komozine Jaargang 1 - september 2015
HET
glﾅ電nieuwe MAGAZINE VAN KOMOSIE VZW MET DE VINGER AAN DE POLS IN DE SOCIALE-ECONOMIESECTOR
voedseloverschotten
De Schenkingsbeurs is online
Energiesnoeiers Nieuwe contracten
Komosie
Wegwijs op Rotonde
De Kringwinkel
Hergebruik op het recyclagepark Verder in dit nummer: Zoveel spullen zoveel verhalen
| De dag van Nancy Versavele | FAVV-omzendbrief
2
inhoud Welkom komozie! Koepelnieuws
5 6 9
Het platform Schenkingsbeurs is online Aan de slag met overschotten uit de supermarkt De nieuwe FAVV-omzendbrief: moeten we nu blij zijn? Lokale voedselschenkingen makkelijker dankzij nieuwe BTW-beslissing Registreren kan/moet je leren Nieuwe contracten voor de Energiesnoeiers Zoveel spullen, zoveel verhalen Test 123, nieuw kassasysteem voor de sector Is De Kringwinkel duurder geworden? Ook kantoorspullen verdienen een tweede leven Betalen met ecocheques in De Kringwinkel kan vanaf nu Rotonde, dĂŠ plaats voor vernieuwing, kennis en ervaring
10 12 14 17 19 20 23 26 27 28
De dag van . . Nancy Versavele
34
Zo fijn was.. De Kringwinkel op de festivalweide
40
Dossier recyclagepark Producthergebruik op het recyclagepark
42
Restjesrecept Frittata met spaghetti
Sectornieuwtjes Upcyclingtip DIY: je eigen servies
Kalender Oproep
49 50
54 55 56
29 30
-------------------------------------------------------------KOMOSIE vzw, Koepel van Milieuondernemers in de Sociale Economie, overkoepelt alle Kringwinkelcentra en Energiesnoeiersbedrijven in Vlaanderen. De vzw is actief in de social-profitsector op het kruispunt van milieu & sociale economie. Vanuit diezelfde aandacht van KOMOSIE voor nieuwe initiatieven ontstond het project Sociaal aan de slag met voedseloverschotten. Meer weten? www.komosie.be
Colofon Redactie Marleen Vos, Jurgen Blondeel, Liesbeth De Schamphelaere, Els Poelmans, Tine Van Rumst, Etienne Rubens, Caroo Torfs, An Coninx, Hans Pauwels, Christophe Loubry Eindredactie Liesbeth De Schamphelaere, Marleen Vos Vormgeving Nicole Willemse Verantwoordelijke uitgever Marleen Vos, Uitbreidingsstraat 470, 2600 Berchem 3
4
Welkom Welkom bij het vernieuwde magazine van KOMOSIE. We hopen jullie met dit Komozine nog meer te inspireren en te informeren over wat er leeft in onze sector en daarbuiten. Hopelijk genieten jullie ervan.
Alle reacties, suggesties of tips zijn welkom op onze redactie. Gewoon een mailtje naar info@komosie.be volstaat! Veel leesplezier.
Olie loont niet meer Van 30 november tot en met 11 december 2015 vindt in Parijs de 21ste jaarlijkse klimaatconferentie van de Verenigde Naties plaats. De Standaard zal tot dan, samen met enkele andere internationale kwaliteitskranten, dagelijks berichten over de klimaatMarleen VosOSIE vzw opwarming onder de slogan ‘Olie loont niet meer’. KOM Een ware marathon die publiek en beleid via verschil Algemeen directeur lende invalshoeken wil wijzen op de noodzaak om vandaag maatregelen te treffen tegen de opwarming van de aarde. Een duidelijke keuze tegen ‘klimaatopwarmingsvermoeidheid’, daar kunnen we niet tegen zijn. Als sector dragen we al ons steentje bij: meer hergebruik realiseren, meer woningen isoleren, meer voedsel van de afvalberg redden. Maar misschien kunnen we nog meer! We dagen iedereen uit om tips en ideeën te geven met onze sector nóg meer te doen. Energiesnoeiers die een scan van de Kringwinkels en magazijnen uitvoeren? Een slimme routing van de vrachtwagens om het brandstofverbruik te verminderen? Een originele manier om onze werknemers met openbaar vervoer of met de fiets op het werk te krijgen? Het zijn maar een paar voor de hand liggende ideeën. Jullie zijn ongetwijfeld veel vindingrijker!
Hebben jullie een beter idee? Stuur jullie beste klimaattips voor de sector in via info@komosie.be vóór 1 november. Wij selecteren de 3 beste tips en belonen de winnaars met een trip naar Parijs met de klimaattrein om deel te nemen aan de grote internationale manifestatie op zondag 29/11.
Marleen 5
komozie! Niet te missen: de leukste en interessantste nieuwsfeiten voor jullie gespot Iedereen op de fiets in het Meetjesland Het Meetjesland is biljartvlak. Ideaal om de fiets op te springen en te blijven rijden, zo dachten ze bij De Kringwinkel Meetjesland. Daarom startten ze het nevenproject Viva Velo. Viva Velo, uw streekvelotheek, wil iedereen op de fiets en bezorgt een goede huurfiets tegen een ditoprijs. Fietsen huren voor lange of korte periodes? Gewoon je fiets(en) online reserveren en afhalen in de vier winkels van De Kringwinkel Meetjesland. Of je kan ze ook laten leveren op een locatie naar keuze of bij één van de ambassadeurs. Benieuwd geworden? Alle info op www.vivavelo.be
“De klimaatimpact van een niet-geïsoleerde negentiende-eeuwse stadswoning is ongeveer de helft van die van een ‘ecologische’ passiefwoning in het buitengebied. Waarom? De tweede noopt de bewoners tot intens autogebruik. Willen we écht werk maken van een klimaatbeleid, maar ook van energiebeleid, milieubeleid én mobiliteitsbeleid, dan moeten we een einde maken aan onze auto-afhankelijkheid.” Kris Peeters, De Standaard 18/06
Inspiratieboek voedseloverschotten & sociale economie Inspiratie nodig om sociaal aan de slag te gaan met voeseloverschotten? Het Inspiratieboek ‘Voedseloverschotten en opportuniteiten voor de sociale economie’ is te koop bij KOMOSIE. Voor € 12 leest u alle resultaten van het Innovatieproject dat KOMOSIE in 2015 afrondde i.s.m. de veiling BelOrta, MIVAS - Goed Gevoel vzw, Leren Ondernemen vzw, Sociaal Winkelpunt vzw en Levanto vzw. Het zit boordevol praktische praktijkvoorbeelden en tips om meteen aan de slag te gaan. Meer info of het boek bestellen (€12)? Ga naar www.komosie.be/voedselverlies > innovatieproject en inspiratieboek
6
Leuk adresje Even een weekendje weg of de Gentse Feesten van nabij beleven? De appartementen van Sleepstreet zijn helemaal ingericht in retrostijl. Al vanaf € 65 per nacht (min. 2 nachten) verblijf je in een appartement of huisje en beleef je Gent als een hippe local. www.sleepstreet.be
Nieuwe partners voor de Schenkingsbeurs
TREER
ag nog!
edselschenkingen n schrijf je bedrijf aag nog in op eu s e.
aa en urs.be | info@schenkingssie 03 281 03 30 (NL) 23 37 74 (FR)
DE SCHENKINGSvoedselBEURS Samen schenkingen
vergemakkelijken www.schenkingsbeurs.be
De website www.schenkingsbeurs.be is een initiatief van o.a. KOMOSIE om voedselschenkingen te vergemakkelijken en voedseloverschotten te bestrijden. Sinds kort is de website online (meer hierover verder in dit blad). Meer goed nieuws is dat niet minder dan 3 nieuwe partners dit initiatief financieel ondersteunen: sinds 1 juli 2015
de Stad Antwerpen (voor € 5.000) en het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer beheerd door de Koning Boudewijnstichting (voor € 25.000) en vanaf oktober 2015 de OVAM (€ 10.000). Dankzij deze subsidie zal KOMOSIE het komende anderhalf jaar kunnen blijven werken aan de uitbouw van de Schenkingsbeurs.
urs is een initiatief van w, FdSS vzw en Level IT:
Meer info? Zie www.schenkingsbeurs.be of www.fdme.be/ meta-nav/ondersteunde-projecten/ Partner worden van de Schenkingsbeurs? Schrijf dan in op www.schenkingsbeurs.be/partners/ inschrijving-als-partner/
7
Een lief vinden in De Kringwinkel? Het Eén-programma ‘Vind je lief’ bedacht een leuke eerste date voor de deelnemers: een huiskamer inrichten met Kringwinkelspullen. Als dat geen relatietest is! De Kringwinkel Mechelen ontving hen met open armen en zorgde ervoor dat de winkel er picobello uitzag. Voor twee van de koppels zag het er alvast veelbelovend uit, want ze zetten de avond in elkaars gezelschap verder. Nu nog afwachten of er iets meer uit groeit ... Hierbij nog enkele sfeerbeelden voor wie de uitzending heeft gemist.
40% Zoveel % van de wereldbevolking heeft nog nooit van de opwarming van de aarde gehoord. Dat blijkt uit een onderzoek van de Princeton University. Nog veel werk aan de winkel dus, vooral in landen waar het opleidingsniveau laag ligt. In de Westerse landen weet meer dan 90% wel al dat de aarde opwarmt.
8
Wie naar het werk fietst, is minder afwezig Pro Velo R&D, een Belgische vereniging die fietsen stimuleert, onderzocht de economische impact en werkgelegenheid in Brussel en Wallonië bij het inzetten van de fiets als woon-werkverkeer. Wie naar het werk fietst, werkt per jaar gemiddeld één dag meer dan wie niet met de fiets naar het werk komt. Deze positieve impact op het absenteïsme zorgt voor een win-win voor Brusselse werkgevers. In 2012 bespaarden zij zo meer dan 20 miljoen euro. In Wallonië was dat 12,5 miljoen euro. De voordelen zijn niet enkel financieel. Dankzij het gebruik van de fiets zouden er ook 40 verkeersdoden minder zijn.
koepel nieuws
voedseloverschotten www.schenkingsbeurs.be
HET PLATFORM
SCHENKINGSBEURS IS ONLINE
Samen kunnen we voedselschenkingen vergemakkelijken!
-------------------------------------------------------------door Etienne Rubens Waarom een schenkingsplatform? Elke dag worden tonnen voedingswaren die nog perfect eetbaar zijn vernietigd. Anderzijds hebben voedselhulp- en sociale organisaties steeds meer nood aan levensmiddelen voor mensen in armoede. De Schenkingsbeurs biedt een oplossing door bedrijven uit de voedingssector (de schenkers) in verbinding te brengen met voedselhulp- en sociale organisaties (de ontvangers). Iedereen wint erbij! KOMOSIE heeft mee meer dan 2 jaar gewerkt aan de ontwikkeling van de Schenkingsbeurs ism FdSS en LevelIT.
10
Goed nieuws: sinds 1 juli 2015 is dit platform om voedselschenkingen te vergemakkelijken online! Neem eens een kijkje op www.schenkingsbeurs.be.
Wat is de Schenkingsbeurs? Door het aanbieden van 1 platform met 3 modules voor schenkers en ontvangers biedt de Schenkingsbeurs een efficiënte en professionele oplossing voor de verschillende situaties in voedselschenkingen. Vooral lokale schenkingen worden makkelijker.
Wilt u kwalitatieve voedseloverschotten ontvangen? Dan kan u zich als voedselhulp- of sociale organisatie via de geografische kaart gemakkelijk bekend maken bij potentiële schenkers in uw regio en uw verwachtingen en noden duidelijk maken. U kan ook (occasionele) schenkingen die u interesseren online reserveren. En u kan zich kandidaat stellen voor een gestructureerde samenwerking op lange termijn voor systematische schenkingen van bv. supermarkten. In dat geval biedt de Schenkingsbeurs begeleiding op maat voor de organisatorische en technische aspecten van zo’n samenwerking. Meer info hierover vindt u in het volgende artikel in deze Komozine of op www.komosie. be/voedselverlies > Schenkingsbeurs.
» SCHRIJF NU IN EN HELP VOEDSELOVERSCHOTTEN EN ARMOEDE DE WERELD UIT. Voor wie? Iedereen uit de voedingssector kan voedsel schenken: van bakker, producent tot groenteboer of supermarkt. Voedsel ontvangen kan door een organisatie, verenging of onderneming (geen particulieren) en op voorwaarde dat de ontvangen eetwaren niet voor eigen gebruik bedoeld zijn en ook niet in dezelfde toestand met commercieel oogmerk verkocht worden. Ze worden wel gebruikt ten bate van: | armoedebestrijding (bv. voedselhulp via voedselbedelingsinitiatief of sociale kruidenier, verwerking in een sociaal restaurant) | en/of maatschappelijke integratie van kansengroepen (bv. sociale-economieorganisatie die hiermee tewerkstellingskansen aanbiedt, volkskeukens).
Geïnteresseerd? Ga naar www.schenkingsbeurs.be en schrijf nu in! Bekijk ook de folder en de video op www.schenkingsbeurs.be/media voor meer info en ontdek er alle voordelen!
Nog vragen? Aarzel niet om ons te contacteren: schenkingsbeurs@komosie.be.
Samen kunnen we voedselschenkingen vergemakkelijken!
Met de financiële steun van:
De Schenkingsbeurs is een initiatief van KOMOSIE vzw, FdSS en Level IT en geniet de steun van de POD Maatschappelijke Integratie, de Vlaamse Minister voor armoedebestrijding, de Brusselse overheid, de stad Antwerpen, de OVAM, het Fonds Duurzaam Materialen en Energiebeheer beheerd door de Koning Boudewijnstichting en talrijke andere partners.
11
voedseloverschotten
SLAG door Caroo Torfs
aan de
MET OVERSCHOTTEN UIT DE SUPERMARKT
--------------------------------------------------------------
U kon het reeds lezen op pag. 10: De Schenkingsbeurs is intussen realiteit. Schenkers en afnemers van overschotten kunnen elkaar online vinden! Dit maakt het voor supermarkten een stuk makkelijker om sociale organisaties in hun buurt te vinden. Wil je als organisatie graag samenwerken op een structurele manier? Dan kan je beroep doen op KOMOSIE.
WAT HEBBEN WE VOOR JE IN PETTO? Om verwerking van overschotten in goede banen te leiden denken we dat het belangrijk is om het lokaal bestuur te betrekken als promotor of facilitator. Er zijn verschillende samenwerkingsscenario’s met een supermarkt mogelijk:
| Samenwerking tussen 1 supermarkt en 1 organisatie die elke dag de overschotten ophaalt. | Samenwerking tussen 1 supermarkt en verschillende organisaties die beurtelings de overschotten komen ophalen of 1 organisatie die de over schotten bij meerdere winkels ophaalt. | Stadsbrede of gemeentelijke samenwerking waar (een gedeelte van) de overschotten op een centrale plaats terecht komen en van daaruit worden opgehaald of geleverd aan sociale organisaties. | Sociale organisaties kunnen zelf overschotten ophalen of een logistieke ondersteuner doet dit.
12
voedseloverschotten Door in te spelen op ervaringen uit de praktijk zullen er nog meer scenario’s en variaties op bestaande scenario’s ontstaan.
Komosie faciliteert verder de samenwerking met de supermarkt, zoveel mogelijk gebruik makend van het internetplatform schenkingsbeurs.
In welk scenario een sociale organisatie ook terecht komt, het is nodig zich intern voor te bereiden op het gebruik van overschotten. Er komen immers nogal wat vragen kijken hierbij:
Dat houdt in dat we:
| Is de regelgeving voor gebruik van overschotten voldoende gekend (favv, btw ...)? | Waarom gebruik maken van overschotten? Wat ermee bereiken? | Hoe ons daarop organiseren, rekening houdend met het beleid van de supermarkt? Hoe medewerkers/vrijwilligers motiveren en voorbereiden? | Hoe bereiden we dit materieel en financieel voor? | Hoe volgen we alles op? Komosie kan organisaties bij deze interne voorbereiding ondersteunen. Dat kan gaan van het doorgeven van een checklist over het samenbrengen met een andere sociale organisatie met ervaring in een gelijkaardig scenario, tot stap voor stap begeleiding van de interne organisatie.
| Overleg faciliteren/coördineren tussen sociale organisaties, lokaal bestuur en schenker om tot een werkbaar model te komen, rekening houdend met de eisen van het FAVV. | Een concrete planning uitwerken voor samenwerking tussen betrokkenen. | Het samenwerkingscontract tussen een samenwerkingsverband en supermarktketen mee onderhandelen. | Opties in schenkingsbeurs op maat maken en uitleg geven over het concreet gebruik ervan. | Uitwisseling tussen afnemers van voedseloverschotten faciliteren, en hieruit lessen trekken voor verdere verbetering en onderhandeling. Indien er een schenker is in een bepaalde buurt, maar geen ontvanger, zullen we zelf proactief uitkijken naar (een) geïnteresseerde ontvanger(s).
WAT KOST DIT? Het grootste gedeelte van dit werk kan ondergebracht worden in het hefboomproject ‘Sociaal aan de slag met voedseloverschotten van supermarkten’. Maar in hetzelfde project is voorzien dat sociale organisaties een beperkt gedeelte bijdragen in de kosten. Vandaar de volgende prijsdifferentiatie: | Voor de supermarkten: dagprijs van € 750 (excl. btw). De tijdsbesteding schatten we als volgt in: indien de optie in de Schenkingsbeurs reeds op maat is gemaakt: ± 2 dagen, indien deze nog niet bestaat: ± 4 dagen. Dit is een eenmalige kost. | Voor sociale organisaties: begeleiding in het kader van een hefboomproject: € 150/dag (excl. btw en vervoerskosten). D.w.z. samenwerking opzetten tussen ontvanger en bedrijf uit de voedingssector in een lokaal project.
De tijdsbesteding schatten we als volgt in: - Als er al een samenwerking lopende is: 1 opleiding over gebruik van de Schenkingsbeurs + 1 overleg = 1 à 2 dagen. - Als de samenwerking nog moet opgezet worden: 1 opleiding over het gebruik van de Schenkingsbeurs + 2 overleggen + 1 opvolgingsoverleg = 2 à 3 dagen. De kosten voor deze begeleiding kunnen door de verschillende organisaties gedeeld worden, d.w.z. indien het 4 organisaties zijn is dit € 150/4 = € 37,5/dag (+ btw).
Meer info: www.komosie.be/voedselverlies en www.schenkingsbeurs.be of mail caroo.torfs@komosie.be. 13
voedseloverschotten
DE NIEUWE FAVV-OMZENDBRIEF
Moeten we nu blij zijn?
door Etienne Rubens
--------------------------------------------------------------
Op 22 juli 2015 publiceerde het Federaal Agentschap voor de VoedselVeiligheid (FAVV) een nieuwe omzendbrief. Het FAVV reikt hierin richtlijnen aan voor de interpretatie van houdbaarheidsdata, traceerbaarheid, etikettering en invriezen van voorverpakte levensmiddelen. Het wil hiermee een sociaal en duurzaam voedselveiligheidsbeleid bevorderen, de consument maximaal beschermen en voedselverspilling tegengaan. Deze nieuwe omzendbrief vervangt de vorige m.b.t. dezelfde bepalingen van augustus 2013. De omzendbrief spreekt over voedselbanken en liefdadigheids verenigingen. Die laatste worden ruim gedefinieerd: “vzw met een menslievend karakter die levensmiddelen verstrekken aan kansar men in het kader van voedselhulp en armoedebestrijding”. Onder an dere sociale restaurants en social e kruideniers worden hier expliciet bij gerekend.
Goed nieuws
Voedselschenkingen op de ver valdag worden gemakkelijker. De belangrijkste wijziging is dat producten op vervaldag mogen worden ingevroren en nadien uitgedeeld aan de eindconsument, weliswaar onder de volgende strikte voorwaarden: | De koudeketen wordt nooit onderbroken in het bijzonder tijdens het verzamelen en het transport. Minimaal dienen de producten in een koelbox geplaatst te worden. | De temperatuur van de levensmiddelen wordt steekproefsgewijs bij ontvangst gecontroleerd.
FAVV Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
14
| De invriesdatum op de verpakking wordt vermeld en de de vermelding “onmiddellijk verbruiken na ontdooiing” wordt toegevoegd op de verpakking. | De ingevroren levensmiddelen worden niet langer dan 2 maanden na invriezen verdeeld.
| De levensmiddelen moeten minstens 48 u ingevroren zijn alvorens ze verdeeld worden. Deze omzendbrief komt volgens ons tegemoet aan de realiteit dat supermarkten en handelaars meer en meer voedseloverschotten op de vervaldag willen schenken, terwijl de klanten toch een maximale bescherming moeten blijven krijgen. Deze omzendbrief is ook goed nieuws voor organisaties die met supermarkten samen werken die hun producten slechts vlak voor de vervaldatum uitdelen (zoals bv. Delhaize of Carrefour). In de praktijk verwachten we dat vooral sociale restaurants het meeste voordeel kunnen halen uit deze omzendbrief. Zij kunnen de producten immers meteen verwerken na ontdooiing.
voedseloverschotten
Slecht nieuws
Voedselschenkingen op de vervaldag worden gemakkelijker. We zetten toch enkele bedenkingen op een rijtje: | Doordat de condities van invriezen een stuk meer gedetailleerd zijn, verhoogt de druk op de voedselhulporganisaties om over meer diepvriescapaciteit te beschikken, wat al een knelpunt is in deze sector. | Deze maatregel versterkt de perceptie bij schenkende bedrijven (bv. supermarkten) dat schenken aan liefdadigheidsverenigingen op de vervaldatum acceptabel is. Dit maakt verdere verdeling of verwerking wel erg moeilijk. | Wat met producten die niet ingevroren kunnen worden? Als een liefdadigheidsorganisatie deze pas op de vervaldag ontvangt, is het organisatorisch heel moeilijk om deze op een goede en voedselveilige wijze nog te kunnen verdelen of verwerken. | Zal de omzendbrief schenkers die vroeger tijdig de producten op vervaldag -2 of -1 uit de rekken haalden er niet toe aanzetten om hun producten nu ook pas op de vervaldag te schenken? | Mensen in armoede die hun voedselpakket komen ophalen of aankopen in een sociale kruidenier moeten diepgevroren producten ook op geschikte wijze kunnen vervoeren. Wie zal de nodige diepvrieszakken of koelboxen voorzien en betalen? | Organisaties mogen de vrije plaats in hun diepvriezer maar voor 50% vullen. We vermoeden dat het voor veel organisaties in de praktijk niet evident is om hieraan te voldoen.
KOMOSIE heeft regelmatig constructief overleg met het FAVV. Zo mocht KOMOSIE de ontwerpbrief nog voor publicatie inkijken, en toetste ze deze af bij enkele lokale sociale organisaties die momenteel reeds verse producten inzamelen bij supermarkten. Wij deelden onze vragen en reflecties mee aan het FAVV. Toch blijven we bij het lezen van de nieuwe omzendbrief met diverse onbeantwoorde vragen zitten: | Zijn de condities voor het invriezen enkel van toepassing op voorverpakte voedseloverschotten die hun vervaldag naderen of ook op aangekochte voorverpakte producten van deze sociale organisaties? | Waarom geldt deze omzendbrief enkel voor voorverpakte artikelen en hoe moeten we dan omgegaan met niet-voorverpakte verse (bv. vlees-) producten?
15
voedseloverschotten
KOMOSIE zal haar en uw vragen bespreken met het FAVV om duidelijke antwoorden te verkrijgen.
Zit u zelf met vragen en/of bedenkingen, bezorg ze ons! Etienne.rubens@komosie.be
In overleg met de overheid en de betrokken federaties van de voedingssector zoals COMEOS willen we aandacht vragen voor de logistieke en organisatorische moeilijkheden die de condities van invriezen en in het bijzonder het schenken op de vervaldag met zich meebrengen. Welke flankerende maatregelen kunnen er genomen worden om hieraan tegemoet te komen en welke goede voorbeeldpraktijken kunnen we samen in de verf zetten? Dit hoeft niet noodzakelijk veel geld te kosten als er ook creatief en constructief samengewerkt wordt. Bv. het invriezen kan gebeuren door de supermarkt zelf in eigen diepvriezers en de ophaling gebeurt dan daags nadien door de sociale organisatie.
16
U vindt de omzendbrief op www.favv.be/levensmiddelen/omzendbrieven/_documents/2015-07-22_circ-ob_ NL_voedselbanken_v2.pdf
voedseloverschotten
LOKALE
VOEDSELSCHENKINGEN MAKKELIJKER DANKZIJ NIEUWE BTW-BESLISSING ... maar er is nog werk aan de winkel
-------------------------------------------------------------door Etienne Rubens Tot juli 2013 was het voor een verkoper duurder om zijn niet-verkochte voedingswaren te schenken dan ze te vernietigen. Waarom? Op weggeschonken voedingswaren moest je nog al tijd btw betalen. Sinds 31 juli 2013 kan je, onder specifieke omstandighe den, voedingswaren schenken zonder dat je de btw erop moet betalen. Deze btw-beslissing beperkte zich echter tot schenkingen aan de erkende voedselbanken en bij hen aangesloten organisaties. Lokale handelaars die kleinere hoeveelheden willen schenken konden moeilijker van deze fiscale maatregel gebruik maken.
Huidig minister van financiën Van Overtveldt breidde daarom deze regeling uit. Nu kunnen ook lokale overheden (zoals OCMW’s) en door hen erkende lokale caritatieve instellingen gebruik ma-
dat het voedsel bewerkt wordt. Warme maaltijden kunnen dus niet. Bovendien mogen we deze ook niet “verkopen” aan een hele lage prijs. Het voedsel moet gratis worden weggeschonken. Hierdoor kunnen de sociale restaurants en sociale kruideniers in de praktijk moeilijk genieten van deze uitbreiding van de btw-maatregel inzake voedselschenkingen.
“Op zich is de nieuwe btw-maatregel een positieve ontwikkeling, maar er zijn nog een aantal problemen voor onze sector.” ken van deze btw-regeling. Op zich is deze maatregel een positieve ontwikkeling, maar er zijn nog een aantal problemen voor onze sector. De huidige regeling laat bijvoorbeeld niet toe
KOMOSIE heeft deze problemen aangekaart tijdens een onderhoud op het Kabinet Van Overtveldt. Het kabinet wil eerst de huidige uitbreiding van de btw-maatregelen inzake voedseloverschotten evalueren. 17
voedseloverschotten
Dit is voorzien begin 2016. We hebben gevraagd om rechtstreeks betrokken te worden bij de verdere besprekingen van nieuwe noodzakelijke maatregelen. Het Kabinet heeft bevestigd dit te zullen doen. KOMOSIE zal de vinger aan de pols houden in dit dossier. Van zodra het mogelijk is, ondernemen we stappen om de regeling verder te bespreken. We doen dit in overleg met de sector, collega-federaties (SKV, FdSS ‌) en de federaties uit de voedings sector. In afwachting zullen we met de sector ook onderling uitwisselen en analyseren hoe bv. sociale kruideniers en sociale restaurants hier pragmatisch mee kunnen omgaan.
18
Meer info? U vindt de btw-beslissing terug op Rotonde of op de Fiscale en juridische databank van de Fod FinanciĂŤn.
energiesnoeiers
REGISTREREN KAN/MOET JE
LEREN
-------------------------------------------------------------Na heel wat wikken en wegen werd in januari de knoop definitief doorgehakt: de Energiesnoeiers en KOMOSIE beslisten om een nieuwe module voor Energiesnoeiers te ontwikkelen in ECLIPS. Intussen zijn de leden en KOMOSIE hard aan het werk om het systeem op punt te stellen door An Coninx
DĂŠ aanleiding om een nieuw registratiesysteem in te voeren was de beleidsdruk op de Energiesnoeiers in het najaar van 2014. Door goed in kaart te brengen wat de Energiesnoeiers doen, kunnen ze beter hun meerwaarde en relevantie aantonen. Minister van energie Turtelboom wil dat de energiescans zo veel mogelijk leiden tot de uitvoering
van grote energiebesparende investeringen, zoals dakisolatie. Ze wil dit nog dit jaar evalueren. We moesten dus snel schakelen voor het nieuwe registratiesysteem! Het nieuwe systeem is echter niet alleen interessant voor het beleid. Het zal er ook voor zorgen dat de Energiesnoeiers hun
dossiers op een eenvoudige manier kunnen beheren. Op termijn hopen we dat de ECLIPSmodule zo gebruiksvriendelijk wordt dat het alle verschillende exceloverzichten van de Energiesnoeiers zal vervangen. Het ontwikkelen van een nieuw softwarepakket gaat echter niet van vandaag op morgen. Het is een werk van lange adem. KOMOSIE buigt zich samen met leden Energiesnoeiers van de expertengroep en de werkgroep regelmatig over praktische en inhoudelijke bekommernissen. We zijn optimistisch, maar ook realistisch: de eerste rapporten zullen nog niet 100% zijn wat we ervan verwachtten, maar we blijven eraan werken tot het goed zit! 19
energiesnoeiers door An Coninx
NIEUWE
CONTRACTEN VOOR DE ENERGIESNOEIERS
-------------------------------------------------------------Tijdens de Algemene Vergadering van KOMOSIE op 30 april 2015 keurden de leden de nieuwe contracten tussen KOMOSIE en de Energiesnoeiers goed. Intussen kreeg elk Energiesnoeiersbedrijf een nieuw contract.
De nieuwe contracten komen er naar aanleiding van de gewijzigde beleidsaccenten. De Vlaamse Regering verwacht nu immers dat de energiescans waar mogelijk leiden tot een grote energieb esparende in vestering, nl. dak isolatie. Dat vergt dat de Energiesnoeierssector zich an ders organiseert dan voorheen.
door aan collega’s in dezelfde regio die ook isolatiewerken uitvoeren. Zo activeren de Energiesnoeiers elk potentieel adres.
energiescans dat ze moeten uitvoeren bij doelgroepen bui ten de sociale huisvestingsmaatschappijen. Voor dakisolatie is het streefcijfer minder concreet. Dit is omdat we nog niet concreet weten wat het potentieel is. Bij hoeveel energiescans is er een dak aanwezig of is dat dak nog niet geïsoleerd? Dit moeten we nog ondervinden. Maar de Energiesnoeiers engageren zich wel om elk dossier waar er mogelijkheden zijn, een traject naar isolatie op te starten.Als een scan uiteindelijk niet resulteert in de uitvoering van dakisolatie, zullen ze altijd een reden geven waarom dat zo is.
De nieuwe beleidsaccenten zorgen ervoor dat de Energiesnoeiers zich anders moeten organiseren
Wat verandert er? De eerste belangrijke nieuwigheid in de contracten is dat Energiesnoeiers zich voortaan organiseren in clusters. Dit zorgt ervoor dat Energiesnoeiersbedrijven in dezelfde regio beter samen werken. Energiesnoeiers die bv. enkel energiescans uitvoeren, geven nu systematisch adressen 20
Verder engageren de Energiesnoeiers zich met de nieuwe contracten ook om bepaalde streefcijfers te halen als cluster. Zo is elke organisatie in de cluster mee verantwoordelijk voor het grotere geheel. Per Energiesnoeiersbedrijf is er een streefcijfer voor het aantal
De laatste grote verandering in de contracten verwijst naar de manier waarop al deze inspanningen geregistreerd worden. KOMOSIE werkt momenteel samen met de leden volop aan een registratiesysteem op maat van de sector. Daarvoor haken we ons karretje aan het systeem dat voor De Kringwinkels is uitgewerkt. Er is intussen een Energiesnoeiersmodule in ECLIPS. Elk Energiesnoeiersbedrijf of de cluster zal haar activiteiten registreren in ECLIPS, zodat we eenvoudig rapporten kunnen maken op sectorniveau. Daarmee kunnen we het beleid laten zien welke inspanningen de Energiesnoeiers leveren om de doelstellingen van de Vlaamse Regering voor de energiescans te halen. 21
MIJN OUDE TREINBAAN
IS VOOR MIJ SUPERLEUK!
N E L A H R E V L E E V O Z , N E L L U P S L E L E K N I ZOVE W G N I R K E D N A V G A D E D KOM NAAR
R E B O T K 17 O
22
de kringwinkel ZOVEEL
SPULLEN VERHALEN ZOVEEL
door Liesbeth De Schamphelaere
--------------------------------------------------------------
Iedereen die in een Kringwinkel(centrum) werkt zal het kunnen beamen: in De Kringwinkel passeren dagelijks spullen met een bijzonder verhaal. Met onze nieuwe campagne willen we die spullen én hun verhaal in de kijker plaatsen, en tonen hoe De Kringwinkel verschillende werelden met elkaar verbindt. In maart hebben we de Retrodag, in oktober de Dag van De Kringwinkel en tijdens de feestdagen hebben we de actie ‘geef een stukje van jezelf’ cadeau. Om De Kringwinkel ook in de maand juni onder de aandacht te brengen, lanceerden we de campagne ‘verbinden van werelden’. “Om impact te creëren bij gevers en kopers kozen we voor opvallende beelden. We volgen als het ware het traject van een tafel, zetel en treinbaan die in De Kringwinkel belanden. De voorwerpen hebben al een heel verhaal achter de rug, en De Kringwinkel zorgt ervoor dat ze een heel nieuw verhaal kunnen beleven. Op die manier verbinden we verschillende werelden met elkaar,” aldus Krist Pauwels van Choco.
De nieuwe beelden kregen een plaats op affiches (in de winkels, horecazaken, bib’s en 1200 stuks via het Boomerang netwerk), postkaartjes en boekenwijzers. Maar daar bleef het niet bij. “We wilden ook onze klanten, fans en gevers betrekken”, zegt Els Poelmans. ”Daarom schreven we een wedstrijd uit met de oproep om de mooiste, leukste, meest ontroerende Kringwinkelverhalen met ons te delen”. Facebookads gaven mee ruchtbaarheid aan de wedstrijd. Mét resultaat, want niet minder dan 179 verhalen belandden in onze mailbox! We kregen zo’n leuke, mooie en ontroerende verhalen binnen, dat het niet gemakkelijk was om 5 winnaars te kiezen. Daarom besloten we om er iets meer mee te
doen, en de campagnebeelden ook in het najaar te gebruiken voor Dag van De Kringwinkel. De oorspronkelijke affiches kregen een feestelijke toets met vlaggetjes en confetti én kregen de nieuwe titel ‘zoveel spullen, zoveel verhalen’ mee. Daarnaast maken we een actiewebsite (www.kringverhalen.be) om de verhalen van de winnaars én net-niet-winnaars te delen. Natuurlijk sturen we ook een nieuwe radiospot de ether in om iedereen aan te sporen om naar onze Dag van De Kringwinkel te komen. Je ontdekt er tal van Kringverhalen en kan meedoen aan onze fotowedstrijd. Benieuwd geworden? Hou onze facebookpagina en website in de gaten en geniet mee van al die mooie Kringwinkelverhalen!
23
de kringwinkel HIERBIJ ALVAST EEN KLEIN VOORSMAAKJE VANOP WWW.KRINGVERHALEN.BE: 2 winnende verhalen van onze wedstrijd. De winnende inzending van Sofie Demaerel uit Clabecq
Sometimes the little things bring the greatest joy “Dat geluk in kleine (en iets minder kleine) dingen zit, weet De Kringwinkel als geen ander. Nog niet zo heel lang geleden, botste ik er op een aantal verborgen schatten. Maak kennis met (van links naar rechts): King Georges, Granny Georgette, Marmer Marc en last but not least Hermeline de wasmachien. Georges & Georgette waren in een vorig leven wellicht iemands favoriete handpoppen. Zij kregen vaak een hoofdrol toebedeeld en het gerucht doet de ronde dat zij zelfs menig Oscars (beste acteur/actrice) wonnen in het betere poppenkasttheater. Beide zijn vandaag op pensioen en brengen hun oude dag door samen met Marmer Marc, waarover later meer. In hun vrije tijd gaan ze het liefst naar de kapper. Marmer Marc heeft een zwaar parcours afgelegd. Zijn littekens (lees: krassen) doen vermoeden
24
dat hij hoofdzakelijk gebruikt werd voor het versnijden van fruit & groenten. Nu geniet hij in alle rust van zijn tweede leven als dienaar. Marc is een natuurliefhebber en houdt van klassieke muziek. Tot slot is er nog Hermeline de wasmachien. Zij zorgt er voor dat haar vrien-
den niets tekort komen en draait op volle toeren. Haar hobby's zijn dansen en uitgaan met vriendinnen.
Kortom: ze kunnen niet zonder elkaar leven. Net zoals ik niet meer zonder hen kan.”
de kringwinkel
Het winnende verhaal van Brenda Deflem uit Berlaar
Een broer voor ‘Konijn’ “Toen mijn dochter Whitley – ze overleed helaas vier jaar geleden op 20-jarige leeftijd – geboren werd, zat er naast haar wiegje een pluche konijntje, dat mijn man en ik toen ooit eens op de kermis uit een grijpertjesmachine gehaald hadden. Het was liefde op het eerste gezicht tussen mijn dochter en dat pluche ding. De volgende jaren waren ze letterlijk onafscheidelijk en Whitley zeulde “Konijn”, zoals het origineel genoemd werd, overal mee, tot bijna in haar dagelijkse bad en op het toilet toe. Door de jaren heen waren de oogjes eruit gevallen, was het helemaal schraal geworden, gescheurd, en als kers op de taart werd het een keertje onthoofd. Telkens werd het moeilijker om het hersteld te krijgen. En telkens was mijn dochter haar verdriet net een beetje ontroostbaarder als het konijn weer eens gehavend van een uitstapje terugkwam. Slapen zonder Konijn was ondenkbaar en meer dan eens deden we behoorlijk wat kilometers om het terug te gaan ophalen als ze het ergens laten liggen had. Eénmaal moesten we het zelfs uit een kledingcontainer vissen waar het per ongeluk in terecht gekomen was! Ik was dus begrijpelijkerwijze als de dood om het ding een keertje voorgoed kwijt te raken. En toen, op een onverwachte slentertocht door de Kringwinkel, zat daar op een rekje ... het evenbeeld van konijn!!! Net hetzelfde pakje, net dezelfde kleurtjes, neusje en oogjes. Ik heb het meegenomen naar huis en denk niet dat ik mijn dochter haar gezichtje ooit vergeet toen ze het in haar handen kreeg. Ik had het vooral als “reserve” gekocht, maar het heeft jarenlang gewoon een extra plaatsje gehad, naast zijn versleten dubbelganger, en staat nu nog steeds naast haar foto op de kast. Dank je wel, Kringwinkel.”
Ontdek alle verhalen of stuur je eigen verhaal in op www.kringverhalen.be. 25
de kringwinkel
TEST
123
NIEUW KASSASYSTEEM VOOR DE SECTOR -------------------------------------------------------------door Hans Pauwels In het voorjaar 2015 liet KOMOSIE de koppeling met een nieuw kassasysteem ontwikkelen. Dit nieuwe systeem 4RETAIL wordt naast Shopplus aangeboden aan de sector. Het grote verschil zit in de hard足ware. Waar Shopplus gebruikt maakt van een standaard desktop of laptop, maakt 4RETAIL gebruik van een touch足screen systeem met een ge誰ntegreerde computer. Op dit moment wordt het nieuwe kassasysteem getest door 4 verschillende Kringwinkels zodat we de kinderfouten kunnen detecteren en oplossen. Verwachting is dat we het systeem kunnen uitrollen tegen december 2015. KOMOSIE voorziet dit najaar nog een demomoment voor alle ge誰nteresseerde centra.
Getest en (bijna) goedgekeurd: het nieuwe kassasysteem 4RETAIL.
26
de kringwinkel
IS DE KRINGWINKEL
DUURDER GEWORDEN?
-------------------------------------------------------------Het is een vraag die we vaak krijgen en waar we tot voor kort geen duidelijk antwoord op hadden. Daarom startten we vorig jaar met de prijzenindex. Het tweede jaar van de prijsopvraging is aangebroken. Een eerste meetpunt? door Els Poelmans Vorig jaar maakten we een korf met 35 vaak voorkomende Kringwinkelproducten, gaande van een kindertruitje, een set van 6 eetkamerstoelen, tot een roman of een koffiezet van het merk Philips. Het overzicht is gestoffeerd met beeldmateriaal en verdere specificaties om de vergelijking zo correct mogelijk te maken.
winkelniveau gegaan. Een voorzichtige poging: van de 15 centra in 2014 verkochten er 11 het volledige opgevraagde gamma. Als we het prijzen gemiddelde
Ter vergelijking: voor ditzelfde basisaanbod betaal je bij een gewone retailer al snel € 2.789 tot € 11.445.
“Gemiddeld gezien is De Kringwinkel in 2015 iets goedkoper dan in 2014”
Het is niet evident om na 1 jaar al conclusies te trekken. Zo hebben vorig jaar 15 centra deelgenomen, dit jaar 21 centra. Niet alle winkels verkopen het volledige gamma en vorig jaar hebben we enkel gemiddeldes op centrumniveau opgevraagd. Dit jaar zijn we tot op
van die centra vergelijken met dit jaar, merken we een prijsdaling van € 982,94 naar € 948,70. Het gemiddel de van de centra die het volledige gamma verkopen en dit jaar aan de peiling hebben deelgeno men ligt een stuk lager: € 903,52.
We kunnen dus al voorzichtig stellen dat De Kringwinkel niet duurder is geworden, en zelfs gemiddeld iets goedkoper!
Misschien nog even dit: voor een set van 6 glazen en een hon denmand betaalde de Vlaming in 2015 resp. € 1,49 en € 4,68, even veel als in 2014. Een spelletje Risk, rolschaatsen, een kookpot, een dekbed en een aantal meubelen vielen iets duurder uit dan het jaar ervoor.
27
de kringwinkel door Christophe Loubry
OOK KANTOORSPULLEN VERDIENEN EEN
TWEEDE LEVEN Samenwerking tussen De Kringwinkel en de VDAB
--------------------------------------------------------------
In het voorjaar van 2015 werd de vroegere informele samenwerking rond her gebruik tussen VDAB en De Kringwinkel uitgebreid naar een heuse overkoepelende afspraak. We hebben de afgelopen maanden niet stilgezeten en zijn direct samen aan de slag gegaan. Tijd dus om een eerste balans op te maken in een gesprek met Kim Devos, milieumedewerker bij de centrale diensten van VDAB. KW: Wat zijn jullie eerste ervaringen en indrukken na een aantal maanden samenwerken via deze nieuwe afspraak? KIM: De eerste indruk was er eentje van enthousiasme en “goesting” om er meteen in te vliegen. Het kwam ook goed uit! Er was een grote verhuizing gepland in Oost-Vlaanderen waarbij we meteen de handen in mekaar konden slaan. Net zoals de Kringwinkel steunen wij voluit de sociale tewerkstelling en stimuleren we hergebruik, dus we hadden elkaar snel gevonden! De collega’s van de financiële diensten hebben alvast laten weten dat de samenwerking vlot en correct verloopt. En alle mede-
28
werkers vinden het super: de organisatie, de samenwerking en vooral dat we op die manier de sociale tewerkstelling een handje kunnen helpen en onze afgeschreven spullen zo een tweede leven krijgen. Zo kan iedereen zijn steentje bijdragen en komt onze samenleving alweer een stapje dichter bij Duurzaam Ondernemen. Een Win-Win voor iedereen! KW: Hebben jullie al zicht op hoeveel materiaal er de afgelopen maanden opgehaald is door De Kringwinkel? KIM: Het gaat hier concreet over allerhande zgn. “afgeschreven” kantoormateriaal, zoals bureaus,
stoelen, tafels, kapstokken, klein bureaumateriaal, ICT, enz. meer dan 1200 stuks in totaal. Koploper is Oost-Vlaanderen met 559 stuks, gevolgd door Limburg met 465 stuks, 143 stuks voor West-Vlaanderen en Antwerpen is goed voor 96 stuks. Dit zijn uiteraard maar voorlopige cijfers, want er ligt nog heel wat werk op de plank voor het najaar! KW: Hoe “eindigt” kantoormateriaal bij VDAB nu eigenlijk als “afgeschreven”? KIM: Er is binnen VDAB een ‘procedure buitengebruikstelling’, die de Ladder van Lansink volgt, waarbij hergebruik bovenaan de trap staat. Eerst kijken we of we het
de kringwinkel VDAB zet zijn schouders onder duurzaam ondernemen materiaal bij VDAB nog elders kunnen gebruiken. Vervolgens geven we ons personeel de mogelijkheid om dit materiaal aan te kopen. De volgende stap is dan de ophaling door de diensten van De Kringwinkel. Als het materiaal écht niet meer kan gebruikt worden, omwille van onherstelbaar of onveilig, dan wordt het afgevoerd via een erkende afvalverwerker. KW: Zien jullie nog andere vormen van samenwerking mogelijk met De Kringwinkels? KIM: Er is nog steeds het idee om onze verkopen aan personeel door De Kringwinkel te laten organiseren in onze kantoren, waarbij eventueel onze cursisten van de verkoopsopleidingen zouden kunnen meehelpen, zeg maar een “Kringwinkel op verplaatsing”. We kijken ernaar uit om de samenwerking uit te breiden, en eventueel interprovinciaal te bekijken welke goederen waar best kunnen ingezet worden. KW: Laatste vraag: hoe zien jullie de toekomst voor deze samenwerking? KIM: Rooskleurig! (Of zou ik groenkleurig moeten zeggen?) KW: Dankuwel, Kim, wij zijn alvast super tevreden met het opgehaalde materiaal!
Meer informatie over Duurzaam Ondernemen bij VDAB: www.vdab.be/vdab/duurzaam
ecocheques
Vanaf nu ook in De Kringwinkel
… tenminste als de Kringwinkels een contract afsluiten met de aanbieders.
door Marleen Vos Het heeft wat om het lijf gehad, maar in de zomer was de kogel dan toch door de kerk. Kringwinkels kunnen voortaan ecocheques aanvaarden voor de betaling van bepaalde tweedehandsproducten; textiel, boeken, meubilair, houten speelgoed en fietsen. Een 12-tal Kringwinkels liet alvast weten een contract met de twee aanbieders Sodexo en Edenred te hebben gesloten.
Het is nog te vroeg om over resultaten of extra klanten te spreken. De meeste Kringwinkels zien dit als dienstverlening aan bestaande klanten, maar hopen ook meer klanten naar de winkel te lokken. Extra communicatie over het gebruik van ecocheques zal alvast helpen. Met KOMOSIE en met beide aanbieders bekijken we hoe en via welke kanalen we dit zullen doen. 29
komosie
door Jürgen Blondeel
ROTONDE
DÉ PLAATS VOOR NIEUWS, KENNIS & ERVARING
-------------------------------------------------------------De kennis en ervaring in de sector zit verdeeld over honderden personen. Rotonde, het gloednieuw communicatieplatform helpt om beter met collega’s uit de sector te communiceren, toegang te krijgen tot belangrijke bestanden en op de hoogte te blijven van de laatste nieuwtjes.
De kracht van onze sector zit in het delen. Toch is het niet zo eenvoudig om foto’s van goede praktijken, interessante opleidingen, nieuwe ideeën en concrete ervaringen te delen. Daarom ontwikkelde KOMOSIE ‘Rotonde’. Rotonde is het centrale punt waar KOMOSIE en de leden onderling kennis en informatie kunnen delen. We hopen hiermee een sterkere en spontane uitwisseling van ervaring en ideeën te bekomen. En zo te zorgen voor innovatie, inspiratie en kennisdeling. 30
WAT KAN JE ALLEMAAL DOEN OP ROTONDE? | Een vraag stellen aan je collega’s uit de sector, of reageren op vragen van andere leden. | Via Yammer kan je andere leden informeel informeren over bv. openingen van winkels, verschijningen in de pers of leuke berichten uit jouw organisatie. En natuurlijk blijf je zelf ook op de hoogte van wat er leeft in de sector. | Zien welke vormingen en events KOMOSIE organiseert en welke externe opleidingen interessant kunnen zijn voor jouw organisatie. | Belangrijke documenten raadplegen/downloaden (huisstijlgids, modelovereenkomsten ...). | Verslagen van werkgroepen, ledengroepen ... raadplegen.
komosie Op Rotonde vind je berichten en bestanden met een langere nieuwswaarde.
ROTONDE VS. YAMMER Rotonde bestaat uit 2 delen: Rotonde zelf en Yammer.
Yammer is het sociale medium van de sector. Dit is de plek bij uitstek om bv. nieuwtjes uit je organisatie of interessante links te delen.
| Op Rotonde vind je nieuws, sectorvragen, een kalender, verslagen en bestanden. | Yammer is een soort Facebook, maar dan voor bedrijven. Het is een gesloten website waar je heel gemakkelijk berichten en info kan delen. Waarom zowel Rotonde als Yammer? Wellicht heeft je organisatie zowel een website als een Facebook pagina. Hetzelfde voor Rotonde: op Rotonde vind je de berichten en bestanden met langere nieuwswaarde, bv. handleidingen, drukwerkbestanden. Op Yammer vind je de snelle nieuwtjes.
Rotonde
Yammer
OP DE HOOGTE BLIJVEN Van een aantal rubrieken houdt Rotonde je automatisch op de hoogte. Op maandag ontvang je een mail met de nieuwe KOMOSIE-vormingen en events, op donderdag een mail met de nieuwe sectorvragen. Wil je ook mails ontvangen voor andere rubrieken zoals nieuws, externe events en vormingen, nieuwe bestanden? Dan kan je zelf een ‘Waarschuw mij’ instellen.
Wil je weten hoe dit moet? In elke organisatie is er een keyuser die de Rotonde-opleiding volgde en je verder kan helpen. Je vindt ook een handleiding op Rotonde bij de Help (linkerbalk startpagina).
31
komosie Hoe geraak je op Rotonde?
1. Ga naar rotonde.komosie.be (zonder www. ervoor) Tip: maak hiervan een bladwijzer of favoriet in jouw browser. Alternatief: je geraakt ook op Rotonde via www.komosie.be. Klik in de linkerbalk door op Rotonde (enkel leden).
eld je op de juiste plaats aan met je emailadres. 2. M Vink aan: ‘Aangemeld blijven’
Je komt nu op de voorpagina van Rotonde. Krijg je de foutmelding ‘De bewerking is mislukt. We kunnen ... helaas niet vinden in de adreslijst’? Dan moet je in het inlogscherm onderaan klikken op ‘Aanmelden met een Microsoft-account’. 32
komosie En op Yammer?
Op de voorpagina van Rotonde vind je een nieuwsfeed van Yammer. Zo moet je Yammer niet apart openen. Je kan Yammer ook als een aparte pagina openen: www.yammer.com/komosie-rotonde. Dan krijg je alle opties te zien. Tip: maak hiervan een bladwijzer of favoriet in jouw browser.
Toegang aanvragen
Je kan je toegang tot Rotonde aanvragen via de key-user van jouw organisatie of via heidi.geerts@komosie.be Om in te loggen gebruik je een e-mailadres. | Heeft jouw organisatie Office365 (Office in de cloud)? Gebruik dan je werkadres als login. | Heb je dit niet, maar wel een (prive) hotmail-, live-, mns-adres? Neem dan dit als login. | Heb je geen van voorgaande? Registreer dan eerst je werk-emailadres bij signup.live.com. Dit e-mailadres dient enkel als login. Sowieso gaan alle Rotondemails naar het e-mailadres van je werk.
33
de dag Nancy Versavele medewerkster bij de Energiesnoeiers van BND Kortrijk vzw
van ...
de dag van . . Wie is Nancy Versavele?
42 jaar
Werkt bij BND Kortrijk vzw sinds 2009 Woont in Moorslede Getrouwd, 1 dochter van 18 Vrije tijd gaat vooral naa r haar dieren, en dat zijn een hele hoop: een hond,er konijn, katten en parkie ten.
BND Kortrijk vzw neemt samen met een aantal andere Energiesnoeiersbedrijven uit West-Vlaanderen het voortouw in het Sociaal Dakisolatieproject (SDIP). BND slaagde erin om vorig jaar maar liefst 69 dossiers goedgekeurd te krijgen. Een van de drijvende krachten achter het SDIP-verhaal is Nancy Versavele. Zij zorgt ervoor dat geen enkel potentieel dossier blijft liggen. We volgden haar een dagje en ontdekten een gedreven dame!
8:00
Klaar voor een nieuwe werkdag! “Mijn dag begint met het lezen van de binnengekomen mails. Ik noteer of er nieuwe aanvragen voor energiescans of het SDIP zijn, en bekijk of er dringende zaken zijn die we moeten oplossen.”
9:00
Overleggen met de collega’s
9:30 “Tijd om de planning van de energiescans op te maken. Ik bel potentiële klanten op, maak afspraken en maak de planning voor onze 4 Energiesnoeiers.”
“Kort overleg met mijn collega Steve. We bekijken de planning voor de energiescans van deze week en de SDIP-dossiers die verdere opvolging nodig hebben. Steve zorgt voor het opvragen van offertes bij verschillende aannemers als een eigenaar interesse heeft om zijn dak te isoleren. Ik laat hem weten voor welke dossiers hij in gang moet schieten.”
Wat is het Sociale Dak Isolatie Project (SDIP)? De Vlaamse overheid zorgt voor een extra hoge premie van € 23/m² geplaatste dakisolatie voor woningen op de private huurmarkt, die bewoond worden door kwetsbare huurders. Verhuurders kunnen deze premie niet rechtstreeks aanvragen bij de netbeheerders, maar moeten beroep doen op een promotor, zoals de Energiesnoeiers van BND Kortrijk vzw. Zij begeleiden de (ver)huurders bij de voorbereiding en uitvoering van de isolatiewerken.
35
de dag van . . 10:30
Een geïnteresseerde woningeigenaar.
Enkele cijfers (2014)
“Ik krijg telefoon van een verhuurder die van het SDIP heeft gehoord. Ik geef uitleg over het project. De uitdaging is nu vooral om te weten te komen of hij in aanmerking komt voor een premie. Daarom stel ik een aantal vragen: zijn huurprijs ligt hoger dan € 450, en hij weet niet helemaal zeker op zijn huurder tot de doelgroep behoort. Ik noteer al zijn gegevens in mijn ‘super-excellijst’, en beloof hem terug te contacteren eens ik meer info heb.”
Totaal door de sector goed gekeurde SDIP dossiers: 556 Antwerpen: 73 Vlaams-Brabant: 33 Limburg: 17 Oost-Vlaanderen: 96 West-Vlaanderen: 337
10:45
Check bij het OCMW “Ik neem contact op met het OCMW om te kijken of ze de huurder kennen. Blijkt dat de huurder al een tijdje geen OCMW-klant meer is. Na een telefoon met Infrax blijkt ook dat de huurder geen sociaal tarief of budgetmeter heeft. De eigenaar heeft dus geen recht op een verhoogde premie, enkel op de normale premie. Voor ons wordt het dossier hier dus helaas afgesloten. Ik verwittig de eigenaar.”
11:45
Een koud dossier! “Energiesnoeier Danny komt terug van een energiescan en heeft een potentieel SDIP-dossier ontdekt! Dit noemen we een koud dossier omdat de eigenaar nog van niets weet, en wij hem dus warm moeten maken. Tijdens de energiescan gaan onze Energiesnoeiers na of het dak is geïsoleerd en maken ze alvast wat foto’s. Van zodra ze merken dat het dak niet geïsoleerd is en het om een private huurwoning gaat, rinkelt er een belletje bij hen. Indien ze potentieel zien voor het SDIP, dan vragen ze aan de huurders om de gegevens van de eigenaar én laten ze hen meteen een aanvraag tekenen. Ik verzamel al deze gegevens per dossier en kan van start gaan.”
36
Gemiddelde per organisatie: 30,9 BND Kortrijk: 69
de dag van . . 12:00
Tijd voor actie!
Het geheim van BND Kortrijk? Heel wat Energiesnoeiers geven aan dat het hen aan mankracht ontbreekt om SDIP volwaardig uit te bouwen. SDIP is (administratief) immers geen voor de hand liggend verhaal waarvoor de financiering als puntje bij paaltje komt, eigenlijk ontoereikend is. Het vergt dus veel goede wil van een organisatie om zich er op te organiseren. Valerie Vanhoutte, coördinator: “Bij de Energiesnoeiers van BND Kortrijk vzw is het SDIP een gedeelde verantwoordelijkheid. De Energiesnoeiers die de energiescans uitvoeren, stellen tijdens de energiescan de mogelijkheden voor SDIP vast, Nancy centraliseert die potentiële dossiers in een excel en zet dan de boel verder in gang. Collega Steve zorgt op zijn beurt voor de offertes, … Dankzij goede contacten met de OCMW’s en sociale verhuurkantoren hebben we bovendien een goede toestroom van adressen waardoor we ook veel dossiers kunnen behandelen en een permanente bron van inkomsten hebben.”
“Ik neem contact op met het OCMW en pols naar de relatie tussen de huurder en verhuurder. Soms ligt deze zo gevoelig dat een SDIP niet zal lukken. Meestal is er geen probleem en kan ik de eigenaar telefonisch contacteren. Ik geef hem wat uitleg en stuur een brief met een folder naar hem op. Als er na een paar weken nog geen reactie is, dan bel ik de eigenaar nog eens op. Als hij geïnteresseerd is, dan vraagt Steve offertes op en ik zorg daarna voor de premieaanvragen bij de netbeheerders. De laatste stap is de goedkeuring van de netbeheerders, en dan kunnen de werken van start gaan.”
13:00
Tijd voor even ontspanning “In het kader van de actie ‘Fit en wel in ons vel’ kregen we hier 2 ping-pongtafels. Een spelletje tafeltennis is dé ideale manier om actief te ontspannen tijdens de middag.”
14:00
Meeting met sociaal verhuurkantoor (SVK). “De sociale verhuurkantoren zijn een belangrijke partner voor ons. Zij geven ons adressenlijsten van hun patrimonium waar we energiescans kunnen doen en SDIP dossiers kunnen opstarten. Samen met Valerie zit ik samen met RSVK Waregem om feedback te geven over de woningen waar we een scan hebben uitgevoerd. Natuurlijk laten we hen ook weten welke daken mogelijk geïsoleerd kunnen worden via het SDIP. Het SVK zal contact opnemen met de eigenaars om te kijken of ze geïnteresseerd zijn. Zij kennen de eigenaars immers het beste. Als ze een dossier willen starten, doen wij de verdere opvolging.” 37
de dag van . . 15:30
De pitbull in Nancy “Soms vragen mensen mij hoe ik dit allemaal bijhoud. Wel, mijn superexcellijst is mijn gids. Ik noteer hier alle dossiers die zijn opgestart, afgerond en wat de status is van elk dossier. Eens om de paar maanden speel ik pitbull en ga ik door álle dossiers. Ik bel alle eigenaars op en ik vraag hen hoe het staat met de isolatie van hun dak. Hebben ze de offertes gekregen? Ondervinden ze problemen? Kunnen we ergens bij helpen? Ik merk dat de verhuurders dit enorm appreciëren. Het laat ons ook toe een goed beeld te vormen van de staat van onze dossiers en sommige een extra duwtje te geven om terug op spoor te geraken. Bovendien kunnen we zo ook heel transparant rapporteren, iets wat toch heel belangrijk is om onze meerwaarde aan te tonen.”
16:30
De dag zit erop!
38
zo fijn was ...
De Kringwinkel op de festivalweide
De festivalzomer zit er alweer op en ook De Kringwinkel was te vinden op tal van festivalweides. We laten je graag nog even mee nagenieten. 1 De Kringwinkel De Koop zorgde ervoor dat het jonge volkje zich kon uitleven op een minigolf en een muziekmuur gemaakt van herbruikbare spullen tijdens het Your’in festival in Bokrijk. 2 Voor het Boekensalon Kust richtte De Kringwinkel een prachtige retro huiskamer in. 3 De Kringwinkel Teleshop voorzag de Kaleidoscoop, openluchtcinema in Aalst van leuke vintage zetels. De medewerkers testten en zagen dat het goed was!
40
4 Op Rock Zottegem werd stevig gerockt op de foto- en verkleedstand van De Kringwinkel Vlaamse Ardennen. 5 De Kringwinkel Ateljee en De Kringwinkel ‘t rad vrolijkten Dranouter op met een leuke fotostand en een babybar voor de allerkleinsten. 6 De Kringwinkel Opnieuw & Co verwende de bezoekers van Sfinks in Boechout met een mobiele Kringwinkel, poncho’s en ‘kontkussers’. Een creatieve manier om de kussens uit onverkoopbare sofa’s toch nog een toffe bestemming te geven!
7 Het festivalterrein op Reggae Geel bleef deze zomer proper dankzij De Kringwinkel Zuiderkempen. Bezoekers kregen gratis Moöbius trash design gadgets in ruil voor bekertjes. 8 De Kringwinkel Hageland maakte van Suikerrock gebruik om met fietsen reclame te maken voor hun winkels. 9 De Kringwinkel Okazi bouwde een heuse Kring winkel op de camping, haalde herbruikbare spullen op en zette een enthousiast promoteam in op Pukkelpop.
1
3
2 7 9 4
5
6
8
41
dossier recyclagepark
dossier recyclagepark door Tine Van Rumst
PRODUCTHERGEBRUIK OP HET RECYCLAGEPARK
Een extra kans tot afvalvermindering
-------------------------------------------------------------Het container- of recyclagepark is dé plaats waar bewoners naartoe gaan
met hun groter afval. Bij dit ‘afval’ zitten helaas nog dikwijls heel wat herbruikbare producten. Gelukkig kunnen deze producten vaak nog een tweede leven krijgen dankzij een slimme aanpak. Een aantal Kringwinkels heeft werk gemaakt van een nauwe samenwerking met lokale recyclageparken en slaagt er zo in om de afvalberg te verkleinen.
Wat zegt de wetgeving? Een containerpark (in de toekomst zal enkel nog de term recyclagepark’ worden gebruik) is een vergunde inrichting waar particulieren en eventueel ook bedrijven onder toezicht op vastgestelde dagen en uren bepaalde gesorteerde huishoudelijke afvalstoffen en eventueel met huishoudelijke afvalstoffen vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen kunnen deponeren.
Recyclagepark: een goede plaats voor selectie op hergebruik? Op een recyclagepark kunnen huishoudelijke afvalstoffen selectief worden ingezameld en opgeslagen. Hoewel bewoners gratis beroep kunnen doen op De Kringwinkel voor het ophalen van hun herbruikbare goederen, blijkt in de praktijk dat mensen toch nog vaak herbruikbare goederen als afval meenemen naar het recyclagepark. Heel wat van die goederen zijn voor kringloopcentra interessant voor selectie op hergebruik: afgedankte elektrische en elektronische apparaten (AEEA), textiel en grof vuil. In 2014 zamelden de kringloopcentra via de recyclageparken 13.260 ton goederen in die in aanmerking kwamen voor hergebruik of selectie op hergebruik. Dit komt overeen met 2 kg/inwoner. Een kleine 20% van de totale inzameling van de kringloopcentra komt dus via het recyclagepark.
43
dossier recyclagepark Textiel en AEEA zijn verplichte afvalstromen op het recyclagepark en leveren extra hergebruik op. In 2014 zamelden de kringloopcentra 1471 ton of 16,2% van alle textiel in via de recyclageparken. 4 kringloopcentra zame len integraal AEEA in via het recyclagepark. In 2014 goed voor 8.403 ton of 44% van het totaal ingezameld AEEA door kringloop centra in Vlaanderen.
Het onbenutte po tentieel van de her gebruikcontainer
herbruikbare producten uit de afvalfase redden. 25 kringloopcentra hebben een hergebruikcontainer staan op 1 of meerdere recyclageparken. In 2014 zamelden ze zo 3237 ton of 0.5 kg/inwoner in. Aangezien al deze goederen reeds een selectie op hergebruik ondergingen, kunnen we ervan uitgaan
Dat hier, mits een goede aanpak, nog veel potentieel zit, bewijzen De Kringwinkel Kust en De Kringwinkel Zuiderkempen. Beide centra vallen op door hun hoog hergebruikcijfer op het recyclagepark: resp. 1,8 kg/inw en 2,3 kg/inw.
Sensibilisering: afval aan pakken aan de bron
“De Kringwinkel Zuiderkempen is koploper in hergebruik op het recyclagepark: ze zamelen maar liefst 2,3 kg/inwoner in via de hergebruikcontainer.”
Sommige recyclageparken bieden een aparte hergebruikcontainer aan om hergebruik te stimuleren, maar dit is niet verplicht. Een hergebruikcontainer is nochtans dé ideale manier om de consument bewuster te laten omgaan met zijn afval. Je kan immers tegelijkertijd sensibiliseren en nog
dat dit louter hergebruik betreft. 10% van de Vlaamse hergebruikdoelstelling wordt met andere woorden via dit inzamelkanaal gerealiseerd.
Hoewel al heel wat spullen een tweede leven krijgen via het recyclagepark, is er nog heel wat werk aan de winkel om mensen bewust te maken van het belang van afvalvermindering en hergebruik.
Het lokaal afvalbeleid is georganiseerd volgens de Vlaamse prio riteitenladder, waarbij preventie en hergebruik bovenaan staan. Het is belangrijk om de consument hiervan bewust te maken, zeker tijdens zijn bezoek aan het recyclagepark. Hoe kan ik in de toekomst zorgen voor minder afval? Zitten er tussen het afval dat naar het recyclagepark wordt gebracht nog herbruikbare producten? Een sterk informatie-, communicatie- en doorverwijsbeleid kan helpen om bewoners aan te zetten om zelf reeds een selectie te doen op nog herbruikbare producten alvorens naar het recyclagepark te gaan.
44
dossier recyclagepark Succesverhaal
De Kringwinkel Zuiderkempen en het recyclageparkoffensief De Kringwinkel Zuiderkempen is koploper in de sector qua hergebruik op het recyclagepark. Aimé Golvers – stafmedewerker operationeel beleid bij de Kringwinkel Zuiderkempen – leert ons waarom de recyclageparken in hun verzorgingsgebied zo goede hergebruikcijfers opleveren. Volgens Aimé kan het trouwens nog beter en is er ook in hun regio nog groeipotentieel! “Wij zijn actief op 18 recyclageparken in ons verzorgingsgebied. De goede cijfers zijn een gevolg van een jarenlange inspanning en een goede samenwerking met de twee intercommunales IOK en IVAREM en met de parkwachters”, aldus Aimé. Op elk recyclagepark staat een hergebruikcontainer (volume zeecontainer), waarin de klanten herbruikbare goederen kunnen deponeren. Deze selectieve inzameling zorgt voor bijna 718 ton goederen, goed voor meer dan 21% van hun totale inzameling. “Dit zijn geen exacte gewichten”, verklaart Aimé, “maar gewichten op basis van turflijsten die door de chauffeurs worden ingevuld.” De turflijst bevat ver-
schillende producten, elk product heeft een vastgelegd gemiddeld gewicht dat door heel de sector wordt gebruikt.” Op de recyclageparken van IOK staan ook textielcontainers. Deze integrale inzameling zorgt bijkomend voor bijna 212 ton textiel, goed voor iets meer dan 6% van de totale inzameling. Het textiel dat zo wordt ingezameld wordt gewogen, het gaat dus over exacte gewichten.
De Kringwinkel Zuiderkempen heeft geen eigen personeel staan op de recyclageparken. “Het is dus heel belangrijk dat het recyclageparkpersoneel De Kringwinkel genegen is, zij zorgen immers voor de aanlevering van de goederen,” legt Aimé uit. De parkwachters krijgen een opleiding van hun werkgever, de intercommunales. “Een goede
de kringwinkel zuiderkempen Actief op 18 recyclagepar ken Hergebruikcontainers: goed voor 718 ton inzam eling (21% / tot. inzamelin g) Textielcontainers: goed voor 212 ton inzam eling (6% / tot. inzamelin g)
intercom samenwerking met de intercommunales en de parkwachters is cruciaal. Jaarlijks bezoekt een verantwoordelijke van de Kringwinkel de recyclageparken om de knelpunten te bespreken. De parkwachters kunnen ook steeds met hun vragen bij ons terecht.” De goederen moeten ook voldoen aan de kringwinkelnormen. De parkwachters sorteren ter plaatse het nog herbruikbaar materiaal uit. Hierbij maken ze gebruik van een folder van de Kringwinkel, waarin staat wat wel en wat niet in aanmerking komt voor hergebruik. Aimé: “Deze folder is belangrijk om discussies met de klanten te vermijden. De hergebruikcontainer staat immers op het ‘niet-betalend’ deel van het recyclagepark”.
45
dossier recyclagepark 3 succesfactoren van De Kringwinkel Zuiderkempen voor een goede 1. Haal regelmatig op Elke container wordt op een vast tijdstip leeggemaakt. Sommisamenwerking
ge containers wekelijks, andere zelfs 2 of 3 keer per week. Dit gebeurt op basis van ervaring. Er is ook een zomer- en een winterregime: in de zomer worden de containers meer leeggemaakt dan in de winter. Aimé Golvers: “De vakantieperiode is blijkbaar hét moment bij uitstek om naar het recyclagepark te gaan. Het is belangrijk dat de containers dan op regelmatige basis worden leeggemaakt. Zo zijn ze nooit overvol, en blijft het overzichtelijk voor de parkwachters en de ophaalploeg.”
2. Zorg dat de container zichtbaar is De containers staan goed zichtbaar op de recyclageparken in het gratis gedeelte, op een plaats waar de parkwachters goed zicht hebben op de containers. Ze zijn voorzien van rekken met bakken, zodat ook de kleine spullen in de bakken kunnen worden gezet, zo blijft alles ordelijk! 3. Doe een charmeoffensief “Elk jaar in het voorjaar organiseren we een recyclageparkoffensief in enkele parken”, aldus Aimé. Een verantwoordelijke van de Kringwinkel spreekt dan een zaterdag lang alle klanten aan over de hergebruikcontainer en de goederen die nog in aanmerking komen voor hergebruik. Dit is ook de ideale gelegenheid om de band met de parkwachters aan te scherpen. “We verwennen ze dan ook al eens met wat koffiekoeken. Bovendien wordt dit event aangekondigd in het gemeentekrantje, alweer een manier om over onze werking te communiceren.”
TIP! Combineer leveren & ophalen in 1 rit Aimé: “Om alles zo efficiënt mogelijk te laten verlopen proberen we steeds om ophalingen te combineren met leveringen in de buurt van de recyclageparken. De vrachtwagens vertrekken dus vol (met levering) en komen vol terug (met goederen van het recyclagepark).”
46
dossier recyclagepark Succesverhaal Kringwinkel Kust en OCMW zetten samen in op tewerkstelling op het recyclagepark Ook de Kringwinkel Kust scoort meer dan gemiddeld op de inzameling van herbruikbare goederen via het recyclagepark. Hun sleutel tot succes heet tewerkstelling. De Kringwinkel Kust is actief op de 8 recyclageparken in hun regio. Bart Herremans, directeur van De Kringwinkel Kust: “Op bijna elk recyclagepark werkt
er een medewerker (in het statuut van artikel 60) die, samen met de parkwachter, de hergebruikcontainer bewaakt. De medewerkers worden begeleid en opgevolgd door een begeleider van de Kringwinkel.” Dankzij deze samenwerking leveren deze recyclageparken al bijna 6 jaar een aanzienlijke hoeveelheid herbruikbare goederen
de kringwinkel kust Actief op 8 recyclagepar
ken Heeft eigen medewerk ers op het recyclagepark Bijna 1/3de van de tota le inzameling gebeurt via de recyclageparken
af. In 2014 zorgde dit voor bijna een derde van de totale inzameling van de Kringwinkel Kust. Een schoolvoorbeeld van hoe tewerkstelling van kwetsbare groepen en hergebruik ook op het recyclagepark elkaar vinden. Een partnerschap tussen de intercommunale, de Kringwinkel en het OCMW dat we elders in Vlaanderen sterk kunnen aanbevelen!
De Kringwinkel en het recyclagepark: goede buren? Sommige Kringwinkels positioneren zich strategisch naast het recyclagepark. Zorgt dit ervoor dat klanten eerst via de Kringwinkel rijden om hun nog herbruikbare goederen te doneren alvorens naar het recyclagepark te rijden?
heel eenvoudig om klanten door te sturen als de goederen die ze brengen niet geschikt zijn. Wij zien dus wel wat voordelen. Op het recyclagepark van Kapellen staat trouwens geen hergebruikcontainer.”
We gingen ten rade bij De Kringwinkel Antwerpen die in Kapellen een Kringwinkel heeft net naast het recyclagepark. “In Kapellen worden veel goederen gebracht en we denken dat de aanwezigheid van het recyclagepark daar een rol in speelt, aldus Fred Goossens. ”Het is ook
Ook bij Spoor 2 horen we een gelijkaardig geluid met betrekking tot hun Kringwinkel in Zele. “Klanten geven vaak aan dat ze een bezoek aan de Kringwinkel combineren met een bezoek aan het recyclagepark”, zegt Katrien Vehent. “We moeten de klanten echter regelmatig teleurstellen
als blijkt dat we geen kapotte goederen aanvaarden en dat ze hiervoor – tegen betaling – terecht kunnen op het recyclagepark. Op het recyclagepark zelf staat geen hergebruikcontainer en de signalisatie naar de Kringwinkel voor het brengen van nog herbruikbare goederen kan zeker beter! Zo weten nog steeds heel wat Zelenaars niet dat wij achter het recyclagepark gelegen zijn. Het aantal gebrachte goederen ligt niet merkbaar hoger dan in onze andere winkels.”
47
dossier recyclagepark Experiment: pop-up recyclagepark met aandacht voor hergebruik
Tussen mei en oktober 2015 experimenteert Ecowerf elke laatste zaterdag van de maand met een pop-up recyclagepark in de gemeente Huldenberg. Op die manier willen ze testen of zo’n inzameling rendabel is en of de inwoners er gebruik van zullen maken.
resulaten pop-up recyclagepark Huldenberg tot op heden
Tijdens deze periode is er ook een vrachtwagen van De Kringwinkel SPIT aanwezig om herbruikbare goederen aan te nemen (en de niet-herbruikbare goederen onmiddellijk door te verwijzen naar de echte afvalcontainers). Er worden telkens ook folders meegegeven van De Kringwinkel.
Laatste zaterdag mei: 33 brengers; 1.459 kg herbruikbare goederen
Geert Verstraete van Kringwinkel SPIT: “Een echte evaluatie is pas zinvol na de volledige periode, maar de cijfers tot op heden tonen aan dat er wel degelijk herbruikbare goederen worden gebracht. Dit initiatief moet ook kunnen groeien, burgers moeten deze nieuwe dienst nog gewoon worden.” Dit bewijst ook de ervaring die SPIT heeft in Overijse, Hoeilaart en Tervuren. Sinds een paar jaar worden er 3 inzamelzaterdagen per jaar georganiseerd. “In heb begin was de opkomst eerder zwak, geleidelijk aan is dit gegroeid en nu zijn er regelmatig meer dan 50 brengers, goed voor 2 volle vrachtwagens herbruikbare goederen” aldus Geert.
Laatste zaterdag juni: 25 brengers; 607 kg herbruikbare goederen Laatste zaterdag juli: 19 brengers; 390 kg herbruikbare goederen
De gemeente Huldenberg heeft geen eigen recyclagepark. De inwoners kunnen hun afval & herbruikbare goederen brengen naar het recyclagepark van de buurgemeente Bertem. De gemeente Huldenberg deed een beheersoverdracht van hun afvalinzameling naar de intercommunale EcoWerf. Die organiseert nu tussen mei en oktober een pop-up recyclagepark.
restjesrecept Frittata met spaghetti LUNCHGERECHT VOOR 2 PERSONEN kliekje spaghetti, ongeveer 100 g 3 à 4 eieren peper en zout 1 rijpe tomaat halve rode peper, ragfijn gesneden 10 blaadjes basilicum, gesneden 2 eetlepels olijfolie 2 eetlepels flinters Parmezaanse kaas Eindbestemming voor restje spaghetti. Frittata is een soort hoge omelet waarbij alle ingrediënten, ook de pasta, door het ei heen gemengd worden.
1 Verwarm de oven voor op 200 graden. Klop de eieren met 1 eetlepel water los met peper en zout. Halveer de tomaat, verwijder zaad en sap en snij het tomatenvlees in kleine stukjes. Meng de rode peper, tomatenstukjes, spaghetti en basilicum door het ei. 2 Verwarm de olie in een pan met antiaanbaklaag, stort de ei-spaghettimassa hierin en beweeg de pan een beetje heen en weer. Bak het geheel heel langzaam op een klein vuurtje. Als de randen aan de bovenkant stollen, de kaas eroverheen strooien. 3 Laat de frittata in een vuurvaste schaal glijden en zet die even in de hete oven, tot de kaas is gesmolten en goudbruin kleurt. Prik met een satéprikker in het ei. Komt de prikker er droog uit, dan is je frittata klaar. 4 Garneer met mooie toefjes basilicum. Eet er een frisse tomatensalade en versgebakken ciabatta bij. Lekker met een glas rode chianti. TIP! Je kan hier van alles in kwijt; restjes champignons, garnalen, ham, mozzarella, paprika, stukjes gegrilde kip, een schepje pastasaus. De mogelijkheden zijn oneindig. Heb je eieren over na het maken van de omelet? Die kun je bijvoorbeeld prima verwerken in nasi goreng.
Dit is een recept uit ‘Het nieuwe kliekjesboek’ (Puck Kerkhoven 2014)
49
sectornieuwtjes ENERGIESNOEIERS
Energiesnœiers adviseren apparaat op maat
Sinds 1 juli kunnen kwetsbare huishoudens een renteloze energielening krijgen voor de aankoop van een energiezuinige koelkast, wasmachine of diepvries. Ook de Energiesnoeiers krijgen een rol in het verhaal. Tijdens de energiescan kijken de Energiesnoeiers ook naar huishoudtoestellen. Sluit het toestel nog goed? Hoe oud is het? Is er ijsvorming? Soms stuurt een toestel de energiefactuur de hoogte in. Maar voor heel wat kwetsbare huishoudens is de aankoop van een nieuw toestel niet evident. Samenlevingsopbouw werkte daarom het project “Apparaat op maat” uit. In dat project kunnen verschillende huishoudens in Beerse via een rollend fonds een nieuw toestel aankopen.
Minister van energie Turtelboom liet zich inspireren en besliste om voor een kwetsbare doelgroep de energielening uit te breiden. De Energiesnoeiers gaan dus sinds 1 juli na of een toestel aan vervanging toe is. Dat doen ze op basis van 3 criteria: de leeftijd van het toestel, de staat ervan en de grootte. Als de bewoner tot de doelgroep behoort, bezorgt de Energiesnoeier een advies aan het energiehuis (de vroegere lokale entiteiten) dat vanaf dan overneemt en de verdere aankoop begeleidt. Wij zijn alvast benieuwd naar het resultaat.
VOEDSELOVERSCHOTTEN
Strijd tegen voedselverspilling en armoede hand in hand in de Kringkruidenier De Kringwinkel Zuiderkempen en het OCMW van Herentals hebben de handen in elkaar geslagen om een nieuw initiatief op te zetten: de Kringkruidenier. Deze budgetwinkel is gelegen op de sociale campus Spiegelfabriek naast de Kringwinkel. In deze food outlet store worden onverkochte voedingswaren aan een lagere prijs aangeboden. Iedereen is er welkom en de sociale klanten (mensen in armoede) krijgen een korting. Zoals bij elke
50
sociale kruidenier zijn ontmoeting en een vrijwilligerswerking belangrijke aspecten van het concept. Het is niet alleen een plaats om te winkelen, maar ook een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en kunnen meedraaien. In het najaar bekijken de initiatiefnemers of dit concept, waarbij strijd tegen voedselverspilling en bestrijding van armoede hand in hand gaan, succesvol is en ook in andere regio’s kan opgezet worden.
ENERGIESNOEIERS
BND Kortrijk vzw viert
feest
In 2015 bestaat BND Kortrijk vzw 10 jaar. Een goede reden om van naam te veranderen! Op vrijdag 2 oktober vindt de officiële voorstelling van de nieuwe naam en logo plaats.
DE KRINGWINKEL
ELECTRABEL EN DE KRINGWINKEL GEVEN KANTOORMEUBELEN TWEEDE LEVEN samenwerking aangegaan met de Kringwinkel Antwerpen. Het gezamenlijke hoofddoel: zoveel mogelijk meubilair hergebruiken en zo weinig mogelijk op de afvalberg laten belanden.”
Nog meer nieuws uit Antwerpen: op zaterdag 18 juli organiseerde De Kringwinkel Antwerpen de publieksverkoop van de gebouwen van Electrabel in Antwerpen. Zo’n 1800 stuks kantoormeubilair gingen aan zachte prijzen de deur uit. Elke Longin, Head of Logistics & Facility Management van Electrabel vertelt: ”Onze medewerkers in Antwerpen verhuisden naar
het Kievitplein. Een gigantische operatie, die Electrabel zo duurzaam mogelijk wilde aanpakken. Hiervoor werd een
Frank Dingemans, projectleider van De Kringwinkel Antwerpen: “De Kringwinkelsector ziet dat zowel lokale partners als bedrijven uit de reguliere economie in het kader van hun MVO-strategie toenadering zoeken. Wij kunnen hen helpen bij de recuperatie van onverkoopbare overstocks en afgeschreven bureaumateriaal.” De opbrengst van de verkoop gaat naar het verder creëren van jobs voor mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt en het verkleinen van de afvalberg – de dagelijkse missie van De Kringwinkel.
51
DE KRINGWINKEL
Nieuwe Kringwinkels
De afgelopen maanden openden er alweer een heleboel nieuwe Kringwinkels. Sinds 20 juni heeft De Kringwinkel ’t rad een nieuwe winkel in Brugge. Iedereen welkom in de Dirk Martensstraat 15, Sint-Andries. De Kringwinkel Opnieuw & Co opende een gloednieuwe mega-Kringwinkel in Nijlen. De vijfde telg in de familie vind je op de Grote Steenweg 55 in Kessel (Nijlen).
Sinds kort pronkt ook Sint-LievensHoutem met een Kringwinkel. Op het Marktplein nr. 62 vind je bij De Kringwinkel Teleshop 450m2 aan Kringwinkelgeluk & een OXFAM wereldwinkel.
52
In Gent kwam er een gloednieuwe Kringwinkel Ateljee in de Kortrijksepoortstraat nr. 44. Je vindt er onder meer een leuke breihoek waar je letterlijk mee kan komen breien aan het verhaal van De Kringwinkel. Goed gevonden, toch?
DE KRINGWINKEL
In de pijplijn Nieuwe winkel in Zomergem De Kringwinkel Meetjesland zal een nieuwe winkel openen op de Grote Baan (N9) Zomergem. Het wordt een hippe kleding- en boekenwinkel. “We merken en voelen dat er in het Meetjesland nog steeds mensen zijn die nog nooit een Kringwinkel binnenstapten”, zegt Sofie Schoonackers van Kringwinkel Meetjesland. “Door ons te positioneren langs een drukke verkeersas en een vernieuwende winkel neer te zetten, willen we net die mensen aantrekken. Een aantal bekende Vlamingen met Meetjeslandse roots zullen het gezicht van de nieuwe winkel te worden. Roos Van Acker en acteur Daan Hugaert hebben al toegezegd.”
Een webshop voor De Kringwinkel Vorig jaar kreeg De Kringwinkel Hageland een subsidie om een webshop te ontwikkelen, die ook voor de sector bruikbaar zou zijn. Na veel zwoegen, overleggen en nadenken is het project in de eindfase beland. Binnen enkele weken zal www.kringshop.be online zijn en kan je alvast naar hartenlust online shoppen bij De Kringwinkel Hageland. Het is de bedoeling dat later nog meer centra op aan boord stappen. Meer info hierover volgt in de loop van het najaar.
Kledij inzamelen voor het goede doel De Kringwinkel Antwerpen organiseert in het kader van ‘De warmste week’ van Stubru ‘The Empty Shop’. Tijdens de maand december zullen ze een lege winkel openen. Bedoeling is dat mensen kledij brengen en dat zo op het einde van de actie een volle winkel ontstaat. H&M zet mee haar schouders onder het project. De opbrengsten van de verkoop gaan naar Kamiano. Om in de gaten te houden: Koningin Mathilde is zelfs uitgenodigd en de kans is groot dat ze toezegt. We duimen alvast!
Meer nieuws volgt op hun facebookpagina en website.
De Kringwinkel Ecoso Vanaf 1 oktober 2105 gaan De Kringwinkel WRAK en Mechelen samen de wereld in onder een nieuwe naam: De Kringwinkel Ecoso. Samen zullen ze verder ecologisch en sociaal ondernemen. www.ecoso.be
53
project
Upcyclingtip DIY: je eigen servies Een saai wit servies een persoonlijke toets geven hoeft niet moeilijk te zijn. Een paar porseleinstiften en wat creativiteit. Meer heb je niet nodig om origineel te zijn! WAT HEB JE NODIG? Een paar kopjes, kommen of borden (uit De Kringwinkel natuurlijk) Porseleinstiften (o.a. te vinden bij AVA of Pippoos) Een oven Een beetje geduld
HOE GA JE TEWERK? 1 Was je servies even af vooraf zodat de verf beter hecht. 2 Laat je creativiteit de vrije loop en teken erop los met de porseleinstiften. Niet meteen inspiratie? Neem bijvoorbeeld eens een kijkje op de Pinterest pagina van De Kringwinkel in de rubriek ‘Hergebruik je servies!’. 3 Durf je niet meteen aan de slag? Maak bijvoorbeeld met potlood een schetsje en trek deze daarna over met de porseleinpen. Of gebruik kalk- of carbonpapier om de tekening op je servies over te brengen. 4 Bak het servies nog even af in de oven (de duurtijd is afhankelijk van het type porseleinstift waar je mee werkt). Daarna is het servies gebruiks- en vaatwasbestendig. Er bestaan ook porseleinpennen die je alleen goed moet laten drogen (zonder afbakken) maar het resultaat blijft dan minder lang mooi. En je bent klaar om vrienden op de koffie te vragen!
servies beschilderen met een porseleinstift: weinig inspanning, knap resultaat. Bron: www.draadenpraat.nl en www.elskeleenstra.nl
54
KALENDER NAJAAR 2015 DO 24 - VR 25 SEPTEMBER
DO 26 - VR 27 NOVEMBER
KOMOSIE: Teamtweedaagse
KOMOSIE: KOMOSIE-congres ‘Bouwen’
Wij zijn even niet bereikbaar terwijl wij nadenken over jullie en onze toekomst.
Duinse Polders, Blankenberge
MA 30 NOVEMBER - VR 11 DECEMBER
VR 16 OKTOBER VOEDSELOVERSCHOTTEN: Wereldvoedseldag Vandaag is het de Wereldvoedseldag. De dag bestaat sinds 1981 en werd ingesteld door de Wereldvoedselorganisatie FAO van de Verenigde Naties als monument voor de honger in de wereld. Ieder jaar heeft een eigen thema. 2015 is uitgeroepen tot het internationale jaar van de bodem. www.fao.org/world-food-day
ZA 17 OKTOBER DE KRINGWINKEL: Dag van De Kringwinkel ‘Zoveel spullen, zoveel verhalen’. Kom ze ontdekken in de Vlaamse Kringwinkels of doe mee met onze foto-actie en WIN! www.dekringwinkel.be, www.kringverhalen.be
ALGEMEEN: Klimaatconferentie Parijs De COP21, de eenentwintigste klimaatconferentie van de VN, vindt plaats in Parijs. COP staat voor de Conference of Parties; hierbij komen alle partijen die onderdeel uitmaken van het UNFCCC, het klimaatverdrag van de VN, bijeen. www.cop21.gouv.fr/en
WO 2 - VR 18 DECEMBER DE KRINGWINKEL: The Empty Shop Inzameling kledij voor het goede doel door De Kringwinkel Antwerpen. www.theemptyshop.be
VANAF DECEMBER DE KRINGWINKEL: start campagne ‘Een stukje van mezelf’ Geef dit jaar eens een stukje van jezelf cadeau tijdens de feestdagen. www.eenstukjevanmezelf.be
55
oproep PROJECT: werken aan de toekomst van lokaal duurzaam materialenbeheer De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) wil lokale besturen ondersteunen bij het opzetten van vernieuwende projecten op het vlak van materialenbeheer. De thema’s die aan bod kunnen komen zijn niet op voorhand afgebakend. We zijn op zoek naar inspirerende en innovatieve projectideeën die inspelen op uitdagingen bij een gemeente of intergemeentelijke samenwerkingsverband. Mogelijke invalshoeken zijn het tegengaan van voedselverlies, duurzaam wonen en bouwen, het ondersteunen van de deeleconomie of het stimuleren van hergebruik, reparatie, selectieve inzameling en recyclage. Ook voorstellen die nieuwe doelgroepen aanspreken, andere logistieke oplossingen uitproberen of willen investeren in een bepaalde technologische ontwikkeling, komen in aanmerking; kortom, alles wat de lokale kringloop stimuleert en groeikansen biedt.
Alle ideeën zijn welkom, op voorwaarde dat ze niet onder andere subsidieregelingen vallen én dat ze vernieuwend zijn. Een jury beoordeelt de projectideeën en selecteert de meest veelbelovende initiatieven. Vervolgens werkt de initiatiefnemer een projectidee uit tot een volwaardig projectvoorstel en valt er een definitieve beslissing over de mate waarin het ondersteunt wordt. Per jaar trekt de OVAM maximaal 500.000 euro uit voor de uitwerking van enkele projecten. Het subsidiepercentage bedraagt 50% van de aanvaardbare projectkosten.
Geïnteresseerd? Dien uw projectidee in vóór 1 oktober 2015 met behulp van een sjabloon. Alle informatie en het sjabloon vindt u op ovam.be/subsidies-voor-lokale-besturen.
KOMOSIE vzw
Koepel van Milieuondernemers in de Sociale Economie Uitbreidingstraat 470, 2600 Berchem T 03 281 03 30 | info@komosie.be | www.komosie.be 56