Joulz en Veiligheid

Joulz en

Veiligheid Groene Hart Ziekenhuis ‘Energiehuishouding van levensbelang voor veiligheid en gezondheid’ energieinfrastructuren — Uitgave van Joulz B.V. © november 2013

Welkom bij Joulz —

pagina 2 — Veiligheid

Inhoudsopgave — 3

GHZ en Joulz: samenwerken aan continuïteit —

4

Klant aan het woord: Gemeente Amsterdam rolt ’Rode Loper‘ uit —

8-9

10-11

ICT verandert middenspanningswereld — INCIDENT ALERT VOP geraakt door vlamboog Het Incident Alert is bedoeld om de organisatie snel te informeren over onveilige situaties teneinde herhaling te voorkomen. Deze alert is niet volledig. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen wat de exacte toedracht van de situatie is geweest en of er nog aanvullende acties nodig zijn.

Huis Aansluit kast

directe schade

12 13

Groot alarm bij Incident Alert —

Locatie meterkast

Innovatie in veiligheid —

14-15

Tekeningenbeheer essentieel voor veiligheid —

16

Miniplofkoffer test laagspanningskabels 17 — Intelligent netbeheer —

pagina 3 — Veiligheid

Voorwoord —

Leveringszekerheid energie cruciaal in ziekenhuis —

Meer regels geen garantie voor meer veiligheid —

Leveringszekerheid energie cruciaal in ziekenhuis —

18-19

‘Veiligheid begint en eindigt met vakmanschap’ —

Foto Cover: Rianne Sturm, Hoofd Huisvesting en Techniek, Groene Hart Ziekenhuis Gouda (rechts) en Piet Nieuwveld, Joulz-Werkverantwoordelijke

Veiligheid is het thema van deze uitgave. En bij Joulz is dit een doorlopend thema. Beter gezegd, het is de rode draad in onze bedrijfsvoering. En dat is bittere noodzaak, want bij Joulz werken we dag in, dag uit met gas en elektriciteit. Waar andere mensen weglopen voor gas- en elektriciteitsstoringen, gaan wij als Joulz, er juist op af. Daar komt bij dat een ieder verwacht dat deze storingen snel worden opgelost. Dus haast is geboden bij onze medewerkers in de buitendienst. Maar er wordt altijd de tijd genomen om er eerst voor te zorgen dat het werk op een veilige manier uitgevoerd kan worden. En als het niet veilig kan, dan doen we het niet. Bij Joulz is het credo ‘niet veilig = niet doen’ heilig.

Het veiligheidsniveau is de afgelopen jaren sterk toegenomen.

Dat kun je afleiden uit de lost time injury rate (LTIR), de eenheid die momenteel op 0,7 staat. Dit getal drukt het aantal ongevallen met verzuim uit per 1 miljoen productieve uren. Vier jaar geleden schommelde de LTIR nog rond de 4,5.

Maar belangrijker is het steeds groter wordende veiligheidsbewustzijn. Onze mensen werken niet alleen veilig, ze dragen deze gedachte ook uit. Dat is het best te merken aan de medewerkers, die net in dienst zijn getreden. Als ik aan nieuwe mensen vraag wat hen opvalt aan het werken bij Joulz, dan is de aandacht voor veiligheid altijd het eerste dat zij noemen.

Waar ik nog wel ruimte zie voor verbetering is bij het elkaar aanspreken op onveilig gedrag en bij het elkaar waarschuwen voor mogelijk onveilige situaties. Elkaar constructief kunnen aanspreken is essentieel voor een veilige bedrijfsvoering. En dat geldt niet alleen voor buitendienstmedewerkers. Ook op kantoor loop je risico’s. Zeker als je je bedenkt dat de meeste incidenten worden veroorzaakt door omgevingsfactoren.

Verlengsnoeren die niet opgemerkt worden, rommel die blijft slingeren, met losse handen de trap af lopen. Durf elkaar aan te spreken wanneer je een onveilige situatie ziet en, belangrijker nog, accepteer en waardeer de waarschuwing die je van een collega krijgt. Even niet opletten is genoeg om flinke schade op te lopen of aan te richten.

Veel leesplezier!

Ziekenhuizen zijn door allerlei maatschappelijke, technologische en economische redenen continu in beweging. Het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda vormt hierop geen uitzondering. In december en januari wordt gefaseerd een grote nieuwe vleugel geopend, waarna de regio beschikt over één modern ziekenhuis.

De energiehuishouding is vanzelfsprekend van levensbelang voor de veiligheid en gezondheid van patiënten en personeel.

Rianne Sturm, hoofd Huisvesting en Techniek en coördinator Technische Dienst Tim Hulscher vertellen hoe de organisatie werkt aan veiligheid en continuïteit van de elektrische installaties.

‘Het verbruik van elektriciteit in de ziekenhuizen neemt al jaren sterk toe’, vertelt Rianne. ‘Operatiekamers en de Intensive Care staan tegenwoordig tjokvol met elektronica. Je merkt dat fabrikanten van medische apparatuur niet echt kijken naar energiebesparing.

Het gaat ze in de eerste plaats om de uitkomsten op medisch gebied. Om ze ook wat scherper te maken op energie-efficiency, zullen wij ons vanuit de ziekenhuiswereld moeten laten horen over dat onderwerp.’

Door de enorme toename van het elektriciteitsgebruik, loopt het ziekenhuis regelmatig tegen de grenzen aan van de capaciteit van de installaties. Tim Hulscher: ‘In 2003 hebben we in goede samenwerking met de voorloper van Joulz, een nieuw energiecentrum aangelegd. Nu, 10 jaar later, hebben we met het oog op de nieuwbouw de capaciteit vrijwel verdubbeld.’ Rianne vult aan: ‘Het gebruik van het ziekenhuis verandert ook. Het aantal bedden neemt sterk af, van ruim 700 naar 440 straks, want mensen gaan tegenwoordig zo snel mogelijk na de behandeling naar huis.

Maar het aantal behandelingen is sterk toegenomen.’

In een ziekenhuisomgeving is leveringszekerheid van energie cruciaal.

Het leven van patiënten hangt er tenslotte van af. Tim: ‘We hebben inmiddels, in nauwe samenspraak met Joulz, een sterk energieconcept ontwikkeld, waar we veel vertrouwen in hebben.’

20

Robert de Boer Algemeen directeur

Verantwoordelijkheid Bij het Groene Hart Ziekenhuis zijn installaties van het ziekenhuis en installaties van Joulz nauw met elkaar verweven. Op pagina 4 lees je meer over hoe met de verantwoordelijkheden hiervoor wordt omgegaan.

V.l.n.r.: Piet Nieuwveld, Tim Hulscher, Rianne Sturm en Dick Horseling

Slappe bodem, slimme oplossing In Gouda wordt een continu gevecht gevoerd met de bodem.

De veenbodem onder de stad verzakt op veel plaatsen. JoulzWerkverantwoordelijke Piet Nieuwveld wijst op de wegen die rond het Groene Hart Ziekenhuis lopen. ‘Die zijn dit en vorig jaar opgehoogd en opnieuw geasfalteerd. Bij de laatste meting bleek dat een van de wegen alweer 20 centimeter is gezakt.’

De zakkende bodem levert problemen op bij het beheren van de ondergrondse elektrische infrastructuur. De kabels zakken mee met de bodem en er komt een enorme druk op te staan.

Daardoor kunnen de eindsluitingen zelfs uit de 10 kV installaties getrokken worden. Met zeer ernstige electriciteitstoringen en aanzienlijke veiligheidsrisico’s als gevolg.’

Bij het aanleggen van de kabelverbinding van het energiecentrum van het ziekenhuis naar het nieuwe 2x2000 kVA transformatorstation heeft Joulz geadviseerd de kabels in een PE buis te leggen. Deze buis is aan de fundering van de polikliniek en de nieuwbouw bevestigd met speciaal gemaakte RVS beugels. Hierdoor kan de kabelverbinding niet weggetrokken worden en verzakken. Rianne Sturm: ‘We zagen niet direct de noodzaak en het bracht bovendien wat meerkosten met zich mee. Maar na een goede uitleg waren we helemaal overtuigd en nu zijn we blij dat we het zo hebben uitgevoerd.

Hier komt de diepgaande gebiedskennis van de mensen van Joulz heel goed van pas. Het behoedt je voor problemen in de toekomst.’

GHZ en Joulz: samenwerken aan continuïteit —

pagina 4 — Veiligheid

Lezersonderzoek Joulz Magazine — Zijn we op de goede weg? Heeft u behoefte aan de informatie die we u bieden?

Sluiten de artikelen aan bij uw belevingswereld? Het zijn vragen waar de redactie van het Joulz Magazine graag uw antwoord op wil horen. Relaties van Joulz vinden bij deze uitgave dan ook een vragenlijst, inclusief retourenvelop.

pagina 5 — Veiligheid

Dit jaar hebben we drie speciale nummers van het Joulz Magazine gemaakt. De thema’s waren Veiligheid, MVO en Innovatie. Deze themanummers zijn verzonden naar de medewerkers van Joulz, maar ook afgestemd op u en verzonden aan u als relatie.

We zouden u heel dankbaar zijn als u een paar minuten de tijd neemt om de vragenlijst in te vullen en te retourneren aan het onderzoeksbureau. Als u de enquête liever invult op internet, dan kan dat natuurlijk ook!

Ga dan naar www.enquetevianet.nl/joulz.

Onder de inzenders verloten we 5 dinercheques t.w.v. 50 euro!

Uiteraard zijn we ook heel benieuwd naar de mening van de vaste lezers van dit blad: de medewerkers van Joulz! Jullie krijgen binnenkort alle gelegenheid om je mening kenbaar te maken.

Het Groene Hart Ziekenhuis (GHZ) en Joulz werken al sinds jaar en dag nauw samen op energiegebied. In het energiecentrum van het ziekenhuis komen de partijen elkaar letterlijk en figuurlijk tegen. Joulz is Installatieverantwoordelijke (IV) voor de middenspanning. De laagspanningsdistributie- en noodstroominstallaties die daar weer achter zitten, vallen onder de verantwoordelijkheid van het ziekenhuis. Er is dus één IV-er voor elk spanningsniveau. Coördinator Technische Dienst Tim Hulscher en Joulz-IV’er Dick Horseling weten elkaar naadloos te vinden in hun gezamenlijke doel: een ongestoorde, veilige energievoorziening voor het ziekenhuis.

Twee IV’ers op één terrein, het klinkt ingewikkeld, maar de rollen zijn duidelijk per spanningsniveau gescheiden en het heeft voor het GHZ juist voordelen, zegt Tim Hulscher. ‘Onze blik als Technische Dienst van het ziekenhuis is gericht op onze eigen installaties en infrastructuur. Continuïteit en veiligheid is hier natuurlijk van levensbelang.

De kwaliteit van onze elektrische voorzieningen is gelukkig uitstekend.

De blik van Joulz reikt ver naar buiten. De gebiedskennis is enorm.

Dick kent het grotere geheel dat achter onze aansluiting zit en weet precies waar de mogelijkheden en de risico’s zitten. Ook de parate kennis van de geldende wet- en regelgeving komt ons goed van pas.

Daar krijgen we gevraagd en ongevraagd advies en informatie over.’

Neem bijvoorbeeld een recent plan van GHZ om bezoekers tegen een vergoeding de mogelijkheid te bieden om elektrische auto’s op te laden. Tim: ‘Technisch zou het plaatsen van die laadpalen geen problemen opleveren. Maar, was het advies van Joulz, zoek wel eerst goed uit of je dan volgens de wet niet ineens als netbeheerder optreedt, met alle rompslomp die daaraan vast zit. Na het nodige uitzoekwerk, bleek dit overigens niet het geval. Het is natuurlijk prettig dat je hier tijdig op gewezen wordt, zodat je een weloverwogen besluit kunt nemen.’

Meer informatie?

Bel of mail met Martine de Jong, telefoon 06 46 945 778 778, mail martine.dejong4@joulz.nl

Veilig en zuinig rijden —

Het verkeer is een grote risicofactor in de bedrijfsvoering van Joulz. De monteurs van Joulz leggen talloze kilometers af.

Natuurlijk hebben ze allemaal een goede rijopleiding gehad, maar het kan zeker geen kwaad om nog eens extra aandacht te vragen voor de veiligheid.

Vooral het rijden in zwaar beladen bussen, vol met materialen en gereedschappen, vraagt om een aangepaste rijstijl. Zo is je remweg langer en is het zicht minder omdat je ‘op je zijspiegels’ rijdt. Materiaal en gereedschappen kunnen verschuiven of - als lading niet goed is gezekerd - als een projectiel door de bus schieten bij een noodstop.

Bovendien: wie veilig rijdt, rijdt meestal ook minder hard en dus zuiniger.

Minimaal één keer per vijf jaar worden de chauffeurs in het kader van het VCA** paspoort getraind in het plaatsen van wegafzettingen voor werkzaamheden langs de weg. Joulz voegt daar de training ‘Veilig en zuinig rijden’ aan toe. De chauffeurs gaan een uur met een ervaren instructeur de openbare weg op, waarbij ze slimme tips krijgen om veiliger, comfortabeler en zuiniger te rijden.

Meer over Joulz en het verkeer lees je op pagina 6.

Top drie discussiepunten in het verkeer — Met zo’n vijftienhonderd groen-zwarte bedrijfswagens op de weg is Joulz op z’n zachtst gezegd een opvallende verkeersdeelnemer. Bovendien speelt veel van het werk zich af op, naast of zelfs onder de openbare weg. Verkeer en verkeersregels zijn dan ook regelmatig terugkerende discussiepunten bij Joulz.

Hieronder de top drie.

pagina 6 — Veiligheid

Jaarlijkse terughaalactie bedrijfswagens

net als elk ander voertuig geparkeerd te worden op een plaats waar dat mag. In het geval van een ernstig incident kan hiervan afgeweken worden, maar dan alleen op aanwijzingen van de aanwezige hulpdiensten (brandweer, politie). Overigens is ook het laden en lossen aan regels gebonden. Het overige verkeer mag niet in gevaar gebracht worden of onnodig worden gehinderd.

2. Het bordje ‘Werkverkeer’ Wie denkt dat je met een bord Werkverkeer op de auto mag doen en laten wat je wilt, heeft het mis. Het is uitsluitend bedoeld als waarschuwing voor andere weggebruikers: je kunt mogelijk op een onverwachte plaats de weg verlaten of van richting veranderen, terwijl de weg daar niet op is ingericht.

Het bordje is wel handig voor mensen die voor hun werk op een bouwplaats moeten zijn die naast de rijweg ligt, maar het heeft géén status in de verkeerswetgeving. Het is dus niet meer dan een hulpmiddel en hoeft niet verplicht in de wagen aanwezig te zijn.

1. De parkeerontheffing Zonder twijfel op nummer één als het gaat om misverstanden staat de Parkeerontheffing.

Een flink aantal berijders van bedrijfswagens beschikt over zo’n ontheffing voor bepaalde steden. De naam Parkeerontheffing schetst eigenlijk een verkeerd beeld. Het is namelijk absoluut niet zo dat je met zo’n ontheffing overal mag parkeren. Wel mag je even stoppen op plaatsen waar een stopverbod geldt of even parkeren buiten de vakken om te laden en lossen. Na het lossen van materieel en gereedschap behoort de bus

3. De zwaailichten Veel Joulz bedrijfswagens zijn uitgerust met oranje zwaailichten. Op het moment dat monteurs van de weg af moeten, kunnen zij dit aan het overige verkeer laten weten door hun zwaailichten en richtingaanwijzers te gebruiken. Ook bij het parkeren op ongebruikelijke en/of onoverzichtelijke plaatsen kunnen ze gebruikt worden.

De zwaailichten geven dus geen enkel extra recht, maar zijn slechts een manier om gevaar af te wenden en andere weggebruikers extra alert te maken op ‘vreemde’ verkeerssituaties.

Kort nieuws —

Het wagenpark van Joulz telt zo’n 1250 bedrijfsbussen, die door het jaar heen intensief worden gebruikt. Ook de gereedschappen en werktuigen aan boord worden zwaar op de proef gesteld. Daarom worden in de winter alle wagens naar binnen gehaald om ze van top tot teen te inspecteren.

Het op de juiste plaats en tijd binnenhalen en controleren van al die bussen is een enorme logistieke operatie, die met bijna militaire precisie wordt voorbereid.

De test van Thijs Naast zijn werk bij Joulz, is collega Thijs vrijwillig politieagent. Wat betekent dat hij in het weekend en op drukke dagen zoals Koninginnedag met volledige bevoegdheden als agent op straat surveilleert en - indien nodig - ook verkeersboetes oplegt. Zijn kennis op het gebied van verkeer is nu al een aantal keer ingezet binnen Joulz, onder andere in de vorm van een kennisquiz.

‘Laatst hebben we weer zo’n quiz gedaan, tijdens de Middenspannings­dagen, waar collega’s werden bij­gepraat over nieuwe regels op middenspanninggebied. De quiz dient dan als een aardige onderbreking van het programma, maar het onderwerp is serieus.’

De monteurs van Joulz zijn dagelijks onderweg en zijn dus ervaren chauffeurs. En dat is meteen één van de belangrijkste verkeersrisico’s, aldus Thijs. ‘Je loopt daardoor de kans dat je situaties onderschat. Zeker met een zwaar beladen bedrijfswagen, ben je de controle over een situatie eerder kwijt dan je zou denken. Als er bijvoorbeeld een storing is en jij rijdt daar te hard naar toe, dan breng je onderweg anderen in gevaar. En ook al bedoel je het goed, dat kan niet de bedoeling zijn!

Ook dan behoor je je gewoon aan de maximumsnelheid te houden.’

Tijdens de terughaalactie wordt onder andere de technische staat van de bussen geïnspecteerd en vastgelegd.

pagina 7 — Veiligheid

Gereed­schappen worden geïnventariseerd en waar nodig gekeurd. Ook krijgen de ToughBooks (laptop voor ruwe omstandigheden) van de monteurs een update, net als TomTom Works, het navigatie- en rittenadministratiesysteem.

De afdeling KEI Bevoegdheden checkt daarnaast van alle betreffende medewerkers de veiligheidspaspoorten, aanwijzingen en sleutels op juistheid.

Door slimme planning en logistiek verliezen de chauffeurs van de bedrijfswagens met deze actie geen kostbare tijd: terwijl er aan en rond de bussen wordt gewerkt, volgen zij de verplichte jaarlijkse training Levensreddend Handelen en Kleine Blusmiddelen. De terughaalactie gaat in januari weer van start en moet eind maart afgerond zijn.

CityTec vraagt aandacht voor veiligheid in OV CityTec gaat een grootschalige inventarisatie uitvoeren bij al haar klanten om gegevens over Installatieverantwoordelijkheid en werkinstructies op tafel te krijgen.

Openbare verlichtings- (OV) en verkeersregelinstallaties zijn in de regel eigendom van gemeenten en private partijen, zoals Verenigingen Van Eigenaren, vakantieparken en exploitanten van bedrijventerreinen.

CityTec werkt aan deze installaties.

De ervaring is dat in de bestekken niet altijd duidelijk is wie bij de opdrachtgevers installatieverantwoordelijk is en welke specifieke werkinstructies gelden. Dat kan onnodige veiligheidsrisico’s opleveren, zowel voor de monteurs van CityTec als voor de omgeving.

Toine van Roessel van CityTec licht toe: ‘Als eigenaar van elektrische installaties, ben je verplicht het nodige te regelen.

Veel opdrachtgevers zijn zich daar globaal van bewust en ze vragen bijvoorbeeld bij aanbestedingen om bij de uitvoering van werkzaamheden volgens de NEN3140 norm te werken. Wat we nu willen bereiken, is dat we met onze opdrachtgevers tot een écht veilige manier van werken komen. Om het iedereen zo gemakkelijk mogelijk te maken, willen we de informatie die we daarvoor nodig hebben zélf bij onze klanten gaan halen. We kunnen ze dan meteen ook informeren over eventuele tekortkomingen in de veiligheidsorganisatie rondom elektrische installaties, zodat ze daarmee aan de slag kunnen.’

Alle klanten van CityTec krijgen binnenkort een flyer in de bus met de nodige uitleg.

Eind maart 2014 moeten alle benodigde gegevens verzameld zijn en verwerkt.

Meer informatie?

Toine van Roessel, telefoon 06 50 631 051 of mail toine.vanroessel@joulz.nl

Meer regels geen garantie voor meer veiligheid — Het naleven van veiligheidsregels. In veel organisaties gaapt er een gat tussen de ideeën daarover van het management en de praktijk op de werkvloer. Hoe komt dat en hoe verbeter je dit?

Theo de Bruin, manager Kwaliteit, Veiligheid en Milieu bij Joulz, onderzocht dit vraagstuk, in het kader van zijn postdoctorale studie Safety, Health & Environment aan de TU Delft. Met zijn scriptie won hij de Scriptieprijs 2013 van de Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskundigen (NVVK).

Veiligheidsregels worden vaak onderwerp van gesprek op het moment dat iets mis gaat. Bij het onderzoek naar incidenten speelt de vraag of er regels overtreden zijn een hoofdrol. De reflex van het management is vaak om er dan nóg maar wat regels tegenaan te gooien. Dat blijkt meestal weinig effectief. De vraag is: Hoe komt het dat ervaren, goed opgeleide vakmensen over de grenzen van regels heen stappen. En bovendien: is het altijd even erg als een regel wordt overtreden? Theo concludeert in zijn onderzoek dat een 100 procent regeldichtheid niet bijdraagt aan de hoogste graad van veiligheid, maar intelligent gedrag van mensen wél. Zelfstandig denkende professionals zien problemen vaak al van een afstand aankomen en regelen ze tijdig weg.

Theo raadpleegde alle relevante literatuur op dit gebied en combineerde dit met uitvoerig veldonderzoek bij Joulz. Het management team is ondervraagd en ruim tweehonderd monteurs en uitvoerders zijn geënquêteerd. Theo: ‘Uit de literatuur en het veldonderzoek blijkt dat de overtuigingen van het management weliswaar goedbedoeld zijn, maar vaak weinig effectief. Je kunt vinden dat je de veiligheid simpelweg geregeld hebt door te hameren op naleving van de regels. Maar dan ga je voorbij aan de weerbarstigheid van de praktijk.’

Professionals blijken de regels in het algemeen wel te kennen, maar zien in de praktijk toch aanleiding om ze niet altijd te volgen. Theo: ‘Daar zijn allerlei oorzaken voor, die je vanuit de directiestoel niet overziet.

Denk aan fouten in de werkvoorbereiding of onvolledigheid van de opdrachtverstrekking. En dan heb je nog alle mogelijke onvoorziene omstandigheden die je buiten nu eenmaal tegenkomt. Dat kun je eenvoudigweg niet allemaal ondervangen met regelgeving. Veiligheid ontstaat niet door “blind” regels te volgen, maar door capabele mensen die verantwoordelijkheid kunnen nemen.’ Om daar meer bewijs voor te vinden en om het directieteam van Joulz hierin mee te nemen, is Theo met dat team naar TNO gegaan. ‘We hebben daar in een simulator een “missie in Afghanistan” nagespeeld. We kregen vijf regels mee voor onze veiligheid. Binnen de kortste keren bleken die regels te knellen bij het uitvoeren van de missie en werden ze losgelaten.’

Rest de vraag: hoe moet het dan wél? ‘Om te beginnen’, zegt Theo, ‘moet je elkaar kunnen vertrouwen en echt goed communiceren.

Als management moet je vertrouwen hebben in het vakmanschap van je mensen. Anderzijds moeten vakmensen ook kunnen luisteren als veiligheidsregels goed onderbouwd en vooral realistisch zijn.

Mijn scriptie geeft daarvoor geen “driestappenplan naar succes”, maar wel veel inzicht in hoe je met realistische overtuigingen de veiligheid aanzienlijk kunt bevorderen.’

pagina 8 — Veiligheid

Case —

Gaslekken: eigen veiligheid eerst!

Bij het dichten van grote gaslekken namen storingsmonteurs ernstige persoonlijke risico’s om de vrije uitstroom van gas zo snel mogelijk te stoppen. Deze praktijk is inmiddels bij wet verboden. Er is een andere werkwijze voorgeschreven, waarbij de monteurs werken op ruime, veilige afstand van het lek. De nieuwe werkwijze is veiliger, maar kost ook meer tijd en de impact voor de omgeving is groter: zo is veel meer politie- en brandweerinzet nodig. Een groot aantal storingsmonteurs negeerde de nieuwe regels en bleef werken volgens de oude, voor hen persoonlijk gevaarlijke methode.

Het management probeerde naleving van de regels af te dwingen door steeds strengere sancties op te leggen.

Met als gevolg: stevige onderlinge irritatie.

Manager KVM Theo de Bruin: ‘Hoe het komt dat monteurs verleid worden om voor de oude werkwijze te kiezen en welke managementovertuigingen staan een effectieve aanpak in de weg? Het bleek dat het management de impact van de nieuwe regels onderschatte. Er werd aangedrongen op het naleven van de regels, maar er werd ook onverminderd gestuurd op het terugdringen van het aantal storingsminuten.’

Het management heeft vervolgens een duidelijke keuze gemaakt: we kennen de negatieve effecten en we begrijpen de dilemma’s, maar we kiezen volledig voor de veiligheid van onze monteurs. Daarop is een dag georganiseerd voor alle gasmonteurs en het management om deze zaak met elkaar grondig uit te praten en de standpunten te verduidelijken.

‘Sindsdien worden de nieuwe regels wél met overtuiging gevolgd’, vertelt Goof Verspui, teamleider van een Joulz gas-team: ‘De weerstand is nu verdwenen: we zijn het eens over de aanpak en we voelen ons gedekt door het bedrijf: ook al duurt het allemaal langer, er wordt geen druk uitgeoefend.

Wel blijft het soms lastig om uit te leggen aan bijvoorbeeld de politie of brandweer waarom we zo werken. Daar moeten we nog mee aan de slag.’

Realistische managementovertuigingen In het streven naar meer veiligheid is het van groot belang dat management, toezichthouders en veiligheidskundigen denken en handelen vanuit effectieve overtuigingen, blijkt uit het onderzoek van Theo de Bruin. Effectieve overtuigingen komen uit één grondgedachte: standaardiseer het werk, niet de mensen.

Contraproductieve overtuigingen

Effectieve overtuigingen

Iedereen moet altijd de standaard volgen.

Improvisatievermogen moet beperkt worden.

Het werk moet goed georganiseerd zijn zodat improvisatie (waarschijnlijk) niet nodig zal zijn én improvisatievermogen van mensen moet gestimuleerd worden.

Regels beschrijven de werkelijkheid en leiden tot een goed resultaat.

Regels zijn per definitie onvolledig en geven geen garantie op een goed resultaat.

Regels volgen is eenvoudig.

Regels volgen is niet eenvoudig.

Veiligheid ontstaat doordat mensen regels volgen.

Veiligheid ontstaat doordat capabele mensen verantwoordelijkheid nemen.

Train mensen in procedures.

Train mensen in het omgaan met onverwachte omstandigheden.

Niet gevolgde regels zijn een oorzaak.

Niet gevolgde regels hebben een oorzaak.

Om veiligheid te verbeteren moeten mensen die van regels afwijken uit het proces verwijderd worden.

Om veiligheid te verbeteren moeten mensen zich veilig voelen om de juiste keuzes te maken.

De hiërarchisch leidinggevende bepaalt de aanpak.

De specialist bepaalt de aanpak.

Gedrag kan gestandaardiseerd worden met regels en standaardisatie is per definitie goed voor de stabiliteit.

Mensen zijn per definitie verschillend en die variatie verhoogt de veerkracht.

Meer weten?

Voor meer informatie over het onderzoek kun je contact opnemen met Theo de Bruin, telefoon 06 15 897 750 of mail theo.debruin@joulz.nl De scriptie van Theo is verkrijgbaar in de boekhandel: Wat verleidt werknemers om bewust van bekende regels af te wijken?

(Non)compliance bij werknemers. ISBN 976 16 16273 62 0.

De volledige scriptie is ook als PDF te lezen via de website van de NVVK, www.nvvk.nl

Klant aan het woord Gemeente Amsterdam rolt ‘Rode Loper’ uit — ‘Tijd is cruciale factor’ In september is de gemeente Amsterdam op volle kracht begonnen aan de uitvoering van het project de Rode Loper.

Dat is een prestigieus project, waarin de openbare ruimte op de straten en pleinen tussen het Centraal Station en het Weteringcircuit en daarna verder in zuidelijke richting helemaal wordt heringericht. In de eerste fase is het Damrak aan de beurt, met ruim honderdduizend passanten per dag qua voetgangers de drukste straat van Nederland. CityTec verzorgt er de plaatsing van geheel nieuwe openbare verlichting. Een klus in een straat die nooit slaapt, en waarin timing, In september is dede gemeente Amsterdam opén volle kracht het managen van vele belanghebbenden veiligheid begonnen aan de uitvoering van het project de Rode Loper. centraal staan.

Dat is een prestigieus project, waarin de openbare ruimte op de straten en pleinen tussen het Centraal Station en het Weteringcircuit en daarna verder in zuidelijke richting helemaal wordt heringericht. In de eerste fase is het Damrak aan de beurt, met ruim honderdduizend passanten per dag qua voetgangers de drukste straat van Nederland. CityTec verzorgt er de plaatsing van geheel nieuwe openbare verlichting. Een klus in een straat die nooit slaapt, en waarin timing, het managen van de vele belanghebbenden én veiligheid centraal staan.

‘Tijd is cruciale factor’

Het tracé van de Rode Loper volgt min of meer het tracé van de Noord/Zuid metrolijn die momenteel wordt aangelegd. Het zware ondergrondse boorwerk is afgerond op de plaatsen waar de Rode Loper nu wordt 'uitgerold'. Het Damrak is de eerste kennismaking met Amsterdam voor veel toeristen en bezoekers aan de Foto: Henk in opdracht van allure Modernista, vertegen­ stad en die Snaterse, wil zich daar dan ook met aan haar bezoekers woordiger in Nederland van fabrikant die de ingerichte armaturen presenteren.

Brede trottoirs, mooie enSETGA, overzichtelijk voor de en Rode Loper maakt. pleinen voldoende ruimte voor overstappende passagiers van trein, metro en tram bepalen straks het aanzien van de Rode Loper. Door de ondergrondse metro, komt bovengronds ruimte Het tracé van de Rode Loper volgt of meer het van de vrij. Die wordt vooral bestemd voormin voetgangers entracé fietsers.

Noord/Zuid metrolijn momenteeltot wordt Het zware Daarnaast worden dedie wegbreedtes een aangelegd. minimum teruggeondergrondse boorwerk is afgerond opwordt de plaatsen waar dat de de bracht en de positie van de tramhaltes zo gekozen Rode nu voetgangers wordt ‘uitgerold’.

Het Damrak is de eerste kennisruimteLoper voor de optimaal is. making met Amsterdam voor veel toeristen en bezoekers aan de stad en die wil zich daar dan ook met allure aan haar bezoekers Perfecte afstemming presenteren.

Brede trottoirs, mooie overzichtelijk ingerichte Zeker in de drukste gedeeltes, zoalsen het Damrak, heeft de pleinen en van voldoende ruimte overstappende passagiers van uitvoering het project eenvoor forse impact op de omgeving. trein, metro en tram straks hetopenbare aanzien van de Rode Projectleider voor debepalen realisatie van het verlichtings­ Loper.

Door de ondergrondse metro, komt bovengronds ruimte gedeelte is Gerke ten Have, van de gemeente Amsterdam. vrij.

Die wordt vooralongelofelijk bestemd voor fietsers.

Hij vertelt: ‘Er moet veelvoetgangers gebeuren. Zoenworden Daarnaast de wegbreedtes een minimum altijd teruggemomenteelworden de kadewanden waar detot rondvaartboten bracht enhelemaal de positie van de opgebouwd. tramhaltes wordt zo gekozen dat de afmeren opnieuw De riolering wordt ruimte voor De de uitbaters voetgangers is.horeca werken mee vervangen. van optimaal winkels en

pagina 11 — Veiligheid

Perfecte afstemming Zeker in de drukste gedeeltes, zoals het Damrak, heeft de uitvoering van het project een forse impact op de omgeving.

Projectleider voor de realisatie van het openbare verlichtings­ gedeelte is Gerke ten Have, van de gemeente Amsterdam.

Hij vertelt: ‘Er moet ongelofelijk veel gebeuren. Zo worden momenteel de kadewanden waar de rondvaartboten altijd afmeren helemaal opnieuw opgebouwd. De riolering wordt vervangen. De uitbaters van winkels en horeca werken mee door allerlei uitbouwen weg te halen en de gevels te verfraaien.

Maar het Damrak is natuurlijk geen straat die je even “dicht kunt gooien” wegens werkzaamheden. Het leven gaat gewoon door en het project moet zich daar met zo min mogelijk overlast tussendoor bewegen. Dat vraagt allemaal om heel nauwgezette planningen, perfecte afstemming tussen verschillende aan­nemers en veel en kwalitatief goede communicatie met iedereen die ook maar enigszins is betrokken.’

Gelijkmatig verlicht Bij het ontwerp is bedacht dat zoveel mogelijk hindernissen voor voetgangers opgeruimd moeten worden. ‘Dat betekent dus dat alle lantaarnpalen op het Damrak verdwijnen’ zegt Gerke.

‘In plaats daarvan worden verlichtingsarmaturen opgehangen aan over de weg gespannen kabels. Daarvoor is door de Amster­ damse Dienst Ruimtelijke Ordening een nieuw verlichtings­ armatuur ontworpen, dat zorgt voor een extra chique uitstraling.

Wat ik er sterk aan vind in vergelijking met de oude situatie, is dat het licht heel gelijkmatig verspreid wordt. Dat voelt prettig, geeft rust en draagt zo bij aan de sociale veiligheid.’

Doorgezet De eerste fase van het spannen van de kabels en het aanbrengen van de armaturen op het Damrak is nu afgerond. Het werk moest ’s nachts uitgevoerd worden, omdat de bovenleiding van de trams spanningsloos diende te zijn. Gerke: ‘Het was spannend, hoor. Het werk door CityTec moest écht op tijd af, vooral om andere Rode Loper-aannemers die vlak daarna aan de slag moesten niet in de weg te zitten. In het begin merkte ik dat de mensen van CityTec even moesten wennen aan de nachtelijke drukte en aan de druk van de vele belanghebbenden, zoals winkeliers en horeca. Het leven houdt daar echt nooit op.

Niet iedereen die er loopt, trekt zich iets aan van afzettingen en andere veiligheidsmaatregelen. Je moet superscherp zijn op de omgeving om de veiligheid te waarborgen. Bovendien was het ook nog eens hels weer! Maar ze hebben doorgezet en je merkte dat ze gaandeweg zowel in resultaat als in snelheid de smaak te pakken kregen. We hebben continu met elkaar gecommuniceerd en zo elke plooi glad weten te strijken. Tijd was voor ons de cruciale factor en samen hebben we het gehaald.’

Gerke ten Have voor het Scheepvaartmuseum

CityTec in Amsterdam Sinds 2011 heeft CityTec een contract met de gemeente Amsterdam voor de uitvoering van projecten in de openbare ruimte en voor storingen en onderhoud aan openbare verlichting. Voor verkeersregelinstallaties al sinds 2007.

CityTec heeft daarbij al een aantal in het oog springende projecten mogen uitvoeren, zoals het belichten van het Scheepvaart­museum en het onlangs heropende Rijksmuseum.

ICT verandert middenspanningswereld —

pagina 12 — Veiligheid

Groot alarm bij Incident Alert — Een ruime eeuw ervaring in het werken met elektriciteit en gas heeft een fijnmazig net van wetten, normen, procedures en veiligheidsregels opgeleverd. Je zou haast denken: niets kan ons meer verrassen. Maar niets is minder waar. Met enige regelmaat komen toch incidenten voor die niemand had voorzien. In zo’n geval stuurt de netbeheerder een Incident Alert uit naar alle gecontracteerde aannemers en collega netbeheerders.

Schakelen in de middenspanning bij storingen of geplande werkzaamheden.

Het vraagt uiterste concentratie, precisie en vakmanschap. In de loop van vele tientallen jaren zijn hierin vaste, veilige routines opgebouwd. Door automatisering en nieuwe communicatiemiddelen kan dat anders, waardoor bijvoorbeeld storingen minder lang duren. Netbeheerder Stedin heeft - in nauwe samenspraak met Joulz gekozen voor nieuwe schakelprocedures.

Tijdens een aantal bijeenkomsten (Middenspanningsdagen) in september zijn alle betrokkenen bijgepraat. Sinds oktober zijn de nieuwe procedures van kracht.

De besturing van middenspanningsstations wordt in rap tempo geautomatiseerd (zie ook pagina 18 en 19). Dat betekent onder andere dat de toestand van de netten ‘live’ gemonitord kan worden: hoe is het net op dit moment geschakeld en wat moet je doen om een bepaald deel van het net aan of uit te schakelen? De tekeningen en schema’s op papier van ‘vroeger’, zijn nu op het beeldscherm zichtbaar. Een grote verandering in de schakelprocedures is daarom bijvoorbeeld dat je het ‘twee paar ogen’-principe voor bepaalde situaties anders kunt inrichten.

In plaats van met twee man in het station te staan, kan de bedrijfsvoerder vanuit het Bedrijfsvoeringscentrum mee oordelen over de veiligheid van schakelhandelingen.

Dat levert in storingssituaties tijdwinst op bij het herstellen van de energielevering.

Vakspecialisten overtuigen Manager Kwaliteit, Veiligheid en Milieu Theo de Bruin bij Joulz is nauw betrokken bij de invoering van de nieuwe werkwijze.

Hij vertelt: ‘Iedere stap die je anders doet dan wat we gewend zijn, voelt voor de collega’s die schakelen al gauw onveilig.

Het gaat ook om complexe materie, waarin elke stap consequenties heeft voor de volgende. Het moet dan ook van het begin tot het eind goed doorgedacht zijn. Daarom zijn we eerst uitgebreid om tafel gegaan met de echte vakspecialisten op dit gebied bij Stedin en Joulz. Het is pas goed als die met volle overtuiging kunnen zeggen: “ja, zo kan het veilig en misschien is het zelfs veiliger dan hoe het was”.’

Geen misverstanden Nadat de procedures en protocollen voor het schakelen waren ingericht, zijn alle technici die namens Stedin schakelen bij elkaar

geroepen op de Middenspanningsdagen.

Theo: ‘Daar is nog eens verteld over het hoe en waarom van de wijzigingen. Maar vooral belangrijk is dat iedereen alle ruimte kreeg om vragen te stellen. Er zijn tientallen vragen gesteld. Die zijn niet alleen ter plaatse mondeling beantwoord, maar ook genotuleerd en allemaal schriftelijk beantwoord in een brief aan alle betrokkenen, zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan.’

Militaire leest Een belangrijke vraag op veiligheidsgebied is bijvoorbeeld de beveiliging tegen onverhoeds schakelen op afstand. Dat kan theoretisch gebeuren, in ‘zelfherstellende’ netdelen of door een fout bij het bedienen op afstand vanuit het Bedrijfsvoeringscentrum (BVC).

Daarom worden bij werkzaamheden op afstand bedienbare schakelaars fysiek beveiligd, zodat schakelen onmogelijk is.

Van levensbelang is daarnaast de duidelijkheid van de mondelinge communicatie tussen de bedieningsdeskundigen in het BVC en de schakelbevoegde medewerkers in het veld. Daarvoor zijn op militaire leest geschoeide afspraken gemaakt over het verloop van de gesprekken. Cijfers en letters worden bijvoorbeeld volgens het NAVOalfabet gespeld, dat speciaal ontwikkeld is om vergissingen uit te sluiten.

Meer informatie?

Theo de Bruin, telefoon 06 15 897 750 of mail theo.debruin@joulz.nl

In de hele energiebranche in Nederland, staat veiligheid hoog in het vaandel. En dat is ook logisch: werken met infrastructuur voor gas en elektriciteit brengt risico’s met zich mee voor zowel de persoonlijke als de publieke veiligheid. Met Incident Alerts waarschuwen netbeheerders en in energie-infrastructuur gespecialiseerde aannemers elkaar voor onvoorziene gevaarlijke situaties. Incident Alerts worden niet lichtvaardig uitgestuurd, want de ontvangers hebben de dure plicht onmiddellijk actie te ondernemen om gesignaleerde risico’s bekend te maken en aan te vatten. Eventueel worden zelfs werken stilgelegd, als het incident daar aanleiding voor geeft.

Menselijke fout Bij elk incident dat wordt gemeld bij de betrokken netbeheerder of aannemer, wordt bekeken of het in aanmerking komt voor een Incident Alert. De verantwoordelijke voor veiligheid bij de partij waar het incident gemeld wordt, neemt de beslissing. Ed Verhagen van de afdeling Kwaliteit, Veiligheid en Milieu (KVM) bij Joulz: ‘Incidenten die in aanmerking komen voor een Incident Alert moeten echt afwijkend zijn: het moet iets toevoegen aan wat

pagina 13 — Veiligheid

al bekend is en waar we al regels voor hebben. De inhoud van Incident Alerts loopt dan ook heel erg uiteen. Soms gaat het om een materiaalfout die plotseling aan het licht komt, soms om een veel toegepaste montagemethode waar toch iets mee mis gaat.

En soms gaat het ook om menselijke handelingsfouten die we nog niet eerder op die manier hadden gezien.’

Onmiddellijke verspreiding Bij een Incident Alert wordt het incident samengevat op één A4’tje met een korte tekst die het incident beschrijft en foto’s die het incident of de gevolgen ervan illustreren. Ze worden verstuurd naar de verantwoordelijken voor veiligheid, bij Joulz de manager van KVM, Theo de Bruin. Ed: ‘Als er een Incident Alert binnenkomt, is dat echt Groot Alarm. Theo bekijkt het meteen, belt eventueel nog even met specialisten om te controleren of de situatie ook op ons van toepassing kan zijn en verspreidt het Alert dan onmiddellijk door de hele organisatie. Ook eventuele onderaannemers worden direct ingelicht.’

De gevolgen van een Incident Alert kunnen verstrekkend zijn.

Materialen of gereedschappen die de oorzaak van het incident zijn, worden niet meer gebruikt, totdat er meer duidelijkheid is.

‘Soms heeft dat invloed op contracten die je met elkaar hebt’, zegt Ed. ‘Je kunt het werk bijvoorbeeld niet op tijd af krijgen of er komt meerwerk bij kijken. Maar als dat het gevolg is van een Incident Alert, wordt daar eigenlijk nooit moeilijk over gedaan.

Daaraan merk je dat veiligheid echt topprioriteit heeft in de energiebranche: eerst wordt het veiligheidsissue aangepakt en daarna wordt er pas verder gewerkt.’

Innovatie in veiligheid bij CityTec — Joulz investeert actief in het veiligste gereedschap, materiaal en materieel.

Dat geldt vanzelfsprekend ook voor CityTec, het bedrijfsonderdeel dat is gespecialiseerd in openbare verlichting en verkeersregelinstallaties. Maar soms kun je op de markt eenvoudigweg niet vinden wat je nodig hebt om het werk veiliger en slimmer uit te voeren.

En dan is het prettig dat je handige en inventieve technici als Dick Breederveld in dienst hebt, die weten hoe je een probleem oplost.

De weg van prototype naar een produceerbaar product is overigens lang. Naast het vinden van een goede producent die het tegen de juiste prijs kan maken, zijn ook de nodige keuringen noodzakelijk. Soms is een idee, concept of product zo uniek dat er een patent op gevestigd kan worden.

Product en Innovatiemanager Tom de Vries van CityTec neemt deze fases voor zijn rekening.

pagina 14 — Veiligheid

1. Veilige ladder Bij niet al te hoge lichtmasten, is het gebruik van een ladder voor onderhoud of reparatie soms heel handig. Maar zomaar een ladder tegen een mast zetten kan risico’s opleveren.

Het is wel voorgekomen dat een mast onzichtbaar beschadigd was, waardoor hij knikte onder druk van het gewicht van de ladder en de medewerker die er op stond. Beter zou zijn een bordestrap te gebruiken, maar daarmee kun je niet goed bij het armatuur komen. Met behulp van een techniek die gebruikt wordt bij het optuigen van zeilboten, heeft CityTec een eigen bordestrap ontwikkeld. Die kun je om de mast heen zetten, zodat je veilig op hoogte kunt werken. Het werken met deze trap geeft bovendien een veel betere werkhouding dan de ladder waarmee traditioneel wordt gewerkt.

Uiteraard moet de trap aan alle geldende wet- en regelgeving voldoen. Hij wordt daarom momenteel uitvoerig getest en - na goedkeuring - geproduceerd door een erkende fabrikant van trappen en ladders.

pagina 15 — Veiligheid

3. Palentrekker In zuigende bodemsoorten kunnen lichtmasten die verwijderd moeten worden muurvast zitten. Dan is het een heel karwei om de mast los te krijgen. Vaak komt er touw aan te pas en veel menskracht, soms moet er zelfs tegen hoge kosten en met de nodige administratieve rompslomp (KLICmelding) een graafmachine ingezet worden.

Dat kan anders, bedacht CityTec collega Dick Breederveld. Met als basis een goede autokrik ontwikkelde hij een prototype voor een palentrekker, die de lichtmast met een paar eenvoudige handelingen losmaakt uit de bodem. Is de mast eenmaal los, dan kan hij ook nog eens heel gemakkelijk met behulp van het apparaat getransporteerd worden naar de bedrijfswagen. De palentrekker wordt nu uitvoerig getest. Voor productie in grotere aantallen worden krachtenberekeningen uitgevoerd, zodat de nodige keurmerken aangevraagd kunnen worden.

2. Veilig en droog onder de paraplu Dat het in Nederland wel eens flink wil plenzen, zal bij iedereen bekend zijn.

En dat water en elektriciteit niet bepaald een veilige combinatie vormen is ook niks nieuws. Werken aan het binnenwerk van lichtmasten is in de regen dan ook niet altijd mogelijk. Bij een Werkplek-inspectie (WPI) door CityTec-directeur Geert Meijer, maakte monteur Zakaria Zaryouh (rechts) hem hierop attent en hij vroeg zich af of hier een oplossing voor te verzinnen was. De inventieve CityTec collega Dick Breederveld (links) had aan één woord genoeg: hij had wel eens sportvissers zien zitten onder mooie, grote paraplu’s met een soort rok er aan voor extra bescherming tegen wind en regen. Een kleermaker uit de buurt hielp Dick om een split te maken in de paraplu, die weer met klittenband gedicht kan worden. Zo kan de paraplu eenvoudig om een lichtmast gezet worden en kan de monteur veilig en droog aan het werk.

Meer informatie?

Tom de Vries, telefoon 06 31 662 556 of mail tom.devries@citytec.nl

4. ‘Methode Breederveld’ Sleutelen aan het binnenwerk in lichtmasten moet in principe spanningsloos gebeuren. In steden waar een apart net ligt voor openbare verlichting, kun je de spanning van een deel van het net afschakelen. Maar in een flink aantal steden, waaronder Rotterdam, is het OV-net gekoppeld aan het laagspanningsnet.

Met als gevolg dat ook gebruikers zonder spanning zouden zitten. Een veel gebruikte oplossing is dan de kabel bij de mast los te knippen. Je moet later dan wel een las maken om de mast weer aan te sluiten.

En dat vormt altijd een verzwakking van je leverzekerheid. Monteur Dick Breederveld heeft hiervoor een nieuwe, slimme en vooral veilige montagemethode ontwikkeld. Daarvoor is onder andere het isolerend ‘matje’ bedacht, dat op de foto te zien is. De methode maakt het mogelijk te sleutelen aan het binnenwerk van masten zonder te knippen en zonder de spanning in een bepaald gebied uit te schakelen. Uiteraard is een bijbehorende werkinstructie ontwikkeld.

Tekeningenbeheer essentieel voor veiligheid —

pagina 16 — Veiligheid

Miniplofkoffer test laagspanningskabels — Het testen van laagspanningskabels op storingen is een lastig karwei, waar eigenlijk geen goed gereedschap voor op de markt is. Joulz-collega Bart Wolvers heeft hier iets op gevonden: in nauwe samenspraak met monteurs, teamleiders en technische experts heeft hij een nieuw stuk gereedschap gebouwd: de ‘miniplofkoffer’. Daarmee wordt onder andere op een veilige en beheerste manier kortsluiting veroorzaakt en gemeten in laagspanningskabels. Zo wordt vastgesteld of en waar de kabel in storing is. Na een uitvoerige testfase gaat de plofkoffer nu in productie.

Bij storingen in laagspanningskabels is niet altijd duidelijk waar het probleem zich precies bevindt. Laagspanningskabels, en met name de kabels voor openbare verlichting en de tariefaders, hebben ook wel eens de neiging om ‘sluimerstoringen’ te veroorzaken. Dan lijkt de zaak opgelost, maar een paar dagen later

Organisaties die grootschalig ondergrondse infrastructuur beheren, hebben ook tekeningen van die infrastructuur in beheer. De specialisten op dit gebied van de grote publieke en private netbeheerders ontmoeten elkaar regelmatig in het Platform Tekeningenbeheer om kennis uit te wisselen. In oktober waren de leden van dit platform te gast bij het Ingenieurs- & Adviesbureau van Joulz. Voor de veiligheid en bedrijfszekerheid van ondergrondse infrastructuur is het cruciaal dat tekeningen accuraat zijn.

Bovendien moeten ze snel en gemakkelijk beschikbaar zijn.

Het archiveren en toegankelijk maken van die tekeningen is een vak apart.

Grote netbeheerders als Shell, TenneT, Enexis, Alliander, DSM, E.ON en NAM hebben met elkaar gemeen dat ze beschikken over enorme voorraden tekeningen. Het aantal tekeningen per netbeheerder varieert van honderdduizenden tot miljoenen tekeningen. Ook Joulz beheert ruim vijfhonderdduizend tekeningen, grotendeels namens netbeheerder Stedin en voor een kleiner deel namens TenneT. Het belang van goed tekeningenbeheer is enorm. Medeverantwoordelijk voor het tekeningenbeheer bij Joulz is Marc Nijhoff, van het team Detailengineering. Hij vertelt: ‘Hoe belangrijk goed tekeningenbeheer is komt aan het licht als er bijvoorbeeld een grote storing is. Dan komt het er op aan dat je snel, gemakkelijk en foutloos de weg vindt in het digitale archief. Maar ook bij onderhoud en bij het uitbreiden of herontwerpen van installaties en voorzieningen blijkt het goud waard te zijn als je beschikt over tekeningen die de werkelijkheid - de zogeheten “as-built status” - precies weergeven.’

Stormachtige ontwikkelingen Tijdens de bijeenkomsten van het Platform Tekeningenbeheer bespreken data-analisten en specialisten op het gebied van documentenbeheer met elkaar de nieuwste ontwikkelingen in het vakgebied. Marc: ‘Op het gebied van ICT verandert er natuurlijk ongelofelijk veel. Dat was ook het belangrijkste overkoepelende gespreksthema op de dag die wij voor het Platform hebben georganiseerd. Er zijn tal van applicaties

met verschillende toepassingen in omloop die het tekeningen- en documentenbeheer ondersteunen. Het is heel zinvol en interessant om daar eens met elkaar over van gedachten te wisselen.

Daarnaast zijn er stormachtige ontwikkelingen in de engineering, waar je als tekeningenbeheerder midden in zit. Denk bijvoorbeeld aan 3D-engineering en het ont-werpen en aanleggen van infrastructuur volgens het Bouwwerk Informatiemodel (BIM), dat sterk in opkomst is.

Dat levert totaal andere tekeningen en asset data op dan we traditioneel gewend zijn.’

In de keuken kijken Tijdens de bijeenkomst in het auditorium in de vestiging Utrecht heeft detailengineer Ron Oosterwijk een presentatie gegeven over de applicatie Meridian, de tool die Joulz inzet voor tekeningenbeheer.

Ook stond er een bezoek op het programma aan een complex hoogspanningsstation in Nieuwegein. Dit station heeft zowel hoog- en middenspanningsinstallaties binnen, als een buitentuin met hoogspanningscomponenten. Zo kun je alle aspecten van het tekeningenbeheer aanschouwen. ‘Heel leuk om daar eens met vakgenoten doorheen te lopen’, zegt Marc, ‘Maar het belangrijkste van zo’n dag is toch de onderlinge discussie en de contacten die je met elkaar legt. Het zijn allemaal gedreven vakmensen die graag hun kennis delen. Dat blijft dan ook niet beperkt tot de twee bijeenkomsten die het Platform jaarlijks organiseert. We kijken bij elkaar in de keuken en als er vragen zijn, weten we elkaar goed te vinden.’

Meer informatie?

Marc Nijhoff, telefoon 06 55 120 955 of mail marc.nijhoff@joulz.nl

pagina 17 — Veiligheid

is het alweer mis. Daarom is het belangrijk de storingslocatie echt goed vast te stellen.

Momenteel wordt daarvoor gebruik gemaakt van verschillende zelfbouw-apparaten. Maar in het veiligheidsdenken van vandaag horen geïmproviseerde apparaten eigenlijk niet thuis.

De plofkoffer maakt dat allemaal overbodig: die maakt het werk veiliger en de uitkomsten van kabeltesten duidelijker. De koffer is licht en compact - vandaar de naam miniplofkoffer en bovendien eenvoudig te bedienen.

CE-keurmerk Bart Wolvers vertelt: ‘De plofkoffer is een gezamenlijk product van de technische- en ervaringsdeskundigen bij Joulz.

Iedereen heeft meegedacht, goede ideeën aangeleverd en tests uitgevoerd.’ Nu de plofkoffer is uitontwikkeld, is de productie van vooralsnog 35 stuks gerealiseerd.

Dat betekent wel dat de plofkoffer aan alle keurmerken moet voldoen. Na de nodige

studies heeft Bart ook alle voorbereidende onderzoeken en de risicoanalyse voor het CE-keurmerk uitgevoerd. Inmiddels zijn de eerste exemplaren bij Joulz in gebruik, nadat een toolbox is gegeven voor instructie.

Meer informatie?

Bart Wolvers, telefoon 06 50 631 027 of mail bart.wolvers@joulz.nl

100 procent veilig gereedschap —

Bij een bedrijf met de omvang van Joulz circuleren tienduizenden stuks gereedschappen. Veel van die gereedschappen moeten verplicht en met regelmaat worden gekeurd. Sinds kort worden al deze gereedschappen gekeurd én geregistreerd door een centraal team van eigen Joulz-keurmeesters.

Voor de veiligheid van monteurs is goed functionerend gereedschap van levensbelang. Bij audits voor veiligheids- en kwaliteitscertificaten (ISO 9001, VCA**)

wordt er dan ook nauwlettend op toegezien of gereedschappen wel tijdig gekeurd zijn en of ze geen defecten vertonen. Met de enorme voorraad gereedschappen waarmee Joulz werkt, is het best lastig om dat allemaal goed in kaart te brengen en te houden.

Op de verschillende vestigingen van Joulz werd uiteraard al volop gereedschap gekeurd.

Niet alle vestigingen deden dat op dezelfde wijze. Bovendien ontbrak het aan centraal overzicht en inzicht: niet alle gereedschappen waren juist geregistreerd. Zo was het niet eenvoudig de keuringsgegevens, zoals data waarop een bepaald stuk gereedschap gekeurd moet worden, snel in te zien.

Bewuste keuze voor eigen keurmeesters Verspreid over het werkgebied van Joulz, zijn nu bij alle vestigingen keurmeesters aangesteld. Die hebben de nodige technische kwaliteiten om gereedschappen te kunnen en mogen keuren. Daarnaast zorgen ze ervoor dat alle informatie over de gereedschappen eenduidig en gemakkelijk toegankelijk in kaart wordt gebracht. Michel Draaijer, die leiding geeft aan de keurmeesters, legt uit:

‘De keurmeesters zijn oude rotten in het vak, met veel kennis over gereedschappen.

We willen kunnen zeggen én aantonen: we werken met 100 procent gekeurd gereedschap. Eind 2013 hebben we alle gereedschappen goed geregistreerd en dan is het een kwestie van bijhouden.’

Gered gereedschap Gereedschappen die bij Joulz afgekeurd worden, gaan niet verloren. Als gereedschap eigenlijk nog goed bruikbaar is, maar niet meer binnen onze strenge marges valt, of als het nog te repareren is, dan gaat het naar Gered Gereedschap. Dat is een initiatief om bruikbare gereedschappen ter beschikking te stellen aan projecten in ontwikkelingslanden.

Meer informatie www.geredgereedschap.nl

Intelligent netbeheer —

pagina 19 — Veiligheid 7.

6.

In nauwe samenwerking met Joulz heeft Stedin een geautomatiseerd distributiemanagementsysteem (DMS) voor de middenspanning in gebruik genomen. DMS is het nieuwe hulpmiddel voor het bedrijfsvoeringscentrum om het net te monitoren en te bedienen.

Doel is de leverbetrouwbaarheid te verhogen en storingsminuten te verminderen. Met het DMS is de impact van storingen snel en gemakkelijk te bepalen én te beperken, wordt de toegang tot data over de stations eenvoudiger en worden slimme schakelplannen gemaakt. Het DMS is inmiddels actief rond Gouda. Volgend jaar wordt het over het hele Stedin-verzorgingsgebied uitgerold.

5.

1. Het distributiemanagementsysteem (DMS) voor middenspanning, zoals dat in het BVC is te zien. Met links de stationsinhoud (rail, afgaande velden etc.) en rechts de schematische weergave van een deel van het middenspanningsnetwerk.

1.

2. Dit scherm laat de gegevens zien van het EMS (energie managementsysteem).

Hierin worden de primaire voedende stations en het hoogspanningsnet gemonitord.

Het EMS is al geruime tijd operationeel.

2.

4.

3. Twee bedrijfsvoerders zijn de bediening van stations vanuit DMS aan het testen. Dit gaat in samenwerking met werkverantwoordelijken van Joulz, die zich in het station bevinden. Telefonisch worden de acties aangekondigd, bevestigd en terug­gemeld, zodat er op een veilige manier wordt gewerkt.

4. De testen worden begeleid door een testmanager, die samen met alle betrokkenen binnen Stedin en Joulz de scenario’s opstelt en uitvoert om de correcte werking van het systeem aan te tonen.

5. Geografische weergave van een storing, waarbij tot op straatniveau zichtbaar is welke aansluitingen zijn getroffen. Zo weten we precies waar de impact van een storing zit en hoe leveringsherstel zo snel mogelijk gerealiseerd kan worden.

6. Peter Nieuwhof (links) is namens Joulz lid van de stuurgroep DMS. Hij ondersteunt Stedin bij het bereiken van de doelstellingen van het DMS project en hij zorgt er voor dat het belang van Joulz hierin wordt geborgd.

Hier bezoekt hij het project om zich te laten informeren over de voortgang van het project door projectmanager Richard Matthijssen (r).

7. Deze videowall presenteert de belangrijkste alarmen, events en statusinformatie over het net.

3.

‘ Veiligheid begint en eindigt met vakmanschap’ — In zijn lange loopbaan (45 dienstjaren!) heeft Joulz-veiligheidskundige Sytze van der Geest veel zien veranderen in het bedrijf en in de opvattingen over hoe het werk veilig gedaan kan worden.

Eén kernwaarde blijft door de jaren heen overeind. Als het gaat om werken aan gas- en elektrische installaties, dan is - toen, nu en straks - vakmanschap dé waarborg voor veiligheid.

Eind jaren ’60 kwam Sytze (sinds kort met pensioen) in dienst bij het Gemeente Energiebedrijf Rotterdam, als monteur.

En hij viel niet bepaald met zijn neus in de boter: één van de eerste klussen die hij kreeg, was het opruimen van de rommel in een station waarin zich een ernstig incident had voorgedaan. ‘Als je ziet wat een ravage elektriciteit kan aanrichten, dan heb je voor de rest van je leven respect voor de enorme kracht die daarbij vrij kan komen’, vertelt Sytze. Toen hij enige tijd later teamleider werd, kreeg hij de mogelijkheid zich te verdiepen in veiligheid. ‘Veiligheid bij een bedrijf als Joulz heeft heel veel te maken met de techniek en dat ligt me meer dan een managementfunctie’, verklaart hij.

Zo hebben we eens een slimme oplossing gevonden om de veiligheid te bevorderen bij het werken in de buurt van onbeschermde, spanningsvoerende laagspanningsrekken.

We hadden daar een plastic zeil voor ontwikkeld, dat je er gemakkelijk voor kunt hangen, zodat je er niet meer per ongeluk tegenaan kunt stoten. Simpel én veilig, dachten we. Wat bleek in de praktijk?

Zowat iedereen ging uit nieuwsgierigheid achter dat zeil kijken, om te zien wat daar zit - met alle risico’s van dien! Dus toen hebben we het zeil doorzichtig gemaakt.’

Risicosinkaart.nl —

Nu is het werkgebied stukken groter en zijn verschillende netten aan elkaar geknoopt.

Daardoor tref je als monteur een hele reeks verschillende installaties aan, variërend van gloednieuw tot stokoud.

Dat maakt het werk niet gevaarlijker, op voorwaarde dat je precies weet wat je doet.

En dat is gewoon moeilijker als je bijvoorbeeld tijdens een grote storing aan installaties werkt, die je maar zelden onder ogen krijgt.

Daarom ben ik heel erg blij dat Joulz weer een schakelcentrum krijgt, een “school” waar je realistisch kunt oefenen met schakelen.

Vakbekwaamheid opbouwen Het werk aan de elektrische infrastructuur was vroeger in zekere zin eenvoudiger, vertelt Sytze. ‘Elke gemeente had z’n eigen energiebedrijf. Dat maakte het werk overzichtelijk, omdat je alleen werkte aan de netten van diezelfde gemeente. Bovendien was de inrichting van die netten min of meer uniform. Je leerde het vak van oude rotten, die precies wisten hoe alles in elkaar zat en hoe je risico’s uit de weg kon gaan.

Daar worden alle mogelijk midden- en laagspanningsinstallaties opgesteld, precies in de opstellingen die je ook in de praktijk vindt.

Als schakelende monteur kun je op die manier zonder risico kennis en vertrouwen opbouwen in je vak-bekwaamheid op schakelgebied. Veiligheid begint en eindigt met vakmanschap. Zo’n schakelcentrum is natuurlijk een enorme investering, maar wel een die een cruciale bijdrage kan leveren aan de veiligheid van toekomstige schakelende monteurs.’

Vul de vragenlijst in...

—

Verschillende organisaties die de risicotool hebben gebruikt geven aan vervolgstappen te nemen om de risico’s rondom werken met elektrische installaties verder te verkleinen.

De noodzaak om organisaties meer bewust te maken van de risico’s op het gebied van elektriciteit en installatieverantwoordelijk is naar voren gekomen uit een groot aantal informatieve bijeenkomsten die Joulz organiseerde over dit thema. Niet alle kennis is overal voldoende aanwezig en het inzicht in de installaties en organisatie daar omheen is vaak versnipperd. Na het invullen van de risicotool op www.risicosinkaart.nl ontstaat een eerlijk en compleet beeld van hoe het beheer van de installatie op het moment is geregeld.

Agressie te lijf —

Schakelcentrum van Joulz in aanbouw

pagina 21 — Veiligheid

‘Bedrijven of overheden vullen een vragenlijst in op www.risicosinkaart.nl. De vragen gaan in op alle aspecten die van belang zijn bij het beheer van elektrische installaties: beleid, asset management, aanwijzingen en werkvergunningen, procedures, veiligheid, incidenten en cultuur. De uitkomsten worden op een heldere, grafische manier gepresenteerd. Zo is in één oogopslag duidelijk waar het goed gaat en waar nog actie noodzakelijk is. De risicoanalyse is bij een aantal klanten naar tevredenheid getest en is nu voor alle bedrijven en overheidsdiensten beschikbaar.

Sinds kort stelt Joulz een online tool beschikbaar om snel en duidelijk de risico’s in kaart te brengen ten aanzien van werken met elektrische installaties. Via de website www.risicosinkaart.nl kunnen organisaties (bedrijven en overheden) snel inzicht krijgen in wat goed gaat en wat beter kan als het gaat om Installatieverantwoordelijkheid. Gebruik van de risicotool is gratis én vrijblijvend.

Menselijke natuur Eén van de belangrijkste ‘uitdagingen’ voor iedereen die zich bezighoudt met veiligheid, is dat mensen niet vanzelfsprekend veilig handelen. Sytze: ‘We proberen alles vast te leggen in procedures en voorschriften - en terecht hoor, want daarin leg je ook vast wat geleerd is uit het verleden. En we treffen allerlei voorzieningen om de veiligheid zoveel mogelijk te waarborgen. Maar dat is vaak minder eenvoudig dan je op het eerste oog denkt.

GEB veiligheidsregels (BEI) uit 1973

pagina 20 — Veiligheid

De monteurs van Joulz werken vaak in de openbare ruimte en soms bij de mensen thuis. Omdat het werk zich vaak afspeelt in een omgeving waar het druk is met mensen en verkeer, ontstaan wel eens irritaties en krijgen monteurs soms zelfs te maken met agressie van omstanders.

Joulz-collega Patrick van der Lem is buiten zijn werk actief als vrijwillig brandweerman en hij heeft zich in het onderwerp verdiept. Hij vertelt: ‘Ook als brandweerman maak je het nodige mee, hoor. Vooral rond de jaarwisseling is het vaak raak als je brandjes moet blussen die door groepen jongeren zijn aangestoken. Als gevolg van drank zijn ze agressief.’

Niet alleen hulpverleners hebben soms last van agressie vanuit het publiek. Bij de werkzaamheden van Joulz zijn er drie belangrijke situaties, waarbij agressie wel eens optreedt: bij wegafzettingen, bij werkzaamheden in de meterkast en bij schakelwerkzaamheden, waarbij een deel van het net spanningsloos wordt gemaakt. Patrick: ‘Bij het voorkómen van agressie is communicatie vrijwel altijd de sleutel. Als bijvoorbeeld schakelwerkzaamheden onvoldoende of niet tijdig zijn gecommuniceerd door onze opdrachtgevers, dan

... op www.risicosinkaart.nl of neem contact op met Martin Stuiver, telefoon 06 31 964 841 of mail martin.stuiver@joulz.nl

krijgen de Joulz-medewerkers op straat de wind wel eens van voren.

De ervaring is echt dat een goede, tijdige en duidelijke informatievoorziening door onze opdrachtgevers over leveringsonderbrekingen of weg-opbrekingen agressie voorkomt.’ Anders ligt dat soms bij het werken bij mensen thuis. ‘Dan loop je wel eens tegen de situatie aan dat mensen bang zijn voor ontdekking als ergens illegaal stroom wordt getapt voor een hennepkwekerij. Niet iedereen die betrapt dreigt te worden, neemt dat sportief op. Dan is het een kwestie van de kalmte bewaren. Als dat niet lukt, dan trek je je terug.

En als dat niet voldoende is, dan bel je 112.’

Agressie is voor de Joulz-monteurs gelukkig geen dagelijkse kost.

Maar het komt toch vaak genoeg voor om er duidelijk aandacht aan te besteden in de Risico-inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Concreet wordt aandacht besteed aan agressie in een speciale Toolbox.

Teams die door de aard van hun werk wat meer risico lopen, kunnen op de bedrijfsschool KEI een training ‘Omgaan met agressie’ volgen.

Daar wordt geoefend met acteurs.

De foto en zijn verhaal —

pagina 22 — Veiligheid

Nieuwe kracht Ervaren kracht — Nieuwe kracht Michiel Weinreich

pagina 23 — Veiligheid

In mei is de 23-jarige Michiel Weinreich bij CityTec begonnen als assistent monteur. Hij werkte hiervoor ook al in de Openbare Verlichting, maar zijn baan stond bij zijn vorige werkgever op de tocht als gevolg van de economische crisis. Hij hoorde dat CityTec mensen zocht bij Operations Utrecht, omdat ze de aanbesteding voor Openbare Verlichting hadden gewonnen voor de stad Utrecht.

En dat was een kolfje naar de hand van Michiel. Hij is dan wel een ‘Nieuwegeiner’, maar kent de Domstad op z’n duimpje. ‘Ik ben blij dat ik bij CityTec aan de slag kon’, begint Michiel. ‘Ik leer hier zoveel en ik heb ook nog eens de mogelijkheid om door te groeien. Bij de werkzaamheden die ik mag uitvoeren, kijkt er een ervaren monteur met mij mee. Die begeleiding vind ik fijn. En, ook niet onbelangrijk, de sfeer is goed. We lachen wat af op een werkdag.’

Bovendien is er veel aandacht voor veiligheid, vindt Michiel.

‘Het credo “niet veilig = niet doen” is er van begin af aan ingestampt bij mij. Bij mijn vorige werkgever kwam het bijvoorbeeld nog wel eens voor dat we aan armaturen moesten werken die nog onder spanning stonden. Het is maar 50 Volt, maar toch. Het is een kleine moeite om de spanning er af te halen.’

Michiel woont sinds enkele weken samen met zijn vriendin Elisa.

Op het moment van het interview heeft hij net zijn verhuiskaartjes de deur uitgedaan. In z’n vrije tijd is hij fervent forelvisser. Een of twee keer per maand trekt hij er op uit, naar Cothen of Ommeren, om er een paar aan de haak te slaan. Sinds kort heeft hij ook het zeevissen ontdekt.

Ervaren kracht Koos Oosterling Voorbereid op onverwachte zaken Het is 1986, als op een dag groot alarm wordt gegeven voor het gebouw van het Gemeente Energie Bedrijf Rotterdam. De eigen GEB-brandweerorganisatie komt in actie, het gebouw wordt ontruimd en gewonden worden geëvacueerd. Het is gelukkig een oefening in het kader van de Bedrijfshulpverlening, maar het gaat er levensecht aan toe. Deze foto uit het beeldarchief van GEB Rotterdam laat zien hoe het er dertig jaar geleden aan toe ging.

Toen al was er veel aandacht voor veiligheid. Uit deze lange traditie binnen de gemeentelijke energiebedrijven is voortgekomen dat veiligheid bij Joulz nu met hoofdletters wordt geschreven.

Bedrijfshulpverlening (BHV) is er om de ‘restrisico’s’ te beheersen.

Dat zijn risico’s die niet direct met de bedrijfsvoering samenhangen, maar die ook niet uit te sluiten zijn, zoals brand en ongelukken. Joulzcollega Tom de Ridder zit al zo’n 23 jaar in de bedrijfshulpverlening.

Momenteel is hij BHV-coördinator voor het nieuwe pand aan de Zalmstraat in Rotterdam. Hij vertelt: ‘Het GEB had destijds een heel uitgebreide BHV-organisatie, inclusief een eigen opleidingscentrum en

een vrijwel professionele brandweerorganisatie. Dat was noodzakelijk omdat het bedrijf eigen energiecentrales vlak bij en in de stad had.

Toen die centrales in andere handen overgingen, is de BHV-organisatie daaraan aangepast.’

De essentie van bedrijfshulpverlening is eigenlijk niet veranderd, aldus Tom. ‘We moeten voorbereid zijn op onverwachte zaken. Daarom hebben we tenminste één keer per jaar een ontruimingsoefening en zijn er altijd voldoende, opgeleide en gecertificeerde BHV-ers in huis om in geval van nood bij te springen. Die oefeningen worden heel serieus genomen, zowel door de BHV-ers als door de collega’s.

Elke keer dat je zo’n oefening houdt, zie je wel weer iets dat beter kan. De waarde daarvan ondervind je als er écht eens iets gebeurd.

In ons voormalige pand aan de Rochussenstraat hebben we eens rookontwikkeling gehad in een perscontainer die deels inpandig stond, waardoor we de laagbouw geheel moesten ontruimen.

Het liep allemaal goed af, maar dan weet je in één keer wél heel goed waarom we hier continu aandacht aan moeten besteden.’

Koos is dit jaar maar liefst 40 jaar aan de zaak. Een CityTec man in hart en nieren. Nadat hij de LTS had afgerond, wilde Koos het werkende leven in. Via een vriend hoorde hij dat het GEB Den Haag mensen zocht. Niet veel later werd hij in 1973 aangenomen als assistent monteur in de Openbare Verlichting (OV).

Koos vertelt: ‘Na 15 jaar werken als monteur in de OV, kreeg ik rugproblemen. Mijn hernia zorgde ervoor dat ik het zware werk niet meer kon doen.’ Hij werd overgeplaatst naar het serviceskantoor en ging toen voornamelijk meters wisselen. Later kwam hij op de tekenkamer terecht. Maar binnen werken was niks voor Koos. Hij zei letterlijk tegen zijn leidinggevende: ‘Als je me gek wilt hebben, dan moet je me binnen houden’. Zijn leidinggevende had er begrip voor en zorgde dat Koos weer buiten aan de slag kon: in de verkeersregelinstallaties.

‘Ik vind het heerlijk om buiten aan het werk te zijn. Het contact met de mensen. Er gebeurt altijd wel wat, dat maakt het zo leuk. Natuurlijk hoor ik vaak dezelfde grappen als ik aan het werk ben aan een verkeerslicht: “Meneer, zet ‘m maar op groen hoor”. Ik werk na 40 jaar nog steeds met heel veel plezier. Maar het leven en ook het werk is haastiger geworden. Het is niet meer te vergelijken met mijn begintijd. Nu zijn

we altijd bereikbaar en alles moet snel, snel, snel. Je kunt je haast niet meer voorstellen dat ik vroeger op de fiets naar een storing ging.

Alleen de hoofdmonteurs hadden een auto, wij fietsten daar achteraan.’

Koos is vader van drie zoons: Frank (29), Ruud (27) en Mark (26) en woont in Rijswijk. In zijn vrije tijd klaverjast hij graag. In ieder geval elke week met een vaste 'maat' bij zijn club GIOS: Gezelligheid Is Ons Streven.

Gratis Risicoanalyse elektrische installaties — In 15 minuten inzicht in risico’s rondom werken met elektrische installaties binnen uw organisatie

Storingen, gevaarlijke situaties en bedrijfsprocessen die stil liggen.

Van ziekenhuizen tot datacenters. Van kleine gemeente tot grote industrie; veilige en betrouwbare elektrische installaties zijn vaak letterlijk van levensbelang!

Wij geloven er in dat alle organisaties veilig en goed kunnen werken met elektrische installaties en daarmee zorgen voor continue bedrijfsvoering en een veilige (werk)situatie.

Vul de analyse online in en ontvang een gratis en vrijblijvend risicoprofiel van uw organisatie.

Vul de analyse in op:

www.risicosinkaart.nl

Colofon ‘Joulz en Veiligheid’ is het magazine voor medewerkers en relaties van Joulz.

Hoofdredactie Daniëlle Kramer Redactie Jeroen Maarschalkerweerd (HRM), Ron Oosterwijk (Projects), Ed Verhagen (KVM), Hans van Rijkom (KVM), Joanne Meyboom (GreenTec), Gijs Lambooy (Communicatie), Kevin Lanser (Communicatie) en Poco Más Communicatie.

Fotografie Marcel Rozenberg, Sicco van Grieken, NFP Photography, Dirks Klimmaterialen B.V. en Gemeentearchief Rotterdam.

Ontwerp Koeweiden Postma Realisatie wijZE Creativiteit voor merken Reacties op dit blad en suggesties voor de toekomst zijn zeer welkom: stuur je reactie naar Daniëlle Kramer, danielle.kramer@joulz.nl. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.