Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: 2016-2017 ÖĞRETİM YILI ……………………………………………………………………………………………………. 9.SINIF KİMYA 2.DÖNEM 1.YAZILI SINAVI Sınav tarihi: …….03.2016 Sınav süresi: 40 dakika Puan dağılımı: Toplam 10 soru vardır. Her bir soru 10’ar puandır. Puanlamanın detayı her bir soruda yazılıdır. Başarılar… Soru
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Rakaml
Yazıyla
a
Topla
Toplam
m
Öğretmeni n İmzası
Pua n
1. Atom yarıçapı ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız (5x2=10 puan). A.
11
Na, 4Be ve 12Mg atomlarının yarıçaplarını büyükten küçüğe doğru sıralayınız.
B. Aynı periyottaki 1H ve 2He atomlardan hangisinin yarıçapı daha büyüktür?
2. İyonlaşma enerjisi ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız (5x2=10 puan). A. Aynı periyotta olan 11Na, 13Al, 17Cl ve 18Ar elementlerini artan iyonlaşma enerjisine göre sıralayınız.
B. Aşağıdaki 5 farklı iyonlaşma enerjilerinden en büyüğü; Mg’un üçüncü iyonlaşma enerjisidir. Neden? Rb’un (1A) ikinci iyonlaşma enerjisi Mg’un (2A) ikinci iyonlaşma enerjisi Ba’un (2A) üçüncü iyonlaşma enerjisi Al’un (3A) üçüncü iyonlaşma enerjisi Mg’un (2A) üçüncü iyonlaşma enerjisi
1
3. İyonlaşma enerjisi ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız (5x2=10 puan). A. Aşağıdaki dizilimlerden hangisi iyonlaşma enerjilerindeki azalışı doğru olarak göstermektedir? (3Li, 4Be, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F) a) F> O> N> C> B> Be> Li b) F> N> O> C> Be> B> Li c) Li> Be> B> C> N> O> F d) F> O> B> C> Be> N> Li e) N> O> F> B> Li> Be > C Dizilimlerden b şıkkı, iyonlaşma enerjilerindeki azalışı doğru olarak göstermektedir. b) F> N> O> C> Be> B> Li Bu şıkkın doğruluğunun nedenini açıklayınız.
B) Na elementinin I1, I2, I3, I4, I5, I6, I7 ve I8 değerleri arasındaki ilişkiyi yazınız. 4. Aşağıdaki cümlelerin sonuna doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğunu belirtiniz (1x10=10 puan). a. Kovalent bileşikler, elektron çiftinin atomlar arasında ortaklaşa kullanılmasıyla oluşur. (….) b. Aynı cins ametal atomları arasında olan kovalent bağlı bileşikler polar kovalent bağlı bileşiklerdir. (….) c. İyonik bileşikler anyonlarla katyonlar arasında meydana gelir. (….) d. O2, F2, Cl2, Br2, I2 ve N2 moleküllerinde apolar kovalent bağ vardır. (….) e. HF, HCI, CO, NO molekülleri polar kovalent bağlı bileşiklerdir. (….) f. Kovalent bileşiklerin hâl değiştirmesinde kovalent bağ aynen kalır. (….) g. İyon yapılı bileşikler hâl değiştirirken iyonik bağ kırılır. (….) h. Elektronegatiflik; bağ elektronlarını çekme kabiliyetidir. (….) i. CaCO3 hem iyonik bağ hem de kovalent bağ içerir. (….) j. Metalik bağ zayıf etkileşimlerdendir. (….) 5. Lewis yapısıyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. A. HCl’ün Lewis yapısıyla gösteriminde kaç adet ortaklanmış elektron çifti (2 puan) ve kaç adet ortaklanmamış elektron çifti (2 puan) vardır? (1H, 17Cl) Ortaklanmış elektron çifti sayısı: …. Ortaklanmamış elektron çifti sayısı: …. B. H2O’nun Lewis yapısıyla gösteriminde kaç tane ortaklanmış elektron (2 puan) ve kaç tane ortaklanmamış elektron (1 puan) vardır? (1H, 8O) Ortaklanmış elektron sayısı: …. Ortaklanmamış elektron sayısı: …. C. N2 molekülünün Lewis yapısıyla gösteriminde kaç tane ortaklanmış elektron çifti (2 puan) ve kaç tane ortaklanmamış elektron çifti (1 puan) vardır? (7N) Ortaklanmış elektron çifti sayısı: …. 2
Ortaklanmamış elektron çifti sayısı: …. 6. Aşağıdaki soruları cevaplayınız (2x5=10 puan). a. 8A grubunun özel ismi nedir? b. Dış (son) katmandaki elektronlara ne elektronu denir? c. Metal-ametal atomları arasında hangi bağ oluşur? d. Periyodik cetvelde yatay sıralara ne nedir? e. Periyodik cetvelde dikey sıralara ne nedir? 7. Aşağıda formüllerdeki güçlü etkileşimin iyonik bağ mı, apolar kovalent bağ mı, yoksa polar kovalent bağ mı olduğunu tablodaki ilgili yere yazınız (2x3=6 puan). İyonik bağlı bileşik zayıf etkileşim içermemektedir; diğer iki bileşiğin hangi zayıf etkileşimi içerdiğini tablodaki boşluklara yazınız (2x2=4 puan). Formül H2
Atom Numarası 1H
BeF2
4
CCl4
6
Güçlü Etkileşim
Be, 9F
Zayıf Etkileşim
Zayıf etkileşim içermez.
C, 17Cl
8. A. Verilen organik bileşikle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. H―CΞC―H a. Apolar kovalent bağ sayısını yazınız (2 puan). ………. b. Polar kovalent bağ sayısını yazınız (2 puan). ………. c. Molekül polar mı yoksa apolar mıdır? (2 puan) ……… B. İyonik bileşiklerin Lewis yapısıyla gösteriminde, kovalent bileşiklerin Lewis yapısıyla gösterimine göre başlıca farkları yazınız (4 puan).
3
9. Aşağıdaki tablodaki boşlukları doldurunuz (1x10=10 puan). Sembol
Elektron Grubu dizilimi
Ar
18
Katman sayısı
Değerlik elektron sayısı 8
C
6
Br
35
2,8,18,7
10. A. F2, Cl2, Br2 moleküllerinin kaynama noktalarını düşükten yükseğe doğru sıralayınız (9F, 17Cl, 35Br). (5 puan)
B. CH4, HCl ve H2O moleküllerinin kaynama noktalarını düşükten yükseğe doğru sıralayınız (6C, 1H, 17Cl, 8O). (5 puan)
4
Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: 2016-2017 ÖĞRETİM YILI ………………………………………………………………………………………………………… 9.SINIF KİMYA 2.DÖNEM 1.YAZILI SINAVI CEVAP ANAHTARI Sınav tarihi: ……..03.2017 Sınav süresi: 40 dakika Puan dağılımı: Toplam 10 soru vardır. Her bir soru 10’ar puandır. Puanlamanın detayı her bir soruda yazılıdır. Başarılar… Soru
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Rakaml
Yazıyla
a
Topla
Toplam
m
Öğretmeni n İmzası
Pua n 1. Atom yarıçapı ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız (5x2=10 puan). A. Na, Mg, Be
11
Na, 4Be ve 12Mg atomlarının yarıçaplarını büyükten küçüğe doğru sıralayınız.
B. Aynı periyottaki 1H ve 2He atomlardan hangisinin yarıçapı daha büyüktür? 1H
2. İyonlaşma enerjisi ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız (5x2=10 puan). A. Aynı periyotta olan 11Na, 13Al, 17Cl ve 18Ar elementlerini artan iyonlaşma enerjisine göre sıralayınız. Na, Al, Cl, 11 13 17 18Ar B. Aşağıdaki 5 farklı iyonlaşma enerjilerinden en büyüğü; Mg’un üçüncü iyonlaşma enerjisidir. Neden? Rb’un (1A) ikinci iyonlaşma enerjisi Mg’un (2A) ikinci iyonlaşma enerjisi Ba’un (2A) üçüncü iyonlaşma enerjisi Al’un (3A) üçüncü iyonlaşma enerjisi Mg’un (2A) üçüncü iyonlaşma enerjisi 5
Mg 2 elektron verdikten sonra soy gaza benzer, üçüncü bir elektronu vermek istemez; bu nedenle Mg’un üçüncü iyonlaşma enerjisi en büyüktür. 3. İyonlaşma enerjisi ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız (5x2=10 puan). A. Aşağıdaki dizilimlerden hangisi iyonlaşma enerjilerindeki azalışı doğru olarak göstermektedir? (3Li, 4Be, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F) a) F> O> N> C> B> Be> Li b) F> N> O> C> Be> B> Li c) Li> Be> B> C> N> O> F d) F> O> B> C> Be> N> Li e) N> O> F> B> Li> Be > C Dizilimlerden b şıkkı, iyonlaşma enerjilerindeki azalışı doğru olarak göstermektedir. b) F> N> O> C> Be> B> Li Bu şıkkın doğruluğunun nedenini açıklayınız. 7 elementin 7’si de 2.periyotta bulunmakta olup Li 1A, Be 2A, B 3A, C 4A, N 5A, O 6A, F 7A grubundadır. Aynı periyotta iyonlaşma enerjilerindeki ezberlenmesi gereken azalış sırası şöyledir (2 yerde küresel simetriden dolayı istisna var): 8A, 7A, 5A, 6A, 4A, 2A, 3A, 1A Bu sıraya uygun gelen b şıkkıdır. B) Na elementinin I1, I2, I3, I4, I5, I6, I7 ve I8 değerleri arasındaki ilişkiyi yazınız. I1 < I 2 < I 3 < I 4 < I 5 < I 6 < I 7 < I 8 4. Aşağıdaki cümlelerin sonuna doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğunu belirtiniz (1x10=10 puan). a. Kovalent bileşikler, elektron çiftinin atomlar arasında ortaklaşa kullanılmasıyla oluşur. (D) b. Aynı cins ametal atomları arasında olan kovalent bağlı bileşikler polar kovalent bağlı bileşiklerdir. (Y) c. İyonik bileşikler anyonlarla katyonlar arasında meydana gelir. (D) d. O2, F2, Cl2, Br2, I2 ve N2 moleküllerinde apolar kovalent bağ vardır. (D) e. HF, HCI, CO, NO molekülleri polar kovalent bağlı bileşiklerdir. (D) f. Kovalent bileşiklerin hâl değiştirmesinde kovalent bağ aynen kalır. (D) g. İyon yapılı bileşikler hâl değiştirirken iyonik bağ kırılır. (D) h. Elektronegatiflik; bağ elektronlarını çekme kabiliyetidir. (D) i. CaCO3 hem iyonik bağ hem de kovalent bağ içerir. (D) j. Metalik bağ zayıf etkileşimlerdendir. (Y) 5. Lewis yapısıyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. A. HCl’ün Lewis yapısıyla gösteriminde kaç adet ortaklanmış elektron çifti (2 puan) ve kaç adet ortaklanmamış elektron çifti (2 puan) vardır? (1H, 17Cl) Ortaklanmış elektron çifti sayısı: 1 Ortaklanmamış elektron çifti sayısı: 3 B. H2O’nun Lewis yapısıyla gösteriminde kaç tane ortaklanmış elektron (2 puan) ve kaç tane ortaklanmamış elektron (1 puan) vardır? (1H, 8O) Ortaklanmış elektron sayısı: 4 Ortaklanmamış elektron sayısı: 4 6
C. N2 molekülünün Lewis yapısıyla gösteriminde kaç tane ortaklanmış elektron çifti (2 puan) ve kaç tane ortaklanmamış elektron çifti (1 puan) vardır? (7N) Ortaklanmış elektron çifti sayısı: 3 Ortaklanmamış elektron çifti sayısı: 2 6. Aşağıdaki soruları cevaplayınız (2x5=10 puan). a. 8A grubunun özel ismi nedir? Soy gazlar veya asal gazlar b. Dış (son) katmandaki elektronlara ne elektronu denir? Değerlik elektronu c. Metal-ametal atomları arasında hangi bağ oluşur? İyonik bağ d. Periyodik cetvelde yatay sıralara ne nedir? Periyot e. Periyodik cetvelde dikey sıralara ne nedir? Grup 7. Aşağıda formüllerdeki güçlü etkileşimin iyonik bağ mı, apolar kovalent bağ mı, yoksa polar kovalent bağ mı olduğunu tablodaki ilgili yere yazınız (2x3=6 puan). İyonik bağlı bileşik zayıf etkileşim içermemektedir; diğer iki bileşiğin hangi zayıf etkileşimi içerdiğini tablodaki boşluklara yazınız (2x2=4 puan). Formül
Güçlü Etkileşim
Zayıf Etkileşim
H2
Atom Numarası 1H
Apolar kovalent bağ
London kuvvetleri
BeF2
4
Be, 9F
İyonik bağ
Zayıf etkileşim içermez.
CCl4
6
C, 17Cl
Polar kovalent bağ
London kuvvetleri
8. A. Verilen organik bileşikle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. H―CΞC―H a. Apolar kovalent bağ sayısını yazınız (2 puan). 1 b. Polar kovalent bağ sayısını yazınız (2 puan). 2 c. Molekül polar mı yoksa apolar mıdır? (2 puan) Apolar B. İyonik bileşiklerin Lewis yapısıyla gösteriminde, kovalent bileşiklerin Lewis yapısıyla gösterimine göre başlıca farkları yazınız (4 puan). İyonik bileşiklerin Lewis yapısıyla gösteriminde katyonun sembolünün üzerine artı, anyonun sembolünün üzerine eksi işareti konulur. 7
İyonik bileşiklerin Lewis yapısıyla gösteriminde katyonun sembolünün etrafına nokta konulmaz, son katmandaki verilen elektron anyonun sembolünün etrafında gösterilir. Anyon köşeli parantez içerisine alınır.
9. Aşağıdaki tablodaki boşlukları doldurunuz (1x10=10 puan). Sembol
Elektron Grubu dizilimi
Katman sayısı
Ar
2,8,8
8A
3
Değerlik elektron sayısı 8
C
2,4
4A
2
4
Br
2,8,18,7
7A
4
7
18
6
35
10. A. F2, Cl2, Br2 moleküllerinin kaynama noktalarını düşükten yükseğe doğru sıralayınız (9F, 17Cl, 35Br). (5 puan) F2, Cl2, Br2 B. CH4, HCl ve H2O moleküllerinin kaynama noktalarını düşükten yükseğe doğru sıralayınız (6C, 1H, 17Cl, 8O). (5 puan) CH4, HCl ve H2O
8