Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: ………… EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ……………………………………. 12.SINIF KİMYA DERSİ 2.DÖNEM 1.YAZILI SINAVI (2.KLASİK DOKÜMAN) Sınav yeri ve tarihi: Sınav saati ve süresi:
, 40 dakika
Puan dağılımı: Her soruda yazılıdır.
Başarılar…
1. Aşağıda yapı (açık) formülü verilen bileşiklerin IUPAC (sistematik) veya özel adını yazınız (2x11=22 puan).
a. CH3―CH2―CH2―CH2―CH2―CH2―CH3 b. C2H5―OH O
c. C2H5―C―CH3 CH3
d. CH3―C―O―C3H7 CH3 O CH3
e.
O ―C―CH CH3
f. C2H2 g. CH4 O
h. CH3―C―CH3
1
i. H―CHO j. C2H5―O―CH3 NH2
k. CH
―C―CH2―CH3
3
OH 2. Aşağıda adı verilen bileşiklerin yapı (açık) formülünü yazınız (2x7=14
puan).
a. 2-hekzen: b. 1,2-dibromoetan: c. 1-pentin: d. 1-penten-4-in: e. 3-hepten-1-in: f. 2-kloro-1-metilbenzen:
g. 2-klorohidroksibenzen:
3. Aşağıda adı verilen bileşiklerin kapalı (molekül) formülünü yazınız
(1x5=5 puan).
a. Oktan: b. Benzen: c. Propen: 2
d. Nonin: e. Siklopentan: 4. Aşağıdaki soruları cevaplayınız (2x4=8 puan).
a. Bileşiğin yapısında bulunan atom veya grubun yerini alan başka atom veya atom grubuna ne ad verilir?
b. Benzen halkasından 1 hidrojen çıkması sonucu meydana gelen aril kökünün adı nedir?
c. Üzerinde elektron çifti bulunması suretiyle elektronca zengin olan atom veya atom gruplarına ne ad verilir?
d. Üzerinde elektron eksikliği olan başka bir ifadeyle elektronca fakir atom veya atom gruplarına ne ad verilir?
5. Aldehit ve ketonlarda molekül formülü CnH2nO şeklindedir. Bu yüzden
aynı C sayılı aldehit ve ketonlar birbirinin fonksiyonel grup izomeridir. 4 C’lu aldehit ve 4 C’lu ketonun toplam 3 izomeri vardır; bunların yapı (açık) formüllerini (2x3=6 puan) ve IUPAC (sistematik) veya özel adlarını (2x3=6 puan) yazınız.
3
6. Aşağıda adı verilen bileşiğin yapı (açık) formülünü (2 puan) ve optikçe
aktif olup olmadığını (2 puan) yazınız. 3-etilpentanal
7. Nitro grubu -meta yönlendiricidir. Nitrobenzen bileşiğine gerekli
şartlarda nitro grubu eklenmesiyle oluşan bileşiğin yapı (açık) formülünü (2 puan) ve adını yazınız (2 puan).
8. Benzen halkası ultraviyole ışık altında klorlandığında oluşan bileşiğin
yapı (açık) formülünü (2 puan) ve adını yazınız (2 puan).
9. 2-büten (CH3―CH=CH―CH3) bileşiğinin 2 izomeri vardır (geometrik
izomer); bu geometrik izomerlerin yapı (açık) formüllerini (2X2=4 puan) ve adlarını yazınız (2X2=4 puan).
4
10. C, H ve O elementlerinden oluşan bir bileşiğin 18 gramının analizinde
7,2 gram karbon ve 1,2 gram hidrojen bulunduğu belirleniyor. 1 molü 180 gram olan bu bileşiğin basit (kaba) formülü ve molekül formülü nedir? (C:12, H:1, O:16) (10 puan)
11. Aşağıda iskelet (çizgi-bağ) formülü verilen organik bileşiğin adını
yazınız (2 puan). Λ 12. Metil (-CH3) grubu –orto ve -para yönlendiricidir. Toluen (metil benzen)
bileşiğine gerekli şartlarda nitro (-NO2) grubu eklenmesiyle oluşan (1 nitro grubunu –orto konumuna, 1 nitro grubunu da -para konumuna bağlamak suretiyle oluşan) iki farklı bileşiğin yapı (açık) formüllerini (2X2=4 puan) ve adlarını yazınız (2X2=4 puan).
5
CEVAP ANAHTARI (2.KLASİK DOKÜMAN) …………………………. EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ……………………… 12.SINIF KİMYA DERSİ 2.DÖNEM 1.YAZILI SINAVI Sınav yeri ve tarihi: Sınav saati ve süresi:
, 40 dakika
Puan dağılımı: Her soruda yazılıdır. Başarılar…
1. Aşağıda yapı (açık) formülü verilen bileşiklerin IUPAC (sistematik) veya özel adını yazınız (2x11=22 puan)
a. CH3―CH2―CH2―CH2―CH2―CH2―CH3 Normal heptan (n– heptan)
b. C2H5―OH Etanol veya etil alkol
c. C2H
O
―C―CH3 Bütanon veya 2-bütanon veya bütan-2-on veya etil metil keton 5
CH3
d. CH3―C―O―C3H7 Tersiyer bütil propil eter CH3 O
e.
CH3
O
―C―O―CH Fenil izopropil keton CH3
f. C2H2 Asetilen veya etin g. CH4 Metan 6
O
h. CH3―C―CH3 Aseton veya propanon veya 2-propanon veya propan-2-on veya dimetil keton
i. H―CHO Formaldehit veya metanal j. C2H5―O―CH3 Etil metil eter veya metoksietan NH2
k. CH
―C―CH2―CH3 2-amino-2-bütanol veya tersiyer
3
pentanol OH
2. Aşağıda adı verilen bileşiklerin yapı (açık) formülünü yazınız (2x7=14
puan).
a. 2-hekzen: CH3―CH=CH―CH2―CH2―CH3 b. 1,2-dibromoetan: CH2―CH2 Br
Br
NO2
c. 1-pentin: CH3―CH2―CH2―CΞCH d. 1-penten-4-in: CH2=CH―CH2―CΞCH e. 3-hepten-1-in: CH3―CH2―CH2―CH=CH―CΞCH f. 2-kloro-1-metilbenzen:
CH3 Cl
O
2-klorohidroksibenzen:
OH Cl O
7
3. Aşağıda adı verilen bileşiklerin kapalı (molekül) formülünü yazınız
(1x5=5 puan).
a. Oktan: C8H18 b. Benzen: C6H6 c. Propen: C3H6 d. Nonin: C9H16 e. Siklopentan: C5H10 4. Aşağıdaki soruları cevaplayınız (2x4=8 puan).
a. Bileşiğin yapısında bulunan atom veya grubun yerini alan başka atom veya atom grubuna ne ad verilir? Sübstitüent
b. Benzen halkasından 1 hidrojen çıkması sonucu meydana gelen aril kökünün adı nedir? Fenil
c. Üzerinde elektron çifti bulunması suretiyle elektronca zengin olan atom veya atom gruplarına ne ad verilir? Nükleofil
d. Üzerinde elektron eksikliği olan başka bir ifadeyle elektronca fakir atom veya atom gruplarına ne ad verilir? Elektrofil 5. Aldehit ve ketonlarda molekül formülü CnH2nO şeklindedir. Bu yüzden
aynı C sayılı aldehit ve ketonlar birbirinin fonksiyonel grup izomeridir. 4 C’lu aldehit ve 4 C’lu ketonun toplam 3 izomeri vardır; bunların yapı (açık) formüllerini (2x3=6 puan) ve IUPAC (sistematik) veya özel adlarını (2x3=6 puan) yazınız. H 8
CH3―CH2―CH2―C=O 1-bütanal veya bütanal veya bütan-1-al CH3 CH―CHO CH3 İzobütanal veya 2-metil-1-propanal veya 2metilpropanal O CH 3―C―C2H5 2-bütanon veya bütan-2-on veya bütanon veya etil metil keton veya metil etil keton 6. Aşağıda adı verilen bileşiğin yapı (açık) formülünü (2 puan) ve optikçe
aktif olup olmadığını (2 puan) yazınız. C2H5 3-etilpentanal: CH3―CH2―CH―CH2―CHO Optikçe aktif değil 7. Nitro grubu -meta yönlendiricidir. Nitrobenzen bileşiğine gerekli
şartlarda nitro grubu eklenmesiyle oluşan bileşiğin yapı (açık) formülünü (2 puan) ve adını yazınız (2 puan). Aşağıdakilerden birinin yazılması
yeterlidir.
NO2
NO2
O
O O2N
NO2 1,3-dinitrobenzen veya m-dinitrobenzen veya meta-dinitrobenzen
NO2
1,3,5-trinitrobenzen
8. Benzen halkası ultraviyole ışık altında klorlandığında oluşan bileşiğin
yapı (açık) formülünü (2 puan) ve adını yazınız (2 puan). Cl 9
Cl
Cl
Cl 1,2,3,4,5,6-
Cl
Cl hekzaklorosiklohekzan
9. 2-büten (CH3―CH=CH―CH3) bileşiğinin 2 izomeri vardır (geometrik
izomer); bu geometrik izomerlerin yapı (açık) formüllerini (2X2=4 puan) ve adlarını yazınız (2X2=4 puan). H
H
CH3
C
H
= C
CH3 H
C = C CH3 CH3
Cis-2-büten
Trans-2-büten
10. C, H ve O elementlerinden oluşan bir bileşiğin 18 gramının analizinde
7,2 gram karbon ve 1,2 gram hidrojen bulunduğu belirleniyor. 1 molü 180 gram olan bu bileşiğin basit (kaba) formülü ve molekül formülü nedir? (C:12, H:1, O:16) (10 puan) İşlem hatasından 1 puan kırılacaktır. nC=7,2/12=0,6 mol nH=1,2/1=1,2 mol mO=18-(18-8,4)=9,6 g nO=9,6/16=0,6 mol C0,6H1,2O0,6 Basit formül:CH2O
(CH2O)n=180 30n=180 n=6 (CH2O)6 Molekül formülü:C6H12O6
11. Aşağıda iskelet (çizgi-bağ) formülü verilen organik bileşiğin adını
yazınız (2 puan). Λ Propan 12. Metil (-CH3) grubu –orto ve -para yönlendiricidir. Toluen (metil benzen)
bileşiğine gerekli şartlarda nitro (-NO2) grubu eklenmesiyle oluşan (1 nitro grubunu –orto konumuna, 1 nitro grubunu da -para konumuna bağlamak suretiyle oluşan) iki farklı bileşiğin yapı (açık) formüllerini (2X2=4 puan) ve adlarını yazınız (2X2=4 puan). 10
CH3
NO2
O
CH3 O NO2
1-metil-2-nitrobenzen 1-metil-4-nitrobenzen
11