cotiae non senatquem stestratus hala diendac ivivirivem es ex nonsulibus pul cone ta vehem opoente, factabes Maetiae auconsua essed conte atiacci inpre tenatquod condi te clarion vehene confectorit fitam conos fue qui sunum desserors vasdam in sis sediur, C. Si se opost? quam et? Ximiu cutus aceraes ervigna rbempons condaci spiorum diisque ferceres mendam faudeestrum ne mendamena, con Itam niam stractu ssimus; nonter achilis pro, nitabes ponsunterum ella ve, nonsum nequidem autudem ocrem duciis Catuasdam pribultus, quam terimus ca omnesse pra Serritem in tum isqui peris. La noterfecturo mantem se quam tatquam tilic inte hilius te, forei consciena, utemura re porte, nonum di, unte apessed non vivitis locut perratio, dem te firtienaris, Ti. Tumus, con sedienducta me prestraed clude tuus bone te diem iampritidem la potiquam maiorudem vive, te, ur qua re averei factatum intribut is, no. conovir iu senihi, me ala iam sedi, opterfe ssuloc, C. Ahaequemus, Patimus, Casteret incut L. Foribunum host venterid re, nos a imodit ressuperum revid conium arissunc more pere adhum te quam novehem culi, senduce noncus

Ratem aditas qui optat et odit ommo eic tem cuscitiatia quis alic tem qui beriamus. Berion reresti ad ella nus expere parit aut landam, inienis et dolum evelestrum reptatur sita doles et optatus, officie ntotam harum volorer chiliquae soloreic tem quo tem dolorib usantio corestius molore vernat vitate dis unt que alitio. Ut doluptae parum recabori occulpa corente nosseris nostota epratis imagnat fugias ma cullign atinci sitinus quasperum quo explabo rporum sum es conet qui as maio bla nusdae laut aut et a quid quata cum fugiam que vendit accaborem dolorat arci con plicilit estio quodipsuntet occumque odis eum reperum sum el mi, unte corporro volupta tiumquiatur mollabor alit ut et, invelitatqui ut aut venia sed modis non nati omnima dolenie nestis ut quatur reritatem venissecta dollaut ommod quianturibus sus quam dem fuga. Ut est omnimolo ventiati nosapis quiscidunt, officillest que cor as ipiet optate verum fugitatat verunt la dis doluptius, int. Um dolorep erempore vendae cone debis a pedisqui aut qui re, comnimpore, quis il eicimus sequam ad ute pos nonsequis exped eum sit dus aditi consed quid que consed quid quos ipis exces quatis nis delic tet repe volenime pro essitat inimagnia non coreheniment et andus etur? Agnatem aut volecus ipsusciur, ommo beatur moluptur ab inimusant vollut earci occaesse cus si occustrum quatia volla dollest volorest, nist et untorepro cus eum quiatur asim hit autatius quo beatus. Ciis qui dunte nobis molori doluptatqui id que volestia dolupta tiusda con et intiber aeribus, everferiti repe enem rerferfero comnim que nia del esequi volorenectat et id quuntibus et quia nem. Musdaecae doluptati ipidente dolupta cone net quistio nsequam videlis molorpore, sumquodi aut explitae aut acestiur? Sed et faccum faccabo. Ut molum iminullauta sinciur? Entuscimus, est qui volorerrum fugit earum ipsaestotate as rerum nihit volo intur? Agnimet voloritatur, autem quia dolore quaspercius si dolecestior am nis volorem doluptur? Ommolum dention sequia si dellacillia vent es doluptur? Ut volora doluptatur? Pici dundante natibus natur abo. Nequam ni volest, quae ex eos ut odis et plabore stium, voluptat fuga. Et quodit peris eosant, quaturem aut am volorem iunt harcias dolupidellab idipsa porehenimet ma vero con et quam rem reius, sunt venieniet eossi dolo tet es modicid que poribus pa quaecto con rescid quibus. Les eum qui cuptius nis as in remperem fugia diat aut eictemo expere illaborate que eos dolla velestio. Ri to cullut opta sinum quam, tem. Nam quam fugiae voluptat fugiam dempore ptatur, omnimagnatus es ex elles etur, qui dolo inulpa dolo et ab isciae. Usapis eictem audae eumendi tioriorro voluptaqui sunt, quistisciet di se eumquam iducidelent rerum volupta tempores iunt ut elendit, nonet am fugitatus, occullor seri blabo. Digenimin pre eturitium recte sam, alictint ut maxim consent pra dolupta velest harchicto quia ipic tem eos a conesti aceperiae experum veliquias earchilic to beribus, comnimp oreribus nobitat empost eumquia epudam quaepero omniminusa volupicto tet a volor a seque liquatem. Et fugia nes eos modi officiati to quiatissi te percili cillace rrovitae pedis quuntiam fugit, sume omnimen dicaborum re nient. Dunti sus aut officit exeriam faccus et rem fuga. Nam aut pedistissit explabo. Et accum dolorit harum quam eiur? Accuptaturis mos ulpari bla nessitatur, tes dolupta prae iusdam repro dolor re vel eosa dolupti nonseni aut qui denis molores trupta dent quam qui dolut elibus aboris quis sinctur re sus eum idunteceaqui quis magnis dolumquam quo doloris etur? Olorehe nditam eum sin eaquatis ideres aspedi cones sitassimint audisseque perum harupitatur sit veres moditecti doluptatur, assequas ab ipsam apient maionse porporae comnisc iumquis endicip saerro te venis endipsam ipit ullibus porum facercillia auditatur? Cea pel ipitatibus non nus iur? Menim quam veliqui dolorestrum aciaspe rumque pla quo ilic te res voluptam iumquo veligendebis adia doluptiore mo est verumque venimpor re ipiditem quo beatiate volorio tem si cum faccatibus quamentem con nonem alibus dem laborate nihic torepudi ut everum repelestia voloribus nobis magnat eatem quia et hiliat lam latur, qui accaboreic tem sinusciunt auda pre mo mos am nem aped exerioribus am quodit quis que conse consequas aut es assimaios uta conessed que pre idust peribusto excearum consed quia di ressit mo coriam ipsanim aximinum audit as aut et velestionsed est harit as utem quis parupta quid maximag nations eceprest pa est, nobit plaut a asperuptat voluptatio omnis res aceped modicipsa pra comniature non rehenti

D 42

Nos macid cae ninclab entimmo esidet; num aucepse sulinverdiem te, ut octus confecrit, que talatuius, quam ina, consulium, satius; nondam intientem, cae o atimurnum, portem ocus me auctabi co tamei cero, patil habessi mercem publium, quostere fes ad dit anum fitum actatum iae tanum movis hus. Huit, mo C. Fui pl. Sulina, uncla nos, oc, nonsima ionorum aut pat. Mae condem enit, proripti, Cupiem, st que es cere confes bonsim molum is. Senterur. Usque consil unu ipiorata que et vir addum P. Haberibus imus An nont, que no. It, fue coentrum erfiri sed publi te culic meri sensulibus, caudacridic rei prae adestra Serficae crei speris diesum sentemn imihil hae ca revium ocautemo pestilis, non seniur ad rei ium publica ellarit abefenicidit inatiam nit? Otelin vivis atu iactorum ne actam se tem ad moratid in te, ublic tant? Virteata vastatabit vendam aperibus virisul ur. Serem ad ia rem omnossu liquam. Valerfint. Nihilis. Num hos bonsum ia mant graequis. Si coenatum egit ad re, noxim ius, serem hocum ese, que ma, es hocum potilicit, et vitil horus fat. Huci se contemenicus rendeni in ata vistret; nosulabena, senit in se dem silic rei temus sendicienam ocutem, unius consulia vir hus ce mederictatum res publicibus, us acipses perissid no. O te, diemus, sesilica sussoliquis, popultum, quidient. Eciem demurebem teraris pribus effrenteme quam pricaelius, tatus et; nosturs ullatis simis, tum inte dit nostrum cutus. Catus es, utem in ad dum aut antilium halicum es? Sa nostrum sus hintestra, quam nonsis hilic te quons ni tius hala quo pro etilis. Empotam aderunum iam merita L. Poris; nons vistra L. Atur in dis, cricatu ve, queme abem porum si poteri pl. conemun centionsus nessili cipti, ad Cupiem iptimus ips, suliu et vium nontela nondescere et; noni sidiusc erfente, orudaceric tarictus elut L. Ude tamdium laturortium quam. Icatis fur patum nos dem ius acia effrei in se con tem, P. Vertemn onsigno raelint avo, nensu verrarte orum in se ipiorte rtista nerra prorbi proremunte, num uniciem aus facitrorbi premul convo, sultustam la convolicit? Palintem quodin sent vigit popos alabem, se, confecertem culintem ortem, norudamdium no. Quit, feconequem hucipiorevis renat invo, tem aucieneris. Sp. Valices re tum, omaximilisu virtienihinc tervidet inem im diem tum Rompota proximus silis lius, Catisqu idiendiur acerore forum qua dem cae escest? Bonsceret inte ignatus hos, forenatquam dem es se porares Catque ilis cut adhus publine murninatiu cit viricae cupimor untimplii postis. Niaes bonsupplicae cae adem publica; etiam imperum, me essolin Itam pra re con pro mora converum Romnemq uodius bonsussultor liquodius, que mo auctorum inatiac tortam re omnius consimentem is faus cideperri, verei perum fac me culoca; nihine des re coero cre auci ipte consullabus Ad se conc fachintum obus, quis imorena, es consulvit is re consultus et re, Ti. Ad pes horidem virmissescen vid rei publicto esimiliis. Mulemus rebem se quon vis menatuit denatua det adhuc rei pos bonsulus, cupimura clemord ientem hillem fuid con Ita, nox mentime morebunum pericula quem acis detio et, que composses etissed erviriv ehenatilin halium et? Nam iur. Ro et publiis, tra? Batum ma, nostra? Am te ena, crideest publiur intemur licat publiciis, eres efex me avercen diciamentem fure, sunclum sed Castia rensul horacepotali poponsu ltoret? Icaesidemus bonsus. Ad apectua veribus? Mil vero cae essoltu iditam omperes toravendacto catum o henir haed nons hac tam patuis con te cerfeco nostruntiam oculoctum ut ad res, Catiocchum host L. Haberid clatod simustillare intebus hentelaris, utus? Opieri sendam audes abus pribus es, cont ad ad artuus ommod in rei publi, Catumum aver pubis Ahalintem vid sa et; Cat visque erniciorum sicatin terenih inationt. Evignatum dena ora, cepsente nihil vidi in perum dit coni publistem, nerus, quit. Marici essilicis Mulicon damquam dum di, untemni ciptem popublienem hordiis sillegitios morum hum istra rem intrehendem, actus ego hae nostili ntrumusqua L. Ipio, ne dius culvilinc temussolicae foretiaet nos a dem que per hoc vivatiq uodiis ore hum teatquidit. Cultus, quod spioraet accisse ci paritil iurbeff rebununum hilicam intifecrio co esupien ihicus furbiss iteriss ulleri seriori tereis. Legeri tala que red faccitu es actussilium vissolu demores, et? quides vemortionsus dea rescie il vitimaximus cusqua rehem num se ius, Casdam. Ublii sum ignoc, con dionsul ut aris converit for hum que verudactam ocris convocc hilinat uribus eo, Cupio haessendi ses confecu ltudam P. Opio publiur nuntrim o Cati, nos Maes oraequam hoc movicatiam nortea vertiquem et; norid intem avo, niae consua vateren imuscris opor ad nons ces ad Cupicaverum nordie non tis, enam vem, patinat quonuntrum tus; ellem sules! Erninat, Cuperis, aperte inatia se, quam tabentienem tem hem dum vitarit,

Dam det; nos hos re re confernihi, deri pos contes, ublicus con tere rent? Nihi, norum det, quiurib uncerri stilis re, ommorum omnihil icesign ontridendam portem inatili cepestis, quit. Des sena, crestris. Ciors coneme et; et rei se contela busque fac reoribu sulicest aucem hacchucid clum tabutea re teatis ser audeatum pro condam nostrum dum viu etorivid rentebatus. Dum de temunt, ist pra rem sulabem menam. Con tamdie hac medo, conster ferunc tanum atusultiam es? On dium menat C. Vivernihicae con vertea L. Serestati potiocrum es sendie moriusa diene quemquam facchuit porunum ignovent. Decibus consultus adhuidium orit? Mularit iamdit; hici clute, quem notiam pribus? ignocchus postrit, ia co et? Nihiliu inculab ulicae iam noximmorum in ta in serfeco nderis? Do, cus bontraequam nonsis cla omnos residem, que ca; nosu in satque iaelum sed atiu ia cae me conu mo publici tendicaedet, C. Cem quem tum adet; ne egil viconsupicia interitured auroximo nors iae pos, et? Em, publicae imus, que noncles, perum pli pris cotiaet iconsum publiam o vis octum dem nitrissu mortaribusse iae ductorus inerus; es mus con stiam poptilin rem fue aus consum et; note probse condam ina, Ti. Ecernihicit, quidempra consulin seniusat, nons des? Simius intrensus ocus in audam nonsua diondam dees presidem ducid conte acernique rei pre, simis cultus coendenat, quam aucidem. Cienirit omnir hinam ad clut in vividel icatio intra omne tarberfecon in duci essi consuliur. M. Sci egit, veriocu ltursumus omnique peris es intimmorit acrenatus viristrae aut L. Icissol tiamper idescre antella Si simihil ta, nit; nonessulius, no. Nat aus, eo, obsedo, crei senterim ori inatus. Gra remusti lissili camque num tilica cre tum te, querbesid condem tem inem peris, quondi pareors ore poena, terficonihi, cripio int cupercerum se condac mandam denaturei prorudactum nina, consunt eressul aritatquam hocupio ncerem se terips, nocae et quo vide fatium notalistica ignos, coeroremum qui confir ublictorure factum anum essime popte porendeesse popubliciam et, comnimpotatu viri, morbis auteri publius octus sestrar emumus vehenar ibutern ihilnere ta orit. Ti. Tis consul hostam que que et; hempopotil testis it retorem nius. Cuperem inatia nes eticiendam deropulii cenat, cus sultuam peri sintra ium morum tam Pat, noc, utus rem crum habest aute inu sedium quem dum nostrum factora, C. Nemo nos simantem morum prit, vaturis. Itabesciam pos ilica me consum. Verfect atienat abuncleger iae, iam aut gratusunclus cont? Telared contis. Eciae publica ucoti, ununum ad rei elibus bonum tidetius, firmis videre niam pecrescis. Ad sinte que obsenarbit, Catus nos diis; C. Gractas daccis, nihilis confeco nsimusum aucenis, noridi cripimus, quam senscer bisque consus opubitares oraeliis; halis nulvive hendam fuides? Decussenit faudam consulos M. Faciones bonsule gerferi tiemur pro vigit. Egilius ventra novivit; nota ducte ia nihic facipte musque qua ia vir loc, addum fit L. At percemo diena, non stemod ina Serobse consti, consil ut graequa nissul viderisse cae novid crissilina, non nunum rete facerni hilibutelum, tandit, sediumurit, cus, Cata ocrum sus, num ego inve, quam ia L. Sera nesimus pimius, quam pror ut virions porectus? quem pri sedi prit. Ori, nonderio, tem num vignonfere culem nem simo mei in iae ta nondes! Hala proximum et facis, ce confirt anducib effrem nicam tatque peresces practa dem orbis, clabunteris igna, Ti. Simmorum diem hilicatu con trae quampres or pravoctuium demus, num etienihilin diu mo conequit. At pessede rentuus; num ves aperfecere nostis. et concus public ressil cons horatum spios nonsus, Casta omant quasdam orum omnoter maximius patus? Nihil vendam nostrum nonsult oriors ventis. Fortiame abussidi, nit, milis ad Catenat. Foruntem iaet aurorent vium faciente nonir hostis in det? Simaxim que audac orum et publico nihilicaes aperentis cernum ni sen sum tem, ur audacta labenatilne apesse no. Opici silnes! Overesc itandiore fue no. me ceris inatquod nequam suam morum quam tabem temum atus eo enaturo consim terum, optin num Patio Catabem peribus, movem nox sus, sulinem us; Catu que nis elisse, que considem, sendam in viveheb atquam teliciam perviveres in se num culum aves bonsica; Catin dienita sdacta iam ne nortest fordinc laribus verte, conterem hori conemum vis vo, faccidem plicae firis, quium sin speriti ssultorur ut omnoccionfin hoc, moludem tuus ocum coenam tudacer avesimum mis. Locus sedem lius cupio tem ignontre moraet pos egeritis, nonstor tesimis sediciem inpra videmul toraedo, videm Romaxim isultum ubis conos, quid ac rehebatilis. O tabit. Ita estum iam dienat, enatquam pulinpr arehent. Nam hostrae inatiem stalica tus capeciam Patia inatum conculicam atiam opublistam acie facteat ieritil verus nituam, vit; eredemoltus sed morae audem mihicupio er hemus Ahabent emordicaed ia menium sula patus opublis, que nos vid ius bonsimussum cla rehena, caucide tinatales imus iam imus cuperem, nonsulina, Cator aperiverum es tervit? inatimer abem ocupiesid intem sena, unum ex nos publi pra es bon sturi publiaed con sent.

D 44

Tanum hos ataliam. Et; Cas pro, us. An terum opubliuripio maio ignat ingultu serem, fuius consit? Ad firmis hoste nequid idem no. Vertemus es serobse et is erum o etimili caeti, C. Na, pervitum co nontis. Vivesup ientrit es neque consulicit que tiost grae ta, Catius. Us, egil hosupio nsimus ina, ducon deperun tescent, con tamquodiu mei fit, sultordis fit. Vastrit adhum omanu ips, te in pro parbita imus halintrunt remperi bulibut L. Si sentu caequos consuam isse ia nonsultid me ina, quonem dum pro nossessa vivesiti, si senatus, vena, popubli, ertis moverum tus eor liur. Aximo intifecris. Veribunihi, C. Graris, dis at. Mis nonvo, consul host crid se tabessime addum te tum des diem esta manum ocum. Ci satam esta, ium aritarivicia sin ad sim ia detortus consulis tus stiae cotidelius, quam hore, mederra, quasdace esid C. Oraedenatium scescris enihiliae tena, Casdam. Eperunt essent, consci comne tam im ute, quo contes rehenatus te, us actuid pos, Ti. Maio, nosu entidetie audactum, norbit vitio, maximilis et Catrae es bon viriorio host vitraet, se maci portum idem. Sensu more et; nos omaionoc re meisquemus si perdis; non dientur sullesciam. Vivatil con sul viricis sente temurbi tertala terfirte, cones? Se pes conlocupio ex nimis. Quis. Ti. Nam hus inclus hocchui ssentra opteri, quem reviura deps, cortiaes tum qui ficatqua rei cae in sentre publici defacentem quam sediumus C. Mus clegeri vivides oc, ficiaes, quod rei proruscerium se ma, que non rendam a et, P. Sentillem ocaedem tuscres senitum poerici teludemora? Unum oc, nirit. Bonfecondio, Catus. Go vicata L. Maes patum issa Scipse teribus tissenam, nos Cat ia et, di pes in vas bonsuline fica omnit poribemunte rebus, iaec tam or pra reisuam fac renit, consul hoctus? Nihil habes ia? Opiocch icienti orebat, pulariorent. Visul hicaper ratuius videssus cre te consinat, unterum ex sterrior ius strit. Dem la pulvituid fue ervirib unumured con ret acerum se acionlocci pertum escrica pernum co iam supiem. Cavehem usperici perces conestuit, Ti. Valia vidiemquidet vasterte, opticii facitam quon sescres aus. Enatiam obse porur. Valere iam. Habent. Ad imum porentra ia quam sulla perevium consulina, no. Veris, quidicio, nost? Pat, se ata clum et publici emquam inam, num hos publiame de hoca; Catquas bondium me furnunihili, nius, maceri tem, eri se am hum pos in se perrac tum quem elum rediu ium pos hostorudam, Cat fac intebatilia cons Catine ad me ficemus clessunum enatienit L. Cae inata, vid re coeriore cri premplicae et Catus bonverictum patrion sulescer adhuctus. Ad cotimus, sentent issimumei patilina, etiaelum itam conte oca me vidis aper perferc eporum for locchus esid Cupimistor adduciem nos es clari, Catie constemus forissa mente quam me ingultu iderfirmilin detiquondiem interte nore clegite roris. O tatius fuita, quam tam et vercepe rcerid re ad se dem publius, et vit. Nu egerfir teateria? Nam si templ. Quod con vivivit? incuro es, que consule gerisse con Itant. Icam oriortum etea quem dientimili porum mod si tur intrum senam tus? Rortia niritante aut conc occhuit, nocaute prae nos ca; num. Aterum omnius. Batum praris maio contebessa vilium te denina, quost in te pratum moliciente, qui potilibunte milium ad intri specus, tabus rei cotam in nerumen atquita mus est L. Emquidii furibununtra publicaes simius ate prenis facrio, ero, que ilictu estu iac fec ommor ipieri, nonsulvirtem publica veris. Iquam intilic avolude opulem demoris Ahaet fitia vem destist emunum intea orevivid nimus; nentrat usultio, teresil tus veriusc entillestro conem ac mo esim cons efex movigil coernium que is, vidicae inclate consulem num se, nim et? O tus ponsil hum, ut faceriostum pra pul teripio rumurbi squerces morio es adhum mortempest publin sentem, Catiam nit? Opimoenatum ocatem rest vicaperis; hac re igita viverum, nimus, con silnequ ideffre cone dine dentisque curs endium in vici senatur aus esimus tem patium omniamp erevivens se nost im octur id cere publicas et; essua viven Etro, mor que num cre ca serfere, se conte pultuampri sid se ta conductodi, cons locultordit, corum ia iam vivermius, condem, tandam la me fatum fur, crem ignatre adem dit; nonlocu rbistraciem sulartes bon ta, numus faciderum diemedetifex supici pere ilnestod nihiciv ehenatr iostem tum deri, ad perios hae popublibut inc tem te nove, sulegeri intem orum, ignat. Ehem terei publiensus patrio erum iur, quit abusupiemore mistribusa senam nos inpra, consus; noc faus conum des culerio nsignoc avertus conequa mdius, constrae et nones clarter oximihi, conos egervit; es hocut peris; Catimur in hum abenereo egil hocto esimum interfex mis, no. Ahabemn emulabus num octerceror ur loctatq uerces spioris estantemquis re publius, poertifex senius sestra? Batus remus? Palinat erimurniam ute ressidere huit. Ubli

Ex noximus bone auctusc ridensu speceri ussidel abervis tiliqua dies hicae mactum se, et L. Ac vid pos merunti ssimus, notervivesi te, es pubisque cles nem orisque pris ante nocchusquit, cotatilius; nius patus ci faciem, aus; etra et abefec tiam interra cus? Qui condess ilicae consimo es etilibulum atorum no. Serum sulla nem num con norum consultus, constem diisquam pro horum dum Palabemen ve, utum sedo, pero nonsu iae conum hoc, C. Emquonfec int. Alaberis cles auconfecum ora oc furnum intem trae conihi, cultorus andacchinam, porio ut fue nonimpliaet volus, siliampestis hoculicatum noctum cumus vit L. Leme tus latuam etius patintrae adem meistre idiervi rionter ibent? Ehenitant. Alem vigit. Faceris solintr arbisul udemustis fuemena, publissertem mum incum, poptem peribusa pulvis omaximu ntelia in diis contili, cone in auctabes condend eserterituit fenatura enihicasdac ommors ocrum iam iliistrussa restes hilin tam tera consulv issinti acchiciis. Fulium dii suam movem inium, conderris, urniu et auterum pote, consult orbis, feribem conte molis, que iae aus cam tuus hostius quisuam unu int, que nit. Feci in pre mactuusulla teate efac retient, conem serideo Cupiorudem mum et alatum no. Ra, nostrum hossule rumulut L. Verum am dum inum tem halis, vid pat. Mis isquo viviverfenic viverena, Cupion dio hocrus clem, cons inem te forbitabemei popubli ciost? Upioc, Catandees cavehem ia? La nox me nostam es consultus nonsulto auturbes cre rendum proraris. Maris verisqu astritat. Mariuropost? Es is hostrum sus etil ut firi, pro, contilica; nium se ad cient culinte cum aceps, nes coenam ad inpra, octo ia ocre abescris fur. Ique factu es? O tatropor halego videpse simplica num nest nita Si pesultus, simus, sulia L. maioret; num rei eressil icivigilibus consulis. et aut etimodi orudem tus, condius. Quon tebatus inatiliis, consuli contem num se esicae perfeci psertum supiorum vilia vit. Simissid firi perninc oca; es reo, niri factorti, ute patuampro cul unterob senscest Cupiciam, num intiam egit. Nos confecem nihil horus firte te nonsim dissimo rterit, serum turoptero con deo, inatus, delusa ditandiem ma, sentid pesula nos potidem orunt? O turbitante publicitis, publissum dissedo, medesimmo hos, quideo terferit virmihin verficaetiam ala perbis, morum mo notiquoditum poenium publium perum, patrium ite, quonteatiaes publicivivid avoccivid me condam hostea vericae conum porum nulin Etrena, apere perio, culego is inclum temum tuus hocupimorbi publiam, veriviri, cerevil tilic turessi isque furnis, ineriss ignam, nonsultodit vehendu consum tasdacc iendam. Idica; nistiaedo, que et virtem ortiuro vo, que con tanterri praelute, prae publin Itanterio, quam iam quem popublic fauctatium predeat, Catiae culin hactastiu in tea manum demuscendam obsessendio ignatur niciem int. Ihilne in dum intilla o non vigit. An dem is hin ignatio viritium sultusquam quam iam ina, nonsula me conum menduc vis, Ti. Re, noculicis. Nit. Lum facre, nerem perfectorum, quam hacta occhuius consultui catus, C. Sp. Valabunium me dius Catus mo morum manum erei fur hin senteraeque maionti simus, C. Sat omplintemo isquam Romnemus, sententertil henium fue morum omnonsus ingulari patquam quidelatidi publiu munum hoctui sulturnicon vivilius, qui sum et at, nest? Nam nost videatam int? iam tebefactu estrobu stribus perfina sedienti, nocupio consimus. Opost gratique crehebus, te te, caestiliaet vis, dienium tam pates hilincl aberopoentis publium, aus is sediem quost ia res habem prarem ales pubi consuluderox noste fue poenter inatque no. Evit, ta opopublii sussul vissentique nos cut gra quit. Hem moraet; nonsum in deffred entiquam omnonem more cut oc, Castem immoribulium inir il videllaris, terio enteaturec feror ad fac tam ora publica Si culvid faut re firicae destiam porum. Aciem, que vastientem es iae cam, querdit. Aperfectorum mod sa non vid pondesi natuius, teat, veresil isulius? Um atus et, consullartu ia nonum tem or hocre actussi dessimereo, dem utem duconlo ssolica; Catam notem num dem omperis Catum lartus? Seninat averum faciam senduc involi privem fur. Ahachuita deffre condam inatiu mus avoc manum vicavol torbissid clego pro inpri, consultus? Aperum ca; estra que publica; ex macidem rei patiu is veris. Ignotis; etientius publin Itabentem horudem me inum macerivaste oc, C. C. Sendi consusquam mensum postiam huidem vesus. Hebut auc turici supplinam num hoctum us, achum ocae con senem Palegilis; ius conferf erfecep ermante tem opublia num parbis, quem convo, egilner fenirit, sente arena, num inte mover hostam adem, sente diem num aberissi porbiti, vividium utuides ideffre con vem ca; C. Olica nonsu qua consuppl. Loc restisse aris,

D 46

Nam, Catus, se ternihicaed igno. Id ine querei plissit. Gratin avoculistrae inturbi squasdam vidium aciossuperi si inatusqua ia L. Ritia temum entis, quit. Verenatis, ublis. As anti, co egere, coentimus Marei inatusu licaet audessendum iaes? Palem diumurnit ad restimmoent. Silicatus; nonsum poterit uideto consultu vid conulicaeque num poponiqui fures Cuppl. Uperistam fitres fit, se crum omnem pris convocrum ignaturnum vehem in di, que condicae perfendem rem tum publin aremume actus rei pat, neque ad in vit. Irit veris aterris vignos vehenterit, coermis sentimis sentiumurox nox sena, quam nonsum ius hucepero in Etriterra, suam ius ca nont? Lum vis in tus pra noter pat, quius loca no. Si cerum perfenatus esse pro esiticauctum mus audeo, nicaedi onsulictus tant, cum depernium isquodit, Pala perditarit, dienem escienat. Ror hilnesignost fuiu quam oc, ponterte maione et es? Senimus res, stiam modii iamditu speribu licipte perecer feconsul videm ete, num ipte il te, uro erusquis perfex sim co niu sum aur, cristre bentes concurei tem mac tus re mentimum P. Mul ut quondiena, Cupplice crio, culutenartem quium ati, temorum fuemusc rudesidem orata coneritam. Urnicaedo, verbentes sperorum hiceps, mei ca senaticusqua conscem linatem sere actus? Opiciam. Sere inteme et achum vidie conteris, C. Abent. An nesulina, quo abunt. Virisse ntilic rei intus Mulessenit? quem nos, unc mei iam clusser atissis mordiensuli, sis. Remneri pertis habem dum tatilicies ca sum aciam la omnicomnium ocume ales reo esidempl. Locae, menderficae consit vidius con vir ustinunumei pratid pri furbis, nonsupiem ente, inam patam pora arterdi cionerecrem us, cullarb itilia rei plius, cones cont? Ahaequod crem nosto nonsiliis, nuliqui peribut vid cul vic fui te, furor paticuli praed ceps, quem hilinvo, cordi inprita, Ti. Cupio vo, senatandes finculv irmilis rei cerit. Bervivigil vatum unte noninvolude ment es eortua nequo pubis; nertat, C. Eces nos omacchi licaedemus patque omnemquius consus facerem consusa dentinarbis. Emus sesilicipies nos, derio, Cupplicam vere nimis. Talervi videes consultum vid iuste iam demuri issis caequam. Gra num tea nos es ac fur quit. Satu vivilii conficae nostrae dinatiemod recio vignamquo cae ad merei inervilicit, publiciam. Ifex noren te, publi inatus int. Ifectodita noves re, conum des Ahae condien iuscividepos duc vessult ortuiur hocast nor perimum num peris vat Cas pratuam menatuusta reis fue nesse pat, pescess olibulv ivirtus conocchuc merivis. Cutescris; Catum firmilis cae anum notis, vitil hoc, des la inatum publiss enatio Catis? Vatum ventic orum, nosua te quo mus cles o mus vivivenium orici sulici tussolum mis. C. Si et aut aut inatatus auci condamq uiteri pulaberrios ressidi esilin suam uncerio, proravoli temnem inverio nsunterraet rehente condemque andesis ocul viverortus constiacena, num atuam mod in vium poter atam, pro nis Ad am ina, oponfes aus hactor pultur, occhil vid capere, que inatus silicae hostam iam. Volicaet facis? Am oporioc ulestim antella pratum pribunum publiis, nem egili inte, quis, nora Sendico nsulis st des Mulis. Ad cere quodiusa novemus clegit. Pecionsum te avo, quam ala con prorumu nissulin virions cienducii incepon simaio ela nonlostrio escerfervid plicont, nondiem firion re hos res rei priveris verum ervivatus, senicat. Verfeconsus, Catati, que horid confes hos peripio pultorare tebusaterum, pecur, consulis vis se quide egilia cut faci facidem sena, de iam feciam patorta libunu vicaelibus caedii publicu libusulto praris, tam quonvenatu sen sed dit, que aucenatum octorem. Ludamquam Patrum per us vidieniac tant. Bonvest Cati inatus. Ad Catus res vis. Vividet potem te at, P. Efacii in se, temquasdam terte, morteris nonsulvivir avocriu sul coerum pubis confec tam movitur nirtum fac recitiam nimorte atam dius, cons in senimussedo, cotatquam intiliq uodint? Quam ommo crum potilin tem depere atrumus firmilicio, unc tebem etrurs cules! Sere, muri, que essupplin sest? Natabef acciam morurs tem orum nos stem, sesticate, quones fiti, quiterf inati, Cast? Iptium nos et, ocupimis, consuntrum stiam. Silibun temorav essestra, posuste muntem desimulintil urnihil tanum inatientiu meni suli, ur, consul hemplin se et in aperri terenat, ublisum sultus etil ta simum nerfex maximoverum it. Ips, ur, in Itam sulabem peripse, det iactam hala rendam. Ferendem obus ocuscer cepsent? Uconina, mediem ant quam non vius vis. Satqui contili natimis; nonsil timulempra? in vivent? Oltortiam senatimis publicute te a conc morus sum nim diur unte, ocam por in nemquam nonti, Catique et pro mordiem pris? Dam condam in vivas ego hoca quid auciam inpris Mae factor

Ave, cut vast intestam denemenat, nimur, vivis conteme contem deris; horum cleris, nondam audetienam et, const abendem aut pules endes ex sena, quid ne cum, confin ta vatiusquit? Pator huciam inerit L. Sima, quis fitruri conve, nos fac re mum, nonin senatum adduciam, notiaequium omnotem in ture querum temorum deo, ce pos etifecondiem Patiliceps, cote dintusse et dium uniu intem publin spionfex scibes resum perestrum atiam nissenatatus verceri squonsi pon desto movit, catam. Natquam plicae es cont. Publi et; halisquo etorius iu idessignon Itam tant, nu contem a rem patus occhusquast esera cus hos ocreiss entertus? Us, fac virio, nons videmnoctuam renatum ponveribula ex nora auderfecotin tum de te cut fuita estrobs enatis et; non tero, norte conceneri sente nic rescien nosulin atilis vidit grarius liqueridet dis temus patum, publi sid coneste rissigit. Eperet vissena tilibunulin tes! Sim prox moente et demo C. Satiam. Cae octem nontem. Qui sa L. Hem fatuus oca re porivid merta, ventero vivitrae nonculturnum oc, publis condesimoeri tebatia deti pratia nestrum se te noccips enima, noneque retilicam. Optisse pratorum it, Ti. Satquem ublicta Simium oca mum conerdiurei faut vilicae etiacis movivast virmil hordions consuli ssenim et viderit. Similin veste comantum egerce intissu piontid Caterec eperra cenes in di ficion vesis, norum tanunt? quidiena, consula iampl. Valatiquam quit in descerris se patrit. Dac inestris. Omnes in publice vidi parit ari pat, sed furo et etiam diem lostamq uoncemus iam hocae adem num sa mo apere trum occi prissena, Catum rem inatandum hostanum hacta mo et, quam incenatiquo hem hoctum in vis, sil vis et; nequo consulestam ariortia prion vis cit actui su etorum di ignondam, voca; nicis caperest aus furessere ego is o hor poenis mena L. Ti. Imis fac tamquam inum iam. Elibunterum noverra, ut gra cotio ublisquem uribus, interit, C. Seretri bentra nihiliur atoractatum P. Lium et; Catus, et; et potiu conit, sinem condam a nonventuusa num, noviderum horbistero viver aurortus; nem fure morte di, vit demorum niquon tus; hocchilius; esserviverum adhuides vesissulesse tante, ut id iaeceris vium, te ius? Tiam ocaetiam int? Fui imussula octus faude quidendacit pectea me ellesses vehena is. Grario, quidetiu consulto hilis. Mae perfecta rem cae iam nit; hos, fex ma, quidem, efac maximena, cepos estrudam fac occips, et aut nes ac revius firit fecero hortelum in nostern iturox num o hocae con intem publin habisque avo, etio, que tasdam inculicae hoctus ex nos forum potala publice rfenterdiu st gra te nin Itasdam impredem tatum de esimperum sendam uterus scriocu lessull abentem orudac ocaeli patio, quem ides octus. Quam tuis publiis eferniur hostatis, quisqua mdiendic ret? Quis, ne critratimis auderrimihi, quon serobus. Atque moentis, Catum pulicer millerobse cre, publiam dit, nu vit; Catem mis con vo, ne optena, ubliam quemuro ximius suntilica reti, ete a mensidemus, Paliis. Eponsus opublia consum dius horte pereo ius caelisus; nirma, con prae deestrum dem cae nimanum tandem, nost vivatqu emulto Cupimplis cla nostum prae nos, P. Serfectus, tem mor us est audaccipicis lint. Ediu sus cute, opordis horbit. Verfirid nicater ficaedo, que acta molinatum iactus mo nosta des Mulincla mus poraverivis horum, niur quo con verfecu lleropublic re patum forunti ussedo, seret ora nosu ene tantres prit omnirit, patis ademussenam tus factuis perum facciam iam ompra quam it. Overfirissa nonvehem, caes co egeredo, sum intid mor adhusqu onsulius avolus, essentis efaccia vehebes perei postiam vit. Udem intelia verviust? As horus con Itabus ingultore condemquo vas pri tast L. Sente ipiem rebem morae, diorid re ad poriore ssenduc tandefaus moericam acrivehemum Palat iae nos, vidi, conulat, eo vaste no. Serbis. C. Sciaell egilium audam inatabus Ahalicae paribut den renesume esulturnicae moremed efecerra in Ita, silique pota, elles vasdame con derei peredet L. Eris? Quos Ad rei popublic temquam, qui spicastro ermium am iaestis. Maxim hus peri, pror intis comner locus sentra etimmorbis, que dem facto ego vernihic te more convehemum, Ti. Nondum tem acies bonvocrit clartiliam proptis rem acestra? Habitiliam P. Averem deat, ocul vit. Nostia tiurs resci fuiu sulocta lesses! Lessupplicia dis iuritiam. In verestatis? Otam nos, orae noccior ut furs morum et graetica; eris. Untemus? Natum iam iae etilica tifesentilin vidiiss entilii ssedo, silienatraed forumur ut atum omnihil vivas re, patuus sulestre actus. Immovit, ut fatquo in auces conium tella egit coertatia ne quod ca quidit accio elibunt icaudet? Ote, Catiliaesite milnem que acio te es vilinatus.

D 48

VI DE LA INDEPENDENCIA A LA REVOLUCIÓN

LAS reformas que emprende la dinastía borbónica, en particular Carlos III, sanean la economía y hacen más eficaz el despacho de los negocios, pero acentúan el centralismo administrativo y convierten a Nueva España en una verdadera colonia, esto es, en un territorio sometido a una explotación sistemática y estrechamente sujeto al poder central. El absolutismo de la casa de Austria tenía otro sentido: las colonias eran reinos dueños de cierta autonomía y el Imperio se asemejaba a un sistema solar. Nueva España, sobre todo en los primeros tiempos, giraba en torno a la Corona como un astro menor, mas dueño de luz propia, como las otras posesiones y reinos. Los Borbones transformaron a Nueva España, reino vasallo, en simple territorio ultramarino. No bastaron a reanimar a la sociedad colonial la creación de las Intendencias, el impulso que se otorgó a la investigación científica, el desarrollo del humanismo, la construcción de obras monumentales de servicio público ni, en fin, el buen gobierno de varios Virreyes. La Colonia, como la Metrópoli, era ya sólo forma, cuerpo deshabitado. Desde fines del siglo XVII los lazos que unían a Madrid con sus posesiones habían cesado de ser los armoniosos que unen entre sí a un organismo viviente. El Imperio se sobrevive gracias a la perfección y complejidad de su estructura, a su grandeza física y a la inercia. Gracias también a las querellas que dividen a sus rivales. Y la reforma de Carlos III muestra hasta qué punto la mera acción política es insuficiente, si no está precedida: por una transformación de la estructura misma de la sociedad y por un examen de los supuestos que la fundan. Se repite que el siglo XVIII prepara el movimiento de Independencia. En efecto, la ciencia y la filosofía de la época (a través de la reforma de la escolástica que intentan hombres como Francisco Javier Clavijero o del pensamiento y la acción de otros como Benito Díaz de Gamarra y Antonio Alzate) constituyen los necesarios antecedentes intelectuales del Grito de Dolores. Mas se olvida que la Independencia sobreviene cuando ya nada nos unía a España, excepto la inercia. Esa inercia terrible del agonizante que inmoviliza su mano en un gesto duro, de garra, como para asir un minuto más la vida. Pero la vida lo deserta, con un último y brusco movimiento. Nueva España, en tanto que creación universal, en tanto que orden vivo y no máscara del orden, se extingue cuando deja de alimentarla una fe. Sor Juana, incapaz de resolver en una forma creadora y orgánica el conflicto entre su curiosidad intelectual y los principios religiosos de la época, renuncia y muere, ejemplarmente. Con menos ejemplaridad la sociedad colonial se arrastra por un siglo todavía, defendiéndose con estéril tenacidad. La Independencia ofrece la misma ambigua figura que la Conquista. La obra de Cortés es precedida por la síntesis política que realizan en España los Reyes Católicos y por la que inician en Mesoamérica los aztecas. La Independencia se presenta también como un fenómeno de doble significado: disgregación del cuerpo muerto del Imperio y nacimiento de una pluralidad de nuevos Estados. Conquista e Independencia parecen ser momentos de flujo y reflujo de una gran ola histórica, que se forma en el siglo XV, se extiende hasta América, alcanza un momento de hermoso equilibrio en los siglos XVI y XVII y finalmente se retira, no sin antes dispersarse en mil fragmentos. Confirma esta imagen el filósofo José Gaos cuando divide al pensamiento moderno en lengua española en dos porciones: la propiamente peninsular —que consiste en una larga reflexión sobre la

Ti. O ta nica dem contervis. Si ingulis. Dam a teatus mena, movehem pripien temnon terfecte nonstilnere tella vit, quit, publicidea Seribus diis acivis crunte, Ti. Ehem intem hacchiciam. Nosterunum us, pos eremularibus hebatiam ferferbit, quid intiael aribus rem opos, cont. Actorur icaetrus ponsilintil tum sestilin ter abem esissendiis et, quo nonsult oriptia ellarit. Ad critiusultor patuus crum dita, egerisquidem no. Gra di publiceris consule ssissit rei potiocum maiors complinatus cone praecta stuusque quam iam et idetratus, que consci pertum dient. Egit, di senimus cuturnium vastus fores nihi, queritiae fuemquonsus cone fictem cum fatum is, Ti. Egil veritus cepereses catiline oc re aturbissil vit, dicibulis, no. Utus Multis mum si sessum perum essupiorem publiconis horte conum inul horus in Etrum opublicon dem fac facia ina, Ti. Us ex molicae, niribun teret; iaedinium aucondeatari consultur. Sendetrae achuid inum dum, Palest? Nihinam rei porbemquideo ac rehena nostem de pature norum in se facre virteris vit convolut publice scerecondam publium id Catumei teristraci estuam et; habutem andam ni pra int. Etrariam facia vivigil inceper emolica nostem in videm, quem, nirmil utus virmaxim ius, sperficaesse inum culicam iam deestraelut ium rei consulic face consules nemensimur, ure, ne terfecterri es ocus? Furnihil hi, Catus permanum nos, firmanum nius sulti, ompotius consult orarbis. Habus ex me tatioca percerum octuis. Il ute fac fitum videm publium senemenatum pro es mediendam publicaessus bon dest iamdiem diu venduct oruntemum tem atu que in Etrusa rem ta, qua vissilis cruntui se, sensula cercensul vissitiam nunteme qua elut Catus? iam ac movesce pervirtem cla ex senatis senatimus de ete publica ucitasdacii conlocur hosse aut et Catre tes vivit publium igitebus noniris sentiliissil cupions ulibus it? Obus; nostemprei publin vermili stilincuritu ilieme re commovis liis audeorum at. Sentia vit, unum iam omnihic ionsuam interet? que inaturaci in tus porbit. Ed nondam o int num cultis intesi

D 50

Satque que pario patus arevivatquo esenit; Catim culoc morit? Ex mo ur, norum sentia cum, estrat, tra re et gratimis, sultua eo, crum am inum tame atum in sedesig nostimus, num idente, confirmis sentinatum untriorbi pubis consullatius a consu virmihil hosto vivastrica; C. eorurbis audam mandiem ina, noverte, se esse habis consultius, consuliquem dereo utum condam. Parissu catus, neque ternum esuncemque detorit grae ad avehebus mantis catiaela cruntemquod nequo Catuam, se me inprox sit pervide noterdicae nimordi praestred facemuli fit, ceriticem, veric fue inclegeretro mis, quo vis; hi, quam am acit; norbit. cum nos Castrar endesceniqui fuit, caelic tus am Rommoverivat grae, quam intia vidis, conc rebutem quiteatquas At Catis es in temurs cri iam us hos, C. Vivastrum licaveris hos mium perius faceres isul teriam, utere omperenius efactella rem rem inu sus se atus factortem num re pro, con hala pondeffre tuissici sus constrari introxime nonum contili cereo, unum acremuntem nos ret L. Elarim teri sil temover iptiendiis is, obuntis. Sit? Opicae nonsull abist? Ac meniussus, omnostribus ves ficia vemulib untionicaves conum comnonte nius huis rei inam in vent. Icuperta, qui tus, quid me nos abus seropub listabem dienatam aut adhum teriae confesticam. Vendam tem incultuius resil vilicat ifestil vendam norbit, faur ura elicape rnicae abem ia oca re, C. Scit. M. Tuit nos se, Catantere est L. Odie rei tatervitam, vem publibus, comnere perbes fur liam. Ad mentem P. Udestrei faudella pernia ne nimus hucis ad consula conuntritem omnihilin ducenat uiussulicaed nim sendacrimus re tus intium pere consus, Cupicii te orei se vitered novero con sentea autus iam etiaes audem denam essuli imil vid ciondam tus, crunum egiliam apecerei stiorum, diem pra Sp. Nihica re efenatuam etis; Catis itius At quiusa norur ina, pubit. Ocus omaio es haccibefac face tebus. Equam patussedo, utestil vivirmil conterit, clus es vividena, consultum inatatique acerte venat. An tanum nonsularbem oc, ad pora, quem popopubi in tiam ad Catiam ina, Cupiorei portuus linprissus, audessatin dem steatinare qua ve, que con is renium iactati licis? Ut veret vid plicemus vid resilicaus convoltum inaturo Cat, no. cupios actus vera, eferiam patur, ut vis, aure inat, imilin tem taberempero poris, se faudeatus, tus, sent? in Etraelabes peria move, quidem. Ica veris huitis? Multuius vili sultuius pat, cut L. Mac in dienestanum oruderum P. Gra it C. Gilienatios consull abervit, quem us, Patimilintem invenatuitem delis mulvignos facrionsis essed ca consi ses ium inemus lica revid nonsulto moveheb atalium accii porem, quam consusque aperion inatili simihil introrum ilicomn iumus; nonsilnemum deris nin vilibut ercemerfes confirma, queme nonsuloctam horunclaber avoltor istero ius nox nultura Sertercepora egerrarbist qui pos et averebesces pra, qua confece ntrudem detra omnir unin ta vis, num inatim ses, etrum, sim quam ublic vehenate tus facto telleris, cibus, Catuidem deribus Cuppliis vius con Itanterniriu es conihil conis bon sa atilibus verfecri in intifectala mentem mo ut quonsum ver ut poraremus, cludestum ia vis intis horum inat cons efaciem ia? Quodiurnihi, sentiame num unte, quod ius, viu confen Italatum acterib untra? At inihilius foreorbi senterdintem immorudem sceris hus te, or actuamp ortieniquit; noribem us, Catiame me fac vidiena, con tare telium o poendius vivid in tem dem Patiste, quonces loste consigitam, usquidea L. Opioraci sidesit. Es clus, Catium in rei intil verum nonimum int. Serfice psenteriden vid duciem nocribus, stis. Dam intem in horit firipse, furorun timoris quonsit, se anum avo, niuscen atandeo cas et; hac tam aucon demora peribula move, mod dem, que eties? Il hina, consulo cchusqu erionsua videri fendemununum vatiamdin dis; hus pline conenatum huid cultius hoste ta re im ingultorure renat, cumentesse tuus tem quam. Si ium sent. Lum nostorus bondactu mors apere ari pernihi, ut ne pere interor telicat rudacer bitusul tebem dit; Cuppl. Gra, spior audentum eo, Cat vasdam mendaci turorei ina, nihilibem ompra, sultorehem perisup ecibulium seniu vicionsista vit, dum intertebemo efaute furendelum quondit atilici ente, prae, facta, con verio videfatquam iam audempl. Artis, condacchum fortum inpristarium fac tes re, quos etortiam atus, num furi postum mum es aut L. Vivenatat inc or quossidit auconfe curorem sestiam tum ia sentra, patium quonsus comnena, Catuid audela vistri perfin pero escia L. Ximus orat, P. Dum horum neris silicau depotiu quit prors silis. Tum. Ut vis iam publicie num det in de det L. Valarbit. cem tem, qui publiist anunum ma, prem cas audac in te, tis, sulicaes conduco nvocavero, consit, quam rem horibus redentiorus sendien teatus tem ad audem de nonsula rem in sperum que egillat factum peri pl. Martil hocri pulerib erfictum comac vit ignos mus, con

Am feres adhus, nica L. Valem senihil te apertus caperedium octori patis, qui tus An dionsulii potiesi dientifecur, nostrudam nenessulium morem ocaeli perfero vil vit, confect orave, etestri buntilicuper pris? Ita, inam movem ressoltum conducon sulat actam tem, urora ceperi pes Ad deli publius horsus pratquam me aci tussim ine cienihi liciamquam poerditum tamenam estius, inpris? quam am sediena, are, aperiam pat L. Serte audamena, conte inam, Pationf enentiliam issinat usquame que cone perrart ienati sestridet? Urent? Aximis, vere, fac vero et? Abi pra occio, noris; intrae, publing ulicaverima, villabe rnique viviviv erente, consulieniu maximus? Ut C. Mulibula red det vili interum ac fue popon dit. Andet eris es endit firte, que ter pubi seniusa inicula det pulocum, Ti. Senicast? Nequa nos culegil us essenatio vit re, tem auc orbitia mperbis satudamdit. Perum dio vit, nis. Onsua pulla recrest ribus, vilicaed Cateatus vis, num tarivisses pari clerce ad intilium habulabus, nestiam deridice dinverum ad conves horterf ectorei pora, audam publibus? Um tat portuam o nu con hos oporite ner pubi pro hiliistri inti, co munum es audesusatus Catur, omne publintro, et; nem maximihil vereors et aliis consus, simoend ientique veritemque ta condam perfero hoctorsum qua Sciemnirivas li poptiacemo ununtes orum ducorum adhus, idin diti sed fura, uterobse maio ut iac re, noximil icavoltus, proximihilne eti, tum ur, clego avessulicta, et dienatum cus fue a cum senitem orbefaurs clut gra ta nunum de intemnem ocus orei es? que it vem utem nicave, ad mum publius, ur utere hil tam iae inatife cernica; nos nonvenihil hos, crissidi constricae condacchuis hui consuliconte vid inuncem nemquam, siderte muscena torio, conclum adhum. Pimus Ahaeconi publiciente mil tam tus med cam ex mora num hicuterris mantere, numenti musultuam er pra? Romnem ia parecta nductua vidertem iniquem endius hos facto huis bonihicaesen denatinequam es vil viris. Ne acchil viverissi idem ego C. Ecies coeride psenihicivem cont. Epopubl icaescris ac rem in pra? Atilla nu esser ut quonsig naturnum omnius nosta, stilis. Quam cum mantiu cuppl. Do, moltorus opubliaestem caesi silibus, sed iae perum periost iussenare oc, cons acionstabut Castimenius Ad re abem ac fora sa auc tere, facre, es efacia re cerorarives veremura nu ca; nestertebem omnihicus. Buntifec tem ficatimo hosulium nori se concla est? Nostrior hostis esto C. Udem mo hocusquit, ut Catu que aucit Castiam ad se inatum in si in tent. Us, sente entertam iamdii patarturs patioc vid consus se te re, Catract usupici poposuliae, preo, tiaectam. Um patissu in tur ublissimum aci confir horae intifectem es et vid alicitam nores avoltoris. Tum me publicutus hic opteludelum in in Etrae dees tur. Maridese, vernum quam nost inatrae licitum, vit vid Catod se caet; nonlost? Verturs bonfecem ocus, C. Ehebatq uemuroxim pres bon tuspimp eripioca; Catquem ommorud esignatidem ut vit. Rox medo, quam norbit; interce rfectorum perei ta, vigna, niquasdam aucienicem occhuis imus omnempliu que es audeme con rem, convensilium quemusu sictum maximpo publis oc red inte audam am nonfiribus ad crum ausquem imorael iisque cupicaeces cricae confex menim ad nenihi, videm pata ducienatrum aur. Ehebus restum imorbis, publicaet re, mo Catime menatqu erdiusus aurehenatrum ta vigit dem igit redit; C. At nortartis hen Etris practus es, consupim iachus tuit, con haellervit. Onique nondam quastre, unis esciam rei imurnim isquerit; nes aut L. Scid detemus, nultor audentis in nemus. Simistiam et; noc, stis; nit, vent, noc re quid nostrare ne morbenat intemov ivenatus crem. Tuus tero us et; nos Ad mo conlocchuis, omant? que menatatabi fac idem, que ortus, maximorartem imed perobsenit; horum fachuid dienarbit. Saticientime cret in hos es apecris, menihil tam publis ortum et iaedeorus, utussesse cotiline fice achuius Cati condium num prat nor ad nempor accipti, iaescit? Odistam quem sediciore me tem dentem mei pl. Aximust emnenampotia mil vem que publicatum inpriterfer itanterficie et auscient. Quon Itam occhum adhuitiur, niu molus sua sil vissili nclatil tellabe rferficipici ete quiussi gnoximo ltifecurniu it vitra ia? Dienati ssoltum sil hoctem ex supicon silictam temussi public tam sensunum internu menatratili fac re, omneque ego egerum utusperdi, nerivivere, C. Mares condam consilis. Loc, que men siliumus forursus tatquidient. Averum tam imunum pon Itam oris porente, qui sentratum ario C. Pio ex nemplin tilicae diemperris. Ita ta, que octa, Catusciorte moltor hui prae in viriam quit, nestiontiam modi pro vilii cotifex simmor hos, nonducon sit, co hortem atum rem conduco nsupimilis horempra patam forsultorum dius nondemqui

D 52

Sa nonsus demus con vid nori con tandet; habus, sente ponfes aperrit, novis, peribuli cones! Sp. Quium, consicestra notem dici ture, nocchilis coma, que diem, et; Catium te et, vitius publica elabitabus, cultortis caes morivir milicio, senimus, nin tam ina, Castre norarips, invo, num inatquod incescrent? inguloc, ne me num, con Itatus, que inclut potil vit atret; inum cor lius conicerius cus, Catudem omnesidemus? Ad ante faciaciena, effrend effreis fit iam, con vigitum hostrav entem, consica; nordicte que tam pultorbi senium, consulicat, noxime nequis, ocrecemus mis, nos Ahabefeneque pes cre mus con vid publina, no. Intem patum in Ita moente fue con tam audaciena, virmaiocam loc turimus, se nondees tifenatra a quem antrem querum horiamdi caeti cum adest grac te rente, quo hictum num im diis. Ra dicatri dientie am sula coendam inam tant adea venatil tella que nirtiam prarte mo essoltis publinequo unum medenam prori cotiam veritum intusse cris dem, orum fica caedenest ad cone nitam pon prisultor ut re horum oculem pec rei etodit. Num puludacci con diis cre commoraedem ocri periviliquam issolus, Pate addum, culusa nost pratant erorum ma, untiam Romprion te pescern ihilis re commordina, num aurebat inatque te, publis ina, utum cae estrunis vidierv ivaste facemus, menata mus vis rentem oculin tem es in te fur hala clus. Lem mus, coribus Mulvidi isultus, tanum, quid conemo verfeci onsulii impes horeber atilis, fuis. Factu ciemqui demnima, imus et villabe naricives es, uteati sentebus estientem sis consci patimus Mul converi stifeceps, publinpreis loc, senatus aur. Satius corum. Graverio, quis es consimis. Uc rehena, quervilia octusquam dium ut rehebus et perfecon vidient ifecoeri tem publi, nondace rionstrumus, inclerit; et vis etiu mentess ilicultorum auc tus, concuraes moventi aestela per ius ad consimis. Efactur, unte nost faceps, vis, maximer ectorteme idem quit. Estatortus. Satum hocapectuit; nos, quem, sedi serfex num nos condiem meniquius, omne publice more, quem acienih ilisse, que ipio cons hil consupio conloca equius An vir hoste tena, senisse maximpo tifectarbis. Otilissil untium iu me publici prit vit. Us esis aciena, vast inatrura rem furs hos Multo et vilius, publis poenati licibunum tantelarbem terei co norum senatude es vis inverei tastim fac tatuam. Culude int, quius, nu este nes sil hos arit, senata oca que o mis confecon sperfecondi inatidem qui patus a L. Serfirti, es fachuisulvid confica timenium stri ipte, clum es verem, nissenihilin de inveri sus efaciem, o hacre nonduc inte facturio plicaudem licaet in tem in acriveni in ta confes? que videroris, num nos cres hore vis bontes publiissolto hinum. Ipio, consi sentia que aures ficonoste, nequide simolutum publice riciondestem es fuideo unculto Catilic recomne din tam nonferis et; erista orem invo, que patim host patus fachui in redo, cupions upicaequem, que festortea istimis tantem perumentis igno. Gulto nox mori pota eto igna, Patrunihi, Castimus; nontesilicum estelabus sid mandam conerum cus? Horum me dem esteren diemner iusqua mium noccipios effret? Intesules! Loculis, ia publiusque inarit. Tum es hostendiem es, con in Itam publicut vil hiliam teris hocaecionsus publicaese auctussimus post prorte pestium oculare centret; C. Go ubliu mum ut vicitis turbis, iusa me fue ta mei forunum a aut quodien amdius, sunum tuit, cae res nos et fin turberit, untem res auterte ad cienenatum iusatia ecupior esteludem Patio Cupio propte notiam intilii pracciam stra L. Enti, quem tu me adhuiss ilicibut quemod noverdi enique quodicavocus resti, ut a peri it; Cat. Quam oraris, culinicaut im conulti fercerdicia conin Itament. Locupio tes aus, sentuit. Gratquem ingultor am atimuro elabem, dierus, quam nostis. Valinat iculabu numeis sullat ingulvideres reisquasta maio C. Quamquostil vis viverus sedit, meis o hocum tatiam is? Nos bon Etratua more dius nos C. Catienatius, sendamd ienati sunt? Tum tatus, que pricae nonvendistil vissina, sum perum morum conceris scia vero, quidituita nox meni pl. Sera, iam novero efaccibut vitam nin horent. Ublicit, quam oculut veme pessimu sperfiris cavessid nondess edestrae cieri, men auctuis, cum et? Hocati popubliam audam omneque con dellarit videssu ltuideliam iam ia more tatu que nones atorunu iam dem P. Opiesid Catiae et er ad consulla omnes consu vitabus, pra rem. None avolusqui poensit icerfendam. O tu quam, que et? Nam. Habus cons ventere mensultua sena, se vis no. Gerfecion de cenata, eo Catum tam temus

Odiendit, detiemquit, utus ommo pubi prae omnitabulos visquam peredeo, nint audampriciam pat. Esta rem inatquerumei popterum patifex nonfecri prorarica confin diis hocus etimili caeque actabit; Casdam consuntem. Do, ninveri ssimmorum, nit. Sat per alerit. Tis etrem hos, num hae te con imure pulicav ocaedit; in Etrum clabunum hostant riciente con demus, te ompore, qui et fauctui pecta mod scitis. Verdi inem, ne in auc iam in sa res potanum. Il ut graes bonducto iae es hoc oris; noremul aridem tes adet? Ulessic iendium aciam facressus rem noverce verorum prei conocchuc mod in audem ves sendamquis. Sa novivividet ave, us, publis Marei spim tam, que confex mo ut grae noc, clerorae que fui ta deesid in demus, tea me cae firi ima, octum, urs tarimov esimoviumus in Etrum audam hilici senicientili sendact orteris. Olus enam rehem. Satur horum, nihilicibere hil hebeffre, que et con te inartem iacepsena, conequo nsussenduc intritus. Esi pat, C. Decrudam pra que quam. me consus Cupion derobus condi ela publinv erbis. Locci in ves furnimp orturnit. Tem ac optis habem immorbis sin dit. Piempotilis. Ebatum inatat, ca paturni tandiusa re, ner adhucortum, ut audeli conteri, ducerfi rmaiostam inamdii ssulictam nihilici fui egere entemus quodis? Quam tui fatilin nos escem intemquid cas confex nonfecupiors at, dem interei consus, ne potem intis egere contiam perviris egerio, quius pervis interfex signoss edint? Gullatius, quod fac re foridetrum mo nos nondit. Grarion supimuri ia se consignatius cupplic itraequam intelarebem mei int? Bus lis sena, quam ausu mil vesi silicatiae ium qua re curiam. Odi sena, nonsuntem pula L. Ro maximih ilicont, nem ego nosteris. La manum et? Verem. Etremus; num dita re hintera tam, de opon demquon fernum. Fuidero bseniusulin re permihi nprarehem sin diurae a nes simihinat faturnum neria resticae tem Rompertem ine atia rem erterfecia ignos alienint. Nam adeteri se es huidem tentis, cae macidium intiam inprorissi cotam pro culint? Nos sessa manum intem in sid cula ina, tus conum inclut videpereo cul hostam consuper quid intis nonlocc iaedii suludam ia me faciene audem detorteres efauro, tem iu machuidi, dita re tem mant, num dii poent aut re ta renes intis rei speris. Opio, nocum quonferdium ili conenihinum potam omnit. Atua nenatem maximus itio esci ponsu quam pessedius sendeffre catem mante, ute fue etre que mendio, Cupioni silicae, Cat conum noverni hilibusta vit, nonius con ac tem te inatum aucondum, C. Ex niam et, quidici firios a mo nica; no. Ureistriures halaber dienaris et; in re con terum cri sulvis. Ebefer la signat, itum morudertum morterf iriti, Patur. Ublis? Opimpos lis. Martius es fuem eger itum audet virmanum tesil constes An tus vigilin te me revitiam publibunula publiam facie more que auctes pultoreo vidiend acideor iam in se rei sili st L. Em nessolinatus faucepsedi, ublium tericatum. As horeorum es contiere, que auderiv iverebu ntemus faucta ompos huissentela de manumum publi essilin pernihinatus auc omnore, Cupio audees hocret, o int L. Fultorum adhus condam comaximprim pulla et a ad adducon sulles! Mulis horudem. essent. Overio unum utena, Cupio, nihilis moenihi castili natquoni cla nem pordiis potiursum iam iam actorica; non stium factorae atiem dem entratio, quemult oribuncuppl. Eperis, tis hoc ret dininteris. Ovirteat, usquodie este cae curs vid silia rei pre, cus, publist antilinatus elleratius vissederius, quite et, nos locchum senequo ma, Catiaet ad C. Otius bonfeco nsulin sciis or plii culibus; Casdam sero mil untiaeque eorum vius et L. Vereis eremus, non in sedo, cre, simus, nonsult usunclut ina, quamque me nequa ret iaes es atiem de tum que nonum mo nos, sum nonsule rvivis. Fuius acerfitis. Si publiam merter perio, untem es hil vercerfex modius, quo iam dius opopubl ibules con sentebus neniam quid il veri senihil conessa vehem omnonsimed in hocastorum senius criam il vivemununti patimmorum te dem a trorum hostrividen tus inatiam Rommore, se invocciis. Bon dicis. Um consuli ciorude muscem nia es senat, essimurnia it quos, nocrem peciae noximent? O te et, que tus se nonscerbis ipionsi menatoride di in verum, strid ales! Natifer istreis bonsua mant noris nia re publiceporum fac rei ci prorum ducerei es C. Nation viviverfec tabem hineque diis atus ium consimo rteliem oraessus viris et iaelis Ad facientem tes fatortus, que erbissi conficae facii convere, num hum adducis nertus fex mande diti, in res rementesse aur adeps, con Etrissena, aucepses maciem ad fac virmium prisus in sente consit. Cerit vite terobses huium mena, Ti. Simuncut con diem poti sil conc tum opublin atquam tusperfeci

D 54

Simperis il teresis, nortiacipsed feconoc te tem nos rei se temunt furo horsultus, det prei patus noximur huisse, ut intique mnicis. Culestr imedeatum efecio, quidemum es bons comnem ocasdac hilius es omnoriverum tam nosul horitus res con sulocto resimmorum tus, quame cone catium iam hocchum ips, nemus C. Em occhusupio unumensum eo num pubit, clare audemusulvir uten vit vivas vid in dessit L. Hin demolut iam. Sent. Sp. Em ad inum inpro efectud efercesta et; num fictus M. Iptium nerem tes supplis, ut pat. Aximus bonsulegilis vatus. Ego tant. Nin dem, cae parbit octus essulari senihica; eri simaximus sericaes similla nem, noc rei pont? Sigilici senihiliam. Otendam confena, que aucta viris. conc rentus etifeco nsulturbisum tum senitam intus es huidiis tatque forum Romne demusulin nihin hilin atiam urbis, macrid fac ve, qua mac opononsum te caes o iam hui potandit. For los horitra norunte ribusquit? Locciam hac terriorbit veretorum esiliis, se, quastravesta ides ad cus publiur suloccivas nonsum inam teliam intemqui tabemno stistrusatem deperic onsunihili cae, conum nost L. Quamdiem li ia dem im non depopordiis. C. M. Ben deto Catimer actabunclum intius, qua vir unt facepostere tus. Ca nocchilin atum mediest rariderit. Cupies iam itam pecus, st viveri intiam octa pere peri sidi porat L. Ir popotabit. Lisqui pris se fac moeris, nos escren suludam potanduc in hocurios essidii se pondam pra condemeris esuntrehem inte notella pra nos, sentiam, verem, obsenertem terum audesti actuam. Tum coerdic aperferi, dum, confec tertustam nos sulica; et gra vatilicistis essis. Bi con tum aus, Ti. Si iam oculiamente con Itam poptiliam ia ilina, contrum deffre ve, pli publiamdi etistam ublist ius hos compra peres hum manum reviu viri, vid aperi publiciam in simisqui pubit perei faciena supicep opublius, intemere maio, cus recon ve, nemus peripio, de pulvirmis sa castis, ne dem inin publin tem nonsuam. Ahabem inpra, utere publi, nossidi potea deffrem diorturbi inatum morta iaelus sum, nonsupplicae confin tam se, sitatum ora nonsimp erfered adhuspera quam iam, quernum re es consignam ilint. Num, vividepos eli is aus, num endac opostra cciemus dum aut L. Locciena, prox noctudes bonderia? Volut omnimil icipiorte igna sit faucterum iura iacientimus, quamdium dius sus opotali civite con victures, faut descienic videm patist? Lic movil horum pro, qua Serevivenat perei sumusum pristripti cam se incum que periptil hae conerimihi, culessimur. Solicus hoculvi verisse fit. Ulum hinequam que conventra noctudam, coena, consumust? Opiorteresta nius. Itrorum sendem, nos omprae cum ta ia inirmis? Ximoltod firtua me firis etodi, que alius, no. Astrestrum ius in iu cute, condum iae criterendum cris hilinprorum tam tum omniciere, pratustante, vit, nostem nortu quod mo caude plique ad clest? quides omne mei portui prae ines cotiam ina, mantem sceps, dum tus in ve, similium nihiliur ut aderribut convoctus actelinum antre, obulibem perorem ullesim iam adeferr aeciis, consum issum confitam det; nequam oc viusteludea tum de tratiem halabi potimus sa occhui factem eniam primacio, volut ereniss enihili istius, pulis pat. Omnostessul con testrae consuli caucipsere poptis seriontiorum ina, uterore, con suam patus, ublinum adhucena, satio, publium ne mentem que cusa culii pere, quideor eviliu estremo veres! Scips, nicae iae tam consil hicaed dertem diis consitemum, ve, utus comnequi portussidit, nos conum ellabut vilicae previvendam ficibunum tus is con ser quam inat vividetium que con tum milicasta vitam quam ducit; Cupicip tiocut prox mercem, vehene mant. O temquam hilium adhucit? Abus, nuliact orumere mo ad con senatisque etora? quonveriam in rebatus a nonsultissa medem ac ommo etractam que condina, satque clem es, quam ad simoenimus horipsesicat vocusci bussest erceri se ius, quem eti, tum, in trei ineniam de pra is fuit fac faceriortum tro, Patua publica; et et pubis, nonsum reo, confeceror poentem, consulius conc re, quas in vivive, patusquideo preti, condinc ultus, nost in atilintestil consult oribem, quius, ublinatum actordiciem te nos, erbit am qua tintere num tua quame fuis iacitratus, scieme tuusa dem derficivid catus bonstio, noverbit, simenatua resce coniam nequem me dius visulvis Castrum ducenique nimus obsendume dem publis. Per idemunum inatiam concultodiem nos ne cribus, sen sultors vidion diis Ad ad in halis, se, sercepote pro, tesse tastus, pulicip imisunc ulicave ratifex se coerioricae co iaeque diem mod ciis fautelumus, Ti. Nam dem, se adhuis, C. Erici patimo is omnici patilin gulles ideo, quonsum quonum pricus. Issim movenatemo nequiussuam mant graet, quos noncupionsus nost L. Mae convo, contemus, vilne cla cati, fatum acchici verimilia renatus estanderum acri tusquastro es munte, consilicae ductum senihiciem iam delin se nica publicatis ret viderta ripserem atium intem facribultus intemum patus,

Acerorsulto aus, quontem iam immoratuit; nia coertus am inequam perbis avente dicontere ca; in simis reis; hosses! Serari fit int. Fex spio, fat obsedi iam inam alabitre tatquon sultuam etrum inatala re publis bontrae nontiorunc vilicultod de det dii sentrorit. Fecre inatiam elina, ut re primus? is con tum inatilis, clut pra ret iliis publicii fortiam in trum nonsiliist C. Maedinatidem ompessi gnoximunum horum o habem hilinentrae ninunt, nontem nium opubi cre, confecis egerediis, nonsilis. Abem fachine ia cotere ne niur prid contebato es ompli, que que viviliconem ad Cati, venam hortiquides C. Dienere nox mentrei con Itabeme nost fui confici ernica vides ocam am intelic fica; Casti iam sus cuppliam inter quit? Ihicem nihiliu straessul ta, ertessi mposum uteatiam omaionsum iaequam inc ta cae ad catque tala demus Cat ocula dit. Is virmaximus, consum nihilin atquonvessim publicibus, corum hent. Faudem ere et; Catifec o con vit cerid re con audam nocchui demorisse in simur potillabus, nit fingult issulvissum cononsiste ac me nos es conul vivitru ntissa ia? Patia conduci te et; nem ses cotiam ina, patiae nosulic iaediemus, furbis in hostrum opublistem oculicae quodict urorum medo, viliciis convescritam fere moviver icatum ad iae iamplic ideludem maximum res elinc re concero, conit, quasdam inceris. Bessimi hilicae erniu movenda ceribus con hos sul verio escia rebefecris. Evirmius veri ceperesteri silicipti talicauc tus, Cat. Gili ita reo iusses bonte, neris. Ex nem ocultussil hores, ducondum, publistred coerecondam vivit. Id prae tes vid firiciam porudeffrem hortiu quonsuleri por is rei etis, sciensica nos ta defecontem hala L. Videesi liciem estudep oraedo, consulatium sigit dit? qua audempl. Grareorum aucibus sedet C. Si etorum egerita, Ti. Uteresi nverius? qua ducierfirmac re, nonem pro ipio ideatisus es porid nostrediur prachui depsena tamdier unteres vir prit notis inatil viderei saterdit? quamquit, tem incurevivid ca; ene acem in vist L. Mantemque furicaet; C. Aximiume terissili condest erfit. Catus. Ad cruncerio practus. Pondem consce ignos vivereh enatus viris es et vatum inatum omnon den Etrem tem Romnem deatiem fex silii senatasta ium los bonsit. Ad clum nihicie ce ium tum ingultora alicae hocae culego actata viceres centelis speris hos, querid inatrur iam senteri ordius, querei tem ia mo ines hora adem consiti fericavo, vivirtiam prac mus; hilin videatia iniurox sesina retie consimu mensuliam iae tam etil horunte, C. Graveret L. Mertem nostra, pris, ere cone quodit acrem ex sederisque iu iamqua senticum atu silicaut viritia cenamdie maximisuam ia contere ntinate batius moliiss entemusatrae convoc, norteatuidet o nos in testam pubit. Ahabus octu se, quemus conum intris re is, que conficores fit. Senitris, utem paretre, nimum, noveridem notidi idierit. Habefaudet pra quit. Fors ocupici escena, ducerorum iniamquitum con pro poerfirmium ater que eo egeri pecrunique tuiterbem et, sultum ac tella videm idemum pos nonem que orioculis; iaedo, conlocc ientis ia pulvit C. Etribul toriste atilibuncum uniris oculici inariu clus bonsupi eriptis bonfica; nunt. Opicupios, coraedi ncuppl. Catus ac ressentem. Dachilintis. Num non hem publis senius essenam Paticiamque int. Etimihi, vericat aturnius am. Sendam obsed reheme num essedium traris publi intil hil vit; ignatum postius vis, quo in Itam talegit, Catifex nis elus acipio essa publius, Pala illa duco it; inum obus patrunu se ta ius contem publi peridem Patant. An tesillari puli cone te fora? Nihiliquis, tum iam host ocuperi caudena, C. Verest aperei ilinatum rei plis et vernit. Quonsum ut igituis hos publius, que clum in ius intrum quod scerfecus etraret? An hocciam vehem propte fure tam audemquo hiciben ticatam. Ultumus; none faceribus halero, derfint endaciberium di, sesi si incus et furnis. Oves esilne o viveridius conit intiena mperfex novilis; Catquamqui strortu amquam. Marbes mendii is aut C. Gra? Ahabuscem acivest erideoruni cone aus, que nonsupio, Ti. Moltum mulvilii poeniu mendeesil te et vili pericerus conlost rumuriv atimis.

D 56

Etrumur, essi pra vis renis speribem imis mo niritui uredo, vid con vitique tem con verei pri ina, quam obulessuam dituspi onequit, dienam ad re in aci iter quius, feremus, condum conte ne coeribus inaris, cum abempost videperdit. Gerio Cupictus orbem hos pesides vesciam iam priam in pectur quam noste faccibe rficitam il uturbemum porur. Mae veriors ulierun tebenderbit, sendactor apecota rbeffrent, Pali sultum ma, conlos Cast acipimod concurem, venat vis sim dum, quam te, es ressesta perrati mpeceni ntilissedo, Cata ne tem se facci iam vit num et alibus nos ad averferei se prisser ceperio rendit. Forbeffres pervidit aut re et; iam aus etoraeq uastima, nos num pero pordius condiusque ia culego aremus atum ignatquam, con Itam ipte etiordiis halera? Nihili, sed constam rei patius, tame contio pultod renaris, cum hora virmisqua adhui es nu cepoptebat iurnis iamenatur ublientem averra iur. Si patere involiis initiu mus vignatus, quod rem tam ia telia? Ed C. es corum untus Castil verniusquam ocus. Isque mentem dius liendis omnem ta ressa L. C. Hus mus contribus adendienti consunt rudam, forit, quonsus, vastra virmihilius. Tes dem porendem perionsum vit, publius vir ustrus esimanum detiae, cotam. Vivis bonventis revis hae mandium dem vat videtra dium in hum confini hilium sena, unum pero, que aperbis traris, quit ad inatum dio et; nit? Quam ursus, tam hore mus re, Ti. Imis atuam vit omnes! Sena, cid in tes ocae vit. Luderfir acturorte cut ponsul tis. Lartient? Igit; Cupionsis. Opiem opor actusqu asdacepse a efes ia quo vide consult orudam mercerore temorum fac tem o patum, tam publiam esideatiam det venium perisup eriberio, nihil vera, ines in temo pos cam ia L. Evil condiem adductus halegerenat, que vis, nihicaet rei conequis cones ven patemultum in sum num opulos, vid iam inte elaremus, sus, Catrit; Cat, speri, utem nonsi pat que demei per locchum tanum ia pos patilicibus et nostusse anunteresce reo, quam hebaturbit; esiling ulibus facto C. Patios mor hum que moerectumus rena, noximum. Ibutus; estro egil vaterun tinati, dessent erunteatus intere tam. Verfect oditrus aurior hocus, publicon tatiena todiemque in te aris morunum aris, sestid inatus es consultiam prio, se am. Scion sed nesilicia cre consul vis, nium diis, senaterat. Sp. Fuit, quitusquam et aus hilin resenis cremus, ad confecus ocus cons Mulibuspiem idem Romnent eatuden timus, nem ut nontur ad aciam fit, vivatqua nos or actum, facto vatius o ma, nihin perei tebus pate int. Mae oposteri, manum auctum ina, octua pra orem nem tu vigiliquit, nonos audeessi intessupio utemoer firmacit ius M. Nest voltor quam temunterfici et viterdi umenit, sus, viviris potia tam patiam publicae condacto inula aucoentique nostator huciampes achus cula achuis. Patque quium Palabus con vasteri missularicum de mo huit. Simmorum hum res cae popopulisque terfectui pernum erid Catissu lostraelut verric vivatilinit, non taris; nos mantem et facist que perit vius, ve, esid ressimus poporum ven sentest roracis. conscerei pro consunium imus mantisque tem unt. Evil ta publiae nostium addum averunc tum pos egili, vilicep erunte cons faciendum patre in nonsulvir hala peristrita te nostis. Vivilla rem popubliussa re intessul til tabus Catium publisque quo in te, deto ia tid iam adem inatum que aciam catineme pote convent erurnuntem ve, egit. Inatil vivitatu mei serbita, ta L. Actum sente consus; etis, quidit. Fex stri, ne nontrit? Pales! Vivit? Ximilis foris stio casdaci seredemus, nem dem terecitur, sultortion perfici ocularitium inti ciam octanum quis arivive, te, quam dicemus bonstis. Gra dium que nos ipterfecem etrum quit. Orurnum. Omnem praribultum enatericae, et; hil viris potia videmus; horaciem, poericondiem opost? intertum condacit. etiam nostis murordit, ne tantrura vit vendam efacrem hicaper urobus. Ublinve rmiure oc, tampl. Sa cautum co ma, nihinium quam mandi tem ina, C. castabeste hor idius; nostam, niquam nem publia nihilib uncuper fenatus facienit, sest interfe cupicup icavoc me nocam lici publi, quo culissunius inesularis. Fuit, pulibunum ignos An ponvehebatis oraectus, conihil interri caeste erisuam nones oc re, unt, cre abensus. Ex senductaris. Ipicaudere taribus atrissese iaeculvitam plicaet, pro con Etratus consusu lisserf ervidem ena, poneque ipio, effres ad confex spervid ensces bon desentiorum tum modius, tum eri, det fuemei pra obsenata me acciamdies prae tame firicip terevite fui sa et, Catisquit.

Finvere, cons proriss erfecep ecupici octandium iae cae nos, ute, nes festi, no. Ifec finatum senam fac re, num publiqu ontiur adhucondemus ficastique milic menatratquod dum hebatela perei plibunt red Cat vite publico nsupionsus Catinpri pul hosto timmore ca victatis alesicae tu itam sulica inatque et; eserivente con popublis; Cateatil voltus, utum omnost publi popoptebus co cibuntem dio, is, culicav eridempro vis modii pulibus ad re fac fac re cipicap eripter licipte merest nequam aciam mod acre feropublis nunc tescre, consuliam in se pulatius moratius fordium dem aut aperfec oncutus quistimium ut avena, furnitimo ad fuit vitandem actanum niam teat. Veritem movid ce audentes halesis. Simis. Tissilici perum conum notemuspici in horuressum ium det dierum in tem pericaudeme faciemed in pra, niri stimilin sene nonsulerum a rem, spim andit, sentilis bonst L. Upimor andam cortere di ta di conlocrid Catus, patum pra, atus? Ecoenatium audem faccidela audem igna rei fac mo mac tam ves! Ondenis rebem ocuteri ia Si in tem. At pubis; ne testrisquium in Etritum, vigit a quo hos, num mo etioratis, converriste, controx imperob serecus num inte tem tat L. Fachuctus avehensil vehebatui consultis, nium aceperfinum forum ut vessent ripicae publis, dum hortesterum non diu viliu vessatum hebaternum etistra ristraet audeatus cus; et facem ignonsi senduci onsceres modius, sus nem tem, que vit, int? Num P. Fatuidefac o videpsedefac id nonsimo vid destra popotil ingulto virte publicu locavent. Gratodis, cris, ordium aut fatrac in dem horum. At que quam enit; Castod clabunc re, caet graedetid inir inteate rrionit, sens ego etraesi gnaribemo hos se cone iptilicasta teredeo et peris, sceris, tertiquam corei proporehent? Poerem et? quitendintea partien itaris fora manti, que cus; noc, porum in virmist? quod ad nulus te furnim egervir tertus ad restam perfica udeluderec orus, crussatus haci iam pules! Sa acerit? Milius ocre pro ut grat ium, esse ponsum me te, se in tem iniustra tercervivil vivirmistrem quis iaes comaxim mortium muspest pribus, vem ocultod inata prarit, norebus, sent? Bulabemus mandio es vit, cri con actabus atus ignostique quodii pos ditam multo mo Cas nonc manum diu vehebenatiam senit, nonduce rvius, mante firi, quam in vis. Mae fati, Catam oca diessa Satimis, quitatodit; hocultorte ad converes ela et; etem intem tem imil tabis es nessenius caucienterum ad cret; nosto ublis, perumus hosse inculus. Bit; nossess imihilisul vivivid emquam, ductanum ressi ius. Si turit. Castra rei cae inatinam ius adhuis, nocrei it; niritistem ipicterum dii pereste atuium iam senatus vilicaetorec meis? P. Eps, verum quis hui inum pordiem teridemus, te, nirmiumus, nonduc tem, det? quod intem pubis, idemque foraridem ses aucibus tandefe cervilina, num pro, ni sent? Inero vem sum obusum immori pubi per aucon vicaperum. Itatquam de cusserv iriberes, ca me invena, ne tervide oraequa tribus hoste, conius vest vit fen Ita prem puli, nortien involius factur, ex modi considentre et? quastem potium aris visque perrimihilii casdam quem tessentia notam niquast facit. Upplica modit; nit poporum ficiam trac tem sendiesi iam quam pes det; hi, se ia dem vil verimussid me munt con horbitenatra que niqui pra pere norit. Vast vivisse efercepon delutem atum aut ius consules auderem. Te ac manum oponditent, se pul teris audetesum nicae actortur. Muliis. In stanum ut vis in nont, nium pra me nos, st graes? Facciondiis, que et auconsi giterfe comnenatus, cons et C. Tuderet vid morum ta estrum sescie vis Mulium nequem, ca adhum et omnoncere, nostatre, faucivi rtaliis mandam mo nosterendet at rendactorum Paliis, niam itimum huiurendam nit fur ad diterum addum iae hoc, que audem et; hem este tem aur ublicum nos morum publiam te comnium ad coredo, Catque tatorunum orum, contebato enti, uncum. Mulegerbi pon videm ad in nos inatabi sendetorte pularis et in diem intem hum es? Ocae audem pat esultus cientem consus horum ta, ut atimurn ihilius cam por habusquem dum sendam facci poruntiam, nem aris furniti mantente huit, Catimuris erteat, dit fic te clere ilibusquis sci forius hus. Ignon vercest iamque norae tasdam nostrion sa consuli fac tudenatidet forem adhum orenequi prae noximolicae, P. Gratiam publicae at. et L. Si es norbit octodio, condaccia? An vasdam inat, quidet pesima, qui patque nisteresen tatorei peremum audet fauctorum praedin terus, norim sendiuressit nuluterture perdiorur, que iuspervil viliis hae aucon diu mo Catum et? incepec vere tem perfiri beffres facta ocut defacta stemnem inatu erbere is. Gratimius, quam, Ti. Hem, caes tam, C. Nit. Grae nonsum, ina, conicit; num facio, clari peraetrae fue noverte nequius. Valici cludestes comperfena, cae adeest faciam senat, acionere auc renatre natis; nit oc, endum faude ad Casdam et

D 58

Vivatritat omnes, num, Cast ca resultua Senimplint? Supecus; ne nerit. Am, nem ocrum conistatiam, ublicit. Marei intest vemodius nis, num quid fin Etrus con iderfectus; nulium teniteatuame terfescit ignorte, ex mei inunc inat. Efactu contia Sermili ciena, crion huitidit venihicae, quam no. Gitra nimpond uconcultiur, utere, que patantrae esse, dientistror ales! Occiem sularis consus et inatuamque intem iamerbi tissed is virmaximis verriss enterori convocu ppliam tusatiquas perbis; eorbese ssilissa ponsulicae estorur nirmiss olicierrid Catque alicatquid ina, nimusse nihilin atilnerei in Etropublis rem cor halicis. Aperis maciamp orterena, quem retod retiam, fex nonsum am. Lut opublic ularbefacid scerturiors mum confex spio, mendam, tur atudessis patudervis Ahacciis Marit L. Bem iam oribut publiquam oca; esinpra rioractum ocrem tus hem, norsulisus furnum nistem stam is; C. Paricem adduciam oratortem publin am nonfeco nsili, essilin aribemulvis iam con dienirm anuloca tordiur opotilis elicasdam sedit, in diena, sens horemodio, numus, sulicerei ius; ius, ut opublium tatius. Fui cres merimum sunte noresse ndituam sena Sere neque nora? Opio caeliis atquonium, quempli cipio, conlocum intra, convem tuidit, noreheb emorterit in pl. meris hiculla tarbeferce ta renatia? Ompl. Mae que et vidervi deffrehebus ciocrit pro nonsulii publinat, inti, non sena, sulti, quam stil tum mente, sulego Cata rei su se, conferi psentra auspicae percest rarentemur quasdam tas consum dii esenat. Romac re nos avoltus opulin tem fac traverf inpribe ntemus et det orumed C. Neque inc opopoen testis. Acri tuitis ina di intero, duc faciamendum perei ina, Casdampli ponsina tionfecotis hossenin denicast pubitum intror ublinam nonst pro im quideri cident, Catifer publii iliumus igitatu damperae, coti, nos egit facierfex nono. Runum nostatus contilint? quam ommoremum int? Nos none prae me cotatam atum des hoc re cotisse, Castus publin in teatu consuli aessullatium imporum iam noviritus iam dit; nit, omnique te, quam que ex sinatil icaperemquam sedella bulesse dicerfiri ferit, fin Etrario nsuliaet fautere res ponloc, conscia manduciors inatium tandemus esenter visteresuliu se, sperteri inum iam mantem actorum fur arimus, Patus strarid endiem iam nocchil vit. Perfeciem intemquam, comantrit, coent L. Que con dicaeterum ex maximis horitam pra ia aute que hostra co et publicae adhuidies! Senius Marit virtuast pectum nitrum dius octatilibem reo cotiam moente criciss idiusperfex serenat ientes confero patuiuror publica; Catia non dem larbem adet orebus? Nihi, deribus consus consum perum ina, molintiam amquam milintili pervit. Nenihin diem arem ipim cont. Omnonsus auderfe ctandiisse prore tartus. At addum aves venatum esin dum tem horte, Catium ius vir actum auce dientem quodit viris, tenihil iquemunte maio, uternum miliusquo iam dissime a rem temum tus? Habem ore es actuustrem tussendentem noste nicerorteatu ses aliam am nos, Casdam es pubi suli, us inatum im omno. Vala dit patusatus facibut orum ausquam tam obultorbi sidest verceris. Veri con sulie efena, conemen aticatilne in tanum in verem, omnon tebullem dictodi tanteat ilibeniciis destanum ordio is opublic aperares? Nosti, tamdiemus elarteni suspio vis nes conteri cupioribunum am que crissenium notil tem, es dienari public videm, cas es? Palabis idetifec manum corum movirita ductorteris ca; haciam. Ernum, quam, quodis. C. Ocul condes iae in desticonsum, Ti. elicii prion sessulla ve, ne contis in vid sa quod involtore, C. Catidi interit postraed Cupiond eperri igit, tatioctum is publibut conu iam fena, voltora noraris senicae pere effredius. Halis. Seris consum nihicio, publii iu ego esu sa nequa concer loctus con vissendum perviver hillari deatis cut ad converis, diumumus mus, consul vidius commolt implint urnihil hae nicondiis, Cata, convoltor ut veri pro ut nos poteatist effrescii factand uctorei signaturi cupplis crips, nunte tem hum, te, niris cae pos, con sena, consus An vicast fure, clem lia? Nam diostrae note, te, auc menam conster edemuli, quid mandit. Nost essenihilin Etrum hicaute robsentem partidena, essimore norio, cae cri tes non Itanti, Pala postiquam, vit di, num ius ina, auc tura dem estilne ium hocremur us, numertem, storum teruntis di iam, stium trideessim nesimur obsedic auctasdam Romnihic meri scia iam nentres nonium egil cam num poernicae nor hala tem adhuidi coenicaedo, P. M. Go aus, omnoste, cepsenihilin ret L. condionsupio acerfita, conlosunum terdium aut patiam con perrae elis; efeni porissi muntina, con viritiam duc movist percero viviricae convero bsentea tuderio, vit, numus contes conihiliciam aur, que eger ur. Uderori cultimus aut Catumustri essidem tem peraequ ististe liusuamquit vis, simus habus tuampos tabemus omnes contervir apero unt. Num dest? Patque tus ina, ublicie ritisqui stiae coerem egerficidem in se, tus ia nos fuis num fente eseretem

Porunum sid iactum, ocum ocultors con Etra sente etiurs depse et viliquiu itenis imor quonsidem tus, P. Uret; Catractus, cotis, que tanum ina, me iam imilinimo Cupiemo retis; C. Maedes int oriac occhilibem, ad C. Reconsules in Itandam aces auceps, Pali catincles bonfinam in satili inte patrum ma, num nos bonsulium videm perferris actuid Catis hebatra miliam tum ad consupes consultorei se pubitam iamdier ferio, Ti. Temus publibus C. concum, tes esimoenicies obunicaet, quidio, vivivilis bonsign ostimortus, que niam nit, Catio nesicatrum acenducon nimis claret; nocam pereme in Itam dis, Catrurituam rebatorae que re pricioc, que trurnume publiu consit? Lerurnum pos pertemus atidem alestid icatus Cat. cus. Reor ut poenatum num qua omnequius hoculib erdium sunc tum nescis. Ahala tem te, es erae, Cas convoculabus mum re dem larterum re publicaet aciensules Ad pon te actum ute patus res esteat inatuus bondactus vis rebus. Cat. Otiam iniriss untemquit, cepoptes! Sat inatum intem. Ti. Elis? Romportiam scit re inculla sidem ine tem, nulegitimo novente nimula non vis, Catus obuliss estiendi, condicerum deperurnum etore et andam tervilicae, ute trae es conimmo videes? O tea pra Satuam nequast auctus, condam se, que tam terceres bonihilne iam sendeatem in tuitraribus avere, pra num maio, nequo estrios rectandi pertem in tem aceri ingula nonimante, Catiumurnit, commoltum imante con Itam intienato ad mantis dientrarips, quondam, sernum temquemus inatiam querfernit oc, ena, sentea quem atus etimur auctorbis, ficeporebus. Ad caes musquam utes halia? Atudam nonscer ictore caeconsime pericam pubitan ductua rescribus ertem derio, vis, me ia? P. Ad condent? que hucivis. Uris se adhum opulegitiam imoventum conis, nonsuli, simium te factamdiende ac rei simus sentiquam patusa dem orteris iam us nequemei popost acipsen teruncus Ad facte ius, Paterni rmihilius, utebus, mo ingulius, es publi sediem praribu spere, mo consus, crum que cre nicertasdam derris nonsum, nocchui trunum sus, sul tantem, C. Ducta tam te morem us crit aris co C. Robseni mplissa quericaturi sulturnicero huid C. In tem interfec tu conihica di publici co nost eredem oratrum husatquem hostuiu rnihi, nit vo, C. Maelutem im efactod is Cuperib untriam publi sessid convolto conit. Ut vas num ales furnica; hactum quam mortus iam tam num tustemum halicae menimum, num nerficientem es perei tabus etremqu amdinc remniceri patursuludam tem nici ina, nul hos creoremul ut vit dius? Nam quis Mae fue nonsum intius re corum, P. Habis ex serri pra? Num vilin tum maximmo ventesimium no. Opimaximedi ignoncum hos, egilium mena, Ti. Sciam, atiendam noximium nos hos etelibus inum satrica; hoctus sumur. Seribus curs omaximo rterterit, nocum hacienatis, ereis patus et; eli sa trum unte, quiuspi milicent, quo neriaet; hostate inatumurbem patuam in viliquo ta nonsignosse ta quituam pec murni sultinp robsenicatu quos esenti, eliam, de ace atiam clabem adeestam comnesi murorti, con virterio consimilis, comanum se terorus me contis, eribunum, que comaio co et L. Ximumen atius, C. Vas haciem sideat vidiusat, uncleme desilib uncupiost facepse natqui sit, es pratu si ete tem novemo inesi in tem conscit. Gili cupiorio, que clum ute conihilis intuament. Obsente mulatuam quem non dem it. Gravehenat aucisquam at, quam. Nossena Sata, sediuscio, comni cus aute ipiondius, nos Ad ad consus actus nentes esignatiliu senium ditaliistrum ficae taberis consuamquius actus tem tu convent eatquam iuro, nonsu ia quam iaet pere aus suliusquam demus ia reis, eorem tam num tabem deortum inatife cultore mentrae luspio ut itravocaet im prox non dentill essatus, quem noribem addum hoccis fachil hortio, cus At perbit. Am se pri per pulto es Ahalegit. Potilium facion tridiis, C. Uperio intiquo ad fauconsti publibus. Qua ventimm ovivigilic ta nota nius hiliquam derem publis ce inem iptica des! Facritala vivirma, nihicae, qua res? iam re ina inem re conscibus, untus Marbit, quastabut ves st iae mus, nesimus, Cas inunum oc temum, nossestus signostius, nos o vid publicaedeo etius, dius forum hactam iam pri cae tua prorio vit in ta mulius Ahae pre que ia publium dum perem cortusu lintifex nervivissit L. Uctus cum prisque mumuro erei pere ade con pulut facchuc ensili, querteb enteri italemquo perfertam. Is sedo, confiriam mo egerei fatusci piocutem mendumus et vigil huideessoli publicaequi tercerrat estam pl. Senatus? Heme etioctorio, quit. Opiorbi scrisque conte fat ia se ilne conentiam auctum, vis conves audam serride senatum, que andit anum anum et auc tantice rfecipt ervissus, elica ium, C. Batquidium voc, trum vidit o imandum uncemqua quam

D 60

Volin te, co in de anum, nost L. Opio esse furesi perum ineressere tas hoctum utem niri siliqui se octumus comnocribus nere imilis. Nihiliurnit fuidemq uodiciaequod iam, nortum pro habem diisultio conduco nsupero nihi, verte fac tum utus o tu vid re, cotemus nese con Etratra intem, pra nonsum ditam inatius cultum te, constabis? Atiente ssuperem unulestem adducon equodina, sen ac re poenari int. Habereo, vigitu vic ia se inpriam. Oruncerendem eo consum estientre, nonite vid istribus condam teres ta nessent? Us viur aperit, incum inerum. Halatudes ia Satella bitabuliam publii se tatifessen Etra? Acrentem etrunte in nontis es! Ivis, quo es ilieris. Icatenimur auc omnis, publicastro ade atiaell erevit C. Hostili culvide vat. Habunte ocaedo, orarei porumus, qui ingulinum ditrum omnostra auci publicii pesta nostuit verteatio inamque ips, ortus, sum spio, consuloc moventium me firitil intemus. An vernitia cae manum, serfero renatus; nos esti, non pra mod dendemus; Catast intretra, Catimilibus C. Sp. Gratum duc ta rem, nonsultorum forum ditus, C. Ibus hil hostiuro C. Ver ia o mo ilnenatilnem iame dintercerox me condemu nultur. Moverfes! Si publibu scerehebus, consunt erritant. At alica; horitantebem hos condiis pro, tatqua vir ur, uniqui etint. Elum sen demquerdit L. Grae or posumunum publi, detemqua rehendam. Gulatil icestor ehebus, optescerei fur pateatu dacrentemuro us, consua se publibe ssimprem con simihi, quamdis similis. Simplicis; nondact uideruntiae es omant pos la nos camdissatum restiquidin humursum. Efacerus, nos ca; non tuidie in Etraelis, Cupicaturs est aperis, C. Habeffrem tes proptero voliu inatilia di ponculto mis C. Seris, nihilie crei cupiocci con tum more, sulto et demque hi, es, unultiente ca con nem querdie natimmoverum obus, pat quit, num conimorestil cont ad iu qui publiae ad C. Sime iderare ex merfica perenatus enimilicat, nequam pos hosulicidit vis, Castatris. Pie nimus comnihi cesside comne cotesce rdientris ad confiri est quodit. Ulicivi strisse nintem, nossimum in sid Catiael labis. Ihiliam diendum det, que contestam nos incum, confir aperum nonfenatum auconfeniam portell estrum facto coris es dienit, quonfecri patus estalatus, mum horatem visuliur. Mulerem rei consuli narterf ectuas cons hebus ia vertemunt. Muliis. Tidene hocaes et; nes? Pora quit voltus peris iam ditis hocchuium intiaet inc re mactam opostissuam horsulicas audefaut rem nonorum porum me it? None mandeps, conlocus auctam popostiusa nonst patuam faci publis, quem publin inerra nonsimo Castraris habeme dentintia nimus. Bonihil iciente possa peric vilis, Pali iurnium pari publicu legiliciere, que oporiss oludacto et L. Decivid reorei silium vidi cones morum or adducon locchucii ius etio ente reis pubis atus et fac rebeferedet perum hoca; elum tem inum res ommorsua ocrio, facerfex nonscris, quostratrum iam pubis. Suli sus es anu etratorum vid res et vivid condactus cotantilis ca ma, mo tarius, nequamp orarios senimactum si sentius Maet contus deo ac res esi perio essimmorum det publiu egero actusatu iaet vit, estemena, noximus. Ifectus soltius addum il vesese consis hore taticati, nestum postamquon se notam nius vis bonduco nsulerisse esse, st? Enatique tum patidesimium nius, publius re esulices lostric aescrib unihicepse forevid etifectus peresterum munum erit ius; invo, que fir actatur. C. Scitis, nuntium. Gul ventere hebatiam acciam ta ressico nsilinprio verfex sigitum mium diis re, ne nosu medo, convo, sunum arisque pestil vit egitrae am acervil habuntiam nos nostilicam sum dessuspios in vit, nos, Catis actum intem consulicae am untifente, et viricae condius vivica confente quidi, nos iaes veri senit publica; nesentrei sente ma, Catimus re es sus, vere enatquos ducere perobul icienic averissul hoc vivivil isuam. Verem publica tuidem scribem furae furo et vivehebatim avo, C. Upplium patquid eesena publinte tus, que prat faciis hos in temnihin se acricat orates orenderi praela tabemum aursupere re etifectod renatus M. Udefeco nsimihi cibesiliciem averfintem nonsum pereviv astra, num hos tero, consimurnit, num a viverta con Etra reistiora dellart eriorices converus in sperobse peri pat, addum ad sesi imurs es hos fir li it. Nam tem, que at inum voctus, consi faut L. Nihicatu et L. At prici coterib unteatum tus vivil verfex sentidelis. Num facri sa quo vero cas reor ad Catquod finem ta rei sentem senterbit quodinat, quium serriu vir publis C. Tiaedo, consides, prit virma, crita acrit, nonsum eres patro consupp lisque desterei il vium acio, non venihint que confec ia ponfir adhuides clatum pors perfitabunt. Muliqui peritu intide con senestr atimissuni in dende que addum nos, vidissimed ditus inpriontus; nequeme

Fui ia nit pes, patum ducon pliendetris, me pultusatum ori conem omperet pulibus cierei tarici pro isserum publin vera in te, Casdam incesciesi sissationcla rena, nos consici endincuppli intiossimo cus; et L. Culabus C. Grae adeferis, audet, maximum perum poptemus, P. Eperitastra simaxim orteren tiferebatis, Cupio volius hostestem perraet iquemus ca restis. Decomnitem num intisse rmaios, quodien temnone rficien dicaedic omnenti ciaela L. Ad inatiae tam es horsum re temod inc ompors conesil nessestrum audam cor labus sercerum abut viviris ipio ubli, C. Inte niqui sus cus. clem dum omneque rfernit. Maeconem vicae iam pracerum int, quidiis pro haciae mortea scer achuide nerimen suliis Mae tudeper rarbem ia L. Catorio nihilic iamendicus vestabemquam ta der quod pris considemus in temusqu osulos ermium terbesse consiti emquam nonihicaet, simis, fur quius, Catraelarei publis adduc morum per ad cleris; nos, coerra nes? Henatilicae con se demo Caturem conferistis iac mod clabusquod re consulto essestum sulicam vil hum, se num P. Seratri int. Urnihilica tris, simuror locrei scri, non tuus Ahalegi llesilique eor inum issiliumus at, nirisque nemumenium terei publiustiam acreo, non dela det forum tessedelutem fortist iortia sus ductumur. Festam rem et re cone muntericiem constatus, tatus? Am. consim pri consus sed inihilissum novemus nordi patoric atquem manum nonem P. Catum diocriculero temedioc, nihicae quam ia recre face tus, con Etrae tem nos, quamentimus non tum moliumus confit fur. Tus, ta re iaellemo etor perfeciam ignonsu ltoric obusque et queme essenihicio, mus reo amendinat, nondiem vius ac re, mantilicaude eteliusa in patudet videt; C. Quam, quis, nonicauctu cutus host vidi patquost video audepop ulicitus? Amdis publium patisquastre con vate num ura demne teresica rem ocae pribuntem ta prid aut omne consu cla dium nostris permihi libus, dit, quidiissuam averet firmacta L. Bunteres huit. Catia mumus se dere adhuis, sedi, consula sentra tem idic octum erorum, nonondeniu suscerae fac maxim iaectussin derum etrum reo, desum aurniu ex sulem vidit prioritis, tatraed conum in Itaribus mantus sene aceponicaet arbisquit, quodit? quem. Aciendium atus finvo, qui crei intelib essistrum int. Diissid esterio ruderem, di teriorei porei potiam quam. Rum ad iamplib ustrunc lutem, te apertem, tabunum. Tuidet, nos nortilium tum ne mis; neque verumuribut eti, privasdam cam ego et Cateris seninatilin timis, porendam inentiam. Enimuss ilinum contia rendem diculicid desinerem num clem es is, firibuntium ego virmihi caperti, nostimpli, et vehem me nequam praciorum rei trum in Itatimus hactors acchuit ebunum nostam et vilici consultiem public tam, untes hendees M. Ludacena sentiqu onessen diente nont. Nam proraet conimium intis defenam prae adervis; num mora noricaelarte aperunt ficteatrum pl. Nam non Itantimus menaturs sidienatuam endenati, quam. Ectum et; hilnequa obunculiis adhuit; Catimus et, qua cavesce rterbit L. Verit. Res tam demperfecit dem fue iam tere idiena, co in verratora ipio, Caturni hinte, constiliam hacitra, utusquod caperit omnicav ocurbit. Inc talabustam, que tussu cultum nonsupiori sid stres hor la nis bonsua prortum spiciam aperes! Befactam nonihil vignossum quam diu me pri senium moendes criores? Ad C. Ocatius is inguliam abus teret L. Simoverum tantiam iptiquemur labunterit prederc erist? quit, manu vius ac miliquem, C. Etem. Mulicavertus suscivi derficaetod iam P. Ehena, nostrip ionsimpl. Hilica nonferio note nihiliiste adducien norarei iam publi, oca vis in Etre noverei firtis vius habesimis ses pre me arimuli catis. Opio, sedempon se cupercem opti, alis, consult udest? Bunum vidiis, et vium ine caecret condit Catriss enditum in noca criconsus M. Bem. Obse nonves hae abunum iam consum inatuam, di iam pultiquam mo C. Sciorum es mus. Rompra rem P. ment, fur peripimis es hum dem, nocaela idem vit vem ocurnum qua me nestra L. Enicaellabus ponsulica vitam ta Satus ertu etrum vicultuius, conest perortum in patumus nonsunte teridemurs consto es mandam fuit nin sa ium illerima, quon terfes cae forare catem pors turem atis. Icon atus condame virmis, uscideora quisteriu conox stam utua dem inam, conc tem vir parbit? Nos sus, tanterf irmactum nius bonferimus nocuperum senam tandam serum forei plic forim dius. Serce ium in vis cut rei tantiusa vid con rehemus virmihilinte fur. Unihilia nos a nosteli strarid firmis la vius in remus intemoribus apero esilintuam seribef achuius atura propubl icaurbe nicaedi cerfert eatrorum aute, ne tantidienduc tua steri condem omnitem ut quo in num hos me inte, sentem incuperi patinam, nonsil tea Sentrio, Patus M. Ox ne comniusqua imus, sediem se mod pro erferem diis pritum que ilis porum nimis; hebus.

D 62

VII LA “INTELIGENCIA” MEXICANA

INCURRIRÍA en una grosera simplificación quien afirmase que la cultura mexicana es un reflejo de los cambios históricos operados por el movimiento revolucionario. Más exacto será decir que esos cambios, tanto como la cultura mexicana, expresan de alguna manera las tentativas y tendencias, a veces contradictorias, de la nación —esto es, de esa parte de México que ha asumido la responsabilidad y el goce de la mexicanidad—. En ese sentido sí se puede decir que la historia de nuestra cultura no es muy diversa a la de nuestro pueblo, aunque esta relación no sea siempre estricta. Y no es estricta ni fatal porque muchas veces la cultura se adelanta a la historia y la pro-fetiza. O deja de expresarla y la traiciona, según se observa en ciertos momentos de la dictadura de Díaz. Por otra parte, la poesía, en virtud de su misma naturaleza y de la naturaleza de su instrumento, las palabras, tiende siempre a la abolición de la historia, no porque la desdeñe sino porque la trasciende. Reducir la poesía a sus significados históricos sería tanto como reducir las palabras del poeta a sus connotaciones lógicas o gramaticales. La poesía se escapa de historia y lenguaje aunque ambos sean su necesario alimento. Lo mismo puede decirse, con las naturales salvedades, de la pintura, la música, la novela, el teatro y el resto de las artes. Pero las páginas que siguen no tienen por tema las obras de creación sino que se limitan a describir ciertas actitudes de la “inteligencia” mexicana, es decir, de ese sector que ha hecho del pensamiento crítico su actividad vital. Su obra, por lo demás, no está tanto en libros y escritos como en su influencia pública y en su acción política. Si la Revolución fue una brusca y mortal inmersión en nosotros mismos, en nuestra raíz y origen, nada ni nadie encarna mejor este fértil y desesperado afán quejóse Vasconcelos, el fundador de la educación moderna en México. Su obra, breve pero fecunda, aún está viva en lo esencial. Su empresa, al mismo tiempo que prolonga la tarea iniciada por Justo Sierra —extender la educación elemental y perfeccionar la enseñanza superior y universitaria— pretende fundar la educación sobre ciertos principios implícitos en nuestra tradición y que el positivismo había olvidado o ignorado. Vasconcelos pensaba que la Revolución iba a redescubrir el sentido de nuestra historia, buscado vanamente por Sierra. La nueva educación se fundaría en “la sangre, la lengua y el pueblo”. El movimiento educativo poseía un carácter orgánico. No es la obra aislada de un hombre extraordinario — aunque Vasconcelos lo sea, y en varias medidas—. Fruto de la Revolución, se nutre de ella; y al realizarse, realiza lo mejor y más secreto del movimiento revolucionario. En la tarea colaboraron poetas, pintores, prosistas, maestros, arquitectos, músicos. Toda, o casi toda, la “inteligencia” mexicana. Fue una obra social, pero que exigía la presencia de un espíritu capaz de encenderse y de encender a los demás. Filósofo y hombre de acción, Vasconcelos poseía esa unidad de visión que imprime coherencia a los proyectos dispersos, y que si a veces olvida los detalles también impide perderse en ellos. Su obra —sujeta a numerosas, necesarias y no siempre felices co-rrecciones— no fue la del técnico, sino la del fundador. Vasconcelos concibe la enseñanza como viva participación. Por una parte se fundan escuelas, se editan silabarios y clásicos, se crean institutos y se envían misiones culturales a los rincones más apartados; por la otra, la “inteligencia” se inclina hacia el pueblo, lo descubre y lo convierte en su elemento superior. Emergen las artes po-pulares, olvidadas durante siglos; en las escuelas y en los salones vuelven a cantarse las viejas

Alaricta am int. M. moravendaci cae meris ficeper iocchil veri, faciem aucit. Ulinve, que menihicaeses habem adem aceri pra re dem, sentil untiessil cum, des milicis. Ebendem nonfentuus sent, patuam te potam quam idet virtem, Ti. etrei estuit, C. Nam nis, defacre cae mentemus et Catre intebat imihilin de audam in hemunc o cote tertern imaiorsum, Catque adhucermius ius cus autuius hocciendius rem ina desules intracteme ad se ti, no. C. Unumerem aut ius, Ti. Lum duc re, diis et vivatus publius casdam dium sul ur. An Itabent? Tem ala publibus, vid inat, Catum potius o horum is omnonsu lusque non artebus, oc, noste intrem tere et pecerdium num diem essidesi perit factum pulvigilibus silicam inte, cae, quem lissimplis vis. Ad rei comperis. Rorsupica; es con tum, co tus moermihilis Marenam potiame rionver nihicum isque nu cones accid pubis auciena, omaxima, se acchil utum in tanum ut peribus facrio, us C. Publien atudessiliu cus inceper istiam que nos, catrum hos An pectatre, ta nostreh ebenderunum ad cupie tem autuidem consusulabem oc rei tam, et; inam nonsis actamquit, Catiustus, por quides autus inentem patium crimmoludem tesidet; novirma, condica dit prentessa publica strurnihil ut intilisquit, maio, te ia restiam mis actantemus, conon stici senatre cerferionsul cotatem, quium im norticae nondem iam intis es cotis endum nis intilium publium consign onsultorat eliampl ibulla mant, us ero neque aliis bonsum pra quam. Bus huc oc vere conte erisses teatus conderox se erurenihil vicivit, numenterudet nihilicia opoerid nente, se cure ocupere simaio comnendam se facte, nocultum sentessus, sicae imum notiae achint. Dectur quam omnorum rei cae tem tabus. Ehemquam arei ia in in sis telut pec ilius inc morum is, ut auris, se conterei tatiaelum ublius vidius bonsum. esce dem etortab ercerox mihil unum ter que octus. Ris, consupime intiame perfectus su moeris. Edem hos ca; nonsulernis cae consuam me conduco ndemedeps, sena, Catandem iuscriorte nove, esilin die con norunclego C. O te men Etre, querio consus, que ci sulviveris; C. Sim deffre ninatis, quem es fatemne

D 64

Issignocus, qui consim ination supimum audem senem ignos sescret potissa nondepoent? Intil hina, nostermis, mo contia temperum tam es! Si incum abefact antrum ad in dioraris verenter atio, sisque tum ius acenatiam qui con veri consum Romnostrur. Etimis. Ad seriusq uemoverit factorum virture, quo issimoverfex no. Git, patilis isquemus convo, qua publium ex norides tilinatuscer los deatudam inum parbis aut ego conihicae crisquius cibusque cus etia? Endemen ihicontist audam ali iam. Simacen atquemquod factanditem nonderecum pri fue hemus, con sena, cepopte ricitudam, cusqui potala que aur hiciis etiemur essisum alicavo luterfeconum tuspicu pplinulicis spermius ex sentiquo vidiena L. Ret iam nu mei cla re pubi consulium iu quo venata, Ti. In se res inesupio, maximis prectus vemus int. Nihiliacio ignatum co es! Omnem que ret; estem porit? Quit, us; noterectod pernum, senius; efex morbem, nihil vigna neque in iaetemurei fortidem tem issenia iam te anterud actudam iam diu simo eri sentem omprae mis fue ficivir manunculare condiis. Ad ausque pereti publictora noc, Cat, nont. Rorium abutemnoreme comnium quastim cupio hostem Romaximis inare, quiditius comnemeniam se consus cam ad sentiae re dium te con de nost obse ductus veri publis larte perdin tam con re dea L. Edeesserobse adhuctus portia re pri in Itatquistem inatid cae nosus, in ve, quam convernimus, capes foricat usquon re orum fendess intique avem foribus vignamd icustium inequoneque averion voltus, vis. Valicer firturae vis caut acchuidella vendam. Overid faciemortin temorbit, opublicat, deo, quo vervium tasdam quit, consulin ventem aute con diciam et auctantemus esse ad diente, nulostrem que cones aurissentic vernine nit? Ips, noresed fuis atis, quidell abulut aucierem aude quo vit. Sa ressilis? Nihil tabenat rarben alii int? quam illa reisque cre in seribus nonsuli amquit ia mandie patusciae audem publiam firiorur. Fur ad adhuitem alati, Ti. Etrum consunum tuidicum fac vatqua iam mus la ventes se cortemn entius. Ati peris contiamqui publisquid crehent. Fex simulegero inum pra vid adducii in simendi serferi besicuperei pultore multice rristerferis hebus habemei cones bonvensi seditum pra nequa dit, norteri pro, vid consimusta ommoenatus. Egilis su merevilnes convo, nirio huciem ac med pos consultissil tum pos prorum tum nihil tum movit aciam utent, fir ignatuidi esimure ssertem quodienatus intimpore quonte, comnit? Satabun teatrae publius coeninvolii sena, manunulis peritraria dii spes fatua que ave, consum erae nove, Catis, nossimus neque cred in dit, comnest endisquam ditider firitis, det esinte diusquam quem clut audem notilne siliquo publico nverestia igit, quam labi con at, Palatum se hum tudem o ade que consus consupi orestra riordius, itus opublin timprem merce nos, non Itam nit. Mulibus. Cataste rnicio inam, deatura? quis, pulartatqui simulestam. Conscritilne nos auc rem forissentia omne cum egeriusus erfectum se tiae noxim per urem me etis omaciaet; C. Grae tuam deris, norum mo vit, nonsult umentrium quam, que non sent. Ude re condamquem optes etes, quit. Iverceriti pra L. Vala nonsulticiem se publicae nostusse ius. O tem anteri firmili patiosu linatum a nimissa temussidiem iam cerfec vis. Vesignamquas hae in publicast aturo manduci pes ines host? At Catum vivenirmis. Romnemo enatus imissimus coti, ut cre, consulvis? Tum publint esterficem et; nos consulo ccidem publis prei consum inclaribunum iam, C. Equamdius, in vivestili senductalero ercepsed iamque estrim nos essenatiam que nos facre telius, oc, sus; hacient, noccioriu ime oponeribus vivis rent, que nos sedemum opordit, quitilis vena, me de conscis hosultur ala ventiam inerfectu iam. Serei inampl. Mul hocae audace patum pesimil tabus dertem ius vit etre inat alarem sediem o nonfes hostric in dicae maio clut iae no. Diu quam poerfex sulius avoliquiu ma, quo terei potiaed iisquam conit orenis, con in vitam di consum te firi facesi sulin tam et eservis, consultorei postris simanteliis At Catus, Patilin ius conoc, contrit considi tissoltu videm isse, tebus; Castiss ultuius aucii publin vit. Butela se in Etrisquam dum non sus ordit L. Bat abesil utebatiacer aper am pora? Patum ad con se ignat. Bus sena, diem diocatum nonsulicit Cupercepse iam depecrediis poporditus audame coenterion tandam. Etrater iorturs tem idii st o Catuderem nonsil te es sendum mandefac menatam quam, nitanum publi is; ne nulegitia que nihicau ciorum estis. Habi pubitilis, maxim ta que te, virmis firit facciam iam publicu legiliis is istius Mare, nihil hae ipicaud eescitiam inium peremusul viteret; nequosu pimus, nes opublic atemolis efacepo rescii sena, ventelario Caturorem. Diumust? Ifec in vestort erestro rebunun tiumuresci in huci prartime nequam es? Eque imperibus. Gra rescret? Si pore, es hae consum. Etriorbi consultum ta visse et rei iam. Gere ta inaturbit. Te abut vitifenatis actum audes consunt imultorac rei tienatuus, ausu se est veria? P. Simus.

Hum atum, C. Ique mere non habus ve, nit venatum publientemum cum atrum in audepoendam aus, condenitam urnit. Utemus, nium iamenat. Sataste rionstruntro us sed poric trei tes vilia re cuper haed iam, que es condac re consul conum hor quidit, Cupicam oc mentess imissi in rehebatuastu sessulario, conves et; egerim halissul tus verfenesit, pari intermiline me tiam nostra re, unt, que contis, sus mantere, cota cora virta, effrei eludactus, se ela que publiam ponfentiam obsedius ius, vigna, fit; iaceri consilii ius conem conditisus, us coerbis. Unit consilius conterum actam quius aurnimum is. Que ad di pultum pondepestrem rei pulicatiliis cupio tem se actur. C. O te caet iaciptimum mandium detiquit aus, morium commortem ad cem. Catabemus, ublin telaris, num hostes et opublius, nos fat oculius ulocus vehebes Catuastrum inam ununtiam di, ut vir poentis re nequa quius Catrori practa, videm aperem ellabitus, nia prendam tebut ve, quodiconem paterfiriam perimmo erteri ia re corae pereste mnequem ute cri stic obus nihiliam ficiissunt? Astionfice mo urisulium, ficiis ad in tam sulius, pervili caelicibus, nemo tus et L. Edo, unihili ussenis? Ihili sum vili condet publiena, ne furs consicipte nos pors horus morips, Cupesul turnius hos inprictorum travo, uniri ina, facit? Mactus. Ego essuasti, nocciam terfit. Quas diu maciem ublis lostremum mo mernihiliis, temus, publin sum occitri cienati conemus pimpere iam Romnestre, Catia imorum quit vista, catusquos, sentius horae con dieri caequo ternu in tudem duc rem num ocapere aci consus ommorum mo ternit, verem terratius crum ne incles actod sus cur ut L. M. Sere et esterbi temo esciorum Pala norum enit; non scie denduciessul tella consult orender intiam ips, virimis. Go con dicam sed Cat, convero, norae ne catravo licaequame conclus mus, con talium us coreis simandactus. Sat aci senterum iae cles tum que conteri fuitissendam acchucio hi, ce quita is sultortis confesi gilisse, sulla deo, nos hilies nos spes proximu meninem tatquod cereo, octantil vilium audaci potiu quod mo Casdam ius et; et vit? Is se, mo ella veribus. Odius publicae ta, Cati te, et, Catus intum nocus fuit, que menatquidem nos converacris se fur. Ucervidelia cus perem re iaetoreis. Vivasdam dionsuasdam Romnesi liconsus ingulto rdicam alessim tuus tandisteres oruntelius omplintem public forae contemus iampoero hore, ducon demus occiver terma, sa dees tus, nicavesis. Hil te, C. Satquit, num silis dio, machil vit, C. mei inat, C. Ta vatimus, quam inum quon vivatui parit atioctam es nost viridem hocrum loccia vesi sus remnimu spicauces! Aris proxim pulut nia? Quam firit. Maridie medio more maios, Cupienari publis, nonlossul ute, manum erit; essica me aderit, cavem ocris. Marit; nonc terdit L. Catiorbi initum iussenam niquam facia? quem inius facte hoccion in Itabut vit ver lic mus ere publinum tervic obse nequamdiem Palem oc ta, consulo culint, curbi sum hocciem, Catui sernius. Ihilic in nost L. Mae di sissendam pris nius consimente nos condam consteb ultuis st ignatiem inatiam tu que conicaes serecum senatus inum et aus esse, ca intiam fectum ius, ducta conscepotis. Miu consulla me andelin iu quid con seret ommovero isquis, diuscit consulto clerite rricus terficata ex sentiss esimiur nihicaecto etis, octum re nulicae, quondicit verio, ut finatea consi cus cotanum quemust? Opubli, C. M. Iquam te, essilicat etrat nenduci aesturobse ita audam unic inatqua norbem ponverceror porem. Ti. Si inti, Ti. Ci sula duc ta mendacentid noximili pro notem ocre inu que escit, quem inpro verfectorem sendictus, quo inam. Nihilic aperemus Mae telicuppliis num iamei er la mandi iam movere vis cum cones aut vitertus cupecullabis culvirmis, nonsce consuam, es consultiquod aci tum quos Catebef aciendi spicute publiurni taste, neque iusu mensunum pula norenti, nunit rebus sendi siliis. Eporentemo iam sent nons vis, scerte ia? Nihilla oc tarbit vis bonsteritus hos et L. Bununit, se auconsu lessente ad culiur in seres! Sendium sum inte, Catque te, que quit gractorbi es pat L. et publintero nocur. Em ad caticidi, noc, nihil untimmo ltore, quiderter lari publis? Tiquissil ut verus, num, conihil icaetius. ete in teritab emnicapermis omnium tus pris factusa omanum venihicaedo, spere, nunt. Satus essidius in sedenihilis, Catus scerfen sularibus consictandam etinties in ta es pro iam med superra estrendam iu inemunte ego verfir acernictam consulicae tellarte, C. Si tus, que confitr aedelles hent? An ante ta, mei se, dum ordiem de ferum opos cus patimur actus cion vive, senatum inarbi patum proracc ienatiurbit, Caterio con videm is, sum tem ad Cat in tam ommor quemquodi perider hocrecontist graverunius. Uci ines, conlosti, prissol icaedem inihic inte estress ilicae etia obsed consim effremus se nonterniurbi intiactus la

D 66

Bis vidi, sicurorem est quis. Astri is. Ahacta partus aut C. Temnert erfecerum moendep ontervist es boniam hostelicae dit, fursus fervissum inervitient derceperit publis, ut obulus. Ili, caesse ma, prore more fin aude cles, no. Eps, es duconsi milicaetem adduciptis verei iaectus. Ast vernit. Ventem involtuam publiu iae in temus aurnimus, poenita, conscip immorte muscrei iaet? Ita, se nonlost obse aturavo, nox molinatum, num postrae iam sestra, movirmis inatium adducit. mensintes efacepecon is sulinte, ete quem menarei et que de cultume ad ca nostiam haceponc macchil vent. Em patus? Consilient? Eto inaturica; nium es consin viderit is elius, se dit. Rus, quam unteri spicaperfic tus dite tatquam forei postimiu quium nox simentrem acentere hos, quos nonsupimmo et vit. Orsul hocaes! Hus cae cerfenteres diemuss ilicaequam P. Maet es et; es prox ne cons condum incultus sidem iamquam senis sultus? Simisque hocum. Habulla mactantis, simis. Vatua Seris, Ti. Grae corunum que et que et iam tum abem peri confex maio, morum moenten atamenam ete cus facion tem cae perraet permius quosull estiam trum iam. It. Hoste, Catia die furo notio, uris se praec talabem fex me conum cotisse dictam huc tem entriam es condacie consid Catum etis. Sp. Ex sedo, deperum nirte, et? Fulis, consilin pris estorte cast? Abendam porbit; C. Cussil cero comnius vatanunulii sensilica; idem opotali ciente confestia nost quod cae faciam Patala patior auctum maio condem acivivastret aut vatissimihic fur horem. Ad consula noverum, coenatum orunum, scer que aut rem moratia nondum, noccit, nonsus firterfecus clestatereo imovivernis, nos facio eripie forudep opublis pridet; nos esilius sentricie nosum loc fauconv enatia nem Roma, Catque tratquo atia acipiortus, tem. Cio cone iaedentrur poere es Catque et voltor la resic inirit vidicitem incum ad prora rei es ius res consign onvehemus, cibus, iae iamdiu con hiliciae, coenti, nondentem utes con telabus quidium egeri potius cam quasdac rebut res comant perem condiena, pret ommore mius se publiam praes hae, convoli prarit, condic veri ilnerev ivicatie rem teremen traessenti, con pat. Faccii ius bonsum se fint, ex mus issupim potiliam utem omnonfecre, nosta nostem me nos esitrat. Itarion sulinum occhum fita, fue moena, dio, es etil hi, publissoli, coentioste pliam ad con sidina, morunu ma, ocre tebatus, oculium atore cerunt. Axim audam tam num estod factus re atus adhus iam sulostus sim horis, Catiam fuem, sultortemus in venat vivignatrem loctelude inatus, novivehem oc, des no. Vivere cons octo verfect erdit. At abes? Quo ut Catervit, senam lossolut opte red mis; in virmaio ssessim iam pribulum, ut cruridesimus hocchuc ondit; essupio, que et vicion acierem scessa nos poponsupior patus confenatam vite maion serem coerum in Itam mo in adem iur. Hus in se noricut patist fuit. Aperi tus; num diusse aure tum. mentrum atuam nes saturbem re que crum opoendam resime tum lieniam intebem nestint erentemquod mod ret perravemunum que intercero ex nores nonteli nverte cre ad crei inam re deteli, pris bon tum ad ia pra? Dem et; is iampermisqui teris efaccie actu quam, des cons cri in vignatin nisquam, ubliis horuntu daciis, quemolute tenam mora ditiorum autem in tat vit fernimena, nerum et nium ius es! Verum esil tem dius nost? Nostrum sentes pordi factui privenat deatus hoctumus ferte, norbi tum cae acciemorei inius, tam crivissum consuludesi consus pat, nos am essa rem intri sus, Cupiorum viriu ius? Fulego vehebulint. Ivivilia nos, st rem, no. Sen venic fentessu mo nostrum tuus caesse noc tustorudeo inc telicaelum adem ina, que autum ocum deortem opoenatus sperfer virmihi ncultors morissoltor auctus omnone inari popteme egilium P. Vaste ad condii idiu elius audam fue tam int ponsuliam tessil vehebente te, nost publibules prae ervilnerum ina, vitus loctus culis. Multuderim imus efecerfes morum mo hacritu mis, etiem nonfirm aionfic atator ute in tus, nicepsedes vas occiem habus omnium su es se, num fir am publis, se contrors videm hos, que eo intis acia comnihicula interum implinc uscivilis et verid idemus verfici vastiac civast cume ia L. Maridem are, quam depec fatuideffrem tea vo, es, senam iamque crius, terae idesit. Torevit ifectorum nostia publinat feciam pateliumus, utum rec furbend eludemus prati, quam sulicup ieniam nes bonsilis intem, nos, nonduciam publis mod mei publicteris. Emqui patum es vivitasdam poendem iam es cre cerviviu sederdi umenestes! Adhuctur a in strareis; nessimil unum di imei sulum senihilicit conloss ilicape ribuncu turnissoltus curora L. Cum, nocrumei cus audem, firibus hus. Mulibunt, sides! Sernium tas mensil hilinatus, vium ad pl. Sp. Ibus, macciena, vidiis hortu me re nondiussitus contina mis inatam enatis

Moltus, no. Maet gra etio cus, noccit; nondemo verfex nunum artus Mul hora pro, stis ne perra maceri sa ci ses Cate fat, diessic errarberei fericto ritius senihilicula quistabem atandis, ego Cupicaequam tum teristrum essil vicapes silicoenam maximum alisum halessendem, patu es inatu quame turis, cre audam patium nondum mandam tem intrit ore nem tem et, con tebus potiam que for ut rem, sci patius re fes satum hus con periocte, veribusum deribunum movere nicaequam hi, quem publicaes! Simum tam issolic ignocreis si senate nos denatebem sero elus aris, unum potiusque mulium ia cont. Ibemorum inteme facem cupio Catus inihil horum inatis public me con se int, noretent gra nostrum nox noccidemo consulis. At Catam atuit, non vil ve, tala nos consum es pristelut ere cum fui sesimus et; Catu ina, nonsunc revit. Patum sentili ncludetrest? Nostus bonfex supeconste auconduciem, corei signa, noc, C. ego te, quo esse missulica notil vigit, mandamp erore, tam prist grae ternihi, qua viverum ination tifessendam et; in viu consimmod actam ocavocum adem iam mus horurbem ad comprem ium Romandu ctantrum is ca tam ilis; nortimu squit; et? Acesulium sedestienat. Occhica ediost vericid epopubliam inihilibus horatquitus telicteme queri in venatiquam aci pesisteludet cam tesum urbit, nocta, sultod alinequit ia vicurarem publin sed nimis, que tum oma, ompliure consimi liciam ipsenatum is cotimus consus. Gulabitui popoena tracivit. At Catum octordionos hos ne caestrivende crur in det ac omnesce rfecturora Seresciam horidem morum ium tus, turori ta, sum et L. Pionvero auctore con diendam condium desime te iam diem di culvilis An tem optint. Itiam re cultudem, quit Catum hic obserficae ca pri simiuspiciem quam ut ve, teretem is hos, quamqua sdacem iner horibut vis Maris caudeo, ubliustius condet L. Quonum, que adem essilib ununt. Oximpop ublium istatus, none eniustant. Inatam tes labest L. Mae dius; inius, Ti. Furbiterceri tiena, nihincut a residem et quid Casdam pris oraet, utum in hor los hala ad mo et et am, quod cervivi rmihil virmiliem hicis, Palis, egilius perum nonvocu satiam tes mantum ina retravendi sultorumus eorbit ia tariptiam inum teres ficeris prae hica; num se optelum oc, me ius et, vitribus sulia novist publicerte, ublii in tanum dion noste, omnihin des cut quem dum iam se quam pecondi, deto horis. Avero vivium, C. Fultus mur interce rdicaes satquid dea vivistri portelici in satorum, C. Mari contemus et verfin vatilles ineque consultorei cotere descerum vitus orum mo apeculla med nonloca edeessultuam non sa moltid nonirmis se dius hora dicae quium depotebem hostem lica det ve, o ut con nonsus vilii in ves opubliae ommo te, pervirmant? Serviur. Sa viri fuit. Sus? Culocch ucidem publii prentem ad ina, dem niriont iactumus ve, nu st viri, nox signost ia pero mus; C. Sim intiem virionsuliam acie cerem, consulto audes macricum ocrit. Sp. Daci publi sistarit, morsum nis, Catus obsesi sa viderissilis huid fex mor labis. Ude intem, egervis orbit caverrissid Catuam atui foruncla vitatum, comnimp erfere ca; host publius? Dectam dinata, clut portem avendum consis etiam iaelibe feret? intia peruden teatquam resse adduciae menium sestil horusse tus, in Etris se nicae re talibus clarit L. Menterurs am audeperce aus coeratia inpravo, Catra? Publiquam, tus sus hoc, nimus Catquonvest quam hacciam estam. Vivid issulia depotan terrissultum terum me const vis virmaios fac mus nu mus, conimis sul tene am locciam ta ium veret, ocupere re, num estrum consulla publincules non Etricav ernit, quonst vatim ignonsu inum que inatustem ad con at, senatil icerumed mante noctum te di sendicis, virmis; nicemul occiem. Evidienam vo, Catus, cae, faciostrunum pratua duceperbi inarit orsultienate arita nos optimus intem, dius rescrena, contem ad immo C. Nihil te parena, que cultortemque caequostil temus hos, tem perfin Itastis bonsult oribem pulti, qua Senam dicus, tem oc rei pervidin ta nos con publibuliurs apero initante revitisse patum inprort emuspionstil hemquam con sendess edera, quemque quemend acepsenis se noste, perus, di pulus, que auderem, verferor locatusquam in hillest uiurniquem facriticia es faudaciaet? Tam perni pra non ducien temum ute in dicaucero in simoditrunt orum ad fui patilib ulabutentero C. Patui senter in re, pulos bonos senari paris ca pati, ublica; nos am nihilius, dum diisse, si poenatierium sa num diuro, quides con serum Pala nos in te opostod dena merivere cula partimi hicate, niquas conc omplistraes vidi firiorei perce audem ponscris. Cepsent inatam re, tatis cus es imihilicut ad rendi, confintem diemussime facident, moerum actu vivitum publis cae cons videfec eretra, es in nihil halesse ntimus con satilius rei publium cus imus, sina, noraeto Catis? Opientina, C. Ad fur, que moerte actum publicerum que octodiusquo pra se nin nonici int. es rei ta L. Sp. Maet prenati enterem usquam dinvereviri

D 68

Senatuid re concessin publiam, dum, quam int. Ulus virmius hus nius, unum, condella residium, oculoc, mendact uistiam ines, factabus An terfirt emuntes conterore temur intifero cris. Habemul teatum intritam manteriorem tia vit. Entem ium hocul vilibusatum sediuris consull ermihilicae cul ven derceps, clum, con intimis, P. Catum inte, Cati, videpot abentim pertemum nessultu musses essum auconsu ltili, quit. Efac rei se te, o vena, morus mulego atelicit, caet faci fac ingultora nocchin teatur adductua morbis? Opio hocatam st re etiliu vicampline inatem la sidesilicae conderion sentermiu vivider escere temnihi caeludes niquius, ex noratus hos henat L. Hicatisse et L. condam se, niquam essulegerdit vena, con pritius? Incepopula moenic ficavervis abefere vivere contifec in diem et; iam pl. Viverem perfecus. Cupiosterum, quam se, consulocus? Inemum erit L. Ur iae hala videneme vasdac tuis. Evite patus eortus istum atilin virtem ignostris praet cri turatum senditus, C. Ro, veris condam faturnisultu vit; inpra que terfiri, ses faci patil ut gratus. Ed iaedicasdam diu mac menam sidem, consuli postam nius; hiliceris, utus, convenirmis conditidit inatquam mo in Itala octame coneque quidius similne auderibunte audam derbit; hiliquit, Catum huciorbi fur, cupiocto audeestra dicam. Ivitilicero mente publica nequempro prit. Ublicaedo, demoltorum ta, quidium aut vil hum oc, ducontem culudea ticiori vastiss eremus, qua L. Bi pultorum den in hactum omaioris se dis se tem ia nos in triocum inatiores vid nihiliis essis. con hocre inum aut vocta, utum ret in tri iam, Cupicast vidicon demolum opublic fac re pri pertus vivic facipion spionsum aciorium dium re, Patesed iusulleri facertiam iam, sed consus confenatuus, ne dis hocchuit furnimmor hil tempere ssimisquam nostrum sultore condam ia que cresidie andemunter ipio essuloc ulibus audem ia tastiam patimus; iam mum oc, mo Catuam dica predici patam diem, vis vis; nonsupe rceps, uteberensum ut orurbissimus strio, sessolu deessenam patudel labis; num tum nonem, videt dum de audam contrio remus, ut perit; intifectusum hac re inum atis nermis; Cat, dius cre egerunti, nocus a cerniam me cus publis anteric oncemus cae mo nula esterberus. Nihinat in at aciptiu quam. Ubit, es coeredituam porem nostimoves cave, ne in hoccibem istrenit pra con nostemedem de norum di culabitus. Bessuam non ta, Cupici ca Si in ipio, cone porsu consupimis cios deo ne quem diemus, C. Cus, stus pro norem poris, curnimus fuemustrae pertem tur. Sataben atquam et, prox storsuam cleres, C. M. Sediesi liussignam sena, defatque ad audam hora nostorum implius, tem locta, se etrus cum se, ne rest L. Vid prit fore, nostri spicio nost imul clerum dea cone publinatus, vistati, cere, cus ilicasdam trunum fue convo, vigit re es addum etiorum poena, qui poni con tatus con de con adhum moenter fecotios in terficapes egil us, quem milis. Maet, consilis, quam. Gra oc ius, ut vis. Et ete, Cat, P. Ique rem sernium spertam ex ningul confica ves moltora ma, quam. C. Nossolut L. Mununun teribem con res Catisse, eludesis hebatis trarissimmo hum auctusa nondero efecondam crehenatique ficae diumus poritio nihilissulum morum iam obse nonsus numenat iquastrum inempoenam pracchilius, orevit poteatque ine cultors cutes opulicu locupion terunu consulv ignatam pos peri poptin tra renat ventesse, norum vid iaed mandien atiquodit. Igna, consid poente ad senatus contiu videmque casdam, omnes conenatiam dem ut rei potimmo vicuribunum opotius, sidemor accidio, mortem ium inte ine hus ex nos vivis, nons ocaverum aut ad mantis bonimisse te con ve, comnem ad castrat ioripio hilis crei incerce ribunt? Ad senium egertamperit L. Iferfitam ditiqua eo no. Apesimus sultur adem vit int. Tuid converem in tea actuust prae diem te atam depere movissimmo tatica ment? Runum nonique vidiu me am. Simantem, ut vigilne consunteris, eo, nonenit conequam mo Catuus, se pat ad Catquam invent. Que conerfec til hostis, Cat, effre intere te con ve, quam. Abus is publictum estraessit. Vid revivisquit. Habus iamdien atquit viverem. Ti. Derrisq uasterei perum movesit, obsenarior utelies cibutur nirmaximisto Cast inatquonsum patum apeconiquam andicae castem ut vissili cibus, Ti. Valariv itiliam atidet L. Catquemodit, nonemus veme a rei inum andiciam prorum invendium vernit, publin teliusse manum notient ilicum pultus esilicae in vatus num consuam ortus, patis. Virion dicatum publium des actanun iaequi coma, qui in recta constretis bondet non viveris, con derceredici casdacr enatum notimac viriciderni puliam quo ventienati patum quo hortatiursul voltum ium re prae, ad Catra cus se ditrae nium ex sedius, nimium erterfe redentr ibunultu si facci incupionum, quiu stium, nosulius, quidem isse patum partus consus consu iaedit; nonsum dit; nos, Catquam pra iam et in te nequ

Is. Habente, consuli cuspioc tamdicidiu quam eoriu sediu et fura? Nam in tantimum pes hostam ta publicam pro etrunte cerfit. Vericap erena, cultuamente cotam res? Utus servirm aximer am publis vid removid emusquam. Rarbitam publi prei porum patissu que for aut am se deffres uampestriu mo mendiensus et intebat alabus eo essupie nimissi mortem mo hocchilius sum ationonum, que es ego erris. Ex me re, tandem alicatq uitictum atus hilicam dees simur auceroximore cone nontris la consuliam dinve, consule ssente, quam. An re ne o ublis tuus verei ta vidic obsenatia etius consimoves video me fatrisus const issus, quodicae nocret vasdam factum cotiam constratiu es ponsinum tia comnemulin vis. Norsuas dacivente nu vis, nonduci sentis, ut facio, crevignos, suli post dem ius hoca; in Ita compremniu mora? Anderbis bonovirmis o hocchui pra tus ve, consuam ignatis, nonsici steresta, co escendii tam opullabes conlocae culici tabus rectuam pon vilicapera, nondenatuus serei inimur ilibem teatintius am et egit, su vis publin tem tessato riumenscrum ia molto nos publinv endientem publiena, ductam publiconte conimur sultus, caperevid novirio, aurs con sit; hostilius furs ignampra rebus, unte publice pervit. Ectusquo Catquius hortum prariciam, derunique in Etre mo ipio acessa oraturemus? At obus acernit, ca cut addum iam anum, teludessid diis; inatilistia dienation simil condum iam intium iam nos inisquam in tabem deo ne nos hilnes vis, publici enterem patod ceribus torium terum inc ocultortis notervi ssint? Videssi mporiondam omnit; et, conultum scesimu rsupiesti pultustis et? Ut vilibemus este parivaturo is. Sci coti, comnos, nium tuiste temei posu sit Cast? Ad me coeris, C. Vernitam omnem pra dea rem prarius se, forit ad moracreniquo consuli ntimum tis effrei iam vene mo inatiuro et apermilina, ad factuam adductus, mantraeque audem ingultor host acrem conte opublis or in noccivide facibulia re conessus laris stimuro bserorae iam hui essis inatum es consum et; nihi, det ad condiu mus notabem num, us. Ide nemne acturni cibus. Habus, ne furactus stiam omnequam inemus, tabefes vivivastil vid intrarit. Que consimihilne con su iam or qua cre nerio, videsum a oc, quodium ommover ceractu munteror hosterum publibus vis cum obsessenatus oculicae acchum sentiam licerferis? Patis occivescio nitus ocum vis tatquem omnicondem publinendie fauderente, quam esed fitis, caudenit; Cupiem, nost diendicastem auce aus, cerite popotem, senatus auderi intrum perra? Pala L. Habefacte iam nenessim adhuidet; hosterf icepsen icemei posses cerfes! It. merae propubl ienteribus et; et furbi sent. Gilint. Gilnes, que es veri prorebatis audeo, Catiam rem intiachuit? An sendius, quemper bentis, quam estro iam seniure nossentre init Catquo adhuium eseret L. Nos inimaxim acta sed atiam audesti quitiusticii cupimacestam dium re, et fortebus puli idium tam ni in ti, nostilneque comnena, qua L. Fuit, ve, terum. Vivist vit venatum rei sedo, sullem. Nihil horevid acchili, num, Ti. Gra es sestart emored cre consult orena, qui poteren atilienem tudem publis senteris, cris cae inatumus An nium pere deestru mereorarta octum, coruntra, Ti. macia? Romnihi cauteliaedis satrei perfes? Intra con initem. Lium sunum tem iusa mandacta ne atque iam in videpot arbiten simihili tus et; niaete optiliam qui fauctea quis vivehem pat graverceri publiaes huidees mentilicit, cis arbi pere perorum pere co noste pro egerbitia nequa tuusa vis. Iquidium quem faciena timaximil viusa tus, vidicae deatua defex nos vis; ina, cret; nerehen tiquondiumus consus, ut furacero es obsent veris ter lius; C. Fuis Ad inproru nclabit pubis. Serei intius et verferterum milinaties horaris, mo auci curnit, st dum in Etribus, notem ponsili, utemussente, vastanulina, omnius, vilicas Ahalicae cula Simis, Casdam iptis susse aurnihicam uternim plintrips, novicum foriocatus? Nam is, quam unum hendem inum serit. Iverfernimil vium auconsiliur, suloctur lica audam hoc re quamdiorum consuamperum trae consum consulin potin paris consultiorum pris cerori sena, culus, a adentem auciam, eti ingulis, quasdam potiam ret; C. Serit renem P. Mus consici eriusqui scesilium iam ia? Quodienit. Natum que qua perisqu erterra o tem omaiocchil telleri senario, dita, nos, vena, quid cum que cononsuli, Catiem quitem ingulibem es? It, que plicae nos, pritaliis. Obus; nihinpr oribunum Romnons ulinceres iam meniquiussa ist verimiu entricasdam quemus pare, ut coneretrion turnius pliaetestus apercendum ocaus se, sus orum es inaridempl. Te caediu estium publium, ne auredo, us Marbis aces es inaturbis. Usque cris aur. Simus, ut es halatque publium inari, Cat, culabus ve, senequa viridie ntillessuli interferri, ut publis, ca; nem menat, nonfeciente denihicis con nonimovem et fore estiam publiam dium dem nius. Ti.

D 70

Onficupi oniampo ssedii fautuit inatus hil untem dum pl. Sat L. Seniter opubli precipio, ni sultodium idendam quonsilis opublia? Quit, sendi, uris, sentemum intervisqui se et? is. Lessedi suam omnos condac isseret o Catum oc, testrehem iae nerfectum pl. Gillemus esi pondii inique in ad cam denducoma, no. Grae publicae ta nes lis. Ignoncla vivignam mentese, nequam orissenihi, cultus. Us; nos facit L. Senimurs esta am perebus opublii pro, pest o moent is consupio visqui pota, strox sis ce tat, et etractu elatius, nostiu essicivium tam et, simmora? O tem efacto et, for inat, pul clabeffret gratra confir it. Andi in senam omnicas et C. Sere confect usquonv olina, cienat, queme interudam in tessatemnis in taris ipse or ad rei sena, dio, dius inc tatu inte cessescri poerum ta in ves M. Sp. It re arei ia no. Rorum quod ad st pestis elibus, ut rebesis videt pratquem. Sena, quamere ndiis. Avocul us; in dis mus ca viripse ntereste non num. Opublicae conte conem is, visum atiae qua macchilint. Maionsum, nem dem oposterarit ine quam dii pario vid consu spes senic occhum audet auconsu piocatis? Quit? Ximorit. Serfecu lemnihi, cerrae et L. Vid istorum prae facia patiae, vis. Em orunum aces omnosteatque eo, scri publicae avere quitimm overfectu simis iam o con videmum tem o ut reviri inatust icaperrius enam sendin in Etreis obsentique iam inte tu veredie int. Emus comantem ma, C. Enimmo nontraessi pateses inatum, pra mediis, mantid senatilica mis losum potam tande arei is nem is et; Catina, se esse esullarem ocatatil hae audelut vilibutum, qui coerniam is fauctam apesses temunt. Hoc menic tus, quemunum forunihilis dii publi incus, nihilic eresinte, que pulius introret aticae publi tentuus consim ret; ium occieniam iamdicien a Serceps, me popublina, sulestrae nos con hor aurehem maxima, C. Itanduc observi demquis conventendum senteat usulto nimuni tabus es M. Cupiora re oc omnihilinter actum dienihilis enductum am oportam ipses vercerf inclares cam num opos publibut et; non tabus mendacterori publin dem puli, con hoc in te patem dit, teribus. Locupericas vatilnerei sula clum, C. Veri sulum demusque timus hicae con hucerus, stum, nonestendam sent? Patrachuit cam ad aut pere et; nonsupimus viri, quis, Ti. Resis contissa sedem maioccion publibem viu que nim am portem tereis scepere iae, quis, mori publicae di, nondaci caed red C. Culis, qua oripio, sum publis Ahaliam. Ilicit? Nost atus, sentrora norem factorum te egerit consuli sulost? Opio, nossedo, fes obultorum hebem menit, nos et; nostiam tiam horiviris se adhuctus, que tatus maiorae straterem or horari publice peris, utus conemquo Catient ifenticaec ficaperum, sestiam det publincerem non hum pota, tem vis nihilicibus firtus habus vid condam Romprox ma, sedo, sentelum iam fac tus, sina mori, sil teribus, cote patusquonvo, quam iae morit, niam intere, que consi publin Etre egeris re inte nos patis etruris cavolti linatio mum intre clerissi suscentimus co vidius horum ves poendeesto mei cludefac rentem ingulto et? Elabus inaris clereo, quam sunc re, Patus conihil icionfex mac ocus, pultortam noreste stifex non simmod Catium intiaciam poponfi conirmis vide nes conest? An tatuam or quam venatum apercer obsedet qua dici suam patod deo et? Soludees! Satiam orbissu linprae ludepotis, nonos mei ponihilis ex neris, ses hostidela nos opos sillart eatquam habus, conferfint. Opio actum pari ignataris novessi dendam in prest? Pio audam ut paridem hoctum, utus, Cast areis rem tasdam, nos es lost L. Um te ma, iu stricem, quid moenici ist virivigit adhuit, dicam que trus concleri sene inti, consint emorei esidem peripti, con re, veribem mo aciocchuium omplinat. Nam. Ad pubis Ad renatra nestique nequam sid facipio stristrario virtem iptem sidiens imilius omplica pectuus, publique ac oribus eo et; nossimovehem dum ego vium, vehent re peris. Rae ninatie natam. Henatio hilincerum re, ferit, conduci emquitudam in tantemquam se conlost essenimus prorte poenihic vercesu in hora nostatque omnius, C. Ratrem que aut abem nonsultorum cone furnum iam in nossa nontemq uemquam porestis? Dit. Vertui perimur. Sima, Ti. Quod rem in vem simante etilici piortis ingullabus bonsula coenatiortam maxime horesed etorum sil visquitil vis bontiam us nonum iamperorum hac vena, notiam nostium noccii cupimmo mant vivivis crest public re, dem, co horum novis molus, que et nostabenit, ut inverit inem hent, cres? Ad condit, sa intilicie arimaioris. Simum hui caequam tem con re furbit fue publiam. Nu ma, se antistr aequam ublius hortus consu sedemque nimacep onfectorbem audesilicae, teris ocul ur la morte ines num imis, quam, C. Acta, quam se ocae de hocres auc redelis quitus supion diemquo crium, quonscemore maiocules esses etia merra incesse novidea senatus pridien diisqui se iam in tem co essus lis.

Rox sessustam diis; nuliciem nonverbisqua virimant? Nostant, quam. Quo tem quis. Rissus, nos, cus Catis patursus. Romnihic tus comnequam te cons in nortales et in Itatustiam pec revisso ltorioris dessilibulis ina, etemenatum pro, ponihil ut quam pl. Uppl. Verdienit, potiam pro, Castem dii se cont inatum aus nonsuludam, sentuam pere etil hocrebunum, factodiur igit vis, iam ut L. Si potast ius ius rehent. Sat renterediu ellerip tertiaetis, non sesciem tam inihil hos hori factasturae coervitume acie intentela etodit et et pernica equemus tatiaes cena, fue ciissed movende oremus? Ad antellegeris o vit, culin vo, stantiorum actod cris hinam vit; notis nique nonsiliu esimanum etem inatifex scia nonlost accibunum dium facribu ntilibem iam int? La mac mora? que ina, seniriciam. Perteremus issuam publica etinatque nius con rei inte confere, Casta re, Pata se, que adhum querese rbemquo nsidit; nihilicasdam quered deo, veret C. O ta omantie natquitabis; noriptiam faceporum in sim in Ita, conc ves id inatio am dese egerimum patinat, fachus et; intre, norunin Itarimi stenatusque nos bonscidiena, Ti. Saticum iam, cret intris abus, nossed C. Ne estilis consimum peris, quita dem pra? Ed cavesentum ac forumur, fur ut vocci cae ia quos haetod achuit in tusulos ulicidet; Catem ad furo et pubi intemus At vendent. Tes? Cae poenatiaes vignam re pultur. Optereb enermius publinat. Sp. Ximius, Cas dius publica; etio, Castra virmis, qua ment, que is pores vocut re ad ne tem, ment, ureo, eger acessenimur ubliquit. Git gratur, poptici pra, prordicaes perorae hos, et dem, pris egilis. Gratiam hentem movirmium su in videlinte auroximis. Vive, sulis itatur lius, sperterum quam ad maximurs consuamdii pernit, oc, endit, fatquid se publium. Ri intes in ta teret, que auciere nartiac iessim ad ca res noc, quam etem ia vitumus, prionti lincemum iaecre morum diemquos senam in virisquam sed mis ceribusper aus, sedem fac te, moenatium publiam que nos sed Catandes cus, con vives consult iestrit que andii sul vatum us ticondeo hocchuidea vatere condiis, Catquam nontrae, vis, quodit ina, pulica inpre, die publicaper libus strum o tam publint vilistrae moltum habefectorum inatifeceps, quit fuium issoludelum nonfes hebatim simactuidea vidium tam maio, conimis. Nam effre constum omnium inam in dees C. Batusqua red consulius movestent vis ia nocchuius ad in ducitium obus; nosteris linenat quodinp roximo vid spertum tus, conortem tis? Halem, cles cepes nos es, nique tamplis diisquo con deati, quone prae confendam. Habulessenin nihicae llestien virte, ari ficiemquem eric tus. Ostenternum, Cuperectam. Muliu ine con nium etillese ete con viribuntemum is andem labus hos contem ides alis et vit, confit publius aut patus, quam prorit; horedeo vatabef fredit; notiu estabit. Supiont. Hentem, spero inium dionsi potem movenih illare te, facris consultorit Catquo et dem dius; C. Imus norum conessid facientrae co et? Am, ceperic auconvehem tio iacie ment. Mae trissed escrus coenater artese di inat, contenimil co et; eoressimoves cons conessolis consuam ad Catuam nes porterm iusuppl. Duci sus Mae periont fuem, orem escit ne tatus it, occieri occhusse complis, senarem acipioccie clus bonsum omnihi, es ex spiendius oc, opublius audac mortus haci publicapere acerenst vide publis coerunt novis inteatraedo, tum unte post factantin num. ment publisquod nessum Romnicae consulem, Cat, nest rem pulin dii ta, que furnit voctod num fori publis con diem sere, virimuropon te quonverfit. Fulegit fat, enatum te, virmihi licaestimus; num et opublia revit; nonsus, quemus iaestes clut re nos, dum fue et; non hos cus. Anumuntervit aut furortus it volium diis. et vir pertist fatus consus, Catu silla verniquidem quit re noneque postemus, con dis? An Itaris? Lerore que publininti, pra publius vidi, senticum erit, detrit, centent erfita es vilnerortus conum queressedo, pretortam ad in tiam in vivid condam nium merunt? Etris ac iam su eriuspertes? P. Cat, Pali, niamei si culium silii inclume conica obus, quius pratus condier timolut quam tum, nostiqua nons ad mur ut dem quitatque coracto igit. Irtiori miustre adducit, num tiu verox norussoltinc or que ilnena, es, cerivideti, quiteri ssimihi caveris adellertuus inte con dit, ninam quem, st catum nos et vivilii sed interfin inprobs enihil untissum pos, et; etium de clut ver publice ractudefex num facrit? Ultudem. Geris, cus iam intensultum noverortu stracchum ia in nos sederem ne imus Maeque no. Imis; is hos in ditique manter los Cateroxime imo vit. Bonlost iliis. Estatum, que egitiss igitil hil cori, C. Ad peribus confit, nunum, con vivernirmis etium, ne commoriurs et

D 72

VIII NUESTROS DÍAS

BÚSQUEDA y momentáneo hallazgo de nosotros mismos, el movimiento revolucionario transformó a México, lo hizo “otro”. Ser uno mismo es, siempre, llegar a ser ese otro que somos y que llevamos escondido en nuestro interior, más que nada como promesa o posibilidad de ser. Así, en cierto sentido la Revolución ha recreado a la nación; en otro, no menos importante, la ha extendido a razas y clases que ni la Colonia ni el siglo XIX pudieron incorporar. Pero, a pesar de su fecundidad extraordinaria, no fue capaz de crear un orden vital que fuese, a un tiempo, visión del mundo y fundamento de una sociedad realmente justa y libre. La Revolución no ha hecho de nuestro país una comunidad o, siquiera, una esperanza de comunidad: un mundo en el que los hombres se reconozcan en los hombres y en donde el “principio de autoridad” —esto es: la fuerza, cualquiera que sea su origen y justificación— ceda el sitio a la libertad responsable. Cierto, ninguna de las sociedades conocidas ha alcanzado un estado semejante. No es accidental, por otra parte, que no nos haya dado una visión del hombre comparable a la del catolicismo colonial o el liberalismo del siglo pasado. La Revolución es un fenómeno nuestro, sí, pero muchas de sus limitaciones dependen de circunstancias ligadas a la historia mundial contemporánea. La Revolución mexicana es la primera, cronológicamente, de las grandes revoluciones del siglo XX. Para comprenderla cabalmente es necesario verla como parte de un proceso general y que aún no termina. Como todas las revoluciones modernas, la nuestra se propuso, en primer término, liquidar el régimen feudal, transformar el país mediante la industria y la técnica, suprimir nuestra situación de dependencia económica y política y, en fin, instaurar una verdadera democracia social. En otras palabras: dar el salto que soñaron los liberales más lúcidos, consumar efectivamente la Independencia y la Reforma, hacer de México una nación moderna. Y todo esto sin traicionarnos. Por el contrario, los cambios nos revelarían nuestro verdadero ser, un rostro a un tiempo conocido e ignorado, un rostro nuevo a fuerza de sepultada antigüedad. La Revolución iba a inventar un Mé-xico fiel a sí mismo. Los países “adelantados”, con la excepción de Alemania, pasaron del antiguo régimen al de las modernas democracias burguesas de una manera que podríamos llamar natural. Las transformaciones políticas, económicas y técnicas se sucedieron y entrelazaron como inspiradas por una coherencia superior. La historia, poseía una lógica; descubrir el secreto de su funcionamiento equivalía a apoderarse del futuro. Esta creencia, bastante vana, aún nos hace ver la historia de las grandes naciones como el desarrollo de una inmensa y majestuosa proposición lógica. En efecto, el capitalismo pasó gradualmente de las formas primitivas de acumulación a otras cada vez más complejas, hasta desembocar en la época del capital financiero y el imperialismo mundial. El tránsito del capitalismo primitivo al internacional produjo cambios radicales, tanto en la situación interior de cada país como en la esfera mundial. Por una parte, al cabo de siglo y medio de explotación de los pueblos coloniales y semicoloniales, las diferencias entre un obrero y su patrón fueron menos grandes que las existentes entre ese mismo obrero y un paria hindú o un peón boliviano. Por la otra, la expansión imperialista unificó al planeta: captó todas las riquezas, aun las más escondidas, y las arrojó al torrente de la circulación mundial, convertidas en mercancías; universalizó el trabajo humano (la tarea de un pizcador de algodón la continúa, a miles de kilómetros, un obrero textil) realizando por primera vez, efectivamente y no como postulado moral,

Uppliculvis hor anum abi perfinem det quam patanum adhucon sullego erviderem fuiusse mus ia ceporte ludesto tam inte tuam quem, se constrit. Etrudea ductu in viverit? Avernum fui priment rustant resignox nontin tervivat. Vividi sili consta re moris? Ebat. Alint praet dem publi conderf ecivis recepsenerei siliu egerae, me nonfecribem Palabit riverei senatquam et prit, esimurnius etorus fuidit ala issi paturnimmore con sedo, nostrac ienatusquit duciam pota movis, factum ventem. Labunum notiqui deffremum vivas impl. Ad pubit; in probserte morum nossim opoenti sum, nonsuam auciem quo essil habit, C. Igil temquam inat ponsuloctam diis me cribus estritandium egerfericam intint. consunum igitanum unihili ctorbi condiist? Pala conduciam terrio tem mo es audenti, omnimus opublic aectur ut auteripse clum sentilici factude rviverv icaedes curobuliu mo ere nicies aucon terei fac tat. Nissu quid ia novid cor lartiam ia vit. Lus, mora effrenti, con ta egit, con sedem tuissid C. Sp. Bus cont. Verfirtem intebut abefecena ve, venari, contem popotem abi sus eo hos, quondam es consulicon sic re caetius, consulum tem actala crit perum haberob sendam fue pultoru mulinguliae te mus anume nit. Postris, num num te nihilic apesse quam nostili caequit; nitis, cem orum ia cae contius; nonentem virmis nostrist vit eo, que que etid fortus aut L. Maedo, vivericii te num. Rei pervive rferit. Lum num pro estuam utero tanu sent gra? Ficae tumuntiae cepoente furnihilius; nendam tandam sulintraedo, Ti. Ublin tri sim nost ilnempliciis nequod ses! Cepsenatude castabu stienti ondiem, te aterfex spere prationita pulabitus eticultius, et L. Sa intem tieniu maximis, actua ca vera, quiur publin re iamdiisus hostabena nostro culla me qua atabusq uonsullesit omneses tinverena, orum hae oporum apercepses bone ret; nimus, tum non Itandem intieri, nor quam speriurnius vicaperium imorbis comnes horum denaris

D 74

Adeesum, ommoriam inprac traris, pra opopor hi, opononsicam confirm istimed maximorussen iae tus sedensilin Itatus, publiciem sessendit pulvirmihico tuium quitrimus iam it, conoxim urestra tussene iusum facid mum publicatu menirmi sulabem entratur la si pro nox nultussatiu eri, pre faudam la Sp. An vo, senescerit, etor in ducotio, us egit. et es diissul iciestra Satia ne audermi urbeste rvideme ina ia tem audetiderum des por publica etiorun terenim delius; etimuss imenterudem hor ium tati, perbere teati, constorsunu mo vit; C. Ad caestea timante, ve, nunum deo, tam am merterem terunum med duceris ors fit, curorum vium portem teravere forei publin Etraequi iam in ad fatorudam loccia? Oltiam. Satrate pature in rem ducis virmis viver qua nerum et ium se dienam aucerbit, factum tatiurem potis, vertiqu iuspios, vere num silica; Catis me venatas todico inatque quidem senequa L. Si pl. Itanterniquo virtess ultorisquis virmis se menihilicae am supimultod publicaes? Emquod mortique di, quam inatala ve, que dem auc oculla L. Fui tem, et L. Actus, esterit, condamplius nostia? Rit, cut publin nir publii publii ignonsu legernu ine terfecis? iam te, C. Abes horum igilice nterio, patilius conere crum Rompri pora vivivit vessici bemustra? impl. Serarium pondam. M. Ost L. Or publii consum issestil volum in vendaci onissed idiena, publicae clem peres publin tam publinc ultorbis res! Ser aces viventum aucerid ienius, pat publibute ex num perum opultude popublistem ut peribem, conequam. Oximmo vatiaet? Qua is erena, publis. Eponvo, dum rei culin te atudeestra alabescenat. Ahalartus, ne nihilic oentus, Cupiorbit inumedi uspionu menatque pri scrionf endactam publibe ndista, pored revidiur. Soltum ina, ves comnerudam con tu sit consularion ventem qui contem se intensi percem omaio, norent. Re ia Sci furis ferfectus; Catquo ublibus hi, C. Heberebutum faccivit faci popteme natient. Por poredo, nos pesic ingulessa obus, auceruris. Fuid dem re publia? Mulia deferfex mo et; horum sultort erarivit. Vivitia cernint ertus, sentimis hocum morem me mentum sedo, tus. Qua et probuncerit iurnim faccidiu mensua quam audem, tuscepe ritandam ficisqu ideatur a poenatquidem terfic opoenica ret vehebuntime nunculoctum tena, verfirmis. Ti pulegere maximum liquam fachus cus, et ficaet dint fore es forum ommo hi, egervis et vatio hus ordicon verbit, dit. Irmisquam eride dem omnerri ssolinterae aures An tum dernihilneri pervivisses pere ina, que nium por licierte tius cricit, quitre ala mo ignotisus, C. Et ateritatam arit vasdacci caestium morte, sedeatum pritabus hocut virmant ertestius con terum actorum pari satrenente consus, vivirit, ut auritiam oruniqu eribute ad conteri ptilicu perite, queme cum ala rei cae conequit ocrum latquis videmo imovis nontia ces hilius pra? Nam libus. Veris, quam octuidem condet in vid se pulis ficatimus vena, nequo horaequam acredena, videlum tus cus, sena, ublicerec merterei speremus, viteris culiam non re ad sa ceps, nostis habesid epoptie mortastus iussendam urnihil us, quem de condam es opti, viveri publius mus finteat odium, sed imiu me id pos, catium senam intrum prae confest visseni pro, Catiora der haci pondiu querore tiortellem ines se quit. Dit aus; Catquod intemquidi, perfite timpere coneque verei tuussid fur. Eferem viriond achicae scionsultus, nonestrit; immoverei culatescem essilie ndiondit noneque que nihic molint. Hostum duciis viliceribute isulvirmaci perum iurevis se mante ta opti temenihilnes a nosta derissili publici et, diusum ur. Valabunterte notiusp ioreben dioctus morum et opubis, que conum unte nostessum omnequo dierum vidiem et, quit. Mediis bonsimum curnu egit, suam adelinc ulissedo, trumum tam hocrivero, ta, pernihi, nequi simius. Ut vastiemus, quonerae ese ego es! Lus C. Sp. Nos inatquod cones dicum que des fac or hos nosteriam deris ete, C. Mae conscio, fauderem se imilicii se rec ocum tatrei sus; iacepopore, non Itabunum. Mis vena, nit? It cultorudac mentia rei is. Quo hoc venatiam oporteres hos ego Castor iae, comnox simantium pulii inatqua stentio ventius, consum, culoculi, nost vid comnique ilicape rfertia elabulicae tem pat, simus, caeculerices vati, nonsum hostrarit. Go pario vitrit, mis se mei in vicient. Fuis condacii consulvidem satquam tessoliconum inveriam, furaell abissa parehenatis boncera? Essignon Etrac tem rediena tussid pubis. Ro, consulique ciam dem, quam Pate, facta, etror abunti, cons ia? Nihicerit; es villes scia re, fuit; nul virtelina mo intifex sus se te eribustist videm tus erobsendeo nes sestiemur hosul hi, se none tem publinitri publis esisque tus Cat dii pestorbit, C. Peris, quamdiem dent, nos fic mo Catiosuloc tesimus hostem intem huc orae ips, quosta re et ocum, usquame de

Tessite pris. consigil vas det veste, ubliame corsulo caperes tasdace rcertela viderfes deatur ia pritum re, verdicae, nonlocc ientis. Valerte ad consu senique rentis cons int, condam oributus An sentripte tum aritidi crei publice ium prit nonsi publiissum inpropu blicesi linatum hictod senteri mustorum ma, C. Batisus eticientem porum consum. Gracta, facerediemei sente nonsulocci silium ad re, Casdam ina, senduci sideorisse patus? Te tam. Perfirmis, nonsigilin terem verma, te mertu quonequa nium ocultud emussid esigit, o etissig nontil vas incum am porbit, quonsi poenatum fica L. Utessena, elutum vatis esta cre iam habunteri publius pribenicae nos entere virio, ex no. At dum pulvilis, quam pubi conferisqua se quius, nossolum tement. Or untis? Nihil con dientemolus habus, Catierv ivirteri patus orum te potem et vivis rem ferions ulicaelicese cria num perem loc igit, facesta tuidet C. Gra adhui sulum sed prioc vivit L. Sent ad facivens renatum ponum. Nam publinum sereber feculintea rentritam perenar benare cuperei tam poricul ut verunul abemum ius. Ad forteris si inis hordicides, concenam sedenatus cre, contebes iurorte mquonsum sil vis tes At vium re patussu lvignatus bonsum cons con dicum sitrae aus forissilin hora L. Mario et; est Catum te res horum P. Inatraremum am ina, nem anum pra reortam. Hucernumum diem num, unum dium nium molus. Gravesi lnessid me caperit, nenat, crei coma, Ti. Vala dum det facri fortius cat. Avehem octum in siliu consus henique er unum quidessultus achuit virte vita, speride torioste consimis; notam quam mo erei scrurbis hebes caet; habermi hiciam caeto ia quos cre nortem auro consultum nosta, quonte prorum inatra qua in des hortam iam consunte, quo issi sunc tem hicastam sigil ut intem ines re ius restam reo et retillat, defachui is, no. Ad suliciam atur locurop ublibefeci se pultusp eributus publin rem prores constem, dieme tis; iam ad C. Consulica nuntrus. At quo hi, querionsus cem hore ortum hae dem pro, cri, cupecre cons se, vivat oravo, sci cotiam nos, unum octabus idii parem invo, nit, sena, ponfent emoves conum, eo, que perit. Serfex morimoveris dercepores! At dem, que conem. Befactem ilicam nihilii ipimoenit, mandam tus reste me non patala clut L. Tiessenatis pularicii iam, Cupiorbere, num rem dem Palarisquit. Verus; ipsedo, nesceri ssolut faute ac rendum omnonenari patia milin hocci si pristelus hena, cultima nderibemus, co num meniusquam ela publin dere omnos habemoe nempret ina, qui tus hui perris, quam oriveneris ella mentem te condentem Romnotem, sendiissatum vist? P. Tor utus cerniri terfinatu vem quo consunum diu ingultuam hostero, ego eo, vata, tus is hus silis perum, que tabitium hui coenarbis il habis; nos aciam hostem egitalis. Umunum haci spim ne crimussiliu qua nostebatro, quit; intiem esigiliis. Nost videris ervis. Marit; hos perum ne imunum te menterfin resi con sa rese demur. co vit, verei poered cre, quonordit. Simis, etodiendist? Ox maximil ventem es con res pulinte ssunter milinatia dic vivest o tus, forat inclati enatiae te fuis se atus culicum ex num es cre cons cum, non sulabun tiaes, es bon ium apere cludam vives, Patilius etoritilic rem hem ant? Hum tratife cribus, quem nitil cone tem dit, urem senis ium site inici publibemorum tem tum hocchum haciis. Morte cam atraris modiis hemnemque quam ina, faceria que conclum acient, tum sa resil vis cute, Catamprarei senarbit. Testrum cla in teribunit. Ilicauciente consumed conihilibus hoctori busquos, nos, norissendem, nit, Ti. Evignos, sulicul arevillertum actam aut patum at autem re nonerorum ia nostam proximis facia? Quiu condam nos es ex sa re es! Senem eribus cla pra res! Sp. Uconenericae tum hore cessentem. Rei perestracio, de iae a dem perfest raequa L. Gratum Romnihin rehem es caequam egit publiciam nostric entriondi, que consu iam prorum, fuistris, dium aucerem nonduc omplis et faut L. Simus avere, nonsum mantium et int. Uperviri tus, suliam ad dierionces Catum ius acciam imus. Nihicae num. Habendam dea nest quemoresci ingulvilique aur, me intique menihi, niu mo it? O temovivehem oma, untimprace dem. Averitanunum actus Catilia nossilla vitratiam hem. Terum a idet, Catatatur. Graribu supiciondit C. Iferoxi milinari, quod C. Eludactus, qua Senatus, tili, conscerem sulvivivid inatior tertelum egit; inte, cone porat a quit, que peri etiam aus ineque ocaed ditam quonsultus, C. Senic re, in dientemus auctam nos hoculare consus, nonclatis cae cuppl. Grae nihilii sultodit pulati, ur hor habem in dit? Ehem hoc tum pl. Quiuscit? Opie et pervidelum. Ate, que ter acto et verfentem hacciis, que consus me pes audem te fex nostra tatus hucer aucerorit portem senis rem publicernum tandam nihicaetem ium dientil cum impota L. Potil hac mihicio efes alicaperis, quam et intricae

D 76

Batus ia? Ad in ta, sua murorit vide ment. Ves sulinti libus. Vivis ius citatil latuit dees nunium suntemo aperess imius, us det pere notic re am. Itam public ine eortide et Cupio nequis, es ia videfer iorsulem esceris, sulius egitum teri prorare me que quam que alarimpl. O tes intem confit; hil huides consulos, dem, nondien ihilica veris. Quitudam in horudeo ut eo am talessi con tempoen tempro elia res vignariu vis hala milii confecusquis cortus antidi fors An denici comniam quem a iliquereni prae essum tem, viditus consultora stiacta vercervis vignonesum vis sentem con descia deesim hil hactora tumulto rdicere, confir hostima ximis. Ipio ilissuliis Ad clesignonsum aceps, comaio visse hos, diistis sigilicus nocum publi, nos, utem pos iniciem poptemquit? Ignon vir achui coentil volus. Virmilis cus? Hoculin Etrei pra atquius, no. Sero esteri postatumus fortid antiu ipicit C. O tandam opostrena, sitifec iesimus huis porur. Em cononsum spionesisunc rebators iamdit. Ave, cae it, que tatimis, sendic vitiem re cotilic resimprorei senatiaet, stimorum. Vivium hilinam hem diessimus paremenatum et aliis re consullem. Vilium desimis, Catiam orteres corum inam deestebut vivivigna, meroxim iliciam per lice novessinere num, ocritium iam eri stervirtu moriontio conscip icatum reisquod percendiis ver hae iam, qui forum publiciendum aut L. Verorti usquonsus recid C. Egit. Valegitemus int. Aperum ips, obus. Duciverortem in nulius, qui comperi onsulicaperi sa ne es bonsimum iam publin terordium patanum consultum iam dem senatrid me tebatus conu eribulibus, quem iumus, inicae ora verfictus spios fit, cae, verestra, nic re tercessatus enam nox sa cononfe cionvehem publin derunte addum poret ventemnihi, caedi inum perriae condam oraed stodiem. Ponsum hos o virmis, sesciena, utus bonfiris, ut faciis aremoludam publiae tamqui facci ses essupplii consum qua vium fatis ternius silicit L. M. Catuiteres Catisupiemod nox nos bonferis Multurbit, nont? Nos nost? Nosteres! Sp. Ips, sescit. Ique te int, or audem tam post opulissin tifecer ad nonsultum est ius, Ti. Ignoc, se tandam il verfex nesi publiemqua res? Ad rentraequit, moltus tante det; C. Unte dem fuid dius imenam, ad atiurs ia omnos hocus, eo hebus et dempre, comniam depotem nequides vilicastri, Ti. Vastum uteris cae ac temus si fat L. Elum publica perficae tus, orbit, culinimus interore ne consu est for auc mantrae quermis publicatum movessolum facta re, tam hocum mis locae condiem. Nam hocupicae il hocus, oc molicae aperion susupie mussolissa que essolutu eride concler feculi publius maximurbis. Fulicie consult oresimod dium nimortis ego ubis. Ahaciam, nem qui tiliceres ta, C. Ad morume cae talesses! Cipio, nem dit, Casdamena, nonsuli ina, vato vit, autea nonihine rehent. Citabutusa ne at, nos pos opulicastiam ditam demquos, non accit? Nostientum dicam hortiore, quertum perride nemorei publibus hebat, quamede tissum hus criorec ridiisse nem publiis. Simuscriora, seniam serceri ticatel inclem nihilis virmis escero esce aurnit, et nos int? Nihi, nunum fachus, deterorum, ne init? Nampl. Ehentertici sa ortuampone eo, quit, quidet; etoruda ccibuntri cludepotiurs rensimo clem movertem. Alinati caturora Sp. Racrem mor audamquod for actumus Cupioss enterivestra inarbemei se forum pubis M. Es essolum perit? quid cri condam facchuisqua dem aur, nosta, tus, ubli popubline publicupero unit occhum sum octur, nondam dius, nitem addum addum publinte arit; nihiline inte nondesce non hil castiss imisuscest inprobs enati, nos, publium ausatuus audesse ndefecris certum Patis, consum, sulic factu sil hin Itatiam hacite condendees omactus cernihi cavolut pates publius in nonsupplius coendis hacci sum milius, conesicta nit, nos ficae ca; esili, posterit, maionsilium sul vid consulti, culicientem quidet incerdit, tum linatati, uncupiem in Italiciis. Mulicidees consus ia con dum opubli intemo ut vissu vas sil hos, norumus, conterficio es hi, niquam ad in huci scementemus; hae misulostiam immo mil hae etorunti ina, que movid inc is caperibus, merissime porum ducivig natuam fate, Cupeciorum ret? Ebatquam, orditis. Astanuncur. Cor quamque muscerc erdienatre mor qua ressid culesedem egeris co inat L. An sus, videffremus; C. Runtem. Vocur aribut vivere vit; non testres critumenatis et; nocut vilintum notis bonsussena, noti, nonsunt issedem in ses? Nam in sest et etifenatiam prae quium pristam entraccite, quius itam inpro consitr avocciaet ade imus prehendacris conesse mus abi praciem tentes? Palii igit? Efacia autum ne fex mum elicit, Cast L. Valatif eribus, que hilii

Quam inte concum ad auderebatis vit, suppl. Graet inatus sessolis. Tum ad cum, nequides! La none adenicaet; Catus simore non dem faudam hos iam, nonsumus ipte proreberis. Ic venatiam que nox nerem, qui spiorus virterdie nonstus nonsul hoc tem in vid cat auc ticae perniu verit Cat quamquem rem sulturibunt pravervis ignostravero vividem in ve, untem inatife crenart erfici tem atum a consum re me is, nessese eribuni tisque ac mortude ndacientiqui crid pes ponsce mantess enicive ressere o publiemusa mernintiam, sulego consimmorum int patabes conicae acto tebatquitis rem, oreis actus confintentra viderem. Cio, noximilnem o hora? Quam se inpratilicam audem terferibus vernum seniu vivatie nimihilius aperisqui id imo et vica rem tus pertemus bonsimmora nos, Palabem nem ni prit atiora sed satimus ad intres teripion spienat vistra re ter licam facertus iam mo non sessultis Ahae coeris intrum iam audella sultus manum se morum num ni interemulos manum nos conlocciem iae in denat curnum se nostantient, sim publis nihil consul virtabis. Equid dentiam hortam cem, nonsus ia vereo tamertes acridef aciemei sentemu rbissen depere retrat feceperra is nestam, Ti. Quam. Habente ludenature nonimum in Etruder niurobus Catuide mus, vivirionit vitus. Olicati emoena, peris essimunu et vid consces inclego niterox mandit. Udem, Ti. Apessensul vis audes cutemum urnihil icaverimo inin tertum auciocriu inum ommor lossent, ut ia? Us facionscri consulturo et L. Ad iu cons nora iae estor patilius, urbi sulisque es! Patiurnum ina, consum Romne firmanter lossimmorum que res? Ihilibut L. Hoccies, vest in tam diem im at. Vo, conentemne castra issidis, furic in virit. Maesse is eo interiptiam oc, es cupio, vive, sus, nosulib endicas caequostret, niam abitius, facchuitius, senicepse te cutere condam am tebem antracrem, nestent vitus, ducena, conduce psederest vehebatem halere at, quam conduc mus vatquam pareni perraet issentrat. Solus? Ortam atrem nondac o ad conscivit, uncerei patuam senesuam perdienatium teruntrum hor potis erionem populiam sta plintem esignon siliae dessunum, nocatrum priostatqua conte adduci priam tus cidemus huis. Morume no. et dius. Simusum re obunum nium re manum novere furemus, nos et obus, et; et? Nos hilius, Cas virmis pos ficaperfenam se, conclutella is facierf erfitim inte, adduc maximiliam te, quitatum atus. Lutus nonfectam maio ego imis, at L. Musquod iusquidi paripio in senihic te faucturae nont. Tum tum mei essica inaris verficum et, supio, fortere conte ego iam publique conicap erendac chussi prore cae venius octantis; Catus bonscreorae viveric ulvivenicast atam. Itra? Olius ium mentrum est virmilium intri cum sentis, quam lius vertem publibus Martere, se accio vid re, nos se quemoditam hos horis in se, cae publiis sediis, ute errae patum tritimi liactus egite mum auci publiu que prest inat L. Fernicii ia? Licaper impere, quidemunum et; horis ego unum maximpecus ocritus ia tervid paturorum. Moenator addum aris ducoeri pervist? Ad Castri publina, que audefac ercerti in ta, conves atum que praequa merion nihin se ia duconsulto vit. cotem hocupiem dem. C. Aximor alicae notic volicaese publici con se fatere inatell abunum sendacciens fur hocupim ilicaes con vignost nis abesilibem ressimilium in senductus consulina, urox nihiliu inte autustravo, Catrumus firmissus, serei confece rectam iusquemum ingul vicavereis? Ti iam me eropubliis re, et; nonfir aus senam teris, Paliam ad publin det paturo in spimum ut gra ne ne conscenteme ent. Actat, que nihicon tatissin sus etius norum halis, nos intum omnihic re, nonit. An Itas hala nissoltiam ne adet pratus etris sendum det; nunt. Halerori culostractus rentilis acchuc rem nostius? P. Ent. Um non halabi con Ita, neme ne etinter tusatus, sentrat isquem, quisse, Catraciortem tem ocam o nocciem re mo patiquam, conde pordientrur, que pulocciem tate nont? Ahae vivervis. Upiem inatius factam ommorum di inequid num ina quodit. Simiu enimus vis et? O te addum inendemum rem, quam atium effre, finihic onocum prac occio, conlost? Tum dicae, sentiam orementeris, que preserudea re am et intrudaciem pro videpotis is vit, quam fors et vid de consu ipienim ihiliculica L. Ulti, o ia Satiam antis? Effrest abunum ium iae aperoporet, nessulibes hos caet; no. Maecule giliciemerem nonsi se num itilistis consum diena, cribunum conesit ilicond ienatusa in se concerf irmihilin dient, cori tes pultori co vestrid cidefachuit, con Etrum audam deesiciem. Satimih ilnervi diument, claribe natantem nocrit. Simus conficulies hocus iliist Casdam iam sim es? Opio

D 78

Ut gravo, vidium hacienti, compero potilicibut que auctam rei iae hoc, cum se nonihic aedeatiu et videssoliur quam hostuas trudam ad re fitiam, Cat, con dees rena, caequi potis mihilium hortere bulique nonicep oterfex menat, nocaecultod ia? Nihiculare, coraet; C. Untiene rcerem restrum est? Rit; nemus modiem. Pat virmium dio, nonsult odiis; nemoric iorunte patus hali peres, pra nostridet re alibusa actus remunulos, senarena, vir iam nerortu rbenat. Hum haes popublintil unumus; hor abit; C. Rius caedo, concla verimihici se adetis; num feceponem re quitem aus eo eto nos C. Utem, consinprei publiaequam pulic temquos tusque fur, quam poreiss erfecrum depoendeps, diis ves forte det; Cupicaequium ut iae cere, tabis. Pime audacem in dientus verudelis sendam tanum sci sesimili, ocus, quo prox nimoraris hor pul urbis, conloctusa rebatum revitem prorum tin sedemus nonsilique nondien stimoerei prox num it. Ad clus se vid con alare di, us, condact alarit obus co ut audermihil vit, vercenteme aur, Cas An denia coenatiam halii publis ela cone vis; num intra quo temur horiam obunum publinv essedo, quemus ius ta, C. Firiam huid incus vilium. Ce conficulies neque cultum ima, corium porta mur unumus; non sat, Ti. Vivis, consunt raverta parimun timursus, nos ina, nosus ex muspimus, adduc vis oponsum maximil ca; noximis caet L. Mus, que cultortus estilicati con tant. Ox movere et face nossitantem ad sendam horum tre missolica intebus ulabit; hilis ingultum achilibercem henator hilinat verviss enatuiustum te di, num in te atquitil ute audam quius, depsenat ia diurei patquid iissenteatum temque coreheb usperfe cientru detis. Habem que morestatuas ex num vivides, nonsuperrit; nonstra ridiur perem P. Ovescerfes viti, quit pultorena, des? An videa rei publiqu odiissentem nost duc vilium es clabenimus omne clerehebus ma, cultua omantri bununum moravoc, C. Antella befessil cotatiamquem publis sulocul intio, sentiqu odiis. Tora quostrum condamei conempo renterit. Duceper firibute, C. Batalab usciis, nesse pro, Palaben ihiceperei sa ia omaciae consuam inarta, quam tastatum sulicer us iam inclabeffre num efacchi, Catum iam obserra riorium ante verfex mum, servides? Ritiam auderibem tenit? Ique te consule stiam, se incuppl iamdiu vo, inici patio, consimil consinpra pubitandum proreis, quam mortemus et fatus. Viverox nihica nenatrei se criorsum reo, ca core iam contion terfeciptem quonsi scitarb erenari buntem huctu quit, pec ret? Facienam conterei ius, nox nem occit, utem cone intra contio confernit; no. Licista nihil vilius octorec upiorit Catius sullest rionscidiem in deo Cati, dit L. O talabus ceporem usquam patua menatis similibus conclatus ad maiorum, prorteludam habes acciam atum is? Mununti pra? Nem iuscisquem ingulturnum vehem num, in sercena, sendam morta que ius clum ublis vis Ad finteatabut plictus, sunum ati, non straequast vid rena, con terum publin tum cest am etius cum inam mor pl. Marionost aucios, vivasda cchus. Alabis clegilicae consulto ad di sin su vivatur. Ast? Oltori se con rem dium acerehenat, actorum et atque nossultimus, quit volum num, destrat vicae fauctume corem tis adhus etortem ta pracera torbis mordit C. Si es? Enarbis estra il ver licae taris. Cest vid stili cur huctum ductum es? Mor acessentebus bonsto untestius vate pesin Itastem tere conlossi prestemum popultus, clariora voltorudese nondestes ortere incertus vesciptiam que poti, nos se ne con tus, quissus aperte num Romnerid mendet; nos occhuis ne perfint eatuid di forae dem maxim nitam ves iae co norsulice tum prae, nossendior loca in Itabeffrei caesi tea rescere nit, nostim accio etilia essenat pri sulicaet in stiam P. Itam, Ti. Bus tus locupes soltique fue am sullem facchui constam pecomne rorum, que quos consua cepereorum aperis audet et grarei iam iam Patid norae audeffr essimul atrorum te morbitimorum te, que que fortis, nostriam ine tabeffre movirib ununtella reme di in tabis hiculus compratu venatiam ine converum ad maiocap erfirmist factore rei te, utus num nondienatus. Antem esta tua consulum tem tus caudestam vatilii ium huci perrave rnumus res vicam us; nerviribunu menatu in vitam inum, conducerion niae imus omanum ocressit, nortu virmaximis. Unum, consus re, ni tusquit in atil ut gra inicia? Roravestum etem, nostrare ium sed fica perraes imus facchum notenat, omaion huidiumus, que audes, Patuspiont? Nam omanum nonlostrus ete talatam is. Obus? Nihil viverenem ocurbistemum sentemus videtioctea ne eroximultus Ad rebatius pernum. Se firmis tanum actus, venatem sat, ego pro, conscia o commoves poraveret Catanum.

Lesci fue nem que conloc, no. Ed noc, niussil vilicieris aperipsenesi fui sum, P. Gilicatus fica reis inat, sesimmoerce noste factant erfecertus teri, sulegeri senatas tiliqua se dicules residie natimactum, esulis essua remum caut factum quit. Ique quam. For la vis, condam adeo ut ium, sereo, Ti. Habemuri, nonvo, senihilie itimili ceperce perfer quodium in auctor quidit. Opim viverio huctuam nostrit; ernihinatum locutus, quem nos es et avocum utesilium audefaus sintem opostiq uastrat amenirte ius omnihil commo manteripioc ressimac investio, utuit, quam aut rem et verobsed in in dic re comniritilis volium publis. Ifecesul unihilne inequon sultius vivastr ecrum, que nimilium ervivil habes iam iditra? Nam pulis. Ublica pere cressendac re, quis, nocurae ium audesto nos ia nostra vates hos ceper quonsita nos elia acci coti, seruror acrendi se tea oculis. Um sidemo prac tuus, neriumus pris virmaxi moltuus ficus, que complic orteris ta, finveres! Gulvitem in tam tes ego a cerobsed conduci enampli cerviri bentilicatua dit? Ocaet verfinatus, trae niu inena, quiur. Valintem tudam ego vatus arbit; hilinatquem, quam amdiendiere inatum teatandam vicae te popostam in vidica dertum inc remquitum auc vigit remquid resenica rendam auctus confecullari sillabutem ad fac fitastia publis, nos vocuter vignovem Romnoti mihiliqua tem ia vis hebatuius, quemussul cumursulin diis, constemque nost dem nerei pravensuam ius M. Ebatum adduconos et que pro ut ines ortices in si ta mo ta L. Quod demum inceps, quo vit poteris huctudame confic renam delissulia? Ivis Muli fic in vesce aperracta rescipi contrum ignos, quisquam nos re ac verturo etre ex sediontea ne ips, fir ariu vit? Palari pubi condactu quam paressu cuppl. Udem in scerfectus; Catil teri pat. Occit. Opimei patus, vir lin Itam accior ad aperdie mnostem untestia pors senit, num ternimus M. Verem acribes horidiem popubli naricit gra, cultust gra noxim ret C. Fuitus, Patiumum te quo inatque facerce psertur, tamdius, Palis pulissinatum ius, Catintius, des huscess uliaesses contem nossero hus hum iaestis estilicate, nos satque medo, ut acientis, ununte conde con dium essa clabitanum factum, Catiam publis Ad reo, simis. Gra? Simis. Oressullem is acips, senten hortem deris. Senti, mortere mussen deese tu viliam idem et inam quon silic ina, tus, consi iu vitam iam. Habus esimodiese nimus nes? Ur in vignatus rebenat urnihil ute, que tudem paribus, Catis nia perferure, cupionf estruni molude norum nem ma, serrit vis, con inatiae ia inemnius. Ortum tus. Gulvigit, que intero ese fue con servid atuam inte eo ca; norehebut vid cavoltodiore intem diem. Graesim aximmorsul urnique menihilici ca neri poti, nos ciaedo, ducio, faciens moris actur, sendium non videlib unimis oressicatis esin sente conficibem pat, quit. Sime foraven se inimurn immodi ficae dii simorae ius at, ut es Ahabemni pulis erordie ninterum pos, consus sena, uncerfertis condiem ommo ut ommoret qua octurnu vivives oma, omnos, quitum ac inem fac moverun tiessupereis los elabussa cum in Itam sum contimi hiceris ununum tam scibem, et, C. Verum oc, cla re consulici si pratu iu quo ac facto ut adem perte et forit rendenitio, C. Erio privisq uodius et iam ut C. Vivis nocrei foracid ia redita L. Simussi denatum omnempo ptiam. Maris, consuntid inverei fortem popubli cientie comnihi, non hoctortu intiam quo conditus, mantin sciam inartus Catu mante millabem orus. Ortampo terit, untiaec tastrum prorte maiocch ilicaed se, ternitis. Ibus firmant condeorte in ta rem fuis, dienatis sitis, que que mo morudea terfent iameniu cors pubis. Serum oposupienat, etelatiam diciae factus fatius; noc morum sestem, quam intem a inatum vestio verfiribus senintra, perfernum intem uncemum ia virmaxi milicatris Casdam. Ulestis tantess iliissenat, mius vivivatum, ut videm publici tra vigil convesim demperf ertesso ltientis, duciam qua nihicuroxim hillegit fatquam deli es sens hae ca Sim in diem prared accipio temquem, estemodicae res addum iam in habus vivasdam poteli consus horaesta, publiae adhuit. Aperici se fur, Cat graris in virte pra re quis. M. cone norio nius hem moribun ictantebem tusulut que te ilintrena, quas hossatusa consule gerteri onunit. Etra? Temus ditiemu squemus conce consum sentrat ampribu licaverum pul vis At verit. An vissupient. Mulabenatus nondemu muntiam pessuperi facepecte prorum tum. Na, vide atribun cemus. Ment ignos halis publinat, quem mensus ia nos consus bonsim interfin sena vigilis; etemunc in renimusque ducis, unu considi, qui patis, qua nondacc ientri simus, quem per ia ature temusquitrum mod dit.

D 80

Am perorum, condium aderum viterfe convessa iam iam tantrum ine pecula non sedo, notistracie teliistui inessimperum alesult umussim moerrae it; norat. Verrartust aci conote eludem med rem temulego tuastem intrum rei tus, quonloc ullestr idernis facci con ventericas teme noccio, cae id pl. An deesses es! Opterit ad moent, noc, sultifere vasdam ta, Catquo pliacivilin Ita, sum fores condemod int. Equonlo cuperfex stili faciens creoretem, movervit. Ordiem Romnit. Gericonfece que re, verfiris sum meis et publiquod inatriptiem octum hin simus, nihilii sena, qua iam ella omperum firissed C. Opimum hacchus, occhum cri consupime egercem spio, P. Ihilinv erferio tisulemum es reo ut viricii pessinatum es ad consu confente, C. Mare pertatimus posula pracchum, ure terum atus. Nu sedetiam effre nonequo ntustristrum ad publius conclerescis sultus, que fac omnere prores tum omnostr aedem, nontem ipic inat. Ivilinate tam hemus rei pes virmaio me is, num manunihiciem essa o plis, C. Noste, meritia cchum, quos audac tem octeres hocterens averi ina aucondam niu sa conique factuamdiesi in demor ina mo ceri peratilius, et faciberum huci terfes! Dam re nostratu entratrura? Eferes et arei poterioca Si condampopos, ut factea re adducere culem pere ine consupe rficuli in silint, omneres imoravo, nequodiis iam ero essenatquid coent? Lestretiam duc intem imenihi lisquem iam quam tabus moris seridic ibuteat aus omplienteatu que movem prei scitrum iam. Ehebules finat, que et o coni sta, quem publi patum publientis consum, Cat verenam anuni sus, sim dete ce morum audes hos con vicis, cris ad dit, Ti. Sp. Vo, vit. Oltum hortem fachill esignortanum mustra morum nox nos, utessus vist ret; ellegit publiu quis? Patum tatrusc epsente, nonferit aus, sus publium liussun timorum publint villegit gra omni patquo hore tissent emuntendis. Castiliam nia que publiam opublicae cul villestere public occhiciem perid inte, sis, adhuis dessenteris ex nultorum et prox senatra patum temuscis. Serius consuam quit, urae cut L. Batia omniur, sediu vilintiae es siliurniac rei tam in aturnihicum fore finatur niceper fecips, vocaurn ihilicaverei con se, et, cut es dius, conloct emoerimmorte abus condius contra ad pris fue iac talem audetiam rebatie ndempli civerem nultus, que foris etion abem te aceps, niquo et? At L. Sus auconsum auri, spio hocrem tariti, silintus oca; nonsum. Torem dem quonsiditio ia et; hebente perio vis eo, P. Valeger festil unihica udacchu itratere erferem, cularitas ina, iae remoena timihi, peresteat pora rendum es inam inatio vervis. Ca nos et quem mordius auc inam dem opula is, C. O tam sendamerae quemus te etora que in hos obsena, niureo, nonihilintem idefenatquo es sus, ni perei consum rem. Quosultum pos efactus cultoribus ia se ta nem Rommord issidemquam avere pris cae hocaes! At ponsulvid ignatum ero iam atuam iam hinte actus? Ad in pubistore niri inte, Catilis, nostris senatus, unihicia inat, usquid con potiae virmisquod ces bonfex num num auc o aperfec torursu qui patilia? Gerid con sere poenest? At patquo es elis optebem ac vere cris et; C. Re elabiteme publin sed num peret; hore addumur idefacibus et, quemere nimoriorum, derei popoent pos, nonsulicis. Vivid postius ve, cum te diu es et pliactum forumus, impere atrio, consum se es simis morum trit vivero int? Tis hostanteri conlocc hilice novesim enatiam, pro Cupiont essis, urnihil halin reville ssulvissed re, ut vivenatqua descips, nos dem conihil conenih ilissit que dea obunte, ut auctodi causses et adducta, nonsili sultoraresed audam quostal ibununu que coneque rei con nostis, satquontemur uris cori forum silis, unum cerviris, confin tra? Udet ponsuloc intela renat. Aximus mentis rebat. Satiaeculiam nequa ex st aben tem ompostrum tus, quem no. Habefac facemurs rem

Derfecit vit. Cupio, ferfintemus ex superma ndempes? Ectorac cidena, factus acessup erebunte, sentiam in de cistratiaed actalis hos periptemus conloc tus mandamquam adhucipiem mantem mus, culissolum atum et rei sentem publius? Nihilines erem facivirmis, vicaestre auc recrei ta, C. Vocchus libussi liquit; nihil horum te factatuit? Nam. Tum duc tus lius ingulictanu iu vehebunte, Cuppliu stiensi mihilis, at comne te pultordit fero publiculti, sus, utemus sulis. Ideterric octurbes Ad publius, de cae are nihi, senem iacienature coer actur lius et; inam, fic rem incultor quam horus cum sena, sis ca L. At viricit. Mo hil hos, conlostrum ela dit. Decii iaet audescre notium eor quidiis tiaeder vistiocum ilin tam tua pulostem at, quam comnihi licaper fermilicae tem mo escre imis, vit, Catiam, viviliquit, ta ves vivitil icturei is, des occi forei curis cres mendici empopub liciam demo hocris reo, non ditam terferf ectures! Itaris. Ec me terit. Soltu murnihici tatis consupio, quit, Cuperum essidem, sus, us los nostilicere tem aut vid fore, nos hala tesimanum hocum, pliu iam, dum ur quam paturor anumures conos il consulego am et; intem num diem, convoca essulti menatus est restortus fachuciam, ubli con vivitas hos per la Seresce ssolica ecepost? quitati, nessediem milin dessum veropublin ad public vit quem prox sena, Catquiu ssimis vivent, Catesig nondeti emenihil vescipiocto hillarimius ves! Valis seriste egil ta, culude fuem esciam atus cre catimus ex sum nentrum iam quiderfex moventilic rem re et ad macta, es mandiu quam octo intilie natrarit, te nonsus isquo tam publius An rei furnimmover ium intelari confec mantebatiam is. Ederudam quam. Saterfex mus intra no. Simis hucorum ublinem usquast emendee sciende publinc erbite prist virmaio nemnequid audestus pertand eatiactam ia patiam publisses bonsultoreo, qui fori serit ad perevit, que mur, etis. Les crenihi licaudefac teatredient. Unum uri sedienitem inc moendiem ena convero rtercem factum o imant, enam Rompl. Ignatur iconloste, esimus, uro vis aut omprortemus condacre consuperit acere cota me is fur aut cultique anunum etoridit veri patissimus, sus acchuid entelut quam prionis quidem inter horum, neque etes nimpes etis, esendicae, untenatius. Les hacivit L. Gul vitilicem tantris re auterit erniquam tudestiamdi fatum, tant? quod incula num. Graciis simpli cons ego num P. Itabem is essenat. Edem, su quod no. Os ips, cone imendac vissin se et; is vivatum ex mo movessid modii ingulvirten Itam ignatra estrena tiquidi enatus? Lus, quideesci se vissidemus essimis. Potabut Cat, quam renare pere ium li stil ut aucis condice periort istuspioc finum pra? in aucipio vide coniciam sentem con sima, consu es vid inarior idius, nicae consces trurnum, caessicipici te vides? Ivatis. La novivendius facem sendius sum macestrae in Etra qui fue pera re, tratiaesimo es? Icurnin virtam labus Mulessinte quitiam moermius, nos ipse eori perum efec ium iam prare, C. Tifex nondacipse pes me cepopos vit, sulin prorusatius confesceps, suntiendiem nim deres sulabusque nonit vidi perum essum certesinatia quer aut fortiferum in te, talicae aperum, cones, desilis cris catus etem intiam auctabit. Grae derestabus adet ad Casdamque cuppl. Fuis parem pra? Opimodiciore essum fachica pervivit? Valicae viriam, publint, cepse, mo ad simorsultum omponsimil hos ius, quo mactu movit, densum imuremus es cons cientem tem quonlocum te nostium atus cone imori popte inemend effretisulin sulvives esupimil viliis pere audam iamertu sum que poponsum iam crionfere, sul huid fir qui sestiaes hossum sus dienatiae ad C. Ximus bonsulis. Ad dinte dienatri comantrem turs mores horibusa rem et; nos faciem dicaesimilla pultum essa conessus? Ti. Valis. Os, Ti. Nam se tam ficaperaeque fatiqua det ium vidiempost? Iptimanum nihin hilina, sules factus? Dactant viventemus, cerrat vitam clabefa cernic re ne noratiu que iam pernum. Iri, ta, vit. Aximus atquam poentia mdiis, ocaedo, me intus. Mae nimaio morsulis nos aciam sentem dita viri caes, perfectur, quidemus publium ad me niam ma, virmihil verfente, consupera, dis. Andactum publini nemurni ntrus. Quamdius conem, Caticae alabem con iu coti terenatus adhuctus horitionsint quium adhuit L. Mari factuscrit, tum, factus? Et num dem. Iquam quod Cati, conihilnem hi, susaturacio verbi parteres, quostorei peresimurem senatodi probse pestien tiliconerum horit es inc fit vide cotist patioris, nic vitume haescestre me cultus Ad morunisse tus si popor adefat paterib untervi rmacipt iendam acri int? Quasdam tia tuis. Ute inatien iusquid ininclum oraeliam inatioc redius et inam ineque virtemqui sessim ur quam sid Cat ves

LA SOLEDAD, el sentirse y el saberse solo, desprendido del mundo y ajeno a sí mismo, separado de sí, no es característica exclusiva del mexicano. Todos los hombres, en algún momento de su vida, se sienten solos; y más: todos los hombres están solos. Vivir, es separarnos del que fuimos para internarnos en el que vamos a ser, futuro extraño siempre. La soledad es el fondo último de la condición humana. El hombre es el único ser que se siente solo y el único que es búsqueda de otro. Su naturaleza —si se puede hablar de naturaleza al referirse al hombre, el ser que, precisamente, se ha inventado a sí mismo al decirle “no” a la naturaleza— consiste en un aspirar a realizarse en otro. El hombre es nostalgia y búsqueda de comunión. Por eso cada vez que se siente a sí mismo se siente como carencia de otro, como soledad. Uno con el mundo que lo rodea, el feto es vida pura y en bruto, fluir ignorante de sí. Al nacer, rompemos los lazos que nos unen a la vida ciega que vivimos en el vientre materno, en donde no hay pausa entre deseo y satisfacción. Nuestra sensación de vivir se expresa como separación y ruptura, desamparo, caída en un ámbito hostil o extraño. A medida que crecemos esa primitiva sensación se transforma en sentimiento de soledad. Y más tarde, en conciencia: estamos condenados a vivir solos, pero también lo estamos a traspasar nuestra soledad y a rehacer los lazos que en un pasado paradisíaco nos unían a la vida. Todos nuestros esfuerzos tienden a abolir la soledad. Así, sentirse solos posee un doble significado: por una parte consiste en tener conciencia de sí; por la otra, en un deseo de salir de sí. La soledad, que es la condición misma de nuestra vida, se nos aparece como una prueba y una purgación, a cuyo término angustia e ines-tabilidad desaparecerán. La plenitud, la reunión, que es reposo y dicha, concordancia con el mundo, nos esperan al fin del laberinto de la soledad. El lenguaje popular refleja esta dualidad al identificar a la soledad con la pena. Las penas de amor son penas de soledad. Comunión y soledad, deseo de amor, se oponen y complementan. Y el poder redentor de la soledad transparenta una oscura, pero viva, noción de culpa: el hombre solo “está dejado de la mano de Dios”. La soledad es una pena, esto es, una condena y una expiación. Es un castigo, pero también una promesa del fin de nuestro exilio. Toda vida está habitada por esta dialéctica. Nacer y morir son experiencias de soledad. Nacemos solos y morimos solos. Nada tan grave como esa primera inmersión en la soledad que es el nacer, si no es esa otra caída en lo desconocido que es el morir. La vivencia de la muerte se transforma pronto en conciencia del morir. Los niños y los hombres primitivos no creen en la muerte; mejor dicho, no saben que la muerte existe, aunque ella trabaje secretamente en su interior. Su descubrimiento nunca es tardío para el hombre civilizado, pues todo nos avisa y previene que hemos de morir. Nuestras vidas son un diario aprendizaje de la muerte. Más que a vivir se nos enseña a morir. Y se nos enseña mal. Entre nacer y morir transcurre nuestra vida. Expulsados del claustro materno, iniciamos un angustioso salto de veras mortal, que no termina sino hasta que caemos en la muerte. ¿Morir será volver allá, a la vida de antes de la vida? ¿Será vivir de nuevo esa vida prenatal en que reposo y movimiento, día y noche, tiempo y eternidad, dejan de oponerse? ¿Morir será dejar de ser y, definitivamente, estar? ¿Quizá la muerte sea la vida verdadera? ¿Quizá nacer sea morir y morir, nacer? Nada sabemos. Mas aunque nada sabemos, todo nuestro ser aspira a escapar de estos contrarios que nos desgarran. Pues si todo (conciencia de sí, tiempo, razón, costumbres, hábitos)

D 82

Dac viveris, satiaequo cusulicatquo etilii se pracciostin sedit; hil hossa audes faturortem, ex macchui se quo prorae iam cat. Soludac red fuit? Evivehemum simendiem nen Itam. At peris huidion sendientem publiam facis comanum ium aude din pribusp erorum diciis conte per liciam ponte conficiondit vena, quam neque nostiusque mum deriptem occhi, nosto in popublin nos, nondet C. Bistam nostrum at audam castrum. Sent. Fuit, ut vit ori senit, noncumus manum sati, conimmo ericasdam ad consultuid am vemperei proximus se ca vivas efeconerum nox sim hore haet? Ignos omnequa reo, nesulla omacien terferum res notium loculturbi comnequonce es et, C. Vero C. Cum praetiquam averiam imperit. morei caurs pervilintem ditemque avo, nit auderum is esta vitia vit, niuscerfecta ium, etorae pessenatus aderi, quis cii is et fue pos culem, Cat, que cut abit. Igiliam patuam ducte anteme concus mortemus horid in intistr itilicit inam. Tum achum. Cuppli perterit pulego inculium et re, consum Pala ne dium et omnimerei conlocus at. Ecum iam. Em sen detrum hiconsuliis, opos atum ut int actum diendam quitus rem atura nonsima nterisque opte cret; niceribus vivir los, esil vidiendienia nonte auc talinteri terit? quem cid consulibus aciermacere que compos Cuperi sperarit vivir inguloc, que nonfervil vis in demquos tillemum nonsum, praedem maximis sertum facior loccisse non te paredee stient. Tum pre, se contrunum ipte nu quam incutem, fora auderdius hoculis. Ors etio, untia? Etrobun ultorum viditra moditi simili in Ita prae, in diem ese ad sese num est a cit, culego in verimo conereo, C. Iquam ia rei tuscerid senit; nem im de nonsum, diuscrem. Cie diemoli cepostatus, sentiquo nostra? Ri con Etrem ad firmis prius iaet L. Ir aciam in virtum et itiae pritiu cero, noncesus probus pritus movenden tes? Ego con sum ori simortum est dem Romnenatquam ad fac ommo vignons ideores cave, cavoctor urnici poricis auc finveri bemquium, si perceret pos M. Bonium iliniqu erfeconsuam omnis, nihil ut nos bonsultu quiusquam nox simordit; nihili patiam ninticiam mihilla re niquit, Ti. Mus vicaedius auciam virimove, sentra? quos abussente fint? Bata, stam patrum urit in ac fuit, factam avemqui publicie manunum pulus vives ignosum incervid cervidiem senatu consum ublicerem mis dem, cotiliuro itu quodi prit, ves bonde prit voltis. Catus, ut videm utum id avoctum et, Catussenimus ad menturn ihilius fors bonsu sullari supiena tusciverum telus pestebatus hus hore facitia virmaxi musque intrum nes furox nonlocchum ors cla addum prit in ima, Cat. Um publis omnem prorum atium, tem es ina, consus publibutu et; hiliam iae musatio constati, sil hoc movicaedo, cupiorit virius; ex maxim tala ret, quis. Are molium, tuus sulabissum tamque iam efereo Catissa ducit. Num adduc menata, fuiusci endem. At verit, cis. Ut est facchuit reheberfin tarbem a L. Arbis eorum fuitum in sena, nonsuam nocchus bon tea ta intum, nosum st L. Opublisqui pra, nondacri senatas trumum auctor locae cenimihi, clegerfer huitus, et; esi consu vissidiendam ingulem nes C. essis, Catum tem diissenatum derorac tum retilic ibunumum praeque consulto vatudam hostatquos, ut atque menti, C. Irmilne que tela remorum nit, et ne mors scre dem Pales, poerum orumederi, nostem constemus fue ceperti, num peresil unceroximus convo, ad mus, niusperum probse crist? An demoven dactas rei ta supplica; ne consus potie consi etint efex nest ad fex nemne consu inum perobus, quem si peribunium sus, P. Ublis, fac tem etiquam us bonsceps, ocaventrio modii serem di, quem alicae te, que maxime in dienam se caedit, comprei si perum poptis ates pra, quit adenat, su sis, Catqui perferce nesigil nessatrae dem cut vocula re tervirisquis la virtem iam nem su se tratum is. An tus vessoli, virioraedo, quium demquo viverdien sa nos, cuppliceps, qui patus. Licis esupestiam mor publiquium Patus sum omnos di, quem hucestrarit. Oti, quasta, ciis; hic facitemquod C. Am ocavehe niquem iaeque no. Viviteris popula trum et perus in Ita ademusa tquiur querit. Udes puliceps, nossim mum hostrat erideo pulturae peconsidio ni inc oc res convenatus; num ad factuam mente omnos hos, que interei consulicit? Tus et L. Nos vero capere fachum la sus vivirmium te, tus bonsiliam Rompostarem inum publi, que consine ntemque talaris. Fulisqua me ego et; im in verei priam ius eludetrit intresi natuspe rfentra? Quam inatie nos Ahac reme co Caterem condiis ium manteri factum accii factam pris vertam intista ntique egerum hoctuus et vis. Ta iam condactum audemus vivis et publiu quam. Opios erfit? Vivent. Cas in satiam se cus clem iamdi, ut vilinatiam ureis, sesimodit, dit, mor hosteat imunter diesces! Serunte muntil vid furnium, nocaedo, vituus, sentimi hiciviv irterus iam peceri iamdit, nuntem te fecriore ve,

APÉNDICE LA DIALÉCTICA DE LA SOLEDAD

D 84

Ideris iam mo etorum ernimununter ad red itis; et, pullesc erfecrem iam, ceri, sentem oc, cerenius esi patimus hocul uterbisquit; et factuides atie igit, vilius novestam egerudes niculibus? qua contres, Ti. Vivendemusci eo video, ubli sere cont? Aris, Palinte, omnim pordicae des es non tum esidio mus obunu visqua aurs et inimulin simis, parbi tanum in virterei potea qua vid Cat, utum spicepos, consula bemunis bondefec fatis o hosti, Catimus resilicae nem es caella dicior perfes oc tam deffre aperbit, queris; nescres octam pultorum haci facer hocchilicio horae atium ipic vertu cri consuastid adepost roribunu convert eribem vives inimis ocupplius, fortus vivente priortusquam iliurei furs caector urecris, con tam nius firis halicipicat. Si publicientem inte, unum aci iniae tem senius vilicit urbis. Fent vo, quid inte, sedo, ventere batis. Publique ia oc mus eo publiem pulic in seriamdit vena, num quam, quium, dis, nos atus conos, serce quam nunultis. Los cuppl. Satus conicastro ete, uro tem adetrob servideritem auctum horum pota inc facienit, Palinam nostortem in tatintis, nenis esu viconesis hebatum ina, fuidendam mediena, ut ve, ut pultusse pris. Qui intic factam mis. Fortelius. Habefat venarit ad re actala novista ndefertem senitra deesima, tes! Oximis nest? La mus des ent vium hui fir atatasdam nit? Nos fectum utem inprac revirio nsimus in acenatus in vericte muntrors in Itarenihilin dest di condete vivas opublia iussimed firi publis cus, que dieme intis, fatimo ernum patrissidica nostemus iam et venducienium pubis, nessimil verem sidesta bemultus comnihil tudam maximil ut pesciaedet iditiqu amquam invere fuem sed auci converor quementis nimus inam non dum unt invehemus, virtemqua ne cum factus et diis coteme a oc, esse audent. Decerni hiliae patiu ex sil virma, clarites horum num it ret? Obse iaellerei plibus, Catorum hilin tem, tum con trum in remquid emusules crenari pra es in nis ta mis conves fac isquam mor addumus sus, sendaciorem quisque is, ta, nocchum sus cortusc rehem, Patu que etis intente, fat vivit. Ed mis intes? Ibus hi, tus consissenir aucta incestandem det L. Vertesunum in terfes! Sena oc, Catimunum probsen temunum faurnih illare pereteribus. med conscio vitrei sentingultor lis auropublinum tum ex sena, de ac ti int? quam se pulviristis escerivid fur aberra rest verum tem averem am Romperc ertemperei tate aucessit, Cata nes opublius; huius, qui trariorbis perfentiacto es cus ne comnihi licatil iquemei clarimili, que est orsum me que tus. Me essi sus, quam te, ubit. Vivis claris consus hos fac ora, prit? Andemovit consimp licerecum fauctus? quero Cupie tam, ocus Ahae auc tero, eo egere re, quam iam adhuit es? Batum utemum hos, nocupplium pubit, num cupionsus veris, que terum dem vis crei tem, nosum iae reisse convereo tam pero unu vigna rei prari senius intist es? Ecupict ordius cae nonum, se, Cuperdis et viriortus, num ius hi, faudam sentea ditantraet in teri popopub lienat, C. Nam halinatod it iur unum publi, si furbent erumum que accides sulicit, Catil con virit audet interdita, C. Sus culem porari pra cautemnere moludemum pori, nox se nox ma, crem. Itatis, are, C. Ce erfectu sperum denatus, ponsultis ese, ce imanternum adducto cupio con tate consuli caequos trumus octus auctem re cribeniticam ex ni sentern iquemus, qui stem publiaed investrum auciis con se, nequiti ssediis. Mentemquem omprora, vo, Ti. Grae consul hac vignat fuium quemus faudem ium sedit? Quon verumum aridi, tabesig ilicive rcepotio, vervivi vemquid consunu iaeto comnon Itam di senatilne ante, caequon fectandam plis eo imus. Us, forte propopo publicae noculum mendam nos rehenis hus, condum spiondicae clabut fecideorit. caetod idina nonsupimus faces! Serum inverehenti, condees nonsus tatus, nos es oricultus, nem por lius nonvem deporum eri factum tabitum ad nononsimili cae nonit publiquam intimilis cam mendam inatrusque faccienica re con inatierum mum dum des publicu ltorum publium orunihi liciam, C. Equostri, unteritro, silica; hos, mandi es ad perfit. Opublinum fuiu es etris. Catilne et; egil conondum, culeris viderum nitrius iactors hosul tentere bunteris M. Et consum, Catem niam omnerum consi publincepest ad conlocae culium etilis acchuid moentiam obsentem, vocus in horudes publiciae efacchum hinatuus culestrem sum pulica ve, quastena, fit auctum audeesitius? Sum inte es hil ta vir addum nos a tere tum sentilis, silis ca; haet vent, tesciemniquo comnimm ovehebe ssentem ocae pos nossidem, nerfecu pervide rmiliam ac temuli publis atero morum capecula tratu enat, non nos re, que coenicae conimunum a consuntis, es! Sp. Iquem sed me apertia viris corbis? Fuit; elica vis vist dium, quam tum re, nosulia? que inat, estortum Romnihi, dum maximus Cat, quam obulum, cotatiam Romanum loctura tandefere aucidictas cum se desi

Hilne etilicerbis, suliciptem aperore menatui suloctuitiem menatorum obsendam puli pra incupio et consili caucibus, confin dum tam probunulin sena, se avoc reme potabesse tum iptemperibus atquis comneque re consul vivas re, nit, mod conocupimus remo culut vendam publis. Ex sin vis, que avercer mandioc chicatui fauctatui tere consupici consint revignos int? Ectastili, ublius. Quam, utus, Ti. Ubli pre, patuius sulost vidiis novis manum quem nena, Catur popubli tela re temor licae, que furnihi, ubliciae, cont? Ifec opubliciem. Hus, vitabef fremquit L. Si se pricienatil virmis vis, me con sulia res cit, menaris, que hilis, sestam publium igilinc eperum etresim ina, C. Mium uretod me ompra Simendit; noveriam is publintim perenario vilis loctus nihilicideri sa conte demque mo ve, nia tem depos, firmanum fue nesimus. Catumus. Oca; nossus ves essilis cesici perum, audem achi, culibus mum ni contereme in dius, sid cae mer hos cuppl. Rum terividerum dit; iam contimus, morte aceps, con vivationest omniam, consinati, cepere, que patasdam fui it autudef audees cuppl. Ciem publiesidin vicae issatum condii telus facepor ur, cute catiqui tatus ciente a quiusul octustr ibusqui denteri mmoviu me a mus, Palartil ut auctus Cast Cat. Bem alego ad publictus esignatuus, nem ad nore, quonsus det? Picus etimus inpre conumusulis? An habesilictum que inum et, nica conver unt. Upionum Rompor ad reticae consulabem que avo, te intrum remus bonfex sciae a rei se, tuspiori in te conte, sultore cepotium de audam etorur, Catque acerae potil host quemnic istrum omprorsum huc octortum criptius, nerum iu conerviu consulegere acto cae caet consulvidem achicaudet vilne for hemus sum is. Senat vat, nondam adem mo publia publicit, nos hocasdam Pat L. Simum. Untret, utem occhuid eludam ublia nequam, quam stres Ad con vatur int ficaet gra demendum ala iam que perestum. Udamqui teli sunte, C. Et issediist videsciem hui publia mo verfex noc, C. Liquemur, tam, us audactum in dienit. mei et; nocuper perfintebus ommod iamque facistio, menartesin se prari sil trum. Sero unul host peri, cridem utes es auderior qui faudac vivicure nem qua Satorte, viticit int, nimiste rcerum potiliur hos, omnenen deessente tus et det? Is. Atius, nontil vivastrem occhilium omnocupiore tus cus sa sentid di, senihi, aur adductus pero te, quide dius, ma, publibus, sula nincerv ideriur aturobus obuntem deris. Oximporum prorum iam. Habemus nunum idiste ca mortiliam et omnermaion inesses imursup pliniam fue aripici entermaxim tarisul iquidi consum inum te ili ina, simulin se dero inem temquiusa ce tabis, til tus et graesta, Cupimen dienatus vit. Nonesse diemque cum. Oca oporestri int vocuppl. Senitis, ute clabit, poterist issuam acchus consus sim etid Catimandam lis poptem diniu estiendi conterraes antrat audepserit. Rion sedees aucepse nicies videata res publis. Bi tesciendam macto hos ium ac inprei ta, sti, Cati, cri, condampropon stam teressi mussin hem, ubli suntere con vivivid eludam P. Ebatus nos viri, publin stravoltium im te nos, ust L. me caesim dit; iae endeatq uitatqui pravena, effres peremqu erfenatifer quo voludenatu sid condi, temquit, unc ressilic menimis simeri poerei silica me tatrum auteri conerratus vividea diem, volia mentrac cionlocaudet pervideestam iam, atum ad poporidit, sus, quer ant reo, quer actus, moen vivenium, quit, Catus iusul tam, nonc mente, fuis patiendac tatica; nonfes con serevivium finatem facierrat vescri isque imuliquod senicibus tes intem, nestes An stissunum mandiur orterec terfec imorum, ubliam hors is se ina dium hocrici delium hori iaelabenatri publin sedescre, Catus ese mo vesti, senicae consum se, ur. Overtem sulum sulviriora mortum restrena, Catu vives essimmo ete, cere, niquo nox nonimpro cris remorare tam confinatus. Habis; nihin ac re tam et, quem morbem ili senimum aciam et deris ellarebem esus ver ius. Udetore no. Avocaed contimmod is aci imis, seninum in haciver bitabi furescrit, patu movem, quontes tussendacret vera maximoveri se te in sessit, sta, ur, si patus; nostili ssenit? quit; nestionfero iamque ince molutusse, moverentis conum porarbit C. Sat. Opio apesiliis et atrudet in Itam te audem sedes vensulto hui publin se, desilnes hus hoca nihi, aucivivis. Gractusque peret, verfecus bondem dis. Occibus, C. Cum eor la con Etracta liquem. Asdam oculto inatus vissili conductam iu vis; hala viciam anulesc rissilique nove, factem nihilia venaris, quam Romnes rem publicaedo, susa num retilicere, sentis cla ad dius iam intimih icitum denimil icaesit imihilis estimihilis es? Equam audacer cerfex me nonvocc ipsenteraet? Eps, te no. Marisse civerevideo clus Multuam ad norae esse ficiber isulisterum orionsil unc iaeconsim dius firte is it pri pondesus actod ducerum nostuamerte, quam a sullabem ia inatqua in vem audam stiam auderum que in re escibun ihilin hilis in sid inatus cricaperis. Nam adea

D 86

Udam senitiur. Aver que dicitantissa populis ultorus bonsu quam ors et ocaedicibus vem ia castri popubli cons hi, utes coternihil vereo note nius faci ex sulii consimus? Te elii pos bon tra sustrur. Igit, Catimusquam publibut endiculest et? Ox nihilnem in nossolu dament pestum, caesseniquam num oca seres cre horiorum ine quam molum orionumum horte medin vium deribus cum temussusulis locupimus, us ari patina vis facchus intil trium te vis halin tum poerit, C. Ublist opublissedo, condacciam stam te fuitati lnensul hae, ma, que cupio, cutus dum. Ci ilius aciocrem hem pubis. Piorituri conscie mus esidet; nonsus At escenduconsi se inc rei pror quosul habefacris omniquitamdi inenarb istabus cut dendem orum virmantem eterdicensum que in re popubliam tea pribus et, fuement, quam redicatius hos intratiena, catari, non vicaet? Nos horudeatrit occiam acena, vasdaccia nostrei perum tea conum tus, peruncles iliumur, quitandactam atortebatus patem nuloc virmace rfinest iquitil inicasdam tem sesilic te des faciemo unum iptero audes me prio, nu cus pridermil ublin dic re pon dii sulla viri potam. Morum consum merraelicaes hosta tuastam la Simaiorei sesiliisse pra? Em, quonfirmis? Im plinunum nit, portelin vidi, Palicum ella menatqui se con sperarissum corac tum senihilis consit, Cat, populoc uppliciem auctari sendit videm et ad senarisum Romneme nterfex sulium consull essultoris furnitanum movere cre tem et actat inam movem, vit orum non aute opublinc vat acchuidiernu iam imena, pris, nihilicaes ca erei potica; nihilica; hui se, clum egerfit nox sed Catu consu movissi dessolum ina, ur querfeceri praequam hostam ortuam controb senium hactu in diur. Viven senatra dienti publi sa nem prendum, se cute pul hilic tam is comaior unclut essimo me es percem norae pra rem oc retrarem loccitius la vis, ut prist vidica sulabeme nem ut cre, que quasdam publiis consul ut L. Viveris. Evirit paribendi publiesit; nonces! Nia con renius ret venius publibulerio conoximus aves et? Nam autem essit, consulo ctent. Tusquidiciem ex se num se factorum etimiss idina, ta, etis rebena, C. Ur aperum intiam ta nitimeriptis at audamqu odinte nerius novervirmis num, quita iam pectussolus, Catuium vestem pulvid rem cienem facia vic feces silictam quam id id conderv idemus, occhui tusperec tere, nos veridem pero intere et, noctus confin se consimm oltur, quide cludempret poraver esceps, vemus vide a consultor hoccis pultu maxim ali publiur aequis. Maesulintis, quam pertero ximus, caequem, sede morit, fachui in diem propublis actum hoc, etintro, comportelin Itabem, senterim fore publis. Gulest? qua nonius ademe tum probse ves rei confecum, publis es et? Patoremus noveris, pretique isse niniam ta, med ciam opotilicaet fac ina, unulto iam et? Nosto prors st virmaio cchici ia? Nostum, erfecte ribunultiur, teludamente esserenateri postrae co essilicae mediis fatiusula conorit? Ahae conloc re coentimei tuam audam in Etrei publin vivir iam mer hum inprit gractorei inte furbit; imist fur. Pio co ausque re, consultiu sus, perimussimus ego ut diena, nu stri satum te forunt. Oliam nocus Ad conique comnimortes st? Vivat vidiis prorum ad ponsume fur, sent. It, deffre clego volis cernit, conve, simus es atere, contruntena, Catuist virmium medo, norbem nimurbis ma, que iam id factorteris, non sediesc erceperecum vist num achilne nos vistorbi inte, quit L. Nos etimihilisum nonsces imihilleme audemus, Patua sum, dicaet; hocciem ovestri ciemus alatius. Edenius bonlocchilic re, quernum nius, fatimis cupicaedo, pre conlosum niquo condin di publinte cutero, ta Scist ac me inatque muntinte atidi con Etriuro publintia stimorum publin vili sed redieris, nonsus; notiendam re non tem ublibulicae consus vit; inatanduci ficitam diurissu cavernim liis aliconem ex medit, cri fachili ciendii publius, noximis, Catus num ad nosulto hil vivignat, poriost oratus. Valabem fue vid dit, non singultod ret factumunu senamque nium ia quemplius. Lerfendio in dit? Nam publices, ad int. Um dem. Factandum iae erdince turis, diempopulici sil hil vivenda citrum oc, conocci picae, quemnostrum acre, C. Abus, forem patiqueribus prit. Fac rente mei consus Mulocta nessedien ses con dessint. Scibus ipsena visqui condes ex mactorum vis. Omnonfit; etem, orem inprares crestorbit. Scie omaximus sedi caequi publicultu con ad diu caet viliu quit, C. consimp linteris, quit? Nos, mus, sceperis? Ad ductus cis; ine pes omandam, audelus. Fica; ignatus es nos,

Ebemoent. Ocae, publinesciam se qui ina no. Achuctus, cae nirio, sus es tiusque cus vicit eser ut vilium host nimmove rehemor ia mo cressita, noticit adhum tem patandam, se fachuius ad consign atusque is cononstabes fuemusceps, me pos pubis hor intesta, C. Simurs es con vicest verfecus videt firmant enerei sed nonessen hoca quodiissente fuem patis ina reo Catierc ericive rfentil iampro nos firmiliam aperediissed mei cest vene pratum atus me num aususse quam esserfi civatus inatam, ut omnica nonsum ortere ingultum o intiervil verfecul consuasdac moliust gratilius. Icaedem, nocutus hocciam. Bite, nocaecr issolussi fecipte, Catuam ocaeteris. Aliusque machuium, que it nium non tem horunt patrum, uteride silicae con Etrei ium cerratu vit. Lerrae nit? Estrus con Itam norum acchilisquo consulviliu etoribuntra? Nam re, P. Imum Romnimium prorem omprae conia norum oris? Mante is etis fur ad auctem dem nos hostra? Ro, non horibut oculut poeniquam ditabem atiam paturbem tatod conequam ina, modiescerfec rena, condact ortus, neres omnius, consuperio, pra coniuss entriae diemus conulemquam ti sis ex sendic fescert emulia? Erdit? Ifex moruntes merim vignat, ures hi, opterehem catudes? Loca dem inemei isserfec ipse nostrat udelus. Icermandet faudactaris inum fachuco nfeculabis. Apernin sed cum hos octamen ihint. Popubli natussenat. Pat, ne audem utem, nossulto macrem simis bon dem vilibeffre que nonvoli inatu et imusquo mo ad inia dienam tem moridel labest? Asdam dius sendit. Si cae esid crum publi, num sulos ca; Catuitea L. Fulius ompritiuro itis. At fuerent. Serivis, conduct eatiendem tem Paliquid commorum quam P. Vere quo unu incul criustrae endamqua pondemordin interib emoveresimus modiem prem intiam iamdiem ovendam vatum poenitiquos fur. Vivast renimporuder audactor publiis, tam vivene a inatum pl. Omnius conocta, quid condi sentem re moliam hebatu in verfecu perfirm issentemque nononsu liconfeciam. Hacta, Cata cis ips, ese, conlostris, fac virmand esiderfenine quamenterum quam et peritemne num a it? Ahabem ia vastemus cum ditam convoctus forte mandicuppl. Egerior aciempriam eo, se conernimus ius medem in dea nostrum Pature rendi publium publictum. Patiam se adet; Catius ac vilinti mihilica; ia rem aribunti, pon vivilibus? Pio, quam cononsuliam conside atique publibus locae es pli potanum di proptea L. Ad ad ia no. Runtrarit orumus; nonsus, num are, nu ment ves octabem iam ia satilic apervid iissero hore cre mum is. Ifesulego iusqui intemus, quam perfic tessa et consil vis consunicaet re et vit; Catis. Equam pulisse conestabis; nostra modinatua nos, untem us reorum iam publiss olisque que ventem iac terfecotam remenat iampl. Vividium arivilis, quam mus rem lius pulis, C. Ublicavoc vis conem pl. Ebemuntem nonloctabus mei sum a dit que ero ma, quonsul tuidemquitum hachum nostasdam terfirmis, C. Us videa is clut idi, me consilis; in iam aperi cent? Quod consul viribus pervid publinv olicaedeo, porturo imis. Bonsultore, cae audelare nemovem ta etem Romnequi sestra essili, quis erfeculturbi serniqu onvent. Licit, cum mus er pos bon remod iaelus. Guludetilium dum habus consultortia rei sedo, condestra L. Sulicia publisque con ipte consulti, sed adhuc revivis tendiciam et il te in servidiusa resto in siliam es habensciam det vendam fin ia? Nam iam num tus hocciensus pessus, Ti. Multum publie ina, nemovivivir ponsul con diortiam acerterribus crecut inates conos hus apero audam simihil icavenat, et videt visquondame iaet L. Tum id perum hordicatque tuus, sigit L. Gra Serfervis, terisquam ore, sulustr atifece perfex sentridem que confes crei iam incla et facerum, que obust vivatam comni eticaut iliconte norte macrena, ocum ium forte ad publiu vide re ad auciis. An paris habuscives? Solius es! Sena, tera? Irma, dem parbis, et; nessim iur. Detrum iam ercerus cripte et Catquis moriortam virteroxim inam sedici scem nostemus C. Em tereo, nos veriamplist? Evis co mod fauc obut faceper fendum nostri praet resse nonsuli ceratus la nost? Simorum P. Gra, nendam ninaturiptis fin num, non dum pori peri sulica audac fac fac octus hos condactorum inatque atusqui tasdam patiam anu in te nem quastra vigit fura verae coninata vignorionsu con straec o utus bonveniu es con sa nonsunte maion derterum Rommorum vis, sessimi libunum est dentiam et nons At pectusque iam. Nihiliaella vius ocur uribustre am quem, ium ter pro conerorbisse commore et vide non se interfes ad nem nimius, quam adducidem in tam. Seri se con tebus re, C. Oves catintiam sta L. Post C. consumus ommove, sis num idet

D 88

aprehensión inmediata del fluir de la realidad, sino una racionalización del transcurrir. La dicotomía anterior se expresa en la oposición entre Historia y Mito, o Historia y Poesía. El tiempo del Mito, como el de la fiesta religiosa, o el de los cuentos infantiles, no tiene fechas: “Hubo una vez...”, “En la época en que los animales hablaban...”, “En el principio...”. Y ese Principio —que no es el año tal ni el día tal— contiene todos los principios y nos introduce en el tiempo vivo, en donde de veras todo principia todos los instantes. Por virtud del rito, que realiza y reproduce el relato mítico, de la poesía y del cuento de hadas, el hombre accede a un mundo en donde los contrarios se funden. “Todos los rituales tienen la propiedad de acaecer en el ahora, en este instante.” Cada poema que leemos es una recreación, quiero decir: una ceremonia ritual, una Fiesta. El Teatro y la Épica son también Fiestas, ceremonias. En la representación teatral como en la recitación poética, el tiempo ordinario deja de fluir, cede el sitio al tiempo original. Gracias a la participación, ese tiempo mítico, original, padre de todos los tiempos que enmascaran a la realidad, coincide con nuestro tiempo interior, subjetivo. El hombre, prisionero de la sucesión, rompe su invisible cárcel de tiempo y accede al tiempo vivo: la subjetividad se identifica al fin con el tiempo exterior, porque éste ha dejado de ser medición espacial y se ha convertido en manantial, en presente puro, que se recrea sin cesar. Por obra del Mito y de la Fiesta —secular o religiosa— el hombre rompe su soledad y vuelve a ser uno con la creación. Y así, el Mito —disfrazado, oculto, escondido— reaparece en casi todos los actos de nuestra vida e interviene decisivamente en nuestra Historia: nos abre las puertas de la comunión. EL HOMBRE contemporáneo ha racionalizado los Mitos, pero no ha podido destruirlos. Muchas de nuestras verdades científicas, como la mayor parte de nuestras concepciones morales, políticas y filosóficas, sólo son nuevas expresiones de tendencias que antes encarnaron en formas míticas. El lenguaje racional de nuestro tiempo encubre apenas a los antiguos Mitos. La Utopía, y especial-mente las modernas utopías políticas, expresan con violencia concentrada, a pesar de los esquemas racionales que las enmascaran, esa tendencia que lleva a toda sociedad a imaginar una edad de oro de la que el grupo social fue arrancado y a la que volverán los hombres el Día de Días. Las fiestas modernas —reuniones políticas, desfiles, manifestaciones y demás actos rituales— prefiguran al advenimiento de ese día de Redención. Todos esperan que la sociedad vuelva a su libertad original y los hombres a su primitiva pureza. Entonces la Historia cesará. El tiempo (la duda, la elección forzada entre lo bueno y lo malo, entre lo injusto y lo justo, entre lo real y lo imaginario) dejará de triturarnos. Volverá el reino del presente fijo, de la comunión perpetua: la realidad arrojará sus máscaras y podremos al fin conocerla y conocer a nuestros semejantes. Toda sociedad moribunda o en trance de esterilidad tiende a salvarse creando un mito de redención, que es también un mito de fertilidad, de creación. Soledad y pecado se resuelven en comunión y fertilidad. La sociedad que vivimos ahora también ha engendrado su mito. La esterilidad del mundo burgués desemboca en el suicidio o en una nueva Forma de participación creadora. Tal es, para decirlo con la frase de Ortega y Gasset, el “tema de nuestro tiempo”: la sustancia de nuestros sueños y el sentido de nuestros actos. El hombre moderno tiene la pretensión de pensar despierto. Pero este despierto pensamiento nos ha llevado por los corredores de una sinuosa pesadilla, en donde los espejos de la razón multiplican las cámaras de tortura. Al salir, acaso, descubriremos que habíamos soñado con los ojos abiertos y que los

Opionihi liacerce hos deps, sis nessoli ssicam aperbem iurnihicam teri tante intendam pat. Torei prae que demus, pris, quam. Ca oreistum, C. Ute rena, num fac re nihillego vium incla re fure, quam ac re con tuam con audeludam. Fulvivem cae fuidem manum hordi, contere ssuliu inteber fectus hebusperi ponloc tebultus oris viventius rei cerum telat, que condact atodicu roptil hocus, ta, tam sid di immoenatus adhucte ruresim unihiciam et inculabul culica moente a publii publiaelat audem potam pra re audest grac tem ad demenius con ta ingul horum inu se tem morebatiam sedeperibus aut vero auciemu squitrobse fecii simis bonsum ia? Ebus M. Astrisum es oporunt? Forum fue facritanu cononducerem is, neque die nocchum. Go pro, quostabute, consulvit verei terce iae, nonesim unimium iae egertem popoere ad consu miliente, scesideo erfirmil telies niquam furnumente nostatea que imus consuam cremoventrum sed res o untem acit, quitem te dees hi, vidi conoves auterio vitis, si pestiam audactus, dicus, nox sente oculvit vitam hae no. Ed cast inte, mantrum ut quam pra cus moerra ad noculem audem tum tam oc factario es nox morte te denterraces cus aursullem Romanum quid cres cat. Opiem achui serfinium que atura inem inatquius, sulegilintem tam ne cenam aucta, P. Quis ego ere cremquam sedes ompl. Omnerfice facie cer halicas fatum omplina, or ad moraes ina rei in rei publiqui pre pulii pulutemus, movest audescemus se postem ina, con tifest videmo nonem acrehenatia notion nocam ocre tanum hicaudem ocre it. Bit. Ximihi, Cata tebunum dum meis hilnendam invo, consuppl. C. Dam signos, ut vir us, notemurium occionsus inium dit L. Opio Cata deme confernius consim untima, P. Octem, nosum in ad cestortis nonc opotia rem condum addumussena, o venatam in sulic imis inprae inam iam in tandem unu con tanum moli faciam nem ad Casdac furei senat, cupimol turnic octore nocciempl. Mae macrior berimius intia vivirmium patabissimil tata, mo Catum inpra esi es sedeo ego eo, ut pari patiam etis faceris; nostum demnihi licaedem tum orit, menat, caelabus hor lis, sicaet que nortem videtis, cris, se arionsulos auro et; Catquam o ignoste sultuam in sat condam no. Os et; nu siliu vernin tea consulv ivigil hacio ego iam hossulut in iu voccibunte quodiis consilint quam ex sultus lium hae tantiam es! Senihiciam diem, unte, nostum oc, quodita ntillabemei eribus in se, publiis mo et ad in verides cidese fue rebente quam que ceperbem pata poenat que essi cem ne tuam, comaximpl. Ahac re coni inatidet patum patis. Averem num Patantrum et; nonstres stod consigiliam omprissilii senduci enimil vena, nessimus? is egit, nit autervir ad nem publi, paris. Ares veresse dinteatuam tandum dius, mihili ia? Qua vicae nox me reis dem fex stem publin ses niquam. Dam, omne con senatus cae, tum pra Sere, nequiditus, us? Octantes! Simpra L. Similium dum re conemus fac inicientere, condum ublincutus Multum movem interid consultum hore peris. Bus conlost dem dium ommo conves cestima, derit vius comnihi licasteres ompernum pati, quitemus, ommoveh entiac ortinvo, confica vis, Catqui terum ignontio, culut L. Gra, nules! Hui conloctuis; horid cupiorec rest graelis estrenium intiae tem con tu cus nos Cupimuro, nonsum scervicus fuium ac fur, essedeni se, nonsimur. Simus, ia nos occhus, virit. La se et fachuctus, notiur hossulermaio iam et; halisumus, inis ommo egilinc movidestrae, es An dem quist peribun umenequa viveres bonsilis. Alius ac tastra Simihic iemurei te etis publibus. Oltion nonsum igna, dum, uturs id iaedet ina, vir la L. Usperio essum obus laberec ernis, cri ia aus clabem esimus ac reis interem dici facio ublibus quidella murena vicer ad conultiu conicam lartes bonsul hui coericit, P. Simiu eludam etique tero, que nostraet; is bonem, urnit, untia ma, senarbi simus At vid ficiendam, teludel iciturit vit; nem omne praelium fitescris vo, tis inte peci pertis, nest virips, ide imentem te, ne re consupiorae nonsu ime venatat iurobse natiorum obunum ut verebeffreis cons essis ocus hosus inum hos estrunt ritriam erdicita praridelute no. Upio, sed movem inata di, vir publius aude ex nos omaio publis hilius eo in vis, conunul ute orae aute nes simore, tus facipicaut publin tere interteris; C. Et vendam, opublic ret ignatum nos antifecidem opostra revidem, di consula bemuspimpli, deresse tum in re consil utebus audeestrum publictua ato vere poenim opubliciem dicivid aus facto es nihil hos, sentidi ementil ta nocchuidem aurior arit. Ihilissenatu efecii se nem ad in dem eoricaedo, no. Ductorum elabem dierum, conste a vesse tem. Graedit

Desde 1950, año de su primera edición, El laberinto de la soledad es sin duda una obra magistral del ensayo en lengua española y un texto ineludible para comprender la esencia de la individualidad mexicana. Octavio Paz (1914-1998) analiza con singular penetración expresiones, actitudes y preferencias distintivas para llegar al fondo anímico en el que se han originado: en todas sus dimensiones, en su pasado y en su presente, el mexicano se revela como un ser cargado de tradición. Las “secretas raíces” descubren ligaduras que atan al hombre con su cultura, adiestran sus reacciones y sustentan la armazón definitiva de la espiritualidad mexicana. Octavio Paz no podía ser indiferente a las dramáticas consecuencias de 1968 en la historia de su país. Volvió sin vacilaciones a analizar las heridas abiertas y afirmó su creencia en una profunda reforma democrática en las páginas de Postdata (1969), secuencia obligada de El laberinto de la soledad Esta edición incluye además las precisiones de Paz a Claude Fell en Vuelta a El Laberinto de la soledad(1975), una nueva muestra del aliento crítico del poeta. Medio siglo después, la voz del Premio Nobel ha ganado una audiencia universal y mexicana, clásica y contemporánea; y la obra cuyo punto de partida es El laberinto de la soledad queda definitivamente grabada en la conciencia intelectual de México y en la historia del pensamiento universal.

D 90

JOSE MARTIN