Standpunt 08-09-2010
.
De jeugdgevangenis in Tongeren kan ontploffen In de jeugdgevangenis in Tongeren zijn de cellen klein en valt er nauwelijks daglicht binnen. Daarom werd in 2006 de toenmalige gevangenis voor volwassenen omgebouwd tot een gevangenismuseum. Sinds 20 november 2009, nota bene de twintigste verjaardag van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind, doet het museum weer dienst als gevangenis: deze keer voor jongeren. Niet zo lang na de overhaaste heropening ontsnapten enkele jonge delinquenten. Daardoor bleven de overblijvende jongeren meerdere maanden bijna continu in de te kleine cellen. Het resterende uur ‘mocht’ men per twee uitwaaien in een getraliede kooi van 3 meter op 3. Na maandenlang aandringen is vanaf eind juli de zogenaamde lange wandeling weer mogelijk. Jongeren luchten nu meerdere keren per dag. In het gebouw is verder enkel een leven op cel mogelijk. Een leefgroepwerking zoals in de gemeenschapsinstellingen van Mol en Ruiselede is er in Tongeren niet. Pas na de aanpassingswerken van juli, zijn dan toch drie leerkrachten aan de slag gegaan. Ze vervoegden er de 45 in dienst zijnde cipiers. Met mijn excuses als bovenstaande informatie belerend overkomt. Keer op keer lijkt ze vergeten te worden. Ze verklaart wat zich de voorbije week in de jeugdgevangenis afspeelde. Na een conflict met fysiek geweld tussen cipiers en een gevangenisbewoner, werd een cipier werkonbekwaam verklaard. De cipiers staakten en eisten nieuwe werkvoorwaarden. Voortaan kunnen de cipiers rekenen op wapenstokken, helmen en pepperspray in de tikkende tijdbom die de jeugdgevangenis is. Al maandenlang veroordelen het Kinderrechtencommissariaat, en met haar ook anderen, de mensonwaardige infrastructuur van de jeugdgevangenis van Tongeren en de schending van fundamentele rechten van alle jongeren die er opgesloten zijn. VN Comité voor de Rechten van het Kind wees in juni Belgische overheid hierover terecht. Dat sommigen niet verder komen dan een “Wie niet horen wil, moet voelen” is pijnlijk en verontrustend. Weeral halen simpele repressiemaatregelen het op de aanpassing van de infrastructuur en een adequate begeleiding van de jongeren in de jeugdgevangenis. Waar blijft de lange termijn aanpak? Pijnlijk. Opnieuw een aanfluiting van mensenrechten en kinderrechten in het bijzonder.
Kinderrechtencommissariaat Leuvenseweg 86 1000 Brussel tel.: 02-552 98 00 fax: 02-552 98 01 kinderrechten@vlaamsparlement.be www.kinderrechten.be
Een tijdbom. Er is vandaag geen betere manier om de jeugdgevangenis van Tongeren te omschrijven. De voorbije week tikten de seconden opnieuw wat sneller weg. Wordt het geen tijd dat de overheid zich bezint? Als een rechter oordeelt dat een jongere best opgesloten wordt, is het de plicht van onze overheid om vanaf de eerste dag met deze jongere aan de slag te gaan. Als de overheid niet dringend investeert in een adequate infrastructuur én in de begeleiding van deze jongeren, dan is zij het die de jeugdgevangenis van Tongeren laat ontploffen. Bruno Vanobbergen, Vlaamse kinderrechtencommissaris