2 Kona Sutra's on the road

2 Kona Sutra's on the road

Op een zonnige maandag spreek ik af met Jannes en Esther voor een interview over de fietsreis die ze dit jaar maakten. Ze zijn een beetje zenuwachtig omdat ze nog nooit een interview gegeven hebben, maar dat blijkt al snel volledig onterecht. Want eens ze beginnen te vertellen, vloeien de verhalen in elkaar over. Dat kan ook niet anders als je 164 dagen onderweg bent geweest en meer dan 7000 km gefietst hebt.

Foto’s: Jannes Hellemans & Esther Devos // Tekst: Veerle Stoffelen, Jannes & Esther

6 maanden met de fiets door Europa, was dat jullie eerste fietsreis (samen)?

Jannes & Esther: “Het was niet onze eerste, maar wel de eerste echt grote fietsreis. We fietsten altijd al regelmatig, en trokken er geleidelijk vaker op uit voor een fietsweekend. Eerst was dat met de koers- en de elektrische fiets en ging de bagage nog op die elektrische, daarna gingen we allebei voor een sportief model met lichtere bagage. Een heel leuke formule! En zo begonnen we dus te dromen van een lange fietsreis. Van Noord- naar Zuid-Amerika? Of naar China misschien? Uiteindelijk kozen we voor onze eerste lange reis voor Europa, want we wilden reizen, maar ook leven en genieten. In Europa konden we het vertrouwde combineren met avontuur en het onbekende.

Een jaar eerder maakten we in Frankrijk een ‘testreis': om uit te zoeken of dit wel ons ding was, hoeveel kilometer we per dag konden fietsen, wat we belangrijk vonden qua bagage ... Die reis heeft ons veel geleerd dat later goed van pas kwam! Zo ontdekten we dat we graag koken. Dat werd dus meer meenemen dan een basic kooksetje waarmee je enkel water voor pasta kan opzetten. Ook beslisten we toen om te investeren in degelijke light weight stoeltjes, omdat we liever niet 6 maanden op de grond wilden zitten.”

2 Kona Sutra’s on the road, kopt jullie reis op Polarsteps. Vanwaar die naam?

Esther: “Kona Sutra verwijst naar onze fietsen. Ik had een tweedehands fiets van dat type gekocht en Jannes kocht uiteindelijk dezelfde. Dat is ook makkelijker, want de reserve-onderdelen die je meeneemt, passen op beide fietsen en als er iets mis is, kan je bij de andere fiets gaan ‘spieken’ hoe je het kan oplossen.”

Jannes: “We hadden reservebanden, remblokjes, spaken en schakeltjes voor de ketting mee. Zo kon ik altijd eerst zelf naar een oplossing zoeken bij pech onderweg, wat we natuurlijk een paar keer hadden. Gelukkig zijn er als het nodig is ook voldoende fietsenmakers in Europa, wat tot heel fijne ontmoetingen leidde. Zo had ik in Albanië een versleten trapas. Zelfs met extra hulp van een andere fietser, moesten we uiteindelijk toch een fietsenmaker zoeken. We kwamen terecht in een garagebox bij een supervriendelijke man die amper Engels sprak, maar werkelijk alles kon repareren. Hij was moslim en haalde er een andere vriend bij –ook een moslim. We hebben samen een hele tijd zitten discussiëren over godsdienst en hij noemde mij zijn moslim brother.”

Jullie gingen van Lissabon tot Istanbul. Hadden jullie die route op voorhand uitgewerkt?

Jannes: “Ja, ik had op voorhand onze route in grote lijnen uitgewerkt in Komoot en een hele Excel gemaakt, toen nog met het oorspronkelijke idee: van Lissabon naar Georgië.

Al snel merkten we helaas dat de uitgestippelde route volgen massa's tijd in beslag nam. De eerste dagen legden we dus amper 30 à 40 km per dag af. Het was blijkbaar geen goed idee om de instelling in Komoot op 'toerfietsen’ te zetten. Daardoor moesten we regelmatig offroad rijden, onbegaanbare paden volgen, onze fiets omhoog dragen en zelfs een rivier overste - ken die door regen onverwacht hoog stond en veel stroming had. We droegen eerst onze zakken over en dan onze fietsen op de schouder, in het spoor van een behulpzame boswachter die ons in zijn boxershort is voorgegaan om te zien of de rivier niet te diep was.

Na enkele dagen zijn we onze planning op korte termijn beginnen bekijken: "Binnen drie dagen willen we in die stad aankomen." Omdat we niet meer vast zaten aan een schema, was alles veel flexibeler en hadden we minder stress. Fietsen werd een vorm van leven: fietsen, eten en slapen was alles waar we aan moesten denken. En genieten natuurlijk! Want je hebt veel tijd om rond te kijken en kan makkelijk overal stoppen als iets je interesseert.

We fietsten in totaal 110 dagen, gemiddeld zo’n 60 à 70 km per dag. Het tempo werd volledig bepaald door de wind, de hoogtemeters, de goesting, de drukte op de weg of de dingen die we wilden bezoeken. Tussendoor lasten we regelmatig 1 of 2 rustdagen in. Soms moesten we ook rekening houden met de omstandigheden. Toen we begin april de Alpen overgingen, lag er ook in de lagere gebieden nog veel sneeuw. We hebben toen een extra dag gewacht om de cols over te steken.”

Esther: “Na 2 maanden hadden we nood aan een pauze, mentaal en fysiek. We hebben dan 2 weken in Frankrijk op een bioboerderij aan WWOOFing gedaan: in ruil voor werk in een duurzaam landbouwbedrijf, krijg je kost en inwoon. En begin april zijn we een weekje gaan skiën met de familie van Jannes.”

Jullie hadden een tent & kooksetje bij. Hebben jullie de hele trip gekampeerd?

Jannes: “We dachten dat het makkelijk ging zijn om onze tent op te zetten bij mensen in de tuin, maar zelfs met een mondje Spaans botsten we in Spanje op veel ‘”no’s”. Daarom besloten we Warm Showers te activeren; een online community waarbij mensen hun huis openstellen voor (andere) fietsers. Je krijgt een bed om te slapen, een plek om je matje te leggen of je tent op te zetten, een warme douche, meestal ook ontbijt en soms zelfs avondeten. Tip: begin best al een paar dagen op voorhand te zoeken naar een overnachting.

Via Warm Showers kom je altijd terecht bij warme mensen die open staan om andere fietsers te leren kennen. Je wordt vaak echt in de watten gelegd en krijgt soms heel lekker eten. Toch vroeg het af en toe ook veel van ons: je stelt jezelf telkens weer voor en doet elke keer opnieuw je (zelfde) verhaal. Als we dan zo een paar avonden na elkaar in een andere taal de hele avond zaten te babbelen, hadden we nood aan een avondje in onze tent op een camping.

In Spanje mochten we ook eens logeren bij de ouders van iemand die ons volgde op Polar Steps. Het was februari en de avonden en nachten waren koud. In hun huisje konden we Nederlands praten en in de zetel zitten bij de open haard, dat gaf ons zo’n huiselijk gevoel.”

Zijn er spannende momenten geweest? Of momenten dat je naar huis wou?

Esther: “Onze reis begon al spannend. Op de luchthaven in België zagen we onze fietsen nog netjes in het vliegtuigruim verdwijnen, maar in Lissabon waren ze opeens kwijt. Omdat onze tent ook bij de fietsen zat, moesten we de eerste nacht een hotelletje boeken - meteen een onvoorziene hap uit ons budget. Zonder onze fietsen, zouden we natuurlijk niet kunnen vertrekken ... Ik heb er de hele nacht niet van kunnen slapen! Toen ze na heel wat telefoontjes gelukkig toch terecht bleken te zijn, waren de dozen doornat. Waarschijnlijk hadden onze fietsen gezellig een nachtje op het tarmac gespendeerd.

In Bosnië zijn we zwaar ziek geworden: door erge buikgroep belandde ik in het ziekenhuis aan een baxter. Maar ook de omstandigheden waren er even schrikken: er was één verpleegster die een beetje Engels sprak, een norse dokter en geen telefoon om naar de verzekering te bellen. Toen we vertrokken zeiden ze dat het bezoek ‘free’ was, waarschijnlijk omdat ze niet wisten hoe ze ons de kosten moesten aanrekenen. Daarna heeft Jannes hetzelfde virus gekregen.

We zijn toen op de camping gebleven, waar het heet was en de hele tijd regende. We voelden ons mentaal en fysiek zó slecht, we konden echt meer niets doen. Omdat het geen leuke camping was, wilden we doorrijden naar een volgende, 15 km verderop. We waren helemaal verzwakt, hadden al een paar dagen zo goed als niets gegeten ... Die 15 km werd de zwaarste fietstocht uit onze reis. Gelukkig werd de camping uitgebaat door een supervriendelijke man die ons in de watten legde met taart, krieken en appelsap (wat we uit beleefdheid opaten). Na nog een extra dag rust voelden we ons weer goed genoeg om verder te fietsen, maar we hebben toch nog een dikke week afgezien. We waren zo getraind en op een week waren we al onze conditie kwijt, heel gek om te ervaren.

In de Balkan kwamen we ook veel wilde straathonden tegen, in Griekenland en Turkije bijna dagelijks. Je leest in fietsblogs regelmatig over fietsers die omsingeld worden door wilde honden of in de kuiten of hun fietstassen gebeten worden. Je vindt ook veel theorieën over wat je in dat geval moet doen: wegfietsen, je groot maken (makkelijker gezegd dan gedaan), stenen werpen … Wij vonden het de beste tactiek om te stoppen, verder te wandelen met je fiets tussen jou en de hond in, en proberen tegen de hond te praten. Al is dat natuurlijk niet zo makkelijk als je achterna gezeten wordt door 3 vettige zwarte honden op een drukke baan met camions die voorbij razen zodat je niet opzij kan, zoals wij meemaakten op de grens tussen Kroatië en Bosnië.”

Jullie doorkruisten heel wat bekende & minder bekende landen, maar welk land heeft jullie het meest verrast?

Esther: “Bosnië is ongetwijfeld het land waar we het minst van wisten, maar dat de meeste indruk op ons gemaakt heeft. Ik had wat tips gekregen van een collega die gevlucht is uit Bosnië. Je wordt er nog vaak geconfronteerd met het oorlogsverleden. Zo is er een app die je vertelt in welke zones je gevaar loopt voor landmijnen. Wanneer je de grens tussen Kroatië en Bosnië oversteekt, merk je meteen de verschillen: de levensstandaard daalt, je ziet veel bedelaars en mensen die slecht te been zijn. Het is er heel goedkoop en helemaal niet toeristisch. Toch hebben we ons er nooit onveilig gevoeld. Integendeel, de mensen waren er supervriendelijk en gastvrij. Terwijl we de CIRO trail fietsten (een oude spoorlijn die met Europese subsidies is omgevormd tot een fietspad), huurden we ergens een appartement in een guesthouse. We werden uitgenodigd door de familie die de guesthouse uitbaatte, hun dochters die in Kroatië woonden waren op bezoek. Er was sterke drank en gitaarmuziekeen heel fijn moment. Al was het ook een beetje moeilijk, omdat je merkt dat de bevolking het oorlogsverleden nog meedraagt, maar er moeilijk kan over spreken. Op aanraden van mijn collega bezochten we het UNA National Park. We betaalden amper €1,50 inkom, er was geen volk en we zagen de mooiste waterval die we ooit gezien hebben. Het was indrukwekkend, de pracht van de natuur heeft ons diep ontroerd.”

Hoe verliepen de contacten onderweg?

Jannes: “In het begin konden we ons behelpen met de talen die we kenden, maar in de Balkan ontmoetten we regelmatig mensen die amper een andere taal spraken. Al hield dat de kans op fijne ontmoetingen niet tegen. Zo huurden we in Bosnië een appartementje bij een vrouw die amper Engels kon, maar ons verwende met koffie, thee en koekjes. In Turkije ontmoetten we een man die ooit prof mountainbiker was en nu een fietsenwinkel heeft. Google Translate bracht ons in beide situaties steeds ver genoeg.

Nu hebben we vooral nog contact met fietsers die we onderweg leerden kennen. In een idyllische warm shower midden in de natuur in Kroatië ontmoetten we een Frans koppel. Na een gezellige barbecue wisselden we nummers uit en gingen we elk onze eigen weg. Een paar weken laten kwamen we hen nog eens tegen, puur toeval! Na een tweede gezellige maaltijd op de camping hebben we meer contact gehouden en zagen we elkaar nog eenmaal terug: in Montenegro, op Esther haar verjaardag. Daarna hebben we contact gehouden & tips uitgewisseld. Nu volgen we hen op Polar Steps, zij fietsten nog tot eind september.”

Nu jullie weer thuis zijn, missen jullie fietsen & onderweg zijn?

Esther: “Nee, op het einde hadden we het gevoel dat het oké was. Het werd te warm; we moesten om 5 uur opstaan om te vertrekken en konden enkel nog in de voormiddag fietsen. Door de omstandigheden konden we niet meer 100% genieten en hadden we het gevoel dat het goed geweest was, ook al was het fietsen op zich niet op.

Tijdens onze reis hadden we ook veel tijd om na te denken over wat we nà de reis wilden doen. Zo ontdekten we dat we nooit voor een lange periode in het buitenland zouden kunnen wonen - op het einde misten we onze vrienden en familie - en hoe hard we kunnen genieten van ‘gewone momenten’ thuis met de personen om wie we geven.”

Zouden jullie het nog eens opnieuw doen, zo'n lange fietsreis?

Jannes: “Zeker, want het was de reis van ons leven! Maar voor nu gaan we eerst op zoek naar een huisje en een job. We zijn ook nog jong en gezond en hebben de rest van ons leven om zo'n avontuur terug op te zoeken.

De komende jaren maken we dus kortere fietsreizen, en dan springen we ooit zeker terug op ons zadel voor een langer avontuur!”

Praktische tips van Jannes & Esther voor wie droomt van een lange fietsreis:

• Neem een fietsverzekering tegen diefstal: "Wil je een tweedehandsfiets kopen, check dan even bij je verzekeraar, want je hebt hiervoor een aankoopfactuur nodig. Investeer ook in een goed slot, ook al zijn dat extra kilo’s in de bagage! Onze fiets & bagage was alles wat we hadden, dus lieten we die sowieso niet vaak alleen. In een grootstad liepen we met de fiets aan de hand en als we er naar de winkel gingen, wachtte één van ons soms buiten."

• Rij in en bouw op: "Op voorhand hebben wij niet speciaal getraind; we fietsen sowieso veel en hebben een sportieve basis. Het is wel belangrijk om voor de reis al eens te testen hoe het voelt om met bagage te fietsen en om de eerste dagen & weken niet te zwaar te beginnen, maar in te rijden en op te bouwen."

• Denk goed na over je bagage: "Investeren in goed materiaal loont, zoals bijvoorbeeld kwalitatieve, waterdichte fietstassen . Wij kochten ook een grotere 3-persoonstent zodat we comfortabel binnen konden zitten bij koude of regen. Ook met onze stoeltjes & ons kookstelletje waren we zeer tevreden. Tip: wij namen allebei een e-reader mee en hebben enorm veel gelezen, zeker in maanden dat het vroeg donker werd."

• Free WiFi for the win: "Buiten de EU konden we geen beroep meer doen op roaming. In Bosnië kochten we een lokale SIMkaart, in de andere landen konden we verrassend veel beroep doen op free WiFi.”

De volledige reis van deze 2 fietsers checken? Dat kan op Polarsteps!