CARD
BRUTO FORMAAT
[netto formaat + 2 mm afloop rondom.
....als kinderen je vak zijn!
minimum 2 mm binnen het netto formaat]
De KindVak Magazineredactie blikt terug
‘Het eerste jaar KVM was een doorslaand succes!‘ Op bezoek bij de AZC-school in Oranje
‘Soms lijkt het net alsof je dansjes aan het doen bent om iets uit te leggen.‘ Ruimte voor de Jeugd lanceert Speelforum tijdens KindVak
Janus Daar gaan we dan: de oliebollen zijn op, de kerstboom ligt buiten. Een nieuw jaar met nieuwe kansen en volop mogelijkheden is begonnen! Januari is afgeleid van de Romeinse god Janus die, omdat zijn hoofd 2 gezichten had, twee richtingen tegelijk in kon kijken. Hij kon daarom terug kijken naar het oude en tegelijkertijd ook naar het nieuwe……. In deze KindVak-maand ontvang je hierbij de eerste editie van onze tweede jaargang van KindVak Magazine. Een speciale editie dit keer met in het bijzonder aandacht voor het KindVak-event dat we op 28, 29 en 30 januari presenteren in Brabanthallen ’s-Hertogenbosch. Een deel van KindVak Magazine wordt gedrukt om als meeneem-info exemplaar te dienen bij je bezoek aan het event. Je vind dit gedrukte exemplaar bij de ingang.
Colofon KindVak Magazine verschijnt 6x per jaar
KindVak Magazine is een uitgave van Context Media i.o.v. ConExpo bv Postbus 97, 5150 AB Drunen T. 0416 53 27 51 E. Kindvakmagazine@ conexpo.nl
Redactie Hoofdredactie
Jon Roozenbeek
Januari 2016 vindt de 20e aflevering van KindVak plaats. De eerste Kind-
Redacteuren
Vak werd in september 1995 voor het eerst georganiseerd. Uiteraard
Thom Roozenbeek Emma Verweij
kijken we in dit Magazine even terug naar hoe het toen allemaal begon. Natuurlijk vind je in deze nieuwe Magazine-editie vooral veel aandacht voor ‘het nieuwe’; voor toekomstige ontwikkelingen. Het redactie-team heeft zich echt een beetje moeten inhouden omdat de informatie over het KindVak-event veel aandacht opeist. Toch zijn onze redacteuren er weer in geslaagd om voor professionals, die kinderen als hun vak zien, een frisse en positieve productie te creëren. Wat hen betreft kan Janus het museum in en kijken we vooral naar ontwikkelingen en uitdagingen die de toekomst ons biedt. Veel leesplezier en tot ziens op KindVak 2016 ! O ja, vergeet vooral niet om je te registreren. Dit kan tot op 30 januari, maar als je zeker wilt zijn van een plaats bij één van de 60 (!) workshops is het verstandig om je bezoek tijdig te melden. www.kindvak.nl.
Wim Koemans Directeur ConExpo bv / organisator KindVak ConExpo info@ConExpo.nl
2
| KindVak Magazine - Algemeen
Eindredactie
Wim Koemans Uitgever
Context Media Ontwerp / opmaak
KODW.NL KindVak Magazine wordt digitaal verspreid onder ca. 24.500 KindVak-professionals in Nederland en België Door in te schrijven voor de KindVak-nieuwsbrief of een bezoek te brengen aan KindVak word je opgenomen in het Magazine bestand
Adverteren? Bel:
0416 53 27 51
De redactie van KindVak Magazine stelt met zorg de inhoud samen voor iedere editie. De inhoudelijke verantwoording voor ingebrachte teksten ligt bij de auteurs van deze teksten.
januari / februari
KindVak Magazineredactie blikt terug
4
12
10/11 Clavis - Wij maken kinderdromen waar 12/15 Op bezoek bij de AZC-school in oranje
19
Scouting Nederland op KindVak: niet formeel leren kan overal
20/21 Graag geziene gast op KindVak 2016: De Kinderopvangshop 22/23 Op weg naar toekomstbestendige kindervoorzieningen in ZeeuwsVlaanderen
Ruimte voor de jeugd lanceert speelforum tijdens KindVak
22
Terugblik op 1 jaar transitie in de jeugdzorg
januari / februari
KindVak Magazineredactie blikt terug
16/18 Op zondag naar school
Op bezoek bij de AZC-school in oranje
24
4/7
24/25 Ruimte voor de jeugd lanceert speelforum tijdens KindVak 26/27 Terugblik op 1 jaar transitie in de jeugdzorg 28
Denkspellenparadijs.nl op KindVak 2016: cognitieve ontwikkeling prikkelen met spel
29
STABILO Education maakt schrijven leuk!
30/45 KindVak Special (beurs editie) 46
Bureau Vanaf 2 brengt peuter- en kleutertheater naar je toe
Algemeen - KindVak Magazine |
3
De KindVak Magazineredactie blikt terug
Jo Roozen
Niet alleen is de vakbeurs KindVak jarig, ook het digitale vakblad KindVak Magazine (KVM) heeft een mijlpaal te vieren. Zes edities zijn er uit van het blad, dat begin 2015 gelanceerd werd in de aanloop naar de beurs. Het jonge KVM-team, bestaande uit hoofdredacteur Jon, redacteuren Thom en Emma en grafisch ontwerper Koen, proost op één jaar KVM en is best een beetje trots. Door: Emma Verweij, Thom Roozenbeek, Jon Roozenbeek Als kindprofessional ook buiten de beurs om up to date blijven over het reilen en zeilen in het werkveld: met dat motto zet de redactie de eerste editie van KindVak Magazine in de steigers. In februari van dit jaar wordt het officiële startschot gegeven. Het team vliegt alle kanten op. Jon en Thom interviewen de beroemde neuropsycholoog prof. dr. Erik Scherder. Emma gaat
4
| KindVak Magazine - Algemeen
langs bij een IKC en laat een leerkracht en een ib’er met elkaar in gesprek gaan over hun veranderende rol op school. Onze gastredacteuren, professionals uit het vak, schrijven prikkelende columns over al wat een kindpro aangaat. Koen tovert het geheel om tot een lust voor het oog. KindVak Magazine nummer één valt bij meer dan twintigduizend professionals in hun mail-
januari / februari
box. De redactie heeft het klaargespeeld: met bloedenthousiasme, zweet van het harde werken en een figuurlijk traantje van trots. Na de eerste editie van KVM zien we het blad verder groeien, want: it’s all about the details. Artikelen worden gekoppeld aan onze social media pagina’s, zodat lezers actief kunnen meepraten en hier en daar wordt de opmaak van het blad geperfectioneerd. De redactie blijft de ogen open houden en zich afvragen ‘hoe kunnen we onze doelgroep het beste benaderen?’ Een uitdaging, want die doelgroep omvat álle professionals die werkzaam zijn met kinde-
ren. Van directie tot locatiehoofden en van leerkrachten tot PM-ers. Ondertussen zijn Jon en Thom ook een nieuwe uitdaging aangegaan: ze zijn gevraagd om voor Kindvak een boek te schrijven dat zal worden uitgereikt aan alle Kindvak-deelnemers en bezoekers. Dit boek gaat over Integrale Kindcentra, waar in de politiek en in de werkvelden rond het kind die Kindvak met elkaar probeert te verbinden veel over gezegd en geschreven wordt. Het is bedoeld voor alle professionals die met kinderen werken en die graag meer willen weten over wat een IKC doet, en wat het voor hen betekent om in een
‘HET MOOISTE AAN KVM VIND IK HET OVERKOEPELENDE ELEMENT VAN IEDEREEN DIE BETROKKEN IS BIJ HET MAGAZINE. VERSCHILLENDE WERKVELDEN, UITEENLOPENDE VISIES EN DIVERSE MENINGEN, MAAR UITEINDELIJK HEEFT IEDEREEN, OP ZIJN EIGEN MANIER, HETZELFDE DOEL VOOR OGEN: DE ONTWIKKELING VAN HET KIND ZO GOED MOGELIJK FACILITEREN.’
on nbeek
Wat vindt u van KindVak Magazine? Ga naar onze Facebook of Twitter en vertel het ons! januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine |
5
IKC te werken. We vinden het een grote eer om dit werk te mogen doen en we hopen dat het boek professionals helpt om zich een beter beeld te vormen bij het IKC-concept. Kortom: het is een enorm leuk en enerverend jaar geweest voor de hele KindVak-redactie. We hebben heel veel geleerd, niet alleen over het schrijversvak maar ook over de vakgebieden onderwijs, kinderopvang en jeugdzorg. We hopen dat onze lezers hebben genoten van de verhalen in Kindvak Magazine en zien iedereen graag weer bij de volgende editie! Over de auteurs: Jon en Thom Roozenbeek, Emma Verweij
6
| KindVak Magazine - Algemeen
‘ÉÉN JAAR K HOPELIJK NOG WIJ BEDANKEN EN GASTRED ENTHOUSIAS
Emma Verweij
januari / februari
‘HET EERSTE JAAR KVM WAS EEN DOORSLAAND SUCCES! WE HEBBEN ENORM VEEL ZIN OM DOOR TE GAAN, ONSZELF TE BLIJVEN ONTWIKKELEN EN TE BLIJVEN VERBINDEN.’
Thom Roozenbeek
KINDVAK MAGAZINE EN G VEEL EDITIES TE GAAN. N ALLE KINDVAK-LEZERS DACTEUREN VOOR HUN SME, BLIJF ONS VOLGEN!’
januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine |
7
CARD
BRUTO FORMAAT
[netto formaat + 2 mm afloop rondom.
....als kinderen je vak zijn!
minimum 2 mm binnen het netto formaat]
primair onderwijs | kinde
Let op: de registratie-fee bedraagt € 10,00. Middels de registratie kun je een keuze maken uit het uitgebreide workshopprogramma gratis garderobe, gratis koffie bij ontvangst mét een Bossche lekkernij en nog veel meer! Zonder registratie i
8
| KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
Op 28, 29 en 30 januari 2016 vindt de 20e editie van KindVak plaats in de Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch. Àlles over voeding, bewegen, inrichten, opleiden, spelen en speelmaterialen, leren en middelen.
Àlles over IKC
Àlles voor professionals die het werken met kinderen tot hun specialisme hebben gemaakt.
JE KOMT TOCH OOK!
REGISTREER JE VIA KINDVAK.NL
EN VERZEKER JE VAN EEN GOEDE PLAATS BIJ ÉÉN VAN DE 60 GEPROGRAMMEERDE WORKSHOPS
eropvang | jeugdhulp/zorg
a (zie kindvak.nl) zolang daar ruimte is. Ook kun je gebruik maken van de buspendel van en naar het station, krijg je gratis parkeren, is toegang uitsluitend mogelijk door aankoop van een toegangsbewijs à € 20,00 bij de ingang van het event.
januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine |
9
advertorial
Wij maken kinderdromen waar Bezoek de wondere boekenwereld van Clavis Uitgeverij op Kindvak. In stand 700 ontdek je waar wij als kinderboekenuitgeverij voor staan. Wij maken kinderdromen waar Wij geloven dat de wereld van morgen eruit zal zien zoals de kinderen er vandaag over dromen. Daarom zijn we erg gericht op het welzijn van kinderen en zijn Clavis-boeken pedagogisch ondersteunend. Elke dag weer staat u voor de klas, niet alleen met een pedagogische taak, maar ook met de zorg voor al die kinderen. Voor beide opdrachten zijn kinderboeken vaak zeer handig: thema’s worden aangereikt, taalkennis wordt aangescherpt, verhalen komen tot leven. Hoe houden wij hier rekening mee? Wij proberen zo veelzijdig mogelijk uit te geven: de samenleving is veelzijdig, de bele-
10 | KindVak Magazine - Algemeen
vingswereld van kinderen is veelzijdig – en onze boeken spelen daarop in. Onze boeken zijn daarnaast themagericht: kinderboeken horen in het klaslokaal, en auteurs als Pauline Oud, Liesbet Slegers en Kathleen Amant verwerken daarom al jarenlang de belangrijkste onderwijsthema’s in hun boeken. Maar het allerbelangrijkste blijft: leesplezier. Veel van onze succesauteurs schrijven met maar één doel voor ogen: (voor)lezen leuk en interactief maken, zodat jij aan de slag kunt met de kinderen en samen mooie momenten kunt creëren. Activiteiten van Clavis Uitgeverij op Kindvak Tijdens Kindvak willen wij jullie graag de kans geven om onze auteurs te ontmoeten.
januari / februari
Daarnaast verzorgen wij een aantal activiteiten. Vrijdag komt Liesbet Slegers signeren. Ook laat Liesbet die dag een ‘kijkje achter schermen zien’ tijdens een lezing. Zaterdag zal Pauline Oud met liefde je favoriete boeken signeren. In de middag kun je de workshop ‘Pedagogisch werken met PIPPO’ volgen. Een directeur van een kinderopvang, die zelf in de groepen met het tijdschrift PIPPO en de Speel- & Leerbrief werkt, komt vertellen hoe zij dat aanpakken. Dit kinderdagverblijf ontwikkelde ook een PIPPO logeerproject dat zorgt voor een nog nauwer contact tussen opvang en thuissituatie.
PIPPO PIPPO is een thematisch maandblad voor peuters. Het blad biedt iedere maand weer
januari / februari
bekende karakters en verhalen. Elke maand samen voorlezen, spelen, nieuwe woordjes leren, aanwijzen en ontdekken! Tegelijk met het tijdschrift verschijnt speciaal voor de kinderopvang een online Speel- & Leerbrief, die direct aansluit op de rubrieken in PIPPO. Je vindt hierin interactieve voorleestips, spelletjes, versjes en knutselwerkjes die te maken hebben met het PIPPO-thema van die maand. Boeken in prijs verlaagd en … Clavis deelt uit Verschillende peuter- en prentenboeken van de signerende auteurs zijn in prijs verlaagd, speciaal voor Kindvak-bezoekers. Daarnaast kun je kennismaken met PIPPO & POMPOEN. We hebben gratis proefexemplaren voor je klaarliggen en een speciale Kindvak-aanbieding met een Anna-of Karel-pop cadeau! En … je gaat niet alleen met een nieuw boek naar huis, maar krijgt ook een leuke goodiebag erbij.
Algemeen - KindVak Magazine | 11
Op bezoek bij de AZC-school in Oranje
Het dorpje Oranje in Drenthe is ons beiden welbekend. Op het kleine schooltje aan de zuidkant van het Oranjekanaal, naast het enige café in het dorp, brachten we de eerste jaren van onze basisschooltijd door. En de Speelstad, de ‘grootste overdekte speeltuin van Nederland!’ zoals de borden langs het kanaal nog steeds aangeven, was tot voor kort voor ieder Drents kind een paradijs op regenachtige vrije dagen. In oktober sloot Speelstad haar deuren. Het pretpark was niet langer rendabel. Maar de gebouwen staan zeker niet leeg: de vroegere vakantiehuisjes worden nu gebruikt als opvangcentrum voor asielzoekers uit vooral Syrië, Somalië en Eritrea. De kantoren zijn ingericht als klaslokalen, waar kinderen die wachten op huisvesting ergens in Nederland basisonderwijs krijgen. KindVak Magazine reisde naar Oranje om te kijken hoe de school en de leerkrachten zich staande houden. Deel 2 van een tweedelige serie. Door: Jon en Thom Roozenbeek met ons te praten. Allemaal hebben ze op een reguliere basisschool lesgegeven voor ze in Oranje begonnen. Het bleek al snel dat lesgeven aan vluchtelingen heel anders is dan lesgeven op een ‘normale’ ‘Soms lijkt het net alsof je dansjes aan basisschool. “Ik het doen bent om iets uit te leggen!’ werk twee dagen in het reguliere basisonderwijs en Bij ons bezoek waren Helma en drie leerkrachten aanwezig die graag bereid waren drie dagen hier”, zegt Lisa, één van de leerHet schooltje heeft inmiddels zo’n 140 leerlingen. Door het samenvoegen van de leerlingen uit het AZC in Geeuwenbrug en het AZC Oranje is de bovenbouw (groep 5 tot en met 8) verplaatst naar het nabijgelegen dorp Hoogersmilde. De onderbouw is achtergebleven in Speelstad. Op de school werken 10 leerkrachten in dienst van Jade Zorggroep, geleid door Helma Blaauw.
12 | KindVak Magazine - Primair onderwijs
januari / februari
krachten. “Het verschil is enorm. Op een gewone basisschool kun je kinderen heel makkelijk iets uitleggen, zoals dat ze in een rijtje getallen het grootste getal moeten omcirkelen. Maar hier werk je heel visueel. Je gebruikt veel meer gebaren en probeert heel concreet te maken wat kinderen moe-
voren hadden we helemaal bedacht hoe de planning er uit zag”, zegt juf Nienke. “Maar in de praktijk liep het heel anders. We hadden bijvoorbeeld om 6 uur met het eerste groepje afgesproken, maar veel kinderen kwamen pas om kwart over 6 à half 7. Toen waren er inmiddels ook al kinderen uit an-
‘De korte tijd die kinderen in Oranje doorbrengen is essentieel om het gevoel van veiligheid en stabiliteit terug te krijgen dat hen vroeger vaak ontbrak.’ ten doen.” Juf Jacomien beaamt dit. “Soms lijkt het net alsof je dansjes aan het doen bent om iets uit te leggen!” Het werken op een AZC-school is heel dynamisch. Je bent steeds bezig met aanpassen en schuiven. Een voorbeeld dat wordt genoemd is de geplande Sint-Maartenviering die de school voor de kinderen heeft georganiseerd. “Van te-
januari / februari
dere groepjes aangekomen, die vroegen of ze met ons mee mochten. Natuurlijk mocht dat! Maar het laat wel zien dat de klok niet zo strak wordt nageleefd.” In andere opzichten is de school juist heel gewoon. Tien Weken na het begin van het schooljaar krijgen kinderen bijvoorbeeld een CITO-tussentoets spelling om hun voortgang te meten. Ook de AZC-school krijgt gewoon bezoek van de onderwijsinspectie. Sommige leerlingen gaan snel vooruit, anderen minder. Dat ligt er maar net aan wat de achtergrond van het kind is: sommige kinderen hebben op een internationale school gezeten en kunnen al behoorlijk Engels. Anderen hebben jaren doorgebracht in een vluchtelingenkamp in
Primair onderwijs - KindVak Magazine | 13
Libanon of Jordanië, en hebben daardoor soms jarenlang niet naar school gekund. En tragisch genoeg heeft een aantal kinderen ook last van trauma’s; ze krijgen dan bijvoorbeeld te weinig nachtrust en kunnen zich moeilijk concentreren op school. “Ze hebben de luikjes nog dicht”, noemt juf Nienke dat. Lisa, Jacomien, Nienke en Helma zien het als hun belangrijkste taak om kinderen sociale vaardigheden mee te geven. Ze zitten gemiddeld 4 tot 5 maanden in Oranje voordat zij en hun ouders verhuizen naar
gekregen. Om hen zo goed mogelijk voor te bereiden op hun leven in Nederland besteedt de school in Oranje ook tijd aan culturele activiteiten, zoals Sint-Maarten, Sinterklaas en de Koningsspelen. Kinderen en ouders doen hier enthousiast aan mee. Vooral veel Syrische ouders in het AZC zijn hoogopgeleid, en zijn dan ook heel blij dat hun kind in Nederland naar school kan en de taal kan leren. De school biedt alleen onderwijs in de basisschoolleeftijd; op het moment is er nog geen plaats voor voorschools programma. Sommige ouders vinden dit erg jammer en willen graag dat
‘Sommige kinderen hebben jaren doorgebracht in een vluchtelingenkamp en hebben soms jarenlang niet naar school gekund.’ een andere plek in Nederland. Maar de korte tijd die ze in Oranje doorbrengen is essentieel om het gevoel van vei-
ligheid en stabiliteit terug te krijgen dat hen vroeger vaak ontbrak. “Het is belangrijk om eerst de emotionele bagage die de kinderen met zich mee dragen weg te nemen”, zegt Helma. “Pas dan kan hij of zij beginnen met leren.”
hun 3-jarige al meteen naar school gaat. “Dat begrijpen we ook wel”, zegt Helma. “Ouders willen natuurlijk dat hun kind zo vroeg mogelijk Nederlands leert, zodat het zo snel mogelijk kan meekomen op school en ook Nederlandse vriendjes kan maken.” De school in Oranje blijft in ieder geval nog twee jaar bestaan. Daarna hangt het af van wat er met het asielzoekerscentrum gebeurt. Maar aan het enthousiasme en de vaardigheden van de medewerkers op school en in het dorp zal het in ieder geval niet liggen: zij blijven zich inzetten voor de kinderen, zodat ze zich in veiligheid en geborgenheid kunnen voorbereiden op hun verblijf in Nederland. Over de auteurs: Jon en Thom Roozenbeek zijn auteurs van het boek ‘Pleidooi voor het kind’ en redacteuren van KindVak Magazine.
Het grootste deel van de kinderen in Oranje heeft een verblijfsvergunning van 5 jaar
14 | KindVak Magazine - Primair onderwijs
januari / februari
Advertentie
RG
ZO GD
JEU
PEUTE
IJE
IJS E R WTIJD
IJN
RWERK
WELZ
OND VR
OPV ANG
HET IKC IS DE SCHOOL VAN DE TOEKOMST!
TRANSITIE
ikc Een IKC draagt bij aan de kindontwikkeling met vaardigheden voor de 21e eeuw. Het vraagt een TRANSITIE van organisaties naar één integraal centrum van diensten. Het Landelijke Expertisepunt Kindcentra kan daarbij helpen. Het ondersteunt bij o.a. visieontwikkeling, het inhoudelijk curriculum, bedrijfsvoering, juridische aspecten en huisvestingsvraagstukken.
Wilt u weten hoe u uw organisatie kunt omvormen tot een IKC dat uitgaat van de ontwikkeling van het kind? Neem dan nu contact op met het Landelijk Expertisepunt Kindcentra en ontvang een gratis scan.* info@expertisepuntkindcentra.nl www.expertisepuntkindcentra.nl * Deze actie geldt tot 1 april 2016
januari / februari
Primair onderwijs - KindVak Magazine | 15
Op zondag naar school ‘Ik kom op plekken waar mijn klasgenootjes nog nooit zijn geweest.’
Vrijwillig lessen volgen in het weekend, bij die gedachte breekt bij een gemiddeld kind het zweet uit. Toch staan in Nederland iedere zondag zo’n duizend kinderen klaar om naar school te gaan. Bij IMC Weekendschool ga je namelijk geen rekensommen opdreunen, maar op ontdekkingstocht naar je eigen talenten. En dan kom je op heel aparte plekken. Door: Emma Verweij ‘Journalistiek, geneeskunde, beeldende kunst …’, Akysha (11) uit Tilburg-Noord graaft in haar geheugen, terwijl ze opsomt met welke beroepen ze allemaal heeft kennisgemaakt. Ze zit pas een jaar op de weekendschool, maar nu al hebben
staat er theater op het programma. In de ene zaal van cultuurpodium Factorium in Tilburg wordt een toneelstuk voorbereid op een rap-versie van het sprookje ‘Het meisje met de zwavelstokjes’. In de andere zaal ligt iedereen muisstil op zijn buik
‘Eigenlijk zou ieder kind deze kansen moeten hebben’ volgens Akysha ‘zeker zestig’ vakken de revue gepasseerd. Ze wil na een bezoekje aan het ziekenhuis, waar ze mocht bloedprikken en meekijken met een echo, iets met geneeskunde gaan doen. ‘Niet alle kinderen kunnen daar zomaar naartoe, wij dus wel’, vult haar weekend-klasgenoot Mohamed (12) aan. Op zondag naar school gaan zag hij eerst niet zo zitten, maar hij meldde zich toch aan, aangemoedigd door zijn ouders. ‘Nu voelt het meer als een hobby’, vindt Mohamed. Vandaag
- met hun kladblok op de vloer, pen in de mondhoek bungelend - na te denken over de vraag: ‘als je mag kiezen wat je droomt vannacht, wat kies je dan?’ De bedoeling van dit soort lessen is om kinderen uit economisch zwakkere wijken breed te laten kennismaken met beroepen, culturen en hun eigen interesses. Geen idee van de wereld Stichting IMC Weekendschool is in 1998 opgericht door de Amsterdamse psycho-
16 | KindVak Magazine - Primair onderwijs
januari / februari
loog Heleen Terwijn, die tijdens haar universitaire onderzoek naar schoolmotivatie onder kinderen in de Bijlmer schrikt van haar onderzoeksresultaten. Ze treft kinderen aan die geen idee hebben wat er allemaal te doen is in de wereld. Doodzon-
Werken vanuit motivatie, in plaats van intelligentie Deelnemen aan IMC Weekendschool is niet vrijblijvend. Kinderen zoals Akysha en Mohamed gaan drie schooljaren lang elke zondag naar een les toe. ‘We gaan drie
‘De cirkel is rond als oud-leerlingen rolmodellen worden’ de, lijkt Terwijn te vinden, want ze bedenkt een concept waarbij kinderen van tien tot veertien jaar vrijwillig iedere zondag aanvullend onderwijs volgen. Niet hangend in de schoolbanken, maar gericht op de praktijk. Professionals uit verschillende vakgebieden geven ze een kijkje in de keuken en ze gaan samen aan de slag: een toneelstuk opvoeren, elkaars arm gipsen, een tijdschrift maken. Inmiddels is IMC Weekendschool gevestigd in zeven Nederlandse steden en maken er meer dan duizend kinderen gebruik van. Kosteloos, want de scholen worden gefinancierd door bedrijven en fondsen. Naast achtendertig medewerkers - directie, coördinatoren en een onderzoeksteam - draait de organisatie op vrijwilligers.
januari / februari
keer langs bij elf basisscholen in Tilburg Noord- en West. Daar presenteren we onszelf en toetsen we wie wil, kan en mag meedoen’, zegt Robbert Timmermans, jaarcoördinator van IMC Weekendschool Tilburg. Per klas is plek voor vijftig leerlingen, maar het aantal aanmeldingen is elk jaar veel hoger. ‘Vorig jaar had ik er 128. Daarom voeren we korte gesprekken met kinderen, waarbij we vooral kijken naar hun motivatie. Dus of ze nieuwsgierig zijn naar beroepen, het samenwerken met anderen en naar de wereld om zich heen.’ Deze aanpak zorgt voor een gemengde groep, waarin intrinsieke motivatie belangrijker is dan intelligentie. ‘Die diversiteit is tevens mijn grootste uitdaging: zorgen dat we ieder kind bereiken’, vindt Timmermans.
Primair onderwijs - KindVak Magazine | 17
Er wordt gewerkt met competenties, leerdoelen en sfeerdoelen. De negen competenties, waaronder ‘actief meedoen en denken’, ‘nieuwe dingen proberen’ en ‘burgerschap’, liggen vast. De jaarcoördinator bepaalt vervolgens welke aan bod komen bij de verschillende vakken. Per les worden ook de leerdoelen en sfeerdoelen vastgesteld. ‘Samen een voorstelling maken’, is een leer-
doel tijdens de theaterles. ‘Voor schut staan bestaat niet’, is bij deze les een sfeerdoel, om expressie te bemoedigen. ‘Niks is fout. Je moet zorgen dat je een passend aanbod hebt voor gemotiveerde kinderen. Als wij in drie jaar honderd beroepen introduceren, zullen ze echt niet alles interessant vinden. Maar vakken kunnen afvinken is ook belangrijk.’ Het lesaanbod draait niet alleen om beroepen. Bij een les over nieuwe media worden social media gebouwd, maar leren kinderen tevens hoe ze er zelf veilig mee kunnen omgaan. De leerlingen mogen ook zelf input geven voor
een les. ‘Als iemand op het dak van woontoren Westpoint wil rondkijken of zich afvraagt hoe een achtbaan gemaakt wordt, dan doe ik er alles aan om zo’n uitstapje waar te maken. Eigenlijk zou ieder kind deze kansen moeten hebben.’ Oud-leerling wordt rolmodel De weekendschool is inmiddels begonnen met het programma IMC Basis in de groepen 7 en 8 van een aantal Nederlandse basisscholen, om meer kinderen te voorzien van maatschappijgericht onderwijs. Twee jaar lang volgen zij wekelijks een dagdeel ‘weekendschoolles’. De inzet van de weekendschool blijkt effectief. IMC Weekendscholen onderzocht, in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam, dat weekendschoolleerlingen meer zelfvertrouwen hebben, meer gevoel van sociale verbondenheid opbouwen en dat zij beter in staat zijn om een beroepskeuze te maken vanuit hun eigen interesses. Deelname aan drie jaar weekendschool wordt bekroond met een Weekendschool-diploma en toegang tot het alumni-netwerk, waarvoor workshops en gastcolleges worden gegeven. Timmermans ziet wel voor zich hoe hij het in de toekomst zou willen zien: ‘Het zou geweldig zijn als een oud-leerling mijn functie overneemt en zijn oud-klasgenoten uitnodigt om over hun beroep te vertellen. Zíj worden dan de rolmodellen en is de cirkel rond. Maar voorlopig blijf ik nog even, ik vind dit werk nog veel te leuk.’ Het Over de auteurs: Emma Verweij is journalist en redacteur bij KindVak Magazine.
Wat vindt u van zondagsschool? Ga naar onze Facebook of Twitter en vertel het ons! 18 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
advertorial
Scouting Nederland op KindVak 2016: niet-formeel leren kan overal
Bij Scouting Nederland heeft menig kind als Bever vrienden voor het leven gemaakt, handige knopen leren leggen en vuurtje gestookt in het bos. Maar wat bezoekers op KindVak 2016 ontdekken, is dat de professionele werkwijze van Scouting Nederland op álle kindvakgebieden toepasbaar is. Scouting Nederland zorgt er wekelijks met 25 duizend vrijwilligers voor dat kinderen van meer dan duizend scoutinggroepen een uitdagend spelaanbod krijgen. ‘Interessant voor de KindVak-bezoeker is om te ontdekken hoe belangrijk niet-formeel leren is voor kinderen’, zegt Wendy van Rossum van Scouting Nederland. Niet-formeel leren zit tussen formeel- (op school) en informeel leren (in het dagelijks leven) in. Bij de scouting gaat het namelijk om lol trappen, maar er is ook oog voor de persoonlijke ontwikkeling van het kind. ‘Vanaf je vijfde mag je meedoen en dan wordt er een activiteitenprogramma voor je samengesteld. Kinderen krijgen meer verantwoordelijkheid naarmate ze ouder worden. Vanaf je elfde ga je meedenken over activiteiten en als vijftienjarige organiseer je zelf het programma’, zegt
januari / februari
Van Rossum. Die aanpak is onderdeel van de doorlopende leerlijn die Scouting Nederland hanteert. Dit houdt in dat er gewerkt wordt aan competenties op het gebied van kennis en vaardigheden, maar ook op sociaal vlak. Samenwerken, zorgen voor elkaar en respect hebben voor je omgeving horen daarbij. ‘De organisatie bedenkt zich bij iedere activiteit: hoe zorgen we voor uitdaging en hoe betrekken we de kinderen hierbij?’ Het creëren van een stimulerende omgeving met uitdagende activiteiten, zonder dat kinderen het als leren ervaren, dat is een kunst. Op KindVak 2016 zal Scouting Nederland op vrijdag een workshop geven waarin je kunt ontdekken hoe je de Scouting-mentaliteit vertaalt naar jouw vakgebied.
Algemeen - KindVak Magazine | 19
advertorial
Graag geziene gast op KindVak 2016: de Kinderopvangshop Een bekend gezicht op KindVak is de Kinderopvangshop, leverancier van duurzame, ergonomische en kwalitatief hoogstaande meubelen voor jonge kinderen. Ook dit jaar is de gevestigde naam weer aanwezig met een uitnodigende stand, waar het motto ‘kijken doe je met de oogjes én met de handjes’ is.. De normen en eisen ten aanzien van het meubilair in de kinderopvang zijn behoorlijk aangescherpt in de afgelopen jaren. Niet alleen voor de veiligheid en ergonomie van de kinderen, maar ook voor jou als professional. De Kinderopvangshop streeft ernaar om meubilair te leveren dat verder gaat dan deze eisen, en levert producten die voldoen aan de NEN-normering en aan alle eisen die gesteld zijn in het laatste Warenwetbesluit in de kinderopvang. ‘Wij zijn eigen fabrikant en hebben alle processen rondom de productie in eigen beheer. Daardoor kunnen we kwalitatief hoogstaand meubilair aanbieden, dat ook nog eens zeer scherp ge-
20 | KindVak Magazine - Algemeen
prijsd is’, zegt Barry Beijnsberger, directeur van Van Lier Maatwerk BV, het bedrijf achter de Kinderopvangshop. ‘Naar KindVak nemen wij weer een aantal gevestigde toppers mee uit onze huidige productlijn, waarvan onder andere een in hoogte verstelbare commode, tafels en zitbanken. Maar zeer zeker ook onze bedden en boxen, die uniek zijn in de markt vanwege hun valbeveiliging in de raamwerken waarvan wij de enigste leverancier zijn in de branche. We nodigen KindVak-bezoekers graag uit om deze te komen uitproberen’, aldus Beijnsberger. ‘Het leukste is om geïnteresseerden, waaronder altijd veel starten-
januari / februari
de ondernemers zitten, echt te ontmoeten, te spreken en ze onze producten te laten zien, voelen en uittesten’, zegt hij over zijn bezoek aan KindVak 2016. De Kinderopvangshop biedt naast het standaard meubelprogramma een totaalpakket naar wens, van ontwerp en productie tot montage en nazorg. Een podium op maat gemaakt met opstap en veiligheidshekjes, een commode-eiland geïntegreerd met een pantrymeubel voorzien van inbouw-koelkast en magnetron, een schuifdeurenkast tot aan plafondhoogte, een maatwerkkeuken op peuter- of volwassen hoogte zijn
januari / februari
nog maar enkele voorbeelden: laat je creativiteit de vrije loop! Een steeds grotere doelgroep zijn de IKC, waarvoor De Kinderopvangshop het complete interieur op maat kunnen vervaardigen. Kijk voor meer informatie over producten en maatwerk op www.kinderopvangshop.nl.
Algemeen - KindVak Magazine | 21
Op weg naar toekomstbestend kindvoorzieningen in Zeeuws-V In 2013 besloten de Zeeuws-Vlaamse besturen voor primair onderwijs, enkele organisaties voor kinderopvang en de onderwijswethouders van de gemeenten Terneuzen, Sluis en Hulst de handen ineen te slaan om samen te werken aan toekomstbestendige kindvoorzieningen. Dit alles onder regie van het provinciale project de Onderwijsautoriteit Zeeuws-Vlaanderen. Door: Henk Derks en Monique Berkhout Krimp leidde tot kansen Binnen Zeeuws-Vlaanderen is al langere tijd sprake van krimp, wat grote gevolgen heeft voor de leefbaarheid en het voorzieningenniveau binnen deze uitgestrekte en relatief dunbevolkte regio. Het dalende leerlingenaantal heeft niet uitsluitend een demografische oorzaak. Naast een dalend geboortecijfer is er in toenemende mate sprake van een weglekken van kinde-
onderdelen van het strategisch plan dat hiertoe is opgesteld, is de vorming van Integrale Kindcentra. De lerende regio In opdracht van de samenwerkende besturen verzorgde de AVS een ontwikkeltraject voor directeuren PO en managers kinderopvang. Zestien directeuren en managers werden een jaar lang uitgedaagd om aan
‘In Zeeuws Vlaanderen ligt een fantastische basis om nu samen verder te werken aan toekomstbestendige kindvoorzieningen.’ ren naar België, omdat de kinderopvang daar goedkoper is en omdat kinderen daar vanaf 2,5 jaar naar school mogen. Een substantieel deel van deze kinderen keert later niet meer terug binnen het Zeeuws-Vlaamse basisonderwijs. De betrokken partijen zagen de krimp niet alleen als een bedrijfseconomisch probleem maar vooral als een uitdaging om de kwaliteit van onderwijs en opvang toekomstbestendig te maken. Eén van de
22 | KindVak Magazine - Algemeen
de slag te gaan met het vormgeven van een nieuwe kijk op de ontwikkeling van kinderen, de ontzorging van gezinnen en de ‘civil society’ in Zeeuws-Vlaanderen. Het denken buiten de huidige systeemgrenzen van onderwijs en opvang en over de eigen rol als leider, ondernemer en veranderaar in een IKC werd continu gestretcht door bezoeken aan nieuwe organisatievormen, door gastsprekers uit het veld en wetenschap, door de trainers, en door samen met elkaar te leren.
januari / februari
dige Vlaanderen Henk Derks
Monique Berkhout
Samen de ontwikkeling mogelijk maken De ultieme uitdaging voor de komende jaren is dit leren van en met elkaar vast te houden. Zoals dat gaat met fundamentele veranderprocessen gaat ‘het oude systeem’ flink terugduwen als deze wordt ingedrukt. Goede intenties alleen zijn bij verre niet voldoende om de uitdagingen aan te kunnen zodra de organisatievorm structureel wordt veranderd in een IKC. Want zodra in de keuzes de ontwikkeling van het kind daadwerkelijk centraal gaat staan, betekent dit, dat:
Medewerkers hun houvast via de traditionele lesmethodes kwijt zijn en daarvoor in de plaats gezamenlijk vorm gaan geven aan individuele ontwikkellijnen;
Er soms een bestuurder of directeur minder nodig is doordat scholen gaan fuseren in een wijk;
De wereld binnen en buiten het fysieke gebouw meer en meer met elkaar verweven wordt.
Traditionele openingstijden en vakanties los worden gelaten en het ‘nieuwe werken’ ook de IKC’s bereikt;
In Zeeuws Vlaanderen ligt een fantastische basis om nu samen verder te werken aan toekomstbestendige kindvoorzieningen. Voorzieningen waar kinderen optimale kansen krijgen zich te ontwikkelen. Voorzieningen die een belangrijke bijdrage leveren aan een gezin, een wijk. Kortom, de leefwereld in Zeeuws-Vlaanderen.
Besluitvorming anders zal verlopen; iedereen binnen en rondom het team IKC zal leiderschap op zich moeten nemen. De directeur zal hier ruimte voor moeten creëren;
Dat gezamenlijk met de inspecties van opvang en onderwijs moet worden bepaald waaruit kwaliteit blijkt en hoe dit goed met elkaar kan worden geborgd; Personeelsleden moeten werken aan een leven lang leren, hun eigen mobiliteit en vitaliteit;
Over de auteurs: Monique Berkhout is trainer, team-coach
Ouders meer zeggenschap krijgen en keuzes kunnen maken rond de inrichting en arrangementen in een IKC en zij in afstemming met professionals de ontwikkeling van kinderen faciliteren;
januari / februari
en onderwijskundig adviseur bij Leeuwendaal. Henk Derks is partner bij Stichting Social Solutions (S3). Beide zijn onder meer actief binnen de leergang Directeur Integraal Kindcentrum van AVS.
Algemeen - KindVak Magazine | 23
Ruimte voor de Jeugd lanceert Speelforum tijdens KindVak Kinderen komen steeds minder toe aan vrij spelen. In het onderwijs ligt de nadruk op cognitieve ontwikkeling en het leveren van prestaties. De tijd van kinderen wordt steeds meer in strakke kaders ingedeeld. Met de komst van IKC’s raakt het dagelijks leven van kinderen verder geïnstitutionaliseerd. Ook voor vrij buiten spelen is letterlijk en figuurlijk steeds minder ruimte. Hoe kan er onder deze omstandigheden gezorgd worden voor voldoende speelmogelijkheden? En waarom is dat zo belangrijk? Door: Froukje Hajer De groeikracht van spelen Als kinderen meer tijd en ruimte voor hun spel krijgen, voorkomt dat veel problemen, en dus ook kosten voor de samenleving. En het geeft kinderen zelf een beter toekomstperspectief. De Jeugdwet heeft als doel kinderen ‘aan de voorkant’ tijdiger te bereiken en hen te een krachtigere positie te geven. Vroegtijdig, dichter bij huis, en samen met andere opvoeders rond het gezin volgens de gedachte: één gezin en één plan. Als in deze benadering het belang van spelen een meer centrale plaats krijgt, is er een wereld te winnen. Dat betoogt ook Dr. Pim van der Pol, orthopedagoog, gz-psycholoog en kindertherapeut. Van der Pol pleit voor het serieus nemen van het spel van kinderen. ‘Wie het spel van een kind kent en van nabij meemaakt, kan niet anders dan onder de indruk zijn van de enorme groeikracht van dit ontwikkelingsfenomeen. Maar de vanzelfsprekendheid ervan zorgt ook voor een chronische onderwaardering en onderschatting van het verschijnsel spel.’
24 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
Meer aandacht voor spelen in het jeugdbeleid Deelnemers van Ruimte voor de jeugd formuleerden daarom tien kernpunten, waarmee gemeenten en instellingen aan de slag kunnen:
Verbetering van het sociale klimaat, zodat alle kinderen de gelegenheid krijgen om buiten te spelen.
Erken het belang van vrij spel voor de ontwikkeling van de jeugd.
Erken het belang van vrije tijd, die kinderen naar eigen inzicht kunnen invullen.
Geef prioriteit aan verblijfsfuncties in woonwijken.
Geef ruimte voor kinderen en jongeren om actief mee te doen in de samenleving, bij inspraak- trajecten en via eigen initiatieven.
Goede speelmogelijkheden in elke wijk, voor alle leeftijden en voor verschillende soorten spel, met betrokkenheid van bewoners en zo nodig nieuwe vormen van beheer. Een positieve houding tegenover voorstellen voor tijdelijk gebruik van onbestemde buitenruimte voor spelactiviteiten. Veilige loop- en fietsroutes tussen scholen, speelplekken, kinderopvanglocaties, wijkcentra en sportaccommodaties.
Ondersteun burgerinitiatieven op het gebied van spelbegeleiding.
Ondersteun collectieve oplossingen van bewoners voor betere bespeelbaarheid van straat en buurt. Werk maken van spelen Een analyse van de aandacht voor het belang van spelen in het Nederlandse jeugdbeleid is vastgelegd in de publicatie ‘Werk maken van spelen’ met aanbevelingen voor alle spelers die de speelmogelijkheden van kinderen bepalen. Tijdens het landelijke congres Vrij spel in de knel lanceert Ruimte voor de Jeugd het ‘Speelforum.nl’, om het debat te stimuleren en samenwerking tussen disciplines (bijvoorbeeld onderwijs, opvang, welzijnswerk en jeugdhulp), zodat we kinderen een betere speel- en leefomgeving kunnen bieden. Het belang van spelen is de verantwoordelijkheid van velen. Het is tijd om in actie te komen en spelen de aandacht te geven die het verdient. Over de auteur: Froukje Hajer is adviseur jeugdbeleid en voorzitter van het Platform Ruimte voor de Jeugd. Informatie over h§aar publicatie ‘Werk maken van Spelen’ is hier te vinden. Inschrijven voor het congres Vrij Spel in de Knel kan hier (LINK).
januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine | 25
Terugblik op 1 jaar transitie in de Jeugdzorg
Half november is het alweer. Wat vliegt de tijd! Het is al bijna een jaar geleden dat we bij de gemeente de verantwoordelijkheid kregen voor het organiseren van jeugdhulp. Al een jaar of nog maar een jaar, wat is het eigenlijk? Er gebeurde in dat jaar een heleboel wat aandacht vroeg, allerlei zaken die vooral te maken hadden met goed regelen en zorgen dat de bedachte structuren werken. Door: Addy van Beek 26 | KindVak Magazine - Jeugdzorg
januari / februari
Eenjarig jubileum Soms lijkt het alsof het alweer een eeuwigheid geleden is, 1 januari, zoveel is er in be-
Nieuwe ontdekkingen Onbekend terrein, dat is altijd een beetje spannend. Met de kans op verdwalen of grote om‘Onbekend terrein, dat is altijd een beetje spannend.’ wegen maken. Of ineens weging en zoveel gebeurt er. En toch, als je gevaarlijke beesten tegenkomen. Maar op bedenkt dat deze hele operatie erom gaat onbekend terrein kun je ook de allermooidat we het echt anders willen doen met de ste ontdekkingen doen. En dat geeft ontzorg voor jeugd, dan is het echt toch nog zettend veel kansen. Want omdat niemand maar een jaar. Want we staan voor mijn gedie grote vlakte die voor ons ligt nog echt voel pas aan het begin, en het echte vergoed kent, kan iedereen die erbij betrokken anderen (wat we transformatie zijn gaan is ook de ruimte pakken om bij te dragen. noemen met z’n allen) staat nog in de kinAllemaal, vanuit je eigen rol, kun je iedere derschoenen. Het gesprek over hoe we het dag opnieuw weer wat doen om het leven anders gaan doen, en wat de beste manievan dat ene kind wat aan je voorbij komt (in ren zijn om iedere keer weer dat ene unieke je groep, of in je klas, of in de hulpverlening) kind en zijn gezin te ondersteunen, moeten een beetje mooier te maken. Luister wat er we nog veel en vaak met elkaar voeren. Blijspeelt, vraag wat dat kind of zijn ouders noven praten en leren dus, en dat geldt voor dig heeft en wat je daarin mag betekenen, iedereen die met kinderen werkt. Ik geloof zoek actief een collega-professional op met dat dat uiteindelijk de enige manier is waarde juiste deskundigheid. En praat erover op we echt kunnen veranderen met z’n almet je collega’s, binnen je eigen organisatie len. Want hoe het eruit moet gaan zien, dat en daarbuiten. Want als we onze zoektochten in dit nieuwe ‘Blijven praten en leren is uiteindelijk de enige manier landschap waarop we echt kunnen veranderen met z’n allen.’ maar delen met elkaar, weten we nog niet zo heel goed. We dan gaan we vast de weg vinden, vroeg of begeven ons op onbekend terrein, laat. En zo de beste ondersteuning bouwen en gaan de wereld van de jeugdhulp die maar mogelijk is, voor al die kinderen als het goed is rigoureus veranderen. die het zo heel hard nodig hebben. Zodat ouders en kinderen meer dan tot nu toe echt de baas zijn over hun Over de auteur: Addy van Beek is coördinator bij het Centrum voor Jeugd en Gezin in Veldhoven. Dit is het derde deel van haar eigen oplossingen. En zodat we veel column in KindVak Magazine over de transitie van de jeugdzorg. meer dan we gewend zijn echt maatwerk gaan leveren. En zodat we op tijd en snel door kunnen pakken als er echt grote zorgen zijn rond een gezin.
januari / februari
Jeugdzorg - KindVak Magazine | 27
advertorial
Denkspellenparadijs.nl op KindVak 2016: cognitieve ontwikkeling prikkelen met spel
Als kind een spelletje winnen op basis van geluk? Niet als het aan Vincent Schillevoort van Denkspellenparadijs.nl ligt. Zijn uitgebreide en unieke online aanbod aan educatieve denkspellen daagt kinderen uit hun sociale en cognitieve vaardigheden op een speelse manier te trainen. ‘Uitdaging plus plezier is ontwikkeling’, luidt de visie van deze ondernemer. KindVak mag Vincent Schillevoort dit jaar voor het eerst welkom heten op de beursvloer en wel op het centraal gelegen netwerkplein. Hier daagt hij KindVak-bezoekers uit voor een denkspel, om hen zo kennis te laten maken met een andere manier van leren. ‘Over het algemeen leren kinderen uit boeken, maar ik denk dat je ook met spellen een heleboel talenten kunt ontwikkelen’, zegt Schillevoort. Zijn aanbod op Denkspellenparadijs.nl bestaat uit één- of meerpersoons denkspellen, waarbij er één winnaar is of waarbij er juist gezamenlijk naar een bepaald doel toegewerkt moet worden. ‘Er is geen sprake van een gelukselement. Er zijn sociale of cognitieve vaardigheden nodig om te winnen, zoals ruimtelijk inzicht, planning en strategisch vermogen.’
Denkspellenparadijs.nl levert spellen van bekende leveranciers, maar ook spellen die niet te vinden zijn in de speelgoedwinkels. ‘Denkspellen mogen wat mij betreft meer bekendheid krijgen, ze zijn namelijk geschikt voor een grote doelgroep’, aldus Schillevoort, die een legio aan klanten heeft, van particulier tot organisaties. De ondernemer organiseert try-outs waarbij hij zijn spellen introduceert aan scholen, BSO’s en zorginstellingen. Schillevoort levert o.a. spelpakketten aan plusklassen en aan huizen voor begeleid wonen. Ook geeft hij demonstraties bij REC’s, die zijn spellen gebruiken in samenwerking met clienten. ‘Ik vind het belangrijk om cognitieve vaardigheden op een speelse manier te trainen’, zegt Schillevoort. ‘Zorg dat leren leuk wordt!’ Op KindVak 2016 legt hij verder uit hoe denkspellen ingezet kunnen worden binnen het basisonderwijs en binnen de zorg.
Speciale KindVak 2016 Actie! KindVak-lezers krijgen tot 1 februari 15% korting op hun eerste bestelling bij Denkspellenparadijs.nl. Gebruik bij het afrekenen de code kindvak2016. 28 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
advertorial
STABILO Education maakt schrijven leuk!
51% van de jongens en 31% van de meisjes hebben volgens leerkrachten problemen met hun handschrift. Dit blijkt uit onderzoek van het SMI (Schreibmotorik Institut). Op een leeftijd vanaf vier jaar zouden kinderen doelgericht moeten beginnen met het oefenen van hun schrijfmotoriek. STABILO Education biedt daarom een nieuw, wetenschappelijk bewezen concept aan voor het stimuleren van de schrijfmotoriek, ontwikkeld door Dr. Marquardt en het SMI.
leeftijd worden getraind. Plezier en creativiteit staan centraal. De focus ligt niet op het resultaat, maar op het trainen van de juiste bewegingen daar naartoe.
Eerst bewegen dan schrijven Om ervoor te zorgen dat het leren schrijven leuk is en de schrijfhand niet te snel vermoeid of verkrampt raakt, is het aan te raden om de motorische basisvaardigheden al in de kleutergroepen te trainen. Wanneer je eerst de bewegingen oefent die nodig zijn om te leren schrijven, dan ontwikkel je later sneller en aantoonbaar een beter handschrift.
De Training “Schrijven is bewegen” In combinatie met de Letters ontdekken box biedt Stabilo Education de training ´Schrijven is bewegen´ aan. De training is bedoeld voor leerkrachten en andere professionals die geïnteresseerd zijn in de ontwikkeling van de fijne motoriek bij jonge kinderen.
STABILO Letters ontdekken box Deze box bevat door wetenschappers ontwikkelde oefeningen, waarmee op een speelse manier de motorische basisvaardigheden voor het leren schrijven al op kleuter-
De SchrijfCoach Deze unieke analysesoftware analyseert tijdens het schrijven het individuele bewegingsverloop. Zo kunnen schrijfpotentieel en tekortkomingen herkend en behandeld worden. Uiteraard kan de voortgang in de ontwikkeling ook getest en gevolgd worden.
Voor meer informatie: www.stabilo-education.nl januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine | 29
CI E SP IAL EC SP
primair onderwijs | kinderopvang | jeugdhulp/zorg primair onderwijs | kinderopvang | jeugdhulp/zorg
28 28 29 29 30 30
, , en en
januari 2016
ia v er al e r ist earkv.ni g re ntrdev .nl k kisi reg ndva ki / februari januari
januari 2016
20e editie KindVak Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch. 20e editie KindVak Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch. 30 | KindVak Magazine - Algemeen Special KindVak_210x297mm_1st Version.indd 1
13/01/16 12:51 AM
Adv_beursspecial-OGW-Peuterstappen-12-15_DEF.qxp_Opmaak 1 17-12-15 11:07 Pagina 1
150 cm
Opbrengstgericht werken 100 cm kan ook met peuters! Ga aan de slag met Peuterstappen Ervaar als team dat spelend leren en opbrengstgericht werken prima samen gaan. Laat u inspireren en breng uw peuters verder in hun ontwikkeling. Met Peuterstappen leert u samen als team, stappen te zetten om opbrengstgericht te werken volgens de 4D-aanpak (data, duiden, doelen, doen). U benut hierbij de domeinen taal, rekenen, motoriek en de sociaal emotionele ontwikkeling. Natuurlijk staat het welbevinden centraal; u blijft een fijne plek bieden waar peuters spelen en ontdekken. U blijft ook uw vve-methode gebruiken en benut daarbij de handvatten die Peuterstappen u biedt. Zo sluit u steeds beter aan op de ontwikkelingsbehoeften van de peuters. Het effect: een opbrengstgerichte opbrengstgericht organisatie, organisatie,met metprofessionele professionelewerknemers werknemersen enbetrokken betrokkenpeuters! peuters!
Meer informatie en inschrijven Voor meer informatie over het traject Peuterstappen op www.cedgroep.nl/peuterstappen
50 cm
Over opbrengstgericht werken in 4D met Peuterstappen:
‘Ik ben voor altijd anders gaan kijken naar de ontwikkeling van het jonge kind, met meer respect en geduld.’ ‘Voor mij zijn er een aantal deuren open gegaan, waardoor ik mezelf beter ben gaan ontwikkelen.’
Al ingeschreven voor de conferentie Stimuleren van jonge kinderen, wat werk nu echt? www.cedgroep.nl/conferentiejongekind
www.cedgroep.nl
januari / februari
CED-Groep bereikt
Algemeen - KindVak Magazine | 31
Voorwoord
Graag heet ik je van harte welkom op het vakevent KindVak, editie 2016. Team KindVak heeft gestreefd naar een mooi en compleet aanbod van producten en diensten op een professioneel ingericht vakevent. In samenwerking met de KindVak Adviescommissie is een uitgebreid kennisprogramma opgezet dat voorziet in thema’s voor professionals uit opvang, onderwijs en welzijn. Sommige onderwerpen worden gespecialiseerd gepresenteerd, andere onderwerpen zijn uitstekend geschikt voor een meer geïntegreerde aanpak. Wie met kinderen werkt, werkt aan de toekomst van de samenleving. Investeren in opvang, zorg, welzijn, opvoeding en onderwijs is daarom investeren in samenleven en welzijn. Het vakevent KindVak communiceert al 20 jaar over dit maatschappelijke belang en heeft de afgelopen decennia alle ontwikkelingen rondom het jonge kind op de voet gevolgd. Dankzij een uitstekend netwerk kan snel en adequaat worden ingespeeld op trends, behoeften en processen. Samen met onze netwerkpartners huldigen we dan ook het motto: “Delen is het nieuwe hebben!” Deel informatie en kennis en je zult merken dat je er zelf beter van wordt. Door de verschillende opvoedingsvormen en opvoedingsstijlen op een goede manier met elkaar te combineren en te integreren kan gebouwd worden aan een sterke verbetering in het ontwikkelen en begeleiden van kinderen in hun eigen, autonome groei naar zelfstandigheid en volwassenheid. KindVak is daarom een meerjarige samenwerking aangegaan met het Landelijk Expertisepunt Kindcentra dat onderwijs-, opvangorganisaties en gemeenten ondersteunt om samen de transitie naar een IKC te maken. De stand van het Expertisepunt vind je bij binnenkomst op de beursvloer (nr 102). Stap er gerust binnen en kijk wat deze specialisten voor jou kunnen betekenen. Voor nu wens ik je een aangenaam leerzame dag toe! Wim Koemans, directeur ConExpo en Context Media organisator/conceptontwikkelaar KindVak uitgever van Integrale Kindcentra: Handvat voor Professionals
IKC
Handvat voor Professionals
Jon Roozenbeek Thom Roozenbeek
Colofon Deze Kindvak Special is een eenmalige editie, in samenwerking tussen BSL, ConExpo en Cross Media Nederland voor de Kindvak 2016. Deze Kindvak Special wordt verspreid met de tijdschriften Kinderopvang en Management Kinderopvang en tevens op de beurs uitgereikt aan alle bezoekers van de Kindvak. Redactie: Emma Verweij en Wim Koemans
CROSS MEDIA
De volgende KindVak staat gepland in 2018. Om binding met het werkveld te houden start KindVak voorjaar 2016 een RoadShow. Deze KindVak RoadShow reist het land door tot najaar 2017. Volg deze RoadShow via kindvak.nl en ontdek wanneer we bij jou in de buurt zijn.
Om kindprofessionals (kindpro’s) te ondersteunen en te inspireren is door KindVak en haar partners het initiatief genomen om een handboek te ontwikkelen waarin de vorming van een IKC en de ervaringen met het proces van verandering helder leesbaar worden omschreven vanuit het perspectief van de professional die er in gaat werken. Iedere bezoeker van KindVak 2016 ontvangt een gratis exemplaar van dit boek.
32 | KindVak Magazine - Algemeen
3 januari / februari
Verrassing! Knip uit die bon! Kom naar stand nr. 116 voor informatie over Sesamstraat, Het Zandkasteel en HoelaHoep. schooltv.nl
✃
januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine | 33
Twintig jaar vakbeurs KindVak Oude rot in een nieuw jasje Met de aftrap van KindVak 2016 wordt tevens een mijlpaal gevierd: KindVak bestaat namelijk 20 jaar! De tijd heeft niet stilgestaan. Ooit begon KindVak als allereerste beurs specifiek voor de kinderopvangsector, maar nu is het een vak- en kennisevent voor álle professionals werkzaam met kinderen. Tijd om de champagne te ontkurken en onze nostalgische blik te werpen op de afgelopen twee decennia KindVak.
Het is begin jaren ‘90 en beursorganisator Wim Koemans bezoekt een vakbeurs voor babyspeciaalzaken. Hij ontmoet er een exposant in een stand met producten voor de kinderopvang. ‘Jij bent hier op de verkeerde plek’, verbaast Wim zich hardop. ‘Waarom sta jij niet op een beurs voor kinderopvang?’. Dan blijkt dat een beurs specifiek voor de
kinderopvang er nog niet is. Er gaat een lampje branden bij Koemans, die destijds werkzaam was bij Brabanthallen ’s-Hertogenbosch. Hij bedenkt het gloednieuwe beursconcept ‘KinderWereld’, dat al snel de naam ‘KindVak’ krijgt. Koemans, met zijn opgroeiende kids, ziet namelijk in dat met kinderen werken geen hobby is: het is een vak.
34 | KindVak Magazine - Algemeen
5 januari / februari
Een onderbelichte branche Tot halverwege de twintigste eeuw was kinderopvang voornamelijk het domein van liefdadigheidsorganisaties en particulieren. Gedurende de jaren ‘80 blijven vrouwen (al dan niet aangemoedigd door de overheid) steeds vaker werken na de geboorte van hun kinderen. Er komt meer vraag naar kinderopvang en dat vraagt om passend overheidsbeleid. Halverwege de jaren tachtig gaat de Welzijnswet van kracht, waarbij de bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid voor uitvoerend welzijnswerk (en dus ook kinderopvang) wordt overgedragen aan de gemeenten. Ouders krijgen een fiscale bijdrage voor kinderopvang van de overheid. Vanaf 1990 gaat de overheid kinderopvang beschouwen als een gemeenschappelijk belang, waarvoor zij zelf, ouders en werkgevers verantwoordelijk zijn. De branche professionaliseert zich verder. Er komen goede opleidingen, regelgeving, controles op kwaliteit en in 2005 krijgt de kinderopvang een eigen wettelijk kader: de Wet kinderopvang. ‘Maar de branche is maatschappelijk lang onderbelicht geweest. Kinderopvang werd begin jaren ‘90 nog steeds gezien als een opa en oma-aangelegenheid’, zegt Koemans. ‘Onder mijn collega’s was dan ook weinig geloof in de haalbaarheid van KindVak, maar wat mij betreft moest het hoe dan ook doorgaan’. Die volharding bleek een goede zet. Erika Terpstra popt de champagne De allereerste KindVak telt veertig deelnemers en beslaat een halve hal van evenementenlocatie Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch. De feestelijke aftrap wordt gedaan met een toespraak door Erica Terpstra, destijds staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De opkomst van bezoekers is overweldigend. Verwachtte de organisatie 1500 man, struint er op de twee beursdagen vijf keer zo veel door de beurspaden. KindVak ontwikkelt
6 januari / februari
zich snel door tot het jaarlijkse hart van de branche, met in de hoogtijdagen van 1998 tot 2004 rond de 122 deelnemers en 11.000 bezoekers per editie. KindVak beslaat drie hallen van de Brabanthallen. De branche verandert: en nu? Dan wordt het crisis en vanaf 2009 gaat het bergafwaarts met de branche. De politiek verliest belangstelling, er komt minder geld beschikbaar voor kinderopvang, ouders moeten meer zelf gaan betalen. Dat drukt ook op KindVak een stempel. Maar, de kinderopvang staat inmiddels aan het begin van de transitie en transformatie van het sociale domein. Vanaf 1 augustus 2014 wordt de Wet passend onderwijs ingevoerd en vanaf 1 januari 2015 treden ook de nieuwe Jeugdwet en de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning in werking. Kinderopvang, basisonderwijs en jeugdzorg groeien dichter naar elkaar toe. Een uitdaging voor wie met kinderen werkt, want: welke consequenties hebben al die transformaties in de praktijk? Wie houdt het overzicht? Wat betekent dit voor de komende jaren? Voor Koemans is dit hét moment om KindVak op een nieuwe manier neer te zetten. Niet langer is KindVak alleen voor kinderopvang professionals, maar een compleet vak- en kennisevent voor iedereen die met kinderen werkt. ‘Om KindVak opnieuw te kunnen neerzetten is geweldig. Up-to-date blijven binnen je vakgebied is nu belangrijker dan ooit voor kind-professionals’, zegt Koemans. ‘Op KindVak vind je het complete pakket: een aangenaam leerzaam workshopprogramma, de nieuwste producten en diensten en alle gelegenheid om collega’s te ontmoeten. Een prikkelend, vernieuwd event, dat naadloos aansluit op een veranderende branche, in een Brabants gastvrije en professionele sfeer: die is nog als twintig jaar geleden.’
Algemeen - KindVak Magazine | 35
Acht leidsters, 48 peuters. Sanitair op maat voor iedereen. Zelfstandig naar het toilet kunnen en je handen wassen, is een grote stap in de ontwikkeling van een kind. Sphinx 300 Kids ondersteunt kinderen bij het spelenderwijs ontwikkelen van hun lichaamsverzorging. Het vrolijke design is gemaakt voor kinderhanden. Zelfs de allerkleinsten kunnen de closets en wastafels moeiteloos gebruiken. Vanzelfsprekend staat veiligheid voorop in elk detail, zoals de afgeronde hoeken. Sphinx 300 Kids is een van de 6 segmenten binnen de Sphinx 300 serie, sinds jaren de meest gebruikte badkamerserie voor
www.sphinx.nl De 6 segmenten binnen Sphinx 300: Sphinx 300 I Basics • Sphinx 300 I
36 | KindVak Magazine - Algemeen
119 adv SPH300 Kids.indd 2
januari / februari 8-1-2016
11:24:15
elk bouw- of renovatieproject. Met deze indeling in segmenten biedt Sphinx met één serie dé oplossing voor elke situatie en elke generatie. Zo is Sphinx 300 vanzelfsprekend bij ieder bouwproject. Een goede service vinden wij overigens even vanzelfsprekend. Ons sales team staat voor u klaar tijdens elke fase van een project, van planning tot realisatie. Vanzelfsprekend Sphinx
Bezoek onze stand 105 tijdens KindVak van 28-30 januari 2016 | Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch Comfort • Sphinx 300 I Kids • Sphinx 300 I Urinoirs • Sphinx 300 I Varicor • Sphinx 300 I Kranen
januari / februari
119 adv SPH300 Kids.indd 3
Algemeen - KindVak Magazine | 37 8-1-2016
11:24:25
RWERK
JEU
PEUTE
IJN
GD
WELZ
IJE
IJS E R WTIJD
VR
ZO O P VAN RG G
HET IKC IS DE SCHOOL VAN DE TOEKOMST! OND
Anders kijken Anders luisteren Anders doen met ZaaiGoed!
TRANSITIE
Kinderen zijn de toekomst en wat je zaait is wat je oogst. De ZaaiGoed-methode biedt voor kinderopvang, basisonderwijs en IKC een compleet pedagogisch kader. Nieuw, onderscheidend, inspirerend en vooral heel praktisch. Visie, training, (hulp)materialen, spellen, lessen en werkinstructies leiden tot een positieve gemeenschappelijke taal en een optimaal sociaal-emotioneel klimaat.
ikc Een IKC draagt bij aan de kindontwikkeling met vaardigheden voor de 21e eeuw. Het vraagt een TRANSITIE van organisaties naar één integraal centrum van diensten. Het Landelijke Expertisepunt Kindcentra kan daarbij helpen. Het ondersteunt bij o.a. visieontwikkeling, het inhoudelijk curriculum, bedrijfsvoering, juridische aspecten en huisvestingsvraagstukken.
Wilt u weten hoe u uw organisatie kunt omvormen tot een IKC dat uitgaat van de ontwikkeling van het kind? Neem dan nu contact op met het Landelijk Expertisepunt Kindcentra en ontvang een gratis scan.* info@expertisepuntkindcentra.nl www.expertisepuntkindcentra.nl * Deze actie geldt tot 1 april 2016
Gratis introductiebijeenkomsten:
Kindvak 91x134 optie 3.indd 1
www.essisme.nl
Mekano Play
03-12-15 17:12
Kom ons bezoeken op stand 222 Kindvak ‘s Hertogenbosch
En kom kennis maken met
Mekano Puur
de nieuwe lijn van ons of contacteer ons info@mekano.be | tel 040/212.68.70
Advies • Ontwerp • Realisatie l Tilburg l 013 455 1605 l www.speelprojecten.nl
38 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
KindVak 2016 biedt een compleet kennisprogramma voor iedereen die met kinderen werkt. Ervaren sprekers tackelen de meest actuele thema’s rondom de ontwikkeling van het jonge kind, waaronder het ontwikkelen van - en samenwerken in een Integraal Kindcentrum (IKC). Alle kennis om als ambitieuze kind-professional bij te blijven in jouw vak! Registreer nu via www.kindvak.nl en maak een keuze uit het veelbelovende workshopprogramma. donderdag 28 januari workshopruimte: Dromen
workshopruimte: Kansrijk
workshopruimte: Perspectief
workshopruimte: Groeien
workshopruimte: Ontwikkeling
10.15 – 11.15
Organiseer je eigen Roefeldag: hoe burgerparticipatie en beroepsoriëntatie elkaar ontmoeten Door: Karin Eikelenboom, directeur Stichting Roefelen.
Kinderopvang als onderdeel van een IKC op kleine(re) scholen: ONS maakt het mogelijk Door: Mark Paardekooper, directeur van ONS: Opvang Nieuwe Stijl.
Hersenontwikkeling: het belang van vroegstimulering Door: Marije Magito, directeur van Het Jonge Kind Centrum.
Kinderparticipatie bij de ontwikkeling van een (nieuw) schoolplein Door: Marianne Greenall, consulent Speeltuinwerk Limburg en procesbegeleider Gezonde Schoolpleinen Jantje Beton.
Zorgkinderen? Neem ze lekker mee naar buiten Door: drs. Laura Minderhoud en llse Vonder, pedagogen bij o.a. het Groen Pedagogisch Beraad.
11.45 – 12.45
Kinderen laten spelen! Door: Froukje Hajer, adviseur bij Kind, Spel en Ruimte en Mirjam van Klink, adviseur bij De Toren van Klinker (namens De Kinderwerkwinkel).
Financiële positie kinderopvang en relevante ontwikkelingen in de sector Door: Martin van Osch, hoofd Borgstellingen en Financiën bij het Waarborgfonds en Kenniscentrum Ruimte-OK.
Nieuw: Voorschools aanbod aan asielzoekerspeuters Door: Paulien Muller, projectleider bij adviesen onderzoeksbureau Sardes.
Laaggeletterdheid en educatief partnerschap aan de hand van taal voor thuis voor peuters en kleuters Door: drs. Marjan van der Maas, onderwijsadviseur bij KPC Groep.
Breinsleutels: de werking van het brein en hoe je als pm’er of leerkracht gebruik kunt maken van kennis over het brein Door: Hanni Bijl, orthopedagoog bij CED-Groep.
13.15 – 14.15
Peuter Onderbouwd Door: drs. Simone de Groot, onderwijsdeskundige bij KlasseWerk en ontwerper van de kleutermethode Onderbouwd.
IKC oprichten? Kies voor de white label variant van ONS. Door: Mark Paardekooper, directeur van ONS: Opvang Nieuwe Stijl.
Ontdekkend leren en spel Door: Mehrnaz Tajik, kinderpsycholoog en adviseur bij advies- en onderzoeksbureau Sardes.
Voorlezen met een focus (groep 1 -2 PO) Door: drs. Marjan van der Maas, onderwijsadviseur bij KPC Groep.
Teach like a champion Door: Robert Jacobs, innovatie- en organisatieadviseur bij CED-Groep.
14.45 – 15.45
Gezond zitten en kosten besparen door staand vergaderen Door: John van de Laar, commercieel directeur Techni Meubel (onderdeel van Heutink).
Kwaliteitskader onderwijshuisvesting primair onderwijs Door: Marco van Zandwijk, architect en projectmanager bij Waarborgfonds en Kenniscentrum Ruimte-OK.
PACT: de pedagogische professional van de toekomst Door: Anki Duin, projectleider van PACT en lid van de regiegroep Kindcentra 2020.
Eerst een visie, dan een IKC-gebouw Door: Nora Booij, orthopedagoog en adviseur bij KPC groep.
Lead like a champion Door: Robert Jacobs, innovatie- en organisatieadviseur bij CED-Groep.
vrijdag 29 januari workshopruimte: Dromen
workshopruimte: Kansrijk
workshopruimte: Perspectief
workshopruimte: Groeien
workshopruimte: Ontwikkeling
10.15 – 11.15
Maken en spelen van poppenkastverhalen met kinderen Door: Miryam van Tiggelen, docent beeldende vorming, en Marijke Jongerius, zelfstandig adviseur en coach voor kinderopvang en onderwijs.
Als uw bestaande kinderopvangpartner geen opvang aan wil bieden, kan een ZZP-er uitkomst bieden Door: Mark Paardekooper, directeur van ONS: Opvang Nieuwe Stijl.
Diep in de Zee: beeldend werken met restmaterialen Door: Louise Lammers en Margreet de Goei, docenten beeldende vormgeving aan het Welzijn College (ROC Midden Nederland).
De lerende organisatie Door: Helenie Holster, onderwijskundige en E-learning expert bij Heutink.
IKC: aan de slag in de groep Door: drs. Ester van den Boog, senior onderwijsadviseur bij de CED-Groep, Expertise Centrum Het jonge kind.
11.45 – 12.45
Schoolpleinen: niet de ideale speelpleinen Door: Eelco Koppelaar, eigenaar van het landschapsontwerpbureau Eelco Koppelaar – ontwerp & advies.
Stap voor stap komen tot een IKC Door: Monique Vos, directeur Landelijk Expertisecentrum Kindcentra
De spilfunctie van de BSO-pm’er Door: René Melisse, adviseur bij advies- en onderzoeksbureau Sardes.
Richting, ruimte en ruggesteun voor zelfsturend leren Door: Mariëtte Siemons, adviseur bij KPC groep.
Sil op school Door: drs. Esmeralda Sweeris, projectleider van Sil op School.
12 januari / februari
>>
Algemeen - KindVak Magazine | 39
>>
13.15 – 14.15
Spelend leren bij peuters Door: Lianne Jongsma, didactisch adviseur Heutink.
De succesvolle route naar een IKC: lessons learned van zes jaar Landelijk Steunpunt Brede Scholen Door: Job van Velsen, eigenaar en adviseur van EtuConsult.
Mediaopvoeding: wel of niet een taak voor kinderopvang en basisonderwijs aan kleuters? Door: René Melisse, adviseur bij advies- en onderzoeksbureau Sardes.
Verbeterkracht vanuit de onderbouw Door: Marijke Bertu, pedagoog, opleidingsdeskundige en adviseur bij KPC groep.
21e eeuwse vaardigheden Door: Monique Jeurissen, senior innovatie- en organisatieadviseur bij CED-Groep.
14.45 – 15.45
Leren met hart, hoofd en handen. Leren in de 21ste eeuw. Door: Bert van de Werfhorst en Jelle de Jong, trainers bij o.a. LEGO Education Academy.
Samenwerken binnen het IKC voor elk kind passend Door: Angelique Sterken adviseur bij IKC Consultancy en grondlegger van IKC Mondomijn.
Hoe je zorgt voor uitdaging en ontwikkeling in je activiteitenaanbod voor kinderen van 7 tot 13 jaar Door: Maaike Waasdorp en Petra van Ruiswijk, vrijwilligers en spelspecialisten bij Scouting Nederland.
Zicht op het jonge kind: het belang van observeren & peilen Door: Marijke Bertu, pedagoog, opleidingsdeskundige en adviseur bij KPC groep.
Opbrengstgericht spelen en leren Door: Suze van de Pol, senior adviseur Expertisecentrum Het Jonge Kind van CEDGroep.
zaterdag 30 januari
10.15 – 11.15
11.45 – 12.45
workshopruimte: Dromen
workshopruimte: Kansrijk
workshopruimte: Perspectief
workshopruimte: Groeien
workshopruimte: Ontwikkeling
Beweegwijs Beweeg Spektakel: workshop Pleinspelen Door: Ron ten Broeke, ontwikkelaar pleinspeelmethode, en Mascha Warnshuis, mede- ontwikkelaar Leef Wijs.
Kinderen spelen en leren tegelijk! Door: Froukje Hajer, adviseur bij Kind, Spel en Ruimte en Mirjam van Klink, adviseur De Toren van Klinker (namens De Kinderwerkwinkel).
21st century skills Door: drs. Frank Studulski, senior project coördinator en adviseur bij advies- en onderzoeksbureau Sardes.
Samenwerken binnen het IKC voor elk kind passend Door: Angelique Sterken, adviseur bij IKC Consultancy en grondlegger van IKC Mondomijn.
Interreligieuze verhalen vertellen Door: Cécile de Bruin en Renske Oegema, consulenten Opgroeien en Opvoeden bij Huis van de Jeugd.
Maken en spelen van poppenkastverhalen met kinderen Door: Miryam van Tiggelen, docent beeldende vorming, en Marijke Jongerius, zelfstandig adviseur en coach voor de kinderopvang en het onderwijs aan het jonge kind.
Ontwikkelingskansen benutten, met focus op spel Door: Heleen Versteegen, trainer en adviseur bij onderzoeks- en adviesbureau Sardes en coördinator bij expertisepunt Versterk het jonge kind.
De nadelen van buitenspelen… Omgaan met ouders, vies, dood, giftig, koud of nat Door: Marianne de Valck, adviseur bij Adviesbureau Spelen en Speelgoed.
Pientere peuters en kleuters Door: Thea Brejaart, trainer en adviseur bij de CED-Groep.
13.15 – 14.15
Zorgkinderen? Neem ze lekker mee naar buiten. Door: drs. Laura Minderhoud en llse Vonder, pedagogen bij o.a. het Groen Pedagogisch Beraad.
Diep in de Zee: beeldend werken met restmaterialen Door: Louise Lammers en Margreet de Goei, docenten beeldende vormgeving aan het Welzijn College (ROC Midden Nederland).
Ouderbetrokkenheid en SpeelGoed Door: Hester Fukkink, onderzoeker bij onderzoeks- en adviesbureau Sardes.
Hoe maak je stoeien, schieten, ruzie en raar doen mogelijk? Door: Marianne de Valck, adviseur bij Adviesbureau Spelen en Speelgoed.
Denkkracht Door: Gusta Schreiner, innovatie- en organisatieadviseur bij CED-Groep.
14.45 – 15.45
Op een leuke, creatieve en laagdrempelige manier je kinderopvang (0 tot 12 jaar) letterlijk in beweging brengen! Door: Johan Brinkman, initiatiefnemer Kinderopvang in Beweging.
Schoolpleinen: niet de ideale speelpleinen Door: Eelco Koppelaar, eigenaar van het landschapsontwerpbureau Eelco Koppelaar – ontwerp & advies.
Jij en de ouders: samen voor het kind Door: Heleen Versteegen, trainer en adviseur bij onderzoeks- en adviesbureau Sardes en coördinator bij expertisepunt Versterk het jonge kind.
Stap voor stap komen tot een IKC Door: Monique Vos, directeur Expertisepunt Kindcentra.
Spelen kan met alles Door: Marianne de Valck, adviseur bij Adviesbureau Spelen en Speelgoed.
13 40 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
Programma RoadShowTruck en Eromes Marko Theater Workshops RoadShowTruck Donderdag 28 januari
Vrijdag 29 januari
Zaterdag 30 januari
10.15 u - 11.00 u
Flo Flierefluiter een fantasievol taal- en speelprogramma met prentenboeken. Door: Dini Bongers, Dini’s Poppenrijk.
Seminar: Ruimte voor de Jeugd
Leren schrijven is bewegen. Door: Henk Schweitzer, Stabilo Education.
11.15 u - 12.00 u
Spelstimulering met De Droomvogel. Door: pedagoge Wietske Pen en taalkundige Igor de Kort, Stichting De Droomvogel.
Spelenderwijs leren met beer KiKi. Door: Hester Baars-Lindner, KIKI Training en Coaching.
12.15 u - 13.00 u
Professionalisering met e-learning. Door: Klaas Bellinga, directeur E-learning Wizard.
Flo Flierefluiter een fantasievol taal- en speelprogramma met prentenboeken. Door: Dini Bongers, Dini’s Poppenrijk.
13.15 u - 14.00 u
Spelenderwijs leren met beer KiKi. Door: Hester Baars-Lindner, KiKi Training en Coaching.
Ik zie, ik zie wat jij niet..! Kijken naar kinderen. Door: Marga van der Linden en Mirjam Meeuwissen, IKKE Trainingen.
Spelstimulering met De Droomvogel. Door: pedagoge Wietske Pen en taalkundige Igor de Kort, Stichting De Droomvogel.
14.15 u - 15.00 u
Leren schrijven is bewegen. Door: Pascale Renoux, Stabilo.
Ik zie, ik zie wat jij niet..! Kijken naar kinderen. Door: Marga van der Linden en Mirjam Meeuwissen, IKKE Trainingen.
15.15 u - 16.00 u
Omgaan met opvallend gedrag. Een stappenplan dat werkt. Door: Moniek Zijm en Marieke van Otterloo, trainers en ondernemers bij de Jonge Kind Academie van MOC ’t Kabouterhuis.
Geen smeerkaas, geen smeerworst, wat doe je nog op die boterham? Praktische tips voor een gezonde lunch. Door: Ingrid Cayet, founder Madaga en food innovator voor kleintjes, en Joke Knoppert, diëtist (o.a werkzaam voor het Voedingscentrum).
Theater Programma (verzorgd door Bureau Vanaf2) Donderdag 28 januari
Vrijdag 29 januari
Zaterdag 30 januari
10.00 – 10.20
Joes Boonen
Dikkie Dik
10.00 – 10.20
Stan Lambregts
IJsco Figaro
10.00 – 10.20
Toren van Geluid
Pim en Pom
11.30 – 11.55
Meester Mark
Mark van der Werf
10.30 – 10.55
Meester Mark
Mark van der Werf
10.30 – 10.55
Meester Mark
Mark van der Werf
11.00 – 11.20
Stan Lambregts
IJsco Figaro
11.00 – 11.20
Dirk Scheele
Zijn Leukste liedjes
11.00 – 11.20
Dirk Scheele
Zijn Leukste Liedjes
12.00 – 12.10
Hakim
Op zijn best
11.30 – 11.55
Liesbet Slegers
Toren van Geluid
Pim en Pom
IJsco Figaro
De Astronaut
12.00 – 12.10
13.00 – 13.10
Stan Lambregts
Stan Lambregts
IJsco Figaro
13.00 – 13.10
Dirk Scheele
Meester Mark
Mark van der Werf
12.00 – 12.10
13.30 – 13.55
Zijn Leukste Liedjes
13.00 – 13.10
Dirk Scheele
Zijn leukste liedjes
13.30 – 13.55
Marja Baeten
14.00 – 14.10
Joes Boonen
Ik zou wel een kindje lusten
13.30 – 13.55
Meester Mark
Mark van der Werf
Pedagogisch werken met Pippo
15.00 – 15.10
Hakim
Op zijn Best
14.00 – 14.10
Ageeth de haan
16.00 – 16.10
Joes Boonen
Dikkie Dik
Zingen over mooie dingen
14.00 – 14.10
Jogchem Jalink
Gonnie en vriendjes
15.00 – 15.10
Dirk Scheele
Zijn leukste Liedjes
14.30 – 14.55
Meester Mark
Mark van der Werf
16.00 – 16.10
Jogchem Jalink
Gonnie en Vriendjes
15.00 – 15.10
Dirk Scheele
Zijn leukste liedjes
16.00 – 16.10
Ageeth de Haan
Zingen over mooie dingen
14 januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine | 41
Netwerkplein
speel- en beweegplein
WC
WC
ingang
9 42 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari
exposant
standnr.
omschrijving product/dienst
AirTeq Albert Heijn e-Commerce Atane software Braspa Professional Bureau Vanaf 2 Cadenza Highschool Castilo Meubelmakers CED-groep Clavis Uitgeverij Codaplay Creative Kids Concepts Den Hartog BV Denkspellenparadijs.nl De Droomvogel De Knikkerprins De Rolf Groep Dini’s Poppenrijk Dirk Scheele Duurzaam Buiten Eelco Koppelaar ontwerp&advies Eibe Benelux BV De Esdoorn EromesMarko Essisme B.V. Gezonde School Goede Speelprojecten Graviant Heutink Ik & Buiten Ikke-training Jaamo
313 200 96 224 403 605 610 108 700 620 112 602 307 KV6 KV2 theater 111 405 201 304 300 114 theater 301 315 306 702 400+500 212 KV7 305
Jeugdsport- en Jeugdcultuurfonds Nederland
603
Kabalt bedmode KDVnet.nl KDVOnline Kidsadmin Kids International Kidsintown BV Kiki Training & Coaching Kinderopvangshop bv Kindplanner Software BV KindVak Magazine Landelijk Expertisepunt Kindcentra Madaga B.V. MAG groep Meester Mark Mekano Play Milensa Trading M.O.C. ‘t Kabouterhuis Muldata BV Nooijen Terreininrichting BV Noorenz BV (Stint) NTR School TV Opvang Nieuwe Stijl Ookidoo Pedagogisch Management Kinderopvang Plutar BV Ruimte voor de Jeugd Sweetcare Schilte BV De Sphinx Maastricht Spiel-Bau Nederland bv Stabilo Education STAS picture hanging systems Studio Jan Ooms SWP Uitgeverij Telesuper Tjinco bv TSO-Assistent Uitgeverij de Stulp UNO Vinke Trading VSN Wesco
103 312 KV3 90 703 311 KV1 106 406 401 102 701 90 704 222 600 KV8 113 3021 101 116 303 309 94 205 310 110 104 105 302 1101 607 3061 707 110 319 308 109 601 KV4+5 317 220
Binnenklimaat-onderzoek-monitoring boodschappen software totaalleverancier voor kinderopvang theater voor peuters en kleuters e-learning cursussen meubilair educatieve materialen en trainingen voor onderwijs kinderboeken en tijdschrift Pippo en Pompoen rvs sport- en bewegingstoestellen lesmethodes inrichting, spel- en ontwikkelingsmateriaal educatieve spellen trainingen en workshops tbv spelontwikkeling knikkerbanen totaalleverancier primair onderwijs en kinderopvang presentatie van programma Flo Flierefluiter voorstellingen en liedjes voor het jonge kind speeltoestellen en straatmeubilair ontwerp buitenspeelruimte/schoolpleinen speeltoestellen meubilair en inrichting meubilair en inrichting trainingen, visie, spellen, materialen gezondheidsbevordering in het onderwijs speeltoestellen educatieve boeken, methoden, spellen en speelgoed totaalleverancier educatie en ontwikkeling buiteninrichting, buitenkleding, speelgoed, boeken, training en advies workshops voor gastouders online portaal voor kinderdagverblijven voorlichting nut en noodzaak fondsen en belang sport en cultuur voor kinderen die opgroeien in armoede textiel en bedden voor de kinderopvang online planning en facturatie software websites voor de kinderopvang en bruto netto calculator online administratieve software kind-gerelateerde artikelen semi-franchise organisatie in de kinderopvang ontwikkelingsstimulering en kiki trainingen meubels/accessoires software voor kinderopvang, primair onderwijs en IKC Vakblad voor Primair Onderwijs, Opvang en Jeugdzorg begeleiding van scholen die willen doorgroeien tot kindcentra (IKC) gezond broodbeleg administratie en advies, online boekhoud software boekpresentatie “Meester Mark vraagt door” speeltoestellen en picknicktafels Go4Wipe Touchmonitor, Whiteboard, Beeldscherm, tablet, Smartphone trainingen, workshops, (incompany)cursussen, coaching on the job software voor kinderopvang, gastouderbureaus en zorg groen- en speelvoorzieningen stints (elektrische bolderwagens) (schooltv)programma’s en begeleidend materiaal voor peuters en kleuters flexibele kinderopvang door zelfstandige ondernemers online plannen en administreren voor kinderdagverblijven opleidingen (Fontys) kindermeubilair over spelen, participatie, zelfstandige mobiliteit en een gezonde ontwikkeling luiers, voeding, hygiene totaalinrichting voor kinderopvang, primair onderwijs en IKC badkamerproducten, meer specifiek voor kinderen ontwerp en inrichting van speelomgevingen producten/diensten tbv ontwikkeling van de schrijfmotoriek Schilderij ophangsystemen ontwerp en advies spelen boeken en vakbladen (o.a. Kiddo en BBMP) levensmiddelen Dick Bruna verkeerspakket “Leer in het Verkeer” online administratie- en registratiesysteem voor de Tussenschoolse Opvang uitgeverij in belonings- en motivatiematerialen ICT-diensten wipstoelen van Bloom en 4moms Vereniging van Speelotheken Nederland educatief spel- en sportmateriaal, meubilair
8 januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine | 43
Uniek aanbod
Alleen op Kindvak
Bezoek Clavis Uitgeverij op stand 700. Neem een abonnement en krijg meteen de Anna of Rikki handpop!
6X
voor slechts €24,24,(i.p.v €53,95-)
+
+ GRATIS
Anna of Rikki handpop Voorlezen
Nieuwe woordjes leren
Spelen Aanwijzen en ontdekken
Je abonneert je voor minstens 6 maanden en tot wederopzegging. Opzeggen is heel eenvoudig en kan altijd na deze periode.
44 | KindVak Magazine - Algemeen
Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com
januari / februari
www.stint.nl
DVB Foto - Daniella van Bergen fotografie januari / februari
Algemeen - KindVak Magazine | 45
advertorial
Bureau Vanaf 2 brengt peuter- en kleutertheater naar je toe Bureau Vanaf 2 is een boekingsbureau voor peuter- en kleutertheater dat bemiddelt voor meer dan twintig theatergezelschappen die zich speciaal richten op jonge kinderen vanaf twee jaar. Met een uitgebreid artiestenbestand en hun eigen fantasierijke en leerzame peuterfestivals, brengen zij muziek, dans en toneelspel naar scholen, kinderdagverblijven, bibliotheken en theaters door heel Nederland. Zo ontdekt ieder kind hoe leuk cultuur is! Meezingen en -dansen met bekende artiesten Naast met verschillende bekende artiestengezelschappen (zoals Paul van Loon & Andere Snuiters), werkt Bureau Vanaf 2 nauw samen met de WNF Bamboeclub, Fiep Westendorp BV en boekuitgeverijen, zoals o.a. van Nijntje, Dikkie Dik en Kikker. Zélf het doldwaze en sprankelende aanbod ervaren? Op KindVak 2016 nodigt Vanaf 2 bezoekers van harte uit in het EromesMarko Theater, voor o.a. wervelende optredens van popmuzikant Dirk Scheele en acteur en mimespeler Hakim. Dat mag je als KindVak-bezoeker niet missen!
ten. Tienduizenden peuters en kleuters maken daar kennis met fantasierijke, interactieve en speelseducatieve voorstellingen. De festivals zijn flexibel en betaalbaar te programmeren en hebben verschillende thema’s. Wandel tijdens het Prentenboekjesfestival een theater binnen, waarvan de foyer is omgetoverd tot een creatieve Prentenboekjesstad, vol met bekende figuren uit de vele prachtige prentenboeken die ons land rijk is. Of wat dacht je van het Peuterfestivals: opgaan in een fanta- Kabouterbos, de siewereld Noord- en Zuidpool De succesvolle peuterfestivals van Bureau en het Oerwoud? Vanaf 2 hebben de afgelopen jaren hun weg gevonden naar ruim 40 steden en gemeen-
Ontdek de mogelijkheden op www.vanaf2.nl. 46 | KindVak Magazine - Algemeen
januari / februari