Hoofdstuk 2: De Aarde → Middelands Zeegebied §1 = Inleiding: Het is een integratiehoofdstuk van diverse onderdelen uit de hoofdstukken van het domein aarde; denk aan windsystemen, klimaten, landschappen, aardbevingen/vulkanisme, erosie/verwering, landdegradatie. Bekende regio vanwege cultuur, vulkanisme. Atlaskaarten: 124, 125, 126, 127 (Turkije: 123). Deze regio heeft een hoge diversiteit, zowel wat betreft natuur als cultuur. Het is een overgangsgebied van klimaten (van woestijn/steppe naar gematigd) ↳subtropisch. Geologisch gezien ingewikkeld (p.2) door talrijke platen en breuken (tektonisch actief gebied). Grote verschillen tussen noordelijk- en zuidelijk deel (noorkant sterk gericht op "geleed", zuidelijk meer één geheel). Grote verschillen tussen westelijk- en oostelijk deel → met name het weer. De invloed van de mens is groot in dit gebied. Dit leidde in een aantal gevallen tot landdegradatie (ook de natuur met name het klimaat zorgt voor landdegradatie!). Dit zorgt voor onder andere sterk geërodeerde, kale landschappen: de badlands. Opheffing van het landschap (door botsing van platen) en insnijding van rivieren leidt tot diepe kloven in het landschap. §6 Landdegradatie (rond de Middellands Zee) ! ↳ zowel door natuurlijke oorzaken als menselijke oorzaken. Natuurlijke voorbeelden: (langdurige) droogte, hoge regenintensiteit, instabiele ondergrond, veel reliëf. Gevolg: veel erosie, vaak ook bodemerosie. ! ! ↳ winderosie ! ! ↳ aardverschuivingen/modderstromen Deze processen worden door de mens versterkt. Voorbeelden:!! * E.U. subsidies voor het verhogen van de landbouwproductie. ! ! ! Hierdoor ontbossing (oorspronkelijke bebossing en struiken ! ! ! verdwijnen) ↳ in heuvelachtige gebieden leidt dit tot hellingerosie. ! ! ! Ook is het aantal schapen en geiten vergroot door subsidies. Gevolg: ! ! ! veel overbegrazing (“kaalvreten” v/d bodem). ! ! ! ! ! ! * E.U. subsidies voor het aanleggen van wegen en andere ! ! ! infrastructuur.
* E.U. subsidies voor irrigatiesystemen (vooral voor tuinbouwproducten als tomaten, aardbeien, aubergines). Het grondwater wordt opgepompt. Gevolg: meer capillaire werking van het water wat aan de oppervlakte kan leiden tot verzilting. * Subsidies voor herbebossing. Eucalyptusbomen zijn minder geschikt → teveel watergebruik + brandgevaarlijk * Lokale/regionale politieke redenen: ! → In Griekenland mag je grond bebouwen wanneer het niet meer begroeid is met ! bossen (dus veel bosranden zijn aangestoken!). Na de brand worden snel ! gebouwen neergezet en gelegaliseerd (vaak door omkoping). ! ! !
→ In (zuid) Italië is er veel invloed van de maffia (de camorra). Deze bouwt (illegaal) veel woningen onder andere op hellingen. (Ambtenaren worden omgekocht)! ! ↳ dus ontbossing!