Magii czas OBRZĘDY W DRUŻYNIE HARCERSKIEJ
Strzec tradycji nie znaczy to bynajmniej ograniczać się tradycją.
Sprawiają, że czujesz się członkiem zespołu, częścią czegoś większego, magicznego. Z pozoru prosta i pospolita czynność nabiera dla Ciebie szczególnego znaczenia. Pozwala na budowanie jedności, zaczynasz myśleć już nie tylko jako Ja, ale jako zastęp, drużyna, harcerze. My. Obrzędy to nasza tradycja. Warto je pielęgnować. Obrzędy w drużynie harcerskiej można spotkać na każdym kroku. Mam nadzieję, że propozycje, które tu znajdziesz zagoszczą w mniejszym lub większym stopniu w Twojej drużynie. pwd. Agata Tomela
Wyróżniki Elementy, symbole, które wyróżniają Twoją drużynę spośród innych. Rozpoczęcie i zakończenie zbiórki - piosenka, okrzyk, wspólne zdjęcie do kroniki drużyny Nazwa drużyny – rzecz związana z nazwą lub patronem drużyny. Np. Drużyna AQUA – z każdego miejsca, w którym się znajduję zabiera wodę do pojemniczka z jeziora, rzeczki - pojemniczki z wodą znajdują się w harcówce jako ozdoba. Nazwy zastępów związane z nazwą drużyny. Urodziny – świętowanie urodzin drużyny, patrona. Jest to element, który pomaga przy tworzeniu wspólnoty oraz świadomości przynależenia do drużyny. Znaczki, sygnaturki, plakietki – symbole zastępów bądź całej drużyny. Mała rzecz na mundurze, która będzie Was wyróżniać wśród innych harcerzy. Jednolite umundurowanie – koszulki, polary, nakrycia głowy
Zbiórki W specjalny sposób możemy doceniać naszych harcerzy za systematyczne uczęszczanie na zbiórki. Niekoniecznie musimy zapisywać to w naszym magicznym notesie. Świeczka - każdy na początku roku harcerskiego otrzymuję długą świeczkę, na początku każdej zbiórki zapala i gasi po zakończeniu. Harcerz, którego świeczka skończy się najszybciej lub będzie na koniec najkrótsza otrzymuję nagrodę, wyróżnienie. Koraliki – Na rzemyku po każdej zbiórce harcerka otrzymuje koralik, który mocuje na sznureczku. Pod koniec roku członkowie drużyny wykonują bransoletki. Puzzle – Po każdej zbiórce uczestnik otrzymuję część układanki . Gdy wszystkie elementy będą już połączone może odczytać, poznać np. jakąś tajemnice drużyny, może być zaproszony na zbiórkę rady itp. Piosenki na przywitanie i pożegnanie dnia Witanie i żegnanie dnia nie tylko uczy harcerza systematyczności, ale wyrabia świadomość przynależności do drużyny. Rozpoczęcie dnia – piosenka i zapisanie na karteczce celu na dzisiejszy dzień Zakończenia dnia – piosenka i podziękowanie sobie nawzajem za dzisiejszy dzień, opowiedzenie co nam się dziś udało, z czego jesteśmy dumni
Wyjątkowe chwile Krzyż Harcerski – to nie jest znaczek ani odznaka, krzyż
za zasługi. Jest to symbol, który ma nam przypominać, że jesteśmy harcerzami, że to nas do czegoś zobowiązuje. Złożenie Przyrzeczenia Harcerskiego jest jednym z ważniejszych przystanków na trasie każdego harcerza. To wtedy stajemy się pełnoprawnymi członkami Związku Harcerstwa Polskiego. Moment, który zapamiętać się powinno do końca życia i wspominać z uśmiechem na ustach. Wyzwanie – przed przystąpieniem do złożenia Przyrzeczenia niech harcerz zmierzy się z jakąś swoją słabością. Jeżeli boi się ciemności może przejść w nocy wyznaczony odcinek drogi sam. Może popracować nad swoją systematycznością lub podciągnąć się z szyfrów. Tu jest Twoja rola jako drużynowego. Ty najlepiej znasz swoich harcerzy i wiesz co będzie dla nich wyzwaniem. Lampiony – droga, która prowadzić będzie do ogniska oświetlona niech będzie lampionami. Przy nich mogą znajdować się punkty Prawa Harcerskiego, listy od ważnych osób dla harcerza. Na końcu przy ognisku czekać będą członkowie drużyny, którzy mają złożone Przyrzeczenie Harcerskie. Podczas składania Przyrzeczenia Harcerskiego niezbędny jest instruktor ZHP, flaga Polski, ogień (najlepiej ognisko).
Barwy drużyny - od tego momentu harcerz staję się
pełnoprawnym członkiem drużyny. Mogą z tym wydarzeniem być związane nowe przywileje np. harcerz posiadający barwy drużyny może zostać chorążym, opiekować się proporcem, stać na baczność podczas śpiewania hymnu drużyny. Drogowskazy – po drodze do wyznaczonego miejsca mogą znajdować się informacje o drużynie, patronie itp. Osoba zdobywająca barwy może również po drodze spotykać członków drużyny, którzy doprowadzą na wyznaczone miejsce (ognisko, powalone drzewo, polana, strumyczek. List – zaszyfrowana informacja o miejscu zbiórki alarmowej. Może być to w lesie pod drzewem, gdzie zazwyczaj kończą się zbiórki terenowe lub miejsce związane z patronem drużyny.
Mundur - zależy nam by harcerze szanowali mundur by
„..nie był on ubraniem wkładanym z przyzwyczajenia lub dla wygody, ale by przypominał nam kim jesteśmy i kim chcemy być.” Apel – w oficjalny sposób przekażmy naszemu harcerzowi mundur, przy całej drużynie. Prezent – na święta pod choinką harcerz może znaleźć nie tylko zabawki. Zapakowany mundur i list od drużynowego to idealny prezent dla młodego harcerza.
Proporzec - Symbol drużyny, wyróżnia go na tle innych.
Jest znakiem odrębności i samodzielności. Bardzo często nie wystarczy samo wykonanie proporca. Aby uzyskać prawo do jego noszenia często drużyna musi spełnić szereg wymagań, dokonać wyjątkowego wyczynu. Sprawmy by proporzec był dla harcerzy czymś wyjątkowym i z czego będą dumni.
Gra terenowa – może być po innym mieście, po lesie lub w parku. Ważne by zadania, które harcerze będą wykonywać wymagały od nich współpracy i poczuci przynależności do grupy. Wędrówka drużyny – podczas całej drogi każdy z członków drużyny jest zobowiązany chociaż przez chwilę opiekować się proporcem. U celu wędrówki wybranie chorążego drużyny. Wyczyn – każdy członek drużyny przezwycięży w sobie jakąś słabość (np. wykonywanie porannych ćwiczeń, prowadzenie kalendarza). Na koniec wspólne podsumowanie i decyzja o zdobyciu proporca lub o przedłużeniu próby. Pomoc – przed uzyskaniem pozwolenia na noszenie proporca cała drużyna musi spełnić dobry uczynek np. pomóc w schronisku, przygotować przedstawienie dla osób z domu pomocy społecznej, itp.
Ognisko/świeczkowisko - To jest ten właśnie magiczny
moment. Siedzimy razem, w kręgu, tajemnicza atmosfera. Moment do którego każdy harcerz wraca w myślach, gdy od dawna nie uczestniczy już w przedsięwzięciach harcerskich. Rozpalenie – zasłużone osoby rozpalają ognisko lub świeczki Rogatywki – ułożenie kręgu na około ogniska z rogatywek Drewienko – po każdym ognisku zabranie jednego drewienka, które będzie rozpalać kolejne ognisko drużyny.
Obrzędy, nasze tradycje odróżniają nas od innych organizacji. Staliśmy się dzięki temu wyjątkowi. Nie zapominajmy o tym.
To jeszcze nie koniec tego mini poradnika. Zostawiam trzy kropki na pomysły, które masz w głowie. Stwórz coś wyjątkowego!
Opracowanie: pwd. Agata Tomela Skład i łamanie: phm. Katarzyna Świejkowska