αρχιτέκτονες
Σέβα Καρακώστα Μαρία Πομόνη
Μελέτες
Κατοικία Εκάλη Έτος1962
Αυτή η κατοικία μελετήθηκε το 1962 και αποτελεί το πρώτο έργο της Σέβας Καρακώστα. Ο ιδιοκτήτης αρχικά έδειξε σε σκίτσο το σπίτι, όπως επιθυμούσε να γίνει. Το σκίτσο προέβλεπε μια δίριχτη στέγη με κεραμίδια, κάτι που δεν σύναδε με τις τότε προτιμήσεις της αρχιτέκτονα. Αντ’αυτού προτάθηκε η δημιουργία ενός πέτρινου σπιτιού με τετράριχτη Πηλιορήτικη στέγη. «Σ’αυτό το πρώτο μου σπίτι βλέπω σήμερα, το 2020, στοιχεία της μετέπειτα δουλειάς μας, όπως οι φεγγίτες, τα ανοίγματα χωρίς λαμπά στην άκρη, το εμφανές δοκάρι (σενάζ) πάνω στη λιθοδομή.»,
Προσφορώτερη τοποθέτηση του κτίσματος κρίθηκε η κάθετη στον μεγάλο άξονα και τη μέγιστη κλίση του οικοπέδου. Έτσι εξασφαλίσθηκε μεσημβρινός προσανατολισμός και θέα προς τον πίσω κήπο. Το καθημερινό, με ανάπτυξη στην ίδια κατεύθυνση, παρέχει αμφίπλευρη θέα και προσπέλαση και προς τα δύο τμήματα του κήπου. Το σπίτι μελετήθηκε ως κατοικία τετραμελούς οικογένειας. Βασικά δεδομένα στη διαμόρφωση της αισθητικής και κτιριολογικής λύσεως υπήρξαν η παρουσία τριών μεγάλων πεύκων στο οικόπεδο, ο εθισμός της οικογένειας στην υπαίθρια διαβίωση και η οικονομία. Έτσι ο οικοδομικός όγκος περιορίσθηκε στο απαραίτητο και η επιλογή των υλικών στα πιο απλά και με τη λιγότερη τεχνική επεξεργασία. Γενικότερη επιδίωξη ήταν να παραμείνει η ανθρώπινη επέμβαση διακριτική και να λιγ επιτευχθεί αρμονική και επιτυχής εξισορρόπηση των παραγόντων φύση και έργο. Οι κατακόρυφοι φορείς είναι τοιχώματα και οι οριζόντιοι ανεστραμμένοι δοκοί και πλάκες από μπετόν, χωρίς σοβά. Οι τοίχοι είναι από πλινθοδομή, επιχρισμένοι με κοινό κονίαμα, στρωμένο με τη μυκονιάτικη τεχνική. Όλα τα κουφώματα έγιναν από σουηδική ξυλεία, εμποτισμένη με βαφή σε σκούρο χρώμα ξύλου και είναι βερνικωμένα. Η οροφή του καθημερινού έχει επικαλυφθεί με ταβάνι ξύλινο ανάλογο προς τα κουφώματα. Τα περβάζια και τα σοβατεπιά έχουν συνδυασθεί αισθητικά με τους τοίχους. Τα δάπεδα όλων των χώρων καθώς και των βεραντών, εκτός από τα δάπεδα των υπνοδωματίων που είναι ξύλινα, στρώθηκαν με «καπάκια» μαρμάρινα στο φυσικό ακανόνιστο σχήμα τους, με εμφανή την πριονισμένη επιφάνειά τους. Πάνω από τις πόρτες και τα συρτά κουφώματα διαμορφώθηκαν φεγγίτες για τον καλύτερο αερισμό των χώρων. Τα κουφώματα συμπληρώνουν ξύλινα καφασωτά για ασφάλεια.
Κατοικία Νικηφόρου Λύτρα 32 στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 1962
κάτοψη ορόφου
κάτοψη ισογείου
εγκάρσια τομή
Κατοικία Λεωφόρος Διαμαντίδου 74 στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 1965
κάτοψη υπογείου
Το οικόπεδο παρουσίαζε δυσχέρειες στην τοποθέτηση του κτιρίου επειδή η μεγάλη κλίση του (12%) ακολουθεί τη μικρή του πλευρά και η πλευρά της θέας καλύπτεται κατά το ήμισυ από ένα παλιό τριόροφο σπίτι. Γι’ αυτό το ισόγειο ανοίγεται ανατολικά προς τον εσωτερικό ευρύχωρο κήπο και ο όροφος προς τη μεσημβρία. Η κατοικία προορίζεται για τετραμελή οικογένεια. Διαθέτει σπίσης ένα χώρο για αρχιτεκτονικό εργαστήριο, με ανεξάρτητη είσοδο και άνετη εσωτερική επικοινωνία με το καθημερινό, ώστε να χρησιμεύει και σαν υποδοχή. Το σπίτι χωρίζεται καθαρά σε τρεις πυρήνες. Την υποδοχή, που επικοινωνεί άμεσα με τον εσωτερικό κήπο κι από ένα κλειστό χαγιάτι με το δώμα του ορόφου. Τα υπνοδωμάτια, που είναι απομονωμένα στον όροφο, με το λουτρό διαρρυθμισμένο για σύγχρονη παράλληλη χρήση από πολλούς. Τέλος, τα βοηθητικά, που έχουν αναπτυχθεί στην χαμηλή πτέρυγα σε δύο ορόφους, καθώς η κλίση του εδάφους έδινε αυτή τη δυνατότητα. Η διάταξη του ισογείου παρακινεί την έξοδο και παραμονή στο ύπαιθρο, ενώ τα βοηθητικά προσφέρουν πλήρη εξυπηρέτηση μέσα και έξω. Ο φέρων οργανισμός είναι από τοιχώματα, δοκούς ανεστραμμένες και πλάκες μπετόν και υποδηλώνεται στις πραγματικές του διαστάσεις και διάταξη, καθώς τα γωνιακά κουφώματα δεν έχουν παραστάδες. Στενόμακροι φεγγίτες υπογραμμίζουν επίσης τους οριζόντιους φορείς. Οι συμπληρωματικοί τοίχοι είναι από πλινθοδομή, στους βοηθητικούς χώρους ασοβάντιστοι, με απ’ευθείας βάψιμο, στο υπόλοιπο επιχρισμένοι με μυκονιάτικο σοβά, πλαισιωμένο διακοσμητικά από τα περβάζια και τα σοβατεπιά. Οι οροφές και ορισμένα κατακόρυφα στοιχεία μπετόν έμειναν χωρίς σοβά, με μόνο το χρωμάτισμά τους. Τα δάπεδα στο ισόγειο και στις βεράντες είναι από «καπάκια» μαρμάρου ορθογωνισμένα και άνισα, ενώ στον όροφο από λωρίδες πιτς-πάϊν. Βασικές ιδέες υπήρξαν: ο αποκλεισμός κάθε επιτηδεύσεως στην κατασκευή και στον τρόπο ζωής των ενοίκων, η εξοικείωση σ την υπαίθρια διαβίωση, η προσαρμογή των κτιριακών όγκων στις εδαφικές κλίσεις, η πρακτική εξυπηρέτηση των ενοίκων (μόνιμα έπιπλα, ερμάρια, κρεβάτια, βιβλιοθήκες), η αξιοποίηση του νεοκλασικού στοιχείου της ταράτσας (δώμα) στον όροφο, η οικονομία στο είδος και στο βαθμό κατεργασίας των υλικών, η λιτότητα και η απλότητα. Τέλος, ο συνδυασμός κυρίων κουφωμάτων και φεγγιτών για άνετο και κατανεμημένο αερισμό και ηλιασμό. Στη διαρρύθμιση του κήπου, σεβασμός της φυσικής βλαστήσεως και εναρμόνιση της πρόσθετης φυτείας με τη φυσική.
Ο φέρων οργανισμός και οι εξωτερικοί τοίχοι έχουν γίνει από λιθοδομή. Εκείνη την εποχή σ’εκείνη την περιοχή και σε αυτό το οικόπεδο που είχε μεγάλη κλίση, το κτίσιμο με πέτρα ήταν φθηνότερη επιλογή από σκελετό και τοίχους πληρώσεως. Η Σέβα Καρακώστα εμπνεύστηκε τη δομή, επηρεασμένη από τον τρόπο που εργάζοταν στο γραφείο του Γιώργου Κανδήλη. Η επιλογή της δομής εξυπηρετεί την προσαρμογή του κτίσματος στις κλίσεις του εδάφους. Οι υπαίθριοι χώροι αναπτύσσονται στο εμπρόσθιο μέρος, πρός τη θέα, αλλά και στη πίσω πλευρά, προστατευμένοι από το δυνατό άνεμο της περιοχής.
κάτοψη ισογείου
ανατολική όψη
Εξοχική κατοικία Βγέθι Κερατέας Έτος: 1970 δυτική όψη
τόμη ΑΑ
τόμη ΒΒ
νοτιοδυτική όψη
βόριοανατολική όψη
κάτοψη ισογείου
νοτιοανατολική όψη
Η κατοικία στεγάζει μια οικογένεια τεσσάρων ατόμων και είναι κτισμένη σε οικόπεδο με αρκετή κλίση. Το διπλανό κτίσμα προς την νοτιοδυτική πλευρά ήταν ογκώδες και ψηλό και έτσι δεν υπήρχε δυνατότητα ανοίγματος προς τη αυτή την πλευρά για ηλιασμό. Ο ιδιοκτήτης ζήτησε να τοποθετηθούν όλοι οι χώροι σε ένα επίπεδο και ταυτόχρονα να έχουν άνετη και άμεση επαφή με το περιβάλλον και τον ελεύθερο χώρο. Έτσι το σπίτι σχεδιάστηκε ισόγειο με κεντρικό πυρήνα ένα αίθριο, που αυξάνει την επαφή των χώρων με το φυσικό περιβάλλον και εξασφαλίζει διαμπερή θέα στους κύριους χώρους και ηλιασμό στα δωμάτια των παιδιών.
Κατοικία Λ. Δρόση 16 στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 1970
Η λύση που δόθηκε προσφέρει τη δυνατότητα διαχωρισμού της εσωτερικής οικογενειακής ζωής από τη λειτουργία των χώρων υποδοχής. Ο χώρος που προέκυψε αναγκαστικά λόγω της κλίσεως του εδάφους αξιοποιήθηκε με τη δημιουργία ενός χώρου παιχνιδιού. Η κάτοψη ακολουθεί κάνναβο 1,45Χ1,45 μ. Τα φέροντα στοιχεία είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η οροφή και οι ανεστραμμένες εξωτερικές περιμετρικές δοκοί παρέμειναν ανεπίχριστες και βάφτηκαν σε χρώμα σιένα ωμή. Τα στοιχεία πληρώσεως είναι από πλινθοδομή και επιχρίστηκαν με σοβά αδρής επιφάνειας. Όλες οι ξυλουργικές κατασκευές (κουφώματα, ντουλάπια κ.α.) είναι από αφρικάνικο ξύλο sipon, που δουλεύτηκε με επιμέλεια και αποτελεί τη μόνη δαπανηρη και διακοσμητική κατασκευή. δου
Κατοικία Αρτέμιδος 51 στη Βούλα Έτος: 1973
κάτοψη ισογείου
τομή ΑΑ
Δεδομένα Το οικόπεδο, που βρίσκεται σε μια πλαγιά του Υμηττού, έχει έκταση 630 τ.μ., κλίση 17% από βορρά προς νότο, που συμπίπτει με τον κατά μήκος άξονά του και ανεμπόδιστη θέα στον Σαρωνικό προς νότο. Δεν είχε όμως καθόλου βλάστηση. Όροι δόμησης. Σύστημα δόμησης: πανταχόθεν ελεύθερο· προκήπιο: 4,00 μ.· πλάγια όρια: 2,5 μ.· ποσοστό κάλυψης: 0,30· συντελεστής δόμησης: 0,92. Από τους ιδιοκτήτες (ένα νέο ζευγάρι) ζητήθηκαν ένα ευρύχωρο καθημερινό, κουζίνα με γωνιά φαγητού, τρία υπνοδωμάτια, ένα εργαστήρι και γκαράζ για δύο αυτοκίνητα. Επιλογές Το περιορισμένο μέγεθος του οικοπέδου και η έκταση των απαιτήσεων του προγράμματος ελαχιστοποίησαν τα περιθώρια επιλογής. Προτιμήθηκε η ανάπτυξη της κατοικίας κατά τον κατά μήκος άξονα του οικοπέδου, ενώ το περίγραμμα της οικοδομής ταυτίστηκε με την οικοδομική γραμμή (νότια πλευρά-δρόμος) και τα επιτρεπτά πλάγια όρια (ανατολική και δυτική πλευρά) με εξάντληση του ποσοστού κάλυψης. Κρίθηκε προσφότερος ο συνδυασμός ορθογώνιων κτιριακών στοιχείων σε κλιμακωτή διάταξη προσαρμοσμένη υψομετρικά στη φυσική κλίση του εδάφους. Έτσι ελαχιστοποιήθηκαν τα χωματουργικά και τα έργα υποδομής και προσαρμόστηκε ογ ογκοπλαστικά το κτίριο στο περιβάλλον. Έγινε ορθολογική κατανομή των κύριων χώρων σε διάφορα επίπεδα που συνδέονται με στοιχεία επικοινωνίας. Έτσι εξασφαλίστηκε αυτονομία στη χρήση και αμεσότητα στην επικοινωνία εξωτερικά και εσωτερικά. Με την κατάλληλη κλιμάκωση σε διάφορα επίπεδα της υψομετρικής διαφοράς μεταξύ βορινής και νότιας πλευράς της οικοδομής προέκυψε υψόμετρο επιπέδου του νότιου χώρου (υποδοχή-διημέρευση) 3,00 μ. από το δρόμο· στην επέκταση του διαμορφώθηκε μεγάλη βεράντα με ανεμπόδιστη θέα στον Σαρωνικό. Ο κάτω από τη βεράντα χώρος χρησιμοποιείται για γκαράζ και εργαστήρι. Στη βεράντα προβλέπεται ξύλινο στέγαστρο που μελετήθηκε αλλά δεν τοποθετήθηκε ακόμη. Με τον συνδυασμό των ορθογώνιων κτιριακών στοιχείων διαμορφώθηκε εσωτερική αυλή ανοιχτή ανατολικά στον πλάγιο ακάλυπτο. Έτσι εξασφαλίστηκε αύξηση του ηλιασμού και επαφή με τους ελεύθερους χώρους. Κατασκευή Ο φέρων οργανισμός αποτελείται από σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, ενώ τα εξωτερικά τοιχώματα από πέτασμα 20 εκ. πλίνθων ελαφρού πορώδους κονιοδέματος (μπετοσέλ). Τα επιχρίσματα είναι από ενισχυμένα κονιάματα με επεξεργασία της τελικής στρώσης μόνο με το μυστρί χωρίς λείανση. Τα κουφώματα είναι ξύλινα. Τα εξώφυλλα ανοίγουν κάθετα σε εσοχές που έχουν προβλεφθεί γι’ αυτά. Στο καθημερινό, την κουζίνα και τις βεράντες τα δάπεδα επιστρώθηκαν, σύμφωνα με σχέδιο, με ορθογώνιες πλάκες μαρμάρου κομμένες σε «κλασικό τελάρο» (πριονιές εμφανείς). Στα υπνοδωμάτια χρησιμοποιήθηκαν λωρίδες αφρικανικής ξυλείας. Οι οροφές είναι από εμφανές σκυρόδεμα βαμμένο με διάφορα χρώματα.
κάτοψη προΰπάρχοντος ισογείου
κάτοψη Γ στάθμης
Κατοικίες Ζαλοκώστα 17 στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 1973 Α φάση - 1987 Β φάση κάτοψη Δ στάθμης
Το κτίριο περιλαμβάνει 4 κατοικίες και κτίστηκε σε δύο φάσεις. Οι δύο κατοικίες της πρώτης φάσης, αν και βρίσκονται σε διαφορετικό όροφο, είναι ισόγειες, λόγω της έντονης κλίσης του φυσικού εδάφους. Στη δεύτερη φάση κτίστηκαν οι άλλες δύο κατοικίες που είναι διόροφες, με ανεξάρτητη επικοινωνία των ορόφων κάθε κατοικίας. Αναγκαστικά, η μορφή και τα επιμέρους μορφολογικά στοιχεία δεσμεύτηκαν από τα αντίστοιχα της πρώτης φάσης. Βασικός στόχος είναι η διάσπαση του μεγάλου κτιριακού όγκου και η κλιμάκωση του ύψους. Αυτό επιτύχθηκε με εσοχές και εξοχές στη μάζα του κτιρίου. Η διάταξη αυτή έδωσε ευρύχωρους, ελεύθερους χώρους πάνω από τα δώματα του κτιρίου που υπήρχε. Με κατάλληλες διαμορφώσεις παρέχεται υπαίθρια αναψυχή στις δύο νέες κατοικίες. υπ
τομή ΒΒ
ανατολική όψη
νότια όψη
κάτοψη πρώτης στάθμης
κάτοψη δεύτερης στάθμης
τομή ΑΑ
κάτοψη τρίτης στάθμης
Διπλοκατοικία Σαλαμινομάχων 44 στη Νέα Πεντέλη Έτος: 1973
τομή ΒΒ
Δεδομένα Η οικοδομή περιλαμβάνει κατοικία για πενταμελή οικογένεια και αυτοτελές διαμέρισμα για ηλικιωμένο ζευγάρι (γονείς). Επιφάνεια οικοπέδου 411 τ.μ. με κλίση έντονη από τη πρόσοψη προς το βάθος και ήπια κατά μήκος της πρόσοψης. Ποσοστό κάλυψης 40%· όροφοι δύο· συντελεστής δόμησης 0,6. Βαθμός εκμετάλλευσης: εξάντληση του συντελεστή δόμησης κατ’ απαίτηση του ιδιοκτήτη. Κτιριοδομικές επιλογές Η κατοικία τοποθετήθηκε με τις τρεις πλευρές της πάνω στα αντίστοιχα όρια δόμησης, ώστε εμπρός από την τέταρτη (νοτιοδυτική) πλευρά να παραμείνει το μέγιστο του ελεύθερου χώρου, που συμπίπτει με τον ευμενή προσανατολισμό και τη δεσπόζουσα θέα. Η κτιριοδομική οργάνωση απέβλεψε στην αξιοποίηση της σημαντικής υψομετρικής διαφοράς μεταξύ πρόσοψης και βάθους, πράγμα που επέτρεψε τη διαμόρφωση της οικοδομής σε τρεις στάθμες, με αποτέλεσμα τη μείωση της καλυπτόμενης επιφάνειας. Συγκεκριμένα, αποτμήθηκε τμήμα του κτιριακού όγκου από την τρίτη στάθμη και ενσωματώθηκε στην πρώτη, με αποτέλεσμα να προκύψει προκύψ ευρύχωρη βεράντα στην τρίτη στάθμη, που αποτελεί λειτουργική προέκταση των χώρων ομαδικής χρήσης. Η είσοδος της κύριας κατοικίας τοποθετήθηκε στη βορειοανατολική πλευρά, σε ενδιάμεσο επίπεδο, από όπου οδηγείται κανείς στην τρίτη στάθμη (χώροι ομαδικής χρήσης) και στη δεύτερη (χώροι ατομικής χρήσης). Οι χώροι ομαδικής χρήσης διατηρήθηκαν ενιαίοι, ενώ η διάρθρωση του κτιριακού όγκου σε τρεις στάθμες εξασφαλίζει άμεση ισόπεδη επικοινωνία με το ύπαιθρο. Χαρακτηριστικές αρχιτεκτονικές διαμορφώσεις Στα κουφώματα διαμορφώθηκε χτιστό προέχον περιθώριο, ενώ το ξύλινο πλαίσιο της ξυλοκατασκευής τοποθετήθηκε «μέσα περασιά» ώστε τα εξώφυλλα να ανοίγουν κάθετα μέσα στο (τοπικά) αυξημένο πάχος του τοίχου, που τα προστατεύει από τις τραχιές τοπικές συνθήκες. Τα όμβρια από την ταράτσα απορρέουν ελεύθερα από ανοιχτά στόμια με κάθετους εκτροπείς (κόφτρες) που καθοδηγούν τα νάματα σε χτιστούς ανοιχτούς κατακόρυφους αγωγούς (λούκια).
Κατοικία Μαυρομιχάλη 64 στην Κηφισιά Έτος: 1974
κάτοψη ισογείου
τομή ΑΑ
τομή ΒΒ
Δεδομένα Το οικόπεδο είχε έκταση 2407 τ.μ., κλίση15% από βορρά προς νότο και πολλά δέντρα (κυρίως πεύκα). Όροι δόμησης. Σύστημα δόμησης: πανταχόθεν ελεύθερο· προκήπιο: 7,00 μ.· πλάγια όρια: 5,00 μ.· ποσοστό κάλυψης: 0,10· συντελεστής δόμησης: 0,20. Από τους ιδιοκτήτες (ζευγάρι με ένα παιδί) ζητήθηκαν δύο υπνοδωμάτια και ένα καθημερινό με γωνιά μαγειρέματος· ζητήθηκε επίσης να υπάρχει δυνατότητα μελλοντικής προσθήκης και άλλων υπνοδωματίων. Επιλογές Η κατοικία τοποθετήθηκε στα επιτρεπτά όρια δόμησης της βορινής και ανατολικής πλευράς. Έτσι παρέμεινε ενιαίο, το μη δομημένο τμήμα του οικοπέδου προς την πλεονεκτική νοτιοδυτική πλευρά και για μελλοντική επέκταση αλλά και για υπαίθριες χρήσεις στον περιβάλλοντα χώρο που οργανώθηκε σαν λειτουργική προέκταση της κα κατοικίας. Η οργάνωση της κατοικίας σε κάτοψη βασίζεται σε ένα συνδυασμό μεγάλων και μικρών τετραγώνων. Έτσι η κατοικία προσαρμόστηκε (υψομετρικά και οριζοντιογραφικά) στο γήπεδο χωρίς μεγάλους χωματισμούς, διαμορφώθηκαν όσα πλευρικά αναπτύγματα χρειάζονταν για πλούσιο ηλιασμό, αερισμό και θέα και τέλος, εξασφαλίστηκε η δυνα δυνατότητα μελλοντικών επεκτάσεων χωρίς υποβάθμιση του αρχιτεκτονικού πυρήνα. Η σύνδεση των χώρων βασικών λειτουργιών έγινε με τη μεσολάβηση κτιριακών συνδέσμων (μικρά τετράγωνα). Ένα από αυτά τα τετράγωνα χρησιμεύει σαν κλιμακοστάσιο και κόμβος επικοινωνίας με τα υπνοδωμάτια, ενώ αποτελεί συνδετήριο κρίκο για ενδεχόμενες επεκτάσεις στο μέλλον. Διαμορφώθηκαν δύο υπαίθρια «καθιστικά» προς την ανατολική και τη νότια πλευρά σε γωνιές που σχηματίζονται από διασταυρούμενους τοίχους του κτιρίου. Η θέση των δύο καθιστικών και η κατάλληλη φύτευση φυλλοβόλων δέντρων εξασφαλίζουν εναλλαγές ηλιασμού και σκιάς σε όλες τις εποχές του χρόνου και όλες τις ώρες της ημέρας. Κατασκευή Ο φέρων οργανισμός αποτελείται από σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, ενώ τα εξωτερικά τοιχώματα από δύο παράλληλα πετάσματα δρομικής πλινθοδομής με πυρήνα 5 εκ. θερμομονωτικού υλικού. Στα επιχρίσματα έγινε επεξεργασία της τελικής στρώσης ώστε να αποκτήσουν αδρή επιφάνεια. Τα κουφώματα είναι ξύλινα. Στον χώρο υπ υποδοχής με τη χαμηλή στάθμη και τις βεράντες τοποθετήθηκαν άτριφτες πλάκες μαρμάρου από το Καπανδρίτι, ενώ στον χώρο υποδοχής με την υπερυψωμένη στάθμη και στα υπνοδωμάτια πλατιές λωρίδες ακανόνιστου μήκους από αφρικανική ξυλεία. Στις οροφές των κύριων χώρων που είναι επιχρισμένες τοποθετήθηκαν χοντροπελεκημένα ξύ ξύλινα δοκάρια (πατόξυλα). Στις οροφές των υπνοδωματίων παράμειναν οι επιφάνειες του σκυροδέματος ανεπίχριστες. Ο κατάλληλος προσανατολισμός του κτιρίου, η κατανομή και η θέση των κουφωμάτων και η αποδοτική λειτουργία των τζακιών εξασφαλίζουν ικανοποιητική θέρμανση των εσωτερικών χώρων ακόμη και στους ψυχρούς μήνες του χειμώνα χωρίς κεντρική θέρμανση.
Σε αυτό το εξοχικό συγκρότημα κατοικιών η βασική ιδέα ήταν «να το κατοικήσουν πολλοί φίλοι και να ταξιδεύουν όλοι μαζί». Η μελέτη προέβλεπε οκτώ δυόροφες κατοικίες. Ωστόσο, τελικά, κτίστηκαν έντεκα κατοικίες, άλλες μονόροφες και άλλες διόροφες, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ιδιοκτήτη. Η μορφή του κτιρίου βασίστηκε στην ιδέα: α) οι μπροστινές κατοικίες να έχουν ισόγειους υπαίθριους χώρους προς την θέα και, β) οι πίσω κατοικίες να χρησιμοποιούν για υπαίθριο χώρο προς τα δώματα των μπροστινών. Έτσι, στις μπροστινές κατοικίες, οι χώροι καθημερινής ζωής προβλέπονταν ισόγειες, ενώ στις πίσω στον όροφο. Η μόνη δέσμευση, από το σκελετό της οικοδομής ήταν το άνοιγμα 2,80 μ. x 2,80 μ. για την τοποθέτηση της σκάλας για κάθε δυόροφη κατοικία. Δοκάρια υπήρχαν περιμετρικά σε κάθε τετράγωνο που αντιστοιχούσε με το περίγραμμα μιας κατοικίας. Κάθε τετράγωνο έχει διάσταση 6,00 μ. x 6,00 μ. . Εκτός από αυτά που επέτρεπαν τις εξόδους στα δώματα, όλα τα άλλα ήταν ανεστραμμένα. Έτσι, ο κάθε ιδιοκτήτης μπορούσε κατά τη διάρκεια της κατασκευής να διαμορφώσει, όπως επιθυμούσε, τον εσωτερικό χώρο του. Αφού και η θέση των κουφωμάτων δεν ήταν καθορισμένη, η θέση τους δε δεσμευόταν από τον κάναβο που είναι 1,00 μ. x 1,00 μ. . Ο τύπος τους ήταν από τους τύπους που είχαν προταθεί. Στο χώρο που προκύπτει εσωτερικά από τα προτεινόμενα έρκερ δημιουργούνται χώροι μαγειρέματος, ερμάρια, βιβλιοθήκες, κ.λ.π. . Ενώ τα εξώφυλλα μαζεύονται στο πάχος που δημιουργούν οι αρχιτεκτονικές προεξοχές. Τέλος, υπάρχουν κατασκευαστικά σχέδια που δείχνουν όλα τα προβλεπόμενα κτιστά έπιπλα.
Εξοχικές κατοικίες Βγέθι Κερατέας Έτος: 1974
κάτοψη δεύτερης στάθμης
κάτοψη πρώτης στάθμης
κάτοψη τέταρτης στάθμης
κάτοψη πέμπτης στάθμης
τομή ΑΑ
κάτοψη τρίτης στάθμης
Πολυκατοικία Καψαμπέλη 11 στη Νέα Φιλοθέη Έτος: Α φάση 1963 - Β φάση 1975
κάτοψη πρώτης στάθμης
κάτοψη δεύτερης στάθμης πρώτη φάση
κάτοψη τρίτης στάθμης
κάτοψη τέταρτης στάθμης
πρώτη φάση
τομή ΑΑ πρώτη φάση
τομή ΒΒ
Σε πρώτη φάση η οικοδομή περιλάμβανε μια κατοικία για πενταμελή οικογένεια· σε δεύτερη φάση έγινε προσθήκη δύο κατοικιών : για τετραμελή οικογένεια και για ένα ζευγάρι (γονείς). Επιφάνεια οικοπέδου 445 τ.μ., με έντονες κλίσεις. Ποσοστό κάλυψης 40%, όροφοι τρεις, συντελεστής δόμησης 3 x 0,4 = 1,20. Ζητήθηκε ανεξάρτητη προσπέλαση για κάθε κατοικία, μεγιστοποίηση υπαίθριων χώρων (κήπος-βεράντες) και λειτουργική αυτονομία κάθε κατοικίας. Στην πρώτη φάση, το κτίσμα είχε τετράγωνη κάτοψη σε δύο ορόφους (χώροι ατομικής χρήσης στον όροφο και ενιαίοι χώροι ομαδικής χρήσης στο ισόγειο). Η νότια και η δυτική πλευρά της οικοδομής ταυτίστηκαν με τα αντίστοιχα όρια δόμησης, ώστε να παραμείνει ενιαίο το υπόλοιπο τμήμα του οικοπέδου για τις μη καθορισμένες (τότε) μελλοντικές επεκτάσεις. Στη δεύτερη φάση, το μέγεθος των κτιριακών απαιτήσεων επέβαλε την εξάντληση του συντελεστή δόμησης. Η επέκταση έγινε στη βορινή πλευρά του αρχικού οικοδομικού πυρήνα, χωρίς να θιγεί κανένας εσωτερικός χώρος και έφτασε ανατολικά και νότια ως το εκεί δομήσιμο όριο. Η δεύτερη κατοικία (για τετραμελή οικογένεια) διαμ διαμορφώθηκε πάνω σε pilotis. Από το pilotis οδηγείται κανείς στην είσοδο της πρώτης (αρχικής) κατοικίας και στο πρώτο επίπεδο της δεύτερης με ανοιχτή σκάλα. Η δεύτερη κατοικία αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα, το δεύτερο από τα οποία, επεκτείνεται στο μισό του δώματος της αρχικής κατοικίας. Στο επίπεδο αυτό τοποθετήθηκαν οι χώροι ομαδικής χρήσης, με έξοδο σε εκτεταμένη βεράντα στο υπόλοιπο τμήμα του δώματος. Το χωλ στο πρώτο επίπεδο, που είναι διόροφο, αποτελεί και τον κόμβο επικοινωνίας εσωτερικά. Η κατοικία για το ζευγάρι (γονείς) διαμορφώθηκε σε δύο επίπεδα, από τα οποία το δεύτερο βρίσκεται στη στάθμη του pilotis και καταλαμβάνει την νότια πλευρά του, ενώ το πρώτο είναι ακριβώς από κάτω. Επειδή η εξάντληση του συντελεστή δόμησης συνεπαγόταν συμπαγή διαμόρφωση του κτιριακού όγκου εντάχθηκε σε τέταρτη στάθμη που διαμορφώθηκε με την αξιοποίηση της έντονης κλίσης του οικοπέδου.
Κατοικία Σύρου 12 στην Κηφισιά Έτος: 1980
Για τη στερεομετρικη σύνθεση του κτιριακού όγκου και την ορθολογική ένταξή του στο δεδομένο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον (ουδέτερο ως αρνητικό), προσδιορίστηκαν ως καίριες οι παράμετροι που ακολουθούν: α) μέγιστη αξιοποίηση του ευνοϊκού προσανατολισμού, δηλαδή ανάπτυξη των χώρων κύριας χρήσης με ανοίγματα στο νότο και στα ανατολικά, β)εξασφάλιση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ελεύθερης και συνεχόμενης οικοπεδικής έκτασης στην ανατολική και στη νότια πλευρά, ώστε να διαμορφωθούν άνετα υπαίθριοι κλειστοί χώροι με εσωτερική εγγύς θέα, αφού η απώτερη θέα είναι αποκλεισμένη, γ) επιλογή στερεομετρικής διάπλασης του κτ κτιριακού όγκου με εφαρμογή σύγχρονων δομικών μέσων και ένταξη σε αυτόν στοιχείων εμπνευσμένων από παλαιότερα κτίρια της Κηφισιάς, δ) επίτευξη συνεχούς εναλλαγής οπτικών εντυπώσεων μέσα από τους δομημένους και τους ελεύθερους (αλλά διαμορφωμένους) χώρους κατά τις κινήσεις μέσα σε αυτούς.
οδός Σύρου
Το οικόπεδο παρουσιάζει ελαφρά και ομαλή κλίση από βορρά προς νότο, προς την οποία απορρέουν τα όμβρια που λίγο πιο κάτω απολήγουν σε φυσικό αποδέκτη (ρυάκι). Προς τη νότια και δυτική πλευρά του οικοπέδου είχαν ήδη χτιστεί πολυκατοικίες, ενώ προς την ανατολική, όπου το έδαφος υπερυψώνεται, μονοκατοικία. Η βορινή πλευρά ταυτίζεται με τη ρυμοτομική γραμμή του δρόμου (οδός Σύρου), προς βορρά του οποίου υπάρχει ακάλυπτη έκταση που προορίζεται να διαμορφωθεί σε χώρο πρασίνου. Έτσι υπήρχε καθορισμένο και διαμορφωμένο περιβαλλοντικά πλαίσιο που περιόριζε αρκετά τις επιλογές του μελετητή. Η κατοικία προορίζεται για τετραμελή οικογένεια (γονείς με δ δύο παιδιά) και έχει δυνατότητα φιλοξενίας φιλικών προσώπων.
Οι παράγοντες αυτοί επιδιώχθηκε να συμπράξουν ισόρροπα, αφού αξιολογικά κρίθηκαν ως ισότιμες και αναγκαίες συνθήκες. Σταθμίζοντας τα κύρια χαρακτηριστικά της οικοδομής, που είναι η ελεύθερη δομή της, το «παιχνίδι» των όγκων στον χώρο, η έλλειψη συνεχούς δομικού περιγράμματος των χώρων εσωτερικά και η ρευστότητα που χαρακτηρίζει τη συνοχή τους, θα μπορούσε να τοποθετήσει κανείς το έργο ανάμεσα στη μοντέρνα και στη μεταμοντέρνα ελληνική αρχιτεκτονική.
κάτοψη ισογείου
τομή ΑΑ κάτοψη ορόφου
κάτοψη δωμάτων
ανατολική όψη
νότια όψη
κάτοψη ισογείου
κάτοψη ορόφου
Βιοκλιματική κατοικία Ορφέως 13 στην Εκάλη Έτος: 1985
τομή ΑΑ
Αυτή η κατοικία επιβλέφθηκε από την Σέβα Καρακώστα μέχρι τη φάση των επιχρισμάτων. Είχε συνταχθεί πλήρης μελέτη εφαρμογής βάσει της συμφωνίας με τον ιδιοκτήτη πριν αρχίσει η κατασκευή. Είχαν γίνει λεπτομερή σχέδια για όλα: για τα αλουμινένια κουφώματα, σε διάφορες κλίμακες (έως 1:2), για το θερμοκήπιο, την περίφραξη, για όλες τις κατασκευές. Ωστόσο, πολλά από αυτά δεν τηρήθηκαν και έγιναν πολλές αλλαγές. Αλλαγές έγιναν στα κουφώματα, στους εξώστες και στα λουτρά. Το θερμοκήπιο αντικαταστάθηκε με μια πέργκολα, ενώ η περίφραξη έχει τελείως άλλη μορφή από τη προβλεπόμενη. Η πρόθεση ήταν αυτό το κτίριο να κλιματίζεται με φυσικό τρόπο, δηλαδή να είναι βιοκλιματικό. Μάλιστα σε προηγούμενη φάση μελέτης όλες οι νότιες πλευρές ήταν καλυμμένες με τζάμι, όπου άλλα μέρη του ήταν ανοιγόμενα και άλλα μέρη συσσώρευαν θερμότητα (τοίχοι Trombe). Τελικά, δεν έγιναν αυτά, αλλά προβλέφθηκαν τα παρακάτω: α) Όλοι οι χώροι, εκτός από τα λουτρά, έχουν ανοίγματα στον Νότο. β) Η μάζα του κτιρίου είναι συγκεντρωμένη για να έχει όσο το δυνατό λιγότερες απώλειες. γ) Ο ψηλότερος όγκος του κτιρίου που σκεπάζει τη σκάλα έχει στο ψηλότερο σημείο του, κατά μήκος της βορινής όψης, φεγγίτες. Έτσι ο ζεστός αέρας όλου του σπιτιού έλκεται διαμέσου της σκάλας και φεύγει από αυτούς τους φεγγίτες.Το κτίριο με αυτό τον τρόπο είναι δροσερό το καλοκαίρι. δ) Ο κλιματισμός σκ του συμπληρώθηκε με τη φύτευση φυλλοβόλων δέντρων γύρω από το σπίτι.Τα μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου επίσης μελετήθηκαν για να εξυπηρετούν αυτό τον σκοπό. ε) Οι προεξοχές, ενώ επιτρέπουν να μπαίνει ήλιος το χειμώνα, τον εμποδίζουν το καλοκαίρι. Ακόμη και η κατατομή των πρεκιών και λαμπάδων εξυπηρετεί αυτό τον σκοπό, με την κλίση 45º.
νότια όψη
βόρεια όψη
δυτική όψη
ανατολική όψη
Το οικόπεδο έχει μεγάλη κλίση από Βορρά – Νότο, στη κάθετη πρός την πρόσοψη κατεύθυνση μεγαλύτερη από 40%. Η πρόσοψη έχει νοτιανατολικό προσανατολισμό και θέα στον Ευβοϊκό που εκτείνεται και στις δύο κάθετες πλευρές. Αίτημα του ιδιοκτήτα ήταν η ανέγερση τριών ανεξάρτητων κατοικιών. Οι δύο σε πρώτη φάση και η τρίτη σε δεύτερη, όπου και θα εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης. Στο σημερινό κτίριο έχουν ενταχθεί οι δύο κατοικίες. Η μελλοντική κατοικία θα κτιστεί στην πίσω πλευρά του κτιρίου. Η δομή που επιλέχθηκε για να κτιστεί αυτό το κτίριο αποτελείται από μεγάλα τετράγωνα 4,60 x 4,60 μ. και μικρά τετράγωνα 2,30 x 2,30 μ. . Αυτή η δομή επιτρέπει την προσαρμογή των όγκων στο έδαφος που έχει μεγάλη κλίση. Η κύρια πρόσβαση προς τις δύο κατοικίες γίνεται από την πλαϊνή (βορειοανατολική) πλευρά του οικοπέδου. Επειδή η υψομετρική διαφορά μεταξύ των εισόδων και του δρόμου είναι πολύ μεγάλη, προβλέφθηκε ανελκυστήρας που ξεκινάει από το γκαράζ και φτάνει μέχρι τον δεύτερο όροφο του σημερινού κτιρίου. Σ’αυτό τον όροφο θα είναι το ισόγειο της μελλοντικής κατοικίας κι έτσι θα μπορεί να χρησιμοποιείται ο ανελκυστήρας και από τους ένοικους αυτής της κατοικίας. Η κάτοψη του ισογείου περιλαμβάνει την πρώτη κατοικία και τους βοηθητικούς χώρους που είναι υπόγειοι. Η κάτοψη του πρώτου ορόφου, η πρώτη στάθμη της δεύτερης κα κατοικίας, είναι συνεπίπεδη με το έδαφος προς την βορειοδυτική και βορειοανατολική πλευρά της. Προβλέπεται πατάρι , πάνω από το χώρο του τζακιού, αφού έχει ύψος 5,00 μ. . Η κουζίνα έχει άμεση επαφή με την αυλή, ενώ τα καθημερινά και των δύο κατοικιών βρίσκονται στην νοτιοανατολική όψη, όπου είναι η θέα προς την θάλασσα και έχουν άνετες βεράντες (δώματα των από κάτω ορόφων). Η κάτοψη του δεύτερου ορόφου είναι σε δύο στάθμες. Αυτή η διαφορά έδωσε τη δυνατότητα του μεγάλου ύψους του καθημερινού και την άνετη έξοδο στα δώματα της κατοικίας. Κύριο μορφολογικό στοιχείο αποτελούν οι πρισματικής μορφής αρχιτεκτονικές προεξοχές. Στις κοιλότητες ορισμένων αρχιτεκτονικών προεξοχών τυλίγονται τα ρολλά των ανοιγμάτων όσων προβλέπεται να έχουν σκούρα.
Κατοικία Αρχιπελάγους 34 στο Νέο Βουτζά Έτος: 1987
κάτοψη ισογείου
τομή ΑΑ
κάτοψη Α ορόφου
κάτοψη Β ορόφου
τομή ΒΒ
Το πλάτος του κτήματος είναι περιορισμένο (μέσο πλάτος 40,00 μ.). Οι υποχρεωτικές πλάγιες αποστάσεις είναι 15,00 μ. (δόμηση εκτός σχεδίου) και το δομήσιμο πλάτος περιορίστηκε στα 10,00 μ. περίπου. Αίτημα του ιδιοκτήτη ήταν το σπίτι, επιφάνειας 200 μ², να αναπτυχθεί σε έναν όροφο. Για να πραγματοποιηθεί αυτό, αναγκαστικά, επιμηκύνθηκε το κτίριο παράλληλα προς την κλίση του οικοπέδου και κάθετα πρός τη θεά και τον καλό προσανατολισμό. Για να αντιμετωπιστεί η άχαρη γραμμική μορφή του κτιρίου, κάθετα μάλιστα προς τις υψομετρικές καμπύλες, ο οικοδομικός όγκος διασπάστηκε οριζοντιογραφικά και υψομετρικά. Πάνω σε αυτή την αντίληψη και στην προσπάθεια το κτίριο να αποκτήσει κάποιο πλάτος διαμορφώθηκε και η πέργκολα πάνω από τη αν βεράντα που βρίσκεται έξω από την κουζίνα. Κατασκευάστηκε με κολώνες και περιμετρικά μπετονένια δοκάρια. Ο όγκος της προεξέχει μέσα στα υποχρεωτικά όρια δόμησης. Οι πέργκολες, είναι δυνατόν, κατά τον Γ.Ο.Κ. να κατασκευάζονται μέσα στο υποχρεωτικό ακάλυπτο τμήμα. Το καθημερινό βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά του σπιτιού, όπου είναι και η καλύτερη θέα. Προς τη θέα βλέπουν και τα μεγάλα ανοίγματα, μέσα στα οποία τοποθετείται και το τζάκι. Στη νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου βρίσκονται τα υπνοδωμάτια. Τα κουφώματα στα υπνοδωμάτια έχουν τοποθετηθεί από το δάπεδο έως την οροφή, είναι συρόμενα και σύρονται είτε εξωτερικά μέσα στην αρχιτεκτονική προεξοχή είτε σε εσωτερική φωλιά μέσα στο πάχος του τοίχου. Αυτή η λύση δίνει τη δυνατότητα να ανοίγει όλο το κούφωμα και μαζί με το πάχος του τοίχου (0,30 μ.) και το πάχος της αρχιτεκτονικής δυνα προεξοχής (0,40 μ.) να δημιουργούν μικρό εξώστη για διάφορες λειτουργίες, π.χ. πλύσιμο τζαμιών, άπλωμα κλινοσκεπασμάτων κ.λ.π. . Τα υπόλοιπα κουφώματα είναι ανοιγώμενα και προστατεύονται εξωτερικά με σιδεριές.
Kατοικία Λάκα - Κουκιά στο Καλέντζι Μαραθώνος Έτος: 1987
κάτοψη ισογείου
τομή ΒΒ
τομή ΑΑ
λεπτομέρεια πλακόστρωσης χώρων καθημερινής ζωής
κάτοψη ισογείου
κάτοψη ορόφου
τομή ΑΑ
Κεντρικό Κτίριο Κοινοβιακής Ζωής Κτήμα Μαλιβένι στο Μαρκόπουλο Μεσογαίας Έτος: 1987
νότια όψη κάτοψη ισογείου: 1. Είσοδος 2. Υποδοχή - Γραφείο 3. Μικρή αίθουσα ασκήσεων - σεμιναρίων 4. Αποδυτήρια γυναικών 5. Αποδυτήρια ανδρών 6. Τραπεζαρία - Καθιστικό
7. Μαγερείο 8. Αποθήκες πλυντήριο 9. Πολύγραφος 10. Είσοδος 11. Χώρος θεραπειών 12. Αποθήκες
κάτοψη ορόφου: 13. Μεγάλη αίθουσα ασκήσεων - πολλαπλών χρήσεων 14. Βιβλιοθήκη 15. Καθιστικό 16. Κατοικία 17. Αίθουσα διαλογισμού
δυτική όψη
Το κτίριο θα εξυπηρετήσει τις ομαδικές δραστηριότητες ενός κοινοβιακού κέντρου, στο οποίο συμμετέχουν πρόσωπα με ειδικά ενδιαφέροντα. Γι’ αυτό ο χώρος θα πρέπει με τη γενική του διαμόρφωση και τις ειδικές διευθετήσεις του, να συντελεί στην αυτοσυγκέντρωση και χαλάρωση και να συμβάλλει στην ταύτιση του ατόμου με τη φύση και τον συνάνθρωπο. Προβλέπονται χώροι υποδοχής, συνά διημέρευσης, θεραπείας, διαλογισμού και πολλαπλών χρήσεων, καθώς και κατοικίες των υπευθύνων του κέντρου.
ανατολική όψη
τομή ΒΒ
Ο χώρος πολλαπλών χρήσεων θα πρέπει να προσφέρεται για ποικίλες ομαδικές δραστηριότητες, όπως σεμινάρια, συζητήσεις, ασκήσεις, χοροί κλπ. Το γήπεδο έχει έκταση 16.000 τ.μ. και βρίσκεται στα βορειοανατολικά όρια του Μαρκόπουλου Μεσογαίας. Το έδαφος παρουσιάζει ελαφρές κλίσεις. Η περιοχή είναι καθαρά γεωργική με μικροκαλλιέργειες και θαμνώδη φυσική δασοκάλυψη. Προς νοτιοδυτικά προβάλλει το μοναστήρι της Αγίας Άννας. Η θέα προς όλες τις κατευθύνσεις είναι πρόσχαρη και εμπνέει συναισθήματα ευφορίας και ψυχικής ανάτασης. Κύριοι στόχοι-επιδιώξεις: α) ένταξη του κτιρίου στο περιβάλλον (χωροσταθμικά και μορφολογικά), β) ανάπτυξη του οικοδομήματος προς το ηλιαζόμενο τόξο του ορίζοντα, γ) διάσπαση αλλά και σκόπιμη διάρθρωση του κτιριακού όγκου και κατανομή του σε μικρότερες στερεομετρικές διαπλάσεις, επίσης διασπασμένες, ώστε να «ελαφρύνει» οπτικά το σύνολο, όπως προσιδιάζει στη φυσιογνωμία του τοπίου, δ) τετράγωνο σχήμα, σε κάτοψη, της μεγάλης αίθουσας συναθροίσεων, ε) συνεχής εναλλαγή εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, με διαδοχή εντυπώσεων στην κίνηση μέσα σε αυτούς. Η θέση του κτιρίου στο κτήμα καθορίστηκε με τον διαμήκη, ιδεατό άξονά του παράλληλα με τον νότο, εκεί όπου οι εδαφικές κλίσεις εναρμονίζονται με τον επιλεγμένο στερεομετρικό σχηματισμό του κτιρίου, κατά τρόπο που να αναδείχνουν με ευκρίνεια το «παιχνίδι» των όγκων και την ογκοπλαστική μορφή του οικοδομήματος. Το δομικό περίγραμμα καταρτίστηκε με εναλλαγή τετραγώνων και ορθογωνίων κατάλληλου εμβαδού, που στεγάζονται με κεκλιμένες πλάκες, παράλληλες προς τις κλίσεις του εδάφους. Η διάρθρωση των χώρων στο εσωτερικό του κτιρίου και ο συνδυασμός τους προς τις διαμορφώσεις και διευθετήσεις του υπαίθριου κτιριακού περίγυρου δημιουργούν εντύπωση ευκαμψίας και ρευστότητας σε όλο το οικοδομικό πλέγμα (στεγασμένο και υπαίθριο), παρέχοντας μια δυναμική, εναλλασσόμενη πολλαπλότητα οπτικών ερεθισμάτων κατά την κίνηση των προσώπων στο οικοδόμημα μέσα και έξω. Παράλληλα, παρέχονται δυνατότητες πολλών προσβάσεων προς όλα τα σημεία του δομικού συνόλου, χωρίς προκαθορισμό εξειδικευμένων και δεσμευτικών διαδρομών. Το κτίριο δεν δεσμεύεται από ορισμούς και δύσκαμπτους κανόνες, και έχει μορφή που δεν εκφράζει με σαφήνεια την κατασκευαστική του λειτουργία και το χρηστικό του περιεχόμενο, αλλά δυσπιστία και αμφισβήτηση προς τις δοσμένες μορφές, ενώ περιέχει στοιχεία εκλεκτικιστικά. πε Αυτές οι αντιλήψεις και θέσεις που κυριάρχησαν, σε γενικές γραμμές, στη σύνθεση του έργου το τοποθετούν αισθητικά πλησιέστερα στη μεταμοντέρνα αρχιτεκτονική.
κάτοψη ισογείου
κάτοψη Α ορόφου
Κατοικία και Παιδικός σταθμός Ιπποκράτους 4 στα Μελίσσια Έτος: 1989 κάτοψη Β ορόφου
Το οικόπεδο είναι τριγωνικής μορφής. Με το νέο Γ.Ο.Κ. το κτίριο είχε τη δυνατότητα να κολλήσει στο βορινό όριο όπου υπάρχει άκτιστο οικόπεδο . Έτσι το οικοδόμημα έχει ένα τυφλό τοίχο πρός αυτή την πλευρά που είναι και το μεγαλύτερο ύψος του. Το κτίριο κλιμακώνεται σε διάφορες στάθμες χαμηλώνοντας πρός το νότο. Στο ισόγειο προβλέπεται παιδικός σταθμός και το μαγειρείο της κατοικίας που έχει πρόσβαση πρός την αυλή . Στον πρώτο όροφο τοποθετούνται οι χώροι καθημερινής ζωής και το παρασκευαστήριο, ενώ στο δεύτερο και στον τρίτο όροφο τα υπνοδωμάτια. Τα κουφώματα προβλέπονται αλουμινένια. Τα ρολλά τυλίγονται εξωτερικά σε χώρους που έχουν προ προβλεφεί γι’ αυτό το σκοπό μέσα στις αρχιτεκτονικές προεξοχές.
τομή ΒΒ
κάτοψη δώματος
γενικό τοπογραφικό
Κατοικία Αιγαίου Πελάγους 82 στην Αγία Παρασκευή Έτος: 1991
Το 650 μ² οικόπεδο είναι περιτριγυρισμένο από πενταόροφες πολυκατοικίες. Επιθυμία του ιδιοκτήτη ήταν να κτίσει μια διόροφη κατοικία, η οποία στο μέλλον να γίνει πολυκατοικία που να περιλαμβάνει άλλες δύο κατοικίες. Στην ανατολική πλευρά της υποχρεωτικής πρασιάς υπήρχε ένα μεγάλο πεύκο. Το έδαφος γύρω του ήταν κατά 2,20 μ. ψηλότερο από τη στάθμη του δρόμου και ήταν αυτό που καθόρισε την στάθμη του φυσικού εδάφους. Το δάπεδο του ισογείου βρίσκεται 20 εκ. ψηλότερα. Σε επαφή με το νοτιοανατολικό όριο του οικοπέδου έχει κτιστεί πολυκατοικία και στα άλλα δύο όρια του οικοπέδου, οι πολυκατοικίες απέχουν. Αυτή που βρίσκεται στο βορειοδυτικό όριο απέχει 5,00 μ. από αυτό, ενώ η άλλη άλ έχει ελεύθερο χώρο με μεγάλη έκταση. Τελικά, η κατοικία αποφασίστηκε να κολλήσει στη μεσοτοιχία που έχει κτιστεί η πολυκατοικία σε επαφή. Η τελική μορφή που πήρε το κτίσμα είναι σχήματος «Τ», στο οποίο, προς την βορειοανατολική πλευρά, προστέθηκε ένας ημιυπαίθριος χώρος, μπροστά από το καθημερινό, που απαιτείται για τις μελλοντικές ανάγκες. Επίσης προστέθηκε η είσοδος, το κλιμακοστάσιο με τον κλάδο που πάει στο υπόγειο και η βάση του μελλοντικού ανελκυστήρα στο υπόγειο. Ο ημιυπαίθριος χώρος, που σήμερα είναι το στέγαστρο της εισόδου, απαιτείται για τις μελλοντικές ανάγκες που θα έχει το κτίριο όταν αυτό γίνει πενταόροφο.
κάτοψη ισογείου
κάτοψη ορόφου
τομή ΑΑ
τομή ΒΒ
Δύο συγκροτήματα εργατικών κατοικιών στη Βοιωτία
Το οικόπεδο κάθε συγκροτήματος είναι περίπου 2.000 τ.μ. Επιθυμία του εργοδότη Α.Ε. «Καλώδια Βοιωτίας» ήταν: α) Τα συγκροτήματα να μην καταλάβουν όλη την έκταση του οικοπέδου, ώστε ο ακάλυπτος χώρος που θα προκύψει να χρησιμεύσει για μελλοντική επέκταση. β) Η κατασκευή να είναι οικονομική και να ενσωματωθούν τα υλικά που παράγουν θυγατρικές προς την Α.Ε. «Καλώδια Βοιωτίας», δηλαδή οι Α.Ε. «ΣΙΔΕΝΟΡ» για τα σίδερα των οπλισμών, «VITRUVIT» για τα δάπεδα, επενδύσεις λουτρών, είδη υγιεινής, «ΕΤΕΜ» για τα κουφώματα αλουμινίου, «ΒΙΟΜΑΛ» για τα αλουμινένια ρολά, «ΙΒΣ» για τους γαλβανισμένους σιδηροσωλήνες, «Αττική Μεταλλουργία» για τα σώματα καλοριφέρ, «ΧΑΛΚΟΡ» για τους χαλκοσωλήνες, «Ελληνικά Καλώδια» για τα ηλεκτρικά καλώδια. Η τοποθέτηση κάθε κτιρίου μέσα στο οικόπεδο, καθώς και οι διατάξεις των διαφόρων κατοικιών, έγιναν με τις παρακάτω αρχές: α) Όλες οι κατοικίες να είναι διαμπερείς και σωστά προσανατολισμένες. β) Να μην υπάρχει κεντρική είσοδος, αλλά όλες οι είσοδοι να συνδέονται μέσω των αυλών με τον δρόμο ή τον εσωτερικό δρόμο (οδός Κύπρου). Με βάση τα παραπάνω και με κύριο στόχο να δημιουργήσουμε ένα ανθρώπινο περιβάλλον για τους μελλοντικούς χρήστες, προχωρήσαμε στη μελέτη των κτιρίων των οποίων το κύριο χαρακτηριστικό είναι η ανάπτυξη των κατοικιών σε μια, δύο αλλά και τέσσερις στάθμες. Έτσι, τέσσερις ισόγειες κατοικίες αναπτύσσονται σε δύο στάθμες, τις α και β, ενώ ο χώρος για υπαίθρια ζωή προβλέπεται στις νότιες αυλές. Άλλες τέσσερις διώροφες κατοικίες αναπτύσσονται στις στάθμες γ, δ, ε και ζ, ενώ η υπαίθρια ζωή εξασφαλίζεται στους προβλεπόμενους ημιυπαίθριους χώρους και τα δώματα. Μια κατοικία αναπτύσσεται στις στάθμες α και γ με υπαίθρια ζωή σε ημιυπαίθριους χώρους στ στον νότο. Μια δεύτερη κατοικία αναπτύσσεται στις στάθμες ε και ζ με υπαίθρια ζωή στα δώματα της προηγούμενης κατοικίας. Στις τέσσερις διώροφες κατοικίες, καθώς και στη μια που βρίσκεται στη στάθμη ε, ο χώρος του καθημερινού με το μαγειρείο διαμορφώθηκε σε αυτή τη στάθμη. Κάτω από τη μονόρριχτη στέγη και επάνω από το μαγειρείο και τη σκάλα, όπου το διαθέσιμο ύψος από το δάπεδο ως την οροφή το επιτρέπει, διαμορφώθηκε ανοιχτό πατάρι. Η πρόσβαση στον χώρο του καθημερινού στις τέσσερις διώροφες κατοικίες γίνεται με αφετηρία τη στάθμη της στεγασμένης βεράντας της εισόδου, με μισό ανερχόμενο κλάδο σκάλας γίνεται η πρόσβαση πρός το καθημερινό και την κουζίνα και μισό κατερχόμενο κλάδο σκάλας η πρόσβαση προς τα υπνοδωμάτια. Από την κεντρική εξωτερική σκάλα που χωρίζει οπτικά το συγκρότημα σε δύο κτιριακούς όγκους γίνεται η είσοδος σε μια διώροφη κατοικία, καθώς και στην κατοικία που βρίσκεται στη στάθμη ε.
Δύο συγκροτήματα εργατικών κατοικιών Οδός Καλής Θελήσεως και οδός Κύπρου στα Οινόφυτα Βοιωτίας Έτος: 1992
κάτοψη ισογείου
κάτοψη Α ορόφου
κάτοψη Β ορόφου
τομή ΑΑ ισόγειο διαμέρισμα
Υπόμνημα: 1. καθιστικά 2. υπνοδωμάτια 3. κοινόχρηστοι χώροι
κάτοψη ισογείου
κάτοψη Α ορόφου
κάτοψη Β ορόφου
τομή ΑΑ ισόγειο διαμέρισμα
Υπόμνημα: 1. καθιστικά 2. υπνοδωμάτια 3. κοινόχρηστοι χώροι
Κατοικία Λάρνακως 13 στην Άνω Γλυφάδα Έτος: 1992
Α
Α
Α κάτοψη ισογείου
Α κάτοψη Α ορόφου
Α
τομή ΑΑ
κάτοψη Β ορόφου
Α
Η κατοικία στεγάζει μια οικογένεια με πέντε παιδιά και σχεδιάστηκε σε ένα οικόπεδο μικρών αναλογικά διαστάσεων. Ο ιδιοκτήτης επιθυμούσε εύκολη πρόσβαση του δώματος, επειδή έχει θέα στη θάλασσα και τη δημιουργία μεγάλου φωτιζόμενου ημιυπόγειου χώρου για μελλοντική επέκταση της κατοικίας. Υπήρχε η δυνατότητα το κτίριο να εφάπτεται στο βορινό όριο του οικοπέδου και στο ανατολικό. Έτσι, η οικοδομη τοποθετήθηκε σε επαφή με τμήμα του βορινού ορίου και με τμήμα του ανατολικού όρίου ώστε οι περισσότεροι κύριοι χώροι να έχουν νό προσανατολισμό. Η επιλογή αυτής της θέσης του κτιρίου στο οικόπεδο έδωσε νότιο τη δυνατότητα δημιουργίας συνεχόμενων ελεύθερων χώρων στη νότια και δυτική πλευρά του οικοπέδου. Για να πραγματοποιηθεί ο φωτισμός του ημιυπόγειου χώρου, το ισόγειο αναπτύχθηκε σε δύο στάθμες. Σε δύο στάθμες αναπτύσσονται όλοι οι όροφοι. Η λύση αυτή έδωσε τη δυνατότητα εξυπηρέτησης της χαμηλής στάθμης του δώματος από την τελευταία στάθμη όπου καταλήγει ο ανελκυστήρας και της ψηλής στάθμης του δώματος από την χαμηλή. Η δομή του κτιρίου αποτελείται από δύο ορθογώνια που συνδέονται με έναν λαιμό. Στον λαιμό τοποθετήθηκε ανοιχτό κλιμακοστάσιο και ένας διώροφος ελεύθερος χώρος που στεγάζεται με γυάλινη κεκλιμένη οροφή μέσω της οποίας φωτίζεται το κλιμακοστάσιο και οι προσπελάσεις προς τα υπνοδωμάτια. Η τοποθέτηση του κλιμακοστασίου, που φτάνει ως το δώμα, στο κέντρο του σπιτιού εξασφάλισε τη δυνατότητα πρόσθετου αερισμού της κατοικίας.
Πολυκατοικία Χίου 24 στην Γλυφάδα Έτος: 1995
Α
Α
Α
Α
Το οικόπεδο στο οποίο κτίστηκε η τετραώροφη αυτή πολυκατοικία βρίσκεται σε μια περιοχή αισθητικά υποβαθμισμένη και έχει μικρή όψη προς τον δρόμο και μεγάλο βάθος. Επιθυμία του ιδιοκτήτη ήταν να κτιστούν τρεις ίσες κατοικίες για τα τρία του παιδιά και το ισόγειο να διαμορφωθεί σε pilotis. Αν και το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή του πρώην «πανταχόθεν ελεύθερου συστήματος», λόγω του ότι τα πλαϊνά όμορα οικόπεδα ήταν αδόμητα, υπήρχε η δυνατότητα η οικοδομή να εφάπτεται των ορίων του οικοπέδου. Έτσι το κτίριο έχει κτιστεί σε επαφή με τα δύο πλαϊνά οικόπεδα ώστε να έχει όσο το δυνατό μεγαλύτερη όψη προς τον νότιο προσανατολισμό. Επίσης, τοποθετήθηκε περίπου στο κέντρο του οικοπέδου, αφήνοντας δύο μεγάλες αυλές εμπρός και πίσω, οι οποίες με τη φύτευσή τους πε προστατεύουν το κτίριο από το δρόμο και τα γύρω κτίσματα. Στον α’ και β’ όροφο σχεδιάστηκαν δύο κατοικίες με όμοια κάτοψη. Η τρίτη κατοικία διαμορφώθηκε στον τρίτο και τέταρτο όροφο με αποτέλεσμα αυτοί οι όροφοι να βρίσκονται σε εσοχή και έτσι να μικραίνει ο όγκος του κτιρίου προς τα επάνω. Το κυκλικό κλιμακοστάσιο βρίσκεται στο κέντρο της πρόσοψης, χωρίζοντας τις κατοικίες σε δύο τμήματα· ένα τμήμα με τους χώρους υποδοχής και το άλλο με τους χώρους ανάπαυσης. Η κεντρική ιδέα ήταν το ισόγειο να αποτελεί μια ενότητα, τη βάση της οικοδομής. Ο α’ και β’ όροφος να αποτελούν μια δεύτερη ενότητα, τον κορμό της, ενώ ο γ’ και ο δ’ όροφος, που υποχωρούν, να αποτελέσουν μια τρίτη ενότητα με πιο ελεύθερη αντιμετώπιση. Τελικά, μέρος της δεύτερης ενότητας στην πρόσοψη, δηλαδή το δεξιό τμήμα της πρόσοψης μαζί με το κλιμακοστάσιο, φτάνουν ως τον τρίτο όροφο και έτσι και η όψη απέκτησε μια κλιμακωτή διάταξη. Τα υποστυλώματα διαστάσεων 50 x 50 εκ. και οι δοκοί στις όψεις προεξέχουν από το περίγραμμα του κτιρίου, τονίζοντας τον φέροντα οργανισμό, ενώ συγχρόνως προστατεύουν τους τοίχους και τα ανοίγματα.
κάτοψη Α&Β ορόφου
κάτοψη Γ ορόφου
Α
Α κάτοψη Δ ορόφου
τομή ΑΑ
Μετσόβιο Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας Μέτσοβο Ιωαννίνων Έτος: 1997
Πολυκατοικία Ναρκίσσου 46 στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 1997
Η επιθυμία των ιδιοκτηρών ήταν να προβλεφθούν τέσσερις ανεξάρτητες κατοικίες (μεζονέτες). Επειδή όμως ο νότιος και ο δυτικός προσανατολισμός και ο μεγάλος ελεύθερος χώρος της διπλανής πολυκατοικίας βρισκόταν στο πλαϊνό όριο του οικοπέδου και δεν θα μπορούσαν όλες οι κατοικίες, λόγω του πλάτους του οικοπέδου, να επωφεληθούν αυτών των πλεονεκτημάτων, αποφασίστηκε οι κατοικίες να αναπτυχθούν σε τρείς ορόφους με κεντρική είσοδο, κλιμακοστάσιο και ανελκυστήρα. Έτσι, στο ισόγειο προβλέφτηκε η μεγαλύτερη κατοικία η οποία επικοινωνεί με τους υπαίθριους χώρους, στον α’ όροφο οι δύο μικρότερες κατοικίες και στον γ’ όροφο η δεύτ δεύτερη μεγάλη κατοικία με πρόσβαση στα δώματά του α’ και β’ ορόφου. Το κτίριο πήρε σχήμα Τ, έτσι ώστε να δημιουργηθούν δύο αυλές, η μια προς το δρόμο και η άλλη εσωτερική, σε επαφή με την αυλή της διπλανής πολυκατοικίας. Τέλος, επειδή τα απαιτούμενα τετραγωνικά των δύο κατοικιών του α’ ορόφου, μαζί με τους υπαίθριους χώρους τους ήταν πολύ περισσότερα από αυτά της κατοικίας του ισογείου, δημιουργήθηκαν μεγάλοι ημιυπαίθριοι χώροι, από τους οποίους άλλοι ανήκουν στην κατοικία του ισογείου και άλλοι εντάσσονται στην πρόσβαση προς την κύρια είσοδο του κτιρίου. Το κλιμακοστάσιο τοποθετήθηκε στο κέντρο του κτιρίου , για να εξυπηρετεί καλύτερα την πρόσβαση στις κατοικίες του α’ ορόφου και συγχρόνως να δίνει τη δυνατότητα σε όλες να αναπτυχθούν σε δύο πτέρυγες, μια με τους χώρους καθημερινής ζωής και την άλλη με τα υπνοδωμάτια και τους βοηθητικούς χώρους. Η μορφή του κτιρίου δεν θυμίζει τη συνηθισμένη μορφή μιας πολυκατοικίας. Ο όγκος βοηθ περιορίζεται με την υποχώρηση των όψεων στον α΄ και β’ όροφο και η μορφή του χαρακτηρίζεται από τα υποστυλώματα, διαστάσεων 50 x 50 εκ. και τις δοκούς που προεξέχουν, τονίζοντας τον φέροντα οργανισμό. Αυτές οι προεξοχές έχουν και λειτουργικό χαρακτήρα γιατί αφενός προστατεύουν τις όψεις από τα όμβρια και αφετέρου επιτρέπουν τη διέλευση των κατακόρυφων στηλών, χωρίς αυτές να φαίνονται εξωτερικά ή εσωτερικά. Τέλος, στη βορειοανατολική όψη του κτιρίου, όπου έχουν τοποθετηθεί τα λουτρά και οι κουζίνες και για τη διάσπαση του μεγάλου όγκου της όψης αυτής, προβλέφτηκαν αρχιτεκτονικές προεξοχές- ζαρντινιέρες πολυγωνικής μορφής και πέργκολα του ισογείου. κάτοψη ισογείου
κάτοψη Α ορόφου
τομή ΑΑ
κάτοψη Β ορόφου
Τριώροφη πολυκατοικία Τσάκωνα 18 & Κοντολέοντος στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 2000
Σε οικόπεδο 841,46 μ² που βρίσκεται στο Παλαιό Ψυχικό, στη γωνία των οδών Τσάκωνα και Κοντολέοντος, υπήρχε παλαιά πέτρινη οικία κτισμένη το 1930. Λόγω του ότι η οικία ήταν σε πολύ καλή κατάσταση με όμορφα ξύλινα δάπεδα και διακοσμημένες οροφές και επειδή, εάν δεν κατεδαφιζόταν, επιτρεπόταν μεγαλύτερος συντελεστής δόμησης (0,656 αντί για το σημερινό 0,60), η προϋπάρχουσα οικία αποφασίστηκε να διατηρηθεί. Στον ελεύθερο χώρο στη βορινή πλευρά του οικοπέδου κτίστηκε τριόροφη νέα οικοδομή με σκελετό από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ πάνω από το παλιό πέτρινο κτίσμα κτίστηκε ένας πολύ μικρότερος όροφος, ελαφριάς κατασκευής. Στο παλιό πέτρινο σπίτι έγιναν βελτιώσεις. Στη θέση του τρίτου υπνοδωματίου μεταφέρθηκε η κουζίνα του σπιτιού με απευθείας πρόσβαση στην νότια βεράντα, η οποία και μεγάλωσε. Στο υπερυψωμένο ισόγειο, στο νέο κτίριο, προβλέφθηκαν τα υπνοδωμάτια της δεύτερης κατοικίας. Υπάρχει σύνδεση αυτών των χώρων με το κεντρικό κλιμακοστάσιο και με την εσωτερική σκάλα που ενώνει αυτά με τους χώρους καθημερινής ζωής (καθημερινό, κουζίνα, κ.τ.λ.), οι οποίοι προβλέφθηκαν πάνω από το πέτρινο κτίσμα για να έχουν μεγάλο υπαίθριο χώρο, δηλαδή το δώμα της παλιάς κατοικίας. Στον ίδιο όροφο (πρώτος όροφος), αλλά και στο καινούργιο κτίριο τοποθετήθηκαν τα υπνοδωμάτια της τρίτης κατοικίας. Εδώ χρησιμοποιήθηκε το κενό του κεντρικού κλιμακοστασίου για πρόσβαση στον δεύτερο όροφο, ο οποίος συνδέεται είτε μέσω της εισόδου του πρώτου ορόφου, είτε απευθείας μέσω του ανελκυστήρα που φτάνει έως τον δεύτερο όροφο. Η εξωτερική πόρτα του ανελκυστήρα ανοίγει με κλειδί. Οι χώροι καθημερινής ζωής της τρίτης κατοικίας προβλέφθηκαν στο δεύτερο όροφο για να έχει ως ελεύθερο υπαίθριο χώρο το δώμα του πρώτου ορόφου. κάτοψη ισογείου
κάτοψη Ά ορόφου
κάτοψη ΄Β ορόφου
Κατοικία Κτήμα Μαλιβένι στο Μαρκόπουλο Μεσογαίας Έτος: 2006
Η κατοικία χτίστηκε σε απόσταση 15,00 μ. από τα ανατολικά και βορινά όρια του κτήματος που έχει έντονη κλίση από το Νότο προς το Βορρά. Η υψομετρική διαφορά παρείχε τη δυνατότητα και οι δύο όροφοι (ισόγειο και πρώτος όροφος) να έχουν άμεση επαφή με το γύρω έδαφος. Η μορφή αποτελείται από τέσσερις ορθογώνιους όγκους που καταλήγουν σε τέσσερις εγκυβωτισμένες στέγες. Η στέγαση με στέγη είναι υποχρεωτική σε αυτή τη περιοχή. Στο ισόγειο η κατοικία είναι μικρότερη από αυτή του πρώτου ορόφου, γιατί μαζί με το χώρο στάθμευσης και το λεβιτοστάσιο έχει την ίδια επιφάνεια με την κατοικία του ορόφου. Οι κατοικίες επικοινωνούν εσωτερικά με σκάλα, αλλά αλ μπορούν να απομονωθούν εάν το επιθυμούν οι ένοικοι με κλείδωμα της προβλεπόμενης πόρτας.
κάτοψη ισογείου
κάτοψη ορόφου
Τριώροφο κτίριο δύο κατοικιών Νικηφόρου Λύτρα 32 στο Παλαιό Ψυχικό Έτος: 2007
Το κτίριο στεγάζει δύο ανεξάρτητες ιδιοκτησίες, με εξάντληση του συντελεστή δόμησης. Τα δεδομένα τα οποία καθόρισαν τον περιορισμένων διαστάσεων χώρο για την ανέγερση του κτιρίου ήταν η υποχρεωτική πρασιά προς τον βορρά και η υπάρχουσα πισίνα προς το νότο, καθώς και τα δύο πλαϊνά όρια του οικοπέδου. Με τα δεδομένα αυτά και με ένα πρόγραμμα συγκεκριμένο (δύο κατοικίες, με τρια υπνοδωμάτια η καθεμιά) αποφασίστηκε στο ισόγειο και τον β’ όροφο να αναπτυχθούν οι χώροι καθημερινής ζωής κάθε οικογένειας, ενώ στον α’ όροφο να αναπτυχθούν τα υπνοδωμάτια και για τις δύο κατοικίες. Έτσι στο ισόγειο υπάρχει το καθημερινό, η κουζίνα και ένα εργαστήριο/ δωμάτιο, που έχουν άμεση επαφή με τις αυλές και την πισίνα της πρώτης κατοικίας. Στον πρώτο όροφο αναπτύσσονται τα δύο υπνοδωμάτια της πρώτης κατοικίας, καθώς και η βοηθητική είσοδος και τα τρία υπνοδωμάτια της δεύτερης. Τον δεύτερο όροφο, που είναι μικρότερος από τον πρώτο, καταλαμβάνουν το καθημερινό και η κουζίνα της δεύτερης κατοικίας, καθώς και τα μεγάλα δώματα στα οποία αναπτύσσεται η υπαίθρια ζωή των χρηστών της, όπου έχουν διαμορφωθεί πισίνα, φύτευση και πέργκολα. Στη βορινή πλευρά του οικοπέδου αναπτύσσεται η κυβόσχημη πρόσοψη του κτιρίου με τη σιδερένια τζαμαρία, από την οποία γίνεται η κύρια πρόσβαση προς το κτίριο, κτ που είναι διώροφη και λειτουργεί σαν ανεμοφράχτης για τις ανεξάρτητες εισόδους των δύο κατοικιών. Η αυλή μπροστά από την κεντρική είσοδο ανοίγεται προς το πεζοδρόμιο χωρίς προστατευτικό τοίχο ή κιγκλίδωμα και έτσι γίνεται πιο φιλική. Τα μεγάλα ανοίγματα έχουν τοποθετηθεί πρός το νότο και έτσι οι χρήστες των δύο κατοικιών επωφελούνται τόσο από τον σωστό ηλιασμό όσο και από τη θέα του κήπου στο ισόγειο και τη μακρινή θέα του Υμηττού στους ορόφους. Η ύπαρξη ανοιγμάτων πρός όλες τις πλευρές του κτιρίου εξασφαλίζει τον διαμπερή αερισμό των χώρων, καθώς και τον δροσισμό τους ο οποίος ενισχύεται από τους ανεμιστήρες οροφής. Η επιλογή του φέροντα οργανισμού (διπλές πλάκες με κρυφές δοκούς πάχους 35 εκ.) έγινε με γνώμονα την επιθυμία των μελετητών τα κύρια ανοίγματα κάθε ορόφου να αναπτυχθούν από το δάπεδο ως την οροφή.
κάτοψη Α ορόφου
κάτοψη ισογείου
διαμήκης τομή
κάτοψη Β ορόφου
Δύο βιοκλιματικές κατοικίες Κτήμα Μαλιβένι στο Μαρκόπουλο Μεσογαίας Έτος: 2008
Δύο κατοικίες σε επαφή χτίστηκαν σε κτήμα 20 στρεμμάτων με βιολογικές καλλιέργειες, δίπλα στο κτίριο κοινοβιακής ζωής και κλίση του εδάφους από την ανατολή προς τη δύση 23%. Η δεσπόζουσα θέα του κτήματος είναι βορειοδυτική, ενώ οι άλλες θέες είναι προς τις βιολογικές καλλιέργειες ή προς τις υφιστάμενες δασικές φυτεύσεις στα όρια της έκτασης. Επιθυμία των ιδιοκτητών ήταν το κτίριο να τοποθετηθεί στην άκρη του κτήματος, οι δύο κατοικίες να διέπονται από τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού και να διαμορφωθούν ανεξάρτητοι ξενώνες για τη φιλοξενία των ατόμων που παρακολουθούν τα σεμινάρια στο κοινοβιακό κέ κέντρο. Επιπρόσθετα, οι όροι δόμησης καθόριζαν τη δημιουργία ενιαίου κτιριακού όγκου και την κάλυψή του με στέγες. Από προσομοιώσεις της ενεργειακής συμπεριφοράς τους οι κατοικίες κατατάσσονται στην ενεργειακή κλάση Α. Το κτίριο τοποθετήθηκε σε απόσταση 15 μ. από το νοτιοανατολικό όριο του κτήματος για να μείνουν ανέπαφες οι βιολογικές καλλιέργειες. Με βάση τα παραπάνω επιλέχθηκε ο βασικός άξονας του κτιρίου να έχει απόκλιση 30º από τον νότιο προσανατολισμό και να δημιουργεί γωνία 60º με τις ισοκλινείς του κτήματος. Το ισόγειο του κτιρίου αναπτύχθηκε σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα τα οποία επαναλαμβάνονται και στον πρώτο όροφο. Στο ισόγειο εντάχθηκαν οι ξενώνες με τους βοηθητικούς χώρους τους, οι οποίοι βρίσκονται σε επαφή με το έδαφος στη νοτιοδυτική και βορειοδυτική πλευρά του κτιρίου. Οι κύριοι χώροι των κατοικιών βρίσκονται στον όροφο με νοτιοδυτικό και νοτιανατολικό προσανατολισμό, ενώ είναι ισόγειοι και σε άμεση επαφή με τις αυλές και τους κήπους ως προς τον νοτιοανατολικό και βορειοανατολικό. Στη βορειοδυτική πλευρά του κτιρίου τα ανοίγματα είναι σχετικά μικρά και προβλέπονται κυρίως για τον διαμπερή αερισμό όλων των χώρων. Ο δροσισμός των χώρων ενισχύεται εξωτερικά από τα φυλλοβόλα δέντρα και τα κινητά προστεγάσματα στη νοτιανατολική και νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου, ενώ εσωτερικά προβλέπονται ανεμιστήρες οροφής σε όλους τους κύριους χώρους του ισογείου και του ορόφου. Η θέ θέρμανση των χώρων και ο δροσισμός τους επιτυγχάνεται με την εγκατάσταση ενδοδαπέδιου συστήματος θέρμανσης-δροσισμού. Η εγκατάσταση τροφοδοτείται με θερμό ή ψυχρό νερό, ανάλογα με την εποχή, από γεωθερμική αντλία θερμότητας, η οποία λειτουργεί εκμεταλλευόμενη τη σταθερή θερμοκρασία του νερού στο ανάπτυγμα του γεωεναλλάκτη μέσα στο έδαφος.
κάτοψη ισογείου
κάτοψη ορόφου
εγκάρσια τομή
διαμήκης τόμη
αρχιτέκτονες Άνυ Ιωαννίδη Λία Καναγκίνη Μαριλού Καρακώστα Βασίλης Καραμάλης Σωτήρης Κωτσιόπουλος Μαρία Παναγοπούλου Βασιλική Παπανικολάου Ουρανία Φρέντζου Αγγελική Χριστοδούλου
μηχανικοί Ιωάννης Πομόνης Θάνος Γεροντάκης Σταύρος Δημητρίου Θεοφάνης Μπαστάκης Ανθή Μωρέττη Μαρίνα Μωρέττη Γιώργος Παπανικολάου Γιώργος Παυλούρος Χρήστος Τελειώνης Άντεια Χατζιδάκη
διακοσμητές Μάρω Δαμπασίνα Δανάη Σταματίου
επιμέλεια Κωνσταντίνος Καρτσακλής Ευρυδίκη Χαριμαδοπούλου