LYS 3
ÖZ-DE-BÝR YAYINLARI
ÜNÝVERSÝTE HAZIRLIK
A
TÜRK DÝLÝ VE EDEBÝYATI DENEME SINAVI Soru sayýsý: 56 Yanýtlama süresi: 85 dakika Bu testle ilgili yanýtlarýnýzý optik formdaki Türk Dili ve Edebiyatý bölümüne iþaretleyiniz.
Doðru yanýtlarýnýzýn sayýsýndan yanlýþ yanýtlarýnýzýn sayýsýnýn dörtte biri düþülecek ve kalan sayý bu testle ilgili ham puanýnýzý oluþturacaktýr.
1.
Aþaðýdaki açýklamalardan hangisi, ayraç içinde verilen terimle uyuþmamaktadýr? A) Sözlü ve yazýlý anlatýmda verilmek istenen öz, duygu, düþünce ve imgelerin tümü (içerik) B) Sanatsal metinlerde, duygu ve düþüncelerin yapmacýklýktan uzak, söz oyunlarýna boðulmadan, olduðu gibi anlatýlmasý (doðallýk) C) Yazarýn, dilin araç ve olanaklarýný kendine özgü bir biçimde seçip kullanmasý sonucu anlatýma kattýðý kiþisel niteliklerin tümü (biçim)
2.
3.
I. Ömrüm, bir aðacýn dalýndaki son yaprak. II. Yarýn, raporu hazýrlayýp getir. III. Olanlarý bize anlatacaðýný söyledi. IV. Þiir, etkileyici ve güzel söz söyleme sanatýdýr. V. Evde yoklar herhalde, ýþýklarý yanmýyor. Bu cümlelerle ilgili olarak aþaðýda söylenenlerden hangisi yanlýþtýr? A) I.de benzetme yapýlmýþtýr.
D) Bir metnin okunup anlamlandýrýlmasý, incelenip deðerlendirilmesi (yorumlama)
B) II.de emir söz konusudur.
E) Kiþileri, düþüncenin düzgün akýþýyla deðil, bilinçaltý ve rüyalarýn düzensiz iliþkilendirmeleriyle, standart cümle yapýsýný kýrarak anlatmaya dayanan modern roman tekniði (bilinç akýþý)
D) IV.de taným yapýlmýþtýr.
C) III.de dolaylý anlatýma baþvurulmuþtur.
E) V.de varsayým söz konusudur.
(I) Okuduklarýný olduðu gibi kabul eden okurlar için metinler tartýþýlmaz gerçekler sunar. (II) Bu okurlara göre “metin, ne diyorsa odur”; bu nedenle onlar için metnin ne söylediðini anlamak yeterlidir. (III) Bir metnin ne söylediðini anlamak, bir metni eleþtirebilmek için elbette ön koþullardan biridir ancak tek baþýna yeterli deðildir. (IV) Eleþtirel bir okur, okuduðu metnin konuyla ilgili söylenebileceklerin yalnýzca bir bölümünü sunduðunun farkýndadýr. (V) Çünkü her metin, aslýnda yazarýnýn dünyaya ve sorunlara nasýl baktýðýyla iliþkilidir. (VI) Bu nedenle metinde gerçekler eksiksiz ve tam sunuluyormuþ gibi gözükse de eleþtirel okur, anlam üretirken yazarýn söylemediklerini de dikkate almak zorundadýr. Bu parçada numaralanmýþ cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakýndýr? A) I. ile II.
B) I. ile III. D) III. ile V.
C) II. ile III. E) V. ile VI.
Bu testin her hakký ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý’na ait ve saklýdýr. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamýnýn veya bir kýsmýnýn ÖZ-DE-BÝR yayýnlarýnýn yazýlý izni olmadan kopya edilmesi, fotoðrafýnýn çekilmesi, herhangi bir yolla çoðaltýlmasý ya da kullanýlmasý yasaktýr. Bu yasaða uymayanlar gerekli cezai sorumluluðu ve testlerin hazýrlanmasýndaki külfeti peþinen kabullenmiþ sayýlýr.
A 4.
A
A
A 6.
(I) “Evlerde Sevgi Yoktu” baþlýðý, Anadolu insanýnýn daha temiz kalpli ve birbiriyle iyi iliþkiler içinde olduðu, Anadolu’da daha samimi ve dürüst iliþkiler yaþandýðý “mit”ini öyle bir yalanlýyor ki... (II) Ýnsan, her yerde ayný insan aslýnda ve yaþadýðý çevrenin koþullarý ne gerektiriyorsa ona göre biçimleniyor; ister yavaþ ister hýzlý olsun, ona göre yol alýyor. (III) Evlerde sevgi olmadýðý konusunda ise taþra evleri ile büyük þehir evleri arasýnda hiçbir fark yok. (IV) Bu gerçek, böylesine su gibi akýp giden bir romaný okurken usul usul iþliyor içinize, o kadar ustaca ve insaflýca iþliyor ki yüreðinizin sýzlamaya baþladýðýný hissetmiyorsunuz bile. (V) Kitap bitince fark ettiðiniz bu sýzýyý, taþralý bir çocuðun yaþadýklarýný paylaþmak adýna seve seve taþýmaya devam ediyorsunuz yüreðinizde.
A
“Çocuk ve Allah”ý bir arkadaþým çok sevmiþ, bana okumam için vermiþti. (I) Ýlk sayfada karþýma bir þiir çýkýverdi. (II) Birçok Daðlarca þiiri okumuþtum ama bu bambaþkaydý. (III) Pekçok þiir okurunun ezberinde olan o dizeleri günlerce unutamadým. (IV) Kitabýn, beni alýþýlmadýk bir dünyaya götürdüðünü, bir ruha büründürdüðünü hissediyordum. (V) Þaþkýn, bitkin, periþandým; aklým fikrim bir noktada duraklamýþ, þiirlerdeki hayallere yetiþemez olmuþ, kalakalmýþtým. Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde, yazým yanlýþý vardýr? A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede kitabýn, gerçek olduðu sanýlan bir yargýyý çürüttüðü iddia edilmiþtir. B) II. cümlede düþünceler genelleþtirme yoluyla savunulmuþtur.
7.
C) III. cümlede varlýklarýn ortak noktalarý belirtilmiþtir. D) IV. cümlede deyim ve benzetmelerden yararlanýlmýþtýr. E) V. cümlede kitabýn mutlu bir sona baðlandýðý açýklanmýþtýr.
Sesleri ile gönül oyalayýp renklerine ( ) manzarasýna doyamadýðýmýz o bütünlüðün adýna tabiat diyoruz ( ) Burada tabiatýn her türlüsü var ( ) Lübnan çamlarý yetiþen yaylalarý, Toros ladinleri yetiþen daðlarý ile dað ve orman tabiatý ( ) denize yukarýdan bakan ve çaðlayan döken, sonra uzaklarda alçala alçala geniþ ve derin bir kumsalda eriyen eþsiz bir kýyý tabiatý ( ) saða döndüðünüzde gözlerinizi görünmez çizgileri ile dinlendiren, sola baktýðýnýzda hayal ufuklarýnýzý geniþleten deniz tabiatý ( ) Bu parçada ayraçla belirtilen yerlere, aþaðýdakilerin hangisinde verilen noktalama iþaretleri sýrasýyla getirilmelidir? A) (,) (.) (,) (,) (,) (.)
B) (,) (.) (:) (;) (;) (...)
C) (;) (.) (:) (,) (,) (.)
D) (,) (.) (;) (,) (,) (...)
E) (;) (:) (;) (,) (,) (.)
5.
I. Ben kýrmýzý çayýrlar, mavi aðaçlar görmek istiyorum. II. Gençlik bir kitaptý, okuduk bitti. III. Dünya güzel bir yer, uðrunda savaþmaya deðer.
8.
IV. Çocukluðu olmayanýn gençliði de olmaz. V. Sabah borçlu kalkacaðýna akþam aç yat. Bu cümlelerde görülen ses özellikleriyle ilgili, aþaðýdaki açýklamalardan hangisi yanlýþtýr? A) I.de ünlü daralmasýna uðrayan sözcük vardýr.
Kuþlar uçar Ben koþarým Onlarýn kanatlarý var Benim kanadým, kollarým Kuþlar kanadýný çýrpar Ben de kolumu sallarým Bu dizelerde aþaðýdakilerden hangisi yoktur?
B) II.de ünsüz benzeþmesine uðrayan sözcükler vardýr. C) III.de ünlü düþmesine uðrayan sözcük vardýr.
A) Kalma durumu eki
B) Ýyelik eki
D) IV.de ünsüz yumuþamasýna uðrayan sözcükler vardýr.
C) Kiþi eki
D) Tamlayan eki E) Kip eki
E) V.de ünlü türemesine uðrayan sözcük vardýr. ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
2
A 9.
A
A
A 12.
Buðulandýkça yüzü her aynanýn Beyaz dokusunda bu saf rüyanýn Göðe uzanýr tek ve tenha bir kamýþ Sýrf unutmak için, unutmak ey kýþ Büyük yalnýzlýðýný dünyanýn Bu dizelerle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söy-
A
(I) Yanlarýndan, içi gençlerle dolu son model bir araba geçti. (II) Araba geçip gittikten sonra çevre suskunluða büründü. (III) Ýkisi de ayný anda farkýna vardýlar bu sessizliðin. (IV) Kar yaðýyordu, ortalýk inanýlmaz bir sessizlik içindeydi. (V) Çýt yoktu, karýn yaðýþý durgundu. Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerle ilgili aþaðýda söylenenlerden hangisi yanlýþtýr?
lenemez? A) Birinci dizede, tamlayanla tamlananý yer deðiþtirmiþ ad tamlamasý vardýr.
A) I. cümle basit yapýlý cümledir. B) II. cümlede yan cümlecik belirteç tümleci görevindedir.
B) Ýkinci dizede, hem niteleme hem de belirtme sýfatý vardýr.
C) III. cümle devrik eylem cümlesidir. D) IV. cümle baðýmlý sýralý cümledir.
C) Üçüncü dizede, hem yapým hem çekim eki almýþ bir sözcük vardýr.
E) V. cümle ad cümlelerinden oluþan sýralý cümledir.
D) Dördüncü dizede, edat ve ünlem kullanýlmýþtýr. E) Beþinci dizede, sýfat, bir ad tamlamasýnda tamlayaný nitelemiþtir.
13.
10.
Yaþadýðýnýz süre boyunca pek çok deðeri kaybedebilirsiniz; bunlar esneyebilirler zamanla, içleri boþalabilir hatta yoðunluklarýndaki esnekliðe ya da yokluklarýna alýþabilirsiniz.
Düþüncenin akýþýna göre, aþaðýdaki cümlelerden hangisi bu parçanýn baþýna da sonuna da getirilebilir?
Bu parçada aþaðýdakilerden hangisi yoktur?
A) Teknoloji, büyük bir hýzla ilerliyor.
A) Birden fazla türemiþ sözcük
B) Bilim, kendini kabul ettiriyor zamaný gelince.
B) Birden fazla ortaç C) Birden fazla birleþik eylem
C) Bilimsel geliþmeleri yavaþlatmaya kimsenin gücü yetmiyor.
D) Eylemden ad türeten ek
D) Bilimsel geliþmeler yok sayýlarak bir yere varýlamaz.
E) Ünlü kaybýna uðrayan birleþik sözcük
E) Bilim, iktidardan ve silahtan daha tehlikeli bir güçtür.
14. 11.
Ortaya koyduðu bilgi kanýtlanýnca hiçbir þey duramýyor önünde. Ne toplumsal kurumlar ne de devlet... Dünya’nýn Güneþ’in çevresinde döndüðüne yüzyýllarca karþý çýkýlmýþ olsa da bu görüþü savunan bilginler susturulmuþ, iþkenceyle korkutularak görüþlerini geri almak zorunda býrakýlmýþ olsalar da gerçekler kanýtlanýnca herkes ister istemez boyun eðmek zorunda kalýyor ona.
I. Gün ýþýðýnda bakýmsýz, üstü sazlarla örtülü bir taþ yýðýný olan köy, akþam kýzýllýðýnda bir peri efsanesinin sahnesine dönüyordu. II. Ev sahibinin evi gözden kaybolunca Pembe Nine’nin evinin olduðu ýssýz, dar sokaða saptým. III. Ay, bir ýþýk þelalesi gibi çaðlayarak bu mütevazý, karanlýk odaya akýyordu. IV. Bahçenin içinde bir tiyatro dekoru gibi görünen küçük evin içinden garip sesler geliyordu. Numaralanmýþ cümlelerden hangileri, ögelerinin diziliþi yönünden özdeþtir? A) I. ile II.
B) I. ile III. D) II. ile IV.
Bu parça iki paragrafa ayrýlmak istense ikinci paragraf numaralanmýþ cümlelerin hangisiyle baþlar?
C) II. ile III.
A) II.
E) III. ile IV.
ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
Kitap hep yaný baþýmýzdadýr. (I) Özgürce okumak, bir konu üzerinde çalýþmak, bir yapýt hazýrlamak amacýyla çeþitli kitaplara gereksinim duyarýz. (II) Kitaplýklarý dolduran milyonlarca kitap, bizden önce çalýþmýþ olanlarýn elde ettikleri deðerli sonuçlarý kapsamaktadýr. (III) Bunlardan yararlanmamýz, bize büyük bir kolaylýk saðlar. (IV) Düþünce, duygu, çalýþma sonucu varýlan her tür yargý, çalýþmalarýmýza hem hýz verir hem de çalýþmamýzýn içeriðini güçlendirir. (V) Bugün ülkemizin her yerinde, her okulda küçük bir kitaplýk bulmak olanaklýdýr. (VI) Kitaplýklardaki kitaplar, genel olarak “Dewey Onlu Sistemi”ne göre sýnýflandýrýlmýþtýr. (VII) Buna göre tüm kitaplar on ana sýnýfa ayrýlýr.
3
B) III.
C) IV.
D) V.
E) VI.
A
A
15.
Birkaç gün önce “Sinema Daima” dergisinde bir anket gördüm. Bu ankete göre tüm zamanlarýn en iyi yönetmeni, dünkü çocuk sayabileceðimiz, hâlâ film çeken Q. Tarantino. Elbette buradan, gençlerin S. Ayzenþtayn’dan, O. Welles’ ten, hatta F. Coppola’dan haberli olmadýðýndan baþka sonuç çýkmaz. Yetmiþli yýllarda, üniversite tezlerini hazýrlayan gençler için bir kitap yazmýþtým. Asla çaðdaþ bir yazar üzerine çalýþmayýn, klasiklerden þaþmayýn, dedim. Yoksa Tarantino’yu tüm zamanlarýn en iyi yönetmeni seçenlerin durumuna düþebilirsiniz.
A
A 17.
Bu parçanýn ana düþüncesi aþaðýdakilerden hangisidir? A) Bir eseri deðerlendirebilmek için o alanda önceden verilmiþ büyük eserler iyi bilinmeli ve eserin üzerinden belli bir zaman geçmelidir.
Modern dünya kültürünün temeli olan birçok kitap Türkçeye çevrilmiþ, raflarýmýzda yerini almýþ. Uygarlýðýn vardýðý nokta açýsýndan kuramsal bir donanýma sahip olmak, dünya ölçeðindeki tartýþmalarý izlemek için eskiye göre çok þanslýyýz. Peki, bu ülkenin okuma yazma bilen insanlarý bu kitaplarý okumaya ne kadar vakit ayýrabiliyor? Günde kaç saatimizi gazetelerin entipüften köþe yazýlarýný okumaya, TV ve internet “geyik”lerini izlemeye, Facebook’ta yerli yersiz “inci”ler döktürmeye, Twitter’da adam kovalamaya, her hafta ayný þeylerin ýsýtýlýp söylendiði spor programlarýný izlemeye harcýyoruz, hesaplayýn. Bir de vakit ayýramadýklarýmýzý düþünün: Adorno, Benjamin, Althusser, Foucault, Baudrillard, Said, Sontag, Kristeva, Eco, Eagleton... Bu parçada yazar, okuryazarlarla ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisini söylemek istememiþtir?
B) Sinema tarihinin kült yapýtlarýný tanýmayanlar, sanatýn hiçbir türünde tarihe geçecek bir eser veremez ve seyirci tarafýndan kýsa sürede unutulurlar.
A) Elleri altýnda bulunan olanaklarý deðerlendirmediklerini B) Evrensel bilgi birikimine ulaþma açýsýndan eskiye oranla daha þanslý olduklarýný
C) Sinemanýn altýn çaðý kapanmýþtýr, artýk büyük yönetmen yetiþmemekte ve sinema endüstrisi gerilemektedir.
C) Zamanlarýný kendilerini geliþtirmek için kullanmadýklarýný
D) Gençlerin, tezlerini hazýrlarken deneyimli kiþilerin önerilerini dikkate almasý gerekir.
D) Sosyal medyayý kültürün ana merkezi hâline getirdiklerini
E) Büyük bir yönetmen olabilmek için önceki büyük yönetmenleri iyi incelemek ve bu yönetmenlerin yöntemlerini uygulamak gerekir.
16.
A
E) Yayýncýlýktaki geliþmeden yararlanmadýklarýný
18.
Ben, sýnýf öðretmeniyim. Küçük bir odam var, ona sýðýnýyorum. Okuldan ve ailemden artýrdýðým ve kimi zaman çaldýðým dar vakitlerde yazmakla cebelleþiyorum. Akþamüstleri yatýyor, geceleri uyanýp çalýþýyorum. Bu düzensizlikten bir þeyler kotarmaya çabalýyorum. Edebiyat, sizden kendinizi ona adamanýzý ister ve çoðu zaman bununla da yetinmez, birlikte yaþadýðýnýz insanlarýn hayatýndan da sizin aracýlýðýnýzla bir adanmýþlýk ister. Ve tabii ekonomik kaygýlar! Keþke, diyesim geliyor. Kim istemez ki yazdýklarýyla geçinmeyi ve tüm zamanýný buna harcamayý?
Son sözünü söylerken birden yerinden kalkan Prens, kolunu biraz ihtiyatsýzca ta omuzdan savurdu ve salonda toplu bir çýðlýk koptu! Pahalý, büyük Çin vazosu, önce ihtiyarlardan hangisinin baþýna düþeyim diye kararsýzlýk geçiriyormuþ gibi olduðu yerde ileri geri sallandý, sonra ters tarafa, korku içinde kendini geriye atan adamýn bulunduðu yana doðru devrildi. Þangýrtý, çýðlýklar, deðerli vazonun yere saçýlan kýrýk parçalarý, korku, þaþkýnlýk... Prensin hâlini anlatabilmekse çok zor, belki de gerek yok buna! Bu parça için aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
Bu parçada, aþaðýdaki sorulardan hangisinin yanýtý yoktur?
A) Roman, hikâye gibi bir edebiyat metninden alýnmýþ olabilir.
A) Ne zaman yazýyorsunuz? B) Sizce edebiyat, yazardan ne bekler?
B) Anlatýmý güçlendirmek için tamamlanmamýþ cümle kullanýlmýþtýr.
C) Edebiyat sadece yazardan mý özveri istiyor?
C) Varlýklarýn ayýrt edici yanlarýndan söz edilmiþtir.
D) Eþiniz, sizin yazma uðraþýnýzdan yakýnýyor mu?
D) Söz sanatlarýndan ve mecazlardan yararlanýlarak oluþturulmuþ bir olay paragrafýdýr.
E) Yazdýklarýnýzla geçiminizi saðlayabiliyor musunuz?
E) Karakterlerin ruh hâlini ayrýntýlarýyla açýklamak amaçlanmýþtýr. ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
4
A
A
19.
Günümüzde kaybolmaya yüz tutmuþ bir meslek olan sedefkârlýk, en önemli geleneksel el sanatlarýmýzdan biri. Sýcak denizlerden toplanan istiridyenin kabuðunun temizlenmesiyle elde edilen sedef, çoðu zaman ahþaba kakýlarak oluþturulan desenlerle karþýmýza çýkýyor. Güneþin yedi rengini de yüzeyinde barýndýran sedef ham maddesinin özelliði, sert ve kýrýlgan olmasý. Bu nedenle sedefkârlýk dikkatli bir çalýþma, sabýr gerektiriyor.
A
A 21.
A
Aþaðýdakilerin hangisinde verilen örnek, ayraç içinde belirtilen kavramla örtüþmemektedir? A) Seherde seyre koyuldum semayý deryayý (Aliterasyon) B) Ýlahi gönlüm oduna ne yaktýmsa o tüter. Ýlahi vücudum bahçesine ne diktimse o biter. (Seci) C) Çaðýr Karac’oðlan çaðýr / Taþ düþtüðü yerde aðýr Yiðit sevdiðinden soður / Sarýlmayý sarýlmayý (Ýrsal-i mesel)
Bu parçanýn anlatýmýyla ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
D) Yalnýz þu beyit kaldý / Kahve ocaðýnda el yazmasýyla: “Ölüm Allah’ýn emri / Ayrýlýk olmasaydý” (Alýntý)
A) Varlýklarla ilgili izlenimler somutlaþtýrmalarla aktarýlmýþtýr. B) Anlatýmý zenginleþtirmek için deyimden yararlanýlmýþtýr.
E) Artýk demir almak günü gelmiþse zamandan Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan (Tecahül-i arif)
C) Okuru bilgilendirme amacýyla yazýlmýþtýr. D) Nesnel yargýlarýn yaný sýra öznel yargýlara yer verilmiþtir. E) Farklý duyularla algýlanan ayrýntýlardan yararlanýlmýþtýr.
22.
Sahn-ý çemende durma salunsun sabâ ile Âzâdedir nihal bugün berg ü bârdan bâr = 1. meyve 2. yük (Fidan hiç durmadan bahçenin ortasýnda sabâ rüzgârý ile salýnsýn, çünkü bugün bütün meyvesinden veya yükünden kurtulmuþtur.) Baki’den alýnan ve ayraç içinde açýklanan yukarýdaki beyitte “bar” sözcüðü ile yapýlan söz sanatý aþaðýdakilerden hangisidir? A) Teþbih
B) Telmih D) Tezat
20.
Ýklim ve yaþanan coðrafya, insanýn kiþiliðini etkiler. Dil de insan kiþiliðinin bir parçasý olduðuna göre, bu etkilenmeden kurtulamaz. Eskimolarýn dilini, içinde yaþadýklarý koþullar oluþturmuþtur. Araplarýn da Çinlilerin de öyle. Kimi düþünürler, yeryüzünde binlerce dilin olmasýný coðrafyaya ve iklime baðlamýþtýr. Ünlü Fransýz düþünürü J. J. Rousseau þöyle der: “Dillerin çok çeþitli oluþu iklimle ilgilidir. Güney dilleri, ihtiyacýn deðil, zevkin dilidir; canlý, güçlü ve aksanlýdýr. Hayatýn daha sert olduðu Kuzey’in dillerini incelerseniz daha katý, daha pürüzlü ve boðumsuz olduklarýný görürsünüz.”
23.
C) Tevriye E) Tenasüp
Kurduna kuþuna sor söylesin I Neydi Türk'ün o günkü telaþý Karalar giymiþti Anadolu II Kan bir yandan, bir yandan gözyaþý Sürmedi çok þükür o kýyamet III
Bu parçanýn anlatýmýnda, aþaðýdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanýlmýþtýr?
Bu parçadaki altý çizili sözlerde görülen söz sanatlarý aþaðýdakilerin hangisinde sýrasýyla verilmiþtir?
A) Öyküleme, tanýk gösterme, benzetme
A) Mecaz-ý mürsel – teþhis – kinaye
B) Tanýmlama, örneklendirme, karþýlaþtýrma
B) Teþhis – tevriye – istiare
C) Örneklendirme, tanýk gösterme, karþýlaþtýrma
C) Mecaz-ý mürsel – istiare – hüsn-i talil
D) Tanýmlama, karþýlaþtýrma, benzetme
D) Teþhis – mecaz-ý mürsel – istiare
E) Açýklama, tartýþma, betimleme
E) Hüsn-i talil – mecaz-ý mürsel – kinaye
ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
5
A
A
A
24.
Aþaðýdaki ikiliklerin hangisinde redif kullanýlmamýþtýr?
A 27.
A) Aþkýn sihirli þarkýsý yüzlerce dildedir Ýspanya neþesiyle bu akþam bu zildedir
Yiðitliðin, kahramanlýðýn anlatýlmasýný amaçlayan “destansý anlatým”, aþaðýdaki metin türlerinin hangisinde kullanýlmaz? A) Eleþtiri
B) Hikâye D) Tiyatro
B) Yelpaze çevrilir gibi birden dönüþleri Ýþveyle devriliþ, saçýlýþ, örtünüþleri
A
C) Þiir E) Roman
C) Her rengi istemez gözümüz þimdi aldadýr Ýspanya dalga dalga bu akþam bu þaldadýr D) Altýn kadeh her elde, güneþ her gönüldedir Ýspanya varlýðýyla bu akþam bu güldedir E) Gül tenli, kor dudaklý, kömür gözlü, sürmeli Þeytan diyor ki sarmalý, yüz kerre öpmeli
28.
25.
“Tip” ve “karakter” olarak karþýmýza çýkan roman kiþileriyle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez? A) Genellikle klasisizme baðlý edebiyat ürünlerinde tiplere, modern romanlarda karakterlere rastlanýr.
Yâr bize gerek oldu Sedeften tarak oldu
B) Tip, belirli bir sýnýfýn bütün özelliklerini kendisinde toplayan temsilî kiþidir.
Diz dize otururken Yýldýzdan ýrak oldu
C) Karakter, tek yönlü olan ve deðiþkenliðe sahip olmayan kiþidir.
Bu dörtlükle ilgili aþaðýda verilen bilgilerden hangisi yanlýþtýr?
D) Tip evrenseldir ve geneli yansýtabilir. E) Karakter, birden fazla özelliði belirlenmiþ ve insanýn iç çatýþmasýný verme görevini yüklenmiþ kiþidir.
A) Ýkinci dizenin þiirin temasý ile doðrudan ilgisi yoktur. B) Söz sanatlarýna yer verilmemiþtir. C) “Mani” özelliði göstermektedir. D) “oldu” sözcükleri redif olarak kullanýlmýþtýr. E) Söyleyiþte yabancý dil etkisi yoktur.
29.
26.
Bugün, konuþmacý olarak bir ---- katýlacaðým. Bu türü pek sevmem aslýnda çünkü çeþitli görüþlerin bir noktaya vardýrýlmamasý, düþüncelerin havada asýlý kalmasý beni huzursuz eder. Bunun yerine, etkileyici bir anlatýmla tezini savunma ilkesine dayanan, bir grup çalýþmasý ve jüriyi iknayý gerektiren ---- konuþmayý tercih ederdim.
(I) Pastoral þiirlerde kýr hayatý, çobanlarýn yaþamý, doða güzellikleri iþlenir. (II) Bu þiirlerde süsten, özentiden, gösteriþten, sözcük oyunlarýndan olabildiðince kaçýnýlýr. (III) Kýr ve doða sevgisini doðrudan doðruya ozanlarýn aðzýndan anlatan þiirlere “idil” denir. (IV) Çobanlarýn karþýlýklý konuþturulmasýyla kýr hayatýnýn anlatýldýðý þiirlere “eglog” adý verilir. (V) Kemalettin Kamu’nun “Bingöl Çobanlarý” adlý þiiri, pastoral þiirin edebiyatýmýzdaki ilk örneði sayýlýr.
Bu parçada boþ býrakýlan yerlere, aþaðýdakilerin hangisinde verilenler sýrasýyla getirilmelidir?
Bu parçadaki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
C) foruma – sunumda
A) I.
E) münazaraya – sunumda
B) II.
C) III.
D) IV.
ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
A) panele – münazarada B) foruma – panelde
D) panele – sempozyumda
E) V. 6
A 30.
A
A
A 33.
1902’de doðdum Doðduðum þehre dönmedim bir daha Geriye dönmeyi sevmem Üç yaþýmda Halep’te Paþa torunluðu ettim Ve 14’ümden beri þairlik ederim
B) Günlük D) Otobiyografi
31.
III. Anonim halk þiirinin en küçük nazým biçimidir. (Türkü) IV. Kiþileri ve olaylarý doðaüstü özellikler taþýyan, hayal ögesi aðýr basan anlatýdýr. (Masal) V. Çocuklarý uyutmak amacýyla ezgiyle söylenen sözlerdir. (Ninni)
C) Biyografi E) Deneme
Bu cümlelerdeki bilgi yanlýþlýðýnýn giderilmesi için parantez içindeki terimlerden hangileri yer deðiþtirmelidir? A) Mani – Aðýt
B) Aðýt – Türkü
C) Mani – Türkü
D) Masal – Ninni E) Türkü – Ninni
----, herhangi bir konuda yeni ve kiþisel görüþlerle bezenmiþ bir anlatým içinde sunulan metindir. Maalesef belli bir türe sokulmayan her yazýnýn bu türle birlikte anýldýðýný görüyoruz. Onda duygu, düþünce, kiþisellik daha aðýr basar ve bilimsellik, nedensellik aranmaz. ---- ise bir yazýn ya da sanat yapýtýný her yönüyle inceleyip açýklamak, deðerlendirmek amacýyla yazýlýr. Onda bir amaç, bir yöntem vardýr. Deðerlendirmek, açýklamak, tanýtmak esastýr; incelenen yapýt ön plandadýr. Ancak her iki tür de estetik beðeni, felsefi görüþ gerektirir. Bu parçada boþ býrakýlan yerlere, aþaðýdakilerin hangisinde verilenler sýrasýyla getirilmelidir? A) Fýkra, Makale C) Mektup, Eleþtiri
34.
B) Deneme, Eleþtiri
Dirse Han evine geldi. Çaðýrýp hatununa söyler, görelim ne söyler: Beri gel baþýmýn bahtý evimin tahtý Evden çýkýp yürüyünce selvi boylum Topuðunda sarmaþýnca kara saçlým Kurulu yaya benzer çatma kaþlým Çift badem sýðmayan dar aðýzlým Kavunum yemiþim düvleðim Görüyor musun neler oldu
D) Deneme, Antoloji E) Söyleþi, Makale
32.
I. Özel bir ezgiyle söylenen ve kavuþtak içeren nazým biçimidir. (Mani) II. Ölüm temasý etrafýnda þekillenen nazým türüdür. (Aðýt)
Bu dizeler, içeriðine göre, aþaðýdaki metin türlerinden hangisinin özelliklerini taþýmaktadýr? A) Aný
A
Han Bayýndýr, yerinden doðrulmuþ; bir yere ak otað, bir yere kýzýl otað, bir yere kara otað diktirmiþ. Oðulluyu ak otaða, kýzlýyý kýzýl otaða, oðlu kýzý olmayaný kara otaða kondurun, kara keçe altýna döþeyin, kara koyun yahnisinden önüne getirin, yerse yesin yemezse kalksýn gitsin, onun ki oðlu kýzý olmaya, Tanrý ona beddua etmiþtir, biz de beddua ederiz, demiþ. Ben varýnca gelerek karþýladýlar, kara otaða kondurdular, kara keçe altýma döþediler, kara koyun yahnisinden önüme getirdiler.
Divan-ý Lügati’t Türk’le ilgili aþaðýdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlýþý vardýr? A) 11. yüzyýlda Araplara Türkçeyi öðretmek amacýyla hazýrlanmýþ bir sözlüktür. B) Kaþgarlý Mahmut’un 1072-1074 yýllarý arasýnda yazdýðý ve zamanýnýn halifesine sunduðu eser, Türk tarihi ve kültürü açýsýndan önemlidir. C) Bulunan tek yazmasý, I. Dünya Savaþý yýllarýnda Diyarbakýrlý Ali Emirî tarafýndan (1917) bilim dünyasýna tanýtýlmýþtýr.
Bu parça aþaðýdakilerin hangisinden alýnmýþ olabilir?
D) Ýçerdiði harita ve Ýslamiyet öncesi edebiyat ürünleri hakkýnda verdiði bilgi ile önemli bir dil ve edebiyat kaynaðýdýr.
B) Dede Korkut Hikâyeleri
A) Risaletü’n Nushiyye
C) Mantýku’t Tayr D) Babürname
E) Göktürk alfabesi ile yazýlan eserde yaklaþýk 7500 Türkçe sözcük açýklanmýþtýr. ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
E) Bin Bir Gece Masallarý 7
A
A
35.
Rubai ile tuyuðu karþýlaþtýran aþaðýdaki yargýlarýn hangisinde bilgi yanlýþý vardýr?
36.
A
A 37.
A
Aþaðýdakilerin hangisinde verilen eser yanlýþ tanýtýlmýþtýr?
A) Rubai, Ýranlýlardan alýnan bir nazým biçimiyken tuyuð, Türklerin divan þiirine kazandýrdýðý bir nazým biçimidir.
A) Kelile ve Dimne: Kul Mesut tarafýndan Farsçadan çevrilen 14. yüzyýl sade nesir örneði.
B) Rubai, aruzun yirmi dört farklý kalýbýyla yazýlýrken tuyuð, aruzun bir tek kalýbýyla yazýlýr.
B) Miratü’l Memalik: Kaptan-ý Derya Seydi Ali Reis tarafýndan yazýlan, Memleketlerin Aynasý anlamýna gelen gezi kitabý.
C) Her iki nazým biçiminde de þairler, mahlaslarýný genellikle kullanmazlar.
C) Tazarruname: Sinan Paþa tarafýndan yazýlan divan edebiyatýnýn ilk süslü nesir örneði.
D) Her iki nazým biçiminde de dizelerin uyaklanýþý aaxa biçimindedir.
D) Fezleke: Kâtip Çelebi’nin Arapça yazdýðý tarih konulu eser.
E) Rubai tek dörtlükten oluþan bir nazým biçimiyken tuyuðda dörtlük sayýsý 3-5 arasýnda deðiþir.
E) Heþt Behiþt: Fuzuli tarafýndan nazým-nesir karýþýk olarak yazýlan Kerbela Vakasý konulu eser.
38.
Bazý divan þairleri, yaþadýklarý dönemde el üstünde tutulmalarýndan güç alarak kendilerini eserlerinde fazlaca överler. Nef’i’nin bazý fahriyeleri (kasidede þairin kendini övdüðü bölüm), methiyelerinden (kasidenin sunulduðu kiþinin övüldüðü bölüm) uzundur. On altýncý yüzyýl þairlerinden ----, Ýran þairlerinden bile üstün olduðunu; on sekizinci yüzyýl þairlerinden ----, þiirlerinin imza gerektirmeyecek kadar özgün olduðunu dizeleriyle belirtmiþlerdir.
Bu deðerlendirme, Tanzimat edebiyatýnýn aþaðýdaki özelliklerinden hangisiyle ilgilidir? A) Þiirde konu bütünlüðü saðlanmýþ, þiirlere özel adlar verilmiþtir. B) Aruz ölçüsünün kullanýmý sürmüþ, hece ölçüsüyle de þiirler yazýlmýþtýr.
Bu parçada boþ býrakýlan yerlere, aþaðýdakilerin hangisinde verilenlerin sýrasýyla getirilmesi gerekir?
C) Þiirde yeni konular iþlenmiþ, biçim özellikleri bakýmýndan eski þiire baðlý kalýnmýþtýr.
A) Baki – Nedim
D) Göz için kafiye yerine, kulak için kafiye anlayýþý benimsenmiþtir.
B) Baðdatlý Ruhi – Þeyhî C) Þeyh Galip – Fuzuli
E) “Toplum için sanat” anlayýþý, II. dönem þair ve yazarlarýný yönlendirmiþtir.
D) Taþlýcalý Yahya – Nabi E) Hacý Bektaþ Veli – Enderunlu Vasýf ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
Namýk Kemal, özgürlük konusunu kaside biçiminde iþleyerek bir yeniliðe imza atmýþtýr.
8
A
A
39.
Yazarlar I. Þinasi
A
A 42.
Gazeteler Tasvir-i Efkâr
II. Namýk Kemal III. Ali Suavi IV. Ahmet Mithat V. Agâh Efendi
Muhbir Hürriyet Tercüman-ý Ahval Ýbret
B) II.
C) III.
D) IV.
----, Servet-i Fünun edebiyatýnýn en büyük þairidir. Þiirlerinde ahenge önem vermiþ ve duygu yönü güçlü þiirler yazmýþtýr. Servet-i Fünun Döneminde yazdýðý þiirlerde duygu ve hayalleri anlatýrken dilde sadeleþme hareketinden uzaklaþýp aðýr bir dil kullanmýþtýr. Fakat çocuk eðitimine verdiði önemin bir göstergesi sayabileceðimiz ---- adlý eserini sade bir dille ve hece ölçüsüyle yazmýþtýr. Düþüncenin akýþýna göre, bu parçada boþ býrakýlan yerlere aþaðýdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
Yukarýdaki yazarlardan hangisi, adlarý belirtilen gazetelerin herhangi birini çýkaranlardan deðildir? A) I.
A
E) V. A) Cenap Þahabettin – Elhan-ý Þita B) Celal Sahir – Beyaz Gölgeler C) Tevfik Fikret – Þermin D) Muallim Naci – Ömer’in Çocukluðu E) Süleyman Nazif – Gizli Figanlar
40.
Eminönü’nde bir maðazasý olan Tüccar Þevki Efendi, on yedi yaþýndaki kýskanç yaradýlýþlý kýzýný, kâtibi Suphi ile evlendirir. Güzel giden evlilik, bir süre sonra kýzýn kýskançlýklarý ve huysuzluklarýyla sarsýlýr. Ev iþlerine yardým etmesi için alýnan cariye Sýrrýcemal’i de kýskanan genç kadýn, bu davranýþlarýyla eþi Suphi’yi kendinden soðutur. Bu romana kadar, Türk romanýnda kadýnýn ev içi yaþamý pek iþlenmemiþtir. Bu parçada sözü edilen roman ve yazarý, aþaðýdakilerin hangisinde verilmiþtir? A) Eylül – Mehmet Rauf B) Dürdane Haným – Ahmet Mithat Efendi C) Zehra – Nabizade Nâzým D) Handan – Halide Edip E) Sergüzeþt – Samipaþazade Sezai
43. 41.
Servet-i Fünun romanýyla ilgili aþaðýdakilerin hangisinde bilgi yanlýþý vardýr? A) Realizmin ve natüralizmin etkisiyle yaþama baðlý kalýnmýþ, gözleme önem verilmiþtir.
Servet-i Fünun topluluðunun daðýlmasýndan sonra görülen boþluðu doldurmak ve bir hareket yaratmak isteyen genç sanatçýlar, 1909’da toplanýrlar. Kendilerine ---- adýný verirler. Bu gençler, ---- dergisinde topluca yazýlar yayýmlamaya baþlarlar. Kendilerine Celal Sahir’i baþkan olarak seçerler ve bir duyuru ile ilkelerini açýklarlar (24 Þubat 1910).
B) Konular genellikle Ýstanbul’dan alýnmýþ; romanlarda kenar mahalleler, hikâyelerde yüksek tabaka anlatýlmýþtýr.
Bu parçada boþ býrakýlan yerlere, aþaðýdakilerin hangisinde verilenler sýrasýyla getirilmelidir?
C) Yeni anlatým olanaklarý araþtýrýlmýþ; devrik, eksiltili ve açýklamalý cümlelere yer verilmiþtir.
A) Fecr-i Âti – Servet-i Fünun B) Edebiyat-ý Cedide – Fecr-i Âti
D) Genellikle aþk, ölüm, kaçýþ, yabancýlaþma ve kadýnlarýn iç dünyalarý ele alýnmýþtýr.
C) Saf Þiirciler – Dergâh D) Fecr-i Âti – Meþale
E) Aðýr bir dil kullanýlmýþ, roman tekniði geliþtirilmiþ ve ilk büyük Türk romanlarý yazýlmýþtýr. ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
E) Ulusal Edebiyat – Büyük Mecmua 9
A
A
44.
“Sesler dünyasý gürültüler dünyasýndan ayrýdýr. Kulaðýmýz bu farklýlýðý ayýrt etmeye uygundur. Dolayýsýyla kýsmen olaðan dýþý bir ses duyulduðunda hemen özel bir hava doðar, duyumuz özel bir bekleyiþ içerisine girer. Bu bekleyiþ genel olarak oluþan heyecanla ayný türden, ayný saflýkta heyecanlarý doðurmaya yöneliktir. Bir salonda saf bir ses yayýldýðýnda, bizde her þey deðiþir, müziðin ürettiðini bekleriz. Þayet beklenmedik bir durum meydana gelirse örneðin bir konser salonunda, güzel bir parçanýn çalýnýþý esnasýnda, bir iskemle düþerse ya da biri öksürürse o zaman biz de bir þeylerin kesintiye uðradýðýný hissederiz. Bir dünya yýkýlýr, bir büyü daðýlýr. Þiir için de durum böyledir, þiir bir ses dünyasýdýr.”
A
A 47.
A
Cumhuriyet Dönemi þiiriyle ilgili aþaðýdaki açýklamalarýn hangisinde bilgi yanlýþý vardýr? A) Millî Edebiyat zevk ve anlayýþýný sürdürenler, halk þiirinin nazým biçimlerinden yararlandýlar, ahengi ölçü ve uyakla saðlamaya çalýþtýlar. B) Toplumcu þiirde emek, sömürü, baský, baþkaldýrý gibi kavramlar söylev üslubuna özgü niteliklerden yararlanýlarak dile getirildi. C) Sýradan, küçük insanlarý konu edinen I. Yeni, bilinçaltý otomatizmine yöneldi; þiirde akla, anlama önem vermedi; müzik, resim gibi sanatlardan yararlandý. D) Ahmet Muhip Dýranas, Ahmet Hamdi Tanpýnar gibi öz þiir anlayýþýný sürdüren sanatçýlar, þiirde bir biçim kusursuzluðu aradýlar, düz yazýya özgü nitelikleri þiirden uzak tuttular.
Paul Verlaine’ýn þiir hakkýndaki bu düþünceleri, aþaðýdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde ve hangi sanatçý tarafýndan kabul görmüþtür?
E) 1960 sonrasý ürün veren þairlerden Hilmi Yavuz, Erdem Beyazýt ve Ýsmet Özel, þiirlerini yer yer mistik bir duyarlýlýkla kaleme aldýlar.
A) Millî Edebiyat – Ziya Gökalp B) Edebiyat-ý Cedide – Tevfik Fikret C) Tanzimat edebiyatý – Namýk Kemal D) Fecr-i Âti – Ahmet Haþim E) Tanzimat edebiyatý – Abdülhak Hâmit Tarhan
45.
Mehmet Emin Yurdakul, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp’in ortak özelliði aþaðýdakilerden hangisidir? A) Hece ölçüsüyle yazýlmýþ þiir kitaplarýyla ünlenme
48.
B) Sade, açýk bir dil kullanma C) Batýlý sanat akýmlarýndan etkilenme D) Bireysel konulara aðýrlýk verme E) Genç Kalemler dergisini çýkarma
Cumhuriyet Döneminde, özellikle 1950 sonrasýnda Türk romaný bütün cepheleriyle Anadolu'ya açýlýr. Doðu'nun, Ege'nin, Karadeniz'in, Akdeniz'in romanlarý yazýlýr. Anadolu'nun her köþesinden romancýlar çýkar ve bu romancýlar, yaþadýklarý köylerin, kasabalarýn, þehirlerin yaþamýný romana dökerler. Aþaðýdakilerin hangisinde, bu parçada sözü edilen roman ve romancýlarla ilgili yanlýþ bir bilgi verilmiþtir?
46.
A) Necati Cumalý, Doðu ve Güneydoðu Anadolu'nun yaþayýþýný aða-köylü çatýþmalarý eþliðinde romanlarýna taþýmýþtýr.
Mehmet Fuat Köprülü için aþaðýdakilerden hangisi söylenemez?
B) Hasan Ýzzettin Dinamo ve Dursun Akçam, Karadeniz ve Kuzeydoðu Anadolu bölgelerinin yaþamýný romanlaþtýrmýþtýr.
A) Türk edebiyatý tarihi ile ilgili çalýþmalarý vardýr. B) Önce Fecr-i Âti’ye katýlan sanatçý daha sonra Millî Edebiyat’ýn ilkelerini benimser.
C) Fakir Baykurt, Ýç Ege ve Ýç Anadolu köylülerinin yaþam mücadelesini toplumcu gerçekçi bir yaklaþýmla yansýtmýþtýr.
C) Türkçülüðün Esaslarý adlý yapýtýnda Millî Edebiyat’la Tanzimat edebiyatýný karþýlaþtýrmýþtýr. D) Türk Edebiyatý Tarihi, Türk Saz Þairleri önemli eserleri arasýnda yer almaktadýr.
D) Cevat Þakir Kabaaðaçlý ve Sabahattin Ali, Ege Bölgesi’nin deniz ve köy-kasaba yaþamýný realist bir gözle yansýtmýþtýr.
E) Türk edebiyatýný Batýlý yöntemlerle inceleyip edebiyat tarihinin ve edebiyat eleþtirisinin birbirinden ayrýlmasýnda etkili olmuþtur. ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
E) Orhan Kemal ve Yaþar Kemal, Çukurova odaklý romanlarýyla, çalýþan kesimlerin dertlerini yansýtmýþtýr. 10
A
A
49.
Þurasý gerçek ki, þairlere kucak açan en vefalý meslek öðretmenliktir. Öðretmen þairler saymakla bitmez. Cahit Külebi, Yüksek Öðretmen Okulunun edebiyat bölümünü bitirip öðretmenlik yapmýþ, sonra da müfettiþliðe terfi etmiþtir. Faruk Nafiz Çamlýbel týp öðrenimini yarýda býrakarak, Behçet Kemal Çaðlar da maden mühendisliðinden vazgeçerek edebiyat öðretmenliði yapmýþtýr. Halit Fahri Ozansoy da edebiyat öðretmeni þairlerden biridir.
A
A 51.
Aþaðýdaki eserlerden hangisi, bu parçada adý geçen sanatçýlardan birine ait deðildir?
A
----, aslýnda halk þiirine deðil, Birinci Yeni þiirine karþý çýkmak istiyordu. Çünkü Ýkinci Yeni, Birinci Yeni’ye tepki olarak doðma yolundaydý. Amacý, onun þiire koyduðu yasaklarý kaldýrmaktý. Baþta imge olmak üzere edebî sanatlara, duyguya, müziðe kapýlarý tekrar açmaktý. Bilindiði gibi Garipçiler, belli bir tarihten sonra “halkýn dilini, halkýn zevkini” bulmaya yönelmiþlerdi. Bunun için geniþ ölçüde folklordan yararlanýyorlardý. Orhan Veli’nin ----, Oktay Rifat’ýn ----, Melih Cevdet’in bazý þiirleri buna örnekti. Bu parçada boþ býrakýlan yerlere aþaðýda verilenlerden hangileri getirilmelidir?
A) Yeþeren Otlar B) Aruza Veda
A) Turgut Uyar – Birtakým Ýnsanlar’ý – Perçemli Sokak’ý
C) Han Duvarlarý
B) Behçet Necatigil – Karþý’sý – Çobanýl Þiirler’i
D) Sebil ve Güvercinler
C) Fazýl Hüsnü Daðlarca – Vazgeçemediðim – Aþaðý Yukarý’sý
E) Benden Ýçeri
D) Ece Ayhan – Rahatý Kaçan Aðaç’ý – Ölümsüzlük Ardýnda Gýlgamýþ’ý E) Cemal Süreya – Destan Gibi’si – Karga ile Tilki’si
50.
52.
Köy kökenli bir öðretmenin, büyük toplumsal sarsýntýlara sahne olan ülke koþullarý içinde tutucu çevrelerle mücadelesini anlatan “Yeþil Gece”; Kurtuluþ Savaþý’ný bütün zorluklarýyla yaþamýþ yazarýn tanýklýðýný bir röportaj sadeliði içinde yansýtan “Ateþten Gömlek”; Ýstanbul’un iþgaliyle Anadolu’da baþsýz, lidersiz ulusal güçlerin birleþip Kurtuluþ Savaþý’ný baþlatmalarýna kadarki zamaný anlatan “Yorgun Savaþçý”, edebiyatýmýzýn üç önemli romanýdýr.
Öykülerinde genellikle Ýstanbul’un kenar mahallelerini, Burgazada’yý, balýkçýlarý, aylak insanlarý anlatmýþtýr. Özlem ve acýlarýyla toplum içindeki bireyi þiirsel bir söyleyiþle dile getirmiþtir. Edebiyatýmýzda “Çehov tarzý” durum öykücülüðünün en önemli temsilcilerinden sayýlan sanatçýnýn öykülerinin yaný sýra Kayýp Aranýyor, Medar-ý Maiþet Motoru adlý romanlarý da vardýr. Bu parçada sözü edilen sanatçý aþaðýdakilerin hangisidir?
Bu parçada sözü edilen üç romanýn yazarlarý, aþaðýdakilerin hangisinde sýrasýyla verilmiþtir?
A) Memduh Þevket Esendal A) Halide Edip – Kemal Tahir – Yakup Kadri
B) Sait Faik Abasýyanýk
B) Yakup Kadri – Halide Edip – Reþat Nuri
C) Refik Halit Karay
C) Hüseyin Rahmi – Reþat Nuri – Yakup Kadri
D) Rasim Özdenören
D) Reþat Nuri – Halide Edip – Kemal Tahir
E) Bilge Karasu
E) Kemal Tahir – Halide Edip – Reþat Nuri ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
11
A
A
53.
Ýkinci Dünya Savaþý öncesinin sýkýntýlarýný ve Türk toplumundaki Doðu-Batý ikileminin açmazlarýný ya da artýlarýný, bunlarýn ruhlarda yarattýðý çatýþma ve zenginlikleri anlatmaktadýr. Yazar olay örgüsünü sýrasýyla Ýhsan, Nuran, Suat, Mümtaz adlý bölümlerde verir. Ancak bu bölümlerin böyle adlandýrýlmalarýnýn nedeni, bu kiþileri anlatmak deðil, çeþitli dönemlerde Mümtaz’ýn hayatýnda oynadýklarý rolü belirtmektir. Roman, Ýkinci Dünya Savaþý’nýn ilanýndan yirmi dört saat önce baþlar ve savaþ ilanýyla biter. Aradaki geriye dönüþlerle geçmiþteki olaylar anlatýlmaktadýr.
A
A 55.
A
Aþaðýdaki dizelerden hangisi, Türk þiirinde 1950’lerden sonra etkili olan anlamca kapalý, imgelere dayalý söyleyiþin örneklerinden sayýlamaz? A) Ne zaman bitecek bu yaðmur Yoruluyorum baharý beklerken camlarda B) Saçlarýndan bir tavþan geçiyor Aþka uzamýþ ayaklarý C) Tep krallarý gibiydim öyle yalnýzdým Bir çaðda seni bu beyazlýðýnda tuttum D) Bir kentte takýr tukur gölgelerle Dik sokakta s ile deðil ve s ile
Bu parçada sözü edilen roman ve yazarý, aþaðýdakilerin hangisinde verilmiþtir?
E) Atýmý istedim evin göðü gerindi Çin gülleri bir yerden ordan geliyordum
A) Masumiyet Müzesi – Orhan Pamuk B) Huzur – Ahmet Hamdi Tanpýnar C) Tutunamayanlar – Oðuz Atay D) Batmayan Gün – Samiha Ayverdi E) Yalnýzýz – Peyami Safa
54.
56.
Aþaðýdakilerden hangisi eserlerinde mizahi unsurlara ötekilerden daha çok yer verir?
Aþaðýdakilerin hangisinde, yapýlan tanýmla ayraç içinde verilen sanat akýmý uyumsuzdur? A) Ayrýntýlý gözlemleri, toplumcu bir amaç gütmeden iletmeyi amaçlayan, þiirde kusursuz biçimlere ulaþmayý ilke edinen akýmdýr. (Natüralizm)
A) Attilâ Ýlhan B) Sabahattin Ali C) Mustafa Kutlu
B) 20. yüzyýl baþlarýnda ortaya çýkan, özellikle resimde üç boyutlu yaratýya ulaþmayý amaçlayan akýmdýr. (Kübizm)
D) Aziz Nesin E) Ahmet Hamdi Tanpýnar
C) Toplumlarýn sanayileþmeyle birlikte yaþadýðý hýzlý deðiþimi dile getirmek, geleceðin dinamik sanatýný yaratmak isteyen akýmdýr. (Fütürizm) D) Klasik edebiyatýn kural ve þekillerine karþý çýkan, “edebiyatta liberalizm” olarak görülen akýmdýr. (Romantizm) E) Ýnsaný deðerli gören ve toplum gerçeklerinin anlatýmýna önem veren akýmdýr. (Toplumcu gerçekçilik) ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12
12