LYS 2 ÜNÝVERSÝTE HAZIRLIK
ÖZ-DE-BÝR YAYINLARI
A
BÝYOLOJÝ DENEME SINAVI 1.
Soruda verilen þekiller incelendiðinde, enzim ile substrat arasýnda yüzeysel uygunluk olduðu, kompetitif inhibitörün, enzimin aktif bölgesine baðlanarak enzim-substrat kompleksinin oluþumunu engellediði, kompetitif olmayan inhibitörün, enzimin aktif bölgesinin yüzey þeklinin deðiþmesine neden olduðu sonuçlarýna ulaþýlýr.
5.
Yaprak kesitindeki 1 numaralý hücre epidermis, 2 numaralý hücre palizat parankimasý, 3 numaralý hücre sünger parankimasý, 4 numaralý hücre stoma hücresidir. Buna göre, numaralandýrýlmýþ hücrelerin tümü canlýdýr ve bu hücrelerde protein sentezi ve aktif taþýma olaylarý gerçekleþir. 2, 3 ve 4 numaralý hücrelerin mitokondri ve kloroplast organellerinde kemiozmotik yolla ATP üretimi gerçekleþir. 1 numaralý hücrede kloroplast bulunmaz, ATP üretimi sitoplazma ve mitokondride gerçekleþir.
Yanýt: E
Yanýt: D
2.
Kalýtým materyalini çekirdek içinde bulundurma ökaryot hücre yapýsýna sahip canlýlarda görülürken, prokaryot canlýlarda görülmez. Yanýt: D
6. 3.
A türünden yeni türlerin oluþmasýnda, A1 ve A2 varyasyonlarý arasýnda gen aktarýmýnýn coðrafik izolasyonla engellenmesi, A1 ve A2 varyasyonlarýndaki bireylerin doðal seçilime uðramasý etkilidir. Fakat A1 ve A2 varyasyonlarýndaki birey sayýlarýnýn ayný olmasýnýn, A türünden yeni türlerin oluþmasýnda etkisi yoktur. Yanýt: B
Krossing over, homolog kromozomlarýn kardeþ olmayan kromatitleri arasýndaki parça deðiþimidir. Mayoz bölünmenin anafaz II evresinde kromatitler birbirinden ayrýlarak hücrenin zýt kutuplarýna çekilir. Buna göre, A B
a b
D
d
genetik yapýlý üreme ana hücresinin mayoz bölünmesi sýrasýnda, hem krossing over hem de anafaz II de ayrýlmama olaylarýnýn gerçekleþmesine baðlý olarak, A b
4.
“Arpa tohumunda niþastanýn monomerlerine kadar parçalanmasýný saðlayan enzimler vardýr.” hipotezini doðrulamak için arpa tohumundan elde edilen özüt, niþasta çözeltisi ve niþastanýn monomeri glikozun ayýracý olan fehling ayýracýnýn bulunduðu deney tüpüne konulmalýdýr. Yanýt: A
d
d
genetik yapýlý gamet oluþabilir. Yanýt: C
A 7.
A
A
A 12.
Sadece eþeysiz üreme ile çoðalan canlýlarda kalýtsal çeþitlilik (varyasyon) sadece mutasyonla oluþur. Yanýt: B
A
Ýnsan vücudunda protein üretiminin fazla olduðu hücrelerde ribozom sayýsýnýn fazla olmasý beklenir. Çünkü ribozom protein sentezinin gerçekleþtirildiði organeldir. Enzim ve antikor protein yapýlý moleküllerdir. Buna göre, insan vücudunda, sindirim enzimi salgýlayan, kan proteini üreten, antikor sentezleyen, polipeptit yapýlý hormon salgýlayan hücrelerde ribozom sayýsýnýn fazla olmasý beklenir. Yanýt: E
8.
Soruda verilen bilgiler incelendiðinde, interfazýn tüm aþamalarýnda siklin proteininin üretildiði, siklin baðýmlý kinazýn inhibe edilmesi durumunda mitozun baþlamadýðý sonuçlarýna ulaþýlýr. Grafiðe göre, siklin deriþiminin azaldýðý zamanlarda siklin baðýmlý kinazýn deriþiminin deðil, aktivitesinin azaldýðý sonucuna ulaþýlýr.
13.
Yanýt: E
I. de 2NADH+H+, II. de 2NADH+H+, III. de 6NADH+H+ ve 2FADH2, elektronlarý ETS ye taþýr. Buna göre, ETS ye taþýnan elektron sayýlarý arasýndaki iliþki I=II<III þeklindedir. Yanýt: C
9.
Bitkilerin evrimleþmesi arttýkça diploit evre süresi uzar haploit evre süresi kýsalýr. Damarlý tohumlu bitkilerin geliþmiþliði damarlý tohumsuz bitkilerden, damarlý tohumsuz bitkilerin geliþmiþliði damarsýz tohumsuz bitkilerin geliþmiþliðinden fazladýr. Buna göre, diploit evre sürelerine göre bitki gruplarýnýn çoktan aza doðru sýralanýþý III, II, I þeklindedir.
14.
Yanýt: E
Palizat parankimasý hücresinin sitoplazmasýnda substrat düzeyinde fosforilasyon, kloroplastýnda ise fotofosforilasyon gerçekleþir. Bu nedenle palizat parankimasý hücresi cyanide molekülüne maruz býrakýldýktan hemen sonra kloroplast ve sitoplazma kýsýmlarýndaki ATP üretiminin bu kimyasal molekülden etkilenmesi beklenmez. Palizat parankimasý hücresinin mitokondri organelinde ise substrat düzeyinde fosforilasyon ve oksidatif fosforilasyon gerçekleþir. Bu nedenle mitokondrideki ATP üretimi cyanide molekülünden etkilenir.
10.
Yanýt: C
Kloroplastýn stromasýnda fotosentezin ýþýktan baðýmsýz tepkimeleri gerçekleþir. Karbondioksit molekülünün indirgenmesi, kloroplasýn stromasýndaki ýþýktan baðýmsýz tepkimelerde gerçekleþir. Yanýt: B
15. 11.
II numaralý canlýnýn gerçekleþtirdiði olay nitrifikasyon deðil denitrifikasyondur.
Bitki hücresinde bir glikoz molekülünün sentezi sýrasýnda, soruda verilen olaylarýn gerçekleþme sýrasý; klorofilin yükseltgenmesi, NADPH molekülünün sentezlenmesi, karbondioksitin ribuloz difosfatla birleþmesi, fosfogliseraldehit molekülünün oluþmasý þeklindedir.
Yanýt: D
Yanýt: E 2
A
A
A
16.
Soruda verilen bilgiler incelendiðinde, kasýn gücünü; bir motor ünitedeki kas lifi sayýsýnýn ve bir motor ünitedeki kas lifi çapýnýn etkilediði sonuçlarýna ulaþýlýr.
A 21.
Yanýt:C
A
Radyoaktif izotoplu oksijen moleküllerinin fanusa verilmesinden farenin kalbine ulaþýncaya kadar, soruda verilen yapýlardan geçiþ sýrasý; bronþ, akciðer alveolü, akciðer kýlcaldamarý, akciðer toplardamarý þeklindedir. Yanýt: C
22. 17.
1 numaralý enzim amilaz, 2 numaralý enzim pepsin, 3 numaralý enzim lipazdýr. Amilaz tükürük ve pankreas özsuyunda bulunur. Yanýt: D
Ototrof bakterilerin tümünde, karbondioksit tüketimi ve ATP sentezi gerçekleþir. Fakat besin sentezinde hidrojen kaynaðý olarak suyu kullanan ototrof bakterilerde oksijen üretimi gerçekleþirken, besin sentezinde hidrojen kaynaðý olarak suyu kullanmayanlarda oksijen üretimi gerçekleþmez. Yanýt: D
18.
23.
Ýnsan embriyosunun geliþimi sürecinde, soruda verilen yapýlarýn oluþum sýrasý; morula, blastula, endoderm ve notokort þeklindedir.
Stresli durumdaki kiþide sindirim faaliyetleri yavaþlar. Bu nedenle ince baðýrsaktaki peristaltik hareketler yavaþlar. Stresli durumda salgýlanan hormonlar, kalp atýþ hýzýný, kan þekerini, atardamarlardaki kan basýncýný, proteinlerin karbonhidratlara dönüþüm hýzýný artýrýr.
Yanýt:B
Yanýt: A
19.
24.
ADH, böbreklerde nefron kanalýndaki bazý hücrelerin suya geçirgenliðini artýrarak, suyun böbreklerden geri emilimini artýrýr. ADH salgýlanmasýný engelleyen diüretik ilaçlarýn kullanýmýna baðlý olarak hasta bireylerde, nefron kanalýndaki bazý hücrelerin suya geçirgenliðinde azalmanýn gerçekleþmesi beklenir.
XSXS = Normal gözlü diþi birey XSXB = Hafif göz kaymasý görülen diþi birey XSY = Normal gözlü erkek birey XBY = Þiddetli göz kaymasý görülen erkek birey XSXB XSXS
Yanýt: A
XBY XBY
1
3
XSXB
XSY
XBY
2 XBY 4
20.
Ýnsanýn embriyonik geliþiminde farklýlaþma sonucu oluþan, epitel, sinir ve düz kas hücrelerinin kromozom sayýlarý kesinlikle aynýdýr. Bu hücrelerin metabolizma hýzlarý ve aktif gen sayýlarý farklýlýk gösterebilir.
Buna göre, 2 ve 3 numaralý bireyler bu özellik bakýmýndan heterozigot genotiplidir. 4 numaralý birey hastalýkla ilgili geni yalnýz annesinden almýþtýr. 1 numaralý bireyde bu hastalýk geni olmadýðýndan, çocuklarýna bu hastalýkla ilgili geni aktarma olasýlýðý yoktur.
Yanýt: B
Yanýt: C 3
A
A
A
25.
Haploit kromozomlu bir hücre, homolog kromozom çiftlerini bir arada bulundurmaz.
A 28.
Haploit bir hücre, prokaryot veya ökaryot hücre yapýsýna sahip olabilir. Ayrýca haploit kromozomlu bir hücre, diploit kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesi sonucu oluþabileceði gibi, haploit kromozomlu bir hücrenin mitoz bölünmesi sonucu da oluþabilir.
A
Soruda verilen bilgiler incelendiðinde, bu iki bitkide; terleme ile kaybedilen su miktarý, odun borularýnda su ve minerallerin taþýma hýzý, topraktan difüzyonla kök epidermis hücrelerine geçen oksijen miktarý, fotosentez tepkimeleri ile birim zamanda üretilen organik besin miktarý niceliklerinin farklýlýk gösterebileceði sonuçlarýna ulaþýlýr. Yanýt: E
Yanýt: A
26.
Safra kesesinde depolanan safra, yaðlarýn mekanik sindiriminde etkilidir. Bu nedenle safra kesesi ameliyatla alýnmýþ bir insanýn diyetinde, yaðlý besinlerin kýsýtlanmasý gerekir. Yanýt: A
29.
27.
Soruda verilen bilgilere göre, sirkesineklerinde göz renginin kalýtýmý,
1. durumda vücuttaki su miktarý normal deðerin altýnda olduðundan, bu bireyde kanýn ozmotik basýncýnýn artmasý ve buna baðlý olarak su içme isteðinin artmasý durumlarý gerçekleþir. 2. durumda vücuttaki tuz miktarý normal deðerin altýnda olduðundan, bu bireylerde böbreklerden Na+ ve CI– iyonlarýnýn geri emilimini artýran aldesteron hormonunun kandaki miktarýnýn artmasý ve buna baðlý olarak böbreklerden Na+ ve CI– iyonlarýnýn geri emiliminin artmasý durumlarý gerçekleþir.
XAXA = Kýrmýzý gözlü diþi XAXa = Kýrmýzý gözlü diþi XaXa = Beyaz gözlü diþi XAY = Kýrmýzý gözlü erkek
Yanýt: D
XaY = Beyaz gözlü erkek þeklindedir. Buna göre, Beyaz gözlü diþi
x
Kýrmýzý gözlü erkek
XaXa
XAY
XaY, XaY XAXa, XAXa , 144244 3 14243 %50 kýrmýzý gözlü %50 beyaz gözlü Heterozigot kýrmýzý gözlü diþi XAXa XAXa, XAY 144244 3 %50 kýrmýzý gözlü
x
Beyaz gözlü erkek XaY
, XaXa, XaY 1442443 %50 beyaz gözlü
30.
çaprazlamalarýndan %50 kýrmýzý gözlü, %50 beyaz gözlü sirkesinekleri oluþur.
Depo polisakkariti glikojen olan tek hücreli canlýlar bakterilerdir. Bakterilerde protein sentezi ribozomda gerçekleþir. DNA, RNA ve ATP moleküllerinin sentezi ise sitoplazmada gerçekleþir.
Yanýt: B
Yanýt: A 4