STUDIEDAG RECHTEN IN DE JEUGDHULP
6 maart 2015
Rechten in de jeugdhulp - een dialoog Het voorbije jaar was er één van veel veranderingen voor de jeugdhulp: een hertekend landschap, nieuwe opdrachten, veranderde posities, meer intersectorale afstemming, … Maar naast déze veranderingen biedt het nieuwe decreet integrale jeugdhulp, samen met het decreet rechtspositie van de minderjarige, ook een geactualiseerd kader voor de rechten van minderjarigen, ouders en opvoedingsverantwoordelijken. Bij dat laatste willen we even stil staan: wat veranderde voor de concrete hulpverleningspraktijk? Hoe vertalen we de rechten van minderjarigen, ouders en opvoedingsverantwoordelijken in de dagelijkse werking? Wat kunnen we nog verwachten in de toekomst? Op 6 maart zetten we alles op een rijtje en nodigen we uit tot dialoog. We vertrekken van interessante casussen om goede praktijken en bezorgdheden te delen. We zoeken het samen uit: collega’s uit de jeugdhulpverlening, administraties, minderjarigen en ouders.
Voor wie? Hulpverleners, middenkaders en directies uit de sectoren integrale jeugdhulp Programma 8u45
Onthaal met koffie
9u15
Rechten in de jeugdhulp, nu en in de toekomst – minister Jo Vandeurzen licht zijn beleid en toekomstvisie toe
9u40
Alles op een rijtje – Nele Desmet (Kinderrechtswinkel) over het juridisch kader van de rechten van minderjarigen, ouders, opvoedingsverantwoordelijken
10u35
Koffiepauze
11u00
Alles op een rijtje – vervolg juridisch kader
11u35
Inspectie participatief aan de slag – Hilde De Nil (Departement WVG, afdeling zorginspectie) reflecteert over de eerste ervaringen met het bevragen van jongeren over hun rechten in de jeugdhulp
12u00
Forumtheater – Het leven zoals het is, rechten zoals jongeren en ouders die ervaren. Jongeren uit de jeugdhulp op de scene en interactie met het publiek, ondersteund door Har Tortike (Forumtheater)
12u45
Middagpauze
13u45-16u00: Werkgroepen Dialoog staat centraal in het rechtenverhaal. Daarom gaan we in de namiddag interactief aan de slag. In acht verschillende werkgroepen zoomen we in op één of meer rechten. Samen zoeken we uit wat die rechten in de praktijk betekenen en hoe hulpverlening kan bijdragen om deze rechten waar te maken. We brengen goede praktijken uit het werkveld, maar horen ook graag jouw ervaringen en vragen. Ook (ex)cliënten nemen deel aan het gesprek.
Werkgroep 1: Recht op bijstand … vertrouwenspersoon gezocht Rond de vertrouwenspersoon leven nog heel wat vragen. Veel minderjarigen kennen dit recht niet en doen er dus geen beroep op. Hoe informeer je minderjarigen over dit recht? Hoe ga je om met de voorwaarden waar een vertrouwenspersoon aan moet beantwoorden? Hoe ondersteun je een minderjarige om een vertrouwenspersoon te vinden? En kun je een vertrouwenspersoon weigeren? Wat vinden jongeren zelf van een vertrouwenspersoon? Kunnen ouders ook een beroep doen op een vertrouwenspersoon? Inleiding door Nele Desmet (Kinderrechtswinkel) Moderator: Nele Van Nevel (departement WVG, afdeling beleidsontwikkeling) Werkgroep 2: Recht op instemming… en zijn grenzen Hoe gaat de toegangspoort om met het recht op instemming van de verschillende betrokken partijen? Geldt dit recht ook in de processen van de gemandateerde voorzieningen? Wat met mogelijke spanningsvelden tussen de instemming van de minderjarige en van de ouders of tussen de ouders onderling? En waar ligt de grens met maatschappelijke noodzaak? En hoe proberen we ervoor te zorgen dat jeugdhulp niet in het gedrang komt, bijvoorbeeld bij een (v)echtscheiding? Met inbreng van: Caroline Vrijens ( Agentschap Jongerenwelzijn, afdeling intersectorale toegangspoort), Virna Saenen (Agentschap Jongerenwelzijn, afdeling ondersteuningscentra en sociale diensten jeugdrechtbank), Lieve Krobea (Kind en Gezin), Ervaringen uit het werkveld (o.a. JAC, CLB) Moderator: Annemie Van Looveren (Steunpunt Jeugdhulp) Werkgroep 3: Recht op toegang tot het dossier Wie heeft welke toegang tot het dossier? Hoe maak je dit recht waar, ook in een gedwongen context? Hoe kijken we naar de verdergaande digitalisering van dossiers en hoe gaan we daar correct mee om? Inleiding door Min Berghmans (Steunpunt Jeugdhulp) Goede praktijken door Tonuso Centrum voor jeugdhulp (BJZ), OOOC ’t Pasrel (BJZ) en andere ervaringen uit het werkveld Moderator: Caroline Robberecht (departement WVG, afdeling beleidsontwikkeling) Werkgroep 4: Recht op een menswaardige behandeling Deze werkgroep focust op de specifieke setting van residentiële opvang. Wat typeert een verantwoord sanctiebeleid? Hoe kun je gepast omgaan met agressie binnen een voorziening? Wat is er nodig om het gebruik van vrijheid beperkende maatregelen tot een minimum te herleiden? Ook de motivaties ‘handelen uit veiligheidsoverwegingen’ en ‘handelen vanuit pedagogische invalshoek’ komen aan bod. En hoe maak je dit recht waar in een heel moeilijke context als een gesloten instelling?
Inleiding door Inge Schoevaerts (Kinderrechtencommissariaat) Goede praktijken door Ave Regina (VAPH), de gemeenschapsinstellingen en andere ervaringen uit het werkveld Moderator: Leen Poppe (departement WVG, afdeling beleidsontwikkeling) Werkgroep 5: Recht op participatie, informatie en betrokkenheid… de rode draad Participatie van cliënten in de jeugdhulp vormt dé rode draad om hun rechten te waarborgen. Hoe kunnen minderjarigen en ouders echt participeren in hun hulpverlening? Hoe betrek je ook heel jonge kinderen? Hoe doe je dat met minder vertrouwde doelgroepen? Inleiding door Karin Maes (Kinderrechtswinkel) Met inbreng van Cachet (jongerenorganisatie) en ervaringen uit het werkveld Moderator: Hendrik Van den Bussche (departement WVG, afdeling beleidsontwikkeling) Werkgroep 6: Recht op continuïteit in de jeugdhulp… mogelijkheden voor minderjarigen, ouders en opvoedingsverantwoordelijken Bemiddeling, cliëntoverleg, vertrouwenspersoon, … en het eigen optreden van de hulpverlener: er zijn heel wat mogelijkheden in de jeugdhulp om adequaat om te gaan met conflicten. Maar zijn ze ook voldoende gekend? Hoe ga je als hulpverlener om met conflicten? Hoe zorg je voor een goede samenwerking met partners uit andere voorzieningen en sectoren? Wat zijn je ervaringen met cliëntoverleg en bemiddeling? Hoe en wanneer kan je deze instrumenten aanvragen en wanneer móet je een overleg inschakelen? En hoe betrek je ook heel jonge kinderen in dergelijk overleg? Inleiding door Mia Claes (KHLeuven, UC Leuven-Limburg) Met inbreng van CKG Open Poortje en andere ervaringen uit het werkveld Moderator: Dominick Vosters (departement WVG, afdeling beleidsontwikkeling) Werkgroep 7: Recht op (respect voor) het gezinsleven … een pleidooi voor het behoud van de gezinsband Hulpverlening aan minderjarigen heeft een impact op de relatie(s) tussen ouder en kind en op het gezinsleven. Hoe ervaren ouders dat? Welke suggesties doen ze om hiermee om te gaan? Hoe werk je als voorziening aan het behoud of herstel van die band tussen ouder(s) en kind? Inleiding door ROPPOV (ouderorganisatie) Met inbreng van vzw aPart, afdeling Hadron - team Kerhoek (BJZ) en andere ervaringen uit het werkveld Moderator: Jan Nijs (departement WVG, afdeling beleidsontwikkeling) Werkgroep 8: Forumtheater Op een andere manier inspiratie opdoen over rechten in de jeugdhulp? Deze werkgroep gaat verder in op de Forumtheatervoorstelling uit de voormiddag. Jongeren brengen in beeld hoe zij hun rechten (en eventuele schendingen ervan) ervaren in de jeugdhulp. Deelnemers spelen hier op in. Een beklijvende ervaring. ‘Improvisatietheater’ door jongeren met ervaring in de jeugdhulp, begeleiding door Har Tortik
Locatie Hoger Instituut voor gezinswetenschappen Huart Hamoirlaan 136 1030 Brussel Hoe te bereiken Met de trein: station Schaarbeek ligt op 5 minuten wandelen; de Huart Hamoirlaan ligt recht tegenover de hoofdingang van het station (laan met parkje in het midden; u kan best links daarvan stappen). Met de tram: lijnen 55 (halte Helmet); 92 (halte station Schaarbeek) Met de bus: lijnen 59 - 69 (halte station Schaarbeek) Met de fiets: Villo fietspunten bij Helmet kerk en station Schaarbeek Hoe inschrijven Kostprijs: 20 euro. Dit inschrijvingsgeld omvat lunch- en koffiepauzes en een bijgewerkte en geconcretiseerde brochure over de vertrouwenspersoon. Na het invullen van het inschrijvingsformulier ontvangt u van ons de betalingsgevens. Uw inschrijving is geldig na overschrijving van het inschrijvingsgeld. Inschrijven kan tot 30 februari 2015 via http://www.kindengezin.be/evenementen/index. do?id=4621 of de link kopieren en plakken in de browser van Internet. Bij problemen contacteer: marina.vrancken@kindengezin.be Meer informatie Vragen over uw inschrijving of over het programma: Veerle Hendrikx, 02 553 31 18 of veerle.hendrikx@wvg.vlaanderen.be Met bijzondere dank aan de ouder- en minderjarigenorganisaties Cachet, ROPPOV, Popant, Ouderswerking Vlaams-Brabant en JopLim voor hun medewerking