Studienamiddag “Monitoring van Kinderrechten in Vlaanderen – Kinderrechten kwalitatief en kwantitatief benaderd” 13 december 2012, Vlaams Parlement, Brussel
Op 13 december 2012 organiseerden drie Vlaamse (kinder)rechtenorganisaties – de Vereniging voor de Verenigde Naties, het Kinderrechtencommissariaat en het Kenniscentrum Kinderrechten – een studienamiddag over het belang van monitoring van kinderrechten. Tijdens drie presentaties en een paneldebat werd vanuit een kritische invalshoek ingegaan op kwantitatieve en kwalitatieve benaderingen van kinderrechten in Vlaanderen, Nederland en daarbuiten. In een eerste presentatie gaf Didier Reynaert (HoGent) een stand van zaken weer van het huidig Vlaams beleid inzake monitoring van kinderrechten. Door kinderrechten te plaatsen in een ruime sociale context waarin aandacht dient te worden geschonken aan de leefwereld waarin deze rechten gerealiseerd moeten worden, beoogde hij over verschillende aspecten van monitoring kritisch te reflecteren. Vervolgens presenteerde Irene de Goede (NCDO, Amsterdam), aan de hand van voorbeelden uit Nederland, Ierland en Zuid-Afrika, het waarom en hoe van kwantitatief monitoren van kinderrechten. Daarenboven nam ze een aantal mondiale uitdagingen en aandachtspunten van kinderrechtenmonitoring onder de loep. Tot slot deelden Kitty Jurrius & Leo Rutjes (Stichting Alexander, Amsterdam) hun ervaringen en ‘good practices’ rond mogelijkheden om kinderen en jongeren zelf bij de monitoring van hun rechten te betrekken. Werkwijzen waarbij kinderen als onderzoekers aan de slag gaan, stonden hierbij centraal. Tijdens het afsluitende debat zochten vijf panelleden naar mogelijke antwoorden op de vraag naar en de meerwaarde van een kinderrechtenmonitor in Vlaanderen. De vertegenwoordigde instellingen werden door de organisatoren gekozen op basis van hun ervaring met het monitoren van kinderrechten op verschillende niveaus (wetenschap, beleid en praktijk). Maria De Bie is voorzitter van de vakgroep Sociale Agogiek (UGent) en coördinator van het Jeugdonderzoeksplatform (JOP). Het JOP is betrokken bij de opzet en de bevraging van de monitor waarmee de leefwereld, levensomstandigheden en activiteiten van kinderen en jongeren periodiek in kaart worden gebracht. De monitor peilt naar gegevens die voor deze doelgroep werkelijk van belang zijn. Trees De Bruycker van de Afdeling Jeugd is coördinator van de voorbereiding van de in het VAK voor 2013 ingeschreven kinderrechtenmonitor. Deze monitor wil vertrekken vanuit een kinderrechtenperspectief, met als doel de
leefwereld van kinderen en jongeren in Vlaanderen te verbeteren. Als zodanig moet de monitor het kinderrechtenbeleid binnen de Vlaamse Overheid versterken en de naleving en uitvoering van het VRK ondersteunen. De Kinderrechtencoalitie (KIRECO), vertegenwoordigd door voorzitster Karin Maes, ondersteunt de werking van de NGO’s en draagt actief en constructief bij tot het rapportageproces inzake de naleving van het VRK. Ter versterking van de algemene aanbevelingen van het comité brengt KIRECO een kritische reflectie op de Belgische landenrapportage in hun alternatief rapport. Christel Verhas is hoofd van de studiedienst van De Gezinsbond. Deze wil kinderrechten in alle beleidsdomeinen aanwezig zien en mee een richting geven. De Gezinsbond pleit hiertoe voor een “kindnorm” – een ijkpunt dat rekening houdt met wat een kind nodig heeft. Het neemt het VRK als leidraad in het streven naar een kindvriendelijke samenleving. Gaëlle Buysschaert, ten slotte, vertegenwoordigde UNICEF. Wereldwijd legt deze organisatie de focus op kwetsbare groepen (cfr. Monitoring results for equity in systems (MORSE), Millenium Development Goals (MDG’s), enz.). Bovendien heeft UNICEF België al jaren ervaring met het What do you think? project, waarbij kinderen betrokken worden in het rapportageproces. In de discussie kwamen de volgende thema’s aan bod: in hoeverre het VRK een kapstok kan zijn om losse initiatieven in beleid, praktijk en onderzoek aan elkaar te knopen; de mogelijkheden en beperkingen die kwantitatieve data met zich meebrengen; alsook het belang van verdiepend kwalitatief onderzoek om, in aanvulling hierop, vanuit een kinderrechtenperspectief de leefwereld van kinderen in kaart te brengen; de rol van monitoring in het stellen van prioriteiten in beleid en praktijk (agenda-setting); hoe de stem van kinderen actief mee opgenomen kan worden in de monitor en, meer nog, wat er gebeurt met de uitkomst van deze inbreng enerzijds en de gehele monitor anderzijds; hoe men de meest kwetsbare groepen kinderen kan meenemen in het publieke debat en op die manier een divers kindbeeld kan versterken; het belang van adequate dataverzameling en juiste cijfers Het debat werd gemodereerd door Kathy Lindekens. De studienamiddag bereikte een divers publiek van ongeveer 50 geïnteresseerden uit het hele Vlaamse kinderrechtenveld.