:اثطات يمطف لِٕٓ ٔ کبفئیٍ زض کُْٕٕضزی
با تشکر از دوست گرامی جناب آقای دکتر مساعدیان که این مطالب را تدوین نموده اند
برخی کوهنوردان عالقمندند در برنامه های کوهنوردی از قهوه بعنوان یک نوشیدنی گرم استفاده کنند. قهوه و عامل فعال آن یعنی ” کافئین ” دارای اثرات ذیل در بدن انسان است: -1مصرف قهوه باعث بی خوابی می شود ،فرد را هوشیار تر می کند و شروع به خواب رفتن را دشوار می سازد .در صورت مصرف قهوه در شب با توجه به اینکه بیماری ارتفاع در برنامه های کوهنوردی در ارتفاعات باالی 3333متر با بی خوابی ،خواب سبک و بیدار شدن های مکرر در طی خواب همراه است باعث بدتر شدن عالئم ناشی از ارتفاع می شود. -2مصرف قهوه و کافئین باعث سرحالی و هوشیار شدن فرد می شود: اگر کوهنورد در طی روز از قهوه استفاده کند باعث سرحالی و هوشیاری بیشتر وی می شود .احساس خواب آلودگی ناشی از ارتفاع گرفتگی می تواند بهتر شود .ضمنا مصرف قهوه می تواند تا حدودی سردرد ناشی از بیماری ارتفاع را بهبود بخشد. پس در برنامه های کوهنوردی اگر عالقمند به مصرف نوشیدنی خوبی همچون قهوه هستید بهتر است در طی روز از این نوشیدنی مفید استفاده کنید و شبها از مصرف آن بپرهیزید. -3مصرف قهوه باعث تحریک ترشح اسید معده می شود .درافرادی که مبتال به ریفالکس یا برگشت اسید معده به مری هستند یا سوزش پشت جناغ دارند عالئم معدی با مصرف قهود بدتر می شود .در کوهنوردی بواسطه اینکه شرایط غذایی نرمال نیز برای کوهنورد وجود ندارد افرادی که معده حساس تری دارند و باید رژیم های معدی را رعایت کنند مصرف قهوه باعث ترش کردن و بدتر شدن عالئم ریفالکس آنان می شود پس این افراد نیزنباید از قهوه در کوهنوردی استفاده کنند.
ْ.فساض ثّ کُْٕٕضزاٌ :ثبضـٓب ٔ ْٕای يتغیط زض ضاِ اؼت :ؼطيبظزگی ٔ ید ظزگی تٓسیس کُُسِ اؼت
زٔؼتبٌ گطِٔ کُْٕٕضزی طجطؼتبٌ خٕاٌ ثبثم ؼطيب ظزگی ضا خسی ثگیطیس...ثب تفکط نمبیی
.ثُبثّ گعاضؾ ؼبظيبٌ ْٕاـُبؼی ثبضـٓب اظ ايطٔظ يدسزا يُبطك ٔؼیؼی اظ کفٕضيبٌ ضا فطا يی گیطز پػ اظ ثبضـٓبی ْفتّ گصـتّ ٔ ثطٔزت ْٕای يُبطك ٔؼیؼی اظ کفٕض کّ يؼًٕال ثب ثبزْبی پػ اظ ثبضؾ ًْطاِ ثٕز ْٕای ثّ اظاء ْط ۰۱۱۱يتط افعایؿ اضتفبع اظ ؼطح زضیب ۶/۵زضخّ اظ زيبی ْٕا کبؼتّ .اضتفبػبت ثطٕض لبثم تٕخٓی کبْؿ یبفتّ ثب ایٍ حؽبة ثُبثّ گعاضؾ ؼبظيبٌ ْٕاـُبؼی کّ زيبی ْٕای تٓطاٌ حسٔز ۶زضخّ ظیط لفط زض حسالم ذٕز يی .يی ـٕز ثبـس زيبی لهّ تٕچبل حسٔز ۰۱تب ۰۵زضخّ ظیط لفط يی ثبـس کّ ثب احتؽبة تبثیط ثبز ثط تفسیس احؽبغ ؼطيب (ؼٕظثبز) ثب ؼطػت حسٔز ۰۱تب ۰۱کیهٕيتط زض ؼبػت ثطٔزت لهّ تٕچبل ثّ حسٔز ۰۱تب ۰۵زضخّ ظیط لفط يی ضؼس کّ يی تٕاَس اثط .تفسیس کُُسِ ای زض احتًبل یرعزگی اَسايٓب ٔ ؼطيبظزگی کُْٕٕضزاٌ زاـتّ ثبـس ؼطيبظزگی ٔ ْیپٕ تطيی ٔ ًْچُیٍ ید ظزگی اَسايٓب اظ ثیًبضیٓب ٔ لسيبت ـبیغ کُْٕٕضزاٌ زض اضتفبػبت زض فمم ظيؽتبٌ .يی ثبـس کّ ثی تٕخٓی َؽجت ثّ ػٕايم ثٕخٕز آٔضَسِ آٌ يی تٕاَس لسيبت ٔ ضبیؼبت خسی ثّ کُْٕٕضز ٔاضز ًَبیس زض ضٔظ خًؼّ ۰۰زیًبِ چُس يٕضز ؼطيبظزگی ٔ ید ظزگی اظ اضتفبػبت تٕچبل ثّ اَدًٍ پعـکی کْٕؽتبٌ ایطاٌ گعاضؾ گطزیس کّ ذٕـجرتبَّ اکثطا اظ زضخّ یک ٔ زٔ ثٕزِ ٔ لسيّ خسی ثطای کُْٕٕضزاٌ ػعیع ایدبز ًَی ًَبیس ٔنی الظو اؼت .يؽبیم ایًُی ٔ ْفساض ْبی الظو ضا خسی ثگیطَس ثب آضظٔی ؼاليتی ثطای ًّْ کُْٕٕضزاٌ گطايی تٕخّ ـًب ضا ثّ ػٕايم ثطٔظ ؼطيبظزگی ٔ ید ظزگی زض ثرؿ يمبالت ػهًی .خهت يی ًَبییى "اَدًٍ پعـکی کْٕؽتبٌ ایطاٌ"ٔثالگ
ؼٕاالت ضایح کُْٕٕضزاٌ :آیب افطاز زیبثتیک (يجتال ثّ ثیًبضی لُس) يدبظَس ثّ اضتفبػبت لؼٕز کُُس؟ زیبثت یکی اظ ثیًبضیٓبی ـبیغ زض خًؼیت خٓبَی اظ خًهّ زض کفٕض يبؼت .اظ َظط آيبض ضؼًی اَدًٍ زیبثت ایطاٌ حسٔز ۷ تب ۰۱زضلس ایطاَیبٌ یب يجتال ثّ ایٍ ثیًبضی ثٕزِ ٔ یب زض يؼطن اثتال ثّ آٌ ْؽتُس ٔ یب اظ ٔخٕز ایٍ ثیًبضی زض ذٕز اطالػی َساضَس .لبػستب ایٍ ثیًبضی زض ثیٍ کُْٕٕضزاٌ َیع اظ ـیٕع کًتطی ثطذٕضزاض َیؽت .ایٍ افطاز لبػستب اظ ذٕز .يیپطؼُس آیب يدبظ ثّ پطزاذتٍ ثّ ٔضظؾ کُْٕٕضزی ْؽتُس یب َّ ٔ چّ ذططاتی يی تٕاَس آَٓب ضا تٓسیس کُس؟ َ:کبت لبثم تٕخّ زض ثیًبضی زیبثت ٔ اضتجبط آٌ ثب ٔضظؾ کُْٕٕضزی ْط َٕع ٔضظؾ اظ خًهّ ٔضظؾ کُْٕٕضزی ثبػث يیفٕز يمساض اَؽٕنیٍ ثیفتطی زض ثسٌ تطـح ـٕز ٔيیعاٌ لُس ذٌٕ کبْؿ .ثیفتطی یبثس ًْ.چُیٍ ٔضظؾ ثبػث ػًهکطز ثٓتط کجس يیفٕز ٔضظؾ کُْٕٕضزی ثبػث ثٓجٕز ػًهکطز زؼتگبِ ْبی يرتهف ثسٌ َظیط زؼتگبِ ْبی ػضالَی -اؼکهتی ،کهیّ ٔ يدبضی .يیفٕز ...ازضاض ،گٕاضـی ،غسز زضٌٔ ضیع ٔ .يفکم الهی زض زیبثت يیعاٌ ثبالی لُس ذٌٕ ثیًبض اؼت .فؼبنیت ٔضظـی يسأو ٔ کُْٕٕضزی يؽتًط يیتٕاَس زض کُتطل لُس ذٌٕ يٕثط ثبـس زض ثطَبيّ ْبی ٔضظـی ٔ کُْٕٕضزی يؽتًط زض ثیًبضاٌ زیبثتی ٔاکُؿ ـسیس اَؽٕنیٍ زض ثسٌ اظ ثیٍ يیطٔز .ظیطا ثب ٔضظؾ .ػضالت ٔ کجس ػبزت يیکُُس گهیکٕژٌ ثیفتطی شذیطِ کُُس :فٕایس ٔضظؾ کُْٕٕضزی زض ثیًبضی زیبثت انف -یکی اظ ضاِ ْبی کًک ثّ کُتطل ثیًبضی زیبثت کُتطل ٔظٌ ٔ کبْؿ ٔظٌ اضبفی اؼت ٔ کُْٕٕضزی اظ ططیك کًک .ثّ کبْؿ ٔظٌ ؼجت کبْؿ يمساض گهٕکع ذٌٕ يی ـٕز ة -کُْٕٕضزی ثب افعایؿ ؼٕذت ٔؼبظ ثسٌ يمبٔيت ؼهٕنٓب ثّ اَؽٕنیٍ ضاکى يیکُس ٔ ثبػث کبضایی ثیفتط آٌ يیفٕز ،پػ .يیتٕاَس ؼجت ثٓجٕز کُتطل لُس ـٕز ج -کُْٕٕضزی احتًبل تمهت ـطائیٍ ٔثطٔظ ثیًبضیٓبی ػطٔق (َظیط ؼکتّ لهجی ،ؼکتّ يغعیَ ،بضؼبیی ػطٔلی ،ففبضذٌٕ ثبال ٔ )...ضا کبْؿ يیسْس .زض َتیدّ ثط طٕل ػًط افطاز زیبثتی يی افعایس (انجتّ زض لٕضتی کّ ثمٕضت يسأو ٔ يُظى ثّ ٔ).ضظؾ ثپطزاظَس ز -ثٓجٕز ٔضؼیت ضٔاَی ثیًبض .یکی اظ ػههی کّ ثیًبضاٌ يجتال ثّ زیبثت ثمٕضت ثبٔض غهظ آٌ ضا لجٕل يی کُُس ایٍ اؼت کّ ثؼُٕاٌ یک ثیًبض تٕاَبیی اَدبو فؼبنیت ْبی ٔضظـی ضا َساضَس ٔ ایٍ يی تٕاَس اثط ضٔحی ضٔاَی يُفی ضٔی آَبٌ ثگصاضز زض ٔنی اکط ایٍ ثبٔض ضا زاـتّ َ.تیدّ ثّ يطٔض ظيبٌ زچبض افؽطزگی ٔ کبْؿ کیفیت ظَسگی ٔ ػسو نصت اظ ظَسگی يی ـَٕس ثبـُس کّ ًْچٌٕ افطاز ػبزی ٔنی ثب ضػبیت الٕنی ؼبزِ يی تٕاَُس ظَسگی ٔ ٔضظؾ کُُس ذٕز يی تٕاَس ثّ ثٓجٕز ٔضؼیت .ضٔاَی آَبٌ کًک کُس ِ -کًک ثّ کبْؿ يیعاٌ چطثی ْبی ذٌٕ
ی -کًک ثّ کبْؿ ففبض ذٌٕ ل -افعایؿ حؽبؼیت ثّ اَؽٕنیٍ ٔزض َتیدّ کبْؿ َیبظ ثّ اَؽٕنیٍ ثطای يمطف لُس (اَطژی) زض ػضهّ َ:کبت يٓى پطزاذتٍ ثّ ٔضظؾ کُْٕٕضزی زض ثیًبضاٌ زیبثتی .اَدبو ٔضظؾ ضٔظاَّ ٔ کُْٕٕضزی يؽتًط 1- .ثطضؼی يیعاٌ لُس ذٌٕ ٔ زض لٕضت ايکبٌ لجم ٔ ثؼس اظ ٔضظؾ ،کُْٕٕضزی ٔ ذمٕلب کُْٕٕضزی ؼُگیٍ 2- ثطای َگّ زاـتٍ ؼطح لُس ذٌٕ زض حس يتؼبزل ذمٕلب زض طٕل )ًْطاِ زاـتٍ غصای کبفی (ذمٕلب يٕاز لُسی 3- .کُْٕٕضزی ؼُگیٍ َٕ .ـیسٌ آة ٔ يبیؼبت غیط لُسی کبفی زض طی ٔضظؾ ٔثؼس اظ آٌ 4- ْ.فساض :ظيبَی کّ زچبض زضز لفؽّ ؼیُّ یب زضز ـسیس زض َبحیّ پب ـسیس ٔضظؾ ضا يتٕلف کُیس 5- پبْب ضا لجم ٔثؼس اظ ْط ثبض کُْٕٕضزی اظ َظط ثطیسگی ْب ،لطيعی ٔ تبٔل کُتطل کُیس(تطيیى ثبفتی زض ثیًبضی زیبثت ثب 6- ) .تبذیط اَدبو يی ـٕز اظ پیبزِ ضٔی طٕالَی ٔ پیًٕزٌ يؽبفت ْبی ظیبز کّ تبٔل ظزٌ ٔؼبیط آؼیت ْب ثّ پب ضا افعایؿ يی زْس ،ذٕززاضی 7- ًَ.بییس .اظ خٕضاة ْبی َری اؼتفبزِ فطيبییس 8- .اظ کفؿ ْبی ضاحت اؼتفبزِ ًَبییس تب احتًبل آؼیت ضؼبَسٌ ثّ پبْب ثّ حسالم ثطؼس 9- ٔ.ضظؾ ضا ضٔظاَّ ٔ زض ؼبػت ْبی يؼیٍ ثّ ٔیژِ ظيبَی کّ ؼطح لُس ذٌٕ زض حساکثط يیجبـس اَدبو زْیس 10- ثٓتطیٍ ثطَبيّ زض ؼطح ـٓط ٔ تًطیُبت کٕتبِ يستَ ،طيؿ لجحگبْی ثؼس اظ لجحبَّ ثّ يست 10زلیمّ زض فضبی 11- .آظاز یب زض اتبق ثب پُدطِ ثبظ اؼت .لجم اظ کُْٕٕضزی یک غصای ؼجک يبَُس یک ػسز يیِٕ یب یک ؼبَسٔیچ پُیط يیم ًَبییس 11- .کُْٕٕضزی ضا ثمٕضت آْؽتّ ـطٔع ًَبییس 12- زض طی ٔ حیٍ اَدبو کُْٕٕضزی ؼُگیٍ ذٕضزٌ غصای ؼبزِ ًْچٌٕ یک ػسز يیِٕ ،یک نیٕاٌ آة يیِٕ ٔيٕاز لُسی يبَُس 13- .ـکالت ضطٔضی اؼت اگط يیعاٌ لُس ذٌٕ ثیؿ اظ 250يیهی گطو زض زؼی نیتط ثبـس ْطگع ٔضظؾ َکُیس ،ظیطا فؼبنیت ٔضظـی زض ایٍ حبنت 14- .ثطػکػ ؼجت تفسیس افعایؿ ؼطح لُس ذٌٕ يی ـٕز .اگط لُس ذٌٕ ـًب کًتط اظ 250يیهی گطو زض زؼی نیتط اؼت يیتٕاَیس ثّ کُْٕٕضزی ثپطزاظیس 15- چُبَچّ پیؿ اظ ٔضظؾ زچبض ذؽتگی ثی ػهت ،کؽبنت ،گیدی ،تُگی َفػ یب تپؿ لهت ،تٕٓع ٔ یب ْطگَّٕ احؽبغ يجٓى 16 َ ٔ.بذٕـبیُسی ْؽتیس ٔضظؾ َکُیس
.زض لٕضتی کّ لمس زاضیس کُْٕٕضزی ؼُگیٍ اَدبو زْیس ثب پعـک ذٕز يفٕضت کُیس 17- .اظ اَدبو کُْٕٕضزی ذفٍ ثپطْیعیس .زض لٕضت پطزاذتٍ ثّ ٔضظؾ ؼُگُٕضزی اظ پبْبی ذٕز ثیفتط يطالجت کُیس 18- )ثطٕض ذاللّ ایُکّ(:ؼفبضـبت کًیؽیٌٕ پعـکی اتحبزیّ خٓبَی کُْٕٕضزی اضتفبع ثّ طٕض ذبق ثّ َظط ًَي ضؼس تأثیطي ضٔي زیبثت افطاز زاـتّ ثبـس ٔ .ثیًبضاٌ زیبثتي ثؽیبضي اظ تؼطیالت ذٕز ضا زض اضتفبع ؼپطی يی کُُس .گطچّ فؼبنیت ثسَي ـسیستط يًكٍ اؼت َیبظ ثسٌ ثط اَؽٕنیٍ ضا كبْؿ زْس ٔ ذطط ْیپٕگهیؽًي یب کبْؿ ثیؿ اظ حس لُس ذٌٕ ٔخٕز زاضزْ .ى ثیًبض ٔ ْى ًْطاْبَؿ ًُْٕٔضزاَفبٌ ثبیس اظ ذططات کبْؿ ٔ افعایؿ ثیؿ اظ .حس لُس ذٌٕ آگبِ ثبـُس ٔ ثساَُس زض َجٕز ايساز پعـكي چگَّٕ ثبیس ایٍ يفكالت ضا تفریك زُْس ٔ زضيبٌ كُُس .ثبتفکطاظزکتطيؽبػسیبٌ ًْیفّ ؼطثهُس ٔ ؼاليت ثبـیس
)ید ظزگي اَساوْب (ثرؿ ؼٕو یدظزگي اَساوْب كّ اؼى ػهًي آٌ گعؾ ؼطيب اؼت ،ثط اثط حضٕض طٕالَي زض ؼطيبي ذیهي ـسیس زض اَساوْبي اَتٓبیي يثم .اَگفتبٌ زؼت ٔ پب ٔ َیع ثیُي ٔ گَّْٕب ضخ ييزْس یكي اظ ضٔؾْبي زفبػي ثسٌ اَؽبٌ زض يمبثهّ ثب ؼطيبي يحیظ ایٍ اؼت كّ ضگْبي يحیطي تُگ ييـَٕس تب حطاضت ثسٌ حفظ ـٕز .ثطاي خهٕگیطي اظ آؼیت اَساوْبي اَتٓبیي ْطچُس زلیمّ یكجبض ضگْب ثبظ ييـَٕس تب ذٌٕ خطیبٌ یبثس ٔ زٔثبضِ .ثؽتّ ييـَٕس زٍاّي مٔ ضرٍاي ٍحيػ غسيس تاغس ٗ اقاٍت زر ضرٍا غ٘الّي غ٘ز تسُ اّطاُ اّسإًاي اّتٖايي را فسا ٍيمْس تا تت٘اّس از ضرٍاززگي ٗ ٍرگ جي٘گيري مْس .تٔ ايِ ترتية رگٕاي ٍحيطي ينطرٓ ٍْقثط ٍيٍاّْس ٗ اّسك اّسك ذُ٘ مَي مٔ زر ايِ رگٕا جاري اضت زر ٍجاٗرت ٕ٘ايضرز غرٗع تٔ يد ززُ ٍيمْسّ .نتٔاي مٔ تايس تٔ ذاغر ضپرز ايِ اضت مٔ مفع ٗ ىثاش ذييي تْگ تا فػار رٗي رگٕا ٍيت٘اّْس ايِ رّٗس را تطريع مْْس. اّساً يدززٓ زر اتتسا زرزّاك ٍيغ٘ز ٗ ضپص تيحطي تٔ آُ اظافٔ ٍيغ٘ز .رّگ اّساً ٍعَ٘ال مث٘ز ٗ رّگپريسٓ اضت. اٗىيِ اقساً زرٍاّي تراي ايِ تيَاراُ رضاّسُ ضريع آّاُ تٔ ٍحيػ گرً اضت .اقساً تعسي گرً مرزُ آراً اّسإًاي يدززٓ اضت .زر ايِ ٍرحئ آّچٔ مٔ إَيت اضاضي زارز ايِ اضت مٔ ٕرگس ّثايس تسُٗ زاغتِ اٍناّات مافي اقساً تٔ گرً مرزُ اّساً مرز. تٔ عْ٘اُ ٍثاه اگر زر يل پْإگآ مْٕ٘٘رزي تا اقساً تٔ گرً مرزُ آب غرٗع تٔ زرٍاُ زضت ٗ پاي يدززٓ يل ٍصسًٗ مْيٌٗ ،ىي تٔ زىيو اتَاً ض٘ذت ّت٘اّيٌ زرٍاُ را تنَيو مْيٌ ٗ اّسإًا ٍجسز غرٗع تٔ ضرز غسُ مْْس ،زر ايِ ص٘رت آضية تيػتري را تٔ اّساً ٍثتال ٗارز ضاذتٔايٌ. ّنتٔ ٌٍٖ زيگر ايِ اضت مٔ ٕرگس ّثايس اّساً يدززٓ را زر ٍعرض گرٍاي غسيس ٗ ٍطتقيٌ قرار زٕيٌ زيرا گرً غسُ اّساً يدززٓ قثو از ترقراري جرياُ ذُ٘ تاعث آضية غير قاتو جثراُ تٔ عع٘ ٍثتال ٍيغ٘ز.
از غرفي تٔ زىيو تيحص ت٘زُ اّساً يدززٓ ٍَنِ اضت ض٘ذتگي غسيسي تسُٗ ايِمٔ فرز ٍت٘جٔ غ٘ز زر اّساً ٍثتال رخ زٕس ٗ آضية را تػسيس مْسّ .نتٔ زيگر ايِ اضت مٔ ٕرگس ّثايس عع٘ يدززٓ را ٍاىع زٕيٌ. تعس از ٍٖيا غسُ غرايػ تايس ٍايعي گرً تا زٍاي 73تا 04زرجٔ ٍٖيا مرزٓ ٗ تا افسٗزُ ٍساًٗ آب گرً ٗ پايع ٍساًٗ تا زٍاضْج زٍا را زر ايِ ٍحسٗزٓ حفظ مْيٌ. تا غ٘غٔٗر ضاذتِ اععاي يدززٓ زر ايِ ٍايع اّسك اّسك جرياُ ذُ٘ تاز ذ٘إس گػت ٗ عع٘ حيات ذ٘إس يافت .اىثتٔ مار تٔ َٕيِ راحتي تَاً َّيغ٘ز. جرياُ يافتِ ٍجسز گرزظ ذُ٘ زرز غسيس ٗ غاقتفرضايي را ٍ٘جة ٍيغ٘ز مٔ ازأٍ زرٍاُ را غيرٍَنِ ٍيضازز ٗ زر ايِ غرايػ فقػ تا ٍطنِٕايي ق٘ي ٍثو آٍپ٘هٕاي ٍرسر ٍيت٘اُ مار را ازأٍ زاز. عييرغٌ َٕٔ ايِ تَٖيسات گآ غست آضية چْاُ اضت مٔ زر ترذي قطَتٕا جرياُ ذُ٘ ترقرار َّيغ٘ز .ذ٘غثرتأّ زرٍإُاي جسيس تراي تٔ جرياُ افتازُ ٍجسز ذُ٘ زر ايِ غرايػ ّيس ٗج٘ز زارز مٔ تا صرف ٕسئْ ٗ زٍاُ قاتو زضتياتي اضت .تايس تساّيٌ مٔ تر ذالف تطياري از تيَاريٕاي زيگر اّسإًاي يدززٓ گآ پص از ٍإٓا زرٍاُ تازضازي ٍيغّ٘س ٗ ّثايس زٗز از تٖث٘زي آّٖا ّااٍيس غس. تهیه و تذویه :دكتر رضا كريمي /متخصص بیماريهاي داخلي وفلىشیپ فىق تخصصی غذد دورن ریزو عضى گروه کىه وىردی طبرستان جىان بابل .