KATALOG dla kierowców #291 [styczeń 2017]

KATALOG w ó c w o r e dla ki

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

dla Ciebie egz. bezp³atny

CZYTANIE AUTA

#291

Toyota Prius > s. 5 I Kia Sportage GT-Line 4x4 > s. 9 Peugeot GTi > s. 12 I Opel Astra Sports Tourer Biturbo > s. 14 I Škoda Kodiaq > s. 17 I Sonda lambda - technika > s.20 I Samochód z LPG - przepisy > s. 22

KRAKÓW wyd.A nr 1 (291) STYCZEÑ 2017

Przepisy prawne I Rozrywka I Technika I Testy I Wywiad

SPRZEDA¯ - MONTA¯ - WYMIANA

(Rondo Grzegórzeckie)

T£UMIKI MECHANIKA

tel. (12) 430 47 53, tel. kom. 601 48 96 03

zapraszamy: pn.-pt.: 8.00-18.00, sb.: 10.00-14.00

SAMOCHODOWA

www.tlumiki.krakow.pl

Katalizatory - Haki / Wulkanizacja Pompowanie azotem

Czêœci do wszYstkich aut

DO SAMOCHODÓW FRANCUSKICH

- czêœci mechaniczne i elektryczne - uk³ady zawieszenia i wspomagania - filtry, oleje, akumulatory

PRUSY 13, 32-010 Kocmyrzów tel. +12 387 30 52; +48 881 931 352 www.auto-radar.pl

pn.-pt.: 8.00 - 17.00, sob.: 8.00 - 13.00

Kraków, ul. Wielicka 250 tel. 12 288 04 10, 288 05 00 ZAPRASZAMY: poniedzia³ek - pi¹tek: 8.00 - 18.00, sob: 8.00 - 14.00

www.autocenter.com.pl BEZP£ATNA WYMIANA OLEJU

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

02

Wypo¿yczamy samochody

BLACHARSTWO - LAKIERNICTWO: - kompleksowe bezgotówkowe naprawy blacharsko-lakierniczne - ca³odobowa pomoc drogowa tel. 601 470 971

PRZEGL¥DY REJESTRACYJNE WSZYSTKICH POJAZDÓW DO 3,5 T

REKLAMY / OG£OSZENIA

owców KATALOG dla kier

Mobil

SERWIS: - komputerowa diagnostyka samochodów - pe³ny serwis pogwarancyjny - klimatyzacja ( monta¿ - obs³uga ) - serwis ogumienia SKLEP: - czêœci zamienne do samochodów, oryginalne i tañsze zamienniki UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE: - korzystne pakiety KREDYTY: - samochodowe - gotówkowe ( expresowo )

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

Kraków, ul. ¯ó³kiewskiego 28

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

REKLAMY / OGŁOSZENIA

Części do wszYstkich aut

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

03

Subiektywny przegląd miesiąca

W 2008 roku Opel pożegnał się z nazwą Vectra, którą samochody klasy średniej z Rüsselsheim nosiły przez okrągłe 20 lat. Następczynią tej linii modelowej została Insignia. Auto od początku było chwalone za ładny i elegancki wygląd, natomiast krytykowano je za sporą nadwagę oraz niezbyt efektywne wykorzystanie przestrzeni we wnętrzu. Wszystko wskazuje na to, że takie problemy będą zupełnie obce nowej odsłonie największego modelu Opla. Samochód jest już gotowy, a jego oficjalna premiera odbędzie się podczas marcowego salonu w Genewie, ale już teraz dużo o nim wiadomo. Insignia Grand Sport, bo taką nazwę nosi auto, prezentuje się nie tylko szykownie, ale i dynamicznie. Na tle poprzedniczki zewnętrzne wymiary nowego samochodu nie uległy radykalnym zmianom, natomiast proporcje nadwozia - owszem. Przyczyną tego jest m.in. zwiększony o ponad 9 cm rozstaw osi. W związku z tym można się również spodziewać obszerniejszej kabiny niż dotychczas. Co równie istotne, dzięki staraniom inżynierów nowy model waży nawet o 175 kg mniej od obecnej Insignii. A to z kolei powinno się przełożyć na lepsze własności jezdne oraz niższe zużycie paliwa. Samochód przeszedł więc podobną ewolucję, jak kompaktowa Astra.

Czy będzie się sprzedawał równie dobrze, jak ona? Już wkrótce się przekonamy.

(powyżej) Opel Insignia Grand Sport zdjęcie: GM Company (poniżej) Fabryka Kii w Żylinie na Słowacji zdjęcie - Kia

Z kolei Mitsubishi poddało liftingowi model ASX. Auto jest już dostępne w salonach sprzedaży japońskiej marki. Odświeżony samochód najłatwiej rozpoznać patrząc na jego przód. W oczy rzuca się bowiem brak charakterystycznego grilla zwanego „Jet Fighter”, który towarzyszył ASX od samego początku produkcji.

Jednocześnie oznacza to, że Mitsubishi definitywnie żegna się z tym rozwiązaniem stylistycznym w swoich samochodach. Nowy projekt przedniej części nadwozia sprawia, że niewielki SUV z trzema diamentami w logo prezentuje się bardziej elegancko niż dotychczas. Oprócz dobrze już znanych wersji Inform, Invite, Intense Plus i Instyle, zmodernizowany ASX jest dostępny również w dwóch nowych, specjalnych odmianach: Cool Edition i RalliArt Edition. Pierwsza z nich wyróżnia się 16-calowymi, dwukolorowymi alufelgami oraz dachem, pokrywą bagażnika, bocznymi słupkami i obudowami lusterek w czarnym, matowym kolorze. Natomiast druga stanowi topową wersję ASX-a, a jej wyposażenie obejmuje m.in. 18-calowe, srebrne alufelgi, skórzanomateriałową tapicerkę z czerwonymi przeszyciami oraz liczne emblematy RalliArt. Pytanie tylko, czy kolejny, dość niewielki lifting zaprezentowanego w marcu 2010 roku samochodu pozwoli mu na nawiązanie równorzędnej walki o klientów z młodszą i nowocześniejszą konkurencją.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

Tymczasem Kia świętowała niedawno dziesiątą rocznicę rozpoczęcia produkcji w Europie. Od 7 grudnia 2006 roku fabrykę koreańskiej marki w mieście Żylina na Słowacji opuściło już ponad 2,5 mln pojazdów oraz 3,8 mln jednostek napędowych. To właśnie tutaj wytwarzane są modele Cee’d, Sportage i Venga. Z fabryki codziennie wyjeżdżają dwa pełne pociągi oraz 90 naczep samochodowych z 1400 autami. 5% z nich zaspokaja potrzeby rynku lokalnego, natomiast cała reszta przeznaczona jest na eksport. Począwszy od roku 2006 najwięcej samochodów trafiło do Wielkiej Brytanii (21%), Rosji (18%), Niemiec (9%), Hiszpanii (6%) oraz Włoch (6%). Oprócz tego w słowackiej wytwórni działają równolegle dwa zakłady produkujące jednostki napędowe, zarówno benzynowe, jak i wysokoprężne. Do tej pory Kia zainwestowała w swoją fabrykę na Starym Kontynencie ponad 1,7 mld Euro, tworząc co najmniej 20000 nowych miejsc pracy w samym zakładzie produkcyjnym oraz wśród czterdziestu najważniejszych dostawców.

04

Natomiast Volvo wprowadza dwa nowe systemy bezpieczeństwa związane z funkcjonalnością connected. Pierwszy z nich to ostrzeżenie przed śliską nawierzchnią, natomiast drugi - ostrzeżenie o awariach i zdarzeniach na drodze. Systemy te będą wykorzystywać chmurę danych do wymiany informacji pomiędzy samochodami w celu zapobiegania niebezpiecznym sytuacjom. W pierwszej kolejności trafią do topowych modeli Volvo, a więc S90, V90 oraz XC90. Samochody będą komunikować się ze sobą i wymieniać informacje o śliskiej nawierzchni. Dzięki temu kierowca z wyprzedzeniem dowie się o trudnych warunkach drogowych, co da mu czas na odpowiednią reakcję.

Podobnie działa ostrzeżenie o nieoczekiwanych zdarzeniach na drodze, które bazuje na informacji o włączonych światłach awaryjnych. Kierowca pojazdu, który zbliża się do takiego zdarzenia będzie o nim wiedział, zanim je zobaczy. Obydwa rozwiązania zostaną uruchomione w Szwecji i Norwegii, a następnie będą wdrażane w innych krajach. k dk

TEST I Toyota Prius 1,8 HSD 122KM Prestige

Eko-Toyota W 2015 roku na salonie samochodowym we Frankfurcie japońska marka Toyota zaprezentowała całemu światu kolejne wcielenie swojego ekologicznego bestsellera, czyli model Prius czwartej generacji. Auto dostępne obecnie jest tylko w odmianie hybrydowej, ale lada chwila do oferty ma dołączyć również wersja plug-in. I właśnie ten model chciałbym dzisiaj Państwu zaprezentować w moim artykule.

Artur Ławnik (Auto Testy - www.autotesty.com.pl) Co kto lubi Stylistyka eko-Toyoty od samego początku wzbudzała kontrowersje. Nie inaczej jest z obecnym modelem.

Producent tłumaczy, że udziwniony wygląd samochodu spowodowany jest walką o jak najniższy współczynnik oporu powietrza Cx. I że w najnowszej generacji, wzorowanej stylistycznie na modelu Mirai (napędzanym wodorem), uzyskano współczynnik oporu powietrza o wartości zaledwie 0,24. No fajnie, ale np. najnowsze BMW serii 5 schodzi z tym parametrem do poziomu 0,22. A jak wygląda? No właśnie…

Niesamowity komfort i luksus Wnętrze najnowszego Priusa jest niesamowicie przestronne, a zarazem bardzo nowoczesne. Piątka dorosłych osób podróżować będzie w naprawdę przyzwoitych warunkach, a jeśli pozbyć się jednej z nich, komfort będzie wręcz doskonały. Przestrzeń na nogi i nad głowami, brak tunelu na środku podłogi oraz bardzo wygodne fotele i tylna kanapa nie dadzą powodów do narzekań.

NOWE I UŻYWANE

DO SAMOCHODÓW JAPOŃSKICH ORAZ KOREAŃSKICH

TR EA .T

S

O

OS. KRAKOWIAKÓW

części

BULWAROWA

NE

AL

OS. SPÓŁDZIELCZE

CENTRUM N. HUTY

31-831 Kraków ul. Fatimska 2

tel.: (12) 642 19 50 tel. kom.: 509 343 272 tel. kom.: 509 727 521

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

KOCMYRZOWSKA

owców KATALOG dla kier

2

CIENISTA

OS. PRZY ARCE

TOMEX

A SK TIM FA

Al. Gen. Andersa

KRZYŻA

REKLAMY / OGŁOSZENIA

CZĘŚCI OBROŃCÓW

Spójrzmy teraz na deskę rozdzielczą. Prius przyzwyczaił nas do umieszczenia wszystkich zegarów na środku deski rozdzielczej, pod sporym „daszkiem”. Mimo natłoku ukazujących się tam informacji ich czytelność jest bez zarzutu. Niżej znajduje się dotykowy ekran o przekątnej 10”. Jest to multimedialne centrum sygnowane znaną wśród audiofilów marką JBL. I trzeba przyznać – nieźle wszystko gra. Tuż za „samochodowym

www.japan-czesci.pl

PLAC TARGOWY BIEŃCZYCE

O bagażniku również można wypowiadać się w samych superlatywach. Nie tylko jest duży (502 litry), ale również bardzo prosty do zagospodarowania dzięki dość niskiemu progowi załadunku.

tabletem” znalazły swoje miejsce przyciski obsługujące automatyczną klimatyzację. Poniżej panelu sterowania klimatyzacją umieszczono bodaj najbardziej charakterystyczny element Priusa, czyli maleńki, fikuśny lewarek bezstopniowej skrzyni biegów. Tuż obok kierowca znajdzie też przyciski >>>>

05

>>>> sterujące trybem pracy silnika elektrycznego. I na koniec ostatni krzyk mody – indukcyjna ładowarka smartfonów.

A jak jest z jakością wykończenia? Można powiedzieć, że Toyota poszła na całość. Plastiki i materiały wykorzystane we wnętrzu są najwyższej jakości i bardzo dobrze spasowane. Dzięki temu auto jest nieźle wygłuszone. Jasno-beżowa skórzana tapicerka jest miła w dotyku, ale to nie jest jedyna jej zaleta. Jaskrawy kolor daje poczucie obcowania z autem naprawdę prestiżowym.

Zmniejszona moc Pod maską naszej „testówki” znajdziemy, rzecz jasna, dwa silniki. Z lewej jednostka spalinowa o pojemności 1797 ccm i mocy 98 KM. Po prawej 72-konny silnik elektryczny. Jednak nie dajcie się zwieść pozorom i nie myślcie, że te wartości są sumowane i dadzą łączną moc rzędu 170 KM. Sumarycznie kierowca ma do dyspozycji 122 KM. I mimo że jest to nowa konstrukcja układu hybrydowego, to jest to wynik o 13 KM mniejszy, niż w przypadku poprzedniej generacji.

Lecz koniec suchych faktów. Dzięki dwóm silnikom auto żwawo przyśpiesza do pierwszych 100km/h, które osiąga po niespełna 10,6 sekundy. Na tym oczywiście nie koniec i Prius dalej przyspiesza, kończąc zabawę dopiero przy okolicach 180 km/h.

Bezstopniowa, automatyczna skrzynia biegów E-CVT jest bardzo dobrym rozwiązaniem podczas spokojnej jazdy. Co ciekawe, w najnowszej generacji zastosowano walcową przekładnię redukcyjną silnika elektrycznego, która zastąpiła dotychczas stosowaną planetarną. Podobno jest lżejsza i mniejsza od swojego poprzednika. Może właśnie dzięki temu płynność zwiększania prędkości i spokój panujący w tym czasie we wnętrzu auta są niedoścignione?

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

Akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe mogą być ładowane na trzy sposoby. Po pierwsze – podczas pracy silnika spalinowego część energii jest przekazywana na ładowanie. Po drugie – energia kinetyczna odzyskiwana jest przez układ hamulcowy podczas hamowania. Po trzecie – kierowca może wykorzystać tzw. hamulec górski, który powoduje zwiększenie oporów toczenia kół, co pomaga w odzyskaniu energii trafiającej do baterii.

06

Przyszła pora na kilka słów o zawieszeniu testowanego Priusa. Jest stosunkowo miękko, ale nie jest to wadą.

Dzięki takiemu zestrojeniu samochodem podróżuje się wygodnie i bardzo komfortowo, niczym limuzyną klasy wyższej. Owszem, do szybszej jazdy po zakrętach Prius nie zachęca, lecz nie mamy co narzekać, bo i tak prowadzi się pewnie i bez nerwowości.

To się nazywa oszczędność Podobny spokój ogarnia nas podczas wizyty na stacji

benzynowej w celu zatankowania 43-litrowego baku.

Dzięki silnikowi elektrycznemu, który mocno wspomaga pracę spalinowego w najtrudniejszych dla niego momentach (ruszanie, powolna jazda w korkach) oraz odzyskiwaniu energii, średnie spalanie w cyklu mieszanym wynosi zaledwie 4,6 litra benzyny bezołowiowej na każde 100 km. Rewelacja!

Czy warto?

Niesłabnący wzrost popularności bycia „eko” i sprzedaży aut przyjaznych środowisku to fakt, z którym trudno dyskutować. Poprzednie generacje Priusa przetarły szlak, walczyły z „chorobami wieku dziecięcego” technologii hybrydowej i spowodowały, że na teraz Toyota może zaoferować auto dopracowane do perfekcji. I że nie tylko na świecie, ale i na polskich ulicach widać aut coraz więcej hybrydowych. Według mnie jest to nieunikniona przyszłość motoryzacji, która wyprze całkowicie jednostki wysokoprężne z aut osobowych.

Dlatego uważam, że warto inwestować w nowoczesne samochody hybrydowe. Czemu nie w Priusa? k dk

Dane techniczne: Silnik: 16V, benzynowy, elektryczny Pojemność silnika: 1797 ccm Moc: 98 KM przy 5200 obr./min 72 KM (silnik elektryczny) Moc sumaryczna: 122 KM Moment obr.: 142 Nm przy 3600 obr./min 207 Nm (silnik elektryczny) Skrzynia biegów: automatyczna, bezstopniowa E-CVT Napęd: przedni 0-100km/h: 10,6 s Vmaks: 180 km/h Zużycie paliwa: 3,6/3,6/3,6 (l/100km) (miasto/poza miastem/cykl mieszany) Zużycie paliwa testowe: 4,6 (l/100km) (cykl mieszany) Pojemność baku: 43 litrów Teoretyczny zasięg: 914 kilometrów Wymiary: 4540/1760/1470 (długość/szerokość/wysokość) (w milimetrach) Waga: 1375 kg Ładowność: 420 kg Pojemność bagażnika: 503 l Liczba drzwi/Liczba miejsc: 5/5 Emisja CO2: 84 g/km Opony: 215/45R17 Wersja wyposażeniowa: Prestige Cena wersji podstawowej: 141 900 PLN Cena wersji testowanej: 144 200 PLN

WYWIAD I Toyota Prius IV generacji

Toyota Prius IV generacji – ewolucja czy rewolucja? „W nowym Priusie trochê inaczej skonstruowano i zestrojono skrzyniê biegów, co finalnie spowodowa³o niewielkie obni¿enie mocy. Nie ma to jednak negatywnego wp³ywu na osi¹gi.

Za to zu¿ycie paliwa i emisja CO2 s¹ du¿o ni¿sze ni¿ w poprzedniku. Przeprojektowany silnik spalinowy uzyskuje sprawnoœæ ciepln¹ na poziomie 40%, co jest najlepszym wynikiem wœród wszystkich jednostek benzynowych.” mówi w wywiadzie Tomasz Bogacki, Manager Omotenashi, Toyota Romanowski Kraków.

Robert Lorenc: Aktualna generacja Toyoty Prius to ewolucja czy rewolucja?

Tomasz Bogacki: Myœlê, ¿e bardziej ewolucja. Toyota jest mark¹, która stawia na innowacje, ale równie¿ pamiêta o tradycji i historii. wiêc w wiêkszoœci przypadków mamy do czynienia z rozwojem obecnej technologii.

Rewolucj¹ by³o wprowadzenie pierwszego Priusa, a teraz tak¿e Toyoty Mirai o napêdzie wodorowym.Bazuj¹c na tym, co znamy i co œwietnie siê sprawdza wprowadzamy nowoœci, ³¹cz¹c jedno z drugim.

Co wiêc zosta³o zmienione w najnowszej generacji Priusa w porównaniu do poprzedniej?

Przede wszystkim mamy tutaj nowy uk³ad hybrydowy.

Jest to ju¿ jego czwarta generacja. Analogicznie, obecnie mamy ju¿ czwart¹ generacjê Priusa, czyli modelu, który rozpocz¹³ erê samochodów hybrydowych. By³o to pierwsze hybrydowe auto na rynku, co ma odbicie nawet w jego nazwie: prius po ³acinie oznacza pierwszy. Oprócz nowego uk³adu hybrydowego czwarta generacja Priusa

otrzyma³a równie¿ nowy design, podyktowany wspó³czynnikiem oporu powietrza. To bardzo wa¿ne z punktu widzenia zarówno zu¿ycia paliwa, jak i osi¹gów.

Samochód mo¿e siê obecnie pochwaliæ najbardziej aerodynamicznym nadwoziem w klasie. To zas³uga czerpania inspiracji z natury, poniewa¿ odniesieniem dla stylistów by³ tutaj kszta³t spadaj¹cej kropli wody.

Wygl¹d to oczywiœcie kwestia gustu, ale mo¿na chyba zaryzykowaæ stwierdzenie, ¿e nowy Prius prezentuje siê doœæ kontrowersyjnie.

Tak, zreszt¹ jak ka¿dy wczeœniejszy Prius. Jest jednak równie¿ innowacyjny. Innowacje wprowadzane przez Toyotê maj¹ znamiona takiego trochê „kosmicznego” wygl¹du. Niektórym siê to podoba, niektórym nie. Ale tak czy inaczej mo¿na powiedzieæ, ¿e stylistyka najnowszego Priusa wyprzedza obecne czasy.

Przyznam, ¿e to doœæ zaskakuj¹ce, poniewa¿ wczeœniej Toyota by³a kojarzona z samochodami wtapiaj¹cymi siê w t³o. Natomiast Prius IV to drugi >>>>

Schowek przed pasa¿erem ma rozmiary 38 x 13 x 8 cm (szerokoœæ x g³êbokoœæ x wysokoœæ otworu).

W schowku umeszczona jest ksi¹¿ka Cartera Wilsona "Pokusa czerni" - 336 stron - (wydawnictwa Œwiat Ksi¹¿ki), posiadaj¹ca rozmiary 20 x 12,5 x 2,5 cm (szerokoœæ x g³êbokoœæ x wysokoœæ grzbietu)

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier 07

W schowku przednich drzwi znajdzie siê miejsce dla najpotrzebniejszych i - najlepiej - p³askich rzeczy, tak samo jak w drzwiach tylnych.

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

>>>> model po C-HR, który wyró¿nia siê designem i przyci¹ga spojrzenia. Czy tendencja wyjœcia Toyoty z cienia bêdzie siê utrzymywa³a?

Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e Toyota staje siê coraz bardziej wyrazista i coraz celniej stara siê trafiæ w gusta europejskich klientów. Od d³u¿szego ju¿ czasu nasza marka ma centrum designu na po³udniu Francji, zwane ED2 (European Design Development). Przy udziale projektantów z Japonii, Europy i Stanów Zjednoczonych projektowane s¹ tam najnowsze Toyoty.

Pierwszym zwiastunem efektowniejszej stylistyki by³o Aygo, które wyraŸnie wyró¿nia³o siê spoœród innych samochodów. A teraz mamy nowego Priusa i C-HR, które jest obecnie hitem sprzeda¿owym.

Uwa¿am, ¿e kiedyœ Toyota chcia³a siê podobaæ wszystkim i stylizowa³a swoje samochody tak, aby nie wzbudza³y one kontrowersji. Przynosi³o to ca³kiem niez³e wyniki sprzeda¿y. W tamtych czasach bardzo du¿o ludzi przekona³o siê do Toyoty.

Czy obecnie Japoñczycy nie robi¹ przypadkiem drugiego kroku? Maj¹ ju¿ wielu przekonanych klientów, a teraz trzeba by „uderzyæ” do tych, którym przez lata nie odpowiada³ zbyt stonowany design. Technologia Toyoty jest ju¿ powszechnie ceniona. Przekonani do niej klienci nie odejd¹, mo¿na wiêc postawiæ na bardziej wyrazist¹ stylistykê, aby przyci¹gn¹æ do salonów ludzi, którzy dotychczas w ogóle nie rozwa¿ali zakupu Toyoty.

Na pewno interesuj¹cy design jest takim elementem, który ma przekonaæ do nas nowych klientów, szczególnie tych m³odszych, którzy coraz bardziej stawiaj¹ na wygl¹d, a coraz mniej na to, co tak naprawdê w danym samochodzie jest. Toyota od lat produkuje samochody bezpieczne, niezawodne, najbardziej zaawansowane technologicznie, wiêc m³odszy klient, o którym wspomnia³em, nie musi siê tym martwiæ (bo to ma), wiêc zwraca uwagê, jak auto wygl¹da i czy bêdzie mu siê podoba³o.

Wróæmy do Priusa. Jego najnowsza generacja jest o 13 KM s³absza od poprzedniej. Z czego to wynika? I czy ma to wp³yw na takie parametry, jak elastycznoœæ i przyspieszenie?

Nie, nie ma wp³ywu, poniewa¿ mówimy o samochodzie z napêdem hybrydowym. Mamy wiêc tutaj silnik elektryczny, który wspomaga jednostkê spalinow¹ podczas przyspieszania. Silnik elektryczny jest tak naprawdê taki sam, jak w poprzednim Priusie. Natomiast trochê inaczej skonstruowano i zestrojono skrzyniê biegów, co finalnie spowodowa³o niewielkie obni¿enie mocy. Nie ma to jednak negatywnego wp³ywu na osi¹gi. Za to zu¿ycie paliwa i emisja CO2 s¹ w przypadku najnowszego Priusa du¿o ni¿sze ni¿ w poprzedniku. Przeprojektowany silnik spalinowy uzyskuje sprawnoœæ ciepln¹ na poziomie 40%, co jest najlepszym wynikiem wœród wszystkich jednostek benzynowych. Pracuje on w cyklu Atkinsona, który jest bardziej wydajny ni¿ klasyczny cykl Otto. Dziêki temu zu¿ycie paliwa i emisja spalin s¹ tak niskie.

Oprócz tzw. akumulatora trakcyjnego Prius posiada tak¿e tradycyjny akumulator rozruchowy. Do czego on s³u¿y, skoro uk³ad hybrydowy sam wytwarza pr¹d?

Napiêcie systemu hybrydowego siêga 650 V, które przechodz¹c przez inwerter zasila ca³y uk³ad. Natomiast

08

akumulator rozruchowy jest akumulatorem niskiego napiêcia. Na niskie napiêcie jest te¿ rozrusznik silnika.

Zwyk³y akumulator jest wiêc potrzebny do uruchomienia jednostki spalinowej, jak równie¿ zasila takie elementy jak radio czy œwiat³a.

Gdzie w nowym Priusie znajduje siê akumulator napêdu hybrydowego?

Umieszczono go ca³oœci pod tyln¹ kanap¹.

Czy nie stanowi to potencjalnego zagro¿enia dla pasa¿erów siedz¹cych na tylnych miejscach? W jaki sposób ten akumulator jest zabezpieczony?

Nigdy nie by³o przypadku, ¿eby bateria uk³adu hybrydowego stworzy³a jakiekolwiek zagro¿enie dla pasa¿erów czy innych uczestników ruchu drogowego. Na podstawie prawie 20-letniego doœwiadczenia mo¿emy z pe³nym przekonaniem powiedzieæ, ¿e ta technologia jest bezpieczna. Oczywiœcie, bateria uk³adu hybrydowego jest odpowiednio zabezpieczona. Pasa¿erowie nie maj¹ do niej dostêpu. Trzeba by naprawdê rozebraæ pó³ samochodu, ¿eby siê do niej dostaæ.

Prius to teraz tak naprawdê dwa modele: zwyk³a hybryda i hybryda plug-in, która ma siê pojawiæ lada moment. Ró¿nica miêdzy nimi polega na tym, ¿e t¹ drug¹ mo¿na ³adowaæ z gniazdka. Oprócz tego samochody te maj¹ odmienny wygl¹d. Czym to jest podyktowane? Z ekonomicznego punktu widzenia to przecie¿ tylko wchodzenie w dodatkowe koszty.

Toyota ma w swojej gamie zarówno samochody z klasycznymi silnikami, jak i samochody z napêdem hybrydowym, a od niedawna równie¿ model Mirai, wyposa¿ony w innowacyjny napêd wodorowy. Stanowi on wizjê Toyoty na przysz³oœæ. Z kolei Prius plug-in (a w³aœciwie Prius PHV, bo tak¹ nazwê nosi ten model) plasuje siê gdzieœ pomiêdzy hybrydowym Priusem a Mirai. Dlatego te¿ jego design posiada cechy obydwu tych modeli.

Prius IV generacji posiada system wykrywania zmêczenia kierowcy. W jaki sposób on dzia³a?

To szereg czujników i sensorów, które monitoruj¹ zachowanie siê samochodu na drodze, zwracaj¹c uwagê na pasy ruchu i ruchy kierownicy. Je¿eli wykryj¹, ¿e samochód „myszkuje”, czyli jedzie od jednej krawêdzi pasa do drugiej, to uznaj¹, ¿e kierowca jest coraz bardziej zmêczony, a przez to coraz mniej skupiony na jeŸdzie. Po rozpoznaniu takiej sytuacji system ostrzega prowadz¹cego poprzez sygna³ dŸwiêkowy i informacjê na wyœwietlaczu, suger uj¹c zrobienie sobie odpoczynku. Decyzja nale¿y jednak do kierowcy. W ramach ciekawostki dodam, ¿e s¹ równie¿ systemy wykrywania zmêczenia kierowcy dzia³aj¹ce na innej zasadzie. Przyk³adowo, Lexus LS na kolumnie kierowniczej ma zamontowany czujnik podczerwieni, który obserwuje twarz kierowcy, a mówi¹c œciœlej bada pewne geometrie twarzy i na tej podstawie ocenia zmêczenie. k dk

TEST I Kia Sportage 1.6 T-GDI GT-Line 4x4

Znaczna poprawa

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

Mateusz Raczyński

owców KATALOG dla kier

Kia Sportage to jedna z możliwości spełnienia swoich marzeń o SUV-ie. Być może właśnie temu zawdzięcza też swoją popularność, ale to nie brzmi dobrze. Czy nowy Sportage może być marzeniem samym w sobie? Dowiemy się podczas testu.

09

Kia Sportage nie miała łatwego życia. Model, który utrzymuje się na rynku tak długo, może być kojarzony ze średnio udanymi poprzednikami. Weźmy na przykład Sportage pierwszej generacji. Nie sprzedawała się zbyt dobrze nawet w Korei Południowej.

W budowaniu zaufania do modelu nie pomagały też akcje serwisowe - samochody były wzywane do ASO dwukrotnie z powodu… odpadających podczas jazdy tylnych kół. Druga poprawiła jakość, ale to dopiero trzecia generacja stała się prawdziwym sukcesem Koreańczyków - Sportage zajmował aż 13% polskiego rynku w segmencie C-SUV. Sukces ten wiązał się ciekawszą stylistyką i ogólną praktycznością - raczej nie z tym, jak ten samochód się prowadził.

Czy po burzliwej przeszłości Sportage wreszcie stał się samochodem godnym marzeń klientów? Żabo-tygrys Porównania do Porsche Macan są jak najbardziej na miejscu.

Kia Sportage czwartej generacji nie tyle czerpie garściami z projektu Porsche, co jest do niego, zupełnie przypadkiem, bardzo podobna. Podobnie wyglądają reflektory umieszczone na wysokości maski, podobnie wygląda zwarta i masywna postura obu samochodów. Nie mamy jednak wątpliwości, że to Macan jest tym bardziej sportowym samochodem, a Sportage rodzinnym.

By nie rozwodzić się specjalnie nad liniami projektu Petera Schreyera, który wcześniej przecież kreślił dla Audi, muszę przyznać, że do nudy tu daleko.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

Nowa jakość wewnątrz Poprzednia generacja koreańskiego SUV-a mogła chwalić się wieloma rzeczami, na przykład śpiewającym zdaniem testów zderzeniowych IIHS, tylko nie wnętrzem. Jakość materiałów była raczej mierna. Sam projekt deski rozdzielczej był dość nudny, choć można było w nim znaleźć jakieś przebłyski umiejętności pana Schreyera.

10

Taki obraz Kii Sportage odchodzi do lamusa. Jej wnętrze jest teraz nowoczesne i bardzo dobrze wykończone.

Oczywiście dopóki patrzymy powierzchownie, na to, co znajduje się w zasięgu ręki i możliwie jak najwyżej - wtedy plastiki są miękkie i przyjemne w dotyku. Poniżej jakość jest o wiele niższa, ale takie rozwiązania stosuje mnóstwo producentów, nawet tych z segmentu premium.

Optymalizacja kosztów Nie można mieć jednak zastrzeżeń co do wyposażenia.

Fotele mogą być podgrzewane, także z tyłu lub wentylowane - wyłącznie z przodu. Podgrzewana może być też kierownica. Klimatyzacja jest oczywiście dwustrefowa. Generalnie miło się tu spędza czas i bardzo wygodnie podróżuje.

A jeśli gdzieś jechać, to z bagażem. Bagażnik zmieści 503 litry, jeśli zdecydujemy się na zestaw naprawczy i 491 litrów z kołem dojazdowym.

Jeździ dużo lepiej, ale…

No właśnie. Kia miała sporo do nadrobienia, jeśli chodziło o właściwości jezdne. Czy to się zmieniło?

Testowy model napędzał silnik 1.6 T-GDI o mocy 177 KM, co oznacza, że to wersja o bardziej sportowym zacięciu, GT-Line. Na 19-calowe felgi nawinięto opony Continental o szerokości 245 mm i profilu 45%. Już to sugeruje, że Sportage powinien prowadzić się dobrze.

Sportage pierwszej generacji.

W budowaniu zaufania do modelu nie pomagały akcje serwisowe - samochody były wzywane do ASO dwukrotnie z powodu… odpadających podczas jazdy tylnych kół.

I tak też się prowadzi - jeździ pewnie, sprawnie przyspiesza i nie przechyla się zbytecznie w zakrętach, co było cechą szczególną poprzedniczki. Przeskok jakościowy jazdy jest bardzo duży, ale nadal widać tu pole do poprawy. W każdym ostrzejszym, ale szybko pokonywanym zakręcie, czujemy na kierownicy lekkie wibracje. Te wibracje naturalnie zwiastują granicę przyczepności przednich kół i idącą za nią podsterowność. Mimo, że de facto z samochodem nic się nie dzieje i jedzie tam, gdzie mu wskażemy, sprawia wrażenie, jakby miał zaraz pojechać prosto - a to nie budzi zaufania kierowcy.

Na pochwałę zasługuje na pewno adaptacyjny układ kierowniczy. Działa bezpośrednio i dokładnie, od razu możemy wyczuć samochód i przekazuje nieco informacji na koło kierownicy. To właśnie dlatego jesteśmy w stanie zauważyć tak wczesne oznaki podsterowności.

Silnik, który generuje 265 Nm momentu obrotowego w zakresie od 1500 do 4500 obr/min sprzężono z 7stopniową, dwusprzęgłową automatyczną skrzynią biegów. DCT używane w Kiach i Hyundaiach to bardzo fajne przekładnie - nie szarpią i przez większość czasu nadążają za stylem jazdy kierowcy. Napęd 4x4 i automat dodają prawie 100 kg masy, więc osiągi są po prostu przyzwoite - 9,1 do 100 km/h, prędkość maksymalna 201 km/h.

Choć GT-Line raczej z dróg zjeżdżać nie powinna, szczególnie na tych kołach, to jednak spróbowaliśmy swoich sił. W końcu prześwit wynosi 17,2 cm, więc jest nieco wyższy, niż w zwykłej osobówce, a dodatkowo na desce rozdzielczej umieszczono przycisk blokady tylnego mostu.

Jazda w lekkim terenie wiąże się z dość mocnym bujaniem i trzęsieniem - zawieszenie jest ewidentnie drogowe, nastawione na bardziej sportowe doznania.

Podjazd pod mokre, błotniste wzniesienie okazał się już niemożliwy, mimo blokady. Koła się kręcą, ale nie są w stanie dźwignąć 1534 kg masy - prawdopodobnie na tylne koła trafia zbyt mało momentu, choć po raz kolejny spójrzmy na niskoprofilowe opony. Na terenowej „kostce” na pewno byłoby lepiej, ale przecież nikt nie będzie zakładał takich opon do miejskiego SUV-a.

Jakie jest zapotrzebowanie na paliwo? Producent mówi o 9,2 l/100 km w mieście, 6,5 l/100 km poza nim i 7,5 l/100 km średnio. Dodałbym do tych wartości przynajmniej 1,5 l/100 km więcej, ale tu oczywiście nie ma reguły - wszystko zależy od kierowcy.

Pokochaj za dizajn, dojrzyj do zakupu Nowa Kia Sportage to samochód, który w niczym nie przypomina poprzednika. Poprzednik osiągnął jednak wielki sukces, także w Polsce, więc jeśli nowa generacja nadrobiła tyle zaległości, na pewno będziemy o niej mówić jako o kolejnym hicie Kii. Sportage możemy szybko pokochać za bardzo wyrazisty dizajn, który i wpada w oko, i je cieszy. Niektórym może wydać się brzydki, ale to tylko potwierdza wyrazistość projektu. Do zakupu na pewno przybliży nas obcowanie z wnętrzem, bo ciężko znaleźć w nim większe mankamenty, ale przed podpisaniem umowy ze sprzedawcą, koniecznie powinniśmy wybrać się na jazdę próbną. Być może za kierownicą konkurencyjnego samochodu poczujemy się pewniej, a być może to, o czym pisałem wcześniej, nie będzie nam w żaden sposób przeszkadzało.

Czy może odstraszyć nas cena? Nie powinna. Podstawowy model z wolnossącym silnikiem 1.6 GDI o mocy 133 KM i wyposażeniem „S” kosztuje 75 990 zł. Samochód z tą samą jednostką napędową, ale wyposażeniem „M” będzie kosztował 82 990 zł, a z wyposażeniem „L” 93 990 zł. Najdroższy jest oczywiście GT-Line z silnikiem 2.0 CRDI o mocy 185 KM, 6-biegowym automatem i napędem 4x4. Kosztuje 137 490 zł.

No dobrze, ale jeśli chcielibyśmy kupić taką Kię Sportage za 75 tys. zł, co dostaniemy w standardzie?

Przede wszystkim komplet poduszek powietrznych, system ESC, mocowania ISOFIX i pasy bezpieczeństwa z funkcją wykrywania obecności pasażerów. Dostaniemy też elektrycznie sterowane szyby, manualną klimatyzację z nawiewem z tyłu, alarm, radio z sześcioma głośnikami i 16-calowe felgi ze stopów lekkich. Czy to wystarczy? k dk

tekst pochodzi z:

PREZENTY

Sprawdź: www.prezenty.kdk.pl

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

DLACZEGO NIE!

owców KATALOG dla kier

REKLAMY / OGŁOSZENIA

W STYCZNIU?

11

TEST I Peugeot 308 GTi

M¹droœci ludowe, przys³owia. Niezale¿nie, gdzie jesteœcie i co robicie znajdzie siê ktoœ, kto z powa¿n¹ min¹ skomentuje pewne zdarzenie oczywist¹ myœl¹. ¯e jak dzisiaj pada œnieg, to za piêæ tygodni bêdzie lód. Lub, ¿e kiedyœ bêdzie dobrze. Albo, ¿e rozmiar nie ma znaczenia.

Tekst: Wojciech Dorosz (99octanow.pl), Zdjêcia: Peugeot Jednak najdziwniejszym jest stwierdzenie, ¿e lepsze jest wrogiem dobrego. Oczywistym jest, ¿e lepiej mieæ wiêcej pieniêdzy. Albo wiêksze rodzinne klejnoty. Nikt jednak nie bierze pod uwagê, ¿e to przys³owie nie sprawdza siê w ka¿dej sytuacji.

Ka¿dy ¿onaty mê¿czyzna wie, ¿e jedna ¿ona w domu w zupe³noœci wystarczy. Dlatego religia katolicka zawsze bêdzie lepsza ni¿ muzu³mañska. My mamy bekon i alkohol, a oni wiele kobiet i z tego powodu nigdy nie zapanuj¹ nad œwiatem.

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

Ale weŸmy na przyk³ad gor¹ce hatchbacki. Tu o wiele lepsze jest „mniej znaczy wiêcej”. W ten sposób mo¿na zdefiniowaæ raptem kilka samochodów na rynku. Przepis jest prosty, bierzemy relatywnie tani samochód, wk³adamy mocny silnik i odprawiamy nieco magii w zawieszeniu. Jednak in¿ynierowie skupiaj¹c siê na naszych proœbach o wiêksz¹ liczbê koni mechanicznych poszli odrobinê za daleko. Obecne Clio ma dwieœcie dwadzieœcia koni mechanicznych, podczas gdy pierwsze w wersji Williams mia³o o siedemdziesi¹t mniej. Nowa Honda Civic Type-R? Trzysta dziesiêæ. Poprzednik mia³ o jedn¹ trzeci¹ mniej.

12

Ju¿ dobre dziesiêæ lat temu specjaliœci z Saab’a twierdzili, ¿e przednionapêdowy samochód jest w stanie przenieœæ nie wiêcej ni¿ dwieœcie piêædziesi¹t koni mechanicznych. Technika posz³a nieco do przodu, ale nie proporcjonalnie do przyrostu mocy.

Zdecydowanej wiêkszoœci i tak nie wykorzystujemy, wiêc liczby wygl¹daj¹ dobrze tylko na papierze. Jednak najgorszy jest fakt, ¿e Honda za najszybszego Civica ¿¹da niemal stu piêædziesiêciu tysiêcy. Ró¿nica w cenie miêdzy obecn¹ wersj¹ a poprzednikiem jest podobna, jak w

przypadku mocy, jedna trzecia dro¿ej.

I to spowodowa³o, ¿e zacz¹³em siê zastanawiaæ. Tak, technika i inne sprytne rzeczy s¹ sporo warte. Ale odnoszê wra¿enie, ¿e mniej mocy i komplikacji wysz³oby na dobre. Dla w³aœciciela i jego portfela. Popatrzmy na Golfa GTI. Kosztuje niemal czterdzieœci tysiêcy mniej i byæ mo¿e ma o dziewiêædziesi¹t koni mechanicznych mniej, ale w przyspieszeniu do setki jest wolniejszy tylko o osiem dziesi¹tych sekundy.

Jednak do walki z nim i do licytacji na moc w³¹cza siê w³aœnie pierwsza z gor¹cych zesz³orocznych premier, szybki Peugeot. Niespodziewanie okazuje siê, ¿e czeka³o na niego du¿o osób, co szczególnie dziwi, poniewa¿ ostatni ciekawy samochód tej marki by³ produkowany zaraz przed tym, kiedy jazda na dinozaurach sta³a siê modna.

Design równie¿ jest z tego okresu. Francuski koncern tak bardzo zapatrzy³ siê na Volkswagena, ¿e nada³ 308 wiêcej cech Golfa, ni¿ ma sam Golf. I najwyraŸniej postanowi³, ¿e wersja GTI bêdzie jeszcze bardziej nudna. Tak, ma dwukolorowe nadwozie, ale wygl¹da ono pretensjonalnie. I kosztuje niemal osiem tysiêcy z³otych. Reszta pseudosportowych atrybutów, uk³ad wydechowy, zderzaki oraz wiêksze felgi równie dobrze pasuj¹ do modelu z trzycylindrowym silnikiem, jak i do GTI. I spójrzcie na tarcze hamulcowe z ty³u. W porównaniu z dziewiêtnastocalowymi felgami przypominaj¹ M&M’sy.

Wnętrze również specjalnie się nie wyróżnia. Z praktycznego punktu widzenia nie jest źle, materiały wykończeniowe są niezłe, miejsca w środku jest sporo, a fotele są całkiem wygodne. Gorzej jest, gdy spojrzymy na nie z punktu widzenia kogoś zorientowanego na sportowe doznania. Siedziska i oparcia są zbyt obszerne jak na standardowego Europejczyka. Mała ilość akcentów GTI sprawia, że trudno rozpoznać najszybszą wersję. Mała kierownica zasłania niefortunnie umieszczone zegary, więc nie będziecie wiedzieli jak szybko jedziecie. Są tego również dobre strony, zakryje wkurzający obrotomierz kręcący się w drugą stronę i to co się zepsuło. I częste kręcenie sprawi, że nie będziecie potrzebowali depilacji w męskich rejonach.

Do napędzania najszybszego 308 Peugeot zaprzągł silnik z RCZ, BMW i Mini. 1.6 z turbosprężarką generuje 272 konie mechaniczne oraz 330 Nm. Przekłada się to na więcej niż rozsądne osiągi w postaci 6 sekund do pierwszej setki i prędkości maksymalnej wynoszącej 250 km/h. Przy tym potrafi zadowolić się jedynie dziewięcioma litrami paliwa na sto kilometrów. Niestety, ma kilka denerwujących cech. Jest cichy, pracuje delikatnie, zupełnie nie absorbując i nie okazując

Na dodatek nie jest tania. Peugeot żąda przelewu opiewającego na co najmniej 132 tysiące, co jest dużą sumą. Robi się jeszcze gorzej, gdy uświadomimy sobie, że nie oferuje za nią czegoś wystarczająco specjalnego ani dobrego. Wielu z was taką cenę będzie tłumaczyło inflacją, postępem technologicznym i winą Tuska. Ale problem leży gdzie indziej. Producenci licytują się na liczbę koni mechanicznych, urywają kolejne sekundy na Nurburgringu, a turbosprężarki są nowymi rogami obfitości bez dna. Pomyślcie o tym przez chwilę. Gdy zaczęliście pić kawę wystarczyła wam pojedyncza łyżeczka. Następnie dodawaliście półtorej. Później piliście dwie kawy z jednej łyżeczki, potem dwie z dwóch, by któregoś dnia stwierdzić, że trzy kawy w ciągu dnia to jest to, aby ostatecznie skończyć zalewając wrzątkiem całą puszkę. I tak jest z niemal wszystkimi przedstawicielami gatunku. Są droższe o jakieś 40-50 tysięcy, ponieważ dokładnie tyle pochłonął projekt pr zedniego zawieszenia zdolnego jako tako przenieść zbyt dużą moc na asfalt.

Spójrzcie tylko na rysunki techniczne.

Wiele inżynierskiej magii dzieje się w okolicach przedniej osi. Dokładnie jak ze zbyt mocną kawą, nie wyczuwamy smaku.

A jakby tego był mało jest kolejny problem. Natura wyposażyła wszystkie zwierzęta w napęd na tylne łapy. Lata prób i ewolucji uznały, że jest najwłaściwszy. To prowadzi do smutnej konkluzji.

Wydajecie na samochód więcej, niż wynosi budżet Azerbejdżanu i dostajecie coś, co nie do końca działa.

Mądre głowy w kitlach będą was przekonywać, że oto pokonali kolejną barierę, ale poprawiają coś, co nigdy nie sięgnie ideału. Przykro mi, ale 308 ani też żaden z innych gorących hatchbacków nie został stworzony do szybkiej jazdy. Tak, są szybkie, ale zostały tylko dostosowane.

Inżynierowie brali to pod uwagę w konstrukcji, ale prędkość nie była celem samym w sobie. To zupełnie jak z homoseksualizmem. Stwórca nie brał go pod uwagę, ale wielu przekonuje, że jest w porządku. I generalnie nie obchodzi cię co inni robią w sypialni, ale staromodne podejście wydaje się zwyczajnie lepsze.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

Jeśli zapytasz entuzjastę samochodów o ciekawego Peugeota bez wahania wskaże 205 GTI. Był mały, zwrotny i zadziorny. Zupełnie nie przypomina większego i młodszego brata. Posiada mechanizm różnicowy Torsen, ale z drugiej strony belkę skrętną. Zawieszenie jest zestrojone, by zachować niezły balans między wygodą a szybkim pokonywaniem zakrętów, ale prawda jest taka, że jest komfortowe jak herbata z cytryną w jesienny wieczór. Wrażeń nie poprawia nawet tryb sport,

Reszta podobnie nie jest spektakularnie dobra. Układ kierowniczy jest w porządku, ale to tylko tyle. Hamulce gwarantują krótką drogę hamowania, ale nie wydają się specjalnie ostre. Podobnie jak cały samochód. GTI nie jest sportowe. To bardziej wersja wyposażenia, która jest nieco szybsza niż pozostałe.

owców KATALOG dla kier

entuzjazmu. Nie jest jak lew, bliżej mu do kanapowego kota. Podobnie jak sześciobiegowej manualnej skrzyni biegów. Ma krótkie przełożenia i jest dość precyzyjna, ale nie ma się ochoty jej dotykać, jak Krystynę Pawłowicz. I to nawet gdyby była ostatnią kobietą na Ziemi.

którego włączenie powoduje jedynie zmianę koloru podświetlenia zegarów na czerwone oraz głośniejszy wydech, którego dźwięk sączy się z pokładowego systemu audio.

k dk

13

TEST I Opel Astra Sports Tourer 1.6 CDTI Biturbo

Astra Sports Tourer nie jest z pewnoœci¹ szablonowym kombi. Oryginalna sylwetka i mocne 160-konne biturbo zas³uguj¹ co najmniej na uwagê.

Tekst: Janusz Steinbarth, Zdjêcia: GM

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

To ju¿ pi¹te pokolenie jednego z najpopularniejszych kompaktów w Europie - Opla Astry. Testowana odmiana Astry o nazwie Sports Tourer to coœ wiêcej ni¿ kompaktowe kombi. Eleganckie, o sportowej linii, auto zaprojektowano z pewn¹ fantazj¹, jego stylizacja doœæ mocno odstaje od tej, do jakiej przyzwyczai³y nas europejskie kompakty. Aby wizualnie obni¿yæ dach i pog³êbiæ wra¿enie sportowej linii, zaprojektowano ozdobn¹ listwê ci¹gn¹c¹ siê nad boczn¹, przeszklon¹ powierzchni¹ samochodu. W efekcie s³upek C zosta³ przedzielony i sprawia wra¿enie, jakby dach by³ pewnego rodzaju nak³adk¹.

Dziêki temu zabiegowi ty³ nadwozia utrzymany jest w stylu sportowej elegancji, ale „normalna” wysokoœæ dachu zapewnia funkcjonalnoœæ kombi.

14

Pi¹ta generacja Astry kombi ma prawie identyczne wymiary zewnêtrzne co poprzedniczka ( jest tylko od niej o nieca³e 3 cm ni¿sza), ale odnosi siê wra¿enie, i¿ mamy do czynienia z wiêkszym samochodem.

Decyduj¹c siê na nadwozie typu kombi nabywca zwraca uwagê na baga¿nik, jego kszta³t i pojemnoœæ. W przypad-

ku tej Astry jest on w miarê du¿y (540 litrów) i foremny, tak¿e solidnie wykonany. Dostêp do niego u³atwia elektrycznie sterowana klapa. Na plus dodaæ trzeba te¿ automatycznie sk³adane oparcie tylnej kanapy (dostêp do przycisków od strony baga¿nika).

Testowane auto wyposa¿one by³o w nowoczesne reflektory matrycowe LED, automatycznie dostosowuj¹ce wi¹zkê œwiat³a do warunków na drodze. Czyni to jazdê noc¹ mniej stresuj¹c¹ dla kierowcy i nie wymaga ci¹g³ego prze³¹czania œwiate³. Auto ma tak¿e wyj¹tkowo estetyczne 18-calowe alufelgi z szerokimi oponami o rozmiarze 225/40, te¿ zas³uguj¹cymi na przydomek „sportowe”.

Nie tylko sylwetka nowej Astry sprawia wra¿enie wiêkszej, równie¿ jej wnêtrze jest pojemniejsze. Tutaj przyby³o kilka centymetrów. Przestrzeñ nad g³ow¹ kierowcy powiêkszy³a siê o 26 mmm, a osoby podró¿uj¹ce z ty³u maj¹ prawie o 3 cm wiêcej miejsca na nogi.

Skórzane fotele Astry z powodzeniem zaliczyć można do tych z górnej półki. Są nie tylko właściwie wyprofilowane, ale również elektrycznie podgrzewane i wentylowane.

Elektr ycznie podgrzewana jest także kierownica.

Jeszcze wczoraj takie rozwiązania dostępne było w pojazdach droższych, dziś mamy je w tańszych kompaktach. W jesienno-zimowym klimacie, który panuje u nas przez pół roku sprawdzają się na piątkę. W testowanym aucie było też kilka opcjonalnych systemów

po osiągnięciu zadanej prędkości w kabinie robi się cicho.

Według producenta, w mieście auto powinno zadowolić się 5,7 litrami oleju napędowego w przeliczeniu na 100 km. W teście wyszło jak zwykle więcej, bliżej 7, ale i tak jest to wynik do zaakceptowania.

Jak prowadzi się Astra Tourer? Odpowiedź jest jedna: świetnie.

Jej zawieszenie zaliczyć można do tych twardszych, do tego mamy niskoprofilowe opony. Jednak komfort jazdy jest dobry, a do kabiny nie dochodzą żadne poważniejsze odgłosy z podwozia. Tylko na wyboistej drodze twarde zawieszenie daje o sobie trochę znać nieprzyjemnym stukaniem. Astra jest wyjątkowo przewidywalna także podczas szybkiego pokonywania zakrętów, można powiedzieć, że właściwie zachowuje się na nich neutralnie.

Do kogo skierowana jest Astra Sports

k dk

Informacji dostarcza

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

Pod maską testowanego auta pracowała nowa jednostka napędowa Opla, silnik 1.6 CDTi o mocy 160 KM i maksymalnym momencie obrotowym 350 Nm, wspierany dwiema turbosprężarkami. Podwójnie doładowany silnik płynnie rozwija moc i sprawia, iż auto jest dynamiczne, w końcu przydomek „sports” do czegoś zobowiązuje. Osiągnięcie setki zajmuje Astrze 8,9 sekundy, ale trzeba dodać, iż w tym czasie do kabiny dochodzi trochę zbyt natarczywy pomruk diesla. Dopiero

Tourer 1.6 CDTI Biturbo? To komfortowe, dobrze wykonane kombi ze sportowym zacięciem. Samochód na tyle wygodny, że można wybrać się nim w daleką, rodzinną podróż po Europie oszczędzając jednocześnie na paliwie (na trasie zużycie oleju napędowego oscyluje w granicach 4 litrów). Ceny opisywanego modelu zaczynają się od 96.900 zł.

owców KATALOG dla kier

podnoszących bezpieczeństwo jazdy, m.in. układ rozpoznający znaki drogowe.

15

TEST I Nokian WR D4 175/65 R14

Test opon zimowych Nie czekając na pierwszy atak zimy, już w listopadzie postanowiłem zmienić rewelacyjnie spisujące się opony letnie Nokian Line na całkowicie nowe „zimówki” tej fińskiej marki – WR D4.

Artur Ławnik Poprzedni artykuł, zapowiadający test tych opon, zakończyłem zawołaniem ZIMO PRZYBYWAJ, KIEDY TYLKO CHCESZ!!! I wiecie co? Zima się mnie posłuchała i w ciągu dwóch tygodni przyszła. I to z impetem, przynajmniej w moim regionie. Śnieg, mróz dochodzący do -10 C i co najgorsze – marznący deszcz. No cóż, dzięki temu miałem przynajmniej okazję solidnie wypróbować zimowy hit marki Nokian.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

0

16

Od wymiany opon nie minęło zbyt wiele czasu, ale na liczniku auta przybyło już prawie 2500 km przebytych w różnych warunkach pogodowych – sucho, deszcz, śnieg, mróz. I jestem pod wielkim wrażeniem, jak świetnie te opony spisują się na każdej z tych nawierzchni. Już sam wygląd bieżnika sugeruje, że fińskie opony są stworzone do zapobiegania aquaplaningowi. Liczne nacięcia na lamelach powodują niesamowitą przyczepność na śniegu i lodzie, o czym miałem okazję przekonać się na własnej skórze, dojeżdżając co dzień do pracy po nieodśnieżanej wiejskiej drodze.

Aby uzyskać tak dobre parametry, które umożliwiają niemalże idealne prowadzenie auta w trudnych warunkach, producent zastosował kilka ciekawych rozwiązań: „Obszar centralny jest zdominowany przez mocne i masywne żebro centralne. Lamele tego mocnego żebra, co ciekawe, nie biegną przez całą jego szerokość, co zwiększa precyzję i kontrolę prowadzenia.

Natomiast wyjątkowe rozłożenie cząsteczek mieszanki kauczukowej Nokian Twin Trac Silica, zawierającej naturalny kauczuk, krzemionkę i olej rzepakowy, zapewnia doskonałe wyniki na śniegu i mokrej nawierzchni.” To wszystko i jeszcze kilka ciekawych rozwiązań połączonych w całość daje jedną z najlepszych opon zimowych na rynku!

Podsumowując miesięczną przygodę z nowymi letnimi oponami Nokian WR D4 mogę stwierdzić, że opony są bardzo dobrej jakości. Ich cena nie jest może konkurencyjna w porównaniu do konkurencji, ale są warte każdej wydanej złotówki. Krótko pisząc, polecam w stu procentach wyżej opisane opony. k dk

Założone opony to: Nokian WR D4 w rozmiarze 175/65 R14 82T, klasa paliwowa: C, klasa na mokrym: B, hałas: 68 dB

PREZENTACJA I Škoda Kodiaq

Škoda Kodiaq – europejska premiera Po wielu miesiącach oczekiwania na informacje prasowe odnośnie nowego modelu SUV marki Škoda, przyszła wyczekiwana chwila europejskiej premiery modelu Kodiaq. Jak przystało na rasowego SUV'a, okazję do zaprezentowania swoich właściwości jezdnych otrzymał w górzystych obszarach leżącej na Morzu Śródziemnym Majorki.

Artur Ławnik (Auto Testy - www.autotesty.com.pl) Nowa Škoda Kodiaq została zaprojektowana przez projektanta Jozefa Kabana na podstawie kolejnej nowości w koncernie VW – uniwersalnej płycie podłogowej MQB A2. Kodiaq mierzy prawie 4697 mm długości, 1676 mm wysokości i 1882 mm szerokości. Dzięki tym wymiarom jest oferowany w dwóch wersjach: 5- i 7-osobowej. Przy wersji 5-osobowej bagażnik ma pojemność aż 720 litrów, zaś przy siedmiu osobach na pokładzie oferuje 270 litrów.

Stylistyka zewnętrzna auta może się podobać, ponieważ oprócz wyrazistych kształtów nadwozia, rzekłbym „męskiego kulturysty”, Kodiaq posiada kilka smaczków stylistycznych, które przypadną także niejednej kobiecie, choćby styl zaprojektowania przednich i tylnych lamp zbudowanych w technologii LED.

Pod maską Kodiaka znajdą się trzy silniki benzynowe: 1,4 TSI w wersji 125 i 150 KM oraz 2,0 TSI o mocy 180 KM. Dostępny będzie też motor wysokoprężny 2,0 TDI oferujący 150 lub 190 KM. Niezależnie od silnika klient będzie miał do wyboru trzy skrzynie biegów. Począwszy od 6-biegowej przekładni manualnej po dwa automaty DSG o 6 lub 7 biegach. Dodatkowo można auto wyposażyć w najnowszą odmianę napędu na obie osie.

Bardzo ciekawym i całkowicie nowym systemem jest elektroniczna pomoc w parkowaniu autem z przyczepą, np. kempingową.

Jestem pewny, że Škoda Kodiaq nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie, solidnie namiesza w klasie SUV. Wróżę bardzo szybki i długotr wały sukces sprzedażowy. k dk

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

W Polsce auto będzie dostępne w trzech wersjach wyposażeniowych: Active, Ambition i Style. Już począwszy od wersji podstawowej, której cena rozpoczyna się od 89 900 PLN z silnikiem 1,4 TSI 125 KM, dostajemy bardzo bogate wyposażenie.

Najtańsza odmiana z silnikiem wysokoprężnym to wydatek rzędu 118 500 PLN.

owców KATALOG dla kier

Jakość wykończenia wnętrza nie prowokuje do negatywnych uwag. Stylistyka nie odbiega od tej znanej z Superba. We wnętrzu, na konsoli centralnej, umieszczono 6,5-calowy (8-calowy w wyższych wersjach wyposażeniowych) ekran, za pomocą którego obsługujemy multimedia, a przy pomocy układu Škoda Connect, możemy

połączyć się z dowolnym smartfonem czy tabletem.

Dodatkowym atutem jest możliwość podłączenia się do Internetu. We wnętrzu znajdziemy również inny detal znany z Superba – ukryte w przednich drzwiach dwie parasolki. Z tyłu zaś auto możemy doposażyć w uniwersalne uchwyty do smartfona lub tabletu.

17

Czêœci nowe i u¿ywane do samochodów dostawczych Partner 2000, ul. Danalówka 6, Kraków

tel. 602 33 87 18, 12 653 00 51

biuro@p2000.com.pl, www.p2000.com.pl

Części do wszYstkich aut

IMPORTER

CZĘŚCI SILNIKOWYCH

TURBINY CZĘŚCI DO TURBIN

OSOBOWE - DOSTAWCZE - CIĘŻAROWE - MASZYNY ROLNICZE - MASZYNY BUDOWLANE - WÓZKI WIDŁOWE

KRISCAR

www.fhumaripol.pl e-mail: sklep@fhumaripol.pl

SKLEP MOTORYZACYJNY FILTRY - OLEJE - PASKI - CZĘŚCI - AKCESORIA

Kraków, ul. Pachońskiego 2a tel. 12 636-21-01, tel. kom.:606-230-750

SQAD

SKLEP ..

CITROEN PEUGEOT RENAULT

Kraków, ul. Czyżówka 35A e-mail: biuro@sqad.com.pl MONTA¯

SERWIS

NAPRAWY

-

Regeneracja belek Wymiana rozrządu Wymiana sprzęgieł Remonty zawieszenia Naprawa układów hamulcowych Bieżące naprawy

DIAGNOSTYKA KOMPUTEROWA

Dziekanowice 78, 32-086 Węgrzce tel.: 602 300 424, 502 424 686

POMOC DROGOWA

www.janhol.pl

JAN HOL

TRANSPORT SAMOCHODÓW, MOTOCYKLI, ŁODZI TRANSPORT URZĄDZEŃ BUDOWLANYCH

(Rondo Mateczny- przedłużenie ulicy Zamoyskiego)

(12) 296 35 65, 296 35 66, 296 33 39

SERWIS SAMOCHODÓW osobowych

POLSKA - UNIA EUROPEJSKA

zapraszamy pon.-pt. 8 - 18 sobota 9 - 14

REGULACJE

AUTO GAZ

tel. 781 777 666, 783 777 666 AUTO

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

CER MOTOR KRAKÓW ul. Przewóz 34a, 30-716 Kraków tel.: 12 307 70 00, 12 307 90 00 e-mail: krakow@cermotor.com.pl

SERWIS

BG-Gas

HOMOLOGACJE KOMPUTEROWE ANALIZY SPALIN RATY ODCZYT I KASOWANIE B£ÊDÓW Kraków - Nowa Huta, ul. ¯aglowa 25a tel. 12 686 60 53 608 616 169 694 887 167 BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

18

e-mail: bggas@poczta.fm ZAPRASZAMY: PN.-PT.: 8:00-16:00

ZAKRES

USŁUG

Auto Komis - www.wamat.otomoto.pl ul. Stadionowa 1, Kraków tel. 12 269 29 73, tel. kom. 660 470 160

NAPRAWA FELG MAREK CZAJA SPECJALIZACJA ZAKŁADU: - naprawa felg stalowych i aluminiowych do pojazdów samochodowych - lakierowanie proszkowe 32-020 Wieliczka, ul. Podleśna 3, tel. (12) 278 18 21, 602-138-246 www.felgi-naprawa.krakow.pl

REKLAMY / OGŁOSZENIA

owców KATALOG dla kier

www.lpg.krakow.pl

PEŁNY

PE£NY ASORTYMENT CZÊŒCI ZAMIENNYCH

CITROEN PEUGEOT RENAULT CRACOW BUSINESS CORPORATION

sklep i serwis Kraków, ul. G³owackiego 56

CBC

tel. (12) 637 48 18, 623 08 15 e-mail: cbc@cbc.com.pl , www.cbc.com.pl

www.vulko.pl

czynne: pn.-pt.: 8-18, sob.: 8-14

Mechanika i elektryka samochodowa Serwis opon - Naprawa i obs³uga klimatyzacji Czêœci zamienne do wszystkich marek Specjalizacja: Hyundai, Kia Pomoc drogowa 24h tel. 509 948 210

Kraków, ul. Rybitwy 38a

tel./fax 12 653-00-99, tel. 601 42-05-00

Zakres us³ug wchodz¹cych w kupon rabatowy znajduje siê na stronie: www.vulko.pl

55,00 z³

kwota do zap³aty

Sklep z czêœciami i Serwis Aut Francuskich s.c.

Andrzej Zêbala & Tomasz Kulis

Sklep: tel. 12 423 50 88 w. 21 tel. 12 296 36 57 Kraków, ul. Podskale

Serwis: tel. 12 423 50 88 w. 22 tel.kom. 502 123 334

11a

(rejon Ronda Matecznego)

SERWIS SAMOCHODÓW AMERYKAÑSKICH

CB RADIO - CAR AUDIO ŒWIAT£A DO JAZDY DZIENNEJ ZABEZPIECZENIA, STEROWNIKI CZUJNIKI PARKOWANIA MONTA¯ - SERWIS

30-424 Kraków, ul. Koœciuszkowców 16 tel. (12) 268 13 97 - naprawy, regulacje, przegl¹dy - czêœci zamienne - naprawy automatycznych skrzyñ biegów zapraszamy: pn. - pt. 8-17

Castrol

AUTO SERVICE s.c.

B. Fija³kowski, P. Dudek KRAKÓW, OS. S£ONECZNE 8A TEL. 12 644-37-43 CZYNNE: pn.-pt.: 8.00 - 16.00, sob.: 8.00 - 13.00 www.fijalkow.pl

OLEJE SILNIKOWE Castrol

zakupione w naszej firmie KOMPUTEROWY POMIAR GEOMETRII KÓ£ oraz FILTRY OLEJOWE wymieniamy GRATIS KOMPUTEROWE WYWA¯ANIE KÓ£ ~ MYCIE PODWOZIA, NADWOZIA I SILNIKA BEZSTYKOWA WYMIANA OPON ~ PRANIE TAPICERKI POMPOWANIE KÓ£ AZOTEM k i n t a p³ ~ PODCIŒNIENIOWA WYMIANA OLEJÓW PNEUMATYCZNE SMAROWANIE T VA ~ ODGRZYBIANIE OZONEM UK£ADÓW KLIMATYZACJI WYMIANA P£YNU CH£ODZ¥CEGO ~ WYMIANA CZYNNIKA CH£ODZ¥CEGO KLIMATYZACJI NAPRAWA ZAWIESZEÑ

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

Authorised Dealer owców KATALOG dla kier

opony zakupione w naszej firmie wymieniamy i wywa¿amy GRATIS

www.twojecbradio.pl

Kraków ul. Jana Brzechwy 1 tel.: 501 809 408 503 626 219

Czêœci do wszYstkich aut

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

Ca³oroczna obs³uga samochodu

Castrol

REKLAMY / OG£OSZENIA

tel. 12 637 85 47 tel. kom. 509 948 210 ul. Che³moñskiego 264

Czêœci nowe i u¿ywane importowane z Francji do samochodów marki

Kraków Os. 2 Pu³ku Lotniczego 2b

tel. 12 648 18 19

Dominik Migas

AUTO SERWIS

19

TECHNIKA

Obni¿eniu zawartoœci substancji toksycznych w gazach wydechowych sprzyja odpowiedni sk³ad mieszanki paliwowo-powietrznej ulegaj¹cej spalaniu w cylindrach podczas pracy silnika. Parametrem, który to obrazuje jest bezwymiarowy wspó³czynnik AFR. Za utrzymanie jego w³aœciwej wartoœci odpowiadaj¹ specjalne czujniki, zwane sondami lambda.

Tekst: Mariusz Barañski, Zdjêcie: Bosch

BEZP£ATNY REGIONALNY MIESIÊCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

Czasami jest tak, ¿e bardzo niepozorne z wygl¹du urz¹dzenie spe³nia niezwykle istotn¹ funkcjê. Œwietnym tego potwierdzeniem s¹ sondy lambda - niewielkie, elektrochemiczne czujniki instalowane w uk³adach wydechowych samochodów, odpowiadaj¹ce za pomiar zawartoœci tlenu w spalinach.

Urz¹dzenie to zosta³o opracowane i wprowadzone do produkcji przez firmê Bosch. Sondê lambda zaczêto stosowaæ w 1976 roku, a pierwszym autem w ni¹ wyposa¿onym by³o Volvo serii 240. Przez d³ugie lata z takim rozwi¹zaniem mo¿na by³o siê spotkaæ tylko w przypadku samochodów napêdzanych silnikiem benzynowym. Pocz¹tkowo w ich uk³adach wydechowych montowano jedn¹ sondê lambda, któr¹ umieszczano przed katalizatorem. Jest to tzw. sonda regulacyjna, mierz¹ca zawar toœæ tlenu w spalinach opuszczaj¹cych cylindr y.

Informacja na ten temat zostaje przekazana sterownikowi silnika, który na tej podstawie ustala, czy stosunek iloœci powietrza do iloœci paliwa, czyli substancji wchodz¹cych w sk³ad mieszaniny ulegaj¹cej spalaniu w cylindrach, jest optymalny.

Parametrem obrazuj¹cym t¹ zale¿noœæ jest bezwymiarowy wspó³czynnik AFR (skrót od angielskiego wyra¿enia Air to Fuel Ratio). W idealnym przypadku jego wartoœæ wynosi 14,7. Mamy wtedy do czynienia z mieszanin¹ stechiometryczn¹, co oznacza, ¿e powietrze i paliwo s¹ wzglêdem siebie we wzorowej proporcji iloœciowej. Do utrzymania takiego stanu d¹¿y sterownik silnika, który dziêki sygna³om z sondy lambda ma mo¿liwoœæ modyfikowania sk³adu mieszanki, jeœli zachodzi taka potrzeba. Gdy wspó³czynnik AFR ma wartoœæ wiêksz¹ ni¿ 14,7, to mamy do czynienia z mieszank¹ ubog¹, co oznacza, ¿e jest w niej zbyt du¿o powietrza. Co prawda silnik oszczêdniej obchodzi siê wtedy z paliwem, jednak emituje przy tym wiêcej tlenków azotu. Po wykryciu takiej sytuacji sterownik zwiêksza objêtoœæ wtr yskiwanej benzyny. Je¿eli natomiast wspó³czynnik AFR ma wartoœæ mniejsz¹ ni¿ 14,7, to mamy do czynienia z mieszank¹ bogat¹, co oznacza, ¿e 20 jest w niej zbyt du¿o paliwa. Skutkuje to wzrostem emisji

tlenku wêgla oraz wêglowodorów. Aby temu przeciwdzia³aæ sterownik zmniejsza objêtoœæ wtryskiwanej benzyny. Z czasem w uk³adach wydechowych samochodów zaczêto montowaæ drug¹ sondê lambda, okreœlan¹ jako diagnostyczna. Znajduje siê ona za katalizatorem i ma kontakt ze spalinami oczyszczonymi z niebezpiecznych substancji. Sonda diagnostyczna kontroluje, czy katalizator dzia³a poprawnie. Je¿eli tak jest, to w spalinach, które go opuszczaj¹ nie powinno byæ tlenu. Dlaczego? Poniewa¿ gdy wszystko dzia³a jak nale¿y ca³a jego objêtoœæ jest zu¿ywana na neutralizowanie szkodliwych zwi¹zków. Im wiêksza zawartoœæ tlenu w spalinach za katalizatorem, tym gorsza jego kondycja. Najgorzej jest, gdy sondy regulacyjna i diagnostyczna wskazuj¹ takie same wartoœci.

Oznacza to, ¿e katalizator jest ca³kowicie zu¿yty i w ogóle nie spe³nia ju¿ swojej funkcji. Kilkanaœcie lat temu sondy lambda zaczêto stosowaæ równie¿ w samochodach z silnikami wysokoprê¿nymi, które ca³y czas pracuj¹ na mieszance ubogiej, a wiêc ca³kiem inaczej ni¿ benzyniaki. Dlatego w dieslach sondy lambda maj¹ nieco inne zadanie. Polega ono mianowicie na regulacji dzia³ania filtra cz¹stek sta³ych i uk³adu SCR. Ze wzglêdu na budowê sondy lambda dzieli siê na palcowe oraz planarne. Jeœli chodzi o sondê palcow¹, to jej najwa¿niejszym elementem jest komora elektrolityczna, wype³niona sta³ym elektrolitem. Najczêœciej stanowi go dwutlenek cyrkonu z domieszka tlenku itru.

Elektrolit przewodzi tylko jony tlenu, jednak warunkiem zachodzenia takiego procesu jest temperatura wynosz¹ca minimum 350 C. Od wewn¹trz na œcianach komor y elektrolitycznej znajduj¹ siê elektrody platynowe, maj¹ce zdolnoœæ przepuszczania gazu.

Natomiast od zewn¹trz komorê os³ania ceramiczna warstwa porowata, zabezpieczaj¹ca czujnik przed 0

TECHNIKA zanieczyszczeniami. Całość znajduje się dodatkowo w szczelinowatej, metalowej osłonie chroniącej przed uszkodzeniami mechanicznymi i szokiem termicznym.

Na początku sondy nie miały grzejnika. Za ogrzanie urządzenia do wymaganej temperatury odpowiadały gorące spaliny, jednak w pewnych sytuacjach takie rozwiązanie nie do końca się sprawdzało. Po pierwsze, osiągnięcie właściwej temperatury przez sondę po rozruchu silnika wymagało czasu. Po drugie, trudność sprawiało

Sondy lambda, jak każde inne podzespoły samochodu, z czasem ulegają zużyciu i awariom. Po części jest to spowodowane bardzo trudnymi warunkami, w których pracują. Mianowicie, jeden koniec urządzenia ma kontakt z gorącymi spalinami, natomiast drugi wystaje na zewnątrz i jest narażony na działanie różnego rodzaju czynników atmosferycznych. Sondzie lambda

również utrzymanie ciepłoty czujnika podczas pracy jednostki napędowej na biegu jałowym. W obu powyższych przypadkach urządzenie wysyłało błędne sygnały na temat zawartości tlenu w gazach wydechowych. Problem udało się rozwiązać poprzez zastosowanie zintegrowanego z sondą grzejnika, który zapewnia jej optymalną temperaturę w czasie pracy silnika przy małym obciążeniu (przy dużym obciążeniu spaliny są na tyle gorące, że z powodzeniem spełniają rolę grzejnika).

szkodzi również paliwo niskiej jakości, a także pozostałości sadzy i oleju w gazach wydechowych.

Aby czujnik dłużej funkcjonował poprawnie należy m.in. regularnie wykonywać przeglądy pojazdu, w razie potrzeby awar yjnego rozruchu silnika używać wyłącznie kabli rozruchowych (przy uruchamianiu „na pych” do układu wydechowego może dostać się niespalone paliwo), dbać o to, aby poziom oleju silnikowego nie przekraczał maksymalnej wartości zaznaczonej na miarce oraz tankować paliwo wysokiej jakości. Regularnie co 30000 km warto kontrolować działanie sondy, natomiast jej wymiany należy dokonywać w terminach zalecanych przez producenta pojazdu.

Jeśli natomiast chodzi o sondę planarną, to jest ona bardziej zaawansowana konstrukcyjnie od sondy palcowej. Jej korpus składa się ze stosu laminowanych warstw ceramicznych. Odpowiednie kanały i otwory wytwarza się metodami wyciskania oraz nawiercania.

Poza tym każda warstwa musi posiadać określoną strukturę o specyficznych właściwościach. Taka struktura jest nadawana w procesie zwanym sitodrukiem. Następnie poszczególne warstwy są układane jedna na drugiej i laminowane. Ostatni etap produkcji sondy planarnej polega na wypaleniu laminatu w temperaturze 1425 C. Gotowy czujnik przypomina kształtem wydłużoną płytkę. Przed uszkodzeniami

Bezapelacyjnym liderem w produkcji sond lambda jest Bosch. W jego fabrykach na całym świecie produkuje się obecnie około 5000 takich czujników na godzinę, czyli około 45 milionów rocznie. Dane firmy Bosch wyraźnie wskazują również na znaczny wzrost zapotrzebowania na sondy lambda przez ostatnie 40 lat. Potrzeba było 32 lat (od roku 1976 do 2008), aby wyprodukować 500 milionów sztuk oraz tylko ośmiu lat (od roku 2008 do 2016), aby podwoić wielkość produkcji do 1 miliarda czujników.

Wszyscy europejscy i większość światowych producentów pojazdów wykorzystuje sondy lambda Boscha do montażu fabrycznego. Bogatą wiedzę i długoletnie doświadczenie Bosch wykorzystuje również na rynku części zamiennych, dysponując na nim najszerszą ofertą sond lambda.

0

5% R A B A T U

Transbud Nowa Huta S.A. 30-969 Kraków, ul. Ujastek 11 tel.: 12 681 82 54, fax: 12 681 81 64 www.transbud.com.pl , e-mail: transbud@bosch-service.pl

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

pomp rzędowych sterowanych mechanicznie i elektrycznie pomp rozdzielaczowych VE, VE-EDC pomp wtryskowych VP 29/30, VP 44 pomp wysokiego ciśnienia cp1, cp2, cp3, cp4 wtryskiwaczy wszystkich typów wtryskiwaczy COMMON RAIL pompowtryskiwaczy i pomp pld Bosch QualityScan

owców KATALOG dla kier

Profesjonalny SERWIS aparatury wtryskowej do samochodów osobowych i ciężarowych

DIAGNOSTYKA

K A T A L O G I E M

k dk

NAPRAWA

Z REKLAMY / OGŁOSZENIA

mechanicznymi chroni go podwójna metalowa osłona.

21

INFORMATOR PRAWNY

Czego nie może samochód

z LPG? Posiadanie i użytkowanie samochodu z instalacją gazową to dla wielu kierowców spora oszczędność finansowa. Często można jednak zauważyć, że np. galerie handlowe zakazują takim pojazdom wjazdu na swoje parkingi podziemne. Czy działają w zgodzie z przepisami? Oto, co na ten temat mówi prawo.

Adwokat Beata Biernacka. Kazusy przygotowywane są przez prawników Availo, operatora programu prawnicy.Trynid.pl

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

k dk

Partner rubryki

prawnicy

REKLAMY / OGŁOSZENIA

Znaki i sygnały obowiązujące w ruchu drogowym, ich znaczenie i Wobec czego na gruncie i tego przepisu kierowca nie zakres obowiązywania reguluje m.in. rozporządzenie Ministrów może ponosić odpowiedzialności niezastosowania się Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia do znaku, brak bowiem podstawy prawnej do 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych, wystawienia mandatu.

(Dz.U.2002.170.1393). Warto jednak zauważyć, że w akcie tym nie występuje znak, który zakazywałby samochodom z instalacją Obowiązujące normy prawne nie uprawniają co do gazową wjeżdżania i parkowania na parkingu. Tym samym uznać zasady Straży Miejskiej, jak i Policji do egzekwowania należy, że skoro ustawodawca nie usankcjonował takiego zasad parkowania na terenach prywatnych oraz na zakazu, z punktu widzenia prawa o ruchu drogowym zignoro- terenach dróg wewnętrznych (z wyłączeniem strefy wanie pojawiającego się zakazu zamieszkania i strefy ruchu), jak przez kierowcę pojazdu nie Certyfikowany Rzeczoznawca Samochodowy r ównież poza sytuacjami niesie dla niego negatywnych zagrożenia bezpieczeństwa www.rzkrakow.pl, tel. 600 318 039, e-mail: biuro@rzkrakow.pl konsekwencji w postaci uczestników ruchu drogowego ---- konsultacje, opinie i eksper tyzy techniczne pojazdów, mandatu. oraz sytuacji, gdy wynika to z również zabytkowych ---- wycena war tości r ynkowej pojazdów (również dla UC i WK) istniejącego oznakowania. Nie profesjonalna pomoc przy zakupie pojazdu używanego Trzeba jednak wspomnieć o ---można jednak zapominać, że ---- wer yfikacja numeru VIN pojazdów tym, że w świetle obowiązujące- ---- weryfikacja jakości napraw pojazdów wykroczenie zagrożone karą kosztor ysowanie napraw pojazdów go rozporządzania Ministra Sp- ---grzywny stanowi samowolne i ---- opinia zmian w specyfikacji technicznej pojazdów (również dla WK i Stacji Diagnostycznych) raw Wewnętrznych i Administraniezgodne z przepisami prawa cji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w oznakowanie dróg wewnętrzsprawie ochrony pr zeciwnych. Za drogi wewnętrzne pożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i należy zaś rozumieć parkingi, place przeznaczone do terenów (Dz. U. Nr 80 poz. 563), nałożony został na ruchu pojazdów, drogi rowerowe oraz drogi niezaliczone zarządców nieruchomością obowiązek umieszczania przy do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane wjazdach do garaży zamkniętych z podłogą znajdującą się w pasie drogowym tych dróg. poniżej poziomu terenu czytelnej informacji o dopuszczeniu lub niedopuszczeniu parkowania w tych Warto również odpowiedzieć na pytanie, czy właściciele garażach samochodów zasilanych gazem płynnym (zarządcy) obiektu mogą samodzielnie kształtować propan-butan. Zapis ten obliguje zarządców do ograniczenia parkingowe i np. zakazać wjazdu pojazdom poinformowania kierowców w zaistniałych warunkach o z silnikiem wysokoprężnym. Otóż zasadniczo należy możliwości lub niedopuszczalności parkowania. przyjąć, że jeżeli wolą właściciela jest zakaz parkowania J e d n o c z e ś n i e p r z e p i s n i e r e g u l u j e k w e s t i i pojazdów z silnikami Diesla na jego prywatnej posesji odpowiedzialności niezastosowania się do informacji parkingowej, to jest to wyrażenie jego prawa do 22 zabraniającej wjazdu do garaży pojazdów z butlą LPG. dysponowania własnością i należałoby je uszanować.

Dane adresowe

Usługi

Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON

S, O, K, FF S, K, R, FF S, O, K, FF S, M, O, K, MR, R S, O, K S S, M, O, K, MR, FF, R S, O, K, MR, FF S, O, K, MR, FF S, M, O, K, MR, FF S, M, O, K, MR, FF S, M, O, K, R, FF S, FF S, K, R, FF S S, M, O, K, FF S, K, FF

Kraków, ul. Kocmyrzowska 43, tel. 12 645 00 00

Pb 95, UL-98, ON, UL-ON, LPG

S, O, K, G, FF, R

Kraków, ul. Kapelanka 14, tel. 726 158 504 Kraków, os. Kombatantów 20, tel. 12 647 22 77 Kraków, ul. Nowohucka 17 Kraków, ul. Opolska 5, tel. 797 601 143 Kraków, Al. Pokoju 91, tel. 12 686 12 74 Wieliczka, ul. Krakowska 37, tel. 519 075 660

Pb 95, DN-98, ON, DN-ON Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG Pb-95, Pb-98, ON, LPG Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG Pb 95, DN-98, ON, DN-ON, LPG

S, K, FF S, M, O, K, FF S, K, FF S, K, FF S, M, O, K, FF S, K, FF

Kraków, ul. G. Libertowska 2, tel. 12 270 33 46 Kraków, ul. Opolska 9, tel. 12 415 52 06

Pb 95, Pb 98, ON, LPG Pb 95, Pb 98, ON, LPG

S, K, FF S, M, O, K, FF

Kraków, ul. Głowackiego 56, tel. 12 425 60 02 Kraków, ul. Igołomska 29b, tel. 515 025 150 Kraków, ul. Kapelanka 30, tel. 881 288 803 Kraków, ul. Prądnicka 32, tel. 570 369 639 Myślenice, ul. Przemysłowa 4, tel. 533 929 793 Wieliczka, ul. Narutowicza 5, tel. 691 729 208

Pb 95, ON Pb 95, ON, LPG Pb 95, ON Pb 95, ON Pb 95, ON Pb 95, ON, LPG

G S, G, R S MR, O S S, G

Kraków, ul. Bratysławska 1, tel. 12 631 89 20 Kraków, ul. J. Conrada 36, tel. 12 290 14 21 Kraków, ul. J. Conrada 33, tel. 12 626 70 11 Kraków, ul. Marii Konopnickiej 78, tel. 12 656 10 39 Kraków, Al. Pokoju 65, tel. 12 686 40 30 Kraków, ul. Stojałowskiego 1, tel. 12 650 43 60 Kraków, ul. Wielicka 77, tel. 12 265 23 51 Kraków, ul. Witosa 20, tel. 12 265 30 00 Kraków, ul. Zakopiańska 48, tel. 12 259 05 61

FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG FS 95, FSD, VPN, VPND FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG FS 95, FSD, VPN, VPND, LPG FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND FS 95, FSD, VPN, VPNR, VPND, LPG

S, M, O, K, G, R, FF S, K, G, FF S, M, O, K, G, FF S, K, MR, FF S, M, O, K, G, FF S, M, O, K, G, FF S, M, O, K, G, FF S, M, O, K, FF S, M, O, K, G, FF

Kraków, ul. Armii Krajowej 10, tel. 12 626 21 05 Kraków, ul. Białoruska 11a Kraków, os. Dywizjonu 303 21a, tel. 12 641 63 01 Kraków, Al. Jana Pawła II 200, tel. 12 642 04 81 Kraków, ul. Lublańska 16a, tel. 12 417 29 36 Kraków, ul. Mogilska 81, tel. 12 413 89 71 Kraków, ul. Powstańców Wlkp.17,tel. 12 257 13 49 Kraków, ul. Siewna 28, tel. 12 420 01 65 Kraków, ul. Wielicka 183, tel. 12 659 02 01

ML95, ML95+, MLD, MLD+, SLPG ML95, ML+, MLD, SLPG ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG ML95, ML95+, MLD, MLD+, SLPG ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG ML95, ML+, MLD, SLPG ML95, ML+, MLD, MLD+, SLPG

S, M, O, K, W, FF S, kawa S, M, O, K, G, W, FF S, M, O, K, G, W, FF S, M, O, K, W, FF S, M, O, K, G, W, FF S, M, O, K, W, FF S, kawa S, M, O, K, G, W, FF

PALIWA: Pb 95: benzyna bezołowiowa Eurosuper 95; Pb 98: benzyna bezołowiowa 98; ON: olej napędowy; LPG: gaz; Paliwa dedykowane: DN-98: benzyna bezołowiowa DYNAMIC; DN-ON: olej napędowy DYNAMIC; FS 95: FuelSave 95; FSD: FuelSave Diesel; ML95: benzyna miles95; ML95+: benzyna miles95+; ML+: benzyna miles98; MLD: miles diesel; MLD+: miles diesel plus; SLPG: Supra gaz LPG; UL-98: benzyna bezołowiona Ultimate 98, UL-ON: olej napędowy Ultimate; VPN: benzyna V-Power Nitro+; VPNR: benzyna V-Power Nitro+ Racing; VPND: olej napędowy V-Power Nitro+ Diesel.

USŁUGI: S: sklep, M: myjnia, MR: myjnia ręczna, O: odkurzacz, K: pompowanie opon (kompresor), G: sprzedaż butli z gazem płynnym, N: najazd samochodowy, W: wypożyczalnia przyczep, FF: fast food, P: prysznic, R: restauracja

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

Bieruń, ul. Krakowska 107, tel. 32 216 40 41 Chyżne 297A, tel. 18 263 17 40 Czarny Dunajec, ul. Kolejowa 30D, tel. 18 265 70 14 Gorlice, ul. Biecka, tel. 12 353 03 15 Kraków, ul. Bulwarowa 1, tel. 12 680 43 00 Kraków, Al. Jana Pawła II 37b, tel. 12 648 62 96 Kraków, ul. Opolska 60, tel. 12 415 81 48 Kraków Pasternik 65, tel. 12 631 61 04 Kraków Pasternik 66, tel. 12 623 04 60 Kraków, ul. Powstańców Wlkp. 13, tel. 12 257 00 30 Kraków, ul. Wielicka 22, tel. 12 257 11 45 Kraków, ul. Zakopiańska 290, tel. 12 264 93 15 Książ Wielki Chrusty, tel. 41 383 86 86 Mogilany, ul. Krakowska 24, tel. 12 276 95 55 Niepołomice, ul. Akacjowa, tel. 12 281 13 33 Nowy Sącz, ul. Tarnowska 177, tel. 18 443 21 90 Słomniki, ul. Krakowska 62, tel. 12 388 23 55

owców KATALOG dla kier

LEGENDA

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej REKLAMY / OGŁOSZENIA

Asortyment paliw

23

Czytanie

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

auta

24

na zdjęciach od lewej góra: Silnik 3.0 V6 Twin-Turbo (Infiniti); Dwusprzęgłowa skrzynia biegów TCT (Alfa Romeo); Silnik 5.0 V8 (Ford Mustang Boss 302) środek: Zawieszenie tylne (Porsche Cayenne); Układ kierowniczy (Mercedes-Benz GL); Silnik 4.0 V8 TDI (Audi SQ7 TDI) dół: Zawieszenie HiPerStrut (Opel Cascada); Zawieszenie przednie (Mercedes-Benz klasy C) zdjęcia: Infiniti, Fiat Chrysler Automobiles, Ford, Dr.Ing.h.c.F.Porsche AG, Audi AG, GM, Daimler. zdjęcie bazowe: Unsplash Samuel Zeller

Czy potrafimy jeszcze prowadzić auto?

Praktycznie od początku istnienia motoryzacji samochody komunikowały się z kierowcą. Tak dzieje się również i w czasach obecnych. Zmieniła się tylko forma i treść. Czy jednak potrafimy jeszcze „czytać” komunikaty auta? Czy te informacje coś dla nas znaczą? I najważniejsze. Czy potrafimy jeszcze w ogóle prowadzić samochody?

Robert Lorenc Dla jednych to było praktycznie wczoraj, dla innych to tak zamierzchłe czasy, jak te, gdzie przesyłki pocztowe docierały za pośrednictwem koni. Są i tacy, którzy uznają to za ludową legendę. Ale czasy, kiedy w samochodzie występowały praktycznie tylko elementy mechaniczne, a elektronika w nim praktycznie nie gościła, naprawdę istniały. Praktycznie każdy z elementów w trakcie eksploatacji informował kierowcę o stopniu swojej wytrzymałości i zużyciu. Czasy, kiedy każdy kierujący samochodem wiedział lub domyślał się na jakie ekstremalne fanaberie może sobie pozwolić „za kółkiem”. Czasy, kiedy płynne wejście i równie płynne wyjście z zakrętu było przede wszystkim zasługą umiejętności kierowcy i „zgrania” z samochodem, a nie zamontowanych w nim systemów.

Aktualnie większość nowych samochodów to elektroniczne układy na kołach. Coraz więcej w nich jest elektroniki, a coraz mniej mechaniki. A jak wiemy, elektronika w zasadzie ma dwa tryby pracy: działa lub nie działa. Nie ma trybu pośredniego. Nie wierzycie?

Zróbcie najprostszy test i zastanówcie się, kiedy ostatni raz pojawiła się na komórce, komputerze lub telewizorze ikona „myślenia”. Nie wspominając już o zawieszeniu się systemu. Prawda, że nie było to wcale tak dawno temu? Oczywiście to nie ta sama elektronika, jednak w ten prosty sposób jesteśmy sobie w stanie uświadomić, jaki wpływ może mieć chwilowy brak szybkiej reakcji na bodziec. A przy prowadzeniu samochodu czasami ważne są nie tyle sekundy, co ich ułamki. Nie oznacza to, że samochody przestały komunikować się z kierowcą. Ciągle się komunikują, jednak w inny sposób, a i charakter komunikatów się zmienił. Dzisiaj w zasadzie nie komunikują o stopniu swojego zużycia. Dzisiaj, jeżeli jakiś dźwięk nie przypomina dźwięku przychodzącego smsa lub wiadomości z komunikatora, nie wiadomo co z nim zrobić. Dlatego co jakiś czas trafiają się osoby przyjeżdżające na serwis, bo „coś przy małych prędkościach klika w samochodzie. Takie, klik...klik...klik”. Nie wysiądzie z auta i nie sprawdzi, ponieważ pewnie nawet nie wie, na co miałby zwrócić uwagę i gdzie zobaczyć. Łatwiej jest przyjechać na serwis, bo „samochód się zepsuł”, nawet jeżeli przy odbiorze okaże się, iż był to kamyczek, który usadowił się w bieżniku opony.

zakupie nowego auta w salonie? Jakie ma multimedia.

Nie napęd, zawieszenie, tylko właśnie multimedia. Nie interesuje nas, czy auto ma zawieszenie wielowahaczowe, czy opar te na kolumnach MacPhersona lub belce skrętnej. Czy silnik jest wolnossący, czy doładowany. Okazuje się, że nawet forma napędu (przedni, tylny, czy też na wszystkie koła) nie wzbudza pytań kupujących. Przypuszczalnie, niektórzy nie pytają, bo takich pojęć nie znają i nie wiedzą, co one oznaczają, a niejednokrotnie wiążą się one z formą prowadzenia auta. Najważniejsze są multimedia, czyli ile i co możemy „wpiąć” w samochód. Czy nawigacja ma aktualne mapy? Czy będziemy mogli słuchać na sprzęcie audio w samochodzie piosenek nagranych na komórce? Tak, teraz to jest najważniejsze.

Skończmy jednak już ten przydługawy wstęp i skupmy się konkretach i twardych danych, czyli statystykach.

Nie jest żadną tajemnicą, że umiejętnie dobrane parametr y są w stanie dać nam taki wynik statystyczny, żeby zgadzał się z naszą – nawet najbardziej absurdalną – tezą. Jednak, zawsze jest to jakieś narzędzie. Mniej lub bardziej bliskie prawdy, ale zawsze miarodajne. Pobawmy się zatem i przyjrzyjmy danym statystycznym.

W 2010 roku było 17 239 800 samochodów osobowych (74,8% ogółu wszystkich zarejestrowanych). W 2015 roku 20 688 200 samochodów (75,5% ogółu). Średni wiek pojazdu w 2015 roku to prawie 14 lat. Na koniec 2015 roku samochody osobowe 4-letnie i młodsze stanowiły 10% parku pojazdów, od 5 do 10 lat – 21,7%, od 11 do 20 lat – 56%, zaś auta >>>>

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

Jakie obecnie najczęściej pojawiają się pytania przy

2. Czy ograniczenie ilości systemów (lub nawet ich likwidacja jako opcje dostępne przy zakupie) spowodowałaby zmniejszenie popytu na auta? Innymi słowy, czy ludzie tak już przyzwyczaili się do systemów wspomagających kierowanie, że nie wyobrażają już sobie kierowania samochodem nie wyposażonym w nie?

owców KATALOG dla kier

Dzisiejsze samochody coraz mocniej izolują nas od otoczenia. Aktualnie prędkość, z którą poruszamy się jest praktycznie niewyczuwalna. Wyczuwalna staje się dopiero w momencie, kiedy przyjdzie nam wykonać nieprzewidziany manewr lub zahamować. Ale i tutaj na „pokładzie” mamy wszelkiego rodzaju systemy wspomagające: hamowanie, przyczepność do podłoża czy też łagodzące (a nawet – zgodnie z marketingowym przekazem – niwelujące) skutki wypadku. Jeszcze chwila, a będzie można zmierzyć poziom IQ samochodu.

Oby nie okazało się, że jest wyższy od jego właściciela.

Poprosiliśmy osoby z branży motoryzacyjnej o opinie na dwa zagadnienia (znajdują się jako cytaty śródtekstowe): 1. Czy ciągłe podnoszenie ilości systemów wspomagających kierującego w samochodach (od tych najprostszych typu ABS, do tych najbardziej skomplikowanych) idzie „w parze” z umiejętnościami kierowców? Innymi słowy, czy kierujący autami mają coraz większe umiejętności, czy też coraz bardziej zdają się i zawierzają pracy powyższych systemów?

25

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

Systemy aktywnego bezpieczeństwa, które pojawiają się we współczesnych samochodach, mają różne zastosowanie i ciężko wrzucać je wszystkie do jednego worka. O ile np. informacja o ograniczeniach prędkości może uchodzić za ułatwienie, które nie jest niezbędne do prawidłowego i bezpiecznego prowadzenia samochodu, o tyle możliwość automatycznego wykonania manewru hamowania przez samochód w sytuacji krytycznej, informacja o obiekcie w tzw. martwym polu, wykrywanie ruchu pieszych i rowerzystów (zwłaszcza po zmierzchu), informacja o niekontrolowanej zmianie pasa ruchu i/lub korekta toru jazdy czy modelowanie promienia świetlnego, to w moim odczuciu elementy znacząco poprawiające poziom bezpieczeństwa na drogach publicznych. W świecie, w którym dostęp do informacji staje się z dnia na dzień łatwiejszy, można zaobserwować wzrost świadomości wielu aspektów związanych z prowadzeniem pojazdów mechanicznych. Jednocześnie nie da się ukryć, iż w tym strumieniu informacji wiele z nich to tylko przełożone na nowy język motoryzacyjne mity. Często zależy to od możliwości poznawczych danej jednostki, ale już sama komunikacja związana z zasadą działania jakiegoś rozwiązania w zakresie aktywnego bezpieczeństwa może skutkować szerszym spojrzeniem, uwrażliwieniem wyobraźni na sytuacje, które mogą się zdarzyć na drodze, a także uwidocznić, co dzieje się z samochodem podczas jazdy. Z perspektywy osoby, która wykonuje jazdy testowe z klientami, a także rozmawia o możliwościach, jakie daje współczesna technologia w zakresie poprawy bezpieczeństwa, mogę kierowców podzielić na kilka kategorii. Być może jest to związane z marką, którą się zajmuję, ale spora część naszych klientów ma świadomość, że nawet przy wysokiej samoocenie w zakresie umiejętności prowadzenia samochodu, zawsze może zdarzyć się sytuacja nagła i nieprzewidziana. Ci kierowcy zdają sobie sprawę z mnogości bodźców, które powinny być odbierane i na które powinno się reagować prowadząc pojazd. Z drugiej strony mają świadomość ograniczonych możliwości ludzkiej percepcji, traktują zatem aktywne systemy bezpieczeństwa trochę jak polisę ubezpieczeniową – dobrze, aby się nie przydały, ale jeśli choć raz uratują zdrowie lub życie, to oznacza, że warto było w nie zainwestować. Są to osoby, dla których poczucie odpowiedzialności jest ważniejsze od poziomu swojego motoryzacyjnego ego, rozumiejące, że prowadzenie samochodu w ruchu publicznym to nie rodzaj gry komputerowej, ale taki element codzienności, w którym stawką może być życie. Druga grupa, to osoby także świadome możliwości, jakie oferują aktywne systemy bezpieczeństwa, ale pozostające niejako w uzależnieniu od tego typu rozwiązań. Można powiedzieć, że ci kierowcy „wyłączają myślenie”, bo przecież system „pomyśli” i zareaguje za nich.

Nierzadko skupiają się na informacji wstępnie przetworzonej przez system w samochodzie, pomijając w ogóle bezpośredni ogląd sytuacji. Co gorsza, wielu z nich całkowicie brakuje refleksji na temat tego, co dzieje się z samochodem podczas jazdy, a ponieważ pewne rozwiązania potrafią do pewnego stopnia skor ygować ich błędne 26 poczynania, to osoby te wciąż naginają prawa

fizyki, nierzadko nie mając świadomości, jak często jakiś system czy mechaniczne rozwiązanie wyratowały ich z opresji. Osoby te zazwyczaj nie mają pojęcia o siłach, które oddziałują na samochód podczas jazdy i wychodzą z założenia, że skoro jakiś manewr udał się raz, to uda się i po raz drugi. W ten sposób płynnie możemy przejść do kolejnej grupy, która także nie jest wolna od tych przywar. Jest to grupa kierowców absolutnie przekonanych o swoich umiejętnościach, dla których rozwiązania, o których tutaj mowa, to „zbędne bajery”, „mydlenie oczu” czy po prostu zamach na ich kieszeń. Częsty argument słyszany z ich ust, to: „tyle lat jeżdżę i nie miałem żadnego wypadku, więc po co mi to ?”.

Pomijając kwestię zasadności ograniczenia ilości systemów, ciężko przewidzieć, jak mogłoby to zmienić rynek motoryzacyjny. Pomimo, iż wciąż można spotkać samozwańczych specjalistów w tej materii uważających, że używanie pasów bezpieczeństwa jest niepotrzebne, niebezpieczne, a nawet uwłaczające ich wolności, to z drugiej strony konsumenci motoryzacji mają świadomość, iż ABS to nie jest tylko trochę lepszy i zautomatyzowany rodzaj hamowania pulsacyjnego. Człowiek szybko przyzwyczaja się do dobrego i o ile nie zawsze zdaje sobie sprawę, że jakiś system uchronił go od znalezienia się w przydrożnym rowie, o tyle skutki braku tegoż systemu mogłyby dać o sobie znać już na kolejnym zakręcie. Przypuszczam, że zwłaszcza młode pokolenie kierowców mogłoby mieć spor y problem z odnalezieniem się w takiej nowej rzeczywistości za kółkiem i zapewne sytuacja taka wymagałaby przeorganizowania systemu szkolenia młodych adeptów jazdy.

Na koniec dygresja związana pośrednio z deklaracją marki Volvo, która dotyczy całkowitej redukcji śmiertelnych skutków zdarzeń drogowych w naszych samochodach od roku 2020.

Realizacja tego założenia w dużej mierze oparta będzie o rozwój właśnie systemów aktywnego bezpieczeństwa, zakłada ewolucję prewencji i niezależnej komunikacji pomiędzy wszystkimi uczestnikami ruchu. Pod kątem bezpieczeństwa biernego pojazdy osiągnęły już bowiem tak wysoki poziom, że trudno o rozwiązania, które przyniosłoby rewolucję w tym zakresie. Konkluzja jest więc taka, że niezależnie od tego, który typ kierowcy reprezentujemy, rola aktywnych systemów bezpieczeństwa będzie wzrastać, będą powszechniejsze, czy wręcz obowiązkowe.

Wspomnę tu choćby o zaawansowanych systemach informujących o zaistniałym wypadku, które od 2018 będą stanowiły obowiązkowe wyposażenie każdego nowego samochodu sprzedanego w ramach Unii Europejskiej.

Grzegorz Włosek z firmy Wadowscy - Autoryzowanego Dealera Volvo

Kolizja czy wypadek Zdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowane poprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem: - są straty materialne (uszkodzenie pojazdu, płotu, urządzenia drogowego, bagażu, itp.) lub też jeden z uczestników doznał obrażeń ciała powodujących naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające poniżej 7 dni nazywamy kolizją - jest śmierć jednego z uczestników lub obrażenia ciała powodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające dłużej niż 7 dni nazywamy wypadkiem.

zdjęcie: unsplash

Kolizje i wypadki w Małopolsce W 2015 roku w Małopolsce odnotowano 27 264 kolizje.

Ze względu na rodzaj zdarzenia najczęstszymi ich przyczynami było: zderzenie boczne (9328 przypadki), zderzenie tylne (7014), najechanie na stojący pojazd (3131), co stanowi ponad 71% ogółu wszystkich kolizji.

Najczęstszą przyczyną wypadków (ogółem 3838 przypadków) było niedostosowanie prędkości do panujących warunków – średnio co 3-4 wypadek (772).

Na kolejnym miejscu znajduje się nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu (średnio co 4 wypadek – 724 przypadki) oraz niezachowanie odległości między pojazdami (średnio co 8 wypadek – 392 przypadki). Tym samym 2015 rok był najbezpieczniejszym rokiem od momentu powstania województwa małopolskiego. Na 100 wypadków wskaźnik zabitych wyniósł 5,2 (8,9 średnia ogólnopolska) i był najniższy w Polsce, a najwięcej ofiar śmiertelnych było w przedziale wieku od 25 do 39 lat. Kierowcy spowodowali 81,1% wszystkich zdarzeń drogowych (wszystkie dane za raportem Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie „Ocena stanu bezpieczeństwa na drogach województwa małopolskiego w 2015 roku).

>>>> ponad 20-sto letnie 12% ogółu zarejestrowanych pojazdów osobowych.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

coraz lepiej? Proszę bardzo, „dolejmy” zatem trochę optymizmu.

W 2000 roku poruszało się po drogach 9 991 260 samochodów osobowych, których kierowcy spowodowali 57 331 wypadki (6 294 osoby poniosły śmierć). W roku 2015 na drogach było Za 2016 rok możemy posłużyć się cząstkowymi danymi ponad dwa razy więcej aut osobowych (20 688 200), których Komendy Głównej Policji. Od stycznia do października kierowcy spowodowali 32 967 wypadki (2 938 śmiertelne odnotowano 328,6 tysięcy kolizji, przy 296,6 tys. w przypadki). Na praktycznie niezmienionym poziomie pozostaje okresie I-X 2015 co stanowi wzrost o 10,8%. Wzrosła również ilość kolizji: 362 262 w 2015 roku, wobec 335 703 w roku 2000. Czyli, przez okres 16 również liczba wypadków z 27,6 lat, ponad dwukrotnie wzrosła tys. do 28 tys. oraz zabitych z Ludzie nie do końca wier zą liczba samochodów, pr zy 2,4 tys. do 2,5 tys. systemom bezpieczeństwa. Ciągle jednoczesnym prawie dwuAle posłużmy się danymi za jeszcze bardziej ufają własnym krotnym spadku ilości wypadpełny rok. W 2015 roku w Polsce umiejętnościom, a zamontowane systemy w ków i ponad dwukrotnym spadku odnotowano 362 265 kolizje samochodzie traktują jako dodatek. ofiar śmiertelnych. oraz 32 967 wypadki drogowe w Dodatek, który będzie w stanie im pomóc w Skoro zatem jest tak dobrze, to których zginęło 2 938 osób, a ekstremalnej sytuacji. dlaczego jest tak źle? Ponieważ, rannych było 39 778. Przyjrzyjanalizując dane, główną przyczymy się bliżej najważniejszym, ze Tomasz Niedojadło Anwa ną wypadków i kolizji jest względu na skutki, pozycjom. Ze nieuwaga i brawura kierujących. względu na rodzaj zdarzenia Czy, jeżeli kierowcy poruszaliby najczęstszymi pr zyczynami wypadków było: zderzenie boczne (9 768 przypadki), się młodszymi samochodami „obudowanymi” systemami najechanie na pieszego (8 436), zderzenie tylne (3 wspomagającymi ich pracę, byłby ich mniej? Czy, jeżeli już się 985), zderzenie czołowe (3 049). Największą ilość wydarzyły, ich skutki byłyby mniejsze? Tego, niestety, statystyki wypadków (21 162) zanotowano przy dobr ych nam nie „powiedzą”. Możemy tylko przypuszczać. warunkach atmosferycznych na prostym odcinku drogi 18 004 przypadki. Ze względu na wiek pojazdu, Czy zatem warto zmieniać samochody na nowsze? Oczywiście, kierujący samochodami osobowymi 4-letnimi i że warto. I nie chodzi tutaj tylko o walory ekologiczne (każda młodszymi spowodowali 88 wypadków (97 osób kolejna generacja samochodów mniej obciąża zabitych), od 5 do 10 lat – 188 (210), od 11 do 20 lat – środowisko naturalne od poprzednika), ale również o bezpieczeństwo. Każde urządzenie w trakcie eksploatacji 850 (975), zaś auta ponad 20-sto letnie – 152 (175). zużywa się. Czasami szybciej, czasami wolniej, ale jest to Wnioski? Bez dogłębnej analizy, jeden wysuwa się na proces nieodwracalny. O ile zużycie pojedynczych czoło. Bez względu na wiek samochodu, taki, jaki jest elementów nie jest groźne, o tyle ich „grupowa” erozja jego procentowy udział w ogólnej ilości wszystkich może być niebezpieczna (szczególnie, kiedy użytkownik samochodów, taki sam również jest udział w spowo- nie kontroluje stanu samochodu, bo „nic nie stuka”). dowanych wypadkach, jak i w przypadkach śmiertelnych Dlaczego zatem ludzie nie kupują nowszych samochodów? Czy rzeczywiście chcą i lubią jeździć wyeksploaktóre są jego skutkiem. towanymi samochodami? Czy barierą są tylko pieniądze?

Jak zaznaczyłem wcześniej, statystykę można „ułożyć” A może problem leży gdzie indziej – w psychice kierowcy. pod tezę, którą chcemy udowodnić. Przykład, że jest Bojaźni przed nieznanym. Czy to logiczna teza? >>>>

27

Jako instruktor techniki jazdy na przestrzeni ostatnich 10 lat zaobserwowałem, że z roku na rok zwiększa się liczba osób zainteresowanych podniesieniem swoich kwalifikacji w prowadzeniu samochodu. Świadomość polskich kierowców w tej kwestii wyraźnie się zwiększa. Dowodem na to jest systematyczny wzrost ilości organizowanych przez nas szkoleń z zakresu doskonalenia techniki jazdy. W szczególności chodzi tutaj o szkolenia dla osób, których narzędziem pracy jest samochód. Coraz więcej firm zgłasza do nas swoich pracowników, aby dzięki naszej pomocy stali się oni przede wszystkim świadomymi i jeszcze lepszymi kierowcami. Prowadzimy również szkolenia dla osób indywidualnych, ale wydaje mi się, że w ich przypadku częstymi barierami są cena oraz czas, który trzeba na to poświęcić.

Można zaryzykować stwierdzenie, że dzisiejsi kierowcy jeżdżą po wczorajszych drogach samochodami jutra.

Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat auta przeszły niesamowitą ewolucję. We współczesnych konstrukcjach nie odczuwa się prędkości, tak jak to miało miejsce kiedyś. Obecnie pasażerowie są nieporównywalnie bardziej „oddzieleni” od samochodu. A to może być niebezpieczne dla nieświadomych tego kierowców.

Ireneusz Dancewicz, Instruktor Techniki Jazdy ze Szkoły Jazdy Subaru.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

>>>> Pomyślmy. O ile nie wyobrażam sobie sytuacji, gdzie zastanawiamy się nad zakupem nowego auta, a sprzedawca mówi nam, że „... nie ma czasu wyjaśniać nam i pokazać działania wszystkich systemów zainstalowanych w samochodzie ...”, o tyle kupując używane auto, byłbym mocno zdziwiony, gdyby sprzedający poświęcił nam więcej czasu, niż niezbędne minimum, na opis i prezentację samochodu. Czy człowiek chcący zamienić swoje 11-letnie lub starsze auto (dla przypomnienia, mówimy tutaj w sumie o 68% populacji), przykładowo na takie do 4 lat będzie czuł się w nim od razu pewnie?

Zdecydowanie nie. W ciągu takiego czasu motoryzacja wprowadziła do standardowego wyposażenia rozwiązania, które wcześniej nie były dostępne nawet w wysokopłatnych opcjach. Jak zatem rozpocząć obcowanie z technicznymi nowinkami? O ile nie przypuszczam, żeby podejście sprzedawców używanych samochodów mogło się zmienić, o tyle nie widzę powodu, aby takie ich podejście spowodowało naszą rezygnację z zakupu nowszego modelu. Co zatem można zrobić? Proponuję udać się do ... salonu wybranej marki. Tak, salonu. Może nie jest to zbyt eleganckie, ale uważam że w powyższej sytuacji stosowne. A już idealnym rozwiązaniem byłoby, gdyby wybrany przez nas salon, sprzedawał również używane samochody. Nie tylko uzyskamy stosowną wiedzę, ale też nie „odbijemy się” od odpowiedzi „nie wiem”. Bo jak sprzedawca może nie znać działania systemów w marce, którą na co dzień się zajmuje? Tak przygotowani nie damy się zaskoczyć normalnemu zachowaniu samochodu, które dla nas będzie anormalne, jak na przykład gasnący silnik po zatrzymaniu. Wyjdzie to z korzyścią nie tylko dla naszych nerwów, ale również (a może przede wszystkim) dla innych użytkowników drogi.

28

A jak adepci sztuki kierowania samochodem są aktualnie przygotowani do roli przewodnika auta? Za poligon niech nam posłużą dane z Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Krakowie dotyczące zdawalności egzaminów na kategorię B (samochody osobowe) za pier-

wszym razem w okresie ostatnich pięciu lat. W 2011 roku 83,67% osób z 17 874 które przystąpiły do egzaminu teoretycznego zdało go. Zdawalność egzaminu praktycznego była na poziomie 29,65%. Analogicznie w 2015 roku zdawalność egzaminu teoretycznego była na poziomie 54,9% (przy 11 023 osobach, które do niego przystąpiły), a praktycznego – 38,02%.

Aktualnie (do 15.12.2016) wskaźniki nieco się poprawiły i wynoszą 66,36% (egzamin teoretyczny), 41,72% (praktyczny). Z powyższych danych wynika, że albo na przestrzeni ostatnich 5 lat tak skomplikowaliśmy

Systemy wspomagające, zwane również asystentami, mają za zadanie wspomagać nas w codziennej podróży. Warto się zastanowić, czy oczekujemy od samochodu dodatkowej kontroli, czy wsparcia w krytycznej sytuacji. Pierwotne systemy były aktywowane w warunkach niebezpiecznych. Aktualne - analizują wszystko, co się dzieje dookoła. Niestety, systemy asystujące nie podnoszą naszych umiejętności. Oczywiście, poczujemy się pewniej na drodze, jednak są jeszcze aspekty, które mogą zaburzyć pracę układu „dodatkowego wsparcia”.

Przeprowadzając jazdy testowe zauważyłem, że użytkowników można podzielić na kilka grup: - pewnych swoich umiejętności, którzy traktują systemy asystujące jako dodatek i nie przeszkadza im to w codziennej eksploatacji; - pewnych swoich umiejętności, którzy nie wierzą w zainstalowane oprogramowanie i profilaktycznie wszystko wyłączają; - wierzących we wszelakiej maści systemy bezpieczeństwa, bez których już nie da się żyć, ani prowadzić pojazdu.

Warto również zwrócić uwagę, że system asystujący ma za zadanie wspomagać kierowcę.

W razie kolizji ciężko będzie tłumaczyć: „Proszę wypisać dla samochodu, ponieważ nie zahamował automatycznie. A ja nie będę hamować, bo przecież poinformowano mnie, że hamuje sam, bez wciskania pedału hamulca.”

Ilość użytkowników jest tak duża, że często da się zaobserwować wiele skrajności. Zdrowy rozsądek to jednak podstawa. Poza tym trzeba wspomnieć o jeszcze jednej rzeczy. Mianowicie, każdy ma swoje indywidualne wymagania odnośnie systemów. Przykładowo, konfigurowaliśmy samochód z Klientem, który jeździł głownie w trasach. Nie wyobrażał on sobie odbycia trasy bez adaptacyjnego tempomatu oraz asystenta zmiany pasa ruchu. Najwygodniej przyzwyczajać się do systemów, które działają za nas. Zostajemy odciążeni podczas kierowania pojazdu. Z drugiej strony czas autonomicznych samochodów jeszcze nie nastał. Większość z nas lubi motoryzację i możliwe, że czerpie radość z jazdy. Dlatego też ważny jest wybór marki i modelu. Aby każdy kilometr był wielką radością w codziennym użytkowaniu, a nie koniecznością, którą „spychamy na elektronikę”.

Adam Jugowski doradca Klienta do zakupu samochodów nowych

przepisy, że mniej ludzi potrafi je przyswoić albo ta sfera egzaminu jest dla nich mniej istotna, zgodnie z zasadą „jakoś to będzie”. Lepiej wypadają za to wskaźniki zdawalności egzaminu praktycznego. Lepiej, ale nie dobrze.

Przecież ponad połowa przystępujących go nie zdaje.

Pytanie otwarte. Czy nie było wcześniej tak, że aby prowadzić samochód trzeba było posiadać do tego predyspozycje i umiejętności? Na pewno jedną z barier były pieniądze, ale nie jedyną. W miarę popularyzacji motoryzacji za „kółko” zaczęły siadać osoby dla których szczytem koordynacji było jednoczesne stanie, oddychanie i dotknięcie prawą ręką swojego nosa.

Nabywały uprawnienia do kierowania i ... kierowały. Czy nie dla takich kierowców producenci zaczęli wymyślać i wprowadzać do wyposażenia systemy wspomagające kierowanie i przeciwdziałające skutkom wypadków? Z czasem, czym więcej przypadkowych osób zaczynało kierować pojazdami, tym bardziej rozbudowane i skomplikowane stawały się systemy.

Patrząc na broszury marketingowe modeli można dojść do wniosku, że nie tylko osiągnęliśmy już doskonałość, ale wręcz została ona już przekroczona. Nie trzeba zbyt długo szukać, aby znaleźć takie sformułowania (wszystkie cytaty z jednego folderu reklamowego): „Skręcanie bez wysiłku”, „ Płynność na każdym zakręcie. Ciesz się precyzją przy każdym wejściu w zakręt i dynamiką przy wychodzeniu z niego.”, czy też „Przewiduje Twoje działania”. Czy zatem można się dziwić, że wsiadając za kierownicę wyłącza nam się moduł myślenia, a włącza nieśmiertelności?

Bezkrytycznie chłonąc przekaz z reklam nowych modeli samochodów, wyłania się obraz, że nie tylko pokazują nam drogę, informują, że jesteśmy zmęczeni i powinniśmy zatrzymać się na kawę. One również same parkują, zatrzymują się, a jak stwierdzą, że ich i nasze (pewnie bardziej ich) umiejętności nie pozwolą uniknąć kolizji przygotowują nas na nią. Jeszcze chwila, a będą ściągać z drzew zagubione kocięta. Czy zatem możemy się dziwić kierowcom, szczególnie tym młodym i niedoświadczonym, że żyją w przeświadczeniu, iż kierowanie samochodem jest tak samo łatwe i nie obarczone żadnym ryzykiem, jak wyjście ze śmieciami? Żyjemy w czasach, gdzie na każdym kroku coś dzieje się automatycznie. Automatycznie wyłącza się czajnik po zagotowaniu wody. Automatycznie wyłączy się pralka, jak skończy prać, czy też telewizor, jak zaniknie sygnał lub

PREZENTY

Sprawdź: www.prezenty.kdk.pl

Tomasz Bogacki Manager Omotenashi w salonie Lexus Kraków

nie będziemy „bawić się” pilotem przez określony czas. Nawet elektryczna szczoteczka do zębów pokazuje, które partie uzębienia mamy już czyste i powinniśmy przejść do kolejnych.

Jeżeli będziemy działać na „automatycznym pilocie” nic się nie stanie. Ani nam, ani sąsiadom. Niestety, tak się nie dzieje, jeżeli prowadzimy auto, pomimo że z przekazów medialnych tak to może wyglądać. Pomimo, że w samochodzie również mamy coraz więcej automatyki (żeby wspomnieć tylko o najprostszej, jak automatycznie włączane światła, czy wycieraczki reagujące na natężenie opadów), to bezpieczeństwo poruszania się nim zależy od nas. Tylko od nas. Wszystkie systemy są systemami wspomagającymi pracę kierowcy i próbującymi skorygować jego niedołężność w prowadzeniu, a nie wyręczające go. Nic nie zastąpi zdrowego rozsądku, myślenia i przewidywania za kierownicą. Trudne? Ale konieczne.

Tak, myślmy prowadząc samochód.

Nawet, jeżeli został nam podarowany, myśleliśmy przecież jak odpowiednio nakierować osobę, żeby wpadła na taki, a nie inny pomysł podarunku dla nas. Jeżeli sami zarobiliśmy na niego pieniądze, również siła naszego umysłu kierowała nami. Nie porzucajmy tej czynności przy prowadzeniu auta. Jeżeli jednak jesteście w tej części społeczeństwa, która bezmyślnie szła ulicą i potknęła się o auto, po czym stwierdziła, że jest na nich zarejestrowane, a kluczyki znajdują się obok ważnej polisy ubezpieczeniowej - prośba. Sprzedajcie znaleziony samochód, a nie kultywujcie dalej swojego zachowania na drodze.

Myślmy zatem. Być może, pozwoli to uratować zdrowie, a może nawet i życie, nie tylko swoje, ale również i kogoś innego. O ile - w obiegowej opinii - każdy dzisiaj musi posiadać wyższe wykształcenie, o tyle nie każdy musi być kierowcą. Naprawdę nie zmuszajcie się. Wyjdzie to na dobre i bezpieczeństwu na drogach i wszystkim jego użytkownikom. k dk

Jeżeli w tekście nie wskazano inaczej, wszystkie przytoczone dane pochodzą z raportów: PZPM „Branża motoryzacyjna 2016” oraz Komendy Głównej Policji Biura Ruchu Drogowego „Wypadki drogowe w Polsce w 2001 roku”, „Wypadki drogowe w Polsce w 2015 roku”.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

DLACZEGO NIE!

Myślę, że ludzie przyzwyczaili się już do systemów wspomagających i tym samym ograniczenie ich ilości mogłoby mieć wpływ na ich decyzje zakupowe. Uważam, że tego typu systemy są potrzebne. Patrząc się chociażby na główny powód wypadków którym jest błąd ludzki. Wprowadzając różne systemy, odciążamy kierowcę, tym samym zmniejszamy możliwość popełnienia przez niego tego błędu. Zastosowanie niektórych systemów już wymusza na producentach prawo, jednak posiadanie samochodu zaopatrzonego w wiele systemów nie zwalnia człowieka z myślenia, tym bardziej, że finalnie cały czas człowiek odpowiada za skutki zachowania na drodze, nie auto. Uważam, że systemy bezpieczeństwa, tak czynnego jak również biernego, powinny być dostępne w autach w standardzie.

owców KATALOG dla kier

REKLAMY / OGŁOSZENIA

W STYCZNIU?

Ciężko stwierdzić czy ilość systemów wspomagających pracę kierowcy ma wpływ na jego umiejętności. Jednak ich ilość działa na jego korzyść, bo wyręcza go w wielu sytuacjach, a nawet powoduje, że nie jest świadomy iż dana sytuacja drogowa mogłaby się skończyć tragicznie. Czy to, że jest ich więcej powoduje spadek umiejętności kierowców?

Jest to możliwe, bo człowiek szybko przyzwyczaja się do czegoś dobrego i jednocześnie prostego.

29

CZAS WOLNY

Armin van Buuren - A State Of Trance Year Mix 2016

okresu. Tworzone przez fanów, dla fanów muzyki tanecznej.

Album pt. "A State Of Trance Year Mix 2016", składa się ze 103 pozycji, wśród których między innymi produkcje od Dimitri Vegas & Like Mike, W&W, Cosmic Gate, Super8 & Tab, Aly & Fila, Garetha Emery, Lost Frequencies, Orjana Nilsena, 4 Strings, Ferr y'ego Corstena, RAM, Simona Pattersona, Johna O'Callaghana czy Marco V. To jedyna taka kompilacja na rynku, zawierająca szerokie spektrum nowych br zmień, w dwugodzinnym podsumowaniu. Słynny Holender znów zabierze Was w niezwykłą muzyczną wyprawę, razem z najważniejszymi utworami mijającego roku.

Przypomnijcie je sobie raz jeszcze, aby z mocnym uderzeniem rozpocząć ten nowy 2017.

James Frey, Nils Johanson-Shelton Endgame. Reguły Gry

Zeskanuj kod i kup płytę

Każdego roku, A r m i n Va n Buuren podsumowuje 12 miesięcy swojej kultowej audycji radiowej, specjalnym setem pod nazwą "A State Of Trance Year Mix".

Jest to zbiór ponad 100 utworów, które otrzymały największą ilość głosów od słuchaczy tego popularnego show. Po podziale na dwie części, powstaje unikalne dwupłytowe wydawnictwo, będące jednocześnie największym klubowym zestawieniem danego

Premiera: 20.01.2017

PREMIERA: 11.01.2017

Wydawnictwo: SQN, Tłumaczenie: Bartosz Czartoryski Finał jednego z najbardziej intrygujących projektów literackich, obejmującego przygodowe powieści połączone z niezapomnianą zabawą w wirtualnej rzeczywistości.

Multimedialne i wieloplatformowe doświadczenie stawiające przed czytelnikiem pasjonujące wyzwania.

Graj, aby zwyciężyć. Walcz, aby przetrwać.

Najsilniejsi i najsprytniejsi z Graczy dotarli do końcowej fazy Endgame. Klucz Ziemi oraz Klucz Niebios już odnaleziono, ukryty pozostał ostatni klucz do wygranej i ocalenia świata – Klucz Słońca. Zwycięzca może być tylko jeden!

Maccabee gra, by wygrać. Posiada Klucz Ziemi i Klucz Niebios. Teraz zrobi wszystko, by zdobyć Klucz Słońca. Ale w Endgame nic nie jest stałe. Maccabee musi grać ostrożnie i bacznie pilnować pleców. An Liu gra dla śmierci. Jego celem jest powstrzymanie Endgame i zagłada całego świata. Aisling porzuciła Grę i zdecydowała się walczyć po stronie życia.

KSIĄŻKA

Aisling, Sarah, Jago, Shari i Hilal nie dopuszczą do zakończenia Endgame. Klucz Słońca nie może zostać odnaleziony. Tych pięciu Graczy postanowiło ustanowić własne reguły Gry.

Wszystkich łączy jedno. Są gotowi umrzeć, by osiągnąć zamierzone cele. Doprowadzą sprawy do końca, ale na własnych zasadach.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

30

+48 12

19191, 419 00 00 www.radiotaxi919.pl

REKLAMY / OGŁOSZENIA

owców KATALOG dla kier

CZYTAJ KSIĄŻKĘ. SZUKAJ WSKAZÓWEK. ROZWIĄZUJ ŁAMIGŁÓWKI. ZWYCIĘZCA BĘDZIE TYLKO JEDEN. ENDGAME JEST PRAWDZIWY. ENDGAME DOBIEGA KOŃCA.

CZAS WOLNY

Jarosław Kret W Ziemi Świętej

Liczba stron: 320, Wydawnictwo: Rebis brygady Nahal koło Aradu. Z założenia w batalionie ma być pół na pół lwic i lwów, ale że dziewczyny rwą się do armii niebywale, to na razie jest ich w batalionie znacznie więcej niż chłopaków. Dowódcy uważają, że są one w wielu wypadkach lepsze w walce: strzelają celniej i są bardziej zdyscyplinowane. Nic dziwnego – chcą pokazać, że nie muszą być uznawane jedynie za kury domowe. To wspaniała motywacja. Swoją drogą szkoda, że takich batalionów nie formuje się na całym świecie. Bez wątpienia dawałyby męskoszowinistycznej części każdego społeczeństwa wiele do myślenia. A tymczasem w związku z wciąż rosnącym zainteresowaniem walką u kobiet postanowiono sformować kolejny batalion. Właśnie powstaje (2016 rok), będzie też stacjonować wzdłuż granicy z Jordanią w sektorze Arawy i najprawdopodobniej będzie się nazywać Tamar.

Pewnego razu wracałem z odwiedzin w nadmorskiej miejscowości Naharijja, niedaleko Akki, czyli Akry, która była ostatnim bastionem obronnym krzyżowców, nim opuścili Ziemię Świętą pod naporem zwycięskich wojsk Saladyna. Naharijja, jak i Akra, są idealnymi miejscami do przedjesiennych kąpieli w Morzu Śródziemnym (woda po gorącym lecie nawet wieczorami ciepła i plaże nie tak bardzo zatłoczone jak w stolicy). Był piątek. Na jednej ze stacji wsiadły tłumy dziewczyn w mundurach.

Dostały przepustkę na szabat i jechały z jednostki położonej koło Akry do domów rozrzuconych po całym Izraelu. Nie skłamię, jeżeli oszacuję, że połowę pociągu zajmowały żołnierki. Wyluzowane słuchają muzyki, śmieją się, rozmawiają przez telefon, czytają, malują paznokcie (i manicure, i pedicure), jedna coś tam pisze w notesie, inna zamyślona wpatruje się w okno. I czarnookie czarnowłose, i niebieskookie blondynki, i piegowate rude. A wzdłuż wagonu, między rzędami foteli, przepływa wręcz jak zwiewna rusałka, wysoka, dumna, ciemnolica, piękniejsza trzy razy od Naomi Campbell etiopska Żydówka – oczywiście w mundurze. Aż dech zapiera. Niby zachowują się te dziewczyny normalnie i właściwie ja też powinienem się normalnie zachowywać, ale jak tu zachować spokój i opanowanie, kiedy wokół siedzi kilkadziesiąt najpiękniejszych dziewczyn świata? I to na dodatek w mundurach! Od tego dnia, kiedy planowałem wypady na północ, tak by wracać potem koleją przez Akrę, zawsze wybierałem na dzień powrotu piątek po południu.

Książka dostępna również jako e-book

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

Otóż według danych IDF 65 procent dziewcząt objętych obowiązkiem służby wojskowej jest w armii. Aż 25 procent jest zwolnionych z powodów religijnych (kobiety i mężczyźni z rodzin ortodoksyjnych nie muszą odbywać służby).

Kobiety zwolnione z wojska ze względów religijnych muszą jednak odpracować służbę w placówkach socjalnych. A gdzie się podziało 10 procent? To mężatki z dziećmi, lub też dziewczyny, które nie zmieściły się w kategorii „zdolna do służby wojskowej”.

Skoro już wiemy, że do wojska wstępują tylko obywatelki i obywatele Izraela, to wystarczy popatrzeć zarówno na dziewczyny, jak i chłopaków (czyli tych spod tarczy Aresa, to jest kółka z wystającą z niego od góry ukośną strzałką) w mundurach w Izraelu, a od razu zauważymy, jak bardzo zróżnicowane etnicznie jest społeczeństwo tego państwa. Wystarczy przyjrzeć się wysokim blondynom o wyraźnie skandynawskich rysach, irlandzkim rudzielcom czy kanciastoszczękim typom germańskim w izraelskich mundurach, jak też umundurowanym przepięknym, dumnym ciemnoskórym Etiopkom czy zimnym blond Szwedkom albo płowowłosym Polkom i oczywiście czarnookim, ciemnowłosym pięknościom o śródziemnomorskich rysach twarzy.

Wszystkich łączy jedno. Nie, nie mundur. O tym już wspomniałem. Mundur jest tu wyróżnikiem. Podstawą jest ich narodowość. To przede wszystkim rodowici Żydzi. I w ten prosty sposób możemy sobie uświadomić, jak dalece rzeczywistość odbiega od stereotypu „żydowskich rysów twarzy”, który u większości naszych rodaków jeszcze pokutuje.

Dla ścisłości dodam, że Israel Defense Forces przyjmują w swoje szeregi także Arabów z izraelskim obywatelstwem (przede wszystkim są to Beduini słynący z bitności i sprytu), jak i Druzów.

I jeszcze jedna, najnowsza wiadomość, która huknęła pod koniec 2015 roku. Otóż w związku z tym, że w ostatnich latach – w wyniku najróżniejszych przyczyn, ale chyba najważniejsza to nasilenie międzynarodowego terroryzmu – zauważono niebywały wzrost chęci do walki bezpośredniej u młodych dziewczyn służących w armii, postanowiono stworzyć kolejne bataliony koedukacyjne. Już nie tylko pogranicze z Egiptem jest chronione przez dziewczyny z batalionu Karakal. Od 2015 roku na pograniczu z Jordanią, w Dolinie Jordanu, stoją gotowe do walki dziewczyny z batalionu Lions of Jordan, czyli Lwy (a właściwie Lwice) Jordanu. Z początku jego roboczą nazwą była Bardelas, czyli Gepard, później ją jednak zmieniono. Z dziennikarskiego obowiązku muszę dodać, że batalion ów jest częścią 417. Brygady Doliny Jordanu, a wszystkie nowo przyjęte dziewczyny ćwiczą w bazie

owców KATALOG dla kier

FRAGMENT KSIĄŻKI

Zeskanuj kod i kup książkę

Książka ta jest owocem wielu wizyt w Izraelu i Palestynie, lat poznawania tego niezwykłego zakątka planety. Autor odwiedzał Ziemię Świętą zarówno w czasie pokoju, kiedy rojno w niej było od turystów i pielgrzymów, jak i podczas wojny, kiedy snuł się po pustych uliczkach Jerozolimy i samotnie siedział w Kaplicy Anioła w... pustej Bazylice Grobu Świętego.

Popularny dziennikarz w tonie lekkiej, ale pasjonującej gawędy ukazuje nie tylko duchowe oblicze tej ziemi, skupiającej trzy monoteistyczne religie, ale też migawki z jej życia z religią niemającego nic wspólnego – kibuce, kobiety w armii, pracę w nowoczesnej telewizji – obalając przy tym wiele stereotypów dotyczących współczesnych Izraelczyków.

k dk

31

CZAS WOLNY PREMIERA: 11.01.2017 Liao Yiwu Za jeden wiersz. Cztery lata w chińskim więzieniu

Wydawnictwo: Czarne, Tłumaczenie: Agnieszka Pokojska, Tomasz Bieroń W lipcu 1989 roku, kiedy o czerwcowych wydarzeniach na placu Tiananmen dowiedział się już świat, Liao Yiwu, młody poeta wiodący dotąd beztroskie życie wagabundy, postanowił przemówić. Za publiczne wygłoszenie swego poematu Masakra został wtrącony do więzienia.

Liao Yiwu spędził w zamknięciu cztery lata. Za jeden wiersz to wstrząsająca relacja z tego okresu: opis mało znanych realiów chińskiego więzienia, przemocy stosowanej przez strażników i współwięźniów, tortur, a także wszechogarniającej monotonii codziennego życia. Jednak nawet za więziennym murem pisarz potrafił znaleźć człowieczeństwo.

KSIĄŻKA

Ruth Ware W ciemnym, mrocznym lesie

PREMIERA: 17.01.2017

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka, Tłumaczenie: Ewa Kleszcz Bestseller „New York Timesa”.

Nora jest autorką kryminałów, która niechętnie opuszcza swoje londyńskie mieszkanko.

Gdy nieoczekiwanie otrzymuje zaproszenie na wieczór panieński przyjaciółki, z którą nie miała kontaktu od dziesięciu lat, z oporami godzi się na spędzenie weekendu na wsi. Tam jednak wpada w szpony przeszłości, przed którą próbowała uciec przez ostatnią dekadę.

Uwięziona na odludziu, w złowieszczym szklanym domu, osaczonym przez upiorną widownię mrocznego lasu, trafia w sam środek śmiertelnie niebezpiecznej intrygi. Wstrząsające wydarzenia sprawią, że będzie musiała stawić czoło nie tylko mordercy, ale i własnej przeszłości.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

KSIĄŻKA

32

„W ciemnym, mrocznym lesie” to elektryzujący, trzymający w napięciu thriller psychologiczny, przez krytyków wymieniany jednym tchem z takimi bestsellerami, jak „Zaginiona dziewczyna” Gillian Flynn czy „Dziewczyna z pociągu”.

Pauli Hawkins.

Kto przynosi naładowany pistolet na wieczór panieński? Wyjątkowa książka, w stylu powieści Gillian Flynn! „O Magazine”

ul. Niepołomska 54 (drugi warsztat) 31-572 Kraków

mechanika, elektronika klimatyzacja sprzedaż oryginalnych części do Renault remonty silników - benzyna, diesel remonty mechaniczne aut zabytkowych Specjalizacja auta FRANCUSKIE

Auto Serwis Tomasz Gadzina wszystkie marki - specjalność samochody francuskie Regeneracja

tylnych

belek Kraków, Al. 29-go Listopada 166, tel. 608 77-64-05

SERWIS WYMIANY PROSTOWANIE FELG Pompowanie kół azotem

OPON

Kraków, ul. Głowackiego 14

Redakcja : 31-159 Kraków, Al. J. Słowackiego 17A tel./fax (12) 632 09 32 e-mail: kdk@kdk.pl Redaktor naczelny: Robert Lorenc

zeskanuj kod i sprawdź e-wersje

Reklama:

tel. (12) 632 09 32 tel. 609 370 869 e-mail: reklama@kdk.pl Zamawianie internetowego wydania gazety:

e-mail: newsletter@katalogdlakierowcow.pl

( hala Budostal 8)

tel. 607 939 500 e-mail: info@autoserwis.co www.autoserwis.co

200,00 zł

Zdjęcie bazowe na stronie 1: unsplash, Toyota.

Na stronie 36 znajduje się reklama.

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

przed zakupem

Wyprodukowano w Polsce Wydawca: Firma Usług Reklamowych "KATALOG" 31-159 Kraków, Aleja Juliusza Słowackiego 17A Wszelkie prawa zastrzeżone.

"KATALOG dla kierowców" działa w oparciu o przepisy ustawy o prawie autorskim i "prawach pokrewnych" (Dz.U. z dn. 23 lutego 1994 r. nr 24, poz. 83) oraz przyjęte zwyczaje edytorskie. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo skracania nadesłanych tekstów i nanoszenia własnych tytułów. Pisownia artykułów zgodna z oryginalną. Za treść reklam i ogłoszeń Wydawca nie ponosi odpowiedzialności. Fotografie, znaki graficzne firm oraz dane umieszczane są na odpowiedzialność prezentowanego Reklamodawcy. Wydawca ma prawo odmówić umieszczenia reklamy niezgodnej z przepisami lub interesem Wydawcy. wyd. A : KRAKÓW, numer zamknięto: 27.12.2016

owców KATALOG dla kier

Przegląd kwota do zapłaty

CENTRO GUM tel. (12) 638 70 12, tel./fax (12) 636 54 24

ŁG SERWIS ul. Myśliwska, 30-716 Kraków

REKLAMY / OGŁOSZENIA

®

Części do wszYstkich aut

tel. 501 172 488

KOMPLEKSOWE NAPRAWY WSZYSTKICH MAREK

www.katalogdlakierowcow.pl

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

AUTO SERVICE EURO-MOTO-CAR S.C.

33

REKLAMY / OGŁOSZENIA

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

owców KATALOG dla kier

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

Części do wszYstkich aut

34

TAPICERSTWO SAMOCHODOWE

- renowacja mebli ( współczesne i antyki ) - wystroje wnętrz i lokali wg. indywidualnego projektu

- tapicerka skórzana i welurowa - pokrowce na siedzenia - naprawa foteli

L - DETA T R U H

SPRZĘGŁA

AMORTYZATORY

PASKI KLINOWE I ROZRZĄDU

UKŁADY ROZRZĄDU

CONTITECH

HURTOWNIA CZĘŚCI SAMOCHODOWYCH Wieliczka, ul. Narutowicza 24 tel. 12 686 30 60, 12 686 30 61 tel. 12 686 10 66, 12 686 10 55 www.autoeuro.com.pl

RABAT DLA TAXI DOSTAWA GRATIS

MECHANIKA ELEKTROMECHANIKA SAMOCHODOWA Kraków, ul. Cechowa 129 tel.: 509-944-946, 513-143-891

KNECHT

FILTRY

SONDY, ŚWIECE

HAMULCE

ELEMENTY ZAWIESZENIA

USZCZELKI

HAMULCE

ROLKI NAPĘDOWE

CHEMIA WARSZTATOWA

www.aservice.pl

mechanika pojazdowa

zapraszamy: pn. - pt.: 8.30 - 18.00, sob,: 8.30 - 14.00

SPECJALIZACJA:

Kraków, ul. Centralna 75

tel. (12) 644 72 01

biuro@aservice.pl

BEZPŁATNY REGIONALNY MIESIĘCZNIK MOTORYZACYJNY

nowe opony przekładki opon klimatyzacja elektromechanika mechanika części zamienne elektroniczna diagnostyka

owców KATALOG dla kier

REKLAMY / OGŁOSZENIA

Kraków, ul. Pachońskiego 11, tel. (12) 415 50 56 e-mail: biuro@ct-vantage.pl , www.ct-vantage.pl Nazwy firm i ich znaki towarowe zostały użyte w celach informacyjnych i są zastrzeżone przez ich właścicieli

www.katalogdlakierowcow.pl motoryzacja inaczej

KRAKÓW Al. 29-go Listopada 154 tel. (12) 415-15-57

Następny numer ukaże się 4 lutego 2017

Lakiery w aerozolach

35

Weź go - jak zawsze - ze swojej ulubionej stacji benzynowej lub zamów do domu lub firmy na www.prenumerata.kdk.pl

LAKIERY SAMOCHODOWE NARZĘDZIA LAKIERNICZE

TAPICERSTWO MEBLOWE