Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: ………….. EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI 12.SINIF KİMYA 1.DÖNEM 1.YAZILI (4.KLASİK DOKÜMAN) Sınav yeri ve tarihi: Sınav saati ve süresi:
, 40 dakika
Puan dağılımı: Her bir sorunun doğru cevabı 2’şer puandır. Başarılar…
1. 4A grubunda germanyumdan başka hangi element yarı iletken özellik gösterir? 2. Patlamadan 10–43 saniyeye kadar geçen süre ne zamanı olarak adlandırılır? 3. Yıldız yakıtını tüketince soğumaya başlar, bundan dolayı yıldızın dış tabakası çöker. Bu çökme çok büyük şok dalgaları yaratır ve yıldızın büzülmüş olan dış tabakası uzaya dağılır. Bu olaya ne denir?
4. Cevherden metal elde etme sürecindeki işlem basamakları nedir? 1234-
5. Cevherler genellikle kum, kil ve granit gibi istenmeyen yan maddeler içerir. Bu maddelere ne denir? 6. Metal veya metal alaşımlarının oksitlenme veya kimyasal etkilerle aşınmasına ne denir? 7. %50Cu, %25Ni, %25Zn ana bileşenlerinden oluşan alaşımın özel adı nedir? 8. En çok kullanılan iki tip feldspat nelerdir? 9. Alaşımların yapılma sebeplerinden en az ikisini yazınız. 1234-
510. Elektrolizle bor elementini elde etmeyi başaran bilim adamı kimdir? 11. Alüminyum minerallerinden ikisini yazınız. 12. Karbonun yapay allotropuna ne denir? 13. Elektrik iletkenliğinin arttırılmasına ne denir? 14. Alüminyumun alaşımlarından en az ikisini yazınız. 15. Alaşım oluşturma biçimlerinden birisi yer değiştirme ile oluşan alaşımlardır. Diğerinin adını yazınız. 16. Yer değiştirme ile oluşan alaşımlar ikiye ayrılır. Bunlardan birinin adı rastgele yer değiştirme ile oluşan alaşımlardır. Diğerinin adını yazınız.
17. B, Ga, In, Tl metallerinden başka 3A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. 18. CaO bileşiğinin sistematik adını yazınız. 1
19. CaO bileşiğinin yaygın adını yazınız. 20. CaCO3 bileşiğinin sistematik adını yazınız. 21. CaCO3 bileşiğinin yaygın adını yazınız. 22. Ca(OH)2 bileşiğinin sistematik adını yazınız. 23. Ca(OH)2 bileşiğinin yaygın adını yazınız. 24. Alaşımı oluşturan metal atomları arasındaki elektronegatiflik farkı büyük olduğunda metal atomları arasında ne tip alaşım oluşur?
25. Metaller arası bileşik oluşur mu? 26. Kolamanit ve pandermit minerallerinden başka bor elementinin en önemli doğal mineralinin adını yazınız.
27. Para yapımında kullanılan alaşımda çinko ve nikelden başka hangi metal vardır? 28. Metal elde etmede başlıca iki yöntem vardır. Bunlardan biri indirgeme ile metal elde etme yöntemidir. Diğer yöntemde metal ne ile üretilir?
29. 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi yüksek sıcaklıkta O 2 (oksijen) ile reaksiyona girerek oksidini oluşturur?
30. 1A grubunu oluşturan Li, Na, K, Rb, Cs, Fr metallerinden peroksit oluşturmayan alkali metalin adını veya sembolünü yazınız.
31. 1A grubunu oluşturan Li, Na, K, Rb, Cs, Fr metallerinden Li’dan başka hangisi süperoksit oluşturmaz?
32. 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi su buharı ile bile reaksiyona girmez?
33. 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi su ile reaksiyona girmez, su buharı ile reaksiyona girer?
34. Değerli taş olarak kullanılan zümrüt bileşiminde 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi vardır?
35. Dünyadaki bor rezervinin % kaçı ülkemizde bulunmaktadır? 36. Boksit cevherlerinden alüminyum kazanılması iki basamakta gerçekleşir. Bu basamakları yazınız. 12-
37. Alümin üretiminde cevherin bileşimine bağlı olarak kaç yöntem vardır? Bu yöntemleri yazınız. 12-
38. Düşük tenörlü boksit cevheri ne demektir? 39. Döteryumun kütle numarasını yazınız. 40. Safir ve topaz dışında alüminyumun doğal formunu yazınız. 41. Elmasta karbon atomları ne tür bir geometri oluşturur? 2
42. Grafitte karbon atomları üçgen halkalar hâlinde mi, dörtgen halkalar hâlinde mi, beşgen halkalar hâlinde mi yoksa altıgen halkalar hâlinde mi dizilmişlerdir?
43. Kimyasal reaksiyona giren maddelerden su ayrılmasına ne denir? 44. Borik asit hangi özelliğinden dolayı tıpta göz damlası olarak kullanılır? 45. Sülfürlerin ya da karbonatların bol hava ile ısıtılarak oksidine dönüştürülmesi işlemine ne denir? 46. Yüzdürme ile ayırma işlemine ne denir? 47. Hangi tür mikroskop ile alaşımların görüntülenir? 48. Asma köprü yapımında kullanılan çelik alaşımlarında demirden başka başlıca hangi element vardır? 49. Türkiye’de en önemli bor yatakları dört yerdedir. Balıkesir, Eskişehir, Kütahya’dan başka bor yataklarımız nerededir?
50. Cevherde bulunan veya cevherin zenginleştirilmesi veya işlenmesi sonucunda elde edilen ürün içerisindeki kıymetli elementin yüzdesel oranına ne denir?
3
CEVAP ANAHTARI Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: ……………….. EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI 12.SINIF KİMYA 1.DÖNEM 1.YAZILI (4.KLASİK DOKÜMAN) Sınav yeri ve tarihi: Sınav saati ve süresi:
, 40 dakika
Puan dağılımı: Her bir sorunun doğru cevabı 2’şer puandır. Başarılar…
1. 4A grubunda germanyumdan başka hangi element yarı iletken özellik gösterir? Silisyum 2. Patlamadan 10–43 saniyeye kadar geçen süre ne zamanı olarak adlandırılır? Planck Zamanı 3. Yıldız yakıtını tüketince soğumaya başlar, bundan dolayı yıldızın dış tabakası çöker. Bu çökme çok 4.
5. 6. 7. 8. 9.
10. 11. 12. 13. 14. 15. 4
büyük şok dalgaları yaratır ve yıldızın büzülmüş olan dış tabakası uzaya dağılır. Bu olaya ne denir? Süpernova Patlaması Cevherden metal elde etme sürecindeki işlem basamakları nedir? 1- Kırma-Öğütme 2- Zenginleştirme 3- Kavurma 4- İndirgeme Cevherler genellikle kum, kil ve granit gibi istenmeyen yan maddeler içerir. Bu maddelere ne denir? Gang Metal veya metal alaşımlarının oksitlenme veya kimyasal etkilerle aşınmasına ne denir? Korozyon %50Cu, %25Ni, %25Zn ana bileşenlerinden oluşan alaşımın özel adı nedir? Alman gümüşü En çok kullanılan iki tip feldspat nelerdir? Potas feldspat, soda feldspat Alaşımların yapılma sebeplerinden en az ikisini yazınız. 1- Metallerin fiziksel ve mekaniksel özelliklerini değiştirmek suretiyle daha elverişli malzemeler üretmek 2- Çok sayıda ve değişik özelliklere sahip metal geliştirerek ihtiyaçlara cevap vermek 3- Isıl işlemlere uygun metal üretmek 4- Malzemelerin maliyetini düşürmek 5- Malzemenin aşınmadan ve dış şartların yıpratıcı etkisinden korunmasını sağlamak Elektrolizle bor elementini elde etmeyi başaran bilim adamı kimdir? Davy (Devi) Alüminyum minerallerinden ikisini yazınız. Feldspat, boksit, kil Karbonun yapay allotropuna ne denir? Fulleren Elektrik iletkenliğinin arttırılmasına ne denir? Doplama Alüminyumun alaşımlarından ikisini yazınız. Duralumin, silumin, magnoks, titanal, mağnalyum Alaşım oluşturma biçimlerinden birisi yer değiştirme ile oluşan alaşımlardır. Diğerinin adını yazınız. Örgü boşluğu tipi alaşım
16. Yer değiştirme ile oluşan alaşımlar ikiye ayrılır. Bunlardan birinin adı rastgele yer değiştirme ile oluşan alaşımlardır. Diğerinin adını yazınız. Süper örgü alaşımı
17. B, Ga, In, Tl metallerinden başka 3A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. Al 18. CaO bileşiğinin sistematik adını yazınız. Kalsiyum oksit 19. CaO bileşiğinin yaygın adını yazınız. Sönmemiş kireç 20. CaCO3 bileşiğinin sistematik adını yazınız. Kalsiyum karbonat 21. CaCO3 bileşiğinin yaygın adını yazınız. Kireç taşı 22. Ca(OH)2 bileşiğinin sistematik adını yazınız. Kalsiyum hidroksit 23. Ca(OH)2 bileşiğinin yaygın adını yazınız. Sönmüş kireç 24. Alaşımı oluşturan metal atomları arasındaki elektronegatiflik farkı büyük olduğunda metal atomları 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 5
arasında ne tip alaşım oluşur? Bileşik tipi alaşım Metaller arası bileşik oluşur mu? Oluşur. Kolamanit ve pandermit minerallerinden başka bor elementinin en önemli doğal mineralinin adını yazınız. Boraks Para yapımında kullanılan alaşımda çinko ve nikelden başka hangi metal vardır? Cu Metal elde etmede başlıca iki yöntem vardır. Bunlardan biri indirgeme ile metal elde etme yöntemidir. Diğer yöntemde metal ne ile üretilir? Elektroliz ile 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi yüksek sıcaklıkta O 2 (oksijen) ile reaksiyona girerek oksidini oluşturur? Be 1A grubunu oluşturan Li, Na, K, Rb, Cs, Fr metallerinden peroksit oluşturmayan alkali metalin adını veya sembolünü yazınız. Lityum veya Li 1A grubunu oluşturan Li, Na, K, Rb, Cs, Fr metallerinden Li’dan başka hangisi süperoksit oluşturmaz? Na 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi su buharı ile bile reaksiyona girmez? Be 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi su ile reaksiyona girmez, su buharı ile reaksiyona girer? Mg Değerli taş olarak kullanılan zümrüt bileşiminde 2A grubunu oluşturan Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden hangisi vardır? Be Dünyadaki bor rezervinin % kaçı ülkemizde bulunmaktadır? %67’si Boksit cevherlerinden alüminyum kazanılması iki basamakta gerçekleşir. Bu basamakları yazınız. 1- Boksitten saf alüminin (Al2O3) elde edilmesi 2- Alüminin elektrolizi ile metalik alüminyum elde edilmesi Alümin üretiminde cevherin bileşimine bağlı olarak kaç yöntem vardır? Bu yöntemleri yazınız. 1- Yaş yöntem (Bayer yöntemi) 2- Kuru yöntem Düşük tenörlü boksit cevheri ne demektir? Yapısında boksitten başka silisyum vb. yabancı madde içeren cevher demektir. Döteryumun kütle numarasını yazınız. 2 Safir ve topaz dışında alüminyumun doğal formunu yazınız. Yakut Elmasta karbon atomları ne tür bir geometri oluşturur? Düzgün dörtyüzlü Grafitte karbon atomları üçgen halkalar hâlinde mi, dörtgen halkalar hâlinde mi, beşgen halkalar hâlinde mi yoksa altıgen halkalar hâlinde mi dizilmişlerdir? Altıgen halkalar hâlinde Kimyasal reaksiyona giren maddelerden su ayrılmasına ne denir? Dehidrasyon Borik asit hangi özelliğinden dolayı tıpta göz damlası olarak kullanılır? Antiseptik özelliğinden dolayı Sülfürlerin ya da karbonatların bol hava ile ısıtılarak oksidine dönüştürülmesi işlemine ne denir? Kavurma Yüzdürme ile ayırma işlemine ne denir? Flotasyon Hangi tür mikroskop ile alaşımların görüntülenir? Taramalı elektron mikroskobu Asma köprü yapımında kullanılan çelik alaşımlarında demirden başka başlıca hangi element vardır? Nikel Türkiye’de en önemli bor yatakları dört yerdedir. Balıkesir, Eskişehir, Kütahya’dan başka bor yataklarımız nerededir? Bursa Cevherde bulunan veya cevherin zenginleştirilmesi veya işlenmesi sonucunda elde edilen ürün içerisindeki kıymetli elementin yüzdesel oranına ne denir? Tenör