Hoe ziet de klas voor de toekomst eruit?

Tekst: Gerbrig Reitsma Beeld: Klas voor de Toekomst OBS West in Capelle

Hoe ziet de klas voor de toekomst eruit? Flexibiliteit is het sleutelwoord

Scholen hebben de afgelopen periode voor enorme uitdagingen gestaan, met onderwijs op afstand, afstand houden, ventilatie en luchtverversing. Terugkijkend, wat kunnen we meenemen uit deze periode? Leerkrachten zaten thuis achter een scherm les te geven. Is dit ideaal? Zeker niet. Kan het een mooie aanvulling zijn? Zeker! Maar hoe gaat de klas er in de toekomst dan uit zien, als er meer flexibiliteit in het onderwijs komt?

De Klas voor de Toekomst, een initiatief van OBS West in Capelle aan den IJssel, laat dit zien op de aankomende KindVak beurs. Johan Hof, initiatiefnemer en leerkracht op deze school, vertelt hier meer over.

“Het begon met een bezoek aan de High Tech Campus in San Diego in 2009, waar ik geïnspireerd werd door de vooruitstrevende manier van onderwijs aanbieden. Toen ben ik in overleg met onze directie gegaan en is de Klas voor de Toekomst ontstaan.”

HET LOKAAL Wat houdt precies een Klas voor de Toekomst in? Hoe ziet het eruit? Johan vertelt. “We hebben een speciaal lokaal ingericht hiervoor. In dit lokaal beschikken kinderen over allerlei soorten leermiddelen, waar ze zelf een keuze uit kunnen maken om zo te bepalen op welke manier ze aan hun opdrachten willen werken. Onder deze leermiddelen zijn allerlei soorten nieuwe technologie aanwezig, waar de leerlingen eventueel uit kunnen kiezen – al speelt het niet direct een hoofdrol in de klas. De gedachte achter deze manier van leren, waarbij kinderen zelf kiezen hoe ze werken. Dat werkt volgens Johan ideaal.

LEGO, LAB EN LOKALEN De school beschikt inmiddels over twee Klassen voor de Toekomst. Een Lego Education Studie, een Westlab en een technieklokaal. Johan: “Voor onze leerlingen zijn er verschillende leermiddelen beschikbaar zoals laptops en smartboards, een scheikundehoek, een podium voor drama en theater, een kookplek en een zandbak om bijvoorbeeld het Romeinse rijk na te bouwen. Ook gebruiken wij op school het plafond als leermiddel, zo hangt daar bijvoorbeeld een doek met afbeeldingen van planeten of een geprinte geschiedenistijdbalk. We zijn nu aan het onderzoeken, samen met een partner, of we ook de vloer in kunnen zetten als leermiddel.”

INDIVIDUEEL ONTWIKKELEN Het beste leermiddel verschilt per leerling per moment. De kinderen krijgen volop de ruimte om hun eigen talenten te ontdekken, zich verder te ontwikkelen en

vaardigheden eigen te maken die ze nodig hebben om succesvol in de maatschappij te zijn. Actuele thema’s worden in het lesprogramma opgenomen. “We vinden duurzaamheid belangrijk. Zo ontwikkelen we een mooie plek waar onze leerlingen natuureducatie kunnen krijgen. Denk daarbij aan een binnen-/buitenlokaal met grote schuifpui dat een extra dimensie krijgt met een bosachtige buitenruimte. Hier kunnen proeven doen en fijn spelen en ontspannen”, vertelt Johan.

FACILITEREN VAN FLEXIBILITEIT De missie van de Klas voor de Toekomst is kinderen goed voor te bereiden op de globaliserende maatschappij, die steeds verder digitaliseert. Maar dat is meer dan enkel het aanbieden van een iPad of een laptop. Dit vraagt veel meer flexibiliteit in de inrichting dan vroeger. In de echte klas in Capelle vind je onder meer een computerwand, voldoende laptops en smartboards. Dan is het wel handig om in diverse meubelen voldoende aansluitpunten te hebben om maar een voorbeeld te noemen. Maar ook het anders kijken naar de ruimte die je hebt, en zoals in Capelle zelfs het plafond benutten, vraagt om een andere manier van kijken naar inrichting.

Op de KindVak zal er daadwerkelijk lesgegeven worden, in een omgeving die weinig verschilt van het echte klaslokaal. “Wat het mooie is aan dit initiatief, is dat het geen lege verzameling spullen is, maar dat het echt door een klas gebruikt wordt. Zo zie je als beursbezoeker meteen de praktijk. Flexibiliteit is belangrijk, maar dat wordt vaak geboden door de diverse lesmiddelen. Voor inrichters is dan de vraag: hoe kunnen onze meubels die leermiddelen optimaal faciliteren?”