MARGRITE KALVERBOER:
‘KINDEREN HEBBEN HET NODIG TE WORDEN GEZIEN’
RENÉ VAN RIXEL:
‘OOK AL HEB JE GEEN VLEUGELS, ALS JE WILT KUN JE VLIEGEN’
60 jaar
mede [-] voorjaar 2018
mede [-] v o o r j a a r
2 0 1 8
KIJKEN ALS KUNST Wanneer heeft u voor het laatst gekeken naar uw kind, moeder of buurman? En dan bedoel ik: echt góed gekeken? Kijken is een kunst, ziet u. Iemand los zien van zijn omgeving of problemen. Achter de sluier van de eerste indruk ligt namelijk alles wat mensen zo menselijk maakt: verwondering, teleurstelling, trots, schoonheid. Alles wat je wilt delen. Dat zien van een ander gaat vaak niet vanzelf, maar het is enorm belangrijk. Kinderombudsman Margrite Kalverboer benadrukt dat in haar column op pagina 17. Ze weet uit ervaring dat gezien worden, zeker op jonge leeftijd, een wereld van verschil kan maken. Of je nu buurvrouw bent of leerkracht: daar hoef je niets anders voor te doen dan goed om je heen kijken. En zien wie er voor je staat. Oog hebben voor een ander. Als je erop gaat letten, blijken er talloze mensen te zijn die daar de moeite voor nemen. Die de klusser zien in een ex-verslaafde en de avonturier in een eenzame oudere. Sterker nog: zij zien dat niet alleen, ze doén er ook iets mee. En dan zie ik weer waar we naartoe werken: een warmere, socialere en betere wereld.
Henriëtte Hulsebosch, directeur Kansfonds
Inhoud [dossier]
3
Leven met zware ADHD, psychoses of verslavingsproblemen is al zwaar genoeg. Niks te doen hebben maakt het leven er niet makkelijker op. Bij de praktische klussendienst Homeser vice zagen, timmeren en schuren mensen met een psychische aandoening zich door de dagen. [dossier]
12
Een palinkje eten of een cruiseschip bekijken. De vrijwilligers van stichting Gouden Dagen bezorgen talloze ouderen een gouden moment. [en verder]
8 9 10 17 18 19
Ik geef De vrijwilliger: Inloophuis Klarendal/St. Marten Fotoreportage: Uit de Buurtfabriek Column: Margrite Kalverboer Mededelingen Digitale hoogvliegers: dagbesteding in de ICT
Volg Ka n s fo n d s o p Fa c e b o o k Volg Ka n s fo n d s o p Twi t t e r Tekst & concept Sc h r ijf- Sc h r i j f , U t re c h t
me d e | v i j fd e j aargang | numm e r 1 6 | vo o r j a a r 2 0 1 8 m ede is het kwartaalblad van Kansfonds. Kansfonds werkt aan een samenleving waarin mensen omzien naar elkaar, zodat kwetsbare mensen niet buitengesloten raken. Jaarlijks steunt het fonds zo’n 500 projecten van betrokken mensen die zich daarvoor inzetten. Het werk van Kansfonds wordt mede mogelijk gemaakt door de bijdragen van particulieren, organisaties, de Nederlandse Loterij en de Nationale Postcode Loterij. Gratis abonnee van me d e worden? Of wilt u zich juist uitschrijven? Stuur een e-mail met uw naam en adres naar mede@kansfonds.nl.
Kim Nelis s e n , K i m Ti kt
Ontwerp & vormgeving Abel D er k s Fotografie
Ma r tijn va n d e Gr i e n d t
Jeroen D iet z Timon Ja c o b Drukwerk
Altijddr u k we r k
DOSSIER
Kansrijke klussers Zich door het leven heen worstelen, van tegenslag naar tegenslag – jarenlang deden de medewerkers van Homeservice niet anders. Nu timmeren, schuren en zagen ze zich door de dagen. Het mooiste: ze doen er weer toe, voor zichzelf en voor andere mensen met een psychische aandoening. >> kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 3]
DOSSIER
‘Stukje bij beetje zie ik mensen groeien’
Over de Sloterpas waait een gure wind. De grond is nog hard van de nachtvorst. In de bouwketen van buurtwerkplaats Noorderhof is de temperatuur nauwelijks hoger dan buiten. Ondanks de kou zijn flink wat medewerkers van Homeservice naar de werkplaats gekomen. In de ene keet wordt gezaagd, getimmerd en geschuurd. In de andere snijden medewerkers lege wijnflessen doormidden. Het glas krijgt een tweede leven als hanging baskets voor planten. Buiten nemen een paar mannen oude pallets onder handen. Alle spijkers gaan eruit, zodat het hout straks weer een nieuwe bestemming kan krijgen. Normaal klussenbedrijf ‘Homeservice klust iedere donderdag op deze buurtwerkplaats. We maken hier producten van gebruikte materialen, vaak oude pallets.’ Aan het woord is Jaap Bouwman, coördinator van Homeservice, een praktische klussendienst, voor en door mensen met een psychische beperking. Het project is onderdeel van de Amsterdamse welzijnsorganisatie De Regenboog Groep. ‘Onze mensen kampen met uiteenlopende psychische aandoeningen, van zware ADHD of psychoses tot verslavingsproblemen. Ze willen wel graag werken, maar kunnen door hun beperking niet zomaar aan de slag bij een normaal klussenbedrijf.’
Heftige situaties ‘Voordat mensen gaan meedraaien met Homeservice, wil ik ze eerst op de werkplaats zien klussen. Mensen denken soms dat ze heel handig zijn, maar ik wil koste wat kost ongelukken voorkomen. Dus eerst maar eens kijken hoe iemand met een boormachine omgaat, of met een hamer. De basisvaardigheden dus. Het is belangrijk om dat in beeld te hebben, voordat we iemand naar een klus sturen.’ Ook sociale vaardigheden komen aan bod, zoals de omgang met klanten. Jaap: ‘Medewerkers komen over de vloer bij mensen die vaak in heel heftige situaties zitten – daar moeten ze voorzichtig mee omgaan. We verwachten van onze klussers wel een zekere professionaliteit.’
‘Dit zijn mensen die jarenlang amper de deur uitkwamen’
Slecht ter been Drie dagen per week waaieren Homeservice-medewerkers uit over Amsterdam, voor allerhande praktische klussen. Ze werken voor een specifieke doelgroep: mensen met een psychische beperking, net als zij. Jaap: ‘We doen er van alles – schilderen, vloeren leggen, tuinonderhoud. Maar we halen net zo goed boodschappen voor iemand die slecht ter been is. Voor 2,50 euro per persoon per uur kunnen mensen ons inhuren. We zijn natuurlijk niet zo snel en goed als een schilder die 40 euro rekent. Maar we werken wel met veel enthousiasme.’
Veilige haven Jaap en de andere werkbegeleiders zijn geen hulpverleners, benadrukt hij. ‘Dat is juist onze kracht. Medewerkers vertellen ons soms veel gemakkelijker hun verhaal, en wat hen dwarszit. Ze zien Homeservice als een veilige haven. Ze vinden er structuur en een sociale omgeving. Je moet bedenken: dit zijn mensen die jarenlang amper de deur uitkwamen. Die over straat zwierven. Die behalve hun moeder geen enkel contact meer hadden. Als ze hier niet terecht zouden kunnen, zoeken ze vandaag nog hun vertrouwde bankje in het park op.’
Mensen prikkelen Naast de reguliere klussendienst kunnen medewerkers op donderdag terecht op de werkplaats aan de Sloterplas. ‘Met creatieve projecten proberen we mensen een beetje te prikkelen. Ze hoeven dan niet te werken aan afgebakende klussen, er is meer vrijheid om te experimenteren. Soms lopen medewerkers tegen hun grenzen aan. Op zulke momenten proberen wij ze te stimuleren en verder te helpen.’
Ertoe doen De meeste mensen maken een duidelijke groei door bij Homeservice, ziet Jaap. ‘De zelfverzekerdheid is bij niemand echt dik gezaaid. Maar stukje bij beetje zie ik mensen groeien.’ Ze nemen Homeservice ook serieus, beschouwen het als werk. ‘Ze willen structuur in hun leven. En mensen helpen. Ertoe doen in het leven van een ander, dat is de voornaamste drijfveer.’
[ 4]]
wa taalblad van van Ka Kan s fo nds kkw a rrtaalblad nsfo nd s
DE COÖRDINATOR
Ook een bijdrage leveren aan de klussendienst voor mensen met een psychische beperking? Gun uw gereedschap dan een tweede leven bij Homeservice in Amsterdam. U kunt het gereedschap afleveren bij de Regenboog Groep aan de Derde Schinkelstraat 9.
[kans] ‘Met creatieve projecten proberen we mensen een beetje te prikkelen’
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 5]
DE DEELNEMER
‘Mijn leven is nu veel minder leeg’ ‘Docent Nederlands – dat zou ik worden. Helaas heb ik alleen tijdens mijn stage voor de klas gestaan. Daarna ging het mis met me en raakte ik van lieverlee depressief. Ik zocht een uitweg in het uitgaansleven, gebruikte steeds vaker verdovende middelen. Langzaam verdween ik uit het maatschappelijk leven.’ ‘Dakloos ben ik nooit geweest, maar het spande er weleens om. M’n ouders hielpen me altijd uit de brand. Maar toen zij waren overleden, kwam ik serieus in geldnood. Níets had ik in huis – zelfs geen koffie. Ik ging op straat zoeken naar peuken. En ik ging pikken. Nooit van m’n leven had ik kunnen bedenken dat dát zou gebeuren. Uiteindelijk kwam ik zelfs in aanraking met justitie.’ ‘Het werken voor Homeser vice kwam net op tijd. Of eigenlijk iets te laat. Mijn leven was zo leeg. Niemand die me kon helpen, niemand die me geld kon lenen. Ik stond stil. Homeservice was mijn kans om er weer boven-op te komen.’ ‘Misschien lijkt het voor de buitenwereld alsof ik nog steeds aan de onderkant van de samenleving leef. Want dit werk heeft weinig aanzien. Maar het is wel belangrijk dat het gebeurt.’ ‘Mijn leven is nu veel minder leeg, al sta ik nog steeds in de overlevingsmodus. Maar het is veel minder krampachtig, veel minder eng dan vroeger. Dit werk is een manier om van de straat te blijven. Maar het blijft uitkijken geblazen. De verdovende middelen lonken. Om mezelf in de hand te houden, heb ik m’n geld in een kluis gedaan, hier bij Homeservice. Elke week geef ik mezelf envelopjes met voldoende geld om van te leven. Dat werkt wonderwel.’ Peter (61) werkt 2 jaar bij Homeservice. [ 6]
k w a r t aalblad van Ka nsfo nd s
DE DEELNEMER
‘Ik kan het altijd even rustiger aan doen’ ‘27 was ik, toen ik naar de afkick ging. Ik gebruikte coke, xtc – dat soort dingen. In het begin nog alleen bij een houseparty. Maar voor je het weet, gebruik je elke week, en dan elke dag. Op een gegeven moment dacht ik: dit kan zo niet langer. Tijd voor de afkick.’ ‘Eerst kwam ik terecht bij een klussenservice van een andere organisatie. Dat beviel enorm. En dat ging ook een hele tijd goed, tot ze wilden dat ik ging re-integreren. Ik werd technisch huismeester bij een groot pand. Ik nam te veel hooi op m’n vork en kwam overspannen thuis te zitten.’ ‘Daarna kwam ik via de GGD terecht bij Homeser vice. Hier doe ik van alles en nog wat. Vloeren leggen, behangen of een lampie ophangen. Ik vind het vooral fijn om te werken voor mensen die het moeilijk hebben. Zo draag ik nog wat bij aan de maatschappij.’ ‘Vroeger kropte ik alles op – en uiteindelijk barstte de bom. Dat gaat nu stukken beter. De werkdruk is trouwens ook prima. Ik kan het altijd even rustiger aandoen. Dat kan bij een echte baas niet zomaar. Daarom denk ik dat dit voor mij de beste manier is om iets te betekenen voor de maatschappij. Als het aan mij ligt, blijf ik hier tot m’n pensioen.’ Sanne (36) werkt 2 jaar bij Homeservice.
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 7]
Ook donateur van Kansfonds worden? Kijk op www.kansfonds.nl/geven
Ik geef
Onze steun aan kansrijke projecten voor kwetsbare mensen is alleen mogelijk dankzij hulp van medestanders. Mensen die tijd, ideeën of geld geven om de wereld mooier te maken Waarom geven zij aan Kansfonds? Deze keer: Rita Apeldoorn (68). Zij doneert elk jaar aan Kansfonds.
‘Na mijn bezoek aan Museum Catharijneconvent kreeg ik een brochure van Kansfonds in handen, en een Mede. De inhoud maakte diepe indruk op me.’
‘Er zijn zoveel mensen die het moeilijk hebben. En ik zou ze allemaal wel willen helpen.’
‘De missie van Kansfonds spreekt me aan. Omzien naar de kwetsbaarsten hoort een vanzelfsprekendheid te zijn.’
‘Geven. Voor mij is dat geen ‘moetje’, maar het uitgangspunt voor een zinvol leven.’ [ 8]
k wa r taalblad van Kan s fo nds
DE VRIJWILLIGER
Ze worden ook wel ‘het cement van de samenleving’ genoemd: vrijwilligers. Ook de projecten die Kansfonds steunt, kunnen niet zonder. Daarom willen we enkele vrijwilligers in het zonnetje zetten. Met aandacht en een presentje van een van onze projectpartners.
GENOMINEERD DOOR: Buurtpastor Ellie Smeekens OMDAT: ‘Als gastvrouw voor ons inloophuis heeft Jacqueline altijd een luisterend oor voor alle bezoekers en andere vrijwilligers. Maar ze doet nog veel meer. Ze is buurtmaatje, kinderkampbegeleider, organisator van ons jaarlijkse soepfestijn … Jacqueline is van alle markten thuis. Ook de decoraties en de bloemetjes op de tafels in het inloophuis hebben we aan haar te danken. Ze is een geweldige vrijwilligster.’
NAAM: Jacqueline Kolfschoten ROL: Gastvrouw, vrijwilligersbegeleider, buurtmaatje en nog veel meer PROJECT: Inloophuis Klarendal/Sint Marten te Arnhem SINDS: 2009 GEZELLIG ‘Elke donderdagochtend ontvangen we met een aantal vrijwilligers zo’n dertig wijkbewoners bij het inloophuis. Ik kleed de boel aan en zorg voor de gezelligheid. Met alle vrijwilligers organiseren we van alles voor de buurt en het inloophuis. Rommelmarkten, exposities en met de feestdagen maak ik samen met kinderen kerststukjes voor ouderen in de wijk. Ik vind het erg fijn om te helpen en op deze manier hulp en ondersteuning te bieden aan mensen die dat nodig hebben.’ OPBLOEIEN ‘Ik sta graag klaar voor andere vrijwilligers en bezoekers. Mensen weten dat ze hun verhaal bij mij kwijt kunnen; het is een eer om dat vertrouwen te krijgen. En het helpt. Ik zie ze hier echt opbloeien. Een aantal bezoekers is zelfs vrijwilliger geworden. Dat is natuurlijk fantastisch.’ CONTACT ‘Bij het inloophuis is ook een uitgiftepunt van de Voedselbank. Wat overblijft, breng ik naar buurtbewoners die wel een extraatje kunnen gebruiken. Op die manier kom ik veel bij mensen over de vloer. Als er iets mis is, merk ik dat als één van de eersten. Af en toe bespreek ik dat dan met buurtpastoor Ellie. Zo zijn we er voor elkaar.’ BUDDY ‘Soms gaat mijn betrokkenheid verder dan alleen ‘t werk voor het inloophuis. Een van mijn buurtgenoten is een oudere meneer met een verstandelijke beperking. Hij praat wat moeilijk, maar ik begrijp hem vaak snel. Hij kwam al vaak in het inloophuis. Toen hij een hersenbloeding kreeg, ben ik hem nog meer gaan helpen. Nu ga ik wekelijks langs en help hem waar ik kan. Daardoor is een sterke band ontstaan. We zijn echte buurtmaatjes.’
‘Het is een eer om dat vertrouwen te krijgen’ kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 9]
VELE HANDEN
MAKEN DE MOOISTE MEUBELS
WAT: Uit de Buurtfabriek WAAR: Eindhoven
[ 10]
k wa r taalblad van Kan s fonds
Niet te veel regels en zorgen voor elkaar. Dat is het credo bij werkplaats Uit de Buurtfabriek in Eindhoven. Het resultaat: mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt maken de mooiste meubels, samen met ontwerpers. ‘We geven mensen een doel, maar ook de ruimte om het op hun eigen manier te doen’, legt oprichter Ron Krielen uit. ‘Dat doet ze merkbaar goed. Zoals de deelnemer, die aanvankelijk alleen maar gaatjes wilde boren. Eenmaal aan de slag kwam hij uit zijn depressie en kreeg hij weer behoefte aan sociale contacten. Nu wil hij zijn eigen schildersbedrijf starten.’
Als het aan Krielen ligt, blijft de werkplaats nog lang een toevluchtsoord voor kwetsbare mensen. ‘Een financieel stabiele basis helpt daarbij. Daarom gaan we een catalogus maken met onze mooiste meubels. We hopen zoveel commerciële klussen binnen te halen dat we over drie jaar financieel op eigen benen kunnen staan.’ Ook een mooi meubel laten maken door Uit de Buurtfabriek? Ga naar pagina 18.
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 11]
DOSSIER
EEN OUDE DAG MET EEN
RANDJE Eenzaamheid onder ouderen lijkt onvermijdelijk. Voor velen geldt: de zelfstandigheid neemt af, mobiliteit wordt minder, het leven wordt steeds leger. Gezellige uitjes worden zeldzamer. Deze stille eenzaamheid ontgaat veel mensen. Maar de drijvende krachten achter stichting Gouden Dagen hebben er wél oog voor. Gesteund door Kansfonds en geholpen door veel zorginstellingen bezorgen de vrijwilligers talloze ouderen een Gouden Moment. Of ze nou een palinkje willen eten of een cruiseschip bekijken: niets is onmogelijk.
‘Zo’n uitstapje geeft wel een opkikker’ ‘Goed voeren en een warme stal.’ Dat is volgens Cor Knebel het geheim voor een gelukkig huwelijk én een lang leven. Deze maand is hij al 75 jaar getrouwd met zijn Anna. ‘De burgemeester komt langs en we geven zelf een klein feestje voor familie en vrienden hier in de buurt.’ De geboren en getogen Amsterdammers wonen nu elf jaar in hun appartement in het zorgcentrum van de Pieter Raat Stichting in Heerhugowaard. ‘We zijn onze zoon achterna gegaan. Die woont hier tegenover. We kunnen bijna zwaaien. En onze kleinkinderen en achterkleinkinderen wonen ook in de stad.’ ‘Tussen de middag eten we beneden een warme maaltijd met de andere bewoners hier. Kletsen we even bij’, vertelt Cor. ‘En na de lunch gaan we er vaak samen op uit’, vult Anna aan. ‘Even een ommetje naar het winkelcentrum aan de overkant, een boodschapje doen of kleren kopen. Je moet wel in beweging blijven.’ Dat is Cor met haar eens. ‘Als ik op de bank ga zitten, val ik in slaap. Dat krijg je op deze leeftijd’, knipoogt hij. De dagelijkse ommetjes van Cor en Anna worden zo nu en dan opgeleukt met een tripje van stichting Gouden Dagen. Zo kreeg Cor de kans om een kijkje te nemen bij de oude tramremise in Amsterdam-West, waar hij vroeger werkte. ‘Binnen is nu een foodhal, maar het pand is nog helemaal in originele staat. Toen ik daar binnenliep, zag ik weer precies voor me hoe ’t vroeger was. Dat was echt grandioos. Ja, zo’n uitstapje geeft je wel een opkikker. Ik ben ook een keer met een groepje mannen gaan varen op een motorboot. Mochten we om en om achter het stuur en kregen we de kapiteinspet op. Dankzij Gouden Dagen doen we dingen die we anders niet meer zo snel zouden ondernemen en dat is geweldig. Ik word misschien een beetje vergeetachtig, maar die herinneringen blijven me altijd bij.’ Cor (98) en Anna (96) Knebel uit Heerhugowaard
[ 12]
k wa r taalblad van Kan s fonds
GOUDEN WENS
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 13]
GOUDEN JAREN
‘De wereld wordt leger’ ‘Als kind zat ik vaak met mijn ouders in de trein. Onderweg zag ik dan die enorme cruiseschepen in de haven liggen. Prachtig vond ik dat. Mijn grote droom: zo’n schip een keer van binnen zien. Dus toen medewerkers van Stichting Gouden Dagen vroegen of ik een wens had, hoefde ik geen twee keer na te denken. Weken daarna kwam mijn kinderdroom uit. Ik kreeg een rondleiding en een heerlijke driegangenlunch. De boot was echt prachtig: tien verdiepingen hoog met een theaterzaal, disco, sportzaal en een gigantisch zwembad. Nog mooier dan ik me had kunnen voorstellen. Ik heb ontzettend genoten.
‘Zat ik daar in een chique eetzaal met een wijntje erbij: genieten’ Het is een fantastisch idee van de stichting om dit voor ouderen te organiseren. Op deze leeftijd blijft er soms maar weinig over om te doen, zeker als je niet erg mobiel bent. Maar de wereld wordt ook leger. Begin dit jaar verloor ik in korte tijd tijd vijf mensen om me heen, waaronder goede vrienden die ik al vijftig jaar kende. Ik heb ook geen familie: geen neven, nichten of zussen. Ik heb wel twee zoons, maar de ene woont in Thailand en de ander combineert een drukke baan met een gezin. Ik kan dus niet verwachten dat ze elk weekend voor de deur staan. Soms komen ze onverwachts langs, dat is gezellig. Ze moeten wel vrijwillig komen, dan blijft het leuk. Ik heb nog wel een vriendin in Spanje, maar het lukt niet meer om daar op bezoek te gaan. Toch is een uitje op zijn tijd iets om naar uit te kijken. Ik hoorde dat de stichting ook een uitje organiseert naar de Keukenhof in Lisse. Het lijkt me leuk om daar dit voorjaar naartoe te gaan. Dat doe je zelf toch niet zo snel meer.’ Els Kroesen (86) uit Castricum [ 14]
k wa r taalblad van Kan s fonds
GOUDEN KOFFIE
‘Lekker buiten zitten met koffie’ ‘Ik ben niet getrouwd en heb geen kinderen, wel een paar vriendinnen. Die zie ik alleen niet zo vaak. Je merkt toch dat iedereen zijn eigen leven heeft. Of ze wonen ver weg. Ik heb wel leuk contact met de buurvrouw om de hoek en buurtbewoners die er al een tijd wonen. De nieuwere bewoners spreek ik niet vaak, die zijn heel erg op zichzelf. Wel jammer. Ver velen doe ik me niet zo snel hoor, daar zorg ik wel voor. Ik woon nog zelfstandig, dus ik moet mijn huis schoonhouden en de tuin bijhouden. Ik ben ook vrijwilliger, zoals penningmeester bij het Oranjecomité Utrecht Zuidwest en het zangkoor Transformation. Verder doe ik vrijwilligerswerk voor Stichting Zonnebloem, de Verkeerstuin en de 50plus-bus. Van Mikkie, iemand die allerlei activiteiten organiseert in het woonzorgcentrum waar ik vrijwilliger ben, hoorde ik van het Gouden Koffiemoment. Dat klonk gezellig, dus ik heb me aangemeld. De medewerker van de stichting heeft een tafel en stoelen voor mijn deur gezet en we hebben aan mensen uit de straat gevraagd of ze wilden aanschuiven. We hebben lekker buiten gezeten met een kop koffie. Ik was de eerste in de buurt die meedeed, maar iedereen was enthousiast. Twee andere buurtgenoten deden daarna ook mee, daar kwamen veel mensen op af. We willen dit zeker vaker gaan doen, elke keer bij iemand anders. Het is een prima manier om je buurtgenoten te leren kennen en een praatje te maken. Gouden Koffie is een ontzettend leuke aanvulling op de activiteiten hier in de buurt. Ouderen hier hebben eigenlijk niets te klagen. Bingo, een uitje of een optreden van mijn koor, er is altijd wel iets te doen. Ik ben wel heel blij met stichtingen zoals de Gouden Dagen die omkijken naar ouderen. Ze geven echt om ouderen. Ze organiseerden bijvoorbeeld een dagje Noordwijk met speciale rolstoelen die op het strand kunnen rijden. Er gingen mensen mee die al 30 of 35 jaar geen strand hadden gezien. Ze wilden zo graag even met hun voeten in het water. Het is mooi als mensen die mogelijkheid krijgen, zeker als ze minder mobiel zijn.’
[kans]
Ook jij hebt goud in handen. Deel je tijd en aandacht met ouderen. Een kopje koffie, een goed gesprek of een lift naar een museum – meer is niet nodig. Kijk voor meer inspiratie op www.goudendagen.nl
Riet Koot (77) uit Utrecht kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 15]
Kans
15
Je hebt het recht ... Vivika positieve aandacht te geven Overal liggen kansen om kwetsbaren weer onderdeel te laten zijn van de samenleving. Je moet ze soms alleen even zien. Met de campagne ‘Je hebt het recht …’ maakt Kansfonds die kansen zichtbaar en concreet. In Mede én op de site.
DE KANS
DE IMPACT
Provincie: Noord-Holland Tijdsduur: paar uur per week Type kans: doen
‘Ik ben geboren in Nepal en met mijn moeder naar Nederland gekomen. Mijn vader achterna. In Nederland heb ik nog een zusje gekregen. Toen ik acht was, is mijn vader overleden. Mijn moeder zag hoe moeilijk ik het daarmee had. Ze dacht dat het goed was als ik iemand had om wat leuks mee te doen. Iemand die bovendien Nederland goed kende. Zo kwam ik bij Big Brothers Big Sisters Amsterdam terecht. De eerste ontmoeting met Channa was wat ongemakkelijk. We kenden elkaar natuurlijk nog niet en moesten nog wat wennen aan elkaar. Maar de sleutelhangers die we toen gemaakt hebben, heb ik nog steeds. Channa is een beetje als een zus en een moeder. Ze geeft me advies, maar we doen ook leuke dingen samen. Dan gaan we naar musea, pretparken of doen we een spelletje. Ook ging Channa met mijn moeder en mij mee naar de voorlichtingsavonden voor de middelbare school. Dat Channa weet hoe het er hier aan toegaat, is heel fijn.’
Kinderen die opgroeien in een eenoudergezin onder de armoedegrens komen vaak veel meer tekort dan alleen materiële zaken. Positieve aandacht. Bevestiging. Ook Vivika van elf kon iemand in haar leven gebruiken waarmee ze kon praten, maar waar ze ook nuttige en leuke dingen mee kon doen. Dankzij vrijwilligster Channa Al staat zij er niet alleen voor. Ook jij hebt het recht een belangrijk persoon te worden in het leven van een kind. Door net als Channa vrijwilliger te worden bij ‘Big Brothers Big Sisters Amsterdam’, een organisatie die zorgt dat er een grote broer of zus in het leven van deze kinderen komt. De organisatie koppelt kinderen (Littles) die wel wat extra aandacht kunnen gebruiken aan volwassen vrijwilligers (Bigs).
Vivika (11)
Ook zin om een kans te pakken? Kijk dan op kansfonds.nl/kansen [ 16]
k wa r taalblad van Kan s fonds
COLUMN
Wereld van
verschil
Kinderen het gevoel willen geven dat ze ertoe doen, dat zat er bij mij al heel vroeg in. Zo herinner ik me een klasgenootje op de basisschool, met allemaal wratjes op zijn handen. Geen kind wilde hem een hand geven bij een spelletje. Ik eigenlijk ook niet, maar ik deed het wel. Uiteindelijk vond ik het belangrijker dat hij kon meedoen. Het besef dat ik me professioneel wilde inzetten voor kinderen kwam in de jaren zeventig, toen ik vrijwilligerswerk deed op een residentiële jeugdinstelling in Engeland. Een van de autistische kinderen daar was een zogenaamde headbanger, hij bonkte met zijn hoofd tegen alles wat hij tegenkwam. Tijdens een teambespreking stelde iemand voor hem een helmpje op te doen, zodat het personeel niet voortdurend hoefde op te letten. Onmogelijk, meende de directrice, want dat zou de reputatie van de instelling schaden. Wel had ze een alternatief dat het personeel óók zou ontlasten. Tot mijn ontzetting stelde ze voor om de jongen af en toe in een net aan het plafond te hangen. Dit soort kinderleed wil ik voorkomen. Terwijl ik tot die tijd twijfelde tussen een rechtenstudie of de kunstacademie, koos ik ervoor pedagogiek te studeren. Maar in de justitiële jeugdinrichting waar ik vervolgens ging werken, liep ik tegen grenzen aan. Vooral bij het strafrechtelijke deel kwam ik niet uit met mijn pedagogische achtergrond. Dus ging ik alsnog rechten studeren.
Margrite Kalverboer (Groningen, 20 december 1960) is orthopedagoog en jurist. Zij is sinds 2016 Kinderombudsman. Van aalmoes tot ziekenbezoek Het ‘katholiek sociaal denken’ is de bril waarmee Kansfonds naar de samenleving kijkt. Het is een manier van denken – maar vooral van doen – om problemen in de maatschappij vanuit menselijk perspectief op te lossen. Respectvol, vanuit de gemeenschap, en uitgaande van mogelijkheden in plaats van beperkingen. In deze column komen mensen aan het woord die dit gedachtegoed in praktijk brengen.
In mijn huidige functie als kinderombudsman kan ik al mijn vaardigheden en studies combineren om echt iets voor kinderen te betekenen. De droeve verhalen die ik hoor, bezorgen me soms echt buikpijn. Kinderen die ontzettend hun best doen, en toch het land uit moeten of kinderen die niet thuis kunnen wonen en van pleeggezin naar pleeggezin gaan. Dat is onverdraaglijk. Na jarenlang gewerkt te hebben met kinderen, ben ik tot de slotsom gekomen dat een stabiele leefomgeving een van de belangrijkste voorwaarden is om een kind tot bloei te laten komen. Goed eten en drinken, aandacht en liefde, een zekere structuur, de mogelijkheid je talenten te ontplooien. De zekerheid dat je een thuis hebt, niet alleen een huis. En niet alleen vandaag, maar morgen ook. En de week daarna. Kinderen hebben het bovendien nodig te worden gezien. Al is er maar één persoon die in ze gelooft, dat scheelt alles. Je hoeft echt geen kinderombudsvrouw te zijn om voor kinderen van betekenis te zijn. Ook een lieve buurvrouw, een leuke docent of een fijne tante kan een wereld van verschil maken. kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 17]
mede [delingen] [delen]
[kopen]
Goed Geld Gala
Mooie meubels
Maar liefst € 10 miljoen kreeg Kansfonds tijdens het jaarlijkse Goed Geld Gala van de Nationale Postcode Loterij. Een mooie bijdrage, waarmee we weer talrijke projecten voor kwetsbare mensen in Nederland kunnen ondersteunen. Een bijzonder bedankje voor de deelnemers aan de loterij. Dankzij jullie kunnen we het verschil blijven maken!
[doen]
Hebt u nieuwe meubels nodig? Bij Uit de Buurtfabriek in Eindhoven maken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt samen met ontwerpers de mooiste meubels. Nieuwsgierig? Neem een kijkje in de catalogus op www.uitdebuurtfabriek.nl. Bij de sociale onderneming kunt u ook maatmeubels laten maken.
Maak kans op € 2.500 voor jouw initiatief
Ken of maak je deel uit van een inspirerend initiatief op het gebied van diaconie/caritas? Meld je dan bij Kansfonds en KRO-NCRV! We zijn op zoek naar het meest inspirerende initiatief dat menselijke waardigheid, wederkerigheid en solidariteit stimuleert. De hoofdprijs is € 2.500 en een bronzen beeldje. De tweede prijs bedraagt € 1.000 en de derde prijs € 500. Aanmelden kan tot 8 april 2018. Kijk voor de voorwaarden op www.kansfonds.nl/kansinspiratieprijs.
[lezen]
[doen]
Prik een vorkje mee
Hotspot Hutspot creëert levendige plekken waar tieners graag naartoe komen. De organisatie bouwt leegstaande panden en braakliggend terrein om tot moestuinen, waar de tieners, buurtbewoners en vrijwilligers groenten, fruit en kruiden verbouwen. Met al dat lekkers wordt gekookt in de verbouwde binnenruimtes met keuken. Vorkje meeprikken? De tieners bereiden in het bijbehorende wijkrestaurant gezonde driegangenmenu's voor 8 euro. Ga naar www.hotspothutspot.nl voor de locaties en het weekmenu.
[ 18]
k wa r taalblad van Kan s fonds
Krachtige verhalen
In het eenmalige magazine Qracht 500 vertellen honderd mensen uit het hele land over psychische problematiek en arbeidsparticipatie. De centrale vraag: hoe kunnen we de afstand tussen psychische aandoening en werk, zorg en arbeid verkleinen? Qracht 500 is voor 7 euro te bestellen in de webshop van De Regenboog Groep, www.deregenboog.org/webshop/qracht-500. En verkrijgbaar bij de betere boekwinkel.
mede [mens] KANS ‘Mensen met een beperking worden vaak onderschat. Mensen denken dat we niet veel kunnen. Maar we krijgen ook vaak de kans niet. Dagbesteding waarbij je de hele dag postzegels moet likken of dingen sorteren – dat wil ik niet. Ik kan veel meer. Werken met computers vond ik altijd al leuk, maar alleen thuis zitten is niets voor mij. Daarom besloot ik mijn eigen dagbesteding op te richten, met hulp van mijn zussen. Ik vind het fijn dat ik nu collega’s heb en leuke dingen met hen kan doen. Samen lunchen, af en toe uit eten of naar de bios. En lachen – heel veel lachen. We hebben het best gezellig samen in Culemborg, en binnenkort hopelijk ook op onze nieuwe plek in Zeist. Wat mij betreft komen er daarna nog veel meer vestigingen bij, in elk geval tien. Ik ben nog lang niet klaar.’ René van Rixel (23) Initiatiefnemer van Stichting Project Icarus
UITDAGING ‘Dagbesteding in de ICT is er nauwelijks, terwijl er veel behoefte aan is. Dat is jammer, zeker voor jongvolwassenen als René, die juist met de computer veel kunnen. Bij Project Icarus willen we een veilige werkplek voor hen creëren, waar ze aan de slag gaan met het maken van websites, samen kunnen werken aan leuke projecten en van elkaar kunnen leren. Nu er steeds meer deelnemers bijkomen, lukt dat laatste steeds beter. Icarus begon een half jaar geleden met drie jongens; dat zijn er nu al zeven. Binnenkort hebben we ook een stagiaire voor een weekje. Hartstikke leuk. Het is heel inspirerend om met René te werken: hij heeft zoveel energie en doorzettingsvermogen.’ Thomas Schoonheim (34) Begeleider bij Stichting Project Icarus Thomas Schoonheim en René van Rixel van Stichting Project Icarus. Niet op de foto wegens ziekte: Daniel Datta.
DIGITALE HOOGVLIEGERS Ondanks zijn hersenbeschadiging zette René van Rixel een ICT-dagbestedingsproject op voor jongvolwassenen met een beperking. Zijn motto:
LEREN ‘Ik was al jaren op zoek naar dagbesteding in de ICT. Toen mijn buurman mij over dit project vertelde, heb ik direct contact gezocht. Sinds de zomer kom ik hier elke week. Voor mij is programmeren een soort knutselen voor volwassenen. Ik deed dat hiervoor altijd thuis, voor mezelf. Project Icarus geeft mij de kans iets nuttigs te doen. En ik leer ook veel nieuwe dingen, door de workshops en van de andere deelnemers. We zijn nu bezig met een website voor een kinderdagverblijf. Dat is heel leuk om te maken: iedereen hier werkt eraan mee.’ Daniel Datta (46) Deelnemer aan Stichting Project Icarus
‘Ook al heb je geen vleugels, als je wilt kun je vliegen.’ kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 19]
‘Dagbesteding waarbij je de hele dag postzegels moet likken of dingen sorteren – dat wil ik niet.’ René van Rixel (23) richtte Stichting Project Icarus op, een ICT-dagbestedingsproject voor jongeren met een beperking z i e pa gi na
[19]