จดหมายเหตุพระเมตตา

2

สงฺขารานํ ขยํ กตฺวา สนฺตคามึ นมามิหํ เกลากระหมอมขอนอบนอมนมัสการ พระผูบรรลุสันติ เพราะดับสิ้นสังขารทั้งหลาย

5

คํานํา

รองศาสตราจารย ดร.กุลธิดา ทวมสุข คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร

วันพฤหัสบดี ที่ ๒๑ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ ที่ผานมา นอกจากจะเปนวันเริ่มตน งานฉลองพระชันษา ๑๐๐ ป สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆ ปริณายก ๓ ตุลาคม ๒๕๕๖ แลว ยังเปนวันครบรอบปที่ ๒๔ ของการกอตั้งภาควิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร (ซึ่งปจจุบันปรับรูปการบริหารเปน หลักสูตรศิลปศาสตร บัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย) คณะกรรมการบริหารหลักสูตรฯ จึงเห็นพองกันวาเปนวาระอันดี ที่สมควรจัดกิจกรรมเพื่อความเปนสิริมงคลในการเริ่มตนกาวสู ปที่ ๒๕ ของหลักสูตรฯ และเพื่อ รวมงานฉลองพระชันษา ๑๐๐ ป แหงเจาพระคุณสมเด็จฯ ซึ่งเปนองคศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต กิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ดวย หลังจากมีการหารือกันหลายครั้ง วาสมควรจัดกิจกรรมลักษณะใดจึงจะสมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยขอนแกนจึงมีหนังสือกราบทูลขอประทานพระเมตตา ทรงรับการบรรพชาอุปสมบท ศิษยเกาและปจจุบันของหลักสูตรฯ เพื่อถวายเปนพระกุศล ไวในพระอุปถัมภ ซึ่งทรงอนุโมทนา และรับไวในพระอุปถัมภ เมื่อ วันอาทิตย ที่ ๑ กันยายน ที่ผานมา นอกจากการบรรพชาอุปสมบทดังกลาวแลว คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร ยังดําริ จะจัดทําหนังสือพรอมสื่ออิเล็กทรอนิกส ชุด ธรรมิกวราภรณ ซึ่งเปนหนังสือบทสวดมนตของ วัดบวรนิเวศวิหาร และแผนซีดีบันทึกเสียงสวดมนตตามสําเนียงธรรมยุติกนิกายนิยม สําหรับแจก เปนที่ระลึกในวันบรรพชาอุปสมบท ซึ่งกําหนดจะจัดขึ้น ในวันเสาร ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ดวย

6

แตหลังจากที่ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ สภากาชาดไทย มีแถลงการณ เรื่อง พระอาการ ประชวรของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ขณะประทับ ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ สภากาชาดไทย ฉบับที่ ๙ เมื่อเวลาค่ํา ของวันพฤหัสบดี ที่ ๒๔ ตุลาคม ความโดยสรุปวา เจาพระคุณสมเด็จสิ้นพระชนมลงแลว หลักสูตรฯ ไดเสนอขอเปลี่ยนแปลง เนื้อหาหนังสือที่ระลึกจากที่กําหนดไวเดิม เปนการรวบรวมหนังสือไปมาระหวางมหาวิทยาลัย กับสํานักเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช และกิจกรรมตาง ๆ ที่มหาวิทยาลัยไดรับพระเมตตา จากเจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ มาแตกอนกาลตราบจนสิ้นพระชนม และตั้งชื่อหนังสือวา จดหมายเหตุพระเมตตา แมหลักสูตรฯ จะยืนยันวาสามารถจัดทําหนังสือ จดหมายเหตุพระเมตตา เสร็จทัน สําหรับแจกในวันบรรพชาอุปสมบท ซึ่งเปนวันเดียวกับที่มหาวิทยาลัยรับเปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ ตรีทศวาร ณ ตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร วันเสาร ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ก็ตาม แตคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตรเห็นวาหากเก็บรวบรวมเหตุการณการบรรพชา อุปสมบท และการเปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ ไวในหนังสือดวยแลว ก็จะทําใหหนังสือ มีความสมบูรณยิ่งขึ้น ระหวางการจัดทําตนฉบับหนังสือ หอจดหมายเหตุ มหาวิทยาลัยขอนแกน ไดแสดง ความจํานง ขอรวมสนับสนุนการจัดพิมพหนังสือดวย สงผลใหงบประมาณที่มีอยูจํากัดแตเดิม เพิ่มมากพอจะจัดทําหนังสือใหสมพระเกียรติ ดังที่เห็นและเปนอยู ซึ่งคณะมนุษยศาสตรและ สังคมศาสตร ตองขอขอบคุณ หอจดหมายเหตุ มหาวิทยาลัยขอนแกน และหลักสูตรศิลปศาสตร บัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ไว ณ โอกาส นี้ เปนที่ประจักษกันทั่วไปทั้งในและนานาประเทศ วาพระเมตตาแหงเจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ นั้น เปยมลนพระทัยจนมากเกินประมาณ แตพระเมตตาในสวนที่เคยประทานเฉพาะ แกมหาวิทยาลัย อาจยังไมเปนที่ทราบในวงกวางนัก จึงเชื่อไดวา จดหมายเหตุพระเมตตา เลมนี้ จะชวยใหพุทธศาสนิกชนและชาวมหาวิทยาลัยขอนแกน ไดตระหนักและซาบซึ้งถึงพระเมตตา บรรดามี ที่เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทานแกมหาวิทยาลัยขอนแกน อยางตอเนื่อง ตลอดมา

7

แมจะตระหนักแนแกใจดีวา เจาพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงถึงทรงพรอมดวยพระกุศลโดยสวนพระองคเปนอเนก จนไมจําเปน จะตองนอมถวายพระกุศลเพิ่มเติมอีกแลว ก็ตาม แตก็ขอนอบนอมนมัสการถวายผลานิสงส อันจะพึงบังเกิดแตบริสุทธิเจตนาจะแผพระเกียรติ และบําเพ็ญกุศลถวาย เพื่อแสดงกตัญู กตเวทิตาธรรม ในครั้งนี้ แด พระผูบรรลุสันติ เพราะดับสิ้นสังขาร ทั้งหลาย ทั้งหมดทั้งสิ้น ดวยความเคารพสูงสุด

(รองศาสตราจารย ดร.กุลธิดา ทวมสุข) คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร

9

คํานํา

นายวันชาติ ภูมี หัวหนากลุมภารกิจพิพิธภัณฑและหอจดหมายเหตุ

พันธกิจหลักประการหนึ่ง ของ หอจดหมายเหตุ มหาวิทยาลัยขอนแกน คือ การจัดหา รับบริจาค ทําสําเนา เอกสารจดหมายเหตุ โสตทัศนจดหมายเหตุ และสิ่งพิมพมหาวิทยาลัย ที่เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยขอนแกน เพื่อจัดเก็บใหอยูในระบบที่ถูกตองตามหลักการจัดเก็บเอกสาร จดหมายเหตุ และทําใหสะดวกและรวดเร็วในการสืบคนเอกสารเมื่อตองการใชเอกสารเหลานั้น และเพื่อประโยชนในการคนควาวิจัยตอไป ในวาระการฉลอง ๕๐ ป มหาวิทยาลัยขอนแกน ๕๐ ป แหงการอุทิศเพื่อสังคม นี้ หอจดหมายเหตุฯ มีโครงการที่จะจัดทําหนังสืออิเล็กทรอนิกส (EBook) หนังสือเสียงสําหรับ ผูพิการทางสายตา (Daisy Book : Digital Accessible Information System) หลายโครงการ อาทิ ประชุมพระบรมราโชวาทและพระราชดํารัส พระราชทานแกบัณฑิตมหาวิทยาลัยขอนแกน และ ประกาศราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณ ประกาศสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณ ประกาศ สดุดีพระเกียรติคุณ และประกาศเกียรติคุณ ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัย ขอนแกน เปนตน ดวยเหตุดังกลาว เมื่อไดทราบวานอกจากหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชา ภาษาไทย จะจัดทําหนังสือ รินรสพระธรรมแสดง : แสงสองใจ ๒๖ อันดับ พระนิพนธใน สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก องคศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต กิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยขอนแกน เพื่อเปนที่ระลึกในการที่มหาวิทยาลัย

10

เปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ ณ พระตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร ในวันเสาร ที่ ๒๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ เลมหนึ่งแลว ยังดําริจะจัดทําหนังสือประมวลจดหมายไปมา ระหวางมหาวิทยาลัยขอนแกน กับสํานักเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช รวมทั้งพระเมตตา นานัปการที่เจาพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร ประทานแกบุคลากร หลักสูตรฯ และมหาวิทยาลัย ควบคูกันอีกหนึ่งเลมดวย หอจดหมายเหตุฯ จึงพรอมที่จะรวมสมทบงบประมาณการผลิตหนังสือ ดังกลาว และเห็นพองกันวาสมควรจะใหชื่อหนังสือวา จดหมายเหตุพระเมตตา ทั้งนี้เพราะหนังสือ จดหมายเหตุพระเมตตา เลมนี้ ประกอบดวยเอกสารจดหมายเหตุ ประเภทลายลักษณอักษร (Textual Archives) และเอกสารโสตทัศนจดหมายเหตุ (AudioVisual Archives) ซึ่งเอกสารบางฉบับและบางภาพเปนสมบัติสวนบุคคล หรือเปนเอกสารทางราชการ ที่มิไดเคยตีพิมพเผยแพรมากอน การสืบคนและรวบรวมนํามาจัดพิมพโดยเรียงตามลําดับเวลา ครั้งนี้ จึงเปนประโยชนตอการคนควาตอไปเปนอยางยิ่ง เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ มีพระปรีชาทางภาษาไทย ดังที่ปรากฏในประกาศสดุดี พระเกียรติคุณ วา “ทรงสรรคําใช แตที่งายที่เหมาะ ธรรมกถาไพเราะทั้งเบื้องตน ในทามกลาง และบั้นปลาย พระปยวาจาสังฆราชาธิบายแจมแจงหมดจด รินรสพระธรรมแสดง เปนแสงสองใจ เวไนยบุคคลที่สดับ ใหบังเกิดความสงบ ระงับ สะอาด สวาง กระจางแจงแจมใสในพระสัทธรรม” อยางไร ผูอานจะประจักษไดจากหนังสือ รินรสพระธรรมแสดง : แสงสองใจ ๒๖ อันดับ สวนที่วาพระเมตตาซึ่งเจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทานแกบุคลากรและมหาวิทยาลัย ขอนแกน มีมากมายเพียงใดนั้น ผูอานจะทราบไดจากหนังสือ จดหมายเหตุพระเมตตา เลมนี้ เชนกัน

(นายวันชาติ ภูมี) หัวหนากลุมภารกิจพิพิธภัณฑและหอจดหมายเหตุ

11

สารบัญ

คํานํา คํานํา

โดย รองศาสตราจารย ดร.กุลธิดา ทวมสุข คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร โดย นายวันชาติ ภูมี หัวหนากลุมภารกิจพิพิธภัณฑและหอจดหมายเหตุ

สารบัญ ๑๙ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๓๘ ประทานพระเมตตาอธิษฐานจิตมงคลวัตถุรุนประวัติศาสตร พรอมทั้งประทานผงดินพระธาตุพนมและผงดินสังเวชนียสถาน ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช วัดบวรนิเวศวิหาร

๑๕

๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐ ประทานพระอนุญาตใหศึกษาพระธรรมนิพนธ ชุด แสงสองใจ ๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐ ประทานพระอนุญาตใหอธิการบดีเขาเฝากราบทูล ทูลถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช วัดบวรนิเวศวิหาร

๒๗

๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐ ประทานอนุญาตใหเชิญพระธรรมนิพนธ แสงธรรมสอง ไปพิมพลงวารสาร มนุษยศาสตร สังคมศาสตร

๓๕

๒๑

12

๑๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑ ทรงรับอาราธนาบันทึกพระสุรเสียงลงแผนซีดีเฉลิมพระเกียรติ พระมหาชนก ๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑ พิธีทูลถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร

๔๙

๑๘ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๘ ประทานผงดินพระบรมสารีริกธาตุ สําหรับบรรจุในพระธาตุพนมจําลอง ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ

๖๑

๓๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๘ ประทานอนุญาตใหจัดพิมพบทพระนิพนธ แสงสองใจ ๒๓ อันดับ และ อานบันทึกเสียงลงแผนซีดี ๔ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๔๙ ประทานอนุญาตใหจัดพิมพบทพระนิพนธ เรื่อง ทศบารมี ทศพิธราชธรรม ๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ทรงรับการบรรพชาของ นายวโรตม นนตรี ไวในพระสังฆราชูปถัมภ ๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประทานชื่อเรื่องละคร มหาอดุลยเดชเวสสันดร ๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประทานอนุญาตใหนําบันทึกพระสุรเสียงลงแผนซีดีใหม เพื่อประกอบหนังสือ พระมหาชนก มหาวิทยาลัยขอนแกน ๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประทานพระพุทธพจนประจําคณะนิติศาสตร ๑๖ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๕๑ ประทานอนุญาตใหจัดพิมพบทพระนิพนธ ชีวิตนี้นอยนัก และ วิธีสรางบุญบารมี

๔๑

๖๕

๗๙ ๘๕ ๙๑

๙๕ ๑๐๑ ๑๐๕

13

๑ กุมภาพันธ พุทธศักราช ๒๕๕๒ ประทานอนุญาตใหเชิญบทพระนิพนธ มาจัดทําเปนสื่ออิเล็กทรอนิกส ชุด รินรสพระธรรมแสดง : แสงสองใจ ๒๖ อันดับ

๑๑๑

๑๔ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๒ ประทานจีวร พระรูป หนังสือพระประวัติ และพระธรรมนิพนธตาง ๆ ๓ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕ ประทานมงคลนามแกศิษยเกา ศิษยปจจุบัน และอาจารยประจําหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย

๑๒๑

๒๗ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕ ประทานผากฐิน ประจําปพุทธศักราช ๒๕๕๕ แก ชมรมพุทธศาสนและประเพณี มข. ในพระอุปถัมภสมเด็จพระสังฆราช

๑๒๕

๑๙ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖ ประทานพระวรธรรมคติ แก องคการนักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแกน

๑๓๑

๑ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ ประทานอัฐบริขารและทรงรับเปนองคอุปถัมภการบรรพชาอุปสมบท ศิษยเกาและศิษยปจจุบัน หลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย

๑๓๕

๑๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖ ประทานผากฐิน ประจําปพุทธศักราช ๒๕๕๖ แก ชุมนุมจริยธรรมและพุทธศาสนา สโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร

๑๔๑

๒๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ มหาวิทยาลัยขอนแกน เปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ ณ พระตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร และบรรพชาอุปสมบทนักศึกษา ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร

๑๔๙

๑๑๕

15

๑๙ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๓๘ ประทานพระเมตตาอธิษฐานจิตมงคลวัตถุรนุ ประวัติศาสตร พรอมทั้งประทานผงดินพระธาตุพนมและผงดินสังเวชนียสถาน ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช วัดบวรนิเวศวิหาร

จดหมายเหตุพระเมตตา

17

18

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

19 19

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทับใหฉายพระรูป กับ ศาสตราจารย นายแพทยวันชัย วัฒนศัพท อธิการบดี (ในขณะนั้น) พรอมดวย ผูชวยศาสตราจารยสุกิจจา จันทะชุม ผูอํานวยการสํานักทะเบียนและประมวลผล และ ผูชวยศาสตราจารยสินทร ศิลา รองคณบดีฝายกิจการนักศึกษา คณะวิทยาศาสตร ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช คณะเหลืองรังษี วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ วันที่ ๑๙ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๓๘

20

จดหมายเหตุพระเมตตา

พระธาตุพนมพระพุทธอุรังคธาตุเจดีย พระธาตุพนมพระพุทธอุรังคธาตุเจดีย พระธาตุพนมพระพุทธอุรังคธาตุเจดีย พระธาตุพนมพระพุทธอุรังคธาตุเจดีย

รูปหลอทองเหลืองสัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกน รูปหลอทองเหลืองสัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกน รูปหลอทองเหลืองสัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกน รูปหลอทองเหลืองสัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกน

เหรียญเงินทรายทาทอง สัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกนกับองคพระธาตุพนม เหรียญเงินทรายทาทอง สัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกนกับองคพระธาตุพนม เหรียญเงินทรายทาทอง สัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกนกับองคพระธาตุพนม เหรียญเงินทรายทาทอง สัญลักษณมหาวิทยาลัยขอนแกนกับองคพระธาตุพนม

เหรียญทองแดงรมดําสัญลักษณ มหาวิทยาลัยขอนแกน เหรี ญทองแดงรมดํ ลักษณ มหาวิ ยขอนแก ดายนหลั งมีขอความวาสัา ญขอพระธาตุ จงคุทยาลั มครองท าน น เหรียญทองแดงรมดําสัญลักษณ มหาวิทยาลัยขอนแกน ดานหลังมีขอความวา ขอพระธาตุจงคุมครองทาน ดายนหลั งมีขอความวาสัา ญขอพระธาตุ จงคุทยาลั มครองท าน น เหรี ญทองแดงรมดํ ลักษณ มหาวิ ยขอนแก ดานหลังมีขอความวา ขอพระธาตุจงคุมครองทาน

20 20 20 20

จดหมายเหตุพระเมตตา

๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐ ประทานพระอนุญาตใหศึกษาพระธรรมนิพนธ ชุด แสงสองใจ

21 21

จดหมายเหตุพระเมตตา

23

23

ผูชวยศาสตราจารยจักรกฤษณ ดวงพัตรา (ในขณะนั้น) ถวายเครื่องนมัสการ เพื่อขอประทานอนุญาตศึกษา พระนิพนธ ชุด แสงสองใจ ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เมื่อ วันที่ ๑๙ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐

24

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

25

จดหมายเหตุพระเมตตา

27 27

๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐ ประทานพระอนุญาตใหอธิการบดีเขาเฝากราบทูล ทูลถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช วัดบวรนิเวศวิหาร

จดหมายเหตุพระเมตตา

รองศาสตราจารย ดร.ปริญญา จินดาประเสริฐ อธิการบดี (ในขณะนั้น) กราบทูลเรื่องสภามหาวิทยาลัยขอนแกนมีมติเปนเอกฉันท ใหทูลถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช คณะเหลืองรังษี วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ วันที่ ๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐

29

29

30

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

31

32

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

33

จดหมายเหตุพระเมตตา

๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐ ประทานอนุญาตใหเชิญพระธรรมนิพนธ แสงธรรมสอง ไปพิมพลงวารสาร มนุษยศาสตร สังคมศาสตร

35 35

37

จดหมายเหตุพระเมตตา

37

รองศาสตราจารย ดร.ยุพิน เตชะมณี คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร (ในขณะนั้น) กราบทูลขอประทานอนุญาตเชิญพระนิพนธ เรื่อง แสงธรรมสอง ไปลงพิมพในวารสาร มนุษยศาสตร สังคมศาสตร ฉบับปที่ ๑๕ ฉบับที่ ๒ ณ พระตําหนักคอยทา ปราโมช คณะเหลืองรังษี วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ วันที่ ๑ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐

38

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

39

40

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

๑๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑ ทรงรับอาราธนา บันทึกพระสุรเสียงลงแผนซีดีเฉลิมพระเกียรติ พระมหาชนก

41 41

จดหมายเหตุพระเมตตา

43

44

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

45

46

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

47 47

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทับใหฉายพระรูป กับ รองศาสตราจารยจักรกฤษณ ดวงพัตรา ผูรับผิดชอบการบันทึกพระสุรเสียง ณ สํานักเลขานุการในสมเด็จพระสังฆราช คณะเหลืองรังษี วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ วันที่ ๑๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑

จดหมายเหตุพระเมตตา

49 49

๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑ พิธีทูลถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร

50

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

51

52

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

53

54

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

55 55

คําประกาศสดุดีพระเกียรติคุณ สมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒนมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยขอนแกน วันอังคาร ที่ ๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑

เจาพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก สถิต ณ วัดบวรนิเวศวิหาร สมเด็จพระสังฆราชองคที่ ๑๙ แหงกรุงรัตนโกสินทร ทรงเปนพระมหาเถระผูยินดีในเนกขัมมปฏิปทาสัมมาปฏิบัติ พรอมดวยสีลาจารวัตรบริบูรณบริสุทธิ์ ตามครรลองแหงธรรมยุติกนิกาย พระสังฆกรณียกิจจานุกิจทั้งหลาย ซึ่งทรง บริหาร บํารุง บําเพ็ญ ลวนเปนหิตานุหิตประโยชน แผโพธผล เปนมงคลรักษาบรรดาพุทธบริษัท ทั้งคฤหัสถ และ บรรพชิตในบวรพระพุทธศาสนา พระสังฆราชานุสาสนีคดีธรรมทั้งนั้น อันทรงแสดง คือ “แสงสองใจ” พุทธศาสนิกชน ถวนหนา เจาพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงตระหนักดีวา “พระธรรม คําสอนของพระพุทธเจาเปนความประเสริฐสถานเดียว” และ “ไมมีใครเปนคนดี จนพระธรรมสอนใหดียิ่งขึ้นอีกไมได” จึงทรงพระกรุณาอบรมสั่งสอนธรรมะ ประทานแกสาธุชนตามกาลเสมอมา ทั้งยังทรงพระเมตตาประทานอนุญาต ใหอัญเชิญพระธรรมวาทะที่ทรงแสดงไวแลวนั้น ไปจัดพิมพเปนหนังสือพระธรรมวาทนิพนธ เผยแผใหแพรหลายเปน ธรรมทานอีกสถานหนึ่งดวย พระธรรมวัจนทุกประเภท อาทิ พระมงคลวิเสสกถา พระสัมโมทนียกถา พระวิสัชนากถา พระวรธรรมกถา พระโอวาท และพระธรรมเทศนา นั้น สมบูรณพรอมทั้งสารัตถะ พยัญชนะ และธรรมรส ทรงเลือก หลักธรรมะแหงสมเด็จพระบรมศาสดาตถาคต มาแสดงไดเหมาะแกโอกาส บุคคล และเทศะ ทรงธรรมปรีชา สามารถ สาธกยกคดีโลกมาอธิบาย ขยายคดีธรรมไดสมเหตุสมผล งาย งาม ความที่ควรยอก็ทรงยอ ขอที่ควรย้ําก็ทรงย้ํา ธรรมวัจนโวหารที่ทรงใชไพเราะราบรื่น สามารถขัดเกลาจิตผูเขลาใหตื่น เหนี่ยวรั้งใจผูฝาฝนใหยั้งหยุดคิด ยกระดับ คุณภาพชีวิตผูปฏิบัติธรรมใหพนเครื่องเศราหมองกองทุกข โดยปรารภเหตุที่ เจาพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเปน พุทธศราพกผูทรงเถรธรรม จําเริญในสมณคุณานุคุณวุฒิ มีธรรมิกวราภรณอันพิสุทธิ์ผุดผองใสประดับไตรทวาร ทรงสังวรในญาณ เชี่ยวชาญในธรรม ปรีชาเลิศล้ําคํามคธและสยามพากษ รูหลักหลากวากยสัมพันธ ทรงสรรคําใชแต ที่งาย ที่เหมาะ ธรรมกถาไพเราะทั้งเบื้องตน ในทามกลาง และบั้นปลาย พระปยวาจาสังฆราชาธิบายแจมแจงหมดจด รินรสพระธรรมแสดง เปนแสงสองใจเวไนยบุคคลที่สดับ ใหบังเกิดความ สงบ ระงับ สะอาด สวาง กระจางแจงแจมใส ในพระสัทธรรม ดังไดพรรณนามาขางตน ประจวบกับวาระทรงเจริญวัสสายุกาลมงคล ๘๔ พรรษา สภามหาวิทยาลัย ขอนแกน จึงมีมติเปนเอกฉันท ขอประทานทูลถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย เพื่อเปนการเฉลิมพระเกียรติคุณทางวิชาการใหปรากฏ และเพื่อสวัสดิสิริมงคลแกมหาวิทยาลัยขอนแกน สืบไป.

56

จดหมายเหตุพระเมตตา

56 56

นายสุนทร อรุณานนทขัย กรรมการสภามหาวิทยาลัย (ในขณะนั้น) ย (ในขณะนั ้น) นทรญญาศิ อรุณลานนท ขัย ษกรรมการสภามหาวิ ทูลนายสุ ถวายปริ ปศาสตรดุ ฎีบัณฑิตกิตติมศักดิท์ ยาลั สาขาวิ ชาภาษาไทย ทูลถวายปริ กิตติกรกฎาคม มศักดิ์ สาขาวิ ชาภาษาไทย ณ พระอุ โบสถ ญ วัดญาศิ บวรนิลเปศาสตรดุ วศวิหาร ษเมืฎี่อบัณ วันฑิทีต่ ๒๘ พุทธศั กราช ๒๕๔๑ ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ วันที่ ๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑

ผูชวยศาสตราจารยสุกิจจา จันทะชุม ผูอํานวยการสํานักทะเบียนและประมวลผล (ในขณะนั้น) านักทะเบีย: นและประมวลผล (ในขณะนั้น) ผูชวยศาสตราจารย ุกิจจา จังสืนอทะชุ ม กผูอริํานนวยการสํ ทูลสถวายหนั ที่ระลึ รสพระธรรมแสดง แสงสองใจ ทูลถวายหนังสือที่ระลึก รินรสพระธรรมแสดง : แสงสองใจ

จดหมายเหตุพระเมตตา

57 57

57

ผูชวยศาสตราจารยวิไลวรรณ สมโสภณ ประธานกรรมการจัดทําหนังสือที่ระลึก ถวายเครื่องนมัสการ ผูชวยศาสตราจารยวิไลวรรณ สมโสภณ ประธานกรรมการจัดทําหนังสือที่ระลึก ถวายเครื่องนมัสการ

ผูชวยศาสตราจารยอนงค รุงแจง หัวหนาภาควิชาภาษาไทย (ในขณะนั้น) ทูลถวายหนังสือแผนซีดีเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ชุด พระมหาชนก ผูชวยศาสตราจารยอนงค รุงแจง หัวหนาภาควิชาภาษาไทย (ในขณะนั้น) และหนังสือชุด ความรูภาษาไทย บทสําหรับอานและบทสําหรับแสดง เรื่อง พระมหาชนก ทูลถวายหนังสือแผนซีดีเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ชุด พระมหาชนก และหนังสือชุด ความรูภาษาไทย บทสําหรับอานและบทสําหรับแสดง เรื่อง พระมหาชนก

58

จดหมายเหตุพระเมตตา

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทานพระวรธรรมคติ

58

จดหมายเหตุพระเมตตา

59 59

พระวรธรรมคติ ประทานในโอกาสที่มหาวิทยาลัยขอนแกน ขอประทานทูลถวาย ปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบณ ั ฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร วันอังคาร ที่ ๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๔๑ ขออนุโมทนาสาธุการทุกทาน ที่มีศรัทธาในสิ่งที่ประเสริฐสูงสุด ไมมีที่เปรียบได คือพระรัตนตรัย ประกอบ พรอมดวยสมเด็จพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจา พระธรรมคําทรงสอน และพระสงฆพุทธอริยสาวก ผูปฏิบัติตาม พระธรรมคําทรงสอน ใหปรากฏ สืบมาจนทุกวันนี้ ใหเปนศักดิ์ศรีสิริมงคลแกชีวิตเราชาวไทย นับตั้งแตมีความเปนไทย เกิดขึ้นในโลก คนไทยแทบทุกคนนับถือพระพุทธศาสนา พระมหากษัตริยทุกพระองคก็ทรงนับถือพระพุทธศาสนา ทรงแสดงพระองคเปนพุทธมามกะ คือทรงแสดงพระองควาทรงมีพระพุทธศาสนาเปนที่รัก มิใชสักแตวาทรงเปนผูนับถือ พระพุทธศาสนาเทานั้น สมเด็จพระนารายณมหาราชทรงมีพระราชดํารัส กับนายคอนสแตนติน ฟอลคอน ราชทูต ของพระเจาหลุยสที่ ๑๔ แหงประเทศฝรั่งเศส วาทรงนับถือพระพุทธศาสนา ที่ไทยไดนับถือตอกันมาถึง ๒,๒๒๙ ป ฉะนั้น ที่จะใหทรงเปลี่ยนไปเขารีดตามคําทรงชวนของพระเจาหลุยส นั้นยากมาก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว สมเด็จพระมหาธีรราชเจา จอมปราชญ ไดทรงไวในหนังสือพระราช นิพนธ “เทศนาเสือปา” วา ”พระพุทธศาสนา เปนศาสนาสําหรับชาติเรา” “ศาสนาในสมัยนี้เปนของที่แยกจากชาติ ไมได… เปนความจําเปนที่เราทั้งหลายผูเปนไทยจะตองมั่นอยูในศาสนาพุทธ ซึ่งเปนศาสนาสําหรับชาติเรา” สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจา พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว พระผูทรงพระคุณอันประเสริฐ ก็ไดทรง มีกระแสพระราชดํารัส พระราชทานในโอกาสที่พระสันตปาปาจอหน พอล ที่ ๒ เขาเฝาทูลละอองธุลีพระบาท ณ พระ ที่นั่งจักรีมหาปราสาท เมื่อพระพุทธศักราช ๒๕๒๗ วา “คนไทยเปนศาสนิกชนที่ดีทั่วกัน สวนใหญนับถือพระพุทธศาสนา อันเปนศาสนาประจําชาติ” และโอกาสที่คณะสงฆไทยเขาเฝา ณ พระตําหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อพระพุทธศักราช ๒๕๑๘ ไดทรงมีกระแสพระราชดํารัสพระราชทาน วา “ขอวิงวอนพระสงฆ ใหชวยกันทําตามเปาหมายแทของพระพุทธ ศาสนา คือทําใหมีความสงบสุขในหมูชน และตองทราบ วาชาติไทยนี้ ถาไมมีพระพุทธศาสนาค้ําจุน ชาติไทยคงไมมี…” พระราชดํารัสนี้ ประกาศความสูงสงที่สุดของพระพุทธศาสนาในพระราชหฤทัยสํานึก ผูไดฟงมีความรูสึก ลึกซึ้งจับใจเพียงไร ยอมขึ้นอยูกับระดับจิตของตนเอง ไทยเรามีบุญพนประมาณที่มีบรรพบุรุษเลิศปญญา เลือกเทิดทูน พระพุทธศาสนาเปนศาสนาประจําชาติ ทานทั้งหลายเปนลูกหลานไทย พึงรักษาความฉลาดล้ําลึกของบรรพบุรุษ ไวเปน ความฉลาดของตนใหจงดี ก็ขอฝากไว.

60

จดหมายเหตุพระเมตตา

60

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทับใหฉายพระรูป กับผูบริหาร กรรมการสภามหาวิทยาลัย คณาจารย นักศึกษาและบุคลากรมหาวิทยาลัยขอนแกน

จดหมายเหตุพระเมตตา

๑๘ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๘ ประทานผงดินพระบรมสารีริกธาตุ สําหรับบรรจุในพระธาตุพนมจําลอง ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ

61 61

62

จดหมายเหตุพระเมตตา

แบบราง พระธาตุพนมจําลอง ประจํามหาวิทยาลัยขอนแกน ที่จะจัดสรางขึ้นบริเวณลานกลางแจงดานทิศตะวันออก ศูนยอาหารและบริการ

62

จดหมายเหตุพระเมตตา

63 63

รองศาสตราจารย ดร.สุมนต สกลชัย อธิการบดี (ในขณะนั้น) พรอมดวย นางผาณิต นิติทัณฑประภาศ อุปนายกสภามหาวิทยาลัย (ในขณะนั้น) รับประทานพระบรมสารีริกธาตุ สําหรับอัญเชิญมาประดิษฐานไว ณ พระธาตุพนมจําลอง ประจํามหาวิทยาลัยขอนแกน ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เมื่อ วันที่ ๑๘ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๘ (ปจจุบันอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุไปประดิษฐานไว ณ วัดหนองแวง (เมืองเกา) พระอารามหลวง เปนการชั่วคราว)

64

64

จดหมายเหตุพระเมตตา

แบบจําลองโครงการปรับปรุงสนามรักบี้เปนลานกิจกรรมและสวนสาธารณะ ซึ่งจะประดิษฐาน พระธาตุพนมจําลอง ประจํามหาวิทยาลัยขอนแกน

จดหมายเหตุพระเมตตา

๓๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๘ ประทานอนุญาตใหจดั พิมพบทพระนิพนธ แสงสองใจ ๒๓ อันดับ และอานบันทึกเสียงลงแผนซีดี

65 65

จดหมายเหตุพระเมตตา

67

68

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

69

70

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

71

72

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

73

74

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

75 75 75

รองศาสตราจารย ดร.พีรสิทธิ์ คํานวณศิลป คณบดีคณะมนุษยศาสตรสังคมศาสตร (ในขณะนั้น) รองศาสตราจารย ดร.พีรสิทธิ์ คํานวณศิลป คณบดีคณะมนุษยศาสตรสังคมศาสตร (ในขณะนั้น) ถวายเครื่องนมัสการ ถวายเครื่องนมัสการ ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เมื่อ วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๘ เมื่อ วันที่ ๓๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๘

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทานพระไพรีพินาศ เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทานพระไพรีพินาศ สําหรับประดิษฐาน ณ คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน สําหรับประดิษฐาน ณ คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน

76

จดหมายเหตุพระเมตตา 76

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ทรงอนุโมทนาและประทานพร

จดหมายเหตุพระเมตตา

77

78

จดหมายเหตุพระเมตตา

78

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทับใหฉายพระรูป กับผูบริหาร คณาจารย นักศึกษาและบุคลากรมหาวิทยาลัยขอนแกน

จดหมายเหตุพระเมตตา

79 79

๔ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๔๙ ประทานอนุญาตใหจดั พิมพบทพระนิพนธ เรื่อง ทศบารมี ทศพิธราชธรรม

จดหมายเหตุพระเมตตา

81

82

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

83

84

จดหมายเหตุพระเมตตา

84 84

ผูชวยศาสตราจารยวิชัย ณีรัตนพันธุ รองอธิการบดีฝายศิลปวัฒนธรรมและศิษยเกาสัมพันธ (ในขณะนั้น) ผูชวยศาสตราจารยวิชัย ณีรัตนพันธุ ถวายเครื่องนมัสการ รองอธิการบดีฝายศิลปวัฒนธรรมและศิษยเกาสัมพันธ (ในขณะนั้น) ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ ถวายเครื่องนมัสการ เมื่อ วันที่ ๔ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๔๙ ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เมื่อ วันที่ ๔ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๔๙

เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทับใหฉายพระรูป กับผูบริหาร คณาจารย นักศึกษาและบุคลากรมหาวิทยาลัยขอนแกน เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทับใหฉายพระรูป กับผูบริหาร คณาจารย นักศึกษาและบุคลากรมหาวิทยาลัยขอนแกน

จดหมายเหตุพระเมตตา

๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ทรงรับการบรรพชาของ นายวโรตม นนตรี ไวในพระสังฆราชูปถัมภ

85 85

จดหมายเหตุพระเมตตา

87 87

นายวโรตม นนตรี นักศึกษาสาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตรสังคมศาสตร (ในขณะนั้น) ถวายเครื่องนมัสการ ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เมื่อ วันที่ ๒๔ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐

88

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

89

90

จดหมายเหตุพระเมตตา

90

สามเณรวโรตม นนตรี ในพระสังฆราชูปถัมภ บรรพชา เมื่อ วันที่ ๑๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๐ โดยมี พระเทพสารเวที เปนพระอุปชฌาย ลาสิกขา เมื่อ วันที่ ๒ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐

จดหมายเหตุพระเมตตา

๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประทานชื่อเรื่องละคร มหาอดุลยเดชเวสสันดร

91 91

92

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

93

จดหมายเหตุพระเมตตา

๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประทานอนุญาตใหนําบันทึกพระสุรเสียงลงแผนซีดีใหม เพื่อประกอบหนังสือ พระมหาชนก มหาวิทยาลัยขอนแกน

95 95

จดหมายเหตุพระเมตตา

97

98

จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา

99

100 จดหมายเหตุพระเมตตา

101 จดหมายเหตุพระเมตตา 101

๒๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ ประทานพระพุทธพจนประจําคณะนิติศาสตร

จดหมายเหตุพระเมตตา 103

105 จดหมายเหตุพระเมตตา 105

๑๖ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๕๑ ประทานอนุญาตใหจดั พิมพบทพระนิพนธ ชีวิตนี้นอยนัก และ วิธสี รางบุญบารมี

จดหมายเหตุพระเมตตา 107

108 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 109

117 จดหมายเหตุพระเมตตา 111

๑ กุมภาพันธ พุทธศักราช ๒๕๕๒ ประทานอนุญาตใหเชิญบทพระนิพนธ มาจัดทําเปนสื่ออิเล็กทรอนิกส ชุด รินรสพระธรรมแสดง : แสงสองใจ ๒๖ อันดับ

112 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 113

111 จดหมายเหตุพระเมตตา 115

๑๔ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๒ ประทานจีวร พระรูป หนังสือพระประวัติ และพระธรรมนิพนธตาง ๆ

116 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 117

จีวรทรง ที่เจาพระคุณสมเด็จฯ ในพระโกศ ประทานใหเชิญมาไว ณ หองสมุดวรรณวิไล เพื่อเปนสิริมงคลแกคณาจารย และนักศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย

118 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 119

121 จดหมายเหตุพระเมตตา 121

๓ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕ ประทานมงคลนามแกศิษยเกา ศิษยปจ จุบนั และอาจารยประจําหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย

122 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 123

124 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 125

จดหมายเหตุพระเมตตา 127 127

ชมรมพุทธศาสนและประเพณี มข. ในพระอุปถัมภสมเด็จพระสังฆราช รับผากฐินประทาน ณ ตึกวชิรญาณสามัคคีพยาบาร ชั้น ๖ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ เมื่อ วันที่ ๒๗ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕

128 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 129

131 จดหมายเหตุพระเมตตา 131

๑๙ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖ ประทานพระวรธรรมคติ แก องคการนักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแกน

132 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 133

134 จดหมายเหตุพระเมตตา

135 จดหมายเหตุพระเมตตา 135

๑ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ ประทานอัฐบริขารและทรงรับเปนองคอปุ ถัมภการบรรพชาอุปสมบท ศิษยเกาและศิษยปจจุบัน หลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย

137

จดหมายเหตุพระเมตตา 137

นายวโรตม นนตรี นักศึกษาหลักสูตรศิลปกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิจัยศิลปะและวัฒนธรรม และ นายณัฐชนน แจงใจ นักศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย รับอัฐบริขารประทาน ณ หองรับรองผูมารอเฝา เรือนไทย “ฉอุม” คณะเหลืองรังษี วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อ วันที่ ๑๓ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖

138 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 139

141 จดหมายเหตุพระเมตตา 141

๑๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖ ประทานผากฐิน ประจําปพุทธศักราช ๒๕๕๖ แก ชุมนุมจริยธรรมและพุทธศาสนา สโมสรนักศึกษาคณะแพทยศาสตร

142 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 143

144 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 145

146 จดหมายเหตุพระเมตตา

จดหมายเหตุพระเมตตา 147

148 จดหมายเหตุพระเมตตา

149 จดหมายเหตุพระเมตตา 149

๒๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ มหาวิทยาลัยขอนแกน เปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ ณ พระตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร และบรรพชาอุปสมบทนักศึกษา ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร

มหาวิทยาลัยขอนแก่น คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยจดหมายเหตุ ขอนแก่น พระเมตตา กองทุนพระมหาชนก มหาวิทยาลัยขอนแก่น หลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ขอเชิญร่วมเป็นเจ้าภาพพิเศษ บาเพ็ญกุศลพระศพ

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็ จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก กาหนดการ วันเสาร์ ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๖

กาหนดการ

ณบวัรองผู ดบวรนิ เวศวิ ถนนพระสุ หน้าห้องรั ้รอเฝ้ า หเรืาร อนไทย “ฉอุ่มเมรุ ” แขวงบวรนิเวศ กรุงเทพมหานคร ๐๙.๐๐ ฯพณฯ พลอากาศเอกก าธน่มสิ”นธวานนท์ องคมนตรี และท่านผู้หญิงพึงใจ (ภริยา) หน้าห้อน. งรับรองผู ้รอเฝ้ า เรือนไทย “ฉอุ เป็นประธานปลงผม นายวโรตม์ นนตรี และ นายณัฐชนน แจ้งใจ นักศึกษาผูท้ ี่จะ ๐๙.๐๐ น. ฯพณฯ พลอากาศเอกกาธน สินธวานนท์ องคมนตรี และท่านผู้หญิงพึงใจ (ภริยา) บรรพชาอุปสมบทถวายเป็นพระกุศล (โดยเจ้าพระคุณสมเด็จฯ ทรงรับเป็นองค์อุปถัมภ์ เป็นประธานปลงผม นายวโรตม์ นนตรี และ นายณัฐชนน แจ้งใจ นักศึกษาผูท้ ี่จะ ตัง้ แต่ก่อนสิน้ พระชนม์) บรรพชาอุปสมบทถวายเป็นพระกุศล (โดยเจ้าพระคุณสมเด็จฯ ทรงรับเป็นองค์อุปถัมภ์ ตาหนักเพ็ชรตัง้ แต่ก่อนสิน้ พระชนม์) ๑๐.๐๐ ตาหนักน. เพ็ชรรองศาสตราจารย์ ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชยั เป็นประธานในการเป็นเจ้าภาพ พิเศษ บาเพ็ญกุศลพระศพ เจ้าพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ๑๐.๐๐ น. รองศาสตราจารย์ ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชยั เป็นประธานในการเป็นเจ้าภาพ สกลมหาสังฆปริณายก พิเศษ บาเพ็ญกุศลพระศพ เจ้าพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ประธานในพิธีจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชาพระรัตนตรัย และจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อย สกลมหาสั ง ฆปริ ณ ายก ถวายสักการะพระศพ พระสงฆ์ ๑๐ รูป สวดพระพุทธมนต์ ประธานในพิธีจุดเทียนดูหนังสือเทศน์ ีจุดธูปอเทียบู ยนเครื ่องนมัสการบู และจุ ดธูาหรั ปเทีบยพระศพทรงธรรม นเครื่องทองน้อย และธูประธานในพิ ปเทียนเครื่อธงทองน้ ชาธรรม แล้วชจุาพระรั ดธูปเทีตยนตรั นเครืย ่องทองน้ อยส ถวายสั พระสงฆ์ณ๑๐ ทธมนต์ ประธานในพิ ธีจุดเทียนดูหตนัตาหารเพล งสือเทศน์ พระสงฆ์กการะพระศพ แสดงพระธรรมเทศนากั ฑ์ รูป๑สวดพระพุ พระสงฆ์ ถวายพรพระ เจ้าภาพถวายภั และธู ป เที ย นเครื ่ อ งทองน้ อ ยบู ช าธรรม แล้ ว จุ ด ธู ป เที ย นเครื อ ่ งทองน้ อ ยส าหรั บ พระศพทรงธรรม เจ้าภาพถวายเครื่องไทยธรรมและทอดผ้าไตร พระสงฆ์สดับปกรณ์ ประธานในพิธีกรวดน้า พระสงฆ์ แสดงพระธรรมเทศนากั ณอฑ์นุโมทนาแล้ ๑ พระสงฆ์ ถวายพรพระ พระสงฆ์ เจ้าภาพถวายภั ตาหารเพล อุทิศถวายเป็ นพระกุศล พระสงฆ์ วลงจากอาสนสงฆ์ ๑๐ รูปตสวดมาติ กา เจ้ า ภาพถวายเครื อ ่ งไทยธรรมและทอดผ้ า ไตร พระสงฆ์ ส ดั บ ปกรณ์ ประธานในพิ ธ ี ก รวดน้ และสดับปกรณ์ ประธานในพิธีกรวดน้าอุทิศถวายเป็นพระกุศล พระสงฆ์อนุโมทนาแล้วลงจากา อุอาสนสงฆ์ ทิศถวายเป็นประธานในพิ พระกุศล พระสงฆ์ โมทนาแล้ ลงจากอาสนสงฆ์ ๑๐สวดพระอภิ รูป สวดมาติ กา ธีจุดธูปเทีอยนุนเครื ่องบูชวาที ่หน้าตูพ้ ระอภิธรรมพระสงฆ์ พระสงฆ์ ธรรม และสดั ประธานในพิ ธีกรวดน้าอุทิศถวายเป็ ศล สดัพระสงฆ์ วลงจากธี จบแล้วบปกรณ์ เจ้าภาพถวายเครื ่องไทยธรรมและทอดผ้ าไตรนพระกุ พระสงฆ์ บปกรณ์อนุโมทนาแล้ ประธานในพิ อาสนสงฆ์ ประธานในพิ ธ ี จ ด ุ ธู ป เที ย นเครื อ ่ งบู ช าที ห ่ น้ า ตู พ ้ ระอภิ ธ รรม พระสงฆ์ ส วดพระอภิ ธรรม กรวดน้าอุทิศถวายเป็นพระกุศล พระสงฆ์อนุโมทนาแล้วลงจากอาสนสงฆ์ ประธานในพิธีกราบลา จบแล้ เจ้ยาภาพถวายเครื ่องไทยธรรมและทอดผ้ าไตร พระสงฆ์สดับปกรณ์ ประธานในพิธี พระรัตวนตรั กราบลาพระศพ เป็นเสร็จพิธี กรวดน้าอุทิศถวายเป็นพระกุศล พระสงฆ์อนุโมทนาแล้วลงจากอาสนสงฆ์ ประธานในพิธีกราบลา หน้าห้องรับรองผู้รอเฝ้า เรือนไทย “ฉอุ่ม” พระรัตนตรัย กราบลาพระศพ เป็นเสร็จพิธี

รับประทานอาหารกลางวัน ๑๒.๐๐ น.บรองผู หน้าห้องรั ้รอเฝ้า เรือนไทย “ฉอุ่ม” พระอุโบสถ ๑๒.๐๐ น. รับประทานอาหารกลางวัน ๑๔.๐๐ น. บรรพชาอุปสมบทนาควโรตม์ นนตรี และนาคณัฐชนน แจ้งใจ ถวายเป็นพระกุศล

พระอุโบสถ ๑๔.๐๐ น.

บรรพชาอุปสมบทนาควโรตม์ นนตรี และนาคณัฐชนน แจ้งใจ ถวายเป็นพระกุศล

การแต่งกาย : เครื่องแบบปกติขาวครึ่งยศ ไว้ทุกข์ หรือ สุภาพบุ รุษ า: ยฝี สากลนิ ภาพสตรี : ชุดจไทยพระราชนิ ภาพถ่ พระหัยมตถ์พสุระบาทสมเด็ พระเจ้าอยูย่หมัว หรือ ชุดไทยประยุกต์

พระราชทานแก่ มหาวิายฝี ทยาลั ยขอนแก่ น เมื่อ ๒๓ จธัพระเจ้ นวาคมาอยู พุท่หธศั ภาพถ่ พระหั ตถ์พระบาทสมเด็ ัว กราช ๒๕๔๘ รล ๐๐๐๔.๒/๒๐๑๕๐) พระราชทานแก่มหาวิทยาลั(ทีย่ ขอนแก่ น เมื่อ ๒๓ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๘ (ที่ รล ๐๐๐๔.๒/๒๐๑๕๐)

151

152

152 จดหมายเหตุพระเมตตา 152

ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน นายวโรตม นนตรี และ นายณัฐชนน แจงใจ ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน นายวโรตม นนตรี และ นายณัฐชนน แจงใจ

สินธวานนท เปนประธานปลงผม ณ เรือนไทย “ฉอุม” คณะเหลืองรังษี สินธวานนท เปนประธานปลงผม ณ เรือนไทย “ฉอุม” คณะเหลืองรังษี

ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท และ ทานผูหญิงพึงใจ (ภริยา) ใหโอวาทแกนักศึกษาผูจะบรรพชาอุปสมบท ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท และ ทานผูหญิงพึงใจ (ภริยา) ใหโอวาทแกนักศึกษาผูจะบรรพชาอุปสมบท

153

จดหมายเหตุพระเมตตา 153

รองศาสตราจารย ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแกน ปลงผมนักศึกษาผูที่จะบรรพชาอุปสมบท

154

154 จดหมายเหตุพระเมตตา 154

ผูชวยศาสตราจารยสุกิจจา จันทะชุม ปลงผมนักศึกษาผูที่จะบรรพชาอุปสมบท

ผูชวยศาสตราจารยสุกิจจา จันทะชุม ปลงผมนักศึกษาผูที่จะบรรพชาอุปสมบท

อธิการบดี รองศาสตราจารย ดร.กุลธิดา ทวมสุข คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร ดร.แกวตา จันทรานุสรณ ประธานหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ผูชวยศาสตราจารย ดร.วาลี ขันธุวาร และ อาจารยมัณฑนา อยูยั่งยืน ขณะรอขึ้นบําเพ็ญกุศลพระศพ ณ ตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร อธิการบดี รองศาสตราจารย ดร.กุลธิดา ทวมสุข คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร ดร.แกวตา จันทรานุสรณ ประธานหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ผูชวยศาสตราจารย ดร.วาลี ขันธุวาร และ อาจารยมัณฑนา อยูยั่งยืน ขณะรอขึ้นบําเพ็ญกุศลพระศพ ณ ตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร

155 155

จดหมายเหตุพระเมตตา 155

ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท จุดธูปเทียนเครื่องบูชาพระรัตนตรัย จุดธูปเทียนเครื่องทองนอย ถวายสักการะพระศพ ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท และจุดธูปเทียนเครื่องทองนอย สําหรับพระศพทรงธรรม จุดธูปเทียนเครื่องบูชาพระรัตนตรัย จุดธูปเทียนเครื่องทองนอย ถวายสักการะพระศพ และจุดธูปเทียนเครื่องทองนอย สําหรับพระศพทรงธรรม

ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท และ ทานผูหญิงพึงใจ (ภริยา) ถวายภัตตาหารเพล ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท และ ทานผูหญิงพึงใจ (ภริยา) ถวายภัตตาหารเพล

156

156 จดหมายเหตุพระเมตตา

156

ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท กรวดน้ําอุทิศถวายเปนพระกุศล ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน สินธวานนท กรวดน้ําอุทิศถวายเปนพระกุศล

อธิการบดี ประธานในการเปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ พรอมดวย รองศาสตราจารย ดร.นิยม วงศพงษคํา รองอธิการบดีฝายชุมชนสัมพันธและสื่อสารองคกร คณะมนุษพยศาสตร อธิและคณบดี การบดีมอบพระธาตุ นมพระพุและสั ทธอุงรคมศาสตร ังคธาตุเจดีย และหนังสือ รินรสพระธรรมแสดง : แสงสองใจ ๒๖ อันดับ เปนที่ระลึกแด ฯพณฯ องคมนตรี พลอากาศเอกกําธน และ ทานผูหญิงพึงใจ สินธวานนท

จดหมายเหตุพระเมตตา 157

157

อธิการบดี ประธานในการเปนเจาภาพพิเศษ บําเพ็ญกุศลพระศพ พรอมดวย 158 รองศาสตราจารย ดร.นิยม วงศพงษคํา รองอธิการบดีฝายชุมชนสัมพันธและสื่อสารองคกร และคณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร

อธิการบดีกรวดน้ําอุทิศถวายเปนพระกุศล อธิการบดีกรวดน้ําอุทิศถวายเปนพระกุศล

158 จดหมายเหตุพระเมตตา

อธิการบดีกรวดน้ําอุทิศถวายเปนพระกุศล 158

คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร พรอมดวย ชวยศาสตราจารย ลวรรณ ผูชวยศาสตราจารย อนงค รุงษแจ ง และ ผูและสั คณบดี คณะมนุ ยศาสตร งคมศาสตร พรวอิไมด วย สมโสภณ ผูชวยศาสตราจารยอนงค รุงแจง และ ผูชวยศาสตราจารยวิไลวรรณ สมโสภณ

นายวโรตม นนตรี และ นางยุวดี นนตรี (มารดา) พรอมดวย นายณัฐชนน แจงใจ และ นายสุรินทร นางพรพิรุณ แจงใจ (บิดามารดา) กอนกราบลาพระศพ

159

จดหมายเหตุพระเมตตา 159

นายวโรตม นนตรี และ นางยุวดี นนตรี (มารดา) พรอมดวย นายณัฐชนน แจงใจ และ นายสุรินทร นางพรพิรุณ แจงใจ (บิดามารดา) กอนกราบลาพระศพ

ผูบริหาร คณาจารย และบุคลากรมหาวิทยาลัยขอนแกน ภายหลังกราบลาพระศพ ณ พระตําหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร

160 จดหมายเหตุพระเมตตา

อธิการบดีและรองอธิการบดีฝ่ายชุมชนสัมพันธ์และสื่อสารองค์กร เตรียมนำ�นาคทั้งสอง ออกจากเรือนไทย “ฉอุ่ม” คณะเหลืองรังษี ไปยังพระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร อธิการบดีและรองอธิการบดีฝายชุมชนสัมพันธและสื่อสารองคกร เตรียมนํานาคทั้งสอง ออกจากเรือนไทย “ฉอุม” คณะเหลืองรังษี ไปยังพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร

ผูบริหารมหาวิทยาลัยพรอมดวยครอบครัวนนตรี และครอบครัวแจงใจ กอนจูงนาคทั้งสองเขาพระอุโบสถ

160

จดหมายเหตุพระเมตตา 161

พิธีบรรพชาอุปสมบท นาควโรตม นนตรี และ นาคณัฐชนน แจงใจ ภายในพระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร โดยมี เจาประคุณสมเด็จพระวันรัต (จุนท พฺรหฺมคุตฺโต) เปนพระอุปชฌาย

162 จดหมายเหตุพระเมตตา

162

พระธมฺมวโร (บรรพชาอุปสมบท วันเสาร ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๖ ลาสิกขา วันจันทร ที่ ๑๓ มกราคม ๒๕๕๗)

จดหมายเหตุพระเมตตา 163

163

จะเปลี่ยนรูปใหม

พระกนฺตณฏโฐ (บรรพชาอุปสมบท วันเสาร ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๖ ลาสิกขา วันศุกร ที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๕๖)

164

ขอนมัสการขอบพระคุณ พระครูวินัยธร สทาน วัดบวรนิเวศวิหาร พระธีระพันธุ ธีรโพธิ ขอขอบพระคุณ

ผูชวยศาสตราจารยสุกิจจา จันทะชุม ผูชวยศาสตราจารยสินทร ศิลา ผูชวยศาสตราจารยวิไลวรรณ สมโสภณ นายภาสกร เตือประโคน และ

นศ.พ.รัฐธนินท เรืองนพรุจน ประธานชุมนุมจริยธรรมและพุทธศาสนา คณะแพทยศาสตร

166

ชื่อหนังสือ

จดหมายเหตุพระเมตตา

ผูรับผิดชอบโครงการ

ดร.แกวตา จันทรานุสรณ

บรรณาธิการ

ดร.มารศรี สอทิพย

เนื้อหา

รองศาสตราจารย ดร.จักรกฤษณ ดวงพัตรา

พิสูจนอักษร

นางสาวนุชนาฏ สระกาศ

ประสานงานการพิมพ ISBN

นายฑัตจยศพล ธนธุวานันท 9786162233166

พิมพครั้งแรก

ธันวาคม ๒๕๕๖

จํานวนพิมพ

๕๐๐ เลม

พิมพที่

หจก.ขอนแกนการพิมพ ๖๔ – ๖๖ ถนนรื่นรมย อําเภอเมือง ขอนแกน ๔๐๐๐๐ โทร. ๐ ๔๓๒๒ ๑๙๓๘ โทรสาร ๐ ๔๓๒๒ ๐๑๒๘