KINNARPS OVER ERGONOMIE, GEZONDHEID EN WELZIJN
2
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
JOUW LICHAAM. ONZE ZORG. Je hebt slechts één lichaam en daar willen wij goed voor zorgen.
KINNARPS ERGONOMIE
3
Het gaat om mensen. ERGONOMIE WORDT GEWOONLIJK GEDEFINIEERD als de wetenschap die de relatie van de mens tot zijn omgeving onderzoekt. Als je uit deze definitie slechts één woord onthoudt, neem dan het woord ’mens’. Omdat wij – jij en ik, en onze unieke kwaliteiten – centraal staan in alles wat Kinnarps doet op het vlak van ergonomie. Het meubilair dat we ontwerpen, produceren en verkopen, helpt ons goede, doordachte interieuroplossingen en aangenamere werkplekken te creëren. Maar het allerbelangrijkste is: Wij zorgen ervoor dat mensen zich goed en gelukkig voelen op het werk. We leven in een tijdperk van constante verandering, snelle technologische ontwikkeling en nieuwe eisen aan onze prestaties op het werk. Het is dan ook belangrijker dan ooit om even stil te staan en na te denken over hoe we werken en wat het voor ons betekent. En dat is precies wat we hier willen doen, met een project dat is begonnen als een brochure, en is geëindigd als een tijdschrift boordevol tips voor een goede gezondheid. Het gaat over welzijn op het werk, en het gaat over Kinnarps. Omdat ergonomie zo diep geworteld is in wie we zijn en wat we doen. Maar zelfs daar houdt het niet op. Terwijl ik lees wat we verzameld hebben, realiseer ik me dat het over zoveel meer gaat dan hoe we zitten, staan, dingen dragen en elkaar ontmoeten op het werk. Het gaat over de samenleving. Het gaat over het leven. Het gaat over mensen. Ik wens je veel leesplezier!
Per-Arne Andersson CEO KINNARPS AB
4
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
INHOUDSOPGAVE
6–7
ONZE FILOSOFIE: HOLISTISCHE ERGONOMIE Hoe we vierkante meters vullen met welzijn.
8–11 FOCUS OP MENSEN Ergonoom Lena Lehmann over het onvergelijkbare menselijke lichaam.
18–21 ONDERZOEK NAAR DE ERGONOMIE VAN DE TOEKOMST Rob Stuthridge pleit voor verandering op de werkplek.
22–23 JE BENT WAT JE EET De gezondheidscoach leert ons de basis van functionele voeding.
32–35 NIEUW PROEFSCHRIFT VAN ARAM SEDDIGH De onderzoeker legt het verband uit tussen het type kantoor en de prestaties.
36-39
NEXT OFFICE™
De werkplek van morgen stimuleert beweging en zet je aan om je houding te veranderen.
40–41 BELANGRIJKE VISIES MET GIUSEPPE BOSCHERINI Over de interactie tussen ergonomie en architectuur.
VERDER IN DIT MAGAZINE: 12. DINGEN WAARVAN WE HOUDEN Dingen en fenomenen die ons een goed gevoel geven. 16. TRAIN JE FIT Actieve keuzes in het dagelijks leven verbeteren onze gezondheid. 26. TREND ALERT Trendscout Stefan Nilsson kijkt vooruit. 30. VAN BUREAU TOT ZITZAK. Het perfecte kantoor krijgt een nieuwe vorm. 54. ERGONOMISCHE GESCHIEDENIS Enkele mijlpalen in de ergonomische ontwikkeling van Kinnarps. 64. FIELDS Nieuw activity-based kantoormeubilair 66. HET VERBAND Elisabeth Slunge vat ergonomie samen
De feiten in deze publicatie zijn gecontroleerd door Anna-Lisa Osvalder. Professor Human Machine Systems en hoogleraar Ergonomie aan de Chalmers University of Technology in Göteborg.
42–45
DE STILLE REVOLUTIE
46–51
INSPIRERENDE INTERIEURS
Hoe geluid onze werkomgeving beïnvloedt. Wij maken van kleurrijke inspiratie een prioriteit.
56–57 IN DE PRAKTIJK OMZETTEN WAT WE VERKONDIGEN De hoogste ambities bij Kinnarps.
58–59
ERGONOMIE IN DE PRAKTIJK
62–63
LICHTERE TIJDEN OP HET WERK
Vijf betrouwbare tips voor een betere werkhouding. De laatste weetjes over biologische verlichting.
HOLISTISCHE ERGONOMIE
6
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
Het ergonomische werk van Kinnarps gaat
weten dat er op een werkplek evenveel
KANTOREN VULLEN MET GEZONDHEID
vandaag meer over welzijn en gezondheid
behoeften zijn als werknemers.
We zijn experts in het creëren van omgevingen
dan over meubilair – met het gebruik van alle middelen die noodzakelijk zijn om de werkplek individueel aan te passen aan verschillende omstandigheden, behoeften en lichamen. Voor ons gaat ergonomie over mensen, niet meer en niet minder.
die in elk opzicht het welzijn bevorderen. Dat is FOCUS OP HOLISTISCHE ERGONOMIE Door gebruik te maken van flexibele oplossingen, innovatieve technologie en intelligente combinaties van stoelen, tafels, verlichting, kleurschema’s en geluidsisolatie ontwikkelen
Ergonomie gaat over zoveel meer dan enkel
wij een holistische ergonomische visie die
correct staan, tillen en zitten. Voor ons bij
rekening houdt met de persoon als geheel. We
Kinnarps betekent ergonomie in de eerste
houden rekening met hoe mensen omgaan met
plaats je goed voelen – in je hoofd, lichaam en
hun omgeving, hun taken en andere personen
geest. Ons doel is kantoren vullen met welzijn,
om aangepaste en stimulerende omgevingen te
niet alleen met meubilair. Ons startpunt is dus
creëren waar flexibiliteit, mobiliteit en variatie
het vermogen van elk individu om gezond te
onze sleutelwoorden zijn voor het allerbelang-
blijven op het werk. Omdat we uit ervaring
rijkste: een goede gezondheid op het werk.
ook het doel van onze grote investering in ergonomie: de kantoren van onze klanten vullen met een goede gezondheid! Om het welzijn te verbeteren, hebben we een volledig tijdschrift samengesteld met onze knowhow, interessant onderzoek, stimulerende artikels over opleiding, voeding en trends, en interviews voor en met inspirerende mensen. Want wie je ook bent, wij bij Kinnarps willen dat je je nog beter voelt op het werk.
HOE HET LICHAAM WERKT
Met het lichaam als belangrijkste instrument Je bent thuis. De telefoon gaat en je start een intensief gesprek. Je houdt je gsm in je hand en tegen je oor, en begint rond te lopen terwijl je praat. Na een tijdje neem je je headset en steek je je telefoon in je zak. Nu kan je je volledig wijden aan het gesprek. Je beweegt, gebruikt gebaren en beschrijft met lichaamstaal wat de persoon aan de andere kant van de lijn nooit zal zien, maar wel kan voelen. Bij kantoorinrichting wordt tegenwoordig veel gekeken naar de goede ergonomische werksituatie die een thuisomgeving biedt. Omdat ergonomie op zijn best is wanneer we onze werkomgeving kunnen aanpassen om optimale resultaten te bereiken voor onszelf en voor de taak die we moeten uitvoeren. Daarvoor moeten we eerst iets meer te weten komen over wat het menselijk lichaam zo uniek maakt.
We geven het woord aan Lena Lehmann, ergonoom en gecertificeerd fysiotherapeut, die ons alles kan vertellen over het verband tussen een goede werkomgeving en een gezond lichaam.
8
UW LICHAAM.ONZE ZORG
HOE HET LICHAAM WERKT
BEWEGING
we zitten, moeten we echt goed zitten. Dat is precies waarom
Wij als menselijk wezen zijn, vanuit elk gezichtspunt, ontworpen om
we werkinstrumenten en meubilair nodig hebben die flexibel zijn
te bewegen, en onze lichaamsfuncties – van het zenuwstelsel tot de
en gemakkelijk kunnen worden aangepast aan de eigenschappen
vertering – zijn afhankelijk van het feit dat we bewegen. Daarom is het
van elk individu.
belangrijk om doeltreffende ergonomische omgevingen te creëren die voldoende mogelijkheden bieden voor lichamelijke beweging.
RECUPERATIE
Desondanks heeft denkwerk vaak prioriteit. We hechten steeds meer
Net zoals we beweging en activiteit nodig hebben, moeten we ook uit-
belang aan onze hersenen, en hebben onze omgeving aangepast aan
rusten en onze batterijen opnieuw opladen. Het is niet voldoende om
activiteiten die we zittend uitvoeren, zoals een computer gebruiken, tv
enkele weken per jaar vrijaf te nemen – we moeten regelmatig actieve
kijken en complexe documenten lezen. Aangezien mensen gewoon-
rust nemen. Na inspanning komt ontspanning, en vice versa.
tedieren zijn, denken we dat dit de manier is waarop het moet zijn, en hebben we veel inspanning, tijd en geld besteed om te proberen het
Stress is een kracht die in het algemeen goed is voor ons, en ons
menselijk lichaam aan te passen aan langdurig zitten.
stimuleert om creatief te zijn – op voorwaarde dat het wordt gecombineerd met ontspanning. Meestal worden we ziek niet omwille van
Het sterke verband tussen beweging en welzijn is nu aangetoond door
de stress zelf, maar omwille van het gebrek aan herstel. Een goede
onderzoek. Het zegt ons dat we minder moeten zitten en dat, als we
werkomgeving creëert de noodzakelijke voorwaarden voor ontspan-
zitten, dit op een kwalitatieve en gezonde manier moet gebeuren. Als
ning tijdens de werktijd. >>
S T R E SS I S M E E S TA L NIET DE OORZAAK VAN ZIEKTE, MAAR WEL HET GEBREK AAN ONTSPANNING.
KINNARPS ERGONOMIE
9
Bij ergonomie kijken we naar hoe we werken. Dit betekent dat we allemaal in de eerste plaats moeten begrijpen wat onze werksituatie vereist en hoe we kunnen zorgen voor een goede werkhouding, de juiste instrumenten, variatie en de opleiding die nodig is voor een duurzaam werkleven.
10
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
RUG
eens bij komt dat de verlichting zwak is, het raam tocht, je slecht ziet
De rug is een van de zwakste schakels van ons lichaam, en moet met
of stress hebt, dingen die allemaal leiden tot een verhoogde spanning
respect behandeld worden. Je rug bestaat uit 32-35 ruggenwervels,
in de nek en de schouders, is een tekort aan zuurstof in de spieren
die elk hun eigen unieke positie en hun eigen unieke functie hebben.
onvermijdelijk.
De anatomische configuratie van de ruggengraat heeft een S-achtige vorm, die we zoveel mogelijk moeten proberen behouden terwijl we
Goede ergonomie voor nek en schouders betekent het creëren van
zitten. We doen dit met behulp van zowel ergonomisch ontworpen
omgevingen waar we kunnen werken met ontspannen nek en schou-
stoelen als de omliggende spieren.
ders, regelmatig een pauze kunnen nemen en onze werkhouding kunnen variëren om de bloeddoorstroming te stimuleren, evenals het
Aangezien een hele dag zitten nog steeds betekent dat we ons
bieden van een goede binnenomgeving met aangepaste verlichting.
lichaam niet langer op een natuurlijke manier inspannen, moeten
Het ontwerp van het meubilair en de individualisering maken een
we ons eigen ’spierkorset’ enige training geven. Fitness kan, indien
gunstige gewichtsverdeling mogelijk.
op een correcte manier beoefend, problemen voorkomen door onze spieren sterker te maken. Het is belangrijk te onthouden dat zitten
HANDEN EN ARMEN
– ondanks een goede stoel – onnatuurlijk is voor de rug, wat nog
Overbelasting betekent dat het lichaam een te zware taak uitoefent
een reden is om onze werkhouding af te wisselen tussen zitten
of dat het te lang of te vaak hetzelfde werk doet. Kantoorwerk is in
en rechtstaan.
het algemeen niet zwaar, maar dezelfde kleine bewegingen met de handen en onderarmen worden tijdens de werkdag frequent herhaald.
NEK EN SCHOUDERS
Twee vaak voorkomende en pijnlijke klachten die verband houden
Ons lichaam is te vergelijken met een kabbelend beekje in de lente.
met monotone bewegingen tijdens het gebruik van een computer zijn
We profiteren van een constante stroom, een continue circulatie. Als
een muisarm en het carpaal tunnelsyndroom. Deze klachten kunnen
de circulatie stopt, bestaat het risico dat de stroom op een blokkade
worden voorkomen met behulp van goed materiaal en door onze
stuit. Onze kantoorjobs hebben als gevolg dat onze schouders en nek
werkhouding af en toe te veranderen.
lange tijd statisch blijven. De bloedvaten waardoor ons bloed moet stromen om onze ’spieren’ te voorzien van zuurstof, zijn uiterst nauw.
Doorbreek je gewoonten en verander je muis van de ene naar de
Ze zijn zo nauw dat een druppel zuurstofrijk bloed zichzelf moet
andere hand, gebruik snelkoppelingen en zorg voor een werkhouding
dubbelvouwen om erdoor te geraken. Dit betekent dat zelfs gespan-
die is aangepast aan je eigen lengte en omvang. Alle monotone werk
nen werkhoudingen met een lage belasting zorgen voor een tekort
taken moeten ook regelmatig onderbroken worden om die kabbelende
aan zuurstof in de spieren, met pijn en letsels als gevolg. Als daar nog
beek – ons fantastische lichaam – te laten stromen.
KINNARPS ERGONOMIE
11
DINGEN WAARVAN WE HOUDEN
FIETSEN IN STIJL
Sommige dingen om ons heen trekken onze aandacht en maken
De Brompton vouwfiets is even stijlvol als flexibel. De fiets, die met
ons nieuwsgierig. Hieronder vind je enkele gadgets die bij een
de hand gemaakt wordt in Engeland, kan in 20 seconden worden
moderne levensstijl passen, en die wij de moeite vinden om van
samengevouwen of opengevouwen. Voordat je je bestelling plaatst,
naderbij te bekijken. Dingen waarvan we houden, die ons dagelijks
pas je je fiets aan zodat hij voldoet aan je eigen behoeften. Je kan
leven een beetje aantrekkelijker, leuker en misschien zelfs een
kiezen uit veel verschillende afwerkingen en opties – zodat je fiets
beetje ergonomischer kunnen maken.
aan jou als persoon en aan je eigen comfort is aangepast.
MULTI-TASKING LUNCHPAKKET Met een nette, handige, oprolbare Compleat-broodtrommel van hoogwaardig silicone en zonder kunststof chemicaliën kun je – samen met een goede planning – je energiepeil hoog houden tijdens de werkdag. De broodtrommel neemt niet veel plaats in als je ’m opbergt, kan in de vaatwasser en kan ook gebruikt worden als pennenzak, make-uptasje of opbergtasje voor je oplader.
RIJK AAN INSECTEN Ze zijn rijk aan eiwitten, gemakkelijk te bewaren, leven van afval en kunnen bijna overal gekweekt worden. Insecten worden nu al de trendvoeding van de toekomst genoemd, en zijn een klimaatvriendelijk alternatief voor vlees. Hoewel meer dan 2 miljard mensen ze regelmatig eten, is niet iedereen bereid een knapperig insectje
ACCENTUEER MEER Kleur in een ruimte speelt een beslissende rol voor onze totaal
in de mond te stoppen. Begin
ervaring, en de psychologie van kleur vormt een hoofdstuk op
dus klein, bijvoorbeeld met
zichzelf, dat ergonomen en architecten goed kennen. Na een
NutriBugs Pro Pasta, gemaakt
inspirerend bezoek aan de designweek in Milaan kunnen we
op basis van bruine rijst en insectenmeel.
zeggen dat het kleurschema nu verschuift van matte pastelkleuren naar levendigere kleuren. Let in het nieuwe seizoen vooral op tinten van rood, geel en Kinnarpsblauw.
12
UW LICHAAM.ONZE ZORG
LUISTEREN IN STIJL Koptelefoonfabrikant Aëdle staat bekend om zijn uiterst compacte hoofdtelefoons. De combinatie van aluminium en leer van Valkyrie VK-1 creëert een duurzame lichtgewicht koptelefoon die comfortabel op het hoofd en de oren zit – de hele dag lang. In 2015 won het bedrijf de Red Dot, een prestigieuze prijs voor productdesign voor zijn unieke combinatie van design met een fascinerende geluidskwaliteit.
ÉÉN MET DE NATUUR MOVNAT, een afkorting van “move naturally”, is het nieuwe trainingsconcept waarmee je de primitieve mens
SNEAKERS OP MAAT Een goed passende schoen is gezond en ergonomisch correct
in jezelf terugvindt. Het wordt de volgende grote hype in
voor het lichaam. Het lichaam
de fitnesswereld genoemd. Door buiten op blote voeten
voelt zich goed met de juiste
te trainen met bewegingen die we maakten toen we nog
bounce in de schoenen. Met
dieren waren, vinden we onze weg terug naar onze evo-
NIKEiD van Nike maak je je
lutionaire en biologische roots. In plaats van machines of loopbanden maken we gebruik van bomen, stenen en de obstakels op het terrein zelf.
schoenen op maat, precies zoals je ze wil. Je ontwerpt je schoenen voor elke dag of sport schoenen helemaal zelf en kiest het materiaal, de zool en kleur. Beslis voor jezelf of je je schoenen wil aanpassen op basis van prestatie of ontwerp – of beide.
TRANSFORMEERBARE VERLICHTING Licht is essentieel voor ons, en het is één van de fundamentele elementen van een goede werkomgeving. Wij houden van de Transformable Lamp van Arend Groosman, die verkrijgbaar is als een pakket, waarbij je de lamp zelf samenstelt volgens je voorkeuren, smaak en creativiteit. De lamp is handgemaakt van berkenhout, en elk onderdeel is precies berekend voor een minimum aan afval.
KINNARPS ERGONOMIE
13
14
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
KINNARPS ERGONOMIE
15
DAGELIJKSE LICHAAMSBEWEGING
TRAIN JE FIT MET ERGONOMISCH MEUBILAIR ZIT EN STA JE CORRECT OP HET WERK. MAAR JE LICHAAM HEEFT MEER NODIG DAN DAT. LICHAMELIJKE BEWEGING IS DE BESTE MANIER OM JE FYSIEKE EN GEESTELIJKE WELZIJN TE VERGROTEN. GESPECIALISEERD VERPLEEGSTER EN FITNESSFANAAT ANGELICA BAUER KAN ONS ALLES VERTELLEN OVER HOE DAGELIJKS BEWEGEN HET VERSCHIL KAN MAKEN
HET ZIJN KLEINE VERANDERINGEN in ons dagelijks leven die het
lichaamsbewegingen.” Voor wie zijn hoofd wil leegmaken met een
grote verschil maken, volgens Angelica Bauer, die een fervent voorstander
echte work-out na de lunch beveelt Angelica interval- en cirkeltraining
is van doeltreffende dagelijkse lichaamsbeweging. Het gaat erom beetje
in verschillende vormen aan.
bij beetje nieuwe, eenvoudigere routines in ons leven te brengen waarmee
16
we door continuïteit en planning een actieve keuze maken voor een betere
“Het is kort en intensief, maar het biedt je een goede all-round oefening.
gezondheid. Doeltreffend in de zin van “kleine moeite, grote invloed”,
Een snelle intervaltraining geeft een impuls aan het lichaam en levert
maar ook tijdsefficiënt. Omdat dagelijkse lichaamsbeweging eenvoudig
snelle resultaten op, maar enkel op voorwaarde dat je jezelf tot het
is en moet zijn – zowel om te doen als om tijd voor te vinden.
uiterste drijft.”
“Fiets naar het werk, stap een halte vroeger uit de bus of maak een korte
RUST IS BELANGRIJK
wandeling na de lunch. Sla de koffiepauze in de namiddag over en ga in
Rusten is even belangrijk als lichaamsbeweging, benadrukt Angelica.
plaats daarvan een frisse neus halen en gebruik de trap in plaats van de
De huidige stressvolle maatschappij heeft een negatieve invloed op ons,
lift. Gebruik elke kleine kans om een grote, langdurige verandering te
zowel lichamelijk als mentaal. Door te veel stress maakt ons lichaam
creëren die je zult zien en voelen. Als je een zittende job hebt, neem dan
het hormoon cortisol aan, en te veel cortisol vermindert onze insuline
regelmatig een pauze – sta recht, strek je benen of doe enkele kleine
productie, hetgeen op zijn beurt leidt tot verhoogde bloedsuikerwaarden,
UW LICHAAM.ONZE ZORG
DAGELIJKSE LICHAAMSBEWEGING
ALS JE GELEERD HEBT JEZELF TE ONTSPANNEN, ZAL JE JE KALMER VOELEN,
ZE GEEFT ZELF HET GOEDE VOORBEELD. Angelica Bauer laat zelf zien dat ze ook doet wat ze zegt. Liever een snelle kettlebell-sessie tijdens haar lunchpauze
JE BETER BEWUST ZIJN
dan een uitgebreide lunch met vleesballetjes. Angelica is trouwens een van de modellen van Kinnarps in onze zwart-wit campagnefoto’s. Naam: ANGELICA BAUER Leeftijd: 33
VAN JE LICHAAM
Woonplaats: Linköping, Zweden BEROEP: Gespecialiseerd verpleegkundige, met haar eigen bedrijf
EN VRIJER ADEMEN.
OM ZICH GOED TE VOELEN: goed eten en ongeveer vier keer per week trainen. Ik probeer een goed evenwicht te bewaren tussen activiteit en ontspanning. HOE IK GRAAG TRAIN: gewichtstraining met work-outs in groep en sommige vormen van aerobics. En ik ben dol op ochtendwandelingen!
wat overgewicht en obesitas tot gevolg heeft. Verhoogde stressniveaus
CONTINUÏTEIT VINDEN
doen ook de effecten van onze lichaamsbeweging teniet, en dan maakt het
Ongeacht het niveau waarnaar je streeft, zijn de beste resultaten het
niet uit hoe hard we trainen of hoe goed we eten, omdat de cortisol ons
gevolg van je lichaamsbeweging. Als je nieuwe routines dagelijkse
lichaam afbreekt in plaats van het op te bouwen.
routines worden, is het belangrijk dat ze je energie geven en dat je de
“KORTE PAUZES EN KORTE RUSTPERIODES IN DE LOOP VAN DE DAG ZIJN ESSENTIEEL OM JE GOED TE BLIJVEN VOELEN.”
oefeningen consequent kan doen. “Experimenteer om te zoeken welke soorten beweging en oefeningen je leuk vindt en in je dagelijks leven passen. Alles van een rustige ochtend
“Voor je gezondheid is het heel goed om een korte periode van meditatie
wandeling naar je werkplek tot een intensieve loopactiviteit met je
of ontspanning te vinden. Korte pauzes en korte rustperiodes in de loop
collega’s tijdens de middagpauze. Wat je ook kiest, het moet iets zijn waar
van de dag zijn essentieel om je goed te blijven voelen. Als je geleerd
je naar uitkijkt. Als je een beginner bent, start dan langzaam, maar wees
hebt je te ontspannen, zal je je kalmer voelen, je beter bewust zijn van je
nooit bang om jezelf uit te dagen. Dat is de enige manier om sterker te
lichaam en vrijer ademen. Het vermogen om je te ontspannen is essenti-
worden, een groter uithoudingsvermogen te creëren en zichtbare resulta-
eel voor onze rust, recuperatie en diepe slaap die allemaal onze prestatie
ten te krijgen. De andere voordelen van een actiever dagelijks leven zullen
verbeteren.”
veel eerder merkbaar zijn.”
KINNARPS ERGONOMIE
17
18
UW LICHAAM.ONZE ZORG
IN DE TOEKOMST
ZULLEN MENSEN OP DE EERSTE PLAATS KOMEN IN EEN WERKLEVEN VOL SNELLE VERANDERINGEN IS ONS V E R M O G E N O M C R E AT I E F E N I N N O VAT I E F T E Z I J N D E S L E U T E L T O T S U C C E S . M A A R W E L K E R O L S P E E LT H E T O N T W E R P VA N D E W E R K P L E K V O O R O N Z E C R E AT I V I T E I T ? E N W AT I S H E T V E R B A N D T U SS E N E R G O N O M I E E N I N N O VAT I E ? O N D E R Z O E K E R I N D E E R G O N O M I E R O B S T U T H R I D G E V I N DT D AT M E N S E N A LT I J D O P D E E E R S T E P L A AT S M O E T E N K O M E N .
DE OMSTANDIGHEDEN, mogelijkheden en
en onderzoeker in de ergonomie Robert
vereisten van het werkleven veranderen snel.
Stuthridge mogen geloven.
Onderzoekers en andere experts zijn het daar-
ONZEKERHEID IS GOED VOOR DE ONTWIKKELING Robert Stuthridge denkt dat de fysieke
mee eens. Eenvoudig gezegd, we gaan van een
“Wij mensen zijn van nature creatief en
omgeving vaak een weerspiegeling en ver-
voorspelbaar en gecontroleerd werkleven naar
innovatief, maar ons werk biedt niet altijd een
groting is van de cultuur van een werkplek.
een werkleven dat steeds meer wordt geken-
uitlaatklep voor deze kwaliteiten. De minste
Het kan de creativiteit van het individu beper-
merkt door verandering. Om succesvol te zijn
mogelijkheden vinden we in werkplekken
ken of stimuleren en het kan de organisatie
in dit nieuwe, minder voorspelbare – maar ook
gekenmerkt door controle, routines en angst
helpen of hinderen bij de ontwikkeling van
vrijere – werkleven moeten individuen, orga-
voor verandering. Waar personeel wordt
haar volle potentieel. De meest succesvolle
nisaties en de maatschappij in haar geheel
beschouwd als productie-eenheden in plaats
organisaties aanvaarden verandering en
creatief en innovatief zijn.
van als mensen. Jammer genoeg zijn er nog
stimuleren nieuwe denkwijzen, discussie,
steeds veel van deze werkplekken, maar ze
vindingrijkheid en ontwikkeling. Andere zijn
De vraag is hoe werkplekken van vandaag
zullen het moeilijk hebben hun positie te
in plaats daarvan gebaseerd op controle en
ons helpen hieraan tegemoet te komen. Niet
behouden in de toekomst.”
grenzen, en elimineren liever alle onzeker-
erg goed, als we gedragswetenschapper
heid door regels en routines die de werkne-
KINNARPS ERGONOMIE
19
mers afschrikken om innovatief te denken
Betekent dit dat de meest ergonomische
ze, in plaats daarvan, een gevoel van gedeeld
en actie te ondernemen.
werkplekken ook de meest creatieve en
engagement zouden moeten creëren in hoe
innovatieve werkplekken zijn?
de organisatie presteert.
“Te veel controle doodt de creativiteit van
“Zo eenvoudig is het nu ook weer niet.
mensen en maakt de organisatie traag, zwaar
Of eerder – het is afhankelijk van je kijk op
“Een salesmedewerker kan er bijvoorbeeld
en, op een bepaalde manier, onmenselijk.
ergonomie. Als de term oppervlakkig wordt
voor kiezen bij iemand van de boekhoudaf
Ontwikkeling komt daarentegen voort uit een
gebruikt en enkel verwijst naar het fysieke
deling te gaan zitten, omdat ze het met elkaar
positieve houding tegenover onzekerheid en
ontwerp van de werkplek, dan heeft ergonomie
kunnen vinden of omdat ze beiden graag op
verandering. Door gevat en dynamisch te zijn
niet veel te maken met creativiteit. Als we
die plek in het kantoor zitten. Het allerbelang-
en flexibiliteit in hun DNA op te nemen, overle-
ergonomie echter zien als veel meer dan hoe
rijkste is een inclusieve omgeving te bieden
ven organisaties niet enkel alle veranderingen,
we zitten, staan en dingen tillen, dus als een
die de individuen kunnen aanpassen in functie
maar halen ze daar eigenlijk voordeel uit.”
holistische manier van denken over mensen,
van hun wensen en werktaken.
organisaties en technologie – dan klopt het VOOR HART EN HOOFD
dat ergonomie een grote invloed heeft op de
In een meer concreet en gedetailleerd opzicht
Met andere woorden, Robert Stuthridge
vindingrijkheid.
kan dit flexibel meubilair mobiele oplossingen
suggereert dat werk gepland, georganiseerd
opleveren die voor iedereen geschikt zijn,
en uitgevoerd moet worden op een manier die
STIMULEER NIEUWE DENKWIJZEN
ongeacht de leeftijd of het fysieke vermogen.
gebruikmaakt van het potentieel van individuen
Hoe worden werkplekken die op de persoon
Bovendien kan je zo bepaalde zones sneller
voor frisse ideeën. Het fysieke ontwerp van de
gericht zijn dan ontworpen? Een algemene
aanpassen aan nieuwe technologieën en
werkplek is een belangrijk instrument bij de
vereiste is dat er geen hiërarchieën zijn in het
nieuwe manieren van samenwerken.”
realisatie van deze ambitie.
fysieke ontwerp. In plaats daarvan moet het een horizontaal organisatiemodel weerspie-
Natuurlijk brengt alles wat Robert Stuthridge
“We moeten proberen een werkomgeving te
gelen waarin innovatie en ontwikkeling overal
zegt hoge vereisten met zich mee voor het
creëren die comfortabel aanvoelt en zowel het
kunnen ontstaan, en moet de focus liggen
management:
hart als het hoofd aanspreekt. Zonder minder
op het individu om de organisatie in staat
“Zoals ik het zie, is het steeds meer de taak
efficiënt te worden moeten werkplekken de
te stellen te groeien en goed te presteren.
van het management om obstakels voor het
mens als uitgangspunt nemen – wie ze zijn en
De innovatieve werkplek draagt bij aan de
personeel uit de weg te ruimen, zodat hun
wat ze kunnen, zowel individueel als collectief.
functionaliteit en het vermogen van de orga-
vindingrijkheid niet wordt geblokkeerd. Sta
We moeten werkplekken creëren die gefocust
nisatie om haar doelstellingen te bereiken,
niet in de weg en houd de natuurlijke impuls
zijn op de persoon en niet op een proces.”
bijvoorbeeld in termen van winst, maar het is
van mensen om nieuwe ideeën te uiten niet
ook een aangename plek om te zijn. Het laat
tegen. Onzekerheid en verandering maken
Bestaat er een verband tussen wat u zegt
mensen toe elkaar op een natuurlijke manier
onvermijdelijk deel uit van het werkleven,
over creativiteit en ergonomie?
te ontmoeten, zoals ze dat buiten het werk
en organisaties die succesvol willen zijn in
“Absoluut, een sterk en duidelijk verband. De
zouden doen.
de toekomst, moeten gebruikmaken van de
eenvoudigste manier om het uit te drukken
Zelfs als de werknemers verschillende
creativiteit van de mensen.”
is dat bij zowel creativiteit als ergonomie
taken hebben, moet de werkplek niet fysiek
de mens centraal staat. Het gaat erom het
gescheiden zijn. Robert Stuthridge is van oor-
werk aan de persoon aan te passen, niet het
deel dat fysieke scheidingen het onderscheid
omgekeerde.”
tussen teams en afdelingen vergroten terwijl
“... zowel creativiteit als ergonomie houdt in dat je de mens centraal moet stellen. Het gaat erom het werk aan de persoon aan te passen, niet het omgekeerde.”
20
UW LICHAAM.ONZE ZORG
“Als de term ’ergonomie’ in oppervlakkige zin wordt gebruikt en enkel verwijst naar het fysieke ontwerp van de werkplek, dan heeft ergonomie weinig met creativiteit te maken. Als we ergonomie echter zien als meer dan de manier waarop we zitten, staan en dingen tillen, dus als een holistische manier van denken over mensen, organisaties en technologie – dan heeft ergonomie inderdaad een grote invloed op de vindingrijkheid.”
Robert Stuthridge Ph.D., CPE, is een sociaal wetenschapper en ergonoom. In zijn onderzoek richtte hij zich op de fouten die we maken bij het ontwerpen van een werkplek. Dr. Stuthridge heeft meer dan 20 jaar ervaring als Human Factors Engineer en werkt als adviseur in het VK en de VS.
KINNARPS ERGONOMIE
21
ETEN VOOR GEZONDHEID
FUNC足 TIONELE VOEDING Functionele voeding, met andere woorden voeding die de werking van het lichaam optimaliseert, krijgt steeds meer aandacht. We kwamen in contact met Anneli Hallberg, kok, gezondheidscoach en personal trainer, die ons graag meer vertelt over hoe we ons beter kunnen voelen.
22
UW LICHAAM.ONZE ZORG
ETEN VOOR GEZONDHEID
FUNCTIONELE VOEDING lijkt misschien
de voorbeelden van natuurlijke functionele
te besparen. Het resultaat is vaak dat je ’s
een nieuwe term, maar werd al voor het eerst
voeding. Ik zou het fantastisch vinden als we
avonds meer eet, of onderweg naar huis iets
gebruikt in de jaren 80, toen in Japan een
fruit en groenten beginnen te classificeren als
koopt wat je eigenlijk niet nodig hebt, omdat
onderzoeksprogramma werd gestart om de
functionele voeding, en de groentekraam haar
je uitgeput bent en honger hebt. Dit put het
gezondheidseffecten van verschillende voe-
eigen functielijst krijgt waarop we kunnen
lichaam uit.
dingsmiddelen in kaart te brengen. In Azië is
lezen wat al deze groenten voor het lichaam
“Lunchtrommels zijn goed, maar ze hebben
het van oudsher gebruikelijk om voeding als
doen. Meer groenten eten is duurzaam voor
een beetje zorg en planning nodig om hun
een geneesmiddel te beschouwen en vice ver-
zowel onze gezondheid als onze planeet.”
functie werkelijk te vervullen. Als je lunchbox
sa. De maag wordt beschouwd als de kern –
te veel van hetzelfde bevat, ziet het er niet
de plaats waar de ziel zich bevindt, en daarom
PLAN JE VOEDING
bijzonder aantrekkelijk uit, en bestaat het
is het belangrijk wat we daarin stoppen.
Functionele voeding is geen dieet of een
risico dat je in plaats daarvan iets anders eet,
Het is in Azië dan ook belangrijker ziekten te
magische kuur. De hoekstenen van een goed
iets minder voedzaam.”
voorkomen dan te genezen.
dieet zijn volgens Hallberg: regelmatig eten, ontbijten, veel groenten eten en water drinken.
LUISTER NAAR JE LICHAAM
“We vergeten al te vaak dat wat we eten, alle
Beperk suiker, bewerkte voedingsmiddelen en
Anneli pleit ervoor een beetje kennis op te
lichaamscellen, spieren, ons hart en onze
alcohol zoveel mogelijk. Eet meer groenten en
doen aan de hand van wetenschappelijke
hersenen moet helpen om optimaal te wer-
minder vlees en snelle koolhydraten.
websites of de hulp van een diëtist of voe-
ken, zonder complicaties, “ zegt Hallberg.
dingsdeskundige in te roepen. Nog meer dan
“We willen gezond zijn en goed functioneren,
“Een goed dieet is sterk afhankelijk van plan-
dit moedigt ze iedereen echter aan beter te
maar we proppen ons lichaam vol met voe-
ning. Mensen slaan vaak een maaltijd over,
luisteren naar de signalen van het lichaam.
ding die ons niet geeft wat we nodig hebben.
of nemen geen ontbijt, omdat ze geen tijd
Als we meer weten over functionele voeding,
hebben. Als je 30 seconden de tijd neemt om
“Ik denk dat je als individu vaak het best weet
kunnen we beter worden in het voeden van
na te denken over wat je de volgende dag gaat
welke voeding goed is voor jou – als je het
ons lichaam, elke dag opnieuw, met voeding
eten, en wanneer je het gaat eten, is het ge-
leert te voelen. We zijn allemaal verschillend,
die het helpt te functioneren.”
makkelijker om je aan je plan te houden. Heb
en hebben verschillende voeding nodig. Neem
ik wat ik morgen nodig heb? Zo niet, wat zal ik
de gewoonte om te controleren hoe je rea-
De bekendste functionele voedingsmiddelen
dan doen? Kan ik mijn boodschappen doen op
geert op verschillende voedingsmiddelen en
zijn zuivelproducten met gunstige bacteriële
weg naar het werk, of tijdens de lunchpauze?
welke voeding je goed gezind houdt, en denk
culturen, vezelrijk brood en pastaproducten en
De enige persoon die weet wat je nodig hebt
na over je eetgewoonten. Alleen als je weet
margarines met heilzame omega-3-vetzuren.
om de puzzelstukjes van je leven samen te
waarom je zo verlangt naar iets zoets, kan
“Ze hebben hun werking, maar “functionaliteit
leggen, is jijzelf.”
je er iets aan doen. Let op hoe je je voelt als
toevoegen” is ook een goede manier om jezelf
je veel suiker eet, vergeleken met functionele
te promoten en meer producten te verkopen.
Op het werk is het gemakkelijk om de lunch
voeding. En natuurlijk mag je snoepen, maar
Bonen, noten en groenten zijn schitteren-
over te slaan of te weinig te eten om tijd
niet ter vervanging van voeding.”
“ W E V E R G E T E N S O M S D AT W E Z I J N W AT W E E T E N . ” NAAM: Anneli Hallberg
ALS IK NIET AAN HET WERK BEN: wandel ik
LEEFTIJD: 41
buiten met mijn honden, speel ik beachvolleybal
WOONPLAATS: Göteborg
of nestel ik me in mijn comfortabele zetel thuis.
BEROEP: Na tien jaar als kok te hebben gewerkt,
MIJN FAVORIETE MAALTIJD: Kabeljauw met
heb ik mezelf omgeschoold tot gezondheidscoach.
eiersaus en aardappelen, erwtjes en broccoli.
Ik heb nu mijn eigen bedrijf, waar ik werk als
WAT GEEFT ME EEN GOED GEVOEL: Tijd door-
gezondheidscoach en personal trainer met een
brengen met de mensen die ik graag zie, werken
focus op gewichtsverlies en duurzame gezonde
aan mijn persoonlijke ontwikkeling en buiten zijn.
gewoonten.
Versnellen en vertragen!
KINNARPS ERGONOMIE
23
24
UW LICHAAM.ONZE ZORG
KINNARPS ERGONOMIE
25
OMGEVINGSTRENDS
A HEALTHY PERSONAL UNIQUE FUTURE
26
UW LICHAAM.ONZE ZORG
OMGEVINGSTRENDS
STEFAN NILSSON IS EEN VAN DE TOONAANGEVENDE TRENDEXPERTS IN ZWEDEN EN EEN POPULAIRE DOCENT EN COMMUNICATOR. HIJ HOUDT DE VINGER STEEDS AAN DE POLS EN IS ZICH SNELLER DAN DE MEESTE MENSEN BEWUST VAN WAT ER GEBEURT. WIJ VAN KINNARPS VROEGEN ONS AF WAT STEFAN DENKT OVER DE ONTWIKKELING VAN ERGONOMIE
TRENDS EN ERGONOMIE lijken misschien
kleed met materiaal dat op sportkledij lijkt, en de vergadertafel werd
geen vanzelfsprekende combinatie. Trends
een tijdelijke pingpongtafel.
worden vaak gezien als oplossingen op korte termijn, zoals de trendkleur van het jaar, ter-
Het milieu en persoonlijk engagement werden ook belangrijker in
wijl ergonomie staat voor doeltreffendheid en
2015. Het is nu tien jaar geleden dat Al Gore’s film ’An Inconvenient
welzijn op kantoor. Ergonomie volgt natuurlijk
Truth’ uitkwam en tijdens de designweek in Milaan dit jaar was er een
ook de tijdgeest.
demonstratie tegen de productie van te veel onnodige nieuwigheden. 2015 was ongetwijfeld het jaar waarin anti-consumptie een impact
Historisch gezien is het kantoor veranderd. Na de eerste wereldoor-
had. Een van de meest invloedrijke mensen wereldwijd op het vlak van
log kwamen de eerste oplossingen voor relaties tussen mensen en
design, Daniel Charny, denkt dat we naar een wereld gaan waar we
machines. In de jaren 70 werden de eerste ergonomische stoelen
meer betrokken zullen worden bij de productie van producten. Om ons
verkocht. In de jaren 90 computers en het papierloze kantoor. Rond
een sterker gevoel van betrokkenheid te geven – en in het bijzonder
de eeuwwisseling verbreedde het bereik voor mobiele oplossingen
door te recyclen. Hij noemt de beweging ’makers & fixers’; dit omvat
en konden we op verschillende plekken werken. Toen onze thuis-
alles van gewone home-made projecten tot geavanceerd materiaal
omgeving of lounge ons weglokte van de werkplek, werd de nieuwe
gedrukt in 3D. Maar alles is self-made, en het tegenovergestelde van
werkplek meer zoals thuis, met mooie zetels, gewone keukenlampen
massaproductie en ’quick fix’.
enzovoort. Dit is een beweging die duidelijk kan worden gelinkt met de drang Er zijn momenteel een aantal trends zichtbaar. De eerste betreft gezond-
naar individualisering, waarbij alles persoonlijk en milieuvriende-
heid en welzijn. Een andere beweging heeft betrekking op persoonlijke
lijk moet zijn. In een kantoor dat wordt gekenmerkt door ’makers
expressie en heeft haar eigen subcultuur, genaamd makers & fixers.
& fixers’ vinden we dus gerecycleerd kantoormeubilair dat constant wordt veranderd. Om een duidelijker beeld te geven, denk aan het witte
De gezondheidstrend is in 2015 echt losgebarsten. Plotseling moest
kantoor – en denk nu aan het tegenovergestelde. We zien ongewone
iedereen gaan lopen tijdens de lunchpauze, en spraken bazen over het
stoelen, verschillende tafels, vreemde lampen en het liefst iets van
belang van lichaamsbeweging. Kantoren werden opnieuw ontworpen
onszelf in het meubilair. Als je hebt meegewerkt aan de creatie van je
om meer beweging te stimuleren. Misschien moest de koffiemachine
werkomgeving, zal je welzijn en prestatie verbeteren. En als er geen
niet zo dichtbij staan? Omgevingen werden gevuld met meubilair be-
andere mogelijkheid is, moet je bewegen tijdens de lunchpauze.
KINNARPS ERGONOMIE
27
28
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
KINNARPS ERGONOMIE
29
HET WERK VAN GENERATIES
VAN BUREAU TOT ZITZAK
Het merendeel van het kantoorpersoneel geeft de voorkeur aan een sportruimte op het werk boven een goede keuken, een espressomachine of een mooi uitzicht. Wel 27 procent wil graag een sportruimte op het werk, wat dan ook meteen het derde meest gevraagde item is. Enkel een moderne en ergonomische kantoorinrichting is belangrijker! Dit zijn de resultaten van een onderzoek dat in de herfst van 2015 is uitgevoerd door Kinnarps en United Minds.
30
UW LICHAAM.ONZE ZORG
HET WERK VAN GENERATIES
ONTELBARE SOFAGROEPEN EN GOEDE WI-FI OF ERGONOMISCH PERFECTE BUREAUS EN DESKTOP COMPUTERS? VANDAAG BESTAAN ER EVENVEEL MANIEREN VAN WERKEN ALS ER WERKNEMERS ZIJN, EN VERSCHILLENDE GENERATIES HEBBEN VERSCHILLENDE VEREISTEN VOOR HUN WERKOMGEVING. DE PERFECTE WERKPLEK MOET DAAROM ZOWEL CREATIVITEIT ALS FLEXIBILITEIT STIMULEREN – ZONDER IN TE BOETEN AAN ERGONOMIE.
OOIT WAREN BUREAUS, robuuste bureaustoelen en ovalen
Het is echter belangrijk dat je niet te ver gaat om een trendy werkplek
vergadertafels per definitie de manier om een kantoor in te richten.
te creëren door alle bureaus te vervangen door ruimtes met zetels
Deze elementen vind je nog steeds op de meeste werkplekken – maar
en ballenbaden. Want ook al zijn creatieve omgevingen erg in, toch
vandaag werken velen van ons evengoed in een zetel of op een zitzak
hebben vier van de vijf kantoormedewerkers graag toegang tot ergo-
als aan een bureau.
nomisch meubilair, volgens een studie die is uitgevoerd door Kinnarps en United Minds. Vier op de vijf werkt eens per week rechtstaand en
“Ik doe dat zelf meer dan ooit, aangezien ik veel thuis werk, en het
sommigen roepen de hulp van een ergonoom in.
werkt echt goed voor mij,” zegt Jane Ahlin, ergonoom van Ergo@Work en voorzitter van de Zweedse Ergonomics & Human Factors Association. Ze voegt hieraan toe: “Veel mensen kunnen een goede werkhouding vinden op een sofa, omdat je armen lager zijn wanneer je een laptop op je knieën plaatst. Wat echter een probleem kan zijn, is dat als je een lange rug hebt, je nekpijn kan krijgen, omdat je je nek op een sofa gemakkelijker naar beneden buigt.”
“Bureaus zijn noodzakelijk, maar ik vind dat alle
“Bureaus zijn noodzakelijk, maar ik vind dat alle bureaus dan wel in hoogte verstelbaar moeten zijn. Er is tegenwoordig geen reden om iets anders te kopen.”
HET PERFECTE KANTOOR IS IN EEN STAAT VAN
JANE AHLIN
VERANDERING
Vandaag kan een belangrijke presentatie voor een klant evengoed gegeven worden via Skype op de sofa als in de vergaderruimte van een bedrijf, en het wordt algemeen erkend dat een gevarieerde kantooromgeving de creativiteit stimuleert. Sommige van de grootste en snelst groeiende bedrijven wereldwijd, zoals Google, Microsoft en Spotify, worden als voorbeeld gezien met hun gekke kantoren, waar hangmatten, videogames en pingpongtafels even belangrijk zijn als bureaustoelen.
bureaus dan wel in hoogte verstelbaar moeten zijn. Er is vandaag geen reden om iets anders te kopen,” zegt Ahlin. De visie op de werkomgeving verschilt van generatie tot generatie, waarbij de oudste generatie de meest traditionele is met een focus op ergonomie, rust en kalmte. 76 procent van de kantoormedewerkers tussen 51 en 69 jaar vindt het belangrijk een eigen kantoor te hebben, terwijl minder dan de helft in de leeftijdscategorie 15-35 jaar dit belangrijk vindt, aldus de studie van Kinnarps.
Maar het besef groeit hier ook, vindt Ahlin: “Ik denk dat er vroeger een groter verschil was. Ik heb les gegeven op middelbare scholen en aan jonge mannen die met CAD werkten. Ze dachten dat ze alles aankonden, maar nu zijn ze zich meer bewust. Velen van hen hebben zelf last van spiervermoeidheid of kennen anderen die daar last van hebben en daarom letten ze meer op.
“Het perfecte kantoor heeft verschillende werkstations voor verschillende behoeften. Iedereen heeft er baat bij om van houding te kunnen veranderen,” zegt Ahlin. JANE AHLIN Ergonoom bij Ergo@Work, en voorzitter van de Ergonomics & Human Factors Association.
KINNARPS ERGONOMIE
31
INTERVIEW ARAM SEDDIGH
Aram Seddigh presenteert zijn onderzoek over de relatie tussen
HET TYPE KANTOOR, DE We hebben allemaal al ervaren hoe de werkomgeving een invloed heeft op ons gemoed, ons welzijn en de kwaliteit van het werk dat we leveren. Maar wat zijn feiten, en wat zijn mythes? In zijn proefschrift onderzoekt Aram Seddigh hoe het type kantoor, de gezondheid en prestatie met elkaar in verband staan – en de antwoorden zijn niet steeds wat we zouden verwachten.
STEEDS MEER MENSEN brengen hun dagen door in kantooromgevingen, wat ook betekent dat steeds meer mensen ervaring en een visie hebben over hoe ze zich voelen en hoe ze functioneren in verschillende soorten kantoren. Sommigen van ons vinden het het best om je eigen kantoor te hebben, anderen voelen zich beter in een open landschap, terwijl een derde groep kiest voor het flexibele kantoor. Het is echter één ding om te denken en te gokken, maar een ander om te meten in welke omgeving we ons eigenlijk het best voelen en het best werken. Dat is precies wat Aram Seddigh heeft gedaan in zijn proefschrift ’Office type, performance and well-being’, dat hij heeft ingediend bij de faculteit psychologie van de Universiteit van Stockholm. In zijn proefschrift onderzoekt hij hoe diverse soorten kantoren een invloed hebben op de gezondheid en prestaties van werknemers, en of dergelijke effecten op hun beurt worden beïnvloed door de persoonlijkheid van de werknemer en het type werktaak. “De resultaten tonen dat het verschil tussen hoe we ons voelen en hoe we presteren in verschillende soorten kantoren niet hetzelfde is als veel mensen denken en in sommige gevallen is het verschil veel kleiner,” zegt Seddigh. DE MYTHE DAT HET HET BESTE IS JE EIGEN KANTOOR TE HEBBEN Het proefschrift is gebaseerd op gegevens van zes organisaties en 3.000 mensen die werken in kantoorhokjes, kantoorlandschappen en flexibele kantoren. Dit is een breder en ruimer onderzoek dan eerdere studies die op dit gebied zijn uitgevoerd. “Ik heb vragenlijsten en cognitieve tests gebruikt, waardoor ik kon onderzoeken hoe mensen hun werkomgeving waarnemen, maar ook kon testen op welke manier het echt een invloed had op hen. Werken met objectieve feiten, zoals ik heb gedaan, betekent dat mijn resultaten licht verschillen van de resultaten van eerder onderzoek,” zegt Seddigh.
32
UW LICHAAM.ONZE ZORG
INTERVIEW ARAM SEDDIGH
GEZONDHEID EN PRESTATIE
PHOTO: KLARA LEO
KINNARPS ERGONOMIE
33
INTERVIEW ARAM SEDDIGH
En wat zijn de resultaten precies? Wanneer je mensen rechtstreeks vraagt hoe ze zich voelen, zullen diegenen met hun eigen ruimte gewoonlijk beweren dat ze de beste gezondheid hebben, gevolgd door de mensen in flexibele kantoren, terwijl mensen die in kantoorlandschappen werken, zullen zeggen de meeste problemen te hebben. Als we echter dieper ingaan op de resultaten, blijkt het niet zo eenvoudig te zijn. Als we naar objectieve gegevens kijken, is het niet zo voor de hand liggend dat diegenen die in kantoorhokjes zitten, altijd het best presteren. “Veel mensen geloven dat het hebben van een eigen ruimte altijd het beste voor hen is, maar als we naar de realiteit kijken, is het verschil vergeleken met andere kantoortypes niet zo groot. Cognitieve geheugentests tonen zelfs aan dat werknemers die in kantoorhokjes werken, het snelst afgeleid zijn, terwijl mensen in kleine of middelgrote kantoorlandschappen significant beter presteren. Misschien is dit omdat ze geleerd hebben zich te concentreren ondanks de afleiding om hen heen, of omdat individuele kantoren niet correct gebruikt worden.” GROTERE FLEXIBILITEIT ONDERZOEKEN Als we hopen op een ondubbelzinnig antwoord, dan moeten we helaas aanvaarden dat de realiteit niet altijd zo eenvoudig is. Hoewel het mogelijk is bepaalde patronen aan te wijzen, blijkt toch dat er niet één type kantoor is dat altijd het beste is. Verschillende oplossingen brengen verschillende uitdagingen met zich mee, en het advies van Aram Seddigh is dat werk plekken moeten worden ontworpen in overeenstemming met de kenmerken van elke individuele organisatie. “Vandaag heeft kantoorontwerp minder te maken met inrichting en meer met een totaalbeeld van de werking van een organisatie. Voor een bedrijf als Kinnarps kan dit betekenen dat het moet onderzoeken hoe zijn producten in de praktijk worden gebruikt, en nauw moet blijven samenwerken met zijn klanten.” Het verdere onderzoek van Aram Seddigh richt zich nu op onderzoek naar de invloed van flexibele en activity-based kantoren. Hij stelt dat de grootschalige historische trends al lange tijd evolueren naar flexibelere manieren om te leven en te werken, en deze ontwikkeling zal zich alleen maar verderzetten. “De keuzevrijheid die het activity-based kantoor creëert, kan positief zijn voor werknemers. Het kan hen een gevoel van controle geven dat wederom kan leiden tot meer welzijn en efficiënter werken. Een grotere keuzevrijheid brengt ook nieuwe vereisten met zich mee voor zelfleiderschap in de organisatie. In de overgang van individuele ruimtes naar een activity-based kantoor moet het management bijvoorbeeld zorgen dat werknemers betrokken worden bij de veranderingen en kunnen deelnemen aan het proces. Op die manier draag je zeker bij aan zowel de gezondheid als de prestaties.”
34
UW LICHAAM.ONZE ZORG
IN DE OVERGANG VAN INDIVIDUELE RUIMTES NAAR EEN ACTIVITY-BASED KANTOOR MOET HET MANAGEMENT BIJVOORBEELD ZORGEN DAT WERKNEMERS BETROKKEN WORDEN BIJ DE VERANDERINGEN EN KUNNEN DEELNEMEN AAN HET PROCES. OP DIE MANIER DRAAG JE ZEKER BIJ AAN ZOWEL DE GEZONDHEID EN DE PRESTATIES.
INTERVIEW ARAM SEDDIGH
FEITEN In zijn proefschrift “Office type, performance and well-being: A study of how personality and work tasks interact with contemporary office environments and ways of working” (2015) onderzoekt Aram Seddigh hoe verschillende soorten kantoren – kantoorhokjes, gedeelde kantoorruimtes, kleine, grote en middelgrote kantoorlandschappen en flexibele kantoren – een invloed hebben op de gezondheid en prestaties. Aram Seddigh werkt in het Stress Research Institute van de Universiteit van Stockholm en leidt het bedrijf WeOffice, dat Change Management diensten biedt – je kunt hierover meer lezen op www.weoffice.se. Hij heeft ook een blog op www.kontorsforskning.se waar je ook zijn proefschrift kunt downloaden.
KINNARPS ERGONOMIE
35
NEXT OFFICE
™
Activity-Based Werken
36
UW LICHAAM.ONZE ZORG
KINNARPS ERGONOMIE
37
Activity-based Werken
Next OfficeTM - ABW biedt veel mogelijkheden voor individueel ontworpen interieurs met een focus op beweging.
38
UW LICHAAM.ONZE ZORG
Tegenwoordig is werk niet iets waar je naartoe gaat. Het is iets wat je doet. Naast technologie zijn ook de werk methodes veranderd, en traditionele werkplekken zien we steeds minder, waardoor er plaats is voor nieuwe oplossingen. Kinnarps Next OfficeTM – Activity-based werken is een concept voor een plaatsonafhankelijk interieurontwerp dat mobiliteit stimuleert, dankzij ergonomisch ontworpen werkplekken, die specifiek zijn ingericht voor de taak die je moet uitvoeren.
EEN GEWONE WERKDAG omvat voor de meeste werknemers veel
WELZIJN ALS WINST
verschillende taken. Technologie – gsm’s, tablets, laptops en draadloze
De voordelen geassocieerd met de activity-based oplossing Next OfficeTM
netwerken – maakt het, in tegenstelling tot vroeger, mogelijk werkta-
zijn talrijk. Lagere gebouwkosten, dankzij een doeltreffender gebruik
ken uit te voeren in verschillende omgevingen, zowel binnen als buiten
van de ruimte. Een duurzamer kantoor dat aangepast kan worden
het kantoor. Terwijl we vroeger naar ons werk gingen, nemen we ons
aan toekomstige personeelswijzigingen. Meer creativiteit dankzij de
werk tegenwoordig overal mee naartoe.
creatie van ruimte voor spontane vergaderingen. En, niet in het minst, meer welzijn voor de werknemers, die de mogelijkheid hebben zich
Om aan deze nieuwe behoeften te voldoen, heeft Kinnarps Next Office
te verplaatsen tussen een aantal ergonomisch correcte omgevingen,
– Activity-based werken ontworpen, een concept voor een ergono-
aangepast aan de taken die moeten worden uitgevoerd.
TM
mische werkplek die beweging aanmoedigt. Het individuele bureau moet plaatsmaken voor een aantal verschillende plaatsonafhankelijke
Het enige wat Next OfficeTM – ABW beïnvloedt, is behoefte...
werkruimtes, allemaal onder één dak. Er kunnen kleine, stille ruimtes
en verbeelding.
zijn naast grote landschappen waar duchtig overlegd wordt. Vergaderruimtes in verschillende groottes kunnen zich naast een lounge bevinden met een meer ontspannen sfeer, die ruimte geeft aan spontane ontmoetingen wanneer dat nodig is.
“VANDAAG IS HET SLIMMER OM VOOR DE INKLEDING VAN EEN KANTOORRUIMTE EERST TE KIJKEN NAAR HET AANTAL WERKNEMERS, DE ACTIVITEITEN DIE ZE UITVOEREN EN
Persoonlijke bezittingen worden in een kluisje bewaard, en werknemers
WAAR ZE ZE UITVOEREN. OP BASIS DAARVAN KUNNEN WE
kiezen een werkplek om hun dag door te brengen, afhankelijk van het
DAN, SAMEN MET HET BEDRIJF, EEN FLEXIBEL KANTOOR
werk dat ze gaan doen. De filosofie van Next Office
TM
is gebaseerd op
een holistisch perspectief dat alles omvat van meubilair tot geluid, verlichting en kleurkeuze, en waar elke component beslissend is voor het uiteindelijke succes.
ONTWERPEN WAAR DE WERKNEMERS EEN PLEK KUNNEN KIEZEN DIE HET BEST BIJ HUN TAAK PAST.” HENRIK AXELL, KINNARPS
KINNARPS ERGONOMIE
39
FUNCTIE, SCHOONHEID EN DUURZAAMHEID Architecten zien ergonomie vaak als een noodzakelijk kwaad in plaats van als een inspirerende, creatieve kans, zegt architect Giuseppe Boscherini wanneer we hem in Londen opbellen. Hij wil dat architectuur meer hand in hand gaat met het dagelijks leven van mensen en hij wil ergonomie meer op de voorgrond plaatsen bij architecten en ontwerpers.
DE ROMEINSE ARCHITECT en bouwkundige Vitruvius schreef
ARCHITECTUUR DIE OMSLUIT
“De Architectura, Libri Decem”, dat beschouwd wordt als het oudste
Giuseppe Boscherini is architect, interieurontwerper en industrieel
naslagwerk over architectuur. Daarin wordt architectuur gedefinieerd
ontwerper, en werkt ook als strateeg en docent aan, onder andere, de
als de interactie tussen functie, schoonheid en duurzaamheid.
KLC School of Design in Londen. Hij zou willen dat meer architecten gebouwen en interieurs ontwerpen die een duidelijk verband hebben
De discussie over wat de aandachtspunten moeten zijn, is ten minste
met hoe mensen werkelijk leven, bewegen en werken. Hij citeert the-
2.000 jaar oud, maar is nog steeds actueel. Als we ergonomie aan de
oreticus Charles Jencks die schrijft over architectuur die ons omsluit
vergelijking toevoegen, wordt de vraag omgedraaid. Moet architectuur
zonder ons te overdonderen.
wijken voor ergonomie, moet architectuur geleid worden door ergonomie – of kunnen de verschillende elementen interageren, of elkaar zelfs
“Architectuur en interieurontwerp moeten het dagelijks leven van men-
versterken?
sen verbeteren. Ze moeten ons doen groeien en ons een sterker gevoel geven. Jammer genoeg ligt de focus vandaag op iconische gebouwen en
“Absoluut. Voor mij bestaat er geen tegenstelling tussen ’goede archi-
historische monumenten die geen rekening houden met de mensen die
tectuur’ en ’goede ergonomie’. Ik zou integendeel zeggen dat ze nauw
ze gebruiken.”
met elkaar verbonden zijn. Ze zijn beiden bijvoorbeeld gebaseerd op mensen en het inzicht dat de fysieke omgeving ernaar moet streven
En is er hier geen plaats voor ergonomie?
een evenwicht te vinden tussen functie, schoonheid en duurzaamheid.
“Nee. Vandaag zien veel architecten ergonomie als iets waaraan ze
Architectuur en ergonomie gaan dus eigenlijk over hetzelfde; het is
moeten toegeven wanneer wetgeving of klanten het als vereiste stellen,
eerder een kwestie van ’schaal’,” zegt Boscherini.
in plaats van als bron van creatieve inspiratie of een kans om nieuwe gebieden te ontdekken.
40
UW LICHAAM.ONZE ZORG
Ergonomie is echter niet iets wat je aan het einde nog snel even moet
werken. Het hoofdkantoor van Google in Californië is voor hem
behandelen, maar het zou in plaats daarvan een leidraad moeten zijn in
een goed voorbeeld.
de algemene visie van hoe een gebouw en een interieurontwerp moet worden gebruikt en gevormd.”
“De kern van dit project is een ultieme flexibiliteit, op basis van het inzicht dat we eigenlijk niet weten hoe we binnen 10 of 20 jaar zullen werken.
HOUD REKENING MET MENSEN
Daarom hebben ze een architectuur ontworpen die werkt zoals software
Architectuur en design moeten, net zoals ergonomie, bijdragen aan een
en die kan worden geüpdatet zoals een app. Lichte, mobiele en modulaire
betere fysieke en mentale gezondheid. Het doel moet zijn voorwerpen
structuren in plaats van vaste en statische betonnen gebouwen.”
te ontwerpen die niet alleen mooi zijn om naar te kijken, maar ook comfortabel en leuk zijn om te gebruiken, elke dag opnieuw en nog
HOUD REKENING MET DE ZINTUIGEN
vele jaren lang. Boscherini haalt het voorbeeld aan van zijn Brompton-
In dezelfde geest wil Giuseppe Boscherini zijn studenten aanmoedigen
vouwfiets, die hij al 15 jaar gebruikt en nog nooit beu is geweest.
om hun zintuigen te gebruiken en te ontdekken bij de ontwikkeling van nieuwe projecten. Zo kunnen ze een holistisch perspectief ontwikkelen
“Het geheim is om altijd mensen, ons leven en wat we doen als uitgangs-
wanneer ze werken.
punt te nemen. Een vraag die je je kunt stellen is bijvoorbeeld hoe een kind zou waarnemen wat je ontwerpt. Of een oudere persoon. Of iemand
“Ik beschrijf ontwerpen gewoonlijk als een proces dat open en ontvan-
met een handicap. Op deze manier zijn zowel een goed ontwerp als ergo-
kelijk moet zijn voor de zintuigen. Enkel als wij onze vijf zintuigen be-
nomisch denken synoniem van een inclusieve manier van denken.”
grijpen, kunnen wij als architecten en ontwerpers omgevingen creëren die oog hebben voor de behoeften van mensen. En dergelijke omgevin-
Giuseppe Boscherini praat ook over ergonomische feedback als een
gen zullen automatisch ook goed zijn vanuit ergonomisch perspectief.”
middel om te begrijpen hoe mensen een omgeving gebruiken en zich erin gedragen. Zo kan men achteraf verbeteringen aanbrengen aan een
Met andere woorden – een evenwicht tussen functie, schoonheid en
werkplek, bijvoorbeeld op basis van hoe we handelen, interageren en
duurzaamheid.
OVER GIUSEPPPE BOSCHERINI Giuseppe Boscherini is een erkend architect (Dip Arch UCL/RIBA), industrieel designer (MDes RCA) en interieurontwerper met 30 jaar ervaring in toonaangevende en inspirerende ontwerpteams in internationaal beroemde praktijken zoals Foster and Partners, Gensler, IBI, Woods Bagot en CBRE, voor multidisciplinaire projecten voor klanten wereldwijd. Recent was hij Creative Director bij CBRE Workplace Consulting Group, dat workshops organiseert en focust op stimulerende projectinhoud en toonaangevende onderzoeksinitiatieven. Hij leidt nu zijn eigen studio in Londen.
KINNARPS ERGONOMIE
41
DE STILLE REVOLUTIE DE GRENS TUSSEN GELUID EN LAWAAI IS NIET ALTIJD DUIDELIJK. WAT ONS STOORT, STRESSEERT EN VERMOEIT, VERSCHILT VAN PERSOON TOT PERSOON EN IS OOK AFHANKELIJK VAN HOE WE ONS VOELEN OP EEN BEPAALDE DAG. DAAROM IS HET DES TE BELANGRIJKER DAT WE AANGEVEN HOE WE GESPREKKEN, GELACH EN GEMOMPEL OP DE WERKPLEK WAARNEMEN. WE MOETEN HET OVER GELUID HEBBEN. LISBETH FORSBERG, verantwoordelijke voor akoestiek en milieu-
“Ik denk dat de technologische ontwikkeling, dus het feit dat we flexi-
etikettering bij Kinnarps, is van mening dat ’geluidsergonomie’ al
beler en in open landschappen werken, de akoestische problematiek
te vaak verwaarloosd wordt. Op onze werkplekken, maar ook in de
hoger op de agenda heeft geplaatst. Bij Kinnarps hebben we met
samenleving in het algemeen. Zelfs al wordt er veel energie gestoken in
collega’s in de industrie gewerkt om gezamenlijke standaarden te
de architectuur en het interieurontwerp van een nieuw gebouw, dan nog
ontwikkelen voor het meten van geluidsabsorptie in onze producten.”
komt het vaak voor dat de totaalervaring drastisch wordt verslechterd
Forsberg wijst erop dat er wetten zijn over geluid dat schadelijk is
door een ondoordachte en vervelende akoestische omgeving.
voor het gehoor van mensen, maar in het geval van geluid dat “enkel” vervelend is, zijn de grenzen minder duidelijk.
“Geluid is een uiterst ingewikkeld gebied. Ten eerste draait het om geavanceerde fysica. Ten tweede is geluid niet iets wat we kunnen voelen
“We weten dat geluid een grote invloed heeft op ons vermogen om
of zien, waardoor het vaak vergeten wordt. De meeste mensen staan
te presteren, dat het stress, hoofdpijn en concentratieproblemen
dan ook niet stil bij de akoestische omgeving die hen omringt, maar we
kan veroorzaken, maar ook fysieke pijn in de schouders en de nek.
weten dat onze geluidsomgeving wel degelijk een invloed heeft op onze
Tegelijkertijd is geluid natuurlijk onvermijdelijk op onze werkplek. Het
gezondheid, ons welzijn en het vermogen om te presteren.
kan eigenlijk ook als iets positiefs gezien worden dat onze collega’s discussiëren, lachen of muziek afspelen.
GELUID HEEFT EEN INVLOED OP ONZE PRESTATIES
Absolute stilte hoeft dus niet altijd het beste te zijn. Niet elk geluid is
Kinnarps was een pionier inzake geluidsergonomie – het meten van
lawaai. Er zijn geluiden die we willen, en nodig hebben, om zo goed
geluid op de werkplek om betere akoestische omgevingen te kunnen
mogelijk te horen. >>
creëren. De ontwikkeling startte in de jaren ’90 en de laatste jaren is het bewustzijn over geluid aanzienlijk toegenomen.
LISBETH FORSBERG Verantwoordelijke voor akoestiek en milieu- etikettering bij Kinnarps
42
UW LICHAAM.ONZE ZORG
“De meeste mensen denken waar schijnlijk niet na over de akoestische omgeving die hen omringt, maar we weten dat onze geluidsomgeving wel degelijk een invloed heeft of de gezondheid, het welzijn en het vermogen om te presteren.”
KINNARPS ERGONOMIE
43
“Wat we als vervelend beschouwen, is echt subjectief. We zijn allemaal
maken, zoemen of gewoon een iets hoger geluidsniveau hebben, zoals
gevoelig voor verschillende dingen. Het kan ook verschillen van dag tot
printers, liften, wandelgangen, kantines en ontvangstzones. Schermen
dag. Als we moe of gestresseerd zijn of als we een taak moeten uitvoeren,
tussen werkplekken dempen geluid in een kantoorlandschap, zonder in
waarbij we uiterst geconcentreerd moeten zijn, kan het gelach van een col-
te boeten aan de voordelen van verhoogde nabijheid en communicatie.
lega of een telefoongesprek ons meer ergeren dan anders,” zegt Forsberg.
Afzonderlijke ruimtes voor kortere of langere vergaderingen dragen ook bij aan een betere akoestische omgeving.
SCHAKEL LAWAAI UIT Hoe kunnen we dan een goede akoestische omgeving creëren? Aange-
“Je kunt bepaalde zaken ook beïnvloeden met je gedrag. Als je een lang
zien gevoeligheid voor geluid kan variëren van mens tot mens, dag tot
telefonisch gesprek gaat voeren, kun je je een beetje afzijdig houden.
dag en taak tot taak, is een flexibele inrichting met een aantal verschil-
Onthoud ook dat we de neiging hebben om luider te spreken dan nodig
lende akoestische omgevingen het beste.
aan de telefoon. Zacht praten is vanzelfsprekend minder storend dan een luid gesprek, zegt Forsberg.
Een goede manier om te starten is de hulp in te roepen van een deskundige die de relatie tussen werkprocessen en de omgeving zal analyseren, zal
EEN STILLE REVOLUTIE
voorstellen hoe onnodige storende factoren kunnen worden geëlimineerd
Veel kan worden bereikt met de akoestische omgeving als we er een-
en welke andere geluidsabsorbeerders er nodig kunnen zijn. Dit omvat
maal op letten en ons bewust zijn van de invloed. Het beste is natuurlijk
zowel speciaal ontworpen producten zoals scheidingswanden, vrijstaande
dat de architect weet welke geluiden er zullen zijn en de akoestische
schermen en verschillende wandschermen als het kijken naar de omge-
omgeving plant tijdens de ontwerpfase van het gebouw.
ving in zijn geheel om een goed evenwicht te vinden door het gebruik van natuurlijke absorbeerders zoals gordijnen, tapijten en meubilair.
“Ik heb een aantal omgevingen gezien waar de akoestiek volledig uit het oog verloren werd tijdens de constructie, en het kan echt moeilijk
“Mijn advies is altijd te starten met basismeubilair dat je dan kan
zijn om dit achteraf aan te passen. Daarom is het zo belangrijk dat we
aanpassen wanneer het gebouw in gebruik wordt genomen. Het is pas
ons bewuster worden van geluid en hoe het ons beïnvloedt,” zegt
dan dat je weet hoe het echt klinkt. Het voordeel van schermen is dat
Forsberg, waarna ze toevoegt:
ze niet alleen geluid dempen, maar dat ze het kantoor ook flexibel en aanpasbaar maken aan nieuwe vereisten,” zegt Forsberg. Het is in het
“Ik zie veel positieve tekenen die aangeven dat we in de juiste richting
bijzonder belangrijk om machines en zones af te schermen die lawaai
evolueren. Er is een bepaalde stille revolutie aan de gang.”
“ M I J N A D V I E S I S A LT I J D T E S TA R T E N M E T B A S I S M E U B I L A I R D AT J E D A N K U N T A A N P A S S E N W A N N E E R H E T GEBOUW IN GEBRUIK WORDT GENOMEN.”
44
UW LICHAAM.ONZE ZORG
ENKELE WEETJES OVER GELUID WAAROM STOREN GELUIDEN ME MEER OP BEPAALDE DAGEN? Gevoeligheid voor geluid is individueel en kan ook variëren van dag tot dag afhankelijk van, bijvoorbeeld, hoe moe of gestresseerd we zijn. Werktaken die meer concentratie vereisen, kunnen er ook voor zorgen dat je geluid als vervelend ervaart.
OP WELKE MANIER HEEFT VERVELEND GELUID EEN INVLOED OP MIJ? Het heeft een invloed op je gezondheid en je vermogen om te presteren. Het kan stress, hoofdpijn en concentratieproblemen veroorzaken, maar ook fysieke pijn in de schouders en nek.
HET GELUID VAN DE PRINTER EN DE LIFT STOORT ME. WAT KAN IK DOEN? Stel voor om zones met veel lawaai af te schermen. Iedereen zal hier blij om zijn. Schermen kunnen ook afzonderlijke ruimtes in een kantoorlandschap creëren.
WAT KAN IK ZELF DOEN VOOR EEN BETERE AKOESTISCHE OMGEVING? Praat zachter aan de telefoon; je gesprekspartner zal je zeker kunnen horen. Ga elders heen voor een lange vergadering. Observeer en houd rekening met hoe je collega’s de akoestische omgeving waarnemen. Draai je naar de persoon met wie je praat, zodat hij/zij je beter kan horen.
HOE WORDT GELUID BEÏNVLOED DOOR VERSCHILLENDE MATERIALEN? Zachte, poreuze materialen zoals gordijnen, met stof beklede meubels en tapijten absorberen het geluid. Harde oppervlakken daarentegen zoals houten vloeren weerkaatsen het geluid. In een ruimte met erg harde oppervlakken zal het geluid meer storen en kan er een echo ontstaan.
KINNARPS ERGONOMIE
45
KLEURGE DOOR AKOESTISCHE PLANNING CREËER JE EEN GOEDE AKOESTISCHE OMGEVING IN HET KANTOOR.
VERSCHILLENDE WERKTAKEN VEREISEN EEN VERSCHILLENDE VERLICHTING. ZORG VOOR ALGEMENE VERLICHTING, TAAKVERLICHTING EN SFEERVERLICHTING.
DOOR RUIMTES BINNEN DE
MOET JE EEN AANTAL ZITOPTIES
PLAATS VOOR ACTIVITY-BASED
HEBBEN VOOR JE WERKPLEK.
WERKEN. 46
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
OM JE WERKHOUDING TE VARIËREN,
RUIMTE TE CREËREN MAAK JE
WIJS
De trendbarometer geeft aan dat individueel ontworpen kantoren in opkomst zijn. Dit stimuleert, onder andere, onze creativiteit en productiviteit, en verhoogt ons welbehagen op het werk. De mogelijkheden voor meer individuele werkplekken zijn eindeloos – de enige beperkingen zijn behoeften en verbeelding. Met een open geest en aantrekkelijke, kleurrijke interieurs, samengesteld op basis van het brede gamma ergonomisch ontworpen meubilair van Kinnarps, willen
EEN ERGONOMISCHE BUREAUSTOEL
we je inspireren voor een gunstige verandering.
HEEFT EEN AANTAL FUNCTIES DIE AANGEPAST ZIJN AAN JE LICHAAM VOOR EEN OPTIMALE ERGONOMIE.
MET EEN IN HOOGTE VERSTELBARE TAFEL KUN JE JE WERKHOUDING VARIËREN VOLGENS JE TAAK EN STEMMING.
Wand: Oktav, Kinnarps Opzetwand: Prim, Kinnarps Sofa: Pio, Kinnarps Kruk: Frisbee, Kinnarps Hoge stoel: Rialto, NC Nordic Care Peter Andersson Tafels: Oberon, Kinnarps, Bureaustoel: Capella, Kinnarps Stoel: Fields, Kinnarps Wand in hoekopstelling: Oktav, Kinnarps Combine salontafel, Kinnarps Fauteuil: Bone, Materia Steinar Hindenes, Lars Tornøe, Atle Tveit Zitbal: Boullée, Materia Anders Johnsson
KINNARPS ERGONOMIE
47
Stoel: Papa, Skandiform Jonas Lindvall Sofa: Avec, Materia Birgitta Lööf Stoel: Fields, Kinnarps Salontafel: Fields, Kinnarps Geluidsabsorberend paneel: Oktav, Kinnarps Sofa: Fields, Kinnarps Laptoptafel: Slitz, Skandiform Mattias Ljunggren Fauteuil: Coat, Materia Fredrik Färg Stoelen aan de wand: Chip, Kinnarps Zitbal: Boullée, Materia Anders Johnsson
TEXTIEL ABSORBEERT GELUID EN DRAAGT BIJ TOT EEN STILLERE OMGEVING.
GEBRUIK MULTIFUNCTIONEEL MEUBILAIR WAARVAN DE TOEPASSINGEN KUNNEN WORDEN AANGEPAST AAN DE BEHOEFTEN.
48
UW LICHAAM.ONZE ZORG
GELUIDSABSORBERENDE PANELEN BIEDEN JE EEN AANGENAMER WERK足 KLIMAAT. GEBRUIK DE WANDEN VOOR OPSLAG, EN BESPAAR RUIMTE.
VERLICHTING BOVEN JE WERKPLEK IS BELANGRIJK.
EEN ZITBAL DRAAGT BIJ TOT EEN ACTIEVE WERKPLEK EN EEN BETERE HOUDING.
COMFORTABEL ZITMEUBILAIR ZORGT VOOR ONTSPANNING.
KINNARPS ERGONOMIE
49
Stoel op tafel: Neo Lite, Materia Fredrik Mattson Gele fauteuil: Cosa, Martin Stoll Tafels: Modulor, Skandiform Claesson Koivisto Rune Stoel op tafel: Neo, Materia Fredrik Mattson Hangende stoel: Jackie, NC Nordic Care Peter Andersson Stapelbare stoelen: Chip, Kinnarps Stoelen op wieltjes: Deli, Skandiform Thomas Pedersen Bureaustoel: Capella, Kinnarps
ONZE LICHAMEN ZIJN VERSCHILLEND. DOOR VERSCHILLENDE STOELEN ROND DE TAFEL TE PLAATSEN GEEF JE IEDEREEN DE KANS GOED TE ZITTEN. VERLICHTING IS FUNDAMENTEEL VOOR JE WELZIJN OP HET WERK.
WIELTJES BIEDEN FLEXIBILITEIT.
GESTOFFEERDE MEUBELS ZIJN GOED VOOR HET COMFORT. VERSTELBARE STOELEN KUNNEN WORDEN AANGEPAST AAN DE GEBRUIKER VOOR EEN OPTIMALE ERGONOMIE.
50
UW LICHAAM.ONZE ZORG
RAMEN EN NATUURLIJK LICHT ZIJN DE BEST MOGELIJKE LICHTBRON DIE JE KUNT HEBBEN IN HET KANTOOR.
VERSCHILLENDE TAFELHOOGTES ZORGEN VOOR SNELLE EN GEMAKKELIJKE VERANDERINGEN
MET EEN GERICHTE
IN DE WERK
TAAKVERLICHTING, VOLGT HET LICHT
HOUDING.
JE, IN PLAATS VAN OMGEKEERD.
STAPELBAAR MEUBILAIR MAAKT RUIMTE VOOR MEER.
MEUBILAIR DAT VAN DE GROND KAN WORDEN GETILD MAAKT DE DAG VAN DE SCHOONMAAKPLOEG GOED.
Barkruk: Materia, Sandin & Bülow Ronde tafels: Cone, Materia, Carl Öjerstam Stoel: Platon Lite, Materia Lucas E Hinnerud Jackie chairs, NC Nordic Care Peter Andersson Gestoffeerde stoel: Primo, Skandiform Stefan Borselius Kruk: Oak, Skandiform Jonas Lindvall Stoel: Plockepinn, NC Nordic Care Helena Svensson
Stoel op tafel: Neo, Materia Fredrik Mattson Stoel met wieltjes op tafel: Deli, Skandiform Thomas Pedersen Hangende stoel: Oval, Skandiform Claesson Koivisto Rune Stoel: Deli, Skandiform Thomas Pedersen Stoel: Bone, Materia Steinar Hindenes, Lars Tornøe, Atle Tveit Tafels: Modulor, Skandiform Claesson Koivisto Rune
KINNARPS ERGONOMIE
51
MENSEN ZIJN VERSCHILLEND. EN OPLOSSINGEN ZIJN PERSOONLIJK.
52
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
KINNARPS ERGONOMIE
53
KLEINE STAPPEN NAAR EEN SINDS DE START in 1942 ligt ergonomie Kinnarps nauw aan het hart, en is het doorgedrongen in alles wat we doen, van gebruiksvriendelijk ontwerp tot precieze holistische oplossingen. Het was Jarl Andersson, een van onze oprichters, die voorstander was van ergonomisch denken. Als uitvinder zocht hij steeds naar kleine details die een groot verschil maakten. Hij zorgde ervoor dat Kinnarps, als een van de innovatieve massaproducenten van meubilair, in het begin van de jaren 50 aan tafel ging zitten met ergonomen. We geven hieronder een overzicht van enkele van de belangrijkste stappen in de ontwikkeling van ergonomische oplossingen bij Kinnarps.
IN DE JAREN ’50 ging ergonomie vooral over hoe je correct moet zitten op een stoel en de stoel was ook het item waarop ergonomische ogen gefocust waren.
1975 De bureaustoel 510 werd
DE K 1538 BUREAUSTOEL was een van de bureau
gelanceerd – de eerste grote
1989 Het gamma Decade,
ergonomische stoel met
gebaseerd op nieuw
individuele aanpassingen door
ergonomisch onderzoek, werd
middel van een verstelbare
gelanceerd, met onder andere
zitting en rugleuning.
geïntegreerde bekabeling,
stoelen die het licht zag in
verlichting en een zit/statafel.
de jaren ’50 bij Kinnarps. 1987 De Vip Matic-functie, die het bewegingspatroon van het lichaam volgde, werd op de markt gebracht.
1963, de lancering van de Ero-stoel met verstelbare zitting en rugleuning was het begin van een stroomversnelling in innovatief meubelontwerp bij Kinnarps. 54
UW LICHAAM.ONZE ZORG
GROTE ONTWIKKELING
2016 Fields, met veel combinatieopties voor flexibele werkplekken, werd op de markt gebracht. Lees meer over Fields op pagina 64-65.
2011 We boden een activity- based kantoorontwerp aan met Next OfficeTM -ABW
1993 De Free Float-functie werd voorgesteld op de 6000 stoel – een uniek mechanisme waar het lichaam de bewegingen van de stoel bepaalt.
2015 De revolutionaire FreeMotion stoel Capella werd gelanceerd. 1997 De compacte werkplek Zapp – een ergonomisch ontworpen werkplek – werd voorgesteld. De innovatie trok de aandacht van de industrie.
De laatste jaren is de ontwikkeling van en het aanbod aan ergonomische oplossingen geëxplo1991 MSG, de eerste gemotoriseerde
deerd. Vandaag kan je met hulp van Kinnarps duurzame alternatieven vinden voor de meeste
zit/statafel, ging in productie – een
werkomgevingen. Zowel het werk vandaag als dat in de toekomst houdt veel uitdagingen in,
voorganger van de huidige in hoogte
maar we weten dat ontwerp en ergonomie steeds meer hand in hand gaan. Dit maakt het
verstelbare tafels.
gemakkelijker om ergonomische producten te kiezen die het welzijn op het werk bevorderen. We weten ook dat de erfenis van Jarl Andersson en zijn onderzoek naar functionaliteit en gebruiksvriendelijkheid verderleeft in het Kinnarps van vandaag en morgen.
KINNARPS ERGONOMIE
55
ERGONOMIE BIJ KINNARPS
Materiaal wordt automatisch geleverd, zodat werknemers geen zware gewichten moeten optillen.
Het onderstel van de stoel is opvouwbaar, waardoor de delicate handelingen gemakkelijker kunnen worden uitgevoerd. Speciaal gemaakte instrumenten en aangepaste plaatsing van de instrumenten betekent dat het werk vlotter gaat zonder stress.
56
UW LICHAAM.ONZE ZORG
ERGONOMIE BIJ KINNARPS
IN DE PRAKTIJK UITVOEREN WAT WE VERKONDIGEN ERGONOMIE GAAT OVER DE PERSOON IN ZIJN GEHEEL – EN HET VOLLEDIGE BEDRIJF. DIT GELDT TEN MINSTE VOOR KINNARPS. TERWIJL HET BEDRIJF INTERIEUROPLOSSINGEN ONTWIKKELT, PRODUCEERT EN VERKOOPT AAN KLANTEN, ZIJN WE ZELF EEN GROTE WERKPLEK. MET DEZELFDE HOGE VEREISTEN INZAKE ERGONOMIE ALS VELE ANDERE, OF ZELFS HOGERE.
“JA, IK DENK DAT WE WAARSCHIJNLIJK HOGERE AMBI
De lijn zorgt er daarom voor dat het onderstel van de stoel automa-
TIES HEBBEN dan de meeste andere bedrijven voor wat betreft
tisch in een ideale hoek voor assemblage staat, zodat de werknemer
de ergonomie – het zou een beetje vreemd zijn als dat niet zo was,”
niet in een onnatuurlijke houding moet werken die vermoeiend is
zegt Productiedirecteur Anders Hermansson. “Wij weten immers
voor het lichaam.
hoe belangrijk ergonomie is om mensen zich goed te laten voelen en te laten presteren. Daarnaast hebben we reeds de nodige knowhow
“We hebben ook een in de hoogte verstelbare vloer, zodat de
in het bedrijf, dus is het een beetje gemakkelijker en meer vanzelf
werkhoogte juist is ongeacht hoe groot je bent, en werknemers
sprekend dat we onze eigen goede ergonomische oplossingen hier
kunnen kiezen ze of zitten of staan op hun werkplek.”
ook toepassen.” VERDER ONTWIKKELEN ERGONOMIE VANAF DE START
Anders Lundahl praat verder over de lijn terwijl we rondwandelen
Deze hoge ambities zijn natuurlijk niet alleen van toepassing op
en kijken. Hij toont de verstelbare vloer, en wijst erop dat het licht
onze eigen kantooromgeving, maar zijn terug te vinden in het vol-
geen schaduwen creëert of niet verblindt en dat de instrumenten
ledige proces – van de productie tot de levering. Aangezien zoveel
gemakkelijk toegankelijk en aangepast zijn voor het werk. Het is
Kinnarps-producten technisch hoogstaand zijn, is assemblage een
duidelijk dat elk klein detail volledig uitgewerkt is.
van de grote uitdagingen. In de Kinnarps-fabriek in Jönköping is onlangs een nieuwe
“En je zult ook merken dat ik op een normale toon kan praten, omdat
assemblagelijn voor onderstellen van stoelen in gebruik genomen.
het geluidsniveau zo laag is,” zegt hij. Veiligheid is natuurlijk een
We gingen daarheen om te praten met ergonoom Anders Lundahl,
vanzelfsprekend aspect, en wordt gedeeltelijk aangepakt door een
die al lange tijd rond ergonomie werkt bij Kinnarps.
bediening die het gebruik van beide handen van de operator vereist, waardoor de handen niet kunnen worden verpletterd. Het is eveneens
“Ons systematische werk met ergonomie dringt door in alles wat we
duidelijk dat bij de levering van materiaal geen zware hijsbewegingen
doen, en de nieuwe lijn is daar een goed voorbeeld van. Ergonomisch
vereist zijn. Anders Lundahl heeft alle redenen om tevreden te zijn.
denken begon in de ontwerpfase, en daarna creëerden we een testwerkplek die we evalueerden voordat we de werkelijke afgewerkte
“Ja, ik ben tevreden omdat de productieomgeving echt goed ge-
lijn bouwden,” zegt Lundahl als we in de fabriek gaan.
slaagd is, maar er zijn andere dingen die nog verder verbeterd kun-
Een van de grote uitdagingen met deze bijzondere assemblage is
nen worden, zowel hier als elders in de organisatie. We blijven onze
dat er veel delicate en precieze bewerkingen zijn die moeten worden
ergonomische oplossingen ontwikkelen en brengen in de praktijk
gedaan binnenin het onderstel en in verschillende hoeken.
wat we verkondigen.”
Anders Lundahl is van opleiding ergonoom en fysiotherapeut en werkt bij Kinnarps. Anders controleert niet alleen de ergono mische eigenschappen van de producten, maar ook alle werkplekken en zorgt ervoor dat alle werknemers een opleiding en advies krijgen over hoe ze ergonomisch moeten werken.
KINNARPS ERGONOMIE
57
ERGONOMIE IN DE PRAKTIJK
5 tips voor een betere gezondheid op het werk VAAK WORDT GEZEGD DAT DE BESTE LICHAAMSBEWEGING DE BEWEGING IS DIE JE ECHT DOET. Dit geldt eveneens voor ergonomie. Onderzoek en theorie zijn essentieel als basis voor de ontwikkeling van zowel producten als werkomgevingen als geheel, maar je moet ook echt doen wat goed is voor jou in de praktijk. Sta een deel van de werkdag recht. Beweeg zelfs als je zit. Bespaar niet op de kwaliteit van je scherm en toetsenbord. Denk aan het licht en geluid, voor je eigen bestwil en dat van anderen. En, niet in het minst – onthoud dat je lichaam gemaakt is om te bewegen, zich in te spannen en te variëren.
KOM OP VOOR JE GEZONDHEID De meeste mensen zitten veel te veel. Niet enkel op het werk, maar ook in de auto of in de bus, aan de ontbijttafel of voor de tv. Vandaag de dag zitten volwassenen naar schatting 9 van de 16 uur dat ze wakker zijn. Denk eens na – hoeveel uren per dag zit je nog, hoeveel uren beweeg je, en wat kan je doen om actiever te worden? Een in de hoogte verstelbare tafel is natuurlijk een goede start voor een mobieler en gezonder leven. Maar vergeet niet om de tafel te gebruiken, en verander regelmatig tussen zitten en staan zodat het nuttig is. Af en toe tien minuten gaan staan kan niet veel lijken, maar het maakt een groot verschil voor je lichaam. Het beste voor je gezondheid is natuurlijk om recht te staan voordat je nek, schouders en rug je eraan herinneren hoe belangrijk het is.
58
NEEM EEN ACTIEVE PAUZE
ook het risico op problemen zoals hart- en
Een korte pauze van tijd tot tijd is de eerste
vaatziekten. Een aantal nieuwe studies
stap naar een gezonder leven. Een pauze
wijzen op het belang van meer beweging
nemen is echter niet hetzelfde als passief
tijdens de werkdag, aangezien lichaams-
rusten. Integendeel. Je moet bij voorkeur
beweging en andere fysieke activiteiten het
een beetje bewegen als je een pauze neemt.
gezondheidsrisico dat in de loop van de dag
Een lichte spierinspanning start veel posi-
ontstaat door langdurig zitten niet volledig
tieve processen in het lichaam, en werkt als
compenseren. Te veel zitten is ook gevaarlijk
een echt mirakel voor je gezondheid.
voor je gewicht en het bloedlipideniveau, en
Een werkplek waar beweging en variatie in-
het vergroot het risico op diabetes.
gebouwd zijn, is daarom niet enkel goed voor
Neem ongeveer elk half uur een pauze.
je rug, schouders en nek, maar vermindert
Niet om te rusten, maar om actief te zijn.
UW LICHAAM.ONZE ZORG
HOUD JE HOOFD RECHTOP Het is een ergonomische uitdaging van onze tijd dat we elke dag te veel uren doorbrengen voor een scherm. En niet enkel op het werk. Op weg naar of van het werk, als we winkelen, tijdens de koffiepauze, thuis in de keuken en in bed – we zitten met onze neus voor het scherm. Letterlijk. Het probleem is niet het scherm zelf, maar onze neiging om ons ernaar en erover te buigen. Vooral als je mobiele schermen gebruikt zoals smartphones, tablets en laptops. We krijgen een zogenaamde ’schermnek’. De zware belasting waaraan we de nek onderwerpen als we op deze manier buigen, kan pijn veroorzaken in de nek en schouders, maar het kan ons ook moe en gespannen doen voelen en ons hoofdpijn bezorgen. Als er geen andere oplossing is, moeten we op onszelf vertrouwen. De beste tip is het scherm aan de kant te plaatsen en iets anders te doen. Als je het echt nodig hebt, kan je een groot verschil maken door je blik naar boven te brengen en je hoofd iets hoger te houden. Je zult je lichaams houding verbeteren en je nek ontlasten. Kleine details die een groot verschil kunnen maken.
GA ZITTEN, MAAR ZIT NIET STIL Vind je het moeilijk om stil te zitten? Gefeliciteerd! Zitten doe je immers het best door in beweging te blijven. Vergeet de mythe dat er slechts één enkele juiste zithouding is waarnaar iedereen moet streven. Of dat je absoluut niet languit mag gaan liggen met je benen omhoog. Het is best goed om delen van de dag te zitten, vooral als zitten variatie, beweging en activiteit inhoudt. Het is dus goed een bureaustoel te hebben die je lichaam volgt in plaats van omgekeerd, die je gemakkelijk aan jezelf kunt aanpassen en waarop je op zoveel mogelijk verschillende manier kan gaan zitten.
EN WAT JE NIET KUNT ZIEN
als individu niet erg veel kan beïnvloeden. Toch
Het is eenvoudig te begrijpen dat tafels en stoelen
kunnen enkele tips helpen om de akoestiek en de
belangrijk zijn voor het creëren van een goede
lichtomgeving beter te maken voor zowel jou als
ergonomie. Je kunt ze zien en voelen. Bij geluid en
voor je collega’s.
licht is dat iets moeilijker. Hoewel we weten dat ze
Wat het geluid betreft, is het om te beginnen goed
invloed hebben op mensen, worden deze aspecten
om rekening met elkaar te houden. Zacht praten
vaak vergeten en over het hoofd gezien.
aan de telefoon is vanzelfsprekend minder verve-
In het geval van schadelijk lawaai bestaan er wette
lend dan een luid gesprek. Als we bellen, hebben
lijke normen, maar geluid kan ook vervelend zijn
we de neiging luider te spreken dan echt nodig is.
zonder echt schadelijk te zijn. Geluid is subjec-
Misschien kan je ergens anders naartoe gaan voor
tief, en we ervaren geluid allemaal verschillend,
lange gesprekken of vergaderingen.
afhankelijk van wie we zijn, waaraan we werken
En wist je dat te weinig licht het lichaam melatoni-
en hoe gestresseerd we zijn. Dit geldt eveneens
ne doet afscheiden, wat je slaperig maakt?
voor verlichting. Zelfs op verschillende leeftijden
Een goede verlichting is dus een fantastisch idee
hebben we al verschillende behoeften inzake licht.
als je zeker wilt zijn de dag door te komen. Zorg
Zowel geluid als licht houden sterk verband met
ervoor dat je je verlichtingsbehoeften zelf kunt
de planning van de werkplek en zijn iets wat je
aanpassen, met extra lampen indien nodig.
KINNARPS ERGONOMIE
59
“Het geheim is om altijd mensen, ons leven en wat we doen in gedachten te houden. Een vraag die je je kunt stellen is bijvoorbeeld hoe een kind zou waarnemen wat je ontwerpt. Of een oudere persoon.” GIUSEPPE BOSCHERINI
60
UW LICHAAM.
ONZE ZORG
KINNARPS ERGONOMIE
61
LAAT LICHT
ZIJN WERK DOEN HET VOLLEDIGE MENSELIJKE LICHAAM WORDT GEREGELD DOOR DE BIOLOGISCHE KLOK, DIE OP ZIJN BEURT GEREGELD WORDT DOOR, PRECIES – LICHT. WETENDE DAT WE GEMIDDELD 90% VAN DE TIJD DIE WE WAKKER ZIJN BINNEN ZIJN, IS HET GEEN WONDER DAT LICHTBRONNEN EN VERLICHTING ZO BELANGRIJK ZIJN VOOR ONS. NIET IN HET MINST OP DE WERKPLEK.
LICHT HEEFT EEN ENORM EFFECT op ons als
omgezet in licht. (Ter vergelijking, in een gloeilamp
menselijk wezen. Het laat ons niet enkel toe te zien,
wordt ongeveer 5% omgezet in licht, en de rest in
maar het heeft ook een grote invloed op onze stem-
warmte.) Ze hebben ook een erg goede kleurreproduc-
ming en onze bedrijvigheid. Het dagelijkse ritme van de
tie en een lage hoeveelheid subliminale flikkering.
mens is aangepast aan de zon. We zijn alerter en presteren beter overdag, terwijl het lichaam ’s nachts recupereert, als we slapen.
Het nadeel is dat de lichtkwaliteit tussen verschillende LEDlampen erg kan variëren. Het is daarom uiterst belangrijk dat je zorgvuldig kiest, en ervoor zorgt dat je een goede kwaliteit krijgt.
GLOEILAMP, FLUORESCERENDE STRIP OF LED?
HUMAN CENTRIC LIGHTING – BIOLOGISCH DOELTREFFEND
Aangezien onze fysiologische reactie op licht afhankelijk is van de
LICHT
lichtintensiteit en kleurtemperatuur, en aangezien de moderne mens
We worden ons steeds bewuster dat verlichting ook niet-visuele ef-
het merendeel van zijn tijd binnen doorbrengt, zijn de kenmerken en
fecten heeft. Human Centric Lighting is zogenaamd dynamisch licht,
kwaliteit van kunstlicht in onze omgeving erg belangrijk.
hetgeen betekent dat je in de loop van de dag zowel de lichtsterkte als de lichtkleur kan aanpassen, om de gebruiker een beetje alerter
Een ouderwetse gloeilamp heeft het volledige spectrum van licht-
te houden. Dit kan het dagelijks ritme van de mens ondersteunen, de
golven dat daglicht heeft, maar het is een lichtbron die veel energie
concentratie verhogen, slaapproblemen voorkomen en ons algemeen
opslorpt. Een fluorescerende lichtstrip heeft helemaal niet hetzelfde
welzijn verbeteren.
bereik van lichtgolven en heeft dan ook niet hetzelfde effect, waardoor het niet voldoet aan onze lichtbehoeften.
Human Centric Lighting-oplossingen in scholen, kantoren en zieken-
Daarnaast zijn bepaalde lichtbronnen gevoeliger voor wisselstroom,
huizen kunnen studenten, personeel en patiënten meer energie en
wat een zogenaamde subliminale flikkering* veroorzaakt, die kan
motivatie geven. Een erg intensief koud wit licht aan het begin van
leiden tot hoofdpijn en zelfs het gevoel van stress kan creëren.
de werkdag kan de slaapfase bijvoorbeeld verdrijven en helpen onze
De nieuwe LED**-lampen zijn een goed alternatief, aangezien ze uiterst
biologische klok te resetten. In landen met weinig daglicht tijdens de
energiezuinig zijn, met een energiecoëfficiënt van ongeveer 70-80%
wintermaanden kan verlichting met een verstelbare lichttemperatuur
– dit is de verhouding van de energie die naar de lamp gaat die wordt
winterdipjes en andere seizoensgerelateerde ziekten voorkomen.
* een flikkering die we niet met het oog waarnemen, ongeveer 100 keer per seconde ** Lichtemitterende diodes
62
UW LICHAAM.ONZE ZORG
THORBJÖRN LAIKE GEEFT GOED ADVIES VOOR HET CREËREN VAN EEN GOEDE LICHTOMGEVING OP DE WERKPLEK. DAGLICHT IS DE BESTE BRON Ramen zijn zonder meer de beste lichtbron die je kunt hebben. Er is geen ander licht dat daglicht volledig kan vervangen, zelfs al heeft onderzoek al grote stappen gezet naar een betere verlichting. VEEL LICHT, MAAR NIET VERBLINDEND Het beste is onrechtstreeks licht dat via de wanden en het plafond wordt gestuurd. Een verblindende lamp kan een rechtstreeks negatief effect hebben op het lichaam, aangezien wij, mensen, ons graag aanpassen aan onze omgeving. Als we verblind worden door een lichtbron, reageren we door het onjuist gerichte licht af te schermen, wat op zijn beurt leidt tot een onjuiste werkhouding die een zijdelingse spanning op het lichaam plaatst en op lange termijn gevaarlijk is. MENG LICHTBRONNEN Fluorescerende verlichting kan een goede algemene verlichting bieden, maar fluorescerende lichten alleen hebben de neiging een sombere indruk te geven. Het nieuwe type diodelicht heeft een smallere bundel, wat het risico op verblinding verhoogt, maar anderzijds kan het worden gebruikt om accenten te leggen of om ruimtes met schaduweffecten en verlichte punten te creëren. JUIST VERLICHT Goede lichtarmaturen moeten reflectoren hebben om verblinding tegen te gaan. Om geen verblinding en reflecties op schermen te genereren moeten ze aan het plafond worden gehangen, net achter de eigenlijke werkplek, om zo onrechtstreeks licht te bieden. VUL AAN MET INDIVIDUEEL LICHT Mensen hebben verschillende behoeften inzake verlichting. Onderzoek toont aan dat het voor mensen belangrijk is dat ze de lichtsterkte kunnen aanpassen, zodat ze de hoeveelheid licht krijgen die ze denken nodig te hebben. Een eenTHORBJÖRN LAIKE is lector en adjunct professor in de omgevingspsychologie en doctor in de psychologie aan de Universiteit van Lund. Hij onderzoekt hoe mensen worden beïnvloed door licht in binnenomgevingen, en hoe kunstmatig licht ons kan beïnvloeden. Zijn onderzoek is in het bijzonder gericht op de niet-visuele effecten van licht en kleur, d.w.z. hoe deze omgevingskenmerken een invloed hebben op ons welzijn en hoe we ons voelen. Ons welzijn is belangrijk voor zowel ons gedrag als voor onze prestatie. Thorbjörn is ook hoofd van CEEBEL, een nationaal opleidingscentrum voor energiezuinige verlichting, met als doel het coördineren, verspreiden en starten van onderzoek naar licht en verlichting in Zweden.
voudige bureaulamp kan al een oplossing bieden. DE INVLOED VAN ONZE LEEFTIJD Kinderen en jongeren kunnen negatieve effecten ondervinden door een te zwakke verlichting. Licht is dus nog belangrijker voor hen. Voor 40-plussers wordt de behoefte aan licht steeds groter, en kan een beetje meer licht vermijden dat je bijvoorbeeld een leesbril moet gaan dragen.
KINNARPS ERGONOMIE
63
FIELDS Het flexibele, modulaire Fields-gamma is het nieuwste product van
kleine groepen. Van het persoonlijke tot het sociale, waar zowel indi-
Kinnarps en een van de bouwstenen van het Next Office -concept.
viduen als groepen de ruimte kunnen vinden die ze nodig hebben. Het
Fields creëert mogelijkheden voor de individualisering van een werk-
concept bestaat dus uit een groot aantal modules en functies waar alle
plek om te voldoen aan ieders verschillende kenmerken en behoeften.
delen kunnen worden gecombineerd om meubilair en interieurontwerp
We spraken met Olle Gyllang, de architect achter het ontwerp.
aan te passen aan de behoeften en wensen van de klant. Ik wilde een
TM
concept uitdenken waar al deze combinatieopties mogelijk zijn en HOE IS HET IDEE VAN FIELDS ONTSTAAN?
tegelijkertijd focussen op de vorm. Een evenwicht tussen de zachte,
“Het Fields-concept is gebaseerd op precieze analyses en strategieën
organische zitelementen en de meer hoekige computerschermen, die
die zijn uitgevoerd door Kinnarps. Toen ik aan het project begon mee te
natuurlijk ook een belangrijk onderdeel van een kantoor vormen.”
werken, wisten ze al wat ze wilden, en mijn taak – samen met het team bij Kinnarps – was een oplossing te vinden voor een behoefte die reeds
WAT IS DE BESTE MANIER OM EEN RUIMTE IN TE KLEDEN MET FIELDS?
geïdentificeerd was.”
“Wij bieden de architect bouwblokken en mogelijkheden om op basis van de ruimte, de behoeftes en de context een goede functionele
WAT IS UW IDEE ACHTER HET ONTWERP?
omgeving te ontwerpen met veel variatie.”
Bij de ontwikkeling van Fields wilden we vooral de perfecte omstandig-
64
heden creëren voor verschillende werkbehoeften en activiteiten. Van
WAAR BENT U HET MEEST TEVREDEN OVER?
even alleen gaan zitten zodat je kunt werken en je kunt concentreren
“Het geheel en de details. Ik denk dat Fields het nieuwe
zonder afgeleid te zijn, of een rustige pauze nemen, tot vergaderen in
Kinnarps goed weerspiegelt.”
UW LICHAAM.ONZE ZORG
“Het ontwerp was evenwichtig in die zin dat de architect de verschillende elementen moet kunnen combineren om verschillende zones te creëren terwijl een eenheid behouden blijft.”
Olle Gyllang is een strategisch designer en partner bij Propeller Design, de partner van Kinnarps achter de nieuwe modulaire meubelreeks Fields.
KINNARPS ERGONOMIE
65
66
UW LICHAAM.ONZE ZORG
Alles is met elkaar verbonden. VOOR ONS BIJ KINNARPS is het duidelijk dat we een holistische kijk moeten behouden op ergonomie, van de algemene lijnen tot de kleine details, maar ook hoe werk wordt gepland en georganiseerd, hoe de werkomgeving ontworpen is, en hoe goed werkinstrumenten functioneren en zijn aangepast aan de gebruikers. Onze producten en onze diensten zijn de instrumenten die we hebben om werkomgevingen te creëren die bijdragen tot de gezondheid en prestatie van zowel individuen als organisaties. Intensief ontwikkelingswerk, tests, technische innovaties en innovatief ontwerp – ze zijn allemaal noodzakelijk om ons toe te laten te leven naar onze hoge ambities. Het woord ergonomie is afgeleid van het Griekse ’ergon’, wat ’werk’ betekent, en ’nomos’, wat ’wet’ betekent. Het suggereert dat er objectieve en permanente regels moeten bestaan voor wat goede ergonomie is, maar ik zie ergonomie liever als iets subjectiefs en iets wat vatbaar is voor verandering. Terwijl het menselijk lichaam inderdaad niet verandert in de loop van de tijd, verandert ons werkleven voortdurend, en misschien vandaag sneller dan ooit. Bij Kinnarps volgen we de ontwikkeling nauwgezet, zodat we altijd het meubilair, de kennis en de oplossingen hebben die nodig zijn opdat mensen zich goed zouden voelen in hun lichaam en geest. Als we daarin slagen, weten we dat zowel individuen als organisaties beter zullen presteren. Op deze manier betekent een goede ergonomie ook een goede economie. Alles is met elkaar verbonden.
Elisabeth Slunge Brand Range Design Director, Kinnarps AB
KINNARPS ERGONOMIE
67
KINNARPS M ARKET ING & COM M UNICAT IONS / FIREWATER / 8603105542/1603
www.kinnarps.be #betteratwork