Gewoon Groen september 2022 by Alette Keuken

ee ortretten on er al te teler a ie ening ree Valle ine entre o en e tember lle o er bloemetjedeenbijtje GroenGewoon September 2022 Bekijk de sector op 10 september ’22

Kom op Kwekerijde‘22

Ontdek de LAANBOOMTEELT, maak kennis met BOOMKWEKERS , opleidingen én de vele arbeids- en carrièremogelijkheden binnen onze groene sector. Op de terreinen van het Laanboomhuis en de bedrijven vinden demonstraties plaats, vind je volop hapjes en drank jes, zijn er ijsjes, luchtkussens voor de kids én ontdekt iedereen waar hét laan boomcentrum van Europa voor staat. Iedereen van jong tot oud is van harte welkom op zaterdag 10 september. info www.treecentreopheusden.nl hier de kleurknutselplaat, lever hem in bij het Laanboomhuis en win een leuke prijs! op de Kwekerij Kom de sector zien...

Meer

#Groen is leven 10 09 22 10uur 16uur

Kom

De B van boom staat centraal in Gewoon Groen. Want groen is heel vanzelfsprekend, toch? We weten wat bomen en planten betekenen voor ons en de wereld om ons heen, maar het groen langs al die tuinen, parken, lanen en wegen komt ergens vandaan. Dat is de reden dat we, naar aanleiding van de opening het Tree Valley Business Centre ons onderdom pelden in de wereld van boomkwekers, bloemen, bijen en bomen. Terwijl we spraken met boomkwekers, toeleveranciers en wetenschappers werd één ding duidelijk.

Yvonne MirandaJansenMasurel Fotografie

Bekijk hier de mim r i r n Media Group BV Dieke AnoeskaGeldermanVermeij n lees,verwonder,Kom op de re.tneCKwekerijenneemeenkijkjeindesectoropzaterdag10septemberophetTreeValleyBusiness

Drukker Moderna

Copyright Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Het verlenen van toestemming tot pu blicatie in dit tijdschrift houdt in dat de auteur de uitgever onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de au teurswet door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen en dat de auteur alle overige rechten overdraagt aan de uitgever. Niets uit deze uitgave mag worden overgeno men, vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Tip:

COLOFON

Zo gewoon is deze sector met haar gemeenschappelijke groene passie niet. We ontdekten een passie, een ambacht én bevlogen ondernemende laanboomtelers die zich elk jaar met hart en ziel storten op de oneindige cyclus van het bomen kweken. In kantines, kantoren of gewoon ‘in de klei’ vertelde iedereen open en gedreven over hun bedrijven en uitdagingen, bij iedereen anders máár met één ge mene deler. Namelijk de uitspraak: ‘Boomkweker zijn, is het mooiste dat er bestaat’. Daarom ontvangen u en jij dit magazine. Een inkijkje in de wondere wereld van hét laan boomcentrum van Europa.

r O s n WOVOROORD GGORENOEWON Gewoon Groen is een uitgave van Elan Media Group BV Torenstraat 3 4041 GA Kesteren . E. info@elan-media.nl I. www.elan-media.nl In samenwerking met vereniging Tree Centre Opheusden Tekst Alette Keuken Arno TonEstherEngelsScherrenburgKeuken Fotografie & Beeldconcept Jan van Suilichem Content Jerphaas Rustenhoven Design Elan

‘Een grote boom heeft dezelfde koelingskracht als tien airco’s’, zei weerman Marco Verhoef tijdens een journaaluitzending. Maar niet elke boom koelt evenveel en niet alle boomsoorten kunnen goed tegen de droge perioden die steeds vaker voorkomen. Klimaatadaptatie Brabant zocht uit: welke bomen zijn veerkrachtig genoeg in droge gebieden en koelen de stad het best?

Gewoon Groen | Koelcapaciteit 4 1

airco’sboom=10

‘Maatwerk en diversiteit zijn het belangrijkst.’

Maatwerk diversiteiten aatwerk en di er iteit zijn et belangrijk t ald iem tra. iken linde e en en om mige e doorn zijn ge ikt oor erkoeling en doen et goed o droge lekken. aar al ik een aar erfe te bo men o noem zo dat le t zijn oor de biodi er iteit.

Gewoon Groen | Koelcapaciteit

Uit onderzoek van Wageningen University & Research blijkt dat een grote boom o een zonnige dag door erdam ing an de bladeren e a otran iratie en et re ren an ad w een koel ermogen eeft an k wat gelijk taat aan tien air o . aar niet elke boom le ert zo eel erkoeling. et koel ermogen i af ankelijk an de grootte an de boom de oort boom en de lo atie an de boom. Ecosysteem functies van bomen et i ook eel belangrijk of de boom goed kan groeien o de lek waar ij taat en of ij oldoende water krijgt lt dr.ir. elle iem tra aan. iem tra i onderzoeker omen en tedelijk roen aan de . ij telde een oortentabel amen an bomen in de tad en o welke manier ze an n t k nnen zijn. omen k nnen namelijk meerdere o itie e bijdragen le eren zoal et ergroten an biodi er iteit et koelen an de omge ing et le eren an z r tof et o laan an en et o angen an fijn tof. ij onderzo t niet alleen oe eel erkoeling bomen k nnen ge en maar ook welke oorten goed tegen droogte k nnen. ant in een eranderend klimaat wi elen e treem droge en natte erioden elkaar af. elke bomen zijn dan et mee t ge ikt om in teden te lanten ‘Het is ook heel belangrijk of de boom goed kan groeien op de plek waar hij staat en of hij voldoende water krijgt.’

Gewoon Groen | Huverba Huverbabestaan100-jariginzicht

Voor Huverba is het belangrijk om voortdurend naar de natuur te kijken. Het team van Huverba is altijd bezig met de vraag: ‘Welke soorten gaan wij nu kweken die over vijf jaar gewild zijn?’ Momenteel wordt sterk ingezet op de klimaatboom. ‘Dit zijn bomen die zeer goed bestand zijn tegen lange eriode an droogte die jn tof af angen en bij eel neer lag water ‘kunnen’ absorberen zonder dood te gaan. Het weer is extremer geworden. Ons klimaat is nu zoals het vijftig jaar geleden in Zuid-Frankrijk was. Daar horen ook andere boomsoorten bij, terwijl vergroening, vooral in steden, steeds belangrijk wordt. Een eeuw waarin alle seizoenen aan bod kwamen. Van stralende zomers, bewolkte lentes tot stormachtige winters en milde herfsten. Voor de interessante historie verwijzen wij graag naar Huverba.nl. In dit artikel nemen we het heden en de toekomst onder de loep. Huverba heeft de laatste tien jaar ingezet op haar transitie van boomkweker naar totaalleverancier van alles wat groen is. ‘Wij zeggen altijd: ‘Wij leveren alles behalve de koikarpers, aldus directeur Dick Huibers.

Gewoon Groen | Huverba 7 Lees verder op pagina 8 >

Een andere ontwikkeling die Huverba onder zoekt, is de inzet van vochtsensoren. Gereguleerde waterafgifte wordt belang rijker, evenals het aansturen ervan met zonnepanelen.

‘Waarom zou je

| www.huverba.nl

- Gewoon Groen | Huverba 8

70 | 4043 LK Opheusden | 0488 44 2004 |

gaaneenuurveertigachterlaptopzitten?’

Ik weet dat het nieuwe management dat kan.’

‘We willen dat het gietwater 100% precies daar komt waar het nodig en tot nut is.’ Voor Huverba is de grootste toekomstige uitdaging: personeel. Terwijl er, volgens Dick, een enorme toekomst ligt om in de groensector aan de slag te gaan. ‘Waarom zou je veertig uur achter een laptop gaan zitten als je ook dagen buiten in de natuur kunt rondlopen en dat kunt afwisselen met het werken aan productielijnen of in de logistiek? De onderneming is de afgelopen jaren getransformeerd van een 100% familiebedrijf naar een bedrijf met aandeelhouders van buiten de familie.

Dick is als vijfde generatie telg de laatste uit de familie.

Huverba Hamsestraat info@huverba.nl

Je kunt deze klimaatverandering zien als bedreiging, maar wij zien er een kans in. Zo zorgt een stad voor de infrastructuur en dan komen wij, als groene stoffeerder, langs om gebieden groen te kleuren.’

‘Het is een geweldige kans voor het succesvol voort bestaan van dit bedrijf. Met de nieuwe aandeelhouders is de toekomst van ons team van zeventig medewerkers gewaarborgd. Dat vind ik belangrijker dan het bedrijf koste wat het kost in handen van de familie te houden.

- Gewoon Groen | Mabo‘Moet je kijken!eensDit is mooi?toch 9 Niels - Mabo Boomkwekerijen Lees verder op pagina 10 >

Het kan verkeren, van systeembeheerder naar boomkweker. Het ‘groene’ bloed stroomt toch waar het niet gaan kan. Niels van Mabo Boomkwekerijen had zich nooit op de stoel van mede-eigenaar verwacht toen hij zich nog in de schoolbanken van 3-havo bevond.

‘Eerlijk gezegd bleef ik toen zitten, maar ik mocht nog niet van school af natuurlijk. Uiteindelijk ben ik toen de opleiding Systeembeheer gaan doen. Na twee stages wist ik genoeg, dat was niets voor mij. Thuis op de zaak werken was het alternatief. Want ja, je bent jong en je wilt stappen, een auto enzovoorts. Nu zou ik niks liever willen doen. Je begint met niks maar na vijf jaar staat er een prachtige boom. Een boom die je zelf gekweekt hebt, je hebt seizoenen zien komen en gaan. En de bomen groeien mee.

- Gewoon Groen | Mabo -

zijnalleen,dangeven‘Boomkwekersommeerbomenhetnatuurie e e s Ik zie kansen voor groen, mensen zien steeds meer de functionaliteiten van ons product. De verkoeling die het brengt, de afvang van fijnstof, noem maar op. Het is aan ons om de boomkwekerij steeds beter te Middenverduurzamen.inonsgesprek

- Gewoon Groen | Mabo -

onderbreekt Niels zijn verhaal. ‘Moet je eens kijken, dit is toch mooi!’ Hij toont een egel die het prima naar zijn of haar zin heeft in de schaduw van een leiboom. ‘We hebben hem wel even verplaatst, naar een nog rustiger plekje.’ Daarop volgend volgen foto’s van vogels die eieren leggen in de potten van containerbomen. Duidelijk is dat boomkwekers niet alleen maar producenten zijn, het zijn natuurliefhebbers in hun puurste vorm.

11 www.mabo.nl

Mabo Boomkwekerijen is gespecialiseerd in vormbomen, die in één jaar gekweekt worden in speciale kweekzakken. De bomen, variërend van leilindes tot dakplatanen en alles daartussen, ‘groeien op’ in de kwekerijen van Mabo. Mabo mag verschillende soorten afnemers tot haar klanten rekenen. Cash & Carries, overheden, andere kwekerijen, hovenier en andere groene professionals. Waarom Mabo? De typische Mabo-kwaliteit. De kenner herkent een Mabo al van verre. It’s a Mabo!

‘Dat moet wel, bij het kweken van een boom, trekken alle seizoenen voorbij. Je ziet de natuur in haar breedste Jarenvorm.’later klinkt hij als een ‘echte’ boomkweker. Niels’ familie bestaat uit geslachten van boomkwekers, die lijn onderbreken als systeembeheer was zonde geweest. Vind je ook niet?

12 werken‘Samen’aan eentoekomstgroene Gewoon Groen | Crum Boomkwekerijen

Een breed assortiment plantgoed bestaande uit veredelingen, stekken en zaailingen zorgt voor prachtig uitgangsmateriaal voor onze vollegronds teelt. Omdat je de grond samenstelling én de watertoevoer in dit systeem zelf onder controle hebt, zijn de goten bijna een garantie voor uitstekende spillen. Klaar om uit te groeien tot een prachtige boom.’ Want dat is uiteindelijk het doel, het kweken van kwalitatief hoogstaand uitgangs materiaal voor de verkoop en de eigen boomkwekerij. Laanboomteelt ‘Op onze percelen kweken we een breed assortiment laan en sierbomen, door gebruik te maken van de spillen uit ons gotensysteem zien we de genoemde voordelen terugkomen in onze vollegrondsteelt. Door vak kundige snoei en verzorging en zorg en aandacht voor de bodem, doen we wat in ons vermogen ligt om een kwalitatief hoogstaand eindproduct te kweken.’

13 Jan en Gerdine kijken met voldoe ning naar het bedrijf én zeker ook naar het team, benadrukken zij. Hét woord dat de bedrijfscultuur van Crum beschrijft? Wie even met de twee praat, heeft al snel duidelijk dat dat woord ‘samen’ is. ‘Je kunt het niet alleen. Iedereen in ons team is van waarde. Een geoliede groep zorgt voor een geolied bedrijf. Dat is echt iets waar we de afgelopen jaren veel aandacht aan hebben besteed. Een uitdaging, want vandaag de dag vragen mensen iets anders van je dan twintig jaar geleden’, benadrukt Jan. Gotenteelt Een belangrijk onderdeel van Crum Boomkwekerijen is onze gotenteelt. De basis van elke boom is een goed ontwikkelde wortel. Door gebruikt te maken van erspringring/airpot-materiaalspeciaalgroeiteenoptimaalwortelgestel.

Crum Boomkwekerijen | Dalwagen 65 | 6669 ML Dodewaard | 0488 41 16 95 info@boomkwekerijjwcrum.nl | www.boomkwekerijjwcrum.nl Jan Dekker en Gerdine Dekker-Crum zijn samen met broer Meindert Crum de volgende generatie in het bedrijf Crum Boomkwekerijen. Wim Crum startte 35 jaar geleden zijn productiebedrijf Crum Boomkwekerijen zónder kennis van de boomkwekerij, met een achtergrond in de vruchtboomteelt. Inmiddels zijn we te gast op het bedrijfsterrein, omringd door de meer dan dertig hectare bomen.

Gewoon Groen | Crum Boomkwekerijen

Een eeuwenoud ambacht dat elke generatie weer nieuwe innovaties tot zich neemt. Allemaal met één doel: het kweken van bomen die ge neraties lang omgevingen sieren en voorzien van zuurstof, overal ter wereld. Prachtig toch?

Want dat is uiteindelijk het doel, het kweken van kwalitatief boomkwekerij.deuitgangsmateriaalhoogstaandvoorverkoopendeeigenBezoek onze nieuwe site of scan deze QR code!

Gewoon Groen | Boomkwekerij

bloed’inkruipt‘Hetje van de Koppel BV

Terwijl de beoogde opvolger nu nog op zijn driewieler rond crosst, vertelt zijn vader Johan van de Koppel hoe hij de toekomst van zijn bedrijf Boomkwekerij van de Koppel BV ziet. Hoewel opgegroeid als agrariër, zoon van een boer, trok zijn hart naar een andere agrarische tak: de boomkwekerij.

a een tage bij een fr itteler olgde et kweken an bomen. et d rde een aar jaar om de teelt onder de knie te krijgen. omen zijn nat r et leeft je moet er ge oel mee en oor krijgen. at i ge om li eerd maar ook et mooi t. mijn a ttiende kweekte ik mijn eer te eigen teelt inmiddel werken we met zo n a t negen men en. k kan je ertellen et kr i t in je bloed. k g n mijn kinderen dezelfde a ie daarom i bedrijfo olging mijn ltieme droom.

Boomkwekerij van de Koppel BV

Marsdijk 26 | 4033 JD Lienden ‘Ik kan je vertellen: het kruipt in je bloed. Ik gun mijn kinderen dezelfde passie, daarom is bedrijfopvolging mijn ultieme droom.’

| 0488 48 12 77 Gewoon Groen | Boom kwekerij van de Koppel BV 15

oor toenemende raag n de be erkte be ikbare grond oor de boomkwekerij i er de laat te jaren olo ingezet o ontainerteelt. iet iedereen indt dit er e en aantrekkelijk it zien. aar er zijn bomen nodig. tik tof roblematiek itte tre in teden en de af name an biodi er iteit zorgen oor enorme raag. en goed teken dat et bew tzijn er n i . ontainerteelt zorgt er oor dat we minder af ankelijk zijn an eizoenen en et jaar rond bomen k nnen kweken. een ontainerteelt betekent minder eel minder bomen. ie wil dat no et een blik o zijn zoon it o an zijn zorgen. e e tor taat onder dr k de boomkwekerij i onbekend en daardoor aak onbemind. k oo dat we men en een inkijkje k nnen ge en in on mooie ak n de noodzaak an on be taan re t.

Gewoon Groen | VL Water

Willem Huibers is de eigenaar van VL Watertechniek. Willem komt uit een groot geslacht van boomkwekers, hoewel hij zijn passie vindt in water en techniek, komt hij niet los van het groen. Want, je raadt het al… zijn klanten? Allemaal boomkwekers.

Als je de typische laanboomteler zou moeten omschrijven is het eerste dat bij je opkomt, ‘Geen sprekers maar doeners’. Datzelfde geldt ook voor i em ui e s. e ukki e en e nog iemand bij de ontvangst op zijn e i ie n u i em s ms esc ei en is. ‘Waterbeleidismijnprioriteit’

‘Door klimaat en innovatie prioriteit’waterbeleidwerdeen

Op locatie bij Willem zijn er drie opvallendheden: het grote magazijn;‘We hebben alles op voorraad en alles is bijna direct af te halen’, imposante opstellingen met reservoirs en water en techniek, buiten een veld waar zo te zien ook getest wordt. Dat vraagt om uitleg. Waar zijn we en wat doe je? ‘Ik ben een logische denker, ik heb jaren ge werkt bij een van de grotere exporteurs uit de regio. Ook daar trok ik steeds meer technische taken naar me toe. Door klimaat en innovatie werd waterbeleid een prioriteit. Het toepassen an te niek om zo e i i nt mogelijk te werken, werd mijn uitdaging.

Gewoon Groen | VL Water

Het liefst maak ik gebruik van bronpompen. Daarmee krijg je nooit een aanzuigstoring, omdat de bronpomp in het water ligt. Ik heb technische kennis uit andere sectoren kunnen gebruiken om een waterdicht systeem te ontwikkelen. Door goede en gecontroleerde bewatering, behaal je groeiwinst.

18 VL water | Matensestraat 70 | 6669 CJ Dodewaard | 06 50 29 44 91

‘Het valt me altijd op

waterverbruik’omgaanduurzaambewuststeedsboomkwekersdatmeerenmet

Interessant weetje: Willem maakte bij de ontwikkeling van zijn eigen systemen, gebruik van onderdelen uit de zwem badindustrie. Proeftuin Op dit moment is op het terrein van VL Water een heuse proef tuin in ontwikkeling waar opstellingen te zien zijn en waar ge experimenteerd wordt met beregening en de toevoer van me t to en. korte termijn wordt de t in o enge teld oor publiek.

Gewoon Groen | VL Water

‘Uiteindelijk draait het bij een grote boom kwekerij toch meer om bomen dan om techniek, logisch natuurlijk. Maar ik was niet meer gelukkig. Toen heb ik van de één op de andere dag mijn werk opgezegd. Dat was echt wel spannend, je springt in het diepe. Ik heb vaak gedacht komt dit wel goed? Maar gelukkig kwam de ene na de andere uitdaging op mijn pad, evenals samenwerkingen. Inmiddels mag ik menig gerenommeerde laanboom teler tot mijn klanten rekenen. Door mijn ervaring in de kwekerij en door nauw samen te werken met de kweker, werden de problemen van kwekers mijn uitdaging, waardoor ik producten op maat heb ontwikkeld, specifiek gericht op de boomkwekerij/containerteelt.

Gewoon Groen | Gewasbescherming 19 bescherming,Gewas-Natuurlijk! Lees verder op pagina 20 >

De taxuskever is een lastig te bestrijden, mo biel insect. De larven ervan zitten verscholen in de grond. Toch is het mogelijk ze biologisch te bereiken, we vullen onze spuit niet met chemie, maar met minuscule aaltjes. Deze zoeken zelf hun weg in de grond en doden de keverlarven. Parasieten en belagers van groen zijn overal. Vooral jonge bomen hebben bescherming nodig om uit te groeien tot grote zuurstofproducenten die ons wel honderden jaren van dienst kunnen zijn. Bedreigt een plaag onze gewassen, dan kiezen veel kwekers een brede, geïntegreerde strategie. Zij benutten een diversiteit aan natuurlijke vijanden om parasieten te onderdrukken. De achtergrond hiervan is fascinerend. De geschiedenis van actieve biologische bestrijding begon met roofmijten: kleine, dierparasitaire spinnetjes met een specifiek menu. Trips

Taxuskever itte lieg komt le t in identeel oor. l dit bee tje wordt gevonden, dan wordt de sluipwesp ingezet die witte vlieg op het menu heeft staan.

Trips is een vliegend, zeer mo biel, zeer algemeen en moeilijk bereikbaar insect. Het kruipt in knoppen en jongste plantendelen en prikt daar cellen aan. De schade bij het rekken van cellen is enorm. Daarnaast brengt trips virussen over. Tegen deze plaag wordt de roofmijt Ambly seiulus cucumeris ingezet.

Gewoon Groen | Gewasbescherming 20

Witte vlieg

PersimilisPhytoseiulusSpintmijtenNeoseiulusCalifornicus

Een andere zeer algemene plaag zijn rupsen. Om die druk weg te nemen worden er vaak feromoonvallen gebruikt; een lijmlaag met de seksuele lokstoffen van een nachtvlinder. De mannetjes komen eropaf, maar raken verstrikt in de lijmlaag. Op dit moment doen we dit tegen de anjerbladroller en Duponchelia. Iedere oort eeft andere lok to en en vergt andere feromoonvallen. Onze kwekers leren continu bij over nieuwe mogelijkheden)

Spintmijten zijn kleine, plantparasitaire spinnetjes die zeer algemeen voorkomen. Deze prikken in duizenden cellen aan de onderkant van het blad en kunnen planten razendsnel ruïTegenneren. spintmijten worden twee soorten roofmijten ingezet: Neoseiulus Californicus: minder nerveuze stayers met een langere levensduur en overlevingskansen. Deze roofmijt vinden we ook in uitgangsmateriaal van toeleveranciers: een ketenbrede aanpak! Phytoseiulus Persimilis: snelle, actieve jagers, die doorgaan tot het einde, inclusief het verorberen van soortgenoten

Bladluizen kent iedereen. Dat Lieveheersbeestjes en hun larven bladluizen eten weten we ook. In onze tuinen vinden we echter ook sluipwespen. Kleine zwarte ‘vliegjes’, die curieus genoeg eitjes leggen in hun gastheer. Lieveheersbeestjes laten zich moeilijk toepassen, maar met sluipwespen gaat dat uitstekend.

Gewoon Groen | Gewasbescherming

Bladluis

Rupsen

MVL Dé partnergrijsGROENevoorde laanboomteler 22 Gewoon Groen | MVL

Geïnspireerd door de sector ‘Je komt in aanraking met de sector, je ziet be hoeftes en daardoor werden we geïnspireerd.’ Het resultaat? Spoorzoekende bomen wagens. ‘Ze werden zo enthousiast ontvangen, we dachten echt: wat gebeurt er nu. Toen kreeg het MVL-team de smaak te pakken. Beregeningstechnieken werden het volgende specialisatiepunt, dat uitmondde in de volgende onderneming: MVL Beregening BV. De eigen, door MVL ontwikkelde, systemen werden en worden door veel gerenommeerde bedrijven in de laanboomteelt ingezet. Tja, als je er dan zover in zit, dan dienen nieuwe mogelijkheden zich aan. MVL Green Solutions BV werd geboren uit een samenwerking met VL Grondwerk.

MVL Green Solutions BV bouwt containervelden en teeltvloeren, van het grondwerk tot en met de beregening. Het is het jongste blad aan de MVL-boom. Melwin startte ooit met MVL Metaal BV en maakte met deze onderneming, de eerste connectie met de boomkwekerijsector. Melwin van Laar is - onder de noemer MVL - niet meer te missen in ons laanboom centrum. Melwin is vanuit Kootwijkerbroek richting de Betuwe gekomen. Niet meer het agrarisch gebied dus. Echter, de boomkwekerij? Hij had geen idee én geen enkele verwachting dat zijn bedrijven steeds meer zouden focussen op onze sector. 23 Of hij zich gelijk thuis voelde? ‘De mentaliteit past mij prébezoek.aanhouden‘gewoon’Bovendienperfect!magjejewerklaarzenbijeenEenbelangrijkewatmijbetreft!’

Gewoon Groen | MVL

grappigeGewoonfeitjes

Gewoon Groen | Gewoon grappige feitjes 24

Proost! ‘Nieuw hout’ van het Spaanse huis Berberana. Zo noemt de wijnmaker wijn uit nieuwe vaten, die worden gemaakt van eikenhout. De Spaanse wijnmakers van Berberana hebben besloten iets voor de bomen te doen en planten voor ieder vat één nieuwe boom. Dat zouden er gemiddeld 60.000 per jaar moeten zijn.

Onmisbaar

De snoeischaar; zelfs op vakantie. De douane schijnt een weergaloze verzameling aan snoeischaren te bezitten. Een échte boomkweker heeft De A is van... Acer Plantanoides; de meest geteelde boom in ons laanboomcentrum. ‘m altijd op zak.

Vakantie Jazeker, vooral Italië regio Pistoia of Caneto. Want, je raadt het al... daar wonen Italiaanse boomkwekers. Op vakantie gaan zonder een klantbezoek, is geen vakantie.

Gewoon Groen | Batouwe 25 Lees verder op pagina 26 > ‘NietbijsjouwenmouwenmaarBatouwe’

- Gewoon Groen | Batouwe -

Ja, in de laanboomteelt is de naam Huibers bijna niet te vermijden. Ook bij Batouwe Boomkwekerijen BV vinden we de gebroeders Huibers: Willem en Henk. Henk vervult een algemene directiefunctie, broer Willem is de teelttechnicus en verantwoordelijk voor de leiding over innovaties. Hoe Batouwe geboren werd? ‘Door het vermijden van concurrentie’, vertelt Henk lachend. Omdat onze broers ook boomkwekers zijn, zochten wij een niche: stekken en spillen van de beste kwaliteit om zo het resultaat van kwekers te verbeteren.’ Jaren verder inmiddels, vindt hij het mooiste: alle broers zijn klant!

‘Na de mavo, volgde drie jaar meao met een aanvullend talenpakket, ook kreeg ik het druk met mijn eigen kwekerij. Ik ben vanaf mijn zestiende volop aan het werk gegaan. Gelukkig had ik wel mijn talen onder de knie. Al was Frans in 2-mavo een groot struikelblok, ik bleef er door zitten. Gelukkig waren mijn ouders nogal pragmatisch. Ik werd op mijn veertiende met een treinticket en honderd gulden, op de trein gezet naar Orleans om zes weken te werken bij een kweker. Gelukkig kon ik af en toe naar huis bellen, want er waren hier en daar wel wat struikelblokken. Zo waste ik mijn spijkerbroek in de wasbak; die kon ik vervolgens re to tegen de m r aanzetten. Beddengoed wassen leek me daardoor een te grote uitdaging, waarop ik na drie weken besloot de lakens maar gewoon om te draaien. ‘Mijn ouders waren nogal pragmatisch: op mijn veertiende werd ik met een ticket en 100 gulden op de trein naar Orleans gezet’ 26

‘Ons

dergelijke ervaringen mijn broers en mij wel ‘gemaakt’. Pragmatisch, ondernemend, nou ja ‘niet mouwen maar sjouwen’, zeg maar. Hoewel ik zelf jong aan het werk ben gegaan, vind ik scholing en ontwikkeling ontzettend belangrijk. Voor jezelf maar zeker ook voor de bedrijven in onze sector. De bedrijven maar ook de uitdagingen worden steeds groter. Na mijn opleiding, heb ik in het kader van jezelf ontwik kelen ook zeven jaar in de UK gewerkt en gewoond. Dat vormt je! Datzelfde geldt voor de zeven jaar bij Huverba. Waardevolle ervaringen die ook invloed hebben op het voeren van je eigen bedrijf.’ Over groter wordende bedrijven gesproken… Willem en Henk geven leiding aan een team van gemiddeld honderd mensen, met de onmisbare ondersteuning van Bert Lam, Gerrit Crum en Albert Huibers.

Batouwe Boomkwekerijen BV | Engelandstraat 1b | 6669 DX Dodewaard 0488 413 097 | info@batouwe.com | www.batouwe.com 27

- Gewoon Groen | Batouwe -

Het resultaat van die weken in Frankrijk was dat mijn Frans uitstekend werd. Het jaar erna ging ik weer. Ja, dat zul je vandaag de dag niet meer zo snel zien. Eerlijk gezegd; zou ik het er bij mijn vrouw ook niet doorheen ‘Tochkrijgen.hebben

Tijdens de ‘reis’ langs de vele laanboomtelers die we bezoeken voor Gewoon Groen, kom je erachter dat elk laanboombedrijf zijn eigen ‘karakter’ heeft. Zo ook Batouwe Boomkwekerijen. Opvallend is dat hoewel dit bedrijf de basis legt voor groen langs wegen en parken overal ter wereld, de nadruk heeft liggen op mensen. Een mensgericht karakter dus. ‘We investeren veel in onze mensen, in faciliteiten, in ontwikkeling voor hen. Per jaar maken we zo’n vijftigduizend euro vrij voor cursussen en opleidingen. Daarnaast zorgen we ook dat hun werkruimtes en kantines up to date zijn. We willen simpelweg dat mensen graag bij ons zijn. Zij maken het bedrijf. Ons kapitaal? Dat bestaat uit mensen. kapitaal? Dat bestaat uit mensen’

moeiteloosGroeimetWinTree®bedrijfssoftware de handelsbedrijfvoorICT-dienstverlenerboomkwekerijen TSD.NL/WINTREE Meer dan een halve eeuw bomen kweken. Dát doen wij als familie. Kwaliteitsbomen die via onze afnemers hun weg vinden door heel Europa daarbuiten.én Onze wortels liggen in de laanboomteelt maar onze ogen zijn gericht op ieders toekomst: wij zijn trotse makers zuurstofproducentenvanenstaanvooreengroenetoekomstvooriedereen. Boomkwekerij Tijssen V.O.F. Provincialeweg 1B | 4033 BP Lienden 06 53 93 98 70 (sr.) | 06 53 69 49 36 (jr.) tijss148@planet.nl www.boomkwekerijtijssen.com Vergaderen...inhethartvanhet groene laanboomcentrum Er zijn verschillende ruimtes in het Laanboomhuis op het Tree Valley Business Centre te Opheusden te Hetgebruiken.Laanboomhuis grenst direct aan de afslag Dodewaard/ Opheusden bij de A15 met een treinverbinding op slechts 150 meter afstand. Interesse? Mail naar welkom@laanboomhuis.nl | Bomenlaan 1 - Opheusden | www.laanboomhuis.nl Vergader locatie,van 2 tot 60 personen,flexplek, seminar,cursuslocatie.

theLivingGreen#groenislevenLife

Gewoon Groen | Living the Green Life 29

Luchtzuivering Eén stadsboom kan net zoveel stikstofdioxide en fijnstof vastleggen als wordt geproduceerd door 10.000 autokilometers Groen is gezond In een groene omgeving bezoeken mensen minder vaak de huisarts en voelen ze zich gezonder Waterafvang Volgens een rapport van de VHG kan één volwassen boom tot 8.000 liter bergen.water Stimuleren van biodiversiteit Bomen zijn een thuis voor insecten en vogels. De boom is hun basis.

Bomen zuurstofproducentenzijn Bomen ‘ademen’ stikstof en stoten zuurstof uit. De wortels van bomen zorgen voor een stabiele aarde. Geen sinkholes of enorme plassen meer. hittestressVerminderde Een gezonde boom levert het verkoelende vermogen van circa 10 airco’s

Gewoon Groen | Izak Mauritz Boomkwekerijen ‘In lentefebruariziejedealkomen!’

Izak Mauritz Boomkwekerijen | Welysestraat 6c | 6669 DG Dodewaard info@izakmauritz.nl | www.izakmauritz.nl

Deze laanboomteler is een prachtig voorbeeld van het gezegde ‘eens een boomkweker, altijd een boom kweker’. Cees wordt overduidelijk blij van zijn werk. Óf zoals hij het zelf noemt: zijn leven. Izak Mauritz Boomkwekerijen is als het ware een ‘kraamruimte’ voor veel grote exporteurs. Cees en zijn ‘jongens’ - zoals hij zijn team zelf noemt - leggen de basis voor kwali teitsbomen door met aandacht en ambacht de teelt te beoefenen.

Gewoon Groen

‘Het is het mooiste werk wat er is, we werken met de natuur mee. Van de 365 dagen per jaar het is 340 dagen heerlijk weer om buiten te zijn. Bovendien zie je in februari de lente al komen!’ Bewustwording kweken bij mensen ‘Ik doe mijn verhaal in Gewoon Groen omdat ik mensen bewust wil maken van wat wij boomkwekers doen voor bomen én nog belangrijker: wat bomen doen voor mensen! Men is zich er niet altijd van bewust dat die prachtige oude bomen in parken en langs wegen ooit ergens zijn gekweekt. Ook gewas bescherming leidt nog weleens tot opgetrokken wenkbrauwen.

Het punt is: het is onze taak om bomen te beschermen en weerbaar te ma ken om een leefbare omgeving te behouden. Zo heb ik laatst een van onze nieuwe buren meegenomen naar de kwekerij. We proberen zoveel mogelijk te werken met natuurlijke vijanden of andere natuurlijke vormen van bestrijding, we helpen de natuur, omdat door menselijk ingrijpen als bebouwing en infrastructuur de na tuurlijke bescherming tegen boom ziektes ook afneemt. Daarnaast, als je ons ziet rijden met een spuit, zijn dit vaak meststoffen. De voeding voor onze bomen, bomen die CO2 afvangen en zuurstof teruggeven.’

Izak Mauritz Boomkwekerijen 31 ‘Ik doe mijn verhaal in Gewoon Groen omdat ik mensen bewust wil maken van wat wij boomkwekers doen voor bomen én mensen!bomenbelangrijker:nogwatdoenvoor

Als jonge vakantiewerker kwam Cees Tijssen bij de naamgever van zijn bedrijf terecht: Izak Mauritz. ‘Ik kon me daarna niet voorstellen iets anders te gaan doen. Zo’n tien jaar geleden, werd de overname een feit: ‘Ik was toen 26, het kweken van bomen was echt mijn ding. Net als lekker werken tussen de andere jongens, maar ik zag er wel tegenop om ook de handel te gaan doen. Toen kreeg ik van de één op de andere dag de telefoon van Izak in de hand.’ Terwijl hij glimlachend terugdenkt aan dat moment, vertelt hij: ‘De mensen waar ik het meest tegenop keek, vielen ook het meest mee.’

Gewoon Groen | B & P Boomkwekerijen Opheusden VOF

B & P is een uitzondering binnen de vele laanboomteeltbedrijven die de gemeentes Neder-Betuwe, Buren en Overbetuwe telt. B & P is namelijk een collectief van bedrijven waarbinnen elk bedrijf ‘(buiten) gewoon’ doet waar het goed in is. Coöpereren betekent samenwerken, binnen de samenwerking doet eenieder waar hij goed in is. relatiecoöperatiebouwtop

Gewoon Groen | B & P Boomkwekerijen Opheusden VOF 33

Ook gaan we mee met de tijd, uitdagingen als een personeelstekort en milieuwetgeving zorgen ervoor dat we als sector innoveren en robotiseren. Oók de kleinere bedrijven gaan in deze beweging mee. Waar we blij mee zijn, is dat de aandacht voor groen enorm is toegenomen. Biodiversiteit, CO2-bewustzijn, de stikstofproblematiek, als je het goed bekijkt, zijn wij als boomkwekers het antwoord. Wij produceren 02: zuurstof. Er is een inhaalslag gaande, inwoners van Nederland worden ook door de overheid bewust gemaakt van het nut van groen. Men is er inmiddels achter dan nieuwbouwwijken zonder groen onleefbaar worden door hitte, wateroverlast en luchtkwaliteit. Deze trend zie je in heel Europa. Voor ons voelt dat alsof we nu echt ‘gezien’ worden.

combinatie’kweker:en‘Ambachtsmannenkwekkendeeenperfecte

B & P Boomkwekerijen Opheusden VOF | Tielsestraat 60a | 4043 JT Opheusden 0488 48 24 50 | info@bpboomkwekerijen.eu | www.bpboomkwekerijen.eu ‘CO2, producenten’Wijzijnboomkwekersstikstof,hetantwoord.zijnzuurstof-

Het bedrijf bestaat uit een samenwerking tussen Van Setten Plant BV , VOF De Drie en W. van Lent & Zn BV. Waar de boomkwekers achter De Drie en bij Van Lent heer en meester zijn over teeltprocessen, is Gijsbert van Setten, zoals hij het zelf zegt, een ‘kwekkende kweker’. Hoewel hij uit een telende familie komt, komt hij pas echt tot zijn recht in de verkoop van bomen en contacten met zijn relaties.

‘Relaties: daar hebben wij ons hele bestaans recht op gebouwd. Liever een lange relatie voor het leven, dan een kortstondige order. Verder hebben wij een hele ontspannen bedrijfscultuur. Een bedrijfsvisie? Wij bespreken zaken aan de koffietafel en gaan met oplossingen aan de gang. Een tijdrovende vergadercultuur is ons vreemd. Hoewel het niet in ‘onze’ aard zit om op de voor grond te treden, willen we met dit artikel een beetje van ons en B & P laten zien. B & ingrotereisBoomkwekerijenPéénvandespelersderegio Dat betekent; vooral duidelijk maken dat het telen van bomen een levenswijze is. Je doet het niet voor het geld, het is een eigen wereld. Zowel binnen als buiten. Buiten ben je één met de seizoenen, draag je zorg voor de groei. Binnen onderhoud je contacten met relaties over de hele wereld. Als je hen bezoekt, bezoek je geen klant maar een oude vriend.

34 Gewoon Groen | Combinatie Mauritz

‘Als men eens wist hoe mooi het werken in onze laanboomparken zijn’, dan stonden ze in de rij om hier aan de slag te gaan’, vertelt pater familias Henk Mauritz met glimmende ogen van enthousiasme. We vallen gelijk met onze neus in de boter als we worden ontvangen door twee generaties Mauritz bij, hoe toepasselijk: Combinatie Mauritz. ‘De Combi’ in de volksmond. De senioren; Jan, Gerrit en Henk sr. samen met de junioren; Henk jr. Erik en Wouter. De zes zijn het bijzonder eens met elkaar: de laanboomteelt is prachtig. Om naar te kijken én om in te werken. Het vijftigjarig bestaan dit jaar, getuigt van deze bevlogen heid.

50 jaar Combinatie Mauritz: ‘De teelt is onze basis’

Gewoon Groen | Combinatie Mauritz

Het is een dynamisch gesprek waarin historie, toekomst en heden door elkaar besproken worden. We nemen je eerst mee naar het jaar 1860, daar legde de eerste Jan Mauritz de basis voor de boomteelt. Vervolgens in 1972 ontstond de huidige Combinatie, waar de drie broers zich toelegde op de boomkwekerij. Jan, Gerrit en Henk startten eigenlijk midden in hun ‘schoolcarrière’ de eerste aanplant. Al snel was er geen tijd meer voor school. Het idee was om ‘rustig aan’ met elkaar laanbomen te kweken onder de voorwaarde: ‘we blijven met zijn drieën’. Dat laatste is finaal mislukt…

1985 Start teelt van drie maal verplante bomen (grote bomen) 1990 Start export naar het buitenland 2005 Bedrijfsovername van junioren Henk, Erik en Wouter Jan vertelt: De horizon lag in ‘onze tijd’ op zo’n tien jaar vooruit. Toen onze jongens in beeld kwamen als potentiële opvolgers, verschoof die horizon naar 35 jaar. Dan kijk je anders naar de toe komst. Gerrit vult aan: ‘Zo waren we één van de eersten met proefpercelen voor containerteelt, om het jaar rond bomen te kunnen leveren.’ ‘Innovatie en positionering zijn belangrijke pijlers. Máár teelt is onze basis’, besluit Henk. De jongere generatie; Henk, Erik en Wouter beaamt dit volledig. ‘Je kunt van alles ondernemen, maar het begint bij je bomen.’ De junioren hebben ver illende teeltte ni e aan a ingen gemaakt maar ook een snoei apparaat mee-ontwikkeld. ‘We kijken bij dit soort ontwikkelingen naar onze bomen maar zeker ook naar onze mensen. Hoe maken we hun werk nog makkelijker, lichter én leuker.’ Opmerkelijk: elke boom heeft zijn charme. Combinatie Mauritz heeft daarom meer dan 600(!) soorten in het sortiment. Lees verder op pagina 36 >

Door de tijd heen lijkt Combinatie Mauritz exact op de juiste tijd, de juiste stappen te maken. Het tijdspad van de onderneming laat zien dat er gemiddeld eens in de tien jaar een richting wordt ingeslagen die bepalend is voor de ontwikkeling van het bedrijf.

Wouter: ‘Op dit moment hebben we het klimaatbe wustzijn mee. In heel Europa wordt door overheden, bedrijven én particulieren begrepen dat bomen on misbaar zijn. De vraag is daarom groot. Het is belangrijk om te beseffen dat aan élke boom, een boomkweker ten grondslag ligt.

Aan élke boom, ligt een boomkweker ten grondslag De drie junioren vervolgen: ‘De nadruk bij onze genera tie ligt meer op verduurzaming en innovatie dan op uitbreiding. We hebben met uitdagingen te maken. Uitdagingen als personeel, het verlies van vakkennis bij onze klanten, de moeilijkheid door regelgeving, maar ook het bestaande areaal vast te houden; Betuwse grond is namelijk gewild. Dit betekent dat we anders moeten produceren en na moeten denken hoe we de toekomst veilig kunnen stellen.’

Wouter: ‘Op dit moment hebben we het klimaatbewustzijn mee. In heel Europa wordt door overheden, bedrijven én particulieren begrepen dat bomen onmisbaar zijn.

36 Combinatie Mauritz | Lakemondsestraat 2a | 4043 JD Opheusden | 0488 44 15 01 info@combinatiemauritz.nl | www.combinatiemauritz.nl

Gewoon Groen | Combinatie Mauritz

Inheemse bomen en planten trek ken veel meer insecten dan uit heemse bomen. Dit komt omdat insecten zich al generatie op ge neratie hebben kunnen aanpassen aan de inheemse beplanting. De inheemse wilg trekt enorm veel insecten is uit onderzoek geble ken. Het laatste onderzoek da teert van 2002, een Duits onder zoek door Brändle en Brandle naar de hoeveelheid insecten die ver bonden zijn aan welke boom. Hier scoort de wilg het hoogst met een aantal van 728(!) verschillende soorten insecten, op de voet ge volgd door de eik. Helaas is er nog geen Nederlands onderzoek, voor zover bekend. ‘Als de bij van het aardoppervlak verdwijnt, heeft de mens nog maar vier jaar te leven.’ Niet de woorden van een of andere groene jongen, maar toegeschreven aan niemand minder dan Albert Einstein. Die uitspraak deed hij in een uitgave van ‘Union Nationale de l’Apiculture Française’, een Frans tijdschrift. Maar klopt het wat hij zegt, en kan je er zelf iets tegen doen?

Gewoon Groen | bio·di·ver·si·teit bio·di·ver·si·teitHoeveelinsectensoortenzijnverbondenaanwelkeboom? (de; v; meervoud: biodiversiteiten) 1 verscheidenheid aan planten diersoorten Zomer en winter eik 423 450Wilg 43esdoornGewone98Beuk Zachte en Ruwe berk 38lariksEuropese334 12eikAmerikaanse189Populier Grove den 11kastanjeTamme172

Gewoon Groen | Kom op de kwekerij Kom op Kwekerijde Zaterdag 10 september | 10.00-16.00 uur Tree Valley Business Centre | Bomenlaan 1 | Opheusden

Gewoon Groen | xxxxxxxxxxxxx

Gewoon Groen | Jong: hart voor groen 40 Met vingerszwartetussengroenhet Ik ben jong en kies voor groen(opleiding)(de)

Gemotiveerd in het groen Roberto leert dagelijks bij op de kwekerij. Zo kan hij de verschillende soorten hagen met hun Latijnse namen al herkennen en benoemen en mag hij steeds meer taken uitvoeren van zijn werkgever. ‘Ik ben be gonnen met vegen, harken, bakken schoonmaken en onkruid verwij deren. Ik stop pas als alles er weer netjes uitziet. Inmiddels mag ik ook meehelpen met het potten en oppotten van het groen, nieuwe hagen voorzien van beregening en omvalbeveiliging én de orders laden voor alle afnemers.’ Zijn werkgever, Cornelis van Soest, is blij met zijn hulp: ‘Roberto ziet het werk, hij weet wat er moet gebeuren en kan inmid dels zelfstandig aan de slag. Als hij lesuitval heeft, of een keer vroeg uit is, appt hij me al of hij kan komen. Hij heeft een enorme werklust.’

De toekomst ligt buiten Naast de groenvakken, krijgt Roberto op school ook les in koken, (dier) verzorging en sporten. ‘Daar heb ik iets minder mee. Mijn doel is om later loonwerker te worden, net als mijn vader. Ik vind tractoren fantastisch en zou daar graag mee willen werken. Lekker buiten in de natuur, mooie dingen maken. Na Yuverta ga ik dan ook verder leren in die richting.’ Op het moment dat hij over zijn toekomstplannen vertelt, beginnen zijn ogen te glanzen. Hij weet precies wat hij wil en komt daar wel!

Gewoon Groen | Jong: hart voor groen 41

Voor de veertienjarige Roberto Hermsen is thuiszitten op de bank niet echt zijn favoriete bezigheid. Liever is hij buiten bezig, met zijn handen in het groen. Toen hij op de basisschool een vervolgopleiding moest kiezen stond het voor hem al snel vast dat dit Yuverta in Kesteren moest worden. Veel leren over planten en bomen en lekker bezig zijn tijdens de praktijklessen. Want stilzitten is niet aan hem besteed.

Op zijn twaalfde solliciteerde hij bij een kwekerij in onder andere haag teelt in zijn woonplaats. Deze levert kant- en klare hagen van bijvoorbeeld buxus, haagbeuk, taxus of liguster van maximaal één meter lengte aan diverse afnemers in Nederland en En geland. Daarnaast kweekt het bedrijf op diverse percelen in de regio ook coniferen en heesters in de volle grond. Perfect voor Roberto, die het bedrijf en de eigenaar al kende via zijn vader en daar op zaterdag lekker aan de slag mocht. ‘Mensen vragen wel eens aan me of ik groene vingers heb. Nou, ik vind ze eerder bruin of zwart als ik een dag aan het werk ben in de aarde!’

Bij Betuwe Plant n ikke en e e ee e . i e ken nui e e ui in en p ssie en nmis is e ek ms n ns en n e kin e en. e e ee ee e c nsumen i ec e in m ie e men. e ke uin een m is c e .

Gewoon Groen | O₂Tree

Als Betuwe Groep BV zijn we onderscheidend van de traditio nele andere bedrijven door ons met man en macht in te zetten voor nu en later, voor jeugd en ouderen, en vooruitstrevend te zijn en te blijven binnen en buiten ons vakgebied in onze regio maar ook zeker ver daarbuiten.

Gelderplant Export BV is een totaalleverancier van groenprojecten aan vooral tussenhandelaren in vooral het buitenland > www.gelderplant.nl

Gewoon Groen | O₂Tree 43 iet alleen zorgen bomen oor z r tof ook laan ze op in hun stammen. Daarnaast vangen bomen fijnstof op en zorgen ze voor verkoeling in warme perioden. Welk doel je ook oor ogen ebt ree biedt oor iedere t in en elk landschap een geschikte boom.

Betuwe Plant BV, is samen met Gelderplant Export BV, Betuwe Boomkwekerij BV en Zundert Plant BV en onderdeel van de Betuwe Groep BV.

Betuwe Boomkwekerij BV is een traditionele vollegrondsteeltkwekerij die voornamelijk le ert aan e orte r binnen eelal ook ia een an de z terbedrij en > www.betuweboomkwekerij.nl

Betuwe Plant BV is een belangrijke toeleverancier van bomen voor de kleine tuin. Afzet gaat grotendeels via tuincentra naar de consument > www.betuweplant.nl

Zundert Plant BV is gespecialiseerd in het enten van de bomen voor de kleine tuin en daarmee ook toeleverancier van Betuwe Plant BV maar ook vele andere bedrijven binnen Europa >www.zundertplant.nl

Doe jij al mee aan het verbeteren van jouw leefomgeving?

by Betuwe Plant BV.

Team Betuwe Groep BV www.o2-tree.nl

s m r n in

Gewoon Groen | G & M Groen 45

De agrarische sector staat onder druk, toch durven deze mannen – alle vier in de leeftijd van 20 tot 25- het aan. ‘Het is een prachtig beroep, je bent één met de seizoenen. Hoe meer kennis je vergaart over soorten, de functies van bomen, hoe meer je je verbaast en verwondert. De an dere kant is, dat mensen meer bewust zijn van milieu en klimaat én welk verschil bomen maken. Daarom geloven wij ook: hier zit toekomst in. Werken in deze sector kunnen we iedereen aanraden. Voor iedereen wat wils, van kantoor tot buiten, van buitenland tot op een perceel om de hoek. Hoe meer mensen de weg naar de boomkwekerij weten te vinden, hoe beter’, vertelt de gedreven tweede generatie. G &M Groen is van oudsher een productie bedrijf. Kweken is hun lust en hun leven. Onder collega- telers staat het bedrijf bekend om de uit muntende kwaliteit van hun bomen. ‘Het groenproduct stond vanaf dag één op nummer één. Dát zetten we voort’, spreken ze uit. G & M Groen | Paardendreef 2a | 6669 CR Dodewaard | 0488 41 26 61 info@vofgenm.nl | www.genmgroen.nl ‘De eenvoud van ons beroep én bedrijf maakt het mooi’

Vier jonge mannen, één grote uitdaging: rentmeester zijn over een prachtig bedrijf en fantastische kwekerij. Henrico Frentz en de broers Geurt, Evert en Gerrian Huibers staan aan de vooravond van een overname: G & M Groen. Nu nog in handen van Geurt en Maas Huibers.

‘Als je begrijpenkent,verledenhetnietkunjehethedennietendetoekomstnietvormgeven”

Helmut Kohl

Bierbrouwerijen og e en ter g naar de o . oal eerder gezegd wa de o teelt booming in e den. ele gezinnen werkten mee aan de teelt. e om meer dan ijftien jaar o de o lanten werden in e tember naar de ren gebra t om daar de o bellen te l kken en ze er olgen o een droogo en te leggen. et totale areaal o in de e ee w in de dor older an e den ommelde t en de dertig en eertig morgen (een morgen is iets minder groot dan een e tare . o taken werden lang d de ijnbandijk moet omge en zijn gewee t met meter oge o taken. er orizon er iling ge roken f reken we o er een karakteri tiek land a n de dor kern an e den tonden niet er an de dijk twee bro werijen naa t elkaar et lijkt ero dat er nog meer aanwezig waren in de dor older. egaal danwel illegaal. alloze enklokalen en erbergen zoal e rin e warte iter de o kam en et anne i betrokken et bier an deze bro werijen. aar naa t wi ten ook ijmeeg e bro wer de be nodigde o it e den te betrekken.

De boomteelt in Opheusden heeft zich ontwikkeldsindsdientot één van de belangrijkste centra Nederlandvan

Gewoon Groen | historisch laanboomteelt 47

Van bier tot boom Tijdens de middeleeuwen, gedurende de periode dat arel de rote regeerde ir a n. . ont taat de nederzetting e den. de lek an de idige or traat lag ri ting de ijn de middelee w e a en. e troomr ggronden zijn an o d er ge ikt oor akker en weidebo w fr itteelt en boomkwekerij. ater in de e en e ee w wa e den zelf et entr m an o teelt. e ebben on laten ertellen dat de regio et o rod t in loeibare orm nog teed bijzonder kan waarderen. De landtol en het veer e den wa in de middelee wen een belangrijk erkeer knoo nt en et wa et erbinding nt an e len met tre t. mdat e den o zo n trategi nt lag werd landtol ge e en. e tollenaar woonde in een tol i o de oek an et traatje dat itkwam o de alwagen e weg dat i waar de ol e traat zijn naam aan te danken eeft. e den ontwikkelde zi tot een t i et w agrari dor met een langgerekte dor kern. e grotere boerderijen zoal de am de orenb rg de ol de nellenb rg o wenoord en de ei liggen er reid in et gebied. et e den kloo ter en aar grond lagen in de kom an et kr i nt an de alwagen eweg en de erklaan. n werden tijden de bo w an et a artementen om le waar onder andere oeden i aril ne en Van ee wen oeken en antoorartikelen ge e tigd zijn dikke o de m ren an et oormalig kloo ter blootgelegd. e eer te andel in bomen ond de tijd al laat . o ko t ka teel ozendaal te erwijnen t en en aten en nte oter en enten . et i niet d idelijk of we ier te maken ebben met fr it of laanbomen. anneer de boomteelt e a t i begonnen weten we ook niet. n ieder ge al kwam de boom en fr itteelt in de ze tiende ee w olo oor. n werd een er eel bo wland be oot met jonge bomen twee mergen bo lant tegenwoordig met eijnten be oot . eze t kken land werden mee tal entgaarden genoemd. e boomteelt in e den eeft zi ind dien ontwikkeld tot een an de belangrijk te entra an ederland. Rooipremies hoogstamboomgaardenvoor Vanaf nam de fr itteelt een grote l t in de et we. ok menig akker in e den maakte laat oor een oog tamboomgaard. e bodem an de e den e troomr ggen wa ge ikt oor ker en a el en eren. r imen en toof eren be olkten de lage nattere delen. oen de ro e e emeen a anwege ont tane o er otten t en en rooi remie itloofde oor oog tamboomgaarden erdwenen deze al nee w oor de zon.

Gewoon Groen | historisch laanboomteelt

De eerst boomkwekerijenbekende Het eerste gegevens van de Opheusdense boomteelt uit de 19de eeuw is ook het oudste gedrukte bericht. V V . ermeldt oe bij de grote overstromingen in 1809 te Opheusden een honderdtal gezinnen die b n be taan in de boomteelt onden brodeloos werden.’ Dat er honderd kwekers te Ope den zo den zijn gewee t lijkt o erdre en ald onderzoek. Men zal niet volledig bun brood in de kwekerij ebben erdiend maar et ge ombineerd ebben met bij oorbeeld een boerenbedrijf. o moet men bet belang van de boomteelt oor e den in deze tijd niet onderschatten. Het volgende taatje geeft de beroe en aan van de vaders in de geboorteregisters van de gemeente Kesteren an tot en met geregistreerde Opheusdense kinderen.

et i een intere ante raag wanneer en oe men it land al afzetgebied eeft ontdekt. n dit erband lijkt mij een familieo erle ering an belang die ertelt hoe een zekere Jan Stevensz toen de rgerlijke tand in werd inge oerd de familienaam Van oe b rg aannam omdat ij zijn bomen o de oe b rg e markt aan de man bracht. Verder vertelt de o erle ering oe dezelfde an te en z. aak nog erder trok met zijn wagen met bomen tot in it land. e e ort wa tro wen om treek toen deze trek begon al zeer belangrijk. oor een lotte en geregelde afzet tegen goede rijzen kwamen de e den e kwekerijen tot bloei. o wa et areaal in nog maar twaalf e tare. vertelt aak nog erder trok met zijn wagen met e e

Voor zover de bomen niet onverkoopbaar waren, was de prijs een derde tot een vierde van de normale prijs. Het jaar 1933 was zo mogelijk nog slechter. Deze toestand had grote gevolgen. In december 1932 sloten de kwekers zich uit onmacht aan bij de vereniging „Boomkwekersbelang” om gezamenlijk iets te kunnen bereiken bij de regering.

Boomkwekerskrediet

Het resultaat was het boomkwekerskrediet. Bij wet van 5 mei 1933 werd de mogelijkheid geopend van kredietverlening aan boomkwekers tot een maximaal bedrag an . . . waar an miljoen wa be stemd voor de boomkwekerij buiten Boskoop. Er werd bepaald, dat het uitoefenen van boomkwekerij voortaan gebonden zou zijn aan een teeltvergunning. Deze zou alleen worden verleend aan mensen die op 1 juni 1934 het beroep van boomkweker al uitoefenden.

Doordat handel op Duitsland het sortiment bepaalde, stond de teelt van laanbomen op de voorgrond, omdat in Nederland juist voor deze producten de binnenlandse vraag zeer laag was, daalden de prijzen sterk. In 1925 brak een korte gouden tijd aan. De prijzen waren ongekend hoog. In 1932 daalde het opnieuw flink door een wereldwijde economische crisis.

Plotseling was alle vraag verdwenen en met recht sprak men over een heuse noodtoestand!

Opstandige kwekers

Gewoon Groen | historisch laanboomteelt

Ook waren de controle-ambtenaren van de N.S.C. voor de kwekers een bron van ergernis, vooral omdat de vakkennis van deze heren vaak nihil was. Het werd daarom een sport om aan een inkoper een goedkope soort voor een dure te verkopen. Dit was een schrale troost voor het feit, dat men zich door deze ‘broekies’ de wet moest laten voorschrijven. Toen in 1932 een noodtoestand was ontstaan, besefte iedereen, dat het zo niet langer Vanging.Doesburg heeft toen het initiatief genomen tot het oprichten van een boomkwekersvereniging. Op 31 december 1932 vond de oprichtingsvergadering plaats van de „Vereeniging van Boomkweekers, gevestigd te Opheusden genaamd „Boomkweekersbelang”. Het pad van de jonge vereniging ging de eerste jaren niet over rozen. De Opheusdenaars hadden weinig gemeenschapsgevoel destijds en waren het samenwerken in vereni gingsverband helemaal niet gewend. De voormannen van de vereniging probeerden nieuwe ideeën te lanceren waar de conservatieve kwekers niets van moesten hebben. De tegenspoed maakte de mensen bovendien ontevreden en achterdochtig. a eel gedoe in de ereniging en daarb iten ri tte men zich op het oprichten van een proef- en demonOpstratietuin.8december 1938 werd bij notariële acte de Stichting „Boom en Vrucht” opgericht. Het doel werd in de Stichtingsakte aldus omschreven: „... . bet bevorderen van een rationele teelt in de Betuwe en omgeving, van bomen en vruchten in de uitgebreide zin des woords.” klaar. Inmiddels was het echter mobilisatie en het gebouw werd direct door het leger gevorderd. ot o ermaat an ram werd et mei in brand ge token. n wa et totale areaal boomkwekerij in de gemeente Kesteren teruggelopen tot 97,57 ha. Bronnen: Wageningen University & Research; J. Doorenbos, Opheusden als boomteeltcentrum (1950), J.R. Mulder., P.F.J. Franzen, In de ban van Betuwse dijken (2006).

Getje en Trieje over de bomeverkoop per fiets op de Veluwe

50 Gewoon Groen | Getje en Trieje Alles veur de helluf van de prijs!

TriejeenGetje

-Ut is altij gezellig, Trieje, um onder ut genot van een boltje over vroeger te praote. Pas geleeje weur in nog bij un oud miens op bezuuk en die wies mijn heel veul dinge over de boomkwekerij van vroeger te vertelle. Hij begin altij mit utzelfde geintje en dan vraog tie aon mijn of un aon aandere minse, wa is de meervoud van ut woord ‘boom’. Dan zeg iedereen netuurlijk ‘bomen’ Ik nie, want ik weet da al dartig jaor. Mar da is ut nie, want hij bedoel ut op zun Heuses. Dan is da gewoon ‘boom’. Da zegge ze hier al jaore tegen een boom as de vraog: hedde hij nog een Acer plantanoides. Ja, kjèl, ik hè net nog een stuk of wa boom in de kuil staon. – Da is waor, Trieje, mar ut is ok geschiedenis dat ze bome nie mit garantie verkochte. -Hoe zo, Getje? -Nouw, da za’k oe vertellen, Trieje. Vur den oorlog knupte de kwekers un boom of tien aon de et en ginge daor mee de Veluwe op. Die minse daor wieste van gin tuute nog blaoze. En as ze aarreges bij un boer ut aarf op reeje en vroege of hij nog bome wilde hebbe, dan kon ut antwoord wellus zijn: Ja, doe mijn mar un paor pruimebome. Die ha de handelaor/ kweker netuurlijk nie bij hum, mar dan zeij tie mit un utgestreke gezich: Da tref te kjèl, ik hè tur net drie in de aonbieding veur de prijs van twee. mda de boer gin aa w be nul ha van bome en prijze, nam tie ze alle drie veur de volle mep en zei tigge de vrouw: Kèk us moeder, mooie pruimebome veur weinig geld. if da min i n k ke ko ie veur de moeite dat hij van Heuse mit un aonbieding hier naor toe is komme et e en doe m d r m boltje bij. Dur wier dan nog wa gezellig over ut mooie wèèr gepraot en geklaagd over de prijze en wa ut lève allemaol koste en vort ging de handelaor/kweker wir naor ut volgende adres. Wanneer de Heusenaor n aor jaor laoter mit t et ke en un kwak bome bij geval bij dezelfde boer t aarf o et te wa in zo’n geval nie gebruikelijk weur, dan kon ut veurkomme da de boer zeij: Gij zeij toch die mins ut Heuse? Ja, daor weur gin ontkenne aon. En dan zeij tie: - Gij hè mijn un paor jaar geleeje pruimebome geleverd, mar ut zijn hele aandere bomen geworde. e andelaor kweker zette dan de et tigge de r en zeij Kum vort, laote we us ekkes kijke. De boer ha ze gezellig bij mekaor gepôt en un benkske dur onder gezet. Gewiekst as tie weur, zei de handelaor/kweker: - ’t Zijn mooie boom geworde. -Ja, zei de boer dan, ze hebbe ut goed gedaon. -En dan da benkske dur onder, daor zitte zeker regelmaotig mit de vrouw. – Ja, zei de boer dan, as t mooi w r i zitte wij daor altij te geniete van de natuur, van de diere en de vogels. -Dan is het mar goed da het gin pruimebome weure, zeij de handelaor/kweker dan, want dan adde motte ite l kke of rape. Da ha veul waark gegeve, waor de gij eigenlijk nie op zit te wachte. -As de ut zo bekèk, dan hè’k ut aon jou te danke, da de missie is geslaagd’, zeij de boer dan.Precies, zeij de handelaor/kweker, daorum bin ik hier. Ik doch bij mun eige: ekkes kijke of de handel naor de zin is, want aanders krèg de neije netuurlijk. Nee, da wouw de boer ok nie. Hij wouw da mooie lek ke nie mir o de ko zette en ha inins niks mir mit pruimebome. De handelaor/kweker kreeg as beloning nog n k ke ko ie en n boltje, verkoch op de koop toe nog twee bome (want dan kon da lek ke nog meer be tting o levere tigge de zon) en die deej hij kwaantshuis veur minder dan de helf van de prijs van de haand. De bome ware natuurlijk duurder geworde, zeij tie tege de boer, maar alla. Vanwege de goeije relaosie kreeg de Veluwnaor ze veur een vriendeprijsje (de volle mep).

– Haha, Getje, ik hè daor ok wellus wa van gelèze, want ut verhaol hè un kern van waorheid. Mar ik hè zo ut vermoede da de gij de hele storie wel van een likske vaarf hè veurzien. Wa sedde gij? -Da wij dur nog n atte rieje want de e k m bij jouw ut de kelder en dan heb ik um veur de helluf van de prijs. Wa sedde gij daorvan?

Vanouds wordt er juist in de teelt van laan bomen veel gebruikgemaakt van het enten en oculeren’, aldus Jelle Hiemstra (weten schappelijk onderzoeker Teelt & gebruik van bomen bij PPO Boomteelt) en Bart van der Sluis (gewasonderzoeker laanbomen bij PPO Boomteelt).

Een belangrijke reden om bomen te ver meerderen door middel van enten, oculeren of stekken is volgens de onderzoekers het behoud van de kwaliteiten en de eigen schappen van de boom. ‘Die blijven hier door exact gelijk aan die van de moeder plant. Er zijn dus verschillende soorten technieken, zoals enten en oculeren.

eenBoomkweker:vakapart

Een ent (tak) wordt geplaatst aan de bovenzijde van de boom

te laten zijn, zor gen boomkwekers dat een ent (klein stukje om te enten) van een gezonde, ziektevrije cultivar (boom van oorsprong) en een ge schikte groeiende boom (wortelstok) wordt afgesneden. De wortelstok is in dit geval een gevestigde boom waarop de ent kan worden geënt.

Een oculatie (oog) wordt geplaatst op de zijkant van een onderstam

Gewoon Groen | Boomkweker: een vak apart 51

Het stekken van laanbomen is geen eenvoudige manier van vermeerderen maar een specialisme waarbij kennis en vakmanschap vereist zijn om een goed slagingspercentage te verkrijgen. Het voordeel van “op eigen wortel” is, dat de boom geen last heeft van wildopslag en dat onverenigbaarheid volledig is uitgesloten.

OmOculerenhunentensuccesvol

Wat is het verschil tussen enten en oculeren? Het oculeren is eenvoudiger en kan sneller uitgevoerd worden dan het enten. Dit komt doordat er kleinere wonden ontstaan die snel toegroeien. Sommige wonden bij de winterentingen groeien zeer traag toe. Bij het oculeren is er geen entwas nodig en er wordt ‘s zomers geoculeerd onder gunstige weersom standigheden.

Trivia

Bur emeester Jan o elenber Voorzitter aanboom a t hristian Bialk ( 9) kwam in 200 van Polen naar ederland en woont hier inmiddels al 15 jaar. Hoe ervaar je je bestaan als arbeidsmigrant? k werk al anaf et begin bij an de ijl ienden. r wa al anaf et begin een i oor mij be ikbaar. k ind et le k in ederland. o le k dat mijn ro w en ik een i ebben geko t. k oel me ier t i . llie zijn een r tig olkje eel ander dan ool e men en. Welk soort werk doe je in de boomkwekerij? k werk in de nat r en ben altijd b iten. at ind ik eerlijk n de wintertijd leid ik de kl it loeg. ij alen de gegroeide bomen met kl it it de grond. ok maak ik andere arbeid migranten wegwij o et bedrijf en in et ederland e le en. Denk je dat elke arbeidsmigrant zo positief is? k denk dat de men en die e t in dien t zijn an bedrij en et in deze treek eel goed ebben bij boomkweker en fr itteler . e men en zijn artelijk. egenen die ia it zendb rea werken ebben e ter weleen andere er aringen elaa . aar alt nog win t te be alen.

Gewoon Groen | Korte berichten 52

Meer dan 160 boomkwekers vormen samen hét laanboomcentrum van Europa, in de gemeentes Buren, Neder Betuwe en Over-Betuwe. De 1800 hectare waarop geteeld wordt, is dé kraamkamer voor laanbomen, heesters en planten die hun weg vinden over de hele wereld. aterwin ebieden in elderland ze en kwekers onder druk en waterwingebied i een gebied waar waterwin ning laat indt ten be oe e an drinkwater door onttrekking an grondwater. n een waterwingebied gelden aak regel die dienen om de kwaliteit an et grondwater te be ermen. ok in de et we werden deze gebieden aangewezen. et grote ge olgen oor onze boomkweker . it betekende namelijk dat er re tri tie kwamen oor de bewatering an n bomen en de waarde an n er elen. a de am agne aat de teelt niet o drogen . nkele bliek riendelijke a tie en een oorzitting bij en in et ro in ie i rn em zijn de teler de ro in ie en et water a et een geworden o er een ander lan an aan ak.

‘De laanboomteelt is het kroonjuweel van onze regio’

Portret van arbeidsmi rant

Christian Bialk (39)

Laanboomtelers zijn de afgelopen jaren nóg groener geworden. Nog groener? Jazeker! Door grasbanen tussen bomenrijen te leggen en aan de randen van percelen bloemenmengsels te zaaien, ontstaan er prachtige taferelen in het landschapsdecor. Een feestmaal voor de Triple B! BeesBirds,& u e ies Triple B: Gewoon Groen | r ee er e 53

Enkele boomkwekers uit regio Opheusden zijn erin geslaagd. Laan- en sierbomen zijn natuurlijke producten; een nieuw soort ontstaat meestal als een bijzondere speling van de natuur. Gedurende de teelt kan het in een boomkwekerij gebeuren, maar het is zoiets als een lot uit de loterij winnen. ‘In de vijftig jaar dat wij be staan’, vertelt Henk Mauritz van de Combinatie Mauritz, ‘hebben wij 15 keer iets afwijkends in de zaailingen gevonden waarvan wij dachten: ‘Ja, dat kan een nieuw soort zijn.’

De afwijking kan bijvoorbeeld één plant zijn die anders groeit dan de rest. Zal die ene plant zo anders door groeien tot een volwaardige boom? En kan die ene plant wel vermeerderd worden, zodanig dat al zijn na komelingen dezelfde bijzondere eigenschappen heb ben? Dat alles zal pas na vele jaren van kweken blijken. Mauritz: ‘Het is ons nu met één soort gelukt.’ ~

Gewoon Groen | innovatie

DoorArno Engels

Innoveren in het sortiment laanen sierbomen is niet eenvoudig, want het kan wel een generatie duren voordat een nieuw soort is gevonden, getest en goed bevonden voor de productie en de afzetmarkt.

Kwekersnieuw

uit een boomkwekerij is Acer campestre Street Pillar, een nieuwe boom die smal en langzaam blijft groeien en daardoor heel goed geschikt is als straat- of laanboom. Boomkweker Leen Ruijgrok uit Randwijk vond er zestien jaar geleden, in een partij zaailingen van Acer campestre (veldesdoorn), eentje die opviel door de smalle en langzame groei. ‘Daarop zijn we gaan selecteren’, vertelt Ruijgrok.

Gewoon Groen | innovatie 55

innoveren assortimentmet

De vermeerdering slaagde wel door middel van septemberenten, bij Batouwe in Dodewaard: enten op een onderstam in een kleine pot. Hierbij zijn korte internodiën geen belemmering, want bij enten wordt een stuk van een tak met meerdere knoppen gebruikt. Vorig jaar kwam Street Pillar voor het eerst op de markt. Naast Ruijgrok produceren andere kwekers de nieuwigheid. ‘De boom is nu al in Nederland, Duitsland, Polen en Frankrijk verkocht.’

De vermeerdering viel eerst niet mee. ‘We pro beerden eerst te oculeren, maar door de trage groei is de afstand tussen de knoppen – inter nodiën – kort. Oculaties snijden is dan lastig.”’

Combinatie Mauritz heeft deze nieuwe boom enkele jaren geleden op de markt gebracht: Acer platanoides Mauritz Upright. Zo genoemd omdat die door het bedrijf zelf is gevonden, en omdat de boom rechtop, smal en kolomvormig blijft groeien: duidelijk afwijkend ten opzichte van de bestaande cultivars van Acer platanoides (Noorse esdoorn) die veel worden gekweekt en aangeplant. Mauritz ontdekte de nieuwigheid vijfentwintig jaar geleden. ‘Ik zag meteen: dat is een boom met een andere vertakking: niet breed maar steil ingeplant.’ Mauritz is de plant vervolgens gaan vermeerderen (door middel van oculeren), opkweken en telkens voor de vermeerdering doorselecteren op de vertakking. Het heeft vijftien jaar geduurd voordat de kweker overtuigd was van de innovatieve waarde. Die blijft ook behouden. ‘De boom is stabiel, oftewel hij blijft smal omhoog groeien, takken gaan niet hangen. Daardoor is hij heel ge ikt lang bij oorbeeld traten of et aden waar weinig ruimte is. Hij past ook goed in een tuin. De boom is ook gezond en groeit op alle Eengrondsoorten.’andereinnovatie

Always No.for1 the nursery Spoorstraat 65 4041 CL Kesteren +31 (0)488 44 21 82 +31 (0) 6 52 39 13 www.gvandekolk.nlinfo@gvandekolk.nl97 Neem vandaag nog contact met ons op en vraag naar de Please,mogelijkheden.contact us for the possibilities. Uw HOLMAC en Valtra leverancier

boomkwekerijsector. ‘Eén bedrijf heeft zoveel aspecten, van strategische bedrijfskundige tot ale itdagingen. aarom ta ik al klantbe eerder voor de juiste inzet van ons team. Door te reken met de boomkweker kan ik a l erge of Dick inschakelen, die elk op hun eigen gebied hun expertise laten gelden’, vertelt Wim. Serge: ‘Je ziet vaak dat de directie van een boomkwekerij echt teler in hart en nieren is, het is een familiebedrijf waar met passie voor het product wordt ondernomen. Het gaat niet direct om geld, het gaat om bomen. In de waan van de dag, bezig met de groeicyclus van hun product, staan andere, be drijfsmatige zaken iets lager op het prioriteitenlijstje. Daarom hebben we bij lfa deze aan ak gekozen on team. We voeren op regelmatige basis een teamgesprek over elke klant, zodat we van elkaar kunnen leren én dingen horen waar wij misschien het verschil in kunnen maken. Zodat we de teler zo min mogelijk belasten, maar wel accuraat k nnen andelen. a l lt aan et hele team werkt samen! Eén van de leukste aspecten is het bezoeken van de boomkwekers. Om in gesprek te gaan met de mens achter het bedrijf, te praten over passie en er voor te zorgen dat de cijfers meer gaan leven. Daar kan ik echt naar uitkijken!’. 25

Alfa Accountants & Adviseurs | Edisonring 3, 6669 NA Dodewaard | 088

31 750 info@alfa.nl | www.alfa.nl

De accountant, onmisbaar, maar niet altijd de meest favoriete afspraak van de dag. Misschien heb je regelmatig het gevoel dat ze meer hebben met (jouw) cijfers en dat de feeling bij het vak ontbreekt. We moeten eerlijk zeggen: bij Alfa Accountants en d i e r lijkt dat to ander te liggen. e zitten aan tafel met erge odde enior ali t a l ongen a i tent a o ntant en o rdinator boomteelt im ijen klant be eerder en i k ie it bedrijf k ndig ad i e r en b idie Enexpert).hoekan

Gewoon Groen | Alfa Accountants & Adviseurs 57

het: de meesten komen uit de groene agrarische wereld en of zijn werkzaam gewee t in de laanboom en fr it teelt. e n al akantiewerker zoal i k een ander im groeide erin op en volgde zelfs de Landbouw Hogeschool en a l tond al o olger aan et oofd an een boomkwekerij in oord imb rg. lleen erge is zelf nooit werkzaam geweest in de sector, maar is jaren betrokken geweest bij TCO (Tree Centre Opheusden) en heeft in zijn carrière menig boomkweker geadviseerd. Dit is het team bij Alfa Dodewaard dat werkt voor de métOnderneemtdeteler‘Hetheleteamwerktsamen!Eénvandeleuksteaspectenishetbezoekenvandeboomkwekers.Daarkanikechtnaaruitkijken!’

58 #1

Salix alba is de producent van de basisstof van onze aspirine. Salicine is de werkzame stof van aspirine en zit in de bast van Salix alba. Al honderden jaren voor Christus was deze werking bekend en werd er op de wilgenbast gekauwd om koorts en ontstekingen te verminderen.

GewoonkrachtigGenees

Gewoon Groen | Gewoon Geneeskrachtig

Ginkgo biloba geniet grote bekendheid als geneeskrachtige boom. Thee van de bladeren zouden helpen tegen dementie, de noten verbeteren de spijsvertering en versterken hart en longen en stomen met de bladeren werkt tegen astma, hoest en verkoudheid.

Tilia x europaea ’Pallida’ (koningslinde). Tilia staat al sinds de middeleeuwen bekend als geneeskrachtige plant. Lindebloesemthee werd ingezet tegen verkoudheid en koorts. De bladeren van Tilia werden vroeger en nog steeds aan vee gegeven tegen hoest.

‘De Batterijen is een veelzijdig bedrijf, wij staan zowel aan het begin van de keten: als producent met eigen kwekerij, in het midden: als leverancier van tuincentra én aan het eind: de consument koopt in ons eigen groencentrum. Als producent zijn we al vroegtijdig overgegaan op het gebruik van natuurlijke en biologische bestrijdingsmiddelen. Zakelijk gezien, toentertijd, misschien wel te vroeg. Het was duurder, de animo voor biologisch telen was er nog niet. Je kunt je voorstellen dat ik enorm enthousiast werd toen ook Intratuin, een van onze grootste afnemers, de keuze maakte om over te stappen op een bewust geteeld assortigroencentrum. Als producent zijn we al vroegtijdig nog niet. Je kunt je voorstellen dat ik enorm onze ment.’

BioBewust

Boomkwekerij en Groencentrum De Batterijen | Bonegraafseweg 68 | 4051 CH Ochten (0 ) 6 12 1 in o batterijen.nl www.batterijen.nl Bij uitstek De Batterijen Biodiversiteit en duurzaamheid. Modewoorden van dit moment, zo lijkt het. Maar niet voor Erik Stuurbrink van De Batterijen. Erik focuste zich jaren geleden al op de ‘bloemetjes en de bijtjes’ én de verduurzaming van groen. Vanuit zijn passie voor ‘zijn’ planten, laanen fruitbomen.

Bomen, bijen en de roenten op je bord ‘Wist je bijvoorbeeld dat bijen een belangrijk onderdeel uitmaken van het ecosysteem. Ze zorgen voor een biodiversiteit die de natuur nodig heeft. Veel planten dragen pas vrucht nadat insecten het stuifmeel van de ene naar de andere bloem hebben overgebracht. Dit geldt ook voor fruit-, groente- en zaadteelt. Als de bijen uitsterven, hebben we een enorm probleem, want de meeste soorten groente en fruit die we eten zouden verdwijnen. Ook veel wilde planten zouden uitsterven doordat hun stuifmeel niet meer verspreid wordt door bijen. Door deze feiten te vertellen, gaan klimaat, natuur en groen leven bij de consument.’

Bewust telen

59 | Boomkwekerij en Groencentrum De Batterijen

Gewoon Groen

‘Het duurde lang voordat mijn zienswijze en visie overgenomen werden door de ‘mainstream’ en klanten. Tot enkele jaren terug waren bomen en planten voor veel mensen en bedrijven een te kopen product als ieder ander. Vanuit mijn passie voor groen, is het bijna onvermijdelijk dat je je verdiept in het waarom van natuur en de functies van diezelfde bomen en planten. Ja, dan gaat er een wereld voor je open, een wereld waar je bijna onvermijdelijk iets mee moet. Biodiversiteit is tegenwoordig een bekend onderwerp. Men weet dat het belangrijk is. Maar het waarom is niet altijd duidelijk. Op De Batterijen vertellen wij gepassioneerd over dit onderwerp. Je moet het praktisch maken.’

Gewoon Groen | Jong: hart voor groen

zijnkennisvanspecialemetkwekerijmisschienopgegroeidDeinGroeiengroen16-jarigeCornévanNoortis(bijnaletterlijk)tussendebomen.Geenwonderalsjevadereeneigenboomteelt-heeft!WerkenmetgroenisCornédepaplepelingegotenendaardoorisdembo-opleidingTeeltenTechniekYuvertahemophetlijfgeschreven.MaakmetdeenthousiasteCornéenontdekambitieomte‘groeieninhetgroen!’

‘Baangarantie’ Ook de boomteelt kampt (helaas) met een groot te kort aan personeel. Corné maakt zich dan ook niet zoveel zorgen over een geschikte baan zodra hij vol gend jaar klaar is met de opleiding. ‘Ik weet nog niet of ik verder ga studeren maar als ik toch aan het werk ga, zijn er genoeg banen beschikbaar. Ik wil graag aan de slag bij een kwekerij waar ik concrete werker varing op kan doen. En ik zou het natuurlijk erg mooi vinden om de kwekerij van mijn vader en oom uiteindelijk over te kunnen nemen. Wie weet kiezen mijn twee jongere broers later ook voor de boomteelt, dan kunnen we de familie traditie met z’n allen voorzetten!’ zo besluit hij. 61

‘Wie weet kiezen mijn twee jongere broers later ook voor de boomteelt, dan kunnen we de familietraditie met z’n allen voorzetten!’ hart voor groen

Gewoon Groen | Jong:

Lekker buiten bezig zijn ‘Het grootste voordeel van werken in de boomteelt is dat je altijd lekker buiten in de natuur bezig bent’,aldus Corné. ‘Ik moet er eerlijk gezegd niet aan denken om de hele dag op een kantoor of in een fabriekshal te staan. Nee, in de boomteelt ben je buiten met een levend product bezig dat je dankzij jouw eigen inzet letterlijk ziet groeien.’ Corné is nu nog volop bezig met z’n opleiding maar werkt al wel op zaterdag mee in de eigen boomkwekerij. ‘Het is echt een familiebedrijf dat sinds 1995 wordt gerund door mijn vader en oom. Op deze kwekerij worden ‘spillen’ gekweekt. Dat zijn jonge boompjes met een beperkte hoeveelheid wortels. Bij een bepaalde stamomtrek gaan deze uit de grond om elders ver der uit te groeien tot uiteindelijk een volwassen boom.’ opleidingVeelzijdige Ook over de opleiding Teelt en Techniek van Yuverta (voorheen Helicon) is Corné goed te spreken. ‘Het is een leuke opleiding met een goede mix van theorie en praktijk. Met name de stages en excursies vind ik erg leuk. Zo krijg je letterlijk een kijkje in de keuken bij veel verschil lende soorten bedrijven. Daar leer je echt wat van en het zorgt ervoor dat je een brede blik krijgt op het vakgebied. Op dit moment loop ik stage bij een teelt bedrijf in vruchtbomen. Heel interessant om de ver schillen te zien ten opzichte van hetgeen ik thuis gewend ben. Na de zomer ga ik stage lopen bij een hele grote kwekerij. Dat is dus weer een compleet ander bedrijf. Op de vraag hoe Corné zijn opleiding zou promoten, antwoordt hij: ‘Als je het net zoals ik leuk vindt om buiten bezig te zijn, veel verschillende stages wilt lopen en daardoor ook veel kennis krijgt van verschillende soorten be drijven, dan kan ik de opleiding Teelt en Techniek van harte aanbevelen!’

houden kwekerij schoon van onkruid Boomkwekers in regio

Opheusden houden hun laanen sierboomteelt steeds meer op mechanische wijze vrij van onkruid. Dat is op de kleigrond een uitdaging, maar regionale techneuten zijn druk doende met de (door)ontwikkeling van innovatieve machines. Voorheen zagen kwekers en afnemers het liefst dat de grond op een boomkwekerij zwart ziet: oftewel geen onkruid tussen de rijen laanen sierbomen, maar ook geen sprietje in de rijen bomen zelf. Omdat onkruidvrij natuurlijk netjes toont. Dat konden kwekers roeger bereiken met be l an wettelijk toege tane erbi iden maar tijden veranderen. Vanwege een beter milieu zijn minder middelen be ikbaar en afnemer an bomen ragen ook steeds meer wat kwekers doen aan grondbewerking. derwet offelen el t nat rlijk tegen onkr id maar o de kleigrond van de Betuwe is dat uitdagender dan op de zandgrond van Brabant. Kleigrond wordt harder naarmate het droger wordt. n na regen k n je er niet zo nel met ma ine o want kleigrond houdt meer en langer water vast dan zandgrond. Bovendien t en de bomenrijen k n je wel offelen maar oe doe je dat in de rij om de bomen een zonder ze te be adigen ~ DoorArno Engels 62

Gewoon Groen | innovatie

Machinebouwers uit de regio denken altijd al mee met kwekers en hun wensen. De laatste jaren zijn nieuwe bedrijven ontstaan met innovatieve schoffelmachi nes voor de praktijk. Zoals Van Tuijl Innovations die de Weedelete heeft ontwikkeld: een machine met roterende schoffels die het bovenste laagje van de grond bewerken en daarmee onkruid verwijderen. De schoffels zwenken om de bomen heen. Begin 2021 was het eerste prototype klaar, getest en verder ontwikkeld. Afgelopen september werd de Weedelete gepresenteerd op een innovatiedag voor kwekers, bij boomkwekerij G&M in Dodewaard. „Dat is wat voor ons”, dacht mede-eigenaar Geurt Huibers op die dag. „We waren er gelijk van overtuigd en hebben er een gekocht.” Met de machine kan Huibers de grond nu netjes on kruidvrij houden. Voorlopig rijdt hij er 3,5 kilometer per uur mee. ‘Onze gedachtegang is vijf kilometer per uur, misschien wel zes’, vertelt de kweker. Harder rijden wordt nog beperkt door het zwenken. Een oplossing is in de maak. ‘Er komt nog een soort overpakker op, zodat het zwenken niet met klappen tegen de bomen gaat. Van Tuijl is continu bezig om de machine perfect te krijgen.’

Bij Volentis in Opheusden en Kesteren schoffelt een andere innovatie uit de regio: de Weed Profi van OdV Techniek. Volentis is vanaf het begin, enige jaren ge leden, nauw betrokken bij de ontwikkeling van de schoffelmachine. OdV had al een machine gebouwd om druppelslangen in de boomkwekerij te kunnen leggen. Dat was voor Aquafeed, een bedrijf gespeciali seerd in druppelirrigatie en fertigatie dat vanuit Volentis is ‘Weontstaan.wilden een schoffelmachine voor alleen op de rij’, legt Marten Willemsen van Volentis uit. ‘Dus alleen de zwartstrook, omdat we tussen de bomenrijen nu standaard grasbanen inzaaien. Daar hoeven we dus niet meer te schoffelen.’ De Weed Profi zwaait auto matisch, aan de hand van tasters, om de bomen heen. ‘Tot dit jaar hebben we het uitgeprobeerd. Nu is het uitgekristalliseerd; het loopt bij ons goed.’

Gewoon Groen | innovatie 63

Willemsen kan er circa vijf kilometer per uur mee rijden. Hij is van plan het schoffelen te combineren met het maaien van de grasbanen en het doseren van mest stoffen bij de bomen. Drie werkzaamheden in één werkgang, dus. ‘Je moet wel combineren, anders kom je nooit uit met het werk.’

Ze verschillen als dag en nacht: de broers Jan en Gerard van de Bijl. Tien jaar voeren zij inmiddels het familiebedrijf J.D. van de Bijl. Opa van de Bijl startte het bedrijf, vader en oom stortte zich volledig op de laanboomteelt. En de jongens? Die namen er nog een specialisatie bij: meerstammige bomen.

‘Ons waardering’verdientboomcentrumlaan-

Gewoon Groen | Boomkwekerij J.D. van de Bijl 64

‘Eerlijk gezegd trok onze vader zijn wenkbrauwen op’, vertelt Jan. ‘Gerard kwam thuis na zes maanden in Frankrijk te hebben gewerkt op een boomkwekerij om de Franse taal machtig te worden, daar ontdekte hij de meerstammige bomen en zag er wat in. Na zijn verhaal, kreeg ik er ook oren naar. Pa zei: ‘Vijfhonderd dan, vooruit’. Gelukkig werd het een succes en breidden we uit.’

Jan en Gerard hebben beiden hun eigen afdeling binnen het bedrijf. Hun klantenkring verschilt evenzeer als zijzelf. Jan bedient de noordelijke landen; Duitsland, Noorwegen, Zweden, etc. Gerard spreekt vloeiend Frans en is veel in zuidelijke landen als Frankrijk, Spanje en Italië te vinden. De oplettende lezer krijgt hierdoor ongetwijfeld een beeld van hun karakters. Hoewel ‘J.D.’ het hele scala aanbod aan bomen kan leveren én ook levert overal ter wereld, ligt hun specialisatie op het gebied van meerstammige bomen. Gerard licht toe: ‘Meerstammige bomen hebben een rustieke en natuurlijke groei.

Als boomkwekers zijn we misschien wel te lang bezig geweest met het telen van onze bomen, al doende hebben we wellicht weleens nagelaten om een inkijkje te geven in onze groene wereld. Daar brengen we nu verandering in. Gerard: ‘De wijn uit Frankrijk is wereldberoemd. Waar heeft wijn haar oorsprong? Bij de druiventelers. Ons laanboomcentrum, het groene hart van Europa, verdient diezelfde waardering.

Dé uitschieter op de wereldbol? Dat moet toch wel Tadzjikistan geweest zijn. Een bijzonder idee nietwaar, dat ‘onze’ Betuwse Bomen overal ter wereld gewild zijn. Dit brengt ons bij de reden dat Jan en Gerard hun verhaal doen in dit magazine. ‘Wij willen graag laten zien wat de boomkwekerij en laanboomteelt inhoudt. Voor ons is het ons leven. Ja, het is ook onze bron van inkomsten maar daarnaast is het een levenswijze.

Bomen die op deze manier geteeld worden, liggen het dichtst bij de natuurlijke groei van een boom: romantisch en grillig. Het zijn eye catchers die een project een natuurlijke uitstraling geven. Wij leveren veel aan landgoederen, (pret)parken, dierentuinen, enzovoorts. Parrot World in Frankrijk bijvoorbeeld.’

Meerstammige bomen zijn eigenlijk precies wat ze zeggen te zijn. Uit één wortel groeien meerdere stammen. Dit geeft een natuurlijke en volle uitstraling aan de boom. Bij J.D. van de Bijl worden meerstammen vanaf het eerste begin geteeld. Om zeker te zijn van een goede plant. Zo mag de ‘voet’, oftewel de beginstam, niet hoger zijn dan vijftien centimeter. bomenMeerstammige

Gewoon Groen | Boomkwekerij J.D. van de Bijl 65 Boomkwekerij J.D. van de Bijl | Provincialeweg 1A | 4033 BP Lienden | 0488 48 15 80 info@jdvandebijl.eu | www.jdvandebijl.eu . ‘Wij willen graag laten zien wat de boomkwekerij en laanboomteelt inhoudt. Voor ons is het ons leven.’

Goed met je hoofd én je handen? Ga dan naar het Groene Lyceum van Yuverta. Dé oplossing voor praktische HAVO- en VWO-ers. Natuurlijk kun je ook met een vmbo-advies gewoon naar Yuverta. Kijk voor meer info op onze website www.yuverta.nl of scan deze QR code! LET OP: De open dag en doedag voor groep 8 is in november 2022

Zowel on- als offline is Bomen Enzo bijzonder benaderbaar voor vragen en (tuin)advies. JanDirk: ‘Wij kweken een breed assortiment aan leibomen, dakbomen, bolbomen, fruitbomen, kant-en-klaarhagen, haagplanten, Portugese laurier en tuinplanten. Maar daar stopt het niet.’ Pieternella vult aan: ‘Onze klanten bestaan voornamelijk uit particulieren. Het geven van tuinadvies en het adviseren over producen en soorten is even belangrijk. Kwaliteit in product en service; daarin maakt www.bomenenzo.nl het verschil. Neem de aanplantservice. Wil je graag meer groen maar weet je niet hoe te beginnen? Wij geven onze bomen graag een fijn nieuw thuis. Daarom: de aanplantservice. Onze zorgvuldige gekweekte producten komen goed terecht én de klant is ge holpen zonder vieze handen te maken. Iedereen blij.’

Ben jij benieuwd naar de bomen en planten van Bomen Enzo én naar de mogelijkheden voor je eigen tuin of buitenomgeving? Bezoek dan eens de website en -shop voor een eerste kennismaking. Kijk rustig in je eigen tempo naar het grote aanbod. oel jij die roene vonk al overslaan ee om dan zeker eens o ine kijken op het terrein van de webwinkel en kennismaken met het enthousiaste team. Ja? Óók dan geldt: bezoek gewoon de ‘live’ kwekerij en proef de sfeer die in het teken staat van groene passie. Een absolute aanrader!

Is bij jou degroene vonk al overgeslagen? Bezoek

proefkwekerij‘live’endesfeervangroenepassie.BijJanDirkenPieternella van de Bijl sloeg de groene vonk over op de groenopleiding. Van één vonk naar een goedlopende webshop én tien hectare eigen kwekerij. Zij deden het. Als pioniers op de digitale ‘groenmarkt’ – ruim tien jaar geleden- hebben JanDirk, Pieternella en hun team juist die ervaring opgedaan die het verschil maakt in veelzijdigheid én klantvriendelijkheid.

Gewoon Groen | Toekomst? 68 Bron: weblog.wur.nl/uitgelicht/groene-stad-van-de-toekomst/amp

Tegelijk moeten we zorgen voor natuurbehoud en aanpassing aan het klimaat. Onderzoekers ontwikkelden een visie op ons land en onze steden over 100 jaar. Met een hoofdrol voor groen. Denk aan slimme groendaken, hangtuinen en meer bomen. De onderzoekers werken al samen met grote steden en

Toekomst?projectontwikkelaars.

Gewoon Groen | Toekomst? 69

Nederland verstedelijkt. Prettig en gezond wonen in de stad wordt steeds belangrijker.

Verhuur materieel | Afvalcontainers | Grondverzet | Bouwstoffen | Afvalstoffen Dodewaardsestraat 2 - Opheusden - T. 0488 - 44 14 95 - E. info@kegelaar.nl - I. www.kegelaar.nl Ook inzamelingvoorvan BSA, puin, hout, tuinafval en Meerdergelijke.infooponzewebsite. Wij zijn opzoek naar een: CHAUFFEUR KIPPER OPLEGGER & CHAUFFEUR 10X4 Belangrijke taken: • Verzorgen van transport van zand, grind, grond en dergelijke • Nationale ritten • Het onderhouden van een goed contact met collega’s en externe relaties • Het tonen van zelfstandigheid, initiatief en klantgerichtheid Gevraagd: • Rijbewijs CE met chauffeurskaart • Code 95 • VCA • Ervaring is gewenst • Goede contactuele eigenschappen Arbeidsvoorwaarden: • Conform CAO Beroepsgoederenvervoer over de Weg Interesse? Solliciteer dan nu elektrischeonderhoudGespecialiseerdinverkoopenvanauto's Dealer ePropulsionTorqueedo,vanenWaterWorldelektrischemotoren Van Leeuwen Auto's Industrieweg 2 4041 CR Kesteren 0488 - 48 33 verkoop@vanleeuwenautos.nl23 Van Leeuwen Boten Industrieweg 2 4041 CR Kesteren 0488 - 48 28 verkoop@vanleeuwenboten.nl55

•

• TreeCommerce®

D rote oort 20 0 1 B wolle (0 ) 5 05 050 in o tsd.nl www.tsd.nl

‘In de afgelopen veertig jaar hebben wij ons gespecialiseerd in het maken van software oplossingen voor de groene professional. Wij richten ons op ICT-oplossinen ie s n e ci n ie en tijdwinst. Onze kennis van de branche, aangevuld met goede banden met brancheorganisaties maken TSD tot een onderscheidende ICT-dienstverlener voor boomkwekerijen, handelsbedrijven, de hovenier, tuinontwerper en groenvoorziener. De groene professional vindt een deskundige ICT-partner in TSD’, vertelt directeur Gert Koster.

wieWintree,kenthetniet?

Gewoon Groen | TSD 71

WinTree® CONNECT bestaat uit de ijzersterke drie-eenheid; WinTree® bedrijfssoftware WinTree® App – het verlengstuk van de software op een smartphone Messenger – het digitale handelsplatform

De WinTree® CONNECT software bevat al die elementen die van belang zijn voor een voorraad- en verkoopadministratie binnen boomkwekerijproductie en -handelsbedrijven. De software is afgestemd op de verschillende type bedrijven in de sector en daardoor verkrijgbaar in zes verschillende pakketvormen. Met WinTree® CONNECT ben je verzekerd van een uitstekende verbinding van de software met al jouw bedrijfsprocessen; binnen enGerritbuiten!Crum van Batouwe Boomkwekerijen BV weet de highlights van WinTree® veelzeggend samen te vatten: ‘Door de modulaire opbouw kun je modules bijkopen als je bedrijf eraan toe is. Het groeit met jou en je bedrijf mee. Enthousiast ben ik over de WinTree® App. Deze app geeft je onmiddellijk inzicht in de bestaande voorraad. Binnen en buiten zijn naadloos met elkaar verbonden.’

•

Een heel ander beeld dan promovendus J. Doorenbos in 1950 schreef in zijn doctoraal proefschrift ‘Opheusden als boomteeltcentrum’. ‘In het dorp Opheusden worden vanouds op kleine, gemengde bedrijven laanen vruchtbomen geteeld - dit is nagenoeg het enige, dat van dit merkwaardige tuinbouwcentrum bekend is.’

Opheusden en omgeving staat internationaal op de kaart als laanboomcentrum van Europa. Sinds 2015 zijn de 160 boomkwekers verenigd in de vereniging Tree Centre Opheusden. Gezamenlijk worden er grote stappen gemaakt om kansen (handel en innovatie) te benutten en bedreigingen (eisen regelgeving) het hoofd te bieden.

Gewoon Groen | Tree Centre Opheusden 72 ‘Tree Centre Opheusden een begrip’

Internationaal toonaangevend in de laanboomteelt

‘Er wordt nadrukkelijk op ons gelet en naar gekeken. Maar er liggen nog heel veel kansen. De contacten met natio nale afnemers als gemeenten zijn sterk verbeterd, maar er is toch nog veel werk aan de winkel om die te opti maliseren. Europees gezien opereren we naar mijn mening nog veel te be scheiden en staan we nog voor de no dige uitdagingen.’

Voorzitter GOOS CARDOL

Bestuursleden Erik Stuurbrink en HarmWillemsenzijnnietinbeeldgebracht

‘Internationaal is er een grote markt voor de laanboomteelt, maar nationaal moeten we ons landboomgebied nog nadrukkelijker op de kaart zetten. Er wordt steeds meer gele verd aan gemeenten en andere overheden, maar op dat terrein kunnen we nog grote stap pen zetten.

Bestuurslid JAN VAN DE BIJL Vaktechnischadviseur KOHLMANNBJÖRN

Bestuurslid ERIK STUURBRINK

‘Tree Centre Opheusden is een begrip geworden. Deze samenwerking biedt de sector veel voordeel in deze moeilijke tijd van regels en eisen die ons door de over heid en instanties als het waterschap worden opgelegd. We moet goed opletten dat we geen terrein verliezen door beperkingen in de ruimtelijke ontwikkeling en de watervoorziening.’

‘Het is mooi om te zien dat we als boomkwekers veel meer als een eenheid naar buiten treden. Met de bouw van het laanboomhuis, waar we nog een represen tatieve laanboomtuin bij gaan aanleggen, hebben we flinke stappen vooruit SCHENKHOFKEESgezet.’VAN

Bestuurslid WIM CRUM

‘Toen ik hier als voorzitter bin nenkwam, was ik enigszins ver baasd wat er allemaal al tot stand was gebracht in de loop der jaren. Op leiding, kennis vergaren, kennis delen en grenzen overschrijden is van alle tijden. Maar de noodzaak om hierin nauw samen te werken is gro ter dan ooit, als je ziet hoe de branche zich bij voorbeeld door de milieuregelgeving en behoefte aan ruimte staande moet houden. Ons laanboom huis is een prachtig visitekaartje, maar het groeit ook steeds meer uit tot een centrum van samenwerking, verbinding en opleiding.

In tegenstelling tot veel andere bedrijven waar het principe ‘doosje schuiven’ heel gemakkelijk is, geldt dat niet voor de wereld van bomen en planten. Bomen zijn levend. Een levend product, een beetje boomkweker moet je daarom wel zijn om de vertaling te kunnen maken van groene voorraad naar cijfers. De eerste klap valt al te halen bij ritplanning en mailingen, maar ook telefoontjes, briefjes en vragen kunnen ondervangen worden door simpele aanpassingen en een gewoon simpel en praktisch overzicht van gegevens. Kortom, automatisering in de boomkwekerij hoeft geen “gezeik” meer te zijn, veel repeterende handelingen kunnen nog verder geautomatiseerd worden door automatische lijsten. Luisteren als een bedrijfskundige, aanpakken als een boomkweker en uitvoeren als een programmeur. Dat is mijn stijl van aanpakken. De kunst om het vooral simpel en begrijpelijk houden, zodat je net zo makkelijk omgaat met je eigen software als met een Veelsnoeischaar.ondernemende boomkwekers vinden het lastig om door te vragen, omdat het helemaal niet ‘hun ding’ is. Na 20 jaar luisteren en ervaring opdoen, maak ik de vertaalslag met liefde voor de branche en passie voor het product. i n Kom gewoon in je werkkleren, geen ‘gezeik’.

De weg kwijt in jouw softwarepakket? Heb je het gevoel dat je niet alles uit je softwarepakket haalt, denk je ‘dit moet anders kunnen’, maar je weet niet hoe? Ik heb me in de afgelopen jaren ontwikkeld in het optimaliseren van bedrijfsprocessen met de inzet van bestaande software.

Gewoon Groen | Jerphaas Rustenhoven

Softwareoptimaliserenzonder‘gezeik’‘gezeik’

Jerphaas Rustenhoven 06 10 01 54 58 73

www.hendrikstransportbedrijf.nlinfo@hendrikstransportbedrijf.nl

Specialist groenvervoerin

Waar de kwekers zijn, is Hendriks. Ze halen de bomen en planten bij de kwekers in binnen- en buitenland op, of ontvangen alles op hun lokale Greenpoint.

www.hendrikstransportbedrijf.nlinfo@hendrikstransportbedrijf.nl

Daar wordt alles met kennis van zaken door hun team van vijfentwintig vaste medewerkers en chauffeurs tijdelijk opgeslagen, gesorteerd en vrijwel binnen vierentwintig uur bij de klant afgeleverd op locatie binnen Europa. Snel en professioneel. Groene toekomst Om de kwekers nog beter van dienst te kunnen zijn, verhuist het bedrijf naar het ABC-terrein in Opheusden. Een centrale plek binnen het kwekerijen boomteeltgebied, voorzien van laaddocks en meer opslaggelegenheid om hun kwekers te kunnen ontvangen en helpen. Het hechte team, dat overigens altijd op zoek is naar versterking, heeft zin in de stap vooruit. Het groenproduct heeft hun hart, groen is leven en daar gaan ze met de grootste zorg en kwaliteit voor jou mee om! Hendriks Green Logistics Po enveld 6 0 B Opheusden (0 5) 021 29 99

Sommige bomen die Hendriks Transportbedrijf uit Ochten voor haar klanten vervoert, kosten vele duizenden euro’s. Ze zijn liefdevol jarenlang opgekweekt, gesnoeid en verzorgd door de kweker en moeten in diezelfde perfecte staat bij de klant aankomen, als dat ze uit de volle grond zijn gekomen. Hendriks is een ware specialist in het transport van groen, jouw gewas is bij hen in de veiligste handen.

hart, groen is leven en daar gaan ze met de grootste zorg (0 5) 021 29 99

www.elan-media.nl WAT IS JOUW FINGERPRINT? De groensector zit in ons DNA. Iedereen is groen, maar mét eigen unieke elementen. Communicatie, branding en presentatie van en voor de laanboomsector.

GroenGewoon Elan Communicatie & Reclame | www.elan-media.nl